VoyaNova is een organisatieadviesbureau dat zich richt op het faciliteren van de de ontwikkeling van organisaties. Gedurende ons bestaan hebben wij verschillende ontwikkelingen van organisaties mogen begeleiden en meten. En we hebben interventies toegepast die zijn gebaseerd op internationaal wetenschappelijk onderzoek van veranderkundigen. Een goede definitie van organisatieontwikkeling is: een systeembrede toepassing en overdracht van kennis uit de gedragswetenschap naar een geplande ontwikkeling; versterking en implementatie van strategie, structuur en proces voor de effectiviteit van de organisatie. Dit is een vrije vertaling van het origineel: A systemwide application and transfer of behavioral science knowledge to the planned development, improvement, and reinforcement of the strategies, structures, and processes that lead to organizational effectiveness [5]. Deze definitie geeft aan dat het bij een organisatie-ontwikkeling noodzakelijk is om op organisatieniveau het overzicht te bewaren van deze ontwikkeling, zodat het totale systeem wordt onderzocht en versterkt. De strategie en de bijbehorende geformuleerde doelstellingen leiden tot ontwikkeling en effectiviteit.
Vervolgens stellen we samen met de klant vast wat we wensen te ontwikkelen, zodat we daarna plannen kunnen omzetten in actie, die leiden tot de deze organisatieontwikkeling. Om de doelstellingen van onze opdrachtgevers te kunnen verwezenlijken, hanteren wij een aanpak waarin we bijvoorbeeld allerlei methodieken, theorieën en analyses combineren. Wij noemen dat onze blended manier van werken: we mixen alles wat nodig is om te komen tot een goede veranderformule voor de organisatie van onze opdrachtgever. Om meetbare resultaten van de benodigde gedragsverandering te verkrijgen, combineren we dus alles in een geheel. Daarbij is een roadmap of stappenplan leidend. Dit gedachtegoed en onze praktijkervaring van de afgelopen jaren hebben geleid tot geplande gedragsverandering. In figuur 1.2 geven we schematisch weer hoe wij de geplande verandering hebben vormgegeven: telkens worden vier fasen doorlopen om er zeker van te zijn dat alle benodigde stappen voor ontwikkeling gezet zijn. Deze vier fasen zijn: 1. Analyseren en contracteren. 2. Diagnose stellen. 3. Roadmap van interventies maken. 4. Feedback geven en de ontwikkeling verankeren.
Geplande verandering De ontwikkeling van een organisatie kenmerkt zich door een cyclisch proces van ontdooien, veranderen en bevriezen [6]. Het schema van Lewin kenmerkt zich door de begrippen Freeze– Unfreeze-Refreeze. Succesvol veranderen betekent dat iets wordt losgemaakt en vernieuwd. Er is pas sprake van een echte verandering als deze vernieuwingen onderdeel worden van het routinematige handelen van de organisatie. Wij geloven dat men veranderingen gepland kan laten plaatsvinden. Hierbij passen we actief onderzoek (action research) toe (zie figuur 1.1): eerst stellen we het probleem vast, waarna we enkele stappen doorlopen om te komen tot een juiste analyse van de situatie. In deze fase maken we gebruik van organisatieonderzoek, online enquêtes, interviews, deskresearch en wat nog meer nodig is voor de analyse van het ‘probleem achter het probleem’.
Vaststellen van het probleem
Gezamenlijke diagnose
Consultatie met een gedragswetenschapper
Gezamenlijk actieplan
Data verzameling & eerste diagnose
Actie
Feedback aan de klant
Data verzameling na actie
Figuur 1.1: Actief onderzoeksmodel (Action Research Model).
12
Organisatieonderzoeker Organisatieadviseur Facilitator · Feedback sessie · Contract · Afspraken · Betekenissen · Definities · Rapport
· · · · · ·
Workshop Coachen Change Team Roadmap Large Scale Interventies Video
Feedback & verankeren Roadmap van Interventie
Analyseren & contracteren Diagnose
· Vragenlijsten · Interviews · Deskresearch · Feedback · Resultaten groeperen F0-F1-F2-F3... · Intervisie · Supervisie · Verklaren · Meervoudig kijken · Confronteren · Collegiaal Feedback · Benchmark · Verschillende wetenschappen · Feedback
Organisatieregisseur e-Coach Managment coach
Figuur 1.2: Geplande verandering en de rol van de adviseur (Nieuwe leermeester).
13