PORADNIK
POWRÓT DO POLSKI
SPIS TREŚCI 1. Wstęp 2. Formalności 3. Transport 4. Życie w Polsce 5. Jak zachować brytyjską emeryturę po powrocie do Polski? 6. Porady Polaków, którzy wrócili: wyobrażenia kontra rzeczywistość 7. Podziękowania
Wstęp Drodzy Czytelnicy, wielu z Was podjęło już decyzję o powrocie do Polski. Mieszkając w Wielkiej Brytanii przez kilka czy kilkanaście lat nie wszyscy jednak wiedzą, że wiele się w tym czasie w Polsce zmieniło. Aby ułatwić Wam powrót, stworzyliśmy dla Was poradnik, który pomoże Wam zamknąć brytyjski rozdział życia i rozpocząć nowy - polski. W poradniku ujęliśmy najważniejsze informacje, które pomogą Wam zrozumieć polską rzeczywistość. Przeczytacie w nim jakich formalności musicie dopełnić przed wyjazdem, jeszcze w Wielkiej Brytanii, jak również po przyjeździe do Polski. Dowiecie się jak przewieźć swój dobytek z UK do Polski, jak szukać dobrej pracy, czy też jak zapisać dziecko do polskiej szkoły. Z poradnika “Powrót do Polski” dowiecie jak wygląda polski system opieki zdrowotnej, gdzie ulokować swoje oszczędności, a także przeczytacie porady tych Polaków, którzy już z sukcesem przenieśli się do Polski z Wysp. Poradnik odpowie też na ważne pytanie: jak zachować brytyjską emeryturę po powrocie do Polski?
Formalności Formalności przed wyjazdem z Wielkiej Brytanii Rozliczenie podatku Co będzie Ci potrzebne? • formularz P85 • druk P45 (jeśli nie otrzymałeś druku P45 od swojego pracodawcy, to należy zamiast tego dołączyć payslip)
WARTO WIEDZIEĆ: nadpłacony podatek jest przelewany na konto w Wielkiej Brytanii, więc po powrocie nie należy od razu go zamykać.
Zasiłek dla bezrobotnych O zasiłek może ubiegać się osoba, która: • nie pracuje lub pracuje w wymiarze mniejszym niż 16 godzin tygodniowo • nie studiuje w pełnym wymiarze godzinowym • jest zdolna do podjęcia pracy, przejawia gotowość do jej podjęcia i aktywnie jej poszukuje • ma ukończone 16 lat
WARTO WIEDZIEĆ: o przyznanie zasiłku należy starać się tylko i wyłącznie w Wielkiej Brytanii, po przylocie do Polski nie będzie to już możliwe.
Formalności Jak najszybciej odzyskaj swoje pieniądze od banku! Płacisz za prowadzenie rachunku w banku? Prawdopodobnie możesz odzyskać wszystkie opłaty za cały okres prowadzenia rachunku wraz z odsetkami i odszkodowaniem!
Ile możesz odzyskać? Nawet £3000 Jak to zrobić? Odzyskania opłat bankowych może podjąć się praktycznie każdy posiadacz płatnego rachunku w brytyjskim banku, nawet jeśli jego konto zostało już zamknięte. Warto skorzystać z usług profesjonalistów - liderem tego typu rozwiązań jest działająca od ponad 6 lat firma Omni Claim, która pomogła już setkom Polaków w UK.
WNIOSKUJ O ZWROT
Formalności Formalności po powrocie do Polski Dowód osobisty
Paszport
• jest wydawany bezpłatnie • wniosek składa się w dowolnej gminie na terenie RP w formie pisemnej lub w formie dokumentu cyfrowego • wydanie dokumentu następuje w terminie do 30 dni od złożenia wniosku Co będzie Ci potrzebne? • wniosek o wydanie dowodu osobistego • kolorowa fotografia • dotychczasowy dowód osobisty lub ważny paszport — jeśli masz, dokument podróży (na przykład paszport) lub inny dokument stwierdzający tożsamość — w przypadku osób, które dostały polskie obywatelstwo. Sprawdź czy Twój dokument jest już gotowy do odebrania.
• wniosek o wydanie paszportu składa się w dowolnym punkcie paszportowym na terenie kraju, • odbiór paszportu - tylko OSOBIŚCIE, • wydanie dokumentu następuje do miesiąca od dnia złożenia wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych wymagających przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego do 2 miesięcy. • Co będzie Ci potrzebne? • wniosek o wydanie paszportu • dwie fotografie - najlepiej udać się do fotografa i poprosić go zrobienie zdjęć do paszportu, • dowód uiszczenia opłaty paszportowej (140 złotych dla osoby pełnoletniej, dla osób nieletnich, do 13. roku życia) opłata wynosi 30 złotych), • ważny paszport lub dowód osobisty w przypadku jego braku, • odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu małżeństwa – w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy każdorazowo po zmianie nazwiska w wyniku zawarcia małżeństwa za granicą
Formalności Formalności po powrocie do Polski Prawo jazdy • wniosek można złożyć osobiście, drogą pocztową lub online, • zagraniczne prawo jazdy, na podstawie którego wydawane jest polskie prawo jazdy, jest zatrzymywane przez starostę i przesyłane do państwa, które je wydało, z informacją o przyczynie wydania polskiego prawa jazdy. Co będzie Ci potrzebne? • dowód uiszczenia opłaty w wysokości 100 zł • dowód wniesienia opłaty ewidencyjnej wynoszącej 50 gr • Kolorowa fotografia
WARTO WIEDZIEĆ: w Polsce można się poruszać posiadając prawo jazdy wydane przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.
WARTO PAMIĘTAĆ: wszystkie dokumenty urzędowe sporządzone za granicą muszą zostać przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego, lub konsula RP (posiada on uprawnienia tłumacza przysięgłego).
WARTO WIEDZIEĆ: wniosek o wydanie dowodu osobistego i prawa jazdy można składać przez Internet. W tym celu należy założyć konto w systemie ePUAP i z jego poziomu złożyć odpowiedni wniosek
Zameldowanie W Polsce istnieje obowiązek meldunkowy. Zameldowanie służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu osoby w miejscu, w którym się zameldowała.
Transport Jak przewieźć swój dobytek z Wielkiej Brytanii do Polski? Mienie przesiedleńcze (mienie osobiste) to rzeczy przeznaczone na własny użytek osób zainteresowanych lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych. Do mienia osobistego zalicza się m.in.: • majątek ruchomy gospodarstwa domowego (rzeczy osobiste, umeblowanie i wyposażenie przeznaczone na własny użytek danych osób lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych), • rowery i motocykle, prywatne pojazdy mechaniczne i przyczepy do nich, przyczepy campingowe, łodzie wycieczkowe i prywatne samoloty, • dobytek gospodarstwa domowego właściwy dla zwykłych potrzeb rodziny, zwierzęta domowe i zwierzęta wierzchowe, przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania rzemiosła lub zawodu.
WARTO WIEDZIEĆ: Rzeczy przywożone do Polski z terytorium Unii Europejskiej, w tym również jako mienie przesiedleńcze, nie podlegają obowiązkowi zapłaty cła.
PRZEWÓZ OSÓB I PACZEK Paczki do 30kg - £20 Przewóz osób - £70 +48 603 620 801
m o r p
ocja
+44 777 882 67 09 +44 777 882 56 80
www.ja-eurobus.pl
Transport Jak przewieźć zwierzęta do Polski? Na obszarze Unii Europejskiej zwierzęta domowe nie podlegają ani odprawie celnej, ani obowiązkowi dokonania zgłoszenia celnego. Jednak właściciele psów, kotów i fretek muszą nie tylko poddać swoich pupili procesowi identyfikacji, ale też obowiązkowo je zaszczepić. Mniejsze zwierzęta domowe, takie jak np. szczury, króliki czy świnki morskie, nie podlegają procesowi identyfikacji i nie muszą być szczepione. Małe zwierzęta domowe można zatem przewieźć z Polski do UK bez żadnych dokumentów. Identyfikacja zwierząt: • mikroczip zgodny z wymaganiami normy ISO 11784, • mikroczip zgodny z wymaganiami Aneksu A do normy ISO 11785. • osobny czytnik (musi zapewnić możliwość odczytania jego numeru podczas kontroli) • tatuaż (ale tylko wtedy, gdy tatuaż jest czytelny i gdy właściciel może przedstawić zaświadczenie o wykonaniu go przed dniem 3 lipca 2011 r.)
Szczepienie przeciw wściekliźnie Szczepienie uzyskuje ważność po upływie 21 dni od daty jego dokonania (w przypadku pierwszego szczepienia) lub w dniu podania dawki przypominającej szczepionki (czyli w przypadku kolejnych szczepień)
WARTO WIEDZIEĆ: każdy kot, pies i fretka musi posiadać ważny dokument poświadczający ilość i ważność wykonanych szczepień. Przewożenie młodych, niezaszczepionych przeciwko wściekliźnie zwierząt jest na terytorium RP i innych państw Unii Europejskiej niedozwolone.
Życie w Polsce Praca Gdzie szukać pracy w Polsce? • Urzędy pracy • Portale internetowe • Agencje pracy • Gazety • Targi pracy
Życie w Polsce Praca Europass Europass jest inicjatywą Komisji Europejskiej, która umożliwia obywatelom Europy prezentację swoich kwalifikacji i umiejętności zawodowych w sposób jasny i zrozumiały, co zwiększa ich konkurencyjność na krajowym i europejskim rynku pracy oraz stwarza nowe możliwości kształcenia i zdobywania doświadczeń za granicą. W skład Europass wchodzą: • Europass – CV, • Europass – Paszport, • Europass – Mobilność, • Europass – Suplement do dyplomu, • Europass – Suplement do dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe • Europass – Suplement do Dyplomu Mistrzowskiego
WARTO WIEDZIEĆ: Dokumenty można wypełnić on-line lub pobrać w formacie Word lub Open Office we wszystkich językach Unii Europejskiej na stronie europejskiego portalu Europass.
PRACA DLA KSIĘGOWYCH Poszukujemy osoby z doświadczeniem w prowadzeniu księgowości spółek limited, składaniu deklaracji podatkowych oraz posiadającej wiedzę z zakresu prawa księgowego w Wielkiej Brytanii. Praca na terenie Polski w Krakowie.
Osoba na tym stanowisku odpowiedzialna będzie za sprawne księgowanie dokumentów klientów, sporządzanie deklaracji i sprawozdań finansowych. Do jej zadań będzie należało: • Bieżąca weryfikacja i ewidencja dokumentów księgowych • Księgowanie dokumentów • Kontakt z klientami i odpowiadanie na ich zapytania • Przygotowywaniu raportów • Udział w sporządzaniu deklaracji podatkowych oraz rozliczeń Wymagania: • Doświadczenie w pracy w księgowości w UK • Wiedza z zakresu podatków i procesów księgowych • Bardzo dobrej organizacji pracy i zaangażowania
CV prosimy kierować na adres info@admiral.tax
Życie w Polsce Szkoła Polski system edukacji podzielony jest na następujące etapy: • przedszkole (dla dzieci w wieku 3–5/6 lat); • szkoła podstawowa (6 klas; dla dzieci w wieku 6/7–11/12 lat); • gimnazjum (3 klasy; dla dzieci w wieku 12/13 – 15/16 lat); • szkoły ponadgimnazjalne (różnego typu, nauka w nich trwa 3 lub 4 lata w zależności od typu szkoły).
WARTO WIEDZIEĆ: Publiczne szkoły podstawowe podlegają rejonizacji, co oznacza, że dana szkoła musi przyjąć każde dziecko zamieszkałe w jej rejonie, czyli na danym obszarze. Z czego może skorzystać dziecko powracające do polskiej szkoły? • z bezpłatnej nauki języka polskiego • z zajęć wyrównawczych • ze szkoły dwujęzycznej Posiadasz dzieci? Zobacz komu w Polsce przysługuje 500+!
WARTO WIEDZIEĆ: Dziecko urodzone poza granicami Polski można zarejestrować w polskim Urzędzie Stanu Cywilnego.
WARTO WIEDZIEĆ: Od 2017 roku zmienił się system edukacji w Polsce – gimnazja są wygaszane. Od 1 września 2017 r. wszystkie dzieci w wieku 3-6 lat mają prawo do edukacji przedszkolnej. Natomiast dzieci 6-letnie są obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego.
£
0 0 0 3 t e w a n j a k Odzys
Posiadasz konto w brytyjskim banku? Płacisz za prowadzenie rachunku?
Odzyskaj swoje pieniądze! Wejdź na www.omniclaim.co.uk lub zadzwoń 020 3740 5159
SPRAWDŹ ILE £ CI SIĘ NALEŻY!
Życie w Polsce Opieka zdrowotna i ubezpieczenie Dla kogo obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne? Pracownicy, osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, zatrudnione na umowę zlecenie, dzieci, emeryci oraz renciści podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Jest on spełniony w momencie zgłoszenia i opłacenia składki.
WARTO PAMIĘTAĆ: osoba, która podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, powinna zgłosić do Funduszu także członków swojej rodziny, które wtedy uzyskają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na takich samych zasadach i w tym samym okresie.
Dla kogo dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne? Jeśli nie jesteśmy objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce, możemy ubezpieczyć się dobrowolnie. Musimy udokumentować, że posiadamy miejsce zamieszkania w Polsce a także opłacamy składki na ubezpieczenie zdrowotne. Umowa dotycząca dobrowolnego ubezpieczenia zawierana jest w oddziale wojewódzkim NFZ w naszym miejscu zamieszkania w Polsce.
WARTO PAMIĘTAĆ: Posiadasz Kartę EKUZ? Uprawnia ona do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w sytuacjach, które nie są uznawane za niezbędne z medycznego punktu widzenia przy tymczasowym pobycie w danym kraju.
Życie w Polsce Usługi telekomunikacyjne
Operatorzy w Polsce: • • • • •
(Orange Polska) Orange (Polkomtel) Plus GSM (T-Mobile Polska S.A) T-Mobile (P4) Play
Operatorzy wirtualni w Polsce: • • • • • • • • • • •
(Cyfrowy Polsat) Cyfrowy Polsat (Netia) Netia (FM GROUP Mobile) FM GROUP Mobile (INEA) Inea (Vectra) Vectra (Toya) TOYAmobilna (Lycamobile) Lycamobile (Polskie Sieci Cyfrowe Sp. z o.o.) w naszej Rodzinie (Virgin Mobile Polska Sp. z o.o.) Virgin Mobile (Klucz Telekomunikacja Sp. z o.o) Klucz Mobile (Ahmes Sp. z o.o.) IZZI mobile
Życie w Polsce Samochód W Polsce dopuszcza się do ruchu samochód zarejestrowany za granicą, jeżeli odpowiada on wymaganym przez polskie przepisy warunkom technicznym i jest zaopatrzony w stosowne tablice rejestracyjne, a kierujący posiada dokument stwierdzający dokonanie rejestracji. Chcesz zarejestrować samochód w Polsce? Rejestracji pojazdu dokonuje starosta lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę firmy.
WARTO WIEDZIEĆ: na terenie Polski dopuszcza się poruszanie pojazdem osobowym z kierownicą po prawej stronie przystosowanym do ruchu prawostronnego.
Życie w Polsce Finanse Ceny Polska vs Wielka Brytania Londyn
Warszawa
Posiłek w niedrogiej restauracji
£15.00 (69.80 zł)
£5.37 (25.00 zł)
Zestaw w McDonald’s
£5.49 (25.55 zł)
£3.65 (17.00 zł)
Piwo lane lokalne (0,5 l)
£4.50 (20.94 zł)
£1.72 (8.00 zł)
Cola/Pepsi (butelka 0.33 l)
£1.29 (6.00 zł)
£0.89 (4.15 zł)
Mleko (1 l)
£0.92 (4.29 zł)
£0.56 (2.59 zł)
Bochenek chleba (500 g)
£1.03 (4.79 zł)
£0.59 (2.77 zł)
Pomidory (1 kg)
£2.03 (9.44 zł)
£1.15 (5.35 zł)
Ziemniaki (1 kg)
£1.35 (6.29 zł)
£0.39 (1.82 zł)
Bilet jednorazowy (transport publiczny)
£2.50 (11.63 zł)
£0.95 (4.40 zł)
Taxi 1km (taryfa dzienna)
£4.50 (20.94 zł)
£0.47 (2.20 zł)
Paliwo (1 litr)
£1.19 (5.55 zł)
£0.99 (4.61 zł)
Londyn
Warszawa
Prąd, gaz, woda, śmieci - mieszkanie 85m2
£139.23 (647.84 zł)
£129.28 (601.55 zł)
Internet (60 Mbps)
£24.86 (115.69 zł)
£10.26 (47.72 zł)
Restauracja
Sklep spożywczy
Transport
Media (koszty miesięczne)
Rynek nieruchomości Wynajem - Mieszkanie 1-pokojowe w centrum miasta
£1,662.97 (7,737.92 zł)
£490.85 (2,283.98 zł)
Zakup mieszkania - cena za m2 w centrum miasta
£14,395.92 (66,985.25 zł)
£2,271.07 (10,567.45 zł)
Zakup mieszkania - cena za m2 na obrzeżach maista
£6,975.09 (32,455.58 zł)
£1,493.06 (6,947.31 zł)
£2,214.26 (10,303.09 zł)
£826.16 (3,844.17 zł)
Finanse Średnie miesięczne wynagrodzenie (netto)
>>więcej cen
Ceny są aktualne na IV kwartał 2017: Kurs 1GBP=4,65PLN
Jak zachować brytyjską emeryturę po powrocie do Polski? • Obywatele Unii Europejskiej nabywają prawa do świadczeń emerytalnych w każdym z krajów członkowskich, w którym przepracowali oni określony czas -> w Wielkiej Brytanii jest to 1 rok • Co do zasady pracownik podlega pod system zabezpieczenia społecznego państwa, w którym w danym momencie pracuje. • Po osiągnięciu wieku emerytalnego o emeryturę ubiegamy się albo w kraju, w którym mieszkamy, albo w kraju, w którym znajdowało się nasze ostatnie miejsce pracy. • Wysokość emerytury zostanie obliczona na podstawie składek opłaconych w każdym kraju, a kwota, jaką otrzymamy z każdego państwa, będzie wprost proporcjonalna do długości okresu ubezpieczenia. Polacy wracający nad Wisłę po Brexicie zdają sobie zapewne sprawę z tego, że podejmując pracę w Polsce będą odprowadzać składki do polskiego ZUS-u oraz że ich perspektywa na wysoką emeryturę znacznie się w związku z tym pogorszy.
Co zrobić, żeby zachować możliwość zbierania na solidną emeryturę brytyjską? Odetnij się od jurysdykcji ZUS-u. Jak? • Przed wyjazdem z UK załóż firmę w Wielkiej Brytanii lub zrób to zaraz po powrocie do Polski • Nie zamykaj firmy którą prowadziłeś/aś na Wyspach Kogo to dotyczy? Każdego kto do wykonywania swoich obowiązków nie potrzebują biura, magazynu albo jakiegokolwiek stacjonarnego punktu sprzedaży na terenie Wielkiej Brytanii. Np. konsultanci, copywriterzy, kompozytorzy, graficy
“W skali roku sama oszczędność na składkach i podatku to kilkadziesiąt tysięcy złotych, nie mówiąc już jak wygląda zestawienie chociażby najniższych emerytur w Polsce i Wielkiej Brytanii” Agnieszka Moryc, Admiral Tax
Media etniczne w Polsce
DODAJ BEZPŁATNE OGŁOSZENIE i znajdź pracowników do rozwoju swojego biznesu w Polsce
Porady Polaków, którzy wrócili: wyobrażenia kontra rzeczywistość wyobrażenia a rzeczywistość Autentyczne cytaty z jednej z grup na portalu Facebook
“Wróciłem w maju do Krakowa. Dużo nowych mieszkań. Blok na bloku. Odnośnie urzędów, to wolę UK, nie musiałem ich odwiedzać. Praca zależy od branży ale jak ktoś lubi pracować za 10 - 20zł na godzinę to spokojnie pracę znajdzie. Najbardziej to przeraża mnie smog i obsługa klienta. Ale każdy z nas ma inne potrzeby i Mariusz priorytety”
“Na razie do Nowego Sącza wróciła tylko żona i dzieciaki, córeczka 6 lat i synek 7 lat. Ja jeszcze w UK, muszę sprzedać dom i samochód i zostaję pewnie rok lub dwa, ale powiem wam że podjętej decyzji nigdy bym nie zmienił. Przemęczymy się troszkę i będziemy mieć to o czym marzymy - DOM własny bez kredytów i zobowiązań. Polska jest piękna, dzieciaki w swoim żywiole, Dyrekcja i nauczyciele w szkole bardzo wyrozumiali i pomocni, panie w urzędzie z uśmiechem i żartem pomagają we wszystkim, baliśmy się okrutnie tego kroku, jakby nie było mieszkaliśmy w Manchester prawie 12 lat, dzieciaki się tu urodziły, ale kończymy ten rozdział dla ich lepszej przyszłości” Michał
“Wróciliśmy do Łodzi w połowie sierpnia. Z pracą problemów raczej nie ma. Mam na myśli pracę do 2000 zł na rękę. Ja znalazłam pracę w ciągu tygodnia... myślałam, że będzie dużo gorzej” Ania
“Wróciliśmy do PL w czerwcu tego roku. Bez oszczędności, z kredytami w obydwu krajach, ze strachem, obawami, ze wszystkimi dobrymi i złymi myślami. Kupiliśmy starą wiejską chatę na lubelszczyźnie i żyjemy... żyjemy skromnie... bez fajerwerków... Pracujemy i liczymy kasę z dnia na dzień, ale jesteśmy szczęśliwi, bo jesteśmy u siebie.” Karolina
Porady Polaków, którzy wrócili: wyobrażenia kontra rzeczywistość wyobrażenia a rzeczywistość Autentyczne cytaty z jednej z grup na portalu Facebook
“Myśleliśmy z mężem od dłuższego czasu o powrocie .I tak, w ciągu 3 tygodni wystawiliśmy mieszkanie na sprzedaż, załatwiliśmy transport, wynajęliśmy mieszkanie w Polsce, zapakowaliśmy dwójkę małych dzieci i polecieliśmy do Łodzi, do miasta którego nie znamy, nie mamy rodziny i znajomych. Na początku było fajnie, pogoda, cisza, mniej ludzi, spokój, itp. Aż do czasu, gdy zaczęło się tak naprawdę żyć. Mąż ma taką pracę, że zarabiając sam może nas utrzymać, a ja mogę zostać z dziećmi w domu. Niestety nie mogę się odnaleźć. Ludzie nieprzyjemni (nie wszyscy oczywiście), ciężko o nowe znajomości, kultura na ulicach nie istnieje, panią w sklepie aż strach o cokolwiek zapytać, bo wzruszy ramionami, że nie wie i odejdzie bez słów. Można by tak wymieniać, wiadomo żaden kraj nie jest idealny. Jestem rozdarta, tak jak UK nigdy nie było moim krajem, ale miałam tam dom tak w Polsce jestem u siebie, ale nie czuję żeby tutaj był mój dom.” Natalia
Podziękowania Dziękujemy naszym partnerom, dzięki którym ten Poradnik nie mógłby powstać. Partnerzy:
Patroni medialni: