42
سال هجدهم .شماره 1063جمعه 26خرداد 1391
نازنین افشین جم این روز‌ها مشغول معرفی کتاب خود «داس��تان دو نازنین» در سراس��ر کانادا است .رونمایی این کتاب با اس��تقبال گرمی در شهرهای تورنتو و اتاوا روبه‌رو شده و اینک در وینیپگ رونمایی می‌شود .قبل از این که خانم افشین جم عازم مقصد بعدی خود شود گفت‌وگوی��ی در مورد این کت��اب تازه و فعالیت‌های اخیر خود با رادیوفردا انجام داد. نازنین افشین جم در س��ال ۲۰۰۷با راه‌اندازی کمپینی ب��رای نجات نازنین فاتحی ،نوجوان��ی که به اتهام قتل حکم اعدام گرفته بود ،مورد توجه قرار گرفت .حال که نازنین فاتحی آزاد اس��ت ،خواندن شرح زندگی او در کنار شرح زندگی دختر شایسته کانادا تصویر روشنی از تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی دو جامعه ایران و کانادا به دست می‌دهد. نازنین افشین جم می‌گوید بعد از این که کمپین فاتحی موفقیت خود را نش��ان داد و فاتحی از زندان آزاد شد بسیاری می‌خواستند درباره زندگی او بدانند و با نحوه فعالیت کمپین نازنین فاتحی آشنا شوند« .به همین دلیل تصمی��م گرفتم کتابی بنویس��م در مورد ای��ن دوره از فعالیت‌هایم و نقض حقوق بشر را از دریچه‌ای دیگر به تصویر بکش��م و از طرفی نشان دهم که چطور نیروی خود مردم می‌تواند در ایجاد تحوالت موثر باشد». نازنین افش��ین جم تاکید میکند که تهیه این کتاب با همکاری خود نازنین فاتحی صورت گرفته اس��ت« :با ی از این نازنین مرت��ب تلفنی حرف م��ی‌زدم و در یک صحبت‌ها پرسیدم دوست داری داستانت را کتاب کنم و او گف��ت آره ،می‌خواهم همه مردم بدبختی زندگی من را بدانند». مقایسه دو نازنین
42 PAIVAND Vol. 18 Issue 1063 Friday June 15, 2012
«داستان دو نازنین»
یکی در کانادا و یکی در ایران
فعالیت‌های پس از ازدواج
تبعیض‌آمیز آش��نا شود و ببیند که رژیم با مردم همانند چند وکیل خواستم روی آن تحقیق کنند .اگر کمک یک انس��ان برخورد نمی‌کند .در مقایسه یک سیستم مالی خوبی جمع کنیم حتی می‌توانیم س��رپناهی برای دموکراتیک ،آزاد و شفاف که مقامات آن با رای واقع ی زنان قربانی خشونت در کردستان بسازیم .و یا می‌توانیم مردم انتخاب می‌شوند و رفتارشان با کسان ی که آنها را به بعضی پروژه‌ها و برنامه‌ه��ای موجود در حوزه زنان انتخاب کردند چگونه است .رژیم به اصطالح اسالمی و کودکان کمک کنیم .این برنامه بین‌المللی اس��ت و ایران باید بداند حتی حیوانات هم در کانادا دارای حق و طرح ما فقط به خش��ونت علیه زن��ان در ایران خالصه قانون هستند و تحت حمایت قانون قرار دارند». نمی‌شود». در بخش آخ��ر کتاب ،از آزادی فاتحی ،کودکان زیر خطر حکم اعدام ،وکالی دادگستری و فعاالن حقوق الگوی دختران جوان بش��ری که مجبور به فرار ش��دند یا در زندان‌ها به س��ر می‌برند ،از هم‌س��لولی‌های فاتحی و کسانی که اعدام نازنین افش��ین جم فعالیت اخیر خود را محدود به یک شدند نوشته شده است. ی از دختران ما حوزه نمی‌کند .او می‌گوید امروز بعض نازنین افش��ین جم می‌گوید من این دغدغه را دارم که از تعدادی خواننده و هنرپیشه الگوبرداری می‌کنند ،در چون همه مثل فاتحی آزاد نشده‌اند بنابراین باید تالش حالی که صحیح‌تر اس��ت از الگوی زنانی که در امور کنیم و فش��ارهای حقوق بش��ری را بیشتر کنیم تا همه حقوق بشر و انسان‌دوستانه موفق هستند پیروی کنند. بی‌گناهان به آزادی برسند. نازنی��ن در ادامه می‌گوید هدف من این اس��ت که این درآمد کتاب
دختر شایسته سال ۲۰۰۳کانادا و نفر دوم جهان می‌گوید نوشتن این کتاب تقریبا دو سال طول کشیده« ،ولی هر روز مش��غول نوشتن نبودم و چون باید فوق لیسانسم را ی می‌گرفتم و از طرفی باید فاتحی را پیدا می‌کردم زمان زیاد طول کشید تا این کتاب به پایان برسد .همچنین باید چندین متخصص مس��ائل کرد‌ها کتاب را می‌دیدند تا اشتباهی در مورد فرهنگ کردی وجود نداشته باشد». ب��ه گفته خانم افش��ین ج��م ،در ابتدای کت��اب دوران کودکی او و فاتحی به تصویر کشیده شده است تا این که داس��تان به دوران تجاوز جنسی به فاتحی و زندانی شدن او می‌رسد .سپس مشکالت زندان فاتحی مطرح می‌شود .کمپینی که نازنین افشین جم برای فاتحی به راه انداخ��ت در اینجا مورد بحث ق��رار می‌گیرد و مردم با جزئیات فعالیت‌ها و وضعیت فاتحی آشنا می‌شوند« .در آخر به جایی می‌رسیم که فاتحی از زندان آزاد می‌شود و مسائل بعد از آزادی از ذهن خواننده می‌گذرد». نازنین می‌گوید خواننده در این کتاب بخش به بخش داستان‌های من و فاتحی را دنبال میکند تا با آشنایی با دو نوع زندگی متفاوت متوجه عمق تبعیض و بی‌عدالتی شود .یکی نازنین افشین جم که در کشوری مثل کانادا زندگی میکند که ش��رایط برای پیشرفت زنان در آن مهیاس��ت و دیگری فاتحی که پدرش نمی‌خواست او به مدرسه برود ،چون زن بود .خواننده به راحتی متوجه تفاوت سیستم‌های قضایی می‌شود .در سیستم قضایی ایران بعضا اح��کام با «معجونی» به اس��م «علم قاضی» صادر می‌شود. به گفته نازنین افش��ین جم ،در واقع مقایسه زندگی دو نازنین کمک میکند تا مردم دنیا راحت‌تر متوجه اوج ظلم و بی‌عدالتی در جامعه ایران ش��وند« .از طریق این داس��تان امیدوار هستم که خواننده تفاوت بین زندگی زیر سرکوب ،یک سیستم دیکتاتوری مذهبی با قوانین
کتاب وس��یله‌ای باش��د برای آن که همگان با وضع و مشکالت عظیم کودکان و زنان ایران آشنا شوند .مایل هستم مردم با مطالعه این کتاب تحت تاثیر قرار بگیرند تا از خالقیت و ابتکار خود برای کمک به دیگران استفاده کنند و شروعی برای کارهای انسان‌دوستانه باشد.
من و فاتحی پس از آزادی او از زندان در سال ۲۰۰۷در ی که نوشتن کتاب مطرح شد تماس نزدیک بودیم .زمان هر دو به توافق رسیدیم که ضبط داستان او را از دوران کودکی‌اش تا زمان آزادی از زندان ش��روع کنیم .بعد از آزادی او از زندان او در صحبت‌هایش از مشکالت مالی سخن گفت و ما خواستیم راه‌گشایی بنیادی برای کمک به او پیدا کنیم تا بتواند س��رپایش بایستد .یکی از این ایده‌ه��ا آوردن او و خانواده‌اش به کانادا بود که در کتاب به طور مفصل در مورد آن توضیح داده شده است.
به گفته نازنین افشین جم ،فاتحی چون تنها دو کالس سواد داشت و تجربه کاری نداشت به کمک مالی نیاز داشت و همیشه پول احتیاج داشت و احساس امنیت و ی در ایران را نداشت .به همین خاطر با خودم گفتم راحت اگر این کتاب خوب فروش کند بتوانم به او کمک کنم و همچنین کالس‌های آموزشی ،پرورشی برگزار کنیم که خود فاتحی هم موافق این برنامه بود. همسر وزیر دفاع کانادا تصمیم دارد پنجاه درصد درآمد این کتاب را ص��رف پروژه‌ای برای حمایت از «زنان و کودکان قربانی خشونت» کند. «شاید هم سازمانی تحت همین نام دایر کنیم ،ولی هنوز نمی‌دانم این پروژه به چه صورتی پیش خواهد رفت .از
در ادامه گفت‌وگو موضوع فعالیت‌های نازنین افش��ین ج��م پس از ازدواج مطرح می‌ش��ود« .عده‌ای معتقدند فعالیت‌های نازنین کمتر شده» .نازنین در پاسخ می‌گوید: «نه ،این طور نیست ،همان طور که قبال هم گفتم نوشتن کتاب ،پیدا کردن فاتحی ،ادامه تحصیالت ،قسمتی از وقتم را گرفت ،ولی حاال با پایان یافتن نوش��تن کتاب ی را وقت بیشتری برای ظاهر شدن در اجتماعات عموم دارم ،در حال��ی که در فعالیت‌های من هیچ وقت وقفه نیفتادهاست». این فعال حقوق بش��ر می‌گوید در چند س��ال گذشته بیشتر فعالیت‌هایش در اجتماعات و روی صحنه بوده، ی اخیرا بیشتر «در مالقات با شخصیت‌های مهم همراه ول همسرم شرکت میکنم و همیشه راجع به موارد نقض حقوق بش��ر در ایران صحبت و سخنرانی میکنم و از همه درخواس��ت کمک و یاری دارم ،کما این که در مالقات با وزیر دفاع اسرائیل مخالفت خودم را با جنگ ابراز کردم .حدود یک سال پیش با کمک یک دوست فرانسوی دو کنفرانس در پاریس و لندن برگزار کردیم ّ متش��کل از افراد و در این کنفرانس‌ها از اپوزیس��یون فعال و سر‌ش��ناس دعوت به عمل آمد تا راهکارهایی برای تغیی��رات در رژیم و مش��کالت حقوقی ایرانیان پیدا کنیم .این کار‌ها بدون هیاهوی رسانه‌های گروهی انجام ش��د .تشکیل و تجمع برای راهپیمایی در حضور ی خبرنگاران برای آش��نایی مردم دنیا با مسائل غیرانسان رژیم تاثیرگذار اس��ت ،در حالی که مالقات رو در رو با شخصیت‌های مهم اثرات مهم خود را به نحوی دیگر دارد». نازنین افش��ین جم ابراز امیدواری میکند که در آینده بتواند بیشتر در فعالیت‌های اپوزیسیون و کوشش‌های حقوق بشری شرکت کند. حسن زارع زاده اردشیر