12 sep - 10 okt
Fan van het ďŹ lmhuis
Arthouse
4
MICHAEL KOHLHAAS
Moordlustige koopman
En ook: nederlandse filmparels | interviews met Jim Taihuttu en willemien van Aalst | heel veel reviews
26
SEPTEMBER IN DE BIOSCOOP
wEET wAT ER SPEELT Je hoeft niet dicht op zijn huid te zitten om op te merken dat Mads Mikkelsen een magnifieke kop heeft. Met altijd een wat getergde uitdrukking erop. Zou hij daarom zo vaak getergde personages spelen? in 1996 debuteerde hij samen met landgenoot nicolas winding Refn, die hem regisseerde in Pusher. Mikkelsen speelde Tonny: een kruimeldief die het niet in zijn mars heeft om meer te zijn dan dat. de acteur zelf toonde zich de afgelopen zeventien jaar exibeler. hij pendelt behendig tussen hollywood en Europa en in wat voor film of serie hij ook speelt: hij speelt goed. deze cover valt ons daarom even goed als de film die erbij hoort: Michael Kohlhaas. Mikkelsen
speelt hierin een -uiteraardgetergde koopman die onrecht wordt aangedaan. hij neemt wraak. En er zit meer wraak in dit nummer, ondermeer in het misdaaddrama wolf. Jonge filmmaker Jim Taihuttu toont zich hiermee na Rabat opnieuw een belofte. Lees verder ook over het nederlands Film Festival, dat op 25 september start. Elke film die in deze editie een stempel van een Gouden Kalf heeft draait ook op het nFF. Verder weer zoveel te ontdekken en vooral zoveel te zien. Laat dit blad als uw gids dienen! hartelijke filmgroet, Pim wijers hoofdredacteur
Jaargang 1 | Editie 4
colofon
Preview is een uitgave van Boomerang Nederland BV
Oplage 50.000 exemplaren; correspondentie Preview Magazine Wilgenweg 14a 1031 HV Amsterdam Telefoon: 020 - 535 6990 info@previewmag.nl WWW.previeWmag.nl
Preview Arthouse
hoofdredactie Pim Wijers redactieteam Evert de Vries, Ronald Simons, Guus Schulting, Julius Koetsier, Rosy Piets, Ruben van Eijl vormgeving Fleur van Harmelen eindredactie Rosy Piets uitgever Remco Duinkerken remco@boomerang.nl sales manager Melania Mols melania@boomerang.nl (06 - 55 713 963) distributie CP&A BV drukkerij Twigt Grafimedia
3
inhoud
Films in dit nummer Yeralti
7
12 september
Prince Avalanche
9
19 september
Mr. Morgan's last love
3 oktober
Wolf
19 september
don jon
3 oktober
hoe duur was de suiker 26 september
Jeune &Jolie 19 september
Preview Arthouse
De nieuwe wildernis
4
26 september
MIchael Kohlhaas 3 oktober
26 september
A story of childeren and film 26 september
32 33
10
26 september
Les salauds
Jimmy P.
11 14 17
Rubrieken Arthouse Experience Filmtheater de uitkijk
vooruitblik NFF 2013 Willemien van Aalst
18
interview
23
ken je klassiekers
24 30
Jim taihutti
Ivan de Verschrikkelijke
Wat draait er nog meer? Win vrijkaarten!
12 20 26 28 34
Events
De invloed van popcultuur uit zich misschien wel het meest in mode: veel van wat er in een gemiddelde kledingkast hangt is te herleiden tot een film, tv-serie of videoclip. Heel september brengt EYE daarom een ode aan die invloed, met
het programma Film Fashion Fabulous. Kijk twintig beroemde films uit honderd jaar geschiedenis. Grace Kelly, Kirsten Dunst of John Travolta: ze komen allemaal langs. Meer informatie op eyefilm.nl/fashion
Royal Opera House Live Cinema
erna wisselen opera en ballet zich af, met op het programma voorstellingen als Don Quixote en Les VĂŞpres Siciliennes. Kijk voor prijzen, aangesloten bioscopen en het volledige programma op rohcinema.nl
Preview Arthouse
Op dinsdag zeventien september opent operavoorstelling Turandot een heel seizoen van opera en ballet in de bioscoop. De voorstelling wordt live gestreamd vanuit het Royal Opera House Covent Garden in Londen. In de maanden
5
Yeralti
REViEw
Boos op de wereld en de wereld boos op hem Vrije bewerking van Dostojevski's Aantekeningen uit het Ondergrondse, waarin een man de hele mensheid zat is en zijn mening niet langer voor zich kan houden.
'muharrem is de hypocrisie en het egoïsme zat' hoog niveau. Muharrem is een tragische figuur; een vervelende man die alles om zich heen kapot maakt. Zijn tirades en de ongemakkelijke sfeer die daarop steevast volgt zijn even vaak hilarisch als tragisch, vaak zelfs tegelijkertijd. Een knappe combinatie. ◆ Door Evert de Vries
Genre Drama Regie Zeki Demirkubuz Cast Engin Günaydin, Serhat Tutumluer en Nihal Yalcin Details Turkije / 107 minuten Release 12 september
Preview Arthouse
Muharrem is een alleenstaande ambtenaar in de Turkse hoofdstad Ankara. hij heeft als eenzame man vrijwel alleen contact met een buurmeisje dat hij als huishoudster in dienst heeft. die eenzaamheid heeft hij aan zichzelf te danken, want hij is een bijzonder onsympathiek heerschap. Muharrem is de hypocrisie en het egoïsme om hem heen zat. overal ziet hij mensen de waarheid verdraaien en idealen verloochenen voor persoonlijk gewin. de maat is vol als een voormalige vriend een literaire onderscheiding krijgt die hij - volgens Muharrem - niet verdient. hij doet er alles aan
om een uitnodiging te krijgen voor een feestelijk dinertje met zijn ‘vrienden’, om ze daar eens goed de waarheid te vertellen. Zonder kans op ontsnapping stevent hij af op een neerwaartse spiraal. Als film blijft Yeralti echter constant op een
7
ACADEMY AWARD ® NOMINEE
James Cromwell
BEST ACTOR 2013
CANADIAN SCREEN AWARD
ACADEMY AWARD ® NOMINEE
Geneviève Bujold
Still Devoted. Still Determined.
Still Mine Waargebeurd verhaal.
‘Een juweeltje’ - Toronto Star
SCAN VOOR DE TRAILER
VANAF 26 SEPTEMBER 1
prince avalanche
REViEw
De weg is lang en recht, maar hun geest dwaalt af Twee wegwerkers moeten samen in een geïsoleerd gebied een heel lange weg van strepen voorzien en zijn daarbij totaal op elkaar aangewezen.
‘paul rudd is haast onherkenbaar' in deze sympathieke en ongecompliceerde film draait het voornamelijk om de dialogen en de dynamiek tussen de twee mannen - overigens zónder te vervallen in Brokeback Mountain-taferelen... ◆
Door Rosy Piets
Genre Komedie / Drama Regie David Gordon Green Cast Paul Rudd, Emile Hirsch en Lance LeGault Details Verenigde Staten / 94 minuten Release 19 september
Preview Arthouse
Een ongewone film over twee wegwerkers die samen wekenlang een weg in Texas voorzien van strepen en borden. Paul Rudd, vooral bekend van zijn veelal luchtige rollen in romantische komedies als This is 40, is haast onherkenbaar in de rol van de wat gezapige Alvin. En Emile hirsch mocht weer even terug into the wild: we zien hem als Lance, de jongere en meer onbezonnen zwager van Alvin. de mannen zijn totaal op elkaar aangewezen in het geïsoleerde natuurgebied dat grotendeels is platgebrand door een bosbrand. Al dan niet vrijwillig bespreken ze hun (liefdes)leven met elkaar,
tot het hoog oploopt tussen de heren. Prince Avalanche laat zich niet gemakkelijk in een hokje plaatsen; zitten we te kijken naar een komedie met een serieuze ondertoon of is dit een reflectief drama voorzien van een hoop komische momenten?
9
REViEw
mr. morgan's last love
Clémence Poésy smelt het hart van Michael Caine Een jonge vrouw helpt een oude man zijn levensvreugde terug te vinden. Een beproefd recept voor een geslaagd feelgooddrama. Als Michael Caine zich de laatste jaren ergens in gespecialiseerd heeft, is het wel het spelen van tragische, oude mannen. Vochtige ogen en een trilling in de stem zijn zijn handelsmerk geworden. in Mr. Morgan's
Preview Arthouse
'haar glimlach en zijn trilstem zijn effectief'
10
Last Love is hij gepensioneerd filosofieprofessor Matthew Morgan, die na de dood van zijn vrouw nergens meer vreugde uit haalt. in zijn woonplaats Parijs ontmoet hij de jonge danslerares Pauline (Clémence Poésy), die
hem opnieuw kennis laat maken met de mooie dingen in het leven. Morgans confrontatie met het contrast tussen hun persoonlijkheden zorgt er in de eerste instantie echter alleen maar voor dat hij nog minder reden ziet om door te gaan. ondanks de zware thema's blijft Mr. Morgan's Last Love grotendeels een luchtige prent, die vooral uitblinkt in subtiele, soms humoristische momenten. Caine en Poésy dragen de film met gemak. Ze slaan met hun spel bepaald geen nieuwe wegen in, maar haar glimlach en zijn trilstem zijn nog steeds effectief. ◆
Door Julius Koetsier
Genre Komedie / Drama Regie Sandra Nettelbeck Cast Michael Caine, Clémence Poésy en Justin Kirk Details Frankrijk / 116 minuten Release 26 september
les salauds Deze ingewikkeld opgebouwde thriller rondom een wraakzuchtige man intrigeert tot het einde. Een schipper keert halsoverkop terug naar Parijs als zijn zus in zak en as zit. haar bedrijf is failliet, haar dochter opgenomen in een psychiatrische instelling en haar man heeft zelfmoord gepleegd. Zij schuift alle schuld op een uitgekookte zakenman, waarna haar broer alles op alles zet om deze rampspoed te wreken. Claire denis doopte haar nieuwste film ‘de Schoften’, de betoverende filmmuziek is wederom van de hand van tindersticks’ voorman stuart staples, die met deze zesde samenwerking zijn beste score tot nu toe aflevert.
REViEw
en dekt daarmee de lading vrij nauwkeurig. Les Salauds wordt namelijk bevolkt door een stel hufters van jewelste, die elkaar
‘les salauds wordt bevolkt door hufters van jewelste’ het leven zuur maken. hoe dat precies gebeurt en in welke verhoudingen de personages uiteindelijk tot elkaar blijken te staan, houdt denis lang voor zich. Ze goot deze als nachtmerrie verpakte neo-noir-thriller in een zorgvuldig opgebouwd, niet-chronologisch narratief, waarmee ze eerder teruggrijpt naar het mysterieuze L’intrus (2004) dan naar haar vorige twee films white Material (2009) en 35 Rhums (2008). ◆ Door Ronald Simons
Regisseur Claire Denis stopte haar film vol schoften
Genre Drama Regie Claire Denis Cast Vincent Lindon, Chiara Mastroianni en Michel Subor Details Frankrijk, Duitsland / 100 minuten Release 3 oktober
ARThouSE EXPERiEnCE
Filmtheater De Uitkijk Een filmhuis is veel méér dan een filmervaring. Een lekkere wijn, een cappuccino, een goede maaltijd. Én een goede film. Elke maand zetten we een filmhuis in de spotlight.
Voor deze editie van Arthouse Experience togen we naar Filmtheater De Uitkijk in Amsterdam. Aan het woord is voorzitter Vere van Hal.
Preview Arthouse
Waar staat filmtheater de uitkijk voor? we zijn het oudste en meest knusse filmtheater van Amsterdam. we bieden een filmervaring in huiskamersferen. we hebben een foyer, met daarachter één zaal met 85 stoelen. ons
12
programma bestaat uit arthouse, wereldcinema, klassiekers en cultfilms. Wat maakt jullie uniek? Allereerst hebben we naast onze reguliere programmering ook een speciale programmering, met films die vaak op 35mm worden vertoond. daarnaast wordt het theater gerund door twaalf studenten met ieder een eigen functie, waaronder de klassieke films opbouwen, afbouwen en op een 35mm-projector
draaien. wat ons uniek maakt is ons balkon. hier kunnen filmliefhebbers aan een tafeltje zitten en met één druk op de bel een drankje bestellen of genieten van een champagne-arrangement. Wat mogen we deze maand zeker niet missen? Elke vrijdagavond om elf uur draaien we een cultklassieker. deze avond heet Café Cineville en is een Late night-voorstelling in een cafésetting. de drankjes zijn dan extra goedkoop!
Wat is het beste drankje op de kaart? het Belgische kabouterbiertje: La Chouffe. Wat is je beste herinnering aan de uitkijk? Tijdens de Café Cineville-vertoning van Adam's Apples bakten we zelf appeltaart. Alle bezoekers kregen een stukje. ◆
Preview Arthouse Is uw filmhuis ook bijzonder? Tip de redactie! Mail naar info@previewmag.nl
13
Wolf
Raak misdaaddrama in sober zwart-wit In dit Nederlandse misdaaddrama klimt kickbokser Majid hogerop de criminele ladder, maar zakt sociaal gezien steeds dieper weg. Maak maar eens een film waarin je elk personage een goede afloop gunt, ook al is bijna iedereen verstoken van
Preview Arthouse
‘de georganiseerde misdaad lonkt'
14
moraal. het lukt Jim Taihuttu met wolf, een realistisch en in zwart-wit geschoten misdaaddrama dat hij zelf schreef en regisseerde. het staat in contrast met zijn vorige film, Rabat, waarvan de drie protagonisten stuk voor stuk aimabele kerels zijn. wolf kent enkel antagonisten: straatschoffies,
draaideurcriminelen en bikkelharde drugsdealers. Majid valt onder categorie twee: hij komt net uit de bak en slaat direct weer aan het stelen. wel heeft hij als kickboxer potentie om professional te worden, maar de georganiseerde misdaad lonkt ook. het zal daarom niet als verrassing komen dat het hellende vlak waarop hij zich begeeft te stijl blijkt om op te staan. het verhaal van wolf is bekend, maar het kleurloze, hollandse straatklimaat krijgt onder regie van Taihuttu prachtig vorm. Acteur Marwan Kenzari geeft Majid bovendien bijzonder knap gestalte. Regisseert Taihuttu voor de tweede keer een hoofdrolspeler naar een Gouden Kalf? ◆ Door Pim Wijers
Genre Misdaad / Drama Regie Jim Taihuttu Cast Marwan Kenzari, Raymond Thiry en Nasrdin Dchar Details Nederland / 119 minuten Release 19 september
review
Preview Arthouse presenteert Wolf op het NFF Komt allen! Op zondag 29 september presenteert dit magazine namelijk een speciale screening van Wolf tijdens het 33e Nederlands Film Festival. Aaneensluitend volgt een Q&A met producent Julius Ponten. Hij vertelt over de film en beantwoordt vragen uit het publiek. De film start om 20.30 in bioscoop Wolff City, uiteraard in Utrecht.
Preview Arthouse
15
don jon
REViEw
Gordon-Levitt regisseert zichzelf knap in zijn regiedebuut Een seksverslaving was voor Michael Fassbender in Shame een zware last, maar de pornoverslaving waar Joseph Gordon-Levitt aan lijdt in Don Jon speelt hem absoluut geen parten. Toch?
'tussendoor kijkt hij porno' geweldige tegenspeelster als dellerige Barbara. de moraal die er in de laatste vijftien minuten nog even snel wordt doorgedrukt is overbodig, maar het uitgangspunt (pornoverslaving!) maakt deze romantische komedie ook een dikke aanrader voor mannen.â—† Door Pim Wijers
Genre Komedie / Romantiek Regie Joseph Gordon-Levitt Cast Joseph Gordon-Levitt, Scarlett Johansson en Julianne Moore Details VS / 90 minuten Release 3 oktober
Preview Arthouse
Jon heeft een vaste routine: hij sport, bezoekt zijn ouders, gaat stappen op zaterdagavond, neemt een knappe meid mee naar huis (hij wordt door zijn vrienden daarom don Jon genoemd) en zondag biecht hij na de kerkdienst al zijn zonden op. Tussendoor kijkt hij porno. heel veel porno. dat geeft niets, want de kerk vergeeft hem altijd. En dan valt hij als een blok voor Barbara, waardoor zijn routine overhoop komt te liggen. Ze verbiedt hem twee dingen: liegen en porno kijken. dat laatste blijkt een lastige opgave, en dus verbreekt hij regel nummer 1 automatisch... wanneer Jon
vervolgens de veel oudere Esther ontmoet, laat zij hem twijfelen aan zijn routineuze levenswijze. in dit geslaagde regiedebuut van Joseph Gordon-Levitt regisseerde hij zichzelf meteen in de titelrol. Scarlett Johansson blijkt een
17
hoe duur Was de suiker
Preview Arthouse
Hoe Duur Was de Suiker opent op 25 september de 33e editie van het Nederlands Film Festival in Utrecht en draait die avond parallel op twintig andere locaties in nederland. de film gaat over twee halfzusjes in het achttiende-eeuwse Suriname: de blanke Sarith en haar donkere lijfslavin Mini-Mini. Beide beleven ze het harde leven in de kolonie op een heel andere manier. de rijke Sarith raakt alsmaar verbitterder, terwijl Mini-Mini op de suikerplantage haar eerste verliefdheid ervaart.
18
hoe duur was de Suiker is gebaseerd op de roman van de Surinaamse schrijfster Cynthia McLeod en draait vanaf 26 september door heel nederland.
preview vroeg regisseur jean van de velde naar de opmerkelijkheden van de vele draaidagen in de tropen. hij wist ons genoeg te vertellen.
Wist je dat...
Door Rosy Piets
Genre Drama / Romantiek Regie Jean van de Velde Cast Gaite Jansen, Benja Bruijning en Yootha Wong-Loi-Sing Details Nederland Release 26 september
... het verhaal zich afspeelt in Suriname, maar de gehele film in Zuid-Afrika is opgenomen omdat er in Suriname geen suikerplantages meer zijn? ... men in Zuid-Afrika nogal vroeg aan de dag begint en dat de werkdag van regisseur Jean van de Velde zodoende maandenlang elke dag rond 05.00 begon? ... alle jurken die Gaite Jansen en Anna Raadsveld aan hebben met de hand genaaid zijn, zodat er geen mechanische stiksels te zien zouden zijn? ... al die jurken, nadat ze met de hand genaaid waren, door een team van drie mensen expres vuil en versleten zijn gemaakt, omdat jurken die in de tropen worden gedragen nooit langer dan een dag schoon zouden kunnen zijn? ... dit voor hoofdrolspeelster Yootha wong-Loi-Sing haar debuut is? En dat zij niet alleen werd gecast vanwege haar goede spel, maar dat er voor het verhaal ook goed is gelet op de juiste teint van haar huidskleur? Preview Arthouse
... alle Zuid-Afrikaanse figuranten, die alleen Zulu of Xhosa spreken, een stoomcursus Sranan (Surinaams) hebben gekregen, zodat ze eventuele kreten als ‘aanvallen!’ of ‘vluchten!’ in de historisch correcte taal konden roepen?
19
Preview Arthouse
veel te doen en veel te beleven op het 33e nederlands film festival. preview arthouse spreekt directeur Willemien van aalst. een beetje over bezuinigingen, maar vooral over hoogtepunten.
20
Waarschijnlijk word je een beetje moe van het praten over de bezuinigingen in de Nederlandse film- en cultuursector. Laten we het onderwerp kort aanstippen. Bij het nederlands Film Festival zijn we de laatste drie jaar bezig met de bezuinigingen, maar gelukkig zitten we de laatste maanden in een positieve flow. we willen de positieve kant daarom benadrukken. de gevolgen merken we uiteraard, maar tegelijkertijd moet je het er ook mee doen. Je moet creatief zijn om oplossingen te vinden. En verder zeg ik altijd maar: ‘we zijn er niet voor onszelf, maar voor de nederlandse film.’ daar moet nog veel opgelost worden als het om de financiering gaat. In ieder geval genoeg creativiteit. Neem een film als App: een thriller die je eigen smartphone bij de film betrekt. Gaan we daar meer van zien? wat leuk is aan App en zulke
projecten is dat er door nieuwe technische mogelijkheden van alles geprobeerd wordt. Er kan steeds meer en dat bevordert creativiteit. Toen de geluidsfilm werd uitgevonden werd er bijvoorbeeld een heel andere type film gemaakt dan daarvoor. ook worden er steeds weer nieuwe camera’s uitgevonden die van alles mogelijk
maken. het gaat maar door, dat is inspirerend voor het vak. Zijn er dit jaar meer publiekspremières op het NFF? het publiek staat meer dan ooit centraal. uit onderzoek blijkt namelijk dat er toch veel mensen zijn die denken dat het nFF alleen voor Bn’ers is. we hebben daarom een publiekscampagne gelanceerd waarin naamgenoten van acteurs en regisseurs centraal staan. we willen aangeven dat iedereen bij ons speciale gast is, niet alleen de professionals. Waar kijk je het meest naar uit voor het aankomende festival? dat het publiek geïnspireerd raakt. we willen dat men denkt: ‘wow, wat gebeurt er toch eigenlijk veel in de nederlandse film.’ En persoonlijk hoop ik dat ons hoofdthema ‘naakt’ inslaat als een bom. het cliché over naakt in de nederlandse film zijn we namelijk al lang voorbij. het is een brede term geworden, die ook over jezelf figuurlijk blootgeven gaat.
En wie was je eerste filmliefde? Rutger hauer natuurlijk. in Floris. iedereen was toen verliefd op hem. Laatst zag ik een grote foto van hem, hij heeft een heel karakteristiek gezicht. Elke rimpel zag je. Prachtig! Mag je als festivaldirecteur een favoriete film op het aankomende festival hebben? nee! haha, ze zijn me allemaal even lief! ◆
© Roland J. Reinders
het nff vindt plaats van 25-9 t/m 4-10. kijk op filmfestival.nl voor het complete programma. Foto gouden kalf © Lucia Guglielmetti
Preview Arthouse
Er zijn zelfs vertoningen in de laatste Erotheek van Utrecht Ja, in davy’s Erotheek. Grappig hè? dat past ook in het thema. de hele dag lopen daar mannen in en uit om naar harde porno te kijken, maar tijdens het festival is er ook een nFF-programma te zien. dus dames: kom!
Wat is je favoriete Nederlandse film aller tijden? het zijn er zoveel... ik ben van Turks Fruit en de Soldaten van oranjes van deze wereld, maar ook van de documentaires van Johan van der Keuken of van de films van Alex van warmerdam uit die tijd.
21
Preview Magazine op je iPad preview is al meer dan twintig jaar het leukste bioscoopblad van nederland. lees het ook op je ipad, uiteraard gratis. scan de Qr code of zoek naar preview magazine in de app store.
column Rosy Piets
Rosy Piets (1986) studeerde Engelse Taal en Cultuur aan de universiteit van Amsterdam. Ze is eindredacteur van Preview Magazine en Preview Arthouse en runt daarnaast het Vertaalcollectief, een vertaalbureau voor de creatieve industrie. Elke editie stelt een redacteur van Preview Arthouse zich voor aan de hand van een aankomende film. Dit nummer schrijft Rosy Piets over haar coming of age en de film Jeune & Jolie van François Ozon.
Fish Tank, Kids, The Virgin Suicides: alle drie coming of agefilms over losbandige tieners. Ze behoren tot mijn favorieten. Al op veel te jonge leeftijd verlangde ik naar mijn eigen tienerjaren, waarin alles één groot avontuur zou zijn. drank, drugs, seks en meer dingen waarvan ik niet eens precies wist wat ze inhielden. onlangs zag ik Jeune & Jolie. Seksuele ontluiking was nog nooit zo sleazy en classy tegelijk. hoofdrolspeelster Marine Vacth is intrigerend mooi in haar rol van zeventienjarige tiener die zich vlak na haar ontmaagding vrijwillig in de prostitutie stort. de klassieke schone belandt in een wereld van dure hotelkamers waar ze voldoet aan de wensen van rijke mannen met perverse wensen, waar we als kijker op een haast voyeuristische manier getuige van zijn. de hoofdrolspeelster laat mij - overigens net als Ludivine Sagnier in ozons Swimming Pool - dezelfde koortsachtige spanning voelen van toen ik zelf dacht volwassen te worden. ◆
Wulpsheid en sleaziness gaan hand in hand Preview Arthouse
23
BESChouwinG
de 'nieuwe' wildernis in nederland (her)ontdekt
Preview Arthouse
Elke editie beschouwt een expert uit het veld een film die binnenkort in de bioscoop draait. Boswachter Hans Breeveld schrijft ditmaal over De Nieuwe Wildernis: een unieke natuurfilm van Hollandse bodem.
24
Afgelopen week was ik als boswachter van Staatsbosbeheer uitgenodigd om de eerste vertoning van de natuurfilm de nieuwe wildernis bij te wonen. Aangezien ik reeds dertig jaar in het gebied werk dat het decor vormde voor deze film (het tussen Lelystad en Almere gelegen de oostvaardersplassen), was mijn aanwezigheid een
vanzelfsprekendheid (en ik was natuurlijk razend nieuwsgierig). Kringloop het is een productie geworden waarmee het niveau van de BBC-serie Life wordt gehaald en waar ik trots op ben. Prachtige beelden, fantastische montage, en dat samengebracht op een manier waarop de kringloop in de oostvaardersplassen recht wordt aangedaan. de film belicht alle kanten van het leven, en die van de dood, in de natuur. het ontstaan van jong leven, het opgroeien in een prachtige wereld die ook zijn harde kanten heeft, de zorgzame kant van dieren, maar ook
het onvermijdelijke einde van een leven: alles heeft een plek gekregen. En wat ik persoonlijk zo mooi vind, is het feit dat ik alles in die dertig jaar al honderden keren heb gezien, maar er vrijwel nooit zo bij heb stilgestaan als de mensen die deze film maakten dat wĂŠl deden. Wat is wildernis? onze beleving van de natuur is vaak erg ingegeven door onze eigen meningen en gedachten. de film laat duidelijk zien dat de natuur zijn eigen weg gaat. En dat is kenmerkend voor een wildernis. want wat is wildernis? Voor de ene persoon is dat onge-
reptheid van een landschap, een ander vindt een dier dat buiten leeft wildernis en voor anderen horen er vooral grote dieren in het landschap thuis om van wildernis te kunnen spreken. in nederland zijn dan ook veel meer 'wildernis-gebieden' dan de oostvaardersplassen alleen. Allemaal mooi, maar (en ik weet het, ik ben partijdig) de oostvaardersplassen steken daar volgens mij met kop en schouders boven uit. De Nieuwe Wildernis draait vanaf 26 september in de bioscoop
Hans Breeveld
Preview Arthouse
na het voltooien van de lagere en middelbare agrarische opleiding was hans Breeveld een jaar werkzaam in de tuinbouw in Canada. Tijdens deze periode wakkerde zijn belangstelling voor natuur aan. in nederland hielp hij met de bestrijding van botulisme toen de ziekte in 1983 maar liefst 35.000 vogelslachtoffers maakte in de oostvaardersplassen. naderhand bleef hij in het gebied en in 1996 werd hij er boswachter voor Staatsbosbeheer. inmiddels is hij dertig jaar actief in het gebied en volgde hij een scala aan vakgerelateerde opleidingen. in zijn dagelijkse werk houdt hij zich bezig met alles wat met mensen te maken heeft. in de winter is hij ook betrokken bij het beheer. Kijk ook op de blog die hij bijhoudt over het gebied: oostvaardersplassen.wordpress.com
25
Interview
Jim Taihuttu over Wolf
In 2011 verrasten Jim Taihuttu en Victor Ponten de Nederlandse filmwereld met hun warme roadmovie Rabat. Voor het rauwrealistische misdaaddrama Wolf stond Taihuttu alleen aan het roer.
Preview Arthouse
Wolf wordt omschreven als de Nederlandse versie van het Franse misdaaddrama La Haine. Daar ben je het zelf niet zo mee eens. Maar zo gek is die vergelijking niet, toch? Wolf is natuurlijk ook een zwart-wit-film die zich in een achterstandswijk afspeelt, maar los daarvan is het een ander soort film. Rabat lijkt qua structuur en dialoog veel meer op La Haine. Ik heb geen moeite met de vergelijking hoor, maar het is een gemakkelijke.
26
La Haine is één van je favoriete films. Diende hij ter inspiratie? Niet specifiek voor Wolf, maar hij inspireerde me wel tot het maken van film in het algemeen. De eerste keer dat ik La Haine zag dacht ik: 'Wow, dus daar kan een film ook over gaan. Een film hoeft niet altijd over aliens of tijdmachines te gaan.'
La Haine was een vormende film voor mij. Je romantiseert niets in je films. Is realisme een streven? Ik denk het wel. Op dit moment wil ik echte dingen laten zien. In het leven moet je proberen om gelukkig te zijn, maar één van de weinige dingen die je daarnaast kunt doen is iets achter laten. Dit is hoe ik mijn tijd beleef. Dat wil ik laten zien. Ik hoop dat ik iets achterlaat waar men over tien of misschien wel honderd jaar nog steeds naar kan kijken. Waarvan men zegt: 'Oh ja, dat speelde in die tijd. Men leefde toen zo.' Rabat en Wolf zijn crossculturele films, met de nadruk op Marokkaans-Nederlandse jongeren. Is daar een reden voor? Voor Rabat wat dat toevallig, omdat Marwan, Nasrdin en
marwan 'rabat' op zijn borst staan. Ja, en zo zijn er nog een paar. die tatoeage is echt. we vroegen ons af of we die digitaal moesten wegpoetsen, maar we hebben hem er gewoon in gelaten. ik heb dezelfde tatoeage laten zetten trouwens. Achmed en nasrdin niet, alleen de echte mannen van Rabat hebben hem, haha! hoe kijk jij naar de nederlandse film? over het algemeen vind ik nederlandse films suf en veilig. Volgens mij is er onder veel regisseurs een streven om gewoon een mooi aantal bioscoopbezoekers te trekken en dan is er nog een lichting arthouse-regisseurs die eerder het omgekeerde lijkt te willen...
er zit een aantal verwijzingen naar rabat in Wolf. Zo heeft
naar welke nederlandse filmmakers kijk je op? Max Porcelijn is tof bezig met Plan C en david Verbeek doet echt mooie dingen in Azië. hij maakt films op zijn eigen manier, dat is knap. Verder zijn david Lammers en Martin Koolhoven regisseurs waar ik respect voor heb. Martin heeft oorlogswinter naar een bizar hoog niveau getild en david maakte met Langer Licht een van de beste nederlandse films ooit.◆ Door Pim Wijers
Wolf draait vanaf 19 september in de bioscoop
Preview Arthouse
Achmed drie vrienden van ons waren die gratis wilden spelen. die samenwerking verliep uitstekend en daarom speelt Marwan de hoofdrol in wolf, maar dit is voorlopig wel mijn laatste film over Marokkaanse jongeren. ik ben nu bezig met een script over het indonesië van na de Tweede wereldoorlog.
27
KEn JE KLASSiEKERS
Niet te missen parels van weleer worden vaak eenmalig geprogrammeerd. Elke editie tipt Preview Arthouse een klassieker die je niet mag missen. in 1944 filmde regisseur Sergei Eisenstein het eerste deel van wat een drieluik had moeten worden over de zestiende-eeuwse, om zijn wreedheid bekendstaande tsaar ivan iV. Een episch avontuur waarin de Russische meester zich op zijn theatraalst toont: vol visuele vondsten, extravagante kostuums, expressieve komposities en dramatische close-ups. Stalin adoreerde de film, maar toen Eisenstein in deel 2 gezagsondermijnende kritiek uitte werden de films verboden. deel 3 kwam er nooit, Eisenstein overleed aan een hartaanval voordat de opnames begonnen. Waar? Lux nijmegen
Preview Arthouse
Wanneer? 7 oktober
28
Preview Arthouse
29
michael kohlhaas Paardenhandelaar Michael Kohlhaas buigt niet voor de nukken van de edelman die hem onrechtmatig zijn paarden afneemt. Hij start een terreurgolf die zijn weerga niet kent. Verfilming van de gelijknamige novelle van de duitse auteur heinrich von Kleist uit 1811. de Brandenburgse paardenhandelaar Michael Kohlhaas (Mads Mikkelsen) leidt in de zestiende eeuw een aantal paarden naar de markt in Saksen, maar hij wordt tegengehouden. hij zou niet over de juiste reisdocumenten beschikken om het landgoed van een edelman te passeren. Als onderpand staat Kohlhaas twee paarden af, die hij in eerste instantie niet terugkrijgt en uiteindelijk sterk ondervoed.
Preview Arthouse
Principieel als hij is, formeert de stugge man een
30
groep volgelingen en start een terreurgolf, net zolang totdat hij oďŹƒcieel in zijn gelijk wordt gesteld. Van snelrecht was nog geen sprake in de zestiende eeuw, dus de prijs die de edelman moet betalen wordt hoger en hoger. Kohlhaas gaat zo ver dat we beginnen te twijfelen aan zijn morele kompas en geestesgesteldheid. Acteur Mads Mikkelsen noemde zijn personage radicaal tijdens de persconferentie op Cannes, waar de film in competitie draaide. hij weigerde
REViEw
daarmee in te gaan op de vraag of hij vond dat Kohlhaas in zijn gelijk stond of niet en meer precies: of het doel de middelen heiligde. Onromantische bruintinten dit is namelijk de vraag die de kijker de volle twee uur in de greep houdt en die het centrale thema vormt van deze indrukwekkende, ruwe en uiterst sobere vertelling van Arnaud des Pallières. Kohlhaas heeft met zijn aanvankelijke onschuld en zijn rechtschapen houding direct je sympathie, maar die gaat hij niet bij iedere
kijker vasthouden. naast weer een indrukwekkende rol van Mads Mikkelsen schitteren ook Sergi López, denis Lavant en Bruno Ganz. Maar eigenlijk is de tweede hoofdrol weggelegd voor de ruwe, nadrukkelijk onromantisch en in bruintinten geschoten natuur van de Franse streek Languedoc. de film werd hier gedurende een lange en barre periode opgenomen. Toch waren de opnames niet het grootste struikelblok voor Mikkelsen. in Cannes vertelde hij smakelijk over zijn worsteling met paardrijden en vooral met... de Franse taal. ◆
Preview Arthouse
Door Ronald Simons
Genre Historisch drama Regie Arnaud des Pallières Cast Mads Mikkelsen, Mélusine Mayance en Sergi López Details Frankrijk, Duitsland / 122 minuten Release 3 oktober
31
jimmy p.
Del Toro als psychisch gekwelde indiaan Blackfoot-indiaan Jimmy Picard heeft heftige migraine-aanvallen sinds zijn diensttijd in de Tweede Wereldoorlog. Al babbelend met een antropoloog komt de oorzaak aan het licht. Na een ongeval in de Tweede wereldoorlog komt indiaan Jimmy Picard thuis met zware migraine. Ten einde raad reist hij naar een psychiatrisch ziekenhuis in Kansas. daar weten
Preview Arthouse
'de indiaan wordt stukje bij beetje beter'
32
ze zich ook geen raad met de man, want aan de psyche van een indiaan wagen deze blanke dokters zich niet. de hulp wordt ingeroepen van Franse antropoloog Georges devereux en al pratend over het verleden van Picard raken de mannen
bevriend. de indiaan wordt stukje bij beetje beter. Jimmy P. lijkt heel lang uit te lopen op een soort The King’s Speech, maar het spetterende hoogtepunt waar die film naartoe werkt blijft hier uit. Regisseur desplechin vindt de aard van de ziekte en de uitkomst van de therapie niet heel boeiend. hij geeft meer om de band die tussen zijn hoofdpersonen ontstaat, vooral omdat de vriendschap vanwege hun verschillende etnische achtergronden in die tijd ongebruikelijk was. Versterkt door het acteerwerk van del Toro en Amalric houdt deze focus de kijker meer bezig dan geestelijke genezing.◆ Door Evert de Vries
Genre Drama Regie Arnaud Desplechin Cast Benicio del Toro, Mathieu Amalric en Gina McKee Details Verenigde Staten / 116 minuten Release 26 september
a story of childeren and film
REViEw
Na zijn bejubelde televisieserie The Story of Film: An Odyssey (2011) neemt de Ierse filmjournalist Mark Cousins ons wederom mee op een eigenzinnige reis door de filmgeschiedenis. Met zijn televisieserie wilde Marc Cousins het verhaal van film buiten de grenzen van hollywood halen. in The Story of Children and Film vraagt hij zich af op welke manier kinde-
'ook onze eigen kauwboy wordt besproken' ren door de filmgeschiedenis heen geportretteerd zijn. hoe komt het eigenlijk dat film, meer dan welke andere kunstvorm dan ook, zoveel aandacht aan de kindertijd besteedt? in dit persoonlijke filmessay illustreert Cousins zijn stelling dat film
een speciale relatie heeft met kinderen door al vrij associërend beelden van zijn spelende neefje en nichtje te versnijden met scènes uit de filmgeschiedenis. in films kunnen kinderen zich de vrijheid om zichzelf te zijn toe-eigenen en daarom laten films de kindertijd natuurlijker zien dan andere kunstvormen. Aan bod komen klassiekers als Charlie Chaplins The Kid (1921) en Steven Spielbergs E.T.: The Extra-terrestial (1982), maar ook vele onbekende pareltjes als Pelle Alone in the world (1949) van de deense regisseur Astrid henning-Jensen. ook onze eigen Kauwboy (2012) wordt besproken.◆ Door Guus Schulting
Wat maakt de relatie tussen kinderen en film zo bijzonder?
Genre Documentaire Regie Mark Cousins Details Verenigd Koninkrijk / 113 minuten Release 26 september
wAT dRAAiT ER noG MEER?
Speelde James Cromwell ooit een slechte rol?
Still Mine
drama | Canada | 26 september Vertederende film waarin James Cromwell een krasse 89-jarige speelt die nog zelfstandig met zijn vrouw aan de Canadese kust woont. hij bouwt een aangepast huis voor haar, maar komt erachter dat het bureaucratische systeem dat amper toelaat. Vergunningen worden niet verstrekt en een overheidsmedewerker dreigt met slopen. wanneer zijn vrouw wordt opgenomen neemt hij een drastische beslissing.
Gloria: een beetje vreemd, maar wel lekker
Gloria Preview Arthouse
Chili / Spanje | drama | 12 september
34
Gloria is best vreemd, waar wel lekker. in ieder geval lekker bij haar hoofd, al kun je dat volgens haarzelf niet over haar minnaars zeggen. Gloria is 58 en nog steeds op zoek naar de ware liefde. Ze denkt die te vinden in Rodolfo, maar hun levensplannen verschillen alsnog teveel, waardoor de glans van hun romance er snel afgaat. Paulina Garcia kreeg de Zilveren Beer in Berlijn voor haar titelrol.
Wat te doen als je het gen BRCA 1 draagt?
Nieuwe Tieten
documentaire | nederland | 3 oktober Regisseur Sacha Polak draagt het gen BRCA1. dat betekent een verhoogd risico op borst- en eierstokkanker. haar moeder overleed aan borstkanker op haar 29e; Polak was toen een jaar oud. Moet zij preventief haar eigen borsten laten verwijderen, zoals Angelina Jolie dat onlangs liet doen? Ze maakte een openhartige en persoonlijke documentaire over haar zoektocht naar antwoorden.
win!
Preview Arthouse
Wil je graag naar ĂŠĂŠn van de films uit dit nummer? Mail je favoriete titel naar info@previewmag.nl en maak kans op twee Nationale Bioscoopbonnen!
35
iMediate
26 SEPTEMBER IN DE BIOSCOOP