Organic Retail 6

organic

retail

Onafhankelijk vakblad voor de distributie van biologische, ecologische, vegetarische en dieetproducten in de Benelu x en

V.U. Niko D’hont – Verschijnt 4 maal per jaar (maart, juni, september, december) – Juli-Augustus-September 2009 – 2e jaargang P802085 – Afgiftekantoor: Antwerpen X – Version Française sur simple demande

GLUTENVRIJ

CATEGORIE: JAARLIJKS +10% GROEI QUINOA: HET GOUD VAN DE INCA’s

NIEUW! COSMETICAWINKELS

EXCLUSIEF VOOR NATUURLIJKE VERZORGING

nr

6

Frankrijk

Nieuw

Met minder wasmiddel een nog schonere was Ecover, altijd geconcentreerd op het milieu.

Ecover pakt uit met een straffe nieuwkomer!

Het Geconcentreerd Vloeibaar Wasmiddel is 3 keer meer geconcentreerd dan het gewone vloeibaar wasmiddel. Perfect doseerbaar met een vlekkeloos resultaat. Door toevoeging van een dosis Ecover zuurstof bleekmiddel is het resultaat ook optimaal op wit wasgoed, ook bij lage temperaturen. De kleinere fles heeft grote gevolgen: per wasbeurt 60% minder verpakking en tot 74% vermindering in transport.

Ecover reinigt zoals altijd krachtig en efficiĂŤnt, maar is zacht voor de natuur. Alle producten worden ontwikkeld en vervaardigd in onze unieke ecologische fabriek.

Meer info op www.ecover.com

Organic Retail - september 2009

Organic Retail editie 6 Organic News Chef’s Corner: Bio in grootkeukens, groeipijnen en successen Bioforum Wallonië werkt reeds meerdere jaren aan de promotie van bio in de grootkeukens. De vraag naar bio groeit er jaar na jaar. Toch liggen er nog heel veel uitdagingen te wachten voordat bio een evidentie wordt in school, onderneming, ziekenhuis…

5 12 14

p

12

Beursnieuws: Vitasana informeert professional met seminars Op 27 en 28 september vindt in Gent Vitasana plaats. Er is een uitgebreid aanbod interessante workshops en presentaties uitgewerkt en wordt er op zondagmiddag verwelkomt men Prins Laurent en Prinses Claire van België.

Dossier Glutenvrij: Glutenvrije markt groeit met minstens 10% per jaar Glutenvrije voeding is waarschijnlijk de snelst groeiende voedingscategorie van de voorbije en komende jaren.

16

19

Glutenvrij en coeliakie Wij zetten alles op een rijtje omtrent ziekte, glutenvrije en glutenbevattende gewassen, de nieuwe norm volgens de Codex Alimentarius en het belang van voedzame glutenvrije voeding.

21

De link met AD(H)D en Autisme Gluten spelen ook bij andere aandoeningen een nefaste rol. Zo is bewezen dat de consumptie van gluten een negatieve invloed heeft op de symptomen bij patiënten met ADD, ADHD en autisme.

26

Wereld ontdekt het Incagoud quinoa Quinoa kent mondiaal een toenemende populariteit en wordt meer en meer erkend omwille van zijn bijzondere voedingswaarde. Bovendien is het glutenvrij.

p

16

Frankrijk: Gespecialiseerde verkooppunten voor biocosmetica rukken op Ecover hekelt toestand rond Europees ecolabel Chef’s Corner: De pot schaft bio bij de Nederlandse topkok Eric Van Veluwen

p

28

41

Shopping België: op bezoek bij Paul Mathieu, uitbater van twee biowinkels in Luik

41 43

Aromatherapie: nog talrijk nieuwe toepassingen voor geneeskundige planten Het Internationaal Symposium voor Aromatherapie in Grasse benadrukte het enorme potentieel die geneeskundige planten, ondermeer in Afrika, hebben in de strijd tegen ernstige ziekten. Er is echter nog heel veel onderzoekswerk.

COLOFON

Organic Retail is een onafhankelijk vakblad voor de distributie van biologische, vegetarische, ecologische en dieetproducten in de Benelux en Frankrijk.

Organic Retail beoogt door middel van onafhankelijke communicatie een bijdrage te leveren binnen de biologische sector. De redactie werkt onafhankelijk van de publiciteitswerving.

Verantwoordelijke uitgever Niko D’hont Jozef Guislainstraat 44 bus 1, B-9000 Gent, België Tel. +32 (0)9 329 66 96 – Fax +32 (0)9 270 32 01 niko@organicretail.net

34 36

Evenement: “Duurzaam ondernemen: wine not?”

Wijngroothandel Vino Mundo nodigde in juni de bedrijfswereld uit voor een evenement rond wijn en ethiek. De Britse Master of Wine Susan McCraith vertelde er waarom ze zo enthousiast is over biologische en fair trade wijnen.

Beursnieuws: Natexpo bereidt zich voor op topeditie Van 17 tot 19 oktober vindt in Parijs een nieuwe editie van de tweejaarlijkse beurs Natexpo plaats.

Een voorbeschouwing.

p

28 30

44

Reclametarieven www.organicretail.net

Eindredactie Aline De Boeck, Bjorn Verlinde

Redactie Sarah Braekman (sarah@organicretail.net) Niko D’hont (niko@organicretail.net) Martine Cosserat Sofie Daniels

Vormgeving ‘79 design, Roeselare (matthias.halsberghe@telenet.be)

Vertaling AF Translation

De uitgever kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van de gepubliceerde advertenties. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift heeft tevens betrekking op de terbeschikkingstelling in om het even welke elektronische vorm. Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Fotografie Niko D’hont Sarah Braekman

Drukwerk Druk in de Weer – Gent

Version française sur simple demande.

Dit magazine wordt gedrukt met plantaardige inkten op 100% gerecycleerd papier.

Inhoud & colofon

speels

praktisch

creatief

ronduit Bio

Handige bereidingen in kleine zakjes voor een gezonde en smakelijke maaltijd.

Desserts met en zonder suiker Vanille, Chocolade, Praliné, Amandel, Noisette, Citroen, Framboos, Appel/Caramel, Groene Thee/Agrum…

Bakproducten Vanillesuiker, Bakkersgist, Agar-agar, Tarwe- en Boekweitgist…

Instant soep Prei/Aardappel, Brandnetel, Algen, Wortel/Komijn…

–

BAKPRODUCTEN

–

SOEP

>VVÕi J« VÌÕ>Ì °vÀ

DESSERTS

/1, Ê /Ê /-Ê Ê >Ê6 iÊi Ê ÃÊ Ê{{£ääÊ > ÌiÃÊ À> ViÊ Ê/°ÊäÓÊ{äÊÇÎÊÈxÊ Ç

ÜÜÜ° >ÌÕÀi > i ÌðV Voor uw gezondheid: vermijd te veel vet, suiker en zout in uw maaltijden

Organic News Biolandbouw meer dan verdubbeld sinds 2000 In 2007 telde de biologische landbouw 32,2 miljoen hectare grond over de hele wereld. Dat is 5% meer dan het jaar voordien en maar liefst 118% meer dan in 2000. Er werd in 2007 in 141 landen biologisch verbouwd. 66% daarvan bevindt zich in industriële landen. Hoewel het hier over een immense groei gaat, is slechts minder dan 1% van de wereldwijde landbouw biologisch.

Oceanië blijft de grote koploper als het op areaal aankomt. 50% van de totale landbouwgrond wordt er volgens de biologische criteria verbouwd. Het gaat vooral over rundsvlees en graan in Australië en vlees, zuivel, wol, kiwi’s en appels in Nieuw-Zeeland en luxegoederen als vanille en cacao op de omringende eilanden. In Europa blijven Italië, Spanje en Duitsland koplopers met 40% van het biologische areaal, wat een totaal van 7,8 miljoen hectare betekent. De grootste groei zien we dan weer in Spanje, Polen en het Verenigd Koninkrijk, net als in Oost- en Zuid-Oost-Europa. Aangezien de vraag nog steeds het aanbod overstijgt, blijft Europa afhankelijk van import. Deze producten komen vooral uit Latijns-Amerika (Brazilië, Argentinië en Uruguay), waar de cacao en koffie op 6,4 hectare wordt verbouwd en naar de VS, Europa en Japan wordt verscheept.

In Azië blijft China de koploper, maar India kent de grootste groei.

Bovendien gaat het in China over 1600 producenten, terwijl er in India 200.000 producenten zijn op 1 miljoen hectare.

Er werd in 2007 46 miljard dollar aan biologische voeding en drank verkocht over de hele wereld. Dat betekent 5 miljard dollar meer dan in 2000. 54% daarvan werd in Europa verhandeld, 43% in de US. De Europese markt is ondertussen een volwassen markt en kent geen grotere jaarlijkse groei dan 10%. In de VS is er een gemiddelde jaarlijkse groei van 16%.

Duits logo voor voedingswaren zonder gentechnologie In Duitsland krijgen voedingsproducten die niet genetisch gemanipuleerd zijn, binnenkort op de verpakking het logo ‘Ohne Gentechnik’ mee. Dat heeft de Duitse minister voor Landbouw Ilse Aigner maandag meegedeeld. De bedoeling is het voor de consument eenvoudiger te maken om etenswaren te herkennen die niet genetisch gemodificeerd zijn.

Voedingsproducten die meer genetisch gemanipuleerde bestanddelen bevatten dan aanvaardbaar, moeten van de Europese wetgever een etiket bevatten waarop deze informatie vermeld staat. Voor melk, vlees en eieren, die afkomstig zijn van dieren die gevoederd werden met genetisch gemodificeerde gewassen geldt deze verplichting niet.

Daardoor kunnen voedingsproducten toch ggo’s bevatten zonder dat de consument het beseft.

Met het nieuwe logo wil Aigner dit probleem omzeilen. Voedingsproducenten die het kenteken willen gebruiken, hoeven geen bijdrage te betalen. De biologische boeren en consumentenorganisaties reageren enthousiast op het nieuwe initiatief, en hopen dat de onvermijdelijke controles op het gebruik van het logo geen complexe administratie zal met zich meebrengen die geïnteresseerde producenten afschrikt.

Organic Retail - september 2009

Nieuw Europees reglement rond aquacultuur Er staat een nieuwe reglementering rond biologische productie van aquacultuur voor dieren en marine algen op stapel. De wetgeving werd aangepast in de zomer en zal in voegen treden vanaf 1 juli 2010.

Er is echter mogelijkheid tot aanpassingen in 2013, vooral omdat vele Europese betrokkenen van mening zijn dat er nog wat verfijning nodig is. IFOAM noemt de nieuwe regelgeving echter wel een stap vooruit.

Een van de moeilijkheden situeert zich rond de diversiteit van de soorten, van groot belang op deze zeer internationale markt. Het bepalen van het aantal vissen in één kweekbak blijft eveneens een heikel punt.

Er worden waarschijnlijk nieuwe onderzoeksprogramma’s opgesteld om de eerste versie van het regelgevende kader te evalueren en te verbeteren.

NEDERLAND Bioboer als inspiratie voor Dichtbundel “Vers van de boer” Paul Rongen uit Oirlo, Noord-Limburg, Nederland, bracht een dichtbundel uit die helemaal rond de boer en de boerderij draait.

Na 3 dichtbundels met limericks over Limburg, Noord-Brabant en de plaatsnamen van de dorpen in de buurt, besloot Rongen het over een andere boeg te gooien en bejubelt hij in zijn nieuwste telg de boerenstiel. Hij brengt in deze bundel gedichten gedichtjes, waarin de boer positief wordt neergezet en vele facetten van het huidige bedrijfsvoering aan bod komen, met een knipoog naar de TV-serie ‘Boer zoekt Vrouw’. In de 224 gedichtjes passeert een heel scala aan vermakelijkheden en karakteristieken binnen de landbouwsector de revue. Hij schuwt daarbij de nieuwste innovaties en ontwikkelingen niet en gaat dus ook dieper in op duurzaamheid en de biologische landbouw. Het boek is voorzien van illustraties door Ton Laeven.

Feit is dat de Nederlandse koe het wereldwijd goed doet tot nu toe.

Dat hoort de boer het liefst.

Ze is het productiefst.

Volgens hem een waarheid als een koe.

Biovak 2010 verbreedt met aandacht voor streekproducten, detaillisten en (bio)horeca Op 20 en 21 januari 2010 vindt in Zwolle een nieuwe editie van Biovak plaats. De Stuurgroep BioVak stelt zich voor de editie van volgend jaar als doel om “de cirkel” rond te maken en binnen het thema “verbinding” ook aandacht te geven aan distributie, detailhandel en horeca. Deze aanpak wordt tevens ondersteund door de Vereniging van Biologische Productie- en handelsbedrijven (VBP). Om dit te realiseren wordt er binnen BioVak een aparte sectie gecreëerd waar producenten van biologische en streekproducten zich optimaal kunnen presenteren. Deze sectie wordt onderverdeeld in drie sectoren: Detailhandel – Streekproducten – Horeca. De organisatie belooft een totaaloppervlakte van2500 meter. Deze sectoren zullen op attractieve wijze met elkaar worden verbonden.

5

ZEEP NIEUW in EUROPA

Rapper Eminem is gefascineerd door de magische zepen van Dr. Bronner. Hij poetst zijn tanden en doucht met deze all-round zeep van Dr. Bronner. Sandra Bullock en Drew Barrymore gebruiken de natuurlijke wonderzepen, voor hun lichaam, de auto en de hond.

FA I R T R A D E & B I O

minimum 70 à 100%

vloeibare zepen, dubbel geconcentreerd Make up artiest Bobbi Brown tijdens de Oprah talkshow: “Dr. Bronner is wellicht de beste zeep in het universum. Ik ben erdoor geobsedeerd. Ik krijg er maar niet genoeg van.”

Richard Seireeni in zijn boek “The Gort Cloud”, waarin hij de onzichtbare kracht beschrijft achter de meest opvallende groene merken: “Dr. Bronner is uitgegroeid tot een icoon onder de groene merken en een begrip in de groene beweging.”

Marathon Creative

in 100% recycleerde plastiek flessen

WASSEN MET EEN ZUIVER GEWETEN Dr. Bronner’s Magische Zepen

DR. BRONNERS

60

ste VERJAARDAG

HULDE AAN 150 JAAR & 5 GENERATIES ONOVERTROFFEN ZEEPPRODUCTIE

BESTE lichaamsverzorgingslijn 2009 treehugger .com

Groothandels: België: Mannavita tel 056 43 98 51 Nederland: Natudis tel 0341 464 137 Frankrjk: gezocht Info tel 00 32 (0)3 653 25 41 www.noble-house.tk

Info Tel 00 32 (0)3 653 25 41 • www.noble-house.tk

Organic Retail - september 2009

Bezoekers kunnen door middel van voorlichting en proeverijen kennis maken met vele verse biologische producten.

Tijdens de workshops zal informatie worden gegeven over de noodzakelijke verbinding tussen producent, handel en consument.

Ook alle restaurants uit de “Guide Michelin” in Nederland en Vlaanderen (sterren, 4 couverts en “Bib Gourmand”) zullen een uitnodiging ontvangen om BioVak te bezoeken.

Na de succesvolle introductie in 2009 van het “streekproductenplein” is de detaillisten- en horecasectie een welkome aanvulling. Een aanvulling die niet alleen de cirkel van producent naar consument rond maakt, maar bovendien een belangrijke versterking betekent voor de afzetmogelijkheden van biologische- en streekproducten.

De organisatie meldt tevens dat er heel wat positieve reacties binnenkomen en dat vele toonaangevende bedrijven zich reeds als deelnemer hebben gemeld.

Louis Bolk Instituut presenteert onderzoeksresultaten biovoeding Onderzoekers van het Louis Bolk Instituut en de Wageningen Universiteit presenteerden onlangs hun onderzoeksresultaten omtrent biologische voeding. Een overzicht van de voornaamste resultaten:  Biologische groenten en fruit bevatten meer bioactieve stoffen zoals antioxidanten. Dit is in meerdere studies met verschillende producten gevonden.  Het eiwitgehalte van biologische graanproducten is lager in vergelijking tot gangbare graanproducten. Dit is in meerdere studies consistent gevonden.  Biologische groenten en fruit bevatten gemiddeld een hoger gehalte aan vitamine C. Dit is herhaalde malen gevonden in goed uitgevoerde studies. Het gaat hier wel om een gemiddeld gehalte.  Biologische producten bevatten gemiddeld meer mineralen. Echter, resultaten zijn niet consistent en meerjarige studies laten zien dat verschillen tussen jaren vaak groter zijn dan verschillen tussen teeltsystemen.  Biologische producten bevatten gemiddeld meer droge stof.  Het eiwitgehalte van biologische graanproducten bevat meer essentiële aminozuren. Er zijn echter weinig studies uitgevoerd.

Resultaten uit recente studies geven tegenstrijdige resultaten.  Biologische melkproducten bevatten een hoger gehalte aan omega-3 en CLA vetzuren dan gangbare melkproducten. Dit is in meerdere studies consistent gevonden. Dit lijkt vooral samen te hangen met het type voer, met name het aandeel vers gras en kan naast biologisch ook voor andere low-input systemen gelden.  Biologische melkproducten bevatten een hoger gehalte aan vitamine E en beta-caroteen dan intensief geproduceerde gangbare melkproducten. Dit is vooral duidelijk in de zomerperiode. De invloed van voer lijkt hier zo groot dat de invloed van het systeem hieraan ondergeschikt is.  Het nitraatgehalte van biologische gewassen ligt over het algemeen lager dan bij gangbare gewassen. Echter, af en toe worden voor sommige producten ook tegengestelde resultaten gevonden.  Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de prevalentie van Campylobacter bacterie bij biologische vleeskuikens hoger is.

Zie voor meer informatie het rapport Voedselkwaliteit, veiligheid en gezondheid van biologische producten op de site van het Louis Bolk Instituut.

Meer info: www.louisbolk.nl

Biomerk op Nederlands theaterfestival in openlucht Voor het derde jaar op rij is het biomerk Puur Noord Nederland prominent aanwezig op het openluchttheaterfestival Noorderzon in Groningen. Het festival vindt elk jaar in augustus plaats in het Noorderplantsoen, een park in het centrum van de stad. Naast alle gangbare eettentjes met pizza, bier, falafel, kebab, suikerspinnen, enz. kunnen festivalbezoekers met een hongerige maag ook terecht in het paviljoen van Puur Noord Nederland, een biomerk voor regionale producten. Het merk werd ontwikkeld door De Zaai-Ster, een groothandel in biologische verswaren. Puur Noord Nederland werkt op Noorderzon samen met kok Birgit Flüg, die ter plekke staat te koken met de streekproducten uit het noorden. Het biomerk doet met een opvallend paviljoen in het park – een container en een patchworkconstructie van gerecyclede plaatjes afvalhout – aan eventmarketing en verwijst enthousiaste festivalgangers door naar de natuurwinkels in Friesland, Groningen en Drenthe, waar het merk te koop is. Ook wordt er bewust een link gelegd naar de producenten en telers van de bioproducten. Sander Dragt van De Zaai-Ster: “Onze medewerkers in het park dragen t-shirts met de beeltenis van een kaasmaker, een geitenhoedster en een groenteteler. De mensen kunnen in onze menukaart ook lezen waar ons voedsel vandaan komt. Zo willen we meer helderheid bieden en de relatie tussen producent en consument minder anoniem maken.”

BELGIË Belg bereid meer te betalen voor gezonde, kwaliteitsvolle en smaakvolle producten De Belgische consument toont zich veel positiever dan een half jaar geleden. De angst en onzekerheid omwille van de crisis heeft plaats gemaakt voor een meer aangepast gedrag. Dat blijkt uit een studie van Significant GfK en Keystone.

Vandaag zegt 63 % van de consumenten er extra op te letten om uitgaven in overeenstemming te brengen met inkomsten. In december 2008 was dat nog 76 %. 75 % heeft moeite om te sparen, in december was dat nog 85 %. 80 % heeft het gevoel dat alles het afgelopen jaar duurder is geworden, tegenover 93 % in december.

Over hoe lang de crisis zal duren, zijn de meningen verdeeld. 19 % van de consumenten ziet de crisis niet langer dan een jaar duren.

37 % denkt een tot twee jaar, 34 % vreest twee tot vijf jaar. 10 % ziet de crisis zelfs langer dan vijf jaar aanslepen. Alle deelnemers aan de studie hebben hun consumentengedrag aangepast. Slim winkelen is helemaal in. Zo denkt 59 % nu goede deals te kunnen sluiten zoals stevige kortingen op grote producten, goedkopere huizen en betere bankproducten.

69 % zegt te besparen op kleine dagelijkse uitgaven, 76 % op grote uitgaven. Status- en luxeproducten krijgen de raakste klappen. Zo zegt slechts 18 % meer te willen betalen voor status, 26 % voor luxe.

Daarentegen toont 90 % van de consumenten zich bereid meer te betalen voor gezonde producten, 89 % voor merken waarin hij of zij vertrouwen heeft, 87 % voor kwaliteit en smaak.

Organic News

7

Organic News “Ook na de crisis zullen consumenten deze houding blijven aannemen”, zegt Rolf Verlinden van marktonderzoeksbureau Keystone.

“Consumenten zijn zich aan het trainen om te kopen met hun linkerhersenhelft. Rationeel willen ze een product kopen waar ze zich emotioneel bij betrokken voelen. Merken die duidelijkheid bieden, zullen hiervan profiteren.”

FRANKRIJK Nieuw hulpmiddel voor collectiviteiten die biomaaltijden willen brengen in Ile de France De biologische sector in Ile de France stelde een gids op punt die informeert over de methodes die gebruikt worden, bevindingen bij pilootprojecten, getuigenissen, het beleid rond meerkosten… Daarnaast zjin er ook een aantal hulpmiddelen: diagnoseroosters, voorbeelden van menu’s en recepten, leveranciers, communicatie, opstellen van aanbestedingen, informatie over specifieke ingrediënten die in het biologisch circuit worden gebruikt (tofu, granen, seitan, shoyu, … ) en een algemeen kader voor het welslagen van deze projecten.

Deze gids is ook interessant voor professionals buiten Parijs en kan gratis gedownload worden. > www.bioiledefrance.fr

Bio Store: nieuwe keten van biosupermarkten De eerste Bio Store opent in de loop van september in St Brice sous Forêt (ten noorden van Parijs). De winkel belooft 8500 voedingsproducten en non-voedingsproducten voor te stellen op 1000m 2 en dat tegen aantrekkelijke prijzen. Vijf andere Bio Store winkels zullen snel het levenslicht zien, vooral in de streek rond Parijs.

Parijs huisvest colloquium rond bio op 18 en 19 oktober Tijdens het salon Vivez Nature vindt een tweedaags colloquium plaats omtrent de biosector. Het wordt een aaneenschakeling van 8 ronde tafels voor de bio. Alles komt aanbod, van productie tot consumptie: bio consumeren, een antwoord op de voedselcrisis, de afdeling ecoproducten, cosmetica en biologische kledij als logische en noodzakelijke aanvulling op de levensmiddelen- bio verkopen: hoe win je en behoud je nieuwe klanten - welke publiciteit voor bioproducten, het gezondheidsargument, het milieu, de ethiek en de duurzaamheid - de cijfers rond bio - elke reglementaire beperkingen, een afdeling bio of enkel bio? - biologische restauratie, welke beperkingen en welke toekomstnieuwe producten, nieuwe verpakkingen en ook: hoe bio en logistiek te verenigen. > http://colloque.vivez-nature.com

Nature et aliments sponsort « La Transat en SoliDaire » De onderneming schenkt 1% van de verkoop van zijn gamma soepen aan de vereniging La Mer en Solidaire die ijvert voor een andere kijk op handicaps. In dit kader ondersteunt Nature et Aliments het zeilschip Podorange dat deelneemt aan de mini-transatlantische oversteek van La Rochelle (Frankrijk) naar Salvador de Bahia (Brazilië). Het schip vertrekt op 12 september.

Podorange verwelkomt ook twee minder validen: Gilles et Maxime aan boord. Na een aantal technische aanpassingen moet dit probleemloos verlopen.

Meer info: www.mer-solidaire.com

Biofournil neemt Le Petit Mouzillon over Biobakker Biofournil, marktleider in Frankrijk, heeft de productie-eenheid van Le Petit Mouzillon overgenomen. Biofournil gaat het traditionele koekje ‘Petit Mouzillon’ uit de Atlantische Loirestreek opnemen in zijn aanbod en wil deze eeuwenoude traditie zo behouden. Sinds 2007 was de productie van het koekje stilgevallen.

Le Petit Mouzillon is een koekje dat traditioneel gegeten wordt in combinatie met een glas witte Muscadet-wijn. Jean-Yves Fouché, bestuurder van Biofournil wou vermijden dat dit gebruik definitief verdween en wil een biologisch koekje van maken. Momenteel werkt Biofournil aan een nieuw recept dat zo dicht mogelijk bij het origineel zit en voldoet aan alle criteria uit de biologische lastenboeken: kwaliteitsingrediënten van biologische landbouw en een toegevoegde waarde qua voedzaamheid.

Eind 2009 zal Biofournil zijn productie van viennoiserie naar de site van Le Petit Mouzillon verhuizen. De productie van het koekje ‘Le Petit Mouzillon ‘ wordt begin 2010 opgestart. De nieuwe productie-eenheid wordt bij aanvang bemand door vier medewerkers bemand. In de komende drie jaar wil Biofournil 11 extra medewerkers aantrekken.

Franse biowinkels: meer consumenten, maar gematigder in hun aankopen.

Volgens een enquête die studiebureau Ecozept uitvoerde in juni 2009 in 149 winkels en waarvan de resultaten deze herfst berschikbaar zullen zijn, blijft de 10% groeitrend aanhouden. Kleine winkeltjes genieten echter niet meteen van deze evolutie. Volgens de steekproef kent 17% een daling van de verkoopprijzen.

Bovendien ziet men de inhoud van de

Organic Retail - september 2009

winkelmandjes verkleinen, terwijl er meer nieuwe klanten over de vloer komen.

De enquete staat ook stil bij biocosmetica die goed is voor 20% van de verkoopcijfers, dat blijkt uit de studie.

De enquête brengt verslag uit over de plaatsing van de merken en de trends rond de aanvaarding van labels en de nood aan communicatie, opleiding en commerciële ondersteuning. > www.ecozept.com

Volgende editie van Millésime Bio: 25 tot 27 januari 2010 in Montpellier De vakbeurs rond biowijnen kiest definitief voor Montpellier als vestiging. In 2009 zag de beurs het aantal bezoekers stijgen met 50% met 1700 bezoekers en 350 exposanten. Daarom wenst Millésime Bio zich verder te ontwikkelen, zeker op het vlak van internationale aandacht.

Men handhaaft ook de formule waarbij alle stands prefab kant-enklaar zijn en identiek. Dit om de ontdekking van nieuwe wijnen te bevorderen. Enkel de wijnen en de mensen die de standen bevolken zijn verschillend. > www.millesime-bio.com

Nieuwe producten Ananda Chocolate: de meest duurzame chocoladerepen ooit Amigos International lanceert deze maand de nieuwe Ananda Chocoade die als eerste verpakt is in een 100% biologisch afbreekbare wikkel. De biologische Ananda Chocolate zal de primeur dragen en is daarmee de meest milieuvriendelijke en duurzame chocoladereep ooit!

De grondstoffen voor de Ananda Chocolate worden tegen Fair Trade-prijzen gekocht in Ecuador en er vervolgens kant-en-klaar geproduceerd (PICO of Produced In Country of Origin). Hiermee worden extra banen gegenereerd voor de verwerkende bedrijven in het Zuiden. Het gaat om het roosteren van de cacao, het congeren, melangeren, het ontwerp van de doosjes, het verpakken, plus alle administratie die erbij komt kijken.

Ananda Chocolate is beschikbaar in 5 smaken: - 77% puur (Pure Extase); - 70% puur met stukjes gedroogd banaan (Blissful Banana); - 70% puur met stukjes koffie en mint (Mentally Mint); - 70% puur met koffiebonen (Coffee Break); - 70% puur gezoet met bananenfructose - GEEN SUIKER (Bye Bye Sugar!)

De verpakking bestaat uit een doosje van vijfvoudig gecertificeerd papier (o.a. FSC en chloorvrij). Er wordt geprint met plantaardige inkt en de binnenfolie is 100% biologisch afbreekbaar en zal vanzelf verdwijnen wanneer die in de groenbak gegooid wordt. Ananda Chocolate is dus plastic- en aluminiumvrij.

Canaan Fairtrade Olijfolie: nieuwe fles en Max Havelaar label De Canaan Fairtrade biologische olijfolie krijgt vanaf september een nieuwe verpakking. Naast een nieuwe donkergroene fles zal ze voortaan ook voorzien zijn van een Max Havelaar fairtrade label naast het Fair For Life label. De olijfolie en andere producten van de Canaan Fairtrade coöperatieve is afkomstig uit de bezette Palestijnse gebieden en worden verwerkt in een fabriek in Berquin bij Jenin (Westelijke Jordaanoever).

Alle producten zijn biologisch geteeld (of in omschakeling naar biologisch) en fairtrade gecertificieerd.

De biologische olijfolie van Canaan Faitrade is extra vergin. De olijven worden snel na de oogst verwerkt waardoor de zuurgraad onder de 0,5% blijft.

PLAISANCE BIO: Desserts, culinaire hulpmiddeltjes, soep…

Nat-Ali presenteert een gamma bereidingen in kleine zakjes om zelf heerlijke tussendoortjes te maken: “Carrément Bio”.

Het gaat hier om heerlijk ludieke tussendoortjes met een tiental speciale smaken (nootjes, appel/karamel, chocolade,…), enkele delicate versies (groene thee/citrus…) en klassiekers (vanille, framboos, amandel…).

Tevens zijn er cilinaire hulpmiddeltjes voor de biologische keuken om voor familie en vrienden te koken: bakpoeder, vanillesuiker, gist, agar-agar…

Daarnaast is er nog een aanbod praktische en lekkere instant soepen, handig op het werk, op vakantie of gewoon thuis. In het aanbod vinden we traditionele recepten en nieuwe smaken.

Biosano introduceert nieuwe producten van Maestrani Maestrani, een chocoladeproducent met een excellente reputatie, brengt drie nieuwe varianten op de markt, die zullen verdeeld worden door Biosano. De nieuwe variëteiten, Nut Mix, Chili en Espresso, bouwen verder op de know-how van het familiebedrijf dat al 30 jaar actief is in de sector. Verder paste Maestrani de look van de verpakking op een zeer subtiele manier aan, waardoor de verschillende lijnen nog duidelijker te onderscheiden zijn.

Oxfam Fairtrade: biologisch muntsnoepje Oxfam Fairtrade introduceert een nieuw snoepje in de lekkernijenafdeling. De muntsnoepjes worden gemaakt op basis van fairtrade suiker uit Paraguay en zijn biologisch.

Het huidige assortiment is het resultaat van 30 jaar wikken, wegen, vergelijken en voor de beste producten kiezen. De nadruk legt de chocoladeproducent op duurzaamheid.

Organic News

9

VAKBEURS

PARIS NORD Villepinte - Frankrijk. Hall 8

17-18-19 okt. 2009

Haal uw groei uit de natuur

Natuurlijke en biologische producten en een verantwoordlijke consumptie zijn de motor van de groei van uw zaak. Mis deze driedaagse afspraak met 10.000 andere professionals uit binnen- en buitenland niet!

500 EXPOSANTEN BIEDEN U EEN OVERZICHT VAN EEN MARKT IN VOLLE EVOLUTIE Biologische Voeding Dieetvoeding en Voedingssupplementen Natuurlijke cosmetica Ecologische producten en accessoires

Vraag nu uw gratis toegangsbadge aan op www.natexpo.com - Contact: + 33 (0)1 76 77 12 45

Organic Retail - september 2009

11

De link tussen genieten van chocolade en weten dat het product de samenleving en het milieu verderhelpt is een van de belangrijkste vereisten bij Maestrani. De nieuwe biologische en fairtrade chocolade werd gemaakt op maat van de consument en zijn immer veranderende wensen op het vlak van smaak. Bovendien voldoet het product aan de eisen van de bio-consument, die verwacht dat wat hij koopt geproduceerd werd met het milieu in het achterhoofd. De filosofie van Maestrani chocolade staat voor genot en schoonheid voor alle zintuigen door middel van echte Zwitserse kwaliteit die kenners moet verleiden.

De chocoladebonen van Maestrani komen van een coöperatieve in Peru, de cacao van Latijns-Amerikaanse biologische boeren. De biologische en fairtrade suiker zijn dan weer afkomstig van Paraguay en de melk van biologische boeren in Zwitserland.

Nat-Ali agar-agar: 100% natuurlijk en plantaardig geleermiddel Al meer dan 90 jaar gebruikt Nature & Aliments agar-agar in de bereiding van zijn desserts. Ook in de eigen keuken kan men agar-agar gebruiken. Dit handige zakje telt twee dosissen, ideaal bij de een lekkere eigen en lichte bereiding.

Agar-agar bezit een uitzonderlijke geleerkracht en biedt een mooie consistentie aan gezouten (terrines) en gezoete bereidingen (jam, bavarois,…).

Glutenvrije muesli van Alara Biosano brengt een nieuwe reeks van 5 biologische muesli-producten op de markt van het merk Alara. Twee referenties zijn ook gecertificeerd glutenvrij:  Active muesli. Een verbazingwekkende, glutenvrije muesli voor alle actieve mensen. Met quinoa, amarant, appel en prebiotisch yacon en arm aan suikers;  Glutenfree with goji & yacon. Een glutenvrije muesli met gojibessen rijk aan antioxidanten, prebiotische yacon en quinoavlokken.

Alara werd in 1975 opgericht en kent een lange traditie in de productie van muesli. Als eerste bedrijf in graanproducten ter wereld met een biologisch certificaat, erkend door de Engelse coeliakievereniging, gecertificeerd door de Fair Trade Foundation en met een milieuvriendelijk Green Mark-label en Zero Waste productie, zijn wij voortdurend op zoek naar perfectie en innovatie.

Wordt verdeeld in België door Biosano. www.biosano.be

Douce Nature en Ecodoo stellen nieuw verbreed gamma voor met Ecocert-certificatie Douce Nature en Ecodoo presenteren een nieuw gamma verzorgingsproducten en schoonmaak- en onderhoudsproducten op basis van bronwater en met natuurlijke en plantaardige werkzame bestanddelen.

In het gamma van Ecodoo bevinden zich meer dan 40 producten verdeeld in 8 productcategorieën: reiniging, onderhoud, wasgoed, vaatwas, ontgeurders, insecticides, papier en accessoires.

Alle Ecodoo producten zijn natuurlijk, efficiënt, geconcentreerd en zuinig in gebruik en niet getest op dieren. De grondstoffen zijn biodegradeerbaar en geparfumeerd met essentiële oliën. De productiemethoden zijn milieuvriendelijk en de emballages zijn ecologisch en recycleerbaar.

Het volledige proces wordt net als de samenstelling gecontroleerd door Ecocert. 27 producten werden door Ecocert gecertificeerd. Er wordt tevens gewerkt aan een hervulsysteem voor winkels.

De persoonlijke verzorgingsproducten van Douce Nature vertrekken vanuit dezelfde uitgangspunten en beschikken over een Cosmebio Eco- of Bio-label. In het heel uitgebreide en aantrekkelijke gamma van Douce Nature zitten verzorgingsproducten voor gezicht, haar en lichaam, douche- en badproducten en verder een gamma intieme hygiëne, baby-verzorging, bio en fair trade katoen (Bioequitable), zeep. Er is ook een gamma grote gezinsverpakkingen beschikbaar.

Chef’s Corner > België

Bio in grootkeukens: groeipijnen èn successen Bioforum Wallonië werkt reeds meerdere jaren aan de promotie van bio in de grootkeukens. De vraag naar bio groeit er jaar na jaar. Toch liggen er nog heel veel uitdagingen te wachten voordat bio een evidentie wordt in school, onderneming, ziekenhuis…

Mooie groei voor biologische landbouw in Wallonië

Bioforum presenteerde in juni cijfers over de biologische landbouw in Wallonië. Op 30 april 2009 telde men exact 759 bioboeren in het gewest. Dat is een stijging met 13%. In 2008 groeide het biologisch landbouwareaal met 10% tot 32330 hectaren of 4,3% van het landbouwareaal in Wallonië.

Goede werkmethoden Vinciane de Moffarts (Bioforum Wallonie): “We werkten de afgelopen jaren vooral met Waalse scholen en met recreatiedomeinen in Wallonië en met scholen, ziekenhuizen, bejaardentehuizen en crèches in Brussel. Het belangrijkste bij deze projecten was het uitwerken van een goede werkmethode die aangepast is aan de typische eigenheden van elke situatie. Anders lukt het niet. De keuze voor seizoensgebonden producten en de samenwerking met lokale bioproducenten was daarbij prioriteit. De komende tijd willen we vooral werken aan een betere doorstroming van de beschikbare bioproducten.”

Het grootste deel van dit areaal is weide (goed voor 27624 hectaren).

De rest van de ranglijst ziet er als volgt uit:

Grote landbouwculturen Braakliggend Fruit Groenten Sierplanten

Veel vraag “We krijgen vandaag heel veel vragen voor begeleiding van deze projecten. We hoeven niet eens op zoek te gaan. Ook bij bedrijven is er een enorme vraag naar biomaaltijden. We hebben nu met de meeste grote cateringbedrijven contact in België en we merken duidelijk dat ze bang zijn de boot te missen. Ze werken nu quasi allemaal heel sterk op de ontwikkeling van dit aanbod.”

10% “Al het enthousiasme is heel leuk, maar men dient toch te beseffen dat er nog heel wat werk is om bio een belangrijker gewicht te geven in de collectieve keukens. We kiezen resoluut voor een brede verspreiding van bio over heel wat grootkeukens en ons streefcijfer is 10% van

12

30000

25000

20000

15000

Ook de biologische vee- en gevogeltepopulatie steeg in 2008.

Vooral het gevogelte en het aantal runderen (elk +10%) kende een sterke groei. de ingrediënten van biologische origine. We doen dat bewust. Het alternatief, streven naar 100% bio maar op een heel beperkt aantal locaties is geen goed idee. Dat zou namelijk veel problemen opleveren qua kostprijs of de indruk wekken dat bio voorbehouden is voor de keukens van de elite.”

De grootste uitdaging voor de sector is voldoende hoeveelheid beschikbaar te hebben voor een grootkeuken, daarnaast zorgen EVOLUTIE VAN DE BIOLOGISCHE LANDBOUW IN HET WAALS GEWEST de leveringsmomenten van de 700 producten en het beschikbaar hebben van een aangepaste verpakking voor de producten 600 soms voor problemen. Ook de prijs van de bio-ingrediënten 500 blijft een grote uitdaging. Voor bio in ziekenhuizen is het nog 400 wat complexer gezien de HACCP normen die men daar hanteert.”

300

10000

200

5000

100

0

1987

1991

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

OPPERVLAKTE

583

807

5998

10745

15792

16872

18384

20158

20574

20345

20361

25367

29222

32330

LANDBOUWERS

37

50

184

275

414

435

441

459

438

481

497

582

622

671

Organic Retail - september 2009

0

AANTAL GECONTROLEERDE BEDRIJVEN

GECONTROLEERDE OPPERVLAKTE (HA)

35000

3879 ha 363 ha 248 ha 209 ha 5,17 ha

grafiek: SPW•DGARNE

Organic Retail - september 2009

13 Leerlingen van Robert Schuman Instituut in Eupen eten elke dag bio voor 2 euro per maaltijd

Als een van de eerste scholen in België ontving het Eupense Robert Schuman Instituut (IRS) enkele jaren geleden een ISO 14001 certificaat (milieunorm). Niet toevallig, want de voorbije vijftien jaar deed men reeds veel inspanningen om deze school duurzamer te maken. Logisch dus dat de school begin 2008 instapte in een project van Bioforum voor de introductie van bio in schoolkeukens.

Door zich anders te organiseren en met aandacht voor seizoensproducten en lokaal beschikbare bio-ingrediënten wilde men de leerlingen sensibiliseren voor duurzame voeding afkomstig van biologische landbouw. Het project werd een groot succes. Vandaag

zijn alle vlees en zuivel, het meeste fruit en de meeste groenten afkomstig van biolandbouw. En dat alles met respect voor de richtprijs van 2 euro per maaltijd en de mogelijkheid om een vegetarische maaltijd de gebruiken.

Dat is uiteraard niet vanzelf gegaan. Jean-Michel Lex, milieuraadgever voor de school en Liliane Thomas, aankoopverantwoordelijke voor de maaltijden staken er heel wat tijd en energie in. Het zoeken van leveranciers blijft een van de moeilijkste aspecten. Vooral in het begin was het een hele klus, vertelt Liliane: met name de kleine volumes (ongeveer 80 maaltijden per dag), de beperkte beschikbaarheid van lokale producten maakten dit tot een grote uitdaging. Ondanks de moeilijke start is de vooruitgang opmerkelijk en is iedereen vandaag uiterst tevreden. De leerlingen appreciëren de kwaliteit van de maaltijden, het keukenpersoneel is blij dat er weer echt gekookt kan worden en de schooldirectie hoeft geen angst te hebben over budgettaire ontsporingen.

Cijfers:

Dagelijks aantal warme maaltijden 70 Aantal broodjes per dag 85 Aantal koude schotels en rauwkostborden 30 Keukenmederwerkers 1 fulltime kok,

5 deeltijdse medewerkers

TerraSana introduceert

Barnhard Bodywear For men and women

Bio Cotton

NIEUW

Bewust beter!

www.barnhardbodywear.com

Design, comfort en een perfecte pasvorm.

Met Barnhard Bodywear zorg je niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor het milieu.

De nieuwe ondergoedcollectie van TerraSana is gemaakt van 100% biologisch katoen en wordt op een sociaal verantwoorde manier geproduceerd, zónder bestrijdingsmiddelen.

Door bewust te kiezen, is Barnhard Bodywear bewust beter.

Beurzen > België

Vitasana

wil professional beter informeren met seminars Op 27 en 28 september wordt in Flanders Expo Gent de vakbeurs Vitasana georganiseerd. Het belooft een sterke editie te worden.

Er is een uitgebreid aanbod interessante workshops en presentaties en er wordt speciaal aandacht voor een gastland Frankrijk. Bovendien verwelkomt Vitasana op zondagmiddag Prins Laurent en Prinses Claire van België.

Bioforum De vakbeurs voor gezond leven en biovoeding heeft een nieuw elan gevonden en zal de aandacht voor supplementen en biovoeding evenwichtiger verdelen. Voor het eerst wordt ook Bioforum betrokken bij de organisatie die in handen is van Flanders Expo, Immo Events en Naredi, de Belgische federatie van de handel en nijverheid in voedingssuplementen, natuur-, reform-, en dieetwaren.

Gastland Frankrijk In samenwerking met Ubifrance wordt een compleet Frans Paviljoen gecreëerd met een twintigtal Franse aanbieders van nieuwe producten voor onze Belgische markt. De organisatoren melden dat deze internationale aanpak de bezoeker de kans geeft om binnen zijn bestaand assortiment of discipline aan innovatie te doen. Vitasana 2009 maakt zich trouwens sterk dat het zijn bezoekers ruim honderd nieuwe producten en nieuwe leveranciers zal laten ontdekken.

Groene beursproductie Vitasana heeft tevens een primeur voor de beursbranche. Men huldigt namelijk het “Cradle to Cradle” principe in alle aspecten van de beurs.

Alle leveranciers worden aangespoord om eco & bio te werken. De catering, het drukwerk (inkten en papier) en, in primeur, het 100% biologisch afbreekbaar vast tapijt, dat is, tonen aan dat ook een vakbeurs zijn “ecologische voetafdruk” kan beperken.

14

Organic Retail - september 2009

Workshops Misschien wel de belangrijkste vernieuwing op de beurs is het uitgebreide aanbod aan seminaries en workshops. Vitasana versterkt hiermee zijn rol als vakbeurs voor iedereen die professioneel bezig is met biologische producten en voedingssupplementen.

Het programma oogt veelbelovend en gevarieerd: Zondag 27 september 10:30 (Nederlands) Hoe kan een voedingssupplement op een wettelijke manier op de Belgische markt gebracht worden?

Door Solange Vynckier van Naredi 11:00 (Nederlands) Voedingssupplementen en cosmetica: wettelijke aspecten i.v.m. etikettering.

Door Roos De Brabander van Naredi 11:30 (Français) Comment mettre d’une manière légale, un complément alimentaire sur le marché belge?

Par Solange Vynckier de Naredi 12:00 (Français) Compléments alimentaires et cosmétiques: aspects légaux concernant l’étiquetage Par Roos De Brabander de Naredi 14:30 (Nederlands) Aanboren van nieuwe afzetkanalen voor bio producten in de out of home markt.

Door Wim Bommerez van BioForum 15:00 (Nederlands) Bio Garantie Label en Eco Garantie Label Door Martine Van Schoorisse van BioForum 15:30 (Nederlands) Aroma pairing: zintuiglijke beleving Door Frank Vandeale van Casa Mamounia Maandag 28 september 11:00 (Nederlands) Kruiden, meer dan geneeskracht.

Door Maurice Godefridi van Vlaamse Federatie Herboristen 11:30 (Nederlands) Aroma pairing: zintuiglijke beleving.

Door Frank Vandeale Casa Mamounia 14:00 (Nederlands) Certificering en controles: De belangrijkste facetten voor de detailhandel en retail.

Door Ingrid Harre van Integra 14:30 (Nederlands) Duurzaam ondernemen voor bedrijven.

Door Petra Tas van BioForum

Organic Retail - september 2009

15 15:00 (Nederlands) Controles in de sector voedingssupplementen over 2008-2009: resultaten en aanbevelingen.

Door Walter Gillis van het Federaal Agentschap voor Voedselveilgheid (FAVV ) 16:00 (Nederlands/Frans) Speciaalzaak vs supermarkt: Wie wint de gunst van de bio-consument ?

Door Professor Gino Van Ossel van Vlerick Management School

EXPOSANTEN 2 Bio Agenda Plus Amigos International Andechser Molkerei Api Ar Aqua-Vitea Asinerie du Pays des Collines BBK Be Bene Bio Life Bio Lineaires BioForum Biofresh Bioholistic Biosano Biosano Biover Biovie Direct Biovita

Brita Couleur Nature Danival De Hobbit De Traay Dibisco Dieximport Ecomicroob Ecover Belgium Emile Noël Exofood Florame Benelux Foreverline France ambassy Go Pure Haagland Reform Health XL Heirler Herbalgem

Horizon Hygiena Isana IVA Handelsonderneming Joannusmolen Koffie kan La Falaise Le Pain se sent rire Lima Mannavita Marma Naredi Natur’Inov Natuurvlees Dobbelaere Nutry Body & Packakamaq Trading Oce Bio Ojibwa De Roeck Oxfam Fairtrade Phare Eckmuhl Phytal Crea Phytarom

Picoureur Pro Vera Provamel Rapunzel Rayforce Europe Gmbh Regisana Reserveerd Revogan Solgar Vitamins Soy Et Nutricion Syne-Beeotic Taifun Terra & Tavola Tijst-It TLLH Tofutown Toshiba Triballat Sojade Urtekram Van der Westen Vers & Veggie Weleda Belgium

Praktisch

Vitasana – Flanders Expo Zondag 27 september 2009 van 09:30 tot 20:00 Maandag 28 september 2009 van 09:30 tot 17:30 Flanders Expo - Gent (E40, afrit 14) Maaltekouter 1, B - 9051 Gent

tempting range of soya based cheese

100% vegetable All our products are produced according the authentic cheese process of fermentation, curd separation and ripening.

• spreadables • cubes • young ripened

0% cholesterol 100% bio-organic

•biofun• BIOFUN • Legeweg 135-137, bus 10 - B-8020 Oostkamp - Belgium • T: 0032 50 289 220 • info@biofun.be • www.soyagarden.net

Dieetvoeding > Glutenvrij

Glutenvrije markt groeit met minstens 10% per jaar Glutenvrije voeding is waarschijnlijk de snelst groeiende voedingscategorie van de voorbije en komende jaren. Navraag bij producenten en distributeurs leert ons dat de jaarlijkse groei van deze categorie zich tussen 10 en 20% vindt. Een betere diagnose van coeliakie en een groeiend aantal mensen die zich beter voelt met een (sterke) beperking van gluten in hun voeding zijn de voornaamste verklaringen voor deze ontwikkeling.

Supermarkt Dat meer en meer consumenten glutenvrije producten kopen is ook de supermarkten niet ontgaan. Zij hebben de categorie een eerbare plaats gegeven in hun schappen. Het creatief marketing & innovatie bureau Market Endeavour uit Amersfoort (Nederland) is conceptontwikkelaar voor diverse voedselfabrikanten en houdt zich daarnaast ook bezig met de promotie en import van glutenvrije voeding van het merk Roley’s. Met hun marketingkennis leek Market Endeavour ons goed gesitueerd om de enorme vooruitgang van deze productcategorie te verklaren. Erik van Luyn: “We zien dat de distributie van glutenvrije voeding de jongste tijd een enorme verbreding kent. Vroeger was dit het exclusieve terrein van natuur- en dieetvoedingswinkels.

Nu zien we dat ook supermarkten en webshops zich op deze markt toeleggen. Men voelt overal het verkoopspotentieel van deze producten, maar dat betekent niet dat dergelijke producten voor supermarkten hardlopers zijn. Het blijft een nichemarkt. “Supermarkten maken ruimte voor glutenvrij omdat ze de zogenaamde destination shopper niet willen verliezen. Wie zijn glutenvrije voeding koopt in die bepaalde supermarkt zal er heel waarschijnlijk ook andere producten kopen.”, verklaart Erik van Luyn.

Rendabel?

van Luyn: “Eigenlijk moet je de verkoop van deze producten als een piramide zien. Het topje van de piramide zijn de coeliakiepatiënten die niets anders dan deze voedingsproducten kopen. Daaronder bevindt zich echter een categorie mensen die geen coeliakie heeft, maar gluten wantrouwt en daarom regelmatig tot veel glutenvrije producten eet. Aan de onderkant van de piramide vinden we mensen die geen coeliakie hebben en ook geen wantrouwen koesteren ten aanzien van gluten. Zij kopen deze producten omdat ze aantrekkelijk vinden qua verpakking of omdat ze op zoek zijn naar iets nieuws qua voeding.” Dit fenomeen verklaart ook waarom glutenvrije voeding zo snel groeit.

Webshops Op het internet zie je meer en meer webshops verschijnen die glutenvrije producten promoten en verkopen. Sommige leveren de glutenvrije waren rechtstreeks aan huis, andere laten het pakket met glutenvrije voeding afleveren in een natuurvoedingswinkel. Volgens Erik van Luyn boeken zij in Nederland goede resultaten en zijn ze niet meer weg te denken. “Webshops veroveren hun plaatsje op de markt.

De categorie glutenvrij is echter zo dynamisch dat zowel natuurvoedingswinkels, supermarkten, glutenvrije marktjes en webshops groeien. De snelste groeiers zijn de webshops terwijl de glutenvrije markten het traagst groeien.” Het komt er voor de natuurvoedingswinkel op aan om gepast in te spelen op deze evolutie, aldus van Luyn. “Als natuurvoedingswinkel zou je ook kunnen starten met een webshop met glutenvrije voeding. Je hebt namelijk al een zekere voorraad in huis en dat kan je aanvullen met een breed gamma dat je in je magazijn stockeert of bestelt eens een consument dat doet. Dat komt je efficiëntie ten goede.”

Nieuwe productontwikkeling Erik van Luyn volgt de markt al vele jaren en stelt vast dat het aanbod steeds ruimer wordt en dat meer en meer fabrikanten vorderingen maken qua smaak en voedzaamheid. “Vroeger volstond het om iets te maken dat glutenvrij was. Nu wil men de consument meer convenience bieden en vooral ook meer smakelijkheid. Op langere termijn zal het leven van de coeliakiepatiënt ook veel makkelijker worden.

Het aanbod wordt ruimer en de kwaliteit beter.

Is de glutenvrije markt niet te klein om rendabel te zijn voor een supermarkt en hoe kan de categorie rendabel zijn voor natuur- en dieetwinkels? Erik van Luyn: “Laat het duidelijk zijn: supermarkten zouden meer geld kunnen verdienen met sommige andere producten op de plaats van de glutenvrije voeding. Men rekent er echter op dat het regelmatig over de vloer krijgen van de glutenvrije consument dit compenseert. Anders zijn deze mensen waarschijnlijk definitief Wie koopt er gluenvrije voeding? verloren voor supermarkten. De natuurvoedingswinkel heeft nog altijd minstens een even ruim assortiment glutenvrij als de supermarkt. DiI. coeliakiepatiënten of andere eetwinkels die zich specialiseren in glutenvrij hebben patiënten die glutenvrij kopen op volgens ons onderzoek een veel ruimer aanbod, soms voorschrift van de dokter. tot 20 vierkante meter. Wij berekenden dat je een twintig- tot dertigtal coeliakiepatiënten onder je klanten II. Mensen die geen echte moet hebben om het aanbod glutenvrij te laten renmedische redenen hebben om glutenvrij te eten maar gluten deren met een standaard aanbod. Heb je er meer, dan wantrouwen en hun consumptie kan je dat uitbreiden en je opwerpen als specialist.” willen verminderen

Niet enkel coeliakiepatiënten Het blijkt echter een misvatting te denken dat enkel coeliakiepatiënten glutenvrije producten kopen. Erik

16

Organic Retail - september 2009

III. Consumenten die geen medische aanleiding hebben om glutenvrij te eten maar aangetrokken worden door de verpakking of op zoek zijn naar iets nieuws.

Organic Retail - september 2009

“Het blijkt een misvatting dat enkel coeliakie-patiënten glutenvrije producten kopen.” doorn in het oog dat daar een aanbod niet-bio stond. Door de vele druk vanuit die hoek is dat aanbod gevoelig opgetrokken.”

Er zijn ook sterke argumenten om glutenvrije voeding bio te maken: bio verzekert dat de voeding geen toevoeging bevat die de immuniteit in de darm nog verder gaan verzwakt en biedt ook een hogere voedzaamheid en nadruk op evenwicht en gezondheid. Toch zal het bio-aanbod een niche blijven binnen de glutenvrije voeding, denkt van Luyn: “Ik zou het liever anders zien, maar slechts een kleine minderheid van de coeliakiepatiënten is een bio-koper. Bovendien is het voor de producenten niet altijd evident om alles glutenvrij en bio te produceren, gezien de beperkte beschikbaarheid van biologische grondstoffen. En dan is er ook nog de prijs: glutenvrije voeding is al duur, biologische ingrediënten maken het allemaal nog wat duurder.”

Kostprijs De kostprijs is inderdaad een heet hangijzer, zeker bij de coeliakiepatiënten die zowat overal ter wereld een ontoereikende vergoeding krijgen van de ziekteverzekeringen. Het blijft vooral hopen op het prjisverlagend effect van schaalvergroting. Anderzijds zullen de voorzorgsmaatregelen bij glutenvrije productie, de duurdere grondstoffen en de vele tussenschakels tussen producent en glutenvrije consument de prijs altijd hoger houden dan bij conventionele voeding.

Zo zal men ook als gezin volledig kunnen overschakelen op glutenvrij omdat de smaak goed is. Sommige producten zitten qua smaak echt wel al op het niveau van glutenhoudende producten. Dat is uitstekend nieuws. Ik raad winkeliers ook aan om producten die glutenvrij en smakelijk zijn te laten proeven in de winkel. Zo verruim je automatisch het potentieel van je glutenvrije categorie.”

“De meeste coeliakiepatiënten en glutenvrij-eters kunnen ook steeds meer nieuwe producten ontdekken en dat doen ze dan ook met plezier. Alleen bij bakmixen zien we dat men halstarriger vasthoudt aan het vertrouwde product. Dat heeft vooral te maken met de complexiteit van het bakproces. Eens men weet hoe men het beste brood uit de bakmix kan halen, is men niet snel geneigd daar nog van af te wijken.

Het duurt meestal een aantal keer voor je met een nieuwe bakmix vertrouwd bent.”

Glutenvrije producten zijn ruim beschikbaar in de Verenigde Staten.

Hier zien we de glutenvrije cakes van coffeeshop keten Starbucks

Bio en glutenvrij Lange tijd was de afdeling glutenvrij samen met andere dieetproducten een niet-biologische enclave in de biowinkel. Meer en meer producenten bieden nu ook biologische glutenvrije voeding aan. Dat komt er vooral op vraag van de winkelier, aldus van Luyn. “Biowinkels hebben nu eenmaal een hart voor bio en het was hen steeds een

Marktcijfers: meer dan 20 miljoen euro in Frankrijk, 18 miljoen euro in Nederland Er zijn slechts op heel beperkte schaal cijfers beschikbaar over de grootte van de markt voor glutenvrije producten. Het gaat hierbij vooral om schattingen. In Frankrijk zou de markt goed zijn voor minstens 20 miljoen euro. Een werkgroep van de Nederlandse

Universiteit van Wageningen bestudeerde vorig jaar de keten van de glutenvrije producten en schreef in zijn dossier dat de markt in 2003 op 9 miljoen euro geschat werd. Ondertussen zou de markt quasi verdubbeld zijn en goed zijn voor 18 miljoen euro.

17

Dieetvoeding > Glutenvrij

Organic Retail - september 2009

Glutenvrij en coeliakie: de lat ligt hoog...

Hoewel de verkoop van glutenvrije voeding zeker niet alleen te maken heeft met coeliakie, blijft deze aandoening de belangrijkste reden om deze producten te kopen. Wij zetten alles op een rijtje omtrent de ziekte, glutenvrije en glutenbevattende gewassen, de nieuwe norm volgens de Codex Alimentarius en het belang van voedzame glutenvrije voeding.

Coeliakie werd lange tijd beschouwd als een zeldzame aandoening, maar ze komt vaker voor dan gedacht. Coeliakie is een auto-immuunen ontstekingsziekte die wordt veroorzaakt door inname van gluten.

De ziekte wordt gekenmerkt door aantasting van het darmslijmvlies en een slechte absorptie van voedingsstoffen, wat leidt tot allerlei metabole en spijsverteringsstoornissen en in sommige gevallen tot kanker. De symptomen verdwijnen met een glutenvrij dieet Gluten is een eiwit dat voorkomt in graangewassen (tarwe, rogge, gerst) en dat bij coeliakiepatiënten een ontstekingsreactie (zoals een allergie) veroorzaakt door antistoffen die tegen de cellen van het slijmvlies van de dunne darm reageren. Coeliakie komt vaker voor bij personen met een erfelijke voorbeschiktheid. Een eerstegraadsverwant van een patiënt met coeliakie (kind, vader, moeder, broer, zus) loopt 10% risico de ziekte te hebben.

1 %?

Met de jaren verhogen de schattingen over het voorkomen van coeliakie. Twintig jaar geleden ging men ervan uit dat 1 op 2000 mensen de ziekte had. De cijfers waren echter gebaseerd op de patiënten bij wie de ziekte gediagnosticeerd was. Vandaag spreken sommige schattingen van 1 op 100 mensen met coeliakie.

Codex Alimentarius Spijtig genoeg volstaat het voor coeliakiepatiënten niet om glutenbevattende voeding te mijden. Een mooi voorbeeld hiervan zijn corn flakes. Hoewel men er vanuit zou kunnen gaan dat maïsvlokken (van nature) glutenvrij zijn is dit niet zo eenvoudig.

VAN NATURE GLUTENVRIJE VOEDING Rijst, mais, boekweit, amarant (kiwicha), gierst, sorghum, teff, quinoa, soja, kuzu en kikkererwten. Van nature glutenvrije bindmiddelen zijn: aardappelzetmeel, tapioca (cassave), arrowroot (pijlwortel), agar agar (E406), guarpitmeel of guargom (E412), johannesbroodpitmeel of carobe (E410), gelatine (E485), kastanjemeel, pectine (E440), sago en xantaangom (E415).

GLUTENBEVATTENDE VOEDING

Tarwe, haver, rogge, gerst, spelt, kamut, triticale (kruising tarwe en rogge), couscous, bulgur, seitan, gerst, (parel)gort, grutten, roggemeel, roggebloem, mout en moutstroop.

Zo zou men bij de productie een gist gebruiken dat gluten bevat, wat bij metingen resulteert in 600 mg gluten per kilogram corn flakes.

De meeste patiënten zijn heel gevoelig voor zelfs minimale ‘vervuiling’ met gluten. Vandaar dat er een normering en een logo voor glutenvrije producten is. Vorig jaar formuleerde men in de Codex Alimentarius (de voedselnormering van de Wereldgezondheidsorganisatie) nieuwe normen omtrent glutenvrije voeding. In Europa geldt de norm van 20 parts per million (of 20 mg per kilogram afgewerkt product). Voedingsproducten die onder deze norm zitten mogen als ‘glutenvrij’ verkocht worden ongeacht of ze afkomstig zijn van glutenvrije of glutenhoudende grondstoffen en door filtering uitgezuiverd zijn. Producten die tussen 21 en 100 mg gluten per kilogram bevatten zullen in de toekomst de term glutenarm (‘Very low Gluten’) dragen. Deze norm is momenteel nog niet van kracht.

De (Europese) wetgeving laat nog even op zich wachten en de invoering wordt niet voor 2012 verwacht. In de tussentijd blijft de norm van 200 ppm gehandhaafd.

19

2a0ren

E

j

XP

I

S

E

ERT

Sinds 1990, valpiform gunt haar kennis ten diensten van personen met intolerantie en allergiën door compleet en verschillend assortiment voor te stellen zonder gluten en/of zonder allergenen : Brood & Droge panificatie - Culinaire hulp en mengsel - « Koren en viennoiseries » aperitiehapjes - Pasta en couscous - Koeken - Cake - Diepvriezen LES

VALPIFORM

Optimale garanties voor meer veiligheid dankzij een productiesite gericht naar een volledig traceerbaarheidsysteem en het onder controle behouden van allergenen risico's.

Gemakkelijk herkenbaar producten dankzij duidelijke verklarende pictogrammen.

Zonder Tarwe

Zonder Melk

Zonder Ei

.

Zonder aardnoten Zonder Soja

.

Zonder Lactose

.

LNS - Parc d'activités de Torcé - Secteur Est - 35370 TORCÉ Tél : +33 2 99 49 61 30 Fax : +33 2 99 49 61 30 www.valpiform.com

20

Organic Retail - september 2009

Dieetvoeding > Glutenvrij

Organic Retail - september 2009

Fonio

Amaranth

Voedzame en minder traditionele alternatieven Aangezien sommige traditionele glutenvrije voeding heel zetmeelrijk is en soms nog weinig andere voedingstoffen bevat, wordt meer en meer de nadruk gelegd op een aantal minder bekende granen en grassen die een goed, lekker en bijzonder voedzaam alternatief bieden.

Dat is ondermeer het geval met quinoa (zie pagina 26), fonio, teff en amaranth.

Fonio is een grasgraan dat in vooral in West-Afrika geteeld wordt.

Fonio is zeer voedzaam en gezonder dan couscous, het laat een hoge productie toe op zeer schrale grond en is zeer lang houdbaar.

De zaden zijn zo klein dat ze makkelijk met zand verward kunnen worden. Aangezien zandkorrels in het Noorden (Sahara) in overvloed aanwezig zijn is het een heidens karwei om de Fonio helemaal schoon en zandvrij te krijgen.

De vrouwen die Fonio handmatig schoonmaken hebben voor een kilo ongeveer een uur nodig. Fonio is heel makkelijk bruikbaar in diverse bereidingen

Teff is een eenjarig grasachtig graangewas. Het vormt 10 tot 20 spruiten waar 60 tot 80 cm lange halmen met daarin een bloem/ zaadpluim. Het gewas teff heeft een maximumhoogte van 1,6 meter.

De korrels zijn net zo groot als zandkorrels, wat het schoonmaken bemoeilijkt. Teff is uiterst voedzaam (voorkomt hongergevoel), zit boordevol vezels en voedingsstoffen als ijzer, calcium, magnesium en zink. Door het lage fytinezuurgehalte in teff, worden de mineralen, calcium en ijzer beter opgenomen. Teff komt oorspronkelijk uit Ethiopië. Van het meel van teff wordt in Ethiopië enjera (soort brood of pannenkoek) gemaakt. In Ethiopië wordt ter verbetering van de smaak en bakwaardigheid aan het teffmeel fenegriek toegevoegd.

Quinoa

Zowel amaranth, quinoa als teff zijn eenjarige grasachtig gewassen.

Teff behoort tot de graanfamilie, quinoa is familie van de melde, verwant met spinazie en biet. Amaranth en quinoa worden pseudogranen genoemd. Het eiwit in de amaranthkorrel bevat niet veel lysinegehalte, maar ook magnesium, fosfor, kalium, zink en vitamines B en E. Het lysinegehalte in het zaad is vergelijkbaar met soja.

Vergeleken met tarwe bevat amaranth drie keer zoveel celstof, vijf keer zoveel ijzer en het bevat twee keer zoveel calcium als melk.

Teff

21

Dieetvoeding > Glutenvrij

Gluten:

de coeliakie voorbij Dat gluten uit den boze zijn bij coeliakie, is algemeen geweten. Gluten spelen echter ook bij andere aandoeningen een nefaste rol.

Zo is bewezen dat de consumptie van gluten een negatieve invloed heeft op de symptomen bij patiënten met ADD, ADHD en autisme. Ook bij een hele reeks ander aandoeningen veroorzaken gluten (extra) problemen.

Hersengolven ADD (Attention Deficit Disorder) en ADHD (Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder) zijn aangeboren aandoeningen waarbij de patiënt lijdt aan aandachts- en concentratieproblemen, depressie, angststoornissen en gedragsproblemen. Meestal worden deze ziektes symptomatisch behandeld met Rilatine en gedragstherapie. Mensen met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) hebben een vorm van autisme waarbij ze problemen hebben met sociaal contact, communicatie, stress- en prikkeltolerantie (overreactie op prikkels) en veranderingen in de omgeving. Aangezien er geen medicijn bestaat, kunnen autisten zich enkel wenden tot therapie. Bij al deze aandoeningen is er sprake van een afwijkende hersengolfactiviteit. Deze afwijkingen zijn een gevolg van onderliggende biologische verstoringen en omgevingsfactoren. Jarenlang werden deze factoren niet aangepakt in de klassieke geneeskunde, de patiënt werd behandeld met medicatie die enkel de symptomen verzachtte. In Noord-Amerika en Australië gaat de diagnose gepaard met een kookboek met gluten- en caseïnevrije recepten.

Er werd immers ontdekt dat de hersengolfactiviteit genormaliseerd kan worden door de oorzaken te normaliseren. En daarbij spelen gluten een belangrijke rol.

Men ontdekte dat de hersengolfactiviteit van ADD-, ADHD- en Autisme-patiënten kan normaliseren door ondermeer gluten te weren uit het dieet.

W!

NIEU

GLUTENVRIJE MUESLII

VOOR U MET ZORG GESELECTEERD DOOR

ACTIVE MUESLI Glutenvrije muesli op basis van quinoa en gepofte amarant met zoete appel, prebiotische yacon en heel veel granen.

De energiemix voor mensen met een actieve levensstijl !

GLUTEN FREE MUESLI WITH GOJI & YACON Glutenvrije muesli met gojibessen (rijk aan anti-oxydanten), prebiotische yacon en quinoavlokken. Met deze muesli is glutenvrij eten nooit meer saai !

Carolinalei 6 | B-2930 Brasschaat | T +32 3 664 17 69 | F +32 3 664 16 13 | info@biosano.be | www.biosano.be

Organic Retail - september 2009

23 Enzymen Enzymen zijn eiwitten die onze voedingsstoffen omzetten in bruikbare moleculen. Ze zijn betrokken bij de aanmaak van neurotransmitters (dopamine en serotonine) en ze staan in voor de ontgifting en de vorming van bio-energie (ATP). Enzymen zijn dus van levensbelang voor een gezond en energiek leven. Het zijn ook de enzymen die lichaamsvreemde stoffen (exorfinen) afbreken. Een ADD-, ADHD- of ASS-patiënt heeft van nature problemen om exorfinen af te breken door DNA-fouten in het defensiesysteem en let dus best op met welke lichaamsvreemde stoffen hij in contact komt. Het probleem voor deze mensen is immers dat de lichaamsvreemde stoffen in het lichaam vooral de werking van bèta-endorfine verstoren. Deze signaalstof die zowel in de hersenen (neurotransmitter) als in de bloedbaan (hormoon) actief is, reguleert de stress- en prikkelverwerking, de pijnmodulatie en de verwerking van angst, gevaar en psychologische druk. Door de slechte afbraak van exorfinen wordt de binding van de bèta-endorfine verstoord wat de vrijgave van dopamine in gevaar brengt. De patiënt heeft een gevoel van (sociale en intieme) onthechting, ervaart een tekort aan zingeving en motivatie, neigt tot verslavingen en uitstelgedrag, gaat op zoek naar kicks om de dopamine te simuleren en heeft problemen met immuniteit.

Eliminiatiedieet Het probleem met de exorfinen is vooral belangrijk bij de overweging van gluten in het dieet.

Gluten zijn zeer complexe voedingsstoffen die een hele resem aan enzymen nodig hebben om afgebroken te worden.

Is er een probleem met één van die enzymen, zoals in het geval van ADD-, ADHD- en ASS-patiënten, dan worden de exorfinen in de gluten niet afgebroken. De exorfinen nemen de plaats in van bèta-endorfinen op de receptoren en het lichaam maakt onvoldoende dopamine aan. Het moet duidelijk zijn dat de consumptie van gluten niet de oorzaak van de aandoening is, maar dat het de ziektesymptomen wel in de hand werkt. De patiënten zijn vooral gebaat met een beter werkend defensiesysteem zodat de aanvallende exorfinen geen kans meer maken en enzymen zoals bèta-endorfine gewoon hun werk kunnen doen. Om het lichaam kans te geven op dergelijk herstel, wordt er aangeraden om minstens gedurende zes maanden tot twee jaar geen gluten meer te consumeren. Het lichaam kan de bestaande exorfinen wegwerken tot het in staat is om de exorfinen in gluten te verwerken. Ook de ontgifting moet worden ondersteund.

Het eliminatiedieet vereist dat andere voedingsstoffen zoals melk en in sommige gevallen ook soja vermeden worden. Het probleem bij melkproducten ligt vooral bij het melkeiwit caseïne. In vergelijking tot humane melk bevat dierlijke melk tot 10 keer meer caseïne.

Deze patiënten hebben problemen met de afbraak van lichaamsvreemde stoffen. Daardoor wordt de normale werking van bèta-endorfinen verstoort. Het gevolg is een sterk verminderde vrijgave van dopamine. Dat leidt dan weer tot onthechting, gebrek aan zingeving en motivatie, neigt tot verslavingen en uitstelgedrag…

Het gamma gegarandeerd zonder gluten breidt zich uit !

2 broodmixen

2 ontbijtproducten

GIERSTMIX: 28% gierst – rijk aan omega 3 dankzij oliehoudende zaden BOEKWEITMIX: 26% boekweit gemixt met halfvolle rijst

GEGLACEERDE CORNFLAKES: Maïsflakes omhuld met ruwe rietsuiker BI’POPS Op basis van wit rijstmeel, met kokosnoot en cacao

2 pasta’s zonder maïs TORTIGLIONI 100% boekweit – originele vorm MINI PENNE Met halfvolle rijst

Euro-Nat - www.maviesansgluten.fr - E-mail : euro-nat@euro-nat.com

Kijk voor meer info over glutenvrije voeding op www.glutenvrijspecialist.be

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat gluten bij ongeveer 300 andere aandoeningen eveneens een negatieve rol spelen.

Ontgifting Op natuurlijke wijze gebeurt de ontgifting in twee fasen. De eerste fase speelt zich af in de lever. Verschillende enzymen zorgen ervoor dat een groot deel van de schadelijke stoffen onschadelijk worden gemaakt. Vervolgens worden de restanten verder bewerkt en via gal en nieren uitgescheiden. Worden de toxines in de eerste fase slecht afgebroken, dan ontstaan er vrije radicalen (oxidatieve stress), die gezonde cellen en verbindingen aanvallen en onder andere kanker veroorzaken. De afgebroken restanten moeten eveneens door enzymen wateroplosbaar gemaakt worden zodat ze kunnen uitgescheiden worden door de gal en de nieren. Gluten zijn van nature niet-wateroplosbaar, dus moeten de enzymen hun werk kunnen doen en de toxines in gluten onschadelijk maken.

Verschil met coeliakie De problemen met gluten bij ADD-, ADHD- en ASS-patiënten en coeliakie-patiënten is vergelijkbaar. Het verminderd functioneren of het volledig ontbreken van enzymen die instaan voor de afbraak van gluten ligt aan de basis van het probleem. Bij coeliakie-patiënten draait het rond een ander element in de glutenovergevoeligheid. Zoals bij andere auto-immune aandoeningen zal het lichaam de antistoffen (in dit geval gluten) gebruiken tegen lichaamseigen weefsel (in dit geval de darmwand).

Verschillende reacties Daarnaast blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat gluten ook bij ongeveer 300 andere aandoeningen een negatieve rol spelen. De laatste decennia gaan we met zijn allen meer gluten eten, waardoor de drempelwaarde voor het verwerken van gluten sneller overschreden wordt. Er hoeft dus niet meteen iets mis te zijn met glutenverwerkende enzymen om een nadelig effect te ervaren van gluten. Het aandeel van gluten in de huidige tarwesoorten is in de laatste eeuw vervijfvoudigd. Verder kunnen mensen ook lijden aan gluten ataxie waardoor ze bewegings- en evenwichtsstoornissen ondervinden bij de consumptie van gluten. Van de schimmelinfectie candida wordt gezegd dat het de voorloper is van glutenovergevoeligheid en dus ook van coeliakie. Problemen met de verwerking van gluten is ook nefast voor de absorptie van vitamine B-12. Oedemen of waterretenties, waarbij water zich in weefsel rond ogen, mond, enkels, benen en buik ophoudt, zou een gevolg zijn van een langdurige glutenintolerantie, meestal bij mensen boven 30 jaar. Ook werd vastgesteld dat een glutenvrij dieet eveneens psoriasis-patiënten helpt.

Dit artikel kwam tot stand met de medewerking van Lucas Flamend, bezieler van De Poort/BrainQ, qEEG geïntegreerde therapie in Lier (www.de-poort.be)

Dieetvoeding > Glutenvrij

Organic Retail - september 2009

Publireportage

Noglut verbreedt gamma met superieure bakkerijproducten Al meerdere jaren bijt slager Pascal Depuydt van Noglut zich vast in de problematiek van allergieën en intoleranties. Op de Noglut website kunnen mensen vleeswaren kopen en in alle veiligheid en vervolgens in alle rust consumeren. Dit aanbod wordt nu uitgebreid met een uitgebreid gamma glutenvrije bakkerijproducten tegen interessante prijzen. Noglut zoekt nu gemotiveerde speciaalzaken die zich engageren om de producten in hun regio te promoten en te verdelen.

De Ieperse charcutier Pascal De Puydt zette enkele jaren geleden Noglut op touw nadat een van zijn medewerksters hem informeerde over haar glutenintolerantie. De ondernemer en eigenaar van een boederij in Mazurië,een natuurreservaat in Polen, waar hij koeien en varkens voor verwerking in zijn vlees kweekt, zag de omvang van de problematiek in en werkte vol overgave een volledig gamma slagerijproducten uit die aan de vereisten van zowat alle voedselintoleranties voldoen. “Noglut Vleeswaren” was geboren.

Superieure broodmix Pascal mag dan wel charcutier zijn, hij is eveneens bakkerskleinzoon en sterk geïnteresseerd in bakkersproducten. Deze ervaring heeft geleid tot het ontwerpen van een witte broodmix met vezels, glutenvrij (minder dan 20 ppm gluten,18,6 ppm om precies te zijn volgens de Elisatest),eivrij,sojavrij, lactose en koemelkeiwitvrij (caseinevrij).

Pascal Depuydt: “Het grote verschil met andere melen is dat onze broodmix zeer grote gelijkenissen vertoont met het dagdagelijkse glutenbevattende brood, het deeg moet stevig gekneed worden, is elastisch en het rijzen en bakken kan gebeuren met een broodbakmachine of op de traditionele manier.

De smaak van de glutenvrije Witte Broodmix Noglut is te evenaren met het dagdagelijks brood van bij de bakker, lekker, luchtig, stevige structuur, een mooie kleur en droogt niet snel uit.

Enkele dagen nadien is het nog altijd zacht en valt nog altijd makkelijk te snijden. Het meel werd ontworpen zonder gebruik te maken van: genetisch gemodificeerde granen, bewaarmiddelen en antischimmel. Kortom een lekker en gezond glutenvrij,eivrij,sojavrij en melkvrij brood.

Witte Broodmix Noglut is polyvalent en kan ook gebruikt worden voor sausen, pannenkoeken, gebak, pizzabodems,sandwiches, pistolets,zanddeeg …”

De superieure Noglut Broodmix is beschikbaar aan quasi de normale prijs van een klassiek brood met gluten. De prijs van de broodmix bedraagt slechts de helft van wat gangbaar is in deze categorie.

Scherpe prijzen Naast een uitstekend product biedt Noglut zijn broodmix ook aan een heel scherpe prijs, of eigenlijk quasi aan de normale prijs van een klassiek brood met gluten. De prijs van de broodmix bedraagt slechts de helft van wat gangbaar is in deze categorie.

Daar blijft het niet bij. Noglut introduceert de komende maanden een heel nieuw assortiment bakkerijproducten: vijf soorten broodmixen, kinderkoekjes, pralines, peperkoek, brood, pasta’s,musli, honey pops, paneermeel en zelfs hosties.

Verder is Noglut ook verdeler van het gamma van Haco Suisse voor de Benelux. Dit bedrijf is gespecialiseerd in instant soepen en sausen die glutenvrij en vrij van alle andere allergenen zijn.

Daarnaast pakt Noglut ook uit met een pakket gezonde chips van appels, wortels,tomaat.

Ieder zakje bevat 2 appels of 3 tomaten of 3 wortels. Een gezond tussendoortje vrij van alle allergenen.

Verdeling via speciaalzaken Voor de verdeling doet Noglut een beroep op de betere speciaalzaak die het merk met hart en ziel willen vertegenwoordigen en aanprijzen bij hun klanten. Ze krijgen met dit sterke productengamma lekkere producten aan scherpe prijzen, wat gezien de prijsgevoeligheid van coeliakiepatiënten een heel belangrijke troef is. Noglut gaat voor een exclusieve verdeling met regiobescherming en biedt interessante marges op zijn producten. Kandidaten kunnen contact nemen met Pascal Depuydt.

Meer info op www.Noglut.eu

Neermarkt 2, B-8900 Ieper, BELGIË T. +32(0)57 20 05 33, info@Noglut.eu

25

Dieetvoeding > Glutenvrij

Wereld ontdekt het Incagoud:

quinoa

Hadden de Spaanse conquistadores van Zuid-Amerika hun zin gekregen, dan bestond de quinoateelt misschien niet meer. Het graantje dat in het rijk van de Inca’s in grote hoeveelheden verbouwd werd en onderdeel was van de basisvoeding kreeg het hard te verduren tijdens de kolonisatie. Vandaag de dag kent quinoa mondiaal een toenemende populariteit en wordt het meer en meer erkend omwille van zijn bijzondere voedingswaarde. Bovendien is het glutenvrij.

hebben we te danken dat quinoa nog steeds bestaat. De ‘oersoort’ van quinoa kan trouwens alleen in het specifieke microklimaat van het Andesgebergte geteeld worden. Omwille van de bijzondere voedingswaarde zijn er in Amerika en Canada variëteiten ontwikkeld die minder specifieke eisen aan het klimaat stellen en ook daar verbouwd kunnen worden.

Andeslanden De Indianen verbouwen quinoa al meer dan 5000 jaar. De zaden worden als graan gebruikt, hoewel het geen echt graan is. Zij gebruiken het vooral om brood te bakken of pap van te maken.

De plant kan één tot drie meter hoog worden en de groeicyclus duurt 120 tot 160 dagen. Quinoa groeit in de koude, droge hooglanden van Zuid-Amerika en geeft een hoge opbrengst zonder dat het land er intensief voor bewerkt moet worden. Quinoa is resistent tegen nachtvorst en kan op een zeer arme bodem groeien. De quinoa wordt in oktober gezaaid en in mei geoogst. Voor het zaaien wordt de grond bewerkt en eventueel bemest met lama-uitwerpselen. Vervolgens gaat men ploegen en trekt men groeven van één meter breed waar men per meter een tiental quinoagraantjes zaait. De vochtigheid van de grond volstaat om de zaadjes te laten kiemen, neerslag of irrigatie zijn hierbij (gelukkig) niet nodig. Vaak is het de enige mogelijke teelt op de hoogvlakten van de Andes.

Bij hun verovering van Zuid-Amerika verboden de Spaanse kolonisten het verbouwen en het gebruik van quinoa omdat zij dachten dat de Indianen speciale krachten uit dit voedsel haalden. Daardoor werd het alleen nog hoog in de Andes op afgelegen plekken verbouwd.

Aan deze moedige Indianen en het feit dat het een zeer sterke plant is

26

Organic Retail - september 2009

In de jaren ‘50 kreeg de quinoateelt net als andere inlandse teelten in de Andes een nog zwaardere klap. De regeringen accepteerden gretig de Amerikaanse tarweberg die hen tegen dumpingprijzen aangeboden werd, wat de voedingsgewoonten van de bevolking drastisch veranderde en leidde tot de verwaarlozing van de quinoateelt. Het was pas in de jaren ’80 dat de teelt herleefde met de interesse voor quinoa uit Europa en de VS. Het waren fair trade organisaties en biodistributeurs die de quinoateelt langzaam maar zeker in ere herstelden. De heropbouw van de quinoateelt is dan ook een van de grote succesverhalen voor de fair trade en biosector. Vandaag zijn de prijzen voor quinoa sterk gestegen. Hierdoor zagen de Zuid-Amerikaanse fair trade quinoa coöperatieven hun welvaart sterk toenemen. Zo is de quinoateelt erin geslaagd om de levensstandaard op het Boliviaanse platteland enigszins te verhogen en de plattelandsvlucht een halt toe te roepen. Nu is de prioriteit de landbouwers en hun coöperatieven te overtuigen om de extra inkomsten als gevolg van de hoge prijzen op de wereldmarkt nuttig te besteden en duurzaam te investeren in ontwikkeling en vooruitgang van het land – wat volgens ingewijden niet altijd makkelijk is.

Bio De quinoacultuur in Peru, Ecuador en Bolivia is uiterst kwetsbaar aangezien de vruchtbare toplaag van deze regio slechts een 60 cm dik is. Intensieve teelt riskeert de hoogvlakten onvruchtbaar te maken door gronderosie. Hier nog meer dan elders is duurzame biologische teelt van cruciaal belang. De quinoateelt is mede door de hoge quinoaprijzen op de wereldmarkt een belangrijke bron van inkomsten voor de lokale bevolking, maar op deze hoogten en met de beperkte middelen betekent het ook hard manueel werk.

Verwerking Bij de oogst worden de quinoaplanten gemaaid en in hopen gestapeld om te drogen. Nadien gebeurt het dorsen op ambachtelijke wijze door de aren met de voeten te betreden of tegen elkaar te wrijven.

Tijdens de verwerking wordt de natuurlijke bitterheid van de plant geneutraliseerd en verhoogt men de beschikbaarheid van ijzer in het gewas. Quinoa bevat hiervoor een remmende factor: phytaat. Door ontkieming, weken en fermentatie wordt het phytaat afgebroken, wat de biobeschikbaarheid van ijzer vergroot. Fermentatie levert het beste resultaat (97-98% phytaat-hydrolyse). Om de bitterheid aan te pakken verwijdert men de saponines,glycosides die een bittere smaak veroorzaken en waarvan sommige soorten toxisch kunnen zijn.

Ze bevinden zich vooral in de zaadhuid. Het verwijderen van saponines kan gebeuren door de zaadhuid mechanisch te verwijderen of door de zaden te spoelen met water. Deze laatste is de meest effectieve methode, aangezien de saponines die zich in het vruchtvlees bevinden verdwijnen.

Quinoa Real Er zijn meer dan 17 quioavariëteiten. De meeste gevraagde is de Quinoa Real. Terecht, want qua voedzaamheid overtreft hij de meeste andere variëteiten (die ook allemaal afstammen van de Real). Daarnaast is er de rode quinoa die quasi even goed scoort op het vlak van voedingswaarde. Deze variëteit onderscheidt zich door de rode kleur, een wat vastere structuur en een wat meer ‘rustieke’ smaak.

Verder is ook de Quinoa Dulce bekend, deze kenmerkt zich door kleinere graantjes en scoort iets minder qua voedaamheid.

Hoogwaardige voeding

Naast smaak is de bijzondere voedingskwaliteit de voornaamste verklaring voor het succes van quinoa. Quinoa is een hoogwaardige bron van plantaardige proteïnes omdat het alle acht essentiële aminozuren bevat. 12 à 18% van de calorieën in quinoa zijn eiwitten.

Quinoa is tevens opvallend rijk aan diverse vitamines en mineralen. Het bevat relevante hoeveelheden magnesium, fosfor, ijzer, foliumzuur en mangaan.

Ondanks zijn hoge voedingswaarde verteert Quinoa heel makkelijk wat het zeer geschikt maakt voor een sportdieet.

Quinoa heeft een lage glycemische index (35) en is een alcalische voeding, een welgekomen afwisseling voor de meestal zure voeding die de moderne mens eet.

Quinoa is daarnaast glutenvrij en snel te bereiden (10 à 15 minuten).

‘B’

en toch een goede keus Natuurlijk, bioactief vitamine B-complex uit quinoa In de natuur en ons lichaam komen de B-vitaminen voor in een dertigtal verschillende biologisch actieve vormen. Deze natuurlijke vormen zijn direct beschikbaar voor het lichaam.

Bij de omzettingen van suiker, koolhydraten en eiwitten worden alle vitaminen uit het B-complex gebruikt.

B-Quivit is een hoogwaardig en natuurlijk, organisch gebonden vitamine B-complex uit Quinoa-kiemen, een oergraan uit het Andesgebergte.

B-Quivit bevat minimaal 50% van de aanbevolen hoeveelheid van de dertig biologisch actieve, natuurlijke vormen van alle B-vitaminen. De productiemethode van B-Quivit B-complex is gepatenteerd. Geen enkele andere voedingsstof of plant voorziet in zulke rijke concentraties aan B-vitaminen als Quinoa. Een speciaal proces zorgt er voor dat de concentratie in B-Quivit meer dan 300 keer hoger is dan in Quinoa zaden.

Een

tablet

bevat

één

gram

gestandaardiseerd

B-Quivit-complex, is lactose- en glutenvrij en geschikt voor vegetariërs.

B-Quivit 30 tabl. (1 x daags) kost €16,95.

Voor meer informatie: Springfield Nutraceuticals Heist-op-den-Berg Tel. 015-349113 infobel@springfieldnutra.com H E A LT H

THROUGH

NATU RE,

SCIENCE

&

INNOVATIO N

Cosmetica > Frankrijk

Gespecialiseerde verkooppunten voor

biocosmetica rukken op De voorbije 5 jaar is de biologische cosmetica-sector met 35% gegroeid en alleen al daarom enorm veranderd. Waar biologische cosmetica vroeger enkel de schappen van biowinkels kleurden, vindt de consument ze vandaag terug in allerlei supermarkten, parfumwinkels, apotheken en op gespecialiseerde websites. Sinds kort maakt een nieuw type winkels, volledig gewijd aan biologische cosmetica, zijn opwachting in Frankrijk. Wij bezochten Biooti in St Lizier aan de voet van de Pyreneeën en trokken naar Nantes voor een gesprek met de mensen achter ‘Bioté’.

Biooti in St Lizier laat haar klanten testen De Biooti winkel opende zijn deuren in april en is een initiatief van de distributiegroep Unimag Fauré die in dezelfde regio ook beheerder is van onder meer de Leader Price-winkels. Bij Biooti in St Lizier in de Ariège is het aanbod biologische cosmetica zo groot dat je er gemakkelijk een verkooppunt van 150m² mee kan vullen. Nochtans verzekert Céline Portet, de winkelverantwoordelijke, ons dat men keuzes diende te maken om tot de 2000 referenties te komen. Alle producten zijn bovendien Cosmébio, BDIH, Demeter of Nature et Progrès gecertificeerd. Aangezien fabrikanten heel creatief zijn, met 200

Biooti - St Lizier

28

Organic Retail - september 2009

nieuwigheden alleen al in 2008, moeten sommige grote merkgroepen ook inboeten, soms ten koste van nieuwe minder bekende merken.

Toch opteerde Céline Portet vooral voor de gekende merken. Zo vinden we in de schappen merken zoals Melvita, Weleda, Phyt’s, Lavéra, Cattier, Logona en Nattessance. Ze richtte tevens een speciale ruimte in : “Bio-Mama en –baby” met een volledig aanbod biologische producten zoals cosmetica, huidverzorging, wellness en voeding voor jonge moeders en baby’s.

Fans van grote bio-merknamen waren tot voor kort aangewezen op de verkoop via internet omdat de producten in de regio moeilijk te vinden waren. Met de komst van deze winkel kan men nu ter plekke producten testen, advies inwinnen en staaltjes meenemen. Céline besteedt ook veel tijd aan een alsmaar groter wordende groep mensen met meer specifieke vragen omtrent allergieën. “Afgelopen zomer waren er een hoop vragen rond huidproblemen veroorzaakt door de zon. Ik stel de klant altijd eerst voor te testen met verschillende staaltjes van welbepaalde huidcrèmes alvorens hem of haar lukraak met een bepaald product naar huis te sturen. Dit ook omdat we niet alle effecten van onze natuurlijke producten volledig juist kunnen inschatten», vertelt Céline die probeert het vertrouwen van de klanten in haar producten te versterken.

“Vaak hebben mensen de gewoonte zich een traditionele, goedkope crème aan te schaffen, terwijl heel wat van onze biologische dagcrèmes meer dan 50 euro kosten. Daarom is het ook zo belangrijk dat de gekozen crème nooit ontgoochelt en altijd bijzonder goed past bij het huidtype van onze klant. De sterk variërende samenstelling

Organic Retail - september 2009

maakt dat de prijzen onderling sterk variëren, dat kunnen we niet genoeg benadrukken bij onze klanten. Bio-labels (altijd gecreëerd door een groep fabrikanten, nvdr) zijn voor ons pas van belang bij een eerste selectie van producten. Uiteindelijk vinden we onder de diverse bio-labels een heel divers scala aan eigenschappen.

Als je gelijkaardige producten met elkaar wilt vergelijken, moet je echt diepgaand te werk gaan: elk ingrediënt bekijken en de werkzame bestanddelen goed bestuderen.” Om degelijk advies te geven aan haar klanten volgt Céline heel wat opleidingen, aangeboden door verschillende laboratoria. Daarnaast is het internet een belangrijke informatiebron om een winkel met bio-cosmetica te runnen.

Bioté te Nantes: focus op de link schoonheid-gezondheid Dat is ook de mening van Philippe Couvreur en zijn vrouw Marjorie.

Sinds november 2007 baten zij in Nantes Bioté uit. Hun shop is volledig gewijd aan biologische cosmetica. Om een selectie te maken in zijn aanbod gaat Philippe op dezelfde manier te werk als Céline Portet. Zowel Philippe als Marjorie zijn, zonder daarin al te extreem te zijn, sinds lang fervente bio-consumenten. Marjorie is zelf ook natuurgeneeskundige. Hun bio-cosmeticadroom kwam er omdat zij vonden dat de traditionele biowinkels te veel gefocust waren op het aspect voeding en te weinig advies konden geven inzake bio-cosmetica. Het was een bezoek aan de Vivaness-beurs in Nürnberg die hen toeliet hun project bij potentiële leveranciers te presenteren en wat later waren Philippe en Marjorie gelanceerd.

Om hun verkooppunt met een oppervlakte van 40m² in te richten gaven Philippe en Marjorie Couvreur de voorkeur aan een aangename, ecologische benadering: natuurlijke verven, natuurlijk licht, houten vloeren, geen airconditioning, gebruik van leisteen,… Ook de bewegwijzering in de winkel en de presentatie van de producten is heel overzichtelijk en duidelijk. Voor de selectie van de producten kiest Bioté, net als Biooti, in eerste instantie voor de bekende biologische merken met een jarenlange ervaring. “Zo willen we fabrikanten die reeds lang vóór de huidige biotrend al 100% voor biocosmetica kozen extra zichtbaarheid geven”, legt Philippe Couvreur uit. Een tweede selectie bestaat uit de individuele kwaliteit van ieder product afzonderlijk en het ecologisch engagement van de producent. De inzet is hoog als het gaat om klanten aantrekken en trouw maken. 95% van het publiek is vrouwelijk, en heeft doorgaans de gewoonte om vooral gebruik te maken van de grote parfumwinkels. Bij Bioté is het cosmetica-advies ook anders dan in traditionele winkels omdat schoonheid er altijd onmiddellijk geassocieerd wordt met gezondheid.

“We maken onze klanten duidelijk dat het om één geheel draait: dat gezonde voeding de basis is voor schoonheid en dat het gebruik van natuurlijke en biologische cosmetica een Bioté - Nantes logische, gezondere keuze is.”

vertelt Philippe Couvreur die meteen ook erkent dat deze boodschap niet altijd even gemakkelijk over te brengen is. Zijn cliëntèle bestaat immers niet alleen uit biologische consumenten.

Philippe Couvreur onderscheidt drie type klanten: de 68’ers die argwanend staan tegenover veel te nette winkels; de nieuwelingen die veel van deze biologische producten in huis halen maar vinden dat ze weinig efficiënt zijn; daartussen heb je het type klant dat echt geïnformeerd wil worden. In tegenstelling tot de traditionele sector, die doorgaans vaak communiceert aan de hand van reclame in vrouwenbladen, hebben biologische fabrikanten kleinere reclamebudgetten en kunnen ze daarom niet met gelijke middelen de strijd om de consument aangaan.

Zo is het in Bioté niet de gewoonte dat mensen er binnenstappen met een merknaam in gedachten. Voordat je je eerste product kan verkopen, moet je de klant dus bijstaan door te overtuigen en te adviseren. In veel gevallen zal een nieuwkomer beginnen met een dagcrème uit te testen.

Als de klant overtuigd is, dan zal hij of zij terugkeren voor bijvoorbeeld een oogcrème, een bodylotion,… meestal van hetzelfde merk. Daarom is een breed gamma aan producten ook van het grootste belang.

Een bemoedigende balans In het geval van Biooti is het nog te vroeg om de rekening te maken.

Toch zijn de resultaten van de eerste maanden reeds zo interessant dat de mensen achter Biooti ernstig overwegen het concept als franchise in andere steden in het Zuid-Westen van Frankrijk te introduceren. Vooral de koopkracht, de potentiële klanten in St Lizier en de alsmaar grotere gevoeligheid voor ecologie zijn de voornaamste redenen.

Bij Bioté ging het eerste jaar goed, terwijl men tijdens het tweede jaar een beetje onder de algehele crisis leed. “De consument knipt gauw in het cosmetica-budget”, verduidelijkt Philippe Couvreur. Niettegenstaande de resultaten een beetje onder de verwachtingen blijven, zijn ze verre van catastrofaal en daarom blijft hij sterk geloven in de ontwikkeling van deze markt.

www.biooti.fr www.biote-labeautebio.com

29

Non Food

Ecover:

“Europees Ecolabel is veel te permissief” Pionier in ecologische wasmiddelen werkt aan ruimere verspreiding van hervul systemen in natuurvoedingswinkels In deze tijden van groeiend ecologisch bewustzijn doet ook Ecover het heel goed. Het voorbije jaar kende het bedrijf een indrukwekkende omzetgroei van 22,4% in de Benelux (28% voor België) en 22% in Frankrijk. De introductie van Ecover tijdens de voorbije jaren in meerdere supermarkten was daarbij van grote invloed. Bovendien geniet Ecover mee van de groeiende interesse van de consument voor groenere producten want ook in biowinkels steeg de verkoop. Ondertussen neemt Ecover het Europees Ecolabel onder vuur omdat het volgens Ecover bitter weinig concrete inspanningen vergt.

Bovendien blijkt uit een onafhankelijke labo-analyse dat de producenten zich niet eens aan de regels van het label houden.

Lege doos Ecover liet vijftien producten met het Europees ecolabel testen in een officieel erkend laboratorium in Italië. Daar onderzocht men of de criteria die nodig zijn om het label te verkrijgen voldaan werden.

30

Organic Retail - september 2009

Dertien van de vijftien producten faalden in deze test. “Het Europees ecolabel in zijn huidige vorm is een bruikbaar instrument om conventionele producten in een strikter keurslijf te dwingen, maar het staat te zwak wat betreft de labeling van producten die een volwassen duurzaamheidsprofiel gerealiseerd hebben. Op diverse vlakken is verbetering nodig. De bestaande criteria zijn niet coherent en veel te permissief. Bovendien ontbreekt iedere vorm van controle- en evaluatieprocedure na toekenning van het label. Dat bleek heel duidelijk uit onze tests”, aldus Michaël Bremans, CEO van ECOVER. “De twee producten die wel slagen voor de test zijn producten uit het Verenigd Koninkrijk. Deze producten bevatten echter fosfaten die schadelijk zijn voor het leefmilieu, en daarom in vele Europese landen niet toegelaten zijn.”

Bio Terwijl het Europees ecolabel vooral in de supermarkt een belangrijk gegeven is, speelt het veel minder in natuurvoedingswinkels. Daar worden de Ecover producten meer en meer omringd door gelijkaardige producten met een bio- of Ecocertlabel. Ecover kiest voorlopig enkel bij hun persoonlijke verzorgingsproducten voor biologische in-

Organic Retail - september 2009

toegankelijk zijn. Wij vinden dat de biologische landbouwproducten omwille van hun beperkte beschikbaarheid in de eerste plaats voor voedingsdoeleinden gebruikt moeten worden. Als deze obstakels in de toekomst weggewerkt worden, dan schakelen we graag over naar bio.”

Certificatie

Lisa Helvasto — Key Account Manager Health Trade

“De milieu-impact van onze producten kan extra beperkt worden als meer consumenten gebruik maken van de hervulsystemen” grediënten en dito certificering. Het bedrijf houdt de boot af voor zijn wasmiddelen en schoonmaakproducten en zegt daar overtuigende argumenten voor te hebben. “Het klopt dat plantaardige ingrediënten van biologische oorsprong beter zijn dan andere plantaardige ingrediënten, dus idealiter zouden we die moeten gebruiken. De nadelen van deze keuze zijn op dit moment echter veel groter dan de voordelen”, verduidelijken Jim Castelein, country manager Benelux en Lisa Helvasto, Key Account Manager Health Trade. “Biologische ingrediënten zijn heel beperkt beschikbaar en duur. Als marktleider voor ecologische was- en schoonmaakmiddelen zorgt dit voor tal van problemen. Naast de voorraadproblemen die we door de beperkte beschikbaarheid zouden riskeren, zou er ook een aanzienlijke invloed zijn op de prijzen van onze producten. Onze producten moeten een betaalbaar prijsniveau hebben zodat ze voor iedereen

ten roei, erke g n supermarkterke t s t n ke ws ie i Ecover r introduct che pionier opnieuOV ER was is o C g E o lo n r o ei mede d vlak zet de eco erde omzet va g ha a r g

cieel olide nemin Op finan neer. De gecons rmee de onder v e r de r a s a r ktleider w r fe , a ij o r m u e ls a n land n g roeic e ie et bu ite 9 miljo r posit h 6 a r a in a h ie ja n s e r en vor ig k r ijk bex pa n elopen ja wordt ook de e itsland en Fran steer t fg a e d n t u va inve aas n, D . E c ov e r t . Da a r n i in Japa verstev ig t: de omzetg roe 8%, 37% en 22 % r ieken te Ma lle b jk 3 ez e n in de fa ie-effecverder g 08 respectieveli projecte van de product 0 in 2 o r in u g e e g d ro iljoen ter in de v e r b e r u im 2 m in 20 09 e-sur-Mer en in gn le. en Bou lo wa liteitscontro k isis en in n r e c it e tiv ite anks d d n o , t jf li re bedr ij Ecover b g tot vele ande in l. ll tegenste ren in personee eelson e st e lde pers ven, inv gemidde 20 07 tot 143 t e h m a Zo n 123 in t oe v a n bestand in 20 08.

Ook een certificering van het ecologisch karakter van de Ecoverproducten door Ecocert werd overwogen. “Hier zijn we van mening dat het lastenboek voor deze producten te eng is in zijn benadering. Bij Ecover evalueren we uitgebreid het duurzaam karakter van onze producten en ze scoren op alle vlakken heel goed. Als we ons echter moeten schikken naar de voorwaarden van dergelijke lastenboeken, stellen we vast dat we beperkt worden in onze ontwikkelingsmogelijkheden. Zeker omdat het in regel zijn met het lastenboek geen ecologischer product zou opleveren.”, geeft Lisa Helvasto mee.

Voor de ontwikkeling van onze producten trachten we zo ruim mogelijk te denken. Zo komen we tot betere producten, zowel in gebruik als qua milieu-impact. Het recentste bewijs van onze niet aflatende inspanningen zijn de Eco-Surfactants. Het gaat hier om een erg effectief detergent dat met behulp van een natuurlijk gist ontstaat uit plantaardige suikers en oliën. Voorlopig zitten de Eco-Surfactants slechts in een viertal producten. Nu bekijken we hoe we die ook in onze andere producten kunnen introduceren, zoals het vloeibaar wasmiddel of het afwasmiddel. Dat vergt echter nog veel onderzoekswerk. Het staat wel vast dat we met de Eco-Surfactants een grote stap vooruit zetten dankzij de unieke combinatie van beperkte milieu-impact en een schitterende performantie. De huidige lastenboeken van de labels zijn voor dergelijke ontwikkelingen te beperkend.”

Hervulsysteem Ecover werkt al enkele jaren aan een efficiënt hervulsysteem voor de Ecover producten in de natuurvoedingswinkels. Lisa Helvasto: “De milieu-impact van onze producten kan aanzienlijk beperkt worden als meer consumenten gebruik maken van de hervulsystemen. De Ecoververpakkingen kunnen talrijke keren hervuld worden, wat een berg afval bespaart.” Het bedrijf leerde veel uit de experimenten van de voorbije jaren en meent nu klaar te zijn met een uitgerijpt nieuw hervulsysteem dat komaf maakt met de nadelen van vroeger..

Dit nieuwe ‘Bag-in-box’-systeem heeft een verbeterde ergonomie, laat zich gemakkelijk hanteren en bestaat uit 85% gerecycleerd en recycleerbaar materiaal. Ecover hoopt de hervulsystemen op brede schaal te verspreiden bij de natuurvoedingswinkels in de Benelux en Frankrijk.

Het hervulsysteem wordt momenteel gebruikt voor het afwasmiddel (citroen-aloë vera, melkwei-kamille), vloeibaar wasmiddel, allesreiniger en wasverzachter.

Het hervulsysteem is exclusief voorbehouden voor de natuurvoedingswinkels.

31

BioForum

Vakbeurs voor voedingssupplementen, biovoeding en gezond leven.

Flanders Expo - Gent (B)

Vernieuwde 12e editie met: Gastland Frankrijk • Meer dan 100 nieuwe producten • Actuele seminars (zie website) • Gratis toegang via online bezoekersregistratie • www.vitasanaexpo.be

Zondag 27 september (09u30 tot 20u) Maandag 28 september (09u30 tot 17u30) • • • • • • • • •

• • •

Biologische voeding Dieetvoeding Voedingsupplementen Natuurlijke cosmetica Natuurlijke kleding Slaapcomfort en meubilair Boeken en tijdschriften Bio petfood Ecologische was- en onderhoudsproducten Biologische landbouw Winkelinrichting En veel meer...

Vitasana is een product van Naredi en BioForum Meer informatie? 0032(0)9 241 9997, info@vitasanaexpo.be of www.vitasanaexpo.be

Organic Retail - september 2009

Publireportage

Netelvuur:

biologische essentiële oliën uit België De teelt van ondermeer lavendel voor de productie van essentiële oliën en hydrolaten roept spontaan tal van verleidelijke Zuid-Franse taferelen op. Toch kan dit allemaal even goed in België. Dat bewijst Netelvuur, een jong bedrijf gevestigd in Zomergem (Oost-Vlaanderen) dat al enkele jaren een gamma hoogwaardige, biologische essentiële oliën en hydrolaten produceert.

Soms worden lavendelplanten met een hoog gehalte aan etherische olie gekruist, zodat nog meer olie of een hogere concentratie aan bepaalde inhoudsstoffen worden bekomen. Dit heeft echter zijn invloed op de samenstelling van de olie. Normaal zou dit alles moeten blijken uit het etiket, de analyses of de informatie van de verkoper, maar niet alle verkopers doen dit of beschikken over de juiste analyses. Bij Netelvuur hebben we voor elk van onze producten een analyse. De analyses zijn vrij te consulteren op de website onder het luik kwaliteit. Zo informeren we onze klanten voortdurend open en eerlijk over onze producten.”

Lavandin

Geschikte variëteiten Christel Van Vooren van Netelvuur legt uit: “We gaan telkens op zoek naar de meest geschikte variëteit voor onze grond. We zoeken daarbij naar specifieke kenmerken die ideaal zijn voor de teelt in ons klimaat.

En dat lukt heel aardig. Een mooi voorbeeld zijn onze lavendelrassen: het betreft Australische toprassen die hier veel beter aarden dan de Zuid-Franse rassen en garant staan voor een goede kwaliteit en een mooi rendement aan olie. “

Kwaliteit De oogst en distillatie gebeurt met professionele apparatuur. Voor het distilleren beschikt Netelvuur over twee inox distillatieketels ontworpen door een Frans parfumeur. De etherische olie van lavendel wordt gewonnen door middel van stoomdistillatie. De stoom wordt door de te verwerken plantendelen geleid. De etherische olie vervliegt met de stoom. Door afkoeling van stoom tot water wordt de etherische olie afgescheiden van het water. Christel van Vooren: “De kleinere ketel wordt gebruikt voor het distilleren van hydrolaten, de grote ketel dient voor de distillatie van de etherische oliën. We produceren de hydrolaten dus los van het winnen van etherische in een welbepaalde verhouding en dat is heel zeldzaam in onze sector. Daardoor zijn de Netelvuur hydrolaten van een uitzonderlijke kwaliteit. Dat doen we zowel voor aromatische planten zoals lavendel, roomse kamille, damascenaroos… als niet-aromatische planten zoals korenbloem, hamamelis…”

Lavendel moet ook onderscheiden worden van de “Lavandin”, benadrukt Christel. “Lavandin is een kruising tussen de echte lavendel en de spijklavendel. Het is belangrijk dat mensen het onderscheid kunnen maken en naar gelang van de toepassing kiezen voor lavandin of echte lavendel. Zowel de lavandin abrialis als de lavandin Grosso beschikken over eigenschappen van echte lavendel, maar de werking is heel wat minder efficiënt.”

Evenementen Naast de productie en de verkoop van de eigen producten, draagt Netelvuur ook zijn steentje bij aan de promotie van de aromatherapie en het culinair gebruik van zijn producten bij het grote publiek. Daartoe worden regelmatig opendeurdagen, teambuilding evenementen en bedrijfsbezoeken georganiseerd. Daarnaast wekken ook de Tables d’A rome, workshops in kleine groep voor het koken met essentiële oliën en hydrolaten, heel wat interesse bij het publiek.

Veldhoek 33, 9931 Oostwinkel-Zomergem T. +32(0)9/259.98.91 of +32(0)472/73.45.18 www.netelvuur.be — info@netelvuur.be

Lavendel Het grootste deel van de productie is lavendelolie. Christel Van Vooren legt uit dat er binnen de categorie lavendelolie grote kwaliteitsverschillen bestaan. “Lavendelolie kenmerkt zich ondermeer door de aanwezigheid aan linalool en linlylacetaat. Zo bevat de provencaalse Barreme-olie 50 tot 52 % linalyl-acetaat (ook wel lavendelolie 50/52 genoemd). Dit percentage is trouwens kenmerkend voor de echte kwaliteitsoliën uit de Provence.

33

Chef’s Corner > Nederland

De pot schaft bio

bij Eric Van Veluwen

Topchef is overtuigd van meerwaarde en economische toekomst van bio Op Landgoed Rhederoord in De Steeg in Nederland kunnen fijnproevers hun vorkjes prikken in de robuuste en biologische keuken van topkok Eric Van Veluwen. Sinds jaren is Van Veluwen overtuigd van de meerwaarde van biologische ingrediënten en maakt hij er zijn stokpaardje van. Eric is bezieler van een nieuw gastronomisch keurmerk voor bioresto’s en hij brengt jonge, groene enthousiastelingen samen voor lezingen, brainstorms en netwerkavonden op zijn landgoed, waar traditioneel ook het Nederlandse Biocongres plaats vindt. En het begon allemaal met een mandje biologische groenten.

Proefpakket Eric: “Ik kreeg ongeveer 10 jaar geleden een biologisch proefpakket van iemand. Ik zette het pakket in mijn voorraadkamer en ging verder met koken. Een week later viel me ineens in dat ik dat pakket volledig uit het oog verloren was. Ik ging ervan uit dat de groenten niet meer bruikbaar zouden zijn, maar niets bleek minder waar. De groenten waren na een week nog steeds vitaal en erg lekker. Mijn interesse voor het bioverhaal was gewekt. Dat was toen niet zo evident.

Ik zocht contacten in de buurt en luisterde naar de verhalen en werd vaste klant. Wat ik niet kon krijgen, liet ik maken. Ik sprak cateraars aan om soepen, salades en bereide gerechten voor me te maken. Nu kun je al wat meer op de markt vinden. Zelfs op maat van de horeca.”

Rhederoord Eric: “Op het landgoed werk ik zo veel mogelijk met biologische producten, maar ik probeer niet te ver te gaan in die overtuiging. Zo had ik vroeger ook bio-cola, maar dat vonden mijn klanten niet te drinken, dus staat er nu terug Coca-Cola in de koelkast. Het principe van bio-cola vind ik trouwens wat bij het haar getrokken. Bovendien moeten we niet pretenderen dat we het warm water opnieuw kunnen uitvinden. Ik ga nog steeds voor het lekkerste product en dus voor de beste kwaliteit. Het moet lekker blijven, dus kies ik voor producten die bio zijn én kwalitatief. Ik ga voor transparantie, smaak en betrokkenheid. Dat wil zeggen dat ik de mensen achter het product dat ik aankoop wil kennen. Zo komt de vis in het restaurant van de Zuiderzee Zilver. Ik ken de visser en ik ken de boot. Ik heb met mijn eigen ogen gezien dat de mazen van zijn netten breder zijn, waardoor je minder vangst hebt en dat de boot zelf duurzaam is. Dat is waar ik voor ga. Zo’n dingen zijn voor mij 100 keer meer waard dan een MSClabel op biologische kweekzalm.

34

Organic Retail - september 2009

Ik heb er over nagedacht om vlees en vis te schrappen, maar ik geloof nog steeds dat het stukje vlees of vis op restaurant een traktatie is voor veel mensen. Ik besloot het daarom over een andere boeg te gooien en het vlees of de vis een bijrol te geven op het bord. Ik focus vooral op groenten. De garnituur is bij mij royaal en het vlees is de assemblage.”

Dieet Eric: “Verder gebruik ik zo min mogelijk zetmeel op mijn borden.

Zetmeel past eigenlijk niet in ons dieet. Heel veel mensen hebben last om het te verteren. Ons lichaam herkent het vaak niet als een voedingsstof. Ik werk dus met groenten en die verwerk ik op een robuuste, eerlijke manier. Ik hou niet van figuurzaagkoken. Mijn keuken is een volkskeuken, een ‘cuisine terroire’.

Organic Retail - september 2009

Dat past trouwens bij het landhuis, dat ook zeer eenvoudig is. Ik geniet er ook van om vergeten groenten te serveren, zoals witte wortels, palmkool, artisjok en oude aspergesoorten. Er is trouwens geen menukaart op het domein. Je eet wat de pot schaft.

Dat wordt ook goed onthaald. Vroeger moest je altijd koken volgens de seizoenen en soms waren er niet veel opties. En nog vroeger moesten we eten wat we tegenkwamen. En dat was meestal geen zuivel of granen, dus werk ik daar niet vaak mee. Binnenkort breng ik trouwens een boek op de markt over het paleodieet, waarbij we eten zoals we dat eeuwen geleden deden. Onze structuur is immers weinig veranderd, in tegenstelling tot ons dieet. Ik ga ervan uit dat we van nature jager-verzamelaars zijn, dus dat graan geen deel uitmaakt van ons natuurlijk dieet. We zijn gemaakt om vooral groenten en fruit en zaden en een weinig vlees en vis te eten. Nu eten we dingen die ons lichaam niet herkent en dan krijg je meer darmkankergevallen, suikerziekte en dergelijke aandoeningen. We moeten terug naar de ‘raw materials’ en we moeten opnieuw naar ons lichaam leren luisteren.

We hebben echt geen stamppot meer nodig in de winter. Vroeger moest dat om tekorten op te vangen, nu worden we daar enkel dikker van.”

Keurmerk Eric doet meer voor de sector dan louter koken. Hij houdt zich ook met een aantal nevenprojecten bezig. Zo loopt er nu een pilootproject voor een keurmerk voor biologische restaurants.

Eric: “Er doen momenteel 15 restaurants mee, gaande van een kookstudio, een luxerestaurant tot een klooster. Ze kopen allemaal zo veel mogelijk lokaal en biologisch. Het product gaat rechtstreeks van de producent naar de keuken. Om het label te kunnen dragen, moet je uit elke productgroep minstens 40% biologische producten aankopen.

Ook hier ging ik niet voor die volle 100%, want wild is sowieso al tricky en vis koop ik liever duurzaam gevangen dan biologisch gekweekt. Op die manier kan een deelnemend restaurant zijn bewegingsvrijheid en daarmee ook zijn eigenheid behouden. Een wildrestaurant hoeft niet meteen al het wild van de kaart te schrappen.”

Eric: “Klanten reageren positief op het keurmerk. Het blijkt voor hen een extra motivatie om langs te komen. Uiteindelijk willen ze nog steeds een gezellige avond met een verrassend bord, maar dat bio, dat doet toch iets extra. Transparantie is in dat verhaal erg belangrijk.

Het moet kloppen. Consumenten worden immers kritischer. Ze hebben zich jarenlang laten meeslepen, maar de luchtbel is nu gesprongen en iedereen keert terug naar de basiswaarden. Mensen gaan weer openstaan voor elkaar en gaan weer aan een rustiger tempo leven. Ze willen geen placebo-leven meer. Ze willen authenticiteit. Bio is geaard en heeft een hoge traceerbaarheid. Daar houden ze van.”

Ik geloof trouwens dat de biologische sector eens in de spiegel dient te kijken en na te denken of we verder gaan zoals we nu bezig zijn of we de boel niet beter opentrekken en zien waar het eindigt. Ik bedoel: zou het niet fantastisch zijn, mochten we klanten nieuwe producten en technologieën kunnen laten testen? De klant kan dan in de winkel of in het restaurant zelf kiezen hoe ver hij gaat en welke route hij kiest. Zo heeft iedereen inspraak in de term duurzaamheid.

We kunnen ook veel leren van conventionele producenten en vice versa. Ik heb wilde plannen voor het keurmerk. Er staan een 130-tal restaurants klaar om mee te doen. We willen die betrekken en ze beter bekend maken bij consumenten door middel van een interactieve website waarbij je op de kaart kunt zien waar je bio kunt eten, kopen, koken en zelf dingen kan uitvoeren.

“Ik focus vooral op groenten.

De garnituur is bij mij royaal, het vlees de assemblage.”

Positief Eric: “Bio is volgens mij op z’n sterkst als er positief mee omgegaan wordt. Vroeger was de biobeweging vooral tegen dingen. We moeten vooral het positieve benaderen: dat we gezonde, vitale producten brengen. Of het publiek het lekkerder vindt, laten we dan aan hen over. Het label is er om je te tonen dat het product eerlijk is. Ik organiseer met Young Green Management trouwens ontmoetingsmomenten voor jonge, groene ondernemers en daar zie ik dat er een nieuwe beweging komt van jonge mensen die oplossingen zoeken die passen in het huidige wereldbeeld met een groene intentie. Vroeger had iedereen in de sector een lange baard en witte sokken, maar dat verdwijnt. Er staat een bende vitale gasten klaar om de boel verder te dragen en verder te brengen. Ze leven mondiaal en kunnen dat verzoenen met respect voor mens en milieu. Ze laten ‘geen tijd, geen geld’ even los en ze gaan ervoor. Ze zijn ook bereid om samen te werken en het wiel niet elke keer opnieuw uit te vinden. Dat hoor ik graag.”, aldus Eric van Veluwen.

Ecologische bermen Eric van Veluwen zit vol verrassende ideeën. Zo vindt hij het hoog tijd dat we bijvoorbeeld weten wat er met de berm rond ons eigen huis gebeurt. “Het wordt hoog tijd dat we ook eens in eigen berm werken.

Wat als we bijvoorbeeld op een kaart aanduiden waar diezelfde berm zonder round-up pesticide wordt schoongemaakt. Dat zorgt voor een verantwoordelijkheid. Want als je ziet dat de bermen over het hele land ecologisch onderhouden worden en die van jou stinkt nog steeds naar chemie, dan voel je je verantwoordelijk.”

35

Wijnen > België

Duurzaam ondernemen:

wine not?

Wijngroothandel Vino Mundo nodigt bedrijfswereld uit voor evenement rond wijn en ethiek Op 10 juni organiseerde wijnhandel Vino Mundo in Antwerpen een evenement rond ethische wijnen(biologische en fair trade wijnen). Onder de sprekers was de Britse Susan McCraith, één van de 274 Masters of Wine en een adept van biologische en fair trade wijnen. Daarnaast presenteerde een gezelschap van het Zuid-Afrikaanse Fairtrade wijndomein Bergendal hun wijnen en werkwijze en kwam Peter Wollaert van het Belgische duurzame bedrijvennetwerk KAURI een en ander vertellen over Corporate Social Responsibility en duurzaam bedrijfsbeleid.

Als Master of Wine (globaal erkend als de hoogste kwalificatie in de wereld op het gebied van algemene wijnkennis) met een voorliefde voor bio en fair trade wijnen kon organisator Vino Mundo zich met Susan McCraith geen betere spreker dromen. Zij diende als uithangbord voor dit evenement en werd geïnterviewd door Sybille Troubleyn van WineWise, gespecialiseerd centrum voor wijnopleidingen in Gent.

McCraith vertelde het publiek hoe haar appreciatie voor biowijnen groeide.“Ik was geen fan van het eerste uur, om eerlijk te zijn. Ik ben me pas beginnen interesseren in biologische wijnen toen ik merkte dat er echt kwaliteit tussen zat. Dat is namelijk essentieel om de wijnliefhebber een alternatief te bieden voor wijn uit gangbare teelt.”

Geen alternatief voor duurzaam Duurzamere en biologische wijnen zijn vandaag dan wel trendy, maar ze zijn een blijvend fenomeen, verklaarde ze: “We worden dagelijks geconfronteerd met de bedreigde leefbaarheid van onze wereld. Ook in de wijnbouw groeit dat besef: in de Champagnestreek bijvoorbeeld, maakt men zich nu ook zorgen over de kwaliteit en het peil van het

foto’s: xxx

grondwater en het effect op lange termijn. Overal ter wereld zullen wijnbouwers genoodzaakt zijn om duurzaam te gaan werken. Er is gewoon geen alternatief.”

Bio vergt kennis Als Master of Wine bezoekt ze elk jaar talloze wijndomeinen. Ze stelt vast dat het voor vele wijnbouwers nog steeds een grote uitdaging is om biologisch te werken. De kans op succes hangt nauw samen met de ervaring en kennis van de wijnmaker, verzekert ze. “Ik constateer soms hoe het ene biowijndomein in hetzelfde jaar het fantastisch doet terwijl de andere – eveneens bio – 10 kilometer verder problemen heeft en een groot deel van zijn oogst verloren ziet gaan. Ik denk dat dit vooral te verklaren is door een gebrekkige kennis bij sommige biowijnbouwers. Daarom zou er meer samenwerking moeten komen. Zo kunnen goede praktijken sneller verspreid worden en gaat de biowijnbouw er als geheel sneller op vooruit.”

Ze begrijpt dat de omschakeling voor veel wijnbouwers geen voor de hand liggende keuze is. “De conversie gaat niet op één twee drie. Dat vergt een goede voorbereiding en de omschakeling dient ook gefinancierd te worden en het gaat over veel geld.”

De Master of Wine pleitte eveneens voor een nauwere band tussen wijnboer en wijnliefhebber. Daarom raadt ze wijnliefhebbers, maar ook winkeliers en restaurateurs aan zich beter te informeren over de afkomst en de filosofie van de wijnen die ze drinken of verkopen.

Wijnkilometers

foto’s: xxx

36

Organic Retail - september 2009

Susan McCraith ging ook dieper in op de CO2-uitstoot die gepaard gaat met de import van wijn uit verre continenten. Ze wees erop dat vooral de transportmethode bepalend is en minder het land van afkomst.

“Het is uiteraard goed om wijnen te kopen uit nabijgelegen regio’s of landen, maar het is te streng om de import van wijn uit ZuidAfrika, Australië of Nieuw-Zeeland per definitie af te schrijven. Uit onderzoek is gebleken dat het overzees transport van één fles Australische wijn 440 gram CO2-uitstoot veroorzaakt.

Organic Retail - september 2009

37 (SOMO in Nederland, ORSE in Frankrijk, Ethical Trading Initiative in het VK) gaan we er vanuit dat er een enorm potentieel is als beide groepen samenwerken. Daarom organiseren wij een ‘maatschappelijke’ stakeholderdialoog tussen bedrijven en NGO’s.

Bedrijven kunnen zo hun ‘corporate social responsability’ aanscherpen en hun werking verduurzamen met hulp van NGO’s en andere organisaties. KAURI telt vandaar reeds 164 leden. Bedrijven waar ook ter wereld hebben een grote rol te spelen in de verduurzaming van onze planeet en dat besef groeit zowel bij NGO’s als bij de bedrijven zelf.”

Gezocht: duurzame ondernemers Als je weet dat een gemiddelde wagen vandaag per kilometer 170 gram CO2 produceert, besef je dat de milieu-impact van het transport niet overdreven mag worden. Met de wagen in plaats van met de fiets naar de winkel rijden, zorgt al gauw voor meer CO2-uitstoot dan het transport van de wijn zelf. Of de wijn bio is en de manier waarop de wijn getransporteerd wordt, zal dus van groter belang zijn dan de origine van de wijn.”

Corporate Social Responsibility In het publiek zaten afgevaardigden van bedrijven die werk willen maken van een meer duurzaam en ethisch aankoopbeleid.

Peter Wollaert van KAURI is dagelijks bezig met het begeleiden van bedrijven naar een meer duurzame functionering en gaf daarover toelichting voor de aanwezigen. KAURI is het Belgisch netwerk en kenniscentrum van bedrijven, maatschappelijke organisaties(NGO’s), academische centra en overheidsdiensten in België voor bedrijfsethiek, duurzaam ondernemen en (internationale) maatschappelijke solidariteit. KAURI is een ‘lerend netwerk’: bedrijven, organisaties, instellingen en diensten gaan, elk vanuit hun eigen ervaring en expertise, in dialoog met elkaar om ethisch handelen, maatschappelijk verantwoord ondernemen, duurzaam internationaal ondernemen en maatschappelijke solidariteit in de bedrijfspraktijk te brengen.

“KAURI werd opgericht vanuit de vaststelling dat een betere samenwerking tussen bedrijven, overheid en NGO’s kan bijdragen tot een betere en duurzame wereld. Net als onze buitenlandse collega’s

De grote uitdaging vandaag is echter de beperkte beschikbaarheid van kant-en-klare oplossingen voor bedrijven. Peter Wollaert: “Eén voorbeeld: veel van onze leden zijn op zoek naar duurzame cateraars voor hun restaurants of bedrijfsevenementen.

Het is vandaag in ons land niet evident om een cateraar te vinden die fair trade, biologische of vegetarische maaltijden aanbiedt. En in tal van andere domeinen stelt zich hetzelfde probleem: er is veel vraag, maar te weinig aanbod.”

De overheid schiet eveneens te kort, geeft Peter Wollaert aan: “Het volstaat niet om een subsidieprogramma te starten. We hebben minder subsidies nodig, maar meer ondernemingen die duurzame producten en diensten bieden. Als de overheid zijn volledige werking zou verduurzamen, zouden we al een enorme markt creëren voor deze nieuwe ondernemingen. Dankzij de overheid zou er dan een stabiele vraag ontstaan waarop nieuwe duurzame ondernemers kunnen groeien en ook diensten en producten aanbieden aan duurzaam denkende ondernemingen.”

“Enkel winnaars” Na de presentaties konden de aanwezigen nakaarten bij het proeven van een aantal ethische wijnen, hapjes of een Jessenhofke biobier.

Organisator Vincent De Coninck van Vino Mundo toonde zich heel tevreden. “De interesse voor duurzame en fair trade producten in de bedrijfswereld en bij de bedrijfscateraars groeit. Vandaag willen bedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen en een bijdrage leveren aan een eerlijkere en duurzame wereld. Vroeger hoorde je altijd dat deze producten te duur waren. Ze stellen nu vast dat ze voor de meerprijs van bio of fair trade hun imago bij de eigen medewerkers en de buitenwereld versterken. Zo zijn er enkel winnaars in dit verhaal.”

“Ethics & wine”was organised by Vino Mundo BVBA/SPRL Stationsstraat 82 3360 Lovenjoel (Bierbeek) 0478/62 15 82 www.vinomundo.be

Pure wijnen, Puur genot!

Vins naturels, Plaisir réel!

Publireportage > België

Biovita:

Exclusieve producten met een meerwaarde voor de biowinkel Groothandel Biovita, dé specialist in voedingssupplementen en biologische en natuurlijke gezichts- & lichaamsverzorgingsproducten, lanceert tal van nieuwe gamma’s en producten met een meerwaarde voor de biowinkels. Vanaf september komen er trouwens nog een aantal nieuwe gamma’s bij. Een voorstelling van het bedrijf en zijn opvallende nieuwigheden.

De groothandel uit Ieper is al jaren gespecialiseerd in de verdeling van natuurlijke en biologische voedingssupplementen, cosmetica, ecologische onderhoudsproducten, producten voor sporters, lichaamsverzorging, vrouwelijke hygiëne, thee enz…. Biovita is niet enkel actief in België, maar ook in Nederland, Luxemburg, Spanje en Frankrijk (met Biovitaver als eigen onderneming). Het grootste deel van de producten van Biovita vindt hun bestemming exclusief bij natuurvoedingswinkels. In het aanbod van Biovita vinden we een aantal eigen merken, naast een aantal sterke merken van fabrikanten.

Sterke producten Raf De Jonckheere, general manager van Biovita, verklaart voor ons de bedrijfsfilosofie van Biovita: “Bij ons draait het zowel om supplementen als om verzorgingsproducten wij bieden daarbij steevast kwaliteitsproducten aan. Daarbij richten we ons volledig op speciaalzaken, zowel biowinkels als verkooppunten van supplementen en natuurlijke cosmetica.”

Het klantenbestand van Biovita bestaat bijna voor 100 % uit natuurvoedingswinkels. Logisch dus dat Biovita dit distributiekanaal met veel aandacht volgt. Raf De Jonckheere: “Voor de biowinkels is het essentieel om de consument een zo aantrekkelijk mogelijk aanbod te schenken. Dat kan het best met producten die zich onderscheiden van wat men elders vindt. Producten en merken die de uitstraling van de winkel bij de klant versterken zijn essentieel om de klant aan zich te binden. Met dit uitgangspunt hebben we de voorbije maanden hard gewerkt aan een nog mooier en ruimer aanbod producten. Het resultaat mag er zijn.”

Bestaande merken met een vaste waarde EARTH.LINE De Earth.line huidverzorgingsproducten zijn samengesteld uit natuurzuivere oliën, specifieke planten- en kruidenextracten, antioxidanten, essentiële oliën, vitaminen (zoals Vit E) en andere natuurlijke actieve stoffen die de natuurlijke kracht van de huid ondersteunen en versterken.

SEA.LINE Sea.Line combineert de krachtige mineralen en de modder uit de Dode Zee met de beste plantenextracten. Samen brengen zij de huid op natuurlijke manier in balans, stimuleren de doorbloeding, voeden, verjongen, herstellen en vitaliseren de huid, voeren afvalstoffen af en ontspannen bij geestelijke en lichamelijke inspanning.

Alle Earth.Line en Sea.Line producten zijn dierproefvrij en gecertificeerd met het BDIH garantiekeurmerk voor gecontroleerde natuurcosmetica.

ZARQA

Volledigheid Volledigheid was een ander belangrijk aandachtspunt. “We trachten het aanbod zo compleet mogelijk te maken, zodat de winkelier voor zowat alles wat non-food is een geschikt product kan aanbieden op vraag van zijn klanten: lichaamsverzorging, voedingssupplementen, cosmetica, ecologische onderhoudsproducten, producten voor sporters enz… Ik denk dat we daar aardig in geslaagd zijn. Een winkelier kan als het ware een zaak starten met een volledig non-food gamma uit het Biovita assortiment ! Het grote voordeel is dat de winkelier zijn aankopen beter kan groeperen bij één groothandel, wat het voor hem administratief eenvoudiger maakt.”, aldus Raf De Jonckheere.

Een overzicht van de bestaande en nieuwe producten van Biovita vindt u op de volgende pagina’s.

BIOVITA: sterke merken voor de biowinkel!

38

Organic Retail - september 2009

De cosmeticaproducten van ZARQA zijn samengesteld uit een bijzondere mix van zouten en mineralen uit de Dode Zee en essentiële plantenextracten. Daardoor is het een effectief hulpmiddel bij diverse huidproblemen en om een huid met een verstoord evenwicht weer in een gezonde balans te brengen. Ideaal voor mensen met een gevoelige huid, maar ook mensen zonder klachten gebruiken dit gamma met veel voldoening.

TINTS OF NATURE Tints of Nature is de eerste lijn van langdurige permanente haarkleuring op natuurlijke basis die gebruik maakt van gecertificeerde biologische ingrediënten. Tints of Nature bevat geen schadelijke chemicaliën zoals parabenen, ammonia of ammonia vervangers, recorcinol (pigment) of nonoxynol (agressief wasmiddel).

Organic Retail - september 2009

NATRACARE Een ander succesvol kwaliteitsproduct zijn de Natracare biologische en natuurlijke hygiëneproducten voor dames.

Producten voor de intieme hygiëne op basis van biologisch katoen en natuurlijke producten, chloorvrije en biodegradeerbare verpakkingsmaterialen zorgen er voor dat dit gamma thuishoort in iedere biowinkel.

HALFEDELSTENEN Dit exclusief gamma halfedelstenen is een ideaal impulsartikel voor aan de kassa van de biowinkel.

Veel mensen staan tegenwoordig open voor de werking van de halfedelstenen. De steentjes zijn te verkrijgen onder de vorm van hangertjes, horoscoophangers, knuffelstenen, pendels en de zeven Chakra’s.

FRISHI Natuurlijke luchtverfrissing zonder chemicaliën, dat is het uitgangspunt van Frishi. De producten van Frishi bevatten een synergie van essentiële oliën en zorgen voor een natuurlijke verfrissing van de binnenlucht, zonder de schadelijke effecten op de gezondheid zoals bij synthetische luchtverfrissers. Frishi vernietigt onaangename geuren door deze niet enkel en alleen te verdoezelen maar tevens ook te neutraliseren. De Frishi producten bevatten noch drijfgas, noch perslucht.

BIOVER Biover, opgericht eind 1985, is een Belgisch bedrijf en bekend voor zijn ruim aanbod in natuurlijke supplementen, aromatherapie en cosmetica.

Kwaliteitszorg speelt, naast de verregaande aandacht voor de presentatie en de productsamenstelling, een hoofdrol in de bedrijfsstrategie van Biover.

De producten worden voortdurend geëvalueerd en verbeterd.

Zo kan de consument, al naargelang zijn noden, kiezen uit een breed assortiment veilige, natuurlijke gezondheidsproducten, tegen een eerlijke prijs. Biovita is de exclusieve verdeler van deze producten voor de gespecialiseerde biohandel (de belevering aan andere distributiekanalen gebeurt door Biover zelf).

AROMAVERSTUIVERS Naast het uitgebreid gamma essentiële oliën van Biover biedt Biovita een complementair gamma kwaliteitsvolle en stijlvolle aromaverstuivers.

HIMALAYA ZOUTLAMPEN Deze lampen gemaakt van zuiver Himalayazout, horen thuis in de betere biowinkel. Niet alleen geven ze sfeervol licht, zo lang de lamp brandt, wordt de kwaliteit van de lucht verbeterd dankzij de ioniserende werking van het zout. De lamp produceert negatieve ionen die instabiele moleculen in de lucht (die stof en vuil aantrekken) neutraliseren. Rook, bacteriën en stof worden zo als het ware uit de lucht onttrokken.

PLANTA POL Het succes van het laboratorium Planta Pol is te danken aan het feit dat het vele elementen combineert (plantenextracten, vitaminen en mineralen) om de ideale formules samen te stellen.

Planta Pol heeft zich gespecialiseerd in het samenstellen van zeer actieve formules in vloeibare vorm (ampullen) die tal van voordelen bieden, o.a. een zeer sterke concentratie, een optimale opname door het lichaam en een snelle en doeltreffende werking.

Dit zijn enkele redenen van het succes van de Planta Pol-producten.

Nature’s Best Europe

Nature’s Best biedt verschillende gamma’s aan, waaronder QNT-producten voor sporters van elk niveau, Easy Body voor gewichtscontrole en wellness programma’s. De producten zijn beschikbaar in verschillende vormen zoals gels, poeders, tabletten of capsules, repen en dranken.

Het kwalitatief hoogstaand QNT-gamma ‘voedingssupplementen voor sporters’ werd recent in een volledig nieuw jasje gestoken.

“Een winkelier kan als het ware een zaak starten met een volledig non-food gamma uit het Biovita assortiment!”

39

Publireportage > België Nieuwe en vernieuwde gamma’s vanaf 2009 ATTITUDE® De Canadese fabrikant ATTITUDE® boekt aan de andere kant van de Atlantische Oceaan al jaren succes met dit hoogstaand gamma ecologische reinigingsproducten. ATTITUDE® producten zijn uiterst efficiënt, geconcentreerd, ecologisch gecertificeerd en komen in bloedmooie verpakkingen.

Bovendien is ATTITUDE® CO2-neutraal: het plant bomen ter compensatie voor de emissies die ontstaan bij de productie, het transport en de andere activiteiten van het bedrijf en haar werknemers. Op de verpakking prijkt telkens een aantrekkelijk beeld van een diersoort die bedreigd wordt door milieuvervuiling of de opwarming van de Aarde. Echte blikvangers in uw schap!

xx

BOCOTON Bocoton is een gamma van watten gebruikt voor cosmetische en hygiënische lichaamsverzorging.

Het katoen is volgens de ambachtelijke methoden gekweekt (zonder onkruidverdelgers, noch chemische meststoffen) en met de hand geoogst. De verpakking is biologisch afbreekbaar. Bocoton is een Fair Trade product.

RAMPAL LATOUR Nieuw in het aanbod van Biovita is Rampal Latour. Deze artisanale zeepfabrikant uit Salon de Provence heeft al drie eeuwen ervaring in de productie van hoogwaardige, natuurlijke zepen op basis van plantaardige ingrediënten. In het gamma vinden we traditionele zeepblokken, vloeibare zepen, shampoos en gels. Alle producten van Rampal Latour zijn uiterst zacht voor de huid, milieuvriendelijk verpakt en niet getest op dieren. Met erkend ECOCERT- en COSMEBIOlabel.

WIONA Wiona is een gamma van ecologische luiers, afbreekbare vochtige doekjes met Aloë vera, bio wattenstaafjes met zekerheidskopje en 100 % afbreekbare steeklakens. De hypo-allergene luiers zijn zacht voor de tere babyhuid en werden dermatologisch getest.

ORTHOPHYT: de absolute top in voedingssupplementen!

“When science meets nature”

NATURADO COSMETICA Naturado is dit jaar op de markt gekomen met een natuurlijk en gecertificeerd biologisch make-up gamma. Deze 100 % natuurlijke cosmeticalijn is niet geparfumeerd en bevat geen allergenen, noch bewaarmiddelen. Dit gamma zorgt voor een effen huidtint, een intensere blik en onweerstaanbare lippen.

PURASANA

Purasana is een eigen merk van Biovita, exclusief voor de biowinkels.

Het Purasana gamma kende de laatste maanden een enorme ontwikkeling. Het gamma biedt voor elk wat wils: behoud van een slanke lijn, soepele gewrichten, ondersteuning van het immuunsysteem, comfort bij urinair ongemak…

Het gamma bevat zowel enkelvoudige als samengestelde plantencapsules en tal van andere natuurproducten.

Dit gamma wordt nog meer uitgebreid en zal met duidelijke kleurcodes werken om de klant nog sneller zijn weg te laten vinden in het gamma en een antwoord te bieden op iedere behoefte.

BIOVITA NV

OrthoPhyt gebruikt alleen grondstoffen van de allerhoogste kwaliteit en zuiverheid (COA steeds beschikbaar). Door de ingenieuze productieprocessen en wetenschappelijke productontwikkeling creëert OrthoPhyt producten met een superieure biobeschikbaarheid en een optimale doeltreffendheid. OrthoPhyt maakt gebruik van hoge standaardisaties zonder afbreuk te doen aan de natuurlijke matrix van de plant. OrthoPhyt is voortdurend op zoek naar innovaties waarbij steeds het beste van de wetenschap gecombineerd wordt met het beste uit de natuur.

OrthoPhyt is verkrijgbaar vanaf eind september.

DEXSIL In het gamma van Dexsil vinden we het nieuwe Vitasil bio-geactiveerd organisch silicium.

Onder deze vorm is organisch silicium in een drinkbare vorm te brengen die hoogopneembaar is en bovendien bijzonder snel werkzaam. Silicium is onder deze vorm als het ware een “architect” voor het menselijk lichaam.

• Het heeft een sterke anti-aging werking.

• Het is het belangrijkste structuurelement van alle bindweefsel in huid, haar en nagels en arteriële wanden.

• Het is rechtstreeks betrokken bij de regeneratie van botweefsel.

• Naast zijn rol in het celmetabolisme speelt organisch silicium ook een rol in de versterking van de immuniteit

Oostkaai 60, 8900 IEPER T. +32(0)57 200 675 — Fax: +32(0)57 204 440 — info@biovita.be — www.biovita.be

40

Organic Retail - september 2009

Shopping > België

Organic Retail - september 2009

Betere samenwerking

tussen biowinkels zou de sector sneller vooruithelpen

Na meer dan 25 jaar in de biowereld is Paul Mathieu als het ware vergroeid met de sector. De man viert dit jaar samen met partners en medewerkers de vijfentwintigste verjaardag van Al’Binète, een biowinkel in het centrum van Luik. Wij spraken hem in Biosaveurs, zijn andere winkel aan de rand van de stad en kunnen u geruststellen: de man is verre van uitgeblust en zit vol goede ideeën en ambities. Ja, dat doet bio met een mens!

Film Eind april vond in de Luikse bioscoop Grignoux ter gelegenheid van de vijfentwintigste verjaardag van Albinette een debatavond met vertoning van de film ‘Nos Enfants nous accuseront’ plaats. Ook de burgemeester van het dorp uit de film, Barjac, was aanwezig op het evenement, net als heel wat andere geïnteresseerden en klanten van Paul Mathieu. “Het was een heel geslaagd evenement, zowel qua opkomst als qua opzet. Dergelijke films zijn heel nuttig om het grote publiek te informeren over wat er fout loopt in onze landbouw en voedingsindustrie en duidelijk te maken dat er een alternatief is. Het deed ons dan ook plezier dat er zo’n grote opkomst was.” Dat de film zijn effect niet miste kon Paul zelf vaststellen, want de periode na de filmvertoning zag hij beduidend meer mensen over de vloer komen in zijn winkel.

Marktkramer Dit zijn heel bemoedigende jaren voor mensen die al een hele carrière achter de rug hebben in de biowereld. De biosector groeit sterk en zowat heel de wereld stelt zich vragen over zijn consumptiepatroon en de duurzaamheid. Het is ooit anders geweest.

Bij Paul Mathieu kwam het bewustzijn al lang geleden. “In de vroege jaren ’80 starte ik als marktkramer met biologische groenten en fruit op de markten in de regio. Dat ging goed en we beseften dat er mogelijkheden waren om een winkel te openen met exclusief biologische groenten en fruit. Al’Binète opende de deuren in 1984 en dit jaar blikken we terug op ons vijfentwintigjarig bestaan. We beslisten ook om de winkeloppervlakte uit te breiden van 90 tot 200 vierkante meter.”

Cosmetica en supplementen Gezien de beperkte oppervlakte leggen we ons in Al’Binète toe op verse biologische groenten en fruit en op biologische kruidenierswaren. Rond de eeuwwisseling beseften we dat er in Luik ook nog mogelijkheden waren om een volwaardige natuurvoedingswinkel te openen met een compleet aanbod biologische producten. We zochten en vonden een locatie aan de rand van de stad, dichtbij de snelweg en met parkeerruimte en een mooie winkeloppervlakte. Om het geheel rendabel te maken leek het ons ook noodzakelijk te starten met de verkoop van cosmetica en voedingssupplementen.

Daarnaast blijven we ons echter sterk toeleggen op een hoogwaardig

41

Shopping > België aanbod verse biologische groenten en fruit, vlees en kaas.”

Lokaal als het enigszins kan Een van de sterkste punten van Biosaveurs en Al’Binète is de sterke beschikbaarheid van kwaliteitsvolle biologische groenten en fruit van lokale landbouwers. “Dagdagelijks trachten we zoveel mogelijk lokale producten uit de regio aan te bieden. Dat betekent echter niet dat we daar geen groenten en fruit aanbieden die van verder af komen, maar indien mogelijk kiezen we systematisch voor Paul Mathieu: “We trachten zoveel mogelijk producten uit de regio aan te bieden. lokale oogst. De klanten weten Je kan als winkelier de lokale lanbouwer helpen door een regelmatige afname tegen eerlijke prijzen.” dit ook en appreciëren het ook.”

Achter deze aanpak schuilt een en de prijs op die manier zouden vergelijken dan is het verschil minifilosofie, vertelt Paul: “Je kan als winkelier de lokale landbouwer echt maal. Een biobrood is inderdaad duurder dan een gewoon, maar de helpen door hem een regelmatige afname te bieden tegen een eerlijke voedingswaarde per broodsneetje is dan ook een stuk groter. Dus dat prijs. Zo kunnen die mensen investeren en de biologische landbouw compenseert de prijsverschillen.” in onze regio versterken. Anderzijds is dit een sterke troef voor ons naar onze klanten toe.” Deze aanpak maakt het organisatorisch wel complexer, geeft Paul toe: “Het is zowel voor onze organisatie als voor Allemaal samen Wat de biosector vooruit zou helpen is een betere samenwerking tussen de biolandbouwer niet altijd makkelijk om zo even tussendoor de biowinkels. Dat gebeurt veel te weinig in ons land, vindt Paul Mathieu. bestelde producten te halen of leveren in de winkel. Het is soms echt “Ik zou liever deel uitmaken van een netwerk van winkels. Maar dat zoeken naar oplossingen, maar dat is het ons absoluut waard.” is hier heel moeilijk. Tien jaar geleden was er contact met Biocoop in Geen normverlaging Frankrijk om hier ook te starten met een aantal Biocoopwinkels. Dat “Met een winkel als Biosaveurs ben je ook beter gewapend in de strijd is toen stuk gelopen omdat er volgens de Biocoop regels maximaal 15% tegen de supermarkten.”, geeft Paul Mathieu aan. “Let op: ik heb niets van de omzet afkomstig mocht zijn van supplementen. Heel wat wintegen supermarkten. Ik vind dat we als biowinkelier veel van hen kels waren daar niet klaar voor toen. We geven dit idee echter niet op en kunnen leren: hun organisatie en aanpak is heel interessant als inspihet is onze ambitie om daar op termijn werk van te maken. Zelfs zonder ratie om onze efficiëntie te verhogen. Wij moeten ons als biowinkel ketenvorming is er ook vandaag nog te weinig samenwerking, iedereen profileren door een hoogwaardig en ruimer aanbod en door er gratis is bezig met zijn eigen dagelijkse bekommeringen. Jammer eigenlijk, vriendelijkheid en advies bij te geven.” Dat supermarkten ook begeerlijk want mits een goede samenwerking zouden we de supermarkten meer kijken naar de ontwikkeling van de biosector begrijpt Paul eveneens. concurrentie kunnen aandoen”, besluit Paul Mathieu.

“Dat is logisch, het is zelfs een goede zaak dat ze ook bioproducten aanbieden, ze zorgen zo voor een stabiele en grote vraag naar biologische landbouw. Het stoort mij wel dat ze soms wel wat druk uitoefenen om Paul Mathieu van Biosaveurs en Al’Binète (Luik) zit na 25 jaar nog boordevol ideeën de lastenboeken voor bio minder zwaar te maken. Dat mag zeker niet gebeuren, men mag de norm voor bio nooit verlagen. Zo kunnen deze producten zich het best onderscheiden van gangbare producten.”

Bio is niet duur Net als heel wat andere biowinkels staat de barometer qua zakencijfer op mooi weer. “Het zijn goede tijden voor ons, ik denk niet dat er veel sectoren zijn die dergelijke groeicijfers kunnen voorleggen.

We moeten echter realistisch zijn: het blijft een kleine markt en de bioconsumptie is nog steeds maar iets van 2% van de totale voedingsconsumptie. Het grootste probleem is de beperkte omschakeling in de landbouw en niet de hogere prijs van bio”, verzekert Paul.

“Ik ga regelmatig in discussie met mensen en journalisten over het prijsniveau van bio. Als je verstandig consumeert hoeft het niet duurder te zijn. Hou rekening met de seizoenen en pas je aankoopgedrag daarop aan en het grootste verschil valt al weg. Als we dan ook nog rekening houden met de voedingswaarde van biologische producten

42

Organic Retail - september 2009

Vakbeurzen > Natexpo (Parijs)

Organic Retail - september 2009

Natexpo

bereidt zich voor op topeditie Van 17 tot 19 oktober vindt in Villepinte nabij Parijs (expo Paris Nord, Hal 8) een nieuwe editie van de tweejaarlijkse beurs Natexpo plaats. Dat het goed gaat met de biosector merkt men ook bij Natexpo.

Er worden ruim 500 exposanten en 10.000 professionals verwacht. Voor deze editie worden ook een aantal nieuwe initiatieven genomen.

Biomarkt blaakt van gezondheid De laatste beschikbare cijfers van de Franse markt tonen de gezonde groei van de sector. De markt van biovoeding, biologische supplementen en natuurlijke en biocosmetica was goed voor ongeveer 3 miljard euro in 2008 en weerstaat perfect aan de economische crisis. Meer zelfs: de biovoedingssector steeg vorig jaar met 25%, goed voor 2,6 miljard euro. De markt voor voedingssupplementen klokte in 2008 af op 1,1 miljard euro en de natuurlijke en biologische cosmetica vertegenwoordige een gezamenlijke omzet van 250 miljoen euro.

Waalse stand Qua innovaties wordt vooral veel verwacht van producten met extra voordelen op nutritioneel vlak, de opkomst van cosmetica met het Cosmébio label en een uitgebreid aanbod onderhoudsproducten. Om de internationale aspiraties van Natexpo kracht bij te zetten zal er ook een stand zijn met exposanten uit Wallonië.

Natexpo trofeeën Net als de voorbije twee edities worden er opnieuw trofeeën uitgereikt voor de beste nieuwe producten. De selectie gebeurt door een jury van professionals.

Er zijn trofeeën voor vier categorieën: ‘Bien se nourir’: biovoeding ‘Forme et Equilibre’: dieetvoeding, voedingssuplementen ‘Le Beauté au naturel’: natuurlijke en biologische cosmetica, hygiëne en verzorginsgproducten ‘Le bien-être au quotidien’: ecologische producten en accessoires (textiel, eco-habitat, tuin…)

Voor het eerst komt er ook een biowijndorp op de beurs.

De gerenomeerde wijnjournalist Jean-Marc Carité, gespecialiseerd in biowijn, zal diverse wijndegustaties en wijnworkshops organiseren.

Bio wijndorp Voor het eerst komt er ook een biowijndorp op de beurs. De biowijnproductie kent momenteel een sterke groei en de gerenomeerde wijnjournalist Jean-Marc Carité, gespecialiseerd in biowijn, zal er diverse wijndegustaties en wijnworkshops organiseren.

Natexpo is georganiseerd door Comexposium en verzamelt alle belangrijke actoren op de Franse biomarkt: FDD (Fédération Française de la Diététique), Synadiet (Syndicat National des Fabricants en Produits Diététiques, Naturels et Compléments Alimentaires), Synabio (Syndicat National des Transformateurs et fabricants de Produits Biologiques) en SynadisBIO (Syndicat des Distributeurs Spécialisés en produits Biologiques).

www.natexpo.com

Zaterdag 17, zondag 18 en maandag 19 oktober 2009 van 9u30 tot 18u30 (maandag tot 18u) Parc des Expositions- Paris Nord Villepinte – hall 8

43

Aromatherapie > Frankrijk

Aromatherapie

en de geneeskrachtige planten: nog talrijke te ontdekken toepassingen Eind april vond in Grasse (Côte d’Azur) het Internationale Symposium voor Aromathérapie, plaats onder leiding van een wetenschappelijk comité en bijgestaan door een aantal grote specialisten. Centraal thema was het immense potentieel die de traditionele plantengeneeskunde biedt voor nieuwe toepassingen.

Afrika als schatkamer van plantenkennis en hoe deze kennis vastleggen Meerdere sprekers op het symposium gingen dieper in op het belang van het uitdiepen van de beschikbare traditionele geneeskunde in Zwart Afrika en hoe ze toepasbaar te maken bij de behandeling van de belangrijkste hedendaagse ziektes: sikkelcelanemie, moeraskoorts, suikerziekte, HIV. In de Afrikaanse landen is de traditionele plantengeneeskunde nog steeds de eerste toevlucht voor de meerderheid van de bevolkingen in geval van gezondheidsproblemen. Vooral op het platteland is het zelfs de enige beschikbare geneeskunde. De verklaringen liggen voor de hand: de traditionele geneeskunde is een essentieel onderdeel van de lokale cultuur, ze is doeltreffendheid bij het behandelen van bepaalde ziektes, goedkoop, makkelijk toegankelijk en wijd verspreid. Ondanks het belang en het dagelijks bewezen nut dient er nog heel wat wetenschappelijk onderzoek te gebeuren om de potentiële therapeutische toepassingen wereldwijd mogelijk te maken. Bepaalde landen investeren reeds in onderzoek in deze richting, maar de middelen blijven nog te vaak ontoereikend.

Tegelijkertijd stelt men ter plaatse vast dat de kennis lokaal bedreigd is omdat de jonge generatie Afrikanen weinig interesse toont in de traditie en het verkrijgen van de kennis via overlevering. Er is dus een acute nood aan het in kaart brengen en optekenen van alle aanwezige kennis en ervaring om te vermijden dat ze verloren gaat. Er dient op

foto’s: xxx

44

Organic Retail - september 2009

objectieve wijze gekeken worden naar enerzijds de doeltreffendheid en anderzijds de mogelijke schadelijke gevolgen van elke geneeskrachtige plant.

Tal van presentaties door Afrikaanse en Franse specialisten tijdens het symposium gingen dieper in op de Afrikaanse traditionele geneeskunde en potentiële onderzoeksdomeinen.  In Guinea wordt gewerkt aan een telling van therapeutische planten die er gebruikt worden ter bestrijding van bacteriële en parasitaire besmettingen. De telling kan bijdragen aan een fytoterapeutische remedies voor deze problemen. (AM Balde);  Men werkt eveneens aan de identificatie van de planten die traditioneel tegen de sikkelcelanemie worden gebruikt en hun werking en doeltreffendheid. Sikkelcelanemie is een bloedziekte die in de Antillen en in Afrika voorkomt (JL Pousset); planten die traditioneel voor de primaire gezondheidszorg in Ivoorkust worden gebruikt (L. Ake-Assi); onderzoek bij traditionele genezers in Senegal (B. Faye) om alle gebruikte planten en modaliteiten te tellen die gebruikt worden om malaria te bestrijden. Malaria is de voornaamste oorzaak van overlijden in Senegal en 35% van alle doktersraadplegingen hebben met de ziekte te maken. Er werden een dertigtal planten en 15 links geïdentificeerd waarvan sommigen nog nooit werden getest  Een overzicht van de natuurlijke substanties die in Burkina Faso bij de bestrijding van HIV worden gebruikt, dat 2% van de bevolking treft, en/of in het verzachten of een halt toeroepen van al de neveneffecten. Ondanks de interesse en de voorliefde voor natuurlijke genezingspraktijken, is er een gebrek aan klinische proeven en onderzoeken. (JB Nikiema)  Het belang van Sclerocarya Birrea, ook wel Olifantenboom genaamd, voor de behandeling van de suikerziekte in Mali dat 2% van de bevolking treft (D. Diallo)  Men presenteerde ook een studie die drie Afrikaanse planten indentificeerde als werkzaam middel tegen uitzaaiingen bij kanker.

Organic Retail - september 2009

Natuurlijk en bijzonder waardevol: de olie van périlla en gojibessen

Alsem

Dit is niet zo verwonderlijk aangezien vandaag reeds 50% van de geneesmiddelen bij kanker afkomstig zijn van natuurlijke bestanddelen.  Nog een andere studie ging over een zestal planten die een afdoende schimmelwerende werking hebben op de Albicans schimmel bij Candidose. Het belang mag niet onderschat worden aangezien er meer en meer problemen zijn met resistentie tegen de courante geneesmiddelen voor candidose. Het onderzoek dient verdergezet te worden zodat men kan bepalen wat de werkzame bestanddelen zijn, hoe ze werken en welke synergieën en antagonismen er zijn.  De geschiedenis van malaria en de medische vooruitgang bij het inzetten van Kina en recenter nog Alsem. Alsem wordt veel geteeld in Afrika en indien het bruikbaar zou zijn in de strijd tegen malaria zou dit een doorbraak betekenen vooral ook op kostenvlak. Er dienen echter nog veel aanpassingen te gebeuren in de landbouwindustrie om dit in de praktijk te gebruiken. Vooral de enorme kwaliteitsverschillen tussen de oogsten is een belangrijke uitdaging. (de Heer Gasquet)

Verschillende sprekers hadden het over het inzetten van fytotherapie in de behandeling van chronische en resistente ziekten. Het ging meer bepaald om perilla-olie en gojibessen.  Voor de therapeutische toepassingen van perilla olie kan zowel de essentiële olie die uit de zaden verkregen wordt als de rijke olie uit de bladeren. De rijke olie bevat 66,2% aan Omega 3 en met deze ongeëvenaarde concentratie, een voedingssupplement bij uitstek.

Behalve de heilzame werking die uit het hoge niveau aan Omega 3 voortvloeit, bevatten de 2 oliën van perilla grote hoeveelheden antioxidanten en boden al interessante resultaten bij de behandeling van talrijke ziektebeelden: ontstekings- en reumatische ziekten, immuniteitziekten, cardiovasculaire en spijsverteringsaandoeningen, problemen met nieren en lever, kanker, bescherming tegen osteoporose, problemen met het metabolisme, het zenuwstelsel, antibiotische werkingen (MF Paya)  De gojibessen die al tal van rekken van biowinkels bevolken worden al eeuwenlang gebruikt bij traditionele Tibetaanse, Chinese en ayurvedische geneeskunde. Door hun uitzonderlijke rijkdom aan antioxidanten, vitaminen, carotenen, spoorelementen en polysaccharide elementen immuno-stimulansen hebben ze een bijzondere waarde. Recente onderzoekresultaten tonen aan dat de Gojibessen misschien een rol kunnen spelen in de preventie en eventueel zelfs de behandeling van de ziekte van Alzheimer. Het wordt aanbevolen om ze regelmatig te gebruiken, men moet echter wel op zijn hoede zijn voor de kwaliteit van de vruchten en de droge vruchten worden aangeraden boven afgeleide producten (bewerkt door conserveermiddelen, pasteurisatie ofwel, geïoniseerd, hetgeen in sterke mate hun actieve bestanddelen vermindert) of gelules en tabletten. Er zijn op de markt ook grote kwaliteitverschillen en er werd aangeraden grote omzichtigheid te hanteren bij de keuze van leverancier en de garanties die deze kunnen geven. (C. Girardin-Andreani).

Antibiotische toepassingen van bepaalde essentiële oliën

Sclerocarya Birrea of Olifantenboom

De bezoekers van het symposium ontvingen tevens een dozijn drukwerken met daarop de resultaten van wetenschappelijke onderzoeken, waaronder een studie over de antibiotische werking van essentiële olie van kaneel (K. Ounaissia). Gelet op de toenemende resistentie waar antibiotica mee te maken heeft kan deze essentiële oliën als doeltreffend alternatief gebruikt worden. De essentiële olie van kaneel wordt wel afgeraden voor zwangere vrouwen, het geven

45

Aromatherapie > Frankrijk van borstvoeding en voor kinderen jonger dan zes jaar.

Tevens kan het ook huidirritaties veroorzaken bij gebruik in zuivere vorm, en bij langdurig gebruik dient het advies van een dokter ingeroepen te worden. Eveneens werden testresultaten van essentiële olie van tijm algeriensis voorgelegd waarbij eveneens een duidelijke antibacteriële activiteit werd vastgesteld (H. Laredj). De essentiële olie van het pijnbomen toont een vrij geringe antibiotische activiteit (R. Seridi).

Kruidenthee Op het symposium werd ook dieper ingegaan op het gebruik van officinale ademhalingskruidenthee (H. Laredj) voor. Dit werk werd verricht omdat de kruidentheeën op basis van geneeskrachtige planten steeds meer voor therapeutische doeleinden gebruikt worden. De algemene conclusie was dat er reden is tot voorzichtigheid. Sommige kruidenthee is niet 100% bacteriologische last zuiver en de bacteriën worden evenmin door de hitte van het water uitgeschakeld. Een farmaceutisch label zou hieromtrent soulaas kunnen brengen. Men mag kruidentheeën ook niet beschouwen als een universeel wondermiddel, he’t gebruik wordt ook best beperkt tot een of twee kruidentheeën per dag. Er is onvoldoende onderzoek beschikbaar over de lange termijngevolgen van het drinken van in grote hoeveelheden.

Op het symposium werd er ook gepleit voor een waarschuwingssysteem en verzamelpunt voor alle info omtrent ongewenste effecten bij het gebruik van geneeskundige planten.

Landbouw Ook het gebruik van fytotherapie in de landbouw kwam aan bod. De fytotherapie kan namelijk een mooie rol spelen in de bestrijding van bio-agressors. (S. Ondet).

Zo gebeurden er proeven met aftreksels van Alsem en Pepermunt als bestrijdingsmiddel van bladluizen op appelbomen. De resultaten zijn bemoedigend en de praktijk wordt verder bekeken.

Dit artikel kwam tot stand op basis van de verzamelde akten van het 11e Internationale Symposium voor aromathérapie en geneeskrachtige planten in Grasse.

9321-190x135-bio:Opmaak 1

4-9-2009

11:53

Pagina 1

Vakbeurs voor ondernemers met smaak De ‘groene motor’ voor een gezonde zaak !

Kom dus naar BioVak en laat u informeren over duurzame-, biologische- en streekproducten.

Gratis workshops over: - Verbinding tussen producent en consument - Hoe transparant zijn de ketens - Verkorte keten en voordelen van regionale leveranciers Bovendien 250 exposanten die u een overzicht bieden van uw groeimarkt bij uitstek !

Een natuurlijke groei begint bij de natuur…!

Vraag nu de gratis handzame 32 pagina’s tellende beursgids aan:

Specialist in de organisatie van vakbeurzen met een oog voor detail

's Gravenweg 44 - 2911 CG Nieuwerkerk aan den IJssel t. + 31 (0)180 - 31.46.62 info@icem.nl - www.biovak.nl

20 en 21 januari 2010 IJSSELHALLEN ZWOLLE

Nieuw: Provamel Bio Soya Filets & Nuggets

Filet Natuur

Filet Peper

Een gezonde maaltijd bereiden in 3-4 minuten? Het kan met de nieuwe vleesvervangers van Provamel: Filet Natuur, Filet Peper en Nuggets.

Deze 100% plantaardige producten bevatten van nature geen lactose of cholesterol. Gezond, lekker ĂŠn gemakkelijk klaar te maken: je zal er meteen weg van zijn! Meer info op www.provamel.com

PROVAMEL. LOVE YOUR FUTURE

Nuggets

Ecologische onderhoudsproducten

ECODOO SLUIT EEN PACT MET MENS EN MILIEU ¯

Zachte, geconcentreerde formules, efficiënt en economisch

¯

actieve stoffen van plantaardige of minerale oorsprong

¯

biologisch afbreekbare grondstoffen

¯

Bevat geen petroleumderivaten

¯

geparfumeerd met 100% natuurlijke biologische essentiële oliën.

¯

recycleerbare verpakking met een lage impact op het milieu

¯

aangepaste hoeveelheden en hervulverpakkingen.

¯

producten niet getest op dieren

¯

ecologische producten gecontroleerd door Ecocert

ECODOO, VOOR EEN ACTIEVE EN VERANTWOORDE ECOLOGIE www.ecodoo.fr - E-mail : euro-nat@euro-nat.com