2023/23 LImburg NAtuurlijk

23

LImburg NAtuurlijk!

Ontv magaz ang je dit ine nog niet?

AB

ON JE GR NEER ATIS

VISSEN OP HET DROGE BEKENONDERZOEK

Prioritaire soorten in Limburg Bloemen als medicijn therapietuinen

breedbeeld

© Vlaamse Milieumaatschappij

Eilandjes van riet

in dit nummer

06

09

10

REPORTAGE

ONTMOET

INFOGRAFIEK

Bekenonderzoek

Inrichter therapietuinen

in Limburg

Vissen op het droge

2

Rosette Hendrix

Prioritaire soorten

vooraf Beste lezer,

Paradijs voor moerasvogels De Vlaamse Milieumaatschappij legde het voorbije jaar eilandjes riet aan in het Schulensmeer. Daarvoor werden oude zand­ depots afgegraven. Een geulenpatroon zorgt voor heel wat extra oeverlengte. Afgelopen zomer stonden de geulen nog droog, ondertussen staan ze volledig onder water. Op termijn vormen de rieteilandjes een dicht moeras: ideaal voor moerasvogels zoals de roerdomp en de bruine kiekendief. De rietaanplant maakt deel uit van de ecologische herinrichting van het Schulensmeer en de Demerdelta, de vallei waar het meer deel van uitmaakt. Ook het waterbergende vermogen in het gebied werd uitgebreid. Dat gaat

De lente hangt in de lucht, hét moment waarop elke tuinliefhebber herleeft. Staan de grillen van het klimaat soms in de weg van je tuinplezier?

Goed nieuws: vanaf april kan je beroep doen op de Klimaattuincoaches. Zij geven advies om je tuin te wapenen tegen droogte en tonen hoe je overvloe­ dige regen kan opvangen. Bovendien kan jouw persoonlijk stukje groen bijdragen aan de strijd tegen de klimaatverandering en droogte.

Overtollig regenwater kan je niet enkel opvangen, maar ook gebruiken. Met een goed geïnstalleer­ de regenwaterput verbruik je tot de helft minder kraantjeswater. Maar hoe waarborg je de kwaliteit van dat water? We gingen ten rade bij een specia­ list.

Tuinen fungeren ook als belangrijke stapste­ nen voor de unieke fauna en flora van Limburg.

Onze provincie telt heel wat prioritaire soorten: bedreigde planten en dieren die hier beduidend meer voorkomen dan in de rest van Vlaanderen.

De inventaris van deze soorten vormt een belang­ rijke basis voor het provinciale natuurbeheer. Zo kunnen we samen zorg dragen voor de Limburgse natuur en deze prioritaire soorten in het bijzonder.

Heb jij ook een hart voor de Limburgse natuur? Ben je geïnteresseerd in milieu en klimaat? Neem dan een gratis abonnement op LINA. Je kan familie of vrienden ook een abonnement cadeau geven. Alle info vind je op de website.

Geniet van het voorjaar en vergeet niet om af en toe te ontspannen in onze prachtige, Limburgse ­natuur. Ik kan een wandeling langs het Schulens­ meer alvast warm aanbevelen.

wateroverlast tegen en krikt het grondwaterpeil op.

Ik wens je veel leesgenot, www.vmm.be/schulensmeer

ABON JE GR NEER op dit ATIS

Bert Lambrechts gedeputeerde van Milieu en Natuur

magaz

ine

12 INTERVIEW

Marleen De Roye

over regenwaterputten

Scan de QR-code

www.linamagazine.be/abo

LINA 3

kort STERILISATIE

Korting voor katten

www.limburg.be/sterilisatiehuiskatten

260

soorten bijen Er leven 260 verschillende soor­ ten wilde bijen in Limburg. Het slechte nieuws: één derde daar­ van is in meerdere of mindere mate bedreigd. Gelukkig kan je de bijen een handje helpen, bij­ voorbeeld door te zorgen voor voldoende nestgelegenheid in

© Marcel Bex

Is je kat nog niet gesteriliseerd?

In 25 Limburgse gemeenten kan je een kortingsbon aanvragen van 15 euro (voor een kater) en 25 euro (voor een kattin). De kortingsbon­ nen gelden tot 15 september 2023 bij een dierenarts in Limburg. Zo’n sterilisatie is niet alleen wettelijk verplicht, het biedt ook heel wat voordelen voor beest én baasje. Een gecastreerde kater wordt socialer en aanhankelijker. Hij stopt met het afbakenen van zijn territori­ um en vecht minder, wat de kans op verwondingen, ongelukken en abcessen verkleint. Een gesterili­ seerde kattin is kalmer, wordt niet langer krols en loopt minder r­ isico op melkklierkanker en baarmoeder­ ontstekingen. Ten slotte vermijd je dat katten terecht komen in de dierenasielen, die nu al overspoeld worden. Kijk op de website of jouw gemeente deelneemt aan de actie.

je tuin. Dat kan met een bijen­ hotel, maar evengoed door wat dood hout en uitgedroogde stengels te laten staan. Ook een hoopje stenen of zand trekt bij­ en aan. Wil je extra voedsel voor de bijen voorzien in je tuin?

Maai je gras dan niet te vaak en gebruik geen pesticiden of zorg voor inheemse bloemen, wilgen en fruitbomen. Meer tips vind je op de website. www.pnc.be/wild-van-bijen

4

WIJERSFONDS

Inwoners voor De Wijers Via het Wijersfonds kunnen inwoners van De Wijers zelf het landschap in de streek verbeteren.

Het fonds steunt dit jaar vier lokale projecten. Bij Dienstencentrum ’t Weyerke vormen de bewoners een grasplein om tot een biodivers paradijs met een bloemenweide, dierenhuisjes en vogelbadjes.

Dat is goed voor de natuur én voor de kinderen en volwassenen met een beperking die er verblij­ ven. In Houthalen-Oost legt de buurtwerking een Vredesbos aan, waar buren kunnen samenkomen en kinderen kunnen spelen. Op Domein Bovy komen nestkastcamera’s die kerkuilen, mezen en watervogels live volgen tijdens het broeden. En in Zonhoven werken basisschool De Horizon en het Zoete Magazijntje samen aan een insecten- en vlindertuin.

Doe een gift Je kan lopende én toekomstige projecten steunen door een gift te doen via de website. www.wijersfonds.be

DOMEIN BOVY

Park met smaak Wat is er leuker dan eten plukken in de natuur? Op Domein Bovy in ­Heusden-Zolder werkte het Regionaal Landschap Lage Kempen samen met de gemeente Heusden-Zolder een wildplukbelevingspad. Langs de route kan je naar hartenlust plukken en proeven van lekkers uit de natuur. Je maakt er kennis met heel wat wilde eetbare planten. Het wild­ plukbelevingspad is niet alleen een nieuwe vorm van natuurbeleving, het creëert meer bewustzijn over wat gezonde voeding is en herintroduceert oude gebruiken. Want vroeger werden wilde kruiden nog veel meer ge­ bruikt in onze voeding en de huisapotheek: natuurlijk én gezond.

INFOSESSIES GROENDAK OF -GEVEL In 2023 organiseren verschillende Limburgse gemeenten gratis infosessies over de aanleg van groendaken en/of groengevels. De data en locaties vind je op de website. www.limburgsegroendakenengevels.be

Openingsfestival Op zondag 11 juni wordt het wildplukbelevingspad officieel geopend. Die dag is er een Smaakfestival met een voedingsmarkt en vinden er allerlei activiteiten en workshops plaats rond wildplukken, biodiversiteit en gezonde voeding. Meer info vind je op de website. www.rllk.be/parken-met-smaak

DIGITALE KENNISBANK In de nieuwe digitale kennisbank van het Provinciaal Natuurcentrum vind je een schat aan informatie over de Limburgse natuur. Je leest er onder andere kennisartikels of herbekijkt er lezingen. www.provinciaalnatuurcentrum.be/ kennisbank

JAAROVERZICHT 2022 Meer weten over het natuur- en milieubeleid in Limburg? De jaaroverzichten van de zeven partners die samen mee het provinciaal beleid realiseren staan online. Je vindt ze allemaal verzameld op één website. www.jaaroverzichtlimburg.be

NIEUWE WANDELLUS

Tussen grind en rivier In wandelgebied Elen in RivierPark Maasvallei kan je een nieuwe wandeling ontdekken. De wandellus is 8 kilometer lang en vertrekt aan het kerkplein van Elen. De route combineert agrarische landschappen met het grindwinningsgebied Elerweerd en een prachtig uitzicht over de Maas. Onderweg passeer je een transportband waarmee in een uur tijd 900 ton grind wordt opgehaald, het equivalent van 30 vrachtwagens.

Indrukwekkend en nuttig: het grind wordt gewonnen om de inwoners van de Maasvallei in de toekomst beter te beschermen tegen hoogwater.

Raadpleeg de wandelroute of koop een wandelaart via de website van Wandelen in Limburg. De wandeling werd ontwikkeld met de steun van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: 'Europa investeert in zijn platteland.'

ONLINE WORKSHOPS Centrum Duurzaam Groen organiseert in 2023 elke maand gratis online workshops voor particulieren. De thema’s: kringlooptuinieren, klimaatrobuust tuinieren, voedselverspillingen voorkomen en nog veel meer. www.centrumduurzaamgroen.be/ Amberworkshops2023

www.wandeleninlimburg.be LINA 5

Hennes er k Vanlangenae

Herkebeek

6

reportage

BEKENONDERZOEK

VISSEN op het droge Wat is het effect van de droge zomers op het vissenbestand in de Haspengouwse waterlopen?

PXL-student Hennes Vanlangenaeker trok zijn lieslaarzen aan en onderzocht het. “Er is vooral een impact op de diversiteit aan soorten in het water.”

D

e afgelopen zomers was het waterpeil in de Haspengouw­ se waterlopen vaak laag.

Welk effect heeft dit op de vis­fauna?

Die vraag inspireerde Hennes ­Vanlang­enaeker, student Agro- en Bio­ technologie (Groenmanagement) aan hogeschool PXL. Hij wijdde er zijn bachelorproef aan.

Waarom wou je dit onderzoeken?

Hennes: “Het idee ontstond tijdens een vakantiejob voor het Provinciaal Natuurcentrum, waar ik hielp bij de opstart van een Limburgse visdata­ bank. Door in de zomer bezig te zijn met de vissen in onze beken, vroeg ik me af welke impact de droogte op hen had. Luc Crevecoeur van het Provinci­ aal Natuurcentrum en Jos Eykens van de LIKONA-Vissenwerkgroep moedig­ den mij aan om het te onderzoeken.

Concreet focust mijn bachelorproef op vier waterlopen in Haspengouw: de Herk, Mombeek, Herkebeek en Cicindria. Dat zijn beken met een minder goede waterkwaliteit en een beperkt visbestand. Toch hebben ze ook een waarde voor de natuur en

vind je er verrassend veel leven. Ik was benieuwd hoe dat op een droge periode zou reageren.”

Hoe begin je aan zo’n project?

Hennes: “Eerst en vooral ging ik een paar keer op pad met de vissenwerk­ groep, om mijn kennis over vissen en onderzoekstechnieken te vergro­ ten. In mei, juni en september 2022 bezocht ik telkens de veertig meet­ punten van het burgerwetenschaps­ project ‘In de BRES voor water’, en noteerde er de waterstanden.”

Hoe bruikbaar waren de gegevens uit de burgerwetenschap?

Hennes: “Voor sommige meetpunten waren er veel waarnemingen, voor andere minder. Helaas waren er in 2022 niet voldoende gegevens om fouten uit te sluiten, dus baseerde ik me vooral op eigen schattingen. Die vergeleek ik met die van een andere student en de droogtemetingen van de provincie. Ik werkte met gemid­ delden van alle beschikbare gegevens per meetpunt. Ik deelde ze op in drie klassen: de laagste klasse met een

LINA 7

Hennes’ onderzoek in cijfers 14

meetpunten

6

fuiken

3.369

individuen gevangen

8

soorten: driedoornige stekelbaars, ­bermpje, tiendoornige stekelbaars, ­riviergrondel, giebel, zeelt, z­ onnebaars en blauwband.

waterstand van 10 centimeter of lager, de middelste klasse met een waterpeil van 10 à 20 centimeter en de derde met waterstanden van 20 centimeter of meer.”

Hoe onderzocht je de vis­ bestanden?

Hennes: “Ik beperkte mij tot veertien meetpunten, zodat het onderzoek haalbaar bleef. Tussen 10 oktober en 2 november dook ik, uitgedost in een waadpak, elke dag de beken in om fuiken van één meter breed te plaatsen. De dag nadien maakte ik de fuiken leeg, stelde ik een inventaris op van de gevangen vissen en zette ik ze terug uit. Ik monitorde ook telkens de waterkwaliteit. Daarna plaatste ik de fuiken op een volgend meetpunt.

Overal nam ik twee keer een monster.

Dat veldwerk ligt me enorm. Het leu­ ke is dat je nooit weet wat er in je fuik zal zitten. Ook fijn is dat veel mensen stoppen om te vragen waar je mee bezig bent. Meestal zijn ze verbaasd dat er meerdere soorten in de beek zitten. Dat er soms vissen van wel 15 centimeter zwemmen, verwachten de voorbijgangers helemaal niet. Ik hoop 8

“Voorbijgangers zijn verbaasd dat er zoveel leven in de beken zit." dat er meer waardering voor onze waterlopen komt door dit soort werk.”

Wat blijkt uit je onderzoek?

Hennes: “Ik wilde het effect van de droge zomer van 2022 op mijn vangst in oktober-november meten, zowel op het aantal soorten en de soor­ tensamenstelling als op de grootte van de vissen. Mijn hypothese was: hoe hoger de waterstanden, hoe meer soorten en hoe groter de vissen. Maar zo simpel was het niet. Omdat de zo­ mer niet zo heet was, stond er in veel beken nog redelijk wat water en ving ik nog best veel vissen. De soorten­ samenstelling was minder mooi. De driedoornige stekelbaars is de enige soort die talrijk aanwezig was. In de waterlopen met de hoogste water­ stand vond ik acht soorten. In de mid­

delste klasse beken trof ik vier soorten aan, in de laagste klasse slechts drie.

Dat is weinig, maar het gaat natuurlijk over kleine waterlopen. Je mag ook niet vergeten dat vissen minder actief zijn in de herfst, wat de kans om hen te vangen verkleint.”

Nog verrassende resultaten?

Hennes: “In de beken van de middel­ ste klasse ving ik verrassend meer individuen dan in de beken met de hoogste waterstand, vooral bermpjes en driedoornige stekelbaarsjes. Dat kan liggen aan de inventarisatietech­ niek, de grootte van de fuik of de structuur van de beek. Op de Herke­ beek ving ik riviergrondels, die ik niet op de andere waterlopen vond. Die beek was het meest waardevol qua soortensamenstelling. Ook opvallend: op plaatsen waar recent inrichtings­ werken zijn gebeurd, ving ik meer beestjes. Niet alleen vissen, maar ook amfibieën zoals groene kikkers en alpenwatersalamanders. Verder kwam ik ook bloedzuigers, waterke­ vers, verschillende soorten slakken en de zoetwatervlokreeft tegen. Zo zie je maar: onze beken zitten vol leven.”

ontmoet

Therapie van bloemen

B

loemen zijn een constante in mijn leven.

Toen ik vier jaar oud was, had ik al een eigen stukje tuin met wortelen en goudsbloemen.

Als ik nu de geur van goudsbloem ruik, word ik ­teruggevoerd naar mijn kindertijd. Ik deed twintig jaar lang secretariaatswerk, maar de passie voor bloe­ men bleef. Als het mooi weer was, nam ik steevast een dagje verlof om buiten te komen. Na een burn-out en her­oriëntatie kwam ik via de groenteteelt terug bij mijn eerste liefde: bloemen.

Ik dacht lang dat bloemenpracht enkel voor mij zoveel betekende. Door therapietuinen aan ziekenhuizen en woonzorgcentra met bloemen in te richten, merkte ik dat ze ook voor mensen in crisissituaties een verschil maken.

De geuren en kleuren van bloemen prikkelen je zintuigen: dat kan helend werken. Ze bieden ook rust en zelfs troost.

Zo gaf ik vorig jaar ik de eerste bloeiende bloem aan een palliatieve vrouw. Ik zie haar nog voor me, dankbaar en helemaal in dekens gewikkeld, met dat bloemetje in haar handen. Een paar dagen later was ze overleden. Onder andere in het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk werd ik met patiënten in een therapietuin. Bezoekers kunnen er ook boeketten uit de pluktuin kopen.

Ik teel mijn bloemen zelf, op een biodynamische manier.

Dat gaat verder dan enkel biologisch telen. Mijn manier van werken draagt zorg voor de aarde en de natuur, door het ritme van de seizoenen te volgen, bomen te planten en de bodem in ere te houden. Ik doe waar ik van houd én ik werk heel de tijd buiten, zelfs in de winter. Enkel plan­ ningen maken, zaden bestellen en koken doe ik binnen. Ik moet buiten zijn, anders functioneer ik niet.”

NAAM

ROSETTE HENDRIX PROFIEL

Inrichter van bloemrijke therapietuinen LINA 9

231 prioritaire soorten

KWETSB

R AA

96

planten

16

vissen

DZ

L

Wat?

ZE

• Zeldzame en kwetsbare planten en dieren • Afhankelijk van de Limburgse natuur om te overleven in Vlaanderen

8

zoogdieren

AA M

17

libellen

Engelse alant, harige ratelaar, purperorchis,…

barbeel, sneep, elrits,…

hazelmuis, Europese hamster, das,…

speerwaterjuffer, zwarte heidelibel,…

9

29

16

40

amfibieën en reptielen

knoflookpad, gladde slang, boomkikker,…

Praten over klimaat

kraanvogel, roerdomp, ijsvogel,…

broedvogels

groentje, bruine eikenpage,…

dagvlinders

andere soorten

LUISTER GOED

DEEL JE VERHAAL

TOON BEGRIP

Luister naar je gesprekspartners. Probeer hen te begrijpen. Onderzoek wat hen triggert om het klimaat als prioriteit te zien en actie te ondernemen.

Deel jouw persoonlijk verhaal. Vertel waarom het probleem je raakt en welke acties je zelf onderneemt. Over jouw gevoel kunnen mensen niet discussiëren.

Komt er weerstand?

Ga mee in bedenkingen.

Erken dat het niet altijd gemakkelijk is. Doe jezelf niet voor als een groene goeroe die alles perfect doet.

1

2

3

5 tips Bron: KlimaatContact.be

10

Hotspots

?

Moet je ramen bij elke renovatie volledig vervangen?

N

een, dat hoeft niet bij elke renovatie. Je kan er ook voor kiezen enkel de beglazing te veranderen. Dat kan je bijvoorbeeld doen wanneer het schrijnwerk nog in goede staat is. De profielen moeten wel nog stevig genoeg zijn om het gewicht van hoogrendementsglas te dragen en moeten voldoende luchtdicht zijn.

Luchtdichte aansluitingen betekent: geen kieren en spleten. Je kan er ook voor kiezen enkel de beglazing te veranderen als er in het raamwerk voldoende ruimte is om dubbel (12 tot 16mm) of driedubbel glas te monteren (24 tot 40mm). Wat het materiaal betreft: hout isoleert meestal beter dan een ander materiaal van dezelfde leeftijd.

MEER WETEN? Alle locaties van prioritaire soorten vind je op de website. www.provinciaalnatuurcentrum.be/prioritaire-soorten

GOED GEVOEL

BLIJF PRATEN

Zorg voor verbindende gesprekken waar ­mensen een goed gevoel aan overhouden. Zo plant je zaadjes, die mogelijk kunnen beginnen kiemen.

De gevolgen van de klimaatverandering zijn groot en er wordt nog onvoldoende actie genomen. Erover praten is een hefboom voor sociale verandering.

4

5

De vraag of je bij een raamrenovatie alleen het glas vervangt of best ook het schrijnwerk vernieuwt, hangt ook af van je korte- en lange­ termijnplanning. Als het technisch mogelijk is, kan je nu perfect alleen het glas vervangen en zo de kosten voorlopig drukken. Maar op lange termijn is dit niet de meest praktische oplossing. Je oude raamprofielen moeten er op termijn toch uit. Als je nu een totaalrenovatie van je ramen doet, kan je bovendien bij de plaatsing ervan al rekening houden met hoe je nadien je gevel gaat isoleren.”

Liese Evers Adviseur bij Dubolimburg

LINA 11

REGENWATERPUTTEN

TAPPEN uit eigen vaatje

Regenwater is geschikt voor meer dan het doorspoelen van je toilet.

Met de juiste filters kan je een regenwaterput zelfs aansluiten op je wasmachine. Expert Marleen De Roye vertelt hoe je alles uit zo’n put haalt.

D

e gemiddelde Vlaming ge­ bruikt 114 liter water per dag in huis. Met een regen­ waterput verbruik je tot de helft minder. Voor een gemiddeld gezin komt dit neer op een besparing van bijna 48.000 liter of meer dan 200 euro per jaar. Tegelijkertijd gaan regenwaterputten wateroverlast tegen door hemelwater op te vangen. Maar hoe zit het met de waterkwaliteit? En met het onderhoud? Marleen de Roye vertelt er meer over. Zij is inhoudelijk medewerker bouwen en energie bij vzw Dialoog, een organisatie die part­ iculieren en overheden onafhankelij­ ke informatie verstrekt over duur­ zaam (ver)bouwen en bewust wonen.

Waarvoor kan je regenwater ­gebruiken in huis?

NAAM

MARLEEN DE ROYE PROFIEL

Medewerker bouwen en energie, vzw Dialoog

Marleen: “Voor zowat alles behalve drinken, eten en persoonlijke hygië­ ne. Dat betekent: poetsen, de was, het toilet en de tuin. Wil je warm water om mee te poetsen? Je kan regenwater mengen met een beetje warm leiding­ water. Dat doe ik zelf ook thuis. Of je kledij kan wassen met regen­water?

Wasmachineverkopers staan er huiverig tegenover, omdat vuil water tot verstoppingen kan leiden. Maar als het water correct gefilterd is, kan het zeker. Regenwater biedt zelfs een groot voordeel: het is minder hard.

Dat betekent dat je minder wasmiddel en geen wasverzachter nodig hebt en minder moet strijken.”

interview

Hoe filter je correct?

Marleen: “De voorfilter is het belang­ rijkste. Die voorkomt dat bladeren en ander vuil in de put terechtkomen, want rottende bladeren doen het water verkleuren. Ik raad altijd een zelfreinigende voorfilter aan. Dit type beschikt over een inox filtertje en twee afvoeren: één naar de put met het proper water en één voor het gefilterde vuil. Je hebt ook andere systemen, maar die geraken sneller verstopt en filteren minder goed. Wil je echt topkwaliteit, om bijvoorbeeld de was te doen, dan plaats je best ook een set nafilters. De meeste mensen kiezen, zeker bij een nieuwbouw­ woning, voor een triplexfilter. Die bestaat uit drie delen en filtert kleine, zwevende deeltjes, maar bevat ook een actieve koolfilter, die kleuren en geurtjes aan het water onttrekt.”

Valt het onderhoud van de filters mee?

Marleen: “Ja hoor. Zelfreinigende filters kunnen een beetje dichts­ libben, afhankelijk van het model.

Vooral na een droge periode kan er wat vuil aankoeken. Gelukkig zijn de filters zeer makkelijk met een borsteltje te reinigen. Een paar keer per jaar volstaat. Doe je dat niet, dan zal er minder regenwater door je filter lopen en gaat er dus meer water verloren. Ook de dakbedekking kan invloed hebben op de waterkwaliteit.

Betondakpannen en roofing kunnen voor verkleuring zorgen. Kies daarom voor een andere bedekking of breng een coating aan op de bestaande.

Groendaken zorgen bijna altijd voor een verkleurde afvoer. Daarom is er bij groendaken geen verplichting om regenwater op te vangen. Maar zelfs deze verkleuring kan je met een goede nafilter oplossen.”

“Met regenwater moet je minder wasmiddel gebruiken en minder strijken.”

Wat als het lang niet regent?

Marleen: “Bij langdurige droogte kan het gebeuren dat je put even droog staat. Dan zijn er verschillende mogelijkheden, afhankelijk van je installatie. Ik geef de voorkeur aan een overslagsysteem dat automatisch overschakelt naar leidingwater. Er bestaan ook systemen die je put auto­ matisch bijvullen, maar die vullen doorgaans meteen 500 liter bij. Onno­ dig, als het de volgende dag misschien alweer regent. Het grote voordeel van een overslagsysteem is dat de put even leeg is en je hem eventueel kan schoonmaken.”

Hoe maak je zo’n put schoon?

Marleen: “Je kan een regenwaterput zelf reinigen als je de nodige veilig­ heidsmaatregelen in acht neemt.

Kruip niet in de put zonder assistentie van buitenaf en zorg voor voldoende zuurstoftoevoer. Maak bij een onder­ houd vooral de bodem zuiver. Schrob niet te veel op de wanden, daar groeien vaak micro-organismen die helpen bij de zuivering van het water.

Ook biologische behandelingen zijn overbodig.”

Wat is de terugverdientijd van een regenwaterput?

Marleen: “Omdat water enkel schaar­ ser en duurder zal worden, wordt de terugverdientijd alleen maar korter.

Hoe vroeger je zo’n put laat plaatsen, hoe beter. Hij gaat je leven lang mee.

Bij nieuwbouw en veel renovaties is het ook verplicht. Maar zelfs wan­ neer dat niet het geval is, raad ik aan

om van geplande werken gebruik te maken om een regenput te installe­ ren. Het is toch onverantwoord om schaars drinkwater te gebruiken om je toilet door te spoelen? Plan je geen werken in huis, dan kan je op z’n minst een regenwaterton op een of meerdere afvoerbuizen aansluiten om je tuin te bewateren.”

Meer weten? Volg een infosessie bij Dialoog vzw. Steden en gemeenten kunnen zelf een infosessie organiseren. Meer info op de website. www.dialoog.be

NIEUWE REGELS Vanaf 1 september 2023 veran­ dert de regelgeving rond regen­ waterputten. Het plaatsen van een regenwaterput is voortaan verplicht bij nieuwbouw, bijbouw, herbouw en verbouwing met werken aan de afwatering. De verplichting valt weg als je een groendak of een overdekte con­ structie hebt die hemelwater in de bodem infiltreert. Je put moet aangesloten zijn op een pomp en aanvoerleidingen hebben naar elk toilet, de tuin en de ruimte waar je wasmachine staat. Ook verplicht: een infiltratie- of buffervoorzien­ ing voor overloop van de put. Let op: sommige gemeenten hanteren strengere regels. Meer info vind je op de website van Dubolimburg. www.dubolimburg.be

LINA 13

agenda Zwerfvuilactie Maas

PNC in dialoog

Van vrijdag 17 maart tot en met zondag 19 maart vinden langs de Maasoevers de jaarlijkse zwerfvuil­ opruimacties Straat.net plaats. Op verschillende locaties langs de Maas kan je helpen de rivier en haar oevers afvalvrij te maken. Meedoen? Kijk op de web­ site waar er wordt opgeruimd. De organisatie voorziet vuilniszakken, handschoenen en grijpers.

In deze lezingenreeks leer je meer over de klimaat­ crisis en de gevolgen ervan voor fauna en flora. Wat is de link tussen weer en klimaat? Zijn er oplossin­ gen? Hoe pak je klimaatcommunicatie aan? Het komt allemaal aan bod. Je kan één of meerdere sessies volgen. Het volledige programma vind je op de website.

17 MAART TOT 19 MAART

www.limburg.net/straatnet-2023

23 EN 27 MAART, 20 EN 27 APRIL

Provinciaal Natuurcentrum, Genk www.provinciaalnatuurcentrum.be/kalender

MAART-APRIL LEZINGEN

© Erwin Christis

© Robin Reynders

MAART OPRUIMACTIE

lente 2023

MEI

FILM

OPENDEURDAG

Cinema Mosa

Openschooltuinendag

Visitor Center De Wissen vertoont films met de Maas in de hoofdrol. Op vrijdag 28 april geniet je onder een blote sterrenhemel van, onder andere, de documentaire ‘Be­ vers met een masterplan’ van Frederik Thoelen. Regisseur Stijn Coninx leidt de filmavond in. Op zondag 30 april staan in het auditorium kleurrijke animatiefilms over de natuur op het programma.

Zes Limburgse scholen met een groene speelplaats zetten hun poorten open. Je kan een hele voormid­ dag een kijkje gaan nemen en ontdekken waarom de scholen hun verharde speelplaats omtoveren tot een groene schooltuin. De Openschooltuinendag is een aanrader voor scholen die inspiratie willen opdoen én voor geïnteresseerde buurtbewoners en ouders.

28 APRIL EN 30 APRIL

Visitor Center De Wissen, Dilsen-Stokkem www.dewissen.be

14

APRIL

WOENSDAG 24 MEI

www.provinciaalnatuurcentrum.be/kalender

ABONNEER JE GRATIS

Expo De Wissen

VANAF ZATERDAG 1 APRIL

Nog geen abonnee? Wil je vier keer per jaar LINA gratis thuis ontvangen? Abonneer je via de website of de antwoordkaart in dit magazine.

Vragen? Neem c­ ontact op via lina@limburg.be of 011 23 83 38.

Lokale fauna en flora: dat is het thema van de vernieuw­ de tentoonstelling in het Visitor Center De Wissen. De hoofdrol gaat naar de maaskruiden, wilde marjolein en muskuskaasjeskruid. Het bezoekerscentrum biedt geen saai museumbezoek, maar een actieve en leerrijke erva­ ring waarbij de relatie met het omliggende natuurgebied centraal staat.

www.linamagazine.be/abo

Visitor Center De Wissen, Dilsen-Stokkem www.dewissen.be

APRIL EXPO

lees meer

Nieuwsbrieven Voor de nieuwsbrieven van het Provinciaal Natuur­centrum en de Regionale Landschappen kun je inschrijven via de respectievelijke websites.

tot uw dienst provincie Limburg Milieu en Klimaat Universiteitslaan 1 3500 Hasselt milieuenklimaat@limburg.be www.limburg.be/milieuenklimaat 011 23 83 38

Provinciaal Natuurcentrum Craenevenne 86 3600 Genk pnc@limburg.be www.pnc.be 011 26 54 50

Regionale Landschappen Kempen Haspengouw en Maasland en Voeren Winterslagstraat 87 Daaleindestraat 2 3600 Genk 3720 Kortessem info@rlkm.be info@rlhv.be www.rlkm.be www.rlhv.be 089 65 56 65 011 31 38 98

MAART JUNI DOEDAG WORKSHOP

Pesticidevrij tuinieren ZATERDAG 10 JUNI

Centrum Duurzaam Groen geeft voor het eerst een publiek toegankelijke workshop over pesticidevrij tuinieren. De organisatie adviseert Limburgse ste­ den en gemeenten, maar geeft nu ook een workshop voor particulieren in de Ambertuin in Genk. Niet beschikbaar? Op de website vind je ook praktische tips om mee aan de slag te gaan.

Lage Kempen Grote baan 176 3530 Houthalen info@rllk.be www.rllk.be 011 78 52 59

Volg ons Volg ons ook op onze Facebook-pagina’s

LINA

is een uitgave van de deputatie van de Limburgse provincieraad: Jos Lantmeeters, gouverneur, Inge Moors, Igor Philtjens, Tom Vandeput, Bert Lambrechts, gedeputeerden en Wim Schoepen, provinciegriffier REDACTIERAAD EN HOOFDREDACTIE Patrick Boucneau, Jan Mampaey, Sonja Schreurs, Ilse Van Aelst,

Geertje Ramaekers, Liesbeth Van Gysegem, Leen Raats FOTOGRAFIE Mine Dalemans

MET DANK AAN Liliane Van Engeland, Josiane Schoefs, An Bloemen, Hanne Mengels, Annick De Paepe EINDREDACTIE EN VORMGEVING Stapel Magazinemakers, www.stapel.be DRUKWERK Bredero Graphics

VERANTWOORDELIJK UITGEVER Patrick Boucneau, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt OPLAGE 9 000 exemplaren WETTELIJK DEPOTNUMMER D/2017/5.857/026

CONTACTADRES Dienst Milieu en Klimaat, Directie Omgeving, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, 011 23 83 38, milieuenklimaat@limburg.be, www.limburg.be

Ambertuin, Genk www.centrumduurzaamgroen.be/Amberworkshops2023

LINA WORDT GEDRUKT OP 100 % GERECYCLEERD PAPIER

LINA 15

Aan de slag met de

Klimaattuincoach Wil je een tuin aangepast aan de droogte van de laatste zomers?

Of wil je gewoon meer genieten en minder werken in je tuin?

Maak dan een afspraak met de Klimaattuincoach Die bezorgt je na een tuinbezoek, een verslag en een schematisch plan op maat van jouw tuin. Je betaalt 75 euro, je gemeente betaalt de overige 225 euro.

Meer info en lijst van de deelnemende gemeenten vanaf 8 april op duurzamelimburgsegemeenten.be/klimaattuincoach-voor-tuineigenaars

Jaargang 24 • Nr. 23 • Driemaandelijks Maart - April - Mei 2023 Afgiftekantoor Antwerpen X • P 409680 MAGAZINE LINA Afz. Provincie Limburg Directie Omgeving - Milieu en Natuur - Planning en Beleid Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt

BELGIE(N) - BELGIQUE

PB- PP