17 juli - 11 sep
Arthouse
4
FADING GIGOLO Met Woody Allen als ouwe pooier
Ook in dit nummer: interview met Cronenberg, Boyhood, Da Bounce Urban Film Festival en meer!
21 AUGUSTUS IN DE BIOSCOOP
EEN FILM VAN FERNANDO EIMBCKE [ LAKE TAHOE ]
★★★★ DE FILMKRANT Het charmante Club Sandwich zit vol onderkoelde en tegelijkertijd hartverwarmende observaties
Fuck perfectie Wat een knulligheid straalt er soms van Magic in the Moonlight af. Hebben Colin Firth en Emma Stone net een serieus gesprek afgerond, lopen ze vervolgens uit beeld alsof het gordijn elk moment kan dichtvallen en het publiek voor een wijntje de foyer mag inlopen. Maar ze staan niet op het toneel: dit is film. Woody Allen gaat als gelauwerd regisseur al mee sinds de jaren zestig. Je zou zeggen dat hij vanuit zijn professionaliteit vloeiender zou filmen en dat hoekige overgangen er in de montage wel uitgehaald zouden worden. Maar Allen doet niet aan perfectie. Hij tikt een script
Weet wat er speelt nog steeds op zijn typmachien en laat zijn acteurs vaak in één take doen wat ze moeten doen. Leidt soms tot een filmisch liflafje, soms tot prut en heel soms tot een meesterwerk. Magic in the Moonlight is een liflafje, maar wat voor één. Langs de Rivièra zijn we getuige van een romantisch schouwspel, zoals dat alleen uit de typmachien van Allen kan komen. Fuck perfectie. Pim Wijers Hoofdredacteur b @pimwijers
Jaargang 2 | Editie 4
colofon
Preview is een uitgave van Boomerang Nederland BV
Drukkerij Twigt Grafimedia Oplage 50.000 exemplaren; correspondentie Preview Magazine Wilgenweg 14a 1031 HV Amsterdam Telefoon: 020 - 535 6990 info@previewmag.nl www.previewmag.nl
Preview Arthouse
hoofdredactie Pim Wijers RedactieTeam Evert de Vries, Ronald Simons, Guus Schulting, Julius Koetsier, Rosy Piets, Ruben van Eijl, Sara Luijters, Marloes den Hoed, Hugo van Wissen VORMGEVING Fleur van Harmelen eindredactie Rosy Piets Uitgever Remco Duinkerken remco@boomerang.nl Sales Manager Melania Mols melania@boomerang.nl (06 - 55 713 963) Distributie CP&A BV
3
inhoud
Films in dit nummer Zwei Leben
7
17 juli
boyhood
9
31 juli
Heli
club sรกndwich
16
21 augustus
Fading Gigolo
19
17 juli
31 juli
20
Sagrada: The mystery of creation 14 augustus
Maps To THe Stars
Preview Arthouse
28 augustus
4
11 september
despair 17 jul
Prijsvraag
Da bounce urban film festival
Timeline
21
Richard Linklater
25
De tips van programmeur ruben
Kreuzweg
Interview
28
30
5 10
DBUFF
ken je klassiekers
4 september
34
Rubrieken
Magic in the moonlight 21 augustus
32
12
24 juli
Helium
Clouds of SIls Maria
Despair
David Cronenberg
14 22 26
Win en aart k j i r v voor ! FF U B D
Arthouse Prijsvraag Omdat urban films
in Nederland 贸贸k populair zijn, maar in tegenstelling tot landen als het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten hier niet vaak een bioscooprelease krijgen, is er DBUFF: het Da Bounce Urban Film Festival. Een nieuw filmfestival met ruimte voor moderne urban films, maar ook met retrospectieven en aandacht voor invloeden van buitenaf. En die invloed reikt veel verder dan alleen hip-hop: zo draagt de zichtbaarheid van Amerikaanse iconen als Obama en Oprah bij aan ontwikkeling binnen de urban cinema en wat te denken van de slavernij als open wond...?
DBUFF vindt plaats op 14 augustus in Path茅-theaters te Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Eindhoven en van 15 tot en met 17 augustus op het Westergasterrein in Amsterdam. Jij wil erheen. Welke zwarte regisseur brak 25 jaar geleden door met zijn film Do the Right Thing en lanceerde daarmee de moderne urban film? Stuur het goede antwoord voor 1 augustus naar spel@previewmag.nl om mee te doen.
Meer info: DBUFF.nl
Preview Arthouse
Preview Arthouse geeft in totaal vier dagpassen weg ! Twee stuks voor zaterdag 16 augustus en twee stuks voor zondag 17 augustus.
5
Zwei Leben
review
Een weinig glamoureuze spionagethriller: na het vallen van de Muur moet de Noorse huismoeder Katrine haar verleden verborgen houden. Zwei Leben, gebaseerd op ware gebeurtenissen, voelt als een spionagethriller van John le Carré. Maar dan anders. Zo is de spion van dit verhaal misschien wel nóg normaler dan George Smiley, de held uit veel van Le Carré’s Koudeoorlogsverhalen. De spionagewereld die regisseur Georg Maas hier visualiseert, kon niet minder
'Later zou de Stasi ze rekruteren...' glamoureus zijn. Katrine woont als doodgewone moeder en echtgenote in een Noors havenstadje. Je zou haar leven saai kunnen noemen. Maar er is meer met Katrine aan de
hand dan dat zij doet voorkomen. Waarom wil ze niet dat een jurist haar verleden oprakelt, zo vlak na het vallen van de Berlijnse Muur? Ze werd als kind van een Noorse moeder en een Duitse soldaat uit Noorwegen weggehaald en in een OostDuits weeshuis gestopt. En ze was niet de enige: binnen het Nazi-programma Lebensborn werden veel Arische baby's bij 'nazi-sletten' weggehaald en naar Duitsland gebracht. Later zou de Stasi ze rekruteren... Deze feiten bieden genoeg ruimte voor fictieve intriges en Maas neemt die ruimte ook. Zwei Leben is een grimmige, onconventionele en vooruit, een tikje voorspelbare spionagethriller.
Een onglamoureuze spion
Door Pim Wijers
Genre Drama / Thriller Regie Georg Maas en Judith Kaufmann Cast Juliane Köhler, Liv Ullmann en Sven Nordin Details Duitsland, Noorwegen / 97 minuten Release 17 juli
7
Boyhood
review
Linklater creëert intense verbondenheid met zijn personages Twaalf jaar werkte de Amerikaanse regisseur Richard Linklater aan het verhaal over de jongensjaren van Mason. Nooit eerder werd opgroeien zo verbluffend in beeld gebracht. Boyhood is coming of age op zijn meest weergaloos: in het ruim tweeënhalf uur durende eindresultaat van twaalf jaar lang scènes opnemen, zien we Mason letterlijk opgroeien van een zesjarig ventje tot een achttienjarige jongeman. Is Ellar Coltrane, de acteur die Mason vertolkt, aan het begin van de
'Verstrijken van de tijd was nog nooit zo tastbaar'
Door Guus Schulting
Genre Drama Regie Richard Linklater Cast Ellar Coltrane, Patricia Arquette en Ethan Hawke Details Verenigde Staten / 163 minuten Release 31 juli
Preview Arthouse
film nog een mollig jochie met pluishaar en een dromerige blik, aan het eind van de film staat daar een volwassen jongen met een strakke kaaklijn, baard
in de keel en stoppeltjes op zijn kin. Tijdens de film hebben we hem zien groeien en veranderen. Zien tobben en twijfelen. Zich samen met zijn zus (Lorelei Linklater) tussen hun gescheiden ouders (Patricia Arquette en Ethan Hawke) heen en weer zien bewegen om uiteindelijk zijn plek in deze constant bewegende wereld te zien vinden. Wat een uniek meesterwerk, en wat een prestatie om dit project tot een organisch, grappig en ontroerend geheel te smeden. Regisseur Richard Linklater (ook van de Before-trilogie) levert hiermee zijn magnus opus af. Het verstrijken van de tijd was nog nooit zo tastbaar.
9
Richard Linklaters experimentele regiedebuut werd een culthit en is een van de sleutelfilms uit de Amerikaanse cinema van de jaren negentig. Deze plotloze film toont vierentwintig uur uit het leven van een groep studenten in Austin, Texas en werd symbool voor een hele generatie buitenbeentjes die geen heil meer ziet in de kapitalistische consumptiemaatschappij.
1991–Slacker
Door Guus Schulting
Boyhood is het magnum opus van Linklater. Maar zijn hele oeuvre is bijzonder. Kijk zelf maar.
2001 – Waking Life 2001 – Tape
1998 – The Newton Boys
1997 – Suburbia
Uit vrijwel al zijn films blijkt Linklaters fascinatie voor het voorbijgaan van de tijd. Het beste voorbeeld hiervan is waarschijnlijk zijn Before-trilogie over de jonge geliefden Jesse en Celine. Niet alleen zijn die films veelal in real time gedraaid, ook keert Linklater met intervallen van negen jaar telkens terug naar deze personages waardoor een gevoel van echt tijd verstrijken ontstaat.
1995 – Before Sunrise
1993 – Dazed and Confused
Van begin tot nu: Richard Linklater
Preview Arthouse
2011 – Bernie
2009 – Me and Orson Welles
De speciaal voor Linklaters filosofische animatiefilm Waking Life ontwikkelde Rotoscope-techniek, waarin echte acteurs later door animatoren worden overgetekend, wordt ook in deze film toegepast − ditmaal om de door drugs gevoede paranoia van undercoveragent Bob Arctor te verbeelden. Gebaseerd op de gelijknamige roman van sciencefictionauteur Philip K. Dick.
2006 – Fast Food Nation 2006 – A Scanner Darkly
2005 – Before Sunset 2005 – Bad News Bears 2003 – The School of Rock
2014 – Boyhood
2013 – Before Midnight
Linklater staat voornamelijk bekend als een experimenteel filmer. Toch wisselt de Texaanse regisseur onafhankelijke projecten doorgaans af met grotere studiofilms. Zijn commercieel meest succesvolle film is The School of Rock. In deze vermakelijke studiokomedie speelt Jack Black de lanterfantende rockmuzikant Dewey Finn, die door een misverstand als muziekleraar voor een klas met tieners komt te staan.
Tijdlijn
11
Heli In het overrompelend gewelddadige Heli wordt getoond hoe de drugsproblematiek een Mexicaans gezin volledig ontwricht.
Preview Arthouse
Heli, een jonge Mexicaanse fabriekswerker, woont samen met zijn vrouw, baby, vader en twaalfjarige zusje in een bescheiden huisje in een kleine Mexicaanse stad. Wanneer hij een lading cocaïne in het waterreservoir op het dak ontdekt, daar verstopt door zijn zusje voor haar vijf jaar oudere vriendje Beto, ziet hij zich genoodzaakt de vondst te vernietigen in een waterput voor het vee. Dat dit niet lang ongestraft blijft, blijkt als Heli’s huis wordt bestormd door een politie-eenheid. Samen met Beto wordt Heli ontvoerd en uitgebreid gemarteld. Een terugkeer naar
12
een ongecompliceerd familiebestaan lijkt vanaf dat moment ondenkbaar.
Onverschilligheid
De weidse afgelegen landschappen waartegen Heli zich afspeelt, de gelatenheid waarmee de personages hun lot ondergaan, de onverschilligheid van
'Heli wordt ontvoerd en uitgebreid gemarteld' de daders en de zeer realistische geweldsuitbarstingen benadrukken de benauwende uitzichtloos-
heid waarin Heli en zijn familie zich bevinden. Het ingetogen, observerende camerawerk doet de geweldsuitbarstingen extra hard aankomen. Ook is er nu en dan plaats voor wat bescheiden humor, maar lang niet genoeg om verlichting te bieden.
Tour de force
Regisseur Amat Escalante won in 2013 de prijs voor beste regie op het Cannes filmfestival. Het is niet moeilijk te begrijpen waarom: Heli kent als overrompelende tour de force zijn weerga niet. Escalante verdedigde in interviews zijn keuzes door te stellen dat dergelijke voorvallen in Mexico onder-
deel van review het dagelijks leven zijn geworden. Vooral de scène waarin iemands genitaliën in brand worden gestoken is sinds Cannes terugkerend onderwerp van discussie. Hoewel je vragen kunt stellen over de noodzaak daarvan is Escalante er goed in geslaagd om grote thema’s als corruptie en het falende drugsbeleid in Mexico aan de kaak te stellen door te laten zien hoe eenvoudig een onschuldige familie slachtoffer van de omstandigheden kan worden.
Door Marloes den Hoed
Genre Drama Regie Amat Escalante Cast Armando Espitia, Andrea Vergara en Linda González Details Mexico, Nederland / 93 minuten Release 24 juli
Preview Arthouse
'Vooral de scène waarin iemands genitaliën in brand worden gestoken'
13
Da Bounce Urban Film Festival Urban is al lang geen niche meer
Preview Arthouse
Reguillio Wijngaarden, medeoprichter van het Da Bounce Urban Film Festival, vertelt over urban cinema, het minieme verschil tussen urban en mainstream en de toekomst van urban films.
14
Natuurlijk: op Oscar-kandidaten als 12 Years a Slave en The Butler komt publiek af. Maar veel urban films halen hier de bioscoop niet, of het nou een romantische komedie is of een historisch drama. Liefhebbers van de stroming kunnen in augustus hun hart ophalen tijdens DBUFF. Hieronder licht medeoprichter Reguillio Wijngaarden het festival toe.
Over het aanbod van urban films in Nederland
'Da Bounce is binnen de urban doelgroep sinds 1995 actief en sinds die tijd merken we
ook dat er veel vraag is naar urban cinema. Het aanbod ontbreekt in Nederland alleen.
'About Last Night heeft een volledig zwarte cast en is een hit in aan de box office. Dan is het gewoon een mainstream film' En ondanks dat we in 2000 zijn begonnen met Da Bounce Movie Nights, blijft de vraag groeien. Het aanbod groeit alleen niet mee. In omringende landen is dat heel anders, daar zijn veel urban films zelfs box office hits. Daarom dit festival.'
Over trends in urban cinema
'Trends? Daar is eigenlijk geen sprake van. De trend is dat het aanbod wereldwijd toeneemt en dat het publiek doorheeft dat urban cinema eigenlijk ook gewoon tot de mainstream behoort. Het zijn geen B-films of films met lage productiewaarde. De urban film is thuis in alle genres, of het nou romkom, thriller of historisch drama is. Het zijn niet alleen op onafhankelijk vlak interessante films; ook op commercieel gebied valt er veel uit te halen.'
Over urban cinema en huidskleur
'Aan de basis van urban cinema staan vooral donkere filmmakers en acteurs. Maar huidskleur heeft niets te maken met de stroming. Urban cinema wordt niet alleen gemaakt met een donker publiek voor ogen, bevat niet alleen maar donkere acteurs en is überhaupt niet gekoppeld aan huidskleur.
Over de toekomst van urban film
'Eigenlijk hoort er geen onderscheid te zijn tussen urban cinema en andere soort films. Neem About Last Night van Steve Pink. Die heeft een volledig zwarte cast en is een hit aan de box office. Dan is het gewoon een mainstream film. Eigenlijk is het doel dat het onderscheid tussen 'witte' en 'zwarte' cinema als zodanig wegvalt, en tot die tijd moet je gewoon lekker naar DBUFF komen.' DBUFF vindt plaats op 14 augustus in Pathé-theaters te Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Eindhoven en van 15 tot en met 17 augustus op het Westergasterrein in Amsterdam. Check DBUFF.nl voor alle info.'
Kijktip op DBUFF: The Retrieval Preview Arthouse
Programmeur Ruben van Eijl tipt vast zijn festivalfavoriet: '12 Years a Slave was een wake-up call. De kleine onafhankelijke film The Retrieval belicht weer een totaal ander verhaal van deze historie, die zelfs anno 2014 nog voelbaar is. De film leert dat er AfroAmerikanen waren die werden ingezet om potentiële slaven te lokken. Regisseur Chris Eska kiest ook nog eens een bijzondere achtergrond van het verhaal: de Amerikaanse burgeroorlog. Terwijl Noord tegen Zuid strijdt, vechten zwarte slaven voor hun vrijheid.'
15
Club Sándwich
Preview Arthouse
Fernando Eimbckes subtiele komedie is groots in de verbeelding van kleine tragiek en kleine romantiek.
16
Paloma en haar puberzoon Hector hebben een rustige zomervakantie in een bijna leeg hotel. Als Hector verliefd wordt op zijn leeftijdsgenoot Jazmin, ziet Paloma met moeite in dat haar kind geen kind meer is. Club Sándwich kabbelt rustig voort, met veel langdurige, onbeweeglijke shots en veelzeggende stiltes. Muziek is er niet: de sfeer wordt gemaakt door het
gefluit van vogels en geklots van het zwembad. Personages laten zelden heftige emoties zien. In de rustige wereld die Eimbcke hierdoor schept, ga je vanzelf letten op subtiliteiten. Dan valt het op hoe raak zijn scènes zijn. Hector en Jazmin die romantisch in het zwembad liggen te dobberen, en plotseling verstoord worden door Paloma die een bommetje maakt: niet
review
‘Dan valt het op hoe raak zijn scènes zijn’ Door Julius Koetsier
Genre Komedie Regie Fernando Eimbcke Cast Lucio Giménez Cacho, María Renée Prudencio en Danae Reynaud Details Mexico / 83 minuten Release 21 augustus
Preview Arthouse
te verbeteren, dat beeld. En een snelle kus betekent hier meer dan een tongzoen in de meeste films. De serie eenvoudige beelden waarmee Club Sándwich eindigt, bewijst Eimbckes kracht als visueel verteller: zonder een regel dialoog laat hij zien hoe de personages gegroeid zijn, in tot nu toe de meest ontroerende slotscène van het jaar.
17
Fading Gigolo In deze komedie van acteerheld John Turturro wordt een kersverse gigolo uit Brooklyn verliefd op een orthodoxe-joodse klant van hem. Met Woody Allen als pooier!
Preview Arthouse
Woody Allen speelt Murray, een boekhandelaar met nijpende geldproblemen. Hij haalt zijn vriend, charmante bloemist Fioravante (Turturro) over om zich als gigolo te verkopen aan horny huisvrouw Sharon Stone. Murray regelt als pooier steeds meer seksueel uitgehongerde klanten. Maar dan wordt de kersverse gigolo verliefd op een orthodoxjoodse weduwe (Vanessa Paradis),â–ś
18
review
Turturro regisseert zichzelf én Woody haar orthodoxe pruik en holle ogen niet bepaald het toonbeeld van een opwindende vrouw. Ze vormen dan ook een nogal
‘Hij verkoopt zich als gigolo aan horny huisvrouw Sharon Stone’ onbegrijpelijke liefdesdriehoek. Nee, dan Stone en Sofía Vergara, met wie Turturro een stomende ménage à trois beleeft... Fading Gigolo is een kleine, vermakelijke film en vooral voor Allen-fans een flashback naar zijn vroegere gloriedagen als acteur.
Door Sara Luijters
Genre Komedie Regie John Turturro Cast Woody Allen, John Turturro en Sharon Stone Details Verenigde Staten / 98 minuten Release 17 juli
Preview Arthouse
die geen idee heeft wat Fioravante voor de kost doet. Turturro's vijfde film als regisseur geeft Woody Allen eindelijk weer eens de kans om als acteur te schitteren en samen met Turturro vomt hij een mooi duo. Het eenvoudige script zit vol hartverwarmende humor. Minder succesvol is de subplot met Liev Schreiber als man die ook strijdt voor de liefde van Paradis. Zij is met
19
Helium
Existenieel misdaaddrama op Texel Misdaaddrama over eenzaamheid, leegte en een topcrimineel die last krijgt van een existentiële crisis. In deze misdaadfilm vliegen er geen kogels om je oren, maar grijpt de eenzaamheid van een Amsterdamse topcrimineel je naar de keel. Wanneer de grond hem te heet onder zijn voeten
Preview Arthouse
'De ervaren Dagelet heeft weinig woorden nodig'
20
wordt, moet onderwereldfiguur Frans Weeling (Dagelet) tijdelijk onderduiken. Met twee handlangers verschanst hij zich in een deprimerend, uitgestorven en letterlijk ondergesneeuwd vakantiepark op Texel. Cameraman Tibor Dingelstad vangt de troosteloosheid van het Waddeneiland in de herfst prachtig op beeld; met name
een wandeling naar de vuurtoren is hypnotiserend. De stilte en rust dwingen Frans na te denken over zijn leven en wanneer zijn terugkeer naar Amsterdam eindelijk mogelijk is, wordt het hem pijnlijk duidelijk hoe eenzaam hij is. In dit speelfilmdebuut gebruikt regisseur Eché Janga vooral beeld en geluid om de existentiële crisis van de topcrimineel te vangen. Dialogen laat hij grotendeels achterwege. Door het gebrek aan achtergrondinformatie, wordt er van de kijker verwacht om uit gezichtsexpressies af te lezen wat er in een personage omgaat. De ervaren Dagelet heeft gelukkig weinig woorden nodig om je te laten voelen hoe eenzaam het leven in de misdaad kan zijn. Door Hugo van Wissen
Genre Drama Regie Eché Janga Cast Hans Dagelet, Manou Kersting, Poal Cairo en Dennis Rudge Details Nederland / 79 minuten Release 31 juli
Sagrada: The Mystery of Creation Een existentialistische documentaire over de bouw van La Sagrada Familia, en over de zin van het bestaan. La Sagrada Familia: natte droom én nachtmerrie van architecten wereldwijd. De bouw van dit voor god ontworpen monument begon in 1882 en anno 2014 is het nog lang niet af. Kranen vergezellen de spitsen en de constructie trekt meer werklieden dan kerkgangers. Architecten verbazen zich nog dagelijks over de complexe bouwstructuur. Regisseur Stefan Haupt laat zich inspireren door biografieën: waar komt een persoon vandaan? Waar gaat hij naartoe? Waar neemt het leven een wending? Deze documentaire is Haupts biografie over La Sagrada Familia, waarin hij naar het verleden, het heden en de
toekomst van het gebouw kijkt. Onlosmakelijk zijn daarmee de werkers verbonden, de architecten en uiteraard A. Gaudí zelf. Wie was deze genie? Hoe evolueren zijn plannen in het heden? Zulke vragen laat
'Existentialistische en machtig interessante docu' Haupt beantwoorden door de betrokkenen: een tot het katholicisme bekeerde Japanse ex-boeddhist die in de Sagrada beeldhouwt, maar ook een agnostische ontwerper en de hoofdarchitect. Het maakt van Sagrada: The Mystery of Creation een existentialistische en machtig interessante docu. Door Pim Wijers
De gewelven van een monument dat nooit afkomt
Genre Documentaire Regie Stefan Haupt Cast Jordi Bonet i Armengol, Etsuro Sotoo en Anna Huber Details Zwitserland / 89 minuten Release 14 augustus
21
Despair
Preview Arthouse
Niet te missen parels van weleer worden vaak eenmalig geprogrammeerd. Elke editie tipt Preview Arthouse een klassieker die je niet mag missen.
22
Zevenendertig jaar werd hij maar, de bevlogen Duitse regisseur Rainer Werner Fassbinder. Maar tijdens dat korte leven maakte hij meer dan veertig speelfilms en, een televisieserie en schreef hij ook nog eens een groot aantal toneelstukken. Despair uit 1978 moest zijn grote Engelstalige film worden, maar bleek te eigenzinnig voor het mainstream publiek. Steracteur Dirk Bogarde, Fassbinders favoriet, speelt een Joods-Russische immigrant in het Berlijn van de jaren dertig. Daar krijgt hij te maken met de opkomst van het nationaalsocialisme, hallucinaties en een dubbelganger: ingrediĂŤnten genoeg om langzaam je verstand te verliezen. Waar: Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Utrecht Wanneer: vanaf 17 juli Lees onze review op pagina 34!
ken je klassiekers
Preview Arthouse
23
Official SelectiOn
Semaine de la critique feStival del film lOcarnO
Sagrada antoni gaud铆
een film van Stefan Haupt
el misteri de la creaci贸 www.sagrada-film.nl
vanaf 14 augustus in de filmtheaters
Maps to the Stars
review
Wasikowska als psychisch getroubleerde assistente In deze satire neemt David Cronenberg Hollywood flink op de hak. LA wordt er, door het vele ellebogenwerk en de bloedvergieten, geen gezelligere vakantiebestemming op... Films van regisseur Cronenberg gingen in de jaren zeventig en tachtig vooral over het menselijk lichaam en de grenzen ervan (Videodrome, Crash). Zijn werk
'Tegenwoordig ontstijgen zijn films die vlezige elementen'
Door Ruben van Eijl
Genre Drama Regie David Cronenberg Cast Julianne Moore, Robert Pattinson en Mia Wasikowska Details Verenigde Staten / 111 minuten Release 28 augustus
Preview Arthouse
kreeg de toepasselijke naam ‘bodyhorror’. Tegenwoordig ontstijgen zijn films die vlezige elementen, maar vaak zijn er nog flarden van zijn geliefde thema’s aanwezig. In Maps to the Stars zien we hoe beroemd actrice Havana (Moore) gebukt gaat onder haar dreigende ouderdom. Meedogenloos wordt ze, wanneer ze haar zinnen zet op een belangrijke rol. Agatha
(Wasikowska) wordt haar nieuwe assistent, maar de kersverse hulp heeft zelf ook psychische problemen. Haar over het paard getilde broertje − een afschuwelijk verwende kindster − maakt de satirische kijk op Hollywood compleet. Iedereen vecht voor een plekje in de spotlights. Echt bijtend wordt deze krankzinnige film niet, maar het acteerwerk liegt er niet om. In Cannes werd Moore al vroeg getipt voor een Oscar en Wasikowska speelt heerlijk zweverig en onvoorspelbaar. Pattinson, die in de vorige film van Cronenberg juist werd rondgereden in een limo, neemt hierin als limo-chauffeur met een kleinere, sterke rol genoegen. ▶
25
Interview
David Cronenberg
'Ik denk dat al mijn films grappig zijn' David Cronenberg lijkt met zijn nieuwe werk Maps to the Stars weer een andere weg te zijn ingeslagen. Preview Arthouse luisterde in Cannes aandachtig naar wat de veelzijdige regisseur te vertellen had.
Preview Arthouse
26
In uw films loert onderhuids altijd de lach. Maar bij Maps to the Stars komt de komedie meer aan het oppervlak. Was dit proces anders? Ik denk dat al mijn films grappig zijn. Maps to the Stars is geen uitzondering. Mensen spreken me vaak aan met ‘zou je niet eens een komedie maken?’ Ik antwoord dan dat ik nooit anders gedaan heb. Geen ander proces dus.
verwekt in ’40 Fords. De seksuele revolutie is ook deels ontstaan met de hulp van auto’s. Daarmee konden jonge mensen namelijk weg van hun ouders en volledig hun gang gaan. Ik verken echt geen nieuw terrein hier. Waarom zou je het niet
In een scène heeft Robert Pattinson seks met Julianne Moore in een auto. In meer van uw films komt seks in een auto voor, zoals in Crash. Wat betekent het? Niet iets specifieks. Ik heb seks in auto’s niet uitgevonden. Hele generaties jongeren zijn
doen? [lachend] Er zijn immers prachtige auto’s gemaakt.
‘Ik heb het dan vooral over creatieve incest, waarbij ideeën eindeloos blijven rondcirkelen’
Waarom richt u de satire op Hollywood? De film gaat niet alleen over de filmindustrie en Hollywood. Je kunt het verhaal ook laten afspelen in Silicon
‘Ik heb seks in auto’s niet uitgevonden. Hele generaties jongeren zijn verwekt in ’40 Fords’
Uw films verschillen altijd zo veel van elkaar. Probeert u zichzelf steeds opnieuw uit te
We weten dat Hollywood neurotisch is, maar wilt u met deze film zeggen dat de wereld van Hollywood ook incestueus is? Je moet de schuld geven aan Bruce Wagner, de schrijver van de film. Hij woont in Los Angeles en begrijpt de stad. Maar ik aanvaard de verantwoordelijkheid hoor. Er zit inderdaad letterlijk incest in de film, maar het is ook een metafoor. Ik heb het dan vooral over creatieve incest, waarbij ideeën eindeloos blijven rondcirkelen en vers bloed wegblijft. Dat is de kritiek op Hollywood momenteel. Door Ruben van Eijl
Preview Arthouse
Valley of Wallstreet. Eigenlijk op iedere plek waar mensen hebzuchtig zijn, angst hebben of wanhopig zijn. Het kan overal, zonder de toon of gevoel van waarheid te verliezen. Om het alleen als aanval op Hollywood te zien, is kortzichtig.
vinden? Ik heb niet het gevoel dat ik mezelf opnieuw uitvind. Ik zie het meer als mezelf entertainen. Voor mij is een nieuw project een ontdekkingsreis, waarin ik mezelf steeds de vragen stel wat het is om een mens te zijn. Dat kan met een genetische insteek of een culturele.
27
Magic in the Moonlight Woody Allens nieuwste zweeft ergens tussen hemel en aarde en leert ons de magische kracht van liefde kennen! Na het tragische maar goed ontvangen Blue Jasmine bedient Woody Allen − altijd schipperend tussen komedie en drama − ons ditmaal weer van een luchtiger schouwspel. Befaamde goochelaar Stanley (Firth) wordt hierin door een vriend naar Zuid-Frankrijk gehaald om een spiritueel medium te ontmaskeren. Deze bevallige dame (Stone) is daar namelijk druk bezig om een rijke familie op te lichten. De zelfingenomen Stanley, rationalist pur sang, heeft een hekel aan zulke fraudeurs en doet verwoede pogingen om het bestaan van magie te ontkrachten. Het tegenovergestelde
gebeurt: hij raakt betoverd door de magische kracht van de liefde. Dat Allen graag mag spelen met het ‘bovennatuurlijke’ en andere realiteiten dan de onze zagen we al in Scoop en Midnight in Paris, maar Magic in the Moonlight is filosofischer en dweept met Nietzsche, zonder daarbij ontoegankelijk of pretentieus te worden. Deze film is dromerig en warm, maar dat kan ook haast niet anders met al die oogstrelende plaatjes die de regisseur aan de Cote d’Azur schoot. In combinatie met zijn feelgood-liefdesverhaaltje laat Allen zich met Magic in the Moonlight van zijn minst cynische kant zien! • Door Rosy Piets
Genre Romantiek / Komedie Regie Woody Allen Cast Emma Stone, Colin Firth en Marcia Gay Harden Details Verenigde Staten / 98 minuten Release 21 augustus
review 3 films van Woody Allen die je waarschijnlijk nog niet zag Als je elke avond een andere film van Woody Allen wil kijken, ben je zo’n twee maanden zoet. Arthouse tipt drie van zijn films die je wellicht niet zag, maar wel moet willen zien.
1. What's Up, Tiger Lily? (1966)
Al met deze eerste speelfilm maakte Allen duidelijk dat hij als beginnende regisseur alle artistieke vrijheid nam die tot zijn beschikking stond, toen hij besloot geheel naar eigen invulling een Japanse spionagefilm na te synchroniseren. De oorspronkelijke dialogen en het plot gaan geheel ten onder aan Allens vrije geest, die van het James Bond-achtige origineel een film maakte over de zoektocht naar het beste recept voor eiersalade. Zei iemand artistieke vrijheid?
2. Everything You Always Wanted to Know about Sex * But Were Afraid to Ask (1972)
Allens vierde film is gebaseerd op een gelijknamig boek, en bestaat uit zeven korte delen die elk een vraag over seks behandelen. Aan bod komen onder andere een vrouw die alleen publiekelijk kan klaarkomen, een man die verliefd is op een schaap onder de achttien en een tv-show waarin vier panelleden de perverse fantasieën van de kandidaten moeten raden. Woody Allen regisseerde zichzelf in de eerzame rol van spermacel.
3. Stardust Memories (1980)
Preview Arthouse
Volgens de regisseur is dit een van zijn beste films, samen met The Purple Rose of Cairo en Match Point, maar desondanks is deze zwart-witfilm een stuk minder bekend. Hij gaat over een filmmaker die terneergeslagen terugkijkt op zijn leven en zijn oude liefdes − de muzes voor zijn films − en op zoek is naar betekenis. Allen ontkent dat de film autobiografisch is. Tevens het filmdebuut van Sharon Stone!
29
Kreuzweg
Preview Arthouse
Een film over religieus fanatisme, waarin regisseur Dietrich Brüggemann een jong meisje de kruisweg van Jezus laat afleggen.
30
Het was even schrikken op een vroege zondagochtend van het afgelopen filmfestival van Berlijn: na een zwart beeld met daarop de tekst '1. Jezus wordt ter dood veroordeeld' volgt de openingsscène van Kreuzweg: een onafgebroken, tien minuten durend statisch shot van een heel zijige priester die zes kinderen voorbereidt op hun Heilige Communie. Die ietwat lacherige karakterisering stel je gedurende de scène echter al snel bij, want de man is een monster. Een religieuze fanaticus van de ergste soort. Een man die de kinderen vraagt om soldaten van Christus te worden, om nooit naar moderne muziek te luisteren omdat de duivel ons daarmee op onreine gedachtes brengt, en om iedere dag offers voor het geloof te brengen. Eén van de leerlingen toont verreweg de meeste interesse: de nerdy, frêle Maria. Dan volgt een zwart beeld met de tekst '2. Jezus neemt het kruis op Zijn schouders'. En
weer een ellenlange, statisch opgenomen scène. Ditmaal zien we Maria in haar gezinssituatie, met een religieus takkenwijf van een moeder en het grootste lulletje rozenwater ooit gezien als vader. Wie de Bijbel een beetje kent, weet dat de kruisweg veertien hoofdstukken telt en dat het eindigt met 14. Jezus wordt in het graf gelegd. En Kreuzweg is geen Hollywoodfilm met Angelina Jolie als Maria, dus dat kind gaat de grond in. Die kennis maakt de film nog intenser, soms zelfs op het ondraaglijke af. Maar daarbinnen weet regisseur Brüggemann de scènes een absurde sfeer te geven vol inktzwart sarcasme, dat gek genoeg bevrijdend werkt. En de film een uniek karakter geeft.
review
Door Ronald Simons
Genre Drama Regie Dietrich Br端ggemann Cast Lea van Acken, Franziska Weisz en Florian Stetter Details Duitsland / 107 minuten Release 4 september
Preview Arthouse
'Geen Hollywoodfilm met Angelina Jolie als Maria, dus dat kind gaat de grond in '
31
Clouds of Sils Maria Het leven van een gevierd actrice stort in elkaar wanneer ze geconfronteerd wordt met een veranderende wereld, in dit intelligente, psychologische drama van Olivier Assayas. Net als zijn satirische doorbraakfilm Irma Vep (1996), speelt Olivier Assayas’ Clouds of Sils Maria zich af op een scheidslijn binnen de filmindustrie. Waar de Franse filmmaker ons in 1996 wees op de
Preview Arthouse
'De klassiek geschoolde actrice Maria Enders wordt geconfronteerd met de grenzen van haar talent'
32
effecten van een steeds globaler wordende filmmarkt, staat in zijn nieuwste een generatieverschil centraal. In Clouds of Sils Maria wordt de oudere, klassiek geschoolde actrice Maria Enders (Juliette Binoche) geconfronteerd met de grenzen van haar talent, wanneer ze gevraagd wordt om opnieuw een rol te spelen in het toneelstuk waarmee ze twintig jaar eerder haar bekendheid verwierf. Want kreeg ze destijds nog de rol van de achttienjarige Sigrid toebedeeld, tegenwoordig moet ze het doen met de in haar ogen inferieure rol van Helena. Helena is Sigrids verbitterde
bazin die zich door de manipulerende verleidster zo het hoofd op hol laat brengen dat ze zelfmoord pleegt. De rol van Sigrid gaat ditmaal naar Jo-Anne Ellis (ChloĂŤ Grace Moretz), een jonge, Amerikaanse celebrity-star waarvan de ster rijzende is.
Langs de leegtes van het bestaan
Deze Jo-Anne lijkt maar een oppervlakkig product van de amusementsindustrie, iemand die niks van doen heeft met de artistieke pretenties van Maria. Toch beweert iedereen in haar omgeving dat ze meer in haar mars heeft. Zo ook haar persoonlijke assistente Valentine (Kristen Stewart), met wie Maria zich terugtrekt in de Zwitserse Alpen om zich op haar rol voor te bereiden. Clouds of Sils Maria is een knap psychologisch portret van een vrouw die
review zich voor het eerst in haar leven realiseert dat het verleden geen houvast meer biedt en de toekomst steeds onzekerder wordt. Het is ook een portret dat soms gevaarlijk dicht langs de leegtes van het bestaan schuurt. Dat we daar als kijker zelf niet in vallen is te danken aan de altijd schitterende Binoche: haar Maria is een fascinerende mengeling van trots en vertwijfeling. Lang leefde ze op een wolk van succes, om plotsklaps te merken dat ze de aansluiting met haar tijd mist; een nieuwe generatie dient zich aan en al haar ideeën over kunst, acteren en de wereld zijn ineens hopeloos verouderd. Net als veel van Assayas’ eerdere films werd Clouds of Sils Maria geselecteerd voor het programma van het Cannes Filmfestival, waar de film goed ontvangen werd.
Genre Drama Regie Olivier Assayas Cast Juliette Binoche, Kristen Stewart en Chloë Grace Moretz Details Frankrijk / 119 minuten Release 11 september
Preview Arthouse
Door Guus Schulting
33
Despair
review
Een wankelend huwelijk en dreigend faillissement brengen de Joods-Russische immigrant Hermann Hermann steeds verder in een geestelijke crisis. Rainer Werner Fassbinders hallucinante dubbelgangerthriller uit 1978 schets een onheilspellend beeld van het Berlijnse leven in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. De paranoïde Hermann Hermann (Bogarde), een Russische chocoladehandelaar van joodse komaf, dreigt steeds verder van het dagelijks leven gedistantieerd te raken, totdat hij tijdens een zakenreis de zwerver Felix (Löwitsch) tegen het lijf loopt en ervan overtuigd raakt dat het zijn dubbelganger is. Die Felix zou daardoor weleens kunnen fungeren in een krankzinnig plan om zich plotsklaps van al zijn problemen te ontdoen. Despair is duister en verontrustend, maar dankzij Dirk Bogardes meesterlijk iro-
nische spel ook zwartkomisch en elegant. Hemelbestormer Fassbinder kon voor het eerst in zijn carrière rekenen op een groter budget en filmde de waanzin groots als een ontluikende trip vol schaduwen, spiegeleffecten en
'Een ontluikende trip vol schaduwen' doolhofstructuren. Ondanks de destijds lovende recensies, werd de film echter niet de internationale doorbraak waar Fassbinder op gehoopt had. Toch blijkt het dubbelgangerthema verrassend actueel. Het scenario werd geschreven door toneelauteur Tom Stoppard, die zich baseerde op Vladimir Nabokovs gelijknamige roman uit 1936. Door Guus Schulting
Een hallucinante dubbelgangerthriller van Fassbinder
34
Genre Drama Regie Rainer Werner Fassbinder Cast Dirk Bogarde, Andréa Ferréol en Klaus Löwitsch Details Duitsland / 119 minuten Release 17 juli
Ook in je arthouse
Bird People Drama / Fantasy 14 augustus
Gary moet als Amerikaanse ingenieur een dag in Parijs zijn. Audrey leeft als kamermeisje met haar hoofd in de wolken. Beiden hebben een betekenisloos leven, beiden hebben verandering nodig. Hun verhalen worden apart gepresenteerd in het Hilton van Charles de Gaulle, maar halverwege de film brengt regisseur Pascale Ferran de twee op onverwachts sprookjesachtige wijze samen.
L'Homme Qu'on Aimait Trop We zien Catherine Deneuve in de rol van Renée Le Roux, eigenaar van een van de succesvolste casino’s aan de Franse Riviera. Dochter Agnès is medeaandeelhouder, maar wil haar deel verkopen. Dan wordt Agnès verliefd op een geldbeluste man en onder zijn invloed komt ze in opstand tegen haar eigen moeder. Gebaseerd op de waargebeurde verdwijning van erfgename Agnès Le Roux.
Preview Arthouse
Drama 7 augustus
35