Εργοληπτικόν βήμα τεύχος 105 04-05/2017

ΤΕΥΧΟΣ 105 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2017

73

Ο

Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ

Οι αυτοαπασχολούµενοι στην πυρά Οι µηχανικοί της κατασκευής στο εκτελεστικό απόσπασµα 29-30 Iουνίου & 1 Ιουλίου 2017 ΑΡΤΑ

Προτάσεις ΠΕΣΕΔΕ για την αναµόρφωση των Μητρώων των Εργοληπτικών Επιχειρήσεων: - Αντικατάσταση του «τύπου κατάταξης» µε πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων ανά τάξη, Απλά, Δίκαια, Αναλογικά. Αφιέρωµα: Η Δηµοπράτηση των Δηµοσίων Έργων από την αρχαία Ελλάδα µέχρι σήµερα.

4

Εργοληπτικόν βήµα

ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ ΤΕΥΧΟΣ 105 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2017

ΤΕΥΧΟΣ 105 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2017

73Ο Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ

Κωδικός εντύπου 011271

Οι αυτοαπασχολούµενοι στην πυρά Οι µηχανικοί της κατασκευής στο εκτελεστικό απόσπασµα 29-30 Iουνίου & 1 Ιουλίου 2017 ΑΡΤΑ

Προτάσεις ΠΕΣΕΔΕ για την αναµόρφωση των Μητρώων των Εργοληπτικών Επιχειρήσεων: - Αντικατάσταση του «τύπου κατάταξης» µε πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων ανά τάξη, Απλά, Δίκαια, Αναλογικά. Αφιέρωµα: Η Δηµοπράτηση των Δηµοσίων Έργων από την αρχαία Ελλάδα µέχρι σήµερα.

Editorial

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Προτάσεις ΠΕΣΕ∆Ε για ∆ίκαιη και Αναλογική αναµόρφωση των Μητρώων Επιχειρήσεων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων Αµφίβολη καθιστά η κυβέρνηση την επιβίωση των µικρών και µεσαίων Επιχειρήσεων

6

∆ιµηνιαία Έκδοση της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Θεµιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνα τηλ: 210 3814735, 210 3838759 e-mail: secretary@pesede.gr www.pesede.gr Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε

8

73Ο Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕ∆Ε «Οι αυτοαπασχολούµενοι στην πυρά - Οι µηχανικοί της κατασκευής στο εκτελεστικό απόσπασµα»

12

Υπέρ των ασφαλιστικών δικαιωµάτων των Μηχανικών η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ

16

ΑΡΘΡΟ: Τελικά ο γιαλός είναι στραβός

22

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ Γεώργιος Μπενέκος, πρόεδρος ΠΕ∆ΜΗΕ∆Ε Φίλιππος Κυριάκος, πρόεδρος ΠΟΜΗΤΕ∆Υ

24

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Η ∆ηµοπράτηση των ∆ηµοσίων Έργων από την αρχαία Ελλάδα µέχρι σήµερα

26

ΑΡΘΡΟ: Έγκριση τύπου - Βεβαίωση καταλληλότητας Μηχανηµάτων Έργου

36

Ασφάλιση Μηχανηµάτων Έργου

38

Επιχειρηµατικά νέα

42

Στοιχεία Συνδέσµων

46

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Γιώργος Γάγαλης Πρόεδρος ΠΕΣΕ∆Ε ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Τάσος Γακίδης Νοµικός Σύµβουλος ΠΕΣΕ∆Ε SynTaxis, λογιστική εταιρία ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Πελαγία N. Κατσούλη ΕΚ∆ΟΤΗΣ GOBLUEHELLAS ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ e-mail: info@gobluehellas.org www.gobluehellas.org ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Κυριακή Ζαµπάρα zabara@gobluehellas.org

www.pesede.gr Νέα, δραστηριότητες, νοµικά και φορολογικά θέµατα άµεσα και έγκυρα, από το χώρο εργασίας.

∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ GOBLUEHELLAS

6

Εργοληπτικόν βήµα

• Στο στόχαστρο της κυβέρνησης οι Ελεύθεροι Επαγγελµατίες • Στο εκτελεστικό απόσπασµα οι Εργολήπτες Γράφει ο Γιώργος Γάγαλης Πρόεδρος της ΠΕΣΕ∆Ε

Εισφορές 38% σε εισοδήµατα του 2015 που δεν υπάρχουν…Φόροι 29% και πλέον σε πραγµατικά ή τεκµαρτά εισοδήµατα…Τέλος επιτηδεύµατος… ΕΝΦΙΑ και στην αποθήκη! Εισφορά «αλληλεγγύης»…Τράπεζες κλειστές, ακόµη και για τους οικονοµικά συνεπείς (είναι οι ίδιες οι τράπεζες που κάποτε µας παρακαλούσαν να πάρουµε δάνειο)…Συνεχής ταλαιπωρία στις συναλλαγές µε το ∆ηµόσιο, µια στρατιά µη προνοµιούχων ανθρώπων, οι οποίοι σέρνονται καθηµερινά σε έναν ανελέητο αγώνα επιβίωσης, σ’ ένα ιδιότυπο “Survivor” χωρίς ελπίδα επάθλου και όντας διαρκώς όλοι ανεξαιρέτως «προτεινόµενοι»…για αποχώρηση! Αυτή είναι η ζοφερή πραγµατικότητα που βιώνει ο Έλληνας Ελεύθερος Επαγγελµατίας… Στον αντίποδα, το ∆ηµόσιο που εκθρέψαµε όλοι µας µε την υπερπληθώρα «ανειδίκευτων» προνοµιούχων πολιτικών στελεχών και προνοµιούχων διορισµένων πολιτών, οι οποίοι δυστυχώς περί άλλα τυρβάζουν…και πολύ λίγο είναι διατεθειµένοι να συµβάλλουν στον πραγµατικό αγώνα επιβίωσης της Πατρίδας και των µη προνοµιούχων, των µη διορισµένων ανθρώπων της ελεύθερης αγοράς. Ελεύθερος Επαγγελµατίας, αυτός ο αιµοδότης µισθών και συντάξεων του ∆ηµοσίου, αντιµετωπίζεται a priori ως απατεώνας, φοροφυγάς, πλούσιος, ίσως και ως εκπρόσωπος του Schauble και της Τρόικα. Η εικόνα αυτή, σ’ ότι αφορά στα καθ’ ηµάς στα ∆ηµόσια Έργα, µεταφράζεται σε έναν ατελείωτο Γολγοθά: δουλειά µόνο µε τιµή κάτω του κόστους, οι επιµετρήσεις θα επιστραφούν επειδή έχουν λάθος 0,01 cm, ο λογαριασµός θα περιµένει υποµονετικά την υπογραφή του και σε κάθε περίπτωση η αυστηρότητα θα εξαντληθεί, ακόµη και εάν η λογική είναι κόντρα. Ο Ελεύθερος Επαγγελµατίας βρίσκεται στον λάκκο των λεόντων, στην αρένα που τον έριξαν οι κυβερνώντες και η µόνη βεβαιότητα που υπάρχει είναι ο…θάνατος. Με τέτοιο ασφυκτικό κλοιό είναι σίγουρο ότι οδηγείται σε «ξαφνικό θάνατο». Αυτό που µένει να ανακαλύψει είναι ο τρόπος: Θα προλάβει να τον «φάει» ο ΕΦΚΑ; Ο επβλέποντας; Ο Κατρούγκαλος ή ο Τσακαλώτος; Αλήθεια όταν δεν θα έχει αποµείνει πλέον κανένας Ελεύθερος Επαγγελµατίας, ποιους θα ρίχνουµε άραγε στην αρένα;

ΑΙΧΜΗΡΑ

Μέλη του ∆.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Γιώργος Γάγαλης, (τ. Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Θεσ/νίκης & ΚΜ.) Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Αριστοτέλης Μυλωνάς, (τ. Πρόεδρος του ΣΕ∆Ε Καρδίτσας) Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Μαρία Τσιοµπάνου, (Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε ∆. Μακεδονίας) ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ευάγγελος Γαλάνης (τ. Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Πατρών) ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Στέργιος Γαλάνης (ΣΕ∆Ε Πατρών) ΤΑΜΙΑΣ Εµµανουήλ Σινωπίδης (Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Πιερίας) ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Ιωάννης Βάρκας (ΣΠΕ∆Ε ∆υτικής Μακεδονίας) Αναστάσιος Γρυλλάκης (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Ηρακλείου) Ιωάννης ∆ερµεντζόγλου (ΣΠΕ∆Ε Καβάλας) Ηλίας Ζωντανός (ΣΠΕ∆Ε Μεσσηνίας) Εµµανουήλ Καλογρίδης (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Χανίων) Νικόλαος Καλτσάς (ΣΠΕ∆Ε Φθιώτιδας) Ιωάννης Καντζούκης (ΣΕ∆Ε Ηλείας) Κωνσταντίνος Κατσιδονιωτάκης (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Λασιθίου) Γεωργία Κατσικάρη (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Θράκης) Χρήστος Κοτορένης (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Καστοριάς) Βάϊος Κυρίτσης (Γεν. Γραµµατέας ΣΕ∆Ε Λάρισας)

Κωνσταντίνος Λύρος (ΣΕ∆Ε Μεσολογγίου – Ναυπάκτου) Ηρώ Μήτρου (Γ. Γραµµατέας ΣΠΕ∆Ε Θεσ/κης & Κ. Μακεδονίας) Αναστασία Παπαβασιλείου (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Άρτας) ∆ηµήτρης Παπαευαγγέλου (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Καρδίτσας) Γεώργιος Ρουπακιάς (ΣΕ∆Ε Λάρισας) Παναγιώτης Τσάντας (ΣΕ∆Ε Καβάλας) Απόστολος Τσιακίρης (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Έβρου) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γιώργος Γάγαλης Αριστοτέλης Μυλωνάς Μαρία Τσιοµπάνου Ευάγγελος Γαλάνης Στέργιος Γαλάνης Γιώργος Ρουπακιάς Απόστολος Τσιακίρης ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΤΡΟΠΗ Αντώνιος Ρούλιος (Ρέθυµνο) ∆ηµήτριος Ορφανίδης (Καβάλα) Θεοδώρος Πολιτίδης (Πτολεµαΐδα) AΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ Ιωάννης Γελαδάρης (Πιερίας) ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Φώτης Κουβουκλιώτης (Θεσσαλονίκης & Κ.Μ) ∆ηµήτρης Κουτράκης (Ρέθυµνο) Πέτρος Μαντάς (Πάτρα)

8

Εργοληπτικόν βήµα

Προτάσεις ΠΕΣΕ∆Ε για ∆ίκαιη και Αναλογική αναµόρφωση των Μητρώων Επιχειρήσεων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων Αµφίβολη καθιστά η κυβέρνηση την επιβίωση των µικρών και µεσαίων Επιχειρήσεων Εκπληρώνοντας για µια ακόµη φορά το καθήκον της απέναντι στα µέλη της, αλλά κυρίως απέναντι στην χώρα, η ΠΕΣΕ∆Ε καταθέτει προτάσειςυποµνήµατα για την αναµόρφωση των Μητρώων Επιχειρήσεων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων ΜΗ.Ε.Ε.∆.Ε. (πρ. Μ.Ε.ΕΠ.), υπογραµµίζοντας ότι το προσχέδιο που τέθηκε υπ’ όψη του Συντονιστή και των Οµάδων Εργασίας, κάθε άλλο παρά αέρα «ανάπτυξης και εκσυγχρονισµού» αποπνέει.

Μ

ε στόχο την απλή-δίκαιη και αναλογική διευθέτηση του σοβαρού αυτού θέµατος η ∆ιοίκηση της ΠΕΣΕ∆Ε επισηµαίνει, µεταξύ άλλων, την ανάγκη αντικατάστασης του «τύπου κατάταξης» (Ν3669/2008) µε πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων ανά τάξη. Αυτή είναι και η βασική πρόταση της Οµοσπονδίας, η οποία κάνει λόγο για προσχέδιο που επιµένει σε παλαιάς κοπής µεθόδους. Καταγγέλλει δε ότι ορθώνονται ανυπέρβλητα, νοµικά έωλα και σε κάθε περίπτωση µη αναλογικά εµπόδια στις µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις προκειµένου εκ των πραγµάτων αυτές να παραγκωνισθούν «υπέρ ολίγων». Στα υποµνήµατα, που απέστειλε η ΠΕΣΕ∆Ε ανα-

Πρόταση αναµόρφωσης των Μητρώων Επιχειρήσεων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων ΜΗ.Ε.Ε.∆.Ε. (πρ. Μ.Ε.ΕΠ.) µε αντικατάσταση του «τύπου κατάταξης» (Ν3669/2008) µε πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων ανά τάξη, ΑΠΛΑ - ∆ΙΚΑΙΑ - ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ

ΘΕΜΑ

Υφιστάµενες Τάξεις

Προτεινόµενες Τάξεις

Όριο Τάξης (Κανόνας: Επόµενη Τάξη = 2 Χ Προηγούµενη Τάξη)

Ελάχιστα Ίδια Κεφάλαια = 10% Ορίου Τάξης

Ελάχιστα Πάγια = 30% Ιδίων Κεφαλαίων

Βασική Στελέχωση

Α1 / 90.000 €

A

60.000 €

-

-

1ΧΑ

Α2 / 300.000 €

1η

250.000 €

-

-

1ΧΒ

1η / 750.000 €

2η

500.000 €

50.000 €

-

1ΧΓ

2η / 1.500.000 €

3η

1.000.000 €

100.000 €

30.000 €

1ΧΓ

3η / 3.750.000 €

4η

2.000.000 €

200.000 €

60.000 €

1Χ∆

4η / 7.500.000 €

5η

4.000.000 €

400.000 €

120.000 €

1Χ∆+1ΧΒ

6η

8.000.000 €

800.000 €

240.000 €

2Χ∆+1ΧΓ

5η / 22.000.000 €

7η

16.000.000 €

1.600.000 €

480.000 €

4Χ∆

6η / 44.000.000 €

8η

32.000.000 €

3.200.000 €

960.000 €

5Χ∆

7η / ---

9η

64.000.000 €

6.400.000 €

1.920.000 €

6Χ∆

25.600.000 €

7.680.000 €

7Χ∆

10η

-

9

Εργοληπτικόν βήµα φέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγµα την εµµονή σε «τύπο κατάταξης», όµοιας έµπνευσης µε τον ισχύοντα, αλλά επί το χείρον, για την κατάταξη στην 3η τάξη και άνω. Εγείρει µάλιστα ερωτηµατικά για την σκοπιµότητα, τόσο της προτεινόµενης εισαγωγής «ελάχιστων ορίων ειδικού κύκλου εργασιών (τεχνικής εµπειρίας) για κάθε πρόσθετη κατηγορία ακόµη και σε τάξεις που δεν ίσχυε (2η – 3η), όσο και για την εισαγωγή υποχρεωτικού τρόπου τήρησης φορολογικών στοιχείων (απλογραφικά-διπλογραφικά), ή και τρόπου σύνταξης οικονοµικών καταστάσεων (πολύ µικρές-µικρές οντότητες). Ταυτόχρονα η ΠΕΣΕ∆Ε εκτιµά ότι υφίσταται γενικώς θέµα συµβατότητας του προσχεδίου µε τις Οδηγίες 24 & 25/2014 και ιδιαίτερα, όσον αφορά: • την «ενίσχυση συµµετοχής των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στις διαδικασίες ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων», • την διευκόλυνση της υπεργολαβίας και γενικότερα σε • θέµατα ίσης µεταχείρισης και αναλογικότητας. Συγκεκριµένα, η πρόταση της ΠΕΣΕ∆Ε για την αντικατάσταση µε αναλογικό πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων αφορά:α) τη στελέχωση, β) τον κύκλο εργασιών 10-ετίας (για τις επιχειρήσεις νυν 3ης τάξης και άνω), γ) ίδια κεφάλαια, δ) πάγια και ε) την τήρηση δεικτών βιωσιµότητας. Περιλαµβάνονται δε οι εξής επί µέρους παραΕλάχιστος Κύκλος Εργασιών 10-ετίας = 100% Ορίου Τάξης

τηρήσεις: • Χρήση τύπου κατάταξης ΜΟΝΟ για την «θεραπεία» µικρών αποκλίσεων σε κύκλο εργασιών – ίδια κεφάλαια – πάγια έως -10% από τις ελάχιστες απαιτήσεις της τάξης.

• Ο κύκλος εργασιών να ανάγεται σε τιµές προϋπολογισµού υπηρεσίας (και όχι σε τιµές σύµβασης µετά την εργολαβική έκπτωση), ώστε να κρίνονται όλες οι επιχειρήσεις µε ίσα µέτρα και σταθµά.

• Πενταετής ισχύς βεβαίωσης κατάταξης – υποχρεωτικός ετήσιος έλεγχος τήρησης των ελάχιστων προϋποθέσεων (µε την Ενηµερότητα Πτυχίου & Έκθεση ∆ραστηριότητας).

• Ελεύθερη επανάκριση ανά τάξη και κατηγορία, µε πρωτοβουλία της επιχείρησης.

• Προώθηση της υπεργολαβίας - Αναγνώριση του κύκλου εργασιών µεταξύ µη συνδεδεµένων επιχειρήσεων του ΜΗΕΕ (ΜΕΕΠ), χωρίς την προϋπόθεση της «επίσηµης» υπεργολαβίας, µε ταυτόχρονη αναγνώριση εµπειρίας σε ανάδοχο και υπεργολάβο.

• Ενίσχυση συµµετοχής των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στις διαδικασίες ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων – απλή συνάθροιση των µεγεθών των επιχειρήσεων, σε περίπτωση συµµετοχών σε διαγωνισµούς κοινοπρακτικών σχηµάτων (ενώσεις φορέων), εις απόδειξη πλήρωσης των κριτηρίων επάρκειας – καταλληλόλητας. Ελάχιστος Ειδικός Κύκλος Εργασιών 10-ετίας = 10% Κύκλου Εργασιών

Σε περίπτωση αποκλίσεων έως -10%, σε Κύκλο Εργασιών - Ίδια Κεφάλαια Πάγια, τότε προτείνεται εφαρµογή τύπου:

1ΧΑ

-

-

1ΧΒ

-

Α = ( α1 + α2 + α3 ) 3 όπου α1, α2, α3 τα παρακάτω κλάσµατα:

-

-

1ΧΒ

-

-

-

-

1ΧΓ

-

-

-

-

1ΧΓ

-

∆είκτης Βιωσιµότητας Ι.Κ./Σ.Υ.

∆είκτης Βιωσιµότητας Κ.Ε./Β.Υ.

-

-

-

-

-

-

Πρόσθετη Στελέχωση

4.000.000 €

1

1

1Χ∆

400.000 €

8.000.000 €

1

1

1Χ∆+1ΧΓ

800.000 €

16.000.000 €

1

1

2Χ∆

1.600.000 €

32.000.000 €

1

1

3Χ∆

3.200.000 €

64.000.000 €

1

1

4Χ∆

6.400.000 €

256.000.000 €

1

1

5Χ∆

25.600.000 €

α1 = Κύκλος Εργασιών Χρήσεων των δέκα τελευταίων ετών / Κύκλος Εργασιών, όπως ορίζεται για κάθε τάξη α2 = Ίδια Κεφάλαια, όπως ορίζονται στην περίπτωση β. της παρ. 2 του παρόντος άρθρου / Ίδια Κεφάλαια, όπως ορίζονται για κάθε τάξη α3 = Πάγια, όπως ορίζονται στην περίπτωση γ. της παρ. 2 του παρόντος άρθρου /

10

Εργοληπτικόν βήµα Συνοψίζοντας, οι βασικές προτάσεις της ΠΕΣΕ∆Ε είναι οι εξής:

1. Αντικατάσταση του «τύπου κατάταξης» µε απλό πίνακα ελάχιστων απαιτήσεων ανά τάξη.

2. Χρήση τύπου κατάταξης ΜΟΝΟ για την «θεραπεία» µικρών αποκλίσεων σε κύκλο εργασιών – ίδια κεφάλαια – πάγια έως -10% από τις ελάχιστες απαιτήσεις της τάξης.

3. Ο κύκλος εργασιών να ανάγεται σε τιµές προϋπολογισµού υπηρεσίας (και όχι σε τιµές σύµβασης µετά την εργολαβική έκπτωση), ώστε να κρίνονται όλες οι επιχειρήσεις µε ίσα µέτρα και σταθµά.

4. Πενταετής ισχύς βεβαίωσης κατάταξης – υποχρεωτικός ετήσιος έλεγχος τήρησης των ελάχιστων προϋποθέσεων (µε την Ενηµερότητα Πτυχίου & Έκθεση ∆ραστηριότητας).

5. Ελεύθερη επανάκριση ανά τάξη και κατηγορία, µε πρωτοβουλία της επιχείρησης.

6. Προώθηση της υπεργολαβίας - Αναγνώριση του κύκλου εργασιών µεταξύ µη συνδεδεµένων επιχειρήσεων του ΜΗΕΕ (ΜΕΕΠ), χωρίς την προϋπόθεση της «επίσηµης» υπεργολαβίας, µε ταυτόχρονη αναγνώριση εµπειρίας σε ανάδοχο και υπεργολάβο.

ΘΕΜΑ

7. Ενίσχυση συµµετοχής των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στις διαδικασίες ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων – απλή συνάθροιση των µεγεθών των επιχειρήσεων, σε περίπτωση συµµετοχών σε διαγωνισµούς κοινοπρακτικών σχηµάτων (ενώσεις φορέων), εις απόδειξη πλήρωσης των κριτηρίων επάρκειας καταλληλόλητας.

12

73Ο Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕ∆Ε «Οι αυτοαπασχολούµενοι στην πυρά Οι µηχανικοί της κατασκευής στο εκτελεστικό απόσπασµα»

ΘΕΜΑ

Η

ζοφερή πραγµατικότητα που βιώνουν οι ελεύθεροι επαγγελµατίες και κατ’ επέκταση οι Εργολήπτες ∆ηµοσίων Έργων, βρίσκεται στο επίκεντρο του 73ου Τακτικού Συνεδρίου της ΠΕΣΕ∆Ε, που πραγµατοποιείται στην Άρτα στις 29-30 Ιουνίου &1 Ιουλίου. 2017. Χαρακτηριστικός της κατάστασης που επικρατεί στον συγκεκριµένο κλάδο, είναι ο τίτλος του Συνεδρίου: «Οι αυτοαπασχολούµενοι στην πυρά- Οι µηχανικοί της κατασκευής στο απόσπασµα». Ο ανελέητος αγώνας για την επιβίωση των αυτοαπασχολούµενων-αιµοδοτών της ελληνικής οικονοµίας, οι οποίοι έχουν να παλέψουν µε εισφορές σε εισοδήµατα που δεν υπάρχουν, µε κλειστές τράπεζες, µε το υδροκέφαλο ∆ηµόσιο και µε την πολιτεία που τους αντιµετωπίζει ούτε λίγο-ούτε πολύ σαν απατεώνες, θα παρουσιαστεί µε µελανά χρώµατα από το βήµα του Συνεδρίου που πραγµατοποιείται στο Arta Palace Hotel. Κατά την διάρκεια των τριήµερων εργασιών θα πραγµατοποιηθούν τοποθετήσεις - προτάσεις για τις προοπτικές του κλάδου για την κατάσταση των εργοληπτικών επιχειρήσεων στην τρέχουσα συγκυρία, για το νέο τοπίο που διαµορφώνεται µετά την κατάργηση του ΤΣΜΕ∆Ε και τη δηµιουργία του ΤΜΕ∆Ε, καθώς επίσης θα γίνει αναλυτική ενηµέρωση επί των αλλαγών της νοµοθεσίας γύρω από τα δηµόσια έργα. Παράλληλα, το Συνέδριο, στο οποίο θα απευθύνουν χαιρετισµό εκπρόσωποι κοµµάτων και φορέων, αναµένεται να εκλέξει νέο µέλος στο ∆.Σ. της Οµοσπονδίας από την περιοχή του Αιγαίου, ενώ θα γίνει παρουσίαση του ∆ιοικητικού και Οικονοµικού απολογισµού της ΠΕΣΕ∆Ε.

Η εταιρία ιδρύθηκε το 1965 από τον Θανάση Σιάγκρη σε ένα µικρό χώρο στο Αιγάλεω, ως χυτήριο µετάλλων µε εξειδίκευση στην παραγωγή χυτοσίδηρων εξαρτηµάτων, καλυµµάτων και σχαρών, σε µια εποχή που οι οργανωµένες εταιρίες παραγωγής και εµπορίας πρώτων υλών και προϊόντων χυτοσιδήρου ήταν ελάχιστες στην Ελλάδα.

1965 Οι πρώτες εγκαταστάσεις του χυτηρίου µετάλλων στο Αιγάλεω

Με την αφοσίωση, το όραµα, το µεράκι και την εµπειρία του ιδρυτή της σύντοµα καθιερώθηκε στην ελληνική αγορά και κατάφερε το όνοµα της να είναι µέχρι και σήµερα συνυφασµένο µε την υψηλή ποιότητα υλικών. Έως το 1991 λειτουργούσε µε την επωνυµία Αθαν. Σιάγκρης & Σια Ο.Ε. σαν εργοστάσιο παραγωγής και εµπορική εταιρία, ενώ το τµήµα παραγωγής έκλεισε οριστικά το 1999. Το 1991 δηµιουργείται η IAS Ε.Π.Ε. από την Κατερίνα και το Γιάννη Σιάγκρη, µε στόχο την ανάπτυξη της εµπορικής δραστηριότητας της εταιρίας µε κύριο αντικείµενο την προώθηση χυτοσίδηρων καλυµµάτων φρεατίων και σχαρών υδροσυλλογής, προµηθεύοντας σηµαντικά ∆ηµόσια και Ιδιωτικά έργα υποδοµών (οδοποιίας και ανάπλασης), οικοδοµικά, υδραυλικά κλπ.

1970 Θανάσης Σιάγκρης, ιδρυτής της εταιρίας Αθαν. Σιάγκρης & Σια ΟΕ

Η δεκαετία 1990-2000 σηµατοδοτείται από την εξέλιξη των πρώτων υλών και τις ευρωπαϊκές οδηγίες σχεδιασµού ποιότητας και προδιαγραφών σε προϊόντα και κατασκευαστικά υλικά. Έτσι για τα καλύµµατα φρεατίων ξεκινά η µετάβαση του υλικού παραγωγής από τον φαιό σε ελατό χυτοσίδηρο, υλικό πιο ανθεκτικό στην θραύση και µε σηµαντικά µικρότερο βάρος που ευνοεί την ευκολότερη µεταφορά, εγκατάσταση, χειρισµό και συντήρηση των προϊόντων. Η IAS ΕΠΕ, ως πρωτοπόρος στον χώρο, υιοθέτησε αµέσως τα νέα υλικά και τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 σχεδιάζει και αναπτύσσει προϊόντα πιστοποιηµένα βάση ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων, αναθέτοντας την παραγωγή τους σε πιστοποιηµένους οίκους του εξωτερικού, καθώς και η ίδια, έχει από το 2003 πιστοποιηθεί από την SGS για το σύστηµα διαχείρισης ποιότητας που εφαρµόζει κατά ISO 9001, ενώ το 2010 εντάχθηκε από την ICAP στην κοινότητα Strongest Companies in Greece. Στα 50 χρόνια λειτουργίας της, έχει προµηθεύσει τα προϊόντα της σε πολλά σηµαντικά ∆ηµόσια και Ιδιωτικά έργα, όπως δίκτυα αποχέτευσης, εθνικοί αυτοκινητόδροµοι, δίκτυα τηλεπικοινωνιών, πολιτιστικά κέντρα, ξενοδοχεία και παραδοσιακοί ξενώνες, εµπορικά κέντρα, βιοµηχανίες τροφίµων κ.α. Με βασικό σκοπό την διατήρηση των σταθερών σχέσεων εµπιστοσύνης µε τους συνεργάτες της και µόνιµη επιδίωξη τη συνεχή εξέλιξη, τον εκσυγχρονισµό και την προσαρµογή των νέων τάσεων κατασκευής στα ελληνικά δεδοµένα, η IAS ΕΠΕ σχεδιάζει και αναπτύσσει νέα, ασφαλή, ποιοτικά προϊόντα και προτείνει τις κατάλληλες τεχνικές λύσεις για την αντιµετώπιση των προβληµάτων που παρουσιάζονται στις διάφορες κατασκευές.

16

Εργοληπτικόν βήµα

Υπέρ των ασφαλιστικών δικαιωµάτων των Μηχανικών η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ Στο πλευρό των Μηχανικών και συγκεκριµένα σε ότι αφορά σα ασφαλιστικά δικαιώµατά τους τα οποία θίγονται από τον Ν.4387/2016, τίθεται η Κεντρική Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ. Σύµφωνα µε την απόφαση της πρώτης τακτικής συνεδρίασης του Σώµατος, συγκροτείται Επιτροπή µε τη συµµετοχή των µελών της Αντιπροσωπείας και την συνδροµή του προέδρου του ΤΜΕ∆Ε κ. Ν. Μακέδου και των µελών του ∆Σ του πρώην ΤΣΜΕ∆Ε κ.κ. Θ. Βασιλείου, Π. Μούζιου και Μ. Πουλάκη, προκειµένου να λυθούν τα ζητήµατα που δηµιουργεί στους Μηχανικούς η επόµενη ηµέρα της εφαρµογής του νέου νόµου σε µια σειρά θεµάτων. Ταυτόχρονα η Αντιπροσωπεία συντάσσεται µε την προσφυγή του ΤΕΕ στο ΣτΕ για ακύρωση του νόµου, αλλά και µε τη διεύρυνση των δυνατοτήτων προσφυγής στο Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο. Αναλυτικά η απόφαση της Αντιπροσωπείας έχει ως εξής: ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ∆ΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ της Αντιπροσωπείας του TEE στην 1η τακτική συνεδρίαση για το ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ

Η

Αντιπροσωπεία του TEE υπερασπίζεται τα ασφαλιστικά δικαιώµατα των Μηχανικών, που θίγονται από το Ν.43 87/2016 και βρίσκεται σε εγρήγορση σχετικά µε την αίτηση ακύρωσης του Νόµου στο ΣΤΕ µετά από προσφυγή του TEE, καθώς και µε τη διερεύνηση των δυνατοτήτων προσφυγής στο Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο. Η επόµενη ηµέρα της εφαρµογής του νέου ασφαλιστικού νόµου 4387/2016 δηµιουργεί ζητήµατα για τους µηχανικούς σε σχέση µε: α) τη λειτουργία του ΕΦΚΑ και τις συνθήκες άσκησης του επαγγέλµατος των µηχανικών. Προκύπτει το ζήτηµα και προτείνεται να συνεχίσουν να εξυπηρετούνται οι µηχανικοί από τις τέως δοµές του τέως ΤΣΜΕ∆Ε, µε διατήρηση του οργανογράµµατος (∆ιευθύνσεις ασφάλισης και εισφορών) καθώς και µε διατήρηση των Περιφερειακών Τµηµάτων προς το παρόν. β) την ανάδειξη προβληµάτων και τις προτάσεις για την επίλυση θεµάτων, όπως ενδει-

ΘΕΜΑ

1

Εργοληπτικόν βήµα κτικά και όχι περιοριστικά καταγράφονται στη συνέχεια: i. Η ασφάλιση ιδιότητας και οι ποινικές ευθύνες των µηχανικών συναρτώνται µε την άδεια άσκησης επαγγέλµατος των διπλωµατούχων µηχανικών από το TEE και όχι µε το εισόδηµα. Αυτό πρακτικά σηµαίνει απεµπλοκή από την υποχρέωση καταβολής ελάχιστων ασφαλιστικών εισφορών εάν δεν ασκείται επαγγελµατική δραστηριότητα που αποφέρει εισόδηµα, ii. Ύψος και ανταποδοτικότητα ασφαλιστικών εισφορών. Απαιτείται ορθολογισµός ως προς το κρίσιµο πλαφόν. Με τους ισχύοντες συντελεστές, πάνω από ένα κρίσιµο πλαφόν οι µηχανικοί δεν έχουν κίνητρο να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές. iii. Επιστροφή ή και συµψηφισµός ασφαλιστικών εισφορών της ειδικής προσαύξησης που καταργήθηκε αναδροµικά από 1.1.2016 καθώς και όσον αφορά στις αναδροµικές εισφορές ετών 2011-2014 του νόµου 3986/2011, σε συνδυασµό µε τις προτάσεις για µέτρα ελάφρυνσης των συναδέλφων µηχανικών σε συνέχεια σχετικών αποφάσεων του Τ.Σ.Μ.Ε.∆.Ε. και του Ε.Τ.Α.Α., οι οποίες έχουν κατατεθεί αρµοδίως στο υπουργείο Εργασίας - Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Με αυτό τον τρόπο το Ταµείο θα εισπράξει τα οφειλόµενα, οι δε ασφαλισµένοι θα λάβουν τη σύνταξη που τους αναλογεί.

• ∆ιερεύνηση οποιασδήποτε δυνατότητας για τρόπο αντιµετώπισης µε κοινωνικά κριτήρια των αναδροµικών εισφορών των ετών 2011-2014 του Ν. 3986/11.

• Επίλυση του ζητήµατος που δηµιουργήθηκε από την πρόσφατη επιβολή αναδροµικών εισφορών από το 2011 σε µισθωτούς Μηχανικούς, πολλοί από τους οποίους µπορεί να είναι άνεργοι σήµερα. iv. ∆ιάρκεια Ασφαλιστικής Ενηµερότητας. ∆ιατυπώνεται το αίτηµα προς τον ΕΦΚΑ και το αρµόδιο Υπουργείο η διάρκεια ασφαλιστικής ενηµερότητας να ισχύει µε βάση τις καταστατικές διατάξεις ένταξης στον ενιαίο φορέα και όχι µε βάση τις µηνιαίες πληρωµές των ασφαλιστικών εισφορών. Επίσης να δοθεί δυνατότητα στις εταιρείες για ασφαλιστική ενηµερότητα συγκεντρωτικά και όχι ως απορρέουσας από τις ατοµικές ενηµερότητες των στελεχών και µισθωτών. ν. Επανένταξη σε διακανονισµούς - Εκδίκαση αιτήσεων θεραπείας. Να συνεχίσει το ισχύον καθεστώς από την τέως ∆.Ε. του ΤΣΜΕ∆Ε που λειτουργεί ως δευτεροβάθµιο όργανο του ΕΦΚΑ και µετά την ολοκλήρωση του οργανογράµµατος του ΕΦΚΑ, σχετικά µε τη δυνατότητα της να κρίνει την επανένταξη σε διακανονισµούς. vi. Ασφαλιστική ενηµερότητα έργου µε οφειλές, καθώς και διατήρηση ή παροχή Ασφαλιστικής ικανότητας. Να συνεχίσει το ισχύον καθεστώς ως στο ν. vii. ∆υνατότητα θεσµοθέτησης νέων ρυθµίσεων και διακανονισµών εισφορών. viii. Αποδοχή των ενστάσεων σχετικά µε τα λανθασµένα ειδοποιητήρια ΕΦΚΑ µισθωτών µηχανικών που εµφανίζονται ως ελεύθεροι επαγγελµατίες. ix. Εισφορές κλάδου επικούρισης και εφάπαξ παροχών που δεν έχουν υπολογιστεί και αποσταλεί ακόµη. Θα πρέπει να µην υπάρχει αιφνιδιασµός στην αποστολή ειδοποιητηρίων καθώς και διασφάλιση οµαλότητας. χ ΒΙΩΣΙΜΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ • Άµεση ανάκληση της διαδικασίας της αποστολής στο ΚΕΑΟ όλων των ληξιπρόθεσµων οφειλών Μηχανικών, ανεξαρτήτως ύψους και εισπραξιµότητας, είτε βρίσκονται, είτε δεν βρίσκονται σε καθεστώς ενεργούς ρύθµισης.

• Άµεση Ανάκληση της Υπουργικής Απόφασης για δέσµευση από τις ∆ΟΥ των περιουσιακών στοιχείων ασφαλισµένων µε ληξιπρόθεσµες οφειλές στο πρώην ΤΣΜΕ∆Ε.

• Πάγωµα των παλαιότερων ασφαλιστικών οφειλών προς το πρώην ΤΣΜΕ∆Ε, δικαίωµα για ρύθµιση αποπληρωµής των οφειλών των Μηχανικών από παλαιές ασφαλιστικές εισφορές σε 100 άτοκες δόσεις.

• Αύξηση του ορίου οφειλών για να βγει κάποιος/α σε σύνταξη, από τις 15.000,00 € στις 25.000,00 €. Να δίνεται επιπρόσθετα η δυνατότητα στον ασφαλισµένο (µε αίτηση του) να διαγράφει την οφειλή του, µε αντίστοιχη απώλεια ασφαλιστικού χρόνου.

17

18

Εργοληπτικόν βήµα xi. Τη χορήγηση επιδόµατος µητρότητας σε ασφαλισµένες που δεν έχουν ασφαλιστική ενηµερότητα. xii. ∆ιερεύνηση της δυνατότητας αυτόµατης ακύρωσης των ασφαλιστικών εισφορών των µισθωτών Μηχανικών που εµφανίζονται εσφαλµένα ως ελεύθεροι επαγγελµατίες µε βάση τα δεδοµένα της Γενικής Γραµµατείας ∆ηµοσίων Εσόδων, µέσα από την πλατφόρµα της Η∆ΙΚΑ και του ΕΦΚΑ. xiii. Να διερευνηθεί η δυνατότητα: • Μείωσης των ποσοστών των ασφαλιστικών εισφορών.

• Πληρωµής τµήµατος του συνολικού ποσού των ασφαλιστικών εισφορών που προκύπτει, µε αντίστοιχη µείωση του ανταποδοτικού µέρους της σύνταξης.

• Προαιρετικότητας κλάδων εφάπαξ και επικουρικού, σε αντιστοιχία µε τα όσα ισχύουν για τους πρώην ασφαλισµένους του ΟΑΕΕ.

• Ρύθµισης µε βάση την οποία αν κάποιο ΑΜΚΑ εµφανίζεται σε ΑΠ∆, να ακυρώνονται αυτόµατα οι ασφαλιστικές εισφορές που προκύπτουν µε βάση την τελευταία φορολογική δήλωση και αν προκύψουν επιπλέον εισοδήµατα, η επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς να υπολογίζεται µε την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης.

• ∆ιάρκειας ασφαλιστικής ενηµερότητας πρώην ασφαλισµένων του ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕ∆Ε, αντίστοιχη αυτής που εκδιδόταν από το πρώην ΙΚΑ (όµηνη στην περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές).

• ∆ιεκδίκησης περιόδου «ασφαλιστικής» χάριτος πέντε (5) ετών για τους νέους µηχανικούς όπου η τεκµηριωµένη αδυναµία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών δεν θα επηρεάζει την άσκηση επαγγέλµατος.

• «παγώµατος» των ασφαλιστικών εισφορών για τους άνεργους µηχανικούς, αφού γίνει σαφής θεσµικός προσδιορισµός του όρου «άνεργος µηχανικός». xiv. Να διασφαλιστεί η ανταποδοτικότητα των καταβαλλοµένων συνταξιοδοτικών παροχών των µηχανικών σε σχέση µε τις ασφαλιστικές εισφορές και όσα έχει εισφέρει ο κλάδος γενικότερα. γ) τη λειτουργία του ΤΣΜΕ∆Ε και τον αναπτυξιακό του ρόλο στην πραγµατική οικονοµία και στην άσκηση του επαγγέλµατος των πιστούχων του µελετητών και εργοληπτών δηµοσίων και ιδιωτικών έργων. Οι άξονες διερεύνησης και οι πρωτοβουλίες που θα πρέπει να αναλάβει το TEE ως ο θεσµοθετηµένος τεχνικός σύµβουλος της πολιτείας για τον στρατηγικό σχεδιασµό ενός βιώσιµου ασφαλιστικού συστήµατος, µε βάση: • Τις πραγµατικές συνθήκες της ελληνικής οικονοµίας • Την αναλογιστική υποχρέωση του ελληνικού ασφαλιστικού συστήµατος, τη µετανάστευση του επιστηµονικού δυναµικού της χώρας και τη γήρανση του πληθυσµού.

• Τις προτάσεις της Αντιπροσωπείας του TEE για τον Κλάδο Προνοιακών Παροχών.

• Τα ιδιαίτερα ποιοτικά και αναλογιστικά χαρακτηριστικά των Μελών του TEE και λαµβάνοντας υπ' όψη και τα αποθεµατικά του ΤΣΜΕ∆Ε που συγκεντρώθηκαν όλα τα προηγούµενα χρόνια, χωρίς κρατική επιχορήγηση, σε συνδυασµό µε τις ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν και εξακολουθούν να καταβάλουν οι συνάδελφοι µας, σύµφωνα µε τις καταστατικές διατάξεις του φορέα και την αρχή της ασφάλισης της ιδιότητας του επιστήµονος µηχανικού. Η διερεύνηση µπορεί να συµπεριλάβει: - τη σκοπιµότητα και το χαρακτήρα πρότυπου Φορέα στην κατεύθυνση αυτή - τη δυνατότητα ίδρυσης Ταµείου Ανέργων Μηχανικών.

ΘΕΜΑ

2

Προς τούτο η Αντιπροσωπεία του TEE συγκροτεί Επιτροπή αποτελούµενη από τα Μέλη της, µε τη συνδροµή του Προέδρου του ΤΜΕ∆Ε Κ. Μακέδου και των Μελών του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του τ. ΤΣΜΕ∆Ε Θ. Βασιλείου, Π. Μούζιου και Μ. Πουλάκη. Η Πρόεδρος: Αντωνία Μοροπούλου

Ο Γενικός Γραµµατέας: ∆ηµήτριος Παπαγιαννίδης

22

Εργοληπτικόν βήµα

Τελικά ο γιαλός είναι στραβός Γράφει ο Νικόλαος Αχ. ∆ιάκος Μηχ/γος - Ηλεκ/γος Μηχανικός Ε.∆.Ε. τ. Γ.Γ. ΠΕΣΕ∆Ε

ΘΕΜΑ

Τ

ο πόσο στραβός είναι ο γιαλός, αποδεικνύεται περίτρανα από τις δηµοσιεύσεις των διακηρύξεων ανοιχτού διαγωνισµού της ∆/νσης Περιβάλλοντος και Υποδοµών της Π.Ε. Ηλείας. Η εν λόγω δ/νση δηµοσίευσε τέσσερις περιλήψεις ανοιχτού διαγωνισµού, δύο (2) στις 8 /6/2017: 1) Συντήρηση οδική ασφάλεια–αποκατάσταση κατολισθήσεων στο Ε.Ο. δίκτυο της ∆/Ε Πηνείας ∆ήµου Ήλιδας, προϋπολογισµού €1.200.000,00 µε το Φ.Π.Α.

2) Συντήρηση - Οδική Ασφάλεια - Αποκατάσταση κατολισθήσεων στο Ε.Ο. ∆ίκτυο του Νοτίου Τµήµατος Ν. Ηλείας, προϋπολογισµού € 2.270.000,00 µε το Φ.Π.Α.

3) Η τρίτη δηµοσιεύτηκε στις 14/6/2017 Συντήρηση - οδική ασφάλεια - αποκατάσταση κατολισθήσεων στο Ε.Ο. δίκτυο του βορείου τµήµατος Ν. Ηλείας εκτός της ∆.Ε. Πηνείας ∆ήµου Ήλιδας, προϋπολογισµού € 2.400.

000,00 µε το Φ.Π.Α. και 4) η τέταρτη δηµοσιεύτηκε στις 15/06/2017 Εργασίες ολοκλήρωσης στην Ε.Ο. ΚρέστεναςΑνδρίτσαινας - Επ. Απόλλων, τµήµα ∆ιάσελλα - Μπαρακίτικα, προϋπολογισµού €3.400.00,00 µε το Φ.Π.Α. Μέχρι εδώ όλα καλά, έχουµε τέσσερις διαγωνισµούς, οι οποίοι µέλει να αναµορφώσουν το οδικό δίκτυο της Ηλείας. Οι συντάκτες όµως των διακηρύξεων, επιµένουν να διαιωνίζουν και να επιβεβαιώνουν ότι «ο γιαλός είναι στραβός», αφού στην παράγραφο (11) της περίληψης της διακήρυξης των τριών πρώτων έργων

και στο 4ο εδάφιο της παρ. δ,της τέταρτης εργολαβίας απαιτούν, επί ποινή φυσικά αποκλεισµού για τους συµµετέχοντες, οικονοµική και χρηµατοοικονοµική ικανότητα. «Οι οικονοµικοί φορείς (ηµεδαποί και αλλοδαποί) πρέπει να έχουν κύκλο Εργασιών, τελευταίας τριετίας ανά έτος µεγαλύτερο ή ίσο του 50% του προϋπολογισµού του δηµοπρατούµενου έργου, συµπεριλαµβανοµένου του Φ.Π.Α.». Ανατρέχοντας στο χαµηλότερο προϋπολογισµό που είναι 1.200.000,00 µε Φ.Π.Α. και µεταφράζοντας το περιεχόµενο της παραγράφου (11) της περίληψης διακήρυξης σε νούµερα προκύπτει ότι:Αναγκαία συνθήκη για την συµµετοχή στον διαγωνισµό µιας εργοληπτικής επιχείρησης είναι να έχει κατασκευάσει κατά τα έτη 2013-2014-2015, έργα ελαχίστου προϋπολογισµού κατ’ έτος 600.000,00€ µε το Φ.Π.Α. Όσον αφορά τώρα τους διαγωνισµούς µε τον διπλάσιο περίπου προϋπολογισµό δεν το συζητάµε γιατί εκεί για την έγκυρη συµµετοχή στον διαγωνισµό απαιτούνται κύκλοι εργασιών €1.135.000,00, 1.200.000,00 € & € 1.700.

000,00 επί τρία συνεχόµενα έτη. Και γεννάται το εύλογο ερώτηµα: Τι προϋπολογισµούς έργων δηµοπράτησε κατ΄ αρχάς η Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας, την επίµαχη τριετία; Τι προϋπολογισµούς έργων δηµοπράτησε η Περιφέρεια ∆. Ελλάδας; Πόσοι εργολήπτες συµµετείχαν και ποιες είναι αυτές οι ντόπιες εργοληπτικές επιχειρήσεις που µειοδότησαν, αν µειοδότησαν και τι προϋπολογισµό εκτελεσµένων έργων συγκέντρωσαν την επίµαχη τριετία; Πολύ φοβάµαι ότι τέτοιες επιχειρήσεις δεν υπάρχουν στο νοµό µας, γιατί κι αν υπήρχαν έχουν κάνει παύση δραστηριότητας, κι αν υπάρχουν µετριούνται µε περίσσευµα στα δάκτυλα του ενός χεριού.

23

Εργοληπτικόν βήµα Προς ποιους λοιπόν η πρόσκληση για τους εν λόγω διαγωνισµούς; Όχι φυσικά προς τους ντόπιους εργολάβους, αλλά προς τις ξένες µεγάλες εργοληπτικές επιχειρήσεις, που άφησαν εποχή όποτε κι αν πέρασαν από την Ηλεία στα λίγα µεγάλα έργα και που διαθέτουν τον εν λόγω κύκλο εργασιών µε τα γνωστά 60άρια των εκπτώσεων . Είναι αυτοί που έρχονται να πάρουν και να φύγουν. Σ’ αυτούς βέβαια την κεκρόπορτα ανοίγουν οι ντόπιοι αξιωµατούχοι, οι συντάκτες των προϋπολογισµών και οι υπογράφοντες τις περιλήψεις διακηρύξεων που θέλω να πιστεύω ότι δεν ήξεραν (έπρεπε βέβαια να ξέρουν τι υπογράφουν), αλλά οι συντάκτες ήξεραν και παραήξεραν όπως ήξεραν και τις εναλλακτικές λύσεις, δηλαδή τι θα µπορούσαν να γράψουν αν ήθελαν οπωσδήποτε να κάνουν χρήση της παραγράφου (3) του άρθρου 75 του Ν.

4412/2016, όπου αναφέρεται κατά λέξη: «Όσον αφορά την οικονοµική και χρηµατοοικονοµική επάρκεια, οι αναθέτουσες αρχές µπορούν (δυνητικό) να επιβάλλουν απαιτήσεις που να διασφαλίζουν ότι οι οικονοµικοί φορείς διαθέτουν την αναγκαία οικονοµική και χρηµατοοικονοµική ικανότητα για την εκτέλεση της σύµβασης….» ∆ηλαδή δεν είναι υποχρεωτικό να επιβάλουν και ειδικά κύκλο εργασιών ορισµένου ύψους την τελευταία τριετία. Γιατί είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο κύκλος εργασιών αυτού του µικρού µεγέθους είναι όνειρο για µικροµεσαίες επιχειρήσεις την τριετία αυτή της κρίσης και ότι ο κύ-

κλος εργασιών αυτού του µεγέθους είναι για τις µεγάλες εταιρείες εύκολο να παρουσιαστεί, αλλά δεν διασφαλίζει την εκτέλεση του έργου. Γιατί κατά κανόνα οι εταιρείες που έριξαν κανόνι στο εγγύς παρελθόν είχαν τεράστιο κύκλο εργασιών και άρα δεν µπορεί ο κύκλος εργασιών του παρελθόντος µιας εργοληπτικής επιχείρησης να είναι δείκτης φερεγγυότητας για το µέλλον, πόσο µάλλον εάν ο ισολογισµός είναι µε παθητικό . Με το τρικ όµως αυτό ξαναµαζεύουµε τις ξένες µεγάλες εταιρείες στην Ηλεία και αφήνουµε τις ντόπιες εταιρείες έξω, που εξακολουθούν να είναι ζωντανές τα επτά (7) χρόνια της κρίσης, ίσως επειδή δεν έχουν κύκλο εργασιών επαρκή αλλά στέκονται ακόµη στα πόδια τους, γιατί δεν έδωσαν εκπτώσεις αυτοκτονίας. Λανθασµένο λοιπόν το κριτήριο της οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας, το οποίο ουδόλως δεν διασφαλίζει την εκτέλεση των έργων, αλλά το µόνο που κάνει είναι να εκτοπίζει τους ντόπιους µικρούς κατασκευαστές, ν’ ανοίγει διάπλατα την πόρτα στους εκτός Ηλείας και εκτός περιφέρειας εργολήπτες και να περιορίζει τον ανταγωνισµό µε στοιχεία που καµία διασφάλιση δεν προσφέρουν στην οµαλή κατασκευή και εξέλιξη ενός έργου. Και αυτό γιατί τα ποσοτικά στοιχεία του παρελθόντος καµία σιγουριά και διασφάλιση δεν προσφέρουν για το µέλλον. Το µόνο που διαιωνίζουν είναι ότι «ο γιαλός είναι στραβός»!

24

Εργοληπτικόν βήµα

Γεώργιος Μπενέκος, πρόεδρος ΠΕ∆ΜΗΕ∆Ε:

Η ισχύς εν τη ενώσει...

• Άριστη η συνεργασία µε την ΠΕΣΕ∆Ε Με την επισήµανση της κρισιµότητας της κατάστασης που επικρατεί γενικότερα στον χώρο των ∆ηµοσίων Έργων και ειδικότερα στον κλάδο των ∆ιπλωµατούχων Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης (ΠΕ∆ΜΗΕ∆Ε) κ. Γεώργιος Μπενέκος µιλώντας στο «Εργοληπτικό Βήµα» κάνει λόγο για ανάγκη εξυγίανσης και συνεργασίας από κοινού, µε όλες τις Εργοληπτικές Οργανώσεις.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

«Η ισχύς εν τη ενώσει», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μπενέκος υπογραµµίζοντας ταυτόχρονα ότι παρά τη δυσκολία του εγχειρήµατος, υπάρχει και χρόνος και τρόπος αντίδρασης στα κακώς κείµενα στον χώρο της κατασκευής. Χαρακτηρίζοντας ως άριστη τη συνεργασία µε τη ∆ιοίκηση της ΠΕΣΕ∆Ε, ο κ. Μπενέκος δήλωσε χαρακτηριστικά ότι οποτεδήποτε προέκυψε πρόβληµα υπήρξε άµεση συνεννόηση και εξεύρεση λύσης. «Η συνεργασία µε την ΠΕΣΕ∆Ε είναι υπερ-άριστη» είπε και πρόσθεσε πως το ζητούµενο είναι «οι εργοληπτικές οργανώσεις να ενωθούν προκειµένου µέσα από προτάσεις και διάλογο να λυθούν ζητήµατα που εκκρεµούν χρόνια προς όφελος όλων». Σύµφωνα µε τον Πρόεδρο της ΠΕ∆ΜΗΕ∆Ε µια σειρά προβληµάτων, όπως για παράδειγµα οι νέες συνθήκες που δηµιουργούνται µετά από τις διατάξεις του ν.4472/2017 για τον εκσυγχρονισµό του πλαισίου των Μητρώων, ο τρόπος ανάθεσης έργων από τους ∆ήµους, αλλά κυρίως το γεγονός ότι δεν προκηρύσσονται έργα, δηµιουργούν µια ζοφερή πραγµατικότητα για τους ανθρώπους της κατασκευής καθιστώντας αµφίβολη την επιβίωσή τους

Φίλιππος Κυριάκος, πρόεδρος ΠΟΜΗΤΕ∆Υ: • Στις καλένδες τα επαγγελµατικά δικαιώµατα των Μηχανικών Τεχνολογικού Τοµέα Ανώτατης Εκπαίδευσης ∆ηµοσίων Υπαλλήλων • Εξαιρετική η συνεργασία µε την ΠΕΣΕ∆Ε Την άµεση ανάγκη για καθαρή λύση µε έναν νόµο που θα περιλαµβάνει την επίλυση των επαγγελµατικών δικαιωµάτων, των master των πολυτεχνικών σχολών και την εγγραφή των Μηχανικών Τεχνολογικού Τοµέα Ανώτατης Εκπαίδευσης ∆ηµοσίων Υπαλλήλων στο ΤΕΕ και γενικότερα την επίλυση των προβληµάτων που διχάζουν τον κλάδο των Π.Ε. και Τ.Ε. Μηχα-

Εργοληπτικόν βήµα νικών, επισηµαίνει µιλώντας στο «Εργοληπτικό Βήµα» ο Πρόεδρος της ΠΟΜΗΤΕ∆Υ κ. Φίλιππος Κυριάκος. Καταγγέλλοντας για εµπαιγµό τόσο το Υπουργείο Παιδείας για το άρθρο 46 του νοµοσχεδίου που έφερε προς διαβούλευση και το οποίο αφήνει, όπως σηµειώνει «ανοιχτή την ρύθµιση των επαγγελµατικών δικαιωµάτων του κλάδου µας», όσο και το Υπουργείο Υποδοµών και Μεταφορών για τη µη επίλυση θεσµικών κλαδικών θεµάτων καθώς και άλλων αιτηµάτων σχετικών µε τις εκτός έδρας αποζηµιώσεις των Μηχανικών και την Νοµική κάλυψη, ο κ. Κυριάκος τονίζει ότι ήρθε πλέον η ώρα για ενεργό δράση. Σχολιάζοντας την ανταπόκριση της ΠΕΣΕ∆Ε στο αίτηµα του κλάδου για θεσµοθέτηση πόρου, έκανε λόγο για «εξαιρετική συνεργασία», την οποία, όπως είπε, «δεν παραγνωρίζουµε και εκτιµούµε». «Μηχανικοί και Επιβλέποντες είµαστε από κοινού υπεύθυνοι για το αποτέλεσµα των έργων» σηµείωσε ο κ. Κυριάκος και αναφέρθηκε στην κατάσταση που επικρατεί στον χώρο των δηµοσίων έργων επισηµαίνοντας ότι: «Είναι ξεκάθαρο πως πρέπει να αυξηθεί το Πρόγραµµα ∆ηµοσίων Επενδύσεων και να λυθεί το σοβαρό ζήτηµα των µεγάλων εκπτώσεων που κάνουν δύσκολη τη δουλειά όλων µας».

25

26

Εργοληπτικόν βήµα

Η ∆ηµοπράτηση των ∆ηµοσίων Έργων από την αρχαία Ελλάδα µέχρι σήµερα.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Γράφει ο Τόλης Τσιακίρης Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Έβρου, µέλος του ∆.Σ. και της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΕΣΕ∆Ε

27

Εργοληπτικόν βήµα

Εισαγωγικό σηµείωµα: Το παρακάτω κείµενο αποτελεί τµήµα εργασίας για τους ∆ιαγωνισµούς Κατασκευής Έργων, η οποία στο σύνολό της αναφέρεται στην Ελληνική εµπειρία και τη νοµοθεσία του Ελληνικού κράτους από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα και ταυτόχρονα, κατόπιν αναφορών στην ∆ιεθνή εµπειρία για την δηµοπράτηση έργων, καταθέτει προτάσεις για τη βελτίωση των διαδικασιών και τευχών δηµοπράτησης έργων στην Ελλάδα. Στο Τεύχος αυτό φιλοξενούµε µέρος της εν λόγω εργασίας, για την παραχώρηση του οποίου ευχαριστούµε θερµά τον κ. Τ. Τσιακίρη. Για την επιλογή εκ του συνόλου των ελληνικών και αλλοδαπών - κοινοτικών εργοληπτικών επιχειρήσεων αυτής στην οποία θα ανατεθεί η εκτέλεση ενός συγκεκριµένου δηµοσίου έργου, υφίστανται σαφείς και αυστηρά προδιαγεγραµµένες διαδικασίες, µε στόχο να διασφαλίζεται η διαφάνεια, η αντικειµενικότητα και ο υγιής ανταγωνισµός, δηλαδή, σε τελική ανάλυση, η προστασία του δηµοσίου χρήµατος. Οι διαδικασίες αυτές είναι τρεις και συγκεκριµένα η "ανοικτή διαδικασία", η "κλειστή διαδικασία" και η "διαδικασία των διαπραγµατεύσεων". Προκειµένου να διασφαλισθεί η αντικειµενική ανάθεση του έργου το κοινοτικό δίκαιο δέχεται ως κριτήρια τη χαµηλότερη τιµή ή την πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη προσφορά.

Π

ρέπει να τονιστεί ότι η ανάθεση των δηµοσίων έργων στην Ελλάδα την δεκαετία του 1990, παρουσίαζε σηµαντικά προβλήµατα, τα οποία προβλήθηκαν ιδιαίτερα ύστερα από την υποχρεωτική εφαρµογή των κοινοτικών οδηγιών και κατά την υλοποίηση των υποδοµών που χρηµατοδοτήθηκαν από το 1° και το 2° Κ.Π.Σ. Οι Εργοληπτικές Επιχειρήσεις, προκειµένου να αναλάβουν µεγάλο αριθµό των έργων αυτών ώστε να αναπτυχθούν σηµαντικά και γρήγορα, υποεκτίµησαν τις πραγµατικές συνθήκες και το κόστος κατασκευής και οδηγήθηκαν σε σκληρό ανταγωνισµό µεταξύ τους. Οι οικονοµικές εκπτώσεις που προσέφεραν ήταν ιδιαίτερα υψηλές και αποδείχθηκαν, σε αρκετές περιπτώσεις, σε βάρος της ποιότητας των έργων. Στην παγίωση των µεγάλων οικονοµικών εκπτώσεων συνέβαλαν επίσης, από πλευράς Κυρίου του Έργου, κυρίως η έλλειψη αξιόπιστων

και εφαρµόσιµων µελετών, ο τρόπος άσκησης της επίβλεψης και οι διαδικασίες προσέγγισης του προϋπολογισµού δηµοπράτησης των έργων. Είναι γεγονός ότι οι κανόνες, που τέθηκαν προοδευτικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά µε τις προϋποθέσεις επιλεξιµότητας των δαπανών των χρηµατοδοτούµενων έργων και την πιστή τήρηση των ανταγωνιστικών διαδικασιών, οδήγησαν σε σηµαντική βελτίωση των δοµών. ∆ηµιουργήθηκαν µεγαλύτερα Γραφεία Μελετών µε εµπειρία και σύγχρονο εξοπλισµό για την εκπόνηση αξιόπιστων µελετών και έγιναν βήµατα βελτίωσης του τρόπου ανάθεσης και ελέγχου των µελετών. Έγιναν συγχωνεύσεις εργοληπτικών εταιριών και αγοράστηκε νέος εξοπλισµός. Στην ασφαλέστερη προεκτίµηση του κόστους και στην αναβάθµιση των διαδικασιών επίβλεψης των έργων συνέβαλε ο εκσυγχρονισµός των αρµόδιων υπηρεσιών των Υπουργείων, η δηµιουργία Ανωνύµων Εταιριών και Ειδικών Υπηρεσιών και η συµµετοχή εξωτερικών συµβούλων. Ωστόσο, απαιτείται πολύς χρόνος για να θεωρηθούν αυτά δεδοµένα από τις Εργοληπτικές Επιχειρήσεις κατά τη σύνταξη των οικονοµικών τους προσφορών, ώστε τελικά να υλοποιηθούν ποιοτικά δηµόσια έργα µε σύγχρονες προδιαγραφές. Μετά την εφαρµογή του Ν.2576/98 που περιείχε «µαθηµατικό τύπο» απόρριψης των υπερβολικών προσφορών, οι προσφερόµενες εκπτώσεις στα περισσότερα έργα έγιναν εύλογες και συνέβαλαν στη βελτίωση της ποιότητας κατασκευής. Ταυτόχρονα, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού και των Ελληνικών ∆ικαστηρίων κατέστησαν ανενεργό τον απλουστευτικό και απόλυτο τρόπο που προέβλεπε ο Νόµος αυτός για την αιτιολόγηση των υπερβολικών προσφορών.

28

Εργοληπτικόν βήµα Ορθόν είναι, κατά την εξέταση µίας υπερβολικά χαµηλής προσφοράς, να επιτρέπεται αιτιολόγηση της µε οποιονδήποτε τρόπο. Αλλά η αξιολόγηση των στοιχείων από οποιαδήποτε Επιτροπή ή Υπηρεσία θεωρείται στη χώρα µας υποκειµενική σε σηµαντικό βαθµό και για το λόγο αυτό συχνά αµφισβητήσιµη. Ύστερα από αυτή την εξέλιξη θεσπίστηκε ο Ν.3263/2004, που επιβάλλει για τη µεγάλη πλειοψηφία των δηµοπρατήσεων ως κριτήριο ανάθεσης τη χαµηλότερη τιµή. Τίθεται εύλογα το ερώτηµα σε ποιο βαθµό οι σηµερινές συνθήκες της αγοράς ευνοούν την ανάπτυξη υγιούς και όχι άκρατου ανταγωνισµού.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Τα βασικά χαρακτηριστικά µιας αγοράς υπό συνθήκες τέλειου ανταγωνισµού είναι τα εξής: • Ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά • Ύπαρξη µεγάλου αριθµού αγοραστών και πωλητών, ώστε να µην είναι δυνατός ο επη-

ρεασµός των τιµών από κάθε ένα από αυτούς • Όλοι οι αγοραστές και πωλητές έχουν «τέλεια γνώση» των συνθηκών της αγοράς, και συµπεριφέρνονται σύµφωνα µε την οικονοµική αρχή της µεγιστοποίησης των συµφερόντων τους.

• Όλες οι πωλήσεις αφορούν τελείως οµοιογενή προϊόντα.

• Η Ελληνική αγορά δηµοσίων έργων χαρακτηρίζεται µέχρι τώρα από: • Εύκολη απόκτηση πτυχίου εργοληπτικής επιχείρησης • Ύπαρξη µεγάλου αριθµού εργοληπτών σε σχέση µε το συνολικό όγκο εργασιών • Έλλειψη µακροχρόνιας στρατηγικής από τις εργοληπτικές επιχειρήσεις και καθηµερινός αγώνας για την επιβίωση τους • Σηµαντικές συµβατικές τροποποιήσεις του αντικειµένου του έργου που δηµοπρατήθηκε. Με τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελληνική αγορά, στη συνήθη περίπτωση διαγωνι-

29

Εργοληπτικόν βήµα σµού, ο µειοδότης στον υπολογισµό της προσφοράς του όχι απλώς έχει µηδενίσει το όποιο κέρδος, αλλά δεν προέβλεψε ούτε την πλήρη κάλυψη των γενικών του εξόδων. Απλώς ελπίζει ότι θα µεταβληθεί το αντικείµενο της εργολαβίας και ότι µε τη «διαπραγµάτευση» που θα ακολουθήσει, θα επιτύχει βελτίωση των οικονοµικών δεδοµένων. Προφανώς, η ύπαρξη των συνθηκών αυτών µακροχρόνια οδηγεί σε µη υγιή κατασκευαστικό κλάδο. Είναι προφανές ότι όλα αυτά δεν οφείλονται στην έλλειψη ικανότητας του τεχνικού κόσµου της χώρας, αλλά στη µη ανάληψη του «πολιτικού» κόστους εξυγίανσης της αγοράς από τις διαδοχικές κυβερνήσεις (π.χ. χορήγηση µεγάλου αριθµού πτυχίων, µη αναδιοργάνωση δηµοσίων υπηρεσιών κ.λ.π). Πρέπει επίσης να σηµειωθεί ότι η ολοκλήρωση ενός έργου είναι αποτέλεσµα πολλών συνεχόµενων και αλληλοεξαρτώµενων διαδικασιών. Υπολογίζοντας τους χρόνους των επιµέρους φάσεων προκύπτει ότι η ολοκλήρωση ενός τυπικού έργου αυτοκινητοδρόµου απαιτεί περίπου 10 χρόνια µε τις παρακάτω προϋποθέσεις: οι διαπραγµατεύσεις ένταξης του έργου σε ένα χρηµατοδοτικό πρόγραµµα είναι σύντοµες, οι µελέτες ανατίθενται µε διαγωνισµό, δεν συναντώνται ιδιαίτερα προβλήµατα στην έγκριση περιβαλλοντικών όρων και στην εκτέλεση των απαλλοτριώσεων, η ανάθεση της σύµβασης κατασκευής γίνεται µε συµπλήρωση τιµολογίου και οι αρχαιολογικές έρευνες και µετατοπίσεις δικτύων ΟΚΩ δεν καθυστερούν πολύ την κατασκευή. Σε κάθε άλλη περίπτωση η ολοκλήρωση του έργου θα απαιτήσει πάνω από 10 χρόνια. Ειδικότερα, η επιλογή αναδόχων και η ανάθεση συµβάσεων έργων γίνεται πάντα σύµφωνα µε την Κοινοτική και Εθνική νοµοθεσία µεταξύ εργοληπτών από τον Ελληνικό και ∆ιεθνή χώρο. Περιλαµβάνει την ετοιµασία προσφορών από τους ενδιαφερόµενους, τον έλεγχο των τυπικών δικαιολογητικών και την αξιολόγηση των διαγωνιζόµενων από τον ΚτΕ. Οι επιπρόσθετοι προσυµβατικοί έλεγχοι που διεξάγονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο από το 2002, έχουν επιφέρει σηµαντική αύξηση του χρόνου ανάθεσης. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι διαδικασίες (χωρίς αξιολόγηση) διαρκούν περίπου 9 µήνες. Σηµειώνεται δε, ότι σε περιπτώσεις όπου πα-

ρουσιάζονται ενστάσεις και προσφυγές, οι διαδικασίες ανάθεσης µπορούν να κρατήσουν έως και 20 µήνες. Συµπερασµατικά, για την επιτυχή υλοποίηση του Κ.Π.Σ. ήταν αναγκαία η υιοθέτηση αξιόπιστων, διαφανών και γρήγορων διαδικασιών ανάθεσης των έργων και η σύντµηση του χρόνου υλοποίησης τους. Αξίζει να σηµειώσουµε ότι ακόµη και σήµερα οι αξιόπιστες και διαφανείς διαδικασίες ανάθεσης έργων αποτελούν ζητούµενο.

Η ∆ιεθνής Εµπειρία Ας δούµε όµως τι συµβαίνει µε τις διαδικασίες ανάθεσης έργων σε τρεις µεγάλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Γαλλία, το Ηνωµένο Βασίλειο και την Γερµανία, οι οποίες υποχρεώθηκαν αντιστοίχως να τηρήσουν τις Κοινοτικές Οδηγίες. Παράλληλα θα αναφέρουµε και τις αντίστοιχες διαδικασίες στις ΗΠΑ. Συγκεκριµένα, θα συγκρίνουµε τις διαδικασίες δηµοπράτησης, των εφαρµοζόµενων κριτηρίων επιλογής και ανάθεσης, των τυποποιηµένων ή µη τευχών δηµοπράτησης, των συστηµάτων υποβολής προσφορών, της κοστολόγησης των εργασιών καθώς και των συνήθων διαδικασιών διεξαγωγής του διαγωνισµού. Στη Γαλλία το σχετικό θεσµικό πλαίσιο περιλαµβάνει τις Κοινοτικές Οδηγίες και άλλους νόµους και διατάγµατα, ενώ ο Κώδικας ∆ηµοσίων Έργων ορίζει της επιτρεπόµενες διαδικασίες δηµοπράτησης ανάλογα µε το ύψος τους. Συγκεκριµένα για έργα προϋπολογισµού πάνω από 5.000.000 Ευρώ ακολουθούνται οι γνωστές διαδικασίες που ορίζονται από τις Κοινοτικές Οδηγίες, ενώ για έργα κάτω από 5.000.000 Ευρώ µπορούν να ακολουθήσουν επιπλέον και τη «Προσαρµοσµένη διαδικασία» µόνο για έργα κάτω από 230.000 Ευρώ ή τον ανταγωνιστικό διάλογο για έργα µέχρι 5.000.000 Ευρώ. Κατά την «Προσαρµοσµένη διαδικασία» ο ΚτΕ µπορεί να επιλέξει ελεύθερα ανάδοχο, ανάλογα µε το αντικείµενο της Σύµβασης, ενώ για την εφαρµογή της «∆ιαδικασίας Ανταγωνιστικού ∆ιαλόγου» ο ∆ηµόσιος Φορέας ορίζει ένα λειτουργικό πρόγραµµα, το

30

Εργοληπτικόν βήµα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

οποίο περιλαµβάνει επαληθεύσιµα αποτελέσµατα προς επίτευξη ή ανάγκες που πρέπει να ικανοποιηθούν, και διαπραγµατεύεται µε τον κάθε υποψήφιο τα µέσα για την επίτευξη των οριζόµενων αποτελεσµάτων ή αναγκών. Οι υποβολές των προσφορών γίνονταν ως κατ’ αποκοπήν τίµηµα, όπου προσφέρεται µία συνολική τιµή για την εκτέλεση όλων των συµβατικών απαιτήσεων, ή µε ελεύθερη συµπλήρωση τιµολόγια ή µε προσφορά ποσοστού επί των δαπανών ή µε συνδυασµό κατ’ αποκοπήν τιµήµατος και ελεύθερης συµπλήρωσης τιµολογίου. Στο Ηνωµένο Βασίλειο δεν υπάρχουν θεσµοθετηµένες διαδικασίες για έργα προϋπολογισµού κάτω των κοινοτικών ορίων. Για τα µεγαλύτερα έργα, τα οποία αναθέτουν οι Κεντρικές Κυβερνητικές Υπηρεσίες, το Γραφείο Κυβερνητικού Εµπορίου έχει εκδώσει υποχρεωτικές οδηγίες και εγχειρίδια «Καλής Πρακτικής», τα οποία περιέχουν µµεθοδολογίες τις οποίες οι Υπηρεσίες δύνανται να προσαρµόσουν στις ανάγκες κάθε σύµβασης προς ∆ηµοπράτηση. Η γενική αρχή που πρέπει να ακολουθείται είναι η επίτευξη του “Value for Money”. ∆ηλαδή, σκοπός είναι να επιτυγχάνεται ο βέλτιστος συνδυασµός των δαπανών σε όλη την διάρκεια ζωής του έργου και της ποιότητας ώστε να επιτευχθούν οι απαιτήσεις του χρήστη. Αυτή η αρχή πρέπει να διέπει όλα τα στάδια της ∆ιαδικασίας Ανάθεσης. Η συνήθης διαδικασία ανάθεσης που ακολουθείται είναι η «Κλειστή ∆ιαδικασία», ενώ στα σύνθετα και µεγάλα έργα υπάρχει η τάση να ανατίθενται συµβάσεις µε το σύστηµα «Μελέτη – Κατασκευή» µε σκοπό την εµπλοκή του κατα-

σκευαστή από νωρίς στον σχεδιασµό του έργου. Εκτός από τις «παραδοσιακές» συµβάσεις µε κατ’ αποκοπήν τίµηµα ανατίθενται και Συµβάσεις άµεσου κόστους, όπου η Αναθέτουσα Αρχή πληρώνει το κόστος των εργασιών και ένα ποσοστό επί αυτού στον Ανάδοχο, και συµβάσεις «διάρκειας» ή Συµβάσεις Πλαίσια. Υπάρχει η τάση να δίνονται κίνητρα τους Αναδόχους για την µείωση του κόστους και χρόνου εκτέλεσης ενός έργου. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει πλήρης µελέτη ή υπάρχουν πολλοί αστάθµητοι παράγοντες ανατίθενται συµβάσεις χωρίς συγκεκριµένο τίµηµα αλλά µε ορισµένη «τιµή στόχο». Στις συµβάσεις αυτές ορίζεται ένας µηχανισµός κατανοµής του επιπλέον κόστους ή του κέρδους µεταξύ του Αναδόχου και του ΚτΕ. Για την ανάθεση του έργου χρησιµοποιείται κυρίως το κριτήριο της «οικονοµικά πιο συµφέρουσας προσφοράς», παρόλο που σύµφωνα µε τη Νοµοθεσία µπορεί να εφαρµόζεται και το κριτήριο της χαµηλότερης τιµής. Η υποβολή των προσφορών µπορεί να γίνει είτε ως κατ’ αποκοπήν τίµηµα είτε µε συµπλήρωση τιµολογίου. Η βασική διαφορά στο σύστηµα υποβολής προσφορών στο Ηνωµένο Βασίλειο είναι ότι η Αναθέτουσα Αρχή παρέχει πίνακα κυρίων ποσοτήτων (µη δεσµευτικό) µε σκοπό την υποβοήθηση των υποψηφίων στην εκτίµηση της κλίµακας των προτεινόµενων εργασιών. Οι τιµές συµπληρώνονται ελεύθερα από του υποψήφιους, οι οποίοι επιπλέον περιλαµβάνουν στις προσφορές τους δαπάνες όπως πρόβλεψη για κινδύνους, διαχείριση εργασιών κλπ., αφού έχουν µελετήσει προσεκτικά τα δεδοµένα του έργου βάσει προδιαγραφών και

31

Εργοληπτικόν βήµα εκτίµησης των επί τόπου συνθηκών. Στη Γερµανία, ισχύουν οι «∆ιαδικασίες σύναψης σύµβασης έργων», που έχουν ενσωµατώσει τις κοινοτικές οδηγίες και έχουν υποχρεωτική εφαρµογή. Η υποβολή προσφορών στη Γερµανία στα περισσότερα έργα γίνεται µε σύστηµα που µοιάζει µε το Ελληνικό σύστηµα προσφοράς µε ελεύθερη συµπλήρωση τιµολογίου. Η Αµερικανική Οµοσπονδιακή Κυβέρνηση έχει θεσµοθετήσει Κανονισµούς προκειµένου να υφίστανται οµοιόµορφες πολιτικές και διαδικασίες ανάθεσης για όλες τις Υπηρεσίες. Οι Κανονισµοί των διαφόρων Υπηρεσιών λειτουργούν συµπληρωµατικά στους Οµοσπονδιακούς που απαιτούν πλήρη και ανοικτό ανταγωνισµό για όλες τις συµβάσεις του ∆ηµοσίου. Τα πιθανά είδη συµβάσεων είναι: καθορισµένης τιµής, αποπληρωµής σε συνάρτηση µε το κόστος, ελεγχόµενης αµοιβής, ασαφούς παράδοσης, εντολής έργου και χρόνου και υλικών. Το κριτήριο της «πλέον συµφέρουσας» προσφοράς έχει αρχίσει να χρησιµοποιείται από το 2002, αλλά κυρίως σε συµβάσεις µµελέτηςκατασκευής.

Η Ελληνική Εµπειρία ∆ηµόσια έργα είναι τα έργα που εκτελεί η πολιτεία µε την ευρύτερή της έννοια (∆ηµόσιο, τοπική αυτοδιοίκηση, δηµόσιοι οργανισµοί, τράπεζες δηµοσίου συµφέροντος, κ.λ.π.) και τα οποία εξυπηρετούν το κοινωνικό σύνολο, συµβάλλουν στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνατοτήτων, στην αύξηση του εθνικού προϊόντος, στην ασφάλεια της χώρας και γενικά αποσκοπούν στη βελ-

τίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Είναι τα έργα υποδοµής της χώρας, κτιριακά, οδοποιίας, σιδηροδροµικά, λιµενικά εγγειοβελτιωτικά, ύδρευσης, αποχέτευσης, κ.λ.π. Τα δηµόσια έργα χαρακτηρίζουν την εποχή τους και τον πολιτισµό της. Στην Ελλάδα εκτελούνται δηµόσια έργα από την αρχαιότητα, όπως τα έργα της Ακρόπολης των Αθηνών τον 5ο αιώνα π.Χ., που αποφάσισε η αθηναϊκή δηµοκρατία µετά τους περσικούς πολέµους και υλοποίησε ο Περικλής µε τον Ικτίνο και το Φειδία, η σήραγγα προσαγωγής νερού στη Σάµο (µήκους 835 µ. και ύψους 2,5 µ.), που κατασκεύασε ο µηχανικός Ευπαλίνος (Ευπαλίνειο όρυγµα) την εποχή του τυράννου Πολυκράτη τον 7ο αιώνα π.Χ. καθώς και πολλά άλλα. Στη ρωµαϊκή εποχή κατασκευάσθηκε το 2ο αιώνα π.Χ. στο βορειοελλαδικό χώρο, ένα από τα µεγαλύτερα οδικά έργα, η Εγνατία Οδός. Εµπνευστής του έργου ήταν ο ανθύπατος Γάιος Εγνάτιος. Οι εκκλησίες του Βυζαντίου υπήρξαν σηµαντικά δηµόσια έργα της εποχής τους, µε κυρίαρχο το κτίσµα της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, που κατασκευάστηκε επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού τον 6ο αιώνα µ.Χ. από τους αρχιτέκτονες Ισίδωρο και Ανθέµιο. Για τον εκσυγχρονισµό της Ελλάδας των νεοτέρων χρόνων απαιτήθηκε µεγάλη προσπάθεια, µε την κατασκευή έργων υποδοµής που έλλειπαν παντελώς από τη χώρα. Η κατασκευή των δηµοσίων έργων ανατέθηκε αρχικά µε διάταγµα του 1833 στο τµήµα µηχανικών του στρατού. Αργότερα, τα έργα ανατίθενται σε εργολάβους και το 1850 εκδίδεται βασιλικό διάταγµα για τις υποχρεώσεις στις οποίες

32

Εργοληπτικόν βήµα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

υπόκεινται οι «αναδεχόµενοι την εκτέλεση δηµοσίων έργων εργολάβοι». Επί πρωθυπουργίας Χαριλάου Τρικούπη, κατασκευάζονται µεγάλα δηµόσια έργα υποδοµής (σιδηρόδροµοι, διώρυγα της Κορίνθου, κλπ.), που άλλαξαν τη φυσιογνωµία της χώρας. Την εποχή αυτή εκδίδεται το διάταγµα της 20-

3-1884, που ρύθµιζε τα της εκτελέσεως των δηµοσίων έργων. Επί της τελευταίας πρωθυπουργίας του Ελευθέριου Βενιζέλου (1928 - 1932), µε πιεστικές τις ανάγκες του 1.000.000 προσφύγων µετά τη µικρασιατική καταστροφή, κατασκευάζεται πληθώρα δηµοσίων έργων, οδών, σχολείων και εγγειοβελτιωτικών έργων (αποξήρανση λίµνης Γιαννιτσών, εγγειοβελτιωτικά έργα πεδιάδων Σερρών και ράµας - απόδοση στην καλλιέργεια 2.800.000 στρ., κατασκευή 1650 χλµ. οδών, κλπ.), ώστε να δοθούν εκτάσεις προς καλλιέργεια στους πρόσφυγες. Την εποχή αυτή ψηφίζεται ο Ν.

5367/1932 για την εκτέλεση των δηµοσίων έργων µε στόχο την εισαγωγή ενιαίου συστήµατος εκτέλεσης των δηµοσίων έργων, διότι το κράτος πρέπει να έχει ενιαία κατεύθυνση δράσης και όλοι οι εργολάβοι που αναλαµβάνουν την εκτέλεση των έργων να έχουν τα ίδια δικαιώµατα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Ο Νόµος αυτός ίσχυσε για 40 χρόνια, µέχρι το 1972 και αποτέλεσε την πρώτη προσπάθεια του Ελληνικού κράτους για ενιαίο σύστηµα στην εκτέλεση των έργων. Το 1972 δηµοσιεύεται ο Ν. 1266/1972 (που καταργεί τον Ν. 5367/1932) και µετά από δώδεκα χρόνια ψηφίζεται ο Ν. 1418/1984, που ουσια-

33

Εργοληπτικόν βήµα στικά τέθηκε σε ισχύ µε το π.δ. 609/1985 και ο οποίος ισχύει µέχρι σήµερα (2004). Και οι δύο αυτοί Νόµοι (1266/72 και 1418/84) ακολουθούσαν την ίδια φιλοσοφία και υιοθετούσαν τις ίδιες βασικές ρυθµίσεις, ήταν περισσότερο αναλυτικοί από το Ν. 5367/32 και, ως εκ τούτου, περισσότερο δεσµευτικοί για τους συµβαλλόµενους (∆ηµόσιο και εργολάβους). Οι νέες ρυθµίσεις που εισάγονται µε το Ν. 1418/84 αφορούν στους εργολάβους - εργοληπτικές επιχειρήσεις (για τον τρόπο εγγραφής τους στο µητρώο εργοληπτικών επιχειρήσεων, την κατάταξη των εργοληπτικών επιχειρήσεων, κλπ.), στις συµβάσεις παραχώρησης δηµοσίων έργων, στη σύνδεση της κατασκευής των δηµοσίων έργων µε την προστασία του περιβάλλοντος, κλπ. Αξίζει να σηµειωθεί ότι πρός το τέλος του 1995 εισήχθει από την τότε Κυβέρνηση ο όρος αιτιολόγηση των προσφορών. Το γεγονός αυτό προκάλεσε την έκρηξη της διαφθοράς µεταξυ φορέων και «οικείων» εργολάβων. Ο τρόπος αυτός δηµοπράτησης εγκαταληθφηκε σχετικά γρηγορα (1998 οπότε και εισήχθει ο «µαθηµατικός τύπος») αφήνοντας όµως ανεπανόρθωτη ζηµιά στον τοµέα διαφάνειας της ανάθεσης δηµοσίων εργων. Το 2004, ο Ν. 3263/2004 (ΦΕΚ Α΄ 179/ 28. 09.

2004) εισήγαγε ένα νέο σύνολο νοµοθετικών ρυθµίσεων µε σκοπό την αντικατάσταση του ισχύοντος συστήµατος ανάθεσης, γνωστού ως «µαθηµατικός τύπος», από ένα σύστηµα ανάθεσης στον απόλυτο µειοδότη. Η αλλαγή αυτή του συστήµατος ανάθεσης συµπαρέσυρε αναγκαστικά και αλλαγές σε πολλές άλλες διατάξεις, συναφείς µε το αντικατασταθέν σύστηµα. Οι αλλαγές αφορούν κυρίως τις διατάξεις για τη διαδικασία του διαγωνισµού, τις αρµοδιότητες της αναθέτουσας αρχής, τις εγγυήσεις καλής εκτέλεσης, καθώς και τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία εκπτώσεως του αναδόχου. Ο νόµος 1418/84 αντικατατάθηκε από τον νόµο 3669/2008 ο οποίος ενσωµάτωσε και κοινοτικές οδηγίες, ο οποίος ίσχυσε µέχρι την ψηφιση του νέου νόµου 4412/2016 ο οποίος βεβαία έχει πολλές ελλείψεις και ο εργαλαβικός κόσµος αναµένει διευκρινήσεις και τα αντιστοιχα προεδρικά διατάγµατα. Η χρηµατοδότηση των δηµοσίων έργων στην Ελλάδα µέσω των διαρθρωτικών ταµείων της

ΕΟΚ, ιδιαίτερα µε τα πακέτα Ντελόρ Ι και ΙΙ, είχε ως συνέπεια το άνοιγµα των συµβάσεων δηµοσιών έργων στον ευρωπαϊκό ανταγωνισµό. Για την εκταµίευση των χρηµάτων από τα διαρθρωτικά ταµεία της Κοινότητας (ΕΠΤΑ και Ταµείο Συνοχής) έπρεπε να προσαρµοσθεί η ελληνική νοµοθεσία για τα δηµόσια έργα στις αντίστοιχες οδηγίες της ΕΟΚ, ώστε να εξασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισµός εντός του Ευρωπαϊκού Χώρου. Για το σκοπό αυτό εκδόθηκε το π.δ. 23/1993, που αποτελεί προσαρµογή της ελληνικής νοµοθεσίας προς τις κοινοτικές οδηγίες για το συντονισµό των διαδικασιών για τη σύναψη συµβάσεων δηµοσίων έργων, και εν συνεχεία το π.δ. 334/2000, το οποίο τροποποίησε το ανωτέρω προεδρικό διάταγµα. Κατ’ αυτό τον τρόπο, στις διαδικασίες σύναψης των συµβάσεων δηµοσίων έργων συνυπάρχουν σήµερα κανόνες του εθνικού και του ευρωπαϊκού (κοινοτικού) δικαίου (Ν. 1418/84, Ν. 2229/94, Ν.

2308/95, Ν. 2338/95, Ν. 2372/96, Ν. 2576/98, Ν. 2940/2001, π.δ. 609/85, π.δ. 334/2000, Ν 3263/2004) καθως και πολλά άλλα Π.∆.

36

Εργοληπτικόν βήµα

Έγκριση τύπου - Βεβαίωση καταλληλότητας Μηχανηµάτων Έργου Επιµέλεια: Κ.Α.Κρέσπης www.odhgosme.gr - www.enmhx.gr

Μ

ΘΕΜΑ

ε την Κ.Υ.Α.. υπ’αριθµ. οικ. 21867 (Φ.Ε.Κ. 3276 Β / 12-10-2016) ρυθµίζονται όλα τα θέµατα που σχετίζονται µε την έγκριση τύπου και τη έκδοση άδειας κυκλοφορίας Μηχανηµάτων Έργου και καταργείται η προηγούµενη Κ.Υ.Α. υπ’ αριθµ. ∆13ε/4800/30-5-2003 (ΦΕΚ 708/Β'/4-62003), η οποία ρύθµιζε τα σχετικά θέµατα. Σύµφωνα µε την ανωτέρω απόφαση Μηχάνηµα Έργου (Μ.Ε.) είναι: αυτοπροωθούµενο µηχάνηµα το οποίο έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί ειδικά για να εκτελεί εργασίες και το οποίο, λόγω των χαρακτηριστικών κατασκευής του, δεν είναι κατάλληλο για τη µεταφορά επιβατών ή εµπορευµάτων. Τα µηχανήµατα που τοποθετούνται σε µηχανοκίνητο όχηµα δεν θεωρούνται κινητά µηχανήµατα και εποµένως δεν είναι µηχανήµατα έργου.

Τα µηχανήµατα έργων διακρίνονται στις κατηγορίες 1 και 2. Κατηγορία 1: Περιλαµβάνει τα Μ.Ε. τα οποία δεν επιτρέπεται να κυκλοφορήσουν επί µονίµων οδοστρωµάτων (π.χ. ερπυστριοφόρα, κυλιόµενοι κύλινδροι). Κατηγορία 2: Περιλαµβάνει τα Μ.Ε. τα οποία έχουν την τεχνική δυνατότητα κίνησης επί της οδού. Με την νέα Κ.Υ.Α. εισάγεται και η έννοια του οχήµατος ειδικής κατηγορίας, αυτό είναι όχηµα που σχεδιάζεται και κατασκευάζεται για χρήση κυρίως σε εργοτάξια, ορυχεία, λατοµεία, εγκαταστάσεις λιµένων ή αερολιµένων, χρήση από τις ένοπλες δυνάµεις, την πολιτική άµυνα, την πυροσβεστική υπηρεσία και τις δυνάµεις που είναι υπεύθυνες για την τήρηση της δηµόσιας τάξης. Εξαιρούνται: 1) Οχήµατα που κινούνται µε κι-

37

Εργοληπτικόν βήµα νητήρες που ανήκουν στα πεδία εφαρµογής κανονιστικών πράξεων περί εκποµπών των οδηγιών 2007/46/ΕΚ ή 2002/24/ΕΚ όπως κάθε φορά ισχύουν ή αντικαθίστανται.

2) Οχήµατα για τη µεταφορά προσώπων. Έγκριση τύπου είναι η διαδικασία µε την οποία η αρµόδια Αρχή πιστοποιεί ότι ένας τύπος µηχανήµατος έργων, οχήµατος ειδικής κατηγορίας, συστήµατος, κατασκευαστικού στοιχείου ή χωριστής τεχνικής µονάδας τηρεί τις σχετικές διοικητικές διατάξεις και τεχνικές απαιτήσεις. Η έγκριση τύπου δεν είναι προσωποπαγής. Η Έγκριση τύπου µπορεί να είναι: είτε Εθνική, είτε Μεµονωµένη. Εθνική έγκριση τύπου: είναι η διαδικασία έγκρισης τύπου που ορίζεται από την ελληνική νοµοθεσία και η οποία ισχύει µόνο στο έδαφος της Ελλάδας. Η εθνική έγκριση τύπου δεν είναι προσωποπαγής. Μεµονωµένη έγκριση τύπου: είναι η διαδικασία µε την οποία η αρµόδια Αρχή πιστοποιεί ότι ένα συγκεκριµένο µηχάνηµα έργων ή όχηµα ειδικής κατηγορίας πληρεί τις σχετικές

διοικητικές διατάξεις και τεχνικές απαιτήσεις. Η µεµονωµένη έγκριση τύπου δεν είναι προσωποπαγής. Βεβαίωση καταλληλότητας: είναι η διαδικασία µε την οποία η αρµόδια Αρχή πιστοποιεί ότι ένας τύπος µηχανήµατος έργων που δεν υπάγεται σε διαδικασία έγκρισης τύπου, τηρεί τις σχετικές διοικητικές διατάξεις και τεχνικές απαιτήσεις προκειµένου να εκδοθεί δελτίο ταξινόµησης και να χορηγηθεί άδεια και πινακίδες κυκλοφορίας για τον σκοπό ταυτοποίησης του µηχανήµατος. Η βεβαίωση καταλληλότητας δεν είναι προσωποπαγής. Έγκριση Τύπου εκδίδεται για τα Μ.Ε. κατηγορίας 2 και τα οχήµατα ειδικής κατηγορίας. Βεβαίωση καταλληλότητας εκδίδεται για τα Μ.Ε. κατηγορίας 1. Αρµόδια υπηρεσία για την έκδοση έγκρισης τύπου ή βεβαίωσης καταλληλότητας, είναι η ∆ιεύθυνση Μητρώων της Γενικής Γραµµατείας Υποδοµών (Γ.Γ.Υ.) του Υπουργείου Υποδοµών και Μεταφορών (τηλ. 2106444523).

38

Εργοληπτικόν βήµα

Ασφάλιση Μηχανηµάτων Έργου Πολλοί φίλοι αναγνώστες µας έχουν ζητήσει να τους βοηθήσουµε να ‘’ξεκαθαρίσουν’’ το τοπίο της αστικής ευθύνηςµηχανηµάτων έργων στα ασφαλιστήρια των τεχνικών τους έργων. Έτσι λοιπόν είπαµε να βοηθήσουµε προς αυτή την κατεύθυνση και σας παρουσιάζουµε παρακάτω τα βασικά στοιχεία ασφάλισης µε όσο πιο απλά λόγια γίνεται.

1. Με τον όρο «µηχανολογικός εξοπλισµός εργοταξίου ΜΕ» (ή µηχανήµατα έργου) νοούνται όλα τα σταθερά ή / και µηχανοκίνητα οχήµατα (αυτοκινούµενα µηχανήµατα που λειτουργούν µε κινητήρια θερµική µηχανή) όπως εκσκαφείς και βαριά µηχανήµατα, γερανοί κλπ συναφή όπως επίσης και οχήµατα του εργοταξίου, ανεξάρτητα εάν τα µηχανήµατα αυτά είναι ιδιοκτησίας του κατασκευαστή ή είναι µισθωµένα από αυτόν. Όσον αφορά τα τεχνικά έργα (κατασκευές κλπ.), η χρήση µηχανολογικού εξοπλισµού είναι απολύτως απαραίτητη. Οι κυριότεροι κίνδυνοι που συνδέονται µε τη χρήση των µηχανηµάτων αφορούν σε κακό χειρισµό, δύσκολη ή απαιτητικήεργασία, χρήση µη κατάλληλου εξοπλισµού, κακή συντήρηση ή πληµµελής /ελλιπής επίβλεψη. Η ασφαλιστική εταιρία καλείται να αποκαταστήσει βλάβες στον ίδιο τον εξοπλισµό καθώς επίσης και σωµατική βλάβη ή/ και υλική ζηµιά που τυχόν προκληθεί σε τρίτο πρόσωπο από τη χρήση του εξοπλισµού αυτού. α. Για τα αυτοκινούµενα µηχανήµατα, που διαθέτουν πινακίδα κυκλοφορίας, οι ιδιοκτήτες αυτών είναι υποχρεωµένοι βάσει νοµοθεσίας να διαθέτουν συµβόλαιο για Αστική Ευθύνη σύµφωνα µε το Ν. 489/76 όπως κωδικοποιήθηκε από το Π.∆. 237/86 και όπως ισχύει τροποποιηµένος. Επισηµαίνεται ότι σύµφωνα µε το άρθρο 2 παρ. 1 εδ. β Νόµου 489/1976, όπου ορίζεται ότι «Η κυκλοφορία επί γηπέδου προσιτού στο κοινό ή σε κάποιο αριθµό προσώπων που δικαιούνται να συχνάζουν σ΄αυτό, εξοµοιώνεται µε την κυκλοφορία επί οδού», οι εργοταξιακοί χώροι εξοµοιώνονται µε τις οδούς δηµοσίας. Επιπλέον, σηµειώνεται ότι άδεια κυκλοφορίας στο εθνικό ή επαρχιακό οδικό δίκτυο δεν έχουν όλα τα µηχανήµατα. Μόνο τα ελαστιχοφόρα (τροχοφόρα ή ερπυστριοφόρα) επιτρέπεται να κυκλοφορούν σε ασφαλτοστρωµένους δρόµους. β. Η ασφάλιση της γενικής αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία του οχήµατος µπορεί να επεκταθεί και να καλύψει ζηµιές που θα προκληθούν σε Τρίτους από τη λειτουργία του µηχανήµατος που αποτελεί είτε εξάρτηµα του ασφαλισµένου οχήµατος είτε είναι προσαρµοσµένο σε αυτό µε την ιδιότητά του ως εργαλείο. Στην περίπτωση αυτή, ο Ασφαλιστής ευθύνεται µέχρι του ποσού που αναγράφεται στο συµβόλαιο για την κάλυψη της ζηµιάς αυτής. Επισηµαίνεται ότι καθώς η ασφάλιση αυτοκινήτων σε πολλές περιπτώσεις δύναται να ασφαλίζει και τη λειτουργία του µηχανήµατος ως εργαλείο, τότε από το Τµήµα ΙΙ Αστική Ευθύνη του συµβολαίου των έργων έχει την δυνατότητα κατόπιν συµφωνίας να παρέχει κάλυψη εργαλείου καθ’ υπέρβαση – µετά την εξάντληση- του ορίου ευθύνης που διατηρεί για την κάλυψη αυτή ο ασφαλισµένος στο ασφαλιστήριο Αυτοκινήτου και πάντοτε µέχρι του ποσού που αναγράφεται στο συµβόλαιό του για το έργο. Στις ανωτέρω περιπτώσεις, θα ενεργοποιηθεί πρώτα η αστική ευθύνη µηχανήµατος έργου – επέκταση του συµβολαίου Γενικής Οδικής Κυκλοφορίας, το οποίο υποχρεωτικά και σύµφωνα µε το νόµο πρέπει να έχει το µηχάνηµα και στη συνέχεια εάν τα όρια της υποχρεωτικής ασφάλισης

39

Εργοληπτικόν βήµα

δεν καλύψουν το ποσό της αποζηµίωσης, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το ασφαλιστήριο συµβόλαιο τεχνικών έργων (CAR, EAR)1. Στην προσπάθεια µιας πιο ολοκληρωµένης προσέγγισης της κάλυψης και για την αποφυγή παρερµηνειών σε περίπτωση ζηµίας, πρέπει να γίνεται αναλυτική αναφορά µέσα στο συµβόλαιο τεχνικών έργων όταν ο Ασφαλιστής επιθυµεί να συµπεριλάβει την επέκταση της κάλυψης για την εκ του νόµου Αστική Ευθύνη από τη χρήση µηχανηµάτων έργου εντός του εργοταξίου του Ασφαλισµένου καθ’ υπέρβαση των υποχρεωτικών ορίων ασφάλισης βάσει της Νοµοθεσίας.

• Στη διαδικασία της αξιολόγησης και τιµολόγησης του κινδύνου, ο Underwriter οφείλει να ζητά πληροφορίες για τα µηχανήµατα έργου που θα χρησιµοποιηθούν ακόµη και εάν δεν προσφέρεται ή ζητείται κάλυψη.

• Μια άλλη πολύ σηµαντική παράµετρος είναι ότι η ασφάλιση ευθύνης προς Τρίτους, από τη λειτουργία των µηχανηµάτων, περιορίζεται σε ατυχήµατα που θα γίνουν όταν τα µηχανήµατα βρίσκονται ΜΟΝΟ εντός του εργοταξίου. Σε περιπτώσεις όµως έργων (π.χ. οδοποιίες) όπου ο ορισµός του εργοταξιακού χώρου δεν είναι σηµειακά ορισµένος, η πιθανότητα να επέλθει ζηµιογόνο γεγονός, ιδιαίτερα κατά τη µετακίνηση των µηχανηµάτων έργου κατά µήκος του έργου σε εργοταξιακούς δρόµους, είναι ιδιαίτερα µεγάλη. Προς περαιτέρω κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουµε το κάτωθι παράδειγµα: Σε έργο οδοποιίας το οποίο ασφαλίζεται µε συµβόλαιο ΚΠΚ Εργολάβων, µε επέκταση κάλυψης σε Α.Ε. προς Τρίτους, όπου γίνεται αναφορά ότι «για τα αυτοκινούµενα µηχανήµατα έργου του Ασφαλισµένου, χορηγείται κάλυψη αστικής ευθύνης in excess (µετά την εξάντληση) των ορίων ευθύνης του Ασφαλιστηρίου του κλάδου Αυτοκινήτων το οποίο υποχρεωτικά θα έχει εκδοθεί», ένα µηχάνηµα έργου (γκρειντερ) µε πινακίδα κατά τη διάρκεια της εργασίας, εντός εργοταξιακού χώρου µη όµως σηµειακά ορισµένου, προκαλεί ατύχηµα σε ένα διερχόµενο όχηµα Ι.Χ. Σε περίπτωση διαπιστωµένης ευθύνης του µηχανήµατος έργου, θα ενεργοποιηθεί πρώτα η αστική ευθύνη µηχανήµατος έργου - επέκταση του συµβολαίου Γενικής Οδικής Κυκλοφορίας, το όποιο υποχρεωτικά και σύµφωνα µε το νόµο πρέπει να έχει το µηχάνηµα και στη συνέχεια εάν τα όρια της υποχρεωτικής ασφάλισης δεν καλύψουν το ποσό της αποζηµίωσης, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το ΤΜΗΜΑ ΙΙ. Για τα αυτοκινούµενα µηχανήµατα του Ασφαλισµένου, η παρούσα επέκταση µπορεί να χορηγείται in excess (µετά την εξάντληση) των ορίων ευθύνης του Ασφαλιστηρίου του κλάδου Αυτοκινήτων το οποίο υποχρεωτικά θα έχει εκδοθεί. Για τα µηχανήµατα κάθε είδους για τα οποία δεν υπάρχει υποχρέωση για έκδοση ειδικής αδείας, η κάλυψη λειτουργεί in excess (µετά την εξάντληση) των ορίων ευθύνης της επέκτασης Εργαλείου του Ασφαλιστηρίου, ενώ η κάλυψη λειτουργεί fromgroundup στην περίπτωση που το µηχάνηµα δεν έχει δυνατότητα να ασφαλιστεί µε τέτοια επέκταση Εργαλείου. Αστική Ευθύνη προς Τρίτους - του ασφαλιστήριου συµβολαίου τεχνικών έργων (CAR, EAR). Εάν στο ανωτέρω παράδειγµα, είχαµε να κάνουµε µε ζηµιογόνο γεγονός που προκλήθηκε από τη χρήση µηχανήµατος έργου χωρίς ειδική πινακίδα (εποµένως χωρίς υποχρεωτική ασφάλιση), τότε θα ενεργοποιούνταν εξαρχής η κάλυψη ΚΠΚ Εργολάβων – Τµήµα ΙΙ, Αστική Ευθύνη προς Τρίτους και θα λειτουργούσε το συµβόλαιο αυτό κατά αποκλειστικότητα. Πηγή: eaee.gr O Γιάννης Σαµολαδάς είναι ειδικός σύµβουλος ασφάλισης βαρέωνοχηµάτων και ιδρυτής της Τruck&Cargo Insurance Brokers. Με την πολυετή εµπειρία του στο χώρο είναι ο πλέον κατάλληλος για να σας συµβουλέψει για όλα τα θέµατα που σας απασχολούν σε σχέση µε την ασφάλιση του φορτηγού σας και του φορτίου σας. Αν έχετε απορίες ή ερωτήσεις επικοινωνήστε µαζί του στο samoladas@truckinsurance.gr και θα σας απαντήσει µέσα σε 24 ώρες. Για επείγουσες συµβουλές στους αναγνώστες µας απαντάει χωρίς χρέωση στο 6973 232322.

40

Εργοληπτικόν βήµα

Την τελευταία στιγµή αλλά µε επιτυχία οι συµβάσεις µε ιδιώτες που διαθέτουν κατασκηνωτικές εγκαταστάσεις για τον παραθερισµό των παιδιών των ασφαλισµένων στο ΤΣΜΕ∆Ε

ΘΕΜΑ

Σ

ύναψη συµβάσεων µε ιδιώτες που διαθέτουν κατασκηνωτικές εγκαταστάσεις σε πανελλήνια κλίµακα για τον παραθερισµό ανήλικων παιδιών εργαζοµένων-ασφαλισµένωνσυνταξιούχων κατά περίπτωση των εντασσόµενων στον ΕΦΚΑ φορέων για την θερινή περίοδο 2017 πραγµατοποίησε η αρµόδια διεύθυνση του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο προϋπολογισµός για τον παραθερισµό των ανήλικων παιδιών των δικαιούχων του ΕΦΚΑ ανέρχεται στο ποσό των 14.062.377,50 € ευρώ συµπ/νου ΦΠΑ για το σύνολο του έργου. Η διαδικασία πραγµατοποιήθηκε µε χρήση της πλατφόρµας του Εθνικού Συστήµατος-Ηλεκτρονικών ∆ηµοσίων Συµβάσεων (ΕΣΗ∆ΗΣ) µέσω της διαδικτυακής πύλης www.promitheus.gov.gr του συστήµατος και µε τη διαδικασία του επείγοντος, καθώς η προκήρυξη πρόσκλησης των ενδιαφεροµένων ιδιωτών που διαθέτουν κατασκηνωτικές εγκαταστάσεις, έγινε κυριολεκτικά λίγο πριν από την έναρξη της Α΄ κατασκηνωτικής περιόδου.

42

Εργοληπτικόν βήµα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

«Με µεγάλη επιτυχία στέφθηκε η συµµετοχή της OLYMPIA ELECTRONICS A.E στην έκθεση PROJECT QATAR 2017» H OLYMPIA ELECTRONICS A.E. συµµετείχε επιτυχώς στην 14η ∆ιεθνής Έκθεση Τεχνικών Κατασκευών και ∆οµικών Υλικών που πραγµατοποιήθηκε στο Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο στη Ντόχα του Κατάρ, από τις 8 έως τις 11 Μαΐου 2017. Το γεγονός προσέλκυσε σηµαντικούς αγοραστές και ηγέτες της βιοµηχανίας που αναζητούν την πιο σύγχρονη τεχνολογία και εξοπλισµούς τελευταίας τεχνολογίας που διατίθεται στην αγορά. Η έκθεση PROJECT QATAR έχει πλέον καθιερωθεί ως η σηµαντικότερη έκθεση του Κατάρ για την προβολή των τελευταίων προϊόντων και υπηρεσιών που απαιτούνται για τον ταχέως αναπτυσσόµενο τοµέα των κατασκευών του Κατάρ και έχει γίνει ένας προορισµός επιλογής για τους επαγγελµατίες του κλάδου και των διεθνών βιοµηχανιών. Η επίδειξη των προϊόντων παρείχε µία µοναδική και δυναµική πλατφόρµα για τους αγοραστές και τους προµηθευτές, ώστε να πραγµατοποιήσουν επαφές και να οδηγήσουν τις µελλοντικές εξελίξεις στον κατασκευαστικό τοµέα πολλών δισεκατοµµυρίων του Κατάρ. Οι εκθέτες από την άλλη πλευρά επωφελήθηκαν από την µαζική έκθεση, µε την συµµετοχή εκατοντάδων αντιπροσώπων, αγοραστών και διανοµέων. Την OLYMPIA ELECTRONICS A.E. εκπροσώπησαν ο κ. Παναγιώτης Αρβανιτίδης – Ιδρυτής της εταιρείας και ο κ. Παντελής Αντάρ – ∆ιευθυντής Εξαγωγών, οι οποίοι συναντήθηκαν µε πελάτες της εταιρείας αλλά και µε επισκέπτες του Κατάρ και άλλων χωρών της Μέσης Ανατολής. Κατά την διάρκεια της έκθεσης οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δουν τα νέα προϊόντα της OLYMPIA ELECTRONICS A.E., που έχουν παραχθεί βασισµένα στην καινοτοµία και τη τελευταία λέξη της τεχνολογίας και έχουν στόχο να καλύψουν τις ανάγκες της αγοράς και του κλάδου του ηλεκτρολογικού υλικού ειδικότερα. Η OLYMPIA ELECTRONICS A.E. από το 1979, έτος ιδρύσεώς της, έως και σήµερα συνεχίζει το ανοδικό της έργο παράγοντας υψηλής ποιότητας ανταγωνιστικά προϊόντα τεχνολογίας αιχµής και συµµετέχοντας στα σηµαντικότερα διεθνή γεγονότα. Η OLYMPIA ELECTRONICS A.E. εξάγει τα προϊόντα της σε 72 χώρες και κυρίως στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Ανατολικές Ευρωπαϊκές χώρες & στην Ρωσία, στη Μέση Ανατολή, στις χώρες του Κόλπου και στην Αφρική.

«ΟΡΑΜΑΤΙΣΟΥ ΤΟ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ...»

Tώρα µε τη νέα σειρά XR FLEXVOLT 54V γίνεται πραγµατικότητα! Ήρθε για να προσφέρει στον κάθε επαγγελµατία την απόδοση και την αυτονοµία που του έλειπαν από τα επαναφορτιζόµενα εργαλεία, ώστε να ολοκληρώσουν τις απαιτητικές και βαριές εργασίες τους, χωρίς να µπαίνουν στην ταλαιπωρία να ψάχνουν τις οικοδοµές για παροχές ρεύµατος. Προσφέροντας για πρώτη φορά 54V ισχύ σε µια µεγάλη γκάµα επαναφορτιζόµενων εργαλείων χωρίς περιττά καλώδια. ΗXR FLEXVOLT 54V µπαταρία είναι µοναδική στο είδος της µε τη δυνατότητα να είναι συµβατή µε όλα τα XR εργαλεία 18V παρέχοντας άνεση και ευελιξία. Γι’ αυτό η DeWALT, δηµιούργησε την πλατφόρµα ηλεκτρικών εργαλείων XR FLEXVOLT 54V– παρέχοντας τη δυνατότητα στους επαγγελµατίες χρήστες να δουλέψουν µε επαναφορτιζόµενα εργαλεία σε εργασίες βαρέως τύπου.

44

Εργοληπτικόν βήµα

«Πιστεύουµε στην Ελλάδα – Παράγουµε στην Ελλάδα». Η MAKRIS MOTORS συµµετείχε µε µεγάλη επιτυχία στην έκθεση Aquatherm 2017 που πραγµατοποιήθηκε στο Helexpo Αµαρουσίου. Η εταιρεία µε έδρα της την Θεσσαλονίκη έχει ως κύριο αντικείµενο τις εισαγωγές και τις πωλήσεις συστηµάτων εξαερισµού. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης η MAKRIS MOTORS παρουσίασε την νέα γκάµα των προϊόντων που αντιπροσωπεύει, στον κλάδο του εξαερισµού.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

Πιο συγκεκριµένα, φυγοκεντρικούς απορροφητήρες διπλής αναρρόφησης, για εφαρµογή στη βιοµηχανία και σε επαγγελµατικούς χώρους. Παράλληλα είχε την ευκαιρία να δείξει τα ήδη εδραιωµένα προϊόντα της όπως αξονικούς εξαεριστήρες, εναλλάκτες θερµότητας, in-line βεντιλατέρ, φυσητήρες, φτερωτές, βεντιλατέρ για αερόθερµα (ενεργειακά) τζάκια, απορροφητήρες για καµινάδες, οικιακοί εξαεριστήρες κ.α. Στόχος της MAKRIS MOTORS ήταν να έρθει σε επαφή µε νέους, αλλά και υφιστάµενους πελάτες, όχι µόνο της Ελλάδας, αλλά και του εξωτερικού, και να προβληθεί σε νέο και µεγαλύτερο κοινό. Μάλιστα οι επισκέπτες της εταιρείας έµειναν ιδιαίτερα ευχαριστηµένοι από την υψηλή ποιότητα και την φιλική εξυπηρέτηση. Τα προϊόντα της MAKRIS MOTORS µπορείτε να τα βρείτε στο www.makrismotors.gr

Η fischer συµµετείχε στο έργο: Σήραγγες Τεµπών - Πλαταµώνα Τα ολοκληρωµένα συστήµατα στερέωσης fischer έδωσαν αξιόπιστες λύσεις σε πληθώρα εφαρµογών στις σήραγγες Τεµπών και Πλαταµώνα Με την ολοκλήρωση και παράδοση των σηράγγων στα Τέµπη και τον Πλαταµώνα, ο άξονας Αθήνας Θεσσαλονίκης, αποκτά έναν ενιαίο και ασφαλή αυτοκινητόδροµο 503 χιλιοµέτρων. Πρόκειται για µια σειρά από 3 δίδυµες σήραγγες. Οι 2 σήραγγες, µήκους 2 και 6 χιλιοµέτρων (η µακρύτερη στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια), περνούν µέσα από τον ορεινό όγκο της Όσσας και η σήραγγα Πλαταµώνα, µήκους 2,7 χιλιοµέτρων, περνά µέσα από τον ορεινό όγκο του Ολύµπου. Οι κατασκευαστικές απαιτήσεις και προδιαγραφές στο έργο ήταν σε ύψιστο επίπεδο και τοποθετηθήκαν όλα τα σύγχρονα συστήµατα εξυπηρέτησης και ασφάλειας των χρηστών όπως: Κάµερες διαχείρισης κυκλοφορίας, ανιχνευτές καυσαερίων, µεγάφωνα ενηµέρωσης κλπ.

Εργοληπτικόν βήµα

45

Η fischer, έχοντας ολοκληρωµένα συστήµατα στήριξης, έδωσε αξιόπιστες λύσεις σε πολλές δύσκολες εφαρµογές και συµµετείχε στο έργο από την έναρξη του. Τα προϊόντα της χρησιµοποιήθηκαν σε πλήθος εφαρµογών, όπως στη στερέωση καλωδίων πυρανίχνευσης (αγκύριο FNA), σηµάνσεων και καµερών παρακολούθησης (αγκύριο FAZ), πυροσβεστικών φωλιών (αγκύριο FBN), αντανακλαστικών (αγκύριο FBS) κ.α. Λόγω της δυναµικής καταπόνησης και του ωστικού κύµατος που αναπτύσσεται, ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στα αγκύρια υποσκαφής Zykon FZA και FZEA µε τα οποία στερεώθηκαν όλες οι ηλεκτροµηχανολογικές εγκαταστάσεις µε τις σχάρες καλωδίων. Τέλος, µε διογκούµενα υλικά παθητικής πυροπροστασίας FireStop, έγινε σφράγιση των πυροδιαµερισµάτων και των ηλεκτρολογικών οδεύσεων. Η fischer, έχοντας πολυετή παγκόσµια εµπειρία σε παρόµοια έργα, έδωσε λύσεις σε ένα τεράστιας σηµασίας έργο, που ολοκληρώνει ένα σύγχρονο αυτοκινητόδροµο από την Αθήνα µέχρι τη Θεσσαλονίκη. Η εταιρία fischer Hellas είναι η ελληνική θυγατρική του οµίλου fischer. Ο όµιλος εταιριών fischer περιλαµβάνει 46 θυγατρικές σε 35 χώρες, µε µονάδες παραγωγής σε 7 χώρες και πωλήσεις σε πάνω από 100 χώρες. Απασχολεί 4.600 εργαζόµενους συνολικά.

H fischer είναι ο παγκόσµιος ηγέτης της αγοράς στον τοµέα της µηχανικής αγκύρωσης. Τα προϊόντα που προσφέρει είναι: χηµικά αγκύρια, εκτονούµενα (µεταλλικά) αγκύρια, πλαστικά (νάιλον) βύσµατα, στηρίγµατα Η/Μ εγκαταστάσεων, στηρίγµατα µονώσεων, ηλεκτρολογικά στηρίγµατα, ξυλόβιδες, χηµικά οικοδοµής (αφροί πολυουρεθάνης, στεγανωτικά-συγκολλητικά υλικά), προϊόντα κοπής, λείανσης και διάτρησης, βάσεις φωτοβολταϊκών, υλικά παθητικής πυροπροστασίας κλπ. Περισσότερες πληροφορίες: www.fischer.gr Απόστολος Καβάκας, Γενικός ∆ιευθυντής.

46

Εργοληπτικόν βήµα 1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ 2. ΑΡΓΟΛΙ∆ΑΣ 3. ΑΡΚΑ∆ΙΑΣ 4. AΡΤΑΣ 5. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 6. ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7. ∆ΡΑΜΑΣ 8. ∆. ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ 9. ∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΟΥ 10. ΕΒΡΟΥ 11. ΕΥΒΟΙΑΣ 12. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 13. ΖΑΚΥΝΘΟΥ 14. ΗΛΕΙΑΣ 15. ΗΜΑΘΙΑΣ 16. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 17. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ 18. ΘΡΑΚΗΣ 19. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 20. ΚΑΒΑΛΑΣ 21. ΚΑΡ∆ΙΤΣΑΣ 22. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 23. ΚΕΡΚΥΡΑΣ 24. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ 25. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ συνδέσµων

26.ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ 27. ΛΑΚΩΝΙΑΣ 28. ΛΑΡΙΣΑΣ 29. ΛΑΣΙΘΙΟΥ 30. ΛΕΣΒΟΥ 31. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 32. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 33. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 34. ΞΑΝΘΗΣ 35. ΠΑΤΡΩΝ 36. ΠΕΛΛΑΣ 37. ΠΙΕΡΙΑΣ 38. ΠΡΕΒΕΖΑΣ - ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ 49. ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ 40. ΡΕΘΥΜΝΗΣ 41. ΣΕΡΡΩΝ 42. ΤΡΙΚΑΛΩΝ 43. ΦΘΙΩΤΙ∆ΑΣ 44. ΦΛΩΡΙΝΑΣ 45. ΦΩΚΙ∆ΑΣ 46. ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣ 47. ΧΑΝΙΩΝ 48. ΧΙΟΥ

T 26410 27456 F: 2641027420 info@sedeag.gr T 27510-69120 & F:24515 T & F: 2710-239133 T: 26810-21027, F: 26605 an.papab@gmail.com T: 22610-22382, F: 27685 T: 24620-87644, F: 87643 T: 25210-21780, F: 25506 ergolip@gmail.com T & F: 24610-39568 synd-ergdm@ath.forthnet.gr T: 22410-26363, F: 36117 galkonstantina@yahoo.gr T: 25510-25141, F: 32298 sedeevrou@gmail.com T: 22210-21578, F: 60374 T: 22370-22440, F: 80294 T: 26950-48163, F: 41463 T: 26210-24992, F:24993 info@enerdomi.gr T: 23310-21060 F: 21950 T: 2810-222460 F: 281101 spedeh@otenet.gr T: 2310-27723, 277656 F: 230914 info@spedeth.gr T: 25310-26942, F:29165 sedethrakis@gmail.com T: 26510-21482, F: 23678 T: 2510-222827 & F synergk@otenet.gr T & F: 24410-76947 tee_karditsa@tee.gr T: 24670-29858 & F info@spedekas.gr T: 26610-40986, F: 25180 T: 26710-28747 & F: T: 27410-26491, F: 73577 sedekorin@gmail.com T: 22810-83615, F: 86562 T: 27310-23606, F: 29776 dpapadako@tee.gr T: 2410-535566 & F:535158 sedelar@tee.gr T: 28410-82855 & F lioud@agn.forthnet.gr T: 22510-25159, F: 20136 bapsokard@gmail.com T: 24280-76803 & F T: 26310-55400, F: 26310-55404 sede.mesologiounafpaktou@gmail.com T: 27210-28145 & F:86973 T: 25410-62789 & F stavros@zouridis.com

Πάνου Σούλου 11

301 00 ΑΓΡΙΝΙΟ

Β. Γεωργίου 8 Πλ. Αγ. ∆ηµητρίου 15 Γώγου Μπάκολα & Καραολή

212 00 ΑΡΓΟΣ 221 00 ΤΡΙΠΟΛΗ 471 00 ΑΡΤΑ

∆ηµ. Ανδρεαδάκη 46 Εργατικής Πρωτοµαγιάς 1 Επίκουρου 2

321 00 ΛΕΙΒΑ∆ΙΑ 511 00 ΓΡΕΒΕΝΑ 661 00 ∆ΡΑΜΑ

Μπουσίου & Εστίας 3

501 00 ΚΟΖΑΝΗ

Εθν. Μακαρίου 45

851 00 ΡΟ∆ΟΣ

∆ικαστηρίων 36 & Kανάρη

681 00 ΑΛΕΞ/ΛΗ

Αντωνίου ∆ούνα 1 Καραϊσκάκη 4 Φιλιτά 30 Μανωλοπούλου 53

341 00 ΧΑΛΚΙ∆Α 361 00 ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ 291 00 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 271 00 ΠΥΡΓΟΣ

T: 2610-276813, F:620080 esyllo@tee.gr T: 23810-26681, F: 26681 npella@tee.gr T: 23510-23833,F: 23813 spedepierias@gmail.com T: 26820-22767, F:26927 T: 210-3821731, F:3823402 spedep@tee.gr T: 28310-52355 & fax sedenret@otenet.gr T: 23210-66661, T & F: 22172 sedeserron@gmail.com T 24310 70855 & F: 24310-79330 T: 22310-24656 & F sedelamia@gmail.com T: 23850-45261, F: 23850-44060 evage@tee.gr T: 22650-22162, F: 22644 T: 23710-24456, F: 23800-21162 vlahosgiorgos@gmail.com T& fax: 28210-46546 sedechan@yahoo.gr T: 22710-41724, F: 41411 - 20003

Ιεραρχών 1 591 00 ΒΕΡΟΙΑ Ρούσσου Χούρδου 4 (3ος όροφος) 712 01 ΗΡΑΚΛΕΙΟ Αριστοτέλους 14

546 23 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Αγχιάλου 1-3-5

691 00 ΚΟΜΟΤΗΝΗ

Ν. Ζέρβα 4-6 Κασσάνδρου 1

453 32 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 654 03 ΚΑΒΑΛΑ

Καζαµπάκα 4

431 00 ΚΑΡ∆ΙΤΣΑ

Αθ. ∆ιάκου 7

521 00 ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Ταγµ.Καψάλη 22 Λ. Βεργωτή 14 Κροκιδά 73

491 00 ΚΑΡΤΕΡΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 281 00 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 201 00 ΚΟΡΙΝΘΟΣ

Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1 Ευαγγελιστρίας 45

841 00 ΣΥΡΟΣ 231 00 ΣΠΑΡΤΗ

Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα

412 22 ΛΑΡΙΣΑ

Λασιθίου 35

721 00 ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Ολυµπίου Γυµν. 1

811 00 ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Κοραή 65 Ναυπάκτου 4

382 21 ΒΟΛΟΣ 302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

K. Γεωργούλη 12 Βενιζέλου 84

241 00 ΚΑΛΑΜΑΤΑ 671 00 ΞΑΝΘΗ

Κανακάρη 101

262 21 ΠΑΤΡΑ

Φιλίππου 26

582 00 Ε∆ΕΣΣΑ

Αγ. Λαύρας 26

601 00 ΚΑΤΕΡΙΝΗ

4ο χλµ. Ε.Ο. Πρέβεζας - Ιωαννίνων 481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ Εµµ. Μπενάκη 18 106 78 ΑΘΗΝΑ Κουντουριώτου 140

741 00 ΡΕΘΥΜΝΟ

Υψηλάντη 1

621 23 ΣΕΡΡΕΣ

Καπαδοστρίου 28 Σωκράτους 8

421 00 ΤΡΙΚΑΛΑ 351 00 ΛΑΜΙΑ

33ου Συντάγµατος Πεζικού 12

531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ

Ι. Γιδογιάννου 18, Άµφισσα Κων/πόλεως 5

331 00 ΦΩΚΙ∆A 631 00 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ

Νεάρχου 23 (Κτίριο ΤΕΕ Τ∆Κ)

731 34 ΧΑΝΙΑ

∆ηµογεροντίας 18

821 00 ΧΙΟΣ