COVID vrijwilliger Het laatste stukje

Chris Lenselink

COVID vrijwilliger

Interview

Het ene moment zit je voor hoorcolleges in 3219.0061, het andere moment kom je de faculteit niet meer in. Ten minste, als student. Sascha van den Bosch, derdejaars student, werkt op de UMCG Corona testlocatie voor medewerkers, gehuisd op de faculteit. De PanEssay ging met haar in gesprek over haar werkzaamheden, drijfveren en ervaringen.

Wat voor werk doe je precies? Ik had me aangemeld bij Covidvrijwilliger, een initiatief opgezet door geneeskundestudenten. Ik werd toen gematcht bij de UMCG Corona testlocatie voor medewerkers aan de Antonius Deusinglaan 1, waar we normaal altijd les hebben. Niet lang daarna ben ik aangenomen bij de studentenpool als medewerker. Wat ik daar doe is mensen testen op COVID-19 door middel van een neus- en keelswab.

Er zijn verschillende rollen die je kan hebben. Je kan, naast tester, ook omloper zijn. Dan breng je de mensen van kamer naar kamer en verzamel je de afgenomen swabs. De vorige keer dat ik dat moest doen, had ik 11 km gelopen volgens mijn stappenteller! Dat ligt natuurlijk wel aan hoe druk het is.

In de testkamers zelf zitten twee mensen. Er is een persoon die verantwoordelijk is voor het daadwerkelijke testen van de mensen die binnen komen. De ander is verantwoordelijk voor het verpakken van de monsters, die persoon komt verder nergens aan. Dit klinkt een beetje als een overbodige taak, maar die verdeling is gemaakt zodat de kans minimaal is dat er virusdeeltjes op de buisjes en verpakkingszakjes zitten. De monsters moeten namelijk veilig kunnen worden aangeraakt door de omloop en later de laboranten.

Er is eigenlijk over alles nagedacht: we hebben een gedetailleerd draaiboek met de precieze stappen die je moet doorlopen zodat het gevaar op besmetting eigenlijk nihil is. Als mensen vragen of ik niet bang ben om corona te krijgen denk ik soms dat het veel waarschijnlijker is dat ik besmet word in de supermarkt dan op de testfaciliteit, dan heb ik ook immers geen beschermende kleding aan. Mijn handen zijn ook regelmatig kurkdroog omdat ik zo vaak mijn handen met alcohol moet ontsmetten. Hoe gaat zo’n test in zijn werk? Wanneer de patiënt door de omloop wordt gebracht, worden eerst de gegevens van de patiënt gecheckt. Dan wordt gevraagd of ze hun neus willen snuiten voor de test. Ik vraag dan altijd of ze de test al een keer hebben gehad en zo niet dan leg ik het nog even uit. Het komt namelijk met enige regelmaat voor dat mensen voor een tweede keer komen. Dit kan zijn omdat klachten zijn verergerd of omdat er te weinig materiaal op de swab zat voor een betrouwbare uitslag. Sommigen komen met de verwachting geprikt te worden en beginnen zich dan al uit te kleden, dus ik probeer altijd zo snel mogelijk duidelijk te maken dat de test inhoudt dat ik met de swab in beide neusgaten ga en daarna langs de keel, en dat het maar een minuutje of twee duurt. We krijgen vooral op de volgorde ‘eerst neus, dan keel’ veel commentaar, maar het is nou eenmaal de meest betrouwbare methode.

Hoewel de test heel snel is, is het voor de meeste mensen onprettig. Meestal weet ik dat ik goed zit als mensen proberen weg te trekken of tranen. Dat is trouwens een reflex, het zou geen pijn moeten doen. Daarna kan de patiënt weer weg en maak je het buisje, de stoel en de tafel schoon, je verwisselt je handschoenen en dan leg je alles klaar voor de volgende patiënt. Per patiënt ben je maar zo’n vijf minuutjes bezig, tenzij iemand heel gespannen is of er een heel sterke kokhalsreflex is, zij schieten gelijk naar achter wanneer je de swab richting de neus of mond beweegt. Het is gelukkig nog nooit gebeurd dat iemand echt moest overgeven.

Het is eigenlijk heel simpel werk, maar het breekt wel een monotone week als je weer iets kan doen. Je bent er een paar uur, en het is gewoon leuk om weer met mensen te praten in real life in plaats van via Skype. Het helpt ook heel erg dat het team heel leuk is.

Hoe is het om op de faculteit rond te lopen, waar je normaal les hebt? Anders, vooral in het begin. Het is helemaal omgebouwd om als testlocatie te functioneren. De ingang waar eerst alle tafels stonden is helemaal ontruimd en bij de draaideur is nu een geïmproviseerde balie en een bewaker. De wachtkamer is heel erg groot, omdat de mensen natuurlijk anderhalf meter van elkaar moeten zitten. De testkamers zelf zitten ook op een plek waar ik eerst niet kwam, puur omdat je daar nooit les hebt. Ze zitten rechts van 3219.0061. Het heeft echter wel heel snel gewend, ik zie het nu meer als werkplek dan ergens waar ik heen moet voor lessen.

Heb je een bepaalde training gevolgd om de swabs of te nemen? Half maart heb ik een training gevolgd. Dit was in het Skills Lab. In zo’n twee uur leerden we het protocol, deze is in de eerste paar weken nog wel een paar keer veranderd om nog effectiever te zijn. Het virus is natuurlijk niet zichtbaar, en daarom is het belangrijk om alles in een bepaalde volgorde te doen zodat je geen dingen besmet. Ik ben hierdoor ook bewuster geworden van hoe vaak je je gezicht aanraakt en hoe snel je dingen kan besmetten. Je kan niet even aan je neus krabben of je handen op je beschermende jas laten rusten omdat er virusdeeltjes aan kunnen zitten die je vervolgens weer ongemerkt verspreid.

Wat voor mensen komen er op de poli? Gelijk bij de ingang worden mensen verdeeld in twee groepen. De ene groep bestaat uit mensen die zijn ingestuurd door de GGD (zorgwerknemers buiten het ziekenhuis) en het Martini Ziekenhuis, en de andere stroming is van het UMCG. De monsters moeten ook naar andere testlocaties. De test is verder precies hetzelfde.

Zijn dat al mensen met luchtwegklachten? In het begin was het vooral heel druk aan de UMCG kant. Heel veel medewerkers moesten worden getest. Je zag ook veel mensen die helemaal geen klachten hadden, maar bijvoorbeeld in een risicogebied waren geweest. Dat waren vooral veel artsen, je wilt geen corona hebben als je patiëntencontact hebt. Nu is het een stuk rustiger aan die kant, maar dat kan in een dag enorm omslaan. Aan de GGD/Martini kant wisselt de drukte ook erg en daar zijn de mensen soms ook duidelijk zieker. Zij zijn vaak eerst naar de huisarts of hun werkgever gegaan met de vraag: kan ik zo wel werken, want ik heb klachten? Dan worden ze naar ons doorgestuurd.

Zijn er patiënten die ook hun hart uitstorten, bijvoorbeeld met de angst dat ze het hebben? In het begin meer dan nu. Heel af en toe krijg ik iemand die zich echt benauwd voelt en angstig overkomt of mensen die juist bang zijn om het aan iemand anders te geven. Er was een mevrouw die we al een paar keer hebben terug gezien omdat zij een pasgeboren kindje op de NICU had liggen en opnieuw getest moest worden iedere keer dat ze op bezoek wilde. Ook een man waarvan de moeder aan corona was overleden en waarvan hij niet naar de begrafenis mocht omdat zijn vader en hijzelf misschien besmet waren. Zulke verhalen komen er meestal in een keer allemaal uit. Je kan soms wel merken dat het voor hen makkelijker is om je hart te luchten bij iemand die je niet echt kan zien en je verder ook niet kent. Er waren ook mensen die juist hoopten het te hebben omdat ze er dan relatief makkelijk vanaf zijn gekomen met alleen een hoestje. Voor genoeg mensen is de test meer een soort klusje dat moet gebeuren voor ze weer aan het werk mogen, dat was vooral bij de ambulancemedewerkers zo. Het is een keer gebeurd dat iemand werd opgeroepen tijdens een test. We hebben een keer een kind moeten testen en iemand wiens bezoek gecombineerd werd met een oogheelkundig onderzoek. Het leek ze beter om dat dan bij ons te doen, omdat een mogelijke coronapatiënt anders naar de poli moet. Het is werk dat heel erg herhaalt, maar de verschillende patiënten zorgen ervoor dat het werk iets meer varieert, en dat maakt het ook leuker.

Voel jij een bepaalde ‘drive’ om te helpen in deze crisis? Toen ik hoorde van het Covidvrijwilliger initiatief heb ik me vrij snel daarna ingeschreven. Ik denk dat het ook wel meespeelde dat ik opeens veel meer vrije tijd had. Zeker ook omdat ik nog in de bachelor zit snap ik heel goed dat ik niet direct patiënten in het ziekenhuis kan helpen, maar het voelt goed om op deze manier toch een beetje nuttig te zijn.