uno...
due...
tre!
speciaal voor jou hebben we een hele ijzondere Sportwijs gemaakt. Een kleintje. b We noemen het de pocket. Die past in je broekzak en staat helemaal vol met fietsweetjes. Wist je bijvoorbeeld dat er een hele grote wielerwedstrijd dwars door Gelderland rijdt?
a in Apeldoorn met Op 6 mei start de Gir o d’It ali in dit boekje. Een dag later je een tijdrit. Wat dat is, lees em naar Nijmegen. Op Arnh van later rijden al die fietsers naar Arnhem, maar egen Nijm 8 mei fietsen ze terug van . natuurlijk wel via een andere route Met de pocket in de hand weet je waar je kunt gaan kijken, hoe je een topfietse r wordt en waar de leuke fietsactiviteiten in jouw plaats zijn. Spring op je fiets en doe mee
!
Sportwijs Pocket is een speciale uitgave van Giro Gelderland gebaseerd op een concept van Sportbedrijf Arnhem. Meer informatie over dit concept? Neem contact op met: Mark Debets, (026) 377 57 57 Fotografie: Sportbedrijf Arnhem, Manuel Hezeman Grafisch ontwerp: Henk-Jan Panneman, www.panneman.nl Oplage:100.000 stuks
Mede mogelijk door een bijdrage van:
Giro d’Italia Giro d’Italia betekent in het Neder lands Ronde van Italië. Het is één van de grootste wieler wedstrijden
van
de hele wereld. De wedstrijd werd voor het
eerst
gereden
in Italië in 1909. De
Waarom roze? De Giro was een idee van de Gazetta dello Sport. Deze Italiaanse krant wordt gedrukt op roze papier. Dat is ook de reden dat de leider in het algemeen klassement een roze trui mag dragen. Ook in deze 99ste editie is dat nog steeds het geval.
hele wedstrijd duurt maar liefst drie weken, waarin de renners duizenden kilometers fietsen. Ze rijden tijdritten, vlakke etappes, maar ook over hoge
bergen.
Nederlandse rozetruidragers Wim van Est, Gerrit Voortling, JeanPaul van Poppel, Erik Breukink, Jeroen Blijlevens, Pieter Weening
interview Topwielrenner Tom Dumoulin is een van de renners die op 6 mei zeker van start gaat. De Giro start met een 9,8 kilometer lange tijdrit door de straten van Apeldoorn. De wielrenners moeten dan éen voor één zo snel mogelijk fietsen. Tijdrijden is een specialisme van Dumoulin. Er is dus zomaar een kans dat hij na de eerste dag de roze trui mag aantrekken. Dat zal echter niet makkelijk gaan. Een ander tijdritkanon, de Zwitser Fabian Cancellara, komt ook naar Apeldoorn. En ook hij wil die roze trui graag aantrekken.
Alberto Contador, winnaar van zeven grote fietsrondes, noemde Dumoulin zelfs als een van de grote favorieten voor de eindzege in de Giro, omdat er in totaal drie tijdritten zijn. ‘Als Dumoulin net zo sterk is als in de Spaanse wielerwedstrijd Vuelta vorig jaar, dan heeft hij een grote kans op winst’, zei de Spanjaard destijds in Cyclingnews.
tom dumoulin
Wanneer ben je begonnen met wielrennen?
Ik ben pas heel laat op mijn vijftiende begonnen. Nadat ik was uitgeloot voor een studie medicijnen, besloot ik helemaal voor het wielrennen te gaan.
Heb je al eerder aan de Giro meegedaan?
In 2010 reed ik in de Baby Giro, de Giro voor jonge renners. Ik won toen de tijdrit. topwielrenner
straks in roze trui?
Is een roze trui haalbaar?
Dat de Giro in Nederland start is heel mooi. Ik denk dat de roze trui in Apeldoorn haalbaar is. Maar anders krijg ik mogelijk na negen dagen nog een kans. Dan is er een lange tijdrit.
Zie jij jezelf als favoriet voor de eindzege?
Nee, dit jaar nog niet. Ik wil goud halen tijdens de Olympische Spelen in Rio. Dat is voor dit jaar mijn belangrijkste doel.
Je maakt vast wel eens wat vreemds mee...
Laatst reed ik in Oman. Er waren geen kleedruimtes. Ik moest me 足omkleden in een volgauto. Maar ook een fatsoenlijk toilet ontbrak. Je wilt niet weten hoe nodig ik naar het toilet moest.
etappe 1
apeldoorn Op donderdag 5 mei worden de wielrenners voorgesteld aan het publiek. De ploegenpresentatie is in Apeldoorn op het Marktplein voor het stadhuis. En natuurlijk mag je hier komen kijken. Direct daarna is in het Beekpark een meet & greet met het team van Lotto-Jumbo. Op vrijdag 6 mei starten de renners vanuit Omnisport met de tijdrit in Apeldoorn. De eerste renner start om 13.30 uur. Ze rijden vanaf daar 9,8 kilometer door de stad. De finish is op de Loolaan. Je kunt overal langs de route gaan kijken. Zeker in de bochten zie je hoe goed je als renner moet kunnen sturen. Kijk voor meer details op girogelderland.nl
etappe 2
arnhemnijmegen
Op zaterdag 7 mei start de tweede etappe om 12.30 uur in het 足centrum van Arnhem. Deze etappe is 190 kilometer lang. De wiel足 renners starten op de Markt en rijden geneutraliseerd, dat wil zeggen in rustig tempo, door de binnenstad over de John Frostbrug en Nelson Mandelabrug. De koers gaat verder via Oosterbeek, Hoenderloo, Otter足 lo, Ede, Bennekom, Rhenen, Aalst, Ommeren, Tiel, Overasselt, Malden, Grafwegen en rijdt dan vanuit de zuidkant Nijmegen binnen. In de laatste kilometers worden twee rondes gereden waarbij driemaal De Oversteek en de Oude Waalbrug gepasseerd worden. De finish is op de Oranjesingel. Kijk voor meer informatie over de doorkomsttijden per plaats op girogelderland.nl
etappe 3
nijmegenarnhem
Zondag 8 mei start de derde etappe om 12.30 uur in het centrum van Nijmegen. Deze etappe is 190 kilometer lang. De start is op de Grote Markt en de route gaat geneutraliseerd door de binnen足stad. Over de Waal rijden de renners naar Oosterhout. Van daar rijden ze naar Bemmel, Huissen, Westervoort, Giesbeek, Zelhem, Ruurlo, Borculo, Lochem, Zutphen, Bronkhorst, Brummen, Dieren, Rheden, over de Posbank, via Rozendaal naar 足Arnhem. Via de Schelmseweg rijdt het peloton de stad binnen. Dan rijden de renners twee rondes over de Amsterdamse足weg, Nelson Mandela足 brug, langs Gelredome, over de John Frostbrug, Velperbuitensingel en de Zijpendaalseweg. De finish is op de Velperbuitensingel. Kijk voor meer informatie over de doorkomsttijden per plaats op girogelderland.nl
De komende weken allerlei leuke Ze staan al girogelder Finale Pizza del Giro Ook die i 4 mei plaa Havenpark Apeldoorn Italië, het land van de pasta’s en ook de Op deze dri pizza’s. Maar wie maakt de smakelijkste hebben w Giro-pizza? Tijdens de finale van Pizza del Giro strijden Gelderse pizzabakkers om de paar hel titel. Meer info op www.pizzadelgiro.nl. uitgeha je zeke Familie-evenement mag m ‘Giro055@Beekpark’ 5 mei Beekpark Apeldoorn Een evenement voor het hele gezin met een speciaal kinderdorp. Voor de ouders speciaalbieren, prosecco en wijn. De foodtrucks zijn er ook met pizza en andere lekkernijen. Het allerleukste is dat je je favoriete Lotto-Jumbo renner kunt ontmoeten op donderdagmiddag 5 mei, direct na de ploegen presentatie. Selfietijd dus.
n kun je nog naar evenementen. Giro Kids Day llemaal op 7 mei, 10.30 uur - 17.00 uur rland.nl. Sportcentrum Papendal, Arnhem in jouw Sportcentrum Papendal in Arnhem is ats. tijdens de Grio Kids Day het fietswalhalla voor kinderen. Doe bijvoorbeeld mee met ie pagina’s bike trial, BMX of pump track. Je mag ook we er een kijken bij de UCI BMX Supercross World Cup. Op grote led schermen volg je de renle leuke ners die meedoen aan de Giro. Meld je wel aald, die van tevoren aan via girogelderland.nl. er niet Parco dell’ovest missen. Nijmegen 8 mei, 9.00 - 19.00 uur Westerpark, Nijmegen Een Italiaans feest voor jong en oud met een fietswedstrijd met mooie prijzen. Maar ook een roze bubblebal voetbalwedstrijd, een roze bellenblaasshow met bellenblaasmachine en een clown die ballonfiguren maakt in Italiaanse kleuren. Meer info op girogelderland.nl
Eenwielerworkshops 7 mei, 11:30 uur 13:00 uur 14:30 uur Olympus College Arnhem, Olympus 11 Het Nederlands Jongleer Festival heeft workshops om te leren fietsen op een eenwieler. Het doel van de workshops is om binnen 1 uur onder professionele begeleiding in ieder geval de basis te leren. Het gaat om balans en focus en om kennismaking met een nieuwe sport. Er is die middag ook een demonstratie wat je uiteindelijk met een eenwieler allemaal kan. Meer info op girogelderland.nl
Welke vorm van wielrennen past het best bij jouw beperking? Ogen: tandem Wervelkolom: handbike Arm: cycling Evenwicht: cycling of tricycling Spasme: cycling of tricycling Bovenbeen: handbiking of cycling
Cycling is fietsen op een standaard racefiets, al dan niet met aanpassingen. Een handbike is een driewielige fiets die met het bovenlichaam wordt aangedreven.
Op de tandem zitten twee wielrenners. De piloot zit voorop. De stoker zit achter en heeft meestal een
Onderbeen: cycling Nieuwsgierig geworden? Alle verenigingen met een uniek aanbod in de regio vind je op www.unieksporten.nl
visuele beperking. De tricycle is een normale racefiets, maar dan met drie wielen.
waar kan ik fietsen? Misschien heb je na het lezen van dit boekje of 足 na het bezoeken van de Giro, wel enorm veel zin om zelf te gaan fietsen. In de gemeenten waar de Giro doorheen komt zijn veel wielerverenigingen, waar je terecht kunt om met leeftijdsgenoten te fietsen. Ga er eens kijken of klik richting hun site.
Ede Wielervereniging Ede www.wvede.nl Apeldoorn TV De Adelaar www.deadelaar.org Apeldoorn MTB Club Bar End www.bar- end.nl
Arnhem WV Reto www.reto-arnhem.nl
Eerbeek Last Gear www.lastgear.nl
Bemmel TWV ‘t Verzetje www.twctverzetje.nl
Zutphen ETP Zutphen www.etp-zutphen.nl
Een overzicht van alle wielerclubs vind je op: www.ntfu.nl www.knwu.nl
Zo train ik...
Je hebt weg- en veldritwedstrijden, maar ook wedstrijden op de baan en op de mountainbike. De trainingen hangen af van het seizoen en de onderdelen die je beoefent. We namen een kijkje bij De Adelaar in Apeldoorn.
Een goede beheersing van je fiets is belangrijk. Hier doen we dat door al rijdend een bidon van de grond te pakken.
Best spannend. Rijden op zo’n wiebelende plank.
Ook dit is goed voor de beheersing van de fiets.
Klaar om met de groep op pad te gaan? Als het hard gaat is ook dit best spannend.
Truien zoeken Er zijn vier belangrijke truien (maglia) in de Giro. Kijk maar eens of jij ze kunt vinden als je langs de route staat.
Maglia rosa algemeen klassement De roze trui is de b 足 elangrijkste trui voor de leider in het 足algemeen klassement.
Maglia ROSSO sprinttrui De renner die de meeste sprints wint, mag de rode trui aantrekken.
En heb je ze allemaal gevonden? Buono!
Maglia
AZZURRA bergtrui De blauwe trui laat zien wie het beste bergop kan rijden. Op de Gelderse heuvels kunnen de renners de eerste punten bij elkaar sprokkelen.
Maglia BIANCA jongerentrui De snelste jongere in het 足algemeen klassement krijgt een witte trui om de schouders.
Wielertermen Als je naar wielrennen kijkt op t v, komen de raarste uitdrukkingen voorbij. We hebben er een paar voor je op een rijtje gezet. Een koffiemolentje 足draaien
Linkeballen
Fietsen met een kleine versnelling.
De renner doet alsof hij erg moe is, om krachten te sparen.
De bus
Aan het elastiek hangen
Een grote groep renners die in bergetappes proberen samen op tijd binnen te komen.
Harken
Het fietsen gaat niet meer zo soepel. Vaak als de renner vermoeid is.
Een jasje uitdoen
Als het fietsen je enorm veel krachten heeft gekost en je energie op is.
Een renner kan telkens met moeite bij de groep blijven. Het lijkt of hij met een elastiekje aan de groep voor hem vast zit. Zal het elastiek breken of trekt het elastiek hem naar de groep toe?
Vals plat
Je ziet niet dat de weg omhoog gaat, maar je voelt het wel in je benen.
Even voorstellen:
Lupo Wolfie
In
de bossen leefde Wolfie, een wolvenpup. Zijn droom was om te reizen in heel Italië. Op een dag vertelde zijn grootvader hem een mooi verhaal. Op de top van de Stelvio, een berg in Italië, zag hij een man fietsen in een roze trui. Het publiek juichte en schreeuwde zijn naam. Wolfie wilde dit zelf zien. Zijn familie probeerde hem ervan te weerhouden op reis te gaan. Maar op een dag vond Wolfie in het bos
een oude fiets. Dat was het signaal om te vertrekken. Onderweg zag hij een roze verschijning. Het was de fietser met de roze trui. Wolfie volgde hem, dagen achter elkaar. Tot het einde van de Ronde van Italië. Hij ontdekte dat de roze trui de belangrijkste trui was om te dragen en leerde de namen van alle renners kennen. Iedereen was enthousiast. Zo werd Wolfie de officiële mascotte van de Ronde van Italië.
Win een fiets ! (of je eigen Lupo Wolfie) 1 2
Beantwoord de fietsvragen. In de blauwe balk lees je een oplossing die je kunt mailen naar sportwijs@girogelderland.nl. Vergeet niet daarbij duidelijk je naam en adres te vermelden.
Hier rijden de renners op. Hebben de meeste fietsen er twee van. 3 Hier schakel je mee. 4 Kleur van de jongerentrui. 5 Je ziet niet dat de weg omhoog gaat, maar voelt het wel.
6
Grote groep renners die in een bergetappe probeert op tijd binnen te komen. 7 Aantal etappes in Gelderland. 8 Leukste mascotte ter wereld.
1 2 3 4 5 6 7 8
ia l a
s n a
za
v o o r be g
piz
It
één t wee drie dank u wel fiets wielrenner R onde van Italië
e rs
goedemiddag buona sera tot ziens arrivederci hoe gaat het met je? come stai? het was fantastisch e’stato bellissimo pizza pizza
n in
E G e l l o p e n s r fie t s e v a k de r l a n d t ra k s I n e n a l v a a n t ie n . M i s s c t a l i a n e n a h st ee n p a a r I t a l ië ie n g a je do o r . Al t ar w o ok ij o o rd w je s I d h a n di e l o p g om t a li a a dan hallo/doei ciao n s te ke nn goedemorgen buongiorno en.
uno due tre grazie bicicletta ciclista Giro d’Italia
Goede Coers!