ΕΠΑΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΤΙΜΗΤΙΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ
23- 4130 • ISSN: 2241- 5149
ΧΡΟΝ ΟΣ 38ο ς • Φ ΥΛ ΛΟ 125 • Ι Α Ν ΟΥΑ ΡΙ ΟΣ - ΦΕ ΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2021
Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ ΔΟΣ Η Σ ΥΛ ΛΟ ΓΟΥ Π Ε Ν ΤΑ Γ Ι Ω ΤΩ Ν Π Α Ν Δ Ω ΡΑ Σ 8 1 5 2 3 2 Χ Α Λ Α Ν Δ Ρ Ι • w w w. p e n t a g i o u . g r
ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΔΩΡΙΔΑΣ - ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Το «ποιός» και το «γιατί» ΠΆΝΩ ΑΠΌ 100 χρόνια ζωής, πάνω από 100 χρόνια ιστορίας… Ο γεροπλάτανος που δεσπόζει επιβλητικός στην πλατεία της Πενταγιούς, προσελκύοντας το ενδιαφέρον του επισκέπτη που πάντα ρωτά την ιστορία του, έχει δει και ακούσει πολλά… Σύμβολο του χωριού, έχει δει γενιές παιδιών να παίζουν ανέμελα κυνηγητό γύρω απ’ τον κορμό του, έχει ακούσει ατέλειωτες πολιτικές και φιλοσοφικές συζητήσεις, έχει προσφέρει απλόχερα τη σκιά του για πρωινές παρτίδες τάβλι, ξερή ή πρέφα και παρείστικα καφεδάκια… Τούτος ο πλάτανος είναι η Πενταγιού ή η Πενταγιού είναι τούτος ο πλάτανος… ή τουλάχιστον ΚΑΙ τούτος ο πλάτανος!!! Και ξαφνικά…πρίν από μερικές μέρες κάποιος «ακρωτηρίασε» τον πλάτανο… πριόνισε ένα κλαδί του…πλήγωσε το δέντρο μας βάζοντας ίσως σε κίνδυνο τη συνέχεια της ζωής του μιας και σύμφωνα με τους ειδικούς τα μολυσμένα κλαδευτικά εργαλεία ή αλυσοπρίονα ευθύνονται για το μεταχρωματικό έλκος που οδηγεί στο θάνατο πλατάνια στην Πελοπόννησο, στην Ήπειρο, στη Στερεά Ελλάδα, στη Θεσσαλία, στην Εύβοια, στη Δυτική Μακεδονία… Τα ερωτήματα που πλανώνται, δεν αφορούν μόνο στο «ποιός» αλλά και στο «γιατί»… Ποιός προβαίνει σε μια τέτοια μιαρή πράξη που θέτει σε κίνδυνο την εικόνα της πλατείας μας; Ποιό είναι το κίνητρο του; Θλιβερή πράξη χωρίς λογική εξήγηση… Ειρήνη Καρτάκη
Εξ αριστερών: Ανδρέας Οικονόμου καθηγητής ΑΠΘ, Κατερίνα Γρηγοριάδου Επιχειρηματίας ΑΦΦ, συμμετέχει στις πανελλαδικές εξορμήσεις του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ προς διάδοση της καλλιέργειας ΑΦΦ, Βαγγέλης Ιατρού τακτικός καθηγητής Βιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών, Ελένη Μαλούπα Διευθύντρια Ερευνών ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, εκπρόσωπος της Ελλάδας στους Βοτανικούς Κήπους της Ευρώπης, Στέλιος Τσιώρης συν/χος Χημικός Μηχανικός Πρόεδρος Συλλ. Πενταγιωτών, Σπύρος Παπαγεωργίου Χημικός, καθηγητής Πανεπιστημίου Κοσμετολογίας, Μαντώ Λάζαρη καθηγήτρια ΑΠΘ Φαρμακολογίας, Γιώργος Δημητρέλλος Γεωπόνος ΕΔΙΠ Πανεπιστημίου Πάτρας, Ο Δήμαρχός Δωρίδας Γιώργος Καπεντζώνης.
Α
ν και με τον κορονοιό όλα καθυστερούν, το πρόγραμμα υλοποίησης του LEADER Ανάπλαση ορεινού οικισμού Πενταγιών (Βοτανικός Κήπος Δωρίδας) ύψους 600.000e δείχνει να προχωρά σχετικά γρήγορα.Σύντομα θα γίνει δημοπράτηση του έργου, θα ανατεθεί σε έναν εργολάβο το όλο κατασκευαστικό έργο ενώ η υλοποίηση του γεωποπονικού κομματιού θα πραγματοποιηθεί από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Επειδή γνωρίζουμε όλοι από διαγωνισμούς του Δημοσίου (προκηρύξεις,αναθέσεις, ενστάσεις) θα ήμουν ευχαριστημένος αν τα έργα ξεκινούσαν αμέσως μετά το καλοκαίρι! Υπολογίζω ότι το έργο θα περατωθεί σε λιγότερο από ένα χρόνο, ενώ το γεωπονικό κομμάτι, ειδικά αυτό της περισυλλογής των σπόρων των ενδημικών φυτών που έχουν επιλεγεί θα αρχίσει να εκτελείται σχετικά γρήγορα, αφού προβλέπεται μεταφορά των σπόρων στις εγκαταστάσεις του ΕΛΓΟ στη Θεσσαλολονίκη για ταυτοποίηση, ανάπτυξη και εν συνεχεία φύ-
τευση στον Κήπο στην Πενταγιού.Η όλη συλλογή των 220 περίπου φυτών(ενδημικά της ορεινής περιοχής των Βαρδουσίων) θα γίνεται τμηματικά και θα ολοκληρωθεί σε αρκετό χρονικό διάστημα. Όμως από την πρώτη φύτευση στην Πενταγιού της πρώτης παρτίδας, θα αρχίσουν και οι ανάγκες στελέχωσης του έργου με το αναγκαίο προσωπικό.Πόσοι θα χρειασθούν, τι γνώσεις πρέπει να έχουν και τι εκπαίδευση θα απαιτηθεί, θα το δείξει μελέτη που θα γίνει μεταξύ του Δήμου(κύριος του όλου έργου) και του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Προφανώς θα συσταθεί φορέας υλοποίησης του έργου που θα λαμβάνει τις αναγκαίες αποφάσεις. Όπως ήδη γνωρίζουμε, το έργο περιλαμβάνει 3 τελείως διαφορετικές ενότητες: 1.ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ έκθεσης ζωντανών φυτών σε έκταση 3,5 στρεμμάτων εντός του οικισμού. Πολυεπίπεδος χώρος, με έντοΣΥΝΈΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΊΔΑ 2
2
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΝΗΜΟΣΥΝA
• Την Κυριακή 16/05/2021 τελέστηκαν 1. 40ήμερο μνημόσυνο του Ευθύμιου Κουρσούμη 2. 6μηνο μνημόσυνο του Χαράλαμπου Σαρόγλου
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΩΡΗΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΩΝ Από 23.1.2021 μέχρι 30.4.2021. Τα ποσά σε ευρώ • ΑΓΝΩΣΤΟΣ 30 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΣΑΡΟΓΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ • ΚΟΛΟΚΥΘΑ ΙΩΑΝΝΑ 20 • ΑΓΝΩΣΤΟΣ 50 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΣΑΡΟΓΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ • ΑΓΑΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΝΕΛΗ 50 • ΜΙΝΟΥΔΗ- ΣΟΥΚΟΥ ΕΒΗ 100 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΚΩΝΣΤ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ • ΖΗΚΟΓΙΑΝΝΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 100 • ΤΟΥΝΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 50 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΘΕΙΑΣ ΛΙΛΗΣ ΤΣΙΩΡΗ • ΠΑΠΑΤΣΟΥΡΗ ΛΙΤΣΑ 15 • ΛΕΦΑ ΓΕΩΡΓΙΑ 50 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΛΕΦΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ • ΣΩΡΩΚΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ 20 • ΣΟΥΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 50 • ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ ΖΩΗ 20 • ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΛΙΟΠΗ 20 • ΣΤΡΙΓΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 200 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ του παππού του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΟΥΛΙΑ δωρητή του οικήματος ΠΑΠΟΥΛΙΑ • ΑΡΜΥΡΟΣ ΗΛΙΑ ΣΠΥΡΙΔΩΝ 100 • ΜΑΡΓΩΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 20 • ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ 50 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΣΑΡΟΓΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ • ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ 500 ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ: * της μητέρας του ΕΥΦΡΟΣΥΝΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ *της συζύγου του ΖΩΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ και * της ΜΑΛΑΜΑΤΗΣ ΚΑΤΣΟΓΙΑΝΝΟΥ
ΔΙΟΡΘΩΣΗ
Στο προηγούμενο φύλλο των Π.Σ. εκ παραδρομής δεν γράφτηκε το όνομα του συντάκτη του άρθρου με τίτλο «Εμβόλιο κατά του κορωνοιού». Αν και για πολλούς αναγνώστες ήταν προφανές ότι το άρθρο γράφτηκε από το λαμπρό επιστήμονα και συγχωριανό μας Νίκο Σούκο, η εφημερίδα μας επισημαίνει την παράληψη και ζητάει συγνώμη για αυτήν.
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΩΝ Ιδρυτής: Σύλλογος Πενταγιωτών (καλοκαίρι 1984) Διευθυντής: ΤΣΩΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μακεδονίας 10, Μελίσσια 15127, 6945-967130 Συντακτική Επιτροπή: ΣΤΕΛΙΟΣ Γ. ΤΣΙΩΡΗΣ 6944 317 320 ΚΑΡΤΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ 6946 640 219 ΤΣΩΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 6985 177 437 ΣΑΝΙΔΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ 6942 714 870 Υπεύθυνος Τυπογραφείου: EYΘΥΜΙΟΣ ΣΑΝΙΔΑΣ - τηλ. 2109414233 Επικοινωνία για θέματα του Συλλόγου: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΕΛΗΣ - τηλ. 6936162147 Τα άρθρα με υπογραφή εκφράζουν τις απόψεις του υπογράφοντος.
ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΔΩΡΙΔΑΣ ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΝΈΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΊΔΑ 1
νη κατωφέρεια και ανάγκη αρδευτικού και αποστραγγιστικού έργου. Αποτελεί το κυριότερο κομμάτι του LEADER και θα είναι το κύριο σημείο επισκεψιμότητας . 2. ΟΙΚΙΑ Γ. ΓΡΙΒΑ (το όνομα του δωρητή): ένα μικρό παλάτι που θα περιλαμβάνει έκθεση των ίδιων φυτών, μη ζωντανών, σε βιτρίνες, βιβλιοθήκη, πειραματικό χώρο με συσκευές που θα μπορούν να κάνουν απόσταξη και παραγωγή αρωμα- τικών ελαίων, συσκευαστικά μηχανήματα, αίθουσα συσκέψεων. Στον άνω χώρο, έχουν προβλεφθεί κοιτώνες για ακαδημαικό προσωπικό και φοιτητές, που θα επισκέπτονται τον οικισμό μας για επιστημονικούς λόγους. Ο κήπος της οικίας έκτασης 1000τ.μ. θα γίνει ένας μικρός επίγειος παράδεισος ανθοκομικής. 3. ΕΡΓΑ ΕΞΩΡΑΙΣΜΟΥ της εισόδου του οικισμού από τον Αγιο Κωνσταντίνο μέχρι την κεντρική πλατεία Το έργο δημιουργίας Βοτανικού Κήπου μιάς τόσο μεγάλης έκτασης και βάθους κατακτήθηκε μετά από 8 χρόνια αξέχαστων προσπαθειών, τρεξιμάτων σε όλη τη χώρα και προφανώς υπερβολικών εξόδων. Βοή- Σχέδιο δράσης γιά Βοτανικό Κήπο από Γ.Αμανατίδη 2016 θησαν υπέροχοι άνθρωποι, ακαδημαικοί( Ελένη Μαλούπα, Γιώργος Δημητρέλλος, Κατερίνα Γρηγοριάδου, Μαντώ ΛάΣε όλους αυτούς ο Σύλλογος Πενταγιωτών του ζαρη, Σπύρος Παπαγεωργίου,Γρηγόρης Ιατρού), οποίου έχω τη τιμή να προεδρεύω τα τελευταία ο Υπουργός Αθανάσιος Τσαυτάρης, πολιτικοί 11 χρόνια, με τον αγαπημένο μου φίλο Δημήτρη (Κώστας Μπακογιάννης, Νίκος Χαρδαλιάς,ΗλίΚαραστάθη,με τέσσερα διαφορετικά ΔΣ, απευθύας Σανίδας, Θόδωρος Λυκόπουλος), ο γεωπόνος νει ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ και μια υπόσχεσηγενικός διευθυντής της Φωκικής Αναπτυξιακής θα σταθούμε αντάξιοι της επιλογής σας.Θα παΧρήστος Γάτος και η αγαπημένη μας Πόπη Παλαίψουμε με όλες μας τις δυνάμεις για ένα έργο τρινού με τον Μπάμπη Ψύχα, ο μεγάλος Νίκος που ίσως είναι το εφαλτήριο για μια πιο ανθρώΑγριαντώνης σε συνεργασία με τον Θάνο Κοπινη κι ευτυχισμένη ορεινή Δωρίδα. λοκυθά- αρχιτέκτονες που έκαναν αφιλοκερδώς Το LEADER «Ανάπλαση ορεινού οικισμού» τα σχέδια, ο φίλος μου Γιάννης Ζηρίνης ειδικός μπόρεσε και χώρεσε την υλοποίηση του Βοταστα ΕΣΠΑ ομιλητής στο συνέδριο του 2013 στην νικού Κήπου, αποτέλεσε όμως και ένα εμπόδιο Πενταγιού που μας πρωτομίλησε για την δυναγια άλλες δράσεις (αφού πλέον δεν επετρέποτότητα να γίνουν ΕΣΠΑ με τοπικές αναπλάσεις, ντο δράσεις εκτός του πολεοδομικού οικισμού) ο Πρόεδρος της ΑΝΚΟ (Κοζάνη) Γ.Αμανατίδης όπως αξιοποίηση υπαρχόντων μονοπατιών στα σημερινός βουλευτής Ν.Δ., οι υπέροχοι δωρηβουνά μας για ημερήσιες επισκέψεις τουριστών, τές και μισθωτές οικοπέδων και αγροτεμαχίων αξιοποίηση και αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις στο της Πενταγιούς Γ. Γρίβας-Χριστίνα ΣαμπατακάΚεφαλόβρυσο, αναπαλαίωση του μύλου Μεγάκη και οι συγγενείς της-Κική Ζηκογιάννη-Χρήλης Βρύσης κ.α. Εκτάσεις που παραχωρήθηκαν στος Κλώτσας –Μαρία Καρατζά-Ξένια και Φρόμε ενοικίαση, θα αξιοποιηθούν ως χώροι πειρασω Παπαγεωργίου,η γραμματέας του Δήμου μας ματικών καλλιεργειών ΑΦΦ. η Δέσποινα Τίτου, ο Πρόεδρος Πενταγιών ΑποΟλες οι δράσεις αυτές, μονοπάτια, Κεφαλόστόλης Ασημάκης που από το 2013 βοήθησε με βρυσο, επέκταση Βοτανικού Κήπου εκτός οικιπίστη το έργο, οι Γιάννης Μπαλατσούρας και σμού κ.λ.π.,θα πραγματοποιηθούν σύντομα με Μιχάλης Δρίτσας από την Δωρική Αδελφότηδιαφορετικούς τρόπους. Κυρίως οι διαδρομές τα, οι μαγαζάτορες του χωριού Τούλα Ασημάκη των εκπληκτικών μονοπατιών μας. και Κώστας Μπίμπας,και τελευταίος ο πιο σηΜε κάθε σεβασμό στην σεβαστή εφημερίδα σας αγάπη. μαντικός, ο Δήμαρχος μας Γιώργος ΚαπεντζώΣτέλιος Τσιώρης Πρόεδρος του Συλλόγου Πεντανης που πίστεψε στο έργο και το ολοκλήρωσε! γιωτών
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
Επιστολή Χ. Γάτου Γενικού Διευθυντή ΑΝΦΩΑΕ πρός Π.Σ Κύριε Στέλιο καλημέρα ελπίζω και εύχομαι να είστε υγιείς. κατ' αρχήν να σας συγχαρώ για μια ακόμη φορά για το ανήσυχο και δημιουργικό πνεύμα σας για τον τόπο καταγωγής σας καθώς και για τα καλά λόγια για την Αναπτυξιακή Φωκική Α.Α.Ε -ΟΤΑ (ΑΝΦΩΑΕ) στην επιστολή σας. Μόνο επειδή σε αυτή κάνετε μια αναφορά περί αποδοτικότητας και απορρόφησης πόρων θα ήθελα να σας ενημερώσω σχετικά με αυτά ότι: 1. Η ΑΝΦΩΑΕ στην αξιολογηση των επιτροπών του υπουργείου και της περιφέρειας στο διεθνή διαγωνισμό που συμμετείχε για την ανάληψη του προγράμματος CLLD LEADER αξιολογήθηκε ως 1η μεταξύ 6 Αναπτυξιακών στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και 26η Πανελλαδικά μεταξύ 44 αναπτυξιακών εταιρειών. Για τον λόγο αυτό έλαβε κατανομή πόρων 5,2 εκ ευρώ όταν ολόκληρη η Φθιώτιδα και η Ευρυτανία έλαβε 6,1 εκ ευρώ(περιοχή πενταπλάσια πληθυσμιακά και γεωγραφικά). 2. Κατά την εφαρμογή του τρέχοντος τοπικού προγράμματος CLLD LEADER προσέλ-
κυσε (υποβλήθηκαν) 30 επενδύσεις δημοσίου χαρακτήρα και 52 επενδύσεις ιδιωτικού χαρακτήρα στην Φωκίδας μας εκ των οποίων μετά από αξιολόγηση ενέταξε από αυτές 15 επενδύσεις δημοσίου χαρακτήρα ύψους περίπου 2,4 εκ ευρώ (100% επιδοτούμενες) και 31 ιδιωτικού χαρακτήρα ύψους δημόσιας δαπάνης 3,4 εκ ευρώ (επιδότηση 65% εκτός της ιδίας συμμετοχής τους). Για την ένταξή τους ζήτησε και της εγκρίθηκαν επιπλέον 1,7 εκ ευρώ πέραν της αρχικής κατανομής των 5,2 εκ ευρώ. Συνοπτικά λοιπόν αντιλαμβάνεστε ότι το πιο σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας, που καταδεικνύει την επιχειρησιακή ικανότητα του φορέα μας, έχει συντελεστεί. Το δεύτερο μέρος της υλοποίησης των ενταγμένων έργων επίσης αντιλαμβάνεστε ότι δεν εξαρτάται πρωτίστως από εμάς αλλά εξαρτάται κατά κύριο λόγο από του φορείς υλοποίησης (δημόσιους και ιδιωτικούς). Κατά συνέπεια η αποδοτικότητα ή οι επιχειρησιακές ικανότητες μιας Αναπτυξιακής Εταιρείας δεν κρίνονται αποκλειστικά από την απορρόφηση των πόρων, αλλά και από άλλες πιο σημαντικές παραμέτρους που δεν είναι η στιγμή να αναφέρω και τις οποίες εκτιμώ ότι γνωρίζετε. Σας χαιρετώ και σας εύχομαι να είστε πάντα υγιής και δημιουργικός. Χρήστος Γάτος Γεν. Δ/ντής ΑΝΦΩΑΕ & Συντονιστής Τ.Π CLLD LEADER
ΕΚΤΑΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΠΕΙΔΉ δημιουργήθηκε έκτακτη ανάγκη συμμετοχής του συλλόγου μας στα έξοδα φιλοξενίας των 10 ατόμων που θα φιλοξενηθούν στην Πενταγιού από 30-5-21 ως και 3-6-21, ΕΡΤ3 και 3 ακαδημαικοί, για να γυρισθεί ταινία που θα προβληθεί στα προγράμματα της ΕΡΤ3 στα πλαίσια της εκπομπής «ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ», ζητήθηκε έκτακτη οικονομική ενίσχυση με τα εξής αποτελέσματα:
(Ευχαριστούμε θερμά όλους τους δωρητές) Σύλλογος Πενταγιωτών . . . . . . . . . 500€ Κυριάκος Σαμπατακάκης . . . . . . . . 250€ Σπύρος Π.Παπαγεωργίου . . . . . . . . 150€ Εφη Καρρά . . . . . . . . . . . . . . . . 100€ Παρασκευή Φιλίππου . . . . . . . . . . 100€ Γιώργος Τσώρης . . . . . . . . . . . . . 100€ Στέλιος Τσιώρης . . . . . . . . . . . . . 200€ Βαγγέλης Γραββάνης . . . . . . . . . . . 200€ Κώστας Γραβάνης . . . . . . . . . . . . 200€
ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ-ΦΟΡ/ΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΡΑΤΖΑ ΑΠΟ ΤΟ 1960-ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΗΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ • ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ-ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣΕΡΓΑΤΙΚΑ• ΕΝΑΡΞΗ-ΔΙΑΚΟΠΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 205, ΚΑΛΛΙΘΕΑ 17673
N 210 951 6040 FAX 210 957 0260
3
Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΕΡΤ3 ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΩΝ ΣΤΗ ΠΕΝΤΑΓΙΟΥ 30-5-21 ΜΕ 2-6-21
Πολυμελές συνεργείο της ΕΡΤ3, 7 άτομα, μαζί με την Ελένη Μαλούπα, τον Γιώργο Δημητρέλλο και άλλους θα επισκεφθούν για 5 μέρες την Πενταγιού, με σκοπό να γυριστεί ταινία με θέματα : 1. Η τεράστια σημασία της δυναμικής που κρύβουν τα ΑΦΦ των Βαρδουσίων για την οικονομία της ευρύτερης περιοχής. 2. Η ιστορία της ευρύτερης περιοχής (Μαρία Πενταγιώτισσα, Μακρυγιάννης,Αθανάσιος Διάκος, φράγμα Μόρνου κ.λ.π) 3. Βοτανικός Κήπος 4. Παρουσίαση από Γιώργο Δημητρέλλο.της εξαιρετικής σημασίας ορισμένων ενδημικών φυτών π.χ. ορχιδέες 5. Παρουσίαση από το φίλο δασοπόνο Δ.Μαυραγάνη από το Κροκύλιο, της εξαιρετικής σημασίας που έχουν τα πλατάνια για την κοινωνική και οικονομική ζωή των ορεινών οικισμών. Η σημασία της επίσκεψης είναι τεράστια και έρχεται σε μία στιγμή που χρειάζεται για να πληροφορηθεί ο περίγυρός μας το τι γίνεται στην Πενταγιού, από πρώτο χέρι κυριολεκτικά! Η εκπομπή θα αναζητήσει να έρθει σε επαφή με τοπικό πληθυσμό και να αντλήσει πληροφορίες από πρώτο χέρι, για όλα τα θέματα που προαναφέρθησαν, αλλά παράλληλα θα έχει συζητήσεις και με θεσμικούς παράγοντες για τις νέες προοπτικές που ανοίγονται.
ΣΟΥΚΟΣ Ι.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Φυσικοθεραπευτής Φυσικοθεραπεία-Manual Therapy M. Φιλιππίδη 6 &Περρίκου, Νέα Φιλοθέη 11524
N 211 403 2880, 694 549 6998 E dsoukos@hotmail.com
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ο λογαριασμός του συλλόγου άλλαξε. O νέος είναι στα ονόματα Στυλιανός Τσιώρης και Δημοσθένης Παπαγεωργίου Πάντα στη EUROBANK IBAN: GR 1902602370000860101385410 O σύλλογος χρειάζεται πάντα βοήθεια.
4
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
Η εικονοποιία μιας παράνοιας 1821-2021 Αλήθειες, Αφορεσμοί, Διδάγματα
Το Έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές. Διονύσιος Σολωμός
Η
ιστορία είναι πληρωμένες σελίδες που τις ονομάζουν μεγάλες, έλεγε ο Βύρων. Τα μάτια της ιστορίας πέφτουν, συνήθως, σε μεμονωμένα πρόσωπα και γεγονότα. Σπάνια, η ιστορία καταπιάνεται με το πνευματικό και ηθικό μέγεθος των πράξεων. Γι’ αυτό, όπως λέγει ένα αρχαίο ρητό, οι αιώνες αντιγράφουν αλλήλους. Στο ερώτημα ποια είναι η ουσία της ιστορίας η απάντηση είναι μια λέξη: ιδέες. Οι ιδέες είναι το καύσιμο της ζωής, αυτές πλάθουν ατμόσφαιρα πολιτισμού, αυτές προάγουν το αληθινό που διαχύνεται στο μέλλον. Οι ιδέες του παρελθόντος είναι υπαρκτές, αλλά είναι καλά κρυμμένες πίσω από έναν σκουπιδότοπο ψεμμάτων, μέσα από τον οποίο προβάλλουν εκείνοι που βύθισαν τον κόσμο στην κακοτυχιά, τη συμφορά και την άγνοια. Από τα ιστορικά ψέμματα πλάθονται οι μύθοι. Μ’ αυτούς οι μυθοποιοί των καιρών θρέφουν τους λαούς, τους υπνωτισμένους λαούς. Ένας τέτοιος μύθος έχει έντεχνα πλαστεί και για την επανάσταση του ’21. Αυτός ο μύθος υποστηρίζει, πως ο στόχος της επανάστασης ήταν αποκλειστικά και μόνο η εθνική απελευθέρωση των Ελλήνων. Απέναντι σ’ αυτόν τον μύθο στέκει η αλήθεια, που κραυγάζει και για τον κοινωνικό χαρακτήρα της πιο ένδοξης στιγμής του έθνους μας. Η ελληνική επανάσταση του ’21 ήταν επανάσταση ενάντια σε οθωμανούς και χριστιανούς τύραννους. Ήταν ενάντια στους Τούρκους, τον ανώτερο κλήρο και τους κοτζαμπάσηδες. Στην προκήρυξή του για την Α´ Εθνοσυνέλευση ο Δημήτριος Υψηλάντης έγραφε για την τυραννία των Τούρκων αλλά και εκείνη των ατόμων, «…τα οποία, συμμεριζόμενα τα αισθήματα των Τούρκων, ζητούν να καταπιέζουν τον λαόν» (1821). Ο Αδαμάντιος Κοραής ονόμαζε τους ανάξιους ιερείς Σαρδανάπαλους που «περιέρχονται, ως λιμώττοντες λύκοι, τας επαρχίας δια να αρπάζωσιν ανηλεώς από των πεινώντων χριστιανών τα στόματα τον ολίγον εκείνον άρτον, τον οποίον και αυτή των Τούρκων η απληστία εντρέπεται να αρπάση» (1798). Εξάλλου, στο βιβλίο του με τίτλο «Η Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» (1853) ο Σπύρος Τρικούπης αναφέρεται στο Πατριαρχείο, που αφόριζε και κατονόμαζε τους επαναστατημένους Έλληνες ως «κακοήθεις, απατεώνας, ασυνειδήτους, μέλη σεσηπότα, κακόβουλους, ανοήτους, αγνώμονας…». Πώς ήταν όμως δυνατό να ήθελε η ολιγαρχία του ανώτερου κλήρου
την επανάσταση όταν η ίδια λεηλατούσε το δυστυχή κοσμάκη έχοντας γίνει σύμμαχος του δυνάστη; Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που οι δύσμοιροι χωριάτες κατέφυγαν στους Τούρκους, για να ζητήσουν οι δεύτεροι την παρέμβαση του Πατριαρχείου έτσι ώστε να πάψουν οι Μητροπολίτες να φέρονται με βιαιότητα κατά την είσπραξη των χρημάτων. Όταν η θρησκεία κάνει πολιτική στήνονται Γολγοθάδες. Για καλή μας τύχη υπήρξαν κάποιοι σαν τον καλόγερο Σαμουήλ (Κούγκι), τον αρχιεπίσκοπο Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον Γρηγόριο Δικαίο-Παπαφλέσσα (Μανιάκι) και τον άγνωστο καλόγερο και ιερωμένο που κράτησαν το λάβαρο της επανάστασης και τον Σταυρό ψηλά. Τίμησαν τα ράσα τους. Δυο χιλιάδες κληρικοί, κυρίως καλόγεροι, συμμετείχαν στον Αγώνα. Κοντά σ’ αυτούς χάθηκαν 800.000 άνθρωποι, το 1/3 του ελληνικού πληθυσμού. Αξιοσημείωτο ήταν ότι ο μέσος όρος ηλικίας των αγωνιστών ήταν τα 27-28 χρόνια. Σημαία του έθνους ήταν η ελληνική νεολαία. Οι κοτζαμπάσηδες, οι λίγοι τσιφλικάδες, θρέφονταν επίσης από τον ιδρώτα των χιλιάδων αγροτών. Ο Σπύρος Τρικούπης αναφέρει πως ο Καποδίστριας τους ονόμαζε «Τούρκους
φέροντας όνομα χριστιανών». Στα απομνημονεύματά του ο Γιάννης Μακρυγιάννης γράφει: «Πάγω μίαν ημέρα εις το κονάκι του (του Γιάννη Νοταρά), τον βρίσκω και τυραγνούσε έναν πολίτη. Τέτοιον τυραγνισμόν δεν τον ξέραν να του κάμουν μήτε οι Κατζαντωναίοι οπούταν λησταί. Δεμένος ο πολίτης, κεφάλι κι ο κώλος ένα, και του γύρευαν χρήματα. Τότε σιχάθηκα όλως διόλου το Ρωμαίικο, ότι μάθαμε όλοι την ληστείαν γενικώς… Κι αναθεμάτισα την λευτερίαν, οπού θα κάμωμε μ’ αυτούς όλους». Για να πει σε άλλο σημείο ο μεγάλος στρατηγός: «…το έθνος το γύμνωσαν και το αφάνισαν. Γιόμωσαν φατρίες και κακίες τους ανθρώπους του αγώνος. Τους καταδιαιρούν, γιομόζουν αυτήνοι αγαθά». Στο βιβλίο του «Το 1821 και η Αλήθεια», ο Γιάννης Σκαρίμπας έγραφε για τον χαρακτήρα της Επανάστασης: «Οι Τούρκοι δεν ήσαν οι χειρότεροι...Ο ελληνικός λαός δεν θάκανε την επανάσταση για να αποκαταστήσει και πολιτικά τους κοτζαμπάσηδες. Οι λέγοντες ότι η Επανάσταση ήταν μόνον Εθνική, ή είναι αδιάβαστοι ή δεν μας λένε την αλήθεια. Σκοτώνοντας τον Τούρκο ήξερε ότι σκοτώνει τον σύμμαχο των κοτζαμπάσηδων. Χωρίς τον αφανισμό πρώτα αυτουνού, δεν μπόραε να ξεπάτωνε τους άλλους. Το ότι σε αυτό η Επανάσταση γελάστηκε δεν πάει να πεί ότι τους
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
εφείσθη. Θα τους πέρναε εν στόματι μαχαίρας. Το ότι νόμισε ότι για τούτο είχε καιρό, αυτό την έφαγε... Η Επανάσταση απότυχε...». Εξάλλου, ο λογοτέχνης και μελετητής του ’21 Δημήτρης Φωτιάδης έγραψε: «Δύο ήταν τα Εικοσιένα: Το ένα του λαού και των πιο προοδευτικών ανθρώπων εκείνου του καιρού, το άλλο των κοτζαμπάσηδων και των πολιτικάντηδων». Το λουλούδι της ελληνικής επανάστασης του 1821 φύτρωσε στο θερμοκήπιο της γαλλικής επανάστασης, ποτίστηκε με Φεραίο, Σολωμό, Κάλβο, Σκουφά, Παπαφλέσσα, Αναγνωστόπουλο και Αναγνωσταρά και κόντεψε να μαραθεί από τις ταξικές αντιθέσεις και τις κοτζαμπάσικες μηχανορραφίες που οδήγησαν τη μεγάλη ιδέα στο διχασμό. Τα πάθη και ο διχασμός έπνιξαν τη Φιλική Εταιρία. Οι εξουσίες σκόρπιες στους ανέμους. Και παράμερα, ο ηρωικός απλός Έλληνας να γυροφέρνει μέσα στο χάος που δημιούργησαν οι πρώτοι του. Εκείνη τη στιγμή εμφανίστηκε ο πρώτος μεγάλος Έλληνας ηγέτης του 19ου αιώνα, ο Ιωάννης Καποδίστριας (1827). Ήταν ένα ιερό τέρας διπλωματικής ευφυϊας, την οποία αφιέρωσε εξ ολοκλήρου στην υπόθεση της απελευθέρωσης της Ελλάδας. Ως κυβερνήτης περέλαβε μια διαλυμένη και κατεστραμμένη χώρα και μέσα σε τρία χρόνια κατάφερε να την βάλει σε τροχιά ανάπτυξης. Οι προσδοκίες του λαού απέναντί του ήταν τεράστιες όταν έφτασε στην πατρίδα. Έλεγε: «…μαυροφορεμένες γυναίκες μου ζητούσαν να αναστήσω τους πεθαμένους…». Κυβέρνησε κάνοντας την ευχή να είναι οι νέοι της Ελλάδας βοηθοί του. Όμως, ελληνικά χέρια θανάτωσαν αυτόν τον μεγάλο άνθρωπο και κυβερνήτη (1831). Ήταν μια εποχή που η Γαλλία με τον Κωλέττη και η Αγγλία με τον Μαυροκορδάτο έλυναν και έδεναν στην ελληνική πολιτική κονίστρα. Έλληνες, υποχείρια των Άγγλων, φυλάκισαν στο Παλαμίδι τους κορυφαίους του Αγώνα Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα. Στη σκηνοθετημένη από τον ξένο παράγοντα δίκη τους (1834), ο πρόεδρος Αναστάσιος Πολυζωίδης και ο σύνεδρος Γεώργιος Τερτσέτης διέσωσαν την τιμή της Ελλάδας με την αθωωτική ψήφο τους και την άρνησή τους να υπογράψουν τη θανατική καταδίκη των μεγάλων αγωνιστών. Ποιός τους θυμάται, άραγε, σήμερα; Μια δεκαετία σχεδόν αργότερα, στις 2-3 Σεπτέμβρη του 1843, ο Γιάννης Μακρυγιάννης προσπάθησε να διασώσει με το κίνημά του την Ελλάδα. Δέκα χρόνια αργότερα κλείστηκε κι αυτός στη φυλακή. Πέθανε, αφού είχε δει το λαό να καταλαμβάνει το παλάτι (1862) και να εκδιώκει τον Όθωνα από την Ελλάδα. Πέθανε αφού κράτησε στα χέρια του ένα κομμάτι από το στέμμα που είχε καταστρέψει ο γιος του. Τελικά, έφυγε ο Όθωνας, ο «Βασιλιάς της Ελλάδος», αλλά ήλθε ο Γεώργιος Γκλύκσμπουργκ, ο «Βασιλιάς των Ελλήνων». Τα πολιτικά κόμματα και οι πρωθυπουργοί διαδέχονταν ο ένας τον άλλον στην εξουσία. Η επανάσταση του 1821 έφερε τους κοτζαμπάσηδες ξανά στα πράγματα. Οι Μεγάλες Δυνάμεις έγιναν «ευεργέτες» και κηδεμόνες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Δε μας είχαν αγαπήσει ξαφνικά. Απλά, είχε
έλθει η ώρα της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι ανταγωνισμοί τους για τη διανομή της λείας (Ανατολικό ζήτημα) σε ζώνες επιρροής διέλυσαν τα Βαλκάνια με πολέμους, ανταλλαγές πληθυσμών, μίση και χαμένες πατρίδες. Το όραμα του Ρήγα Φεραίου για τη συγκρότηση Βαλκανικής Ομοσπονδίας έμεινε όραμα. Ο μεγάλος χαμένος ήταν η Ελλάδα, αφού η υπεροχή της στον πολιτισμικό και οικονομικό τομέα δε μεταφράστηκε ποτέ σε ρόλο πρωταγωνιστικό. Έτσι, αποκτήσαμε ηγεμόνα και τρία πολιτικά κόμματα: το ρωσικό, το γαλλικό και το αγγλικό. Μέχρι το 1947 τη τύχη μας διαφέντευαν οι Άγγλοι κι από τότε έως σήμερα οι Αμερικανοί με το δόγμα Τρούμαν και το σχέδιο Μάρσαλ (αλήθεια πρώτη). Είχαμε, και συνεχίζουμε να έχουμε, πάτρονες, γιατί αρκετοί δεν ήσαν και δεν είναι καλοί πατριώτες, δεν επεδίωξαν και δεν επιδιώκουν την ευημερία του συλλογικού αλλά του ατομικού εγώ (αλήθεια δεύτερη). Οι ταγοί του τόπου μας δε στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, όταν η πατρίδα τους χρειαζόταν (αλήθεια τρίτη). Σέρνουμε μαζί μας, μέσα στον χρόνο, ενοχές, προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες, φοβίες, τρέλλα, αντιφάσεις, δουλείες, όλα τους θρεπτικά συστατικά των δεινών μας (αλήθεια τέταρτη). Κανένας από τους πολιτικούς ηγέτες που κυβέρνησαν την Ελλάδα τα τελευταία 150 χρόνια δεν κατόρθωσε να ανατρέψει το κομματικό κράτος. Ο κομματισμός πότισε τη μιζέρια μας, οι ρουσφετοπατέρες όργωσαν τη χώρα από την μια άκρη στην άλλη και ο φανατισμός έθρεψε τη διχόνοια μας. Ρουφιάνοι, τενεκέδες και γλείφτες άλωσαν τη χώρα (αλήθεια πέμπτη). Η πατρίδα είχε την τύχη να κυβερνηθεί από μεγάλους ηγέτες (αλήθεια έκτη), οι οποίοι, όμως, σε κρίσιμες στιγμές έκαναν μεγάλα σφάλματα, γιατί δε γνώριζαν να χάνουν και τα οποία ποτέ δεν παραδέχτηκαν (αλήθεια έβδομη). Για παράδειγμα, το 1885 και το 1895, μετά από δυο εκλογικές ήττες, ο Χαρίλαος Τρικούπης έφυγε στο εξωτερικό. Το 1920 τον μιμήθηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το 1963 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Στην περίπτωση του Τρικούπη, την πρώτη φορά ξέσπασε η κρίση της Ανατολικής Ρωμυλίας, ενώ, τη δεύτερη φορά, θα μπορούσε, ίσως, να είχε αποτραπεί η πανωλεθρία του 1897. Τη φυγή του Βενιζέλου ακολούθησε η Μικρασιατική καταστροφή και εκείνη του Καραμανλή η δικτατορία των συνταγματαρχών. Όλες οι παραπάνω μνημονευθείσες αλήθειες μας οδηγούν σ’ ένα συμπέρασμα: για τα δεινά μας είμαστε υπεύθυνοι και για την εξάρτησή μας συνυπεύθυνοι! Την Ελλάδα κυβέρνησαν τα τελευταία εκατό χρόνια περίπου εβδομήντα άνθρωποι, οι οποίοι σχημάτισαν περίπου εκατό κυβερνήσεις. Κάποιοι απ΄αυτούς κυβέρνησαν για μέρες, κάποιοι για μήνες και κάποιοι για χρόνια. Μερικοί απ΄αυτούς την κυβέρνησαν αρκετές φορές σε εύρος χρόνου. Σε τέσσερις περιπτώσεις πατέρας και γιος κυβέρνησαν την πατρίδα (Ελευθέριος και Σοφοκλής Βενιζέλος, Γεώργιος και Ανδρέας Παπανδρέου, Ανδρέας και Γιώργος Παπανδρέου, Κωνσταντίνος και Κυριάκος Μητσοτάκης).
5
Επίσης, σε τρεις περιπτώσεις, θείος και ανηψιός κυβέρνησαν (Παναγής και Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, Ελευθέριος Βενιζέλος και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Κωνσταντίνος και Κώστας Καραμανλής). Σε δύο περιπτώσεις κυβέρνησαν πατέρας, γιος και εγγονός (Δημήτριος, Ιωάννης και Γεώργιος Ράλλης, Γεώργιος, Ανδρέας και Γιώργος Παπανδρέου). Οι προαναφερθείσες οικογένειες κυβέρνησαν την πατρίδα για 50 και πλέον χρόνια. Στον 20ο αιώνα η Ελλάδα συμμετείχε σε δύο παγκόσμιους και δύο βαλκανικούς πολέμους, γνώρισε 7 κινήματα, 3 εκθρονίσεις και 4 πραξικοπήματα και έζησε στη δύνη ενός εμφύλιου πολέμου. Τούτος ο τόπος επιζεί μέσα από διαδοχικά θαύματα (Νίκος Καζαντζάκης). Και τί μένει πια σ’ αυτή την άκρη; Για τους Έλληνες μια ντροπή, για την Ελλάδα ένα δάκρυ (Λόρδος Βύρων). Τελικά, πέτυχε η Επανάσταση; Πέτυχε γιατί κάναμε κράτος και απέτυχε γιατί ξαναπέσαμε σε ζυγό. Νέοι κοτζαμπάσηδες και πολιτικάντηδες επικράτησαν μετά τη δημιουργία του ελληνικού κράτους. Αλλά κι λαός δεν έδειξε ωριμότητα. Υπήρξε όμηρος της άγνοιάς του. Έζησε με τους μύθους και τα επιμύθιά του. Είμασταν οι αιώνιοι επιμηθείς με τον λεύτερο τράχηλο. Ο γίγαντας καλλιτέχνης του μεσοπολέμου Ζαν Κοκτώ, που είχε αναπλάσει και ερμηνεύσει υπερρεαλιστικά τους ελληνικούς μύθους, είχε πει ότι η Ελλάδα είναι ένα πτώμα που το έχουν καταφάει οι μύθοι της. Εξάλλου, ο Γιάννης Τσαρούχης είχε πει ότι η Ελλάδα είναι ένα ωραίο σκηνικό αλλά μια κακή παράσταση. Κι όντως, είναι μια κακή παράσταση που επαναλαμβάνεται διαρκώς. Ανέκαθεν οι κυβερνώσες πολιτικές δυνάμεις ήταν καθυποταγμένες και κατευθυνόμενες από εξωτερικούς παράγοντες. Ίσως, αυτή να είναι η μοίρα των μικρών λαών. Όπως και νά’ χει, μονάχη έγνοια μας πρέπει να γίνει η γλώσσα μας (Οδυσσέας Ελύτης). Η εξανάσταση του αφυδατωμένου λεξιλογίου μας (Μάριος Πλωρίτης) είναι το μυστικό της επιβίωσής μας και της αντίστασής μας. Μαζί με τη γλώσσα μας θα ξαναζωντανέψουν η ιστορία, η ποίηση, και το ήθος μας. Κι ας μην λησμονάμε ότι η επανάσταση του ’21, πέρα από τη λευτεριά και το κράτος, γέννησε τον Διονύσιο Σολωμό και τον Ανδρέα Κάλβο. Τούτος ο ευλογημένος τόπος έχει σημαιοφόρους του τους ηλιάτορες της ποίησης. Χρόνια πολλά, αδέλφια! Στους νευρώνες να οραματιστούμε τους νέους αγώνες. Αιωνία η μνήμη των αγωνιστών του ’21! Νίκος Σπ. Σούκος ΥΓ. Το άρθρο μου είναι μια σύνθεση δύο παλαιότερων άρθρων που εμπλουτίστηκαν με νέες ιδέες. Οι θέσεις μου για την επανάσταση του ’21, όπως τις είχα εκφράσει πριν από δύο και πλέον δεκαετίες, έχουν παραμείνει αναλλοίωτες ύστερα από περισσότερη μελέτη. Τούτο τον χρόνο, περίμενα πολύ περισσότερα από την πνευματική τάξη της πατρίδας μου για τον εορτασμό του ’21. Παρατημένη και παραιτημένη παρακμάζει με γοργούς ρυθμούς. Ως εκ τούτου, η ελπίδα μου επικεντρώνεται στους νέους ανθρώπους. Προσεύχομαι να ξεπηδήσουν μέσα απ’ αυτούς οι μελλοντικοί φωτοδότες του Έθνους μας.
6
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
Μια Αρχαία ξεχασμένη ποικιλία αμπελιού της Δωρίδας ή παραδοσιακή οινοποίηση του περασμένου αιώνα Γράφει η: ΤΕΡΛΗ ΑΝΘΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ*
Ο
ι αρχαίοι Έλληνες έπιναν κεκραμένο οίνο, δηλαδή νερωμένο, ανακατεύοντας μέρος του οίνου με νερό, από αυτή τη διαδικασία έχουν προκύψει οι νεοελληνικές λέξεις κρασί και κέρασμα! Η ανάμειξη (κράσις) γινόταν σε ένα αγγείο που ονομαζόταν κρατήρας. Το κρασί ακόμα και σήμερα,θεωρείται από τους μόνιμους κάτοικους στα ορεινά χωριά, αναγκαίο αγαθόκαι το αποθηκεύουν στα κατώγια τους μαζί με το λάδι, είτε αυτό προέρχεται απ' τα δικά τους αμπέλια είτε το αγοράζουν. Σε κάθε χωριό της Δωρίδας, υπάρχουν τοπικές, διαφορετικές συνήθειες γύρω απ' την καλλιέργεια και το είδος των αμπελιών, τον τρύγο καιτο φύλαγμα των σταφυλιών, και πολλές άλλες εργασίες γύρω απ' την αμπελοκαλλιέργεια . Το σταφύλι που οινοποιείται στην ορεινή Δωρίδα λέγεται «γκοσμάρι», «γκοσμάς» ή «κοσμάς», «σταυροκοσμάς» ή «γκοσμαδιά», και είναι μια αρχαία ορεινή ποικιλία της Ρούμελης που έχει εγκλιματιστεί στην περιοχή εδώ και πολλούς αιώνες και χρησιμοποιείται από τους ντόπιους για οικιακή οινοποίηση. Στα ορεινά χωριά, τα περισσότερα κρασιά προέρχονται από κλήματα σε πεζούλες ή κληματαριές φορτωμένες με τσαμπιά από μαύρα γλυκά ζουμερά σταφύλια με ρώγες χοντρόφλουδες πολύ σφικτές μεταξύ τους. Πολλά από τα αμπέλια βρίσκονταν στην τοποθεσία Παλιοχώρια στην Αγ. Τριάδα ή παλαιότερα ,μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’40, βορειοδυτικά του χωριού στην θέση Πρασσά κοντά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου - σε υψόμετρο περίπου από 800-1000m με έντονη κλίση εδάφους και ανατολικό προσανατολισμό, που λόγω του υψομέτρου και της μορφολογίας του εδάφους, δέχονται πολλές βροχές με αποτέλεσμα να προκύπτουν κρασιά ελαφριά με μικρούς αλκοολικούς βαθμούς. Αντίθετα στα αμπέλια που βρίσκονται σε μικρότερο υψόμετρο η ωρίμανση γίνεται πιο νωρίς και τα κρασιά είναι πιο υψηλόβαθμα, λόγω λιγότερων βροχών και πιο υψηλών θερμοκρασιών. Η συγκεκριμένη ποικιλία δίνει εξαιρετικής ποιότητας κρασιά με έντονο βαθυκόκκινο χρώμα, το οποίο έχει ευεργετική δράση λόγω ύπαρξης αντιοξειδωτικών συστατικών, που βοηθούν στην αύξηση της καλής χοληστερόλης ΗDL, καθώς και με έντονα αρώματα κόκκινών φρούτων, έχοντας μεγάλη δυνατότητα ωρίμανσης σε βαρέλι. Οι δουλειές γύρω απ' τον τρύγο γίνονταν ως εξής: Το Σεπτέμβρη, άρχιζαν οι προετοιμασίες στα σπίτια. Άλλος έπλενε τα βαρέλια που ήταν φτιαγμένα από ξύλο βελανιδιάς ή καστανιάς ανάλογα με την περιοχή, άλλος ετοίμαζε τα κοφίνια για το μάζεμα των σταφυλιών, άλλος καθάριζε το πατητήρι. Στην συνέχεια θα έπρεπε
να καθαρίσει καλά τα βαρέλια, δηλαδή να τα κάψει: βγάζοντας τη μια κυκλική βάση ύστερα έκαιγε το εσωτερικό του βαρελιού, ανάβοντας μέσα φωτιά με κλαδιά πουρναριάς καίγοντας καλά το εσωτερικό.Μετά το κάψιμο σειρά είχε το ξύσιμο, πλύσιμο και απολύμανση με ατμούς θειαφιού . Κατόπιν ερχόταν η μέρα του τρύγου: στο αμπέλι του καθένας τρυγούσε με μικρά κλαδευτήρια ή μαχαιράκια του τρύγου, και γέμιζε το καλάθι του. Έμεναν ατρύγητα μόνο τα "κοτρίδια" για τα πουλιά. Κοτρίδια είναι τα μικρά τσαμπιά με λίγες ρόγες, που δεν μαζεύονται. Κατά τη μεταφορά και τον τρύγο πάντα πρόσφεραν σταφύλια στους φίλους και τους γείτονες. Έπειτα , τα σταφύλια έμεναν να στραγγίξουν δύο μέρες, κι' ύστερα πατιόνταν στα παραδοσιακά κυλινδρικά ξύλινα πατητήρια, ή στο "κοφινέλο", ξύλινο πατητήρι σε σχήμα πυραμίδας, με τη μικρή βάση προς τα κάτω και τον καταρράχτη στο κέντρο και με αραιές δουγιες, ώστε να φεύγουν τα τσάμπουρα και ο μούστος και να πέφτουν στην κάδη, ή στο "κουρίτο", μεγάλο κομμάτι κορμού δέντρου, πελεκημένου σαν σκάφη. Σε περίπτωση που οι βόστρυχοι (τα τσάμπουρα) δεν μπορούσαν να φύγουν , πατούσαν τα σταφύλια μέσα σε τσουβάλι και τα τσάμπουρα στράγγιζαν σε καλάθες, που ήταν τοποθετημένες πάνω σε καζάνια. Μέχρι και το 1940, που υπήρχαν πολλά αμπέλια,η μεταφορά των σταφυλιών γινόταν με τα ζώα και το πάτημα κρατούσε αρκετές μέρες. Άδειαζαν τα σταφύλια στο πάτωμα του δωματίου και τα πατούσαν λίγα-λίγα στα πατητήρια. Η μεταφορά των σταφυλιών από τα πιο μακρινά αμπέλια ήταν αδύνατη και γι' αυτό τα πατούσαν σε πρόχειρα πατητήρια, που ήταν τοποθετημένα στην άκρη του αμπελιού και μετέφεραν το μούστο μέσα σε ζωικής προέλευσης δοχεία. Όλο το διάστημα του τρύγου (μάζεμα, μεταφορά, πάτημα σταφυλιών) ήταν μια γιορτή
που γυναίκες και άντρες τραγουδούσαν ολημερίς γι’ αυτό και έχουν γραφτεί πολλά δημοτικά τραγούδια. "Αμπέλι μου πλατύφυλλο και κοντοκλαδεμένο για δεν ανθείς , για δεν καρπείς, σταφύλια για δεν κάνεις..." Ο μούστος που προέκυπτε από το πάτημα έμπαινε στα βαρέλια, μετά από ολιγοήμερο βράσιμο -σε κάποιες περιπτώσεις πρόσθεταν και ρετσίνι σε πολύ μικρό ποσοστό(2%) για να αρωματιστεί το κρασί, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η γνωστή ρετσίνα.Αφού τελείωνε το βράσιμο του μούστου γίνονταν ο «πωματισμός» του βαρελιού με λειωμένο ρετσίνι ή με ειδική κόλλα από στάχτη και χοιρινό λίπος(γλίνα).Για να αποφευχθεί η δημιουργία μικρών οπών στο βαρέλι, απ' το διοξείδιο του άνθρακα που δημιουργείται κατά τη ζύμωση (βράσιμο), πάνω απ' τη κόλλα έμπαινε και ψιλή άμμος, έτσι και το αέριο έφευγε και το άνοιγμα έκλινε αμέσως. Έως τα μέσα του περασμένου αιώνα που η αμπελοκαλλιέργεια στη Δωρίδα ήταν σε άνθηση, τα τοπωνύμια σχετικά με την αμπελουργία και το κρασί ήταν αρκετά και φανέρωναν την σπουδαιότητα της. Υπάρχουν μαρτυρίες από τα έγγραφα της εποχής της ελληνικής επανάστασης ότι τα μοναστήρια είχαν αποθήκες, όχι μόνο τροφίμων, αλλά και κρασιών. Πολλές περιοχές και χωριά ακόμα έχουν πάρει το όνομά τους απ' την καλλιέργεια του αμπελιού, όπως το "Κλημάκι" στο Κροκύλειο, το Κλήμα στο Κάλλιο και τα Κλήματα, χωριά ανατολικά του Ευπαλίου και η περιοχή Παλιάμπελα, νότια του Διακοπίου. Στο χωριό μας υπήρχαν αρκετοί άνθρωποι που έφτιαχναν κρασί όπως ο Βασίλης Μανίκας, ο Θύμιος Κουρσούμης, ο Θόδωρος Βλασίου, ο Αλέξης και ο Γιώργος Κορνέζος, ο Θανάσης Ασημάκης, ο Γιώργος Κατσίκας και ο Γιώργος Κατσόγιαννος και σίγουρα πολλοί άνθρωποι ακόμη οι οποίοι συνέβαλαν μέσα στα χρόνια στην αμπελοκαλλιέργεια και την παραγωγή κρασιού . Η τέχνη με τα χρόνια έχει φθίνει όμως την παράδοση συνεχίζουν ακόμη ο Κώστας Κασβίκης και ο Παναγιώτης Χρόνης. Σήμερα λειτουργεί σύγχρονο οινοποιείο – αποσταγματοποιείο στο χωριό Κονιάκο το οποίο αναβιώνει και διατηρεί τις αρχαίες ποικιλίες της ορεινής Δωρίδας. * ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΥ, ΑΜΠΕΛΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ http://orinidorida.blogspot.com/2017/09/O-trygos-stiDorida.htmlhttps://www.krasiagr.com/80/
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
7
ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΞΟΔΙΤΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Ό
ταν το καλοκαίρι, στην Πενταγιού, σε μια μεταμεσονύκτια συζήτηση, κάτω από τον πλάτανο, άκουσα για πρώτη φορά αυτό το ιστορικό γεγονός από τον φίλο και τροφοδότη τού χωριού μας, τον Μεσολογγίτη Κώστα Ασημακόπουλο, αποφάσισα εντυπωσιασμένη να μάθω περισσότερα γι’ αυτό που ποτέ μέχρι τώρα δεν είχα ξανακούσει από τις αφηγήσεις των παλαιότερων. Αναζήτησα λοιπόν και βρήκα τον δημοσιογράφο - ερευνητή Μάκη Εξαρχόπουλο, ο οποίος έχει αναδείξει το γεγονός, βασισμένος στο βιβλίο τού Κώστα Καρακόιδα «Το στρατόπεδο της Δερβέκιστας και το οδοιπορικό της θυσίας των Ελεύθερων Πολιορκημένων, Απρίλης 1825-Απρίλης 1826», το οποίο αναφέρεται στην πορεία των διασωθέντων Εξοδιτών από το Μεσολόγγι μέχρι το Ναύπλιο. Ετοιμάζει μάλιστα κι ένα ντοκιμαντέρ 12 ωριαίων επεισοδίων, το οποίο ξεκινάει από τις πολιορκίες του Μεσολογγίου, αναφέρεται στην Έξοδο και στη συνέχεια ακολουθεί τα βήματα των Εξοδιτών, εγχείρημα αρκετά δύσκολο. Ο Μάκης Εξαρχόπουλος δέχτηκε πρόθυμα να μας μιλήσει και μαζί κάναμε νοερά αυτό το ταξίδι των 36 ημερών από το Μεσολόγγι μέχρι το Ναύπλιο. Τον ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό!!! Τη νύχτα της 10ης Απριλίου 1826, μετά την ηρωική πτώση της πόλης, το μεγαλύτερο τμήμα των διασωθέντων πολεμιστών της Φρουράς του Μεσολογγίου, στην πλειονότητά τους Σουλιώτες, Ηπειρώτες και Ρουμελιώτες, περίπου 1500 άνδρες και μόνο 13 γυναίκες, εκ των οποίων οι τρείς λαβωμένες, ξεκίνησαν την πορεία της φυγής - διάσωσής τους με σκοπό να φτάσουν στο Ναύπλιο. Το οδοιπορικό περιγράφεται από τον Νικόλαο Κασομούλη, Μακεδόνα αγωνιστή, γραμματικό τού στρατηγού Στορνάρη, στα απομνημονεύματά του με τίτλο: «Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων, 1821-1833». Στο ίδιο θέμα αναφέρονται στ’ απομνημονεύματά τους ο αντιστράτηγος Αρτέμης Μίχος, ο γιατρός Πέτρος Στεφανίτσης, εθελοντής γιατρός από τη Λευκάδα, που προσέφερε τις υπηρεσίες του στο Μεσολόγγι, καθώς και ο Νικόλαος Μακρής, γιός τού στρατηγού Δημήτρη Μακρή, στο βιβλίο του «Ιστορία τού Μεσολογγίου». Η Δερβέκιστα ήταν ο πρώτος σημαντικός σταθμός των Εξοδιτών. Εκεί βρισκόταν το μεγάλο στρατόπεδο των Ελλήνων, που θα βοηθούσε το πολιορκημένο Μεσολόγγι. Από το ψηλότερο σημείο τού χωριού, όπου βρισκόταν το αρχηγείο του, ο Αρχιστράτηγος της Ρούμελης Γεώργιος Καραϊσκάκης, στις 11 Απριλίου, έστειλε με αναφορά του προς τη Διοίκηση το θλιβερό μαντάτο της πτώσης τού Μεσολογγίου κι αναχώρησε για τον Πλάτανο της Ναυπακτίας. Κι όταν την επόμενη μέρα οι Εξοδίτες έφτασαν στη Δερβέκιστα, έστειλαν τη δική τους αναφορά προς τη Διοίκηση, την πρώτη αναφορά της δοξασμένης Φρουράς τού Μεσολογγίου μετά την Έξοδο, πολύτιμο ιστορικό έγγραφο της αλληλογραφίας της Φρουράς . Έχοντας μείνει δύο μέρες στη Δερβέκιστα, οι Εξοδίτες συνέχισαν την πορεία τους, περπατώντας κατά μήκος του ποταμού Εύηνου, κι έφτασαν στην ιστορική γέφυρα της Αρτοτίβας, όπου ο Καραϊσκάκης έστειλε από τον Πλάτανο άνδρες του να τους μετρήσουν, για να τους ετοιμάσει σφαχτά να φάνε. Στη συνέχεια οι ήρωες κατευθύνθηκαν προς τον Πλάτανο, κάνοντας μια κοπιαστική πορεία, «ανεβαίνοντας τα Καγκέλια», όπως αναφέρει ο Κασομούλης, ο οποίος περιγράφει παραστατικά τη συγκλονιστική εμφάνισή τους με τις λασπωμένες, σκισμένες κι αιματοβαμμένες φορεσιές : «Η Φρουρά του Μεσολογγίου εδιεκρίνετο από το αγριωμένον πρόσωπον και ωχρόν, από την ισχνότητά των, από τα αιματοβαμμένα φορέματα, από ταις βολιαίς οπού έφερναν
Ακολουθώντας τα βήματα των Εξοδιτών.
Στη φώτο ο Μάκης Εξαρχόπουλος με τον Κώστα Αντωνόπουλο τ. αντιδήμαρχο Δωρίδος. εις διάφορα μέρη των ενδυμάτων τους, από τα κόκκινα και λιγωμένα μάτια, από τα ακτένιστα μαλλιά και κορνιαχτισμένα και από τα καταλασπωμένα φορέματα και φουστανέλλαις». Από τον Πλάτανο πέρασαν στην Άνω Χώρα, όπου έκαναν Πάσχα κι έμειναν τρεις μέρες, και στις 19 Απριλίου, μετά από πορεία εννέα ημερών, οι ήρωες Εξοδίτες έφτασαν στους Πενταγιούς, όπου έτυχαν θερμής φιλοξενίας. Ο Ν. Κασομούλης γράφει: «Εις τας 19 Απριλίου, ξεκινήσαντες από τα Λουμπουτινά (Άνω Χώρα) το εσπέρας, εφθάσαμεν εις Πενταγιούς Λιδορικιού. Μόλον οπού και τούτοι (οι χωρικοί) τα πράγματά των τα είχαν σηκωμένα (από τας οικίας των), ήλθαν όμως όλοι οι οικοδεσπόται με ταις φαμελλιαίς των, μάς ήφεραν από ό,τι είχεν ο καθείς, ψωμί, φαγί, κρασί, και όλην την νύκταν συλλυπούντο την κατάστασίν μας και τα δεινά μας». Το πρωί της 20ης Απριλίου 1826, οι Εξοδίτες εγκαταλείπουν τους Πενταγιούς και, βαδίζοντας κατά μήκος τού ποταμού Κόκκινου, φτάνουν στο περίφημο Χάνι τού Σκορδά. Ψηλά από αυτό το χάνι, στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, πάνω από το χωριό Γρανίτσα (σημερινό Διακόπι), σε υψόμετρο 620 μ, είχε το στρατόπεδό του ο αρματολός γενικός αρχηγός της περιοχής Δήμος Σκαλτσάς ή Σκαλτσοδήμος, από την Αρτοτίνα, ο οποίος στις 28 Μαρτίου 1821 ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης και εισήλθε στο Λιδωρίκι. Μαθαίνοντας λοιπόν πως οι Εξοδίτες βρίσκονται στην περιοχή του, τους έστειλε στο Χάνι τού Σκορδά 4 αρνιά ψημένα, τυρί και ψωμί κι εκείνοι, μη μπορώντας να ανέβουν να τον συναντήσουν, του έστειλαν εγγράφως τις ευχαριστίες τους. Για ιστορικούς λόγους αξίζει να αναφερθεί ότι στο Χάνι του Σκορδά, περίπου 2 μήνες αργότερα, στις 30 Ιουνίου, μετά
Οι γέφυρες στο Στενό. τη μάχη στους Πενταγιούς, ο Σκαλτσοδήμος με τα παλληκάρια του θα αναμετρηθούν και πάλι με τους Τούρκους και θα νικήσουν. Συνεχίζοντας την πορεία τους, οι Εξοδίτες έφτασαν στο Στενό, στο πιο στενό πέρασμα του Μόρνου, και πέρασαν την πετρόκτιστη τοξωτή γέφυρα του Μακρυγιάννη. Φημολογείται ότι η γέφυρα πήρε τ’ όνομά της, γιατί κάποτε την πέρασε σιωπηλά η μάνα του με τον ίδιο νεογέννητο να θηλάζει στο στήθος της, για να μην κλαίει και τους αντιληφθούν οι Τούρκοι. Η συνέχεια της διαδρομής τους ήταν: το Λιδωρίκι, οι Καρούτες, η κατάβαση προς την Άμφισσα και το Χρισσό και η ανάβαση στην Αράχωβα. Συνεχίζοντας την κοπιαστική πορεία τους, πέρασαν από το Ζεμενό, το Κυριάκι στον Ελικώνα, τη Δόμπραινα και με πλωτά μέσα έφτασαν στην Περαχώρα, διέσχισαν το σημερινό Λουτράκι και περνώντας από τον Ισθμό, τα Δερβενάκια και το Άργος, μετά από 36 μέρες ενός δύσκολου οδοιπορικού, έφτασαν τελικά στο Ναύπλιο, όπου Κυβέρνηση και απλός λαός τούς υποδέχθηκαν ως ήρωες με δάκρυα χαράς και μεγάλο θαυμασμό, κάνοντάς τους να συνειδητοποιήσουν το μεγαλείο της πράξης τους. Για ιστορικούς λόγους αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από αυτή τη μεγάλη ομάδα των 1500 Εξοδιτών που πέρασαν από το χωριό μας, υπήρξαν και άλλες μικρότερες, όπως αυτή των 250 Μεσολογγιτών Εξοδιτών, που μ΄ επικεφαλής τον Γιαννάκη Ραζηκότσικα και τον Μήτρο Δεληγιώργη, ακολουθώντας διαφορετική διαδρομή, έφθασαν στο Ναύπλιο 18 μέρες νωρίτερα, το σώμα τού Ανδρέα Ίσκου, που επέστρεψε στον Βάλτο και οι Μακεδόνες αγωνιστές από τη Σαμαρίνα, που πήραν τον δρόμο της επιστροφής. Κλείνοντας αυτή την καταγραφή της ιστορικής πορείας των Εξοδιτών, ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά τον Μάκη Εξαρχόπουλο, που κατά την επιτόπια έρευνά του, ακολουθώντας τα βήματά τους, επισκέφθηκε τους Πενταγιούς, μαζί με τον τ. αντιδήμαρχο Δωρίδος Κώστα Αντωνόπουλο. Του ευχόμαστε ολόψυχα την υλοποίηση αυτής τής παραγωγής, ώστε να καρποφορήσει όλη του αυτή η προσπάθεια αναβίωσης του ιστορικού γεγονότος και παράλληλα να αναδειχθούν τα ορεινά, και συνάμα ξεχασμένα, χωριά της φτωχής Αιτωλοακαρνανίας και Φωκίδας. Το ντοκιμαντέρ έχει πάρει την έγκριση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και βρίσκεται στο στάδιο αναζήτησης χρηματοδότησης. Σκηνοθέτης της σειράς είναι ο Σταύρος Παρχαρίδης (σκηνοθέτης και της γνωστής σειράς της ΕΡΤ3 “Κυριακή στο Χωριό”), ενώ επιστημονική σύμβουλος της παραγωγής είναι η Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, τ. διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Στην παραγωγή συμμετέχουν 50 προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων ο Πασχάλης Κιτρομιλίδης, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και ο Roderick Beaton, μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας. Ειρήνη Καρτάκη
8
Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 2021
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Β/Δ ΔΩΡΙΔΑΣ;
Classic Rally «Acropolis Legends»
O
ΣΙΣΑ (Σύλλογος Ιδιοκτητών Σπορ Αυτοκινήτων) διοργάνωσε στις 15 & 16 Μαίου 2021 το Classic Rally «Acropolis Legends», μια εκδήλωση για ιστορικά αυτοκίνητα και πολύ καλά προετοιμασμένα πληρώματα. Το πρωινό του Σαββάτου 15 Μαίου στήθηκε η αψίδα της εκκίνησης στο Zonar’s στους πρόποδες του ιερού βράχου της Ακρόπολης όπου 75 πληρώματα παρατάχθηκαν για να «πολεμήσουν» για δύο ημέρες σύμφωνα με το δελτίο τύπου του ΣΙΣΑ. Το Rally ξεκίνησε στις 8.30 π.μ και μέσω των ειδικών της Φυλής & της Θίσβης και στην συνέχεια περνώντας από Κυριάκι και παλιά Δεσφίνα, τα πρώτα αυτοκίνητα έφθασαν στην Άμφισσα για την πρώτη ανασυγκρότηση της ημέρας. Στις 14.25 γίνεται η επανεκκίνηση προς τις ειδικές διαδρομές της Αμυγδαλέας και της Μηλέας και μετά η άνοδος προς Κρκύλειο, Πενταγιούς και Αρτοτίνα, μια διαδρομή που όπως αναφέρουν τους ξύπνησαν μνήμες θρύλων του παρελθόντος και έφεραν τα πληρώματα στο σταθμό της Γραμμένης Οξυάς. Στις 18.02 αναχώρηση για τον τελευταίο σταθμό της πρώτης ημέρας, τα Λουτρά της Υπάτης όπου πολλά πληρώματα κατέληξαν με βλάβες. Την επόμενη ημέρα, Κυριακή 16/5 στις 08.30 π.μ, ξεκινάει η επιστροφή των πληρωμάτων που με μια νέα σειρά από ειδικές διαδρομές (Μπράλλο, την ειδική του Αθανάσιου Διάκου, Μαυρολιθάρι) στις 13.30 μπαίνουν στην Αράχωβα για την τελευταία ανασυγκρότηση. Μετά από συνολικά 900 χιλιόμετρα, με 21 ειδικές διαδρομές, 71 εξουθενωμένα πληρώματα θα καταλήξουν στην Ακρόπολη για την απονομή των επάθλων. Ευχαριστούμε τον ΣΙΣΑ που αναβιώνει την ιστορική διαδρομή του «Rally Acropolis» ενός από τα πιο σκληρά Rally παγκοσμίως του οποίου το τελευταίο διοργανώθηκε το 2005 και θα επανακκινήσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με διαδρομές στην Στερεά Ελλάδα δίνοντας ζωή στα ορεινά χωριά μας Γιώργος Τσώρης
Μεγάλα ερωτηματικά έχουν δημιουργηθεί από το Σεπτέμβριο του 2020 για το μέλλον της Ομοσπονδίας συλλόγων της περιοχής μας! Μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2020 και την εκλογή νέας Διοίκησης, με Πρόεδρο τον Δημήτρη Μαυραγάνη, από το Κροκύλιο, και μέλη εξαιρετικά από όλα τα χωριά μας κάποιοι «ανακάλυψαν» λάθη στις διαδικασίες εκλογής και με περίεργες παρεμβάσεις εξανάγκασαν μέλη της νέας Διοίκησης σε παραίτηση και τον δικαιώτατα απογοητευμένο νέο Πρόεδρο σε πλήρη αδράνεια! Παρότι πολλά μαθαίνονται, τίποτα δεν είναι επίσημο. Γιατί έγινε η κίνηση αυτή;Ποιος ο λόγος να αδρανοποιηθεί έτσι η ομοσπονδία: Το περίεργο είναι ότι το πρόσωπο του Δημήτρη Μαυραγάνη είναι συμπαθές και σεβαστό σε όλους. Αρα , οι έχοντες την πρωτοβουλία ανατροπής της νέας Διοίκησης, σχεδόν γνωστοί σε όλους μας, ας βγούν μπροστά, έστω και μετά από 9 μήνες να μας εξηγήσουν τους λόγους δράσης τους! Γιατί ο καθένας ερμηνεύει τα γεγονότα όπως θέλει.Σε νέα Διοίκηση, χωρίς ανάλυση του τι έγινε, δεν συμμετέχουμε εύκολα ! Θα ήταν άδικο, και για τον Δημήτρη Μαυραγάνη και για τη συνέπεια όλων μας !
ΕΦΗ ΚΑΡΡΑ
FINESSE-ΔιακόσμησηΔημιουργία Παράδοση-Τέχνη-Φως Ηλιουπόλεως 29 Αθήνα
N 210 701 4852 694 477 6676
ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΘΑΝΟΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ Οικονομικός Σύμβουλος
Λ. Δημοκρατίας 95, Νέο Ψυχικό Πλησίον Πενταγώνου
ΕΣΠΑ για ΜμΕ σε τομείς υπηρεσιών, Νεοφυείς επιχ.,ενίσχυση περιβαλλοντ. Βιομηχανίας, αγροτική ανάπτυξη, LEADER Τουρισμός, αυτοαπασχόληση, franchising
ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΉΤΩΝ
ΓΙΟΥΛΗ ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ
N 210 677 7778
Καθαρισμός προσώπου-peeling, Ενυδάτωση, ριζική αποτρίχωση, Μόνιμη βαφή βλεφαρίδων,χειρομασάζ, Λιποδιάλυση, παθητική γυμναστική, Ακμή, μακιγιάζ νύφης, Επίσης:ανάπτυξη-ελάττωση στήθους, Κυτταρίτιδα,μαγνητοθεραπεία, Laser, peeling ανάπλασης, εξάλλειψη, Λεκέδων-ουλών, μακιγιάζ λεμφικό μασάζ, Βιολογική αποτρίχωση Πελέκη 12, Ανω Καλαμάκι
N 210 996 2973 - 210 996 1505
N 697 664 8395 ΟΡΑΜΑ
Βιοτεχνία ΒαπτιστικώνΕίδη Γάμου ΒΑΠΤΙΣΤΙΚΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ Σοφοκλέους 15 και Αιόλου (2ος) 10551 Αθήνα
N 210-3212788, 698 568 7053
ΑΡΜΥΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ Ειδικός Παθολόγος ΕΚΠΑ, Μεταπτυχιακά Αιματολογία Τζών Κένεντυ 141, Περιστέρι,1ος όροφος
N
10 574 4801 2 698 568 7053