M a ga z i n e v o o r inwoners van Ove ri j ssel Jaargang 4, nr. 3 November 2012
Energiebesparing: je verdient er gewoon geld mee Ik wilde een zusje en een hond Hanzelijn en Vechtdallijnen bijna klaar Boerenkool met een tropisch tintje Onderwijs en arbeidsmarkt
“Elk kind moet lekker in zijn vel zitten en met plezier naar school gaan.� Meester Roy van den Berg
zoekt
Colofon Jij & Overijssel is het magazine voor inwoners van Overijssel. Deze uitgave van de provincie Overijssel verschijnt drie keer per jaar en wordt huis aan huis verspreid. Bezoek www.jijenoverijssel.nl voor de digitale versie van dit magazine. Jaargang 4, nummer 3 Oplage 415.000 Hoofdredactie Bertine Lindeboom, Marten Hellendoorn Eindredactie Hanneke Postma Redactie Marieke van Bolderen, Ferenc van Damme, Bas van Dishoeck, Margreet de Haan, Bette Kamp, Johan Kroes, Anneloes Spijkers. Traffic Provincie Overijssel Concept Provincie Overijssel Realisatie PlatformP Fotografie Job Boersma, Bette Kamp, Raymond van Olphen, Femke Teussink, Frank Hienen, Margreet Vloon. Druk PlatformP Copyright Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 8012 EE Zwolle 038 499 88 99 Redactie adres Redactie Jij & Overijssel Bertine Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle Jij@overijssel.nl Informatie www.jijenoverijssel.nl Ideeën of vragen via e-mail jij@overijssel.nl of het redactie adres.
04 06 08 10 12 14 15 16 18 20 22 24 26 28 30 31
2012-047
november 2012
2
Jij ontwikkelt: Scoren is in het onderwijs niet het belangrijkst Jij helpt: Onzichtbare inzet wordt gewaardeerd “Iedereen zou vrijwilligerswerk moeten doen.”
Jij geniet: Mediterrane boerenkool Jij leert: Ik heb al tien banen aangeboden gekregen “Kinderen moeten op jonge leeftijd meer met techniek in aanraking komen.”
Jij reist: De nieuwe Vechtdallijnen “Ze zien eruit als ‘chille’ treintjes.”
Jij bezoekt: Ademloze ruimtelijkheid Jij online: Het Glazen Huis in Enschede Jij doet: Leuke dingen in Overijssel Jij zorgt: Een gewoon kind in een pleeggezin “Voldoening, gezelligheid en een leuker gezinsleven.”
Jij bespaart: Minder energie, meer werk “Voor het eerst geld terug van de gasleverancier.”
Jij kiest: Autisme, je kunt er niets áán doen, maar wel iets méé doen “We zijn niet allemaal Rainman.”
Jij betrekt: Noaberschap 2.0 “De moderne benadering van de oude buurthulp.”
Jij vraagt: Wat gebeurt er toch met al dat geld? “Declaraties en dienstkilometers.”
Jij schrijft: Zelf aan het woord in onze brievenrubriek Jij blikt terug: Een historisch plaatje dat vragen oproept Jij lost op: Voor de Overijsselse puzzelaar
Kloeke getallen over een krachtig Overijssel
De kracht van Overijssel Voorwoord door Bertine Lindeboom
Economie
Na jaren het voorwoord te hebben geschreven, heeft Marten Hellendoorn
• In de eerste helft van 2012 zijn in Overijssel
het stokje overgedragen aan Bertine.
4.174 nieuwe ondernemingen gestart. En dat gaat er volwassen aan toe: naar schatting zijn slechts 740 ondernemers hier jonger dan 25.
“De kracht van Overijssel, wat is dat eigenlijk? Terwijl ik hierover nadenk, merk ik
(in 2011 was 18% van de starters 25 jaar of
dat ik aan de inwoners en ondernemers van Overijssel denk. Gewoon iedereen
jonger).
zoals jij en ik. Wij zijn allemaal onderdeel van die Kracht. We wonen, werken
Jeugdzorg
en recreëren hier, zijn gastvrij naar onze bezoekers, doen vrijwilligerswerk en er
• Er zijn in Overijssel ongeveer 800 gezinnen die
bestaat hier in de provincie nog daadwerkelijk iets als Naoberschap.
pleegzorg bieden. Bereikbaarheid
Ons hoofdlijnenakkoord draagt de titel “Kracht van Overijssel” en dat is denk ik
• Aantal treinstellen op de Vechtdaltreinen lijn
niet voor niets. We zijn vaker op zoek naar die kracht. De afgelopen jaren zijn
Zwolle - Emmen: 14. • Het te verwachten aantal passagiers op de
overheid en samenleving voor een deel uit elkaar gegroeid. Het bestuur van de toekomst heeft behoefte aan de inbreng van inwoners, aan initiatieven, kritische
Vechtdaltreinen lijn Zwolle Emmen: meer dan
geluiden, verbeteringen. Door meer naar elkaar te luisteren, gebruik van elkaar te
100 miljoen reizigerskilometers per jaar.
maken en meer naar elkaar om te zien, bundelen we onze kracht!
• De Vechtdaltreinen op de lijn Zwolle Emmen rijden 2x per uur (in de spits: 4x per uur).
In deze editie van Jij & Overijssel komen onderwerpen aan bod waar een stukje
Water
van die Kracht van Overijssel in te vinden is. Zo gaan we op zoek naar het
• Overijssel heeft 24 locaties voor drinkwater-
Naoberschap in Vasse, spreken we de winnaar van het EK2012, zien we de
winning. • Het merendeel van de inwoners (92%) maakt
kracht van Project Tienus in de Jeugdzorg en leren we wat vrijwilligers in Overijssel allemaal voor een ander doen.
zich nu geen zorgen over de kwaliteit van het drinkwater. Wel vraagt men zich af of water in
Wil jij reageren? Zelf ideeën, een foto of de datum voor een evenement inzenden?
de toekomst nog zo goedkoop zal blijven.
Laat van je horen. Het volgende nummer komt uit in maart 2013. Het thema is
• Door de provincie Overijssel wordt op 29 punten
dan ‘Lente in Overijssel’ Heb je daar een mening over of een idee hoe Overijssel
de grondwaterkwaliteit gemeten. Dankzij maat-
nog aangenamer kan worden om te wonen, werken, leren of recreëren?
regelen in de landbouw is vooral in het ondiepe
Wij zijn benieuwd naar de reacties. Die kun je sturen naar jij@overijssel.nl of
grondwater de waterkwaliteit aan het verbeteren.
naar antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle, ter attentie van de redactie van
Inmiddels voldoet bijna 92% van de grondwater-
Jij & Overijssel. Kijk ook eens op www.jijenoverijssel.nl.
meetpunten aan de Europese nitraatrichtlijn. Wonen
Veel lees-, kijk- en puzzelplezier!
• Het aantal nieuwbouwwoningen dat in 2011 is neergezet in Overijssel is 4.529. • Het totaal aantal woningen in Overijssel vorig jaar: 465.936. • Het aantal woningen dat is voorzien van een energielabel in 2011: 34,6%. • Het aantal woningen met label A in 2012: 6.146.
Bron: provincie Overijssel
3
november 2012
ontwikkelt
“Scoren is in het onderwijs Roy van den Berg (27) bedacht als student op de Pabo een nieuw onderwijssysteem. Nu staat hij voor
niet het
de klas, op de school die werkt via zijn methode. Roy: “Het is in mijn ogen de ideale school.”
Het verhaal over de nieuwe school ging als een lopend vuurtje en was het gesprek van de dag bij de schoolhekken. Het kwam in een
Toen Roy 4,5 jaar geleden stage liep, bedacht hij een methode
stroomversnelling, toen stichting Roos aanklopte. Onder deze stichting
gebaseerd op onder andere het Dalton Onderwijs en de uitgangs-
vallen veertien openbare basisscholen uit de omgeving. Zij boden Roy
punten van Meervoudige Intelligentie. Roy: “Uit die stromingen heb
de kans om zijn school te beginnen op de locatie van ’t Lochtersnest
ik de elementen gepakt die mij aanspraken en die heb ik uitgewerkt
in Nijverdal. Het team van ’t Lochtersnest volgde bijscholingscursussen
tot een nieuwe visie op onderwijs. Eén die uitgaat van persoonlijke
en samen met het team ging Roy aan de slag om zijn ideale school
talenten en individuele ontwikkeling.”
waar te maken. Basisschool ’t Heem was een feit.
Eigen talent
Ambities
Methode ‘t Heem, zoals Roy het noemt, is vernoemd naar de basis-
Roy: “Ik ben nu gewoon één van de collega’s binnen het team.
school in Nijverdal waar nu voor het derde jaar les wordt gegeven
Toevallig heb ik het initiatief genomen voor deze nieuwe manier van
volgens dit systeem. Twaalf leerkrachten geven er iedere dag vol
werken, maar ’t Heem is nu van alle leerkrachten, de ouders, de
enthousiasme les aan de inmiddels 150 leerlingen. Roy is meester van
vrijwilligers en de kinderen. Ik wilde ook bewust geen directeur worden.
groep acht.
Ik sta gewoon voor de klas, net als andere leerkrachten. Daar ben ik voor opgeleid, dit vind ik leuk. Ooit wil ik directeur worden, dat is wel
De deuren van de klaslokalen staan altijd open. Zo kunnen kinderen
mijn ambitie, maar nu nog niet. En ik droom over methode ’t Heem
uit groep zeven bijvoorbeeld aanschuiven bij groep zes, of groep acht,
voor het voortgezet onderwijs, dat wil ik ook in de toekomst nog
als dat beter aansluit bij hun niveau. De school werkt als één van de
graag opzetten.”
eerste scholen binnen de gemeente Hellendoorn met een continurooster, iedere werkdag school van half 9 tot 2 uur, ook op woensdagmiddag.
Voorbeeld
Ze werken er met weektaken en werkeilanden. Roy: “We zijn een
Regelmatig komen leerkrachten van andere scholen kijken, om te zien
normale basisschool, maar we geven les vanuit onze visie. Scoren is hier
hoe ze op ’t Heem werken. Roy: “Dat is juist goed, uiteindelijk draait
niet het belangrijkste, integendeel. Ik vind het belangrijk dat elk kind
het maar om één ding: elk kind moet lekker in zijn vel zitten en met
kan werken en leren op zijn of haar eigen niveau en dat talenten
plezier naar school gaan.”
worden aangesproken.” Al in het eerste jaar bracht de schoolinspectie Meer informatie?
een positief rapport uit over ’t Heem.
www.hetheemnijverdal.nl Lopend vuurtje “Ik wilde de school graag in Nijverdal beginnen, ik liep hier stage en ik voelde me thuis. We zijn begonnen met het organiseren van
Provincie Overijssel stimuleert jonge ondernemers om werk te
informatieavonden voor ouders”, vertelt Roy. “Op dat moment was
maken van hun kennis. Hiervoor heeft zij, met een aantal andere
er nog geen pand, geen school, alleen maar een plan. Op de eerste
partners, het Kennispark opgericht. Meer informatie hierover
informatieavond kwamen 60 belangstellenden, op de tweede al 120.”
vind je op www.overijssel.nl/kennispark.
november 2012
4
belangrijkste”
Aanvulling artikel “Scoren is in het onderwijs is niet het belangrijkste”. In dit artikel is nagelaten om Charlotte van Doorn en Yvonne Meijer te noemen. Charlotte als degene die de visie en daarmee ‘t Heem onderwijsconcept heeft ontwikkeld. Yvonne als mede initiatiefnemer met wie Charlotte in eerste instantie haar visie heeft uitgewerkt en geconcretiseerd. Vervolgens hebben zij samen met Roy van den Berg en anderen, als team van basisschool ’t Heem, deze visie verder uitgedragen en vorm gegeven. Zowel Charlotte als Yvonne zijn momenteel niet meer werkzaam op ’t Heem. Charlotte heeft nu haar eigen bedrijf “Vindingrijker” opgezet en zij houden zich bezig met de concrete uitwerking van nieuwe samenwerkingsconcepten rondom de ontwikkeling van kinderen. Momenteel is zij, als initiatiefnemer en projectleider, bezig met haar volgende project: leer- en ontmoetingsplek in een natuurlijke omgeving. www.vindingrijker.eu. Ook Yvonne heeft haar eigen bedrijf opgezet “ik begrijp”: www.ikbegrijp.nl. Zij houdt zich bezig met het begeleiden van kinderen met leerproblemen, onder andere door te kijken, te luisteren en in gesprek te gaan met kinderen en ouders.
5
november 2012
helpt
‘Onzichtbare’ inzet wordt gewaardeerd De Overijsselse vrijwilligersprijs! Vrijdag 28 september is voor de veertiende keer de Overijsselse vrijwilligersprijs uitgereikt. Onze samenleving kan niet meer zonder vrijwilligers. Ongeveer 40% van de inwoners van onze provincie is actief als vrijwilliger én levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van Overijssel. Alle reden dus om die vrijwilligers te tonen dat hun –vaak ‘onzichtbare’– inzet gewaardeerd wordt.
november 2012
6
Juryprijs
bezorgd. Het effect hiervan op de mensen die mogelijk op korte
De winnaar van de Juryprijs voor vrijwilligers is Margien Wessels
termijn afscheid moeten gaan nemen van elkaar en van het leven,
Boer - Pol uit IJhorst. De jury roemt haar inzet om de eigen kracht van
is voor ons de grootst denkbare beloning die er is.”
mensen én organisaties te versterken, haar aandacht voor kwetsbare gezinnen, haar initiatieven binnen Inner Wheel en haar vrijwillige
Jonge vrijwilligersprijs 2012
inzet om, als coach, meiden te ondersteunen die dreigen af te haken.
De Stimuleringsprijs Jonge Vrijwilliger is dit jaar gegaan naar Alper Bahar. Deze 22-jarige Almeloër is lange tijd actief voor de jongerenraad van
Margien:
de Moskee, geeft huiswerkbegeleiding en Arabische les aan scholieren
“Ik verwachtte niet dat ik de prijs zou winnen, ik vind het een kroon
en is actief bij een project van Humanitas, waar hij als maatje fungeert
op mijn vrijwilligerswerk. Omgaan met mensen en vooral kinderen
voor jongeren die dreigen te ontsporen.
vind ik erg boeiend. Toen ik stopte met mijn werk als leerkracht basisonderwijs wist ik zeker dat ik mij in mijn vrije tijd wilde inzetten
Alper:
voor kinderen. Mijn inzet voor Vrouwen van Nu, leek mij eerst moeilijk,
“Ik wil graag de personen bedanken die mij hebben opgegeven voor
maar ik heb nu ervaren dat het erg gezellig, leerzaam en uitdagend is.
de Vrijwilligersprijs. Ik ben blij dat ik de Stimuleringsprijs Jonge
De verschillende contacten die ik daarbij op doe, vind ik erg belangrijk.
Vrijwilliger 2012 mocht ontvangen,
Ik hoop hier nog lang mee door te gaan.”
maar hierbij heeft de factor ‘geluk’ ook een belangrijke rol gespeeld. Iedere
Twentse Wensambulance
vrijwilliger is waardevol en verdient
De winnende vrijwilligersorganisatie is De Twentse Wensambulance
eigenlijk die prijs. Ongeveer 1,5 jaar
uit Hengelo. Deze organisatie laat wensen in vervulling gaan.
geleden dacht ik over alles na: ik ben
Ze helpt, denkt mee en vervoert chronisch of (pre-)terminale zieken.
20 maar wat heb ik bereikt? Het enige nuttige was naar school gaan, maar verder… Ik wilde een bijdrage leveren aan de samenleving. Zodoende ben ik begonnen met vrijwilligerswerk. “
“Wij hebben iets met sociale kwaliteit”, gedeputeerde Bert Boerman “Eigenlijk hebben wij als provinciale overheid geen specifieke rol meer in zorg en welzijn, maar we hebben wel iets met de sociale kwaliteit in onze provincie. Dus de provincie bemoeit zich er wel mee. Niet rechtstreeks, we besteden het uit aan onze steunfunctie organisaties. Een goede structuur is daarbij belangrijk. Mensen, organisaties, maar ook lokale overheden moeten ergens Jenneke Tijdeman, secretaris:
op terug kunnen vallen. Ik ben zelf ook actief als vrijwilliger en
“Wij ontvingen de vrijwilligersprijs, omdat we onze professionaliteit
ben van mening dat iedereen die de mogelijkheid heeft, iets aan
hebben omgezet in een vorm van vrijwillige dienstverlening. De jury
vrijwilligerswerk zou moeten doen. Ik nodig je er dan ook van
loofde de ‘enorme passie’ waarmee de professionele vrijwillgers
harte toe uit!”
de wensen van chronisch of terminaal zieke mensen vervullen. Iedere rit van ons vertegenwoordigt een persoonlijke wens van een chronisch,
Meer informatie
danwel (pre)terminale zieke. We hebben met onze ambulances en
www.overijsselsevrijwilligersprijs.nl
vrijwilligers veel mensen, op een verantwoorde, comfortabele en
www.overijssel.nl/socialekwaliteit
professionele manier, vervoerd en daarmee hele dierbare momenten
7
november 2012
geniet
Mediterrane
boerenkool
Nu de dagen weer koud en kort zijn, is het tijd voor stamppot. Deze pittige boerenkool geeft je genoeg kracht om de winterse kou te trotseren. Maar tegelijkertijd kun je ook even wegdromen en (terug) verlangen naar zwoele, Mediterrane zomeravonden.
november 2012
8
Bereiding Bestrooi de kip met peper en zout en laat deze een aantal uren marineren in de chilisaus. Kook de aardappelen in een laagje water met zout in ongeveer 20 minuten gaar. Rooster ondertussen de pijnboompitjes in een koekenpan zonder olie. Leg ze apart. Doe wat olijfolie in de koekenpan en bak de chorizo 3 minuten aan. Schep de chorizo uit de pan en leg dit ook apart. Smoor de boerenkool een paar minuten in het vet van de chorizo. Roerbak in een andere pan de kipfilet in 5 minuten gaar. Giet de gekookte aardappelen af en prak ze tot puree. Ingrediënten (voor 4 personen)
Voeg een scheutje melk en een klontje boter toe, zodat de puree lekker smeuïg
• Een grote zak boerenkool
wordt. Breng de puree op smaak met peper en zout. Voeg de boerenkool en
• 1 kilo kruimige aardappelen, geschild
pesto toe. Schep vervolgens de chorizo, kip, rode peper en pijnboompitjes door
• 300 gram kipfilet, in reepjes
de boerenkool. Lekker met vers geraspte Parmezaanse kaas. Nog niet pittig
• 1 grote chorizo, in blokjes
genoeg? Voeg dan naar eigen smaak wat sambal of harissa toe.
• Pijnboompitjes, een handje vol • 1 rode peper, zaadjes verwijderd en in reepjes
Eet smakelijk!
• Chilisaus • 1 grote eetlepel groene pesto • Scheutje melk • Klontje boter • Peper en zout • Verse Parmezaanse kaas • Optioneel: sambal of harissa
9
november 2012
leert bezoekt
Sluiten onderwijs en arbeidsmarkt wel op elkaar aan? In Nederland kiest 23% van de jongeren voor een opleiding met een matige tot geringe kans op de arbeidsmarkt. Uit onderzoek blijkt dat de komende jaren een tekort gaat ontstaan aan arbeidskrachten. De grootste problemen worden verwacht bij het
De regio Twente heeft naam gemaakt met een heel aantal innovatieve bedrijven. Neem het bedrijf Demcon uit Oldenzaal, opgericht in 1993 door twee studenten van de Universiteit Twente. Zij richten zich op ‘High tech systems en medical devices’. Zo heeft Demcon een slim apparaat bedacht waarmee bloed op een snelle en nauwkeurige manier verwarmd wordt. Dit heeft het bedrijf geen windeieren gelegd. Op dit moment werken er 170 mensen en de ambitie is om te groeien naar 500 mensen in 2020. Alleen, zijn die mensen wel te vinden?
invullen van technische beroepen.
Dennis Schipper, oprichter en directeur van Demcon, ziet een schaarste ontstaan. “Ons personeel is vrij jong, dus wij hebben geen last van
“Ik heb al tien banen
Dennis Schipper
november 2012
10
Michael ten Den
aangeboden gekregen” vergrijzing. Maar bij een aantal grote bedrijven in de buurt gaat nu elk
met techniek moeten komen. “Wij hebben op 4 november een
jaar 10% van de werknemers met pensioen. Daardoor neemt de druk
Roboticaplatform geopend in het Twents Techniekmuseum Heim.
op de arbeidsmarkt alleen maar toe.”
Daar komen jaarlijks 30.000 kinderen. Zij komen zo op een leuke en spannende manier in aanraking met techniek.”
Ontwerpende ingenieur Maar aan wat voor studenten heeft Schipper behoefte? “Vooral aan
Solar Team Twente
studenten die een studie werktuigbouwkunde, natuurkunde, wiskunde,
Michael ten Den is zo’n student die al jong in aanraking met techniek
elektrotechniek of informatica hebben afgerond. De echte bèta’s.
kwam. Na zijn middelbare school koos hij voor de studie Technische
Op dit moment zijn die nog wel te vinden. Deze studenten worden
Natuurkunde aan Saxion. “Mijn studie is heel breed. Daardoor kun
alleen vaak opgeleid voor het onderzoek, terwijl wij behoefte
je bij veel verschillende bedrijven aan de slag, van chipfabrikant tot
hebben aan ‘ontwerpende en creërende ingenieurs’. Mensen die
weerinstituut. Ik heb al tien banen aangeboden gekregen.”
‘out-of-the-box’ kunnen denken. Daar moeten de onderwijsinstellingen
De studie heeft hem een mooie stage en minor bij Solar Team Twente
meer aandacht aan schenken.”
opgeleverd, inclusief de deelname aan de World Solar Challenge in Australië. De mogelijkheden die zijn studie biedt, probeert hij over
Jong beginnen
te brengen aan toekomstige studenten. “Dat doen we bijvoorbeeld
Om de juiste schoolverlaters aan te trekken, doet Demcon veel moeite
door experimenten te laten zien. Ik denk dat je op die manier het
om het bedrijf bij de studenten te verkopen. Maar eigenlijk vindt
beste jongeren kunt interesseren; ze laten voelen dat natuurkunde
Schipper dat kinderen al op heel jonge leeftijd meer in aanraking
overal aanwezig is!”
Accent op techniek Met hulp van de provincie Overijssel zetten de hogescholen Saxion en Windesheim in op technologische innovatie en beter techniekonderwijs. Zo beginnen de hogescholen Saxion, Windesheim en de Universiteit Twente twee zogenaamde ‘Centres of Expertises’. Deze zijn beide begin november geopend door astronaut André Kuipers. Het ene centrum richt zich op het onderwijs, het andere op toegepast onderzoek naar nanotechnologie, materialen en mechatronica. Ook op Mbo-niveau is het plan om dergelijke ‘centra voor vakmanschap’ op te richten. Lees meer op www.overijssel.nl/onderwijs.
11
november 2012
reist
De nieuwe Jij & Overijssel vroeg treinreizigers
op het traject Zwolle – Emmen hoe zij het vinden dat zij vanaf 9 december met de nieuwe ‘Vechtdallijnen’ reizen. Deze splinternieuwe Vechtdaltreinen van Arriva zijn niet alleen luxer, ze rijden ook nog eens vaker. De dames van Vliet en Waterman
Anne Gert (reis: Ommen – Mariënberg,
(reis: Alphen a/d Rijn/Nieuwegein – Lemele,
reden: les geven als wiskundeleraar)
reden: vrijwilligerswerk voor De Zonnebloem)
“Ja, ik heb ze gezien, die nieuwe treinen. Zien er
“Ja, wij kennen die nieuwe soort treinen die hier
mooi en netjes uit! Mag ook wel, want deze lijn
komen wel van bij ons in het westen! Heel mooi!
is druk; echt een levensader voor dit gebied.
Echt belangrijk om te blijven investeren in goed OV!
En het zit vaak helemaal vol! Helemaal ideaal dus
Het is belangrijk dat iedereen bereikbaar blijft. Wat
als ze elk kwartier gaan rijden!”
dat aangaat vinden wij het beter om geld te steken in buurtbussen dan in nieuwe wegen voor auto’s!”
Leonie (reis: Zwolle – Ommen, reden:
Floor (reis: Zutphen – Emmen, reden: weer
Lies (reis: Deventer – Emmen, reden:
bijpraten met een vriendin met kiespijn)
naar huis na bezoek aan vriend)
aanjagen van een buurt –cultuurproject)
“Ik doe een bloemisten opleiding in Zwolle,
“Ik zit al 10 jaar zeker 3 keer per week in
“Ik doe dit traject nu al zo’n 3 jaar zeker 1 keer
samen met een goede vriendin uit Ommen.
deze trein. Maar ik wist niks van nieuwe treinen
per week, omdat ik een wijk in Emmen coach bij
Zij zit elke dag in deze trein. Deze lijn opheffen;
en ‘Vechtdallijnen’… Maar ze zien er wel uit
een cultuurproject. Dat is bijna klaar en in oktober/
dat kan dus echt niet, want ik vind bussen
als ‘chille’ treintjes! Tip: maak het allemaal wat
november hebben we de eindtentoonstelling.
helemaal niks!”
minder ingewikkeld met die OV chipkaart!”
Dan is het project klaar. En dat zal ik missen. En dit vertrouwde reisje ook!...”
november 2012
12
Vechtdallijnen Daniël (reis: Nieuw Amsterdam – Emmen,
Dominique (reis: Emmen – Eindhoven,
Frederiek (reis: Emmen – Griekenland,
reden: opleiding Sport en Beweging)
reden: Studie, werk en familie)
reden: vakantie)
“Van mij hoeft het niet hoor, geld steken in
“Deze trein is echt altijd druk. En ik vind het dus
“Ik ging vroeger veel vaker met deze trein dan nu,
nieuwe treinen. Deze oude rijden toch ook nog
goed dat er nieuwe treinen komen. Ik ken dat
maar ik gebruik ‘m nog best wel vaak. Want met
steeds prima?! Ik ga er elke werkdag mee van
type treinen al wel vanuit mijn studietijd in de
de bus is het vaak op het platteland best wel
een naar school; ideaal! Het gaat er om dat je op
Randstad. Goeie zaak! Ik vind alleen dat gedoe
omslachtig. Ik had geen idee dat de regio Twente
tijd van A naar B komt. Geld voor mooiere treinen
met in- en uitchecken heel lastig, met die
en de provincies verantwoordelijk zijn voor dit
kunnen we beter steken in beter onderwijs!”
verschillende vervoerders. Dan waren gewoon
traject. Anders was ik wel gaan stemmen.
losse kaartjes beter!”
Want ik vind investeren in OV heel belangrijk!”
De ‘Vechtdallijnen’ (Zwolle – Emmen, en ook het traject Almelo – Mariënberg) vallen onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de regio Twente en de provincies Drenthe en Overijssel. Een andere vernieuwing in het openbaar vervoer in Overijssel is de Hanzelijn, tussen Lelystad en Zwolle. Deze nieuwe verbinding, waar ProRail voor de uitvoering zorgt, wordt feestelijk geopend op 8 december. Mike (reis: Emmen – Zwolle, reden:
Stephanie en Féline (reis: Emmen –
Kijk voor meer informatie op
opleiding CIBAP)
Leeuwarden, reden: opleiding Communicatie
www.overijssel.nl/treinen.
“Ja, investeren in treinverbindingen is een goeie
aan NHL)
zaak! Anders is Emmen wel heel erg afgezonderd.
“Investeren in OV is sowieso altijd goed! Een béétje
Want de bus is echt geen alternatief!”
moderner mag ook wel op deze lijn, zeg! Wij zitten twee keer per week in deze trein. En alle andere treinen waar we mee reizen zijn veel rustiger en beter uitgerust om in te kunnen werken.” 13
november 2012
bezoekt
Jan Hendrik VerstegenAdemloze ruimtelijkheid
Tyrannie der stalen helmen, olieverf op doek, 128 x 97 cm, 1947, collectie Museum Boijmans van Beuningen.
Dit najaar is in Kasteel het Nijenhuis de tentoonstelling ‘Jan Hendrik
dan hen was, kende dat gevoel uit eigen ervaring maar kon dit pas na
Verstegen – Ademloze ruimtelijkheid’ te zien. Met meer dan honderd
de Tweede Wereldoorlog in zijn kunst verwerken. Treffend voorbeeld is
schilderijen en tekeningen wordt voor het eerst een overzicht gepresenteerd
zijn bekendste schilderij: Tyrannie der stalen helmen. De naoorlogse
van het intrigerende oeuvre van de, ten onrechte nog vrijwel onbekende
vernieuwingen in de beeldende kunst liet Jan Hendrik Verstegen bewust
schilder, Jan Hendrik Verstegen (1922 – 1993). Verstegen is een realist in
aan zich voorbijgaan. Zijn artistieke ijkpunt bleven de jaren dertig en
de traditie van kunstenaars als Carel Willink en Pyke Koch. Zij gaven in de
veertig, de periode waarin hij als mens én als kunstenaar werd gevormd.
jaren dertig met hun schilderijen uiting aan het destijds alom heersende
Ook te zien in het Nijenhuis: Danielle Kwaaitaal-Hidden Series.
gevoel van vervreemding en dreiging. Verstegen, die een generatie jonger
Kijk voor aanvullende informatie op www.museumdefundatie.nl.
november 2012
14
online
De Kracht van Overijssel Nieuw Download de layar app in Google Play of de Appstore en scan deze pagina voor extra opties, links en filmpjes.
Wegwijzer: online zien hoe je straks rijdt Digitale routeplanners te over, maar toch heeft de provincie Overijssel een nieuwe variant bedacht. De Wegwijzer Overijssel is een planner voor routes die in de toekomst worden aangelegd. Dit digitale hulpmiddel maakt duidelijk wat aanpassingen rond de provinciale weg betekenen voor toekomstige reistijden en afstanden. De app zorgt ervoor dat de provincie Overijssel ziet wat voor routes er nu gereden worden. Elke route is voorzien van een ‘valtmee?’- meter waarmee gebruikers kunnen aangeven of de nieuwe route ze mee- of tegenvalt. Het project N 348 is de proeftuin voor deze tool. Indien succesvol, wordt de app geschikt gemaakt voor toepassing binnen andere projecten in Overijssel. www.wegwijzeroverijssel.nl
Help Portrait Zwolle: wie gun jij een glamourfoto? Na het enorme succes van Help Portrait Zwolle 2011 wordt er al weer volop gewerkt aan het evenement voor 2012. Het uitgangspunt is hetzelfde: mensen blij maken met een professioneel portret. Er komt een Help Portrait dag op 8 december in theater de Spiegel, evenals een expositie met de foto’s van afgelopen jaar. En dat alles met als uitgangspunt om zoveel mogelijk mensen die wat hebben betekend voor hun omgeving een professioneel portret te geven. www.helpportraitzwolle.nl
Nieuwe app: creatieve impuls Ontdek de waarde van creatieve kennis! Creativiteit levert het Overijsselse bedrijfsleven meer rendement. Dat bevestigen een flink aantal Overijsselse ondernemers die deelnemen aan het provinciale project ‘Met creativiteit meer economie’. Dit project wordt uitgevoerd door Syntens Innovatiecentrum. Hun verhalen, nieuwe producten en concepten vind je in de app ‘Creatieve Impuls’ (voor Apple/ Android). Direct downloaden: bit.ly/SKfZBA
Serious Request: mee naar Enschede! Van dinsdag 18 december tot en met maandag 24 december 2012 staat het Glazen Huis van 3FM Serious Request op de Oude Markt in Enschede. De opbrengst gaat dit jaar naar de bestrijding van babysterfte. Omdat het Glazen Huis dit jaar in Enschede staat, is de Overijsselaar natuurlijk extra betrokken bij de actie. Ook RTV Oost sluit zich aan. De regionale omroep zal Overijsselaars volgen tijdens hun acties om geld in te zamelen voor het goede doel. Via de site www.kominactie.nl kun jij je eigen initiatief aanmelden om geld in te zamelen. 15
november 2012
doet
Leuke dingen December
December 2012
Foto: Gerard Dubois
December 2012
December 2012
December 2012
Indoor Twente Najaarsexpositie IJhorster maandmarkt Midwinterhoornblazen, div. locaties Vitalis vlooienmarkt Curiosamarkt Pepernotenbakken Midwinterhoornblazen Natuurlezing Adventsconcert Hoop op Zegen IJsbeeldenfestival Winterfair, ’t Stift Kerstfair Kerstconcert in dialect Kerstmarkt en Loveboat Wintereditie Miniatuurautobeurs GlobalBeatz meets Biodanza Kerst en Kunst Kinderdoemiddag Cosmos Sterrenwacht Adventswandeling Kastelenwandeling Diepenheim Grote Kerk Kerstmarkt Moonlightshopping Kerst Met Ballen Winterkerstfair Paardenmarkt Kerstspektakel B Cool! Boreel on Ice Midwinterhoorn avondwandeling Winterfair Zwartsluis Evers sluit af Historisch Schouwspel Rock the Park Alive Kerstsamenzang Kerstmarkt Kasbah Breman Josti band concert Dickens Festijn Winterbrocante aan de IJssel Kerstmarkt Denekamp Winterwandeling Oldenzaal in Kerstsfeer Concert Vocaal Trio, Huize Keizer Gezamenlijk Kerstconcert 3FM Serious Request Winters Hengelo Weihnachts Oratorium Het internationale Circusfestival Kerst Met Ballen Theaterdiner Grimm Kerst in Oud Kampen Cosmos in Kerstsfeer Orgelconcert Midwinterhoorn avondwandeling Kerstmarkt en Kerstconcert Kerst Met Ballen Kerstconcert Vriezenveense Harmonie
november 2012
16
t/m 9 december 1 december 1 december 2 dec. - 6 jan. 2 december 2 en 16 december 2 december 2 - 24 december 3 december 6 december 8 dec. - 27 jan. 8 december 8 december 8 december 8 december 8 december 8 december 8 en 9 december 9 december 9 december 9 december 13 - 15 december 14 en 15 december 14 december 14 december 14 december 14 december 14 dec. - 6 jan. 15 december 15 december 15 december 15 december 15 december 15 december 15 december 15 december 15 en 16 december 15 en 16 december 16 december 16 december 16 december 16 december 18 december 18 - 24 december 18 - 24 december 19 december 19 - 29 december 20 december 21 december 21 en 22 december 22 december 22 december 22 december 22 december 22 december 22 december
Enschede Giethmen IJhorst Dinkelland Hardenberg Enschede Vasse Hof van Twente IJhorst Wierden Zwolle Weerselo Holten Vroomshoop Zwolle Rijssen Zwolle Ootmarsum Lattrop Den Ham Diepenheim Deventer Dalfsen Hengelo Dedemsvaart Goor Enschede Deventer Ootmarsum Zwartsluis Hardenberg Den Ham Rijssen Lemelerveld Hengelo Zwolle Deventer Deventer Denekamp Balkbrug Oldenzaal Denekamp Vroomshoop Enschede Hengelo Oldenzaal Enschede Goor Zwolle Kampen Lattrop Deventer Ootmarsum Rijssen Enschede Vriezenveen
www.goplanetexpohall.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.uitinenschede.nl www.landschapoverijssel.nl www.vvvhofvantwente.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvwierden-enter.nl www.ijsbeelden.org www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvrijssen-holten.nl www.cmkvroomshoop.nl www.vvvzwolle www.vvvrijssen-holten.nl www.globalbeatz.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvtwenterand.nl www.vvvdiepenheim.nl www.vvvdeventer.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.creatievefabriek.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvgoor.nl www.prismare.nl www.boreelonice.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvijsseldelta.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.levendverleden.nl www.vvvrijssen-holten.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.bureauhengelo.nl www.vvvzwolle.nl www.dickensfestijn.nl www.brocanteaandeijssel.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvoldenzaal.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.cmkvroomshoop.nl www.enschede.nu/seriousrequest.nl www.bureauhengelo.nl www.vvvoldenzaal.nl www.goplanetexpohall.nl www.reggehof.nl www.vvvzwolle.nl/ www.deverhalenman.nl www.kerstinoudkampen.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.bergkerkconcerten.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvrijssen-holten.nl www.wilminktheater.nl www.vriezenveenseharmonie.nl
in Overijssel Denekamp Colmschate Wierden Haarle Ootmarsum Hengelo Zwolle Rouveen Ommen Ootmarsum Lemele Loozen Oldenzaal Hoge Hexel Deventer Hardenberg IJhorst Holten Oldenzaal Vriezenveen Zwolle Hardenberg Lemelerveld Vasse Delden Ootmarsum
www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.colmschate.com www.vvvwierden-enter.nl www.kerstkransjehaarle.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.bureauhengelo.nl www.vvvzwolle.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.landschapoverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvoldenzaal.nl www.vvvwierden-enter.nl www.humorfestival.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvrijssen-holten.nl www.vvvoldenzaal.nl www.vvvtwenterand.nl www.vvvzwolle.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.sbn-tubbergen.nl www.vvvdelden.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl
1 januari 2 januari 6 januari 12 januari 16 januari 19 januari 23 en 24 januari 27 januari 27 januari
Wierden Enschede Holten Den Ham Wierden Zwolle Zwolle Deventer Holten
www.vvvwierden-enter.nl www.wilminktheater.nl www.vvvrijssen-holten.nl www.cmkvroomshoop.nl www.vvvwierden-enter.nl www.vvvzwolle.nl www.vvvzwolle.nl www.antiqbook.nl/deventer www.vvvrijssen-holten.nl
1 februari 2 februari 2 februari 3 februari 8 februari 9 februari 15 - 17 februari 16 februari 17 februari 18 februari 21 februari 23 februari
Deventer Wierden Langeveen Albergen Tubbergen Dinkelland Zwolle Enschede Denekamp Enschede Oldenzaal Rijssen
www.irishpubfestival.nl www.vvvwierden-enter.nl www.turftrappers.nl www.albergerbokke.nl www.verlichtecarnavalsoptocht.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.vvvdeventer.nl www.stukafest.nl www.vvvootmarsumdinkelland.nl www.carnaval-enschede.nl www.vvvoldenzaal.nl www.vvvrijssen-holten.nl
Januari RTV Oost Nieuwjaarsduik Nederlands Symfonieorkest – Nieuwjaarsconcert Beemd- en Bergtoer Nieuwjaarsconcert Lezing Passage Wierden Centrum Salland Olie Tractor Pulling Biovak Boeken in de Kerk Peutertheater
December 2012
Foto: Martin Hendriks
23 december 23 december 23 december 23 december 24 december 24 december 24 december 24 december 25 en 26 december 26 december 26 december 26 december 26 december 26 december 26 - 30 december 27 december 27 december 27 december 28 december 28 december 28 - 30 december 28 en 29 december 29 december 30 december 30 decemebr 31 december
December 2012
Foto: Karin van der Meul
Avond in Kerstsfeer Christmasshoppen Festival lessons and carols Kerstkransje Haarle Midwintertocht per Oldtimerbus Kerstmiddag Kerstival Openlucht kerstzang Levende kerststal Kerstwandeling en orgelwandelconcert Kerstwandeling Lemelerberg Kerstwandeling Kom kiek’n met Kerst Kerstwandeltocht Ambulare Humorfestival ATB2 Multi Crea Meeting Textiel Winterwandeling Stroadl Festival Show/Beurs Oldtimerclub Vroomshoop Sprookjes 3-daagse Profile Truckersfestival Oudejaarsconcert Royal Music 2012 Out Midwinterhoornwandeling Reutum Midwinterwandeling Landgoed Twickel Nieuwjaarskoekjes bakken
December 2012
Februari Irish Pubfestival Snertwandeling Carnavalsoptocht Langeveen Carnavalsoptocht Albergen Verlichte Carnavalsoptocht Tubbergen Carnavalsoptocht Handwerkbeurs Stukafest Beethoven Strijkwartetten Kulthurhus Carnavalsoptocht Bokverbranden Rock the Park Kickoff 2
In het magazine kunnen wij slechts een beperkt aantal evenementen plaatsen. Kijk voor meer evenementen op www.jijenoverijssel.nl. De evenementen hebben wij overgenomen van derden. Houd de desbetreffende websites in de gaten voor mogelijke wijzigingen in programma, data en locatie. Wil je zelf evenementen aanleveren voor het magazine of de website, stuur dan een e-mail naar jij@overijssel.nl of een brief naar Jij & Overijssel, Antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle.
17
november 2012
Februari 2013
zorgt
Een gewoon kind in een
pleeggezin
“Ze houden altijd een plekje in mijn hart�
november 2012
18
Arno en Marlies Eikenaar uit Nijverdal bieden al een aantal jaren pleegzorg. Hun eerste pleegkind was een meisje van 3,5 jaar. Zij heeft anderhalf jaar bij hen gewoond. Na een rustperiode zijn ze gaan denken over de opvang van tieners. Arno is vanwege zijn werk als vrachtwagenchauffeur door de week vaak van huis. Marlies werkt ook, dus een tiener in huis is eigenlijk praktischer dan een klein kindje. Bovendien was Iris, de dochter van Arno die de weekenden en de vakanties bij haar vader en Marlies doorbrengt, ondertussen al 9. Ook in hun vrienden- en kennissenkring waren geen kleine kinderen meer. Ze besloten zich nu aan te melden bij Jeugdzorg als pleeggezin voor een tiener. Opgebloeid Jeugdzorg zocht een pleeggezin voor Adriana van (toen) 11 jaar. Haar grote wens was in een gezin te wonen waar ze een zusje zou hebben, een andere wens was een hond. Adriana kwam kennismaken en het klikte meteen. Iris vind het heel gezellig een grote zus te hebben en de Eikenaars hebben zelfs twéé honden, dus je hoort Adriana niet klagen. Natuurlijk is het wennen als je je ouders, je school, je vriendinnen achter moet laten en in een andere plaats weer opnieuw begint. Gelukkig leefde de buurt erg mee. Buurmeisje en vriendin Maud was haar steun en toeverlaat in het begin. Ze zijn nog steeds dikke vriendinnen. En in de weekenden is Iris er. Adriana heeft het prima naar haar zin. Ze woont nu twee jaar bij de familie Eikenaar. Ze is helemaal opgebloeid, onderneemt leuke dingen met vriendinnen en met Marlies en Iris, plaagt Arno graag, volleybalt en doet het goed op school. Ze hoopt nog heel lang bij de familie Eikenaar te blijven wonen, ook na haar achttiende. Waarom pleegzorg? Marlies en Arno hebben het goed met elkaar en willen dat graag delen.
Tienus zoekt pleeggezin
“Zo geef je een kind de kans op te groeien in een stabiele omgeving”,
Met het project ‘Tienus zoekt pleeggezin’ proberen Trias
aldus Marlies. “Een beetje aandacht, een warm nest en je ziet ze
Jeugdhulp en Jarabee meer pleegouders te enthousiasmeren
opbloeien. Het kan je veel brengen: voldoening, gezelligheid, een leuker
voor opvang van kinderen tussen de 10 en 18 jaar.
gezinsleven. Investeer niet alleen in opvoeding maar ook in een goede
De provincie Overijssel ondersteunt dit project met een subsidie.
relatie met elkaar. Deel dingen met familie en vrienden.” Arno en Marlies
Er zijn verschillende vormen van pleegzorg. Denk aan opvang in
krijgen veel steun uit die hoek. Ook Adriana is helemaal in de familie-
weekenden en vakanties, maar ook aan crisisopvang en langdurige
en vriendenkring opgenomen.
pleegzorg. Trias Jeugdhulp en Jarabee bieden training, onder-
Ze hebben het heel erg getroffen met Adriana, vinden ze. Adriana houdt
steuning en hulp op allerlei gebied aan (aspirant) pleegouders.
zich prima aan afspraken. Marlies roept af en toe wel eens: “kom nou
Wil je meer weten? Kijk op: www.triasjeugdhulp.nl
eens een keer te laat!” Want net als iedere tiener mag ook Adriana
(regio IJssel-Vecht), www.jarabee.nl (regio Twente) en
best wel eens lekker dwars zijn. Dat ze zich thuis voelt is zeker: “Arno,
www.overijssel.nl/jeugdzorg.
Marlies en Iris houden altijd een plekje in mijn hart.” 19
november juni 2012 2010
bespaart
“Denk aan de komende generaties”
Meer energie, Hoe zorg ik ervoor dat de komende jaren mijn energierekening niet de pan uit rijst? Dat is wat steeds meer huizenbezitters zich afvragen, in een tijd van recessie én stijgende energieprijzen. Ook de woningcorporaties in Overijssel vinden dit een belangrijk thema. Dit jaar spraken ze met de provincie Overijssel af om de komende jaren 25% energie te gaan besparen. Dat levert gelijk ongeveer 2.000 arbeidsplaatsen op in de Overijsselse bouw- en installatiesector. Henny Manrho – Directeur woningcorporatie
een realistische doelstelling. “Sinds 2008 besparen we
‘Wonen Delden’
gemiddeld 2% energie per jaar en op dit moment zitten
Zowel persoonlijk als zakelijk heeft het thema ‘energie-
we ongeveer op een totaal van 13%.” In de jaren ’80 heeft
besparing’ hem te pakken gekregen. Als directeur van
de corporatie een eerste slag gemaakt door overal dubbel
Wonen Delden én als voorzitter van de energiewerkgroep van
glas te plaatsen en de spouwmuren te vullen.
Vereniging Woon – waar alle Twentse woningcorporatie
De laatste jaren zijn in veel woningen de CV-ketels vervangen.
bij aangesloten zijn – houdt hij zich bezig met energie-
Manrho: “Dat zijn maatregelen met veel effect en relatief lage
besparende maatregelen. Zijn motivatie zit ergens diep
kosten. Bovendien blijft de huurprijs gelijk. We zijn nu ook
van binnen. “Ik heb drie kinderen en twee kleinkinderen.
bezig met vloer- en dakisolatie, wat wel een huurverhoging
We hebben de taak om voldoende grondstoffen over te
met zich meebrengt. Dat loopt lastig. Eigenlijk moet je daar-
houden voor de generaties na ons. Daar wil ik aan bijdragen.”
voor iedere bewoner individueel bezoeken om de voordelen
De lat is hoog gelegd. De Twentse woningcorporaties
te laten zien.” Voor de komende jaren verwacht Manrho
willen 25% energie besparen ten opzichte van 2012, wat
dat ze ook met zonnecollectoren aan de slag zullen gaan.
gemiddeld in 2020 bereikt moet zijn. Manrho vindt dat
Daarnaast denkt hij dat er veel winst valt te halen door een
november 2012
20
bewuste levensstijl. “Het zou belerend over komen om
de gemeente had er een subsidie voor vrijgemaakt. Hille Frentz:
mensen hierop aan te spreken. Wel zou ik mensen
“De kosten van de isolatie vielen erg mee: voor de hele flat
meer bewust willen maken met slimme energiemeters.”
zo’n 10.000 euro. De subsidie was een paar duizend euro. Als flateigenaars konden we dat niet laten liggen.”
Familie Frentz – Almelo – jaren 60-flat
Aangezien de woning van het gezin Frentz op de hoek ligt,
Het gezin Frentz – moeder, vader en twee jonge kinderen –
hebben zij extra profijt van de spouwmuurisolatie, die in de
woont boven in een jaren ’60 flatgebouw met drie woon-
zomer van 2011 werd uitgevoerd. “De grote blinde muur is
lagen. Alle flatbewoners zijn aangesloten bij de vereniging
veel minder koud, dat voel je als je hem aanraakt, maar ook
van eigenaren en betalen maandelijks servicekosten voor
als je er langsloopt. Ik raad mensen echt aan om te isoleren
gezamenlijke zaken als verzekeringen en schoonmaak.
– of er nu een subsidie is of niet – puur voor het comfort.
Het administratiebureau van de vereniging wees de
En je verdient er gewoon geld aan, ieder jaar. Wij kregen
bewoners op de mogelijkheid van spouwmuurisolatie:
vorig jaar voor het eerst geld terug van de gasleverancier.”
meer werk “Je verdient er gewoon geld mee, ieder jaar” Drie doelgroepen De provincie Overijssel wil drie doelgroepen aanspreken om energie te besparen: particuliere woningbezitters, woningcorporaties en ondernemers in het Midden en Klein Bedrijf. Hiervoor zijn allerlei regelingen, leningen en subsidies beschikbaar. Lees hier meer over op www.overijssel.nl/nieuwe-energie.
Zelf aan de slag Wil je weten hoe jij op een slimme manier energie kunt besparen? En welke regelingen de gemeente hiervoor heeft? Kijk dan op www.overijssel.nl/energieloket.
21
november 2012
kiest
Autisme: Je kunt er niks áán Iedereen maakt keuzes. Soms maak je de juiste keuze, soms niet. Tijdens het Eigen Kracht Festival hield Gijs Horvers de ‘Speech van zijn leven’. Over keuzes en over hoe keuzes je leven kunnen veranderen. Gijs wil
Einstein “Mensen denken namelijk vaak dat iedereen met autisme Rainman is. Dit is niet waar. Autisme is zo verschillend en slechts eenderde heeft een verstandelijke beperking. Iemand met autisme is sowieso niet gek, maar verwerkt informatie op een andere manier. Dat mensen met autisme echt wel iets kunnen bereiken, bewijzen Isaac Newton,
iets bereiken met zijn speech.
Albert Einstein en Tom Hanks.”
Keuzes
Autarki
“Het Eigen Kracht Festival was een festival voor iedereen, dus ik heb
“Ooit ben ik begonnen als singer-songwriter onder de naam Autarki.
een onderwerp gekozen waar iedereen iets mee heeft: keuzes maken.
Na de kunstacademie heb ik gewerkt als vormgever. Toen ik een
Ik heb een vorm van autisme, Asperger. Ik heb ervoor gekozen
burn-out kreeg, werd na een heel traject bij mij de diagnose ‘autisme’
om mij niet neer te leggen bij het beeld dat de maatschappij heeft
gesteld. Daarna ben ik gaan werken op een zorgboerderij en uiteindelijk
van autisme. Het is mijn doel om de beeldvorming over autisme
ben ik voor Auticomm gaan werken.”
te verbeteren.”
november 2012
22
doen, maar wel iets méé doen Auticomm
Voorbeeld
“Bij Auticomm helpen wij mensen te focussen op hun doel. Een stuk
“Ik hoor weleens dat ik voor mensen een voorbeeld ben. Ouders die
persoonlijke ontwikkeling dus. Dit heeft bij mijzelf ook gewerkt.
horen dat hun kind autisme heeft, krijgen vaak ook te horen dat de
Ik durfde eindelijk ondersteuning te vragen in plaats van dat ik alles
kans dat hun kind iets bereikt in het leven klein is. En dat is niet waar!
zelf wilde oplossen. Ons uitgangspunt is: zorg ervoor dat je je sterke
Ik ben voor hun een bevestiging: zie je wel, autisme hoeft geen
kanten verder ontwikkelt, zodat je minder sterke kanten niet meer
belemmering te zijn. Of ik zelf ook een voorbeeld heb? Jazeker, dat is
overheersen. Dit doen wij door het geven van lezingen, cursussen,
Alex Plank. Hij stichtte op 9-jarige leeftijd een online community voor
trainingen en coaching rondom autisme en communicatie aan mensen
mensen met autisme. En hij is ook afgestudeerd filmmaker.”
met autisme en aan hun omgeving.” Meer informatie Kijk voor meer informatie over Gijs Horvers en Auticomm op www.autarki.com en op www.auticomm.nl.
Iets Drinken Gijs is met collega Gody bezig met het opstarten van de netwerkborrel ‘Iets Drinken’ voor en door mensen met autisme. Een hele gezellige bijeenkomst waar je niet voor vervelende verrassingen komt te staan. Kijk voor meer informatie op www.ietsdrinken.nl.
Eigen Kracht Festival Tijdens dit festival, dat speciaal voor jongeren was, konden jongeren de speech van hun leven houden. Inspirerende jongeren met een krachtig verhaal. De persoon met de meest inspirerende speech was Gijs Horvers. Zijn prijs? Met dit artikel kan hij zijn verhaal met heel Overijssel delen. Meer informatie over Eigen Kracht vind je op www.overijssel.nl/eigenkracht.
23
november 2012
betrekt
Noaberschap
2.0
ouderwetse buurthulp in een modern jasje Twente staat niet alleen bekend om haar mooie natuur en pittoreske dorpjes, maar ook om de mentaliteit. Buren kijken er naar elkaar om en helpen elkaar een handje, wanneer nodig. Noaberschap, typisch iets van vroeger. Of toch niet?
Het dorp Vasse won vorig jaar de publieksprijs bij de provinciale Duurzaam Dorp verkiezingen. Het plan van Vasse bestaat uit drie onderdelen, gebaseerd op de drie P’s (People, Planet en Profit). Aan het onderdeel people is de naam Noaberschap 2.0 gehangen, een moderne versie van de oude buurthulp. Het is nu een jaar sinds deze verkiezingen, hoe staat het eigenlijk met Noaberschap 2.0 in Vasse? Jij & Overijssel sprak met de Vassense Audrey Reymer, zij is betrokken bij de communicatie rondom dit project. Rode draad “Op dit moment is Noaberschap 2.0 de rode draad door alle initiatieven van Duurzaam Vasse”, vertelt Audrey. “We kennen hier natuurlijk nog de ouderwetse noaberhulp bij rouw en trouw, maar we vonden dat het tijd was om noaberschap nieuw leven in te blazen. Vandaar de toevoeging versie 2.0.” “Noaberschap 2.0 gaat eigenlijk verder dan de ouderwetse vorm van buurthulp. Zo hebben we de jaarlijkse Noaberdag, een dag waarop alle noabers samen iets goeds doen voor de buurt. Maar we zijn bijvoorbeeld ook bezig met het opzetten van een lokale energiecoöperatie. Dit gebeurt samen met de inwoners van het dorp: je bent mee-investeerder in duurzame energie voor jezelf en voor je buren.” Verder groeien Maar past Noaberschap eigenlijk wel bij duurzaamheid? “Duurzaamheid gaat niet alleen over natuur en milieu maar ook over sociale binding in een leuk en leefbaar dorp.” legt Audrey uit. “De mensen maken het dorp. Een ander onderdeel van naoberschap is het opzetten van een ondernemershuis. De Vassense ondernemers bouwen aan een duurzame economie en door samen te werken met je ondernemer-noaber kun je verder groeien.” Wajongere
Audrey Reymer, Rick Hoogenberg en Jolanda Kemna van Duurzaam Vasse
Andere initiatieven van Noaberschap 2.0 zijn de initiatieven die In Vasse met en voor elkaar worden georganiseerd: een sport- en spelweek voor de jeugd, de jeugddisco en
november 2012
24
Noaberdag
zorg voor de zwakkeren. Audrey: “Deze laatste is een zeer goed voorbeeld voor noaberschap 2.0. Buurtbewoners van de buurtschap Hezingen hebben samen een Wajongere aangenomen voor klussen en tuinonderhoud in hun buurt. Daarnaast is er een groot aantal vrijwilligers in Vasse om het welzijn van de inwoners te vergroten. Ook een vorm van noaberschap. Met alle initiatieven die er al zijn hoopt Vasse haar inwoners te stimuleren om ook met ideeën voor Noaberschap 2.0 te komen. Misschien zijn er meer buurten in Vasse geïnteresseerd in het inhuren van een Wajongere.” Noaberdag
Toekomst Met Noaberschap 2.0 wil Vasse een leefbaar dorp zijn en
Burgerparticipatie en betrokkenheid
blijven. Een dorp dat economisch gezond en actief is en
Noaberschap sluit mooi aan bij burgerparticipatie en
waar mensen naar elkaar omkijken. Een dorp met een
betrokkenheid. De maatschappij verandert, de overheid
gezonde demografie dat ook nog eens energieneutraal is.
krimpt en daarom is de provincie op zoek naar meer actieve
Kortom: een krachtig en toekomstbestendig Vasse.
inbreng van inwoners en partners bij lopende projecten en bij de visievorming van toekomstig beleid. Zo komen
Nieuwsgierig of Noaberschap 2.0 ook iets voor jouw
we tot kwalitatief beter beleid, dat aansluit bij de wensen
dorp of buurt is? Kijk voor meer informatie op
en mogelijkheden van inwoners, partners en overheid.
www.duurzaamvasse.nl. 25
november 2012
vraagt
Declaraties en dienstkilometers:
hoe zit dat
Er komen bij de redactie regelmatig vragen binnen over wat ons bestuur wel en niet kan declareren en of die dienstauto met chauffeur nou echt alleen voor zakelijke kilometers gebruikt wordt. We legden de meest gestelde vragen voor aan de Commissaris van de Koningin (CdK) Ank Bijleveld.
Waarvoor gebruikt u uw dienstauto?
Hoeveel declareert het Overijsselse bestuur jaarlijks?
“Ik gebruik mijn dienstauto als rijdend kantoor. Voor woonwerk-
“We mogen alleen werkgerelateerde kosten, bijvoorbeeld reis-
verkeer en zakelijke kilometers, die ik moet maken voor afspraken
of verblijfskosten declareren. Iedereen kan onze declaraties inzien:
als Commissaris van de Koningin overal in het land. Voor privézaken
we publiceren alles op de website van de provincie. Per kwartaal
ga ik met eigen vervoer. Overigens als ik als CdK een afspraak in
werken we het bij.
Twente heb, ga ik ook regelmatig met mijn eigen Mini. Het is een beetje gek om een chauffeur uit Zwolle te laten komen voor een
Aan wie moeten jullie dit verantwoorden?
kort ritje in de buurt.”
“In principe alleen aan de Belastingdienst. Maar we vinden het belangrijk dat we Provinciale Staten van Overijssel en de Overijsselse inwoners laten zien hoe we als bestuurders met publiek geld omgaan. We maken daarom alles openbaar. Dat doen Provinciale Staten ook.”
november 2012
26
eigenlijk?
Waar komt het geld vandaan? Hieronder beantwoorden we de meest gestelde vragen, van inwoners, over de inkomsten en uitgaven van de provincie. Hoe komt de provincie aan haar geld? Hoeveel geld is dat? De provincie ontvangt voornamelijk geld van het Rijk, vanuit motorrijtuigenbelasting en vanuit rente. In 2012 is begroot dat we € 92,3 miljoen van het Rijk ontvangen, dat we € 98,3 miljoen ontvangen vanuit motorrijtuigenbelasting en € 48,4 miljoen ontvangen aan rente. Dit zijn vrij besteedbare bedragen. Ook is het mogelijk dat de provincie voor projecten geld ontvangt van anderen, denk hierbij aan gemeenten. Daarnaast betaalt de provincie een deel uit haar reserve en krijgt zij een bedrag van het Rijk dat zij verplicht is uit te geven voor bepaalde doelen. Hiervoor zijn we een soort doorgeefluik. In totaal is de begroting voor 2012 € 584,5 miljoen. Meer informatie over de ontvangsten in 2012 vind je in de Kerntakenbegroting 2012 (vanaf pagina 262). Wat doet de provincie met dit geld en aan wie is zij verantwoording schuldig? Jaarlijks stelt de provincie een begroting op waarin de plannen voor het volgende jaar staan. Voor 2012 vind je de plannen in de kerntakenbegroting. De provincie verantwoordt zich naar de burger. De burger wordt vertegenwoordigd door Provinciale Staten. Dit zijn de Statenleden waarop jij als inwoner eens in de vier jaar kan stemmen. Provinciale Staten stelt een dagelijks bestuur aan, Gedeputeerde Staten. Zij zijn verantwoordelijk voor het maken van plannen en voor de uitvoering hiervan. Ieder jaar leggen Gedeputeerde Staten verantwoording af aan
Installatie nieuwe leden Provinciale Staten in Statenzaal.
Provinciale Staten door het jaarverslag. Tussentijds leggen Gedeputeerde Staten ook verantwoording af door middel van de monitor Overijssel, zie www.monitoroverijssel.nl.
Dit jaar wordt er vooral gedeclareerd onder de noemer Overige Kosten. Wat zijn dit voor kosten?
Wat kost een provinciale organisatie inclusief bestuur nu per jaar?
“Dat zijn kosten die je niet specifiek aan personen kunt toeschrijven.
Zoals gezegd is de totale provinciale begroting van 2012 € 584,5
Bijvoorbeeld voor relatiebijeenkomsten. Ik vind het belangrijk dat we die
miljoen. Daarvan is een bedrag van € 87,9 miljoen opgenomen
regelmatig organiseren om goed contact te houden met organisaties,
voor bedrijfsvoering.
bestuurders en politici en ondernemers op regionaal, provinciaal en
Dit zijn voornamelijk salariskosten en apparaatskosten (kosten die
landelijk niveau.”
verbonden zijn aan het functioneren van de ambtelijke organisatie).
Meer informatie
Meer informatie?
www.overijssel.nl/declaraties
Je vindt de Kerntakenbegroting en het jaarverslag op www.overijssel.nl/begroting.
27
november 2012
schrijft
Zinnige
activiteiten
Beste redactie, Met plezier heb ik zojuist Jij & Overijssel in één keer uitgelezen en gelijk het kruiswoordraadsel erachteraan gemaakt. Leuk! Bedankt overigens voor de uitgebreide agenda, het is fijn om eindelijk een overzicht te hebben van activiteiten in heel Overijssel, en dan bedoel ik de zinnige activiteiten. Hartelijke groet, Dorinda Hensema (Enschede) Dit is een van de spontane enthousiaste reacties die wij ontvangen over ons magazine. Er zijn mensen die niet kunnen wachten op de volgende editie. Of mensen die het jammer vinden dat de evenementenkalender beperkt is. Kijk daarom op www.jijenoverijssel.nl, daar staat een uitgebreide kalender. In 2013 verschijnt het magazine weer drie keer.
november 2012
28
Vroeger! Dankzij Henk Etten, een trouwe lezer ontvingen wij foto’s, gemaakt in dezelfde tijd als de foto in de vorige editie van Jij & Overijssel.Dit betreft een verplaatsing van een kapschuur in zijn geheel. Het hele dorp hielp mee, de bovengrondse elektriciteitsleidingen werden op de route verplaatst.Dit alles voor een handdruk en een paar borrels. Noaberschap!
Kiek! Korhoen/Salland kunstwerk, door A.G. Potma uit Holten.
29
november 2012
blikt terug
Foto: Joke Hulsman
Wie kan ons meer vertellen over deze foto? Stuur ons een brief of e-mail onder de inzendingen
De winnaar krijgt automatisch bericht van de provincie.
wordt een mooie prijs verloot.
Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
Heb jij zelf nog belangwekkende historische foto’s die
De winnaar van de historische foto uit het vorige magazine
in deze rubriek thuishoren. Dan horen we dat graag!
is Gerrit Braakman uit Beerze.
De prijswinnaar wordt op www.jijenoverijssel
Kijk op www.jijenoverijssel.nl voor de uitleg bij de foto.
bekend gemaakt. Reacties voor 31 december sturen naar: jij@overijssel.nl of: Redactie Jij & Overijssel Bertine Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle november 2012
30
lost op
Kruiswoordraadsel Jij & Overijssel Maak nu kans op 2 kaarten voor PEC Zwolle! Meedoen? Noteer de letters van de oplossingen in de onderstaande vakjes en je kunt een woord vormen dat alles met het thema van het magazine te maken heeft. Mail je antwoord voor 31 december naar
Het kruiswoordraadsel staat uiteraard ook in het teken van het thema Kracht van Overijssel. Als je het magazine goed gelezen hebt, zijn de antwoorden op onderstaande vragen terug te vinden in de tekst. Veel lees- en puzzelplezier!
1
o
h
n
4
3
jij@overijssel.nl of Redactie Jij & Overijssel (antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle) en maak kans op een leuke prijs. Succes! De winnaar van de vorige keer is Uiltje de Roos uit Steenwijkerwold.
a
2
d
5
c
6 i
7
f
b
m 9 e
11
8
g
k
l
10
p
12
j
13
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
Horizontaal 1 De persoon die begin november de twee Overijsselse Centra van Vakmanschap opende.
l
m
n
o
p
Verticaal 2 Een van de doelen van de Twentse woningcorporaties. 3 Dit is in het onderwijs niet het belangrijkste.
4 Aantal treinstellen op de nieuwe Vechtdallijn.
5 Hiernaar is Tienus op zoek.
7 Waarvan zijn er in 2011 zo’n 4.529 gebouwd in Overijssel.
6 Je kunt er niets aan doen, maar wel iets mee doen.
8 Een energiebesparende maatregel waarvoor je in sommige
10 Een van de dingen die het pleeggezin van Adriana moest hebben.
gevallen subsidie kan krijgen. 9 Hiermee zouden jongeren op veel jonge leeftijd al in aanraking moeten komen. 11 Het dorp dat gespecialiseerd is in Noaberschap. 12 De nieuwe treinverbinding tussen Zwolle en Emmen. 13 Dit wil Gijs Horvers verbeteren over autisme. 31
november 2012
beleeft
De kracht van Overiesel
De kracht van Overiessel dat zit um in de Kop. In de Voermanslucht´n die straks met ut naojaor anwaai´n kump. Dat zit in oonze rivier´n die tijdloos stromen deur mien mooie olde laand. De kracht van Overiessel zit in oons Salland en oons Twentelaand, maor nog meer in den meens´n, oons rustige karakter, ligt al zoo lange vast. De kracht van Overiessel zit in oonze rijke grond, in metworst en den Twentse stoet, in Dalfse mopp`n, de mosterd van mien Va. In lommerrijke lanen en zelfs an den deurgaonde weg, Het is doarumme dat ik zeg: Dat is de kracht van Overiessel Gait uut Tuk
Dit gedicht van Gait Golbach is gekozen tot mooiste gedicht over Kracht van Overijssel. Het kan zijn dat de spelling niet helemaal correct is, aldus Gait. De andere inzendingen kun je bekijken op www.jijenoverijssel.nl.
FOTOGRAFIE
Job Boersma
Het volgende nummer van Jij & Overijssel verschijnt in maart 2013. Het thema is dan ‘Lente in Overijssel’. Heb jij hier een mooi gedicht over? Stuur het dan voor 31 december 2012 naar jij@overijssel.nl. Het mooiste gedicht plaatsen wij op deze pagina.