สวนยาหลวง-สันเจริญ
ชีวิตกลางขุนเขาใต้เงื้อมเงาดวงตะวัน ฐากูร โกมารกุล ณ นคร...เรื่อง ปณต คูณสมบัติ...ภาพ
เหนือความสูงราว ๑,๖๕๐ เมตร จากระดับทะเลปานกลาง ทุ่งหญ้าเรียบโล่ง ปูลาดสันเขาตรงนั้นราวผืนพรมสีเขียว มันพลีตัวรองรับแสงเย็นอบอุ่น นาทีสงัดงันของ ขุนเขาหลงเหลือเพียงลมกรีดผิวและอากาศที่ค่อย ๆ เยียบเย็น หลังจัดแจงเรือ่ งทีห่ ลับทีน่ อน เต็นท์ธรรมดาคุณภาพพืน้ ๆ ถูกคลีก่ าง วงข้าวเย็น ง่าย ๆ ค่อยก่อรูปก่อนตะวันสิน้ แสง เรามีเพียงแสงสว่างจากไฟฉายคาดหัวตัวเล็กคนละ อันสองอัน ทว่าคืนใกล้ ๑๕ ค�่ำก็ท�ำให้หลายคนอุ่นใจเรื่องการมองเห็นในค�่ำคืน ก่อนพลบค�ำ่ จะมาเยือน ดวงอาทิตย์คอ่ ยคล้อยต�ำ ่ ใครสักคนตรงหน้าค่อยหยอด เทเมล็ดพันธุท์ งี่ อกงามจากเนือ้ ดินอันเป็นบ้านของเขาลงในเครือ่ งบดเมล็ดกาแฟมือหมุน ก่อนจะหยดรินน�ำ้ ร้อนให้มนั สกัดจนกลายเป็นเครือ่ งดืม่ คลายหนาว รสหวานขมของมัน พาเราย้อนทวนลงไปหาหมู่บ้านชาวเมี่ยนเล็ก ๆ ที่เบื้องล่างตีนดอย มันเป็นรสชาติทเี่ ต็มไปด้วยหยาดเหงือ่ และความหวังของผูค้ นแห่งบ้านสันเจริญ หมู่บ้านชาวเมี่ยนบนแดนดอยแห่งหนึ่งของอ�ำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ที่ผ่านพ้นการ โยกย้ายและเหยียบยืนอยู่ ณ พิกัดหนึ่งกลางขุนเขามานับร้อยปี โลกไม่ได้ขับเคลื่อนด้วยการค้นพบใหม่ หรือประกาศกร้าวต่อภายนอกถึงการมี อยู่แห่งตัวตน ทว่ากลับไหลเลื่อนเคลื่อนไปคล้ายฤดูกาลแห่งภูเขาที่วางตัวอยู่ใต้การ หมุนเวียนของคืนวัน ชีวติ ข้างบนนีก้ เ็ ช่นกัน พวกเขาเรียนรูท้ จี่ ะอยูก่ บั มันผ่านการปรับตัว ลองผิดลองถูกกับพืชไร่พชื สวนหลากหลาย ตัง้ แต่ฝน่ิ ในยุคบรรพบุรษุ ฝ้าย ผลไม้ ไล่เลย มาถึงกาแฟ ดวงตะวันค่อยลับเหลี่ยมเขา หลงเหลือเพียงลมหนาวและดาวประดับผืนฟ้า ย�้ำ เตือนให้เราเฝ้ารอการกลับมาเยือนของมันในรุ่งเช้า ดู ๆ ไปก็เหมาะกับชีวิตของคนบ้านสันเจริญอยู่เหมือนกัน ที่พืชพรรณและผู้คน ต่างก็ค่อย ๆ หมุนวนตัวตนและการงานอยู่ตลอดฤดูกาล รวมทั้งการเคลื่อนผ่านของ ดวงตะวันในทุกค�่ำเช้า ........................................................................................
Suan Ya Luang-San Charoen, life amidst the high mountains under the sun Takoon Komarakool Na Nakhon...Story Panot Koonsombat...Photographs
Travel to the beautiful mountaintop of Amphoe Tha Wang Pha, Nan province to Doi Suan Ya Luang. In the past, this was a large opium growing area. This is the home of the Mien hill tribe at Ban San Charoen. They have a very attractive and unique culture, which is interesting starting with their clothes, weaving, language, and basketry. The growing of Arabica coffee has also given them a better life instead of shifting agriculture in the past. Suan Ya Luang coffee has good quality because it is grown between 1,200-1,650 metres above sea level. Some people have developed the coffee till making a specialty coffee. There are many levels of roasting and various processes that are suitable for making coffee for the world. When going up to camp on the top of Doi Suan Ya Luang that is full of beauty of the alternating mountains, you will see the 360-degree sea of mist in the morning. You can also visit the coffee plantation and collect coffee beans. This is community-based tourism.
........................................................ เหนือยอดดอยสวนยาหลวง ทุกยามเช้าในปลายฝนต้นหนาว ทะเลหมอกมักปรากฏรายรอบ ๓๖๐ องศา สำ�หรับดงฝิ่นเก่า วันนี้ลูกหลานชาวเมี่ยนพัฒนากาแฟเป็นพืชทดแทน ไม่เพียงแต่ หล่อเลี้ยงชีวิตได้ บางคนยังพัฒนากาแฟของเขาสู่กาแฟพิเศษ มีการทำ�และคั่วที่พิถีพิถันเช่นเดียวกับมาตรฐานกาแฟสากล
๐38
อนุสาร อ.ส.ท. มกราคม ๒๕๖๐
อนุสาร อ.ส.ท. มกราคม ๒๕๖๐
๐39