i kompetencji przyszłości (na rynku pracy

W celu uwzględnienia specyfiki przetwarzania informacji i zachowań człowieka kompetencje dzielimy na trzy podkategorie (Kwiatkowski, 2018): 1) wiedzę, 2) umiejętności, 3) kompetencje społeczne (czasami utożsamiane z postawami, lecz one mogą również dotyczyć wiedzy społecznej).

Powyższy podział ma znaczenie umowne, jeśli uwzględni się fakt, że wszystkie funkcje są zlokalizowane w mózgu (niektóre – również poza nim, np. pamięć mięśniowa), a także –że różne obszary mózgu mogą przyjmować realizację różnych funkcji. Neuronauka interesuje się lokalizacją różnych funkcji poznawczych w ludzkim mózgu, lecz według aktualnego stanu wiedzy i zapotrzebowania piszemy o kompetencjach bez częstego odnoszenia się do tego, jak dana kompetencja jest realizowana na poziomie neuronalnym. Poniżej omówiono powiązania między klasyczną typologią wiedza – umiejętności – kompetencje społeczne a kompetencjami proinnowacyjnymi:

Istnieje wiele typologii wiedzy wypracowanych na potrzeby różnych zastosowań praktycznych i teoretycznych. Jednym z nich jest podział na kategorie wiedzy według zastosowania (patrz także: ć, 2014): • Wiedza typu know-what (wiedzieć co) – tożsama z informacją i faktami. Ten rodzaj wiedzy charakteryzuje klasyczną, konserwatywną szkołę, skoncentrowaną na przekazywaniu wiedzy uczniom. W rozwoju kompetencji proinnowacyjnych wiedza typu know-what stanowi swego rodzaju szkielet do żonglowania nimi w umyśle.

Im większy zasób wiedzy z tej kategorii (faktów), tym większa swoboda w łączeniu pomysłów (możliwości wykorzystania myślenia dywergencyjnego przez ucznia są pochodną wiedzy o świecie posiadanej przez niego). • Wiedza typu know-why (wiedzieć dlaczego) – opisuje i wyjaśnia zjawiska. Jej przekazywanie zachęca do rozwoju krytycznego myślenia. Jest też rozwinięciem wiedzy typu know-what. Uczeń poznaje ją w czasie eksperymentów, gdy zaznajamia się z prawami i zasadami. Łatwiej ją przekazywać w obszarze nauk ścisłych, a trudniej – w obszarze nauk społecznych. Wiedza o etyce i moralności zawiera duży udział wiedzy typu know-why. W obszarze nauk społecznych wiedza tego typu zazębia się w sposób nieunikniony z kompetencjami społecznymi, np. szacunek do zwierząt jest jednocześnie postawą opartą na wiedzy typu know-why. • Wiedza typu know-how (wiedzieć jak?) – inaczej zwana wiedzą ukrytą (tacit knowledge). W literaturze przedmiotu jej status jest nieuregulowany, ponieważ Michael