Pintig Koryesunista TOMO XXXVIII BILANG 1 AGOSTO 2024 - MAYO 2025
ni MARY ALLYSON MATUTINO
Bibyahe sa Japan ang ilang mga mag-aaral ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) para sa taunang International Student Leadership Program (ISLP) ng paaralan.
Isinasagawa ang nasabing programa upang pagyamanin ang kakayahan ng mga estudyante sa pagiging lider at para din masanay silang maging independent.
Ayon kay Josh Benedict Fuentes, isa sa mga mag-aaral na parte ng programa, naisipan niyang sumali sa ISLP dahil isa itong bihirang pagkakataong pumunta sa ibang bansa para sa isang leadership program.
“Given that it is an international trip, I expect to learn a lot. Japan has a diverse culture so I also expect to learn many things about their culture
TOO-BIG
NA PROBLEMA
nahuhuli siya sa klase. “Sana ay magkaroon nang sapat na tubig dahil kapag nawawala ang tubig, nagkakaroon ako ng problema sa pang-arawaraw na gawain tulad ng pagligo, panglinis ng bahay, at iba pa. Bilang isang estudyante, nagiging rason din ang pagkawala ng tubig sa aking pagka-late at wala akong mababaong tanghalian,” saad ni Bb. Payan. Sa kabilang dako, namomoblema rin
dahil
niya
ang kanyang mga gawaing-bahay na nangangailangan ng tubig tuwing mayroong brownout. “Di kami makaligo, makapaglinis sa bakuran namin, at hindi rin kami makahugas ng mga gamit namin po kaya napakalaking abala po talaga ‘pag walang tubig,” wika ni Gng. Dela Rosa. Ayon naman kay Vitaliana Deloy, isang residente sa Estrada 5th, malaking
CJC nagsagawa
ng fundraising upang matuloy ang pagpapatayo ng Sacro Cuore Chapel
ni ELIJAH MAY SOTOMAYOR
Naglunsad ng isang fundraising activity ang Cor Jesu College, Inc. (CJC) sa pamamagitan ng isang 6.5 na kilometrong fun run noong kanilang ika-65 na anibersaryo para matugunan ang kailangang pinansyal para sa pagpapatayo ng Sacro Cuore Chapel.
Umabot sa P213,000 ang nalikom na pera mula sa fun run ng mga estudyanteng mula sa elementarya hanggang sa kolehiyo, mga magulang, at mga guro at kawani ng paaralan. Ayon kay Engr. Nelson Tandug, direktor ng ICT (Information and Communication Technology) at opisyal ng External and Alumni Affairs ng CJC, na siyang nangunguna sa pagpapatayo ng kapilya, malaking tulong ang nagawang fundraising dahil maipapatuloy nila muli ang konstruksyon ng kapilya.
“Lately, because of the efforts of the College Student Government (CSG) and the College PTEA [Parent Teacher Educational Assembly], we were able to accumulate again new donations so we are installing tiles in the altar and we are enclosing the sacristy,” saad ni Engr. Tandug. Hanggang sa ngayon ay hindi pa rin tiyak kung kailan matatapos ang pagpapatayo ng Sacro Cuore Chapel ngunit umaasa ang paaralan na magagamit na ang kapilya para sa mga misa sa susunod na mga buwan.
KAMPUS
CJC ipinagdiwang ang tagumpay ng isang mag-aaral sa Philippine Military Academy Entrance Exam
ni MARY ALLYSON MATUTINO
SARBEY PMAE Exam Takers
mula sa Cor Jesu College
A.Y. 20242025
ang nag exam at may 1 na nakapasa
Ipinagmalaki ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) ang pagpasa ng isang Senior High School (SHS) na mag-aaral na si Alan Lloyd Cudal sa Philippine Military Academy Entrance Exam (PMAEE) na iginanap noong Agosto 10-11, 2024.
Ayon kay Alan, hindi siya makapaniwalang nakapasa siya sa isa sa mga napakahirap na entrance exam sa bansa at siya raw ay lubos na natutuwang nakapasa sa nasabing pagsusulit.
“At first, it was unbelievable knowing that I had passed on one of the hardest entrance exams in the country. I’m deeply honored to have passed the PMAEE, especially knowing how challenging it is and how other applicants have prepared for it for quite a long time while I just prepared for it the day before the examination,” ani Alan. Isa naman sa mga mag-aaral na nag-take ng PMAEE, si Khairo Sandigan, ang nagsabi na pinili niyang sumailalim sa PMAEE dahil nakita niyang ito ay makapagbibigay-daan sa kanya upang maglingkod sa bansa at paunlarin ang kanyang disiplina at lakas ng loob, dagdag niya pa naging inspirasyon sa kaniya ang pagpasa ng kaniyang kaklaseng si Alan sa PMAEE.
“Nagdesisyon akong kunin ang Philippine Military Academy Entrance Examination (PMAEE) dahil nakikita ko ito bilang isang daan upang makapaglingkod sa aking bansa habang pinapaunlad ang disiplina. Nang nalaman kong isa sa mga kaklase ko ang pumasa sa PMAEE, nakaramdam ako ng pagmamalaki at inspirasyon sa tagumpay niya, isa itong paalalang posibleng makamit ang anomang bagay sa pamamagitan ng sipag at dedikasyon.”
MULA SA P1
WALANG KATAPUSANG TRAPIKO
‘Road repair’ pinagtitiisan ng Digoseños, gambala sa trapiko limang buwan nang dinadaing ng publiko
ni MARY ALLYSON MATUTINO
NNanawagan ang mga mamamayan ng Lungsod ng Digos na bigyan ng madaliang aksyon ng Department of Public Works and Highways (DPWH) ang hindi matapos-tapos na ‘road repair’ mula sa Business Center hanggang sa Digos City National High School (DiCNHS) kung saan umabot na ito ng limang buwang balakid sa transportasyon.
Ayon kay Sophia Avenido, isang mag-aaral
ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) mula sa Baitang 11- STEM B, nakakaistorbo ang inaayos na daan sa nabanggit na lugar dahil isa ito sa mga dahilan kung bakit lumalala ang trapiko sa Digos.
“It eats so much of our time. The unfinished road is also one of the main reasons why some of the students kay madugay sila’g abot sa school because of the traffic in that area,” sambit ni Bb. Avenido.
Mga mamamayan at estudyanteng naapektuhan sa ‘Road Repair’
Dagdag pa niya, minsan ay umaabot ng lagpas limang minutong paghihintay bago makaalis sa daan mula DiCNHS hanggang Business Center kaya tinawag niya ang atensyon ng DPWH para magbigay ng solusyon upang mas mapadali ang pagkukumpuni ng daan. Sa kabilang dako, ayon sa isang drayber ng pedicab na naka-toda sa CJC, upang maiwasang matagalan sa Business Center, pumipili siya ng ibang ruta para hindi mahuli ang kanyang mga pasahero dahil sa trapiko at lubak-lubak na daan. “Kung pwede lang unta na paspasan gamay ang pag-ayo sa dalan para dili na maglisod ug agi ang mga tao ug para di nasad kaayo traffic ang dalan,” saad ng drayber. Nagsimula ang pagkukumpuni ng mga daan sa Digos noong ikalawang kalahati ng nakaraang taon at kasalukuyan pa ring tinatrabaho ang daan sa Business Center hanggang DiCNHS.
ang naapektuhan sa ‘Road Repair’ 5 buwang balakid sa transportasyon.
Drainage system hiling ng mga mag-aaral, residente ng ilang kabahayan upang maagapan ang baha
ni LENJANSON ABLAZA
Nadismaya ang mga mag-aaral at residente sa kakulangan ng drainage system sa street sa P.N.P. village sa tapat ng Gate 6 ng Cor Jesu College, Inc. (CJC), sapagkat ito ay nagdudulot ng matinding baha at nag-aabala sa pangaraw-araw na pamumuhay ng mga tao, katulad ng pagharang ng tubig-baha sa daan patungo sa paaralan at pagpasok nito sa mga tirahan.
Ayon sa isang Senior High School na mag-aaral ng CJC na nakatira sa P.N.P. Village, isang malaking problema ang matinding pagbaha doon, na minsan ay kahit na malapit lang ang kaniyang bahay sa CJC, napipilitan siyang sumakay ng tricycle dahil napuno na ng tubig-baha ang daan. “Nahimo siya struggle kay even though nagdinali na’g adto sa eskwelahan, kailangan careful and maghinay ka’g baklay kay kung dili, basi maslide ka and mahugaw ang uniform. Naa pud times na asta jud bahaa nga instead na magbaklay, magsakay nalang padulong Gate 5,” wika ng mag-aaral. Ipinahayag din ni Wency Ampong, SHS na mag-aaral ng CJC na pumapasok sa Gate 6 ng paaralan, ang pagbaha raw sa Gate 6 ay isa sa mga nagiging rason kung bakit nadudumihan ang kaniyang uniporme kapag siya ay papuntang paaralan. Ayon naman sa mga taong
nakatira doon at mga nagbebenta ng pagkain sa tapat ng Gate 6, matagal nang problema ang pagbabaha sa daan na iyon, tuwing umuulan, ang tubig-baha ay pumapasok daw sa kanilang tirahan. “Nagsugod ning baha kato pa niaging semana, samot na ‘pag mag-ulan kay mosulod ang tubig sa balay mao nang gipasemento ni namo. Wala ma’y kanal diri gud mao na magbaha,” saad ni Gng. Alma Mangubat, residenteng apektado sa baha sa P.N.P. Village. Hanggang ngayon hinihiling pa rin ng mga residente at mga mag-aaral na marinig ng mga opisyal ng lungsod ng Digos ang kanilang reklamo ukol sa kakulangan ng drainage system sa P.N.P. village, subalit malaking tulong ang paglutas sa suliraning ito nang mabawasan na ang mga pangambang dulot ng matinding ulan sa mga tumitira roon.
CERVICAL CANCER, IWASAN KABATAAN BAKUNAHAN
CJC, naglunsad ng HPV vaccination drive para sa mga babaeng mag-aaral
ni MARIELLE MANIB
Tinurukan ng bakuna kontra Human Papillomavirus (HPV) ang ilang babaeng estudyante ng Cor Jesu College (CJC) upang maiwasan nila ang pagkahawa ng nasabing sakit na nagdadala ng kanser sa cervix.
Ayon kay Gng. Paulina Mae Melendez, ang School Nurse ng paaralan, sa tulong ng City Health Office ng lungsod ng Digos ay nais nilang mabakunahan ng HPV vaccination ang mga batang babaeng nasa edad na siyam hanggang 14 na taong gulang. “Ang ilahang purpose ana nga kana nga age group kay para before [sila] maging sexually
CJC, nag-implementa ng 21st Century skills sa pagtuturo para sa PISA ni ELIJAH MAY SOTOMAYOR
“By doing the pre-test, we have exposed the students to the types of questions that they will encounter during the PISA which is very different from the usual questions that they encounter in their exams and quizzes,” saad
remidyal upang mahasa ang kakayahan ng mga estudyante na mag-isip nang mas matalas at hindi puro pagsasaulo lamang ang kanilang gagawin. “In Digos City Division, the number of learners from Cor Jesu College is very significant, and how these students will perform in the PISA will really affect the performance of the Digos City Division. So it is important to prepare them so that they would be ready once they would take the exam,” pagpapaliwanag ni Gng. Batulanon
active, ang mga female students, vaccinated na sila, protected na sila [laban sa HPV],” saad ng School Nurse. Dagdag pa niya, tinatayang nasa 84 na estudyante ang nakatanggap ng bakuna ngayong ika-3 ng Disyembre, at ilan dito ay nakatanggap na ng unang dose noong ika-24 ng Abril at ang iba naman ay ito ang pinakaunang dose ng bakuna. Matatanggap ng mga mag-aaral na nakakuha ng unang dose ngayon ang kanilang pangalawang dose pagdating ng anim na buwan at maaari silang pumunta sa kani-kanilang health center sa kanilang mga baranggay kung sakaling hindi makakabalik ang City Health Office ng Digos sa paaralan.
Ngunit sa kasamaang palad, hindi matutuloy ang pakikilahok ng CJC sa PISA dahil sa mga pagbabago sa seleksyon ng mga paaralan sa Lungsod ng Digos
kakayahang pan-21 na siglo sa kanilang araw-araw na pagtuturo.
DUROG NA DAAN.
Perwisyo sa mga mamamayang Digoseño ang ginigibang semento para sa “Asphalt Overlay” sa kahabaan ng Rizal Avenue na isa sa mga proyekto ng Department of Public Works and Highways o
SARBEY
Mga estudyante sa CJC Mga tagapashero
CJC, LGU SHS nagbigay patnubay sa mga Corjesians laban sa investment scams ni ROBIE MYLES TOLENTINO
Dahil sa mga lumalaganap na mga panloloko sa internet sa henerasyon ngayon, partikular na sa pera, nagsagawa ng Financial Literacy Campaign Investment Scam Program ang Accountancy and Business Management at Technical-Vocational-Livelihood- Track (ABM-TVL) ng Cor Jesu College, Inc. nitong ika-11 ng Nobyembre.
“The Financial Literacy Campaign Program conducted by the Securities and Exchange
PANAYAM
CJC, idinaos ang 11th Young Leaders Conference
Upang mapalawak at mapaunlad ang kasanayan ng mga kabataang lider ng Cor Jesu College, Inc., isinagawa ng JSC ang 11th Young Leaders Conference sa Camp Alano, Toril, Davao City, noong ika8 ng Nobyembre hanggang ika-10 ng Nobyembre 2024.
Nagsilbing daan ang naturang event upang matuklasan ng mga kalahok ang kani-kanilang kakayahang makipaghalubilo sa isa’t isa, at magising ang kanilang mga natatagong kakayahang mamuno.
“The very purpose of this(event) is to find emerging leaders to activate the leadership that are sleeping para makita nila ang kanilang potentials in leading people.” iniwika ni Miss Rubie May Maurillo—Junior Student council moderator.
Sa pamamagitan ng mga mensahe galing sa mga tagapagsalita na sina Ginoong Rodceal Malinao, Ginoong Vincent Lance Uychoco, at Maria Jaesha Abadia, binigyan nila ng inspirasyon ang mga kalahok.
Para gawing mas makabuluhan ang karanasan ng mga kalahok, naghanda ang mga tagapagpamahala ng mga nakakagiliw na mga aktibidad.
“It was very fun and engaging. So far, we did so many workshops that we will be able to test our teamwork, our communications, and we were able to see those potential emerging leaders that joined the YLC.” sabi ni Kathleen Orboda— Socio cultural secretary ng Junior student council.
Nagbigay ng bagong kaalaman at karanasan ang naturang event sa mga kalahok na maaring nilang gamitin sa kanilang kinabukasan. Nakilahok ang mga club officers ng Junior High School (JHS) at elementary, miyembro ng junior student council, at mga miyembre ng pupil supreme board sa event na ito.
Inimbitahan din ang mga alumni ng JSC upang makilahok at maibahagi ang kanilang karanasan sa pagiging lider. Dahil sa walang tigil na suporta ng mga guro sa mga tagapagpamahala ng naturang event, naging matugampay ito.
“There should have a designated parking area for the teachers.”
- SIR JUVANI ROJO (BED TEACHER)
“Kuwang jud ang parking space. My suggestion is unta maatupan na ang parkingan para safe tapos dili mainitan ug maulanan”
- LOLEMIER EGOS (JHS STUDENT)
Commission did not only focused on the importance of managing personal finances but also taught us how to identify and avoid investment scams. It provided valuable insights into budgeting, saving, and planning for the future, empowering us to make wise financial decisions,” ani Almira Pasaol, ABM-TVL Governor ng Senior High School ng paaralan.
Sa pangunguna ni Princess Almira Pasaol, ABM-TVL Governor ng SHS, naglalayon umano ang programa na magbigay ng kaalaman sa mga magaaral tungkol sa pamamahala ng kani-kanilang pera, at maiwasan ang mga lumalaganap na Investment Scams, lalo na sa internet o social media.
Dagdag niya pa, maiiwasan umano natin ang mga Investment Scams kung mayroon tayong tamang kaalaman at kakayahan na tukuyin ang mga sinyales ng scam, at sa pamamagitan nito maaari nating maprotektahan ang ating pamilya, at mga kaibigan na hindi sila maging isa sa mga biktima ng scam. Samakatuwid, sa pamamagitan ng Financial Literacy Campaign Investment Scam Program na isinagawa, maaari umano nating maprotektahan ang ating mga sarili mula sa mga kumakalat na scam at pumili ng mas matalinong desisyon sa ating pananalapi. Nakilahok naman ang mga mag-aaral ng ika-12
CJC, nagbahagi ng tulong medikal sa naghihirap na komunidad
ni MARIELLE MANIB
Kinalinga ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) ang Saliducon Elementary School, Sta. Cruz, Davao del Sur sa pamamagitan ng pagsasagawa ng medical mission para sa mga mamamayan ng Saliducon bilang bahagi ng Grand Community day ng institusyon.
Nagsagawa ng pagsusuri ng presyon ng dugo, konsultasyong medikal, at pamimigay ng mga gamot ang mga student nurse ng CJC upang tugunan ang mga medikal na pangangailangan ng mga taga-Saliducon.
Ayon kay Apo Matanem, isang residente ng Saliducon, hindi niya kayang maipaliwanag ang pasasalamat na kanyang nararamdaman para sa CJC dahil sa paglalaan ng paaralan ng oras upang tulungan sila at magsagawa ng medical mission at iba pang aktibidad sa kanilang lugar. “First time ang eskwelahan, Cor Jesu College lang ang miabot diri nga diin mibati sa paghigugma kanamong mga tribo diri sa Saliducon,” saad ni Apo Matanem. Kaugnay nito, nagpahayag din ng pasasalamat si G. Nathaniel A. Ballerda Jr., ang punongguro ng Saliducon Elementary School, dahil napiling tulungan ng CJC ang kanilang paaralan sa lahat ng paaralan sa Davao del Sur.
“Kini dako kaayong tabang ngadto sa mga katawhan.
Dili lang sa mga estudyante, kung dili sa mga buntis pa diay, naay mga check-up. Dako kaayo ni siyang tabang sa
tanan sa namuyo ng komunidad diri sa Saliducon,” wika ni G. Ballerda. Nagbigay rin ng Food Handling and Marketing Session, Disarming and Martial Arts Training, Reading and Writing Literacy Session, at iilang school supplies ang mga miyembro ng CJC sa mga taga-Saliducon. Dumayo ang CJC sa Saliducon noong ika-27 ng Setyembre, 2024, para sa kanilang Grand Community Day na taunang ginagawa ng paaralan tuwing papalapit na ang kanilang anibersaryo. Ang Grand Community Day na isinagawa ng CJC Community ay nakatulong sa pagpapalakas ng pagkakaisa at nagbigay ng pag-asa para sa mas magandang hinaharap ng Barangay Saliducon.
BANTAY- LABASAN
Nainis ang mga mag-aaral ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) sa limitado at masikip na parking space sa tabi ng Gate 1 ng paaralan na nakareserba para sa mga motorsiklo, sapagkat ito raw ay nagbibigay ng abala sa kanila.
Ayon kay Darylle Laminoza, isang Senior High School (SHS) na mag-aaral ng CJC, iniiwasan niyang iparada ang kaniyang motorsiklo sa parking space sa tabi ng Gate 1, lalo na kung hindi siya makarating nang maaga sa paaralan, dahil mahirap na umanong makapasok sa parking space doon. “Kung sayo kaayo ko makaabot sa eskwelahan, mga 6 a.m., didto jud ko sa Gate 1 kay daghan ka’g maparkingan na dili nila tabunan, pero ‘pag late na ko, sa gate 4 or 5 na jud ko kay walay chance didto na kanang magdasok na gud ug taman,” ani Darylle. Nagbigay rin ng pahayag si Alan Cudal, isa pang SHS na mag-aaral, na nakaranas din siya ng parehong problema; kapag siya ay nagpaparada
Mahihirapan ang mga may motor na lumabas kasi nahaharangan
doon, siya ay nahihirapan kumilos dahil sa dami ng sasakyang nagtatambakan at minsan ay napipilitan na rin siyang hindi gamitin ang kaniyang motorsiklo papunta sa paaralan dahil sa suliraning ito. Subalit hindi lamang ang mga mag-aaral ang naapektuhan sa kasikipan ng parking space, kundi pati na rin ang mga guro, ibang empleyado ng paaralan, mga magulang na dumadalaw, at iba pang indibidwal na nangangailangan ng maayos na espasyong paparadahan nila ng kanilang motorsiklo habang sila ay nasa loob ng paaralan. “Kulang ng parking lot sa mga motor sa bandang Gate 1. Mahihirapan ang mga may motor na lumabas kasi nahaharangan,” saad ni G. Emie Ampong, guro sa CJC, sa isang isinagawang survey upang matukoy ang mga hinaing at pagkukulang ng paaralan ayon sa mga mag-aaral at empleyado.
Tila napipilitan na ang ibang mag-aaral na magparada sa tabi ng daan kahit na mainit, kaya nananawagan ang mga mag-aaral at mga empleyado na sana ay magawan ng aksyon ng paaralan ang suliraning ito upang hindi na makaabala pa.
CJC Faculty Members nakilahok sa Training Course ng China, makabagong paraan ng edukasyon nais sungkitin ni ROBIE MYLES TOLENTINO
Iyan ang kasabihan at inspirasyong bitbit Cor Jesu College, Inc., nang magtungo sa bansang China upang dumalo sa Training Course on Quality Improvement for Young Science and Technology from ASEAN Countries
ika-15 ng Disyembre 2024, kung saan pinagaralan nila ang mga makabagong kalakaran at paraan ng bansa tungo sa
Criminology students hinigpitan ang seguridad sa bawat gate ng paaralan
ni MARY ALLYSON MATUTINO
Pinaigting ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) ang seguridad ng paaralan sa pamamagitan ng pag-assign sa mga estudyanteng kumukuha ng kursong Criminology sa bawat gate, kung saan masusing sinusuri nila ang mga bag ng mga mag-aaral at nagpapatrolya sa loob ng paaralan.
Nagpahayag ang isang security guard, si G. Ruel Masallon, na nagbabantay sa Gate 5 ng paaralan na malaking alalay ang kanilang natanggap sa pagtulong ng mga Criminology na mag-aaral sa pagbabantay sa bawat gate ng paaralan.
“Mugaan-gaan man among trabaho kay siyempre naa nay musita sa mga estudyante, so among focus nalang kung katung feel namo na mali ilang gihimo among lang i-correct, pero gina-briefing na jud na sila na mao ni ang tama, and kung unsa ang i-implement sa guard, mao pud to ilang i-implement.,” aniya.
Naibanggit din ni G. Masallon, importante ang pagtulong na iyon lalo na’t nagro-roving ang mga mag-aaral na iyon, kaya nababawasan ang pagganap ng mga mapanganib na sakuna sa paaralan. Bukod pa riyan, inilahad din ng mga mag-aaral at magulang ang katuwaan nila ukol sa kilos ng CJC sa pagpapabuti ng seguridad ng paaralan, kabilang rito si Jerriel Barret, isang Senior High School na mag-aaral sa CJC, na nagsabing mas makakaramdam ng kaligtasan ang mga mag-aaral at makakaluwag-luwag daw ito sa trabaho ng mga guwardiya. “As someone na Criminilogy ug specialization, goods kayo ilang movement na i-assign ang mga crim students sa security unit sa CJC para mas secure and safe ang students ug para magaan sad ang trabahoon sa atong mga guard kay dili ta nila ma-handle tanan students,” sabi ni Jerriel. Isang magulang din ang nagsaad na napapadalas na ang pagdala ng mga estudyante ng mga delikado o ipinagbabawal na gamit sa paaralan kaya mabuting binabantayan sila nang maayos kapag sila ay pumapasok.
Ayon ulit kay G. Masallon, tuwing sa mga oras lamang na may klase nagbabantay ang mga Criminilogy na mag-aaral at maaari naman silang umalis tuwing pananghalian upang kumain, kung ano raw ang itinuro ng guro sa mga mag-aaral, iyon din ang kanilang sinusunod.
kanilang edukasyon. “The benchmarking trip aimed to showcase China’s education sector advancements to Southeast Asian countries, providing insights into industry partnerships, entrepreneurship, and science and technology education,” ani Charles Jason Dango, Science Coordinator ng CJC. Batay sa naobserbahan ng mga tagapangasiwa, mayroong holistic approach sa modernisasyon umano ang China sa kanilang mga estratehiya sa pagpapaunlad ng siyensiya, teknolohiya, at edukasyon, kung saan nagsasagawa ang bansa ng mga eksperimento, technology integration, at pagkakaugnay ng edukasyon at industriya ng bansa.
“China’s teaching strategies prioritize experiential learning, innovation, and real-world application. They mandate specific experiments and projects, encourage collaboration with companies, and promote resourcefulness. Physical activity
is also incorporated, promoting fitness and time management. Early childhood education emphasizes life skills, fostering independence, creativity, and problem-solving,” ayon kay Dango.
Makabuluhang pagbabago umano ang maaaring maging impluwensya ng mga estratehiyang ibinahagi ng China partikular na sa paglalapat ng inobasyon, pagiging maparaan, at holistic development sa mga mag-aaral at guro kung susubukan itong mailapat sa CJC.
“These strategies could significantly enhance our educational practices by fostering innovation, resourcefulness, and holistic development among students,” huling sabi ni Dango.
“China’s STEAM education, incorporating arts, design thinking, and innovation, surpasses the Philippines’ STEM model; advanced infrastructure, AI-equipped classrooms, and real-world projects nurture creativity and holistic development, preparing students for the workforce,” muling saad ni Dango.
BANTAY NG BANTAYOG. Upang mapanatili ang kapayapaan at kaligtasan ng mga magaaral sa loob ng paaralan, ipinapadala ang mga kolehiyong estudyanteng sa iba’t ibang “gate” ng eskwelahan na nagsisilbi na
DIWANG. Pinangunahan ni Br. Eliakim P. Sosmeña ang pagsisimula nang nakasanayang tradisyon ng institusyon na magbigaytulong sa komunidad kagaya ng Saliducon Elementary School, Santa Cruz, Davao del Sur. KUHA NI ZAINA REVILLA
KUHA NI ZAINA REVILLA
ni ROBIE MYLES TOLENTINO
PAGHUBOG SA KABATAAN
PASANING MASIKIP.
Pinoproblema ng mga mag-aaral ang kakulangan sa “Parking Space” ng Cor
Jesu College na nagdudulot ng siksikang krisis mula umaga hanggang maghapon na kalbaryo sa tuwing ipinapasok at
Cor Jesians naglabas ng reklamo ukol sa masikip na parking space ng paaralan
KAMPUS
KAMPUS
KAMPUS
DISGRAYSA.
Umaga ng Enero 15, 2025, nagsalpukan ang “Tricycle” at isang “Pick-up Truck” sa Barangay Balutakay, Hagonoy, Davao del Sur, umabot sa dalawang buhay ang nasawi at tatlong sugatan kasama na ang dalawang driver at isang pitong taong gulang na nakaligtas.
MULA SA SUNSTAR DAVAO
CJC nagpatupad ng istriktong polisiya laban sa ‘Tardiness’ ng mga JHS mag-aaral tuwing umaga at sa flag ceremony
ni ROBIE MYLES TOLENTINO
Upang maiwasan at mabawasan ang pagiging late ng mga Junior High School (JHS) na mag-aaral ng Cor Jesu College, Inc. (CJC), nag-implementa ng polisiya ang paaralan na pagsagawain ng sarili nilang flag ceremony at papulutin ng mga basura sa loob ng kampus bilang ‘community service’ nila. Ayon kay Krizsha Clatero, isang miyembro ng Junior Student Council (JSC) ng CJC, nakatutulong daw ang polisiya mabawasan ang tardiness ng mga mag-aaral.
“Ngunit mas makatutulong pa lalo kung ang mga estudyanteng naghihintay lamang na matapos ang flag ceremony bago pumasok sa paaralan ay mananagot din,” sabi ni Krizsha. Nagbahagi rin ang isa pang mag-aaral na si Merlene Bacaling na ayon sa kaniya maganda raw ito dahil arawaraw silang pinaalalahan ng kanilang guro ukol sa timemanagement. Samantala, pinagtibay rin ng mga adviser ang polisiyang ito tuwing homeroom time nila tuwing Lunes.
Paglalagay ng Sign Board, hinihiling ng CJC commuters, mamamayan upang maiwasan ang aksidente sa Balutakay ni MARIELLE MANIB
Nanawagan ang mga CJC commuter, mamamayan ng Davao del Sur na lagyan ng sign board ang isang daan sa highway ng Brgy. Balutakay, Hagonoy, Davao del Sur upang maagapan ang paulitulit na disgrasyang nangyayari sa naturang daan lalo na tuwing umuulan.
Umabot na sa anim na ang nasawi habang apat ang nasugatan mula sa 13 na mga aksidenteng naganap sa highway ng Balutakay (ayon sa panayam na itinangging ipaalam ang kaniyang pangalan) mula noong Enero ng 2024 hanggang sa Enero ngayong taon.
Ipinahayag ni Queennie Purca, isang commuter na taga-Leling, Davao del Sur at mag-aaral ng CJC mula sa Grade 11- ABM A, kung maaari sana na lagyan ng babala ang daan sa highway upang mas maging maingat ang mga drayber tuwing dadaan sila sa nasabing kalsada. “Kung maaari sana ay maglagay ng mga signages like ‘Accident Prone Area’ malapit sa daan para ma-remind ‘yung mga driver na dapat mag-ingat sila kapag dumadaan sila doon especially tuwing umuulan kung saan mas madulas ang kalsada,” wika ni Purca.
Kabilang na sa mga aksidenteng ito ang salpukan ng pick-up na sasakyan at ng traysikel noong ika-15 ng Enero ngayong taon na ikinamatay ng dalawang sakay ng traysikel at sugatan ang isa habang nasa kustodiya na ng polisya ang suspek ng krimen, ang drayber ng pick-up.
BALAKID SA GAWAIN
‘Power Interruption’ sa Digos City dilemma ng mga Koryesunista
Kailan kaya muling liliwanag ang aming tahanan, sa panahon ng kadiliman?
Ito ang tanong ng iilang mag-aaral ng Cor Jesu College, Inc. (CJC), nang makaranas ng mga hindi inaasahang ‘Power Interruption’, mula nitong ika-12 at ika-13 ng Enero 2025, mula 12 am hanggang 1 am, sa probinsya ng Davao del Sur.
“There are many deadlines that are meant to be done tomorrow, and then I do schoolwork works around 11 pm to 2 am, and due to that brownout, I have not done any of my schoolwork due to loss of wifi connection, “ saad ni Josh Benedict Fuentes, mag-aaral mula sa ika-11 na baitang ng CJC. Dagdag niya pa, isang malaking balakid umano ang ‘Power Interruption’ na isinagawa ng National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) sa mga mag-aaral ng probinsya, lalo na kung kinakailagan ng mga digital resources sa mga kinakailangang gawin na mga proyekto sa paaralan.
post. Pagpapaliwanag naman ng DASURECO sa isang Facebook post, “Temporary transfer of loads from Transformer no.1 to Transformer no.2 for the Annual Preventive maintenance, hotspot correction of the 69kV Power Transformer Bushing connectors and Disconnect switch connectors of Transformer no.1 in NGCP Matanao Barangay Cabligan, Matanao, Davao del Sur.”
matiwas na mga task, tapos wala pajuy suga ug koryente inig magbuhat ug assignment
“Dako jud kaayo unta ug tabang ang laptop, cellphone or any technology unta sa pagbuhat ug mga task, pero if walay internet wala koy matiwas na mga task, tapos wala pajuy suga ug koryente inig magbuhat ug assignment or mag-study ko, so lisod jud kaayo if walay koryente, “ huling saad ni Fuentes. Nagbigay naman umano ng paalala ang Davao del Sur Electric Cooperative, Inc. (DASURECO), electricity company provider ng Davao del Sur, sa isinagawang ‘Power Interruption’ sa pamamagitan ng isang Facebook
“Kon atong tan-awon ang sistema sa koryente, aduna gyud posibilidad nga magpalong kon walay koryente mahatod sa DASURECO tungod sa pag-trip sa linya sa NGCP o mga kakulian gikan sa tinubdan ug kon adunay problema sa Generation o Transmission nga wala mapahibalo ang DASURECO “ sabi rin ng DASURECO. Sa ngayon, may mga itinakda pang mga ‘Power Interruption’ sa iilang lugar ng probinsya ng Davao del Sur sa darating na January 18 (5:30 AM - 6:00 AM) at January 24 (8:00 AM - 3:00 PM) sa iilang lugar ng Davao Region, malaki naman ang tsansang magkaroon ng mga hindi inaasahang ‘Power Interruption’ sa lugar. Hiling ng mag-aaral at ng ibang Cor Jesians, sana ay maayos na kaagad ang mga kinakailangang ayusin na mga poste ng koryente, at kung magkakaroon man ng ‘Power Interruption’ sa susunod, sana ay hindi ito hihigit ng ilang oras bago bumalik dahil mahirap umano gumalaw kung walang koryente’t ilaw sa bahay.
Napuno ng poot at galit
Cor Jesians, inalukan ng pagkakataong magaral sa Zhejiang University upang madagdagan ang kaalaman ni ELIJAH MAY SOTOMAYOR Hinikayat ng Zhejiang University ang mga estudyante ng Cor Jesu College, Inc. (CJC) na magaral ng kolehiyo sa kanilang paaralan sa Tsina upang mas mapalawak ang kanilang talino at magkaroon sila ng mga bagong karanasang makatutulong sa kanilang pag-aaral.
ng drayber at dapat lang na pigilan ang pagpapaalis ng Bise Presidente sa kanyang pwesto. Wala pang opisyal na pahayag na inilabas si Congressman John Tracy Cagas tungkol sa naturang isyu, ngunit inaasahan na magaganap sa ika-2 ng Hunyo impeachment trial ni VP Duterte sa impeachment court.
Bilang ng mga estudyante sa CJC- SHS ang sumasang-ayon sa Modern at Traditional jeepney
Ayon sa residente, nang nalaman ng konduktor na siya ay nakatira sa Guihing, sinabihan siya na kinakailangan niyang tumayo o umalis sa kaniyang upuan kapag napuno ang mini bus dahil mas marami raw ang pasaherong patungong Padada. “Ana ang konduktor nga standing daw ko inig mapuno na ang bus kay taga-Guihing daw ko unya daghan taga-Padada. Priority daw nila mulingkod ang taga-Padada ug Sulop,” aniya. Dagdag pa niya, may polisiya rin ang mini bus kung saan tuwing alas-3 ng hapon, hindi na sila nagpapasakay ng mga pasaherong bababa sa Guihing, na maaaring dahil sa kaibahan ng pamasahe ng mga pasaherong patungong Guihing at Padada. Bukod pa rito, nagpahayag din ang isang Senior High School na mag-aaral ng CJC na sumasakay sa mini bus pauwi. Ayon sa kaniya, wala raw siyang problema sa pagtayo habang nagbibiyahe, ngunit nagaalala siya para sa mga Persons with Disabilities (PWD) at senior citizens. “Beneficial siya for mga mas layo ug balay, and also sa conductor and drivers. Pero wala ko’y problema mutindog since Guihing lang man. Problema nako is sa mga PWD ug senior citizens na gusto pud
KUHA
CHERIE ARELLANO
DEKADANG PAGKAUHAW
Natitigang
na ang mga mamamayan ng lungsod ng Digos, lalo na ang mga estudyante ng Cor Jesu College (CJC) dahil sa walang katiyakang agos ng tubig-gripong nagdudulot ng malaking sagabal sa pag-aaral at problema sa mga tahanan. Ipinangako naman ng distrito ng tubig sa lungsod ang sampung taong plano nito upang tuluyang masolusyunan ang suliranin. Ngunit kapalit ng pangmatagalang tugon ay ang dekada pang pagdurusa na kahaharapin ng mga mamamayan para lamang sa pagnanasang magkaroon ng maayos na daloy ng tubig.
Sa kabilang dako, hindi naman dapat minamadali ang solusyon para sa problemang ito. Kailangang maingat na pinag-iisipan ang mga hakbang na gagawin upang matiyak na magiging epektibo ang solusyon.Kahit na matagal, magdudulot naman ng mas matibay na kasagutan ang isang maingat at masusing proseso na pakikinabangan ng buong komunidad sa hinaharap. Bagama’t makabubuti ang pangmatagalang plano, ang pangangailangan ng komunidad ay ngayon at hindi sa hinaharap. Ipinakita ni Kate Payan, isang estudyante mula sa Cor Jesu College, ang epekto ng kakulangan ng tubig sa mga mag-aaral. Ayon sa kaniya, palagi siyang nahuhuli sa klase dulot ng kawalan ng tubig para sa paghahanda,na nagdudulot ng negatibong epekto sa edukasyon. Ganito rin ang saloobin ni Ginang Vanessa Dela Rosa, isang residente ng Crumb Street, na nahihirapang isagawa ang kanyang mga gawaing bahay lalo na kapag may “brownout”. Hindi lamang isang abala ang pagpapakita-kubling agos ng tubig, kundi isang malinaw na indikasyon ng kakulangan ng imprastruktura at tamang pamamahala sa suplay ng tubig sa lungsod.
Iginiit naman ni Acting General Manager
Engr. Franklin Retes na umabot na sa 84% ang utilization rate ng kanilang suplay, na nagiging sanhi ng paghina ng agos ng tubig tuwing mga oras na maraming gumagamit. Itinataguyod naman umano nito ang pagpapagawa ng tatlong pumping station na magsisilbing tulay para sa mas maraming suplay ng tubig. Subalit, habang positibo ang balita, hindi pa rin nito lubos na natutugunan ang problema. Kung 60% lamang ang ideal utilization rate para sa tamang suplay ng tubig, kailangan ng mabilis na aksyon upang mapababa ang kasalukuyang 84% utilization rate at maiwasan ang mas malalang problema sa hinaharap.Nahihirapan at abala araw-araw ang mga residente ng Digos dahil sa kakulangan ng tubig kaya napakatagal pa
“Hindi lamang isang abala ang pagpapakitakubling agos ng tubig, kundi isang malinaw na indikasyon ng kakulangan ng imprastruktura at tamang pamamahala sa suplay ng tubig sa lungsod. Karapatan ng bawat isa na magkaroon ng malinis at sapat na suplay ng tubig.
ng pangakong “10-year plan” ng distrito. Bilang mga pangunahing tagapangasiwa ng suplay ng tubig sa lungsod, dapat matutok nang buo sa agarang solusyon sa krisis na ito, kabilang na ang mabilisang paghahanap ng karagdagang mapagkukunan ng tubig, upang hindi na lumala pa ang problema sa suplay. Tungkulin nilang tumugon agad sa mga hinaing ng mga mamamayan, at hindi na maaaring ipagpabukas pa ang bawat oras ng pagkaantala na magdudulot lamang ng higit pang paghihirap at panganib sa komunidad. Bilang mga mamamayan, nararapat ding itama ang ugali ng agad-agad na pagrereklamo sa social media. Ipinahayag ni Engr. Franklin Retes na mas makabubuti kung direktang isumbong ang mga reklamo sa Digos Water District upang agad itong matugunan at mabigyan ng solusyon. Ayon sa kanya, hindi kailanman magiging sagot ang midya sa mga tunay na problema at tanging komunikasyon lamang ang makapagbibigay ng agarang aksyon at tunay na solusyon. Sa pamamagitan ng pagkakaisa at pagtutulungan ng Digos Water District, pamahalaan, non-governmental organizations (NGOs), mga pribadong sektor, at mga mamamayan magiging mas epektibo at makatarungan ang pagtugon sa mga pangangailangang ito. Magsisiguro ng mas mabilis na solusyon ang sama-samang pagkilos at magbibigay daan sa isang mas matatag na sistema ng tubig para sa komunidad. Karapatan ng bawat isa na magkaroon malinis at sapat na suplay ng tubig. Karapat-dapat din ang mga estudyante ng CJC at residente ng Digos sa isang sistema ng patubig na hindi magiging sagabal sa kanilang edukasyon, trabaho, at pang-arawaraw na buhay. Hindi makatarungan
ang solusyong tila nagiging parusa pa para sa mga mamamayang matagal nang naghihintay ng pagbabago. Isa itong panawagan sa mga kinauukulan na huwag nang patagilid na ipagpaliban pa ang aksyon, dahil ang sampung taon ng paghihintay ay magdudulot lamang ng dekadang pagkauhaw at paghihirap sa mga mamamayan.
Pintig
KORYESUNISTA
Patnugutan
Febby Jane Bagnol Punong Patnugot
Jeselle Mae Selgas Ikalawang Patnugot
Prince Castillo Leann Constantino
Franz Tongson Tagadisenyo sa Pahayagan
Elijah Sotomayor
Patnugot sa Balita
Rexsur Demaulo Patnugot sa Editoryal
Arnbel Villarente Patnugot sa Editoryal Kolum
Christhallene Villahermosa Patnugot sa Lathalain
Jeselle Selgas Patnugot sa AgTek
Loraine
SORS DIGOS WATER DISTRICT
MGA NUMERO
DALOY NG TRAPIKO
Antala sa Edukasyon
ni QUEENNIE PURCA
Paulit-ulit
na ang reklamo ng mga magulang at estudyante ukol sa traffic ng main gate ng Cor Jesu College o CJC lalo na kapag oras na ng pasukang tila mismo hindi naman mairesolba simula pa man noong mga dumaang taon. Dahil dito, maraming bata ang mga nahuhuli sa klase kasabay naman ng komosyon sa mga sasakyang halos parang hindi na umuusad dahil sa pag-drop off at maling pagpaparada.
Sa kabilang dako, mainam na solusyon na i-drop off o ibaba sa mismong harap ng building ang mga estudyante para hindi mahuli ang mga ito sa klase. Ginagawa ito para hindi na mag-antay na maghanap pa ng mapaparandahan bago bumaba dahil sayang sa oras. Isa ito sa mga ginagawa ng karamihan at hindi maipagkakailang epektibo ito para mas mapabilis na makarating sa mga silid. Subalit kung tutuusin, ang pag “drop off” ay isa sa mga pinakaunang dahilan kung bakit hindi umuusad ang trapiko. Isa pa, mas nakakaantala at nakaka-stress ito para sa ibang umaantay lalong lalo na at kailangan natin ikonsidera ang oras ng pasukan ng mga estudyante. Mas mainam pa na maglagay ng malinaw na signage para sa designated drop off zone at bigyang limitasyon ang oras na i-drop off ang mga ito at para na rin maayos ang pamamahala sa trapiko. Dagdag pa, mas mabuti pang ipagbawal ang pagparada sa gilid ng daan sapagkat limitado lang ang espasyo nito. Maari din na magkaroon ng kaguluhan sa daan dahilan ng malubhang trapiko. Dapat na gawing istrikto pa sana ito gaya ng paglalagay ng mga bantay para mas maayos itong maimplementa at madali ring matulungan ito na maging disiplinado sa kanilang aksyon. Bilang karagdagan, isa rin sa dapat bigyangaksyon ay ang pagbabawal na pag-shortcut ng mga outsiders sa loob ng campus para lamang makaiwas ang mga ito sa malubhang trapiko ng syudad. Hindi ba dapat masolusyonan ito nang maayos bagamat hindi naman ganun kalakihan ang daan ng CJC, sapat lamang ang laki nito para makadaan ang isang sasakyan. Ang nakakagambala pa ay hindi naman natin masisigurado na lahat sila ay marunong sa kalakalan sa loob ng eskwelahan lalong lalo na sa mga pwesto ng pagpapaparada at drop off zone. Sa madaling sabi, para sa akin, maraming paraang pwede itong solusyonan ng paaralan at mas maging istrikto pa sa mga problemang ito para sa disiplina rin ang bawat isa gaya na lamang ng pagbibigay ng warnings kung maaari. Mas maayos pa na ibalik nila ang obligadong paglalagay ng logo sticker ng eskwelahan sa bawat yunit ng sasakyan para iwas sa mga outsiders at mas mahigpit pa sila rito. Huwag sana tayong maging makasarili para sa sarili mo lang na kapakanan at ikonsiderang may pare-parehong sitwasyon tayo sa iba kaya matuto tayong sumunod sa patakaran para sa ikabubuti ng lahat.
Uwiang 4:30PM ng SHS mag-aaral Kalinga o Parusa?
ni ELJEE NICOLE SELGAS
Nahihibang na ang Cor Jesu College kung isasakatuparan ang patakaran na 4:30 ng hapon pa makakalabas ang mga mag-aaral sa campus, kahit tapos na ang kanilang klase. Bagamat maaaring layunin nitong tiyakin ang kaligtasan ng mga estudyante, hindi maikakailang agaw-oras ito. Sa halip na makinabang ang mga mag-aaral, tila ito ay nagdudulot ng dagdag na abala at pagsasakripisyo sa kanilang personal na oras.
Subalit ang pananatili ng mga estudyante sa campus ay maaaring magbigay ng mas ligtas at organisadong kapaligiran. Maiiwasan ang mga hindi kanais-nais na sitwasyon tulad ng pagalagala sa iba’t ibang lugar kasama ang mga kaibigan. Dahil dito, ang bagong patakaran, sa halip na maging tulong at proteksyon, ay nag-uudyok pa ng pagrerebelde sa mga bata o, sa malalang kaso, pag-akyat ng pader. Nararapat din na ikonsidera kaming mga senior high school student, na maaga natatapos ang klase, at madalas walang tiyak na iskedyul sa uwian. Sa madaling salita, hindi maitatanggi na ang layunin ng paaralan ay tiyakin ang kapakanan ng mga mag-aaral, ngunit hindi dapat isakripisyo ang mahalagang oras nila sa mga walang kabuluhang pananatili sa campus. Kaya’t sa halip na magmukhang kalinga, ang nais na i-implementa na patakaran ay nagiging parusa—isang sapilitang sakripisyo na hindi naman nararapat. Kaya bilang Cor Jesian, ito sana ay magsilbing boses naming mag-aaral na isigaw ang aming kalayaan.
Alis,
ALICE GUO’s
SINGKITrisismo
ARNBEL VILLARENTE
Sumabog ang nakakagulantang na usapin sa loob at labas ng aming paaralan nang lumitaw ang kontrobersyal na kaso ni Alice Guo. Naging mitsa ito ng isang mapang-alipustang kritisismo laban sa mga kababayang may singkit na mata. Sa mga pasilyo ng Cor Jesu College, lumalaganap ang mapanghusgang biro at mapanirang bulong na bumabansot sa dignidad ng ilang kamag-aral. Hindi makatuwiran na sa halip na pagtulungan ang pag-unlad, hinuhusgahan ang kapwa batay lamang sa anyo ng kanilang mata. Lumalabas ang kawalan ng respeto at makataong pag-unawa sa ganitong kalakaran, na nag-uudyok sa ating lahat na manindigan laban sa diskriminasyon.
Si Guo Huaping, kilala bilang
Alice Guo—isang negosyante at dating mayor ng Bamban, Tarlac—ay nadawit sa ilegal na operasyon ng Philippine Offshore Gaming Operators (POGO). Isiniwalat sa mga imbestigasyon ang pagkakasangkot niya sa online gaming, money laundering, human trafficking, at pakikipag-ugnayan sa mga sindikatong kriminal mula sa Tsina. Sa kabila ng pagiging lehitimo ng mga alegasyong ito, hindi dapat kaladkarin ang inosenteng sektor sa nagbabagang galit at panghuhusga. Isang tao ang may kasalanan; hindi buong lahi. Nagpahayag ang ilang magaaral, kabilang ako, na nakararanas ng singkitrisismo sa loob ng paaralan. Siyam sa bawat sampung Cor Jesians na may singkit na mata ang dumaan sa pangungutya at mapanirang puna. Nakapipinsala ito sa aming mental na kalusugan, nagdudulot ng labis na
pag-aalala, kawalan ng konsentrasyon sa pag-aaral, at takot na humarap sa kapwa. Sa halip na tiyaking ligtas ang kapaligiran sa loob ng paaralan, tila nagiging bukas na espasyo pa ito para sa diskriminasyon.
Bagamat may ilan na nagbubunyi sa paghuhusga kay Guo at sa mga singkit, lumilikha ito ng maling larawan na lahat ng may kahalintulad na pisikal na katangian ay may bahid na rin ng kasalanan. Isang kalakarang nagpapausbong sa hidwaan sa halip na pagkakaisa. Kapwa mag-aaral sa Cor Jesu ang biktima ng mapang-abusong biro na nag-uugat sa kakulangan ng kaalaman at kawalan ng malasakit sa damdamin ng iba. Hindi ito simpleng usapin ng pang-aasar kundi isang anyo ng pambu-bully na nararapat tutulan. Lumipas man ang isyu ni Guo, nananatiling buhay ang latay ng singkitrisismo sa kamalayang panlipunan at sa mga bulwagan ng Cor Jesu College. Kung may pananagutan si Guo, iyon ay dapat sa ilalim ng batas. Subalit, ang pagbansag sa lahat ng singkit bilang traydor o espiya ay isang pagyurak sa dangal ng inosente. Hindi makatarungan na dahil lamang sa anyo ng mata ay mailalagay sa alanganin ang pangalan at pagkatao ng isang indibidwal. Dapat kumilos ang pamunuan ng paaralan upang pigilan ang pagkalat ng ganitong uri ng diskriminasyon. Mahalaga ang kampanya laban sa singkitrisismo upang maturuan ang bawat mag-aaral sa Cor Jesu College ng halaga ng respeto at pagkakapantay-pantay. Hindi dapat maging tahanan ng pangaapi ang paaralan. Sa halip, ito ay dapat maging pugad ng pag-unawa at pagmamalasakit sa isa’t isa.
Nagbabagang BabaLA
Kalapastangan sa Diyos, Sanhi ng Sakuna?
ni REXSUR DEMAULO
Higit sa lahat, sama-sama nating itaguyod ang kulturang may pagkakapantay-pantay sa Cor Jesu College. Huwag hayaang ang kislap ng singkit na mata ay maging dahilan ng pagyuko sa kahihiyan. Sa halip, ito ay maging simbolo ng tapang at dignidad sa harap ng anumang uri ng diskriminasyon. SINGKITrisismo—oras nang wakasan sa Cor Jesu College.
Malaimpyernong kalagayan ang nararanasan ngayon ng Los Angeles (LA), California, habang patuloy na nilalamon ng apoy ang lungsod dulot ng sariling kapalaluan.Mahigit 60 square miles na ang nasusunog, 25 katao ang nasawi, at higit sa 30,000 residente ang nawalan ng tirahan. Ngunit bukod sa kakulangan ng kahandaan mula sa pamahalaan at mamamayan, isang malupit na kalapastangan nila sa Diyos ang umaalingawngaw sa buong mundo na mariing tinututulan ng Cor Jesu College (CJC) at naninindigang bawat kilos laban sa Diyos ay may kaukulang kabayaran.
Ayon sa mga siyentipiko, ang tagtuyo at kawalan ng ulan sa rehiyon, na huling nakaranas ng makabuluhang pag-ulan noong Mayo 2024, ay nagdulot ng matinding pagkatuyo ng mga halaman. Pinalala pa ng Santa Ana winds na umaabot sa bilis na 70 mph ang sitwasyon. Sinasabi ng mga eksperto na ang urbanisasyon at pagbabago ng klima ang pangunahing sanhi ng mga sakuna tulad nito. Bagama’t makatotohanan ang mga bungat ng agham at teknolohiya, hindi nito kayang sagutin ang mas malalim na tanong: Bakit patuloy na lumalala ang sakuna? Sa Golden Globe Awards, malinaw ang kawalang-bahala sa Diyos, kung saan walang nagpasalamat sa Panginoon at ipinagmamalaki pa ang pagiging “Godless town”. Ang tinaguriang “city of angels” ay tila taliwas sa pamagat nito at ang nagliliyab na lungsod ay isang patunay na ang pagsuway sa Diyos ay may hindi maiiwasang kapalit. Kaya, mariing tinutuligsa ng CJC ang kawalang-galang kagaya ng hayagang paglapastangan na
ang tunay na ugat ng sakuna na hindi lamang ito bunga ng kalikasan kundi ng matinding moral at espiritwal na pagkabulok. Sa paghahangad ng kapangyarihan at kasikatan, nilalabag ng tao ang banal na tungkulin na iniatang ng Diyos upang pangalagaan ang Kanyang nilikha. Itinataas ng mundo ang sarili nitong talino ngunit ipinagkakanulo nito ang katotohanang tanging Diyos lamang ang may ganap na kontrol sa lahat ng bagay. Hindi maaaring magpatuloy sa ganitong landas nang hindi inaani ang mapait na bunga ng pagtalikod sa Kanya. Sa CJC, isang institusyong Katoliko na kung saan binibigyanghalaga ang pananampalataya kasabay ng edukasyon ay may malalim na pagtutol sa kawalanggalang sa Diyos na ipinamalas sa Golden Globe Awards. Hindi matitinag ang Diyos, at hindi maaaring balewalain ang Kanyang kapangyarihan. Nagsisilbing matinding paalala ang mga aral ng Banal na Puso ni Hesus na walang sinuman, anuman ang kanilang estado, ang makalalaban sa plano ng Diyos. Sa kabuuan, malinaw na hindi ang apoy sa Los Angeles ang tunay na delubyo kundi ang pag-abuso ng tao sa kalayaang walang gabay at pananagutan.Nakaukit na sa bawat isipan ng buong mundo ang nagbabagang babala ng Panginoon bitbit ang paso na nagsisilbing paalala na kahit ang pinakamaunlad na mga bansa na may pinakamaraming mapagkukunan ay maaari pa ring maging biktima ng sakuna kung nialalapastangam at isinasasawalang bahala nila ang pananampalataya.
400M
397
Milyon-milyong piso ang paulit-ulit na ginagasta ng gobyerno sa ilalim ng Programang Ayuda para sa Kapos ang Kita (AKAP), ngunit hanggang ngayon, nananatili pa rin ang kahirapan. Ngayong ipinasa muli ng Kongreso ang P26 bilyong pondo para rito, tila isang malaking panlilinlang na naman ito sa mga pamilya ng Cor Jesu College (CJC) at iba pang Pilipinong umaasang makakaahon sa hirap. Sa halip na isang konkretong solusyon, ang sistemang ito ay nag-aalok lamang ng panandaliang ginhawa, isang lunas na hindi tumatagos sa ugat ng suliranin. Sa bawat ayudang ibinibigay, mas lumalalim ang ating pagkakadena sa isang sirang sistemang hindi nakatutugon ng tunay na pag-unlad.
Hindi masama ang ayuda. Ayon sa Department of Social Welfare and Development (DSWD), halos limang milyong Pilipino ang nakikinabang sa AKAP. Malaking tulong ito para sa mga pamilyang nangangailangan ng agarang suporta upang makatawid sa matinding kahirapan. Gayunpaman, dahil sa likas na pansamantalang katangian nito, hindi ito kailanman magiging solusyon sa pangmatagalang problema ng bansa. Higit pa rito, lumalabas na ang pagpapatupad ng ayuda ay hindi rin pantay-pantay. Sa CJC,
may mga estudyanteng may kakayahang mamuhay nang hindi umaasa sa subsidiya ngunit patuloy na nakikinabang sa programa. Isang malinaw na halimbawa nito ay ang isang Koryesunista na may kakayanang bumili ng Montero Sports ngunit sumasali pa rin sa subsidized programs na dapat ay para sa tunay na nangangailangan. Kung ang ayudang dapat ay pang-agapay lamang sa mahihirap ay nauuwi sa kamay ng may kaya, hindi ba ito isang malaking kabalintunaan? Habang marami ang
nagpapakahirap magtrabaho, bilyonbilyong pisong ayuda ang nauuwi lang sa alak, sugal, at bisyo. Noong 2021, iniulat ng Department of Interior and Local Government (DILG) 397 barangay officials ang kinasuhan dahil sa korapsyon sa Social Amelioration Program (SAP), habang sa Iriga City, halos P400 milyon ang nilustay sa maling distribusyon ng ayuda. Imbes na makatulong, nagiging kasangkapan ito ng katamaran at katiwalian, habang ang masisipag na Pilipino ang patuloy na pumapasan sa bigat ng isang bulok na sistema.
Hanggang patuloy ang pamimigay ng ayudang walang direksyon, hindi uusad ang bansa. Hindi ayuda kundi oportunidad ang solusyon sa kahirapan. Nararapat lamang na pagtrabahuin at huwag turuan ng katamaran ang mga tao. Hindi panghabambuhay na pagaasa kundi sariling pagsisikap ang ipamukha sa mahihirap. Wakasan na ang walang hanggang pagyakap ng Pilipinas sa isang kinakalawang na sistema na ang ipinapahid sa mga sugat ng mamamayan sa kahirapan ay pansamantalang lunas na puro ayuda.
DIBUHO NI JOHN TEMPLA
TUGUNAN ANG REKLAMO
PUNTO DE VISTA
UNAHIN ANG KAPAKANAN
PagyAKAP sa Bulok na Sistemang Puro Ayuda
Liham para sa Patnugot
Message Inbox +
Zhea Adolfo <zhea.adolfo@email.com> to Febby
eLEKSIYON
Koryesunistang May Alam Laban sa Halalang Puro Artista ang Laman
ni MARK ROYO
Ginagawang entablado ng mga tanyag na indibidwal tulad nina Willie Revillame, Ion Perez, Deo Balbuena (kilala bilang Diwata), at iba pa ang darating na eleksiyon, kung saan ginagamit nila ang kasikatan bilang tiket sa panunungkulan. Nakasanayan na ito sa ating bansa, at ipinapakita nito ang bulok na kultura ng eleksiyon. Sa loob ng Cor Jesu College (CJC), maraming estudyanteng nasa ikalabindalawang baitang ang nasa hustong gulang na upang bumoto, kaya may panganib na maudyok sila sa maling pagboto. Bilang resulta, magpapatuloy na naman ang sistema kung saan tinutulak ng mga hindi natutong mamamayan ang mga iniidolong hindi kwalipikado, habang natatakpan ang mga tunay na liderato para sa masang Pilipino.
Sa kabilang panig, makatwiran naman ang pahayag ni Diwata na hindi dapat agad manghusga at bigyan sila ng pagkakataon. May karapatan ang bawat isa na maglingkod at magdala ng pagbabago. Isang pagkakataon upang mag-ambag sa pamahalaan, gamit ang kanilang natatanging pananaw at karanasang maaaring maghatid ng bagong ideya at solusyon sa mga suliranin ng bayan. Subalit, kahit na sandamakmak pang pagpuputakti ng mga tanyag sa taumbayan, hindi pa rin maitatanggi ang katotohanang wala silang sapat na kaalaman upang manilbihan. Niratsada na ng 91 artista at mga kumikinang sa midya ang paghahain ng CoC, kaya muling madaragdagan ang hanay ng mga pulitikong walang alam sa batas, ekonomiya, at epektibong pamamahala. Kung patuloy nating hahayaan ang ganitong sistema, huwag nating asahang uusad ang bansa dahil umaasa tayo sa gobyernong ang iniluluklok ay puro artista. Magandang halimbawa ang ating hinahangaang si Robin Padilla, na sa kabila ng kaniyang tagumpay sa nakaraang eleksyon, ay mistulang naliligaw lamang sa Senado. Ang kawalan niya ng maayos na dekorum, tulad
Pag naay events daghan kaau ang di kalingkod and daghan kaau ang sig lakaw-lakaw.
Niña Albios <nina.albios@email.com> to Febby
Nahihirapan kami bilang babae kapag walang “flush” lalo na’t kami ay nireregla buwan-buwan. May balde at tabo ngunit may oras na walang tubig sa banyo ng Camp Raymond.
Emie Ampong <emie.ampong@email.com> to Febby
Kulang ng parking lot sa mga motor sa bandang Gate 1. Mahihirapan ang mga may motor na lumabas kasi nahaharangan.
Rhea Dolendo <rhea.dolendo@email.com> to Febby
Ang problema sa student wifi. Hindi ito umaabot sa ilang bahagi ng paaralan, tulad ng Camp Raymond rooms, na nakakaapekto sa’ming nangangailangan ng internet para sa aming mga subjects.
Nicole Tagumpay <nicole.tagumpay@email.com> to Febby
Para sa akin ang problema rito sa paaralan ay ang kakulangan ng kagamitan tulad ng electric fan kase nakakaapekto sa pag-aaral dahil sa init ng panahon, kaya’t ito ay dapat masolusyunan.
ng pagsusuklay ng bigote sa sesyon at ang kakulangan niya sa kaalaman tungkol sa mga batayang karapatan, ay nagpapakita na hindi dapat kasikatan ang maging batayan sa pagpili ng lider ng bayan. Hindi naman maipagkakailang napakaluwag ng proseso ng paghahain ng CoC sa ating bansa. Tulad na lamang sa nakagugulat na pagsumite ng CoC ni Pastor Apollo Quiboloy, na bitbit pa ang samu’t saring nakapatong na mga kasong human trafficking, panggagahasa, sekswal na pang-aabuso at karahasan. Napakadali lang maghain ng sertipiko ng kandidatura sa Pilipinas kahit mayroon pang sandamakmak na mga kaso .Kung ikukumpara,mas mahirap pa ang matanggap sa trabaho dahil sa napakaraming mga rekwayrments na kinakailangan. Matagumpay namang nananalo ang mga sikat na mga indibidwal dahil sa kakulangan ng kaalaman ng mga Pilipino sa pagtimbang ng mga kakayahan at abilidad ng mga kandidato. Madali lang sila maakit sa mga matatamis na plataporma ng kanilang mga iniidolo. Ngunit hindi nila alam na sa likod ng mga imaheng ito ay mga taong walang alam sa tunay na proseso
Sagot ng Patnugot ni Febby Bagnol
Ang iba’t ibang suliranin sa paaralan tulad ng kakulangan ng upuan tuwing may event, hindi maayos na kalagayan ng banyo, maliit na espasyo ng parking lot, mahinang WiFi connection, at epekto ng maalinsangang panahon ay nakakaapekto sa mga magaaral at guro. Ang kakulangan ng upuan ay maaaring solusyunan sa pamamagitan ng pagdaragdag ng monoblocks upang masigurong lahat ay makaupo, habang ang problema sa banyo ay maaaring tugunan sa pamamagitan ng paglalagay ng tabo, balde, at tamang koordinasyon sa awtoridad para sa sapat na suplay ng tubig. Ang maliit na espasyo ng parking lot ay maaaring maayos sa pamamagitan ng paghihiwalay ng parking para sa mga guro at estudyante, at ang mahinang WiFi connection ay dapat palakasin upang makatulong sa pag-aaral at trabaho, kasabay ng pag-block sa mga hindi angkop na websites. Sa harap ng maalinsangang panahon, maaaring magdagdag ng electric fans sa paaralan, habang hinihikayat ang mga mag-aaral na magdala ng pamaypay o mini fans at uminom ng tubig upang maiwasan ang heat stroke. Ang lahat ng mga hinaing na ito ay makaaasa kayong maipaabot ko sa administrasyon ng paaralan upang matugunan ang mga ito.
ni ANGEL BAÑAS
Dumarami ang pasanin ng mga estudyante sa Cor Jesu College (CJC) dahil sa Physical Education (PE). Bilang bahagi ng core subjects, ipinapataw sa amin ang PE na nagdudulot ng labis na stress at pagkabalisa. Nilalamon nito ang oras at pokus na dapat sana’y nakalaan sa ibang mas mahalagang asignatura. Sa halip na magkaroon ng sapat na pahinga, napupuno ang aming isip sa mga deadlines at pisikal na aktibidad. Ayon sa isinagawang panayam sa 100 Cor Jesians, 68 sa kanila ang nagsabing itinuturing nilang pabigat ang PE, habang 32 naman ang nagsabing nakakatulong ito sa kanilang kalusugan at pangangatawan. Ang ganitong resulta ay nagsisiwalat ng pangangailangan para sa balanseng sistema na hindi nagsasakripisyo sa mental at emosyonal na kalusugan ng mga estudyante.
Kung susuriing mabuti, ang PE ay may kalakip na benepisyo sa kalusugan. Ito ay nag-uudyok sa lahat na magehersisyo at maging aktibo sa mga pisikal na aktibidad. Ayon sa isang pag-aaral ng Department of Education, 85% ng mga estudyanteng aktibo sa PE ay may mas mababang antas ng stress at mas mataas na produktibidad sa klase. Isang pagkakamali kung isawalang-bahala ito, dahil mahalaga rin ang pagkakaroon ng malusog na pangangatawan upang malampasan ang mga hamon sa akademikong buhay.
Subalit, sa kabila ng mga positibong dulot nito, nagiging sagabal ito sa ilang mag-aaral ng Cor Jesu College na nais magpokus sa kanilang akademikong asignatura. Sa panayam sa 50 estudyante mula sa HUMSS at ABM strands, 60%
sa kanila ang nagsabing nahihirapan silang balansehin ang oras sa PE at kanilang academic subjects. Bilang isang manunulat na estudyante, nahihirapan din akong pamahalaan ang oras dahil sa bigat ng mga gawain tulad ng school papers, proyekto, at iba pang extracurricular activities. Bukod sa isyu ng pamamahala ng oras, ang karagdagang pressure at takot ng mga estudyante na hindi maipasa ang PE ay nagdudulot ng labis na stress at pag-aalala. Sa survey na isinagawa sa 80 estudyante sa Senior High School Department ng CJC, 53 sa kanila ang nagsabing nakakaramdam sila ng labis na anxiety tuwing may PE activities. Ang ganitong takot ay hindi lamang nakakaapekto sa kanilang mga akademikong gawain kundi pati na rin sa
kanilang pangkalahatang kalusugang pisikal, emosyonal, at mental. Sa kabuuan, ang PE ay isang time-consuming na asignatura na nagdadala ng dagdag na bigat sa mga estudyante. Bagamat may benepisyo ito sa kalusugan, may posibilidad din itong makahila pababa sa aming mga marka at makasira sa mental na kalusugan. Dahil dito, nararapat na magsagawa ang pamunuan ng paaralan ng masusing pag-aaral upang muling suriin ang sistema ng PE. Ang pagbibigay ng sapat na oras para sa relaxation at tamang pamamahinga ay susi upang makamit ang akademikong tagumpay sa Cor Jesu College.
ng pagiging opisyal. Kahit sa iba’t ibang organisasyon sa CJC, marami sa kanila ang nananalo sa eleksyon dahil sa kanilang kasikatan bilang mga dating estudyante ng paaralan. Kaya mas malaki pa ang pagkakataong manalo ang mga tanyag na personalidad kaysa sa mga karapat-dapat, na nagiging sanhi ng paglala ng kultura ng pamumunong naaayon lamang sa popularidad at hindi sa kakayahan. Sa paparating na eleksyon, wala nang puwang ang bulag na pagsunod at padalosdalos na pagpili. Kailangang magising na ang bawat botante lalo na ang mga mag-aaral ng CJC, mula sa matagal na pagkakatulog sa kasinungalingan at panlilinlang. Hindi premyo ang boto upang ibiigay sa mga maiingay at sikat, lalo na sa mga mapanlinlang na pulitiko na bihasa sa matatamis na salita pero salat sa tunay na kakayahan. Ang nakaraan ay isang leksiyon, at kung hindi pa rin ito natutuhan, ang pagkabulok ng bayan ay hindi kasalanan ng mga pulitiko kundi ng mga taong paulit-ulit na nagpapaloko.
Isang Makabagong Sandata, Hindi Isang Kalaban
ni LANCE UYCHOCO
Binabagabag ang mga estudyante ng Cor Jesu College (CJC) tungkol sa epekto ng Artificial Intelligence (AI) sa edukasyon. Pinipili ng ilan na manatiling sarado ang isipan sa halip na yakapin ang pagbabago. Bukod dito, ipinagpipilitan ng mga mapaghusga na puro pandaraya at katamaran lang ang dulot nito, habang binabaliwala ang potensyal nitong wasakin ang kabulukan ng lumang sistema. Ngunit gaano man nila subukang ipikit ang kanilang mga mata, hindi nila kayang itanggi ang hinaharap ng edukasyon at AI ang magiging pundasyong kinakailangan.
Sa kabilang dako, sinasabing nagiging tamad na ang mga estudyante dahil sa teknolohiya, na humahadlang upang maipamalas nila ang kanilang galing at talino. Subalit, maling paggamit at kakulangan ng regulasyon ang totoong problema, hindi ang teknolohiya. Ayon nga sa Knewton, tumaas ng 62% ang marka ng mga estudyanteng gumagamit ng AI-powered learning programs, na patunay sa positibong epekto ng AI sa edukasyon. Bagama’t marami ang nagdadalawangisip sa teknolohiya, may mga guro tulad ni Madam Almira Batulanon ng Cor Jesu College (CJC) na naniniwalang makabubuti ang AI kung gagamitin nang responsable. Sa kasalukuyan, unti-unti nang yumayapak ang CJC sa daang sumusuporta sa AI. Hindi na mapipigilan ang pagratsada ng AI, kaya mas mabuti pang suportahan na lamang ito kaysa sa pagwaldas sa isang makabuluhang likha ng tao. Batay sa isinagawang sarbey sa mga mag-aaral ng CJC, halos lahat ay gumagamit na ng AI upang mapadali ang kanilang mga gawain. Dagdag pa rito, ang makabuluhang pananaliksik ng mag-aaral ng CJC ay naging mabunga dahil sa AI at nakabuo ng rice crop disease detection gamit ang machine learning na maaaring tumulong sa mga magsasaka. Ipinapakita rin ng datos mula sa United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) na may kakayahan ang AI na tugunan ang mga hamon sa edukasyon, baguhin ang paraan ng pagtuturo, at pabilisin ang pag-abot sa Sustainable Development Goals (SDG). Nangunguna na ang University of the Philippines (UP), na nagpatupad ng gabay para sa tamang paggamit ng AI. Dapat itong tularan ng iba pang institusyon upang masiguro ang kapaki-pakinabang na paggamit ng teknolohiya. Sa kabila ng potensyal ng AI, hadlang ang kakulangan ng suporta ng pamahalaan. Ayon sa EdWeek Research Center, hindi gumagamit ng AI ang karamihan sa mga guro dahil sa kakulangan ng kaalaman at suporta. Kaya hindi na nakapagtatakang nananatili pa ang mababang kalidad ng edukasyon na makikita sa mababang iskor ng Pilipinas sa Program for International Student Assessment (PISA) noong 2022, kung saan nahuhuli ang mga estudyanteng Pilipino sa matematika, agham, at pagbabasa.
Sa pamamagitan ng tamang paggamit ng badyet ng Departamento ng Edukasyon (DepEd), suporta ng non-governmental organizations (NGOs), at mga pribadong sektor, mapakikinabangan ang makabagong teknolohiya. Magiging susi ito sa pagpapalit ng bulok na sistema tungo sa mas maunlad na edukasyon, na siyang kailangan para sa matatag at makatotohanang “Bagong Pilipinas”.
P-abigat E-basura
DIBUHO NI JOHN TEMPLA
Dagdag Pasanin at Gawain sa mga Cor Jesians
Pag-usbong
ng Mithiin
ni DENJANE REUSORA
Sa isang tahimik na bayan sumibol ang masasayang alaala ng bawat taong namamalagi roon. Sa simpleng paglalaro, tawanan, at biruan pa lamang umiikot ang mundo ng bawat kabataan. Ngunit habang sila ay unti-unting namulat sa realidad ng buhay, unti-unti din nilang natututuhang ang buhay ay hindi palaging maaraw, mayroon ding pag-ulan. Sa kanilang murang pananaw, nagsisimula nang maaninag ang masalimuot na larawan ng buhay, ngunit hindi nawawala ang pag-usbong ng pag-asa at pangarap.
Isinagawa ng Cor Jesu College Inc. ang Community Engagement Day sa munting bayan ng Saliducon, Sta. Cruz at ginanap ito sa paaralan ng Saliducon Elementary School. Bukal sa pusong tinanggap ng mga kabataan ang mga bisita nang may ngiti sa labi at kasabikan para sa araw na iyon. Sa paghanay ng mga disenyo at sa paghanda ng mga aktibidad, waring ipinapakita nila ang kanilang pagkakaisa at kasabikang tila ba kay tagal na nilang hinihintay na sumapit ang araw na iyon. Sa bawat munting detalye ng kaganapan ipinapakita ng mga kabataan ang kanilang taos-pusong partisipasyon sa okasyong nagmistulang isang pagdiriwang ng pagkakaisa ng bawat kilos at ngiti ng mga batang naroroon. Nakapanayam ng isa sa mga kawani ng Pintig Koryesunista si Wency Faith, isang batang babaeng nakibahagi sa naganap na selebrasyon. Si Wency ay may simpleng pangarap na maging isang nars balang araw. “Gusto nako mahimong nars, kay para makatabang ko sa ubang tao” ani ni Wency na puno ng kagustuhang maglahad ng kamay sa kapwa. Tila ba nagising ang kaniyang puso sa inspirasyon noong nakita niya ang isa sa mga intern ng Cor Jesu College (CJC) na nagbibigay ng libreng bakuna at check-up sa mga residente. Ang makitang mayroong taong handang magbukas ng kanilang palad para makatulong sa kapwa ang nag-udyok kay Wency na pasukin ang serbisyong iyon balang araw. Sa simpleng kagustuhan ni Wency na makatulong, umusbong ang kanyang mithiin na maging isang ganap na nars balang araw. Ang bawat pangarap na uusbong ay katumbas ng isang bagong pag-asa para sa ating lahat, sapagkat ang bawat batang may pangarap ay may dalang liwanag na magbibigay-inspirasyon sa kanilang komunidad at sa buong sambayanan.
SIMOY NG AKING BUHOK
Nagparamdam ang Kaluluwa ng isang Koryesunistang lumisan
KAP am ILYA
Sentrong saksi ng kabutihan at pag-asa
ni SHAINA SARAGENA
ni ZAC DINSAY & MARIELLE MANIB
“Ang bango-bango, ang bango-bango ng bulaklak”
Hindi ba kay sarap balik-balikan ang lumang kantang ito ng Viva Hot Babes na pinamagatang “bulaklak” na maihahalintulad mo sa aroma ng isang buhok ng dalaga, na tila ba’y ibabalik ka nito sa nakaraang kinalimutan at pilit nilang tinatakpan.
Umaga na naman, napag-isipan kong tumakbo para magsilbing ehersisyo kung baga. Nasa gitna ng pandemya nang mangyari ito, pero hindi na singhigpit kagaya ng nakagawian natin noon.
Habang ako’y tumatakbo may nakasabay akong magandang babae, parang nasa kolehiyo na, nakasuot siya ng sleeveless sa kanyang pang-itaas, naka-leggings naman siya sa kanyang pang-ibaba at kung iyong pagmamasdan mamahalin ang kaniyang rubber shoes, parang bagong bili pa nga. Mas lalong naging kaakit-akit ang babae dahil napakabango ng kaniyang buhok na tila ba ang bawat hibla nito ay gawa sa katas ng bulaklak na kahit kilometro ang aming layo abot pa rin sa akin ang halimuyak nito. Biglang lumiko ang babae papuntang eskwelahan, ihing-ihi raw siya paliwanag nito. Sa walang pag-aalinlangan pinapasok siya ng guwardyang nakabantay. Aniya, alangan naman sa labas niya papaihiin ang babaeng
nagmamakaawang makapasok. Dumaan ang ilang segundo, minuto hanggang umabot ng oras nakapagtataka, hindi pa lumabas ang babae, tuloytuloy ang pag-agos ng gripo at bumabaha na ang palikuran. Nakita ko siya papasok sa isang gusali ng paaralan. Sa kanyang pag-akyat dinig ko ang bigat ng kanyang bawat yapak, may kasama pa itong huning binabalot ang buong palapag. Sinundan ko siya hanggang sa ikatlong palapag. Sa aking pagdating sa tuktok naamoy kong muli ang halimuyak ng kaniyang buhok. Nagmamasid siya sa kawalang tila ba may malalim na pinag-iisipan. Sa walang pag-aalinlangan bigla siyang tumalon mula sa ikatlong palapag, rinig ko ang hagupit ng kanyang pagbagsak. Ako’y nagtataka ‘di ko maigalaw ang aking katawan, lubog na ang aking mga daliri sa dugong simpula ng gusaling aking binagsakan, ‘di ko namalayan ako’y patay na. Ilang taon man ang lumipas hanggang sa inyong makalimutan, pilit niyo mang tinatakpan ang katotohanan, mananatili pa ring buhay ang bango ng simoy ng aking buhok magpakailanman.
Bagaman mabigat ang dinadama, nahihila pa rin ang mga paa sa presensyang nakaiimbita. Lumuwag at gumaan ang puso nang matanaw ang katipunan ng mga mag-aaral at gurong nagsama-sama sa seremonyang ito. Lingon sa kanan, lingon sa kaliwa, napabuntong-hininga at napangiting abot-langit.
Lubos na pinapasalamatan ng Cor Jesu College (CJC) ang biyayang natanggap sa loob ng 64 na taon. Kada-henerasyon ay sinisiguradong may maiiwang kasaysayang mamarka sa kabuuan ng institusyon. Ngayong 2025, inaabangan ang pagtatapos ng panibagong chapel. Napag-alamang kasabay ng ika-50 anibersaryo ng CJC noong 2009 pa sinimulang planuhin ang pagpapatayo ng isang kapilya. Mula noon, nagkanikaniyang inisyatiba na ang mga asosasyon at organisasyon sa paaralan. Pinangunahan naman ng CJC alumni ang paglikom ng pera para sa nasabing proyekto. Dahil dito, naisatao nila ang tatlong pillars ng Cor Jesu College – Excellence, Community, Apostleship. Naikuwento sa panayam ni Engr. Nelson D. Tandug, direktor ng ICT (Information and Communication Technology) at opisyal ng External and Alumni Affairs, ang iilang hamon at pagsubok na nasalubong sa proseso ng paggawa ng kapilya. May naipundar man ang PTEA ng kolehiyo, hayskul, at elementarya, hindi pa rin ito naging sapat na panggastos sa proyekto. Paunti-unti pa man ang pag-usad sa pagbuo ng kapilya, hindi ito naging rason ng mga manggagawang ihinto ang pagpapagawa. Sa halip ay mas dumoble pa ang kanilang motibasyon at pagsisikap, mapaibsan lang ang daloy ng kabanalan sa paaralan. Malaking tulong din ang pagsangga ng mga sangang nakadungaw sa puno ng Mahogany. Kalaunan naman itong naging peligro dahil sa nababali at nahuhulog na sangang siyang nakaaapekto sa mga mag-aaral. Kaya naisipan nilang putulin ang mga ito at gawing upuan at mesa para sa kapilya. Ngayong umuunlad ang ating teknolohiya at ang lahat ay
palaging online, sadyang nalilimutan nating kumonekta sa ating Diyos. Ang mabubuting asal natatalikuran at humaharap sa materyal na bagay. Bilang isa sa mga institusyong makarelihiyon, hangarin ang magkaroon ng lugar na punong-puno ng panalangin. Sa usaping panalangin, hinihiling ni Engr. Tandug na magagamit ang kapilya sa mga tao kahit hindi intensyong magdasal. “That is why I didn’t want it to be closed with glass and airconditioned, I want people to just even without the intention– find themselves Maybe sit down for a while and listen and maybe talk to God.” saad ni Engr. Tandug.
“It is the irony in gigantic proportions. What I want to see is Cor Jesu College living its words.” dagdag niya. Hindi umano matimbang ang pag-uyam ng misyon ng paaralan at ang kawalan ng publikong lugar na madadasalan.
Sinadyang mapatayo ang kapilya sa gitna ng paaralan dahil sumisimbolo ito sa ating pakikitungo sa ating kapwa. Mapa-pamilya, kaibigan, o kakilala, tumutungo pa rin sa pagmamahalan at pagkakaisa.
dASAL. Sa bawat pananampalataya ito ay naging daan sa mga kamay ng komunidad na handang magbigay ng pagmamahal at pagtulong sa kapwa.
KUHA NI PRINCE CASTILLO
DIBUHO NI JOHN TEMPLA
NGITI NG PAGKAKAISA. Nagsagawa ang Cor Jesu College, INC. ng Community Engagement Day sa Saliducon Elementary School upang makapaghatid saya sa mukha ng mga kabataan.
KUHA NI ZAINA REVILLA
#AVESNYR
Venus Aves, 24, gradweyt ng valedictorian ng CJC noong 2018, nagkamit din ng Summa Cum Laude sa Unibersidad ng Pilipinas - Diliman (UP) sa digring Bachelor of English Studies (Language). Mas lalo pang pinahanga ang lahat nang siya ay kumatawan sa International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association (ILGA) sa Asya bilang isang intern sa komunikasyon. Malaking epekto ang naibubunyag sa mga taong katulad niya para mapalakas ang diwa ng ibang LGBTQI+ at hindi kailanman ikakahiya ang ninanais sundin ng kanilang mga puso. Patuloy pa ring lumalaganap ang diskriminasyon at gulo ukol sa karapatang pantao na kasalukuyang inaaksiyunan ng mga non-governmental organizations katulad na lamang ng Sumunod naman sa henerasyon ni Aves ay ang kilala rin ngayon sa kaniyang kakaibang contents sa social media. Esnyr Jhon Ranollo o “Esnyr”, 22, gradweyt sa CJC noong 2020, nagpaunlak din ng mga nakatutuwang parehong taon ng kaniyang pagtatapos sa Senior High Kasalukuyang mayroong 9.4 milyong tao ang sumusubaybay sa 2.22 milyon naman sa Youtube. Talagang
pinapataas ni Esnyr ang kasiglahan ng mga tao simula noon sa kalagitnaan ng hagupit na dala ng COVID 19. Lubos na ikinatuwa ng mga netizens ang mga bidyong nahahango sa kilig at tawa na siyang kinasiyahan ng mga tagapanood. Lumilitaw ang kanilang impluwensiya sa iilang mag-aaral ng Cor Jesu College. “Bilang isang miyembro rin ng LGBTQI+, masasabi kong hindi lang sila matalino, kundi may determinasyon din sila. Sobrang proud ako sa kanila dahil sa CJC sad diay sila nagskwela sauna and I hope ang ilahang influence kay maging motivation sa mga mag-aaral sa CJC.” saad ni Allison Dejan ng 11-ABM 1. Sambit din ni Ryan Balderama ng 11-STEM B, “I’m very proud of their achievements as a fellow Cor Jesian tungod kay na-draw out jud sa school ang best sa ilaha like Venus Aves achieving Summa Cum Laude in UP Diliman. I’m
kabataan na gustong magpahayag ng tunay
pagtatanghal sa entablado ay hindi lamang pagbibigay luwalhati kundi nagtataguyod at
Sa matapang na kulay pula ng mga silid ng Cor Jesu College may lumitaw na banayad na bahaghari na kung saan dala-dala niya ang kanyang mga makukulay na kwento, karanasan, mga pangarap na baon at sandata niya sa bawat laban sa entablado ng drag at sa mapanghamong reyalidad.
sa mga kasama nila sa komunidad ng LGBTQI+ na hindi kailanman ikakatakot kundi tanggapin at mahalin ang tunay na kagustuhan ng ating damdamin. Dahil sa kanilang mga nakamit ay lumawak din ang kanilang pagtingin sa mundo na kung saan pinanghahawakan nila ng lakas para sa maiaambag nilang tulong sa ating bansa at sa ating mundo. Hindi basta-basta nasusukat sa layo ng narating sa buhay ang
upang magpahayag, ipinamalas pa rin niya ang kanyang tunay na pagkatao na siyang nagbigay inspirasyon at lakas loob ng kanyang kapwa mag-aaral na
reyalidad na kinakaharap ng mga miyembro ng LGBTQ+ patungo sa pagpapahayag at pagyakap sa kanilang tunay na sarili. Ito’y isang midyum na sa paraang pag-indak,
Sabi nga ni Joy at Ethan sa pelikulang pangmatagalan at may mga lugar na unang tinapakan ng ating mga paa, na siyang nagpapatagal sa atin dito.
Ako’y isang batang lumaki sa probinsiya na namulat sa sumasayaw na mga halaman at puno sa malinis-malamig na simoy ng hangin at banayad na sikat ng araw, mga
BinAHA ng Ayuda
ang Malita, Davao Occidental matapos ang baha
ni CHRISTHALLENE VILLAHERMOSA
“Maligayang araw ng pasko!” bati ng mga batang nangangaroling sa kasagsagan ng paghahanda sa pasko. Bumubusilak ang mga mata dahil sa mga matitingkad na kulay ng ilaw at sa mga naihandang masasarap na pagkain. Sinusulit ang bawat oras na magkakapamilya dala sa diwa ng pagmamahal at pagkakaisa ng pasko. Subalit, lingid sa kanilang kaalaman ang paparating na hagupit.
Ayon sa Munisipyo ng Malita, noong ika-6 nang gabi ng Disyembre 2024, nagkaroon sila ng biglaang flash floods at binaha ang Brgy. Poblacion lalong lalo na sa kanilang bus terminal. Agad-agad ding inalerto ng LGU Malita ang kanilang mga mamamayan at nagsi-alisan sa kani-kanilang tahanan. Labis itong ikinabalisa ng mga taga-Malita dahil sa hindi inaasahang pagbaha sa kanilang bayan. Yanig sa social media ang mga litrato at bidyong naging saksi sa nasabing trahedya. Dahil dito, nakalap ni Gng. Maribel Guerra, ang Br. Polycarp Foundation Executive Director, ang mga impormasyon tungkol sa bahang naganap sa Malita. “When I saw the news last Dec 26, I immediately call for donations in the GC of the administrators. It was already vacation time but still nagtubag ang
“ We gathered more than P300,000 amount of goods and kitchenwares/ utensils
admin.” saad niya. Dala sa matinding lungkot at awa, sinimulan niya ang Relief Operation for the Flash Flood Victims sa temang “Together, We care. Together, We Rebuild.” Buhos ng donasyon ang naipundar ng programang ito sa loob lamang ng isang linggo. “We gathered more than P300,000 amount of goods and kitchenwares/utensils. We provided 5kg of rice, canned goods, noodles, coffee,sugar, kaldero/ kaha, 6pcs plates and spoons, 6 pcs of glass per identified family. Donations came from different groups, individuals but mostly from CJC community. 300 hygiene kits were also distributed.” sambit ni Gng. Guerra. Mahigit labimpitong isponsor ng mga organisasyon at kilalang mga tao ang nasangkot sa nasabing donasyon – PTEA College, Digos Water District, Shell Corporations, Dr. Kirt Diaz, at iba pa.
Agad-agad nila itong naihanay at pagkatapos ng mausisang pagpaplano ay ginanap na ang kanilang operasyon noong ika-17 ng Enero 2025 sa Catumbal Gym ng Brgy. Mana sa Malita, Davao Occidental. Nasa 600 na tao umano ang dumalo sa kanilang kaganapan upang mamigay ng kanilang donasyon. Nakikita sa kanilang mga mata ang saya ng pagbibigay-serbisyo o tulong para sa muling pagbangon ng kanilang bayan. Higit itong ikinatuwa, hindi lamang sa mga nasalanta sa flash flood ng Malita, pati na rin sa kabuuang institusyon ng Cor Jesu College Inc. para sa malaking tulong na pinagkaisa ng mga pusong namigay ng mga biyaya. PInapasalamatan din ni Gng. Guerra ang pribilehiyong mayroon ang Cor Jesu pagdating sa pagbibigay tulong sa komunidad. “We are lucky in CJC kay instilled na sa atoa nga motabang ta sa community so dili na kaayo lisod manuktok sa mga kasingkasing sa atong mga students, parents, faculty and staff and other stakeholders.” Alam nating lahat na hindi natin hawak ang takbo ng panahon, sapagkat kaya natin itong malagpasan at maiahon. Pagmamahalan at pagkakaisa ay likas na nakadikit sa saloobin ng bawat taong siyang nagsisilbing tulay sa damdamin. Sa institusyong Cor Jesu College, Inc., magpakailanmang ipadama sa lahat ang silakbo ng damdaming manilbihan sa kapwang nangangailangan.
BATA
Ipaunawa lagi sa mga batang ang mga bakas ng sakuna ay lilipas din at hindi ito katapusan ng mundo dahil pasasaan man ay may pag-asa ring darating!
PAMILYA
Napapatibay pa lalo ang katatagan ng tao kung ang bawat isa ay nagdadamayan lalo na sa panahon ng sakuna.
sa ating komunidad KUHA NI ZAINA REVILLA
600
P300,000 amount of goods and kitchenwares/utensils na tao umano ang dumalo sa kanilang kaganapan upang mamigay ng kanilang donasyon
Hagulgol ng isang
Hindi natin dapat sinusubukan ang damdamin ng ating mga ina. Bitbit nila ang patong-patong na responsibilidad at emosyong nililihim. Sapagkat, kung ipapairal ang kuryosidad, tiyak na matuturuan niya tayo ng leksiyon.
“
Nawa’y magsilbi ito bilang paalalang alagaan at magmalasakit sa ating Inang Kalikasang humahagulgol at nanghihingalo sa oras ng paghihirap.
INDIBIDWAL
Hangga’t may taong handang tumulong sa kapwa ang bagsik ng problema ay malalampasan din.
Ang pagtulong sa kapwa ay bahagi sa Core Value ng Cor Jesu College, kaya’t anomang bagyong darating at hangga’t may lakas pang taglay ay handang dadamay ang paaralan sa mga nangangailangan.
‘Di umano’y nabali ang sanga ng isang neem tree na sinalo naman ng mga nakakabit na kable ng koryente.
Isang dapit hapon ay nagsilibot ang maiitim na ulap sa parte ng Cor Jesu College (CJC). Umaaligid at unti-unti nang pumapatak ang luha ng mga ulap. Sinabayan pa ng malalakas na kulog at ihip ng hangin. Sa sobrang tindi ay hinahatak na pataas ang mga bubong at tuluyang punitin. Kinabukasan, Oktubre 7, 2024, nagdulot ang sinasabing Intertropical Convergence Zone (ITCZ) ng hadlang sa mga residente at mga mag-aaral.
‘Di umano’y nabali ang sanga ng isang neem tree na sinalo naman ng mga nakakabit na kable ng koryente. Ito ay kinabahala ng mga residenteng malapit lamang sa lugar. Naroroon sa maliit na daan ng Estrada 2nd, Digos City ang nasabing kaguluhan. Isang bagsakang problema ito sa mga motorista at mga mag-aaral ng Cor Jesu College na nakasanayang dumaan sa kalsadang iyon. Unti-unting umuusbong ang trapik at iba pang aberyang siyang sumira sa araw ng karamihan. Habang hinihintay ang aksiyon ng mga eksperto, nagplano at kapit-bisig na nagtulungang maayos ang nagambalang daanan. Walang ibang paraan kundi putulin na rin ang mga sangang lumalampas sa bakod upang maiwasan ang insidenteng katulad nito. Kalaunan naman ay matagumpay nilang natapos ang operasyong siya namang kinagalakan ng mga nakatira at dumadaan dito. Ni hindi natin mapagkakailang kahit sa ganoong sitawasyon ay grabe ang gambala at epekto sa mga residinte. Nawa’y magsilbi ito bilang paalalang alagaan at magmalasakit sa ating Inang Kalikasang humahagulgol at nanghihingalo sa oras ng paghihirap na dulot ng maling kagawian.
MGA NASIRA
Ang daanan papunta sa paaralan, pati na rin ang kable ng koryenteng nagdulot ng isang linggong kawalang-koryente sa nasabing lugar na naapektuhan.
PROBLEMA
Bawat patak, hinahati ng
Buhos. Salin. Ulit.
Nagsilipatan ng bahay habang bitbit ang timbang magdadala sa premyong inaasam ng marami. Bagama’t nilalamig at inaantok, kumakayod pa rin maitawid lang ang araw na ito.
Napalilibutan man ang Pilipinas ng yamang-tubig, nakararanas pa rin ito ng matinding kakulangan sa tubig
SOLUSYON
Magtipid ng tubig, gumamit ng makabagong teknolohiya, mag-recycle ng wastewater, mag-ani ng tubig-ulan, at magturo ng kahalagahan ng konserbasyon.
2.7 BILYON
ka tao ang nauuhaw sa presensya ng tubig
1.1 BILYON
naman ang nakukulangan sa suplay ng tubig kada buwan sa isang taon
Buhos. Salin. Ulit. Malapit nang mapuno ang timbang kasalukuyang dinadaluyan ng malamig na tubig. Nagsimula na ring mag-igib ang aming kapitbahay na kinakailangan maaga rin sa kanilang pinapasukan. Isang timba nalang ang pupunuin at kumpleto na ang dalawang dram ng tubig na gagamitin sa araw na ito.
Buhos ng problema.
Naisip kong maraming pagbabagong ang inisa-isa nating isaayos. Malinaw na umuunlad at umuunlad ang ating pamayanan subalit mayroon din itong kabayaran. Patuloy na tumataas ng ating populasyon sa puntong hindi na kayang pagkasya-kasyahin ang tatlong porsiyento ng tubig-tabang. Sinasaad ng World Wildlife (WWF) na kasalukuyang nasa mahigit
1.1 bilyon ka tao ang nauuhaw sa presensya ng
PATAK NG BUHAY.
Sa kakulangan ng tubig, ang bawat patak nito ay nagsisilbing paalala sa malupit na pagsubok na naging dahilan sa pagdurusa, kagaya lamang ng 72 estudyante ng Cor Jesu College (CJC).
Hamon
AMOEBA?
Ayon kang Campbell, ang amoeba ay isang mikroorganismong may isang selula at walang tiyak na hugis. Gumagalaw ito gamit ang pseudopodia at karaniwang matatagpuan sa tubig-tabang o lupa.
SINTOMAS
Ayon sa World Health Organization, ang mga sintomas ng impeksyon sa amoeba (amoebiasis) ay maaaring kabilang ang pananakit ng tiyan, pagtataeng may dugo o mucus, lagnat, pagduduwal, at panghihina.
Sa malalang kaso, maaari itong magdulot ng pagbuo ng abscess sa atay.
tubig; 2.7 bilyon naman ang nakukulangan sa suplay ng tubig kada buwan sa isang taon. Tinatantyang nasa 500 milyong tao naman ang walang ni isang pagkukunan ng tubig sa Asya. Lalong mahirap ito dahil nasa dapit ng ekwador ang halos sa mga bansang kabilang sa Asya at isa na roon ang bansa nating Pilipinas. Patuloy na agos ng unos. Napalilibutan man ang Pilipinas ng yamang-tubig, nakararanas pa rin ito ng matinding kakulangan sa tubig. Sa loob ng 117.3 milyong tao, 52% doon ay naghihirap sa walang permanenteng pinagkukunan ng tubig. Ayon sa Water Org., sinimulan na ng gobyerno noong 2010 na magsagawa ng mapang madaanan patungo sa serbisyong nauukol sa tubig.
Matatapos ang proyekto ngayong 2028 at sana ito ay para kaginhawaan ng mga mamamayan at hindi kinaaabalahan.
Pagkalunod ng publiko sa uhaw. Banta ito sa publiko ng Digos City na nakararanas din ng kawalan sa tubig-gripo.
“
Nagiging sirangplaka habang nag-iigib ng tubig. Ang katanungang hanggang kailan pa ba ay mananatili sa damdamin.
Dahil dito, pinoproblema ng libu-libong pamilya kung paano mapunan ang kanilang kabahayan ng tubig. Nagsi-agahan ng gising ang mga residente para bang nakipagkarera makapag-imbak lang ng tubig.
Sa pinaunlak naman sa sarbey sa paaralang Cor Jesu College (CJC), mahigit 72 sa 100 na estudyanteng lumahok sa sarbey ay nagdudusa sa kawalan ng tubig-gripo.
Sinasabi nilang walang pinipiling oras ang paglisan ng tubig sa kanilang mga tahanan. Nahihirapan sa bawat gawaing-bahay at kani-kaniyang pangangailangan dahil nga sa sobrang kakulangan ng tubig. Binanggit din nila ang mga isyung pantubig na nararanasan sa paaralan. “Noong kailangan ko nang uminom ng tubig mahina or minsan wala. Sa cr naman minsan walang tubig kaya minsan hindi nakaka-flush ng toilet.” karanasan ni Angel Sode ng 11-ABM B. Rumaragasang pagsubok.
“Tuwing alas 5 ng umaga ay humihina na ang tubig sa amin. Minsan naman ay wala talagang tubig, kaya naman pumupunta pa kami sa bahay ng aking tita at tito upang makakuha ng tubig para makaligo.” sagot ni Cyvic Lacaba ng 11- HUMSS B. Kinaiinisan niya ang pamumuhay na ito dahil hindi kaaya-aya ang ganitong bungad sa kaniyang araw. Isang pangunahing sanhi ng pagkawala ng tubig ay ang pagbago ng ating klima. Ngayong taong 2024, mas lumala pa ang epekto ng malaimpyernong heatwaves na siyang nagdudulot ng tagtuyot
upang matiyak na ang mga problema sa tubig-gripo ay nalulutas” Nananawagan din ang ibang mamamayang direktang apektado sa kawalan o kakulangan ng tubig sa Digos Water District. Napukaw naman ang atensyon ng Digos Water District ukol sa isyung ito. Umabot na raw sa 84% ang utilization rate ng kanilang suplay sa tubig kung kaya’t humihina ang agos ng tubiggripo tuwing mga oras na maraming residente ang gumagamit. Igniit ng Acting General Manager Engr. na si Engr. Franklin Retes, “Usually, the rule of thumb there is usually 60% in order for you to have a good supply especially during peak hours.” Mayroong tatlong pumping station na kasalukuyang pinapatayo upang subukang lutasin ang kakapusan ng kanilang suplay sa tubig.
Buhos. Salin. Ulit. Nagiging sirang-plaka habang nagiigib ng tubig. Ang katanungang hanggang kailan pa ba ay mananatili sa damdamin. Sa rami ng maaaring mawala ang pangunahing pangangailangan pa ang napuna. Digoseños ay mag-iigib at mag-iigib pa rin makakuha lang ng panglinis sa katawan natin. Mga diskarte ay lubos na paghihirapan habang sinusolusyonan pa ang trahedyang umaaapekto sa pang-araw-araw na gawain. Sa bawat patak ng gripo ay kinakailangan pang ihati para sa sandamakmak na naghihirap din.
Baso ng Panganib
“Plic….plic…plic…” ang tunog ng marahang pagpatak ng tubig mula sa gripo sa likod ng kanilang bakuran. Ang mga patak na ito ay tila nakakahumaling na musika sa tenga ni Denzel, isang Senior High School na estudyanteng nag-aaral sa Cor Jesu College Inc., siya ay tumatakbo papunta sa likod ng kanilang bakuran dala-dala ang basong may basag na gilid.
“Uy! naay tubig! saktong-sakto uhaw kaayo ko!” masigla niyang sabi habang pinapanood ang dahan-dahang pagsakop ng tubig sa loob ng baso. “Ahhh… salamat!” aniya bago niya nilagok ang tubig. Sa ilalim ng nagbabagang araw, pawis na pawis si Denzel matapos mag bisikleta kasama ang kanyang mga kaibigan. Ang init ay parang apoy na tumutunaw sa kanyang lakas. Ngunit ang tubig mula sa gripo ay tila sagot sa kanyang uhaw. Hindi alintana ni Denzel ang hitsura ng tubig, ito ay madilaw-dilaw, may lumulutang na mga maliliit na dumi, at amoy-lupa. Hindi maipinta ang kaniyang mukha nang inamoy niya
Sa likod ng malinaw na anyo ng likido ay nagtatago ang isang hindi nakikitang kaaway mga mikrobyo at parasite
ang tubig ngunit wala siyang magagawa kung hindi inumin ito. Para sa kanya, ang mahalaga ay maibsan ang uhaw na parang nanunuyo sa kanyang lalamunan. Sa bawat patak na nahuhulog sa baso, parang lumalapit siya sa kanyang sandaling kaligayahan. Sa paglipas ng oras, biglang sumakit ang kaniyang tiyan at walang tigil ang kaniyang pagdumi. Hindi niya mailarawan ang kaniyang nararamdaman “mura kog kasukaon tapos malipong rakog kalit”, saad ni Denzel. Untiunting namumuo ang kanyang pawis kasabay nito ang panghihina ng kanyang buong katawan. Hindi lingid sa kaniyang kaalamang
ang tubig na nagmistulang tagapaligtas niya mula sa uhaw ay may bitbit na kapahamakan. Sa likod ng malinaw na anyo ng likido ay nagtatago ang isang hindi nakikitang kaaway mga mikrobyo at parasite, kabilang ang amoebang handang sirain ang kanyang murang katawan. Ang amoeba ay naglalakbay sa bituka, tahimik ngunit walang tigil na sumisira sa mga tisyu, nagdudulot ng pananakit ng tiyan, walang tigil na pagtatae, at kung minsan, labis na panghihina. Ang bawat lagok ay tila isang patibong na dahan-dahang magpapahina sa kanyang lakas. Ang amoeba, na halos hindi nakikita ng mata, ay may kapangyarihang gawing bangungot ang simpleng pag-inom ng tubig. Sa bawat oras na lumilipas, unti-unting nawawala ang sigla ni Denzel. Ang dati niyang masayahing mukha ay napalitan ng pagod at paghihirap. Ang kanyang murang katawan na may timbang na 50 kilos ay nabawasan ng 3 kilos, siya ay payat na ngayon at hinahabol ang bawat hininga, ito’y isang patunay na umaatake na ang hindi nakikitang kaaway. Ang kwento ni Denzel ay paalala na ang simpleng tubig, na dapat ay simbolo ng buhay, ay maaaring maging instrumento ng panganib sa mga lugar na kinaligtaan ng sistema. Ang ganitong trahedya ay paulit-ulit na nangyayari sa maraming baryo kung saan ang kaligtasan mula sa maruming tubig ay tila isang pangarap lamang. Ang simpleng “plic... plic... plic” mula sa gripo ay hindi lamang tunog ng tubig. Ito’y tunog ng panganib, isang babala na bawat patak ay may dalang hamon na kailangang tugunan ng mga makapangyarihan at mga mamamayan..
ni FEBBY BAGNOL
ni MARIELLE MANIB
Ang tubig ay may pangunahing papel sa maraming tungkulin ng ating katawan
UHAW-GALAW.
Umaagos ang pawis sa bawat kilos na nagdudulot sa kakulangan ng tubig sa katawan o “Dehydration”. Bumabaha ang mga benepisyong makukuha ng tao sa simpleng pag-inom lamang ng tubig.
KUHA NI ZAINA REVILLA
Bakit importante ang maging hydrated palagi?
Ang tubig ay nakatutulong sa pagpapabilis ng metabolismo at maaaring magdulot ng pakiramdam ng kabusugan.
Ang tubig ay nakatutulong sa pagpapababa ng gana sa pagkain dahil madalas itong naiisip na gutom, ngunit dehydration pala ang nararamdaman ng katawan.
Ipinakita ng pag-aaral na ang paginom ng mas maraming tubig na 64 fl oz (1.9 L) araw-araw ay nagdulot ng mas kaunting mga episode ng paulit-ulit na cystitis o UTI.
TUBIGay-Buhay
Benepisyo ng daloy ng tubig sa katawan
FLUpolasyon:
Sa bawat lunok, agos ng buhay ang dumadaloy sa dugo. Sa panahong umaapaw ang init sa mundong ginagalawan ng sangkatauhan, isa sa mga maaaring sandata ng isang indibidwal ay ang pag-inom ng tubig.
Ang tubig ay mahalaga sa katawan: naghahatid ng nutrisyon, nag-aalis ng dumi, nagpoprotekta sa kasu-kasuan at organo, at nagpapanatili ng tamang temperatura ayon sa UC Davis Health. Kung kaya’t pinapayong uminom ng tamang halaga ng tubig araw-araw upang maiwasan ang dehydration. Inirerekomenda ng US National Academy of Medicine ang pag-inom ng 3 litro ng tubig araw-araw para sa mga lalaki at 2.1 litro para sa edad na 19–30 gulang. Batay sa pag-aaral at pagsusuri ng University of California San Francisco (UCSF), ang pagbawas ng timbang, kontrol ng fasting blood glucose, pag-iwas sa sakit ng ulo, UTI, at kidney stones ang mga benepisyong dala ng pag-inom ng tubig.
Impeksyon sa daanan ng ihi
(Urinary Tract Infection [UTI]) Sa mahigit kumulang 150 milyong tao ang naaapektuhan ng UTI bawat taon, napag-alaman na ang pag-inom ng tubig ay nakatutulong upang maibsan ang epekto nito at ang pagkakataong magkaroon nito. Ipinakita ng pag-aaral na ang pag-inom ng mas maraming tubig na 64 fl oz (1.9 L) arawaraw ay nagdulot ng mas kaunting mga episode ng paulit-ulit na cystitis o UTI at mas kaunting pangangailangan para sa antibiotics.
Kasabay ng pagtaas ng temperatura ng mundo ay ang pagtaas din ng mga kasong nadadala sa paaralang klinika ng Basic Education Department - Cor Jesu College dahil sa hindi karaniwang dami ng mga batang mataas ang lagnat.
Ang lagnat ay isang pansamantalang pagtaas ng temperatura sa katawan upang labanan ang isang sakit o karamdaman. Ito ay tumutulong sa katawan na labanan ang impeksyon sa pamamagitan ng pagtaas ng temperatura, na nagpapahina sa mga bakterya at virus. Pinapalakas din nito ang immune system upang makagawa ng mga puting selula ng dugo at antibodies laban sa impeksyon. Kaugnay rito, halos anumang impeksyon ay maaaring magdulot ng lagnat, tulad ng mga impeksyon sa buto, appendicitis, meningitis, at mga impeksyon sa balat. Kasama rin dito ang mga impeksyon sa respiratoryo (ubo at sipon), urinary tract, at gastroenteritis, pati na rin ang pneumonia at tuberculosis. Maaari ring sanhi ito ng seasonal influenza. Ang seasonal influenza ay isang matinding impeksyon sa respiratoryo na dulot ng mga influenza virus. Karaniwan ito sa lahat ng bahagi ng mundo at karamihan sa mga tao ay gumagaling nang walang paggamot. Batay sa datos ng paaralang klinika ng Basic Department Education ng Cor Jesu College, may kabuuang 279 kaso ng mataas na lagnat ang naitala mula sa buwan ng Agosto hanggang sa buwan ng Nobyembre taong kasalukuyan. Kasali na rito ang rekord ng elementarya, junior high school at
Pagbawas ng timbang Ang tubig ay nakatutulong sa pagpapabilis ng metabolismo at maaaring magdulot ng pakiramdam ng kabusugan, kaya’t mababawasan ang pagnanais na kumain ng sobra, batay sa resulta ng nasabing pag-aaral. Ayon sa isang artikulo mula sa pahinaryang Johns Hopskins University, ang pag-inom ng mas maraming tubig ay maaaring makatulong sa pagbaba ng timbang sa ilang paraan. Una, ang tubig ay maaaring magsimula ng proseso ng thermogenesis o pagtaas ng produksyon ng init sa katawan na nagpapabilis ng metabolismo. Pangalawa, ang tubig ay nakatutulong sa pagpapababa ng gana sa pagkain dahil madalas itong naiisip na gutom, ngunit dehydration pala ang nararamdaman ng katawan. Higit pa rito, ang pag-inom ng tubig bago kumain ay nakatutulong sa pagpapadama ng kabusugan, kaya’t nababawasan ang konsumpsiyon ng pagkain. Pagbaba ng antas ng fasting blood glucose Ang diabetes ay isang sakit na kung saan may kinalaman sa blood glucose. Ito ay isang metabolic disorder na nangyayari kapag ang katawan ay hindi nakagagawa ng sapat na insulin o hindi nito nagagamit nang maayos ang insulin na nagiging sanhi ng pagtaas ng antas ng asukal sa dugo (hyperglycemia). Batay sa pag-aaral, ang pag-inom ng tubig bago ang fasting blood sugar test ay maaaring magpababa ng antas ng asukal sa dugo, o kaya naman ay pigilan itong tumaas ng labis. Ang tubig ay tumutulong upang mas maraming glucose ang mailabas mula sa dugo. Kapag ang isang tao ay dehydrated, ibig sabihin nito ay mababa ang kabuuang volume ng dugo sa katawan, ngunit ang antas ng asukal ay mananatiling pareho.
Pagkawala sa sakit sa ulo Ang pagsakit sa ulo ay may iba’t ibang dahilan at isa narito ang dehydration. Ayon sa nasabing pagaaral, nalaman na ang interbensyon ay kaugnay ng pagpapabuti ng Migraine Specific Quality of Life (MSQL) score ng mga kalahok ng 4.5 puntos at pag-uulat ng mas kaunting araw na may katamtamang sakit ng ulo; gayunpaman, ang mga resulta ay hindi naging statistically significant. Ayon din sa pahinaryong Cleveland Clinic, habang lumiliit ang utak, humihiwalay ito sa bungo, naglalagay ng pressure sa mga nerbiyos at nagdudulot ng sakit. Kahit mild na dehydration ay maaaring magdulot ng sakit ng ulo, ngunit kapag uminom ng tubig, bumabalik sa normal ang utak at nawawala ang sakit.
Kidney stones Ang kidney stones ay nabubuo mula sa mga kristal at maaaring harangan ang daloy ng ihi habang ito ay umaalis mula sa mga kidney patungo sa ureters, ang mga tubo na nagdadala ng ihi papuntang pantog.
Ayon sa National Kidney Foundation, mahigit kalahating milyong tao ang bumibisita sa mga emergency room ng ospital sa U.S. taon-taon para sa paggamot ng kidney stones, at isa sa bawat sampung tao ang maaaring makaranas nito sa kanilang buhay. Ang mga kalalakihan ay may kaunting tyansyang magkaroon nito. Kaugnay sa nasabing pag-aaral, ipinahayag din ng National Institutes of Health ang pagtaas ng bilang sa pag-inom ng tubig ay isang epektibo at ekonomikal na paraan upang madagdagan ang dami ng ihi at mabawasan ang konsentrasyon ng calcium, oxalate, at iba pang mga asin sa ihi, na maaaring makatulong sa pagpapabagal ng proseso ng pagbuo ng bato.
To our knowledge, this is the first study assessing the benefits of water consumption on clinical outcomes broadly
“The amount of rigorous research turned out to be limited, but in some specific areas, there was a statistically significant benefit,” pahayag ni Benjamin Breyer, MD, tagapangulo ng Departamento ng Urology ng UCSF at senior na may-akda ng pag-aaral. “To our knowledge, this is the first study assessing the benefits of water consumption on clinical outcomes broadly.”
Sa agos ng buhay, ang simpleng aksyon ay may malaking epekto. Sa simpleng paginom ng tubig, maraming pwedeng matamo upang maingatan ang ating kalusugan. Huwag kalimutan na ang kalusugan ay isang mahalagang yaman. Maglaan ng oras para alagaan ang iyong katawan, lalo na sa paginom ng sapat na tubig araw-araw, upang mapanatili ang iyong lakas at kalusugan.
natibo:
senior high school. “Actually, ang pagtaas sa cases of fever kay tungod sa seasonal common flu. Naa may common flu karon sa school, maong nitaas ang cases sa atong fever. Possible na siya tungod sa weather or mga sakit na nakuha sa gawas sa school. Tapos, isa pud sa reason is kapag naay nagsakit, dili man dayun mag-isolate sa sarili, dili dayun mag-wear og face mask, dili dayun mag-follow og preventive measures para dili makatakod. So, ang tendency is if you feel sick and you have signs and symptoms although you’re not yet diagnosed and then you interact with your classmates, unknowingly nakatakod naka sa imong classmate then imong classmate makatakod na sad sa lain,” pahayag ni Paulina Melendez, RN, ang nars ng paaralan sa Basic Education Department patungkol sa isyu ng pagtaas ng kaso ng lagnat. Bilang karagdagan, ang mga sintomas ng seasonal influenza ay karaniwang nagsisimula 2 araw matapos mahawa. Kabilang dito ang lagnat, ubo (karaniwang tuyo), sipon, matinding pagkapagod, sakit ng ulo, pananakit ng kalamnan at kasu-kasuan, at sore throat. Ang ubo ay maaaring magtagal ng 2 linggo o higit pa. Habang patuloy ang pagbabago ng klima, patuloy rin ang pagdami ng mga sakit dulot nito, tulad ng seasonal
influenza. Kung kaya’t mas mabuting alagaan ang sarili at ugaliing kumain ng masustansyang pagkain. Iwasan ang anomang paraan na maaaring makakuha ng sakit o kaya’y maging dahilan sa pagkalat ng sakit sapagkat mahirap na kung puno ng flu ang populasyon o sa madaling sabi, FLUpolasyon.
Kasabay ng patuloy na pagtaas ng temperatura sa mundo ay ang patuloy rin na pagtaas ng mga basurang hindi madaling mabulok — ang mga plastik. Ang bansang Pilipinas ay isa sa pinakamalalaking kontribusyon sa pagtapon ng plastik, na may 36.38% ng pandaigdigang basurang plastik lalo’t lalo na sa karagatan. Kung kaya’t isang grupo ng mag-aaral mula sa Cor Jesu College, Inc. ang gumawa ng pag-aaral tungkol sa isang alternatibo sa plastik na ginagamit ngayon.
Ang pag-aaral na ito ay pinamagatang AtisFlex: Utilizing Atis (Annona squamosa) Fiber for Innovative and Eco-Friendly Bioplastic Production na may layuning maibsan ang epekto ng mga plastik lalo’t lalo na sa oras ng baha sa siyudad ng Digos sa pamamagitan ng kanilang gagawing pag-aaral na may kaibahan sa commercial plastics na may dalang kontribusyong bawasan ang plastic pollution lalo’t lalo na kapag sa panahon ng pagbaha. Bukod sa nabanggit na layunin, ang pag-aaral na ito ay patungkol sa pagsasama ng
hibla ng atis (atis fibers) sa bioplastic upang mapahusay ang lakas nitong makatiis sa puwersa at ang kakayahan nitong sumipsip ng tubig. IAng mga pangunahing materyales na ginamit para sa nasabing bioplastic ay pulverized atis fiber, glycerin, gulaman, at tubig. “Our study aims at sustainability and cost-effectiveness. Kay sa results sa amoang study is duha ka-mixture na encompasses ang commercial plastic sa tensile strength ug dali ra pud siya buhaton and dili siya gasto kaayo kay common household materials lang among gamit. Also, it contributes to the environmental awareness sa school kay through studies like this maka-encourage siya na naa pa diay other innovative ways na ma-solusyonan atoang problems sa community especially sa plastic waste,” pahayag ni Joanalyn Gapasin, ang isa sa mga lider ng nasabing pag-aaral.
ni GABRIEL BUDIONGAN
YAPAK.
Karugtong sa ating buhay ang bawat kilometrong hinahakbang ng ating mga paa tungo sa mas malusog na pangangatawan at takbo ng ating kalusugan. Isa ang pagsali sa mga “FunRun” sa paraan upang pahabain ang buhay ng tao.
KUHA NI CHERIE ARELLANO
Takbong Pangkalusugan
Simula sa isang hakbang, milya ang mararating para sa kalusugan. Sa layuning maibsan ang pagkakataong magkasakit, karamihan ay sumasali sa isang masayang pagtitipon na kung saan isang paraan na naglalayong pagsama-samahin ang komunidad para sa kalusugan, kasiyahan, at layuning pagtulong — ang fun run.
Ayon sa pahayag ng University of Science and Technology Philippines, may inihahandog na mga benepisyo ang pagsali ng fun run. Kabilang na rito ang pagpapalakas ng mga kalamnan at kalusugan ng puso, pati na rin ang pagpapalabas ng endorphins o tinatawag na “feelgood” hormones. Ang mga hormones na ito ay nakatutulong upang mapanatili ang balanseng emosyon, magdulot ng kasiyahan, at mapabuti ang pangkalahatang kalusugan ng isip. Kamakailan lamang, ginanap ang Cor Jesu College (CJC) Silaw Fun Run na may temang “Running in the Light of His love” noong ika-30 ng Septyembre, 2024, bilang isa sa mga paraan upang ipagdiwang ang ika-65 anibersaryo ng nasabing paaralan.
“Para sa akoa, important ang nahitabong fun run sa health, especially nga 6.5 km ang fun run so naka-help siya para mapalig-on ang cardiovascular endurance nato. Isa pa pud, naka-help siya sa mental health ug nag-cultivate og healthy living,” ani Cris Jerold Bando, isang mag-aaral mula 11 - STEM 7 na sumali sa nasabing aktibidad.
Bilang karagdagan, ang mga kalahok na nagsagawa ng dalawa hanggang apat na beses na higit pa sa inirekomendang dami ng katamtamang pisikal na aktibidad tulad ng pagsali ng fun run ay nagkaroon ng 26% hanggang 31% na mas mababang panganib ng pagkamatay mula sa anumang sanhi at 28% hanggang 38% na mas
mababang panganib ng pagkamatay dahil sa sakit sa puso. Bukod pa rito, may naitalang 25% hanggang 27% na mas mababang panganib ng pagkamatay mula sa mga hindi kaugnay sa sakit sa puso batay sa datos na nakalap ng isang pagaaral na naipublish sa journal ng Circulation. Habang patuloy ang pagusbong ng teknolohiya, iba’t ibang sakit din ang umiiral. Para hindi masali sa bilang ng mga taong nagkakasakit, kinakailangang hubugin ng maayos ang lifestyle, kabilang na rito ang pag-eehersisyo at pagsali ng iba’t ibang aktibidad na nakatutulong sa ating labanan ang mga kalabang pilit salakayin ang ating katawan tulad na lamang ng takbong pangkalusugan.
Pusta sa Panandaliang Ligaya
MALAYANG KULUNGAN
Sa likod ng alingawngaw ng katahimikan
dulot ng Depresyon
Sa likod ng bawat kaway sa kamay at ngiting nakaguhit sa mukha ay ang nakatagong bigat ng katahimikan na kung saan ang kaluluwa’y napagod na sa kasasayaw sa mga aninong pilit silang kinukulong sa sarili nilang isipan — ang depresyon.
Ang depresyon ay isang karaniwang at seryosong sakit sa pag-iisip na negatibong nakakaapekto sa kung paano ka nakararamdam, nag-iisip, kumikilos, at tumitingin sa mundo. Ito ay naiiba sa karaniwang pagbabago ng damdamin at reaksyon sa pang-araw-araw na buhay. Maaari itong makaapekto sa lahat ng aspeto ng buhay, kabilang ang mga relasyon sa pamilya, kaibigan, at komunidad. Maaari rin itong magdulot o maging resulta ng mga suliranin sa paaralan at trabaho. Maaaring maranasan ang mga sumusunod na sintomas ng depresyon: hirap sa konsentrasyon, pakiramdam ng labis na pagkakasala o mababang pagpapahalaga sa sarili, kawalan ng pag-asa tungkol sa hinaharap, mga iniisip tungkol sa kamatayan o pagpapakamatay, pagka-abala sa pagtulog, pagbabago sa ganang kumain o timbang, at pakiramdam ng matinding pagkapagod o kawalan ng enerhiya. Ayon sa World Health Organization (WHO), mahigit kumulang 280 milyong tao ang may depresyon. Higit sa 700,000 tao ang namamatay dahil sa pagpapakamatay bawat taon. Ang pagpapakamatay ang ika-apat na pangunahing sanhi ng kamatayan sa mga may edad na 15–29 taong gulang. Kaugnay rito, ang mental illness ay naging ikatlong pinakakaraniwang kapansanan sa Pilipinas, kung saan anim na milyong Pilipino ang namumuhay na may depresyon at pagkabahala (anxiety). Dahil dito, ang bansa ay may ikatlong pinakamataas na antas ng sakit sa pag-iisip sa rehiyon ng Kanlurang Pasipiko. Batay sa datos ng 2021 Young
Adult Fertility and Sexuality Study (YAFS5), ang ikalimang serye ng pambansang survey tungkol sa kabataang Pilipino na pinangunahan ng University of the Philippines Population Institute (UPPI), halos isa sa bawat limang kabataang Pilipino na may edad 15-24 ang nag-isip nang tapusin ang kanilang buhay. Gayumpaman, ang iba’t ibang
ahensiya ng gobyerno at pribadong organisasyon ang nagtulong-tulong upang mapigilan ang pagtaas ng mga bilang dahil dito. Ang Kagawaran ng Kalusugan, at ang Philippine Council for Mental Health (PCMH), bumuo ng mga polisiya at serbisyo ukol sa kalusugan ng pag-iisip. Isa na rito ang Mental
tulong mula sa sinuman. Ang ilan na humingi ng tulong ay karamihan ay mula sa malalapit na kaibigan o kapwa kabataan (25% ng mga nag-isip ng pagpapakamatay), sinundan ng mga magulang/tagapag-alaga (7%) at iba pang kamag-anak (5%). Bilang karagdagan, isa lamang sa bawat 10 kabataang adulto ang may kaalaman tungkol sa mga programa o serbisyo ukol sa pag-iwas sa pagpapakamatay. Kung kaya’t tumaas ng 7.5%, na katumbas ng halos 1.5 milyong kabataan na may ganitong karanasan sa depresyon na kalaunay magtulak sa kanilang kitilin ang buhay. Sa kabila ng tumaas na bilang, patuloy pa rin ang pagbibigay serbisyo at paggawa ng iba’t ibang paraan para dito. Katulad na lamang ng paaralang Cor Jesu College na kung saan nagsagawa ng Mental Health Awareness Seminar, Mental Health Session at iba pang medyum upang magampanan ang tungkulin bilang isang komunidad laban dito. Sa buhay, hindi nawawala ang mga problema. May mga sitwasyong sinusubukan talaga ang pag-iisip ng isang indibidwal tulad depresyon, subalit nawa’y magkaroon ng lakas upang malampasan ito. Ang depresyon ay isang seryosong kondisyon, kaya’t mahalagang humingi ng tulong at gabay para sa tamang solusyon upang makawala sa malayang kulungang gawa ng alingawngaw ng katahimikan.
“Kalungkutan ang bumabalot sa aking katawan, nakakapanghinayang sapagkat ang perang aking pinaghirapan ay nawala na ng tuluyan”
Takot at lungkot ang bumabalot sa kanyang katawan. Hindi kayang takpan ng mga pilit na ngiti ang kanyang malungkot na mukha. Ang mga mata niya ay tila salamin ng kanyang nararamdaman, malungkot, magulo, at puno ng panghihinayang. Bagama’t nakangiti, masisilayan mo pa rin sa kanyang mga mata ang banaag ng lungkot. Tila ba ang kanyang buhay ay napakamakulimlim dahil wala ni isang sinag ng araw ang kanyang nasaksihan. Sa bawat tiklop ng pahina ng kanyang buhay, ang mundo niya ay umiikot sa masalimuot na laro, ang online games, lalo ang scatter. simpleng libangan na pampalipasoras lamang upang makalimutan ang bigat ng presyon at pasanin na hatid ng paaralan. Ngunit nagtagal ay unti-unti na itong nahulog sa makamandag na laro na kumuha sa natitirang pag-asa ng kanyang buhay. Mula sa panayam ng isa sa mga magaaral ng Cor Jesu College na nagmula sa ikalabing-isang baitang galing sa STEM 3 na si Celso Montigo III, siya ay biktima sa isang makamandag na laro na nilaanan
niya ng pera at oras sa pag-aakalang ito na ang tulay upang kumita siya ng mas malaking halaga. Ngunit kabaliktaran ang kanyang sinapit, mahigit tatlong daang perang pinaghirapan niyang kunin ay kinain nalang ng laro at hindi na muling iluwal pabalik sa kanya. Sa bawat pindot at bawat segundo ng laro, hindi niya namamalayan na unti-unti na siyang nalulunod sa ilusyon ng panandaliang ligaya. Ang simpleng
libangan ay naging ugat ng kanyang pagkabigo, ang oras na dapat ay inilalaan para sa kanyang mga pangarap ay naaksaya sa mga panalong walang tunay na halaga. Ang bawat pagkatalo ay tila patalim na
mahalagang aral na nais niyang ibahagi sa iba. Saad niya, mahalaga ang pagkakaroon ng disiplina at limitasyon, lalo na sa paggamit ng teknolohiya at paglalaro ng online games. Aniya, “Dili nimo
ni DENJANE REUSORA
NU BUMAWI NANG MALUPIT!
Biting Pasilidad
Ugat ng Malabong Tagumpay ni REXSUR DEMAULO
NU Bulldogs Tennisters pinatahimik ang maingay na ungol ng UST Growling Tigers Tennisters, ginintuang trono, sinambilat
ni LORRAINE ALBARACIN
Nasa bingit ng pagkatalo ang ibang mga atleta ng Cor Jesu College (CJC) dahil sa kakulangan ng mga pasilidad na kinakailangan upang maipamalas nila ang kanilang talento at magtagumpay. Sa kabila ng kanilang walang sawang pagsusumikap at dedikasyon, ang kanilang mga pangarap ay nauurong dahil sa limitadong espasyo at kagamitan para sa tamang pagsasanay. Sa ganitong sitwasyon, nagiging malabo ang tagumpay na kanilang inaasam, dahil mas pinahahalagahan ang mga nakasanayang isports kaysa sa iba pang disiplina na may potensyal na magtagumpay.
Binuhay ni Andrei Padao ang National University Bulldogs Tennisters matapos mapasakamay ang Most Valuable Person (MVP) at Rookie of the year (ROY) sa mainit na laban kontra kay Steven Sonsona ng Unibersidad ng Santo Tomas (UST) sa (6-3, 6-0) na iskor upang umagapay at depensahan ang ikaanim sa ginto sa University Athletic Association of the Philippines (UAAP) Season 87 Men’s Lawn Tennis Tournament, ika-12 ng Abril na naganap sa Felicisimo Ampon Tennis Center.
PATULOY LUMANGOY
Ikaanim na ginintuang trono’y dinepensahan at bangis ng kalaba’y hindi inurungan.
Napasakamay rin ni Padao noong nag-aaral pa lamang siya sa Cor Jesu College (CJC), paaralang naging dahilan sa pagiging hinog sa larong tennis ang ginto sa 2018 Palarong Pambansa, ikaapat at ikatlong ranggo sa Pilipinas noong 2018
Sa kabilang dako, nararapat lamang na patuloy na magbanat ng buto ang mga atleta sa kabila ng kakulangan sa mga pasilidad. Hindi dapat mawalan ng saysay ang kanilang dedikasyon at pagsusumikap dahil lamang sa mga limitasyon sa kagamitan. Mananatiling ang disiplina at pagsusumikap ang maghuhukom sa tagumpay ng isang atleta. Subalit sa isang mundong puno ng kompetisyon, sa tingin ko ay walang lugar ang pananaw na ito upang makamtan ang tagumpay. Wasto lamang na pagtuunan ng pansin na sa halip na mag-ensayo sa paaralan ay napipilitan ang ibang mga atletang maghanap ng ibang lugar para magsanay habang wala silang katiyakan kung ang mga lugar na ito ay makatutulong sa pagpapabuti ng kanilang kasanayan.
Bukod pa rito, hindi rin maitatangging isa sa mga pangunahing problemang kinahaharap ng mga atleta ang hindi pantay-pantay na pagpapahalaga sa mga isports. Sandamakmak na kort ang inilaan para sa mga nakaugaliang isports tulad ng basketball at volleyball ngunit hindi inuukulan ng pansin ang ibang mga disiplinang may lingid na potensyal.
Overall, I played good despite that I was feeling sick that time, but still I managed to give my best effort.
maraming tungkulin ng ating katawan
Bilang isang Koryesunista, naniniwala akong marapat lamang na maglaan ng pansin ang CJC sa pagpapabuti ng mga pasilidad nito. Hindi lamang nila isinusulong ang karangalan para sa kanilang sarili, kundi bitbit nila ang pangalan ng paaralan. Kung tunay na nais ng paaralang magtagumpay ang kanilang mga atleta, kailangan nilang magbigay ng sapat na pasilidad at suporta upang matamo nila ang kanilang mga pangarap. May potensyal na magtagumpay ang bawat atleta ngunit ang kakulangan sa pasilidad ay nagiging hadlang sa kanilang pag-unlad.
(14 under at 16 under), Dalawang ginto sa 2019 National Prisaa, dalawang ginto sa 2023 DAVRAA (Singles at Mixed Doubles), ginto at pilak na medalya sa 2023 Palarong Pambansa (Singles and Mixed Doubles) at kampeon sa 2024 PCA open doubles category.
Panahon na upang magsagawa ng konkretong hakbang ang administrasyon ng CJC. Hindi na dapat patagilid ang pagtingin sa mga isports na hindi kasing tanyag ng basketball at volleyball. Isang hakbang ang pagpapabuti ng pasilidad patungo sa mas mataas na kalidad ng edukasyon at tagumpay sa larangan ng isports. Karapatdapat kilalanin ng
“As an alumnus of CJC, I always bring the mindset of “Drawing out the best in you”. For 7 years, CJC always taught me that I should not hesitate to unleash my full potential. Despite sa hectic schedules, CJC always taught me to work with passion and with excellence. CJC didn’t just help me with my career but it helped me grow as a person. I was disciplined and developed
TUBIGay-Buhay
Benepisyo ng daloy ng tubig sa katawan
Though, in the start our score was changing knowing my opponent (Sonsona) is also a fighter and it was not easy to bring him down but I was able to adjust from his game then played aggressive in the 2nd set,” pahayag ni Padao ng NU. Wala pang opisyal na susunod na laro si Padao ngunit batid pa niya gusto niyang depensahan ang kanyang titulo sa singles at doubles category at ipakita ang bagsik sa PCA Open 2025.
Katulad din ng mga karera sa pagtakbo, ang layunin sa isport na walkathon o tinatawag ding race walking ay makarating sa dulo upang makuha ang panalo. Ngunit imbes na pabilisan ng takbo, kailangang tapusin ang karera gamit ang mabilis at maayos na paglalakad. Hindi madaling panatilihin ang tamang postura at teknik sa paligsahang ito. Mahigpit ang regulasyon dito, ang mga atleta ay hindi maaaring parehong nakalutang ang dalawang paa sa anumang sandali, kaya naman kinakailangan ang matinding disiplina upang mapanatili ang wastong anyo ng paggalaw. Kasama rin ang walkathon sa malalaking pandaigdigang torneo tulad ng Summer Olympics. Isa itong mahalagang bahagi ng athletics, at maraming manlalaro ang naglalaan ng oras at pagsisikap upang maging bihasa sa ganitong klase ng karera. Mayroon ding mga kumpetisyong eksklusibo para sa walkathon, tulad ng IAAF (International Amateur Athletic Federation) World Race Walking Cup, kung saan nagkikita-kita ang pinakamahuhusay na race walkers sa buong mundo upang ipakita ang kanilang husay at tiyaga sa larangang ito. Malaki ang pagkakaiba ng pagtakbo sa walkathon. Bukod sa bilis, malaki rin ang papel ng porma at diskarte sa isport na ito. “What I can other races is their format and rules. They vary and somewhat in my understanding, walkathon
ARELLANO UNIVERSITY NATIONAL UNIVERSITY
XYRIEX VISAYA JM PADAO
Pabilisan ng pagyapak ng mga nagmamadaling paa—iyan ang karaniwang tanawin sa mga karera ng pagtakbo. Mabilisang hakbang, mataas na tuhod, at matinding pwersa ang kinakailangan upang mauna sa linyang magbibigay ng tagumpay. Ngunit paano naman kung hindi takbuhan ang labanan kundi pabilisan ng paglakad? Dito pumapasok ang isang natatanging isport na tinatawag na walkathon.
Youth city movers nagpasiklab kontra Money fest, 2-0
PUTIKANG BAKBAKAN. Nagsisimulang bumuo ng pangalan sa larong “Mountain Bike Racing” ang 16 na taong gulang na si Civ Rovic Sorongon sa sinasalihang 14th Kawayanan Festival MTB Challenge 2022 sa M’lang, North Cotabato.
MULA SA FB PAGE NI SORONGON
DAKILANG DIGOSEÑO. Iilan lamang sina Scottie Thompson at JM Padao sa mga atletang Digoseño na hindi lamang nagpakitang-gilas sa “National Court” kung hindi nagbigay rin ng dangal at puri sa buong mamamayang Digoseño.
MULA SA FB PAGE NINA PADAO, THOMPSON, VISAYA, SEGURA
sa pagtapon ng plastik, na may 36.38% ng pandaigdigang basurang plastik lalo’t lalo na sa karagatan. Kung kaya’t isang grupo ng mag-aaral mula sa Cor Jesu College, Inc. ang gumawa ng pag-aaral tungkol sa isang alternatibo sa plastik na ginagamit ngayon.
unLLEMITED na Kahirapan
Sorongon umaabante sa Kadayawan MTB Challenge, kapeonato nakamit
Pagbebenta kaagapay sa pangarap ni Stephen Llemit ni LOVELY LESTANO
Kung kaya’t mas mabuting alagaan ang sarili at ugaliing kumain ng masustansyang pagkain. Iwasan ang anomang paraan na maaaring makakuha ng sakit o kaya’y maging dahilan sa pagkalat ng sakit sapagkat kung puno ng flu ang populasyon o sa madaling sabi, FLUpolasyon.
ng mga gulong at abante sa pangarap na binubulong upang panalo’y maikulong.
DAVRAA CHAMPION
Festival MTB Challenge Mlang,North Cotabato at 37th Kadayawan sa Davao RB and MTB challenge. Umarangkada rin si Sorongon sa 2023 PHILIPPINE NATIONAL MTB XCO/ XCE CHAMPIONSHIPS Danao City, Cebu at nakuha ang ika-13 na pwesto, ikalawang pwesto sa Buas 1st MTB CIRCUIT CHALLENGE, pangatlong pwesto sa TOUR DE PAROLA Governor Generoso, Davao Oriental at 41st Foundation Anniversary 10th Dayaga Festival, pang apat na pwesto sa 138th Araw ng Sta Cruz RB/MTB CHALLENGE at General Santos City Road Bike Criterium Race, pang anim na pwesto sa 1st MATS XCO Circuit Race Polomolok South Cotabato, at pang pitong pwesto sa Luntian Kidapwan MTB & RB Night Circuit Race at 67th Brgy. Macibolig Foundation Anniversary Kidapawan, North Cotabato. Nagsimulang magkaroon ng interest
sa papalapit nilang paligsaan na DDCCS na ginanap noong Enero 15-17, 2025 sa CJC.
Sikap at pursigidong determinasyon dala sa dugo,pawis at luha ang isinasaisip sa bawat hampas ng raketa o paddle bukod sa puwersa na binibigay ng bawat sigaw ng tagapanood ay isang napaka masipag na table tennis player na si Stephen Gabriel O. Llemit ng Cor Jesu College (CJC).
Nangingibabaw sa buong kompetisyon si Stephen Llemit 2023 DAVRAA table tennis secondary singles na natagpuan sa Gmall, Tagum City noong April 27 at napanalo ang gintong medalya. Noong 2017, sa edad na siyam na taong gulang lamang sumali si Llemit sa isang Summer Clinic sa Gensan, ito ay ang unang laro na sinalihan ng DAVRAA Champion at umuwing 2nd place sa beginner level, pagkatapos ng laro ito ay naging inspirasyon ni Llemit upang mag sikap para sa mga susunod na paligsahan.
Ang pag-aaral na ito ay pinamagatang AtisFlex: Utilizing Atis (Annona squamosa) Fiber for Innovative and Eco-Friendly Bioplastic Production na may layuning maibsan ang epekto ng mga plastik lalo’t lalo na sa oras ng baha sa siyudad ng Digos sa pamamagitan ng kanilang gagawing pag-aaral na may kaibahan sa commercial plastics na may dalang kontribusyong bawasan ang plastic pollution lalo’t lalo na kapag sa panahon ng pagbaha. Bukod sa nabanggit na layunin, ang pag-aaral na ito ay patungkol sa pagsasama ng
mga kompetisyon noong nagsisimula pa lamang siya dahil hindi siya pinapayagan ng kanyang nanay at tatay na bumisita at sumali sa mga malalayong lugar. Sa kabila ng mga naging hadlang sa pangarap ni Sorongon nanaig pa rin ang kanyang inspirasyon na maging mas mahusay sa larangan ng pagbibisekleta upang maabot ang mga pangarap na matagal na niyang hinahangad.
“I improved as a person and as a player” Sa kabila ng nakataga na titulo kay Llemit bilang 2023 DAVRAA Champion, hindi naging madali para sa kanya ang pagpapanatili isang mahusay na manlalaro ang pagbabalanse sa kanyang pag praktis sa table tennis, ang kanyang gawain sa akademya at mga gawaing-bahay.
si Sorongon noong labinlimang taong gulang pa lamang siya, ngunit hindi naging madali para kay Sorongon na sumali sa
“sa tulong ng aking mga kaibigan at kung magkaroon ako ng oras sa sakripisyo ko ang aking sleep schedule upang matapos ko ang aking mga gawain sa paaralan” ipinapahayag ni Llemit. Bukod sa pagbabalanse ng paghahamok na kinakaharap ng isang estudyanteng atleta katulad ni Llemit ay ang paggastos sa
“Inspirasyon ko talaga ang aking mga magulang kahit pa hindi nila ako pinapayagan noong nagsisimula pa lamang akong magbisekleta kasi alam ko namang pinoprotektahan lang nila ako, lalo na ngayon dahil binibigyan talaga nila ako nang suporta tuwing sumasali ako sa mga paligsahan,” saad pa ni Sorongon. Desidido naman si Sorongon na ipagpapatuloy niya ang kanyang pagbibisekleta ngunit mas binibigyang pansin muna niya ang kanyang pag aaral sa kasalukuyan. “Self discipline at self confidence lang talaga ang sekreto ko at always maging honest pagdating sa mga laro kasi alam kong gagabayan ako ng ating Panginoong Diyos,” pahayag ni Sorongon.
pananalapi, Isang paraan na ginagawa ni Llemit upang mapagtagumpayan sa pakikibaka na ito ay ang pagbebenta ng munchkins, na ginagawa niya pagkatapos ng trainings upang mabenta sa susunod na araw sa paaralan. “I pray na maging successful ang akuang dreams” Ayon sa kanilang susunod na laro na ang Batang Pinoy. Mula sa mahabang oras ng pagsasanay, hanggang sa mga paghihirap sa akademikong buhay, maraming sinasakripisyo si Llemit upang maabot niya ang
I pray na maging successful ang akuang dreams
ni JESELLE MAE SELGAS
ni Pinatumba ng Youth City movers ang Money fest, sinungkit ang tagumpay, 2-0, sa Mobile Legends: Bang Bang noong Araw ng Digos City, Setyembre 2024, na ginanap sa Gaisano Grand Mall of Digos.
Legends: Bang Bang tournament noong Araw ng Digos City, mas lalo silang nag-iinit na sumali sa mga torneyong online o face-to-face, mapa-lokal man o sa ibang lugar.
Yapak
LORRAINE ALBARACIN
ISPORTS BALITA
SCOTTIE THOMPSON
Hamon ng Tagumpay
Laban ng mga Student-Athlete sa Loob at Labas ng Paligsahan
ni ARNBEL VILLARENTE
Abot-langit ang karangalang ibinahagi ng mga atleta ng Cor Jesu College (CJC) dahil sa mga medalya nilang nasungkit. Ngunit sa kabila ng karangalang natamo sa pagrepresenta sa kanilang paaralan, isang malinaw na suliranin ang lumilitaw. Dahil sa kakulangan ng sapat na pinansyal na suporta, nabigo ang paaralang patunayan ang tunay na halaga ng mga manlalaro. Kaya’t nararapat na pagtuunan ng pansin ang sitwasyon ng bawat atleta at pakinggan ang kanilang mga hinaing.
Subalit kung tutuusin, hindi naging pabaya ang Cor Jesu College sa larangan ng isports. May ino-offer na scholarship ang paaralan para sa mga varsity, bagamat nakadepende ito sa kanilang mga achievement sa kani-kanilang larangan. Dahil dito, maraming student-athlete ang natulungan. Halimbawa na lang si Stephen Llemit, isang manlalaro ng table tennis na nakatanggap ng full scholarship mula sa paaralan matapos niyang makapasok sa Palaro. Gayunpaman, para sa marami, hindi pa rin sapat ang allowance mula sa paaralan upang matugunan ang kanilang pang-arawaraw na pangangailangan. Kaya’t napipilitan silang humanap ng ibang paraan para punan ang kakulangan. Ayon kay Llemit, minsan ay nagkukulang ang pinansyal na tulong dahil sa dami ng mga manlalarong kailangang suportahan. Dagdag pa niya, madalas ay kinukulang ang pera ng paaralan dahil sa iba pang gastusin, lalo na kapag malayo ang lugar ng laro.
Bagamat sinasabi ng ilang sapat na ang alokasyon ng pondo at dapat magpokus na lamang ang mga atleta sa kanilang talento, hindi nito binibigyang-pansin ang realidad ng kanilang sitwasyon. Ang gastusin sa transportasyon, tamang nutrisyon, at mga kagamitang pangisports ay hindi maaaring ipagsawalang-bahala. Kung walang sapat na suporta, ang bigat ng gastusin ay napupunta sa mga atleta mismo— madalas na kapalit ang kanilang kalusugan at kapakanan.
Isang halimbawa nito si Llemit na napilitang magnegosyo upang punan ang kakulangan. Ang pagbebenta ng homemade snacks o paggawa ng personalized na gamit pagkatapos ng mahihirap na ensayo ay hindi simpleng libangan; ito ay bunga ng kakulangan ng suporta. Ang kasipagan ng mga atletang tulad niya ay salamin ng determinasyon, ngunit malinaw rin nitong ipinapakita ang mas malaking problema: ang pangangailangang tugunan ng mga paaralan ang kanilang responsibilidad upang mas mapangalagaan ang kanilang mga atleta.
MEDELYA NI MARK
‘Buhay ay ‘di Karera’
LIMANG ALAS
CJC chess players winalis ang mga kalaban, DDCCS ikinandado
ni ZAC DINSAY
Paghagupit at paghirit para sa panalong ninanais na makamit.
Namayagpag ang koponan ng Cor Jesu College (CJC) matapos mapasakamay ang una hanggang panlimang pwestong panalo nang patumbahin ang Holy Cross Academy Inc. (HCAI) at St. Mary Academy of Sta. Cruz, Inc. (SMASCI) sa larong chess sa naganap na Diocese of Digos Commission of Catholic Schools (DDCCS) Inter Cluster noong ika-11 ng Nobyembre sa Cor Jesu College (CJC).
tinapos ang laro ng mag-blunder ang mga posisyon ng kanyang kalaban at nakamit ang ikaapat na pwestong panalo.
Lance Guian Guerrero isang grade 12 senior highschool na estudyante ng CJC matapos ang isang solidong Caro-Kann defense na ginawang gabay upang maipatumba ang kalaban at sinelyuhan ang ikatlong pwestong panalo. “Intense jud ang dula namo sa laing school pero nakaya rapud nako.” saad pa
Ang plano ko kahit na hindi ako ang magkampeon basta madala kaming lahat [DDCCS],” pahayag ni Fiel
Ang akong giplano jud kay bahalag dili ako ang machampion basta kay madala mi tanan sa akong mga kauban [DDCCS]. “
Desidido si Medel na pagbutihin ang kanyang pagmamahal sa kaniyang pasyon sa pagkakarera
Desidido akong pagbutihin ang aking pagmamahal at pasyon sa pagkakarera upang mabigyan ko ng karangalan ang aking pamilya
Ibinida nina Mathew Zuriel Pagas, Carl Jasphyr Loyd Fiel, Lance Guian Guerrero, Peter June Sorongon at Ignatius Zabdell Dela Cruz ng CJC ang pangmalakasang galaw at depensa sa pagprotekta ng kanilang mga hari dahilan ng kanilang pagkapanalo. Nagpakitang gilas si Mathew Pagas isang Grade 7 na estudyante ng CJC matapos makakita ng paraan para bitagin ang kalaban gamit ang kanyang bishop. Nakuha ni Pagas ang unang pwesto matapos paluhurin ang mga nakalabang manlalaro ng HCAI at SMASCI. Hindi naman nagpahuli si Carl Jasphyr Loyd Fiel isang grade 12 senior highschool na estudyante ng CJC nang pataubin niya ang huling kalaban gamit ang opening na Sicilian Dragon upang magpakawala ng maiinit na bugang galawan at inuwi ang ikalawang pwestong panalo. “Ang akong giplano jud kay bahalag dili ako ang ma-champion basta kay madala mi tanan sa akong mga kauban [DDCCS].” pahayag ni Fiel. Rumatsada rin ang mga galaw ni
“Desidido akong pagbutihin ang aking pagmamahal at pasyon sa pagkakarera upang mabigyan ng karangalan ang aking pamilya,” saad ni Medel.
ni Guerrero. Umarangkada rin sa galing si Peter June Sorongon isang grade 11 senior highschool na estudyante ng CJC matapos ang kanyang ‘di inaasahan at ‘di mabasang galaw nang ginamitan ng Queen’s pawn opening at
“Wala kaayo koy pressure nga nabati kay sa last game mga kauban rapud nako akong mga kadula.” sabi pa ni Sorongon.
“Wala akong pressure na naramdaman dahil sa last game mga kasamahan ko lang ang aking kalaro,’’ sabi pa ni Sorongon.
Sa natitirang pwesto ay hindi naman hinayaan ni Ignatius Zabdell Dela Cruz isang grade 9 na estudyante ng CJC na maangkin pa ang pwestong ito kaya ginamitan niya kaagad ng Queen’s gambit opening ang kalaban at tinuloytuloy ang kanyang mga pamatay na galawan.
“Wala na nako gi-mind ang placing basta ang importante kay madala mi tanan sa akong mga kauban sa sunod nga dula [DDCCS].” sambit ni Dela Cruz.
“Hindi ko na iniisip ang placing basta ang mahalaga ay madala kaming lahat-mga kasamahan ko sa susunod na laro [DDCCS],’’ sambit ni Dela Cruz.
“Desidido akong pagbutihin ang aking pagmamahal at pasyon sa pagkakarera upang mabigyan ko ng karangalan ang aking pamilya,” saad ni Medel. Aabangan ang paghirit ni Mark Medel at ipapakita niyang muli ang bagsik at galing ng isang Koryesunista sa susunod at paparating niyang mga karera.
pahinga niya sa bawat katapusan ng linggo at gagawin itong unwind sa kanyang buhay. Desidido si Medel na pagbutihin ang kanyang pagmamahal sa kanyang pasyon sa pagkakarera upang magbigay ng karangalan ang kanyang pamilya, kaibigan, at mga taong sumusuporta sa kanya. Aabangan ang paghirit ni Mark Medel at ipapakita niyang muli ang bagsik at galing ng isang Koryesunista sa susunod at paparating niyang mga karera.
Biting Pasilidad
Ugat ng Malabong Tagumpay
ni REXSUR DEMAULO
Nasa bingit ng pagkatalo ang ibang mga atleta ng Cor Jesu College (CJC) dahil sa kakulangan ng mga pasilidad na kinakailangan upang maipamalas nila ang kanilang talento at magtagumpay. Sa kabila ng kanilang walang sawang pagsusumikap at dedikasyon, ang kanilang mga pangarap ay nauurong dahil sa limitadong espasyo at kagamitan para sa tamang pagsasanay. Sa ganitong sitwasyon, nagiging malabo ang tagumpay na kanilang inaasam, dahil mas pinahahalagahan ang mga nakasanayang isports kaysa sa iba pang disiplina na may potensyal na magtagumpay.
Sa kabilang dako, nararapat lamang na patuloy na magbanat ng buto ang mga atleta sa kabila ng kakulangan sa mga pasilidad. Hindi dapat mawalan ng saysay ang kanilang dedikasyon at pagsusumikap dahil lamang sa mga limitasyon sa kagamitan. Mananatiling ang disiplina at pagsusumikap ang maghuhukom sa tagumpay ng isang atleta.
Subalit sa isang mundong puno ng kompetisyon, sa tingin ko ay walang lugar ang pananaw na ito upang makamtan ang tagumpay. Wasto lamang na pagtuunan ng pansin na sa halip na mag-ensayo sa paaralan ay napipilitan ang ibang mga atletang maghanap ng ibang lugar para magsanay habang wala silang katiyakan kung ang mga lugar na ito ay makatutulong sa pagpapabuti ng kanilang kasanayan. Bukod pa rito, hindi rin maitatangging isa sa mga pangunahing problemang kinahaharap ng mga atleta ang hindi pantay-pantay na pagpapahalaga sa mga isports. Sandamakmak na kort ang inilaan para sa mga nakaugaliang isports tulad ng basketball at volleyball ngunit hindi inuukulan ng pansin ang ibang mga disiplinang may lingid na potensyal.
Bilang isang Koryesunista, naniniwala akong marapat lamang na maglaan ng pansin ang CJC sa pagpapabuti ng mga pasilidad nito. Hindi lamang nila isinusulong ang karangalan para sa kanilang sarili, kundi bitbit nila ang pangalan ng paaralan. Kung tunay na nais ng paaralang magtagumpay ang kanilang mga atleta, kailangan nilang magbigay ng sapat na pasilidad at suporta upang matamo nila ang kanilang mga pangarap. May potensyal na magtagumpay ang bawat atleta ngunit ang kakulangan sa pasilidad ay nagiging hadlang sa kanilang pag-unlad. Panahon na upang magsagawa ng konkretong hakbang ang administrasyon ng CJC. Hindi na dapat patagilid ang pagtingin sa mga isports na hindi kasing tanyag ng basketball at volleyball. Isang hakbang ang pagpapabuti ng pasilidad patungo sa mas mataas na kalidad ng edukasyon at tagumpay sa larangan ng isports. Karapatdapat kilalanin ng administrasyon ang kahalagahan ng mga pasilidad sa tagumpay ng mga atleta at magsagawa ng mga hakbang upang matugunan ang kanilang pangangailangan.Sa masikip na espasyo ng CJC, bitin pa rin ang mga atleta sa mga pasilidad na sana ay magpapalinaw sa malabong pangarap nilang magtagumpay.
PATULOY LUMANGOY
ni JULIAH BATINDAAN
Pinatumba ng Youth City movers ang Money fest, sinungkit ang tagumpay, 2-0, sa Mobile Legends: Bang Bang noong Araw ng Digos City, Setyembre 2024, na ginanap sa Gaisano Grand Mall of Digos.
Dahil sa tagumpay ng koponan sa Mobile Legends: Bang Bang tournament noong Araw ng Digos City, mas lalo silang nag-iinit na sumali sa mga torneyong online o face-to-face, mapa-lokal man o sa ibang lugar.
Pabilisan ng pagyapak ng mga nagmamadaling paa—iyan ang karaniwang tanawin sa mga karera ng pagtakbo. Mabilisang hakbang, mataas na tuhod, at matinding pwersa ang kinakailangan upang mauna sa linyang magbibigay ng tagumpay. Ngunit paano naman kung hindi takbuhan ang labanan kundi pabilisan ng paglakad? Dito pumapasok ang isang natatanging isport na tinatawag na walkathon.
Katulad din ng mga karera sa pagtakbo, ang layunin sa isport na walkathon o tinatawag ding race walking ay makarating sa dulo upang makuha ang panalo. Ngunit imbes na pabilisan ng takbo, kailangang tapusin ang karera gamit ang mabilis at maayos na paglalakad. Hindi madaling panatilihin ang tamang postura at teknik sa paligsahang ito. Mahigpit ang regulasyon dito, ang mga atleta ay hindi maaaring parehong nakalutang ang dalawang paa sa anumang sandali, kaya naman kinakailangan ang matinding disiplina upang mapanatili ang wastong anyo ng paggalaw. Kasama rin ang walkathon sa malalaking pandaigdigang torneo tulad ng Summer Olympics. Isa itong mahalagang bahagi ng athletics, at maraming manlalaro ang naglalaan ng oras at pagsisikap upang maging bihasa sa ganitong klase ng karera. Mayroon ding mga kumpetisyong eksklusibo para sa walkathon, tulad ng IAAF (International Amateur Athletic Federation) World Race Walking Cup, kung saan nagkikita-kita ang pinakamahuhusay na race walkers sa buong mundo upang ipakita ang kanilang husay at tiyaga sa larangang ito. Malaki ang pagkakaiba ng pagtakbo sa walkathon. Bukod sa bilis, malaki rin ang papel ng porma at diskarte sa isport na ito. “What I can say about the difference between walkathon and other races is their format and rules. They vary and somewhat in my understanding, walkathon has strict rules specifically on how you stride
ni LENJANSON ABLAZA Youth city movers nagpasiklab kontra
your feet,” wika ni Dave Grande, isang magaaral na may karanasan sa walkathon. Kung sa pagtakbo ay mas mahalaga ang bilis at tibay ng katawan, sa walkathon naman, kailangang isaalang-alang ang tiyaga, balanseng paggalaw, at ang pagsunod sa mahigpit na tuntunin upang hindi madisqualify. Dahil sa kanyang karanasan, inirerekomenda ni Grande ang pagsali sa walkathon hindi lamang bilang isang isport kundi bilang isang aktibidad na nagtataguyod ng kalusugan at samahan sa komunidad. “Recommending walkathon to other people is an amazing way to promote physical health, community engagement, and in creating social interaction with other people. This would lead newbies to gain determination and motivation to start their fitness journey,” aniya. Tunay ngang hindi lang ito simpleng karera kundi isang oportunidad upang magkaroon ng bagong mga kaibigan, mapalakas ang loob, at magkaroon ng mas aktibong pamumuhay. Hindi sa lahat ng karera ay kailangang tumakbo, may ilan ding nangangailangan ng maingat at disiplinadong paglakad. Katulad sa pagsasanay hindi dapat ito madaliin, untiunting sanayin ang katawan at isipan para mas maging matatag. Kaya simulan na ang iyong paglalakbay at ipagpatuloy ang pag walk-a-tuto!
unLLEMITED na Kahirapan
Pagbebenta kaagapay sa pangarap ni Stephen Llemit ni LOVELY LESTANO
Sikap at pursigidong determinasyon dala sa dugo,pawis at luha ang isinasaisip sa bawat hampas ng raketa o paddle bukod sa puwersa na binibigay ng bawat sigaw ng tagapanood ay isang napaka masipag na table tennis player na si Stephen Gabriel O. Llemit ng Cor Jesu College (CJC).
Nangingibabaw sa buong kompetisyon si Stephen Llemit sa 2023 DAVRAA table tennis secondary singles na natagpuan sa Gmall, Tagum City noong April 27 at napanalo ang gintong medalya. Noong 2017, sa edad na siyam na taong gulang lamang sumali si Llemit sa isang Summer Clinic sa Gensan, ito ay ang unang laro na sinalihan ng DAVRAA Champion at umuwing 2nd place sa beginner level, pagkatapos ng laro ito ay naging inspirasyon ni Llemit upang mag sikap para sa mga susunod na paligsahan.
“I improved as a person and as a player” Sa kabila ng nakataga na titulo kay Llemit bilang 2023 DAVRAA Champion, hindi naging madali para sa kanya ang pagpapanatili isang mahusay na manlalaro ang pagbabalanse sa kanyang pag praktis sa table tennis, ang kanyang gawain sa akademya at mga gawaing-bahay.
“sa tulong ng aking mga kaibigan at kung magkaroon ako ng oras sa sakripisyo ko ang aking sleep schedule upang matapos ko ang aking mga gawain sa paaralan” ipinapahayag ni Llemit. Bukod sa pagbabalanse ng paghahamok na kinakaharap ng isang estudyanteng atleta katulad ni Llemit ay ang paggastos sa
pananalapi, Isang paraan na ginagawa ni Llemit upang mapagtagumpayan sa pakikibaka na ito ay ang pagbebenta ng munchkins, na ginagawa niya pagkatapos ng trainings upang mabenta sa susunod na araw sa paaralan.
“I pray na maging successful ang akuang dreams” Ayon kay Llemit habang naghahanda sa kanilang susunod na laro na ang Batang Pinoy. Mula sa mahabang oras ng pagsasanay, hanggang sa mga paghihirap sa akademikong buhay, maraming sinasakripisyo si Llemit upang maabot niya ang kanyang mga pangarap. Si Llemit ay isang tunay na huwaran ng lakas sa lahat ng aspeto. Ang hirap na naranasan niya at lahat ng mga estudyantengatleta ay hindi hadlang kundi isang hakbang tungo sa tagumpay at pangarap.
“Dasal ko na matupad ang pangarap ko,” ayon kay Llemit habang naghahanda
I pray na maging successful ang akuang dreams
Dasal ko na matupad ang pangarap ko
KUHA NI ZAC DINSAY
E-VICTORY. Sinungkit ng Youth
STROKES
Tinuturuan ng isang SHS na
Talsik ng napaka lamig na tubig dala sa pursigidong determinasyon sa bawat langoy ang makikita sa bawat mukha ng mga manlalangoy kada kompetisyon. Isang halimbawa ng determinado, disiplinado at mapag-adhika na manlalangoy ay si Carl Henry Guirigay, isang estudyanteng-atleta sa Cor Jesu College (CJC) na nasa ika-12 na baitang.
Nagpapakitang gilas si guirigay sa lahat ng mga aktibidad nya, sa likod ng mga masiglang galawan, maraming hamon na rin ang hinaharap niya. Isa sa ito ay ang pagiging estudyante na kailangan niyang e balanse ang kanyang akademya at ang pagiging atleta. Pagod at hirap ang laging nararamdaman ng ating mga esdtudyanteng-atleta ngunit, ang kanilang determinasyon ay nagiging gabay o ang puwersang nagtutuklak sa kanilang upang mapatuloy ang kanilang paglalakbay para makamit ang kanilang pangarap.
Sa bawat hamon na hinaharap ni Guirigay bilang isang estudyante pati na rin isang atleta, nag patuloy pa rin ang pagiging isang mahusay na mag aaral at manlalaro sa bawat hakbang niya. Diskarte, tibay at pagsasanay ang kailangan ng isang manlalangoy. Ayon kay Guirigay “Swimmers need a combination of excellent technique, endurance, and consistent training to perform their best in every competition. Additionally, proper nutrition.” Malaki ang pangarap ni Guirigay bilang isang napaka mahusay na manlalangoy, isa sa kaniyang karera na sinalihan ay ang SwimLeague Philippines na ipinatupad sa Muntinlupa Sports Complex, kung saan nilabanan niya ang iba’t ibang manlalangoy na galing sa Pilipinas pati na rin sa ibang bansa at na kinuha niya ang titulo na Most Outstanding Swimmer o MOS. Ang susunod na laro naman ni Guirigay ay sa City Meet 2025
SAYAW NG TAGUMPAY
CJC latin at standard na mananayaw nagpakitang gilas, DaDiTaMa ikinandado
ni LORAINE ALBARRACIN
Naipamalas ng mga mananayaw ng Cor Jesu College ang kanilang mga talento sa pagsayaw sa latin at standard na kategorya ng dance sports sa naganap na Diocese of Digos Commission on Catholic School (DDCCS) Sports Fest sa CJC gymnasium, ika-15 ng Enero at napasakamay ang tiket sa Archdiocese of Davao in Davao City, the Diocese of Digos in Davao del Sur, Diocese of Tagum in Davao del Norte, and Diocese of Mati in Davao Oriental (DaDiTaMa).
Ibinida nina Nathalie Evangelista at Ronn Santos ang mga galawan sa kategoryang standard habang ipinakita naman nina Kathleen Orboda at Danjey Hisoler ang kanilang galing sa kategoryang latin upang irepresenta ang CJC.
Sa unang sayaw pa lamang nina Santos at Evangilista ng CJC ay nagpakitang gilas kaagad sila sa kanilang husay sa pagsasayaw.
Kumana si Sabtos at Evangilista ng unang panalo sa jive sa ilalim ng kategoryang latin.
Sa una hanngang pang huling sayaw nina Santos at Evangilista ay nagpasiklab sila sa kanilang magagandang routine dahilan upang masungkit ang panalo.
Nakuha nina Evangilista at Santos ang ikalawang pwestong panalo sa tatlong kategorya ng latin.
BASKETbalibag
CJC naghari laban sa HCKI
NASUNGKIT
Hinablot ng CJC Red Lions ang kanilang bola sa tagumpay laban sa HCKI, na may puntos na 112-74, sa Men’s 5X5 Basketball ng DDCCS sports fest, noong ika-17 ng Enero 2025 sa CJC Gymnasium.
KUHA NI ZAINA REVILLA
na matagal na nilang hinahanda at ang masasabi lang ni Guirigay sa mga atletang naghahanap ng payo ay “Train consistently to build strength, endurance, and perfect your technique while focusing on your weaker strokes. Stay mentally prepared.” Hindi lamang pisikal na pagsubok ang dinadaan ng mga atleta, kundi pati na rin ang mental at emotional na pagsubok. Mula sa mahabang oras na training at matinding disiplina kailangan na rin maghanap ng parran sila na ma balanse ang kanilang mga gawain sa paaralan. Ipinapakita niya na ang kaniyang bawat paglangoy ay may kasamang pangarap na makapagbigay ng karangalan sa kanyang paaralan at sarili. Kahit na humarap si Guirigay ng maraming hamon sa buong paglalakbay niya, nananatili siyang determinado na umunlad sa kaniyang paglangoy at sa kanyang sarili, hindi naman ito huli para kay Guirigay upang magningning sa mga paparating na mga ganap at plano niya sa kanyang pagiging atleta. Isa itong patunay ng kanyang sipag at determinasyon sa kabila ng mga hamon upang makamit ang tagumpay. Ang bawat pagsubok na kanyang nilampasan ay hindi lamang nagpapakita ng kanyang kahusayan sa larangan ng palakasan, kundi pati na rin ang kanyang pagmamahal sa isports na ito.
BANGIS NI GORE. Pinaghahandaan na ni Marc Dean Gore, isang grade 12 student ng Cor Jesu College ang papalapit na Digos City Meet 2025, upang mahampas niya ang kampeonato.
ISPORTS LATHALAIN KUHA NI ZAINA REVILLA
ang kampeonatong laro sa naganap na Diocese of Digos Commission of Catholic Schools (DDCCS) Table Tennis Men’s Doubles , 3-0, na ginanap sa Cor Jesu College (CJC), ika-11 ng Nobyembre.
Baston ng Bayan: Dugong palaban ng kabataan
ni LENJANSON ABLAZA
“Sakto lang nga training ug consistency ang nagpadaog sa amo, sa mga sumusunod nga mga tournaments gusto nako nga sabay mi makaproceed sa akong mga kauban maong
maningkamot mi nga
ang among
nga
pahayag ni Cornelio Jose Mamac ng CJC. Sa unang set pa lamang, ipinaramdam kaagad nina Mamac at Caballero ang galing at bagsik ng isang koryesunista, 1-0. Kumamada kaagad ng 11-1 na iskor sina
Sa bawat hampas ng baston, kasabay ang tibok ng pusong Pilipino. Sa mga entablado masisilayan ang pagwawasiwas ng arnis—isang tradisyunal na laro, isang sining ng pakikipaglaban, at higit sa lahat, ang pambansang laro ng Pilipinas.
“Ang among performance was very much intense and kulba and manage to put lot of smiles to people, saying na another year napod, luckily Second mi. Medal and framed certificate and nadala mi sa CEAP, national Level Competition.”
Saad pa ni Ronn Santos ng CJC
“Intense at nakakakaba ang performance namin, pero napasaya namin ang tao. Buti na lang, second place kami. May medal, may framed na certificate, at nakapasok pa kami sa CEAP National Level Competition,” Saad pa ni Ronn Santos ng CJC
Hindi naman nagpahuli ang dalawang
pares na sina Orboda at Hisoler at ipinukol ang ‘di pangkaraniwang galing sa paggalaw at
Ang among performance was very much intense and kulba
UMINDAYOG Matikas
LORAINE ALBARRACIN
Nasungkit ng Cor Jesu College (CJC) Red Lions ang kampeonato laban sa Holy Cross of Kiblawan (HCKI), 112-74, sa Men’s 5X5 Basketball ng Diocese of Digos Commission on Catholic Schools (DDCCS) Sports Fest 2025 na ginanap noong ika-17 ng Enero 2025 sa CJC Gymnasium.
Ipinamalas ng mga manlalaro ng CJC ang mga taglay nilang talas sa pagpapasok ng bola sa hoop at matatag na mga depensa.
pagpapasok ng puntos ng kanilang kalaban. Sinubukan mang humabol ng HCKI kulang pa rin ito hanggang naubos ang oras ng pangalawang quarter, nagtapos
Ayon kay Josh Esclamado, manlalaro ng CJC, naging kalamangan ng kanilang koponan ang maayos nilang pakikipag tulungan sa isa’t isa at ang kanilang disiplina sa paglalaro. Naging mahigpit ang labanan ng dalawang koponan sa unang hati ng laro, ngunit dahan-dahang umaangat ang CJC sa panghuling hati ng laro. Sa unang quarter ng laro, mahigpit ang labanan ng dalawang koponan sa pagdepensa at pag-atake, magkadikit lang ang kanilang mga puntos. Ngunit sa dulong parte ng unang quarter, nakakita ng butas ang CJC upang makapagpapasok ng puntos, at natapos ang quarter na may puntos na 22-18. Sa pangalawang quarter ng laro, tinambakan na ng CJC ng puntos ang HCKI, mas pinahirapan ng koponan ang
Proud na proud ako sa mga bata kasi sila talaga ang nag-effort
Proud kaayo ko sa mga bata kay siyempre sila gyud ang nageffort ani
ito na may puntos na 47-31 ang CJC. Sa pangatlong quarter, mas lalong nag-init ang CJC, pinagtatambakan nila ng puntos ang kanilang kalaban. Lubos na nahirapang humabol ang HCKI dahil sa pagdomina ng CJC sa
pangatlong quarter. Dahil sa pagpapahirap ng CJC, mas lumayo ang agwat ng kanilang puntos, at nagtapos ang quarter na may puntos na 79-51 ang koponan. Sa panghuling quarter, pinagpatuloy ng CJC ang bangis nila sa paglalaro, at hindi na basta-bastang nagpapalusot ng puntos mula sa kanilang kalaban. Nahirapan nang humabol ang HCKI at nagtapos ang laro na may kabuuang puntos na 112-74. Makikita ang tuwa sa kaniya-kaniyang mata ng mga manlalaro at ang kanilang mga coach pagkatapos ng kanilang laro. “Proud kaayo ko sa mga bata kay siyempre sila gyud ang nag-effort ani. Kami lang ang nakaplan, pero sila gyud ang naka-execute sa among plan” wika ni Reynante Crodua, assistant coach ng koponan ng CJC sa basketbol. Nakamit ng CJC ang kampeonatong ito at sila ay magpapatuloy sa kanilang pag-eensayo para sa darating na Digos City Meet at DaDiTaMa.
“Proud na proud ako sa mga bata kasi sila talaga ang nag-effort. Kami lang ang nagplano, pero sila ang nagpatupad ng plano namin,” wika ni Reynante Crodua, assistant coach ng koponan ng CJC sa basketbol.
hinayaan nina Mamac at Caballero na maungusan sila kaya malalakas na hampas ang ibinigay sa mga kalabang manlalaro, 2-0. Idinikit nina Mamac at Caballero ang iskor na 11-5 sa ikalawang set ng laro.
Cor Jesian Way - Go for Excellence!
Ang arnis ay isang makasaysayang laro sa ating bansa. Ito ay karaniwang isinasanay bilang anyo ng pagdepensa sa sarili. Ngunit higit pa roon, ang arnis ay isa ring isport na may sariling mga entablado, kung saan maaaring makasungkit ng mga medalya ang mga manlalaro. Tanyag ito hindi lamang bilang tradisyunal na sining ng pakikipaglaban, kundi bilang bahagi ng ating kultura at pagkakakilanlan bilang Pilipino. Dahil dito, mahalagang mapanatili at maipasa sa susunod na henerasyon ang kahalagahan ng arnis bilang pamana ng ating lahi. Sa gitna ng pag-usbong ng makabagong isports, ang arnis ay patuloy na isinusulong sa mga paaralan, hindi lamang bilang bahagi ng kurikulum, kundi bilang buhay na alaala ng ating kasaysayan. Sa bawat pagtuturo nito, naipapasa ang disiplina, respeto, at pagmamalasakit sa kulturang Pilipino.
Koryesunistang mananayaw, hinirang na pangkalahatang kampeon sa Dance Sport Event sa City Meet
ni MARC AMAND ROYO
“Napakahalagang matutonan ito lalo na sa mga kabataan dahil ang arnis ay ating pambansang laro siguro karamihan ng mga kabataan hindi alam ito” wika ni Dean Marc Gore, atleta sa arnis ng Cor Jesu College Inc. Ang arnis ay maaring mapupulutan ng aral kung paano madepensahan ang sarili mula sa mga masasamang mga pangyayari na nagdadala ng panganib sa isang buhay. “Kailangang matuto ng self defense ang kabataan lalo na sa panahon ngayon” dagdag ni Gore Ito ay hindi lamang laro, kundi isang paraan upang maging mas responsable at disiplinado.
“Matututo kayo kung papaano ninyo ma control ang iyong sarili” ani pa ng atleta. Hindi rin matatawaran ang benepisyong pisikal na hatid ng arnis sa pagpapalakas ng katawan, nagpapatalas ng pag-iisip, at lalong-lao na sa pagtuturo ng tiyaga ay pasensya. Ngunit, ang tunay na halaga nito ay nasa pagpapatibay ng pagkakakilanlan bilang Pilipino. Ang arnis ay higit pa sa isang laro. Ito ay pamana, sandata, at simbolo ng katatagan. Sa bawat pagkaway ng baston, ipinapaalala nito na kahit moderno na ang mundo, may mga kabataang handang ipagpatuloy ang laban ng ating kultura.
Itinanghal na pangkalahatang kampeon ang koponan ng Cor Jesu College Inc. (CJC) sa Dance Sports Events ng 2025 Digos City Athletics Association Meet na ginanap sa Gaisano Mall of Digos, noong ika-19 ng Pebrero 2025. Ipinamalas ng mga mananayaw ang husay sa larangan ng dance sports, kasabay ng kanilang natatanging istilo at kahanga-hangang tindig. Nagbunga ang kanilang ipinamalas na husay, sa paghakot ng koponan ng maraming medalya sa kampeonatong ito ”Grateful kaayo mi po kay worth it ang tanang kahimtang na among na agi-an po kay almost na hakot awards jud ang cjc.” Wika ni Kathleen Orboda, mananayaw ng CJC. Dahil sa tagumpay ng koponan, magpapatuloy ang laban ng iilan sa mga mananayaw sa pag-eensayo para sa darating na Davao Athletics Association Meet 2025.
Cor Jesu College pinadapa ang Digos City National High School sa badminton men’s, 2-1.
JULIAH BATINDAAN
Hinampas patungo tagumpay ng Cor Jesu College (CJC) men’s duo na sina Gab Luceno at Jared Stefan Bacomo at kinuha ang kampyeon na titulo sa 2025 Digos City Athletic Association Meet laban sa Digos City National High School (DICNHS) na ipatupad sa Bstar, Digos City, noong Pebrero
na pagtutulungan ng CJC duo nakamit at kinuha nila ang panalo sa unang set na umarangkada ng higit 13 na puntos, 21-8. Nagsimula ang ikalawang laro sa matinding titigan ng dalawang koponan, hindi nagpatalo ang DICNHS at sinubukan nilang pinantay ang iskor ngunit, hindi pinayagan at hindi nagpakitang awa si Luceno sa kaniyang mga blocks at smashes. Ayon kay Luceno, “I was just trying to focus and I’m glad that it paid off”. Masidhing labanan ang ipinapakita ng dalawang koponan, sa final na set malakidlat ang galawan na ipinakita ni Bacomo sa kaniyang panalong strike at natapos ang laban sa puntos na 21-17.
na sayaw ang ibinida ng dalawang mananayaw ng Cor Jesu College, dahil dito nanalo sila sa naganap na DDCCS sport fest sa CJC Gymnasium noong ika-15 ng Enero 2025. KUHA
ni LOVELY LESTANO
SAYAW NG TAGUMPAY
SAYAW NG TAGUMPAY
CJC latin at standard na mananayaw nagpakitang gilas, DaDiTaMa ikinandado
CJC latin at standard na mananayaw nagpakitang gilas, DaDiTaMa ikinandado
ni LORAINE
ni LORAINE ALBARRACIN
Sa kategoryang standard na tango naman ay nagpasikay sina Orboda at Hisoler nang ipakit ang mahuhusay na galaw ng paa at kamay. Nakamit nila ang unang pwestongsa tango na nag dahilan upang makuha ang panalo.
‘‘Dahil kami ang nag-represent (CJC), nakaka-proud talaga. Marami na akong nasalihang kompetisyon, pero iba talaga ang pakiramdam kapag inter-school,’’ giit pa ni Danjey.
“Since kami ang nag-represent sa Cor Jesu College (CJC) so maka proud jud sa sarili. I’ve been on a lot of competitions pero lahi rajud ang feeling kapag inter-schools.” Giit pa ni Danjey Hisoler ng CJC. Ikinandado nina Orboda at Hisoler ang ikalawang pwestong panalo sa tatlong sayaw sa kategoryang standard. “It was very overwhelming at first pero katong naka perform nami
‘‘Nakaka-overwhelm talaga sa una, pero noong nakapag-perform na kami, ibinuhos na lang talaga namin ang lahat at in-enjoy na lang namin,’’ sambit pa ni Kathleen
Pinakain ng mga manlalaro ng Cor Jesu College (CJC) sa larong taekwondo ang kanilang mga kalaban ng mga malulupit na sipa at inangkin ang tiket sa Archdiocese of Davao, the Diocese of Digos, the Diocese of Tagum, and the Diocese of Mati (DaDiTaMa) sa naganap na Diocese of Digos Commission on Catholic Schools (DDCCS) noong ika-16 ng Enero na ginanap sa CJC Norbert building.
Pinakain ng mga manlalaro ng Cor Jesu College (CJC) sa larong taekwondo ang kanilang mga kalaban ng mga malulupit na sipa at inangkin ang tiket sa Archdiocese of Davao, the Diocese of Digos, the Diocese of Tagum, and the Diocese of Mati (DaDiTaMa) sa naganap na Diocese of Digos Commission on Catholic Schools (DDCCS) noong ika-16 ng Enero na ginanap sa CJC Norbert building.
“I’ve been here for more than a decade already, as of now the victory is parang normal but seing them grow from beginners to really good fighters is really but no matter how good there’s still someone lang always and ask the guidance sa itaas.” saad ni Ruel tagasanay ng CJC taekwondo players.
“I’ve been here for more than a decade already, as of now the victory is parang normal but seing them grow from beginners to really good fighters is really fulfilling..., but no matter how good we are there’s still someone better, so train lang always and ask the guidance sa itaas.” saad ni Ruel Magdayao tagasanay ng CJC taekwondo players.
Pumukaw naman sa atensyon ang isang manlalaro ng CJC na si Shaowen Acapulco dahil sa kanyang pamatay na mga sipa. Pumukol ng 19-0 Acapulco sa unang round at 17-4 sa ikalawang round ng laro at kinopo ang panalo.
Pumukaw naman sa atensyon ang isang manlalaro ng CJC na si Shaowen Acapulco dahil sa kanyang pamatay na mga sipa. Pumukol ng 19-0 na iskor si Acapulco sa unang round at 17-4 sa ikalawang round ng laro at kinopo ang panalo.
“Maka-proud kay dili man tanan makasulod ani nga school and then na represent pajud namo so dako na kaayo siya nga achievement…, sambit pa ni Shaowen Acapulco ng CJC. Hindi man pinalad
“Maka-proud kay dili man tanan makasulod ani nga school and then na represent pajud namo so dako na kaayo siya nga achievement…, sambit pa ni Shaowen Acapulco ng CJC. Hindi man pinalad ang ibang manlalaro, malaking karangalan pa ring mairepresenta nila ang CJC dahil sa kanilang determinasyon at sikap. Makikitang muli ang galing ng mga manlalaro
‘‘Nakaka-proud kasi hindi naman lahat ay nakakapasok sa school na ’to, tapos na-represent pa namin, kaya malaking achievement talaga,’’ sambit pa sambit pa ni
BAGSIK NI FUERTES. Walang makapipigil sa raketa ni Stephen Fuertes, isang Grade 11 student at “Palarong Pambansa 2024 Gold Medalist” sa pagkamit pa ng ginto sa kanyang mga laban.
MULA SA MR EXCITED FB PAGE
ni LORAINE ALBARRACIN
Talentong nais ipamalas. Mga palong pumapagaspas sa lakas upang ginto’y maitakas. Nagpakitang gilas muli si Stephen Fuertes ng Cor Jesu College (CJC) dating kampeon sa Men’s Doubles in Lawn Tennis Palarong Pambansa 2024 nang patumbahin si Andrei Mainar ng CJC matapos mapasakamay ang ginto, 6-1, sa City Meet 2025 noong ika-19 ng Pebrero sa Digos City Tennis Club.
upang makuha ang panalo. “Mag sipag lang ko ug training pati conditioning sa footworks para sa DAVRAA ug sa mga ubang dula para mo improve pako.” Pahayag ni Fuertes Masasaksihang muli ang lakas ng paghampas at pagpalo ni Fuertes, sabay ang bagong pinto ng oportunidad sa paparating na Davao Regional Athletic Association (DAVRAA) at Archdiocese of Davao in Davao City, Diocese of Digos in Davao del Sur, Diocese of Tagum in Davao del Norte, and Diocese of Mati in Davao Oriental (DaDiTaMa).
Para sa kanila, hindi sapat ang talento lamang, kinakailangan ng walang sawang pagsasanay at matibay na puso upang harapin ang anumang pagsubok na maaaring dumating.
pagsasanay at matibay na puso upang harapin ang anumang pagsubok na maaaring dumating. “Grabe akong pasalamat sa CJC for giving me the opportunity nga maka-skwela and at the same
‘‘Sobrang pasasalamat ko sa CJC sa pagbibigay sa akin ng pagkakataong makapagaral at makasali sa iba’t ibang ani Somera,
isang inspirasyon upang ipagpatuloy ang kanyang pangarap bilang isang atleta. Ang bawat laban ay isang hakbang patungo sa mas mataas na antas ng kanyang kakayahan, at bawat panalo ay isang tagumpay hindi lamang para sa kanya kundi para sa buong paaralan. Sa kabila ng kanilang tagumpay, sila’y mga estudyante pa rin. Pagiging atleta at mag-aaral ay kanilang binabalanse. Dagdag ni Somera na naging hamon na dapat lampasan upang maging magaling sa isports at pag-aaral sa kaniya ang pagbabalanse sa kaniyang oras sa pagiging atleta at pagiging estudiyante. Hindi lang medalya at tropeo ang inaasam na gantimpala ng mga atleta ngunit pati ang bawat aral na kanilang natututunan sa bawat laro. Hindi palaging matagumpay ang kanilang bawat laro, imbes gawin nilang pasanin ang pagkabigo, ginagamit nila ito upang mas mapatalas ang kanilang mga kakayahan. Sa bawat pagsubok na kanilang hinaharap, sila ay patuloy parin sa paglaban upang handugan ang paaralan. Sa bawat hampas ng raketa, sa bawat pagpukol ng bola, at sa bawat hakbang na kanilang ginagawa, ang diwa ng isang tunay na atleta ay hindi lang nasusukat sa bilis at lakas kundi sa kanilang sipag, tiyaga, at dedikasyon. Sa larangan ng isports, hindi nagwawakas ang kanilang laban sa isang panalo o pagkatalo. Ito ay isang patuloy na hakbang upang makamit ang mga pangarap na tagumpay. Kaya at sila ay hindi uurong upang maipamalas ang taglay ng Koryesunista.
“Grabe akong pasalamat sa CJC for giving me the opportunity nga maka-skwela and at the same time maka-dula into different competitions,” ani Jasmine Somera, varsity ng Cor Jesu College sa table tennis. Para sa kanya, ang pagiging bahagi ng koponan ay hindi lamang isang pribilehiyo kundi isang inspirasyon upang ipagpatuloy ang kanyang pangarap bilang isang atleta. Ang bawat laban ay isang hakbang patungo sa mas mataas na antas ng kanyang kakayahan, at bawat panalo ay isang tagumpay hindi lamang para sa kanya kundi para sa buong paaralan. Sa kabila ng kanilang tagumpay, sila’y mga estudyante pa rin. Pagiging atleta at mag-aaral ay kanilang binabalanse. Dagdag ni Somera na naging hamon na dapat lampasan upang maging magaling sa isports at pag-aaral sa kaniya ang pagbabalanse sa kaniyang oras sa pagiging atleta at pagiging estudiyante. Hindi lang medalya at tropeo ang inaasam na gantimpala ng mga atleta ngunit pati ang bawat aral na kanilang natututunan sa bawat laro. Hindi palaging matagumpay ang kanilang bawat laro, imbes gawin nilang pasanin ang pagkabigo, ginagamit nila ito upang mas mapatalas ang kanilang mga kakayahan. Sa bawat pagsubok na kanilang hinaharap, sila ay patuloy parin sa paglaban upang handugan ang paaralan. Sa bawat hampas ng raketa, sa bawat pagpukol ng bola, at sa bawat hakbang na kanilang ginagawa, ang diwa ng isang tunay na atleta ay hindi lang nasusukat sa bilis at lakas kundi sa kanilang sipag, tiyaga, at dedikasyon. Sa larangan ng isports, hindi nagwawakas ang kanilang laban sa isang panalo o pagkatalo. Ito ay isang patuloy na hakbang upang makamit ang mga pangarap na tagumpay. Kaya at sila ay hindi uurong upang maipamalas ang taglay ng Koryesunista.