Zoeken naar beeldmakers

collectief

VOOR ALLE BEELDMAKERS EN ONTWERPERS VAN WIE WERK WORDT GEKOPIEERD, UITGELEEND OF VERTOOND OP TV ----------------------------------------------------------

Zoeken naar beeldmakers

Er zijn nog veel beeldmakers die recht hebben op collectieve vergoedingen, maar die dat geld bij Pictoright laten liggen. Daarom is Pictoright deze zomer begonnen om makers actief op te sporen. Dat heeft al tot ruim honderd nieuwe aanmeldingen geleid. Wie voor 1 oktober opgave heeft gedaan, kan deze maand zijn eerste uitkering verwachten.

Collectieve rechten, het blijft een lastig begrip. Het zijn auteursrechtvergoedingen die bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, bibliotheken of kabelmaatschappijen automatisch afdragen voor alles wat zij kopiëren, uitlenen of uitzenden op tv. Maar ook consumenten betalen er aan mee, bijvoorbeeld via de thuiskopieheffing op smartphones en tablets. Pictoright is de door de overheid aangewezen stichting die dat geld int en verdeelt onder degenen die er recht op hebben. Staan jouw ontwerpen, illustraties of foto’s in boeken, kranten, tijdschriften? Worden ze gedownload van het internet? Of is er soms werk van je te zien op tv? Dan is de kans groot dat er geld voor je beschikbaar is. Het enige wat je daarvoor hoeft te doen is je gratis aanmelden en een lijst van je werk uploaden.

Te mooi

Het lijkt te mooi om waar te zijn, en misschien is dat de reden dat nog lang niet alle makers zich bij Pictoright hebben gemeld. Omdat Pictoright een wettelijke plicht heeft om zo veel mogelijk rechthebbenden te laten meedelen in de vergoedingen, worden nog niet aangesloten beeldmakers sinds 1 juli actief benaderd. Projectmanager Relatiebeheer Marije Kaashoek werkt samen met Barbara van Immerseel stapels educatieve uitgaven en kranten door. Zij bekijken pagina voor pagina wie de beelden en lay-outs hebben gemaakt. Vervolgens mailen of bellen zij de beeldmakers die zich nog niet hebben aangemeld voor collectieve rechten met een mooie boodschap: we hebben geld voor je.

Gratis geld

“Veel mensen zijn verbaasd over die boodschap,” zegt Marije Kaashoek. “Gratis geld – klopt dat wel? Maar het zijn gewoon vergoedingen waar je volgens de auteurswet recht op hebt. Wij innen het voor je omdat het individueel niet te doen is. Er bestaat een hardnekkig misverstand dat wij dit geld bij de opdrachtgevers van beeldmakers zouden ophalen. Als je bijvoorbeeld een nieuwe telefoon koopt, dan betaal je als consument €3,50 voor een thuiskopieheffing. Daarmee koop je als het ware het auteursrecht op al die foto’s die je erop zult downloaden af. En een hogeschool betaalt bijvoorbeeld een vast bedrag voor het feit dat ze een kopieerapparaat hebben. Die bedragen zijn bestemd voor de makers van die gedownloade of gekopieerde beelden. En wij zoeken die nu actief op.”

Overzicht

Het kost de beeldmaker dus niets, behalve wat tijd: hij moet zelf het overzicht maken van de publicaties waar zijn werk in staat. Dat kan even uitzoeken zijn, want de collectieve rechten worden met terugwerkende kracht over de afgelopen vijf jaar uitbetaald. Maar het loont de moeite, want heb je het eenmaal ingevuld, dan hoef je het jaarlijks alleen nog maar aan te vullen met je nieuwe publicaties. “Het kan een heel leuk extraatje zijn,” aldus Kaashoek. “Uitkeringen variëren van een paar tientjes tot een paar duizend euro, afhankelijk van de aard en omvang van de publicatie.”