De Orde van Architecten werd bij wet opgericht in 1963 en telt vandaag ongeveer 15.800 leden (architect-natuurlijke personen). Elke persoon die in België het beroep van architect wil uitoefenen, moet ingeschreven zijn bij de Orde van Architecten.
In dit jaarverslag vindt u een overzicht van de verschillende organen van de Orde van Architecten, hun taken en hun werking. Daarnaast bevat dit jaarverslag ook de financiële cijfers en heel wat interessante statistieken over het ledenbestand en de bouwconjunctuur.
N.v.d.r.: bij de algemene verwijzing naar de architect als ‘hij’ of ‘hem’, wordt ook ‘zij’ of ‘haar’ bedoeld.
De Orde van Architecten: taken en organisatie
De opdracht van de Orde werd in de “wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde van architecten” als volgt vastgelegd (Art.2):
“De Orde van architecten heeft tot taak de voorschriften van de plichtenleer voor het beroep van architect te bepalen en ze te doen naleven. Zij houdt toezicht op de eer, de discretie en de waardigheid van de leden van de Orde in de uitoefening of naar aanleiding van de uitoefening van hun beroep. Zij doet aangifte bij de rechterlijke overheid van elke inbreuk op de wetten en reglementen tot bescherming van de titel en van het beroep van architect.”
De Orde van Architecten is de publiekrechtelijke instantie bij wie alle architecten, die het beroep van architect in België uitoefenen, verplicht ingeschreven moeten zijn.
De taken van de Orde
De Orde is nauw betrokken bij de bezinning over de toekomst van het beroep. In dit kader stelt de Orde zich tot doel het belang van kwaliteitsvolle architectuur voor onze leefomgeving te benadrukken en erover te waken dat de onafhankelijkheid van de architect wordt gerespecteerd.
De Orde buigt zich over de volgende materies:
n deontologie, onderzoek en tucht
n stage
n beroepsuitoefening
n opvolging
n taxatie
Waarvoor kunnen opdrachtgevers terecht bij de Orde van Architecten?
n Deontologische geschillen
Wie van mening is dat een architect de regels van de deontologie (plichtenleer) van zijn beroep met de voeten treedt, kan klacht indienen bij de Orde van Architecten. Bij onderzoek beoordeelt de Orde van Architecten of de aangeklaagde handelingen kaderen binnen deze deontologische regels.
Indien de feiten als ernstig worden beschouwd, dan zal de klacht onderzocht worden via een wettelijk vastgelegde procedure. Dit gebeurt in de provinciale raad van de Orde waar de betrokken architect is ingeschreven op de tabel (zie verderop onder Provinciale raden: De tuchtprocedure kort samengevat).
Opgelet: de wet bepaalt dat procedures met betrekking tot de deontologie niet openbaar mogen zijn. Dit betekent dat de Orde de ‘klager’ niet op de hoogte mag brengen van het verdere gevolg dat wordt gegeven aan zijn of haar klacht.
n Betwisting honoraria
In geval van betwisting over het bedrag van de honoraria, kan de Orde van Architecten op gezamenlijk verzoek van de architect en van zijn opdrachtgever, het bedrag ervan vaststellen.
n Naleving verzekeringsplicht
De Orde van Architecten kan geraadpleegd worden met het oog op de naleving van de verzekeringsplicht.
n Bewijs van inschrijving
Bij de Orde van Architecten kunt u een document bekomen dat bevestigt of een architect al dan niet is ingeschreven op de tabel of op de lijst van stagiairs.
Waarvoor kunnen opdrachtgevers niet terecht bij de Orde van Architecten?
n Voor technische klachten, contractuele geschillen en schadevergoedingen moeten opdrachtgevers zich wenden tot een andere instantie.
De geschillen tussen een opdrachtgever en zijn architect waarbij private belangen, zoals bijvoorbeeld de naleving van een contract, geschillen van louter technische aard of de vergoeding van schade op het spel staan, zijn geschillen over burgerlijke rechten die behoren tot de exclusieve bevoegdheid van de gewone hoven en rechtbanken.
De structuur van de Orde
NL
Raad van Beroep (Gent)
ORDE VAN ARCHITECTEN
Publiekrechtelijk rechtspersoon
NATIONALE RAAD
het enige orgaan dat de Orde van Architecten wettelijk kan vertegenwoordigen. Het bestaat uit twee afdelingen: FR Raad van Beroep (Luik)
Vlaamse Raad
Raad West-Vlaanderen
Raad Oost-Vlaanderen
Raad Antwerpen
Raad Limburg
Raad Vlaams-Brabant & Brussel-Hoofdstad
Conseil francophone et germanophone
Raad Waals-Brabant & Brussel-Hoofdstad
Raad Luxemburg
Raad Luik
Raad Henegouwen
Raad Namen
De Nationale Raad
De Nationale Raad bestaat uit twintig leden: tien leden afgevaardigd door de provinciale raden voor een termijn van zes jaar en tien leden benoemd door de Koning, ook voor een termijn van zes jaar. De Nationale Raad wordt bijgestaan door een rechtskundige bijzitter.
Om de drie jaar kiest de Nationale Raad onder zijn leden een voorzitter, een plaatsvervangend voorzitter, een secretaris en een adjunct-secretaris.
De Nationale Raad heeft de volgende opdrachten:
n het vaststellen van de voorschriften van de plichtenleer voor het beroep van architect;
n aangifte doen bij de rechterlijke overheid van elke inbreuk op de wetten en reglementen tot bescherming van de titel en van het beroep van architect;
n het opmaken van een stagereglement;
n waken over de toepassing van de voorschriften van de plichtenleer en van het stagereglement die bij koninklijk besluit verplicht worden gesteld;
n het doen van voorstellen aan de openbare overheden aangaande wettelijke of bestuursrechtelijke maatregelen in verband met het beroep en advies uitbrengen over alle kwesties inzake de uitoefening ervan;
n het vaststellen van de huishoudelijke reglementen van de provinciale raden en hun bureaus;
n toezicht houden op de bedrijvigheid van de provinciale raden en verzamelen van hun uitspraken;
n onderdanen en de rechtspersonen van de lidstaten inschrijven in het register van de dienstverrichting;
n alle maatregelen treffen die nodig zijn voor de verwezenlijking van de taken van de Orde;
n het publiceren op haar internetsite van de lijst van de architecten ingeschreven op één van de tabellen van de Orde en de lijst van stagiairs, die in regel zijn met hun bijdrage en die gerechtigd zijn het beroep van architect uit te oefenen;
n nauw samenwerken en informatie uitwisselen met de bevoegde autoriteiten van, naar gelang het geval, de lidstaat van oorsprong of de ontvangende lidstaat volgens de bepalingen van titel V van de wet van 12 februari 2008 tot instelling van een nieuw algemeen kader voor de erkenning van EG-beroepskwalificaties.
De Vlaamse Raad en de Conseil francophone et germanophone
De Vlaamse Raad van de Orde van Architecten (afgekort tot VROA) en de Conseil francophone et germanophone de l’Ordre des Architectes (Frans- en Duitstalige Raad, afgekort tot Cfg-OA) zijn afdelingen van de Nationale Raad.
De Vlaamse Raad bestaat uit:
n vijf Nederlandstalige leden van de Nationale Raad benoemd door de Koning;
n vijf afgevaardigden van de provinciale raden van de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad.
De voorzitters van de hiervoor genoemde provinciale raden wonen de vergaderingen van de Vlaamse Raad bij.
De Conseil francophone et germanophone bestaat uit:
n vijf Franstalige leden van de Nationale Raad benoemd door de Koning;
n vijf afgevaardigden van de provinciale raden van de provincies Henegouwen, Luik, Luxemburg, Namen en Waals-Brabant en Brussel-Hoofdstad.
Ook hier wonen de voorzitters van de hiervoor genoemde provinciale raden de vergaderingen van de Conseil francophone et germanophone bij.
Om de drie jaar kiezen beide afdelingen onder hun leden een voorzitter, ondervoorzitter, secretaris en penningmeester.
De provinciale raden*
Elke provinciale raad is samengesteld uit zeven gewone en zeven plaatsvervangende leden die verkozen worden voor een termijn van zes jaar. Om de drie jaar wordt elke raad voor de helft vernieuwd. De leden mogen achtereenvolgens niet meer dan twee mandaten vervullen.
Elke provinciale raad wordt bijgestaan door een rechtskundige bijzitter. De rechtskundige bijzitters worden door de Koning benoemd voor een termijn van zes jaar en hebben een raadgevende stem.
Om de drie jaar kiest elke provinciale raad onder zijn leden een voorzitter, een ondervoorzitter en een secretaris. Samen met de rechtskundige bijzitter vormen ze het bureau.
In de raadsvergadering zetelen maximaal zeven leden. De provinciale raad kan slechts geldig beraadslagen indien de voorzitter of de ondervoorzitter, 2/3de van de leden (= quorum) en een rechtskundige bijzitter aanwezig zijn.
Enkel indien een gewoon lid niet aanwezig kan zijn, wordt een plaatsvervanger aangeduid om deel te nemen aan de vergadering. De aanduiding gebeurt volgens het aantal bij de verkiezingen behaalde stemmen.
De taken van de provinciale raden hangen nauw samen met de dossiers van de architecten die ingeschreven zijn op de tabel van de provinciale raad. De administratieve medewerkers, die zowel werkzaam zijn op de provinciale secretariaten als deel uitmaken van een specialisatieteam (stage, beroepsuitoefening, opvolging, taxatie, deontologie-onderzoek-tucht), zijn het eerste aanspreekpunt voor architecten en opdrachtgevers.
De provinciale raden hebben volgende bevoegdheden:
n zij houden de lijsten van stagiairs en tabellen van de Orde bij;
n zij ontvangen en verstrekken de nodige documenten voor buitenlandse architecten en voor architecten die in het buitenland willen werken;
n zij leggen op gezamenlijk verzoek van de partijen het bedrag van de erelonen vast;
n in sommige gevallen geven zij advies omtrent de bepaling en het bedrag van de erelonen;
n zij verzekeren de naleving van de plichtenleer van het beroep;
n zij waken over de eer, discretie en waardigheid van de leden van de Orde in de uitoefening van hun beroep;
n zij doen bij de rechterlijke macht aangifte van alle inbreuken op de wetten en reglementen ter bescherming van de titel en het beroep van architect;
n in voorkomend geval leggen zij sancties op aan leden die hun plichten niet naleven.
* De wet tot instelling van een Orde van architecten van 26 juni 1963 spreekt van ‘raad van de Orde’. Vandaag gebruiken we hiervoor de term ‘provinciale raad’.
De tuchtprocedure kort samengevat
Onderzoeksfase
n Het bureau van de provinciale raad vraagt aan de architect alle noodzakelijke stukken op.
n Het bureau vraagt een schriftelijke toelichting aan de architect.
n Als het bureau dat wenst, dan wordt de architect uitgenodigd voor een verhoor.
n Het bureau kan beslissen om het dossier te klasseren of om de zaak door te verwijzen naar de raad zetelend in tuchtzaken en het dossier over te dragen.
Het bureau van een provinciale raad is samengesteld uit de voorzitter, ondervoorzitter en en secretaris aangevuld met een rechtskundig bijzitter.
Berechtingsfase
n De architect wordt uitgenodigd om te verschijnen.
n Debatten.
n Beraadslaging en beslissing.
n Betekening van de beslissing aan de architect en de Nationale Raad van de Orde van Architecten.
Mogelijke tuchtbeslissingen zijn: vrijspraak, schorsing en schrapping.
U kunt de tuchtprocedure raadplegen in de Wet tot instelling van een Orde van Architecten van 26 juni 1963 van artikel 19 tot en met 26.
Voorbeelden van deontologische geschillen
Hieronder een aantal voorbeelden van deontologische geschillen waarvoor u terecht kunt bij de Orde van Architecten:
n De architect antwoordt niet meer, op e-mails of telefoons.
n Er is geen contract of het contract is onvolledig.
n Het budget wordt overschreden.
n De architect doet geen werfbezoeken of levert geen werfverslagen.
n Het ereloon is onrealistisch laag.
n Er is geen vooruitgang in het dossier, de indiening van de vergunning laat onnodig op zich wachten.
n De architect kan of wil geen bewijs van verzekering voorleggen.
n De procedure rond opvolging van een project wordt niet gerespecteerd.
Beroepsregels voor architecten
De deontologie zit onder andere vervat in het Reglement van beroepsplichten, een set van morele gedragsregels die de architect moet naleven bij de uitoefening van zijn beroep.
De beroepsregels die de architect in acht moet nemen, hebben voornamelijk tot doel zijn professionele onafhankelijkheid te vrijwaren. Een architect mag niet onderworpen zijn aan de andere partijen in het bouwproces, zoals de aannemer, de bouwpromotor of de materiaalproducent en evenmin aan zijn opdrachtgever. Deze onafhankelijkheid is immers zowel voor de kandidaat-bouwer als voor de maatschappij een belangrijke garantie voor de kwaliteit en de duurzaamheid van het bouwen.
De raden van beroep
Er worden twee raden van beroep ingesteld:
n een raad van beroep met het Nederlands als voertaal te Gent. Deze neemt kennis van het beroep ingesteld tegen de beslissingen van de provinciale raden van de Orde van Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad;
n een raad van beroep met het Frans als voertaal te Luik. Deze neemt kennis van het beroep ingesteld tegen beslissingen van de provinciale raden van de Orde van Henegouwen, Luik, Luxemburg, Namen en Waals-Brabant en Brussel-Hoofdstad.
De raden van beroep bestaan elk uit:
n drie raadsheren bij het hof van beroep die door de Koning worden aangewezen;
n drie plaatsvervangende raadsheren, aangewezen onder dezelfde voorwaarden;
n drie leden en drie plaatsvervangende leden die door loting aangewezen worden onder de leden van de door de raden van beroep uitgelote effectieve provinciale raden;
n een lid en een plaatsvervangende lid die door loting aangewezen worden onder leden van de door de raden van beroep uitgelote plaatsvervangende provinciale raad;
n een griffier;
n een plaatsvervangend griffier.
De gewone en plaatsvervangende leden van de Nationale Raad maken geen deel uit van een raad van beroep.
Elke raad van beroep wordt voorgezeten door een lid-magistraat, gekozen volgens de regels van voorrang die in de magistratuur worden toegepast, en bijgestaan door een griffier of een plaatsvervangend griffier die door de raad van beroep benoemd worden.
Het ontslag van de leden van de raden van beroep die niet door de Koning zijn benoemd, wordt toegezonden aan de Nationale Raad. De ontslagnemende leden oefenen hun functies uit totdat hun ontslag is aanvaard. Na aanvaarding treft de voorzitter van de Nationale Raad de nodige maatregelen om in een vacature te voorzien.
De raad van beroep doet uitspraak:
n over de beroepen ingediend tegen beslissingen van de provinciale raden met betrekking tot inschrijvingen, weglatingen, deontologische statuten en tuchtzaken;
n over aanvragen tot eerherstel;
n in eerste en laatste aanleg ten opzichte van de leden van een provinciale raad, in de gevallen bedoeld in de artikelen 44 en 45 van de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde van architecten.
Activiteitenverslag
De Vlaamse Raad wil inzetten op een efficiëntere werking, een overkoepelend en eenvormig beleid en de verdere professionalisering van zijn dienstverlening. Gezien de regelgeving waarmee architecten elke dag te maken hebben steeds complexer en omvangrijker wordt, werd gekozen om een beroep te doen op de diverse expertises van mandatarissen en personeelsleden.
Deze expertises zijn gebundeld in vijf colleges van deskundigen. De Vlaamse Raad is ook initiatiefnemer van het Vlaams Permanent Overleg (VPO), het overlegplatform met de beroepsverenigingen, het overleg Onderwijs-Beroepsverenigingen-Orde (OBO) en lid van de Architects’ Council of Europe (ACE).
De colleges van deskundigen
Er zijn vijf colleges van deskundigen werkzaam binnen de Vlaamse Raad.
Elk college bestaat uit vijf raadsleden, elk uit een andere Vlaamse provincie zodat elke provinciale raad vertegenwoordigd is in elk college. De colleges van deskundigen formuleren adviezen aan de provinciale raden en ondersteunen de Vlaamse Raad in zijn taak als adviesorgaan op wetgevend en reglementair vlak.
n Het college van deskundigen Deontologie buigt zich over beleidsvragen met betrekking tot de deontologie. Het formuleert voorstellen om de bestaande regelgeving te verbeteren en de procedures bij onderzoek en deontologie in de verschillende provincies éénvormig te maken.
n Het college van deskundigen Beroepsuitoefening verleent advies met betrekking tot de bestaande regelgeving omtrent de uitoefening van het beroep van architect.
n Het college van deskundigen Stage verleent advies over de rechten en plichten van stagiairs en stagemeesters, het sociaal statuut van stagiairs, praktische problemen waarmee de verschillende raden worden geconfronteerd, enz.
n Het college van deskundigen Taxatie ondersteunt de provinciale raden bij de behandeling van ereloongeschillen.
n Het college van deskundigen Opvolging adviseert over de toe te passen procedures voor het bekomen van een gelijkvormige behandeling van opvolgingsdossiers. Dit college formuleert ook voorstellen om de bestaande regelgeving rond opvolging te verbeteren.
Elk college wordt ondersteund door een rechtskundig bijzitter en jurist en door personeelsleden van de provinciale raden en/of de Vlaamse Raad. Door de Vlaamse Raad kunnen nog andere werkgroepen met een tijdelijk karakter worden opgericht.
Het college van deskundigen Deontologie
Het college van deskundigen Deontologie buigt zich over beleidsvragen die betrekking hebben op de deontologie.
Werking in 2023:
n te volgen procedure bij vaststelling-niet verzekerde architecten; De werkgroep Verzekeringen is gevraagd om een aanbeveling op te maken.
n statuut van de architect-rechtspersoon;
n verduidelijking van de ‘Leidraad Tucht’;
n aanpassing wettekst in kader van stemrecht voor de provinciale voorzitters en plaatsvervanging voorzitter door ondervoorzitters; De aanpassingen moeten nog opgenomen worden in de wet van 26 juni 1963.
n het toenemende aantal opvolgingsdossiers binnen de provinciale raden;
Er wordt gevraagd naar efficiëntere behandelingsmethodes en kortere doorlooptijden. De VROA is gevraagd om een procedure op te stellen.
n bouwen aan Ethiek’; Ethiek moet opnieuw worden centraal geplaatst binnen de deontologie. De principes van de ethische uitoefening van het architectenberoep moeten verduidelijkt worden.
De VROA is gevraagd om een aanbeveling op te maken.
n wijze van behandeling van dossiers voor de Raad van beroep; Er is onvoldoende overleg. Een procedure moet op punt gesteld worden.
n digitale verkiezingen; Wettelijke kadering en problematiek omtrent de privacy (AVG). Bespreking van de verkiezingsprocedure. Kandidaatstelling en aanvulling lijst bij onvoldoende kandidaten. Terugkoppeling door de provinciale raden over het verloop van de verkiezingen.
n vergadering rechtskundige bijzitters; Voorbereiding en overlopen discussiepunten.
Het
college van deskundigen Beroepsuitoefening
Het college van deskundigen Beroepsuitoefening verleent advies met betrekking tot de bestaande regelgeving omtrent de uitoefening van het beroep van architect.
Werking in 2023:
n afdwingen van schriftelijke overeenkomsten; Het college heeft een document opgesteld waarin ze het belang voor de architect benadrukt om met de bouwheer telkens een schriftelijke overeenkomst af te sluiten.
n huwelijk tussen architect en projectontwikkelaar?
De leden van het college zijn van mening dat een architect aan bouwpromotie mag doen. Het debat richt zich nu op de vraag of de architect die aan bouwpromotie doet, ook belast mag zijn met de controle op de uitvoering van de werken.
Het college van deskundigen Stage
Het college van deskundigen Stage is verantwoordelijk voor de opvolging van de stagedossiers, het controleren van de kwaliteit van de stage en het bijsturen van de stage in functie van nieuwe ontwikkelingen en evoluties.
Werking in 2023:
n inhoudelijke ondersteuning van het stage-evenement ‘Start to Architect’ dat in samenwerking met Netwerk Architecten Vlaanderen werd georganiseerd in Hasselt, Gent en Brussel;
n verdere optimalisering van het digitale stageplatform;
n toelichting over de Orde en het verloop van de stage in verschillende onderwijsinstellingen;
n actualisering van de bestaande stageovereenkomst;
n deelname aan overlegmomenten binnen een nationale werkgroep Stage voor de actualisering van de stage;
n behandelen van vragen en problemen komend vanuit de provinciale raden, met oogpunt te komen tot een eenvormige werking;
n opstellen van de presentatie over de werking van het college bestemd voor het infomoment voor nieuwe mandatarissen en administratieve medewerkers;
n finaliseren Draaiboek Stage.
Het college van deskundigen Taxatie
Op aangeven van de provinciale raden faciliteert het college van deskundigen Taxatie partijen in een poging tot verzoening in een ereloongeschil. Het college streeft ernaar om een éénvormige werking vast te leggen voor alle Vlaamse provincies. Om dit streven te realiseren is het aan de provinciale raden om algemene vragen en opmerkingen aan te brengen bij het college.
Werking in 2023:
n het college heeft twee verzoeningspogingen georganiseerd, welke beiden resulteerden in een dading.
Omdat de provinciale raden zelf het initiatief nemen voor verzoeningspogingen, zal het college van deskundigen Taxatie in 2024 worden opgeheven.
Het college van deskundigen Opvolging
Het gebeurt dat de samenwerking tussen de opdrachtgever en zijn architect spaak loopt. Gezien de opdrachtgever wettelijk verplicht is om in elke fase van zijn bouwproject een beroep te doen op een architect, moeten de werken in dat geval worden opgevolgd door een andere architect. Bij de opvolgingsprocedure wordt de eerste architect ontheven van zijn taak en volgt een andere architect het bouwproject verder op.
Werking in 2023:
n definitieve afwerking van typebrieven (in samenspraak met juridische dienst);
n beëindigen voorbereiding voor de uitwerking van het digitaal opvolgingsplatform;
n aanvullen van de website met voorbeelddossiers rond opvolging;
n sensibiliseren van de overheden;
n vraagstelling aan verzekeringsmaatschappijen wat en hoe met opvolgingsdossiers.
Het
Vlaams Permanent Overleg
Het Vlaams Permanent Overleg is een overlegplatform tussen de Orde van Architecten - Vlaamse Raad en de beroepsverenigingen Federatie van de Architectenvereniging van België (FAB), ArchitectenBouwers (AB), de Beroepsvereniging voor Architecten (BVA), Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV); Architects in Brussels (AriB) en G30.
Het VPO werd opgericht op initiatief van de Orde van ArchitectenVlaamse Raad om tot een gemeenschappelijke aanpak te kunnen komen rond beroepsgebonden thema’s. Deze samenwerking zorgt voor een sterkere positie van het architectenveld en een gemeenschappelijk aanspreekpunt voor beleidsmakers waardoor de rechten en belangen van de architecten beter kunnen worden behartigd en verdedigd.
Thema’s die in 2023 aan bod kwamen op het Vlaams Permanent Overleg:
n de hervorming van de stage;
n het debat rond de wet van 1939;
n de collectieve verzekering beroepsaansprakelijkheid;
n het sociaal statuut van de stagiair;
n de herziening van de NACEBEL-codes.
Overleg Onderwijsinstellingen-
Beroepsverenigingen-Orde
In 2023 vond er geen overleg plaats tussen de onderwijsinstellingen, de beroepsverenigingen en de Orde van Architecten (het OBO). Voor 2024 staat een nieuw overleg ingepland.
Internationale Betrekkingen
De Orde van Architecten volgt internationale kwesties via vertegenwoordiging in en overlegt met een aantal internationale organisaties. Enkele van deze overkoepelende organisaties zijn de ACE (Architects’ Council of Europe) en ENACA (European Network of Architects’ Competent Authorities).
ACE
De ACE (Architects’ Council of Europe) is actief op Europees vlak en kan beschouwd worden als een lobbyorganisatie die architectuurorganisaties verenigt uit verschillende landen om tot een Europees beleid te komen wat betreft o.a. de beroepskwalificatie, grensoverschrijdende samenwerking, duurzaamheid, … De Orde van Architecten heeft een vertegenwoordiger in diverse ACE-werkgroepen waar wordt gewerkt rond thema’s als de beroepspraktijk, de toegang tot het beroep, wedstrijden en overheidsopdrachten, nieuwe (internationale) zakenmodellen, BIM, …
ENACA
ENACA (European Network of Architects’ Competent Authorities) heeft tot doel de bevoegde autoriteiten in elk land te begeleiden met de implementatie van de beroepskwalificatierichtlijn. ENACA vergadert drie maal per jaar. Zowat de helft van de bevoegde autoriteiten voor architectuur in Europa zijn momenteel aangesloten bij ENACA.
De Europese richtlijnen die belangrijk zijn voor het architectenberoep zijn terug de vinden op architect.be.
De administratieve werking van de Vlaamse Raad
Personeelsbestand Vlaamse Raad en provinciale raden*
ORDE VAN ARCHITECTEN – VLAAMSE RAAD
BUREAU VAN DE VLAAMSE RAAD
Voorzitter
• Algemeen beleid
• Architectenmaterie
• Agenda en supervisie
• Communicatie en evenementen
• Netwerking en algemene betrekkingen (Cfg-OA, ACE, NROA, VPO, …)
• In- en uitgaande post
Hoofd Beleid
Stefan Knaepen
Verantwoordelijke marketing
Erika Van Overbeke
Verantwoordelijke communicatie
Hans Vanden Driessche
Administratieve medewerker (aanvullend)
Marijke Van Lindt
Secretaris
• Beroepsprocedures NROA
• Jurisprudentie en interpretatie
• Ordematerie (wetten en reglementen)
• Interprovinciale juridische stroomlijning
Ondervoorzitter
• Digitalisering
• Archivering
• Verzekeringslijsten
• Tabel- en lijstbeheer
Penningmeester
• Financiën
• Personeelsaangelegenheden
• Vorming (stage, onderwijs en permanente vorming)
• Bevoegdheidskwesties en diploma’s
• Organisatie van de werking
MANAGEMENT
Hoofd Juridische Dienst
Koen Vidts
Jurist
Sophie Van Campenhout
Jurist Barbara Norro
Coördinerend Juridisch assistent Nathalie De Clerck
Verantwoordelijke HR Katrien Bal Stafmedewerker Nationale Raad Nadine Dewez
Verantwoordelijke IT Jean-Philippe Blaton
IT medewerker Cleo de Jong
Administratief medewerker onthaal en financiën Ellen Michils
Management Assistant Julie Calmeyn
Personeel provinciale raden
Hoofd Beleid
BRUGGE
• Katia Deneve
• Els Van Dael
BRUGGE
PROVINCIALE RADEN
BUREAU VAN DE VLAAMSE RAAD
MANAGEMENT
Hoofd Juridische Dienst
ANTWERPEN
GENT
GENT
• Femke Malfroid
• Kirsten De Keyser
• Isabo Moens (jobstudent)
BRUSSEL
BRUSSEL
• Kathleen Bauwens
• Marijke Van Lindt
Hoofd Administratie & IT
HASSELT
ANTWERPEN
• Chris Joosen
• Kirsten De Vleeschouwer
• Béatrice Janssens
• Steven Herman
HASSELT
• Kristien Cuyx
• Caroline Cuyx
Wie doet wat?
Managementteam
Het managementteam heeft de algemene dagelijkse leiding over de administratie van de Vlaamse Raad en de provinciale raden. Het bestaat uit de hoofden van de dienst Jure, de dienst Beleid en de dienst Administratie en IT. Het managementteam rapporteert aan het bureau van de Vlaamse Raad, de Vlaamse Raad en de Nationale Raad.
management@ordevanarchitecten.be
Pijler Jure (juridische dienst)
De juridische dienst volgt wetgeving op die een verband kan houden met de sector en is verantwoordelijk voor de opvolging van gerechtelijke procedures, vrijstellingen en inning van bijdragen, vennootschapsdossiers, insolventiedossiers en beslissingen van de provinciale raden voor wat betreft inschrijving en weglating. Ze doet juridisch opzoekwerk en studiewerk, en geeft bijstand en advies aan de provinciale raden (vb. bij nazicht van diploma’s), de Vlaamse Raad, het bureau van de Vlaamse Raad, de Nationale Raad, de diverse colleges van deskundigen en werkgroepen, en de betrokken actoren bij bepaalde dossiers.
juridische.dienst@ordevanarchitecten.be
Werking juridische dienst in 2023
n Vrijstellingen en inning van bijdragen
Er werden in totaal 65 vrijstellingsaanvragen en 4 aanvragen tot het bekomen van betalingsfaciliteiten voorgelegd aan de Nationale Raad:
- 58 vrijstellingsaanvragen werden goedgekeurd;
- 7 vrijstellingsaanvragen werden geweigerd;
- 4 aanvragen tot het bekomen van betalingsfaciliteiten werden goedgekeurd.
n Gerechtelijke procedures
In 2023 werden 5 dossiers opgestart als gevolg van een onrechtmatige uitoefening van het beroep.
- In 1 dossier werd een stakingsvordering ingesteld;
- In het andere dossier werd een minnelijke regeling getroffen.
Er werden 7 dossiers behandeld door de raad van beroep.
n Vennootschapsdossiers
De juridische dienst heeft in 2023 975 vennootschapsaktes (oprichting en wijziging) nagekeken en daarover advies verleend aan de provinciale raden.
n Insolventiedossiers
De informatie-uitwisseling in insolventiedossiers (faillissementsdossiers, dossiers van gerechtelijke reorganisatie, …) van architectenondernemingen tussen de ondernemingsrechtbanken en gerechtelijke actoren (rechter-commissaris, curatoren, …) enerzijds en de Orde van Architecten anderzijds verloopt aan Vlaamse zijde via de juridische dienst van de Vlaamse Raad. De juridische dienst treedt in deze dossiers op als single point of contact voor de ondernemingsrechtbanken.
- Gerechtelijke reorganisaties: 0
- Faillissementen: 4 faillissementen van architectenondernemingen waar telkens een medecurator werd aangesteld.
- Evolutie van het aantal faillissementen van architectenondernemingen:
• 2018 (vanaf 1 mei): 7
• 2019: 12
• 2020: 4
• 2021: 3
• 2022: 3
• 2022: 4
n Lijst van insolventiefunctionarissen architecten beheerd door de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten.
In 2023 staan 18 architecten op de lijst van insolventiefunctionarissen architecten van de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten waarvan 16 architecten zich voor 2024 kandidaat hebben gesteld.
n Dienstverrichters en niet-EU-onderdanen
- 29 aanvragen van dienstverrichters werden voorgelegd aan de Nationale Raad.
- 25 dienstverrichters, waaronder 2 dienstverrichters voor verschillende projecten, werden ingeschreven in het Register van Dienstverrichting.
- Er werden 14 adviezen met betrekking tot niet Europese onderdanen gegeven aan de Nationale Raad.
n Studiewerk en adviesverlening
- Opmaken draaiboek en juridische ondersteuning verkiezingen Orde van Architecten (mandaatperiode 2024-2026).
- Bewustzijnscampagne rond aanpassen van de statuten in kader van nieuw Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen.
- Oproep Insolventiefunctionaris.
- Opmaken draaiboek stage.
- Adviesverlening en attesten opmaken voor buitenlandse architecten.
Pijler Administratie & IT
Onthaal
De medewerker receptie en onthaal zorgt voor de administratieve, logistieke en organisatorische ondersteuning van de diverse centrale diensten, de Vlaamse Raad en de provinciale raden.
Financiën
De financiële afdeling van de Vlaamse Raad verzorgt de boekhouding, de financiële rapportering en het beheer van het prestatiesysteem voor mandatarissen. De boekhouding wordt gevoerd volgens de principes van het dubbel boekhouden. Het wordt geauditeerd door een bedrijfsrevisor die voor twee jaar wordt aangesteld door de Nationale Raad. De huidige revisor is Baker Tilly Belgium.
De vijf provinciale raden van de Orde van Architecten - Vlaamse Raad staan elk afzonderlijk in voor de eigen kleine aankopen en uitgaven die nodig worden geacht voor de dagelijkse werking. De andere uitgaven worden centraal beheerd en betaald vanuit de Vlaamse Raad.
De inkomsten van de Vlaamse Raad bestaan enkel uit de verplichte jaarlijkse bijdragen van de ingeschreven architecten. De jaarlijkse begroting wordt goedgekeurd op drie niveaus: de Vlaamse Raad, de Nationale Raad en de voogdijminister.
financien.vroa@ordevanarchitecten.be
Human Resources
De verantwoordelijke Human Resources staat in voor het brede personeelsbeleid van zowel de personeelsleden van de Vlaamse Raad als deze van de provinciale raden.
De afdeling is onder meer verantwoordelijk voor:
n de loons- en personeelsadministratie;
n het rekruteren van nieuwe personeelsleden;
n het aanbieden van individuele opleidingen. De nieuwe wet van 3 oktober 2022 houdende diverse arbeidsbepalingen (de arbeidsdeal) bepaalt dat elke werknemer een individueel opleidingsrecht heeft en bijgehouden moet zijn in een individueel plan;
n het houden van individuele functioneringsgesprekken;
n het houden van een teambuilding onder personeel en mandatarissen en het organiseren van andere personeelsactiviteiten doorheen het jaar;
n het opstellen van een personeelsbudget.
Om de inhoudelijke bijdragen aan mandatarissen op provinciaal niveau te versterken voor de bureaumaterie is er in het najaar van 2023 beslist om het personeel dat natuurlijk afvloeit, te vervangen door een juridisch geschoolde en/of een persoon met beroepservaring in een juridisch-administratieve omgeving, zoals een rechtelijke instantie, een beroepsorde of instituut, een advocatenkantoor, … In de functie van juridische medewerker zal de nadruk liggen op de eerstelijnsbijstand verbeteren en proactiever reageren op vragen tot adviezen wat dus een breder en dieper begrip van juridische aangelegenheden vereist.
Daarnaast zal het team van (juridisch) administratieve medewerkers die de dossierbehandeling van het bureau (opvolging en/of onderzoek) doen ook frequent samenkomen om het administratieve werkingskader verder te professionaliseren.
Op 31 december 2023 bestond het Nederlandstalige personeelsbestand uit 27 personeelsleden.
IT
De afdeling IT staat in voor de ontwikkeling en het beheer van databanken, digitale platformen en interne applicaties van de Vlaamse Raad. Daarnaast biedt ze algemene IT-ondersteuning aan personeelsleden van de Vlaamse Raad, de provinciale raden en de Nationale Raad. Ze zorgt ervoor dat de administraties van de verschillende raden beschikken over de nodige hardware en software om hun taken vlot uit te voeren. Ze beheert het netwerk en het serverpark van de Vlaamse Raad en de provinciale raden. Daarnaast heeft het team IT een helpdeskfunctie voor architecten en mandatarissen m.b.t. het gebruik van de ter beschikking gestelde platformen (bijv. ledenportaal, extranet) en koppelingen met derden (bijv. omgevingsloket). Het team IT ziet daarenboven toe op de toepassing van de informatieveiligheid en AVG-regelgeving in samenspraak met het informatieveiligheidscoördinatiecomité (IVCC) en de Data Protection Officer (DPO).
informatica.vroa@ordevanarchitecten.be
WERKING AFDELING IT IN 2023
n Implementatie digitalisering van de verkiezingen i.s.m. de Cfg-OA.
n Installatie hybride vergaderzalen provinciale raden.
n Installatie redundantie ICT-systemen.
n Aanpassing back-up strategy en disaster-plan.
n Opzet webservices voor communicaties KBO voor toelatingen Orde van Architecten.
n Startgesprekken verzekeringsmaatschappijen voor gecentraliseerde database.
n Voorbereiding digitaal ondertekenen/gekwalificeerde handtekening.
n Upgrade domain controllers Windows 2012 servers.
n Implementatie tweefactor authenticatie.
Pijler Beleid
De dienst Beleid werkt aan de ontwikkeling, implementatie, evaluatie en bijsturing van het beleid op aandachtsgebieden en beleidsterreinen die in het belang zijn van de Orde van ArchitectenVlaamse Raad. Het heeft als taak om het beleid op alle interne en externe bestuursniveaus (openbaar, middenveld, privé) te traceren, op te volgen en te beïnvloeden wanneer het om materie gaat die het beroep van architect treft. De dienst Beleid bedenkt antwoorden op maatschappelijke vraagstukken en schrijft en beoordeelt hiertoe beleidsteksten en onderzoeksrapporten. De dienst Beleid neemt niet zelf de besluiten, maar heeft een adviserende en uitvoerende rol ten aanzien van de Orde van Architecten - Vlaamse Raad. Tot de dienst Beleid behoort ook de afdeling Marketing en Communicatie.
De afdeling Marketing en Communicatie (Marcom) valt onder het hoofd Beleid en wil potentiële opdrachtgevers zo goed mogelijk informeren over het werken met een architect. Ook de communicatie met de leden-architecten is heel belangrijk. Via berichtgeving en diverse evenementen en projecten wordt getracht de communicatie met en de betrokkenheid van de leden te verbeteren.
De afdeling Marketing en Communicatie staat in voor de organisatie van evenementen, zoals het evenement voor laatstejaarsstudenten en eerstejaarsstagiairs. Daarnaast staat het team ook in voor de vertegenwoordiging van de Orde op de (bouw)beurzen, zoals Batibouw, bis en Architect@Work en zorgt voor de coördinatie van partnerschappen.
Verder houdt de afdeling Marketing en Communicatie de website www.architect.be up to date en voert het een actieve communicatie via sociale media.
Het zorgt ook voor de redactie, opmaak en uitgave/verzending van digitale nieuwsbrieven (Archimail), persberichten en publicaties, zoals het Jaarverslag en de brochure ‘De architect tekenend voor uw toekomst’.
marcom@ordevanarchitecten.be
In het kader van 60 jaar Orde van Architecten organiseerde de Vlaamse Raad in 2023 een reeks van vijf publieke debatten. Dit onder de noemer ‘Een gevestigde Orde? De Vlaamse Raad gaat 5 maal in dialoog’. De evenementen vonden achtereenvolgens plaats in Antwerpen, Hasselt, Kortrijk, Brussel en Gent. Telkens werd een gevoelig thema aangepakt, samen met ervaringsdeskundigen en met het oog op een ingrijpende modernisering.
Een gevestigde Orde? De Vlaamse Raad gaat 5 maal in dialoog in cijfers:
n 5 evenementen op 5 verschillende locaties;
n 402 deelnemers;
n 25 panelleden, waarvan 2 uit het buitenland (Nederland);
n 14 sprekers, waarvan 1 uit het buitenland (Kroatië);
n 6 videobijdragen, waarvan 3 uit het buitenland (Verenigd Koninkrijk en Nederland);
n 120 personen volgden de live-streaming vanuit Antwerpen en Kortrijk;
n 2.271 beluisteringen van onze podcasts, waarvan het grootste deel Architect's monopoly.
JANUARI
1. Nieuwjaarsreceptie
Een 140-tal genodigden waren aanwezig op vrijdag 20 januari in De Warande in Brussel voor de nieuwjaarsreceptie van de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten. De nieuwjaarsreceptie stond in het teken van 60 jaar Orde van Architecten. Onder de aanwezigen heel wat mandatarissen en personeelsleden van de Orde, en daarnaast ook parlementsleden, kabinetsmedewerkers, vertegenwoordigers van beroepsorganisaties en andere partners. Gastsprekers waren Vlaams minister Bart Somers en staatsecretaris Alexia Bertrand.
JANUARI
2. Architect’s monopoly? Over het openbreken van de beruchte wet van ’39 Eerste deel van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde
Op 26 januari vond in het Havenhuis in Antwerpen het eerste deel plaats van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde. Onder het thema ‘Architect’s monopoly? Over het openbreken van de beruchte wet 39’ namen we de architectenwet onder de loep, samen met een uitgebreid panel van experten. Iets meer dan zeventig personen, voornamelijk architecten, woonden het evenement bij. Een honderdtal andere geïnteresseerden volgden het evenement via live streaming. Tijdens het debat werden een aantal stellingen voorgelegd waarover kon gestemd worden.
FEBRUARI
Roadshows onderwijsinstellingen
In de aanloop naar Start tot Architect (zie verderop) waren er in 2023 opnieuw aantal roadshows in de onderwijsinstellingen. Op 21 februari in UHasselt, op 22 februari in UGent, op 27 februari in KU Leuven en KU Leuven Campus Sint-Lucas Gent (NEXT Forum) en op 28 februari in UAntwerpen en KU Leuven Sint-Lucas Brussel (NEXT Forum). Tijdens de lesuren gaven mandatarissen van de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten de architectuurstudenten toelichting over de werking van de Orde en het verloop van de stage.
MAART
3. Start to Architect
Op 6, 8 en 15 maart organiseerden de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten en Netwerk Architecten Vlaanderen voor de eerste keer samen het evenement ‘Start to Architect’, een inspiratie- en informatiemoment voor laatstejaarsstudenten architectuur en eerstejaars stagiair-architecten. De 120 deelnemers genoten van een goedgevuld programma. Als opener was er een (optionele) rondleiding op elk van de drie locaties: de Ghelamco Arena (Gent), Maison de la Poste (Brussel) en de Oude Gevangenis (Hasselt). Vervolgens was er een gemodereerd panelgesprek waarbij een stagiair-architect, stagemeester en ondernemerscoach hun kennis en ervaringen deelden. Daarna werd er aan de hand van interactieve workshops verder ingezoomd op alle facetten van de stage. Als afsluiter was er telkens ook nog een netwerkreceptie.
MAART
4. Batibouw 2023
Batibouw 2023 (van 14 tot 19 maart) stond volledig in het teken van duurzaamheid en energie. Bouwers en verbouwers konden zich laten infomeren over het werken met een architect op de stand van de Orde van Architecten in Paleis 5. Ook dit jaar ontvingen de leden van de Orde van Architecten een persoonlijke code om zich gratis te registreren voor de bouwbeurs.
MAART
5. Vlaams bouwoverlegcomité
Op maandag 20 maart vond het Vlaams bouwoverlegcomité (VBOC) plaats, het jaarlijkse overlegmoment tussen de Vlaamse Regering en de bouwsector. Jan Melis en Stefan Knaepen (Orde), Steven Lannoo (NAV) en Marnik Dehaen (BVA) vertegenwoordigden de architectensector. Onderwerpen die werden besproken waren onder meer de maatregelen omtrent de renovatieverplichting, de problematiek rond openbare aanbestedingen en het gebruik van 3D-modellen bij de vergunningsaanvraag. Het VBOC werd voorgezeten door Vlaams minister-president Jan Jambon. Op de ministers Peeters, Crevits en Dalle na, was de voltallige Vlaamse regering aanwezig.
JANUARI
MAART
MAART
6. Internship improved. Nieuwe paden voor een volwassen stageproces Tweede deel van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde
Op donderdag 30 maart vond in Hogeschool PXL in Hasselt het tweede deel plaats van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde: ‘Internship improved. Nieuwe paden voor een volwassen stageproces’. Moet de stage verplicht blijven? Voldoet de stage nog aan de verwachtingen? Waar ligt ruimte voor verbetering? Wat met de evaluatie van de stage? Wat lokt stagiairs naar het buitenland? En wat na de stage? Deze en nog veel meer andere vragen werden door moderator Goedele Wachters voorgelegd aan een vierkoppig panel. Ook nu kon het publiek stemmen over een aantal vragen en stellingen.
APRIL
Deelname infomoment toegankelijkheidsregelgeving
Op donderdag 27 april nodigden de Vlaamse ministers Somers en Demir de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten uit voor een infomoment over de vernieuwde toegankelijkheidsregelgeving. In aanloop van dit infomoment deed de Orde een oproep naar alle architecten om hun bevindingen en ervaringen te delen omtrent de toegankelijkheidsregelgeving.
MEI
7. Young wolves' view - Jonge architecten, hun ambities en verwachtingen Derde deel van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde
‘Young wolves' view - Jonge architecten, hun ambities en verwachtingen’ dat was het derde thema rond 60 jaar Orde op 11 mei vond tijdens Architect@Work. Hoe vind je als jonge, startende architect je plaats in de sector en in de maatschappij? Werden de verwachtingen ingelost? Waar zie je de uitdagingen voor de toekomst? Wat betekent de Orde voor jou en verwacht je in ruil voor de jaarlijkse bijdrage? Hoe kan en moet de Orde architecten ondersteuning en bescherming bieden? Deze en nog veel meer andere vragen werden door moderator Goedele Wachters voorgelegd aan een panel van 8 jonge architecten. Met 110 - overwegend jonge - architecten was de seminarieruimte van Architect@Work goed gevuld. Een twintigtal andere geïnteresseerden volgden het evenement via live streaming.
AUGUSTUS
8. Publicatie Jaarverslag 2022
Het jaarverslag bevat onder meer een overzicht van de structuur, de werking en de belangrijkste activiteiten van de Vlaamse Raad en de provinciale raden. Daarnaast vindt u er ook interessant statistisch materiaal omtrent het ledenbestand en de evoluties in de bouwconjunctuur.
AUGUSTUS - OKTOBER
Verkiezingscampagne
In oktober vonden de verkiezingen plaats voor de nieuwe samenstelling van de provinciale raden van de Orde van Architecten. Naast architecten met jarenlange ervaring, werden ook jonge en vrouwelijke architecten warm gemaakt voor een functie als mandataris.
SEPTEMBER
9. Provincialism => Globalisation, naar een betere Orde van Architecten Vierde deel van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde
Op donderdag 21 september vond het vierde deel plaats van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde: ‘Provincialism => Globalisation, naar een betere Orde van Architecten’. In De Warande in Brussel werd het vraagstuk behandeld over de noodzaak van nabijheid en het belang van een regionale werking. Er werd ook dieper ingegaan op de algemene werking van de Orde van Architecten: hoe efficiënt en transparant is ze? Is haar taak voor iedereen duidelijk? Wat verwachten architecten van hun Orde? Stemmen haar structuur en takenpakket nog overeen met de maatschappelijke realiteit? Een 80-tal personen, in de eerste plaats architecten, woonden het evenement bij. Tijdens het debat werden een aantal stellingen voorgelegd waarover kon gestemd worden. Er was ook de mogelijkheid om live vragen te stellen.
NOVEMBER
SEPTEMBER
Onderzoek naar collectieve verzekering voor Belgische architecten
De Orde van Architecten wenste te bekijken wat de mogelijkheden zijn voor het aanbieden van een collectieve verzekering aan haar leden. Daarom wilde het zoveel mogelijk gegevens verzamelen over beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen. Architecten werden uitgenodigd om deel te nemen aan een enquête. De verzamelde gegevens werden volledig anoniem verwerkt door het marktonderzoeksbureau Incidence.
SEPTEMBER - DECEMBER
Gesprekken voor oprichting Ombudsdienst Bouw
Op initiatief van staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand waren er gesprekken tussen de Consumentenombudsdienst, de leden van de Verzoeningscommissie Bouw (Embuild, Bouwunie, Test Aankoop, NAV en FAB) en de Orde van Architecten voor de oprichting van een Ombudsdienst Bouw, een uniek contactpunt dat consumenten snel en deskundig kan helpen. Vandaag worden bouwklachten nog door verschillende diensten behandeld. Bij de Ombudsdienst Bouw zullen consumenten op termijn rechtstreeks terecht kunnen met hun vragen en meldingen rond bouwgerelateerde problemen. De Ombudsdienst Bouw zou in 2026 actief moeten zijn.
OKTOBER
10. Bis, bouw- en interieursalon
Van 7 tot 15 oktober 2023 trokken iets meer dan 50.000 (ver)bouwers en inrichters naar Bis, bouw- & interieursalon in Flanders Expo. In de zes beurshallen met 9 themazones maakten de bezoekers kennis met meer dan 320 verdelers en onafhankelijke (interieur)adviseurs. Ook de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten was aanwezig met een adviesstand en infosessies waar tal van beursbezoekers meer te weten kwamen over het werken met een architect. Op de eerste beursdag van Bis 2023 werden de vier winnaars bekendgemaakt van de Bis architectuurwedstrijd, een samenwerking van Bis, bouw- en interieursalon en de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten.
NOVEMBER
Leidraad voor vooroverleg vergunningsprocedure Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir en (toenmalig) minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers hebben op maandag 6 november de ‘Handreiking Vooroverleg’ voorgesteld, samen met vertegenwoordigers van onder meer de lokale besturen en de bouwsector. Het gaat om een leidraad om de dialoog die vooraf gaat aan een omgevingsvergunningsprocedure, optimaal te laten verlopen. De Vlaamse Raad van de Orde van Architecten werkte mee aan de totstandkoming van deze leidraad.
NOVEMBER
11. Architecture, (as) a mindset - Architect worden. Architect zijn. Architect blijven. Vijfde en laatste deel van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde
Op donderdag 9 november vond in Ha Concerts in Gent het laatste deel plaats van de vijfdelige debatreeks rond 60 jaar Orde van Architecten. Een honderdtal personen, overwegend architecten, volgden de gespreksavond met als thema ‘Architecture, (as) a mindset - Architect worden. Architect zijn. Architect blijven’. In dit laatste deel keken we naar de boeiende resultaten de Europese studie ‘Architecture’s Afterlife’, een uitgebreide onderzoekstudie met 2.500 respondenten vanuit de hele EU. Architect-zijn en zich architect-voelen: is er een verschil?
NOVEMBER
12. Lancering nieuwe website
Op 23 november lanceerde de Vlaamse Raad van de Orde van Architecten haar volledig nieuwe website. De heldere opmaak en overzichtelijke navigatiestructuur zorgen ervoor dat de gewenste informatie snel (binnen de drie muisklikken) gevonden wordt. Korte alinea's, tussentitels en witruimte maken de inhoud makkelijk leesbaar. Stagiair-architecten en stagemeesters hebben nu een apart luik. Het aanbieden en vinden van jobs en stageplaatsen gebeurt rechtstreeks via architect.be (dus niet meer via archijobs.be). In 2024 krijgt de website ook nog een (Engelstalig) gedeelte voor buitenlandse architecten.
Meer informatie over de activiteiten van de dienst Beleid vindt u terug op architect.be (nieuws).
Volg ons op:
Medewerkers provinciale raden
Elke provinciale raad van de Orde houdt een tabel en een lijst van stagiairs bij, waarop de leden van de Orde worden ingeschreven die de hoofdzetel van hun activiteit in zijn gebied hebben gevestigd. Verder zijn de provinciale raden bevoegd voor vaststelling van erelonen, bescherming van het beroep (klaagt bij de rechterlijke overheid elke inbreuk aan op de wetten en reglementen tot bescherming van de titel en van het beroep van architect) en doen ze uitspraken in tuchtzaken ten aanzien van de leden die op de tabel van de Orde of op de lijst van de stagiairs zijn ingeschreven.
In dit kader staat de administratieve medewerker van een provinciale raad van de Orde van Architecten in voor de administratieve en organisatorische ondersteuning zoals het voorbereiden van de dossiers voor bespreking op vergaderingen, de opvolging van beslissingen (brieven opstellen, beheer database, afspraken maken…), het bijwonen van de vergaderingen en het opmaken van de verslagen.
De provinciale raden
De taken van de provinciale raden hangen samen met de dossiers van de architecten die ingeschreven zijn op de lijst van stagiairs en op de tabel van de provinciale raad.
Hieronder vindt u een overzicht van de activiteiten van de provinciale raden.
Tabel
Om het beroep van architect in België te kunnen uitoefenen, moet men inschreven zijn op de tabel van de Orde van Architecten. In dit overzicht vindt u de cijfers per provincie voor wat betreft de opnames en weglatingen van architect-natuurlijke personen en architect-rechtspersonen op de tabellen van de Orde van Architecten.
Onder de opnames worden verstaan: de eerste inschrijvingen op de tabel (voor natuurlijke personen gaat dit om de eerste inschrijvingen na de stage of na de vrijstelling van de stage), de mutaties vanuit een andere provincie en de herinschrijvingen.
Onder de weglatingen worden verstaan: de weglatingen van de tabel, de mutaties naar een andere provincie en de schrappingen. Bij natuurlijke personen worden eveneens de overlijdens meegerekend.
Stage
Wie na de studies het beroep van architect wil uitoefenen moet eerst een stage doorlopen. Het is de Orde die daar toezicht op uitoefent. Na twee jaar wordt beoordeeld of de stagiairarchitect klaar is om opgenomen te worden op de tabel en volwaardig het beroep van architect uit te oefenen. Voor de aanvang van de stage moet de kandidaat-stagiair zijn inschrijving op een lijst van stagiairs aanvragen. De aanvraag tot inschrijving wordt voorgelegd aan de provinciale raad waar het kantoor van de stagemeester gevestigd is.
Ook in 2023 hebben heel wat afgestudeerde architecten de stap gezet om hun stage aan te vatten. Op pagina 32 vindt u de cijfers terug met betrekking tot stagiair-architecten in 2023; het aantal opnames op de lijst van de stagiairs en op de lijst van stagemeesters.
Onder opnames op de lijst van stagiairs wordt verstaan: de eerste inschrijvingen op de lijst van stagiairs, de mutaties van een stagiair vanuit een andere provincie en de hervattingen van de stages in 2023.
Stagemeester
Een architect kan stagemeester zijn indien hij minstens 10 jaar op de tabel van de Orde van Architecten is ingeschreven. De periode van inschrijving op de lijst van stagiairs telt hierbij dus niet mee.
AANTAL STAGECOMMISSIES 2023
Provinciale werking
AANTAL TUCHTRADEN 2023
l Antwerpen 11
l Limburg 12
l Oost-Vlaanderen 11
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 11
l West-Vlaanderen 12 57
AANTAL RAADSVERGADERINGEN 2023
l Antwerpen 1
l Limburg 7
l Oost-Vlaanderen 0
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 4
l West-Vlaanderen 4
AANTAL BUREAUVERGADERINGEN 2023
l Antwerpen 11
l Limburg 12
l Oost-Vlaanderen 11
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 11
l West-Vlaanderen 12 57
l Antwerpen 18
l Limburg 20
l Oost-Vlaanderen 25
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 21
l West-Vlaanderen 22
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad
NATUURLIJKE
l
l Antwerpen 15 l Limburg 5
l Oost-Vlaanderen 25
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 6 l West-Vlaanderen 14
Tucht
Na onderzoek van klachten van opdrachtgevers of andere betrokkenen is het mogelijk dat een architect in betichting gesteld wordt en voor de provinciale tuchtraad moet verschijnen. Er kan ook ambtshalve een onderzoek worden gestart. Dat is een onderzoek dat gestart wordt op initiatief van het bureau van de provinciale raad, zonder dat er een klacht aan is voorafgegaan.
De uitspraken die de provinciale raden kunnen doen zijn:
n vrijspraak
n waarschuwing
n afkeuring
n berisping
n schorsing
n schrapping van de tabel
AANTAL ONDERZOEKEN GEVOERD DOOR HET BUREAU OP BASIS VAN EEN KLACHT 2023
De waarschuwing, de afkeuring en de berisping worden na het verstrijken van een termijn van vijf jaar uitgewist na het ondergaan van de laatste tuchtsanctie (op voorwaarde dat de architect in die tussentijd geen nieuwe tuchtsanctie heeft opgelopen). In het geval van een schorsing kan de architect na vijf jaar een verzoek tot eerherstel richten aan de voorzitter van de raad van beroep. Het is de raad van beroep die oordeelt over de aanvragen tot eerherstel.
l Antwerpen 84
l Limburg 39
l Oost-Vlaanderen 50
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 35
l West-Vlaanderen 21
l Antwerpen 5
l Limburg 15
l Oost-Vlaanderen 18
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 15
l West-Vlaanderen 10
AANTAL AMBTSHALVE ONDERZOEKEN 2023
AANTAL DOSSIERS DOORVERWEZEN NAAR DE TUCHTRAAD OP BASIS VAN EEN KLACHT 2023
l Antwerpen 3
l Limburg -
l Oost-Vlaanderen -
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 2
l West-Vlaanderen 3
AANTAL TUCHTSANCTIES 2023
l Antwerpen 2
1x vrijspraak en 1x berisping
l Limburg 4
3x schorsing en 1x berisping
l Oost-Vlaanderen -
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 2
2x schorsing
l West-Vlaanderen 4
3x schorsing en 1x vrijspraak
AANTAL DOORVERWIJZINGEN OP BASIS VAN EEN AMBTSHALVE ONDERZOEK 2023
l Antwerpen 2
l Limburg 4
l Oost-Vlaanderen -
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad 2
l West-Vlaanderen 1
AANTAL ERELOONVASTSTELLINGEN
GEZAMENLIJK VERZOEK 2023
l Antwerpen
l Oost-Vlaanderen
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad
l West-Vlaanderen
AANTAL ERELOONADVIEZEN OP VERZOEK
Ereloon
De Orde kan op gezamenlijk verzoek van de architect en diens opdrachtgever het bedrag van het ereloon vaststellen (wet van 26 juni 1963, art. 18). Op verzoek van de rechtbanken en hoven kan de Orde ook advies verstrekken omtrent de wijze van vaststelling en het bedrag van de erelonen (wet van 26 juni 1963, art. 18).
Raad van beroep
Tegen een sententie van de tuchtraad kan de architect en/of de Nationale Raad hoger beroep aantekenen. Het dossier krijgt dan een tweede lezing voor de raad van beroep.
De raad van beroep beschikt over de volgende bevoegdheden:
n hij oordeelt over zaken waarvoor beroep is ingediend tegen beslissingen van de provinciale raden met betrekking tot inschrijvingsaanvragen en tuchtzaken;
n hij oordeelt over aanvragen tot eerherstel.
De raad van beroep is een orgaan van de Orde van Architecten en behandelt enkel kwesties met betrekking tot de leden in verhouding tot de Orde en kan dus niet oordelen in geschillen tussen opdrachtgever en architect.
De raad van beroep met het Nederlands als voertaal bevindt zich in Gent. Deze raad van beroep neemt kennis van de beslissingen van de raden van Orde van de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant en BrusselHoofdstad.
l Antwerpen
l Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad
De kerncijfers voor 2023
(geconsolideerd NROA, VROA, Cfg-OA)
Vergelijkende balans op 31 december 2023
Vergelijkende resultatenrekening op 31 december 2023
Wie is wie in de Vlaamse Raad?
Hieronder vindt u de samenstelling van 2023, gebaseerd op de verkiezingen in 2020.
Afkortingen provinciale raden:
MANDATARISSEN: LEEFTIJD, M/V
DE GEMIDDELDE
LEEFTIJD VAN EEN VLAAMSE
MANDATARIS IS 54 JAAR
22%
VAN ALLE VLAAMSE
MANDATARISSEN
ZIJN VROUWEN
DE GEMIDDELDE
LEEFTIJD BIJ DE MANNEN IS 56 JAAR
DE GEMIDDELDE
LEEFTIJD BIJ DE VROUWEN IS 52 JAAR
26%
VAN ALLE
MANDATARISSEN
ZIJN JONGER DAN 40 JAAR
47%
VAN ALLE
MANDATARISSEN
ZIJN OUDER DAN
60 JAAR
n Provinciale raad Antwerpen: PROA ANT
n Provinciale raad Limburg: PROA LIM
n Provinciale raad Oost-Vlaanderen: PROA OVL
n Provinciale raad Vlaams-Brabant en Brussel Hoofdstad: PROA VBBH
n Provinciale raad West-Vlaanderen: PROA WVL
De Vlaamse Raad (VROA)
AFGEVAARDIGD VOOR DE NATIONALE RAAD
Jan Melis
Marc Hendrickx
Philip Adam
Jan Tyvaert
Bram Bijnens
PROA ANT voorzitter
PROA VBBH ondervoorzitter
PROA OVL secretaris
PROA WVL raadslid
PROA LIM raadslid
VOORZITTERS PROVINCIALE RADEN
Nico Luyten
Josiane Smeets
Piet Kerckhof
Jos Leyssens
Elise Kerckhof
DOOR DE KONING BENOEMDEN
PROA ANT raadslid
PROA LIM raadslid
PROA OVL raadslid
PROA VBBH raadslid
PROA WVL raadslid
voor het Nederlandstalig officieel universitair onderwijs Jan Moens raadslid voor het Nederlandstalig gesubsidieerd vrij onderwijs Dag Boutsen raadslid voor het Nederlandstalig officieel gesubsidieerd onderwijs Jo Meers raadslid voor de Nederlandstalige federale ambtenaren
Evy Van Beurden raadslid Voor de Nederlandstalige gemeentelijke ambtenaren
RECHTSKUNDIGE BIJZITTER
Johan Boon
PLAATSVERVANGEND RECHTSKUNDIG BIJZITTER
André Tulcinsky
Bureau Vlaamse Raad (BVR)
Jan Melis voorzitter
Marc Hendrickx
/Bram Bijnens (vanaf 31 maart) ondervoorzitter
Philip Adam
/Marc Hendrickx (vanaf 31 maart) secretaris
Jennifer Vandermosten hoofd Administratie en IT
Koen Vidts hoofd juridische dienst
Stefan Knaepen hoofd dienst Beleid
De provinciale raden
De voorzitter, ondervoorzitter, secretaris en penningmeester vormen telkens samen het bureau.
Omdat de samenstelling van de tuchtraad kan wijzigen van dossier tot dossier, worden de namen van de leden van de tuchtraad niet weergegeven in dit jaarverslag.
Raad Antwerpen
GEWONE LEDEN
Nico Luyten voorzitter
Jan Melis afgevaardigde bij de Nationale Raad
Birthe De Wachter ondervoorzitter
Luis Zamorano secretaris
Peter Van Bragt plaatsvervangend afgevaardigde bij de Nationale Raad
Herman De Backer raadslid
Jan Verbist raadslid
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Luc Buelens, Nico Leysen, Henk Van Aelst, Ignace Van Goethem, Koen Verhoeven, Peter Vinck
RECHTSKUNDIGE BIJZITTERS
Philip Lepere
Joost Peeters, Geert Van Passel, Tom Coeckelbergh
Raad Limburg
GEWONE LEDEN
Josiane Smeets voorzitter en plaatsvervangend afgevaardigde bij de Nationale Raad
Bram Bijnens afgevaardigde bij de Nationale Raad
Detlef Andries ondervoorzitter
Stefan Willen secretaris
Ronny Custermans raadslid
Evie Favoreel raadslid
Koen Froyen raadslid
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Dirk Martens, Kristel Michiels, Serdar Oztürk, Patrick Smits, Johan Stulens, Paul Vanhees, Dominique Versluys
RECHTSKUNDIGE BIJZITTERS
Johan Dewez
Robbie Jacobs, Kurt Deferm
Raad Oost-Vlaanderen
GEWONE LEDEN
Piet Kerckhof voorzitter
Philip Adam afgevaardigde bij de Nationale Raad
Thibault Ryckebosch ondervoorzitter
Katrien Depré secretaris en plaatsvervangend afgevaardigde bij de Nationale Raad
Alain De Saegher raadslid
Leo Friant raadslid
Hugo Koch raadslid
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Pierre Cieters, Freddy De Keukelaere, Regina Michels, Dirk Schepens, Dirk Thijs, Dirk Verniers, Stijn Wille
RECHTSKUNDIGE BIJZITTERS
Geert De Coninck
Arsène Colpaert, Patrick Remy
Raad Vlaams-Brabant en Brussel-Hoofdstad
GEWONE LEDEN
Jos Leyssens voorzitter
Marc Hendrickx afgevaardigde bij de Nationale Raad
Eva Lo ondervoorzitter
Anton Draye secretaris
Carine Cappelle plaatsvervangend afgevaardigde bij de Nationale Raad
Jeroen Janssens raadslid
Elisabeth Slachmuylders raadslid
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Tom Berghmans, Paul De Boelpaep, Lieven De Vadder, Peter Flamend, Koen Gaudaen, Dirk Hendrickx, Pascal Musch
RECHTSKUNDIGE BIJZITTERS
Pieter Jongbloet, Tim De Ketelaere
Raad West-Vlaanderen
GEWONE LEDEN
Elise Kerckhof voorzitter
Jan Tyvaert afgevaardigde bij de Nationale Raad
Rik Dedene ondervoorzitter
Pieter Verfaillie secretaris
Annelies Vancraeyvelt plaatsvervangend afgevaardigde bij de Nationale Raad
Guido Callens raadslid
Jan Debuyck raadslid
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Luc Declercq, Jan De Graeve, Patrick Dumon, Annie Messely
RECHTSKUNDIGE BIJZITTERS
Dirk Vermeersch
Alexander Van Brabant, Peter Buyse
Raad van beroep
LEDEN RAADSHEREN
Jean van der Eecken, em. kamervoorzitter Hof van Beroep te Gent voorzitter
Luc Thabert, kamervoorzitter Hof van Beroep te Antwerpen raadslid
Mireille Dom, ere-kamervoorzitter Hof van Beroep te Gent raadslid
Kristin Vandenberghe, raadsheer Hof van Beroep te Gent plaatsvervangend raadslid
LEDEN ARCHITECTEN
EFFECTIEVE LEDEN PLAATSVERVANGERS
Herman De Backer
Piet Kerckhof
Jeroen Janssens
Annelies Vancraeyeveldt
Zetelt niet
GRIFFIERS
PROA ANT Nico Luyten
PROA OVL Thibault Ryckebosch
PROA VBBH Eva Lo
PROA WVL Jan Tyvaert
PROA LIM
Frank Jodts, ere-griffier Hof van Beroep te Gent
Wim Defoort, griffier Hof van Beroep te Gent
Colleges van deskundigen
COLLEGELEDEN
PROVINCIE/FUNCTIE
College van deskundigen Deontologie
Jos Leyssens (voorzitter) PROA VBBH
Nico Luyten
Josiane Smeets
Piet Kerckhof
Elise Kerckhof
PROA ANT
PROA LIM
PROA OVL
PROA WVL
Dirk Vermeersch rechtskundige bijzitter
Koen Vidts hoofd juridische dienst
Nathalie Declerck teamleader
College van deskundigen Beroepsuitoefening
Johan Stulens (voorzitter) PROA LIM
Henk Van Aelst
Philip Adam
Marc Hendrickx
Pieter Verfaillie
PROA ANT
PROA OVL
PROA VBBH
PROA WVL
Arsène Colpaert rechtskundige bijzitter
Koen Vidts jurist
Nathalie Declerck teamleader
College van deskundigen Opvolging
Pascal Musch (voorzitter)
Peter Van Bragt
Johan Stulens
Katrien Depré
Rik Dedene
PROA VBBH
PROA ANT
PLAATSVERVANGENDE LEDEN
Eva Lo
Birthe De Wachter
Detlef Andries
Thibault Ryckebosch
Rik Dedene
Ronny Custermans
Herman De Backer
Freddy De Keukelaere
Anton Draye
Annelies Vancraeyveldt
Tom Berghmans
Ignace Van Goethem
PROA LIM Dominique Versluys
PROA OVL
PROA WVL
Patrick Rémy rechtskundige bijzitter
Barbara Norro jurist
Els Van Dael teamleader
College van deskundigen Taxatie
Dirk Hendrickx (voorzitter)
Nico Leysen
Stefan Willen
Thibault Ryckebosch
PROA VBBH
PROA ANT
PROA LIM
PROA OVL
Johan Dewez rechtskundige bijzitter
Caroline Cuyx teamleader
College van deskundigen Stage
Jan Verbist (voorzitter)
Evie Favoreel
Hugo Koch
Paul De Boelpaep
Annie Messely
PROA ANT
PROA LIM
PROA OVL
PROA VBBH
PROA WVL
Jo Meers door de koning benoemd
Patrick Rémy rechtskundige bijzitter
Barbara Norro
jurist
Kristien Cuyx teamleader
Pierre Cieters
Jan Debuyck
Elisabeth Slachmuylders
Peter Van Bragt
Serdar Oztűrk
Freddy De Keukelaere
Peter Vinck
Bram Bijnens
Pierre Cieters
Lieven De Vadder
Ledenbestand en historiek
Op 1 december 2023 telde Vlaanderen 8.152 architecten ingeschreven op de tabel en 926 stagiairarchitecten opgenomen op de lijst van stagiairs. Daarmee vertegenwoordigt Vlaanderen 57% van het Belgische architectenkorps. De Conseil francophone et germanophone (Cfg-OA) telde 6.068 leden ingeschreven op de tabel en 748 ingeschreven op de lijst van stagiairs.
Sinds 2007 kunnen architectenvennootschappen zich laten opnemen op de tabel van de Orde van Architecten als architect-rechtspersoon. Dit houdt in dat de vennootschap conform de wet-Laruelle optreedt als architect en dat de vennoten beschermd zijn. In 2023 waren in België 4.379 architect-rechtspersonen opgenomen op de tabel. Over de ‘gewone’ vennootschappen, opgericht door architecten, zijn geen cijfers.
Ledenbestand Orde van Architecten - Vlaamse Raad
Iedere architect moet zich aansluiten bij de provinciale raad van de provincie waar zijn hoofdactiviteit zich bevindt.
Evolutie totaal aantal leden Vlaanderen (architect natuurlijke personen)
Hoewel het nog altijd overwegend mannen zijn die zich vestigen als architect, telt het creatieve beroep van architect steeds meer vrouwen. Tussen 2010 en 2023 nam het aantal vrouwelijke architecten gevoelig toe: in 2023 was net geen 40% van de Vlaamse architecten een vrouw, in 2010 was dat nog maar 30%.
Bron: Orde van Architecten
AANTAL NATUURLIJKE PERSONEN PER PROVINCIE IN 2023
AANTAL RECHTSPERSONEN PER PROVINCIE IN 2023
NATUURLIJKE PERSONEN
l Antwerpen
RECHTSPERSONEN l Antwerpen
Bron: Orde van Architecten
Stagiair-architecten
Eind 2023 waren er in Vlaanderen 926 stagiairarchitecten ingeschreven op de lijst van stagiairs. Samen vertegenwoordigen ze net iets meer dan 10% van het totale architectenkorps. Sinds 2018 zijn er overwegend meer vrouwelijke stagiair-architecten.
In tegenstelling tot het totale aantal architecten, waar mannen duidelijk in de meerderheid zijn, zien we bij de stagiair-architecten ook dit jaar de grootste vertegenwoordiging vrouwelijke stagiair-architecten. In 2010 waren vrouwelijke stagiair-architecten nog licht in de minderheid.
2010 (TOTAAL: 827)
Deontologisch statuut
De meeste architecten in Vlaanderen zijn zelfstandig, maar een architect kan zijn beroep onder verschillende hoedanigheden uitoefenen. Dat gaat soms gepaard met bepaalde beperkingen. Zo mag bijvoorbeeld een architect die als ambtenaar voor de Regie der Gebouwen werkt, geen zelfstandige opdrachten aannemen.
ARCHITECTEN
2012 (TOTAAL: 794)
2014 (TOTAAL: 817)
2016 (TOTAAL: 938)
l Zelfstandige l Zelfstandige + andere l Zelfstandige + lesgever l Bezoldigde l Bezoldigde + zelfstandige l Ambtenaar
ARCHITECT-STAGIAIR
2018 (TOTAAL: 879)
2020 (TOTAAL: 825)
2023 (TOTAAL: 926)
l Zelfstandige
l Bezoldigde
l Ambtenaar
Leeftijd
In de leeftijdscategorie 24 tot 34 jaar zijn de vrouwen sterk in de meerderheid. Daarna nemen de mannen het roer over. Vrouwen blijven gemiddeld ook een pak minder lang actief in het architectencircuit. Vanaf de leeftijd van 45 jaar gaat het aantal ingeschreven vrouwelijke architecten gevoelig omlaag.
AANTAL ARCHITECTEN PER LEEFTIJDSCATEGORIE
Herkomst
Sinds enkele jaren kennen we een toename van het aantal niet in België geboren architecten dat inschreven is bij de 5 Vlaamse provinciale raden van de Orde van Architecten. Met name bij de stagiair-architecten is er een groei van het aantal niet-EU onderdanen.
De grootste aantallen niet in België geboren architecten zijn afkomstig uit Nederland (87), Iran (36), Italië (34) en Duitsland, Frankrijk, Polen en Spanje (elk 23).
Bron: Orde van Architecten
Onderwijs
Inschrijvingen
Hieronder vindt u het aantal inschrijvingen voor de opleidingen architectuur en ingenieurswetenschappen: architectuur voor wat betreft de Nederlandstalige universiteiten in België.
Inschrijvingen opleiding architectuur
De opleiding Architectuur kan gevolgd worden aan de universiteiten van Antwerpen en Hasselt en aan de KU Leuven, campussen Brussel en Gent.
Bron: www.onderwijs.vlaanderen.be/dataloep
Inschrijvingen opleiding architecture
Deze opleiding gebeurt volledig in het Engels en wordt enkel aangeboden aan de KU Leuven.
De opleiding Ingenieurswetenschappen: architectuur (burgerlijk ingenieur-architect) kan gevolgd worden aan de KU Leuven, UGent en de Vrije Universiteit van Brussel.
Deze opleiding gebeurt volledig in het Engels en wordt enkel aangeboden aan de VUB.
Bron: www.onderwijs.vlaanderen.be/dataloep
Uitgereikte studiebewijzen
Hieronder vindt u het aantal uitgereikte studiebewijzen (diploma’s) voor de studierichtingen architectuur en ingenieurswetenschappen: architectuur voor wat betreft de Nederlandstalige universiteiten in België.
Onderstaande grafiek geeft weer hoeveel architectuurstudenten* afstuderen als (ingenieur-)architect en hoeveel er zich uiteindelijk inschrijven op de tabel en dus daadwerkelijk het beroep van architect uitoefenen.
Ongeveer een kwart van de beginnende studenten behaalt uiteindelijk zijn of haar diploma. Slechts de helft daarvan (11 à 13%) schrijft zich na het vervolledigen van de stage in op een tabel van de Orde van Architecten.
Bron: Orde van Architecten *de aantallen van de opleidingen architectuur (NL+EN) en ingenieurswetenschappen: architectuur (NL/EN) werden hier samengeteld.
De bouwconjunctuur in 2023
Gebouwenpark
België telde op 1 januari 2023 4.630.028 gebouwen. Sinds 1995 is het aantal gebouwen in België met 16% gestegen. Het aantal woningen is in dezelfde tijdspanne met 30% toegenomen tot 5.741.588.
4.630.028 GEBOUWEN
n In het Vlaams Gewest zijn er 32% meer woningen en 17% meer gebouwen.
n In het Waals Gewest is dat respectievelijk 29% en 17%.
n In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest valt de toename van het aantal gebouwen in vergelijking met de twee andere gewesten lager uit (+1%), maar het woningenbestand is er wel met 21% toegenomen.
Bron: Statbel
5.741.588 WONINGEN
BELGIË
HUIZEN IN OPEN BUILDINGS EN HUIZEN IN HUIZEN IN BEBOUWING, FLATGEBOUWEN ALLE GESLOTEN
VLAAMS GEWEST
2.000.000 1.500.000
l Huizen in gesloten bebouwing l Huizen in halfopen bebouwing l Huizen in open bebouwing, hoeven en kastelen
Leeftijd gebouwenpark
l Buildings en flatgebouwen met appartementen l Handelshuizen
l Alle andere gebouwen
De leeftijd van de gebouwen verschilt sterk van gewest tot gewest. In Vlaanderen is 34% van de gebouwen na 1981 opgetrokken, terwijl dat in Wallonië 22% bedraagt en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest slechts 7%.
Aantal gebouwen opgericht
voor 1900 van 1900 tot 1918 van 1919 tot 1945 van 1946 tot 1961 van 1962 tot 1970 van 1971 tot 1981 van 1982 tot 1991 van 1992 tot 2001 van 2002 tot 2011 na 2011
België
l Vlaams Gewest
l Waals Gewest
l Brusselse Hoofdstedelijke Gewest
Bouwvergunningen
Vergeleken met 1996 nam het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor nieuwbouw in België af met bijna 25%, terwijl het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor renovatie toenam met net iets meer dan 25%.
In Vlaanderen nam het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor nieuwbouw af met 20%. Het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor renovatie nam wel stevig toe tegenover 1996 met 36%. In Wallonië nam het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor nieuwbouw af met 35%. Ook het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor renovatie nam af, zij het wel heel licht (-2%).
De trend volgend kende ook het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een daling in het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor nieuwbouw (-5%). Opvallend daar is wel de sterke toename in het aantal uitgereikte bouwvergunningen voor renovatie, met 85%.
NIEUWBOUW VERSUS RENOVATIE IN BELGIË
l Nieuwe gebouwen
l Renovaties
NIEUWBOUW VERSUS RENOVATIE NIET-RESIDENTIEEL IN BELGIË
l Nieuwe appartementen l Nieuwe ééngezinswoningen
l Nieuwbouw Vlaams Gewest
l Renovaties Vlaams Gewest
l Nieuwbouw Waals Gewest
l Renovaties Waals Gewest
l Nieuwbouw Brussels Hoofdstedelijke Gewest
l Renovaties Brussels Hoofdstedelijke Gewest
l Nieuwe appartementen Vlaams Gewest
l Nieuwe ééngezinswoningen Vlaams Gewest
l Nieuwe appartementen Waals Gewest
l Nieuwe ééngezinswoningen Waals Gewest
l Nieuwe appartementen Brussels Hoofdstedelijke Gewest
l Nieuwe ééngezinswoningen Brussels Hoofdstedelijke Gewest
n IT-afdeling informatica.vroa@ordevanarchitecten.be n HR-afdeling personeelszaken.vroa@ordevanarchitecten.be n Financiële afdeling financien.vroa@ordevanarchitecten.be
Dienst Beleid
n Marketing en Communicatie marcom@ordevanarchitecten.be
Juridische Dienst
n Juridische zaken juridische.dienst@ordevanarchitecten.be
n BURO 2018 architecten - fotograaf: Yannick Milpas: p. 18-19, p. 42 n Collectiv4 Architects - fotograaf: Yannick Milpas: p. 28, p. 43
n Egide Meertens Plus Architecten - fotograaf: Philippe Van Gelooven: cover 1, 2, 3 en 5, p 3 a en b, p. 6, p. 11, p. 12-13, p. 14, p. 17, p. 24, p. 29, p. 41, p. 48, p. 62
n icoon.be architecten - fotograaf: Yannick Milpas: cover 4, p. 4-5, p. 52, p. 58 n Studio Okami Architecten - fotograaf: Yannick Milpas: p. 2, p. 9, p. 36-37
