06
ÖZ DÝYARBAKIR GAZETESÝ
Mehmet Ali ABAKAY
diyarbekirimtv21@hotmail.com
Geldiðiniz ilinizde adýsaný duyulmuþ lokantalarý aramayýn, boþuna. Onlarýn yerini restaurantlar almýþtýr, cafeli yemek salonlarý almýþtýr. Demli çay içtiðiniz çayevlerini belki arar bulursunuz, damanýn, satrancýn, dominonun eksik olmadýðý küçük masalar ve kürsüler yerinde deðildir. Ancak yaþlýlarýn oturup dinlendiði kapanmaya yakýn çayevlerinden bir elin parmaðý kadar kalabilmiþtir, semtinizde. Siz, þehrin ana merkezinde olana bitene þaþýp kalýrken, bu þehrin kýsa zamanda bunca deðiþimle neler kaybettiðini neler kazandýðýný düþünürken, etrafýnýzdan gelip geçenlerden tanýdýk simalar aramayýn, kesinlikle. Onlar, sizin gibi terk edip gitmiþlerdir, ayný minvalde. Siz, madem suçlayacak kiþi arayacaksýnýz, kendinizden baþlayýn itham edilecek olanlarýn baþýnda. Elbette sizin gibi gidiþine bahane uyduracak olanlarýn laf torbasý boþ deðildir. Daha önce kaleme aldýðýmýz "Gülümse Ey Þehir" yazýmýzý okudunuz mu, bilmem!.. Bu yazýda kendi insanýna küskün olmamasý gereken þehri, bir de "Suskunum Ey Þehir" adýnda baþka makalede yazmýþtýk. Siz, bu makaleleri okumak için muhakkak yer aldýðý kitabýmýzý temin etmeniz lazým. Bilirsiniz, kitaplar bir defa basýlýr, yýllar sonra tükenmez, bizde. Bir okumama hastalýðýna tutulan yaþantýmýzda, þehri uzaktan sevme alýþkanlýðýný bir türlü terk etmiyoruz.
ÞEHÝR ARAÞTIRMALARI
14 Haziran 2018 Perþembe
O ÞEHÝR KALMADI HAFIZALARDA (2)
Doðup büyüdüðünüz þehre neden yabancý kaldýðýnýzý eminim açýklamaktan uzaksýnýz. Üzülmeyin, biz de doðup büyüdüðümüz ve halen yaþamakta olduðumuz þehre yabancý kalmýþýz, býrakýlmýþýz. Neden mi? Arada bir þehir dýþýna çýktýðýmýzda dönüþümüzü erkene alma telaþýmýzý görenlere, "Þehir bize küsmesin." Deriz. Sahi siz þehrinizle ne zaman barýþacaksýnýz? Küs deðilseniz, neden þehirden seneler bounca ayrýsýnýz? Siz, þehrinizi seviyorsanýz, iki saatlik uçak yolculuðuyla Ýstanbul'da þehrinize yýlda dört-beþ defa gelemez miydiniz? Bayým, o þehir kalmadý, hafýzalarýmýzda. Biz, bu þehrin sevenleri, öksüz kalmýþ yetimler gibiyiz. Bizi anlayan kalmamýþsa þehrin sokaklarýnda sessiz kalmaya mahkûmdur, çýðlýðýmýz. Siz, geldiðiniz bir kaç gün içinde fe-
ryad û fîgan ile þehri arar durursunuz, biz onun yasýný tutuyoruz. Siz, yeni yerleþim alanlarýnda parklý, havuzlu, kamelyalý, güvenlik kameralarýyla donatýlmýþ, asansörlü, klimalý dairelerinde mutluluktan dört köþe olanlarýn huzurlu yapýlarýna baktýðýnýzda þehre dair yüzlerinde gördüðünüz hüznün yalancýlýðýný bize sormayýnýz. Onlara deyin ki neden terk ettiniz, o güzelim tarihî evleri? Neden çok katlý apartmanlara yýktýrdýnýz, o evleri? Evlerin avlularýnda havuzlar vardý, güller daima canlýlýðýný korurdu, kapýlarý sokaða açýlan evlerin kapý tokmaklarý kadýna, erkeðe, çocuða göre farklýlýk taþýrdý. Yazýn sýcaklýðý damlarda atýlýrdý, akþamüzeri. Kýþýn güneþ gören cephesine, yazýn gölge düþen odalarýnda hayat bulurdu, yaþam. Eyvanda sohbetler eksik olmazdý, hiçbir zaman. Ýpe dizilen kurutmalýklar, dama çýkarýlan salçalar, küplere dizilen kýþlýklar, yýllýk satýn alýnan sadeyað, alýnan ceviz, yapýlan eriþte, kesilen þehriye, öðütülen mercimek, deðirmene gönderilen buðday, tokmaklarla vurulan yarma,.. Sandýklarda saklanan yazmalar, senede bir iki kez giyilen bayramlýklar, el emeði harcanan, göz nuru dökülerek iþlenen, çifte hasa nakþedilenler anlatýlmakla biter mi? Komþudan akþamüzeri gelen sýcak bir kap yemek, fýrýndan buðusu üzerinde ekmek, köpüðü üzerinde olan yayýk ayraný konuþulmaya deðmez mi? Hasta olaný ziyarette kusursuz, taziyede ev sahibi, bayramda komþu, düðünde-niþanda dost insanlar nerededir, þimdi? Þehrini ziyaret eden hemþehrim, bizi fazla söyletme ki aramýzda kalp kýrgýnlýðý artmasýn, dostluðumuz sözde olsa da bozulmasýn. Sen sanal ortamda þehrine dair oradan buradan aldýðýn birkaç fotoðrafla, duyduðun birkaç sözü paylaþmaya devam et, olmaz mý? Senin adýna býrak, þehirde yaþayan bizler, yasýný tutalým þehrin. Sen, þimdiye kadar neredeydin, niye þehrine geldin?..