Қаздауысты Қазыбек: Сөздің атасы – бірлік, анасы – шындық
Газет 2007 жылы Қазақстан Журналистика Академиясының «Алтын жұлдыз» сыйлығымен марапатталды.
1931 жылдың 4 қазанынан бастап шығады
www.ortalyq.kz
♦ Қарағанды облыстық қоғамдық-саяси газеті
♦ СЕЙСЕНБІ, 31 ҚАҢТАР, 2017 жыл №12 (22 319) ♦
Газет 1981 жылы Еңбек Қызыл Ту орденімен наградталған.
Ықылас
Көрменің басталуына
130
күн қалды Елбасының Үндеуін мұқият тыңдадық. Бұл – өзгеріс үстіндегі әлемге жаңа көзқарас. Ұлт көшбасшысы «Біз ұсынып отырған реформа ең алдымен өз тәжірибемізге және Қазақстанның өзінің қажеттіліктеріне арқа сүйейді. Реформалар бағдарламасы – ол Қазақстан қай бағытта жүреді деген сауалға біздің жауабымыз. Жауап айқын және дәйекті – демократиялық даму жағына қарай» деп, мақсатымыз бен көздеген межені тағы бір айқындап берді. Біз нақты саяси реформалардың алдында тұрмыз. Үкімет Парламентпен бекітілетін болады. Яғни, билік тармақтары арасындағы қарым-қатынастың форматы өзгереді. Осынау өзгерістер – бүгінгі таңдағы ең өзекті мәселелердің бірі.
ШЕТ ауданы.
Серік ҚАМБАР, зейнеткер.
Биылғы жылдың алғашқы жағымды жаңалықтарының бірі – Президент Н.Назарбаевтың Үндеуі. Онда Елбасы Президенттің әлеуметтік-экономикалық процестерді реттеудегі біршама өкілеттіктерін Үкіметке және басқа да атқарушы органдарға беретінін айтты. Мемлекет басшысы айтқандай, бұл салаға Үкімет, министрліктер және әкімдіктер толықтай жауап бермек. Үндеудегі өзгерістер – елдегі демократиялық үрдістердің жалғасын тапқандығының белгісі. Елбасы Қазақстан ешқашан ешбір елден басқару жүйесін көшірмегендігін баса айтты. Сондай-ақ, биліктің әр тармағы өз жұмысы үшін жауап берсін деп те талап етіп отыр. Өз кезегінде, жаңа Конституциялық реформа Үкімет пен Парламент қызметінің кәсібилігін арттырып, тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ететіні сөзсіз. Ал, министрлер кабинетінің депутаттық корпус алдындағы жауапкершілігін арттыру – атқарушы биліктің халық алдындағы абырой-беделін одан әрі арттырады деп сенеміз. Айгерім БОЛАТХАН, Жастар ресурстық орталығының директоры. НҰРА ауданы.
Бәрекелді!
Оза шауып, бәйге алды Аяулым СОВЕТ, «Орталық Қазақстан» Қазақ журналистикасында өзіндік стилі қалыптасқан, озық ойлы, өткір тілді әріптесіміз, облыстық «Орталық Қазақстан» газеті редакциясының экономика, саясат және өнеркәсіп бөлімінің меңгерушісі Қызғалдақ АЙТЖАНОВА «KEGOC»тың жүлдесін қанжығасына байлады. Дәстүрлі түрде өтетін «KEGOC»-тың байқауына республикалық, өңірлік БАҚ өкілдерінен тоқсанға жуық шығарма келіп түскен. Экономика тақырыбына қалам тербеген жүйріктердің тоғызы жүлдеге лайық деп танылды. Қызғалдақ Асқарқызы «KEGOC» АҚ-ның инвестициялық жобалары және Қазақстан Ұлттық электр энергетикалық жүйесін дамытудың өзекті мәселелері жөніндегі жарияланымы үшін дипломмен марапатталды. Жүлде құтты болсын! Лайықты!
Нұрқанат ҚАНАФИН, «Орталық Қазақстан» Жаһан жұртының назары – Алаш жерінде. Жексенбі күні кешқұрым асқақ Алатау бөктеріндегі Алматыда ХХVІІІ Қысқы Универсиаданың алауы тұтанды. Салтанатты рәсімге Елбасы Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ арнайы қатысты. «Алматы – Арена» кешенінде өткен салтанатта Елбасымен бірге Халықаралық студенттер федерациясының президенті Олег Матыцин, бірнеше мәртебелі меймандар құрметті қонақтар қатарынан орын алды. Әлемнің 57 мемлекетінен келген жастар құрамалары жиналған көрермендер алдында жүріп өтті. Шеруді Қазақстан командасы қорытындылады. Көк байрақты шаң ғышы Дәулет Рахымбаев алып жүр ді. Универсиада ойындарын Нұрсұлтан Әбішұлы ашық деп жариялады. «Бүгін – Ұлы дала елінде салтанатты спорттың ұлы мерекесі. Жастар сайысына 57 елден 2 мың нан астам спортшы, мыңдаған спорт маманы мен жанкүйер жиналды. Спорт бейбітшілік пен татулықтың, ынтымақтастық пен ті лектестіктің символы. Қонақжай Қазақстан жеріне қош келдіңіздер!», – деді Қазақстан Президенті. Сондай-ақ, Елбасы Универсиада қарсаңында Алматыда бірнеше спорт нысаны салынғанын айтып, отандық спорттың инфрақұрылымына қомақты инвестиция құйылғанын ерекше атап өтті. Дүниежүзілік додаға қатысушыларға ақ жол ті леп, ойындар шымылдығы түрілді. Салтанатта сөз алған Халық аралық студенттер федерациясының президенті Олег Матыцин қазақ
еліне деген алғыс сезімін жеткізді. «Алматылықтарға шексіз ризашылығымды білдіргім келеді. Осында жиналған мыңдаған студенттерге қонақжайлылық танытып, керемет те ғажайып шараға ұйытқы болудасыздар. Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев қа және Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбекке қажырлы еңбектері үшін зор алғысымды айтамын», – деді Олег Матыцин. Салтанат барысында мыңдаған көрермендер назарына әсерлі бағ дарламалар ұсынылды. Театрландырылған шоу 4 негізгі бөліктен құралды. Олар – «Кіріспе», «Жастар – Өмір – Еркіндік», «Энергия: Жер – Су – Жел – От» және
«Болашақ» қойылымдары. Басты тақырып ретінде Қазақстанның Ұлы дала дәуірінен қазіргі кезеңге дейінгі шежіресі таңдап алынып, келешек жоспарлар көрініс тапты. Универсиада ойындары 8 ақ панға дейін жалғасады. Әлемнің 57 елінен келген 2 мыңға жуық спортшы сайысқа түседі. 12 спорт түрінен мықтыны анықтайды. Ойындар бағдарламасына биатлон, шаңғы спорты, кёрлинг, коньки спорты, шаңғы қоссайысы, шаңғымен жарыс, шаңғымен тұғырдан секіру, сноуборд, мәнерлеп сырғанау, фристайл, шайбалы хоккей, шорттрек сынды спорттар енгізілген. Бұдан бөлек, ойындарды тамашалауға 30 мыңнан астам шетел-
діктер келеді деп күтілуде. Жарыстар тікелей эфирде таратылып, 80 мемлекетте 1 млрд. шамасында көрермен көреді. Универсиаданы ұйымдастыру жұмыстарына 3 мың шетелдік және қазақстандық еріктілер жұмылдырылды. Сайыстар «Шымбұлақ» тау-шаңғы шипажайы, «Медеу» спорт кешені, «Сұңқар» шаңғы трамплиндері кешені, Б.Шолақ атындағы спорт және мәдениет сарайы, «Алатау» шаңғы-биатлон кешені, Мұз сарайы, Мұз аренасы және Алматының орталығындағы уақытша спорт кешені, «Табаған» спорттық ойын-сауық кешенінде өтеді. Бұлардың бірқатары жаңадан тұрғызылды. Мәселен, Универсиадалар шежіресінде алғаш рет сайыскерлерге арналып «Атлеттер қалашығы» бой көтерді. Сондай-ақ, Универсиада тари хында қатысушы жоғары оқу орындары саны жағынан рекордтық меже бағындырылып отыр. Қазақ стан жастары аталған додаға 1993 жылдан бері қатысып келеді. Осы уақыт аралығында ел құрамасы сапында 700 спортшы жарысқа түсіп, 125 медальді олжалады. 2015 жылғы Универсиадада биік жетістікке қол жеткізіп, командалық есепте ІІІ орынды еншіледі. 5 алтын, 6 күміс медальді иеленді. Биылғы жарыста да Қазақстан құрамасы абырой төрінен көрінеріне сенім мол. Кеше алғашқы медаль қоржынға түсті. Әйелдер арасындағы 5 шақырымды шаңғымен классикалық стильде жүріп өтуден жарысқан Анна Шевченко қола медальға ие болды. Бұл сында алтын мен күмісті ресейліктер Лилия Васильева мен Анна Нечаевская өзара бөлісті. Сөйтіп, қола жүлде – қоржында. Медальдар топтамасы көбейе бергей. Қарағандылық жерлестерімізден күтер үмітіміз зор.
ҮЗДІКТЕР АНЫҚТАЛДЫ Жақында Приозерск қаласындағы № 2 жалпы орта білім беретін мектептің 9 сыныптары арасында «ЭКСПO – 2017 балалар көзімен» тақырыбында макеттер жобасының байқауы өтті. Мақсаты – «ЭКСПО – 2017» Халықаралық көрмесін өткізудің аясында іске қосылатын нысандардың модель және макеттерін жасау арқылы, мектеп оқушыларының қызығушылықтарын арттыру. Байқауға 9 сынып оқушылары қатысып, өз қолдарымен жасаған макеттерін ел назарына ұсынды. Жоба байқауының бағыттары – «Жасыл экология», «Болашақ энергиясы технологиялары» атты демалыс кешенінің, павильондардың құрылысымен және жұмысымен таныстырды. Оқушылар нысандардың энергетикалық тиімділігін паш етті. Үздік макет дайындап, оның қызметін техникалық тұрғыда көрсете білген 9 «В» сынып оқушысы А.Ергешев 1 орынды иеленді. Сондай-ақ, 9 «Б» сынып оқушылары энергия үнемдеу жобасымен 2 орынды иеленді. Қала әкімінің баспасөз қызметі. ПРИОЗЕРСК қаласы.
Мәуліт айы Төрехан МАЙБАС, «Орталық Қазақстан» Робот еместігіміз анық. Биороботтығымызға кейде сеніп қаламын. Өзекті жан болып көзіме жас алмағаныма біраз уақыт болыпты. Соңғы рет осыдан төрт жыл бұрын анам озғанда кәдімгідей жылағаным есімде. Ал, өткен жексенбіде көз жасыма ие бола алсамшы. Мен ғана емес, жүздеген жан көз жастарына ие бола алса, қане?! Біздер сағынған екенбіз. Ұлық Пайғамбарымыз – Мұхаммед алейһиссаламды... Бесін намазынан кейін ел қала орталығындағы Кеншілер мәдениет сарайына ағылған. Мұнда «Пайғамбарлар Падишасы» атты рухани кеш өтетін еді. Көзге бірден түсетіні ел бір киерлерін үстіне ілген екен. Еңкейген кәрілер жүр. Жастар жағы қою. Орта жастағылар қарасы селдір. Бұл кештің жарнамасын кездес тірмегем. Соған қарамастан осыншама жан жиналғанына жаным семірген. Мұным да түк емес. Кірсем орын жоқ. Ел бір-бірінен билет сұрап жүр. Санаулы уақыттан кейін сарай ішінде аяқ қояр жер қалмаған. Отыр ғандар отырды, аяғына сенгендер тұрды, қалғандары есіктен сығала ған... Әдеттегідей ұлық Пайғамбарымызға құрмет қасиетті Құран оқудан
басталған. Одан кейін әжелеріміз шашу шашып, ел бір-бірін мәулітпен құттықтап, игі тілектерін жеткізген. Мәуліт айту құрметі Теміртау ме шітінің имамына тиген. Ел сілтідей тынған. Ал Тәттімбет атындағы өнер колледжінің тәрбиеленушілері са лауат айтсын. Жиналған қауым осы топқа қосылып, іштей салауат айтып отырды. Мұны да иман жинаған күндеріміз босқа кетпеген деп қабылдадық. Ел ұлық Пайғамбарларын сағынған екен. Жиналған жамиғатты мәулітпен Наурызбай қажы Өтпенов, Өмірзақ қажы Бекқожа, басқа дін иелері құттықтады. Ел-жұртты имандылыққа ұйытқан танымдық уағыз айтылды. Содан сахналық қойылым көре йік. Ұлық Пайғамбарымыздың таңдауы туралы еді. Һақ тағалладан уақи түскен ғой. Адамзаттың асыл ұлының жалғыз баласы Ибраһимнің жанын алу туралы... Жәбірейіл періште кіріп келгенде Пайғамбарымыз қуанады. Алайда, ол жалғыз емес еді, артында жаналғыш Әзірейіл періште тұр еді. Оның келу себебін білген соң ойланады. Жаратушының бұл қай сынағы деп. Басқасын алмай менің жалғыз ұлымды алғаны қалай деп. Жәбірейіл періште сабырға шақырып, таңдауыңды жаса дейді. Не балаңмен бол, не үмбе тіңмен бол деп. Пайғамбар таңдауын жасайды. Һақ тағалла ақ сөйлейді деп үмбетін таңдайды.
ҚҰРМЕТТІ ОБЛЫС ТҰРҒЫНДАРЫ!
Енді баласын алыс сапарға даярлайды. Сапарға шықсаң қайтеді дейді жалғызына. Бала қайда демейді. Шығамын дейді. Алыс сапарға ше дейді әкесі. Бала тағы да алғашқы сөзін қайталайды. Оралмайтын сапарға ше дейді әкесі. Бала тағы да алғашқы сөзін қайталайды.
Осы кез баласының түсі бұзылып, әкесіне басым ауырып барады дейді. Пайғамбарымыз Әзірейілге жалғызымның жанын ауыртпай ал дейді. Осы тұс бала әкесіне күлімсіреп, мейірлене қарайды. Одан иман нұры төгіліп тұр еді... Осы тұста көзіне жас алмаған
жан қалмаған болар. Жиналған жұрт мұрындарын тартып, пысылдап қоя берген. Һақ жаратушыдан уақи келеді. Енді саған ұл бермеймін деген. Пайғамбарлардың Пайғамбары соңғы Пайғамбар еді. Жаратушы оның жалғыз ұлыңның жанын алма-
са Ибраһим елді шатыстыратын еді. Өйткені, ол әкесіне тартып туған көркем мінезді асыл туған еді... Осы жерге келгенде ел көлдей орамалдарын қалталарынан шығар ған. Іштегі өксіктерін жасырмай сырт қа шығарсын. Кәдімгідей дауыстарын шығарып отырды... Сағынған екен мүміні ұлық Пайғамбарын... Сахна төріне белгілі айтыс ақындары Айтбай Жұмағұлов, Мақсат Ахан, Дидар Қами көтерілгенде ел бір серпіліп қалған. Айтары жоқ, олардың арнауы ел көңілінен шықты. Күні бойы тыныш отырған халық орындарынан қозғалақтасып, қол шапалақтап, қошеметтеген. «Жаратқан Алла» әнін орындаған Аманжан Манабаев, басқа да өнер шеберлері, обалы нешік, барын салды. Астаналық өзіміздің жерлесіміз, қара сөз оқудың шебері Салтан Сайран да жиналғандарды үйіріп алған. Әсіресе, оның орындауындағы «Үт соғысы» қиссасы елді бей-жай қалдырмаған. Ел тағы да көз жасына ерік берген... Бұл сағыныш жасы еді...
2017 жылғы 17 ақпанда сағат 15.00-де Кеншілердің мәдениет сарайында Қарағанды облысының әкімі Н.Қ.Әбдібековтің тұрғындар алдындағы есеп беру кездесуі өтеді. Есеп беруді тікелей көрсету Қарағанды облысы әкімдігінің сайтында (karaganda-region. gov.kz) жүзеге асырылады, онда жазбаша түрде сұрақтар қоюға болады. Азаматтарға қолайлы болу үшін 2017 жылғы 17 ақпанда сағат 15.00-ден 18.00 сағатқа дейін 8(7212) 424200; 8 (7212) 424231; 8 (7212) 423201 жедел желі телефондары жұмыс істейді. Ескертулерді, пікірлер мен ұсыныстарды жинақтау үшін қалалар мен аудандардың әкімдіктерінде арнайы жәшіктер орнатылған (өтініштерде Т.А.Ә., мекенжай және байланыс телефондары көрсетілуі керек). Қарағанды облысы әкімінің аппараты.
2
билік. саясат. экономика
31 қаңтар, 2017 жыл www.ortalyq.kz
Облыс әкімдігінде
Мезгіл мәселесі
Даму тынысы
Рауан ҚАБИДОЛДИН, «Орталық Қазақстан» Рауан ҚАБИДОЛДИН, «Орталық Қазақстан»
Кеше облыс әкімі Нұрмұхамбет ӘБДІБЕКОВТІҢ басшылығымен кезекті аппарат мәжілісі өтті. Күн тәртібінде жетім балаларды тұрғын үймен қамтамасыз ету бойынша 2014-2016 жылдарға арналған кешенді жоспардың орындалуы және алдағы кезеңдегі міндеттер, облыстың автокөлік жолдарын жөндеу және тұтас жөндеу жоспарлары мен қазіргі жағдайы туралы маңызды екі мәселе қаралды. Бүгінгі күні облыста жетім балаларға бас-көз болатын 25 ұйым бар. Сондықтан, аймағымызда интернат қабырғасын аттаған балалар мен жастарды әлеуметтік ортаға бейімдеу мақсатында кешенді жұмыстар атқарылуда. Өткен жылы бұл жұмыстардың негізгі бөлімі түйінделіп, жаңа кезеңінің ұйымдастырылуы қолға алынды. Бұл туралы облыстың жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқарма басшысы Мирас Құттыбай баяндама жасады. Оның айтуынша, кешенді жоспардың жүзеге асуы 3 кезеңді қамтиды. 2014-2016 жылдары жоспар бойынша 510 пәтер берілуі тиіс еді. Алайда, аталған мерзім аралығында 316 пәтер ғана ұсынылып, жоспар 62%-ға орындалды. «Жұмыспен қамту жол картасы – 2020», «Өңірлерді дамыту – 2020», «Қолжетімді баспана – 2020» сынды мемлекеттік бағдарламалар арқылы 75 жалдамалы пәтер берілді. 2016 жылғы 24 мамырдағы Қарағанды облысы әкімдігінің кәмелеттік жасқа толмаған балалар жөніндегі Комиссия отырысының хаттамалық тапсырмасына сәйкес, аталған басқарма мамандарымен жетім және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды тұрғын үймен қамтамасыз ету мақсатындағы 2017-2019 жалдарға арналған кешенді жоспар әзірленді. Қала және аудан әкімдері ұсынған мәліметке сәйкес, осы жылдар аралығында 213 пәтер беру жоспарланды. Бүгінгі күні аталған санаттағы жастар мен балалардың тұрғын үй кезегінде тұрғандар саны – 6730 адам.
Күн тәртібіндегі келесі мәселе – облыстың автокөлік жолдарын жөндеу және тұтас жөндеу жоспарлары мен қазіргі жағдайы туралы облыстың жолаушылар көлігі және автокөлік жолдары басқармасының басшысы Абайділдә Санаубаров мәлімет берді. Қарағанды облысының көлік инфрақұрылымын дамыту шеңберінде биылға 27 миллиард теңге қарастырылды. Сөйтіп, жалпы қолданыстағы 470 шақырым автомобиль жолы жөндеуден өтеді. Соның ішінде, республикалық маңызы бар 252 шақырым, облыстық маңызы бар 28 шақырым (3 көпірдің қайта құру жұмыстары жалғастырылады), мақсатты трансферт бойынша қалалар мен аудандарда 83 шақырым, Қарағанды қаласында 43 шақырым жол жөнделеді. Жергілікті бюджет есебінен (1,7 миллиард теңге) ауыл ішіндегі 64 шақырым жол жөнделмек. Сонымен қатар, биылғы жоспары және 2016-2017 жылғы қыс маусымын өткізу туралы «ҚазАвтоЖол» ҰК» Қарағанды облыстық филиалы директоры Қанат Шаймин ақпарат берді. Қарағандыдағы филиалдың биылғы қызметін қаржыландырудың алдын ала жоспары 18 миллиард теңгені құрап отыр. Соның ішінде, қайта құруға – 9,9 миллиард теңге, күрделі жөндеу жұмыстарына – 2 миллиард теңге, орташа жөндеу жұмыстарына – 3,990 миллиард теңге, күтіп ұстауға – 2,165 миллиард теңге. Жалпы айтқанда, барлық бағдарлама бойынша 1380 жұмыс орнын іске қосу жоспарлануда. Оның ішінде жергілікті тұрғындарға – 790 орын.
Өткен жұмада аймақ басшысы Нұрмұхамбет ӘБДІБЕКОВТІҢ төрағалығымен Қарағанды облысы әкімдігінің биылғы жылғы алғашқы отырысы өтті. Отырыс онлайн режимде облыс әкімдігінің ресми сайтында тікелей эфирде көрсетілді. Жиын барысында аймақтың өткен жылғы әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары мен биылға арналған дамудың негізгі міндеттері сөз етілді.
Рауан ҚАБИДОЛДИН, «Орталық Қазақстан» Өткен сенбіде облыс әкімі Нұрмұхамбет ӘБДІБЕКОВ Халыққа қызмет көрсету орталығында болып, азаматтардың тұрақты және уақытша тіркелуіне жасалған жағдайлармен танысты. 6-28 қаңтар аралығында тіркелген 32 мың азаматтың он мыңға жуығы уақытша тіркеуге тұрды. Биылғы 17 қаңтардан бастап, аталған орталыққа бармай-ақ, электронды үкімет порталы арқылы да тіркеуге тұру мүмкіндігі пайда болды. Аймақ басшысы атап өткендей, облыстың халыққа қызмет көрсету орталығы
мамандары мен жергілікті атқарушы органдардың жүйелі жұмыс жасауының нәтижесінде, тұрғындарды тіркеуге қатысты келеңсіз жайттар орын алған жоқ. Сонымен қатар, облыста осы орталықтың жедел тобы да құрылған. Бұл топ оқу орындарына, әскери бөлімдер мен ауруханаларға барып, азаматтарды тұрған жеріне тіркейді. Жоғары оқу орындары басшыларының мәліметінше, облысымызда он бес мыңға жуық өзге қалалардың студенттері бар. 8 жоғары оқу орнында жылжымалы тіркеу пункттері жұмыс жасайды. Бұған қоса, халыққа қызмет көрсету
орталықтарының жұмыс уақыты ұзартылып (08.00-ден 20.00-ге дейін), сенбі-жексенбі күндері де қызмет жасауға көшкен. – Біздің статистикамыз бойынша, көші-қон бөлімі 17 минутта 24 адамға қызмет көрсетіп үлгереді. Стандартқа сәйкес, қызметті күту уақыты – 20 минуттан. Азаматтардың көптеп келуіне қарамастан, біз бұл уақыт өлшемін бұзбаймыз. Нәтижесінде, күніне 200 адам тіркеліп үлгереді, – дейді халыққа қызмет көрсету орталығы департаментінің директоры Сәуле Базарбаева. Қарағанды қаласы.
Кездесу Қарағанды облысының әкімі Нұрмұхамбет ӘБДІБЕКОВ Бүкіләлемдік Кикбоксинг Федерациясының басшылығымен кездесті. WAKO Президенті және вице-президенттері Орталық Азия құрамасында Қазақстан құрама-
сының жарысына қатысу үшін Қарағандыға келген болатын. Нұрмұхамбет Әбдібеков қонақтарға Қарағанды облысын таныстырып, өңір тарихы мен жетістіктері туралы айтты. Бүкіләлемдік WAKOworld кикбокс ұйымы қауымдастығын басқаратын Борислав Пелевич өз тарапынан қазақстандық спортшы-
лардың деңгейін жоғары бағалады. Кездесу барысында сөз болғандай, Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігінің 25 жылында 46 қазақстандық кикбоксинктен әлем чемпионы атағын иеленсе, оның 7-еуі Қарағанды облысынан. – Мен қарағандылықтардың белсенді өмір салтына деген сүйіспенші
ліктерімен ерекшеленетіндіктерін мақтан етемін. Шамамен тұрғындардың үштен төрт бөлігі спортпен тұрақты түрде айналысады, – деді Нұрмұхамбет Әбдібеков. WAKO өкілдері жауынгерлік өнердің дене күшін арттырып қана қоймай, мінезді шыңдайтынын, тәр тіпке дағдыландыратынын атап өтті.
Бұл – әлеуметтік желілердің даму кезеңінде өзекті. Қонақтар спорттық бастамаларға қолдау көрсеткені үшін жергілікті билікке алғыстарын білдірді. Облыс әкімінің баспасөз қызметі.
Имандылық Төрехан МАЙБАС, «Орталық Қазақстан» Қазақ баласы ислам дініндегі өз ұстанымынан қашанда ажырамаған. Өзіндегі білім жетпесе айлап, жылдап білім іздеп, еліне имандылық нұрымен оралған. Сол ілім, сол білім қызыл сәбет кезінде пышырай бастаған. Жиырмасыншы жылдардан бастап діни наным бойынша қудалау қазақ даласында күні кешеге дейін жалғасты. Сонымен, қазақ баласы үшін діни наным көзі жабылғандай болған. Тоқсаныншы жылдардағы жылымықтан кейін дінін түзегісі келгендер абдырап-ақ қалған. Бізді сауаттандыруға қазақ тілінде жазылған діни әдебиеттер шетелден тегін ағылып жатты. Өкініштісі, олардың дін исламмен ешқандай қатысы жоқ еді. Енді ел оқу іздеген. Қырғыз, тәжік елдерінде он жылдап оқыды. Осы екі ортада жержердегі ашылып жатқан мешіттерде кешегі кәмөнестер отырды. Оқу іздеген жастарымыз Шам, Мысыр асып жатты. Ал, ол елдерде мұсылмандық ұстанымдар әртүрлі болды. Олар оралғанда сол ұстанымдарын ала келді. Олар келіп ауылдағы дүмше молдаларды алмастырды. Ол аздайын олардың дәріс оқығандары қаншама?! Еліміздегі қасиетті дін исламымыз осылайша милығып жатты. Есен Шаймұратұлы мына Қарқаралының тумасы болады. Сәулелі күндер келгендей болып көрінгенімен бір ызғардың барлығын бар жанымен сезінген. Оның үстіне жасөспірім баласы Олжас имандылық жолына ұмтылсын. Ауылымызда медресе ашылса ғой деп армандайтын. Сөйткен Олжасы қыршын жасында жол апатынан көз жұмсын. Қайғы сабыр шақырса ұмытылады. Көз алдында арманы асқақ Олжас
ғысы дәріс бөлмелері. Әзірге жиырмадан астам жас білім алып жатыр екен. Негізінен қырықтың үстінде адам қабылдай алады екен. Ұстаздар да бір қауым ел болыпты. Араларында Мысырдан келген дәріскер де бар болып шықты.
тұрып алсын. Баласының арманының біраз жұртшылықтың арманы екенін жақсы түсінген. Содан айналасымен, дін адамдарымен ақылдаса келе қасиетті Қарқаралыда, Құнанбай мешіті жанында медресе ашпақшы болады. Алайда, басқа өңірлер де мұндай оқу орнына зәру еді. Есен енді алғашқы ойынан айнып, медресені облыс орталығынан ашуға бекінеді. Сол кездегі орталық мешіт жанынан жаңа құрылыс бой көтере бастаған. Мұны қала жұртшылығы да бағып отырған. Қолдарынан келер көмектерін ұсынды. Сөйткен құрылыс осыдан сегіз жыл бұрын тоқтап қалсын. Есен Шаймұратұлының татар дәмі таусылған. Ел салауатты құрылыстың ертеңін ойлаған. Ақыры көптеп, көмектеп, қала, облыс әкімдерінің тікелей қолдау көрсетулерімен аяқталмаған құрылыстың тамырында қан бүлкіл-
десін. Әсіресе, «Аспап» құрылыс компаниясының басшысы, ел қалаулысы Төлеген Әшімовтің осы құрылысты өз жауапкершілігіне алуы елді қуантқан. Өйткені, Төлеген бауырымыз қашанда өз ісін аяғына дейін апаратын. Дін өкілдері, оның ішінде мешіт, өңір имамдары Орманбет Болатұлы, Өмірзақ қажы Бекқожа, Қанат Сәдуақас және басқалары құрылыс алаңында жүрді. Есеннің бауыры Ләззат Шаймұратқызы қазақ қыздарына тән қайсарлық танытып, ет бауырларының ісін жалғастырды. Сол құрылыстың бітіп, ел игілігіне айналғанын көз көрді. Өткен жексенбіде иманды құрылыстың тұсаукесері өтті. Оның ашылу салтанатында белгілі айтыскер ақынымыз Дидар Қами жыр төгілдірді. Облыс әкімінің орынбасары Жандос Әбішев сөз сөйлеп, барша жамиғаттың қуаныштарына ортақтастығын айтып, облыс
әкімі Нұрмұхамбет Қанапияұлы Әбдібековтің құттықтауын жеткізді. Наиб мүфти Наурызбай қажы Өтпенов қалың жұртшылыққа жүрекжарды сөзін жеткізіп, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлының құттықтауын оқып берді. Облыс әкімі Н.Әбдібековке, халық қалаулысы Т.Әшімовке, имандылық саласында бір адамдай тер төгіп жүрген Л.Шай мұратқызына мүфтияттың Алғыс хатын тапсырды. Ел ақсақалдарының батасынан кейін жұртшылық медресені бетке алған. Ақ кимешекті әжелер шашу шашып, еңкейген кәрі, жүгірген бала сықпа құрттың, тәтті мәмпесидің дәмін алып жатты. Айтары жоқ, мұнда жатып оқуға керектің бәрі жасалған. Қайда барсаң да мұнтазадай тазалықты көресің. Екінші қабаты жатын орны да, астың-
Одан кейін «Бәрекет» асханасында дастарқан жайылды. Өңір имамы Өмірзақ қажы Бекқожа барша мұсылман баласына, оның ішінде әкелі-балалы Олжас пен Есен Шаймұраттар аруақтарына арнап дұға бағыштады. Сонымен, қаламызда тағы бір имандылық орны бой көтерді. «Олжас Есенұлы атындағы сауат ашу орталығы». Имандылық мектебі қайырлы болсын, жамиғат! Балаңызды медресеге беріңіз. Біл деп беріңіз...
– Өткен жылы облысымызда көптеген нақты жұмыстар жүргізілді. Нәтижесі жақсы деп айтуға болады. Былтыр облысымыздың әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштері тұрақтылық тұғырынан көрініп, өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы саласында, тұрғын-үй құрылысында көрсеткіш өсімі қамтамасыз етілді. Бюджет түсімі 9,9%-ға артып, әлеуметтік салада іске асырылған шаралар нәтижесінде облысымызда он екі мыңнан аса жаңа жұмыс орны ашылды. Тұрғындардың жан басына шаққандағы орташа ақшалай кірісі 2,2%-ға, жалақы 9,4%-ға артып, 123698 теңгені құрады, – деді аймақ басшысы. Сонымен қатар, «100 нақты қадам» Ұлт жоспары шеңберінде институционалдық реформаларды енгізу және жүзеге асыру сынды негізгі бағыт бойынша көптеген жұмыстар атқарылды. Осы тұрғыда, мемлекеттік құқықтың және сот жүйесінің жетілдірілуі, мемлекеттік басқарудың жаңа институттары мен құралдарының пайда болғандығы туралы ерекше айта кеткен жөн. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары қызметінің қарқыны күшейіп, экономика өсімін қамтамасыз ету мақсатында дағдарысқа қарсы ауқымды іс-шара жоспары жүргізілді. Соның ішінде, мүлік пен қаржыны жария ету және жекешелендіру акциясы, өндірістік кәсіпорындарды қолдау, инвестиция көлемін арттыру да бар. «Нұрлы Жол», индустриалды-инновациялық дамыту жобалары, денсаулық сақтау, білім беру, бизнесті қолдау және өзге де салалар бойынша мемлекеттік және үкіметтік бағдарламалар жүзеге асырылды. Мұнымен бірге, облыста қосымша қаражаттар бөлініп, түрлі нысандар бой көтерді. Ауыл шаруашылығы кооперативтерін, жекелеген қосалқы шаруашылықтарды құру, қайта өңдеу саласын дамыту бойынша агроөнеркәсіп кешендерінде ауқымды жұмыс атқарылды. Дұрыс үйлестірілген іс-қимыл нәтижесінде дәнді-дақылдар түсімінің облыс көлеміндегі рекордтық көрсеткішіне қол жеткізілді. Бір миллион тоннадан астам астық орылды. Тұрғындарды, экономика нысандарын, қоршаған орта табиғатын төтенше жағдайлардың орын алуынан қорғап қалған күрделі жұмыс туралы да айтпай кетуге болмас. Мысал ретінде, су тасқынына қарсы өткен жылғы атқарылған ауқымды шараларды айтуға болады. Уақытылы әрекет етудің нәтижесінде, кенттер мен ауылдар апатты жағдайларға ұшырамады. Күйдіргі ауруы ауыздықталып, таралуына жол берілмеді. Облыс ел Тәуелсіздігінің 25 жылдық мерекесін атап өтуге қатысты белсенділік танытып, өзінің 80 жылдығын да ескерусіз қалдырмады. Атаулы күндерге арналып, әлеуметтік-эконмикалық нысандар қолданысқа берілді. Инвестициялық жобалар бастамасы жаңа биіктерге көтерілді. Астанадағы Қарағанды облысы күндері аясында «Қуатты аймақ – қуатты Қазақстан» ұранымен Тәуелсіздік жылдарындағы Қарағанды облысының жеткен жетістіктеріне орайластырылған көрме өтті. Осы тектес салтанатты шаралар облыстың барлық аймақтарын қамтыды. Отырыс барысында өткен жылдың есебі мен биылғы жоспарлары туралы бірқатар басқарма
басшылары есеп берді. Олардың қатарында экономика және қаржы, өнеркәсіп және индустриалды-инновациялық даму, ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік, құрылыс және басқа да басқармалардың басшылары бар. Сонымен, өткен жылы облыс экономикасында айтарлықтай өсу байқалды. Тауар өндіру көлемі 21,5%-ға, қызмет ауқымы – 7%-ға өсті. Жалпы аймақтық өнім көлемі – 2,6 трлн. теңгеге жетті. Өткен жылғы облыстық экономикалық өсімнің басты драйверін өндірістік, ауыл шаруашылығы, транспорт, қаржылық сектор құрады. 2015 жылмен салыстырғанда өндіріс көлемі 4,9%-ға өсіп, облыс көрсеткіші республика бойынша 2 орынға тұрақтады. Саланың орташа айлық өсімі 4,3%-ды құрады. Өндірістегі өсімнің негізгі көзін өндірістік және өңдеу саласының, сонымен қатар, тау-кен өндірісінің өнімдері құрады. Аймақ басшысының айтуынша, өткен жылдың 6-желтоқсандағы Индустриаландыру картасы облыстағы өндіріс көлемінің артуына ықпал етті. Өндірістік өнімдердің көлемі республика бойынша 10,2%-ды құрады. Бұл – Атырау облысынан кейінгі 2 орын. Ал, өңдеу саласы бойынша көрсеткіш – 19,4%-ды құрап 1-ші орынға көтерілсе, еңбек өнімділігі 65 мың долларға жетіп, 1-ші орынға табан тіреді. Ауыл шаруашылығы саласы да белсенді даму үстінде. Облыс ауыл шаруашылығының ішкі өнім көлемі мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығы есебінен 8,6%-ға өсті. Саланың өрістеуіне 2015 жылмен салыстырғанда 25,3%-ға өскен инвестиция көлемі де айтарлықтай ықпал етті. Бұл ретте аймақ басшысы облыс экономикасының негізгі тірегі – өндіріс орындары мен тау-кен өнеркәсібі ғана емес, ауыл шаруашылығы екенін де баса айтты. Өткен жылы облыс Біріккен Араб Әмірлігіне 3000 қозы экспорттаған екен. Айта кетейік, бұған дейін облыс әкімі қой шаруашылығын дамытуды айтқан болатын. Дегенмен, бұған жауапты тұлғалар қой өсіру кәсібінің тиімсіздігін айтып, дәйекті дәлел келтіруге тырысқан еді. Осы ретте, Нұрмұхамбет Қанапияұлы Ақтоғай ауданындағы инвестиция тарту жұмысының толыққанды атқарылмай жатқандығын да айтып өтті. Экономикалық өсімді қалыптастыруға «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы кәсіпкерлікті дамыту мен қолдауға айтарлықтай ықпал етуде. Құрылыс саласында 147,8 миллиард теңгенің жұмысы орындалған. Физикалық көлемнің индексі 87,7%-ды құрады. Аймақ бойынша 340,8 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Инфрақұрылымды дамыту мен экономиканы қолдаудың басты тетігі ретінде мемлекеттік бағдарламалар мен дағдарысқа қарсы жоспарларды айтуға болады. Облыстың экономика және қаржы басқармасының басшысы Ольга Чернявскаяның айтуынша, мемлекеттік және үкіметтік бағдарламаның аясында өткен жылы 72,2 миллиард теңге немесе 96,5% игерілді. Сонымен бірге, облыс экономикасын дамыту белсенді әлеуметтік саясатты жүзеге асыруға жол ашты. 12540 жаңа жұмыс орны ашылды. Денсаулық сақтау саласында 2015 жылмен салыстырғанда ана мен бала өлімі азайды. Сонымен қатар, туберкулезге шалдыққандар мен қайтыс болғандар саны қысқарды. Баяндамашылардың мәліметін назарға алған облыс әкімі Нұрмұхамбет Әбдібеков, өткен жылдың облыс үшін оң ықпалы басым болғанын атап өтті. Отырыс қорытындысында ай мақ басшысы бірқатар нақты тап сырмалар берді. Олардың қатарында Елбасы, Президент Әкімшілігі, ҚР Премьер-Министрі және басқа да жоғары органдар тапсырмаларын сапалы және ұтымды жүзеге асыру және «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын тиімді жүзеге асыруды жалғастыру бар.
ҚОҒАМ
31 қаңтар, 2017 жыл www.ortalyk-kaz.kz www.ortalyq.kz
Облыс әкімінің есебі қарсаңында
Мемлекеттік жастар саясаты – қоғамның стратегиялық ресурстарының дамуының маңызды бағыттарының бірі. Болашақтағы Қазақстанның жолы жас ұрпақпен тікелей байланысты. Бүгінгі күні жастар өзінің әлеуетін жүзеге асыру үшін жаңа мүмкіндіктерге ие. Осы үшін кәсіби мансап пен тұлғалық өсу қалыптастыруда тең мүмкіндіктер құрылуда. Өз сөзінде Ел Президенті, Ұлт Көшбасшысы Н.Ә.Назарбаев жас ұрпаққа назар аударып, былай деп айтқан болатын: «Сендер – болашаққа деген үкілі үмітіміздің тірегісіңдер. Біздің бүгінгі атқарып жатқан қыруар шаруаларымыз тек сендер үшін жасалуда». Жастар саясатының басым бағыттары мемлекеттік және салалық бағдарламаларда көрсетілген. Жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқарманың жұмысы Мемлекет Басшысының жолдауына, «Болашаққа жол» 2020 жылдарға дейінгі мемлекеттік жастар саясатының тұжырымдамасына, «Мемлекеттік жастар саясаты туралы» Қазақстан Республикасының Заңына негізделеді. Жастар саясатының басым бағыттары мемлекеттік және салалық бағдарламаларда көрініс тапқан. Сонымен қатар, облыста 2014-2016 жылдарға арналған жетім және ата-аналардың қамқорлығынсыз қалған балаларды тұрғын үймен қамтамасыз ету бойынша, жастарды әлеуметтік қолдауды жетілдіру бойынша Кешендік жоспарлары орындалуда. «Жасыл ел», «Дипломмен ауылға!», «Жастар тәжірибесі», «Серпін-2050» жобалары жүзеге асырылуда. Қарағанды облысында 304 269 жас азамат өмір сүреді. Қалалық жастардың үлесі – 231 733 адам (76,2%), ауыл жастары – 72 536 адам (23,8%). Әлеуметтік қолдау шараларымен жастарды толықтай қамту мақсатында 2016 жыл бойы облыстың аймақтары кесіндісінде жастар арасында жағдайға талдау жасалып, атқарушы органдардың тарапынан айрықша назар аударуды талап ететін бағыттар анықталып, іс-шаралар және жобалар қатары жүзеге асырылды. 2016 жылы жастар арасында келесідей әлеуметтік зерттеулер өткізілді: «Заманауи жастар: жағдайға талдау» және «Жастардың діни көзқарастары». Алынған қорытындыларға сәйкес мемлекеттік жастар саясатымен қанағаттандырылу деңгейі 88,4%; жас респонденттердің 74,5%-ы өздерін патриотпыз деп санайды; 56,4%-ы біздің елде дінаралық қарым-қатынас саласында жүргізіліп жатқан саясатқа оң бағасын береді; жас азаматтар үшін негізгі құндылықтар болып отбасы (30,8%), достық (26,4%), махаббат (26,0%), өмір (25,5%) саналады. Қолданбалы зерттеулердің қорытындысы облыстағы қоғамдық-саяси жағдайдың жағымды жоғары көрсеткіштерін көрсетті. Облыста 19 жастар ресурстық орталығы қызмет атқарады, оның ішінде 1 – облыстық деңгейде. Орталықтардың штаттық бірліктері артып келе жатқандығы байқалады. Мәселен, 2015 ж. жалпы штаттық саны 139 бірлікті құраса, 2016 ж. – 149 құрады. Орталықтардың штаттық кестесіне 20 психолог және 22 заңгер кіреді. 2016 жылы ресурстық орталықтармен бірлесе
200 мыңнан аса адамның қатысуымен 3 мың әртүрлі іс-шаралар өткізілді. Жастардың өзін-өзі басқару органдары белсенді дамуда. Аймақтың кәсіпорындарында 7 жастар ісі жөніндегі комитеттер қызмет етуде, ЖОО мен колледждерде – 60. Олардың барлығы аймақтық жастар ресурстық орталықтарымен тығыз жұмыс жасайды, өзара ынтымақтастық жөнінде Меморандумдар қабылданған. Заңнамалық бекіту алған консультативтік-кеңесші органдардың мәртебесінің артуы байқалуда. Облыс әкімінің, аймақ әкімдерінің төрағалығымен өтетін жастар ісі жөніндегі Кеңестердің отырыстарында жүйелі түрде жастар саласының маңызды сұрақтары қарастырылады және олар бойынша шешімдер қабылданады. «Дипломмен ауылға» (99 адам жұмыспен қамтылды), «Жасыл ел» (еңбек маусымында 1500 адам еңбек етті) жобаларын табысты жүзеге асыру жалғастырылуда. Сонымен қатар, жастарды қолдаудың неғұрлым танымал құралы ретінде «Жұмыспен қамту жол картасы – 2020» бағдарламасы аясындағы «Жастар тәжірибесін» атап өткен жөн. Ол бойынша 2016 жылы 1204 жас азамат жұмысқа орналастырылды. Жалпы 26 349 адам жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларымен қамтылды. Ауылды дамыту үшін жастарды ынталандыру мақсатында жыл сайын облыс әкімінің гранты табысталады. 2016 жылдың тамыз айында ауыл және жұмысшы жастар Форумы аясында жастар кәсіпкерлігін дамытуға 2 млн.теңгенің гранттары табысталды. Жалпы 2005-2016 жылдар аралығында жалпы сомасы 30 млн. теңгені құраған 158 грант бөлінді. Осындай жобалар облыстың аудандарында да жүзеге асырылуда. Шалғайдағы селолық округтер мен ауылдардың жас азаматтары ұсынған жобалар басымдылыққа ие болады. Алынған гранттар әлеуметтік бағытталған жобаларды дамытуға салынды. Ауыл жастарын қалада жұмыспен қамтуға, яғни, жұмыссыз және өзін-өзі жұмыспен қамтыған жастарға жәрдемдесу мақсатында «Жас Отан» жастар қанатымен бірлесе отырып «Кеңес орталығы» консультативтік орталығының жұмысы ұйымдастырылды. Мемлекеттік және салалық бағдарламалар аясында жастар үшін мемлекеттік қолдау құралдар туралы түсіндіру жұмыстары ұйымдастырылды. Өткен жылдың қорытындысы бойынша 4 кеңейтілген қабылдау өткізіліп, жастар қатарынан 800-ден аса адам кеңес алды, өзін-өзі жұмыспен қамтыған жастар жиналатын орындарда 40 кездесулер өткізіліп, жалпы 350 адам қамтылды. Қазіргі таңда облыста 85 жастардың ҮЕҰ тіркелген. Олардың жұмыстарының басты бағыттары жастардың қызығушылықтарын және құқығын, шығармашылық әлеуетін белсендіру, салауатты өмір салтын құру, азаматтық белсенділігін дамыту, патриоттық тәрбиелеу болып табылады. 2016 жылы жастардың ҮЕҰ қатысуымен 20-дан астам жоба жүзеге асырылды. Жастар саясатын жүзеге асыруға қатысу жастарға әдістемелік және тәжірибелік
көмек көрсету, «дөңгелек үстелдер», семинарлар, конференциялар, акцияларды және бұқаралық іс-шараларды өткізу пішінінде жүзеге асырылады. Жыл сайын өткізілетін «Жастар-жастарға» ақпараттық-мәдени керуенінің ролін айрықша атап өткен жөн. Жобаға мемлекеттік органдар мен қызығушылық танытқан органдардан бөлек жастар үкіметтік емес ұйымдары да қатысады. Жас көшбасшылар жастардың өзекті мәселелері бойынша әдістемелік қолдау көрсетіп, қала және ауыл жастары арасындағы ынтымақтастықты нығайтады. Балалар үйінің түлектерінің өмір сапасын жақсарту, әлеуметтік және құқықтық кепілдікті қамтамасыз ету үшін облыста 2014-2016 жылдарға арналған жетім және ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балаларды тұрғын үймен қамтамасыз ету бойынша Кешендік жоспары жүзеге асырылды. Жоспарды жүзеге асыру аясында көрсетілген санаттағы жастар үшін 20142015 жылдары 268, 2016 жылы 114 пәтер ұсынылды. Осы категориядағы жастарды тұрғын үймен қамтамасыз ету мәселесінің маңыздылығына орай, 2017 жылы Кешендік жоспарды жүзеге асыру бойынша жұмыстар жалғасатын болады. Кеңестік, психологиялық және құқықтық көмек көрсету мақсатында 2013 жылдан бері облыстық Ресурстық орталық жанындағы балалар үйінің түлектерін әлеуметтік бейімдеу қызметі жұмыс атқарады. Қызметте жұмысқа орналасуға құқықтық және тәжірибелік көмек, тұрғын үй алу үшін кезекке тұруға, құжатты қайта қалпына келтіру және рәсімдеуге, жәрдемақы алу үшін өтініш жазуға және т.б. көмек көрсетіледі. Жалпы қызмет еткен кезең аралығында 740 құқықтық және 159 психологиялық кеңес, 58 тренингтер өткізілді. Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігі нің 25 жылдығы, саяси және қоғам қайраткері Әлихан Бөкейхановтың 150 жылдығы, Қарағанды облысының 80 жылдығы секілді ұлттық және мемлекеттік мерекелерді, маңызды оқиғаларды тойлау аясында өткізілетін барлық іс-шараларға облыс жастарының белсенді қатысатынын атап өткен жөн. Мысалы, жас азаматтар «Жастар дәстүрлі құндылықтар үшін», «Менің елім – Мәңгілік ел» жастардың республикалық форумдарына, ғалым, қазақтың тұңғыш математик-профессоры Ә. Ермековтің 125 жылдығына арналған математикадан Республикалық олимпиадаға, облыстық және республикалық жастардың Дельфий ойындарына, «Жастар – Қазақстанның болашағы» аймақтық студенттер фестиваліне және т.б. қатысты. 2005 жылдан бастап жемісті қоғамдық қызметі үшін облыс әкімінің «Қайнар» жастар сыйлығы әртүрлі номинациялар бойынша табысталады. Жалпы осы уақыт аралығында 100-ден астам жас азамат сыйлықтың лауреаты атанып, сыйлықтың жалпы сомасы 35 млн.теңгені құрады. Сонымен қатар, осындай жобалар облыстың бірқатар аймақтарында жүзеге асырылуда. (Қарағанды қ. – «Дарын», Теміртау қ. – «Жас ұлан», Сәтпаев қ. – «Мақсат», Қарқаралы
ауданында – «Сұңқар», Шет ауданында – «Жас қыран» және т.б.). Облыста 70 еріктілер тобы қызмет атқарады. Олардың қатарында студент және оқушы жастардың ішінен 1500-ден астам жас азамат бар. Топтардың негізгі қызметі – қайырымдылық көмек көрсету, әртүрлі іс-шараларды өткізуге жәрдемдесу және т.б. Бүгінгі күні еріктілер қозғалысы қызметін дамытудағы негізгі назар «Expo-2017» Халықаралық мамандандырылған көрмесін ұйымдастыруға бағытталған, оған 300-ден астам студент қатысатын болады. 2015 ж. бастап ҚР БҒМ-нің «Жастар» ғылыми – зерттеу орталығымен бірлесе Сәтбаев қаласында «Жастарға мейірімді қала» атты пилоттық жобасы іске қосылды. Жоба аясында «Жастарға мейірімді қала» жүйесіне кіретін әр қала, ауданда 2016-2020 жылдарға арналған мемлекеттік жастар саясатын іске асыру стратегиясы әзірленген. Қазіргі таңда аталмыш жобаға облыстан Саран, Приозерск қалалары, Қарқаралы және Осакаров аудандары кірді. Мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыруда маңызды ролді бұқаралық ақпарат құралдары атқарады. Облыстағы БАҚ-да тұрақты түрде жастар тақырыбына арналған материалдар мен сюжеттер жарияланып тұрады. Жалпы облыста 12 жастардың бұқаралық ақпарат құралдары тіркелген. Ағымдағы жылдың есепті кезеңінде жастар саясаты саласына қатысты 765 мақала мен сюжеттер жарияланды. Жастардың жағдайына тиімді талдау жасау мақсатында Қарағанды облысының жастар төлқұжаты дайындалып және үнемі жаңартылып отырады. Паспортта жастардың негізгі даму бағыттары бойынша статистикалық көрсеткіштер мен ақпаратты-аналитикалық материалдар көрсетілген. Бұл жастар саласындағы жұмысты жетілдіруге және түйінді мәселелерді шешуге көп көмегін тигізеді. 2017 жылы өзінің тиімділігін көрсеткен және жастармен мекен-жайлық жұмысқа бағытталған жобаларды жүзеге асыру жоспарлануда. Атап айтар болсақ, жұмыспен қамтуға жәрдемдесу және орналастыру, жастар кәсіпкерлігін дамыту, жастардың бос уақытын ұйымдастыру сияқты ұзақ мерзімді жобалар жүзеге асырылатын болады. Қорытындылай келе, 2016 жылы мемлекеттік жастар саясаты саласында бірқатар жұмыстар жүргізілгенін атап өткім келеді. Сонымен қатар, біз қоғам дық үдеріске жастарды тарту, оларды өзін-өзі дамытуға ынталандыру және жағдай жасау бойынша жұмыстың тиім ді әдістерін іздеуді жалғастырудамыз. М.ҚҰТТЫБАЙ, «Қарағанды облысының жастар саясаты мәселелері жөніндегі басқармасы» ММ басшысы.
Елбасы 2014 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан халқына Жолдауында қазіргі күні жер заңнамасын жүзеге асыру саласындағы жер саясатының негізгі бағыты жер нарығын дамыту, жер ресурстарын пайдалануға инвестициялар тарту, жерді тиімді пайдалану мен қорғау үшін жағдайлар жасау болатындығын атап көрсетті. Облыс аумағы 42 млн. 798 мың га құрайды, оның ішінде ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер – 14 млн. 022 мың га, немесе облыс жер қорының 32,8 %. Бұл жерлер 7 мың 338 жер пайдаланушыға бекітілген. Елбасының жолдауын орындау мақсатында 2015 жылғы 9 ай ішіндегі облыстың әлеуметтік-экономикалық даму қорытындысы бойынша Қарағанды облысы әкімдігінің қаулысымен аудан әкімдіктеріне босалқы жерді ауыл шаруашылығы айналымына тарту мен ауыл шаруашылығы мақсатындағы пайдаланылмай жатқан барлық жыртылмалы – жарамды жерлерді, суармалы жерлерді айналымға тарту бойынша 2016-2020 жылдарға арналған жоспарларын жасауға тапсырма берілді. Жер қатынастары басқармасы аудан әкімдіктерімен бірлесе отырып жоспарларды жасақтады және бекітті. Ауыл шаруашылығы айналымына енгізудің жылдық жоспарына сәйкес 2016 жылы ауыл шаруашылығы айна-
лымына бекітілмеген ауыл шаруашылығы алқаптарының 418,5 мың га тарту жоспарланған, оның ішінде 51,4 мың га егістік жерлер. 2016 жылы әкімдіктермен нақты ауыл шаруашылығы айналымына ауыл шаруашылығы алқаптарының 367,0 мың га тартылған, оның ішінде 26,3 мың га егістік жерлер. Ауыл шаруашылығы алқаптарды айналымға тартудың жылдық жоспары 87,7 % , егістіктің – 51,2 % орындалған. Босалқы жерден берілген жердің жалпы аумағы – 277 мың га конкурс бойынша берілді және 90,0 мың га инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бойынша берілді. Ауыл шаруашылығы айналымына тартумен белсенді түрде Ақтоғай, Қарқаралы және Осакаров аудандары айналысып, жоспар 252, 204, 100 пайыздарға орындалды. Жер қатынастары басқармасы облыстың аудан кескінінде ауыл шаруашылығы жерлерінде жыртылмалы – жарамды және суармалы жерлерді пайдалану бойынша мониторинг жүргізеді. Сонымен 2016 жылы облыс бойынша егістік өткен жылмен салыстырғанда 41 мың гектарға арттырылып, 2016 жылға арналған жоспармен салыстырғанда 56 мың гектарға артты. Егістіктің ұлғаюы өткен жылмен салыстырғанда Осакаров ауданында 36 мың га, Нұра ауданында 19 мың га, Абай ауданында 10 га және Бұқар жырау ауданында 7 мың га анықталған. Сонымен қатар, өткен жылмен салыстырғанда Қарқаралы және Ұлытау аудандарында егістік 30 және 6 мың гектарға азайды. Тыңайған жерлер өткен жылмен салыстырғанда 41 мың гектарға азайды, Нұра және Осакаров сияқты аудандарында 25 және 24 мың гектарға. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды және тиімді пайдалану үшін облыс әкімдігі Қазақс-
3
тан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Жер ресурстарын басқару комитетімен бірлесіп «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды және тиімді пайдалану жөніндегі міндеттерді жүзеге асыру шараларының жоспарын» әзірлеген және бекіткен. Сондай-ақ, облыс әкімінің (2016 жылғы 5 мамырдағы № 72-ө) өкімімен ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді
анықтау үшін жүргізіп жатқан жер реформа мәселелері бойынша сауалнама жүргізілген. 2016 жылдың мамыр айы мен қазан айының аралығында облыс бойынша тұрғындардың жер мәселелері бойынша түсініктер алу үшін «Call-орталық» қызметтерін жасады. Осы «Call-орталықтың» номерлеріне (56-89-59, 56-88-90) облыс тұрғындарынан 157 қоңырау келіп түсіп, 102 сұрақ бойынша түсініктеме беріліп, ал 51 сұрақ қала және аудан әкімдіктеріне уақытылы қарастыру және қоңырау шалғандарға жауап беру үшін жолданған. Сонымен қатар, облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес 2016 жылдың 7 маусымынан бастап облыстың қалалары мен аудандарында жер заңнамасын түсіндіру және Қазақстан Республикасының Жер кодексін жетілдіру бойынша ұсыныстарды жинақтау үшін қоғамдық пункттер ашылды. Облыстық «Call-орталығына», азаматтарды қабылдау қоғамдық пункттерге және облыстың қалалары мен аудандарында басқарманың басшылығымен өткізілетін жеке кездесуде келіп түскен сұрақтар мен ұсыныстар Қазақстан Республикасының жер реформасы жөніндегі комиссиясына және Қарағанды облысының Қоғамдық кеңесіне тұрақты жолданып отырды. Жер қатынастары басқармасы жер реформасы жөнінде «Қазақстан-Қарағанды», «Астана» ТД мен Қарағанды Бірінші телеканалдарында сұхбаттар берді. Сон-
ұтымды пайдалануға, айналымға енгізуге және тұрғын үй-коммерциялық мақсаттағы жер учаскелерінің нысаналы мақсатына сай пайдаланылуына мониторинг пен бақылау жасау жөніндегі облыстық комиссия құрылды. Осындай жұмыс топтары барлық аудандар мен қалалар әкімдіктерінде құрылды. Жер қойнауын пайдалану саласындағы өкілетті орган мен заңды тұлғалар арасында жасалған келісім шарттар негізінде «Қарағанды облысының жер қатынастары басқармасы» мемлекеттік мекемесі 33 қаулылар дайындап, ал облыс әкімдігі оларды қабылдаған, ол бойынша 24 жер пайдаланушыларға жер учаскелері берілді. 24 жер пайдаланушыларға берілген жерлердің жалпы аумағы облыс бойынша 3 777,4 га құрады. Республикалық бюджетке қайтаруға жататын ауыл шаруашылығы өндірісінің шығын сомасы 106 555 356 теңге құрады. Есепті жылы облыста елді мекендерде жер учаскелері жеке меншікке берілген кезде олар үшін төлемақының базалық ставкалары әзірленіп, бірлескен Қарағанды облысы әкімдігінің 2016 жылғы 11 сәуірдегі № 24/07 Қаулысымен және Қарағанды облыстық мәслихатының 2016 жылғы 28 сәуірдегі № 30 Шешімімен бекітілген. Сонымен қатар, жер қатынастары басқармасымен Балқаш, Жезқазған, Приозерск, Сәтбаев, Шахтинск қалаларының базалық ставкаларына түзету коэффициенттерін бекіту жөніндегі жұмыстар жүргізілген. Облыстық мәслихаттың VI сессиясының 2016 жылғы 12 желтоқсандағы № 140 шешімімен жоғарыда аталған қалаларының бағалау аймақтарының шекаралары және базалық ставкаларына түзету коэффициенттері бекітілді. Басқарма Қазақстан Республикасы Президентінің жер заңнамасының кейбір нормаларын қолдануға мораторий енгізу туралы 2016 жылғы 5 мамырдағы № 248 жарлығы бойынша жер заңнамасының нормаларына түсіндіру жұмыстары жүргізілген. Жер реформасын түсіндіру барысында басқармамен жер заңнамасының жаңа нормаларына азаматтардың көзқарасын
дай-ақ, облыстық телеканалдарда басқарма мамандары телевизиялық бағдарламалар мен брифингтерде жер мәселелері бойынша сұхбаттарға қатысқан. Сонымен қатар, жер қатынастары саласында әлі толық шешілмеген мәселелер де бар. Мысалы, ауыл шаруашылығы айналымына тартылған ауыл шаруашылығы алқаптардың түгендеу материалдары бойынша пайдаланылмай жатқан 1835,2 мың гектар, оның ішінде 214,0 мың егістік алқаптар анықталды. Олар бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шаралар қабылдануда. Бұдан өзге, бірқатар қалаларда инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымдарды қамтамасыз ететін алаңдардың болмауына орай, жеке тұрғын үй салу үшін жер учаскелерін бөлуде мәселелер туындап, жер учаскелерін алуға кезектер ұлғаюда. Ағымдағы жылы басқарма алдында келесі міндеттер тұр: – Аудан әкімдіктерімен бірлесе отырып, 2017 жылға арналған барлық пайдаланылмай жатқан жыртылмалы-жарамды жерлерді ауыл шаруашылығы айналымына тарту жоспарын әзірлеу қажет; – Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге ревизия жүргізу және облыстық барлық аудандары мен қалаларында олардың тиімді пайдаланылуы мәселесіне талдау жасау; – Ауыл шаруашылығы айналымына тарту және пайдаланылмай жатқан жерлерді мемлекет меншігіне қайтару жөніндегі жұмыстарды жалғастыру; – Жер заңнамасы нормаларын түсіндіру жөніндегі жұмыстарды жалғастыру. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді тиімді пайдалану мәселесі облыс әкімдігінің, жер қатынастары басқармасының, қала және аудан әкімдіктерінің тұрақты бақылауында. Д.ТЕРЕХОВ, «Қарағанды облыстық жер қатынастары басқармасы» ММ басшысының міндетін атқарушы.
Ықылас Тәуелсіз Қазақстанның тоталитарлық коммунистік қоғамнан қалған «қу тақырға» құрылғаны баршамызға аян. Өнеркәсіп пен өндіріс салалары дағдарысқа ұшырап, экономика жеріне жете тұралады, қалалар мен ауылдарды жұмыссыздық пен жоқшылық жайлады, ел санасында күдік пен үміт арпалысты. Егемендігі осындай тығырықтан басталған ел экономикасы ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың биік мақсаттарды көздеген сындарлы саясатының, кемеңгер даналығының арқасында аз жылдар ішінде қарыштап дамыды, мемлекетіміз халықаралық саяси-экономикалық аренада ешқандай мемлекеттің дамуына ұқсамайтын жаңа тұрпатты, мақсаты мен нәтижесі айқын, өзіндік сара жолын салды. Тәуелсіздік тізгіні қолына енді тиген ел үшін бәрінен бұрын жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға өту және бұрынғы экономикалық байланыстардың үзілуі жағдайында экономикалық реформаларды жүргізу аса қиынға соқты. 1992 жылдың басында Елбасы Н.Назарбаевтың басшылығымен «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы» жасалды. Ол еліміздің тарихындағы орташа мерзімге арналған тұңғыш даму жоспары еді. Бұл 1990-1991 жылдардағы
экономикалық дағдарыс кезінде ойластырылмай жасаған іс-шаралардан бас тартып, елдің даму жолын әбден айқындап алып барып ойластыруға бағытталған ал-
ғашқы жоспар болды. Үш жылға арналған мемлекеттің қалыптасуы мен дамуы стратегиясында еліміздің мемлекет ретінде қалыптасуы қарастырылды.
Мемлекеттің қалыптасуы ең алдымен биліктің мемлекеттік институттарын құрудың, жалпы халықаралық аренада мемлекет ретінде танылуға жетудің, дүниежүзілік әртүрлі ұйымдарға кірудің қажеттілігін көрсетті. Бұл алғышарттарды орындамай әлемге мемлекет ретінде танылу мүмкін емес еді. Бұл құжат Елбасымыздың сөзімен айтқанда «тірі қалудың стратегиясы ретінде өз мақсатын орындап шықты деп нақты айта аламыз. Атап айтқанда, ол біздің кім екенімізді, таяу және алыс болашақта кім болатынымызды айқындап берді». Елбасы 1997 жылы Қазақстан халқына жолдаған алғашқы Жолдауында еліміздің 2030 жылға дейін дамуының стратегиясын ұсынды. Уақыт оның ел болашағы үшін батыл әрі даналық көрегендікпен жасаған игілігі ұшан-теңіз қадам екенін бүгінде айқын дәлелдеп отыр. «Мәңгілік Ел» идеясын, татулық пен ынтымақтастықты, халықтар достығы мен бейбітшілікті, баянды тұрақтылық пен халықаралық саяси-экономикалық мәдени
байланыстарды, өзара тиімді әріптестікті тұғырына арқау еткен мемлекетіміз тәуелсіздігінің 25 жылында дамыған 30 елдің қатарынан орын алып қана қоймай, Еуразия құрлығындағы бейбітшіл биік беделі халықаралық дәрежеде мойындалған бірден-бір мемлекетке айналды. Президентіміздің 2005 жылғы «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңғыру жолында» атты халыққа Жолдауынан кейін мемлекетті реформалаудың кезең-кезеңге негізделген жаңа үрдісі басталды. Елбасы айқындаған «Қазақстан – 2050» бағдарламалық құжатында белгіленген мемлекеттік реформалық іс-шаралар мүлтіксіз жүзеге асып, еліміздің әлеуметтік- экономикалық күшқуатының жыл өткен сайын еселеп артуының, елімізде демократияның жарқырай жаңғыруының негізгі алғышарты болды. Бейбітшілігі мызғымайтын өркенді елі міздің халықаралық нық сенімге ие болған әлемдік абыройлы даңқы республикамызға жыл сайын миллардтаған инвестиция құюда.
Еліміздің Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік кеңесіне мүше болуы, Астананың «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесін өткізу мәртебесін иеленуі соның айқын айғағындай. Президентіміздің мемлекеттік басқарудың заманауи, демократиялық үлгісін қалыптастыру саясатын әділетті де ел мүддесіне тиімді жүргізуінің нәтижесінде республикамызда кәсіби Үкімет, пәрменді Парламент, тәуелсіз сот билігі қалыптасып, халыққа қалтқысыз қызмет етуде. Қазақстан Республикасының Президентінің билік тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мәселелері жөніндегі Үндеуі билік тармақтары – атқарушы билік, өкілетті билік және президенттік билік арасындағы әділетті тепе-теңдікті орнату арқылы қоғамды демократияландыруда жасалған нақты қадам деп білеміз. Екіншіден, үндеудің мақсаты Парламенттің халық алдындағы, Үкіметтің әлеуметтік-экономикалық салаларды дамытуға деген жауапкершілігін арттыру болып табылады. Үндеудегі жаңашылдық елімізде мемлекеттік басқару ісін жетілдіруге негізделгені сөзсіз және қоғамдағы ашықтықты айқындай түседі. Сонымен қатар, бұл құжат ел дамуының жаңа сапалы кезеңге көтерілгенінің ақиқаты деп білеміз. Ғазым ЖАРЫЛҒАПОВ, Ғалым Жарылғапов атындағы аграрлық колледждің директоры, облыстық мәслихаттың депутаты.
4
аймақ ажары
31 қаңтар, 2017 жыл www.ortalyq.kz
Қазақстан полициясына – 25 жыл
Бәрекелді!
Сағыныш ӘБІЛОВА, «Орталық Қазақстан» Жалпы, былтырғы жылы да бюджеттің орындалысы, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, агроөнеркәсіп кешені мен шағын бизнесті дамыту, аудан тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыру, аз қамтылған азаматтарға әлеуметтік қолдау көрсету, жұмыссыз азаматтарды, жастарды жұмыспен қамту бойынша ауқымды жұмыс атқарылды. Осындай іргелі істердің нәтижесінде, Қарқаралы ауданы әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштері бойынша аудан, қалалар қатарында бірінші орынға шықты. Өнеркәсіп саласында жоспарлы жұмыстар жүзеге асты. Саладағы өнімнің көлемі 3567,9 млн. теңгені құрады. Индустрияландыру картасына «Көктасжал» мыс кен орнында тау-кен кешенін салу және пайдалану» жобасы мен «Алайғыр кен орнында полиметалдық кендерді өндіру және қайта өндеу» жобасы еніп, «Алтайполиметаллы» кәсіпорыны іске қосылды. Елбасының «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының тиісті бағыттары аясында әлеуметтік сала, білім, денсаулық, мәдениет салаларындағы көрсеткіштеріміз айтарлықтай болды. «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020» бағдарламасының үш бағыты бойынша тиісті жұмыстар жасалып, жоспар артығымен орындалған. Ауыл шаруашылығы саласында да елеулі алға басушылықтар бар. Бұл саладағы өнімнің көлемі 23 221,9 млн. теңгені құрады. Жоспар 120,8%-ға орындалды. Сүт, ет, сол сияқты жұмыртқа мен жүн өнімінің көлемі де артқан. Ірі қара мен жылқы саны өсіп, «Сыбаға», «Алтын Асық», «Құлан» бағдарламалары бойынша жүйелі жұмыстар жалғасын тапты. 2016 жыл бойынша негізгі капиталға салынған инвестиция көлемі 15 798,7 млн. теңгеге жетіп, жоспар 105,2%-ға орындалды. Барлық инвестиция көлемінің 10,1 млрд. теңгесі «Алтайполиметаллы» ЖШС-ға тиесілі. Сайып келгенде, ауданымыз бекітілген жоспарлар мен тиісті міндеттерді бағындыруда оң көрсеткіштерге қол жеткізіп, биік межеден көрініп отыр. ҚАРҚАРАЛЫ ауданы.
Биыл Қазақстан полициясының 25 жылдығы. Жиырма бес жылдың ішінде Қазақ елінің тыныштығы мен бейбітшілігін қорғайтын ішкі істер органдарында елеулі оқиғалар аз болмады. Бірнеше жаңартулар мен жаңғыртулардың сүрлеуінен өткен полициямыз бүгінде үлкен құрылымдық күшке айналды. Ағымдағы жылдың басынан бастап заңнамалық тұрғыда тәртіп сақшысы болудың тәртібі мен талабы өзгерді. Осы орайда жаңа талаптарды талқылап, маңыздылығын халыққа жеткізу үшін Мұрат Жұмаділдинмен сұхбаттасқан болатынбыз.
тардың басым бөлігі құқық қорғау қызметіне қабылданарда екінші және үшінші бағдарлама бойынша тест тапсыратын болады. Екінші бағдарлама – орта басшы құрамға, біз оларды офицерлік лауазымдағылар
рына жұмысқа қабылдану үміткерлер үшін басқа да талаптар арқылы жүргізіледі. Ол – денсаулығының жай-күйі, физикалық дамуы мен дайындығы, білім деңгейі, бой және жас шектеулігі. Қатардағы құрам лауазымына құ-
Нұрдос КӘРІМ, «Орталық Қазақстан»
– Мұрат Жуанышұлы, 2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап құқық қорғау қызметіне қабылдану тәртібі өзгерді, нақты қандай өзгерістер енгенін айтып берсеңіз? – Иә, мемлекеттік орган қызметкерлеріне оның ішінде құқық қорғау қызметкерлеріне де талаптары бірдей келетін Мемлекеттік қызмет туралы заңның жаңа нормаларына сәйкес, 2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап үміткерлерді іріктеу механизмі өзгертілді. Жаңа ережеге сәйкес құқық қорғау қызметіне бірінші рет орналасайын деп жатқан азаматтар Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігінен жеке қасиеттері мен заңдар туралы білімін анықтайтын тест арқылы өткізіледі. Сол сынақтардан сәтті өткен үміткерлер ғана құқық қорғау органдарына қабылдау байқауына қатыса алады. – Тестілеуге азаматтар қалай қатыса алатынын айтып берсеңіз? – Тест өту үшін кез келген Халыққа қызмет көрсету орталығында жазылып, тест өтетін қаланы және уақыты мен күнін таңдай алады. Өзімен бірге жеке басын куәландыратын құжаты болуы тиіс. Сондай-ақ, тесттен өтуге «E-gov электронды үкімет порталы» арқылы жазылуға болады. Ол үшін электронды-цифрлы қолы болуы қажет. – Тестілеуден өту үшін қандай нормативтік құқықтық актілерді білу керек? – Жаңа ережелерді енгізумен қатар тестілеудің 3 бағдарламасы орнатылды. Азамат-
дейміз (учаскелік полиция инспекторлары, жедел уәкілдер, инспекторлар, тергеушілер, анықтаушылар), 7 нормативтік құқықтық акт бойынша тапсырады (Конституция, қылмыстық кодекс, қылмыстық процессуалдық кодекс, әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекс, Қазақстан Республикасының «Құқық қорғау қызметі», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес» туралы заңдары, Мемлекеттік қызметкерлердің этикалық кодексі). Үшінші бағдарлама – қатардағы құрамға: полицейлер, техниктер, тергеушінің көмекшілері, олар 5 нормативтік құқықтық акт бойынша тапсырады (Конституция, Қазақстан Республикасының «Құқық қорғау қызметі», «Ішкі істер органдары», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес» туралы заңдары, Мемлекеттік қызметкерлердің этикалық кодексі).
қық қорғау органдарына жұмысқа қабылдау білімі ортадан төмен емес, 25 жасқа дейінгі талаппен, ал офицерлікке білімі жоғары, негізінде заң мамандығын бітіргендер үшін, қысқа профильді мамандықтардан бөлек 35 жасқа дейін қабылданады. Ескерте кететін жайт, үміткердің жасы құжат тапсырған күнмен емес, байқауды өтіп келіп қызметке қабылданған күнмен есептеледі. Бойға қатысты ерекше талаптар, ол – ер-азаматтар үшін 170 см., әйелдерге 160 см төмен емес, жол патрульдік полиция қызметі үшін 175 см кем болмауы тиіс. Құқық қорғау органдарына қызметке қабылданудың тағы бір талабы: қатардағы құрам лауазымына ҚР Қарулы күштерінде әскери қызмет өтілі болуы, офицерлік қызмет үшін әскери қызметке жарамдылық қағазы болуы шарт.
– Біз құқық қорғау жүйесіне қабылдану үшін арнайы талаптар бар екенін білеміз. Осы жөнінде қысқаша айтып өтсеңіз?
– Құқық қорғау қызметіне қабылданудың жаңа ережелері енгізілгеннен кейін байқаудан өту ережесіне қандай өзгерістер енгізіледі?
– Ішкі істер органдары қызметіне қабылдану ҚР «Құқық қорғау қызметі» заңымен жүргізіледі. Мамандығы мен ерекшелігіне байланысты, құқық қорғау қызметі әскери қызметке теңестіріліп, құқық қорғау органда-
– Ия, өзгерістер орын алды. Бұрын азаматтар жұмысқа орналасу үшін кадр қызметіне құжаттарын тапсырып, байқаудан өткеннен кейін тест тапсырса, қазір олар алдымен тесттен өтіп және жеке қасиеттерін
Аудан әкімі Салтанат ӘБЕУОВА ауыл-ауылдарды аралап, халық алдында есеп беру жиындарын өткізді.
Байқаудың «Тілші-әдебиетшілер», «Жазушылар», «Жас ғалымдар», «Сөз шеберлері» және «Әнші-бұлбұлдар» атты бөлімдерінде бойларында өздеріне тән ерекшеліктері мен дара қасиеттері бар балалардың таным-өресі, сондай-ақ, шеберліктері сарапталды. Білікті мамандардан құрылған құзырлы қазылар алқасының қорытынды шешіміне сәйкес, бәсекелестерінен оза шауып, жеңімпаздар мен жүлдегерлер қатарынан көрінген оқушылар арнайы Алғыс хаттармен марапатталды. Білімі мен біліктілік деңгейі таразыға тартылған олимпиада сынағында үздік нәтиже көрсеткен жас буын өкіл-
Жаңаарқа ауданындағы жалпы орта білім беретін мектептердің 7-11 сынып оқушылары арасында «Жарқын болашақ» IX республикалық қазақ тілі олимпиадасының аудандық деңгейдегі сынағы өткізілді. Мемлекеттік тілдің қолданылу аясын кеңейту мен дамытуды мақсат тұтқан іс-шараға 85 оқушы қатысты.
дері «Сарыарқа дарыны» аймақтық ғылыми-практикалық орталығы ұйымдастыратын олимпиада аясында аудан намысын қорғайтын болады. Сындарлы сынға қатысушылардың көңіл күйі көтеріңкі болуына әуелете ән салып, күмбірлете күй төккен Б.Амалбеков атындағы орта мектептің өнерпаздары үлкен үлес қосты. ЖАҢААРҚА ауданы.
26-28 қаңтар аралығында Қарағанды облысында жүргізілген республикалық «Автобус» жедел – алдын алу іс-шарасында 178 жол қозғалысы ережелерін бұзушылық анықталды. Бұл туралы облыстық ІІД баспасөз қызметі мәлімдеді.
бағалайтын, заңдар туралы білімі белгілі межеден жоғары тапсырылған сертификатын қолына алып келеді. Құжаттарды қабылдап, оны қарастырғаннан кейін барып үміткерлер медициналық байқаудан өтіп психофизиологиялық және полиграфиялық зерттеуге жолдама алады. Үміткерлер медициналық комиссияны өткеннен кейін барып, физикалық дайындық нормативтерін тапсыруға және сұхбаттасудан өтуге жіберіледі.
Облыс аумағындағы жолдарда апатты жағдайларды төмендету, жол қозғалысы ережелерін бұзу жағдайларын болдырмау, жүргізушілер арасында көліктік тәртіпті сақтау мақсатында жүргізілген шараға бірнеше полиция қызметкері жұмылдырылды. Облыстық ІІД баспасөз қызметінің мәліметінше, заңсыздыққа жол бергені үшін 1 әкімшілік хаттама толтырылса, көлігі техникалық байқаудан өтпеген 9 жүргізуші әкімшілік жауапкершілікке тартылған. Сонымен қатар, көлік айдау кезінде телефон, радиостанция қолданған 34 жүргізушіге әкімшілік хаттамалар толтырылған. 3 жүргізуші жылдамдықты шамадан тыс арттырған, 41 жүргізуші маневр жасау ережесін бұзған және 4 жүргізуші жаяу жүргіншілерге жол бермей жол ережесін бұзған. Бір айта кетері, жылдың басынан бері қоғамдық көлік бойынша 42 жол-көлік оқиғасы тіркелген. Салдарынан 4 адам қаза тауып, 41-і түрлі жарақат алған.
– Құқық қорғау органдарына қабылдануға тілек білдірушілер үшін қандай ақыл-кеңес берер едіңіз? – Біз іскер, жеке және кәсіби қасиеттері бар, білім деңгейі, физикалық дайындығы мығым, алға қойған мақсатына жете алатын үміткерлерді полиция қатарына қабылдауға әрқашан дайынбыз. Жаңа ережелер полиция қатарына сапалы, кәсіби шебер азаматтарды қабылдауға мүмкіндік береді деп ойлаймын. Сондықтан, барша үміткерлер полиция қатарына қосылмас бұрын оған қажетті барлық талаптар мен ережелерді, полиция қызметінің ерекшеліктері мен қасиеттерін нақты ұғынып, жауапкершілікпен келген дұрыс. – Сұхбатыңызға рахмет. Қызметіңіз абыройлы, еңбегіңіз табысты болғай. Қуаныш МЕДЕУБАЕВ, облыстық ішкі істер департаментінің баспасөз қызметкері.
Облыс әкімінің есебі қарсаңында
Олимпиада
Ахат ҚҰРМАНСЕЙІТОВ, «Орталық Қазақстан»
Рейд
С.Әбеуова алғашқы іссапарын ауылымыздың шалғай өңірлері – Айыртас, Қусақ, Абай, Нарманбет, Шашубай өңірлерінен бастады. Айыртас. Ауылдық округ үшін өткен мешін жылы табысты жыл болды. Ауыл тұрғындарын көптен мазалап жүрген ауыз су мәселесі «Ақбұлақ» бағдарламасы арқылы жүзеге асып, түбегейлі шешімін тапқан. «CDMA» жүйесі арқылы байланыс орнатылған. Мектеп, клуб, кітапхана, фельдшерлік пункт, пошта байланысы секілді әлеуметтік нысандар қалыпты жағдайда халыққа тұрақты қызмет көрсетіп, алыс ауылдың түнін 31 жарық нүктесі нұрландырып тұр. Мал басын асылдандырып, өнімділігін арттырып, талапқа сай әр түлікті бірдейлендіріп, ел байлығын еселеуге өз үлестерін қосып келеді. Айыртастықтар аудан әкіміне айтар өтініш-тілектерін де жеткізді. «Қуаныш» шаруа қожалығының жетекшісі Ғ.Аманқұлов балаларына жылыжай ашып беру мақсатында несие алу, Л.Мүкарамұлы тұрғындарды ауыз сумен қамтамасыз етіп отырған адамдардың жалақысы, Е.Аманқұлов көтерме жолды күрделі жөндеуден өткізуге қажетті қаржы жөніндегі ойларын ортаға салып, ауыл әкімінің есебіне қанағаттанарлық баға берді.
Ел тынысын бағдарлайды Қусақ. Түс ауа жергілікті клуб үйіне қусақтықтар бас қосып, ауыл әкімі Д.Мұқатайдың есебін тындады. Ақпар өз алдына, жалпы бұл ауылдық округтің барлық бағыттағы жұмысы өрге домалап, аудан бойынша алда тұр. Әдеттегідей, бұл жолы да билік пен бұқара арасында аудан әкімі дәнекер болып, есеп беру жиынының тізгінін өз қолына алып, Ақтоғай ауданының 2016 жылғы әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасының орындалысы, алдағы жылда жүзеге асырылады деп күтілген межелі міндеттер мен атқарылатын іс-шаралар жөніне қысқаша тоқталып өтті. Аудан басшысы ауыл әкімінің есебін тындап болған елді сөзге тартып, тұрғындарды ашық әңгімеге шақырды. Ортадересін. Ауылдық округке сапар барысында С.Әбеуова орта мектепте болып, «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасы аясында жасалған жөндеу жұмыстарының нәтижесімен танысты. Аудан экономикасының қос күре тамыры Ортадересін ауылдық округіндегі кездесуде ауыл әкімі Б.Саданов
ауылдың тыныс-тірлігі, өткені мен алдағы күндерге деген жұмыс жоспарымен халықты құлағдар етті. Шашубай. Әкімдердің халық алдындағы есеп беру жиыны Шашубай кентінде де өтті. Кент әкімі Д.Исбеков жыл ішінде атқарылған жұмыстарға тоқталды. Кент жыл сайын жаңару үстінде. Тұрғындар еліміздің экономикасының дамуына өздерінің салмақты үлестерін қосып келе жатыр. Кент тұрғындары кент әкімінің есебіне қанағаттанарлық деп баға берді. Тұрғындар көкейкесті сұрақтарын қойып, оған жауаптар қайтарылды. Есеп беру жиынын қорытындылаған аудан әкімі ауыл тұрғындарының сұрақ-сауалдарының орынды қойылып отырғандығын, алдағы уақытта айтылған өтініш-тілектерінің назарға алынатындығын айтып, тұрғындардан қол қусырып қарап отырмай, мектепте бала санын арттыруға, ауылға жас мамандарды тартуға өз тараптарынан әрекет етуге шақырды. Мүсіркеп СЕЙДАХМЕТ. АҚТОҒАЙ ауданы.
бақтары өтті. Мұның бәрі адамгершілікке бағытталды. Халқымыз «баланы ойын өсіреді» деген сөзі тегін айтылмаса керек. Бала ойнап жүріп, ойланады, жүйкесі тынығады, ойы сергиді, денесі шымырланады. Өздерінің құрбы-құрдастарымен жақсы араласуды үйренеді. Сан алуан ойындар баланың дене тәрбиесін дамытып, жас жеткіншектің бойына адамгершілік, сүйіспеншілік, кішіге көмек, үлкенге құрмет көрсете білуге, қиыншылықтан қорықпауға, мақсатқа жетуде төзімділікті ұлғайтуға тәрбиелеуде ерекше мәні бар. Ең бастысы, ойын баланы жан-жақты, тез ойланып шешім қабылдауға, ойын шыншыл ойнауға кешірімді, жанашырлыққа тәрбиелейтіні анық. Рухани-адамгершілік білім беру – жас ұрпақтың бойына өмірдің мәні, сүйіспеншілік, бақыт, сыйластық, татулық, бірлік, төзімділік сынды құндылықтарды дарыту арқылы адамның қоғамда өз орнын табуына, қабілет-дарынының ашыла түсуіне, ақыл-парасатын дамытуына, яғни сәнді де мәнді өмір сүруіне қызмет етеді. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» демекші бала тәрбиелеудегі осын-
дай міндеттерді іске асырушылар – мектеп мекемелері мен отбасы. Осы екі арнада жүргізілетін тәлім-тәрбие сабақтаса, ұштаса өткізілгенде ғана көздеген мақсат нәтижелі болары сөзсіз. Бүгінгі жаңа қоғам мүддесіне лайықты, жан-жақты жетілген, бойында ұлттық сана, ұлттық психология қалыптасқан ертеңгі қоғам иегері боларлық парасатты азамат тәрбиелеп өсіру – отбасының, балабақшаның, мектептің, барша халықтың міндеті. Адамгершілік тәрбиенің, адам бойында осы жақсы қасиеттердің болуы, жанұяға, өскен ортасына байланысты. Бала ісінің дұрыс екенін қоштап, оң бағыт беріп, теріс жерін дереу жөндеп, демеп жіберу ата-ана мен оқытушыға жүктелер міндет. «Адам бойында жақсы қасиеттер көп болса, оған бақ та, бақыт та қонады» деген сөзге сүйенсек, жағымсыз қылықтар болса одан арылту қажет.
Бала – болашағымыз Қай заманда болмасын, сол қоғамға сай азаматты тәрбиелеудің бірден-бір жолы адамның рухани байлығын арттыру. Қазақстан Республикасы жалпы білім беру тұжырымдамасында жеке адамның рухани және күш-қуат мүмкіндіктерін ашу, руханиадамгершілікті қалыптастыру, әрбір адамды дамыту үшін жағдайлар жасау міндетінің ерекше аталуы біз көтерген мәселенің қоғам талабынан туындап отырғандығын дәлелдейді. Оның үстіне қоғамдағы рухани құндылықтардың табиғаты, мәні және атқаратын қызметтері туралы жан-жақты зерттеулердің адамгершілік пен руханилық мәселелерімен тікелей байланысты қарастырылып, осы кезге дейін күн тәртібінен түспеуі біздің мәселеміздің өзектілігін арттыра түседі. Өйткені, оқушылардың рухани-адамгершілік құндылықтарын қалыптастыру мәселелері көптеген ғылыми зерттеулерге арқау болған. Рухани-адамгершілік тәрбиесі қоғамның барлық сатысында зерттеу нысаны болып отырғаны баршаға белгілі. Руханиадамгершілік құндылықтар мәні, тәрбиелік маңызы туралы қазақ ғұламаларының, қоғам қайраткерлері мен ағартушы-педагог-
Болашақта ел тұтқасын ұстар азаматтардың өнегелі тәрбиесі – бүгінгі күн тәртібінде тұрған маңызды мәселенің бірі. Олардың отансүйгіштік сезімін, білім мен біліктілігін, дағдысы мен шеберлігін, асқақ адамшылық және адамгершілік қадір-қасиеттерін, жаңа дүниетанымдық көзқарастарын, салауаттылық дағдыларын, ұнамды мінез-құлық нормаларын рухани-адамгершілік құндылықтар арқылы қалыптастыру – үлкен қажеттілік екендігін ел президенті Нұрсұлтан Назарбаев үнемі еске салады. тарының ой-пікірлері мен көзқарастары бар. Бүгінгі таңда сұраныс қоғамдағы ізгілікке, руханилыққа бет бұрғызып, оқу-тәрбие жұмысын рухани-адамгершілік тәрбие негізінде ұйымдастырып, жоғары сынып оқушыларының рухани-адамгершілік құндылықтарын қалыптастыру қажеттілігін айқындап отыр. Адамгершілік – адам бойындағы ең асыл қасиет және адамзат баласының ең жоғарғы мақсатына бағытталады. Бұл қасиет адамды мейірімділікке, Отанын, елін, отбасын сүюге
үйретеді. Рухани тәрбие – өзіндік сананы дамытуға жағдай жасауды, жеке тұлғаның әдеп ұстанымын, оның қоғам өмірінің нормалары мен дәстүрлерімен келістірілетін моральдік қасиеттерін және бағдарларын қалыптастыруды болжайды. Оқушыларды рухани-адамгершілікке тәрбиелеу, болашағына жол сілтеу кезек күттірмес мәселе. Негізгі міндет – балалардың жақсы әдет, мінез-құлқын қалыптастыру. Баланың сезіміне әсер ету арқылы ішкі жан
дүниесін ояту нәтижесінде оның руханиадамгершілік қасиеттері қалыптасады. «Адамгершілікке тәрбиелеу құралы – еңбек пен ата-ана үлгісі» – деп Ы.Алтынсарин атамыз айтқандай, құнды қасиеттерге ие болу, рухани бай адамды қалыптастыру баланың туғанынан басталуы керек. Халықта «Ағаш түзу өсу үшін оған көшет кезінде көмектесуге болады, ал, үлкен ағаш болғанда оны түзете алмайсың» деп бекер айтылмаған. Сондықтан, баланың бойына жастайынан ізгілік, мейірімділік, қайырымдылық, яғни адамгершілік құнды қасиеттерді сіңіріп, өзіне сенімділікті тәрбиелеуде отбасы мен педагогтар шешуші роль атқарады. Осы мақсатта мектептегі балаларды адамгершілік сана-сезімін оятып, жағымды мінез-құлқын қалыптастыруда «Мен Отанымды сүйемін», «Сабырлық пен ұстамдылық», «Ойнайық та, ойлайық!» ойын-са-
Айгүл ҚАЛИЕВА, №5 жалпы білім беретін орта мектептің өзін-өзі тану пәнінің мұғалімі. ҚАРАҒАНДЫ қаласы.
әлеумет
31 қаңтар, 2017 жыл www.ortalyk-kaz.kz www.ortalyq.kz
Жоба Қарағанды қаласы азаматтарының жекелеген санаттарын жұмысқа орналастыру үшін 2017 жылға арналған жұмыс орындарына квота белгілеу туралы Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 5 шілдедегі Қылмыстық-атқару кодексінің 18 бабының 1 тармағының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы Еңбек кодексінің 18 бабының 7) тармақшасына, Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңына, 2016 жылғы 6 сәуірдегі «Халықты жұмыспен қамту туралы» Заңының 9 бабының 7), 8), 9) тармақшаларына, «Ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған, білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын жастар қатарындағы азаматтарды, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды, пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарын квоталау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2016 жылғы 26 мамырдағы № 412 бұйрығына (нормативтікқұқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13898 болып тіркелген) сәйкес, Қарағанды қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Жұмыс орындарының квотасы белгіленсін:
1) Қарағанды қаласында қылмыстық-атқару жүйесінің пробация қызметінің есебінде тұрған адамдар үшін жұмыс орындарының жалпы санының 1% мөлшерінде 1 қосымшаға сәйкес; 2) бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдар үшін жұмыс орындарының жалпы санының 1% мөлшерінде 2 қосымшаға сәйкес; 3) ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған, білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын, жастар қатарындағы азаматтар үшін жұмыс орындарының жалпы санының 1% мөлшерінде 3 қосымшаға сәйкес. 2. Қарағанды қаласы әкімдігінің «Қарағанды қаласы азаматтарының жекелеген санаттарын жұмысқа орналастыру үшін 2017 жылға арналған жұмыс орындарына квота белгілеу туралы» қаулысының орындалуын бақылау Қарағанды қаласы әкімінің орынбасары И.Ю.Любарскаяға жүктелсін. 3. Осы қаулы алғаш ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Н. Әубәкіров, Қарағанды қаласының әкімі.
№
Ұйымның атауы
ҚызметкерКвотаның көлемі (% лердің тізімдік қызметкерлердің саны тізімдік санынан)
1.
Компания «Интеграция» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Бағдар-1» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды қаласы әкімдігінің Қарағанды қаласының коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің «Мәдениет, демалыс саябақтары және гүлзарлар басқармасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласы әкімдігі «Қарағанды қаласының жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Көркейту» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласының «ГорКомТранс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің Қарағанды қаласы әкімдігінің «Шахтер» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің «Қарағанды мемлекеттік хайуанаттар бағы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны
30
1
Қылмыстық атқару жүйесінің пробация қызметінің есебінде тұрған адамдар үшін жұмыс орындарының саны 1
38
1
1
151
1
2
3.
4.
5. 6.
7.
383
1
4
247
1
2
251
1
3
1.
51
1
2. 3.
4. 5. 6.
7.
8.
3
51
1
1
294
1
3
437
1
4
523
1
5
223
1
2
152
1
2
127
1
1
196
1
2
60
1
Біздің жарнама телефонымыз
91-04-52
1
еңбек жағдайлары бар жұмыстардағы жұмыс орындарын есепке алмағанда, меншік нысанына және ұйымдастырушылық-құқықтық нысанына қарамастан, ұйымдарда жұмыс орындарының тізімдік санынан пайызбен көрсеткенде қосымшаға сәйкес мүгедектер үшін 2% - дан бастап 4% - ға дейінгі көлемде жұмыс орындарының квотасы белгіленсін. 2. Осы қаулының орындалуын бақылау Қарағанды қаласы әкімінің орынбасары И.Ю.Любарскаяға жүктелсін. 3. Осы қаулы алғаш ресми жарияланғаннан кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
№
Ұйымның атауы
1.
Коммуналдық мемлекеттік қазыналық мекеме «Қа- 235 рағанды академиялық музыкалық комедия театры» Қарағанды облысының мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасы Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасы- 198 ның «Қарағанды қаласының балалар ауруханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны «Оливия» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 174
1
320
1
Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдар үшін жұмыс орындарының саны 3
30
1
1
151
1
2
1
247
1
2
251
1
3
51
1
1
294
4
12
82
2
2
04
3
3
386
4
15
131
3
4
137
3
4
523
4
21
353
4
14
72
2
1
333
4
13
247
3
7
223
3
7
64 74
2 2
1 1
575
4
23
437
4
17
21.
«ЦЭМ-Геомаш» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 127
3
4
22.
Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды қаласының медицина колледжі» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласы әкімдігінің «Қарағанды қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Сләмия Саттаров атындағы № 57 мектеп-лицейі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қарағанды облысының мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасының «К.С. Станиславский атындағы халықтар достығы орденінің Қарағанды мемлекеттік орыс драма театры» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны «САЛЕРС» Күзет агенттігі» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Таксокомбинат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Карагандагипрошахт и К» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды облысы білім басқармасының «Көру қабілеті нашар балаларға арналған облыстық арнайы № 1 мектеп-интернаты» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласы әкімдігі Қарағанды қаласының білім бөлімі коммуналдық мемлекеттік қазыналық қәсіпорны «№ 6 «Алданыш» балабақшасы «НС Система» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды облысы денсаулық басқармасының «Облыстық наркологиялық диспансері» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны «Қазақстан» Республикалық телерадиокешені» Қарағанды облыстық Акционерлік қоғамының филиалы Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды қаласының № 1 қалалық ауруханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласы әкімдігі «Қарағанды қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№ 33 мектеп бала бақша кешені» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қарағанды қаласы әкімдігі «Қарағанды қаласы білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№ 16 жалпы орта білім беретін мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі
129
3
4
115
3
3
134
3
4
673
4
27
177
3
5
89
2
2
102
3
3
78
2
2
138 357
3 4
4 14
91
2
2
865
4
35
130
3
4
129
3
4
5.
6.
7.
8. 9. 10.
13.
14.
16.
1
4
17. 18. 19.
Қарағанды қаласы әкімдігінің 2017 жылғы «___» ____ № ___ қаулысына 3 қосымша
Ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған, білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын, жастар қатарындағы азаматтар үшін жұмыс орындары квотасы белгіленетін Қарағанды қаласы ұйымдарының тізімі № Ұйымның атауы
30
1
Ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған, білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын, жастар қатарындағы азаматтар үшін жұмыс орындарының саны 1
38 256
1 1
1 3
123
1
1
5. Қарағанды қаласы әкімдігінің Қарағанды қаласы- 151 ның коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің «Мәдениет, демалыс саябақтары және гүлзарлар басқармасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны 6. Қарағанды қаласының «ГорКомТранс» жауап247 кершілігі шектеулі серіктестігі
1
2
1. Компания «Интеграция» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2. «Бағдар-1» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 3. «Қарағанды қаласының химия-биологиялық бағыттағы Назарбаев зияткерлік мектебі» ұйымының филиалы 4. Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды қаласының №1 емханасы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны
ҚызметКвотаның көкерлердің лемі (% қызтізімдік саны меткерлердің тізімдік санынан)
20.
23.
24.
25. 26. 27. 28.
29. 30. 31. 32. 33. 34.
35. 1
2
6
1
15.
383
3
5
12.
1
Мүгедектер үшін жұмыс орындарының саны 7
2
11.
38
Қызметкерлердің тізімдік санынан алғандағы квотаның көлемі (%) 3
3
Қарағанды облысының мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасының «Ж.Бектұров атындағы Қарағанды облыстық жасөспірімдер кітапханасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасының Қарағанды облысы бойынша Энергетика министрлігінің «Қазгидромет» Республикалық мемлекеттік кәсіпорнының шаруашылық жүргізу құқығындағы филиалы Қарағанды қаласы әкімдігінің «Қарағанды қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№ 18 жалпы білім беретін орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қарағанды облысының жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының «Қарағанды облысы Қарағанды қаласының қарттар мен мүгедектерінің № 1 медициналық әлеуметтік мекемесі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қарағанды облысының білім басқармасының «Қарағанды политехникалық колледжі» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны «Евро Маркет Комплект» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды облысы білім басқармасының «Даму мүмкіншіліктері шектеулі балаларға арналған балалар үйі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі «Медициналық фирма «Гиппократ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды қаласының № 5 емханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің «Қарағанды мемлекеттік хайуанаттар бағы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық балалар туберкулезге қарсы шипажайы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды қаласының перзентханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық балалар психоневрологиялық диспансері» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны «PowerBeton» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Вычислительная техника и информатика» акционерлік қоғамы Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық онкологиялық диспансері» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық балалар клиникалық ауруханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны
Егіндібұлақ ауданының тұрғыны, елге елеулі, халыққа қалаулы, жарына адал, балаларына қамқор бола білген, көптің құрметіне бөленген, өз мамандығының шебері бола білген, зейнет жасына келгенше бас есепші қызметін атқарған Мағау Бекішұлы әкеміздің бақилыққа өткеніне бір жыл толып отыр. Кетсең дағы тым алысқа көңіліміздесің, жан Әке! Ортаймасын, қартаймасын анашымыз деп тіле! Артыңнан ерген ұрпағыңды желеп-жебеп қолдай гөр! Мәңгі ұйықта, әкетайым, қош бол енді, жан Әке! Жатқан жері мамық, қараңғы үйі жарық болып, жаны пейіш төрінен орын алғай деп Қатым Құран түсіріп, дұға бағыштаймыз.
Жарнама бөлімінің электрондық поштасы: ortalyk.reklama@mail.ru
P.S. Әкемізді сағына еске ала отырып, ақтық сапарға шығарып салуға қатысып, көңіл білдірген, әкемізбен дәмдес болған, бірге қызмет жасаған барша ағайын-туыс, бауыр, құда-жекжат, жора-жолдас, көршілер, ауылдастарды ақпан айының 10-шы жұлдызында Егіндібұлақ ауылының «Балқантау» кафесінде сағат 14.00-де болатын құранға қол жайып, дұға бағыштап, ниеттес болуларыңызға шақырамыз. №50
«Ардагерлер ұйымы» республикалық қоғамдық бірлестігінің облыстық ардагерлер кеңесі Сәтбаев қалалық ардагерлер кеңесінің төрағасы, соғыс ардагері Шермұхамбет Байбосыновқа ұлы ЕРЛАННЫҢ қайтыс болуына байланысты отбасына және туған-туыстарына қайғыларына ортақтасып, көңіл айтады.
Н.Әубәкіров, қала әкімі.
57
4.
Квотаның көлемі (% қызметкерлердің тізімдік санынан)
Қызметкерлердің тізімдік саны
Еске алу
Еске алушылар: жұбайы – Зикен, балалары, немерелері, жиендері.
2017 жылғы «__» ___ № ____ Қарағанды қаласы әкімдігінің қаулысына қосымша
3.
Қызметкерлердің тізімдік саны
«Сантехпром» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Компания «Интеграция» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды қаласы әкімдігінің Қарағанды қаласының коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің «Мәдениет, демалыс саябақтары және гүлзарлар басқармасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны «Бағдар-1» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды қаласының «ГорКомТранс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің Қарағанды қаласы әкімдігінің «Шахтер» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің «Қарағанды мемлекеттік хайуанаттар бағы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны Қарағанды қаласы әкімдігі «Қарағанды қаласының жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Көркейту» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны
Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», 2005 жылғы 13 сәуірдегі «Қазақстан Республикасында мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Заңының 31 бабының1) тармақшасына, 2016 жылғы 6 сәуірдегі «Халықты жұмыспен қамту туралы» Заңының 9 бабының 6) тармақшасына, «Мүгедектер үшін жұмыс орындарын квоталау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2016 жылғы 13 маусымдағы №498 бұйрығына (нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №14010 бойынша тіркелген) сәйкес, Қарағанды қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Ауыр жұмыстардағы, зиянды, қауіпті
2.
Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін, жұмыс орындары квотасы белгіленетін Қарағанды қаласы ұйымдарының тізімі Ұйымның атауы
1
Мүгедектер үшін жұмыс орындары квотасы белгіленетін Қарағанды қаласы ұйымдарының тізімі
Қарағанды қаласы әкімдігінің 2017 жылғы «___» ____ № ___ қаулысына 2 қосымша
№
251
Жоба 2017 жылға мүгедектер үшін жұмыс орындарының квотасын белгілеу туралы
Қарағанды қаласы әкімдігінің 2017 жылғы «___» ____ № ___ қаулысына 1 қосымша
Қылмыстық атқару жүйесінің пробация қызметінің есебінде тұрған адамдар үшін жұмыс орындары квотасы белгіленетін Қарағанды қаласы ұйымдарының тізімі
2.
7. Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің Қарағанды қаласы әкімдігінің «Шахтер» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны 8. Қарағанды қаласы мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің «Қарағанды мемлекеттік хайуанаттар бағы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны 9. Қарағанды облысының «Казгидромет» Республикалық мемлекеттік мекемесі филиалы 10. Қарағанды облысы денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық балалар клиникалық ауруханасы» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны 11. «Медициналық фирма «Гиппократ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 12. Қарағанды облысының денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық балалар психоневрологиялық диспансері» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны 13. Қарағанды қаласы әкімдігінің «Қарағанды қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№ 23 жалпы білім беретін орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 14. «ЦЭМ-Геомаш» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 15. Қарағанды облысының денсаулық сақтау басқармасының «Қарағанды облыстық ЖИТС-тың алдын алу және күресу жөніндегі орталығы» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны 16. «Мунай-Company» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі
5
Салтанат ИЛЬЯШОВА, «Орталық Қазақстан» «Гиппократ» клиникасы туберкулезге күдікті мигранттар мен олардың отбасы мүшелерін тегін тексеруден өткізуде. Аталмыш ұйым медициналық көмек көрсету үшін «Үміт» қоғамдық қорымен келісім-шартқа отырды. Келісім-шарт мерзімі – үстіміздегі жылдың маусым айына дейін. ҚР Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрлігінің деректері бойынша Қазақстанда отыз мыңнан астам шетелдік ресми түрде жұмыс жасайды. Заң бойынша олар тегін медициналық көмек алатын тұлғалардың тізіміне кірмейді. Енді Қазақстан Республикасының бейрезиденттері жаһандық қордың қолдауымен «Гиппократ» емханасында тегін тексерілуден өтетін болады. Скрининг мақсаты – еңбек мигранттары арасында шекаралық көші-қонды бақылау мен туберкулезді емдеу, қауіпті жұқпалы
аурулардың алдын алу мен жол бермеу бойынша азаматтық бастамаларды қолдау. Бүгінде тексеруден 31 адам өтсе, олардың 1-еуі туберкулездің ашық формасымен ауырған. Емделуші қазір облыстық туберкулезге қарсы диспансерде тегін ем алып жатыр. Туберкулезді тексеру тізіміне кеуде қуысы ағзаларының флюорографиясы, микроскопия, көкірек қуысы ағзаларының рентгенографиясы, терапевттің қарауы кіреді.
Ресми
Жеке сот орындаушысының қызметімен айналысу құқығына лицензия беру «Жеке сот орындаушысының қызметімен айналысу құқығына лицензия беру» мемлекеттік қызметін Әділет министрлігі көрсетеді. Өтініштерді қабылдау және мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін беру көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі немесе «электрондық үкіметтің» www.egov.kz, www. elicense.kz веб-порталы (бұдан әрі портал) арқылы жүзеге асырылады. Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімдері: 1) көрсетілетін қызметті берушіге құжаттар топтамасын тапсырған сәттен бастап, сондай-ақ портал арқылы жүгінген жағдайда: лицензия беру кезінде – 15 (он бес) жұмыс күні; Көрсетілетін қызметті берушіге: 1) осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша өтініш; 2) жеке куәлігі және жеке тұлға өкілінің өкілеттігін растайтын құжат (сәйкестендіру үшін); 3) қызметтің жекелеген түрлерімен айналысу құқығына лицензиялық алымның бюджетке төленгендігін растайтын құжаттың көшірмесі; 4) мынадай ақпараты бар осы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандартының 2-қосымшасына сәйкес мәліметтер нысаны;
лы;
дипломының бар екендігі тура-
еңбек қызметі туралы; «Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 142-бабы 5-тармағында көрсетілген адамдардан басқасына аттестаттауды тапсырғаны туралы; 5) шетел білім беру мекемелері берген дипломдар үшін «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нострификациялау немесе тану рәсімін өткендігін растайтын құжаттың көшірмесі; 6) наркологиялық және психиатриялық диспансерлерден үмiткердiң тұрғылықты жерi бойынша, оларды уәкілетті органға ұсынғанға дейін бір айдан аспайтын мерзімде берiлген анықтамалар; Порталға: 1) осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша электрондық құжат нысанындағы өтініш; 2) ЭҮТШ арқылы төленген жағдайларды қоспағанда, лицензиялық алымның бюджетке төленгендігін растайтын құжаттың электрондық көшірмесі; 3) мынадай ақпараты бар осы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандартының 2-қосымшасына сәйкес мәліметтер нысаны;
лы;
дипломының бар екендігі тура-
еңбек қызметі туралы; «Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 142-бабы 5-тармағында көрсетілген адамдардан басқасына аттестаттауды тапсырғаны туралы; 4) шетел білім беру мекемелері берген дипломдар үшін «Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нострификациялау немесе тану рәсімін өткендігін растайтын құжаттың электрондық көшірмесі; 5) наркологиялық және психиатриялық диспансерлерден үмiткердiң тұрғылықты жерi бойынша, оларды уәкілетті органға ұсынғанға дейін бір айдан аспайтын мерзімде берiлген анықтамалардың электрондық көшірмесі. Атқарушылық іс жүргізу бойынша берешегі және мерзімді өндіріп алу бойынша үш айдан астам берешегі туралы мәлімет Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің дерекқорынан ұсынылады. Қарағанды облысы Әділет департаменті Жеке сот орындаушылар қызметін ұйымдастыру бөлімі.
Электрондық пошта: ortalyk.kz@gmail.com
6
РУХАНИЯТ
31 қаңтар, 2017 жыл www.ortalyq.kz
Білім ошақтарында
«Өзіңді өзің танысаң – істің басы» Мектепте жүргізіліп отырған «Өзін - өзі» тану пәні оқушылардың қызығушылығы, қабілеті бар екендігін анықтауға, мақсатына жете алатындығын ұғындыруға, түсініктерін кеңейтуге ықпал етеді. Ғалым Әл-Фараби: «Адам мақсатына өзін-өзі жетілдіру арқылы жетеді және адамның басына қонған бақтың тұрақты болуы жақсы мінез-құлыққа байланысты» деген екен. Өйткені, өзіңнің кім екеніңді, қандай екеніңді білмесең, жетілдіру тәрбиесінің қай бағытта жүретінін және қандай мінез-құлық қалыптастыру қажеттігін білу қиын. Ақжан атамыздың «Өзіңді өзің танысаң - істің басы» деген сөзінің мағынасы осында жатса керек. Ұлттық құндылықтармыз бен бай тілімізді келер ұрпаққа жеткізуде мектептің ролі мен ұстаздар қауымының алар орны ерекше және күн тәртібінен түспес өзекті мәселе болып қалуы керек. Бүгінгі жаһандану үрдісінде әр ұлт, әр мемлекет өзіндік менталитетін, бет-бейнесін сақтап қалуға тырысуда. Бізді де осы үрдістен алып шығар – ежелден қалыптасқан ұлттық құндылықтарымыз және білімді ұрпақ. Сол себептен жас ұрпақты тәрбиелеуде басты ұстанар бағыт – ұлттық құндылықтарды дәріптеу болуы қажет. Адам мінезінің өзгеретіндігін жас ұрпақ «Өзін-өзі тану» пәні арқылы үйренетіні сөзсіз. Шану КАНТОРБАЕВА, №6 жалпы білім беретін мектептің директоры. ҚАРАҒАНДЫ қаласы.
БАҒАЛЫ ТАС ӨНДІРЕДІ Оралбек ЖҮНІСҰЛЫ, «Орталық Қазақстан» Ақтоғай ауданындағы Ақжайдақ станциясы маңынан тағы да бір кен орны ашылып, халық қазынасына айналатын күн де алыс емес. «Итмұрынды» кен орнынан зергерлік бұйымдарды дайындауға қолданылатын аса бағалы тас (жадеид) өндіріледі деп күтілуде. Тиісті мамандардың айтуына қарағанда кен қоры 141,8 мың тонна. Кен орнының 20 жылдық қоры бар екен. Қазір жаңа технологияның қазба байлықтарын игеруге кеңінен қолданылатын кезеңі. Сондықтан, кенді 60 метрге жуық тереңдіктен игеру онша қиындық туғызбайтын секілді. Кен жыныстарын алу ашық әдіспен жүргізіледі. Кәсіпорын толық қуатында 2019 жылы іске қосылатын болады. Ал, оған дейін Индустрияландыру картасы негізінде кен орнын жабдықтау жұмыстары пәрменді түрде жүргізіледі. Жаңа заманның технологиясы кеңінен енгізіледі. Құрылыс үстіміздегі жылдың жаз ортасында қызу басталады. Алдағы уақытта тұрақты 50 жұмыс орны ашылады. Сонымен қатар қоршаған ортаны қорғаудың қауіпсіздігі де қаперге алынады. Игілікті шаруаны қолға алған «АНТАЛ» ЖШС тау-кен өндірісінің ұжымы сәтті басталған істің баянды болатындығына нық сенімді. АҚТОҒАЙ ауданы.
Ақын Дәуітәлі СТАМБЕКОВТІҢ туғанына – 70 жыл Жәнібек ӘЛИМАН, «Орталық Қазақстан» Биыл Алаш жүректі ақын Дәуітәлі СТАМБЕКОВ жетпіске келеді екен, тірі болса. «Артына өлмес сөз қалдырған, өлді деп тағы айта алмайсың» (Абай). Анығы, Дәуітәлідей жыр ғұмырдың шын ғұмыры енді басталды. Қазір қазақ даласында Дәуітәлі Стамбековтің 70 жылдығын атап өту басталып кетті. Қасым дүниеге «дауылдатып» келсе, бұл ақын (қаңтардың 26-сы) борандатып келген екен. Ақынның туған күнін Қарағанды гуманитарлық колледжі өз деңгейінде атап өтті. Қарағанды ғана емес, Қазақстан көлемінде бірінші болып арнаулы әдеби кеш ұйымдастырған колледждің көреген басшысы Есжан Әміров пен оның ұжымының еңбегін айрықша атап өткен жөн. Астана бізден кейін ертесіне бильярдтан Д.Стамбеков атындағы бәйге өткізді. Мана қазақ даласында ақынның 70 жылдығы басталып кетті деуімнің мәнісі сол. Ақын мерейтойына арналған кеш оның өлеңдерімен ашылды. «Кіп-кішкене бөлтірікті ұрадан, Алып келді біздің үйге бір адам. Сыйға тартты шын қызықты біздерге, Сол сыйлығы бәрімізге ұнаған. Бірте-бірте бөлтірік те өзінің, Кетті ұмытып бөрілік бір сезімін. Шөп қорада ойнап жүріп бір күні Көзі түсті жанарына қозының. О, ғажап-ай, тұрып қалды таңданып, Есі кетіп, көзі жанып, жанданып! Содан кейін жалт бұрылып, жоқ болды, Бұл қорада жүргеніне арланып». «Бөлтірік» атты бұл өлеңі біздің ойда бір оқығанда-ақ жатталып қалған. Жақсы өлең есте бір оқығанда қалады. Ақынның ақындығы осыдан-ақ белгілі. Шара барысында колледждің топ-топ студенттері ақынның отты да ойлы жырларын бірнеше рет дүркін-дүркін оқыды. Бірінен бірі өтеді. Өзі туған Ақтоғайын жырға қосқанда, Әлихан, Әлімхан, Жақыптар жайында тебіреніп, «Бір еңкейткен секілді көкті жерге», – депті. Алаш арыстарына берілген баға – бұл. Уақыт көшінен озып жырлаған ақын өлеңдеріне қайран қаласың. Кеңес үкіметінің кезінде «Армысың, ақырзаман!» деп бастап-
Құрылтайшысы: облыс әкімдігі МЕНШІК ИЕСІ: «Облыстық «Орталық Қазақстан» газетінің редакциясы» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі «Облыстық «Орталық Қазақстан» газеті редакциясы» ЖШС Директоры – Бас редактор Мағауия Сланбекұлы СЕМБАЕВ Бас редактордың орынбасары Ерсін Кәрібайұлы МҰСАБЕК Жауапты хатшы Қуаныш Сағынтайұлы АМАНҚҰЛОВ
ты бір өлеңін. Алматыда студент кезінің өзінде мінбеден айтып жүреді екен: «Егер күндердің күні Кеңес үкіметі құласа, қазір оқылып жүрген Маяковскидің азаматтық лирикалары өзінен-өзі керексіз болып қалады. Сол кезде ел тек адам жаны мен сезім сырларына үңілген Есенинге, бірыңғай лирикаға бас қояды», – дегенін замандастары естеліктерінде жазады. Алаш жүректі ақынның азаттықты көксеген арманы осыдан аңғарылады. Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Дәуітәлі Стамбековтің бірнеше жыр жинақтары шыққан кезінде. Поэмалары қаншама. Қазақ поэзиясындағы Мұқағали Мақатаевтан кейінгі қуатты толқынның басында осы Дәуітәлі Стамбеков, Кеңшілік Мырзабеков, Жарасқан Әбдірашевтар бар. Мұқағали атамыз Дәукеңді «Батыр бала Болатбек» атап, ерекше жақсы көрсе керек. Небары 52 жас жасаған ақын дүниеден өткен соң, топтастырылған кітабы – «Жұмағым мен тамұғым».
Дәукеңнің атақты шығармаларының бірі – оның сөзіне жазылған «Таңғы тілек» әні. Әнді алғаш сахнаға алып шығып, орындаған Нұрлан Өнербаев. «Сен дегенде, сен дегенде таңмен бірге ояндым, Сен дегенде, сен дегенде күн нұрына бояндым. Екеумізге ауысса екен, аяулым, Адалдығы, адалдығы Қозы менен Баянның» деген ән мәтіні ел есінде болса керек. Кеш барысында колледж студентінің орындауында бұл да шырқалды. Әдеби кеш аясында ақын өмірі мен шығармаларына қатысты деректер айтылып, фотосуреттері көрсетілді. Арқада туып, Алматыда ғұмыр кешкен ақынның өлең оқып тұрған бейнебаяны сақталыпты. Оны да тамашаладық. Кешті ақынның алдын көріп, соңынан ерген ізбасары Серік Ақсұңқарұлы қорытындылады. Ақын Руслан Нұрбай былтыр нәрестесінің есімін ақын құрметіне Дәуітәлі қойыпты. Соны тілге тиек еткен ол Дәуітәлінің «Көл жағалай бір бала жүгіреді» өлеңін оқыды. Аталған колледж ди-
ректоры Есжан Әміров сөз сөйледі. Ақын Ілияс Мұқай ақпан айының 28 жұлдызында Сәкен Сейфуллин атындағы облыстық қазақ драма театрында Дәуітәлі Стамбековті еске алу кеші өтетінін хабарлады. Сондай-ақ, Дәуітәлі Стамбеков атындағы сыйлықтың иегері, жас ақын Жанат Жаңқашұлы өлең оқыды. Халықаралық «Алаш» әдеби сый лығының иегері, ақын Серік АҚСҰҢҚАР ҰЛЫ: – Батырлар жыры, жыраулар поэзиясы, одан беріде Абай, Мағжан, Қасымдары бар қазақ поэзиясының есігінен кірмек түгілі, табалдырығынан аттап басу – ақылға сыймайтын құбылыс. Қазақ жырына Мұқағалидан кейін келген қуатты толқын өкілі Дәуітәлі Стамбеков соның төрінен орын алған ақын. Егер алдымда Дәуітәлідей ағам жүрмесе, дүниеде Серік Ақсұңқарұлы деген басы жұмыр пенде болғанымен, ақын болмас еді...
Мәдениет ошақтарында
Жауапты хатшының орынбасары 43-30-88 Кадр, қоғамдық ұйымдармен байланыс және жарнама бөлімі 43-35-37 Экономика, саясат және өнеркәсіп бөлімі 48-16-45 Білім, денсаулық сақтау, мәдениет және әдебиет бөлімі 48-16-36 Ақпарат, құқық, жастар саясаты және бұқарамен жұмыс бөлімі 43-17-41 Жарнама, факс: 91-04-52; бухгалтерия: 48-16-49; 43-58-16; компьютер орталығы: 43-58-08. Меншікті тілшілер: Балқаш, Ақтоғай, Шет: 8-701-480-13-79; Жезқазған, Қаражал, Сәтбаев, Жаңаарқа, Ұлытау: 8-777-300-49-94; Қарқаралы: 8-702-638-56-85. Газет жеткізілмесе 41-16-07, 41-09-51 телефондарына хабарласыңыздар.
Ақадыр кенттік балалар кітапханасында есімі БҰҰ-ның алтын кітабына жазылған, қайсар тұлғалы ақын М.Шахановтың 75 жасқа толған мерейтойына, желтоқсан оқиғасына 30 жыл толуына арналған кеш өтті. Кітапхана жанынан ұйымдас тырылған «Жауқазын жырлар» клубының мүшелерімен бірігіп, Ә.Ермеков атындағы мектептің 8 «А» сынып оқушыларының қаты суымен қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Г.Мұқанова М.Мә метова атындағы жалпы білім беретін мектептің тәлімгері Г.Жалмағамбетованың ат салысуымен кеш өтетін оқырман залына «Ұлт рухын асқақтатқан ақын» атты көрме, «Шыншыл, өршіл рухтың ақыны» атты тақырыптық папка жасалды. М.Шахановтың әріптестері Қ.Қайсеновтың, С.Шаймерденовтың, Ханс-Петер Дююррдың қанатты сөздері жазылды. Кеште кітапханашы ақынның өмірі мен
Телефондар: Директор – Бас редактордың қабылдау бөлмесі: 43-57-78. Бас редактордың орынбасары: 43-38-53. Жауапты хатшы: 43-38-33.
Нұрдос КӘРІМ, «Орталық Қазақстан» Биыл Қарағандыда жалпы құны 3,8 млрд. теңгені құрайтын 43 шақырым көлік жолы жөнделеді. Бұл жөнінде облыстың жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Абайділдә САНАУБАРОВ мәлім етті.
шығармаларына библиографиялық шолу жасады. Ә.Ермеков атындағы мектептің 8 «А» сынып оқушылары әдеби-сазды монтаж ұйымдастырды. Кеште жүргізушілер Е.Төкенова, А.Батырбай ақынға арнау оқыды. Оқырман балалар ақынның «Төрт ана», «Желтоқсан қырандары», «Көкірегімде төрт сәуле бар төрт бақыттан тұратын», «Бақыт геометриясы», «Қазақ дастарханы»
өлеңдерін нақышына келтіріп, мә нерлеп жатқа айтты. Ақын сөзіне жазылған «Әке туралы жыр», «Ақ бантик», «Айналайын» әндерін тамылжыта шырқады. Кеш сонында оқырман-оқушыларға естелікке сыйлықтар табысталды. Боранкүл БӘКІРОВА, кітапханашы. ШЕТ ауданы.
Осы жылы 27 нысанды жөндеу жоспарланып отыр. Мұның ішіне құны 100 млн. теңге тұратын Приканальная көшесінің құрылысы және сомасы 779,7 млн. теңгені құрайтын Гоголь көшесінің күрделі жөндеу жұмысы енгізілді. Сонымен қатар, құны 2 млрд. 923 млн. теңге көлемінде 25 көшеге орташа жөндеу жұмыстары жүргізіледі. Жөндеу жұмыстарының басым бөлігі Октябрь ауданында атқарылады. Атап айтқанда, Майқұдық, Пришахтинск және Сұрыптау станциясының 21 нысанында жөндеу жұмыстары орындалады. Көпшілікті алаңдатқан Гоголь көшесін жөндеу мәселесі шешімін табады. Мұнда тротуарларды ауыстыру, жол қозғалысын реттеу құралдарын ретке келтіріп, толық жөндеу жұмыстарын атқару жоспарланған. Сондай-ақ, «Қарағанды конфеттері» ЖШС фабрикасы маңындағы теміржол өтпесінің мәселесін шешуге, жолдарды кеңейтуге уәде берді. ҚАРАҒАНДЫ қаласы.
Тіркеу куәлігі №13186-Г (Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігі 2012 жылғы 22 қарашада берген). Газет сейсенбі, бейсенбі, сенбі күндері шығады Мекен-жайымыз: 100009, Қарағанды қ., Әлімхан Ермеков көшесі, №33 үй.
Біздің сайт: www.ortalyq.kz Редакция 3 компьютерлік беттен асатын көлемдегі қолжазбаларды қарамайды. Жарияланған мақала авторларының пікірлері редакция көзқарасын білдірмейді. Жарнамалар мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді. Газетте жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Суреттер интернеттен, редакция архивінен алынды. – материалдың жариялану ақысы төленген. Қолжазба мен фотосуреттер қайтарылмайды. «АТФ банк» АҚ ҚФ Есеп-шот: KZ50826M0KZTD2003131, БИК ALMNKZKA БИН 000940001367
Салтанат ИЛЬЯШОВА, «Орталық Қазақстан» Сенбі күні Жаңа Майқұдық Мәдениет үйінде Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы және Сольналь мерекесіне орай корей мәдениетінің фестивалі өтті. «Елдос» Корей-Қазақстан қайырымдылық қоры ұйымдастырған фестивальға арнайы келген Корей Республикасының Қазақстандағы елшісінің орынбасары Хан Ман Чун мерекеге қатысушыларды Сольналь – Жаңа жыл мерекесімен құттықтап, өзінің Корей елінен алшақ орналасқан қазақ жерінде жаңа жылды қарсы алғанына қуанышты екенін айтты.
Жыл сайын тойлау дәстүрге айналған бұл мерекеге корей диаспорасының өкілдері ғана емес, өзге де этно-мәдени орталықтардың өкілдері, облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының өкілдері де шақырылады. Осы күні сахнада корей халқының шығу тарихын білдіретін «Тан-Гун туралы аңыз» көрсетіліп, корей халқының «Самульнори» ұрмалы аспаптар ансамблі өнер көрсетті. Ай күнтізбесі бойынша қаңтар айының соңғы күндері келетін Мерекенің басты нышаны – үлкендерге құрмет көрсету, ұлттық тағамдары - «Ток-кук» дайындау. Оны дайындау әдісін көрсетуге елшіліктің бас аспазшысының келуі Қарағандылық кәрістер үшін тосын сый болды. Олар «Токкук» қана емес, әр түрлі корей тағамдарын дайындап жүрген хас шебердің «шеберлік сағатына» қатысуға мүмкіндік алса, фестивальға қатысқан өзге ұлт өкілдері арнайы тағамнан дәм татты.
Таралымы 18 100 дана №12 Индекс 65484 Офсеттік басылым. Көлемі 3 6аспа табақ.
Электрондық пошта: ortalyk.kz@gmail.com ortalyk.kaz@mail.ru Бағасы келісім бойынша «Типография Арко» ЖШС баспаханасында басылды. Қарағанды қ., Сәтбаев к., 15. Газеттің компьютерлік орталығында теріліп, беттелген. Кезекші редактор Салтанат ИЛЬЯШОВА КОРРЕКТОРЛАР 2,5,6 беттер – О.ТӨЛЕУБЕКОВА 1,3,4 беттер – Ж.АХМЕТОВА