Polska i Świat w XXI wieku
WYWIAD
Aleksander Hall: Niepokoję się o Polskę
Michał Mryczko
W Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie od roku akademickiego 2018/2019 wprowadzony został ogólnouczelniany przedmiot o nazwie „Polska i Świat”. O oczekiwaniach związanych z jego nauczaniem, stanie wiedzy historyczno - politycznej w polskim społeczeństwie oraz umiejętności krytycznego myślenia z profesorem Aleksandrem Hallem rozmawiał Michał Mryczko. Michał Mryczko: Definicji polityki, tworzonych już od starożytności, jest wiele. Wyróżnić można głównie dwie - starożytną, arystotelesowską, mówiącą, że jest to „rodzaj sztuki rządzenia państwem, której celem jest wpływ na wspólne dobro’, oraz nowożytną Maxa Webera, który definiował ją jako „dążenie do udziału we władzy lub do wywierania wpływu na podział władzy, czy to między państwami, czy też w obrębie państwa, między grupami ludzi, jakie to państwo tworzą”. Istotną różnicą między tymi definicjami jest stwierdzenie „dobro wspólne”, którego w teorii nowożytnej brakuje. Czym jest zatem aktualnie polityka? Czy, biorąc pod uwagę różnicę w definicjach, jest w niej miejsce na to, aby popatrzeć na dobro ludzi, czy jest to już tylko walka o władzę? Aleksander Hall: Pomiędzy tymi definicjami jest oczywiście różnica, ale ta druga z nich, która
6
koncentruje się na rozumieniu polityki jako walce o władzę, nie musi być sprzeczna z tą arystotelesowską. Bo przecież władzę chcemy zdobyć, tak być powinno, w imię realizacji jakichś wartości, jakiegoś celu. Oczywiście, ów cel może być niewłaściwy, zły, ale w tym nowożytnym pojmowaniu polityki jest otwarta droga również do, że tak powiem, przerzucenia mostu w stronę rozumienia jej przez Arystotelesa. Myślę, że polityk dużego formatu ma ideały, jakąś wizję dobra wspólnego, któremu chce się oddać. I wie on, że aby móc to zrealizować, musi sprawować władzę bądź mieć w niej znaczący udział. Zdobycie władzy niepodzielnej w systemach demokratycznych zdarza się bardzo rzadko. Raz, że ta władza jest oczywiście ograniczona przez konstytucję, normy prawne, wymiar sprawiedliwości, a dwa - przez układ układ sił politycznych w kraju, w parlamencie. Bo często mamy do czynienia z rządami koalicyjny-
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
I n t r o M a g a z y n // n r 2 / 2 0 1 9 ( 7 5 )