Lespakket medialandschap vlaanderen

Lespakket: Het Medialandschap in Vlaanderen

StampMedia vzw, Prekerstraat 25, 2000 Antwerpen

1

Achtergrondinformatie

Het Vlaams Medialandschap 1. Toelichting Leerstof 2. Artikels a. 't Is gebeurd: groen licht voor overname Vier en Vijf b. Deze infografiek toont hoe de papieren media fel verschraalde c. De echte subsidieslurpers van Vlaanderen d. De Persgroep neemt Humo en Story over van Sanoma 3. Video a. Fotograaf toont hoe hij de werkelijkheid kan manipuleren

p.7 p.8 p.9 p.15 p.18

1. TOELICHTING LEERSTOF 1. HET MEDIALANDSCHAP IN VLAANDEREN De figuur aan het begin van de les toont aan dat de Vlaamse media één groot kluwen zijn met soms vreemd uitziende constructies tussen verschillende spelers op de markt. Het is belangrijk dat de leerlingen weten dat er heel wat verschillende ‘families’ zijn in het medialandschap.

Zowel Studio Brussel als Canvas horen bij de VRT, terwijl zowel De Morgen als VTM een belangrijke link hebben met de Persgroep.

Momenteel staat de Finse mediagroep SANOMA (Flair, Feeling, Libelle, Story, Story FM, Libelle TV) te koop. Er is sprake geweest dat Roularta (Knack, Trends, Sportmagazine, De Streekkrant, De Zondag) een bod zou doen op het hele gamma (of enkele specifieke titels), maar er lijkt niet echt een bod te komen. Andere geïnteresseerde is De Persgroep (Het Laatste Nieuws, De Morgen, Dag Allemaal, Goed Gevoel).

Waarom is het medialandschap zo’n kluwen? Uiteindelijk komt het neer op het feit dat de mediagroepen hun adverteerders een goed voorstel willen doen. “Als je bij ons reclame maakt, verschijn je niet alleen in Knack, maar ook op VTM en Q-Music.” Dat maakt het voor de adverteerder interessant om met één (iets duurdere) reclame-actie een veel breder publiek te bereiken.

Toch zijn er nog altijd kleine, alternatieve spelers op de markt. Zo wil bijvoorbeeld de organisatie Media.21 een herziening van de bestaande perssteun:

2

MEDIA.21 VRAAGT TOEKOMSTGERICHT MEDIABELEID Media.21, een organisatie waarbinnen de onafhankelijke en nieuwe media-initiatieven Apache.be, dewereldmorgen.be, doorbraak.be, express.be, mo.be, newsmonkey.be, rekto:verso.be en stampmedia.be de krachten bundelen, pleit voor een drastische herziening van de bestaande perssteun. De rol van de overheid in het medialandschap is niet vrijblijvend. Voor Media.21 dient de focus te worden verschoven van het financieel ondersteunen van mediabedrijven naar het structureel ondersteunen van journalistiek.

Klassieke businessmodellen krijgen het moeilijk, journalisten komen op straat te staan en de mediaconcentratie neemt zorgwekkende proporties aan. Binnen die nieuwe en snel wijzigende context zoeken gevestigde media naar manieren om te overleven en te innoveren, maar komt er ook ruimte voor nieuwe spelers en onafhankelijke media die overtuigd zijn van hun plek naast de grote groepen.

Media.21 bundelt mediaspelers die elk op hun manier een antwoord formuleren op de bestaande mediacrisis. Dat antwoord kan inhoudelijk en/of commercieel zijn, maar altijd met de blik op de toekomst: het is onze overtuiging dat de mediacrisis kansen biedt indien er volop ingezet wordt op journalistieke kwaliteit. Wij doen dat via nieuwe en onafhankelijke media, maar we geloven dat ook binnen commerciële én openbare mainstreammedia voor journalistieke meerwaarde gekozen kan worden.

Een absolute voorwaarde daarvoor is dat het mediabeleid en de perssteun geënt worden op de nieuwe realiteit. De bestaande steun aan de pers komt momenteel niet zozeer de journalistiek dan wel de grote mediagroepen ten goede en verhoogt de drempel voor nieuwe initiatieven. Media.21 pleit daarom voor een vlak speelveld waarbinnen iedereen dezelfde kansen krijgt en waarbij de overheid in de eerste plaats journalistiek steunt omwille van zijn onmisbare meerwaarde voor de democratie.

Met het oog op de verkiezingen van 25 mei 2014 lanceren we tien concrete voorstellen die moeten bijdragen tot een fair, divers en rijker Vlaams medialandschap, compleet met nieuwe spelers en

3

onafhankelijke media die een eerlijke kans krijgen om zich verder te ontwikkelen.

Hier leest u ons tienpuntenplan (pdf.)

2. NIEUWSBERICHTGEVING In de begindagen van VTM liet de commerciële zender zich opmerken door een ‘andere’ aanpak van het nieuws. Het allereerste nieuwsstuk ging het over de prijs van tomaten en komkommers, omdat het nieuws de gewone man moest aanspreken. Er werd ook meer ingezet op criminaliteit en sensatiegericht nieuws.

De VRT heeft als overheidsinstelling een beheersovereenkomst. Daarin staat dat ze de klemtoon moet leggen op de maatschappelijke meerwaarde van de openbare omroep: een VRT die meer dan ooit de Vlaamse samenleving in al haar diversiteit bereikt en weerspiegelt, een hoge kwaliteitsstandaard garandeert, die transparant is en gericht op samenwerking.

Ondertussen zijn beide nieuwsjournaals veel meer naar elkaar gegroeid. (zie artikel hieronder)

GETEST: ‘VTM NIEUWS’ VS ‘HET JOURNAAL’ 21 oktober 2014 | Lieve Van de Velde

Niet alleen op het vlak van kijkcijfers wordt de kloof tussen het VTM-nieuws en het VRT-journaal kleiner, ook inhoudelijk komen ze iets meer op elkaars terrein, al pakken ze dezelfde thema’s vaak anders aan. Wij keken een week naar beide zenders en noteerden.

De kijkcijferkloof tussen ‘VTM nieuws’ en ‘Het journaal’ op de VRT wordt kleiner, berichtte deze krant vorige maand. In september 2013 keken gemiddeld 445.000 mensen naar ‘VTM nieuws’, in september 2014 stemden gemiddeld 534.000 mensen af op het zevenuurnieuws van VTM. ‘VTM nieuws’ groeide bovendien vooral bij een jonger publiek van 15- tot 44-jarigen (DS, 17 september). Is die evolutie in de kijkcijfers terug te brengen naar een verschil in aanpak en inhoud? Met die vraag in het achterhoofd keken wij een week met iets meer aandacht naar beide zevenuurjournaals (van maandag 13 oktober tot en met zondag 19 oktober). Laatavond- en middagedities negeerden we voor deze test.

1 VTM heeft het langste

4

Voor het nieuws op VTM heb je altijd iets meer tijd nodig dan voor het journaal op VRT. Gemiddeld zaten we 45 tot 47 minuten voor het VTM-nieuws, en 37 tot 41 minuten voor VRT. Gemiddeld krijg je bij VTM 28 tot dertig items, bij VRT kregen we er vijftien tot twintig.

2 Hetzelfde...

De selectie van onderwerpen is – grof geschat – voor zeventig procent gelijklopend. De ebola-crisis, de rel rond Theo Francken en de debatten in de Kamer, Film Fest Gent en de première van The loft, de onrust bij Delhaize, de brandende kerk van Anzegem, de seksuele meerderjarigheid, de sneeuwstorm in Nepal, de bisschoppensynode, de herdenking van de Eerste Wereldoorlog, de val van Stybar (met op beide zenders een grapje over de openingsdans op zijn trouwfeest), de voetbalopstand in Genk en bij Standard, de stagiaire met speed en de warmste achttiende oktober waren bijvoorbeeld bij beide zenders rode draden.

3 ...maar ook anders Wie vorige week alleen naar VRT keek, weet bijvoorbeeld niet dat er in 2016 nieuwe verkeersborden komen die sterk vervuilende auto’s verbieden, dat nonkel Henri van oplichting verdacht wordt en dat er in West-Vlaanderen een krantenbezorger overleed na een ongeval met vluchtmisdrijf.

Wie enkel naar VTM keek, miste onder meer dat er zondag 7.000 mensen door Brussel stapten in een PVDA-betoging. Ook de tentoonstelling van Berlinde De Bruyckere ging aan de VTM-kijker voorbij.

4 Micro macro Bij VTM zagen we dat grotere items meer vertaald werden op mensenmaat, terwijl het bij VRT vaak globaler gebeurde. In de ebolacrisis had VTM meer aandacht voor paniekverhalen, terwijl VRT breder keek naar Afrika en de ebola-paniek sterker relativeerde. Opvallend was hoe VTM in het verhaal over de rechtszaak tegen Sharia4Belgium begon met de spanningen tussen vader en zoon Bontinck en pas

5

daarna inzoomde op Jejoens argumenten voor vrijspraak. Was Bart De Wever op economische missie in Shangai, dan kreeg je bij VTM de visie van De Wever, terwijl de VRT ook ging kijken naar de vestiging van Solvay.

Bij de sneeuwstorm in de Himalaya haalde VTM een Vlaamse klimmer voor de camera, die mooi kwam vertellen over het specifieke gevaar.

Bij het item over de stagiaire met speed in Aalst ging VTM dan weer overdreven diep en lang, en blies men het hele verhaal daarmee te zwaar op.

5 Show, don’t tell Wanneer de beurzen in dalende lijn gaan, heeft zowel VRT als VTM een deskundige van het huis in de studio. Guy Jansens versus Paul D’Hoore. Geen verschil in duidingsaanpak daar. Maar die reflex om uit te leggen is typischer voor VTM. Vaak worden daarbij infografieken uit de kast gehaald.

Dat te veel uitleg ook niet altijd optimaal is, zagen we op de VRT bij het item over de noodzakelijke investeringen in de elektriciteitscentrales, waar Luc Pauwels in de studio te complex en te lang bezig was voor leken. Show me, don’t tell me.

6 Buitenland?

Een hardnekkig cliché wil dat je als kijker op de commerciële zender weinig buitenlands nieuws krijgt. Dat werd niet bevestigd in deze testweek.

We turfden ongeveer evenveel buitenlandse nieuwsitems bij beide zenders, maar allebei stopten ze die vaak weg in de snelle korte items.

Maar VRT had wel een mooie reeks naar aanleiding van vijf jaar crisis in Griekenland.

7 Hond bijt man?

Dat andere vooroordeel: het faits divers. Op dat vlak lijkt VTM zijn reputatie te corrigeren. We telden er weinig tot geen. Ja, we zagen prins Laurent op zijn taxifiets tweemaal op VTM. Maar de bizarre bezoekers op de fantasybeurs in Gent passeerden dan weer bij allebei de zenders de revue.

6

3. NIEUWSSELECTIE Mathilde Sanders schreef aan de Erasmus Universiteit Rotterdam haar thesis ‘Nieuwsconsument is koning’; ook als eigenaar’.

Het is Sanders in haar analyse vooral te doen om een belangrijk probleem in het aanbod van journalistieke content: ‘de Chinese muur’, oftewel de scheiding tussen het commerciële en het redactionele gedeelte van een bedrijf. Investeerders – die liefst winst maken, en dat in het beste geval op korte termijn – vormen soms een bedreiging voor de onafhankelijkheid van de redactie.

Maar er zijn natuurlijk manieren waarop nieuwsbedrijven de redactie en haar lezers proberen te beschermen. Kranten als De Standaard begonnen met een ombudsman, en het bestaan van een redactiestatuut of – raad moet de onafhankelijkheid garanderen. Maar ook de rol van de hoofdredacteur mag niet worden onderschat. Zijn houding bepaalt voor een groot deel de onafhankelijkheid van de redactie.

Het is dus belangrijk dat leerlingen zich vragen stellen bij wie hen informeert.

Voor het groepswerk: Verdeel de leerlingen in drie groepen. De ene groep is de VRT-redactie, de andere is de VTMredactie, en de derde groep is een regionale redactie. Al één persoon per groep aanduiden die de leiding heeft en het nieuws komt voorstellen.

Aan de hand van de artikels die in de krant staan, maakt iedere groep een tv-journaal waarin er slechts ruimte is voor drie nieuwsitems. Ze moeten enkel de titel van het artikel overschrijven en daarna kunnen motiveren waarom ze die hebben gekozen. Uit elk groepje stelt één persoon het tv-journaal voor aan de rest van de klas

Wie maakt de nieuwsselectie? ● ● ●

eerst en vooral is er de journalist met zijn netwerk redactie (hoofdredacteur, eindredacteur, redacteur, correspondenten) nieuwsagentschappen (belga, reuters, stampmedia) – die maken ook al selectie!

Voor het overlopen van de Selectiecriteria staan er in de powerpointpresentatie relevante foto’s als voorbeeld. Heel belangrijk!

Eindconclusie: alle 'nieuws' is subjectief! Hou in het achterhoofd wie jou informeert.

7

2. ARTIKELS 't Is gebeurd: groen licht voor overname Vier en Vijf 24/02/2015 Bron: DS/BELGA Telenet mag een controlebelang verwerven in De Vijver, eigenaar van zenders Vier en Vijf. De Europese Commissie heeft daarvoor toestemming gegeven.

De Commissie was bezorgd dat De Vijver zou kunnen weigeren om haar zenders te laten distribueren door televisie-aanbieders die concurreren met Telenet. Daardoor zouden Belgacom, TV Vlaanderen en Mobistar een ernstig nadeel kunnen ondervinden.

Maar Liberty Global, het moederbedrijf van Telenet, biedt volgens de Commissie voldoende garanties over de distributie van Vier en Vijf aan de concurrerende distributeurs. Dat ook zij Vier en Vijf kunnen blijven uitzenden verzekert volgens EU-Commissaris voor de mededinging Margrethe Vestager dat Belgische kijkers ‘op een eerlijke basis’ een tv-aanbieder kunnen kiezen.

Telenet verwerft een helft van de aandelen De Vijver. Waterman & Waterman, de holding van Wouter Vandenhaute en Erik Watté, en Corelio behouden beiden een kwart van de aandelen.

Sanoma stapt uit het mediabedrijf.

'T is gebeurd Telenet-topman John Porter en De Vijver-boegbeeld Wouter Vandenhaute bevestigen het nieuws in een opmerkelijk spotje. In een parodie op De Slimste Mens leggen ze de veranderingen bij De Vijver uit. https://www.youtube.com/watch?v=xwOFaKPZA78

8

Deze infografiek van blogger toont in één oogopslag hoe de papieren media fel verschraalde in Vlaanderen 27/05/2016 - Newsmonkey De Persgroep neemt de bladen Humo, Story en TeVe Blad over, samen 65 man personeel. Het is de zoveelste consolidatie in de papieren sector. Blogger Maarten Corten maakte een duidelijk overzicht van die verschraling, die uiteraard ook een felle journalistieke impact heeft gehad.

In elke industrie die in een krimp zit, is het een logische stap: schaalvergroting. Op die manier druk je de kosten: je deelt meer diensten en creëert synergie. De papieren media is in die zin niet anders dan andere sectoren.

In die zin komt de verkoop van de Sanoma-bladen aan de Persgroep niet echt als een verrassing: de Finse groep wilde weg uit België en de enige geïnteresseerde koper was de groep van Christian Van Thillo. Ze hebben immers flink wat print en kunnen zo verder synergie creëren. De eerste stap is meteen al genomen, de redacties verhuizen naar de hoofdzetel in Kobbegem, alleen Humo blijft nog even waar ze zit.

"Een quasi-duopolie" Maar uiteraard is wat economisch misschien logisch lijkt daarom journalistiek nog niet toe te juichen. Blogger Maarten Corten, onderwijsmedewerker bij het Institute for Media Studies aan de KU Leuven, schreef er een interessante blogpost over. Hij lijstte op hoe het printlandschap de laatste 25 jaar drastisch verschraalde. Van 6 uitgevers van kranten schieten er nog 2 over, van 13 magazine-uitgevers nog 6.

"In 1990 kenden we nog een behoorlijk divers mediaveld met dertien verschillende uitgevers, waarbij de dagbladmarkt verdeeld was over zes verschillende huizen. Hoewel het toenmalige mediaveld al het resultaat was van fusies en verdampte merken, opereerden de verschillende spelers nog relatief autonoom", schrijft Corten. "Vandaag, 25 jaar later, zien we een heel ander beeld met een multimediaal quasi-duopolie rond Mediahuis enerzijds en De Persgroep anderzijds. Als we enkel naar de dagbladen kijken, kunnen we het suffix ‘quasi-‘ zelfs volledig achterwege laten."

"Schrappen, indalen, samenwerken... Eindsom is altijd dezelfde: minder of kleinere redacties" "Die mediaconcentratie is er gekomen via verschillende convergentiestrategieën, zoals merken schrappen (bv: Het Volk), merken indalen in andere merken (bv: De Gentenaar in het Nieuwsblad, De Nieuwe Gazet in Het Laatste Nieuws) of samenwerkingen tussen uitgevers (Corelio en Concentra in Mediahuis). Welke strategie er ook wordt toegepast, de eindsom is altijd hetzelfde: een gelijke of grotere redactionele output, geproduceerd door minder of kleinere redacties."

9

Die beweging is duidelijk voelbaar: kranten zoals Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen, Het Belang van Limburg en De Standaard delen sport, nationaal nieuws, buitenlands nieuws en zelfs regionaal nieuws. Vooral dat laatste is op het terrein héél voelbaar: in veel gemeenteraden volgt nauwelijks nog één, maximum twee journalisten de werkzaamheden. Want Het Laatste Nieuws en De Morgen doen niet hetzelfde via hun 'synergie'. Daarbij komt nog een extra uitwisseling van nieuws met de Nederlandse kranten van De Persgroep: het buitenlands nieuws wordt aangeleverd door onder meer De Volkskrant.

Volgens Corten doet die mediaconcentratie wel enkele alarmbelletjes rinkelen. "Kan de diversiteit aan standpunten nog gewaarborgd worden in een duopolie? En hoe zit het met de krachtverhoudingen tussen content-aanbieders, distributeurs en consumenten? Die vragen durf ik niet beantwoorden. Het is me wel duidelijk dat een beweging van dertien relatief autonome uitgevers naar zes – waarvan drie grote spelers intens én crossmediaal verweven zijn met elkaar én met andere mediaspelers, … – tot kritische vragen noopt."

En Corten voegt er nog één kritische vraag aan toe: "In hoeverre kan een mediaveld geloofwaardig pleiten voor een inperking van de openbare omroep, terwijl ze intern de concurrentie kapot convergeert?" Corten heeft het daarbij over de hoorzittingen in het Vlaams parlement, waar de paar overgebleven grote mediaspelers kwamen pleiten voor een kortgewiekte VRT.

De echte subsidieslurpers van Vlaanderen 21/10/2015 - Apache.be Wordt met belastinggeld, via een indirect subsidiecircuit langs grote mediabedrijven, sinds jaar en dag de spaarpot van enkele steenrijke en machtige Vlaamse families gevuld? Het heeft er alle schijn van. Apache ontrafelde de stille geldstromen in medialand en brengt de echte subsidieslurpers van Vlaanderen in beeld.

Vorige week besliste de federale regering om de distributiesteun voor papieren kranten voor de komende vijf jaar te handhaven. Tot 2020 zal er via die weg ongeveer 850 miljoen euro staatssteun worden verleend aan de grote mediagroepen. Vooral krantenuitgevers De Persgroep en Mediahuis varen daar wel bij. Rekening houdend met andere indirecte subsidiemechanismen – vooral de btw-0-regeling – stroomt er jaarlijks indirect om en bij de 400 miljoen euro naar de grote mediagroepen in dit land.

Het gaat, jaar in jaar uit, om zo’n smak belastinggeld dat we het bedrag haast niet durven te vermenigvuldigen met de grofweg dertig jaar die zijn verstreken sinds de Vlaamse 10

mediagroepen volledig in private handen zijn gekomen. Maar wat gebeurt er met het geld waarmee de overheid commerciële mediabedrijven ondersteunt? Kreeg de Vlaamse lezer in ruil voor de vele miljarden euro staatssteun de voorbije decennia een steeds breder pallet aan uitmuntende journalistiek voorgeschoteld? Of fungeerden media vooral als doorgeefluik en blijken enkele Vlaamse deep pockets de echte subsidieslurpers in dit land?

Resultaat Over het doel dat de overheid met de distributiesteun voor kranten en tijdschriften en met het btw-0-tarief voor ogen heeft, bestaat weinig twijfel: een pluriform, pluralistisch en gezond medialandschap ondersteunen. De hamvraag is of de onvoorwaardelijke manier waarop die steun vandaag wordt gegeven, bijdraagt tot dat nobele doel. Staat de blanco cheque garant voor goede journalistiek of wordt het geld indirect gewoon geïnd door de achterliggende mediabedrijven? En wie zijn in dat geval de aandeelhouders die zich de voorbije decennia aardig verrijkt hebben?

Kreeg de Vlaamse lezer in ruil voor de vele miljarden euro staatssteun de voorbije decennia een steeds breder pallet aan uitmuntende journalistiek voorgeschoteld?

Aan de vraag of de krantenjournalistiek in Vlaanderen met het verstrijken van de jaren en de miljarden overheidssteun steeds hogere toppen is gaan scheren, wagen we ons niet. We houden het bij objectief vaststelbare feiten. Een daarvan is dat de synergieën de voorbije jaren een hoge vlucht hebben genomen. Met nog twee actieve krantengroepen is de mediaconcentratie in Vlaanderen, ook volgens de Vlaams Regulator voor de Media (VRM) een belangrijke democratische zorg. De overname van Humo en enkele andere bladen door De Persgroep passen helemaal in het plaatje van verdere mediaconcentratie.

De voorbije jaren werden ook gekenmerkt door (collectieve) ontslagrondes. De ene al meer zichtbaar dan de andere. Freelancers – zowel journalisten als fotografen – klagen (met reden) steen en been over de tanende arbeidsvoorwaarden en daarbij komt de toegenomen werkdruk: met minder mensen moet steeds meer worden gedaan.

Eerder deze maand was er dan het onderzoek van het Vlaams Steunpunt Media dat de evolutie van ons krantenlandschap in kaart brengt. De belangrijkste conclusie daarvan is dat het aantal artikelen en het aantal nieuwsverhalen in kranten op korte tijd quasi gehalveerd is. Het aantal zogenaamde “visuals” (foto’s, …) is dan weer quasi verdubbeld.

Parallel zien we hoe de twee nog resterende Vlaamse krantengroepen, Mediahuis en De Persgroep, in Nederland (heel) veel geld op tafel legden om overnames te doen, al dan niet om ook grensoverschrijdend synergieën door te duwen. Het volstaat om De Volkskrant en De Morgen, allebei kranten van De Persgroep, naast elkaar te leggen om te zien wat we precies bedoelen.

11

Een sterk doorgedreven mediaconcentratie, grote ontslagrondes, tanende arbeidsomstandigheden, wurgcontracten voor freelancers en gevoelig minder inhoud. Het eindresultaat van het decennialang verlenen van miljarden aan indirecte bedrijfssteun.

Een sterk doorgedreven mediaconcentratie, grote ontslagrondes, tanende arbeidsomstandigheden, wurgcontracten voor freelancers en gevoelig minder inhoud. De vraag is of dat het gewenste eindresultaat kan zijn van het decennialang verlenen van miljarden euro aan indirecte bedrijfssteun.

Kluwen Maar terug naar de oorspronkelijke vraag: wat gebeurt er dan wel met de 400 miljoen euro indirecte subsidie die jaarlijks naar commerciële mediabedrijven stroomt? Om daarop een antwoord te krijgen zijn enkele vaststellingen vooraf van belang. Om te beginnen is er het feit dat het niet om een directe maar om een indirecte manier van subsidiëren gaat. Het geld is met andere woorden niet geoormerkt. Het loopt niet netjes binnen op een rekening. In essentie gaat het om geld dat gewoon niet moet worden uitgegeven: de distributie – een (heel) belangrijke kostenpost voor gedrukte media – wordt voor het overgrote deel door de overheid gedragen en er moet geen btw worden betaald.

Een tweede belangrijke vaststelling is dat de twee nog resterende krantengroepen in dit land meer zijn dan alleen maar uitgevers van kranten. Wat Mediahuis betreft, gaat die stelling op voor de participerende vennootschappen Corelio en Concentra. Daarnaast is er De Persgroep.

De krantenuitgevers zijn ook elders in “de media” actief: door weekbladen uit te geven, commerciële radio te maken of door te participeren in (regionale) televisiezenders.

De verschillende krantentitels zijn dan ook niet (meer) elk afzonderlijk ondergebracht in aparte vennootschappen. Als we met andere woorden de jaarrekeningen van De Persgroep bekijken dan zitten daarin De Morgen en Het Laatste Nieuws, maar ook Dag Allemaal, Medialaan (televisiezenders VTM, 2BE, …) radiozenders en een rist andere vennootschappen zoals de drukkerij (Ecoprint) en sinds kort ook de Nederlandse vennootschappen.

In de balansen van de mediagroepen kan de indirecte subsidie bijgevolg niet enkel niet als dusdanig getraceerd worden, ze komt ook niet noodzakelijk (enkel) de kranten(redacties) ten goede, maar wel de hele overkoepelende mediagroep.

Belastingparadijs En toch blijkt een grondige studie van de balansen van De Persgroep en Mediahuis (Corelio, Concentra) bijzonder leerzaam. Net zoals het bekijken van de overkoepelende en achterliggende structuren.

In de balansen van de mediagroepen kan de indirecte subsidie niet als dusdanig getraceerd worden. Ze komt ook niet noodzakelijk (enkel) de kranten(redacties) ten goede, maar wel de hele overkoepelende mediagroep

12

Neem bijvoorbeeld Epifin. De kans dat die Belgische vennootschap een belletje doet rinkelen, is klein. Beter bekend is de mediagroep waarvan Epifin voor 99,29 procent eigenaar is: De Persgroep. De voorbije tien jaar slaagde Epifin erin om een eigen vermogen op te bouwen van 263 miljoen euro. Bovendien werden er in dezelfde periode forse dividenden uitgekeerd, en via vijf opeenvolgende “kapitaalverminderingen”, werd er in totaal ook 133 miljoen euro aan kapitaal uit de vennootschap gehaald en “teruggeven” aan de aandeelhouders.

De aandeelhouders van Epifin hebben het voorbije decennium met andere woorden behoorlijk goed geboerd. Maar wie zijn de aandeelhouders van Epifin, een vennootschap die slechts een postbus groot is? Daar hebben we het raden naar. Wat we weten is dat Epifin sinds enige tijd gevestigd is in de Schaliënstraat 5, bus 2/3 in Antwerpen. Daar huist een kantoor van VGD Bedrijfsrevisoren en nog enkele andere vennootschappen, maar ook Exmar, de maritieme gastransporteur van de steenrijke familie Saverys, met in het bestuur naast onder meer Guy Verhofstadt (Open VLD) ook Ludwig Criel. Criel is (onder meer) ook voorzitter van de raad van bestuur van Epifin, dat daarnaast de broers Christian en Emmanuel Van Thillo en (hun schoonbroer) Christophe Convent als bestuurders heeft. Heel recent werd ook (zus) Caroline Van Thillo tot bestuurder benoemd.

Een beetje onderzoek leert dat Epifin de Belgische voortzetting is van een gelijknamige Luxemburgse vennootschap, opgericht goed tien jaar eerder, in 1993. De laatste (elektronisch) beschikbare gegevens van het Luxemburgse Registre de commerce et des sociétés (RCSL) geven voor 2001 een eigen vermogen aan van 7.576.278.119 LUF, bijna 8 miljard Luxemburgse frank dus, of ongeveer 188 miljoen euro. Eind 2000 werd de Belgische vennootschap De Persgroep opgedoekt. Zo verdween er 2,14 miljard Belgische (Luxemburgse) frank naar Epifin in Luxemburg.

Een STAK is een Nederlands vehikel dat expliciet bedoeld is om fiscaal interessant en anoniem aandeelhouderschap mogelijk te maken In het bestuur van het Luxemburgse Epifin zetelde niemand die direct naar “De Persgroep” of de familie Van Thillo verwijst. De bestuurders waren: Christophe Blondeau, Nico Gaffine (later opgevolgd door Nour-Eddin Nijar) en Jacques Mersch, Luxemburgse fiduciaires gespecialiseerd in fiscale spitstechnologie waarvan sommigen ook opduiken in de ( tot heel recent) Luxemburgse vennootschapswinkel van Bart ‘Uplace’ Verhaeghe.

En er is nog een Epifin. Enkele maanden voor de Luxemburgse vennootschap Epifin naar België kwam, werd in Nederland een Stichting Administratiekantoor, een zogenaamde STAK, opgericht met dezelfde naam. Zo’n STAK is een Nederlands vehikel dat expliciet bedoeld is om anoniem aandeelhouderschap mogelijk te maken. Of zoals de in “fiscaal vriendelijk ondernemen” gespecialiseerde site “Belastingparadijs24.nl” de STAK omschrijft:

13

Indien u anoniem eigenaar van een BV (Nederlandse vennootschap, ToC) wilt zijn, of u heeft andere legitieme redenen om niet als aandeelhouder voor te willen komen in openbare registers, kunt u er voor kiezen om een Stichting Administratiekantoor (STAK) op te richten.

Dat Nederland als belastingparadijs wordt gezien, is mede te danken aan de mogelijkheid om er dergelijke STAK’s op te richten. Naast “fiscale optimalisatie” is het onzichtbaar maken van de echte aandeelhouders de hoofdreden van bestaan. Beursgenoteerde bedrijven doen het wel eens om zich te beschermen tegen vijandige overnames, maar voor gewone vennootschappen speelt die afweging niet.

Het enige wat de buitenwereld van zo’n STAK te zien krijgt (via de Nederlandse Kamer van Koophandel) is een lijstje van de bestuurders. Dat zijn voor de STAK Epifin, behalve Christian en Emmanuel Van Thillo ook Ludwig Criel en TMF Management B.V, een internationale financiële dienstverlener met zetel in Amsterdam die via dochter Equity Trust opdook in “offshore leaks”.

De constructie zorgt ervoor dat de aandeelhouders die Epifin (en dus ook De Persgroep) controleren volledig aan het zicht van de buitenwereld onttrokken zijn. Wie er dus – naast de voor de hand liggende familie Van Thillo zelf – de voorbije jaren vele tientallen miljoenen euro’s gecasht heeft met dank aan de gigantische overheidssteun, blijft netjes verborgen.

Vlaams en katholiek Mediahuis schermt de aandeelhoudersstructuur maar gedeeltelijk af. De vennootschap is voor 62 procent eigendom van Corelio. De andere 38 procent is van Concentra (eigenlijk in twee delen verdeeld tussen Concentra NV en Concentra Media Groep, maar Concentra is eigenaar van Concentra Media Groep) Het verslag van de Vlaamse regulator voor de Media (VRM) somt de aandeelhouders van Corelio netjes op: Mediacore (40.65 %), Cecan (19.94%), het krantenfonds (13.89%), De Eik (12.48), Vedesta (6.52%), Corelio Publishing (6.07) en Corelio-management (0.45%) Via Mediacore controleert de familie Leysen Corelio. Maar ook de familie Vlerick-Sap (Cecan), in 1976 “redder” van de noodlijdende De Standaard is met bijna een vijfde van de aandelen nog steeds sterk vertegenwoordigd. Het krantenfonds is een nv die in dezelfde periode werd opgericht door voormalige journalisten van De Standaard om de stem van de redactie te laten wegen, maar de belangrijkste aandeelhouders van die “stem van de redactie” zijn vandaag Unizo en KBC. In het rijtje families met een uitgesproken Vlaamse en katholieke signatuur achter Corelio past ook Piet Van Waeyenberge, oprichter van de Vlaamse businessclub De Warande en erevoorzitter van VOKA

14

Ook in het rijtje families met een uitgesproken Vlaamse en katholieke signatuur past Piet Van Waeyenberge. De eik is de financiële holding van de familie. Piet Van Waeyenberge is vooral bekend als oprichter van de Vlaamse businessclub De Warande en is ook ere-voorzitter van VOKA. Een kleinere speler is Vedesta (van de familie Van de Steen). En de andere kleinere speler Corelio Publishing werd, toevallig nog deze week opgeslokt door Corelio.

De VRM geeft ook de aandeelhoudersstructuur voor Concentra. Maar net zoals bij De Persgroep zit het gros van de aandeelhouders verstopt achter een Nederlandse stichting: De Zeven Eycken die 91.30% procent van Concentra in handen heeft. De rest (8.70%) is in handen van het Katholieke Pers en Mediafonds, een soort restant van de (katholieke) vzw’s die vroeger eigenaar waren van Gazet van Antwerpen.

Wie de aandeelhouders zijn van Stichting De Zeven Eycken is, net zoals dat het geval is bij De Persgroep, onbekend. Wel duidelijk is dat de stichting (en dus ook Concentra) bestuurd wordt door de familie Baert – een Limburgse familie met een (zeer) uitgesproken katholiek profiel – die al decennialang Concentra leidt. (Over de geschiedenis van Concentra schreef Apache eerder al een uitgebreid verhaal).

In tegenstelling tot De Persgroep, was het bij Corelio en Concentra de voorbije jaren geen vetpot. Niet omdat de indirecte subsidiestroom zou zij opgedroogd, wel omdat beide mediabedrijven elk op hun manier investeringen deden waar ze hun broek aan scheurden of die op z’n minst (lang) niet opleverden wat ervan werd gehoopt: Corelio met investeringen in Woestijnvis en Vier, Concentra met huis-aan-huisbladen in Nederlands Limburg.

De periode daarvoor werd er dan weer wel zeer goed geld verdiend. Aandeelhouder “krantenfonds” lijstte voor de voorbije jaren haar rendementen en dividenden op en geeft zo een goed overzicht.

Conclusie De voorbije decennia werden grote mediabedrijven in ons land voor miljarden euro’s indirect gesteund. Het belastinggeld dat de federale overheid daarvoor veil had, zorgde ervoor dat de bedrijven vaak spectaculaire winsten konden boeken en hoge dividenden uitkeren. Op die manier kwam (en komt) de staatssteun indirect de aandeelhouders van De Persgroep en Mediahuis ten goede. Wie die aandeelhouders zijn wordt via gespecialiseerde buitenlandse fiscale constructies afgeschermd voor de buitenwereld door de families Van Thillo (De Persgroep) en Baert (Concentra) De aandeelhouders die wel gekend zijn (Corelio), zijn ondernemers met een uitgesproken Vlaamse en katholieke signatuur. (http://www.apache.be/2015/10/21/de-echte-subsidieslurpers-van-vlaanderen/)

15

De Persgroep neemt Humo en Story over van Sanoma 26/05/2015 - deredactie.be De Persgroep neemt de weekbladen Humo, Story, TeVe Blad en maandblad Vitaya over van Sanoma. Dat hebben beide uitgeverijen zelf bekendgemaakt. Libelle TV verdwijnt van het scherm en ook "Story FM heeft niet langer een toekomst binnen de Belgisch-Nederlandse tak van Sanoma".

Toen de Belgische tak van Sanoma eind 2013 in de etalage werd geplaatst, klonk het nog dat de Belgische afdeling van het Finse bedrijf verder zou inzetten op vier sterke merken: Flair, Libelle, Story en Feeling. Eind vorig jaar heeft Sanoma beslist dat haar media-activiteiten in België en Nederland voortaan strategisch en operationeel als één geheel zouden aangestuurd worden onder de naam Sanoma Media BeNe, klinkt het in een persbericht. "Na grondige reflectie werd ten gevolge daarvan de beslissing genomen om in België de focus te leggen op de domeinen Vrouwen en Home&Deco. Dat zijn immers de domeinen waarin Sanoma in beide landen een uitgesproken expertise heeft. " Sanoma heeft er daarom voor gekozen om Humo, Story en TeVe Blad te verkopen aan De Persgroep (zelf uitgever van onder meer Het Laatste Nieuws, De Morgen, Dag Allemaal en TV Familie). De licentie voor het maandblad Vitaya wordt eveneens overgedragen aan De Persgroep. Vijfenzestig mensen maken mee de overstap van Sanoma naar De Persgroep. Over de overnameprijs wordt niet gecommuniceerd.

Henk Scheenstra, CEO van Sanoma Media Belgium: "De keuze voor de domeinen Vrouwen en Home&Deco ligt voor de hand: zo is Libelle/Femmes d'Aujourd'hui nu al het belangrijkste vrouwenweekblad en Feeling/Gael het meest vooraanstaande vrouwenmaandblad in België.

Onze lezers, en in het bijzonder vrouwen, staan hiermee centraal en zijn het uitgangspunt in onze aanpak. Door te focussen op deze domeinen zullen we nog beter onze missie kunnen vervullen: dicht bij onze doelgroepen staan met relevante en sterke merken, producten en diensten."

"Niet de bedoeling om titels meteen af te schaffen" "Humo, Story, TeVe Blad en Vitaya zijn stuk voor stuk bladen die nauw aansluiten bij de nieuws- en entertainmentmedia die we al in huis hebben", zegt Koen Verwee, CEO van De Persgroep Publishing. "De markt van gedrukte media staat onder druk, maar is nog steeds belangrijk en meer dan de moeite waard om in te investeren. Bovendien liggen er mooie kansen om met sterke titels succesvolle digitale media uit te bouwen. Daar gaan we werk van maken, samen met onze nieuwe medewerkers."

VRT

16

Verwee garandeert dat Story zal blijven bestaan. "Het is niet onze bedoeling om titels aan te kopen en meteen af te schaffen. Story heeft zijn eigen positie in de markt en kan perfect naast Dag Allemaal blijven bestaan, al gaat het natuurlijk voor een deel over dezelfde onderwerpen.

Op de lange termijn weet je natuurlijk nooit." Hetzelfde geldt voor TeVe Blad. De Persgroep wil ook investeren in Humo. "De verkoop van Humo loopt al jaren terug. Maar het blijft een sterk merk met een interessante digitale activiteit. We zullen daarin investeren om het merk ook multimediaal, op papier en digitaal, een stap vooruit te laten zetten", zegt Verwee.

De Persgroep-topman Christian Van Thillo liet vorig jaar verstaan dat bij een mogelijke overname van bepaalde merken van Sanoma "saneringen onvermijdelijk zijn". Dat is voor Verwee nog niet aan de orde. "Zoals steeds nemen we de titels eerst op in ons portfolio. Later bekijken we welk kader we nodig hebben om de inhoud te optimaliseren. Het is nog te vroeg om over mogelijke saneringen en afvloeiingen te spreken."

De transactie zal snel aangemeld worden bij de Belgische mededingingsautoriteit. Zo lang het onderzoek duurt en tot de beslissing van de Belgische mededingingsautoriteit, zullen de betrokken titels verder uitgegeven worden door Sanoma.

Sanoma Media Belgium stopt met Libelle TV In de marge van de deal raakte ook bekend dat Sanoma Media Belgium vanaf juli met het tvkanaal Libelle TV stopt. Sanoma heeft beslist om andere keuzes te maken op audiovisueel vlak en te focussen op video en niet langer in te zetten op lineaire kanalen. Ook voor Story FM wordt een andere eigenaar gezocht, gaf CEO Henk Scheenstra mee.

Libelle TV, dat midden augustus 2013 werd gelanceerd, bereikt maandelijks 1,5 miljoen kijkers en zit daarmee "on track", zegt Anouk Mertens, verantwoordelijk voor radio en televisie binnen Sanoma. Maar omdat het kijkgedrag van de consument meer en meer neigt naar online video, zal Sanoma "verder investeren in online video", omdat in deze platformen meer "winstgevende groei gerealiseerd kan worden".

Dat Libelle TV van het scherm verdwijnt heeft ook met de keuze van Sanoma te maken om de focus op de domeinen Vrouwen en Home&Deco te leggen, na de verkoop van Story, Humo, Teve Blad en Vitaya Magazine aan De Persgroep.

Ook Story FM heeft niet langer een toekomst binnen de Belgisch-Nederlandse tak van Sanoma.

"Story FM moet in andere handen komen. We gaan op zoek naar een goed platform waarin Story FM tot zijn recht kan komen", zei Scheenstra. Koen Verwee van De Persgroep zegt dat er geen gesprekken tussen beide bedrijven zijn over de radiozender.

Het geflirt tussen De Persgroep en Sanoma is niet nieuw. Vorig jaar in mei raakte bekend dat De Persgroep wel interesse had in bepaalde titels van Sanoma, maar Sanoma ging voor een

17

volledige overname van de Belgische tak. Sinds 1 januari zijn daarom de Belgische en Nederlandse tak van Sanoma geĂŻntegreerd in een bedrijf. Maar beide uitgeverijen waren elkaar blijkbaar niet uit het oog verloren. Al benadrukken Verwee en Scheenstra dat de definitieve toenadering er pas kortgeleden kwam.

Uit de oplagecijfers van het Centrum voor Informatie over de Media (CIM) van februari 2015 blijkt dat Humo goed is voor een oplage van 115.722 exemplaren, Story verkoopt wekelijks 103.588 exemplaren en van Teve Blad gaan er wekelijks 163.980 exemplaren over de toonbank. Het oplagecijfer voor Vitaya Magazine ligt maandelijks op 45.336 exemplaren.

De Persgroep neemt 4 tijdschriften van Sanoma over

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/media/1.2350898

18

VIDEO Brussel vandaag: fotograaf toont hoe hij de werkelijkheid kan manipuleren 24/11/2015 - deredactie.be De metro rijdt niet, de scholen en crèches zijn dicht, vele winkels zijn gesloten. Fotograaf Jimmy Kets brengt Brussel vandaag in beeld. Maar hij toont ook hoe manipulatief een fotograaf met de werkelijkheid kan omgaan.

Dit is een voorbeeld van hoe één persoon (fotograaf of eindredacteur) kan beslissen over wat een maatschappij te zien krijgt. De video kan getoond worden aan het eind van de les, om aan te tonen dat er meerdere versies van de werkelijkheid bestaan. http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/deafspraak/2.41872?video=1.250495 0

19

20

Lesvoorbereiding Materiaal: - de leerkracht koopt drie identieke kranten (zelfde krant! zelfde datum!)

- gebruik de presentatie in bijlage.

21

LESMOMENT onderwijsleergesprek Noteer de antwoorden op volgende vragen op het bord: - Naar welke Vlaamse televisiezenders kijken jullie?

- Naar welke Vlaamse radiozenders luisteren jullie?

- Welke Vlaamse kranten lezen jullie?

doceren Aandachtspunt nadat er wat titels op het bord staan: “Die mediakanalen staan niet enkel op zichzelf. Veel tv- en radiozenders, kranten en magazines zitten onder dezelfde koepel. (zie figuur op hand-outs)”. Laat de leerlingen raden en omcirkel op het bord de mediakanalen die tot één bedrijf behoren. (lees ook punt 1. in document ‘achtergrond leerkracht’)

We zien vooral bij sociale media dat nieuwsgaring via internet toeneemt, want het is vaak nog gratis.

Kijkcijfers voor televisie blijven gelijk, het aantal krantenlezers neemt af.

De spelers op de markt zoeken oplossingen voor die sterke opkomst van internet (Bhaalu, Stievie), maar voorlopig zonder veel succes. Er zijn wel nog enkele kleine, alternatieve spelers op de markt, zoals Media 21.

22

(lees artikel Media.21 in achtergrond)

NIEUWSBERICHTGEVING onderwijsleergesprek CIM-cijfers: wat valt er op als je naar de positie van de nieuwsberichtgeving kijkt? (zie kijkcijfers op handouts)

Antwoord: Zowel het nieuws van de openbare omroep als dat van de commerciĂŤle omroep staat hoog in de algemene kijkcijfers. Ze hebben de taak om te informeren, en als kijker ben je overtuigd dat je op een half uurtje weet wat er in de wereld gebeurt, want de nieuwsuitzendingen zijn een autoriteit.

Belangrijke vraag: Maar is dat wel zo?? Wat willen de bedrijven achter het nieuws bereiken?

23

doceren - De openbare omroep heeft als doel een maatschappelijke meerwaarde te bieden ten aanzien van de eigen gemeenschap.

- De commerciële omroep heeft als doel via aantrekkelijke programma's winst te maken.

Vroeger was dat veel meer merkbaar in het soort nieuws dat ze brachten (sensatie vs politiek).

De laatste jaren groeien de twee meer en meer naar elkaar toe, al blijft VRT meer politiek nieuws brengen, en VTM meer fait divers. (lees ‘Getest: ’VTM Nieuws’ vs ‘Het Journaal’’ in Achtergrond) Laat je niet vangen: wat wel of niet verschijnt in nieuwsuitzendingen, is ALTIJD een kwestie van selectie.

Er is iemand die bepaald heeft dat een specifieke gebeurtenis nieuwswaardig is. Media spelen dus een belangrijke rol in hoe we naar de samenleving kijken. Daarbij is het dan ook nog eens afhankelijk van welke bron we raadplegen. Want hecht iedereen evenveel waarde aan dezelfde nieuwsfeiten? Wie kiest de nieuwsfeiten? En op basis waarvan?? Het leukste? Beste beelden?

NIEUWSSELECTIE Belangrijk om weten voor de kijker/lezer/luisteraar: Waarom geeft een bepaald nieuwskanaal een bepaald feit op een specifieke manier? WEET wie jou informeert, en waarom.

Concreet: hoe gebeurt die nieuwsselectie?

onderwijsleergesprek Wie maakt de nieuwsselectie? − eerst en vooral is er de journalist met zijn netwerk − redactie (hoofdredacteur, eindredacteur, redacteur, correspondenten) − nieuwsagentschappen (belga, reuters, stampmedia) – die maken ook al selectie!

24

SELECTIECRITERIA doceren De journalist beslist vaak op eigen houtje hoe nieuwswaardig iets is. Toch zijn er enkele selectiecriteria (of eigenschappen) waar heel de mediawereld rekening mee houdt: (Toon de foto’s in de slides)

− − − − − − − − − − −

actueel (niet van vorige week) opvallend of uitzonderlijk (alledaags is niet speciaal) gevolgen voor groep dichtbij (bij de deur of in elitelanden) elitepersonen continuïteit (updates) ondubbelzinnig en duidelijk (makkelijk uit te leggen) negativiteit doet het altijd goed humaninterest (gezinsdrama's, oproepen) identificeren met nieuws betrokkenheid (landgenoten)

We nemen aan dat het nieuws dat we zien het belangrijkste van de dag is op een zo objectief mogelijke manier. Maar hoe objectief kan het zijn als er geselecteerd is geweest?

groepswerk Verdeel de leerlingen in drie groepen. De ene groep is de VRT-redactie, de andere is de VTM-redactie, en de derde groep is een regionale redactie.

Aan de hand van de artikels die in de krant staan, moet iedere groep een tv-journaal maken waarin er slechts ruimte is voor drie nieuwsitems. Ze moeten enkel de titel van het artikel overschrijven en kunnen motiveren waarom ze die hebben gekozen. Uit elk groepje stelt één persoon het tv-journaal voor aan de rest van de klas (van tevoren één persoon per groep aanduiden die de leiding heeft en het nieuws komt voorstellen). deadline: over x-aantal minuten.

Bespreken van de drie journaals: − Welke drie onderwerpen gekozen? − Waarom die drie?

25

conclusie: Er was discussie, en iemand heeft de knoop doorgehakt. DUS: subjectiviteit.

Eindconclusie: alle 'nieuws' is subjectief! Hou in het achterhoofd wie jou informeert.

bordschema

2.NIEUWSSELECTIE

1.MEDIALANDSCHAP IN VLAANDEREN

–Eind/Hoofdredactie –Journalist –Nieuwsagentschap TERMEN DIE LEERLINGEN AANREIKEN KRIS KRAS DOOR ELKAAR

3.SELECTIECRITERIA - actueel - opvallend - gevolgen v groep - dichtbij - elitepersonen - continuïteit - ondubbelzinnig - negativiteit - humaninterest - identificeren - betrokkenheid

bijkomende oefening Welke van onderstaande nieuwsfeiten zouden de krant of het journaal wel of niet halen (en welke krant of journaal)? En kan je dat verantwoorden op basis van de selectiecriteria?

− − − − − − − −

Engelse koningin huldigt Elton John Directeur school Maaseik betrokken bij ongeluk. Niemand gekwetst Regio Leuven wordt de laatste week geteisterd door inbrakenplaag Belg betrokken bij gijzeling in Peru Belgische kinderen van zeven jaar halen hoger leesniveau dan dat van Thaise zevenjarigen In Nederland verloopt het rookverbod niet zoals gehoopt Veerverbinding tussen Dover-Calais verloopt al 50 jaar zonder problemen In Brugge gezinsdrama met drie doden

26

MEDIAWIJSHEID

Het Medialandschap in Vlaanderen

27

De bekendste spelers op de markt zijn de volgende:

28

NIEUWSBERICHTGEVING Wat valt op als je naar de nieuwsberichtgeving kijkt?

Er zit een heel belangrijk verschil tussen de commerciële omroep (zoals vtm) en de publieke omroep (de vrt). Welk verschil is dat?

De openbare omroep heeft als doel ......................................................................................................................................... .. ......................................................................................................................................... ..

De commerciële omroep heeft als doel ......................................................................................................................................... .. .........................................................................................................................................

29

NIEUWSSELECTIE Uit de massale stroom van nieuwsbronnen is er altijd iemand die kiest wat in het nieuws/in de krant/op de radio zal verschijnen. Wie is onderdeel van die nieuwsselectie? ●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

Maar waarom worden sommige berichten dan opgepikt en andere niet? Dat komt omdat er enkele eigenschappen zijn die er voor zorgen dat een nieuwsbericht sneller wordt opgepikt. Kijk naar de foto’s die je leerkracht je laat zien, en noteer over welk eigenschappen het gaat. ●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…..................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

●

…...................................................

.

30

Hoe meer van de bovenstaande eigenschappen je in een nieuwsbericht terug vindt, hoe meer kans dat het bericht opgepikt wordt.

31

ZELF AAN DE SLAG! Stel op basis van de beschikbare nieuwsbronnen (de krantenartikels) een nieuws samen. Dat nieuws bestaat uit drie headlines. Je schrijft die drie headlines hieronder in de volgorde dat ze worden 'uitgezonden' in jullie nieuws. Eén persoon uit je groepje stelt het nieuws voor aan de rest van de klas.

●

HEADLINE 1:

●

HEADLINE 2:

●

HEADLINE 3:

EINDCONCLUSIE ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................

32