Rapport E-commerce in de sierteelt (b2b)

Waarom deze studie?

E-COMMERCE IN DE SIERTEELTSECTOR (B2B) 20 maart 2017

Projectuitvoerder: Tom Pauwels POM Oost-Vlaanderen Woodrow Wilsonplein 2; 9000 Gent

Contactpersoon voor dit rapport: Tom Pauwels Tel.: +32 9 267 86 53 E-mail: tom.pauwels@pomov.be

1

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Inhoud

2

1.

Inleiding .......................................................................................................................... 3

2.

Definities ......................................................................................................................... 4

3.

Waarom deze studie? ........................................................................................................ 4

4.

Doel van de studie - onderzoeksvraag.................................................................................. 4

5.

Aanpak ............................................................................................................................ 5

6.

Overzicht bestaande platformen .......................................................................................... 5

7.

Uitgevoerde pilootprojecten ..............................................................................................40

8.

Vaststellingen en suggesties ..............................................................................................47

9.

Toekomstig onderzoek/activiteiten .....................................................................................51

10.

Disseminatie ................................................................................................................52

11.

Uitgevoerde gesprekken ................................................................................................58

12.

Afkortingen .................................................................................................................59

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

1. Inleiding Bestellen via internet kan tegenwoordig iedereen, maar aanbieden via internet is een stap die nog niet elke ondernemer gezet heeft. Nochtans liggen hier enorme commerciële mogelijkheden. Daarom onderzocht de POM Oost-Vlaanderen (www.pomov.be) op welke manier meer Vlaamse siertelers ecommerce kunnen integreren in hun werking, door gebruik te maken van bestaande online aanbodplatformen. Op zo’n platform dat bereikbaar is via een website kunnen siertelers hun aanbod inbrengen en het aanbod kan geconsulteerd worden door verschillende kopers. De focus van het onderzoek ligt hierbij op Business-to-Business (B2B), waarbij bedrijven (vb. sierteler of boomkweker) zaken doen met andere bedrijven (vb. handelaars/exporteurs).

Een vergelijking wordt gemaakt van een aantal bestaande B2B online (Belgische en Nederlandse) aanbodplatformen. Op basis van een uitgebreid aantal gesprekken met stakeholders uit de sector (in België en Nederland) worden de knelpunten en opportuniteiten geïdentificeerd bij het gebruik van online platformen door siertelers. De visies van de verschillende partijen in de (logistieke) keten worden op deze manier met elkaar vergeleken.

Als we dit vertalen naar de Oost-Vlaamse sierteeltsector, dan spreken we over de online handel tussen Oost-Vlaamse siertelers enerzijds en handelaars/exporteurs die de producten kopen anderzijds. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van online aanbodplatformen. Op zo’n aanbodplatform kunnen siertelers hun aanbod online inbrengen en het aanbod kan geconsulteerd worden door verschillende kopers.

In de studie werd tevens een pilootproject uitgevoerd, waarbij een aantal telers die weinig of geen gebruik maakten van een online aanbodplatform, aangesloten werden op een bestaand platform. Op deze manier wordt zo realistisch mogelijk ingeschat welke inspanningen dit van een teler vergt, zowel financieel als naar tijdsbesteding toe. Zo kunnen aandachtspunten geïdentificeerd worden waarop ingezet moet worden bij een verdere implementatie van e-commerce in de (Oost-)Vlaamse sierteeltsector.

Het project liep van januari 2016 tot en met december 2016. Partners in dit project zijn de Provincie Oost-Vlaanderen, POM Oost-Vlaanderen, Strategisch Project Glastuinbouw en AVBS. Dit pilootproject m.b.t. e-commerce past binnen een breder geïnspireerd gebiedsprogramma dat uitgewerkt is voor de bloemenregio rond Gent. Dit gebeurde in het kader van een ruimtelijk strategisch project dat specifiek vanuit het thema ‘glastuinbouw’ vertrekt.

Informatie hierover is terug te vinden via http://www.oostvlaanderen.be/public/wonen_milieu/ruimtelijke_ordening/Gebiedsgericht/project_glastuinbouw/ .

Bij het lezen van het rapport moet rekening gehouden worden met het feit dat e-commerce een snelle evolutie ondergaat. De verwerkte informatie in dit rapport is gebaseerd op verzamelde informatie in de periode januari 2016 – maart 2017. Informatie werd verzameld via interviews en beschikbare informatie op de websites.

In dit rapport ligt de focus in eerste instantie op de siertelers en de software ontwikkelaars.

Afstemming is ook gebeurd met een aantal handelaars/exporteurs. De focus van het onderzoek lag niet op de tuincentra.

3

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

2. Definities Online aanbodplatformen: - Op een online aanbodplatform (dat bereikbaar is via een website) kunnen siertelers hun aanbod inbrengen en het aanbod kan geconsulteerd worden door verschillende kopers (vb. handelaars, exporteurs, tuincentra,…).

- In Nederland wordt de term ‘digitale marktplaats’ gebruikt.

B2B: -

Business-to-business waarbij bedrijven (vb. sierteler of boomkweker) zaken doen met andere bedrijven (vb. handelaars/exporteurs/tuincentra).

3. Waarom deze studie?

Er zijn verschillende redenen die het belang aanduiden van deze studie: - E-commerce is een niet te stoppen evolutie (net zoals de introductie van de gsm een aantal jaar geleden). Alle partijen in de (logistieke) keten moeten volgen, dus ook de kwekers.

- De achterstand van de Belgische bedrijven op het vlak van B2B mag niet groter worden.

- Kwekers moeten zich voorbereiden op ‘onverwachte’ situaties, zoals: o Het wegvallen van afzetmarkt(en). Hoe evolueren de markten na de Brexit en na de Ruslandboycot? o Het wegvallen van een exporteur/handelaar. o Commerciële beslissingen, zoals een verbod op het gebruik van de fax.

- Tevens is het belangrijk om nieuwe en bestaande handelsrelaties efficiënt(er) uit te bouwen: o Er moet steeds gestreefd worden naar efficiëntieverbeteringen voor alle partijen in de keten (vb. tijdswinsten en daling van de foutlasten), zowel bij nieuwe als bestaande handelsrelaties. o Via de online aanbodplatformen kunnen nieuwe markten bereikt worden en dus nieuwe afnemers.

- Ook voor handelaars/exporteurs is deze studie van belang om hun rol in te schatten en te bepalen (cfr. discussie rond verkorting van de logistieke keten).

- Vroeger kwamen handelaars /exporteurs meer langs bij kwekers. Dat is nu minder het geval, wat ook wijst op de nood aan extra communicatiemiddelen naar de handelaars/exporteurs toe.

- E-commerce (en in het algemeen de digitalisering) leidt tot een daling van de foutenlast bij het verwerken van orders, aangezien er dan minder moet overgetypt of overgeschreven worden.

Momenteel worden nog heel veel orders verwerkt met de fax, wat minder efficiënt is dan gegevens online uitwisselen.

4. Doel van de studie - onderzoeksvraag POM Oost-Vlaanderen onderzoekt op welke manier meer Oost-Vlaamse siertelers gebruik kunnen maken van e-commerce (B2B) via bestaande online aanbodplatformen.

4

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

5. Aanpak In eerste instantie werd een vergelijking gemaakt van een aantal bestaande online aanbodplatformen in Vlaanderen en Nederland. Daarnaast werden tal van gesprekken gevoerd met stakeholders uit de sector, gevolgd door een aantal pilootprojecten, waarbij telers die nog geen gebruik maken van een online aanbodplatform, aangesloten werden op een bestaand platform. Tenslotte werden de resultaten van de studie op verschillende manieren gecommuniceerd.

Door deze methode te volgen, kunnen aandachtspunten geïdentificeerd worden waarop de provincie Oost-Vlaanderen kan inzetten bij een verdere implementatie van e-commerce in de Oost-Vlaamse sierteeltsector.

6. Overzicht bestaande platformen Een onderscheid kan gemaakt worden tussen 3 systemen in de markt (Figuur 6.1). Ten eerste de puur online aanbodplatformen waarop het aanbod rechtstreeks geplaatst wordt (zoals PePlan, FloraXchange, VARB en TreeCommerce). Ten tweede zijn er een aantal online platformen die gelinkt zijn aan een veiling (zoals EV-Direct, FloraMondo/PlantConnect en Plantion).

In het onderzoek werd duidelijk dat ook rekening gehouden dient te worden met de administratieve pakketten en boekhoudsystemen. Daarom werd ook deze categorie verwerkt als derde systeem in de analyse waarbij het assortiment van de kweker al dan niet digitaal kan doorgestuurd worden naar andere platformen (zoals PlantsOnCloud, Soft Naert, Korazon, Wintree en InfoGroen).

Figuur 6.1: Verschillende systemen in de markt (selectie)

Bron: Eigen samenstelling

In Tabel 6.1 worden de internetadressen getoond van de geïdentificeerde systemen, waarna in Secties 6.1 tot en met 6.12 een meer gedetailleerde beschrijving volgt. Tot slot wordt in Sectie 6.13 een vergelijking gemaakt van de systemen.

5

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Tabel 6.1: Websites van de geïdentificeerde systemen Naam systeem FloraXchange PePlan VARB TreeCommerce (TSD) EV-Direct (EuroVeiling) FloraMondo/PlantConnect (FloraHolland) Plantion PlantsOnCloud Soft-Naert Korazon Wintree (TSD) InfoGroen

Website www.floraxchange.nl www.peplan.com www.varb.nl www.treecommerce.nl extranet.euroveiling.be www.plantconnect.nl www.plantion.nl www.plantsoncloud.com www.softnaert.be www.korazon.be www.tsd.nl www.infogroen.com

Bron: Eigen samenstelling

6.1 PePlan Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Peter Van der Voort 0477/33.72.01 peter@peplan.com www.peplan.com

PePlan is een Belgisch online aanbodplatform en werd in eerste instantie ontwikkeld voor de Belgische handelaars/exporteurs in 2002. Nederlandse handelaars/exporteurs krijgen dus geen toegang.

Het platform werkt volgens het principe van een trechter (zie Figuur 6.1.1). Bovenaan geven de siertelers hun aanbod online in met prijzen (opsplitsbaar per handelaar). Via PePlan kan de handelaar/exporteur het aanbod filteren en een offerte doorsturen naar de eindklant van de handelaar/exporteur. In een volgende stap stuurt de handelaar/exporteur via PePlan een bestelling naar de sierteler. Hiervoor kan de handelaar/exporteur gebruik maken van een ontwikkelde webshop door PePlan (vb. www.peplan.com/cloet).

PePlan stelt dat in Nederland er een meer directe lijn is tussen telers en eindkopers, waarbij de eindkoper dan een volledige (te lange) lijst krijgt van het aanbod.

Het aantal aangesloten siertelers bedraagt 176 en 14 exporteurs/handelaars (situatie op 01/03/2017).

De Belgische kwekers kunnen zich aansluiten via gratis registratie, de Belgische handelaars/exporteurs doen dit via inschrijving en het betalen van abonnementsgeld.

De handelaars/exporteurs betalen jaarlijks 8.000 euro (inclusief ondersteuning). Momenteel is PePlan gratis voor de siertelers (ten gevolge van de concurrentie met PlantsOnCloud).

In de Figuren 6.1.2-6.1.6 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Informatie wordt getoond over de aangesloten handelaars/exporteurs en siertelers. Er is enkel een selectie zichtbaar van het beschikbare aanbod (zonder prijs- en producentinformatie).

Het business plan van PePlan staat onder druk. We hebben hier te maken met een eenmanszaak, waarbij inkomsten worden gehaald uit 14 exporteurs/handelaars tegen 8.000 euro per jaar. Om op lange termijn te kunnen overleven, wordt gekeken naar andere financiële bronnen.

6

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.1.1: Proces van vraag en aanbod – België vs. Nederland

vs.

Bron: Eigen samenstelling op basis van gesprek met PePlan

Via EV-Direct kan het aanbod op PePlan ook binnengehaald worden, maar in de praktijk blijkt dit zelden te gebeuren.

Voordeel van PePlan is dat het gebruiksvriendelijk is. Als nadelen wordt gerapporteerd dat het aanbod niet altijd actueel is en dat PePlan vooral in het voordeel van de handelaar is. Sommige kwekers ervaren hierdoor dat ze PePlan ‘moeten’ gebruiken.

Figuur 6.1.2: Screenshot PePlan

Bron: www.peplan.com (01/03/2017) Figuur 6.1.3: Screenshot PePlan

Bron: www.peplan.com (01/03/2017)

7

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.1.4: Screenshot PePlan

Bron: www.peplan.com (01/03/2017) Figuur 6.1.5: Screenshot PePlan

Bron: www.peplan.com (01/03/2017) Figuur 6.1.6: Screenshot PePlan

Bron: www.peplan.com (01/03/2017)

8

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.2 FloraXchange Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Jan Van der Lans +31 174 72 54 90, +31 6 22 66 07 50, +31 174 72 54 99 jan@floraxchange.nl www.floraxchange.nl

FloraXchange is een Nederlands puur online aanbodplatform sinds 2011.

FloraXchange gaat uit van het principe dat het niet zinvol is om met 1 type software te willen werken voor alle partners in de keten. Anders wordt het systeem te breed per partner (te veel mogelijkheden) en voor een aantal partijen onbetaalbaar. Hierdoor blijft het mogelijk dat iedere speler de mogelijkheid heeft voor zijn eigen (op maat gemaakte) (ERP-)software. Hierbij is het dan belangrijk dat de verschillende systemen digitaal met elkaar kunnen communiceren.

Er is dus ruimte dat zowel de sierteler als de exporteur/handelaar een eigen ERP-pakket heeft, waarbij er naar gestreefd wordt dat het ERP-pakket communiceert via FloraXchange (koppelfunctie).

Uiteraard kan ook rechtstreeks gewerkt worden met FloraXchange in het geval de sierteler en/of de handelaar/exporteur geen ERP-pakket heeft.

Door de online systemen is er in een aantal gevallen een ketenverkorting mogelijk. Het is echter zo dat er nog steeds een logistieke oplossing moet komen. Daarom is men bij FloraXchange overtuigd dat de tussenhandel wel zal blijven bestaan. De tussenhandel zorgt voor selectie, afrekening en indekking van het risico van de kweker. Dit heeft ook als gevolg dat FloraXchange er voor gekozen heeft om niet te werken met eindklanten (zie Figuur 6.2.6).

In de Figuren 6.2.1-6.2.14 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Een overzicht wordt getoond van de aangesloten kwekers en kopers (handelaars/exporteurs/eindkopers). Per kweker kan het aanbod gezien worden op de ‘kwekerpagina’ (zonder prijsinformatie).

Op 01/03/2017 wordt aangegeven dat 400 kopers zijn aangesloten en 1.223 telers. Half 2016 waren 15 kopers en 750 kwekers geabonneerd.

Zodra een koper zich registreert, kan hij de aangeboden prijzen zien (ook in het gratis abonnement).

Een onderscheid wordt gemaakt tussen gratis leden en betalende leden (500 euro per jaar voor de kweker). Een kweker kan tevens uitgenodigd worden door een betalende koper, waardoor de kweker ook gebruik kan maken van de extra diensten (zie Figuur 6.2.2). Als koper variëren de abonnementsgelden tussen 0 euro en 10.000 euro per jaar (zie Figuren 6.2.3 en 6.2.4). Bij elke commerciële relatie tussen kweker en koper via FloraXchange dient minstens 1 partij een abonnement te hebben.

De kracht van FloraXchange ligt bij de mogelijkheid om verschillende softwaresystemen met elkaar te koppelen.

Sinds november 2016 ligt de focus bij FloraXchange ook op de sector van de snijbloemensector.

Hiervoor lag de focus op de sector van de (pot)planten en boomkwekerijen.

Het verdienmodel van FloraXchange is niet gebaseerd op basis van de transacties (dus geen % op de omzet). Men werkt op deze manier omdat men ervan uitgaat dat je het systeem kan omzeilen door de verkoper rechtstreeks te contacteren.

9

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Op basis van een aantal gesprekken is gebleken dat sommige kwekers ‘gedwongen’ worden om FloraXchange te gebruiken, in het geval de handelaar/exporteur reeds gebruik maakt van FloraXchange.

Nadat men vaststelde dat er ook behoefte is aan een verdere digitalisering van de verkooptransacties en de bijhorende logistiek werd FloraXchange Services (voorheen Boskoop United) opgestart in 2015 (www.floraxchangeservices.nl). FloraXchange zorgde voor matching tussen koper en verkoper, zonder tussen te komen in het commerciële proces en de logistieke afhandeling. Hierbij wordt FloraXchange gekoppeld aan logistiek. Na de bestelling (match tussen koper en verkoper) wordt de transporteur verwittigd dat de bestelling kan opgehaald worden. Om gebruik te maken van FloraXchange Services dient men geabonneerd te zijn op FloraXchange, maar hoeft men geen lid te zijn van een veiling. De aangeboden diensten zijn evenwel dezelfde als bij een veiling. Hierbij wordt een commissie aangerekend van 1,2% op de transactie.

FloraXchange Services kan ook gezien worden als een antwoord op de toegenomen e-commerce activiteiten met kleinere partijgroottes waarmee moet omgegaan worden.

In theorie is het mogelijk dat de koper en verkoper het systeem omzeilen om na de ‘matching’ alles onderling te regelen (dus zonder commissie te betalen aan FloraXchange). Het is dan ook belangrijk voor FloraXchange Services om de meerwaarde aan te kunnen tonen en bv. goedkopere transportprijzen te kunnen aanbieden.

Figuur 6.2.1: Screenshot FloraXchange (informatie kweker)

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

10

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.3: Screenshot FloraXchange (informatie kweker)

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.4: Screenshot FloraXchange (informatie koper)

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

11

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.5: Screenshot FloraXchange (informatie koper)

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

12

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.6: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.7: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.8: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

13

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.9: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.10: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

14

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.11: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.12: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

15

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.2.13: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017) Figuur 6.2.14: Screenshot FloraXchange

Bron: www.floraxhange.nl (01/03/2017)

16

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.3 VARB Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Linda Hoogendoorn-Veelenturf (Directeur Stichting Beurshal) +31 172 235025, +31 6 36 306 803 linda.hoogendoorn@beurshal.nl www.varb.nl

VARB is een Nederlands puur online aanbodplatform (elektronisch vraag en aanbodsysteem) voor boomkwekerijproducten en bestaat al 25 jaar. VARB vormt een onderdeel van Stichting Beurshal, wat een vereniging zonder winstoogmerk is. Stichting Beurshal heeft als doel de belangen te verdedigen en de handel te bevorderen van de Nederlandse boomkwekerijsector.

In 2016 maken 800 partijen gebruik van het systeem (kwekers en handelaars), waarvan een vijftigtal in België. In eerste instantie lag de focus op Nederlandse partijen, maar ondertussen kunnen ook Belgische kwekers gebruik maken van VARB. Hierbij wordt door VARB opgemerkt dat veel deelnemers zowel kweker als handelaar zijn.

VARB kan ook gebruikt worden om nieuwe klanten te zoeken.

VARB omschrijft zichzelf als ‘eenvoudiger’ dan FloraXchange. Zo kunnen ook Excel-lijsten worden doorgegeven aan VARB die in het systeem worden verwerkt.

Het aanbod op VARB is 11 dagen geldig en kan verlengd worden op voorwaarde dat de aanbieder een actieve handeling uitvoert. Anders wordt het aanbod verwijderd.

In 2016 wordt gewerkt aan een nieuwe VARB-versie, inclusief een app. Voorziene timing van de uitrol is 2017.

VARB legt de focus op drie markten: van kweker naar kweker (vb. stekken), van kweker naar de institutionele markt (vb. openbaar groen), van kweker (via handelaar) naar de retail. Het is op deze laatste markt waar ook FloraXchange op zit.

Het aanbod kan op verschillende manieren ingebracht worden. De kweker brengt bv. de lijst van het aanbod naar het kantoor van VARB; de lijst wordt via de fax doorgestuurd naar VARB of het aanbod wordt direct ingegeven via de website.

Het aanbod van VARB kan uitgewisseld worden met de gebruikers van Wintree. Tevens kunnen gebruikers van Wintree bestellingen plaatsen in VARB. Het is mogelijk te starten met een proefabonnement van 6 maanden (€ 295 excl. BTW). De prijs voor een volledig jaar bedraagt € 590 (excl. BTW). Hierbij moet ook rekening gehouden worden met een eenmalige kost van € 14,25 (excl. BTW) voor een beveiligingscertificaat. Zie tevens Figuur 6.3.1.

In de Figuren 6.3.2-6.3.4 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Hieruit blijkt dat geen enkele informatie zichtbaar is zonder in te loggen.

17

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.3.1: Abonnement VARB

Bron: www.varb.nl (01/03/2017)

Figuur 6.3.2: Screenshot VARB

Bron: www.varb.nl (01/03/2017)

18

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.3.3: Screenshot VARB

Bron: www.varb.nl (01/03/2017) Figuur 6.3.4: Screenshot VARB

Bron: www.varb.nl (01/03/2017)

19

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.4 TreeCommerce Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Gert Koster (sales & service manager) +31 38 850 50 50 g.koster@tsd.nl www.treecommerce.nl

TreeCommerce is een Nederlands puur online aanbodplatform en werd ontwikkeld door TSD. De focus ligt op de boomkwekerijsector.

TreeCommerce werd opgestart als reactie op VARB. Hierbij wordt aangegeven dat VARB zich focust op Nederland en België, terwijl TreeCommerce internationaler werkt.

Er wordt gewerkt met voorraadlijsten als basis voor de communicatie tussen de partijen. De onderliggende methode is vergelijkbaar met LinkedIn, waarbij de partijen elkaar kunnen uitnodigen.

Wordt de uitnodiging geaccepteerd, dan kan de koper de voorraad zien van de kweker en berichten versturen.

Bij TreeCommerce ligt de focus meer op de handelaars. TreeCommerce geeft aan dat sommige boomkwekers hun klanten niet vinden op FloraXchange, maar wel op TreeCommerce.

Vanuit TreeCommerce is er geen directe koppeling naar andere platformen. Dat is een interne keuze geweest (in functie van tijd en budget). Hierbij gaat men ervan uit dat Wintree hiervoor de beste basis is; daarin zitten immers de orders en op die manier verlopen de transacties vlotter. Het aanbod op TreeCommerce wordt 1 à 2 maal per dag aangepast.

De kosten van Treecommerce zijn 195 euro per jaar (excl. BTW) als aanbieder en 395 euro (excl.

BTW) per jaar als aanbieder en zoeker.

In de Figuren 6.4.1-6.4.4 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Hieruit blijkt dat geen enkele informatie zichtbaar is zonder in te loggen.

Figuur 6.4.1: Screenshot TreeCommerce

Bron: www.treecommerce.nl (01/03/2017)

20

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.4.2: Screenshot TreeCommerce

Bron: www.treecommerce.nl (01/03/2017)

Figuur 6.4.3: Screenshot TreeCommerce

Bron: www.treecommerce.nl (01/03/2017)

21

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.4.4: Screenshot TreeCommerce

Bron: www.treecommerce.nl (01/03/2017)

6.5 EV-Direct Contactpersonen: Telefoon: E-mail: Website:

Roger Fierens en Rik Beddeleem 02/244.90.28 en 0475/61.77.17 (Roger), 02/240.73.43 en 0498/90.60.07 (Rik) fierens.roger@euroveiling.be; beddeleem.rik@euroveiling.be extranet.euroveiling.be

EV-Direct is een Belgisch online aanbodplatform dat verbonden is aan de Euroveiling. Euroveiling is een coöperatieve waarbij de gebruikers (kwekers en kopers) lid zijn en een bijdrage leveren via een commissie.

Het volgend proces wordt gevolgd bij EV-Direct: - Gebruikers (kwekers en kopers) moeten zich registreren bij EV-Direct; - De kweker brengt het aanbod in op EV-Direct; - De klant kan het aanbod bekijken en bestellen; - De kweker, de klant en EV-Direct krijgen een bevestiging (reservatie) van de aankoop (dus nog geen effectieve transactie); - EV-Direct belt naar de kweker om alle nodige info op te vragen en te controleren; - Indien EV-Direct alles in orde beschouwt, dan zorgt EV-Direct voor de bevestiging dat de transactie kan doorgaan; - Eén week voor de effectieve levering wordt een herinnerings e-mail gestuurd.

In theorie kan het verkoopproces tussen kweker en klant automatisch gebeuren, maar Euroveiling durft dit nog niet. Zij vinden het nog belangrijk dat Euroveiling alles goed controleert alvorens de verkoop definitief te maken en het transport te regelen. Op deze manier worden ook discussies vermeden.

22

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Om gebruik te maken van EV-Direct moeten teler en koper niet apart betalen voor deze dienst, maar deze service past wel binnen de aangeboden diensten van Euroveiling (waarvoor betaald dient te worden). EV-Direct moet dan ook gezien worden als een service naast de klassieke verkoopskanalen bij de EuroVeiling (klok en bemiddeling).

Teler en koper betalen aan EuroVeiling een commissie op de omzet, naast het lidmaatschap van EuroVeiling. Bijvoorbeeld, als ‘vast lid’ betaalt men in 2016 enerzijds 4,5% commissie op de omzet in het geval men meer dan 30.000 euro omzet heeft en anderzijds 1% van de omzet als bijdrage aan de kapitaalvorming van EuroVeiling (waarbij 10 jaar later deze 1% wordt terugbetaald).

Alle kwekers van PePlan en PlantsOnCloud staan met hun aanbod op EV-Direct.

Probleem waar EV-Direct mee geconfronteerd wordt, zijn de niet aangepaste updates van het aanbod.

Regelmatig blijkt dat het aanbod al verkocht is of dat minimum aantallen en prijzen niet correct zijn.

Dat is dan ook de reden waarom EV-Direct opteert voor telefonische controles. Daarnaast is het ontbreken van correcte foto’s één van de grootste problemen. Bijkomend probleem is dat klanten het aanbod op EV-Direct bekijken en daarna rechtstreeks onderhandelen zonder tussenkomst van EuroVeiling. In theorie mag dit niet volgens de voorwaarden. Dat heeft ook als gevolg dat in 2016 weinig of geen gebruik wordt gemaakt van EV-Direct.

Als toegevoegde waarde van het gebruik van EV-Direct wordt verwezen naar de link met de EuroVeiling en de bijhorende betalingszekerheid en controle.

In Figuur 6.5.1 wordt een voorbeeldscherm getoond dat zichtbaar is zonder in te loggen. Hieruit blijkt dat geen enkele informatie zichtbaar is zonder in te loggen.

Figuur 6.5.1: Screenshot EV-Direct

Bron: extranet.euroveiling.be (28/02/2017)

23

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.5.2: Communicatie EV-Direct door EuroVeiling

Bron: EuroVeiling

6.6 Plantion Digitale Marktplaats Contactpersonen: Telefoon: E-mail: Website:

Guus van Logtestijn en Sjanne Schouls +31 318 66 17 51 en +31 6 53 19 37 23 (Guus), +31 318 66 17 82 en +31 6 10 35 13 71 (Sjanne) guusvanlogtestijn@plantion.nl en sjanneschouls@plantion.nl www.plantion.nl

Plantion Digitale Marktplaats (PDM) is een Nederlands online aanbodplatform sinds 2016 dat verbonden is aan de veiling Plantion. Plantion biedt verschillende diensten aan, zoals de veiling, cash&carry, bemiddeling en een online platform.

Bij PDM spreekt men over een Virtuele marktplaats die de koppeling maakt met het softwaresysteem van de kweker. De koper kan het aanbod bekijken via PDM en bestellingen plaatsen. PDM werkt hierbij met een gegarandeerd aanbod.

PDM wenst zich te onderscheiden van FloraXchange door te benadrukken dat de veiling als partij in het proces optreedt, waarbij de logistieke hub als een voordeel wordt gezien. Plantion wil hierbij draaischijf blijven in de keten, om de klanten te ontzorgen. Deze logistieke hub vormt dan ook een expliciet onderdeel in hun verdienmodel.

24

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Om het aanbod te kunnen raadplegen, dient geregistreerd en ingelogd te worden. Men kiest voor registratie omdat op die manier een financiële check kan uitgevoerd worden. Plantion spreekt hierbij over een ‘voorselectie’ van gebruikers: een kweker wordt aanvaard als het aanbod aanvullend is bij bestaande stromen.

Als een bestelling geplaatst wordt via PDM, krijgt de kweker een bericht. Voorwaarde hierbij is dat de stroom fysiek moet passeren via het gebouw in Ede. Plantion gaat er van uit dat de koper regelmatig langskomt bij Plantion. Bij Plantion wordt dan alles ‘goed’ behandeld. Plantion wenst hierop geen uitzondering te maken en zich op deze manier te profileren als een logistieke hub.

Een commissie dient betaald te worden op de handel die verloopt via PDM. Plantion merkt op dat het tot 6 maanden kan duren om een kweker te overtuigen om deel te nemen.

In de Figuren 6.6.1-6.6.3 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Hieruit blijkt dat geen enkele informatie zichtbaar is zonder in te loggen, met uitzondering van een aantal aankondigingen.

Figuur 6.6.1: Screenshot Plantion

Bron: www.plantion.nl (01/03/2017)

25

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.6.2: Screenshot Plantion Digitale Marktplaats

Bron: www.plantion.nl (01/03/2017)

Figuur 6.6.3: Screenshot Plantion Digitale Marktplaats

Bron: www.plantion.nl (01/03/2017)

26

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.7 PlantsOnCloud Contactpersonen: Telefoon: E-mail: Website:

Rose Vandersteene en Kobe Nys 0486/40.50.50 (Rose), 0486/20.11.02 (Kobe) info@plantsoncloud.com www.plantsoncloud.com

PlantsOnCloud (POC) profileert zich als administratieve software voor de glas- en tuinbouwsector en kan omschreven worden als een pakket dat zich situeert vóór de boekhouding. Alle handelingen tot en met de fakturatie zijn opgenomen en zijn geautomatiseerd. POC is vooral een pakket voor de sierteler.

Een aantal van de mogelijkheden zijn: beschikbare assortiment ingeven (per klantengroep) en opmaak van bestelbons, leveringsbons, fakturen, stocksysteem, etiketten en statistieken.

Het uitgangspunt van POC is dat (kleine) telers te veel tijd verliezen met administratie. Met POC wordt het risico op fouten verkleind.

Specifiek aan het pakket is dat een directe relatie wordt gemaakt met drie online platformen: PePlan, FloraXchange en EV-Direct. Het assortiment van de sierteler wordt ingegeven in POC en kan dan geëxporteerd worden (volledig of gedeeltelijk) naar de andere platformen. Hierbij is het nodig dat de sierteler geregistreerd is bij de andere online platformen. Daarnaast kunnen aanbodslijsten ook individueel doorgestuurd worden naar individuele handelaars/exporteurs.

Een aantal inkomende bestellingen worden automatisch ingelezen in POC (vanuit PePlan, FloraXchange en in een aantal gevallen rechtstreeks van handelaars/exporteurs). Op deze manier wordt vermeden dat binnenkomende bestellingen moeten overgetypt worden. Ideaal zou dus zijn als alle bestellingen onmiddellijk digitaal verwerkt zouden kunnen worden.

POC is daarnaast gekoppeld met de boekhoudpakketten Octopus en Venice.

POC wordt gebruikt door 15 producenten (situatie op 01/03/2017).

De export van de gegevens naar FloraXchange en EV-Direct gebeurt vrij automatisch via POC zelf.

Om de gegevens naar FloraXchange door te sturen volstaat het menu in POC, terwijl voor EV-Direct het assortiment wekelijks wordt doorgestuurd. De export naar PePlan is minder gebruiksvriendelijk. In eerste instantie moet via POC een bestand gecreëerd worden, waarna het door de sierteler in PePlan manueel moet worden ingelezen.

Eén van de mogelijkheden van POC is ook dat letterlijk een lamp gaat branden (vb. in de serre) zodra een nieuwe bestelling binnenkomt.

Er wordt gebruik gemaakt van POC-codes. Dit zijn unieke codes die de sierteler zelf dient aan te maken om te weten over welke plant het gaat bij een bestelling. Een aparte POC-code is nodig omdat de VBN-codes te algemeen zijn. Deze POC-codes worden dan ook meegestuurd als kenmerk naar FloraXchange, PePlan en EV-Direct. Het inbrengen van het assortiment vraagt veel tijd voor een sierteler in het geval van een uitgebreid assortiment.

In theorie is het mogelijk om POC uit te breiden tot een online platform. Dat kan door kopers ook te laten inloggen en hen het aanbod van de verschillende siertelers te laten consulteren. Hierna kunnen bestellingen geplaatst worden.

POC wordt beheerd door 2 halftijdse personen.

Het gebruik van POC vertegenwoordigt een kost tussen de 40 euro per maand (basisdienst) en 92 euro per maand (all-in).

27

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

In de Figuren 6.7.1-6.7.4 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen.

Figuur 6.7.1: Screenshot PlantsOnCloud

Bron: www.plantsoncloud.com (01/03/2017) Figuur 6.7.2: Screenshot PlantsOnCloud

Bron: www.plantsoncloud.com (01/03/2017)

28

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.7.3: Screenshot PlantsOnCloud

Bron: www.plantsoncloud.com (01/03/2017) Figuur 6.7.4: Screenshot PlantsOnCloud

Bron: www.plantsoncloud.com (01/03/2017)

29

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.8 PlantConnect Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Cees de Jong +31 6 54 33 38 89, +31 297 39 11 ceesdejong@floraholland.nl www.plantconnect.nl

PlantConnect is een Nederlands online aanbodplatform dat verbonden is aan Royal Flora Holland. Via dit platform is directe verkoop mogelijk.

Op zich betaalt de kweker niet extra voor het gebruik van PlantConnect, maar men moet wel lid zijn van de veiling. Als lid van Royal Flora Holland kan men gratis gebruik maken van PlantConnect, waarbij dan wel een commissie betaald wordt op de omzet (afhankelijk van lidmaatschap van 2% tot 4,5%). Is men geen lid van de veiling, dan betaalt men een hogere commissie (tot 7%). Bedoeling is dat de stromen fysiek passeren via de veiling.

In 2016 is PlantConnect nog actief. Het is echter de bedoeling van Royal Flora Holland om PlantConnect onder te brengen onder FloraMondo (het online handelsplatform van Royal FloraHolland). Via deze website worden verschillende diensten van de veiling online aangeboden. Bij PlantConnect ligt de focus enkel op de digitale marktplaats als online aanbodplatform. Om lid te zijn van een veiling betaalt met een jaarlijks bedrag plus een percentage op de omzet.

Het volgend proces wordt gevolgd bij PlantConnect: - De kweker plaatst het aanbod en geeft de garantie dat 100% zeker kan geleverd worden; - Als de koper een bestelling plaatst, ontvangt de kweker een sms-bericht en een e-mail hierover. Reageert de kweker hier niet op, dan wordt telefonisch contact opgenomen door PlantConnect; - Op de website wordt de voorraad direct aangepast.

In het geval de kweker een eigen ERP-pakket heeft, is het in de meeste gevallen mogelijk om deze software te koppelen aan PlantConnect.

Informatie overbrengen van PlantConnect naar FloraXchange lukt niet, omgekeerd kan het wel.

Net zoals bij FloraXchange ligt de focus op handelaars/exporteurs als koper.

In de Figuren 6.8.1-6.8.5 worden een aantal voorbeeldschermen getoond die zichtbaar zijn zonder in te loggen. Op PlantConnect is het aanbod zonder prijzen zichtbaar zonder in te loggen. Het is evenwel niet te zien wie de partij aanbiedt. Om het volledige aanbod te kunnen zien, dient ingelogd te zijn.

Figuur 6.8.1: Screenshot PlantConnect

Bron: www.plantconnect.nl (01/03/2017)

30

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.8.2: Screenshot PlantConnect

Bron: www.plantconnect.nl (01/03/2017) Figuur 6.8.3: Screenshot PlantConnect

Bron: www.plantconnect.nl (01/03/2017) Figuur 6.8.4: Screenshot PlantConnect

Bron: www.plantconnect.nl (01/03/2017)

31

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.8.5: Screenshot PlantConnect

Bron: www.plantconnect.nl (01/03/2017)

6.9 Soft Naert Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Pieter Cloet, Filip Naert en Jonas Vanassche 051 30 85 37 pieter.cloet@soft-naert.be, filip.naert@soft-naert.be, jonas.vanassche@soft-naert.be www.soft-naert.be

Soft Naert biedt specifieke, modulaire ERP-pakketten aan bedrijven aan, waaronder de sierteeltsector (vb. eGrow, zie Figuur 6.9.2).

Soft Naert kiest ervoor om hun ERP-pakketten niet te koppelen aan online aanbodplatformen. De kweker stuurt hierbij het aanbod direct door naar de handelaar zonder gebruik te maken van een online systeem. De handelaar ontvangt deze info en verwerkt het in zijn eigen softwaresysteem (= koppeling met het ERP-systeem). Soft Naert geeft hiervoor de voorkeur omdat het sneller werkt en net omdat er geen platform tussen zit.

Soft Naert heeft een aantal grote handelaars/exporteurs als klant die op hun beurt telers als klant hebben die PlantsOnCloud gebruiken. Doel hierbij is dan dat de kwekers hun aanbod doorsturen dat

32

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

kan ingelezen worden door de software van Soft Naert. Doelstelling is dus dat er een koppeling gebeurt met PlantsOnCloud.

Figuur 6.9.1: Screenshot Soft Naert

Bron: www.soft-naert.be (01/03/2017) Figuur 6.9.2: Screenshot Soft Naert

Bron: www.soft-naert.be (01/03/2017)

33

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.10 Korazon Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Philip Vanassche en Christophe Callewaert 051/31.64.16, 0475/74.45.81 philip.vanassche@korazon.be, Christophe.callewaert@korazon.be www.korazon.be

Korazon is een webontwikkelaar gespecialiseerd in de integratie en optimalisatie van bedrijfsprocessen via het web. Zij zijn geen ERP-ontwikkelaar, maar kunnen wel software hieraan koppelen (vb. een webshop voor een teler uitbouwen die gekoppeld is aan een bestaand ERP-pakket).

In die zin zouden zij ook software kunnen ontwikkelen die info kan laten doorsturen vanuit het ERPpakket van een teler naar een online platform.

Figuur 6.10.1: Screenshot Korazon

Bron: www.korazon.be (01/03/2017)

6.11 Wintree Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Gert Koster (sales & service manager) +31 38 850 50 50 g.koster@tsd.nl www.tsd.nl

Wintree is een ERP-pakket en werd ontwikkeld door TSD. Het pakket is gericht op de boomkwekerijsector, met een aantal klanten in Vlaanderen.

Vanuit Wintree is het mogelijk om het aanbod door te sturen naar FloraXchange en PlantConnect. Via FloraXchange kan dan een order geplaatst worden, waarna een orderbericht wordt gestuurd naar Wintree.

34

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.11.1: Screenshot Wintree

Bron: www.tsd.nl (10/03/2017)

6.12 InfoGroen Contactpersoon: Telefoon: E-mail: Website:

Jan Kastelein +31 172 23 54 44 j.kastelein@infogroen.com www.infogroen.com, www.groenvision.com

InfoGroen voorziet administratieve en ERP-pakketten (vb. Groen Vision, zie Figuur 6.12.1) voor de hoveniers en boomkwekers. Vanuit deze pakketten is het mogelijk om het aanbod door te sturen naar online platformen (vb. VARB). Bij InfoGroen ligt de focus op de kwekers.

Figuur 6.12.1: Screenshot Infogroen

Bron: www.infogroen.nl (10/03/2017)

35

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.12.2: Screenshot GroenVision

Bron: www.groenvision.com (10/03/2017)

36

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

6.13 Vergelijking van online platformen In Tabel 6.13.1 worden een aantal online platformen met elkaar vergeleken, op basis van een aantal kenmerken: - Belgisch versus Nederlands platform; - Open (basisinfo is beschikbaar zonder in te loggen) versus gesloten systemen (info beschikbaar na registratie); - Al dan niet een link met een veiling; - Serviceniveau is verschillend (puur matching platform (‘matching’) tot platform waarbij er ook opvolging is van de transacties (‘opvolging’)); - Winstoogmerk versus sectorfederatie als vertrekpunt; - Communicatie met andere systemen of niet; - Zichtbaarheid van assortiment zonder in te loggen.

Cruciaal element bij digitale systemen is de onderlinge digitale communicatie. Een aantal systemen communiceren momenteel al digitaal met elkaar via het doorsturen van het aanbod van de sierteler naar een ander systeem (Tabel 6.13.2). Ook de omgekeerde richting is van belang waarbij bestellingen vanuit 1 systeem binnenkomen in een ander systeem. De communicatie tussen de verschillende systemen is de sleutel tot het verdere succes van e-commerce in de sierteeltsector. Via deze communicatie wordt namelijk vermeden dat het aanbod verschillende keren moet ingegeven worden.

Een ruwe schatting geeft aan dat 1/3 van de Oost-Vlaamse siertelers gebruik maakt van een online platform, wat betekent dat er nog veel potentieel is voor e-commerce in de sierteeltsector (Tabel 6.13.3). Het onderzoek trachtte dan ook uit te zoeken hoe de overige 2/3 van de siertelers overtuigd kunnen worden. Hiervoor werden tal van gesprekken gevoerd met marktspelers en werden 5 pilootprojecten uitgevoerd.

In Figuur 6.13.1 wordt een hulpmiddel getoond bij de keuze van een geschikt platform voor een sierteler (op basis van de 3 geïdentificeerde systemen). In een eerste stap dient de sierteler te bepalen in welke mate men wenst te digitaliseren. Wenst men een volledige digitalisering, dan start men best vanuit een type 3 pakket (administratieve pakketten en ERP). Daarna wordt de koppeling onderzocht naar types 1 en 2 (indien aangeboden door het type 3 pakket).

Wenst men niet te starten vanuit de optie van een volledige digitalisering, komt men uit bij types 1 en 2. De keuze van een platform kan hierbij tevens afhangen van het al dan niet lid zijn van een veiling.

Is men geen lid van een veiling, kiest men best voor een type 1 platform. In het andere geval kan men nog kiezen tussen types 1 en 2. Figuur 6.13.1 wordt verder ondersteund door Tabellen 6.13.1 en 6.13.2.

37

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Tabel 6.13.1: Vergelijking van de verschillende online platformen Naam platform Belgisch/ Open vs. Link met Matching Nederlands gesloten veiling vs. opvolging FloraXchange Nederlands Open Neen Matching

Winstoogmerk vs. sectorfederatie Winstoogmerk

PePlan

Belgisch

Gesloten

Neen

Matching

Winstoogmerk

VARB TreeCommerce EV-Direct PlantConnect

Nederlands Nederlands Belgisch Nederlands

Gesloten Gesloten Gesloten Open

Neen Neen Ja Ja

Matching Matching Opvolging Opvolging

Sectorfederatie Winstoogmerk Sectorfederatie Sectorfederatie

Plantion Nederlands Bron: Eigen samenstelling

Gesloten

Ja

Opvolging

Sectorfederatie

Wat is zichtbaar zonder in te loggen?

Aanbod en bijhorende producent, zonder prijzen Enkel een selectie van het aanbod zonder bijhorende producent Niets Niets Niets Aanbod zonder bijhorende producent en zonder prijzen Niets

Tabel 6.13.2: Uitwisseling van het assortiment tussen systemen (zoals gekend op 16/12/2016) Van Naar PlantsOnCloud FloraXchange, PePlan en EV-Direct VARB Wintree Wintree FloraXchange, PlantConnect FloraXchange PlantConnect Bron: Eigen samenstelling Tabel 6.13.3: Aandeel Oost-Vlaamse kwekers die gebruik maken van een online platform (jaar 2014)

Bron: Eigen samenstelling en Departement Landbouw en Visserij op basis van FOD Economie – Algemene Directie Statistiek

38

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 6.13.1: Hulpmiddel bij de keuze van een geschikt platform voor de kweker

Bron: Eigen samenstelling

39

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

7. Uitgevoerde pilootprojecten Een aantal beschikbare systemen werden uitgetest bij 5 Oost-Vlaamse siertelers. Het gaat hierbij over BOWECO (Wetteren, coöperatie boomkwekerij), Peerts Horticulture (Lochristi, azalea), Eddy De Guchtenaere (Lochristi, A-zalea), Bloemisterij Guido Verbrugge (Lochristi, rhododendron – Azalea Japonica) en Plantenkwekerij Filip Van der Straeten (Baardegem, chrysanten - violen – primula). De systemen die werden uitgetest zijn PePlan, PlantsOnCloud, FloraXchange en EV-Direct.

In Figuur 7.1 wordt een overzicht gegeven van de pilootprojecten, aangevuld door een aantal screenshots in Figuren 7.2-.

Figuur 7.1: Overzicht pilootprojecten

Figuur 7.2: Screenshot Opplant

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017)

40

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.3: Screenshot Opplant

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017) Figuur 7.4: Screenshot Opplant

Bron: www.peplan.com (01/03/2017) Figuur 7.5: Screenshot Opplant

Bron: www.plantsoncloud.com (01/03/2017)

41

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.6: Screenshot Peerts Horticulture

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017) Figuur 7.7: Screenshot Peerts Horticulture

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017) Figuur 7.8: Screenshot Peerts Horticulture

Bron: www.peplan.com (01/03/2017)

42

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.9: Screenshot Bloemisterij Guido Verbrugge

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017) Figuur 7.10: Screenshot Bloemisterij Guido Verbrugge

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017)

43

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.11: Screenshot Bloemisterij Guido Verbrugge

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017) Figuur 7.12: Screenshot Bloemisterij Guido Verbrugge

Bron: www.peplan.com (01/03/2017)

44

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.13: Screenshot BOWECO

Bron: www.floraxchange.nl (01/03/2017)

Figuur 7.14: Screenshot BOWECO

Bron: www.floraxchange.nl (10/03/2017)

45

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 7.15: Screenshot Eddy De Guchtenaere

Bron: www.peplan.com (01/03/2017)

46

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

8. Vaststellingen en suggesties Op basis van de gesprekken met sectorspelers en op basis van de ervaringen uit de vijf pilootprojecten, is het mogelijk om aanbevelingen te formuleren voor de siertelers, de handelaars/exporteurs, de software ontwikkelaars en de overheid.

Siertelers Een gezegde in de sector is dat een echte kweker liever tussen de planten zit dan tussen de papieren.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat een aantal siertelers bang zijn voor het werken met de pc. De praktijk toonde dat het heel moeilijk is om een aantal siertelers te overhalen om de eerste stap te zetten richting het gebruik van een online platform. Sommige telers voelen immers geen behoefte aan ecommerce. Twee redenen die hiervoor zijn opgegeven, zijn een vast klantenpotentieel en vaste gewoontes. Deze instelling is echter risicovol omdat afzetmarkten kunnen wegvallen. Een voorbeeld van een vaste gewoonte is het gebruik van de fax, waarvan geweten is dat niet alle handelaars/exporteurs dit zullen blijven gebruiken.

Een online platform dient niet enkel voor het zoeken naar nieuwe markten en als vorm van visibiliteit.

Het kan ook dienen als basis voor efficiĂŤntieverbeteringen en een daling van fouten in de relatie tussen teler en koper (vb. bij het overtypen van de bestelling). Een online platform kan dus wel degelijk ook helpen bij de uitbouw van de bestaande relatie tussen sierteler en koper.

Uit de pilootprojecten blijkt alvast dat het een moeilijk te overwinnen stap is om het assortiment digitaal in te brengen. Toch heeft de sector nood aan een (verdere) digitalisering, waarbij niet enkel de focus wordt gelegd op het gebruiken van online platformen, maar op de ganse digitalisering van de administratie.

Tevens valt op dat een sleutel tot succes bestaat in het overtuigen van de partner in het familiebedrijf.

Figuur 8.1: Vaststellingen voor de sierteler

47

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 8.2: Suggesties voor de sierteler

Software ontwikkelaars Software ontwikkelaars moeten elkaar niet altijd zien als concurrenten. Samenwerking tussen systemen kan een must zijn voor de platformen zelf. De platformen kunnen elkaar versterken, maar kunnen samen ook de sierteeltsector versterken. Communicatie tussen platformen zorgt voor een hogere efficiĂŤntie en zal er toe leiden dat meer siertelers overtuigd kunnen worden om gebruik te maken van een online platform.

Figuur 8.3: Vaststellingen voor de ICT-platformen

48

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Handelaars/exporteurs Handelaars/exporteurs moeten niet overtuigd worden van het belang van e-commerce, maar het is belangrijk dat zij e-commerce zien als een opportuniteit, en niet als een bedreiging. Tevens kunnen zij mee nadenken en initiatieven nemen opdat software ontwikkelaars met elkaar digitaal communiceren.

Hoe dan ook is het belangrijk aan te geven dat de markt geen nood heeft aan 1 overkoepelend systeem.

Elk systeem heeft zijn kenmerken, met de communicatie tussen de systemen als sleutel.

Figuur 8.4: Vaststellingen en suggesties voor de handelaars/exporteurs

Overheid Door de sector te sensibiliseren en door het bijeenbrengen van marktpartijen (vb. via het organiseren van workshops en infosessies) kan de overheid een belangrijke rol spelen. E-commerce leidt ook tot een ander soort logistiek (vb. kleinere zendingen), waarbij de overheid mee moet nadenken hoe de huidige logistiek kan geoptimaliseerd worden. Hierbij is het dus belangrijk niet alleen de kwekers te sensibiliseren, maar alle partijen in de (logistieke) keten.

De belangrijkste conclusie is dat de sector nood heeft aan een (verdere) digitalisering, waarbij niet enkel de focus wordt gelegd op het gebruik van online platformen, maar zelfs op de hele digitalisering van de administratie.

49

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 8.5: Lessen voor de overheid

Specifieke conclusies op basis van de pilootprojecten Uit de pilootprojecten is gebleken dat het gebruik van online platformen niet automatisch en direct leidt tot succes (verkoop). De opstart kan tijdsintensief zijn in het geval van een groot assortiment.

Tevens blijkt dat de effectieve verkoop niet gebeurt via het gebruikte platform, maar via een ander kanaal.

Hoe dan ook moet een online platform gezien worden als een extra verkoopskanaal door de sierteler en zeker niet als het enige. Andere instrumenten blijven belangrijk, zoals persoonlijk contact, gebruik van e-mail, producentenbeurzen,… Hierbij is het wel belangrijk om een geschikt platform te kiezen in functie van de eigen behoeften.

Uit de pilootprojecten is ook gebleken dat de gebruikte taal niet altijd duidelijk is. Dit heeft voor een stuk te maken dat er een aantal Nederlandse platformen in de markt zijn, maar ook het feit dat sommige platformen gelinkt zijn aan een veiling.

Groot knelpunt bij het gebruik van de online platformen vormt het inbrengen van het assortiment en het maken van goede foto’s. In het geval van een uitgebreid assortiment vraagt dit veel tijd en vormt dit een niet te onderschatten proces. Aansluitend hierbij is het moeilijk op te vallen in het geval van ‘minder unieke producten’. In dat geval is het gebruik van bijkomende verkoopskanalen zeker belangrijk.

Figuur 8.5: Conclusies op basis van de pilootprojecten

50

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

De belangrijkste conclusie is dat de sector nood heeft aan een (verdere) digitalisering, waarbij niet enkel de focus wordt gelegd op het gebruik van online platformen, maar zelfs op de hele digitalisering van de administratie. Daarnaast werd vastgesteld dat het gebruik van online platformen niet automatisch en direct leidt tot succes. In deze context moeten online platformen gezien worden als een extra verkoopskanaal. Belangrijk is ook dat de sector oog heeft voor de communicatie tussen de platformen, wat zorgt voor een verhoging van de efficiëntie voor alle partijen en er tevens voor kan zorgen dat de kwekers overtuigd worden. Hierbij is het tevens belangrijk dat de platformen elkaar niet uitsluitend zien als concurrenten. Platformen kunnen elkaar en de sector versterken.

Ook is het belangrijk om aan te geven dat een sierteler best niet wacht met het digitale proces tot het moment dat het noodzakelijk is. In Hoofdstuk 3 van dit rapport werd aangegeven dat de sector steeds kan geconfronteerd worden met ‘onverwachte’ situaties.

9. Toekomstig onderzoek/activiteiten Op basis van het uitgevoerde onderzoek kunnen een aantal vervolgstappen gedefinieerd worden.

-

-

-

-

-

51

In het huidige onderzoek lag de focus op aangeboden platformen in België en Nederland. Het lijkt ook interessant om uit te zoeken welke platformen ook aanwezig zijn in de andere buurlanden (Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en UK).

Uit het onderzoek is gebleken dat het inbrengen van het assortiment tijdsintensief kan zijn in het geval van een uitgebreid assortiment. Een idee kan zijn dat een neutrale, externe partij hierbij hulp biedt. Het gaat dan om een persoon die op de hoogte is van het gebruik van de verschillende platformen. Sectorfederaties zouden hier een rol kunnen spelen.

Er kunnen workshops georganiseerd worden rond het praktisch gebruik van online platformen.

Hierbij moet goed nagedacht worden over de timing hiervan (vb. aansluitend bij bestaande beurzen).

Tijdens verschillende gesprekken kwam het aspect van de organisatie van de logistiek ter sprake. Hieruit bleek dat er nog efficiëntiemogelijkheden zijn. Zo werd opgemerkt dat verschillende producenten kleine zendingen op dezelfde dag aanbieden bij een handelaar.

Een belangrijke taak is weggelegd voor sectorfederaties om de sierteeltsector te ondersteunen bij de verdere digitalisering, vooral in functie van de kleinere spelers in de sector.

Tijdens het onderzoek viel op dat de online platformen vooral de focus leggen op de relaties met handelaars en exporteurs; en niet de eindkopers. Men kan zich de vraag stellen in welke mate de eindkopers (vb. tuincentra) geïnteresseerd zijn in een directe inkoop bij siertelers.

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

10. Disseminatie In Figuren 10.1-10.7 wordt een overzicht getoond van de verschillende disseminatiekanalen.

Figuur 10.1: Overzicht disseminatie project

Figuur 10.2: Disseminatie project – Florall beurs (24/08/2016)

52

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 10.3: Disseminatie project – Made in Oost-Vlaanderen (23/03/2016)

53

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 10.4: Disseminatie project – Made in Oost-Vlaanderen (21/04/2016)

54

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 10.5: Disseminatie project – Nieuwsbrief POM Oost-Vlaanderen (09/03/2016)

55

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 10.6: Disseminatie project – Poster brainstormevent Strategisch Project Glastuinbouw (25/10/2016)

56

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

Figuur 10.7: Disseminatie project – Reportage Tournée Provinciale (vanaf 25/12/2016)

57

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

11.Uitgevoerde gesprekken

58

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen

12.Afkortingen AVBS B2B ERP PDM POC VBN-code

59

Beroepsvereniging voor de Vlaamse sierteelt en groenvoorziening Business-to-Business Enterprise Resource Planning Plantion Digitale Marktplaats PlantsOnCloud Vereniging van Bloemenveilingen in Nederland-code (http://www.vbn.nl/nlNL/Productinfo/Codes/Productcodes/Pages/default.aspx)

E-commerce in de sierteeltsector (B2B) – POM Oost-Vlaanderen