/1-1412111012-424%2001%20411%20epema%20state%20111208

E P EMA STATE Type

Park S/M

Adres

Epemawij 8, IJsbrechtum

Architect huis

-

Architect park

L.P. Roodbaard

Jaar 1825 Opdrachtgever

Bernard Walraad van Welderen baron Rengers

Uitvoering Betaling

Roodbaard ontving voor zijn concept Fl 10,- (R.M.R.)

Reconstructie

1990 (N0.0RDPEIL landschap.stedenbouw)

Tekening geen Literatuur

- Mulder-Radetzky, R.L.P., Epemastate te Ysbrechtum, 1990

- Mulder-Radetzky, R.L.P., L.P. Roodbaard (1782-1851). Een tuinarchitect met schildersogen, 1999 - Mulder-Radetzky, R.L.P., L.P. Roodbaard. Tuinen van de Friese adel,

1992

- Oldenburger-Ebbers, C.S, ‘De geschiedenis van tuinen, parken en buitenplaatsen in Drenthe’, in: ons waardeel, (91/6), 1991

- Oldenburger-Ebbers, C.S., De tuinengids van Nederland. Bezoekers

gids en vademecum voor tuinen en tuinarchitectuur in Nederland,

1989

Atlas Eekhoff 1849 - 1859

voornaamste oorden, 1840

Topografische Militaire Kaart 1850 - 1864

- Eekhoff, W., Friesland. Handboekje voor reizenden door de steden en - Hove, ten, S., Epemastate en de kerk te Ysbrechtum, 1989

Topografische Militaire Kaart 1830 - 1850

- Aa, van der, A.J., Het aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden

Kadastraal minuutplan 1811 - 1832

- Oldenburger-Ebbers, C.S., Backer, A.M., Blok, E., Gids voor de Neder landse tuin- en landschapsarchitectuur, deel Noord, 1995 - Tromp, H., Henry-Buitenhuis, T., Historische buitenplaatsen in particu lier bezit, 1991 - Wielinga, R.J., Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979

- N0.0RDPEIL landschap.stedenbouw, reconstructieplan, 1990

Lijst van Afbeeldingen

- Tresoar: 27715, 1878

- Tresoar: 27717, 1878

- Tresoar: 27720, 1878

- Tresoar: 27726, 1878

- Tresoar: 27728, 1878

- Tresoar: 27730, 1878

Historie De Epemastate kent een lange geschiedenis die teruggaat tot in de middeleeuwen. In het midden van de achttiende eeuw komt de state in handen van de familie Rengers. Bernard Walraad van Welderen baron Rengers liet in 1825 het pand drastisch verbouwen. Niet alleen het huis, maar ook de tuin diende aan de huidige smaakopvatting worden aangepast.

De bestaande formele aanleg werd gewijzigd in de landschapsstijl. Van dit ontwerp is geen tekening bewaard gebleven. Wel kunnen elementen aan de hand van historisch kaartmateriaal herkend worden.

Aan het einde van de negentiende eeuw werd het karakter van het park sterk gewijzigd. Het geheel raakte flink bebost. Dit is aan het einde van de twintigste eeuw weer gewijzigd. Het park is gerestaureerd met de landschappelijke aanleg.

Dat Roodbaard hier werkzaam is geweest, weten we door de betalingsgegevens. De hoogte van het bedrag geeft inzicht in het soort werkzaamheden. Voor een betaling van 10 gulden heeft Roodbaard namelijk niet de hele aanleg getekend en vergraven. Zijn invloed op het geheel is dus wellicht beperkt geweest, tenzij een grotere betaling niet geregistreed is.

Interpretatie ontwerp Het kadastraal minuutplan geeft ons een duidelijk beeld van de situatie rond Epemastate in de eerste decennia van de negentiende eeuw. Dit kaartbeeld laat zien dat de aanleg uit twee delen bestaat. Het gebied direct om het huis wordt afgesloten door een grachtenstelsel. Dit grachtenstelsel staat in verbinding met het tweede deel. Deze tuin heeft een veel groter oppervlak. Het meest opvallende element in dit deel is de waterpartij. Het bestaat uit een langgerekte kronkelende waterloop die uitmondt in een bocht. Afgaande op het historisch kaartmateriaal roept dit het beeld van een vraagteken op.

Roodbaard invloed heeft - vermoedelijk - betrekking gehad op het grotere terrein buiten de grachten.

Dit heeft een grootschalig karakter, waarbinnen de grote waterpartij domineert. Over een zijarm van de vijverpartij werd een brug geplaatst.

Binnen beide delen wordt het nuttige met het aangename gecombineerd. In de grote tuinaanleg is zowel aan de linkerzijde van de waterpartij, als in de rechterbovenhoek van het perceel een boomgaard geplaatst. In de tuin bij het huis is een moestuin geplaatst. Dit zien we terug op historisch beeldmateriaal uit de tweede helft van de negentiende eeuw.

Vergroting kadastraal minuutplan

Reconstructieplan N0.0RDPEIL