Szymon Osowski, Bartosz Wilk Uniwersytet Szczeciński, Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska Jawność działania partii politycznych. Pomiędzy teorią a praktyką Transparency of activities of political parties. Between theory and practice Streszczenie: Celem niniejszego rozdziału jest ustalenie tego, w jakim zakresie działanie partii politycznych jest jawne dla obywateli, czyli w jakim zakresie partie polityczne podlegają zasadzie jawności. Na początku przeanalizowano regulację konstytucyjną, odnoszącą się do partii politycznych – zwłaszcza do jawnego aspektu ich działania. W dalszej kolejności przeanalizowane zostały ustawowe normy prawne dotyczące jawności finansowania partii politycznych. W tym aspekcie autorzy odpowiedzą na pytanie – czy jawne działanie partii politycznych oznacza dostępność ogólnych informacji o finansach partii politycznych, czy prawo zapoznania się przez obywateli z poszczególnymi wydatkami? W dalszej części pracy autorzy rozważą, czy tylko finanse partii politycznych są jawne, czy też partie w szerszym zakresie winny działać transparentnie. W tym względzie dokonana zostanie analiza regulacji art. 11 oraz art. 61 Konstytucji RP oraz przepisów ustawy o partiach politycznych i ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ostatnia część niniejszego rozdziału zostanie poświęcona praktyce wywiązywania się przez partie polityczne z nałożonych na nie obowiązków prawnych, wynikającą z zasady jawnego działania partii politycznych. Autorzy wysunęli tezę, że na podstawie norm konstytucyjnych można zrekonstruować zasadę jawności działania partii politycznych. Praktyka funkcjonowania partii politycznych dowodzi, że nie realizują one nałożonych na nie obowiązków informacyjnych, nie czyniąc wobec tego zadość standardom jawnego działania.
53