Leen je zaden gratis bij de Zadenbieb. www.zadenbieb-frl.nl
Zuidoost Fryslân www.bzof.nl
Na de Nationale Dodenherdenking zijn er op verschillende locaties in Nederland bijzondere theatervoorstellingen te zien. Theatermaker Sander Juno gaat dit jaar de voorstelling maken voor De Lawei op 4 en 5 mei.
In Drachten gingen ouderen uit Smallingerland in gesprek met jongeren en deelden hun herinneringen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, vol kleine en grote verhalen, verdrietige en grappige momenten, vormen de basis voor deze voorstelling. In een wereld vol informatie is het steeds moeilijker om waarheid van leugen te onderscheiden. Jongeren krijgen via sociale media en nieuwsbronnen tegenstrijdige verhalen, net zoals de inwoners van Drachten tijdens de oorlog, toen nieuws vaak via ‘horen zeggen’ verspreidde. Met een groep jonge spelers onderzoeken we de onzekerheid van informatie en hoe fake news onze blik op de wereld beïnvloedt.
kaarten bestellen via www.lawei.nl/tndd
Koningsdag zaterdag 26 april 2025
Programma Koningsdag
door Oranje Comité Drachten
12.00 uur Raadhuisplein
Opening door burgemeester Fred Veenstra en voorzitter OC Rob Bennink.
Bewegingscentrum Drachten is trots om aan te kondigen dat een dansteam de openingsact zal verzorgen. De BCD teams zijn actief in nationale en internationale wedstrijden en hebben zich bewezen als uitstekende performers met indrukwekkende choreografieën en acrobatische vaardigheden.
7.00 uur Vrijmarkt
begint om (zie reglement in deze krant op pagina 5)
12.00-16.30 uur Muziekoptredens op Raadhuisplein, Museumplein en Houtlaan
12.00-16.30 uur Kinderfestiviteiten op het Raadhuisplein
Het Wilhelmus wordt bij de opening gezongen door jong talent van Elzer Educatie: Rosalie Pilgram, Nynke Rietveld en Tishayra Sterling.
‘Het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd u te benoemen tot ... ‘
Van de voorzitter
Oranje Comité
Dat vrijheid niet vanzelfsprekend is begrijpt iedereen. Tachtig jaar bevrijding maakt Koningsdag dit jaar extra bijzonder, maar zeker niet vanzelfsprekend.
Koningsdag is al een traditie sinds wij de eerste toenmalige Prinsessendag in 1885 vierden ter gelegenheid van de 5e verjaardag van Prinses Wilhelmina. Op 31 augustus 1891 werd de eerste Koninginnedag gevierd. Onder Koningin Juliana groeide deze dag uit tot een officiele vrije dag. Een feest voor alle Nederlanders waar saamhorigheid centraal staat.
Drachten
Saamhorigheid is precies de reden waarom mijn vrouw en ik bij het Oranje Comité Drachten zijn aangesloten. Koningsdag 2025 hebben wij ondanks een beperkter budget dankzij alle vrijwilligers van het Oranje Comité Drachten, de gemeente Smallingerland en nieuwe sponsoren, die het belang van deze saamhorigheid onderstrepen, toch mogelijk weten te maken.
Namens het Oranje Comité Drachten wens ik iedereen een hele mooie Koningsdag!
Rob Bennink, Voorzitter Oranje Comité Drachten
De gedecoreerden
H. Slootweg, de heer E.A. Geertsma, mevrouw E. Jonker, (oud) burgemeester J. Rijpstra, mevrouw A. Heddema-Huitema, de heer J. de Vries en de heer C.B. Leenheer.
Koninklijke onderscheiding aanvragen?
Kent u iemand die zich op een bijzondere manier inzet voor de samenleving? Dan kunt u hem of haar voordragen voor een Koninklijke onderscheiding. Hieronder leest u wanneer u iemand voor kunt dragen voor een lintje en hoe u deze kunt aanvragen.
Het aanvragen van een lintje Op www.lint.nl kunt u een eerste aanvraag doen bij de gemeente. Eenmaal verstuurd wordt uw verzoek doorgestuurd naar de gemeente Smallingerland. Een gemeenteambtenaar bekijkt het verzoek en beoordeelt of er voldoende aanleiding
Koningsdag op zaterdag 26 april 2025
Omdat de verjaardag van onze Koning Willem Alexander dit jaar op zondag valt, wordt dit jaar Koningsdag gevierd op zaterdag.
Zijne Majesteit de Koning zal met de leden van het Koninklijk gezin en leden van de Koninklijke familie de viering bijwonen van Koningsdag in Doetinchem in de provincie Gelderland.
De ‘lintjesregen’ vindt plaats op de dag voor Koningsdag, dit jaar op 25 april tijdens een bijeenkomst op het gemeentehuis. Daar staat het oranjebitter met oranjekoek klaar. Dit jaar zullen de lintjes opgespeld worden door de nieuwe burgemeester Fred Veenstra. De burgers van Smallingerland die het lintje
is om over te gaan tot de voordracht. Daarna ontvangt u per e-mail een link naar het complete digitale voorstelformulier.
Wanneer moet ik een lintje aanvragen?
Wilt u het lintje tijdens de lintjesregen in april laten uitreiken? Dan moet u de complete aanvraag vóór 1 juli van het jaar ervoor opsturen naar de gemeente. Dus voor een lintje tijdens Koningsdag
verdienen worden verrast op het gemeentehuis, waar ook de familie bij mag zijn. In een toespraak krijgen ze te horen voor welke bewezen diensten ze het lintje in ontvangst mogen nemen. Op 26 april zijn ze ook bij de opening van Koningsdag op het Raadhuisplein.
2026, moet u een aanvraag indienen vóór 1 juli 2025. Maar denkt u aan een uitreiking bij een bijzondere gelegenheid (bijv. jubileumviering)? Dan moet u de complete aanvraag 6 maanden van te voren indienen. Meer informatie? Neem dan contact op met Sylvia Boonstra-Westra op tel.nr. 06 11 283 134 of mail naar kabinetszaken@smallingerland.nl
van 2024, v.l.n.r. de heer
Foto RVD-Anton Nieboer
Foto Sieta Stel Fotografie
Muziekoptredens in centrum Drachten
Challenger Hoofdact op podium Raadhuisplein
Challenger is een coverband uit Drachten. Menig café, festival en feesttent heeft ondertussen met de band kennis kunnen maken. Met de typerende Challenger benadering van nummers en de eigenzinnige repertoirekeuze is voor veel fans een zeer herkenbare sound ontstaan.
Challenger bestaat uit Rob Mobach (gitaar & zang), Antje de Vries (zang), Piet Smit (gitaar), Ronnie de Vries (bas),
Feiko Wouda (mondharmonica & percussie) en Berend van Houten (drums & zang).
Het repertoire bestaat uit stevige, dansbare pop- en rockmuziek uit de jaren 60 tot en met nu. Challenger drijft op enthousiasme, vriendschap en een overtuigende liefde voor muziek. Door de grote verscheidenheid aan nummers is ieder optreden anders maar toch steeds weer een feest der herkenning.
Something Else
op podium Houtlaan
De band Something Else is ruim 10 jaar geleden opgericht.
De zeskoppige band brengt een zeer gevarieerd repertoire uit de jaren 60 en 70. Meerstemmige zang is hun visitekaartje.
De leden van de band zijn: Rudie Hof drums, Bert Klaver percussie en zang, Theo Bergsma sologitaar en zang, Eric de Vries 12-snarige- en elektrische gitaar en zang, Teake v.d. Akker gitaar, mondharmonica en zang en Els Feenstra basgitaar en zang.
Freddy’s Evergreenband op Museumplein
Dit optreden brengt de nostalgische sfeer van de jaren 50 en 60 tot leven.
De vijfkoppige band weet het publiek te pakken met hun muzikaliteit en enthousiasme. De keuze van de nummers zorgt ervoor dat iedereen kan meezingen, maar er kan vooral ook gedanst worden! Nummers van Elvis, Otis Redding, Bill Haley, Buddy Holly, The Everly Brothers, Cliff Richard, CCR, Johnny Cash en nog veel meer! Kortom, het is genieten van deze muzikale reis terug in de tijd en de band zorgt voor een onvergetelijk optreden vol muziek en plezier.
Bigband Drachten bij
Carillon
Het bigbandorkest van Smallingerland vierde inmiddels haar 40-jarig bestaan en is graag gezien en gehoord bij allerlei festiviteiten in Drachten, maar ook elders in Friesland.
Het repertoire van de band blijft zich steeds vernieuwen en dat is grotendeels te danken aan bandleider Libbe Oosterman, die de band
regelmatig verrijkt met eigen arrangementen en composities. Het repertoire bestaat uit bekende “Jazz Standards” vermengd met eigentijdse herkenbare dans- en luistermuziek.
Op Koningsdag zal Bigband Drachten vanaf 12.00 uur te horen en te zien zijn op het podium in het centrum bij het Carillon.
Parkeren in Drachten
Op straat is parkeren vrij op 26 april en 5 mei Beide parkeergarages zijn op zon- en feestdagen niet gratis. Parkeergarages Raadhuisplein en Van Knobelsdorffplein gaan op 5 mei om 9.00 uur open. Kom zo mogelijk lopend of op de fiets!
Het Oranje Comité Drachten dankt sponsoren die Koningsdag mede mogelijk maken: oranjecomitedrachten.nl/ sponsoren
Koningsdag zaterdag 26 april 2025
Reglement vrijmarkt
Reserveer op oranjecomitedrachten.nl
Alleen wanneer u zich aan dit reglement houdt, mag u meedoen aan de Vrijmarkt!
Gebied en plekken Vrijmarkt
Op Koningsdag mogen vanaf 7.00 uur de verkoopplekken worden ingenomen. Tevens
mag dan met de verkoop begonnen worden.
Neemt u eerder een plaats in, dan bestaat het risico dat deze door de organisatie als gereserveerd gepland was. De organisatie kan u in zo’n geval vragen een andere plaats te zoeken!
De Vrijmarkt is toegestaan in de volgende straten:
•Het hele promenade gebied & het Raadhuisplein op de gereserveerde kramen.
•Museumplein is geen vrijmarkt maar evenemententerrein.
•Houtlaan op de trottoirs.
Ingang P vrijhouden!
•Oosterstraat op de trottoirs.
Ingang P vrijhouden!
•Oudeweg op de trottoirs. Ingang P vrijhouden!
•Westerstraat.
Verkoopplaatsen zijn alleen toegestaan langs de gevels van de winkels/horeca en op de trottoirs.
Op alle rode bestrating mag een verkoopplek worden ingeruimd. De gele bestrating dient vrij te blijven i.v.m. doorgang van hulpdiensten en publiek.
Indien een winkelier een papier heeft opgehangen met de strekking “op Koningsdag geopend”, dan moet u de ingang van deze zaak vrijhouden. De instructies van de winkelier zijn hierin leidend!
Met lint, borden, krijt of op een andere manier afgezette plaatsen zijn bedoeld voor vergunninghouders, artiesten e.d. en toegewezen door de organisatie. Op deze plaatsen mag niemand anders staan!
Wat mag niet
•Het is absoluut niet toegestaan met auto’s het gebied van de Vrijmarkt in te rijden, laden en lossen kan van 07.00-08.00 uur en 16.30-17.00 uur! Gebruik hiervoor b.v. een
aanhanger, buggy, kruiwagen, bolderkar o.i.d.
•Het is verboden levende dieren te verkopen.
•De verkoop van loten is op de vrijmarkt verboden. In zeer uitzonderlijke gevallen kan het Oranje Comité afwijken van deze regel.
•Het is niet toegestaan etenswaren en dranken te verkopen (tenzij hiervoor schriftelijke toestemming is verleend).
•Het is niet toegestaan spijkers/pennen o.i.d. in de grond of muren te slaan.
•Gebruik van geluidsinstallaties of versterkte muziek is niet toegelaten.
•Commerciële handel (handelaren) is niet toegestaan en wordt van de Vrijmarkt verwijderd.
•Verkoopwagens zijn niet toegestaan. Uitgezonderd de vergunninghouders.
•Het is verboden na afloop van de vrijmarkt spullen, dozen, afval e.d. achter te laten! U dient ALLES weer mee naar huis te nemen!
Bestuur Oranje Comité Drachten
Muziek in de zorgcentra op Koningsdag
Concordia Drachten in Rispinge
Het fanfareorkest Concordia, opgericht in 1922, is al ruim 100 jaar een vertrouwd gezicht in de gemeente Smallingerland. Met een actieve groep muzikanten wordt deelgenomen aan festivals en kampioenschappen en diverse concerten en blijft Concordia daardoor springlevend.
Dankzij de inzet van Durk Krol op de basisscholen telt de vereniging in-
middels meer dan 30 jeugdleden. Het leerlingenorkest LoCo groeit gestaag en laat steeds vaker van zich horen. Traditiegetrouw verzorgt Concordia op Koningsdag een sfeervol concert in een van de verzorgingshuizen in Drachten. Dit jaar zijn ze te gast in Rispinge, waar bekende vaderlandse liederen en vrolijke muziek ten gehore brengen.
Het trekzak-duo en tevens echtpaar Gerke en Greetje Beetstra uit Drachten, vrolijken met hun optredens vaak het publiek op bij streekmarkten, feestjes en festivals in de noordelijke provincies. Het repertoire wordt aangepast voor de gelegenheid en dat zullen bewoners en personeel van De Warrenhove ook vast gaan merken op zaterdag 26 april in de ochtend bij de koffie.
Het duo zal optreden ter gelegenheid van Koningsdag en er staan gezellige meezingers uit vroeger tijden op het programma, van Brandend Zand tot het Kleine café aan de haven!
De meezingboekjes worden daarvoor zelfs meegenomen en zowel Nederlandse als Friese liedjes van vroeger komen aan bod!
Drachtster Harmonie in Nei
Bertilla
De Drachtster Harmonie is een orkest met op dit moment 45 leden. Het harmonieorkest werd een jaar na de oorlog opgericht en dat betekent in 2026 een 80-jarig jubileum van de Drachtster Harmonie! Dat gaan ze uitgebreid vieren met een jubileumprogramma. Twee jaar geleden zijn ze met een Nije Talinten Project gestart. Een project voor volwassenen die altijd nog graag een muziekinstrument willen leren spelen. Dat is een groot succes geworden en nu spelen er al 15 nieuwe muzikanten mee met het A-orkest van de Drachtster Harmonie. Het orkest speelt allerlei genres, van pop, musical tot de traditionele marsen, vanzelfsprekend afhankelijk van het publiek waarvoor wordt opgetreden.
CMV Crescendo in Drachten is een muziekvereniging met drie harmonieorkesten, verdeeld over een A-, B- en C-orkest met circa 100 leden van beginnend tot vergevorderde muzikanten. In 2026 is er een jubileum te vieren, want dan bestaat CMV Crescendo 110 jaar. Het B-orkest staat onder leiding van dirigent Gatze Verbeek en bestaat uit
enthousiaste muzikanten die al enkele tot vele jaren musiceren. Het orkest verzorgt regelmatig optredens. CMV Crescendo is naast een muziekvereniging ook een hele gezellige vereniging.
Naast alle concerten worden er diverse activiteiten binnen de vereniging georganiseerd.
zaterdag 26 april 2025
Koningsdag is ook een speciale feestdag voor kinderen
Kinderactiviteiten
Kom spelen op het Raadhuisplein, waar vrolijke kinderspelen te vinden zijn.
Je kunt je uitleven op het springkussen, maar ook een ferme gooi op de blikken doen, dan krijg je vast een leuk prijsje.
Schminken!
Laat je eerst schminken tot oranje leeuw, mooie vlinder of stoere ridder! De ballonnenclown laat je lachen en maakt van een ballon zo je favoriete dier. En die mag je natuurlijk gratis meenemen.
Bij de Doopsgezinde kerk in de Zuiderbuurt staat DJ Ronald die het Rad van Fortuin laat draaien en mooie prijzen weggeeft.
Prijzen winnen met de kleurplaat
Lever voor vrijdag 25 april 2025 de kleurplaat in die in deze krant staat bij de fietsenwinkel Fytswurk aan de Houtlaan 4 en win een prijs, de prijsuitreiking is om 12.00 bij de opening op Koningsdag op het Raadhuisplein.
Organisatie
De Vrijmarkt wordt georganiseerd door het Oranje Comité Drachten onder vergunning van Gemeente Smallingerland.
Het Oranje Comité is op Koningsdag uitgebreid met vrijwilligers, die als zodanig ook onder de organisatie vallen.
Iedere deelnemer dient de aanwijzingen van de organisatie, politie en brandweer op te volgen.
Het deelnemen aan de Vrijmarkt geschiedt geheel op eigen risico.
Het Oranje Comité Drachten kan niet aansprakelijk gesteld worden voor kwaliteit en verkooptransacties van de Vrijmarkt.
In de Doopsgezinde Kerk (Zuiderbuurt) is een EHBO-post aanwezig.
Let op: het is verboden het promenadegebied met de auto in te rijden!
DANK VOOR UW MEDEWERKING EN VEEL
ORANJE PLEZIER
Bestuur Oranje Comité Drachten
Vanaf 7.00 uur Vrijmarkt in centrum
KNIP UIT, INLEVEREN EN WIN PRIJZEN OP KONINGSDAG!
Foto Esther Pepernoot
Foto Esther Pepernoot
Foto Esther Pepernoot
Koningsdag zaterdag 26 april 2025
Als vanouds:
De Kaden wordt Oranjeplein!
V.a. 15.00 uur De Kaden Traditioneel het feest der herkenning
De horecazaken van De Kaden slaan de handen ineen! James, Sondrio, Binnen en Eetcafé De Buurvrouw organiseren samen weer een gezellig Oranjefeest op het plein. Het plein is weer ingericht als een gezellig groot feestcafé, waar de muziek verzorgd wordt door Dj’s van toen en nu. Dit jaar staat er voor het eerst een heuse cocktailbar buiten! Zoals elk jaar voelt het weer als een reünie om vrienden en bekenden te ontmoeten op Koningsdag in Drachten.
Vanaf 15.00 uur bij café Pietje Bell Swingend programma met
Vanaf 25 april staat het podium naast Café Pietje Bell aan de Zuidkade 18!
Koningsavond 25 april vanaf 19.00 uur tot middernacht zingt Lytse Hille en treden Rik en Jasper van de band Dik in Orde op om in een feestelijke oranje sfeer te komen!
Op Koningsdag zullen tussen 14.00 en 18.00 uur de Mellonballs optreden. Vanaf 19.00 uur is het een komen en gaan van Nederlandstalige artiesten op het podium van Pietje Bell zoals Remco, Hannes, Reina en Klaas, Roel en Marty, René van Beeten en als heel bijzondere afsluiter komt André Hazes imitator optreden! Beide dagen is de entree gratis.
MellonBalls is een professionele coverband die net even anders is. Het repertoire sluit aan bij de bezoekers en
deze vijf ervaren mannen zorgen overal voor een geslaagd feest. Zo stonden ze in feesttenten, dorpsfeesten, bedrijfsfeesten, theaters, clubs, bruiloften, koningsfeesten en gewoon in het café. Een (te) gekke energieke band waar het plezier voorop staat. Toch willen de mannen ondertussen wel zo strak mogelijk spelen. Soms gewoon spelend wat men roept, soms strak van de lijst maar altijd een feestje. Ronkende bassen, strakke drumpartijen, gillende
vele artiesten
gitaren, Hammondsounds, een zanger met strot en een hoog entertainmentniveau. Kom kijken en luisteren en dans mee op Koningsdag bij café Pietje Bell vanaf 14.00 uur!
Andre Hazes Imitator
In 1999 begint René met het zingen van Hazes nummers in een café in, hoe kan het ook anders, Amsterdam. Toen nog onder live begeleiding van diverse muzikanten. Al snel wordt hij gespot door een artiestenbureau die hem onder zijn hoede neemt om verder te begeleiden. Vele optredens op festivals en feesten volgen. Ook de filmmakers raken geïnteresseerd. Regelmatig wordt hij gecomplimenteerd met zijn vertolking van het Hazes repertoire. Het is dan ook niet
voor niets dan men vindt dat hij er qua stem griezelig veel op lijkt. Voor René gaat het vooral om het plezier dat hij heeft in zingen en het publiek vermaken.
En dat gaat hij zeker doen op de avond van Koningsdag bij Cafe Pietje Bell, mis het niet!
Podium café Pietje Bell ook op Bevrijdingsdag!
Op 5 mei vanaf 15.00 uur is café Pietje Bell geopend en op het podium een optreden vanaf 16.00 tot 20.00 uur van de vrouwenband Las Bandidas. Las Bandidas is een vrouwenband uit Friesland en bestaat uit: Magic Miriam, Pretty Janetty, Handsome Hannah, Desy Belle en Styn de Drummachine. Deze 5 chicas met pit 'rocken'en 'rollen' tot je erbij neervalt.
Oude swingende pareltjes uit de muziekhistorie, die iedereen meezingt en waarbij het dak eraf gaat. En dat allemaal zonder entreeprijs op Bevrijdingsdag bij café Pietje Bell.
Foto Marijke van der Hoek
WE WENSEN JE EEN FIJNE
NOORDKADE 5 | DRACHTEN | 0512-820388
Meer weten?
Scan de QR-code
Voordelige uitvaartverzekering: vanaf enkele euro’s per maand
Met een uitvaartverzekering biedt u financiële garanties voor uw nabestaanden. Zo weten zij zeker dat er na uw overlijden geld is voor de uitvaartkosten. Word daarom lid van DLE Drachten. U hebt dan automatisch onze voordelige basis uitvaartverzekering. Deze dekt de kosten van een eenvoudige uitvaart. Wilt u een uitgebreidere uitvaart? Dan kunt u ook een aanvullende uitvaartverzekering nemen. Met beide verzekeringen zijn uw kinderen tot 16 jaar gratis meeverzekerd. Vraag dan vrijblijvend informatie over de uitvaartverzekering die past bij uw budget en uw uitvaartwensen.
Voor het derde jaar op rij wordt het Thalenpark omgetoverd tot festivalterrein voor KingCity, waar drie keer een aantrekkelijk muziekprogramma wordt gepresenteerd. Vanaf vrijdagavond 25 april!
Bekende DJ’s en artiesten/bands staan geboekt. En vele genres komen aan bod van de 80’s naar Hazes, terug naar Abba en door naar Roxy Dekker.
Op vrijdagavond 25 april gaat het festival van start met KINGSNIGHT en op zaterdag 26 april en maandag 5 mei wordt ‘vol gas door met het leukste oranje festival’ zoals de organisatoren van de horecazaken Tante Sientje, Poolcentrum Njoy, Club Champino en De Skihut het publiek laten weten.
Drie avonden mega feest! “Wij hebben ons ingezet om voor
iedereen mega leuke avonden te organiseren. Van een foute party met onder andere DJ Paul Elstak, Q-Music, het foute uur en Fireking, Koningsdag met Jannes, Bertus Sipma en Bevrijdingsdag met onder andere Vangrail, Gaatze Bosma en De Doelleazen. Voeg hier nog heel veel top DJ’s aan toe en dat weet je: dat dit een heel gaaf feestje gaat worden!”, vertelt Chantal Boxum namens de organisatoren. Op het festivalterrein staan ook weer de foodtrucks zoals vorige jaren. Het enige verschil dit jaar is dat er voor alle dagen entree wordt gevraagd.
“Ons festival wordt niet gesteund door subsidie. Door de extreem hoge eisen waar wij als organisatie aan moeten voldoen voor dit festival, zijn wij genoodzaakt om een kleine vergoeding te vragen. Als horecaondernemers doen wij dit ook voor onze gasten die elke week bij onze horecazaken binnen stappen, maar natuurlijk voor iedereen die in Drachten wil blijven op de feestdagen en dit mee wil maken, want het is
gegarandeerd feest. Zonder entree is het voor ons onmogelijk om het festival op deze professionele schaal te organiseren. Wij hopen op begrip voor deze keuze en kunnen wel beloven dat het dubbel en dwars de entree waard is en dat je dit niet wilt missen.”
Meer informatie over de artiesten, tickets en meer? www.kingcityfestival.nl
Vanaf 19.00 uur Vrijdag 2 mei ook festivalavond!
Op vrijdagavond van 19.00-01.00 uur is het ook festivalavond in het Thalenpark. KingCity ontvangt dan zanger Jan Smit, Bizzey, DJ All Tha Fokk, DJ Pieter Sahieter en nog veel meer top DJ’s.
De timetable van alle festivaldagen staat op de website waar ook de ticketverkoop is: www.kingcityfestival.nl
Herdenking zondag 4 mei 2025
Dodenherdenking 4 mei in Drachten
Kiryat Onoplein vanaf 19.15 uur
In verband met de nieuwe locatie van de monumenten vanaf dit jaar een andere route dan gebruikelijk voor de Stille Tocht.
Nieuwe route Stille Tocht
18.45 u Opstelling bij Carillon in centrum Drachten
19.00 u Vertrek Stille Tocht onder begeleiding van Drumband Oerterp uit Ureterp naar het Kiryat Onoplein
19.15 u Welkom en inleiding door mevr. Baukje van der Velde
19.25 u Kranslegging bij de monumenten
19.46 u Toespraak burgemeester Fred Veenstra
19.58 u Taptoe signaal
20.00 u Twee minuten stilte
20.02 u Couplet 1 en 6 van Wilhelmus met CMV Concordia
20.03 u Commando door Veteranen
20.05 u Defilé langs de monumenten. De gemeente Smallingerland organiseert de dodenherdenking.
Vader en dochter Anne en Roelie Woudwijk, beiden beeldend kunstenaar, hebben ook het nieuwe KNIL-monument ontworpen en vervaardigd.
Docufilm over 80 jaar bevrijding Smallingerland
Merlin Producties zal in opdracht van de gemeente Smallingerland een docufilm produceren over 80 jaar bevrijding in Smallingerland. De opnames zijn vorige maand begonnen.
Wilfried Bijma van Merlin Producties uit Drachten werd in de coronaperiode benaderd om de dodenherdenking op 4 mei te voorzien van een live streaming, toen er geen publiek aanwezig mocht zijn. “Door de contacten met de gemeente ontstond toen het idee om in 2025 een docufilm te maken over 80 jaar bevrijding in Smallingerland. Met achtergrond verhalen en natuurlijk de herdenking op 4 mei en de vele festiviteiten op 5 mei 2025, want er wordt veel aandacht besteed aan 80 jaar bevrijding in Smallingerland. Het is mooi om mee te werken aan iets dat mij persoonlijk ook interesseert, maar vooral om het vast te leggen, zodat dit voor altijd bewaard wordt.”, aldus Bijma.
Foto: Producent WIlfried Bijma (2e van links) tijdens de opnamen met cameraman Olaf Lens en twee nabestaanden Elisabeth Keverkamp en Piet Mirosch (rechts)
Stroffelstiennen voor Drachtster Roma
Op vrijdag 16 mei worden in Drachten op de plek van het voormalige woonwagenkamp, aan het fietspad langs de Drachtstervaart, Stroffelstiennen gelegd voor de zeven leden van het gezin Mirosch: de ouders Pierre Stangus en Catharina Caja Mirosch en hun vier dochters, Sophie, Beatrix Emma Wijpkjen, Maria, Engelina Margaretha Catharina en hun kleindochter Maria Catharina Caja.
Foto: In 2017 werden door leerlingen van het Drachtster Lyceum enkele Stroffelstienen geplaatst tijdens een bijeenkomst met nabestaanden en genodigden.
Zij zijn allen vermoord door het Naziregime. De datum 16 mei is gekozen, omdat op 16 mei 1944 bovenstaande familieleden werd gedeporteerd vanuit Smallingerland. Smelne’s Erfskip organiseert de plaatsing van de stenen, net als in
familieleden
2016 en 2017 totaal 15 Stroffelstienen werden gelegd in Drachten voor verschillende Joodse families uit Smallingerland. Op 16 mei a.s. zullen leden van de familie Mirosch samen met leerlingen van de basisscholen
Sint Lukas en De Meander de Stroffelstiennen leggen. Burgemeester Fred Veenstra, pater Koos Tolboom, Peter Jorna (adviseur Roma- en Sintibeleid) en Sofia Krol (namens Smelne’s Erfskip) houden korte toespraken en er is Klezmer muziek ter omlijsting.
Wat zijn Stroffelstienen?
Boek Smallingerland in oorlogstijd 1939-1945
‘In Smallingerland is tijdens de oorlog niet veel gebeurd’, wordt weleens gezegd. Toch wordt daarmee een verkeerd beeld geschapen, want ook in Smallingerland heeft de Duitse bezetter, geholpen door sympathiserende landgenoten, terreur uitgeoefend.
Er zijn in Smallingerland vele Joodse en andere onderduikers opgevangen en ook evacués uit andere provincies van Nederland vonden hier onderdak. En er is wel degelijk verzet gepleegd. Smallingerland was in Friesland een centrum voor pilotenhulp en spionage.
Ter gelegenheid van de viering van 80 jaar bevrijding leest u in het nieuwe boek van Smelne’s Erfskip met de titel Smallingerland in Oorlogstijd een chronologisch overzicht, aangevuld met een aantal artikelen en gedichten, wat zich in de jaren 1939 tot en met 1945 in Smallingerland heeft afgespeeld.
Smallingerland in oorlogstijd is te bestellen via info@smelneserfskip.nl voor € 15,00 (excl. porto) en verkrijgbaar bij Museum Dr8888. Donateurs van Smelne’s Erfskip ontvangen het gratis.
Plaatsen zeven Stroffelstiennen in Drachten
Datum Vrijdag 16 mei 2025
Tijden 13.45 - 15.30 uur
Locatie Rinze Wibbelinkstraat nabij nummer 102 Drachten
Toegang Iedereen is daar welkom
Expositie
In de Sluisfabriek
Tussendiepen 6, van 16 mei
t/m 1 juni, op vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Stolpersteine, in het Fries stroffelstienen genoemd, werden sinds 1992 gemaakt door de kunstenaar Gunter Demnig, zijn messing steentjes waarmee de slachtoffers van het nationaal-socialisme rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog worden herdacht. De messing Stolpersteine worden daarvoor in de stoep geplaatst voor de laatste (vrij gekozen) woning van de slachtoffers.
Op elk messing steentje staat de naam van één slachtoffer met het geboortejaar, plaats en datum van arrestatie en de laatste de plaats en datum waar het slachtoffer werd vermoord of is overleden. In Smallingerland werden sinds 2016 vijftien stroffelstienen geplaatst en op 16 mei 2025 worden nog zeven toegevoegd.
foto Gerard Boersen
Foto: Marcel van Kammen
Foto: Harry v.d. Linde
Herdenking zondag 4 mei 2025
De monumenten zijn geadopteerd door lagere scholen
De redactie vroeg hen welke aandacht zij aan het geadopteerde monument schenken.
monument – PCBO
al jaren geleden het Joodse monument geadopteerd, dan wordt in groep 6 extra aandacht besteed aan het onderwerp Tweede Wereldoorlog. Daarom is ook elk jaar deze groep betrokken bij de kranslegging op 4 mei.
Vanaf de bovenbouw wordt vanaf de voorjaarsvakantie tot aan de meivakantie met wereldoriëntatie over het onderwerp oorlog en vrede
St. Lukasschool adopteert nieuw monument
Vorig jaar stond voor de groepen 6, 7 en 8 een project over WOII op het lesprogramma bij de Drachtster St. Lukasschool. De leerlingen kregen
gesproken. Ze staan elke week stil bij een ander aspect van oorlog en vrede. De laatste weken gaat het vooral over de Tweede Wereldoorlog, waarbij de tijdlijn, moeilijke keuzes voor de mensen en holocaust aan bod zullen komen.
Op 4 mei zullen 4 leerlingen helpen met de krans dragen en leggen en er zullen nog een aantal leerlingen en leerkrachten bloemen leggen bij het geadopteerde monument.
vanzelfsprekend de geschiedenislessen over de oorlog 1940-1945, maar gingen ook zelf bij de monumenten kijken en kregen daar voorlichting van nabestaanden. Ze volgden ook de route van de Stroffelstienen door Drachten. Verder voerden ze enkele opdrachten uit in het kader van het lesprogramma Vrijheidspark.
Veteranen over heel de wereld
Toen bleek dat er in 2025 een Veteranenmonument bij geplaatst zou worden in Drachten, was de directie van de school direct bereid om dit te gaan adopteren. Het monument is een metalen uitvoering van het welbekende Veteranenlogo en is ontworpen en voor het grootste deel vervaardigd door Thomas Bruining, voorzitter van het Veteranencomité Drachten.
het
Maatschappij (NTM) sinds 2022. Dit jaar is groep 8 betrokken bij het monument en in de gang van de school is het onderwerp van de thematafel ook WOII.
De Swetten geeft uitgebreid aandacht aan de Tweede Wereldoorlog. Centraal staat de bijzondere serie ’13 in de oorlog’. Die vullen zij dan zelf aan met verhalen, boeken en zo mogelijk materialen.
Op deze basisschool in de wijk De Swetten zitten al sinds de jaren 80 leerlingen met een buitenlandse afkomst. Het is dan ook heel belangrijk
dat kinderen leren dat er mensen zijn met een andere cultuur, geloof of geaardheid. Respect hebben voor die andere mensen is essentieel vindt de school.
De Jodenvervolging, maar ook de moord op mensen met een handicap en bijvoorbeeld Roma’s tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft laten zien dat dat respect heel belangrijk is, zeker met het huidige politieke klimaat in de wereld.
Er zijn dit jaar vier leerlingen van groep 8 aanwezig, twee leerlingen om kransen te dragen en twee om de kransen te leggen. Als begeleiding gaat de leerkracht van groep 8A, Dione Hoeben, met deze leerlingen mee.
Basisschool De Parel in Drachten
Vanaf dit jaar heeft De Parel het nieuwe Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL)-monument geadopteerd.
De kinderen van groep 7/8 worden betrokken bij het KNIL-monument. Mensen hebben gestreden en zijn gesneuveld voor onze vrijheid en die van anderen. De directie van basis-
school De Parel vindt het belangrijk dat de leerlingen zien dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Het is iets om dankbaar voor te zijn en ons best voor te blijven doen.
Met de adoptie van het KNILmonument kunnen ze deze geschiedenis dichter bij de kinderen brengen en het gesprek hierover tot stand laten komen.
Zigeunermonument – Brede School De Wiken Gemaakt door Roelie Woudwijk in 2007. Sinds 2021 hebben de scholen Kameleon en Mozaiek in Brede School De Wiken het monument samen geadopteerd en dan specifiek groep 8. Met behulp van het boekje en de wandeltocht "Stroffelstiennen" van Smelne’s Erfskip over de vermoorde Joodse Drachtsters, worden de monumenten besproken en uitgelegd. Net als vorige jaren wordt in deze
periode de Tweede Wereldoorlog behandeld. Ook de Anne Frank krant, een jaarlijks terugkerend lespakket voor de groepen 7 én 8 wordt gebruikt. Met name in laatstgenoemde krant is extra aandacht voor 80 jaar bevrijding (80 jaar D-Day).
De groepen 8 van beide scholen. 12 leerlingen (6 van de Kameleon en 6 van de Mozaïek) hebben een actieve rol bij de kranslegging, evenals van beide scholen een groepsleerkracht.
NTM monument – OBS De Swetten
Obs De Swetten adopteert
monument van de Nederlandsche Tramweg
Joods
It Ambyld It Ambyld heeft
Thomas Bruining van het Veteranencomité Drachten legt Bjorn en Sven Ernens uit waar het monument komt te staan op het Kiryat Onoplein in Drachten. De beide leerlingen zullen de krans leggen bij het nieuwe Veteranen monument.
Foto Sieta Stel Fotografie
Foto Sieta Stel Fotografie
Foto Sieta Stel Fotografie
Herdenking zondag 4 mei 2025
“Als de ronkende bommenwerpers overvlogen kroop ik bij mem in bed”
In deze periode komen herinneringen weer boven bij Paulus (Paul) Zwerver (88) over de tijd dat zijn vader Jan bij het verzet zat. Jan Zwerver werd geboren in Tijnje en door de binding met het dorp en goede kennis van de omgeving, zat hij eerst bij die lokale verzetsgroep en aan het einde van de oorlog was hij ook betrokken bij het Militaire Gezag Drachten.
Het gezin Zwerver, met toen nog drie jonge kinderen, woonde in de oorlogstijd enige tijd in Oudega (Sm).
“Mijn mem was van nature al wat nerveus en toen haar man ook nog bij het verzet zat, was dat natuurlijk een heel spannende tijd voor haar”, vertelt Paul. “Ik herinner mij dat ze vaak starend voor het raam stond. Stel dat de soldaten kwamen voor een huiszoeking en vragen waar de vader van de kinderen is. Als in de nachtelijke uren de ronkende
bommenwerpers overvlogen, waar de ramen van trilden, dan kroop ik bij haar in bed, zodat we de angst samen deelden. Je beseft pas later wat ze allemaal heeft doorstaan in die tijd zonder haar echtgenoot die bij het verzet zat.”
Soms kwam Jan onverwachts thuis om zijn vrouw te zien en dat ging bijna een keer mis. “We waren verhuisd van Oudega naar Drachten, naar de Noordkade. Mijn heit fietste op een avond van Tijnje naar Drachten. De volgende dag was er namelijk een riskante wapendropping gepland, die zijn verzetsgroep moest onderscheppen en hij wilde nog even snel naar zijn vrouw. De volgende dag zou hij dan in alle vroegte weer terug naar Tijnje gaan. Maar dat laatste mislukte, want alles was al afgezet en de Duitsers hielden een razzia. Bij alle huizen werd dan gecontroleerd of er
Algemeen monument - OSG Singelland
Sinds 1983 adopteert voormalig LTS school de ‘Compagnons’ de gedenkplaat ter herinnering aan Tjalling Wagenaar en het algemeen monument. Ook na de fusie van OSG Singelland is de school deze monumenten blijven adopteren en zijn er elk jaar een groep van 12 leerlingen uit de tweede klassen die tijdens de herdenking een krans dragen en leggen, Tegenwoordig zijn er zowel leerlingen van locatie de VHS als het Drachtster Lyceum vertegenwoordigd. Tijdens de lessen geschiedenis in de brugklas worden er meerdere lessen besteed aan de Tweede Wereldoorlog . In het verleden kwamen er gastsprekers die de oorlog meegemaakt hebben en tegenwoordig bekijken de leerlingen een video waarin de oorlog verteld wordt door nabestaanden. De leerlingen maken tijdens deze lessen een wandeling door Drachten aan de hand van de “Stroffelstienen” en verwerken ze in een vlog.
Ook gingen leerlingen van beide scholen altijd een wandeling maken naar het van Haersmapark waarbij de monumenten werden bekeken en besproken. Dat zal vanaf 2025 op de nieuwe locatie Kiryat Onoplein zijn.
Canadese militairen
Leerlingen van het Drachtster Lyceum hebben ook eens verkleed als Canadese militairen, als zijnde ‘stille getuigen’, een route gemaakt door Drachten (zie foto). Omdat het tijdens de coronaperiode was, maakten ze geen contact met omstanders, behalve dat zij een kaartje uitdeelden. Hierop stond de naam van een soldaat die zijn leven verloor tijdens de bevrijding.
Bij Haersma State waar de Canadese vlag werd gehesen werd ”We're Here Because We're Here” gezongen. Een lied dat soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog zongen in de loopgraven.
onderduikers waren. Er was nergens een plek waar heit zich goed kon verstoppen, dus werd bij de overburen op zolder de oplossing gevonden en verstopte hij zich achter een baal houtblokken.”
Een halve meter tussen leven en dood Jan Zwerver hoort de vijand naar de zolder komen en ziet door de spleten van het hout de Duitse soldaten op nog geen halve meter afstand. Het scheelde niet veel of dit verhaal had een andere wending gekregen. Het risico bleek te groot en de verzetsman leeft daarna lange periode gescheiden van zijn gezin. Paul vertelt dat hij zich in die periode slecht kon concentreren op de lagere school. De gedachten gingen tijdens de les toch vaak naar zijn vader en de situatie thuis. “Dan heb je minder aandacht voor rekenen en taal, maar dat is later wel goed gekomen.’
Toen de bevrijding van Drachten op 14 april 1945 werd ingeluid stonden de inwoners langs de straten om de bevrijders dankbaar binnen te halen. ‘Alle Friese en Nederlandse vlaggen in top en daar kwamen de bevrijders aan’, herinnert Paul zich als jongetje van bijna 9 jaar. Ineens stopt er een auto met een witte ster op de motorkap voor hun huis. De chauffeur stapt uit en loopt recht op hen af. Omhelst Paul zijn moeder, zusje Henny en broertje Dick. De kinderen herkennen de man niet. “Na jaren van afwezigheid door het verzet bleek die man onze heit te zijn”, vertelt Paul Zwerver.
Foto: Jan Zwerver (de eerste lange man van links) met leden die betrokken waren bij het Militaire Gezag Drachten - foto van 1945 in de HBS straat bij de voormalige timmerfabriek Van der Veen.
“De chauffeur stapte uit, omhelsde mijn moeder en mijn broertje. Die man bleek mijn heit te zijn”
krijgt verschillende gezondheidsklachten. “Of hij ooit iemand heeft neergeschoten of zelfs doodgeschoten? Het kan, maar misschien ook niet, we weten het niet, maar dat er veel gebeurd is weet iedereen en er zullen schrikbarende en onvergetelijke situaties geweest zijn.’ Ook de kleinkinderen herinneren hun pake Jan als een stille en introverte man, die vrijwel niet lachte.
Onderscheiding in 1982
De verzetstijd en de Tweede Wereldoorlog zijn nooit meer onderwerp van gesprek in het gezin Zwerver, waar in 1950 nog gezinsuitbreiding komt met een vierde kind, dochter Geertje. Verzetsstrijder Jan Zwerver verwerkt de oorlogsjaren echter moeizaam na de bevrijding. Hij
Pas veel later op 15 december 1982 werden in Friesland 39 verzetsherdenkingskruisen door Prins Bernhard uitgereikt aan verzetsstrijders of hun weduwen. Jaike Zwerver-de Boer ontving toen het verzetsherdenkingskruis voor haar in 1979 overleden echtgenoot. Verzetsstrijder Jan Zwerver heeft die eervolle onderscheiding helaas zelf niet meer mee mogen maken.
Tekst Marijke van der Hoek
Paul Zwerver met de foto's uit de oorlog van zijn vader Jan.
Herdenking zondag 4 mei 2025
Verlate kennismaking tussen opa en kleindochter door brieven uit de oorlog
Al vroeg in de Tweede Wereldoorlog werd ‘kapper Piet’ (Petrus Keverkamp) uit Houtigehage opgepakt door de Duitsers, bleek verraden door een plaatsgenoot, net als een paar andere verzetsmannen uit het dorp. Kleindochter Elisabeth Keverkamp uit Drachten maakte 80 jaar na zijn overlijden toch nog kennis met haar opa, die ze alleen van verhalen van haar oma kende.
‘De welbekende schoenendoos van oma, waar meestal de oude familie foto’s bewaard worden, blijkt bij verrassing gevuld te zijn met waardevolle en nog leesbare brieven. Die schreven mijn opa en oma naar elkaar tussen 1941 en 1942, toen opa in
het Huis van Bewaring verbleef in Nederland. Ik kon de brieven op chronologische volgorde leggen na het lezen, omdat er vaak antwoorden in werden gegeven op vragen die ze aan elkaar stelden.”
Elisabeth haar vader heeft zijn vader nooit gekend. Hij was nog maar een peuter toen zijn vader werd opgepakt tijdens de oorlog. ‘Mijn oma Margje heeft samen met mijn vader Anton nog 1 keer een bezoek mogen brengen aan het huis van bewaring in Amersfoort. Niet lang daarna in 1942 werd Petrus Keverkamp gedeporteerd naar verschillende concentratiekampen.
‘Toen ik de briefwisseling op volgorde had, kreeg ik gewoon weer hoop’,
glimlacht Elisabeth. ‘Net als een film waar je de slechte uitkomst wel van weet, maar je tegen beter weten in nog hoopt dat het anders loopt. In een brief van 27 maart 1942, lees ik tussen de regels door dat mijn opa dan wel weet dat hij overgeplaatst wordt naar een concentratiekamp en aan zijn vrouw schrijft dat hij hoopt dat ze zich flink zal houden en dat eenmaal de zon weer zal schijnen door deze donkere wolken.’
Brieven en knipsels in de schoenendoos.
De bevrijding in mei 1945 werd niet gevierd door Margje Keverkamp. Voor haar geen reden tot feest, want ze was nog steeds in onzekerheid of haar man wel of niet zou terugkeren.
Daarentegen ging ze wel direct op zoek naar informatie over haar man. Zeer vasthoudend zelfs, blijkt uit de brieven die Elisabeth allemaal heeft gelezen.
Oproepen via krantje Rode Kruis
Die andere brieven en krantenknipsels zijn daarom ook heel waardevol vindt Elisabeth. ‘Mijn oma deed na de bevrijding oproepen via de radio en media van die tijd, zoals het krantje van het Rode Kruis.’ De kleindochter laat de genoemde krant uit 1946 zien waar rijen vol namen van families in staan, die hun dierbaren zoeken en een oproep doen tot contact.
Er zijn onder andere brieven van personen die bij Piet Keverkamp in een concentratiekamp verbleven en waar hij ook vaak zijn beroep als kapper uitvoerde. Daardoor vergaarde hij soms extra voedsel en gaf dit zelfs aan zijn medegevangenen, zo leest ze in de brieven.
Na de bevrijding kwam op een gegeven
Project Theater na de Dam in De Lawei Herdenkingsconcert in Grote Kerk Musical Oorlogswinter in Sluisfabriek Drachten
Sander Juno (25), een creatieve maker uit Drachten, brengt voor de jaarlijkse voorstelling Theater na de Dam in samenwerking met schouwburg De Lawei een bijzondere voorstelling over fake news.
Wat kunnen bezoekers verwachten?
Het stuk onderzoekt hoe jongeren omgaan met fake news en de onzekerheid van welke informatie betrouwbaar is. Dit project biedt zowel humor als diepgang, terwijl het de complexiteit van de hedendaagse informatiecultuur weerspiegelt. Het is een voorstelling die jongeren en volwassenen aanzet tot reflectie over de waarheid in onze maatschappij.
Theater na de Dam op 4 en 5 mei, meer info op lawei.nl. Kaarten kosten 5 euro per stuk.
Zondag 4 mei om 16.00 uur. Het talentvolle strijkkwartet Silhouet bestaat uit Lyke Nota, Vera Backer op viool en Niek de Boer, altviool en Joost de Boer op cello. Ze zitten in de laatste fase van het conservatorium en brengen een waardig en professioneel concert met werken van Mozart en Mendelssohn.
Entree aan de zaal: € 12,50. In voorverkoop € 10,00 via: 4klaas8@gmail.com
De musical is gebaseerd op het bekroonde boek van Jan Terlouw. De hoofdpersoon is Michiel, een 16jarige jongen die tijdens de hongerwinter voor een gewonde Engelse piloot moet zorgen en gaandeweg steeds meer betrokken raakt bij het verzet. Hij krijgt te maken met geweld, dood, verraad én liefde. Hij draagt een enorme verantwoordelijkheid en is ondertussen ook nog gewoon een puber Wie is goed, wie is fout? Zekerheden kantelen, de waarheid blijkt soms ingewikkeld en pijnlijk.
De musical wordt opgevoerd door maar liefst 48 talentvolle spelers uit Friesland
moment het rampzalige bericht dat Petrus Antonius Bernardus Keverkamp op 5 februari 1945 is overleden in het kamp Mauthausen in Oostenrijk. Hij werd maar 36 jaar. ‘Er komt wel een enorm gevoel van trots boven voor mijn opa na het lezen van brieven hoe andere gevangenen hem hebben meegemaakt’, vertelt Elisabeth aan de eethoektafel in haar woning in Drachten. ‘Ze zeggen dat de meeste verzetsmensen introvert of gesloten zijn, maar in de brieven lees ik best veel emotie in de woorden van die mannen en er zijn ook brieven bij van weduwen die steunbetuigingen schreven die in eenzelfde situatie als mijn oma verkeren.’
Rode draad voor drie generaties ‘De oorlog is de rode draad in onze familie. In het leven van mijn oma en mijn vader, maar ook in die van mij. Ik ben er mee opgegroeid. Dat maakt dat het leed wat is aangedaan bij zoveel mensen en ook bij mijn oma door het verlies van haar man, zich op een bepaalde manier door vertaald. Het gemis van een vader en niet weten wat er is gebeurd heeft meer impact dan iemand zich voor kan stellen en dat blijft na zoveel jaren zelfs nog voortbestaan in de derde generatie, zoals bij mij.
Ook al is het al 80 jaar geleden, we moeten niet vergeten wat voor leed er is geweest. Dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Ook om toekomstige oorlog, machtswellust en haat te voorkomen,’ zegt Elisabeth Keverkamp tot besluit.
Tekst Marijke van der Hoek
en vindt plaats in de Sluisfabriek Drachten (Tussendiepen 6) op 9 mei (tryout), op 10 mei de première en op 11 mei is er een middag- en avondvoorstelling van Oorlogswinter.
Kaarten zijn te bestellen via internet op www.elzerproducties.nl/oorlogswinter
Kleindochter Elisabeth Keverkamp bij het algemene monument voor gevallenden tijdens WOII, waar de naam van haar opa is vermeld – foto Marijke van der Hoek
Opening door burgemeester
Fred Veenstra
Interview met burgemeester Fred Veenstra
Alle activiteiten op het Kiryat Onoplein zijn GRATIS!
‘Elkaar respecteren en accepteren is belangrijk om te leven in vrijheid’
Ondanks dat de agenda van de nieuwe burgemeester van Smallingerland behoorlijk bezet wordt door de kennismaking met de raadsleden, ambtenaren, collega’s van de gemeenten en later nog met de dorpsbelangen, is er gelukkig ruimte voor een interview voor deze Bevrijdingskrant 2025.
Fred Veenstra (62) is gehuwd en vader van drie volwassen kinderen en zal in het voorjaar met zijn echtgenote naar Drachten verhuizen vanuit hun huidige woonplaats Goingarijp. ‘En dan ben ik sinds 15 jaar weer inwoner van Smallingerland, waar best veel veranderd is’, aldus de optimistische burgervader, die aangeeft positief verrast te zijn door de ontwikkelingen binnen zijn gemeente, waar hij in 1998 raadslid werd en van 2002 tot 2010 wethouder was.
‘Onvrijheid is helaas dichterbij dan we denken’
Een dag voor dit interview had de burgemeester zijn eerste naturalisatie ceremonie in het gemeentehuis. ‘Mooi om te zien hoe zij in een aantal jaren hier zijn ingeburgerd en een eed afleggen voor hun Nederlanderschap. Deze keer maar liefst 11 personen uit onder andere Venezuela, Fillipijnen, Wit Rusland, Irak en Syrië, die om verschillende redenen naar Nederland zijn gekomen. Soms om bij hun geliefde te kunnen wonen, maar anderen zijn gevlucht uit oorlogsgebieden. Mooi dat we voor hen een veilige omgeving kunnen zijn.’ En daarmee komt het onderwerp van de viering van 80 jaar vrijheid in beeld. ‘In 2020 ging 75 jaar bevrijding niet door in verband met de coronamaatregelen. Nu vijf jaar later kunnen we het bevrijdingsfeest vieren, maar ziet de wereld er wel heel anders uit en is onvrijheid dichterbij dan we denken.
Parkeren in Drachten
Op straat is parkeren vrij op 26 april en 5 mei
Beide parkeergarages zijn op zon- en feestdagen niet gratis. Parkeergarages Raadhuisplein en Van Knobelsdorffplein gaan op 5 mei om 9.00 uur open.
Kom zo mogelijk lopend of op de fiets!
Daarom is behoud van vrijheid zo belangrijk op wereldniveau, maar eigenlijk begint dat al in je eigen straat, wijk en dorp. Respecteer elkaar en accepteer elkaar vooral’, is een nadrukkelijke boodschap van de nieuwe burgervader van Smallingerland.
Herdenken op 4 mei 4 Mei ook zo’n belangrijke dag, opdat we niet vergeten en de vele slachtoffers herdenken die voor onze vrijheid hebben gezorgd. We zullen deze herdenking waardig invullen als gemeente met de betrokken organisaties en scholen, bij de verschillende monumenten.’
Tot slot wil Veenstra nog wel een wens uitspreken en tevens een oproep aan de burgers doen. ‘Ik hoop op een grote opkomst op 4 mei bij de Stille Tocht en bij de monumenten op de nieuwe plek bij het Kiryat Onoplein en dat we de volgende dag natuurlijk ook allen plezier beleven aan de vele activiteiten op de nationale feestdag op 5 mei, want vrijheid moet absoluut gevierd worden.”
Tekst Marijke van der Hoek
9.15 uur Start Bicycle show band Crescendo
Vanaf vv Drachten langs Kiryat Onoplein en enkele verzorgingstehuizen in Drachten, daar wordt het Wilhelmus gespeeld.
Bij een Bevrijdingsdag hoort natuurlijk veel vrolijke muziek! Het organisatie comité heeft de wereldberoemde
Bicycle Showband Crescendo naar Drachten weten te halen voor een muzikale opening vanaf 9.00 uur door de straten van Drachten en een show op het Kiryat Onoplein, waar ze om 10.00 uur het Wilhelmus laten klinken voor de opening van Bevrijdingsdag 2025. Kom op tijd, mis dit bijzondere optreden niet!
Gestart als zittend fanfarekorps in 1922 en sinds 1960 marcherend showkorps, werd op 1 april 1973 een briljant idee van twee leden de redding voor Crescendo Opende, door met een muziekinstrument op een fiets de show te stelen en het publiek te vermaken. Dat het geen grap was, werd al snel duidelijk, want het Wielrijderskorps werd in de jaren daarna wereldberoemd. Vooral door deelname aan vele taptoes en het behalen van een belangrijke dagprijs (het paukje) bij het Wereld Muziek Concours Breda in 2005, maar ook door de vele optredens wereldwijd vanaf 2006 naar onder andere Turkije, Japan, Hong Kong, Noorwegen, Ierland, Hongarije en Roemenië.
ROUTE BICYCLE BAND 5 mei 9.15 uur
Gauke Boelensstraat
Kiryat Onoplein
Burgemeester Wuiteweg
Einde weg rotonde en terug op de Burg. Wuiteweg.
Zorgcentrum De Warrenhove Burefen verkeer tegenhouden het Blauwgras De Drift
Zorgcentrum Rispinge De Opgang
Berglaan
Gauke Boelenstraat
Reidingweg
Kiryat Onoplein Gauke Boelensstraat vv Drachten
Met de oprichting van het jeugdkorps zorgt het showkorps tijdig voor nieuwe muzikanten, die later aan kunnen sluiten bij het wielrijderskorps Crescendo.
In 2022 vierde Crescendo het 100-jarig jubileum en werd naar de USA gereisd voor een optreden in Michigan. Het is een bijzondere eer voor Drachten dat het Bicycle Showkorps Crescendo aanwezig is op 5 mei bij de Bevrijdingsdag, mis dit optreden niet en wees op tijd op of rond het Kiryat Onoplein.
28 april t/m 5 mei
D-Day expositie in Museum Drachten afd. HCS (Smelne’s Erfskip)
Albert
op het
vanaf de Burg. Wuiteweg.
16 mei t/m 1 juni
Expositie van schilderijen van Ron Glasbeek over de Roma en Sinticultuur, aangevuld met onder andere foto’s van werken uit het Museum Dr8888 en een woonwagen uit 1938. In de Sluisfabriek, Tussendiepen 6, op vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Heijn
Kiryat Onoplein is op 5 mei de gehele dag bereikbaar
Foto Sieta Stel Fotografie
Programma Bevrijdingsfeest
Kiryat Onoplein: maandag 5 mei 10.00 tot 17.00 uur
Rond
11.00 uur Binnenkomst Bevrijdingsvuur
Rechtreeks vanuit Wageningen door lopers Impala op het Kiryat Onoplein.
De atleten, een groep van ongeveer 11 mannen en vrouwen, leggen in totaal 175 kilometer af. Vooraf wonen ze de 4 mei herdenking bij in Drachten, waarna ze met busjes van Kijlstra taxivervoer en autohopper Hofstee vertrekken naar Wageningen. Daar wordt om middernacht bij Hotel de Wereld het Bevrijdingsvuur ontstoken, een jaarlijks terugkerend en indrukwekkend moment.
Kort daarna beginnen de ‘Impalezen’ aan hun tocht naar Drachten, met de brandende fakkel in de hand.
Naast Douwe Amels, die als pupil begon in Drachten en uitgroeide tot een internationale topatleet is het wel leuk om José van der Veen te noemen. Op haar tiende zette ze haar eerste stappen op de Drachtster atletiekbaan, later werd ze Nederlands kampioen op de 400 meter.
Tegenwoordig ontwerpt ze kleding voor de absolute wereldtop, waaronder sprinter Usain Bolt en polsstokhoogspringer Armand Duplantis. Een legendarische naam uit de clubgeschiedenis is Tollien Schuurman, die
Teamwork
“Van Wageningen naar Drachten is best een afstand”, legt bestuurslid Jolanda van de Graaf uit. “Daarom leggen onze triatleten de eerste helft op de fiets af. In duo’s koersen ze richting Zwolle, waar in de vroege ochtend de fakkel wordt overgedragen aan de lopers. Het laatste deel, een estafette van 5 kilometer per loper, wordt door de atleten per voet afgelegd.
Bij binnenkomst in Drachten worden ze vergezeld door FrameRunners en pupillen van Impala. ”De laatste etappe is vanaf de atletiekbaan via de Eikesingel en de Burgemeester Wuiteweg naar het Kiryat Onoplein. Daar wordt het vredesvuur ontstoken, waarna andere lopers het bevrijdingsvuur ook naar andere dorpen in Smallingerland brengen.”
Over Sportvereniging Impala
Sportvereniging Impala is op 14 december 1963 opgericht als Atletiekvereniging Impala. Inmiddels is de club uitgegroeid tot een bloeiende omnisportvereniging met ongeveer 600 leden. De club biedt vier takken van sport: baanatletiek, loopsport, triatlon en wandelsport. “Of je nu traint voor wedstrijden of recreatief wilt bewegen, bij Impala kan iedereen terecht,” aldus bestuurslid Jolanda van de Graaf. “Impala staat voor sportief voor iedereen!”
in de jaren dertig tot de snelste atleten van de wereld behoorde. Onze atletiekbaan is dan ook naar haar vernoemd.
Vier sporten binnen één vereniging Binnen de atletiektak van Impala krijgen sporters de kans om zich te ontwikkelen in alle disciplines van de baanatletiek, zoals hoogspringen, speerwerpen, horden en verspringen. Inclusiviteit speelt een belangrijke rol binnen de vereniging, met speciale faciliteiten voor FrameRunners en een trainingsuur voor G-atletiek.
Hardlopers kunnen aansluiten bij verschillende loopgroepen, geschikt voor zowel beginners als wedstrijdlopers.
Samen sporten, samen beleven Sportvereniging Impala draait volledig op vrijwilligers. Dankzij de inzet van actieve commissies wordt de clubbinding versterkt met evenementen en sociale activiteiten. Met de deelname aan de Bevrijdingsestafette onderstreept Impala haar rol als sportieve en maatschappelijke vereniging.
Het gezamenlijk brengen van het bevrijdingsvuur symboliseert niet alleen de kracht van sport, maar ook het belang van vrijheid en verbondenheid.
Hang de vlag uit op 5 mei!
Op Bevrijdingsdag vieren we onze vrijheid! Laat op 5 mei de vlag wapperen en sta stil bij het belang van vrijheid voor iedereen.
Samen maken we Nederland rood-wit-blauw! Doe je mee?
Douwe Amels (1991) uit Drachten kan als voorbeeld genoemd worden van een talentvolle atleet die bij AV Impala in de jeugdopleiding startte. Op het onderdeel hoogspringen behaalde hij in 2010 bij de junioren al een indoortitel en sprong boven 2.00 meter, hij werd in dat jaar ook outdoorkampioen bij de jeugd en bewees een talent te zijn. Als senior behaalde hij in 2011 zijn eerste Nederlandse outdoorkampioenschap met 2.13 meter in Apeldoorn. Daarna volgden vele nationale en internationale prijzen als hoogspringer, waarvan de lijst te lang is om hier te noemen.
10.00 uur Demo’s Reddingsbrigade + interactief programma
Reddingsbrigade Drachten is een vereniging die tot doel heeft dat iedereen, met veel plezier, op zijn eigen niveau, het zwemmend redden en varend redden kan leren.
Vrijwilligers van de Reddingsbrigade helpen mee (EHBO) met de organisatie van 5 mei en laten demonstraties zien in de vijver van het Kiryat Onoplein.
Ze verzorgen regelmatig bewakingen en EHBO op of rondom het water.
Verder heeft de Reddingsbrigade Drachten ook een inzeteenheid, deze worden ingezet bij calamiteiten of wanneer er iemand vermist is.
Hiervoor kunnen leden vanaf 16 jaar trainingen volgen. De Reddings-
brigade geeft training op allerlei verschillende niveaus. Dus wanneer je wat ouder bent, of al heel goed kunt zwemmen, hoef je niet bij het laagste niveau te beginnen. Zo blijft het leuk!
Verdere informatie
Natuurlijk is er nog meer te ontdekken over Reddingsbrigade Drachten! De informatiestand staat op het Kiryat Onoplein en vrijwilligers willen graag meer vertellen.
Bijvoorbeeld over bewakingen, de ARBD of over de commissies waar ze aan meewerken.
Voor al deze informatie kun je ook terecht op www.reddingsbrigadedrachten.nl.
Programma Bevrijdingsfeest
3 meter hoge Wensboom en Krijtplein: ‘Wat betekent vrijheid voor jou?’
Lachspiegels op alle 4 hoeken van het plein (bij de grote lichtmasten): "lach je vrijheid tegemoet".
Wij danken de sponsoren die het Bevrijdingsfeest mede mogelijk hebben gemaakt.
10.15 uur Johanna's Mountain Boys
Johanna’s Mountain Boys is een bluegrassband afkomstig uit Friesland en Groningen. De band is ontstaan uit een gezamenlijke liefde voor de uit Amerika afkomstige, akoestische bluegrassmuziek. De leden van de band hebben dan ook een geschiedenis in de Nederlandse bluegrass. Zo stonden Hans Kelderhuis en Laura ter Beek onder andere aan de basis van de band Stringtime die in zijn 10-jarig bestaan veel optredens in binnen- en buitenland heeft gedaan,
Gehele dag
Vier de vrijheid met een unieke Silent Disco
Dans onder de open hemel, kies je eigen muziek en geniet van een feest zonder geluidslimiet. Trek je dansschoenen aan en laat je ritme spreken – vrijheid voelt beter dan ooit! Spring de vrijheid tegemoet op Bevrijdingsdag!
Op de 2 springkussens kunnen de kids eindeloos stuiteren, klimmen en plezier maken. Kom langs en vier deze feestelijke dag met ons!"
maakte Hendrik Luurtsema deel uit van de formatie Close to Home en heeft Johanna van der Veen zo’n 8 jaar in de Stroatklinkers gespeeld.
Johanna’s Mountain Boys is een band die de verscheidenheid van de bluegrass laat zien en horen. De band speelt zowel bluegrass klassiekers, bekende bluegrass instrumentalls en moderne bluegrass. Snelle nummers worden daarbij afgewisseld met langzaam repertoire.
Gehele dag Springkussens
2 Springkussens, opblaasbaar 4 in 1 spel en pijl-en-boog spel tot 16.45 uur onder permanent herkenbaar toezicht.
De 31-jarige zangeres Corina Lascher uit Drachten verzorgt een optreden in haar eigen woonplaats op een van de podia tijdens het Bevrijdingsfeest. Corina heeft haar droom, die ze als kind al had, waargemaakt en werd zangeres, songwriter en is ook stem& mindset coach. Ze zingt rock in een rockband, af en toe jazz voor projecten, maar ook bij soul en pop zingt ze het hoogste lied. Kortom, in alle genres voelt de Drachtster zangeres zich thuis.
12.00 uur
Op 5 mei neemt ze haar gitaar mee en speelt een mix van verschillende genres op een volledig eigen wijze van onder andere The Beatles, Nothing but thieves, Douwe Bob en Bill Withers. Daarnaast zal ze het publiek verrassen met een paar originele liedjes, die ze zelf heeft gecomponeerd.
Op de hoogte blijven van nieuws en het volledige programma van het Bevrijdingsfeest Drachten? KIJK OP WWW.OPENDRACHTEN.NL
Drumschool Drachten laat van zich horen!
Het publiek kan er op Bevrijdingsdag niet omheen, leerlingen van de Drumschool Drachten zullen krachtig van zich laten horen! Of het nu op drums, djembé of percussie is, alles komt aan bod bij de optredens op 5 mei.
De slagwerkdocenten van voorheen
CvK De Meldij, Roel Jan Jongsma en Henri de Boer zijn de oprichters van Drumschool Drachten. Ondertussen is docent Moustapha Seck aangesteld voor de lessen voor djembé en percussie en is het team compleet.
Met hun jarenlange ervaring, passie voor muziek en de focus op persoonlijke ontwikkeling staan ze garant voor een gedegen opleiding waar het plezier van afspat bij Drumschool Drachten.
Of je nou een beginnende drummer
bent of graag naar het conservatorium wilt, bij Drumschool Drachten kun je terecht voor alle lessen op slagwerkgebied zoals drums, concertslagwerk, djembé en percussie. Ook is er de mogelijkheid om in een slagwerkgroep te spelen. Daarnaast wordt ook door leerlingen opgetreden tijdens evenementen als Simmerdeis en De Lawei Presenteert en verzorgen ze verrassende workshops voor scholen en bedrijven. En zijn ze deze keer ook present op 5 mei in Drachten.
Alle activiteiten op het Kiryat Onoplein zijn GRATIS!
Voor informatie en/of een gratis proefles stuur een bericht naar contact@drumschooldrachten.nl.
11.15 uur Corina Lascher
Kiryat Onoplein: maandag 5 mei
Keep them Rolling vanaf 12.00 uur start de route door Drachten!
Ongeveer dertig voertuigen variërend van legertrucks tot motoren, en alles er tussenin, die na 80 jaar nog in goede staat verkeerd, zijn te bewonderen op 5 mei als de stoet ook door Drachten rijdt!
Het zal een indrukwekkend geheel zijn met vanzelfsprekend iedereen op en in de wagens gekleed in de 19401945 periode.
Het blijft nog even spannend of de 100-jarige veteraan Jim Parks met zijn familie vanuit Canada overkomt om aanwezig te zijn en ook mee zal rijden met de voertuigen die door Drachten rijden. “Jammer genoeg ging het 75jarige bevrijdingsfeest niet door in 2020, want voor Jim Parks is 5 jaar natuurlijk een groot verschil en zou hij ook aanwezig zijn, maar zoals het nu lijkt kan hij erbij zijn”, vertelt Richard Graaf
Route 5 mei
12.00 uur start
Start op De Lange West
Vogelzang
Torenstraat
De Drift
Rispinge
De Drift
Burg.Wuiteweg
Rotonde rond
Burg.Wuiteweg
Service flat
Nei Bertilla / Sunenz
Burg Wuiteweg
Beetsterzwaag
De stoet stopt niet, maar rijdt langzaam door deze straten.
van de groep Bloody Bucket, die de route Zuid zal rijden, twee andere groepen rijden de Noord en Oost route door Friesland. “Wij moeten om 16.30 uur allemaal in Leeuwarden terug zijn om daar aan te sluiten bij het Bevrijdingsfestival.”
15.00 uur oplaten vredesduiven
Begroet ze met enthousiasme, net als op de Bevrijdingsdag in 1945!
Op de hoogte blijven van nieuws en het volledige programma van het Bevrijdingsfeest Drachten?
10.00 tot 17.00 uur
12.00 uur Swingen met Bigband Drachten & Sugarspin!
Sugarspin met de energie van Lindy Hop Sugarspin is dé dansvereniging uit Groningen die zich richt op Lindy Hop, een vrolijke en dynamische swingdans uit de jaren ’20 en ’30. Met hun sprankelende moves, strakke choreografieën en aanstekelijke enthousiasme brengen zij een extra dimensie aan ons optreden. Hun dansstijl ademt de sfeer van de
bevrijdingsjaren en laat perfect zien hoe muziek en beweging mensen samenbrengen. Of je nu een ervaren danser bent of gewoon zin hebt om te bewegen. Sugarspin nodigt iedereen uit om mee te doen en de vrijheid te vieren! Kom kijken, luisteren én dansen – en beleef samen met Big Band Drachten en Suparspin een onvergetelijk Bevrijdingsfeest vol energie en verbinding!
Bigband Drachten en de fantastische dansers van Sugarspin uit Groningen brengen samen een swingend optreden op het Kiryat Onoplein in Drachten. Bereid je voor op een
Workshop Sieraden en Vrijheidspennen
Sussssiesieraden met een dooropende workshop om je eigen vrijheidspen te maken. De zusjes Marije (9) en Jildou (8) laten zien hoe dat kan! De deelname is gratis.
spektakel vol energie, ritme en beweging, waarbij stilstaan simpelweg geen optie is, dus de dansschoenen kunnen gerust aan naar het Bevrijdingsfeest.
Wij werken op afspraak dus geen wachttijden.
Als versterking van ons team zijn wij op zoek naar een
HAARSTYLIST M/V
VOOR 12/24 U PER WEEK
Zin in een nieuwe baan in een fijne werkomgeving? Stuur dan je CV en motivatie naar marije_kok@live.nl
al 35 jaar ervaring
Ruime parkeergelegenheid aanwezig.
Stationsweg 231, Drachten, 0512-540406 ook online boeken via www.hemenhaarsalon.nl
* Kozijnen, ramen en deuren
* Schuifpuien
* Deurpanelen, sierbeslag en luifels
* Kozijnen, ramen en deuren
Op zoek naar een basisschool in Drachten?
Wij zijn een basisschool voor christelijke ouders, die vanuit geloof en vertrouwen hun kinderen laten leren.
De organisatie van het Bevrijdingsfeest is verheugd met de komst van Piter Wilkens naar Drachten. De alom geliefde Friese troubadour, die ook graag contact zoekt met het publiek tijdens zijn optredens.
Piter heeft al meer dan tien solo-albums op zijn naam staan en in 2021 kwam ‘De laitsjende Feniks’ uit. Een ouderwetse vinyl plaat met twaalf nieuwe liedjes van zijn hand. Piter trad meerdere malen in het buitenland op met zijn eigen Friestalige repertoire. Op festivals en met tournees in o. a. Amerika, Scandinavië, Ierland, Oostenrijk, Polen, Duitsland, België en Litouwen.
Piter deed mee aan het project Leonard Cohen in het Fries, zong in een aantal Elvis shows en speelde in diverse theatervoorstellingen waaronder SimmerTime, met Rients Gratama en De Kast. Momenteel toert hij met collega’s Marcel Smit en Gurbe Douwstra door Friesland met het programma Frisicana.
Piter wordt toch vooral gewaardeerd vanwege zijn eigen liedjes. Knoopkes, It paad werom, Dûnsje mei dy, Dykskiep, De bearenburch is myn sjirurch en Oeral thús, om een aantal te noemen, zijn klassiekers in het genre.
Die zullen op het Bevrijdingsfeest ook vast niet ontbreken!
16.00 uur Duo Tangarine
tot 17.00 uur
Alle activiteiten op het Kiryat Onoplein zijn GRATIS!
Al jaren veroveren Arnout en Sander de harten van hun publiek met hun harmonieuze samenzang. Met hun deelname aan het programma ‘Beste Zangers’, worden ze omarmd door een nog groter publiek. Daarom kondigt Tangarine hun nieuwe tour aan: “Twice the Fun, Half the Weight.” De unieke twinsound die Tangarine’s muziek en optredens kenmerkt, is ongeëvenaard in Nederland. Met hun broederlijke eenheid als basis brengen ze een avond waarbij ze zowel hun geliefde klassiekers als nieuwe songs spelen –zoals we van de altijd productieve broers gewend zijn.
Tangarine’s muzikaliteit wordt gekenmerkt door hun verwantschap; liedjes hoeven niet afgeteld te worden, en hun broederlijke rivaliteit leidt soms tot humoristische momenten.
Oude liedjes, nieuwe liedjes, en geleende liedjes, ja, ook dat laatste zal in Drachten te horen zijn. De songs uit ‘Beste Zangers’ zullen natuurlijk niet ontbreken. Het belooft een optreden vol broederlijke creativiteit en muzikale verrassingen te worden, daar wil je bij zijn! En het wordt natuurlijk ‘Twice the Fun’ als je je broer, zus, of een andere bro meeneemt!
“Op weg naar het bevrijdingsfeest zag het Joodse jongetje zijn vader weer”
Wieke de Haan (93) ging naar school aan de Houtlaan in Drachten tijdens de oorlogsjaren. Haar grootouders wonen op hun boerderij aan de Zuiderheide en Wieke, als enig kind, met haar ouders in het andere woondeel achter de boerderij. “Mijn pake en beppe woonden op Zuiderheide nr. 12 en wij op nr. 13.”
Wieke haar moeder stuurt haar dochtertje regelmatig naar de buren, Joukje Zandberg en Gerrit Postma. ‘Mem zei, Wieke je kunt zo mooi zingen en dat wil buurvrouw wel even horen en dat deed ik dan.” Ook vraagt buurvrouw om haar schoolspullen die ze niet meer gebruikt bij haar te brengen. “In die tijd stelde je als meisje van 12 jaar geen vragen en deed het gewoon.”
Geheimhouding
Wieke werd wel geïnstrueerd om op school nooit over thuis te vertellen, het was bekend dat er drie kinderen op haar school zaten met ouders die met de Duitsers sympathiseerden. ‘Die hingen de NSB vlag zelfs voor het raam, ongelofelijk eigenlijk.”
Achter de werkelijke reden dat ze de versjes zong en schoolspullen bracht, komt ze pas op de Bevrijdingsdag. “We zagen al enkele dagen rijen lang met Duitse soldaten afgevoerd worden en begrepen dat de bevrijding nabij was. Op Bevrijdingsdag was er op school ook feest en daar wilde ik heel graag bij zijn als meisje van 13 jaar. We kregen een oranje sjerp en die had ik al om. Toen moest ik beslist van mijn moeder eerst weer langs buurvrouw. En daar stond
ineens een jongetje met zwart, mooi golvend haar in de kamer. ‘Dit is Max’, zei buurvrouw tegen Wieke.
Verstopt in de kast of bij de hooiberg
Max zat in de kast verstopt als Wieke langs kwam, daar kon hij haar horen zingen. Hij werd ook achter bij de hooiberg van de boerderij van de buren verstopt als ze het niet vertrouwden of als er bezoek kwam. ‘Later heb ik daar nog wel aan gedacht, dat zo’n jongetje daar alleen in de kast zat…”
Wieke neemt de Joodse jongen mee naar het schoolfeest, maar ze zijn nog maar net onderweg als er een grote tank stopt en een man zegt hen in te stappen, maar eerst weigert Wieke dat en beschermt Max. “Maar toen bleek dat de vader van Max ook op de tank zat, die was net van zijn onderduikersplek gehaald en op weg om zijn zoon weer te ontmoeten.”
De mannen hijsen Max en Wieke beiden op de tank en rijden naar de Zuiderheide. ‘Enorme vreugde natuurlijk en het is een mooi moment om nooit te vergeten. Maar het schoolfeest heb ik helaas gemist’, lacht Wieke de Haan.
Ze hebben de Joodse familie niet weer gezien, maar hoorden dat de moeder van Max niet terugkeerde uit het concentratiekamp. Wieke haar behulpzaamheid zit in de genen en heeft ze samen met haar man Imke Post (95) altijd behouden. ‘Je hoort mensen te helpen die in nood zijn en dat doen we zoveel mogelijk tot op de dag van vandaag.’
Tekst en foto Marijke van der Hoek
Foto Niels Westra
Foto Nienke de Groot
Programma Bevrijdingsfeest
Vanaf 10.00 uur
Oranjekoek voor de zorgcentra door Stichting Veteranen Comité
De Stichting Veteranen Comité Drachten zet zich in voor het behoud en de erkenning van de verhalen en ervaringen van veteranen. Door middel van verschillende activiteiten brengt de stichting jong en oud samen om stil te staan bij de waarde van vrijheid en de offers die daarvoor zijn gebracht. Een belangrijk doel is het verbinden van de gemeenschap met veteranen, zodat de geschiedenis levend blijft en toekomstige generaties deze blijven waarderen.
De Oranjekoekenrit, een symbolisch gebaar van dank en verbondenheid Een bijzonder onderdeel van de bevrijdingsdag is de Oranjekoekenrit, waarin veteranen, gekleed in authentieke uniformen en in historische voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog, een ronde maken langs verschillende verzorgingstehuizen in de gemeente en de generatie die de oorlog nog van dichtbij heeft
meegemaakt verrassen met oranjekoek, als teken van dankbaarheid en verbondenheid.
Vrijheidslunch:
Samen aan tafel voor verbinding
Dit is de gedachte achter de organisatie van een vrijheidslunch, die op 5 mei op heel veel lokaties in Nederland plaatsvindt. Ook in Drachten.
Het Veteranencomité heeft hiervoor het initiatief genomen.
Samen met het organisatiecomité “80 jaar Vrijheid” worden maatschappelijke organisaties uit de hele gemeente gevraagd namen van vrijwilligers aan te dragen, die het verdienen dat zij op deze dag in deze vorm in het zonnetje worden gezet. De bedoeling van deze lunch is dat samen de vrijheid wordt gevierd, herinneringen en verhalen worden gedeeld en men gezamenlijk met elkaar in verbinding komt onder het genot van een heerlijke lunch.
Tussen 10 en 11 uur bezorgen de Veteranen in een oud militair voertuig en leger uniform oranjekoek bij verzorgingstehuizen in de gemeente
Smallingerland:
Rispinge rond 10:05 uur
Warrenhove rond 10:25 uur
Hof van drachten rond 10:35 uur (in voormalige servotel)
De Wiken rond 10:50 uur
De Veteranen bezoeken daarna, i.s.m. theatergroep van het Drachtster Lyceum de deelnemende dorpen:
14:20 uur i.s.m. Drachtstercompagnie en brassband Hallelujah
14:50 uur aankomst Rottevalle
15:45 uur aankomst De Tike
16:15 uur aankomst Oudega
16:50 uur aankomst De Wilgen/Smalle Ee/Buitenstvallaat.
14.00 uur Sportpark De Peppel (vv Drachten) Spectaculaire Parachutistenshow
Maar liefst 15 parachutisten komen, in drie groepen van 5 springers, vanaf een hoogte van ruim 1.500 meter naar beneden en landen vlak voor uw voeten op Sportpark De Peppel op 5 mei rond de klok van 14.00 uur. Ga dus op tijd naar vv Drachten en aanschouw de kleurige parachutes van de ervaren parachutisten van Skydive Hoogeveen. Na de landing mag u het landingsveld op lopen en kunt u kijken hoe de
springers zelf hun parachutes vouwen voor de volgende sprong en stel hen gerust de vragen die u altijd al had willen stellen.
Want dat er durf en lef nodig is om een sprong uit te voeren en precies op de middenstip van het voetbalveld te landen is een zekerheid.
*Deze activiteit gaat niet door bij slechte weersomstandigheden.
Maak je eigen graffiti kunstwerk!
Doorlopende graffity work-shop
Marcart
Schuilt er een echte graffiti kunstenaar in je? Dan is dit je kans om daar achter te komen. Maak je eigen graffiti kunstwerk onder leiding van ervaren graffiti kunstenaars! Met speciale graffiti spuitbussen kan er door iedereen vanaf 6 jaar op een bord van ca. 60 x 80 cm graffiti worden gespoten. Het gemaakte kunstwerk mag tevens mee naar huis worden genomen! Houd rekening mee dat
kleren vies kunnen worden, trek bij voorkeur oude kleren aan. Eventueel is op locatie een schort of overall beschikbaar.
Foto Hans Ypma
Foto Rob Oeverhaus
Alle activiteiten op het Kiryat Onoplein zijn GRATIS!
Waargebeurde verhalen langs Betinkingsrûte WOII
“Het bijzondere van deze route is dat je echt op de plek staat waar iets gebeurd is in WOII. Dat wordt op een informatiepaneel uitgelegd met tekst en foto’s en een QR code”, legt Geke Kooistra uit. Samen met Froukje Wesseling is ze lid van de Historische Kring De Tike, door hen de werkgroep Betinkingsrûte WOII samengesteld, met vertegenwoordigers uit andere naastgelegen dorpen, waar ook een waargebeurd verhaal uit WOII te vertellen is.
“De route is in de vorm van een acht en je kunt starten waar je wilt. De volledige route is zo’n 50 kilometer lang, maar je kunt het in eventueel in delen fietsen, rijden of wandelen. Het enige dorp dat niet meer binnen Smallingerland ligt is Earnewald, maar dat was voorheen wel zo. Er is besloten ook daar een paneel neer te zetten en het is een mooie plek om te starten”, verklapt Geke.
De 80-jarige bevrijding werd aangegrepen om deze lokale verhalen weer naar boven te halen, de foto’s erbij te zoeken en bekend te maken op welke plekken bijzondere gebeurtenissen zijn geweest. De werkgroep ziet ook het belang om de interesse van de jongeren te trekken en op termijn misschien ook door middel van de route de scholen te informeren dat dit een manier kan zijn om de geschiedenis te vertellen op de plekken waar het echt gebeurd is. Er kan ook een uitbreiding plaatsvinden van de route, zodat die misschien door heel de provincie uitgezet kan worden. “Maar dat is voor de toekomst, deze route is al heel bijzonder”, vinden de beide initiatiefnemers uit De Tike.
Neergestorte vliegtuigen en een Duitse overval
De verhalen langs de route van de Smallingerlandse dorpen en Earnewald gaan van neergestorte vliegtuigen tot de stroffelstienen van Joodse families, maar ook de Duitse overval op de boerderij De Oerwinning in Opeinde, waar het verzet zich schuil hield.
Het is deze weken nog ‘smoardrok’ om de deadline van 5 mei 2025 te halen als de opening van de Betinkingsrute WOII wordt geopend op De Tike, tijdens het bevrijdingsprogramma van het dorp met tal van verrassingen. Er moeten nog enkele informatiepanelen geplaatst worden, maar ze gaan dat zeker redden, aldus Geke Kooistra.
Naast Geke Kooistra en Froukje Wesseling bestaat de werkgroep uit Laurens Reitsma uit Opeinde, Tseard Jager uit Drachtstercompagnie, Piet Modderman uit Drachten, Aly de Boer en Durk Veenstra uit Rottevalle en Arjen Bosgraaf uit Oudega (Sm).
Tekst Marijke van der Hoek
Een foto van de Familie Kloosterman bij de Kloostermanpleats Earnewald, samen met onderduikers en in het midden verzetsvrouw Tiny Mulder. Dit was voor haar een van de vaste adressen waar ze terecht kon voor onderdak voor haar "beschermelingen".
Op deze plek hebben veel mensen een veilige schuilplaats gevonden, maar heeft zich ook veel afgespeeld tijdens de oorlogsjaren.
Betinkingsrûte WOII
Smallingerland
Eernewoude
Kloostermanpleats
Feantersdyk 14
Oudega
Hoeve Zorg en Genot
De Geasten 8
Oudega
Toen: pleats Gerrit en Aaltsje Wolwarren 16
Nijega
Huis Familie de jong
De Wierren
De Tike
Weiland (Walter Wince)
Master Iniawei
De Tike
Eilandje De Leyen Doktersheide
Opeinde
Sack Time Sally, Commissieweg 52
Boerderij ‘de Oerwinning” Legauke 11 fia de Hoarnen
Rottefalle
Vliegtuigcrash Swartfean
Rottefalle
MFC it Werflân
Master Kuiperswei 1
Drachtstercompagnie
De Vrijheidsboom
Centrum
5 mei in de dorpen van Smallingerland
Verschillende dorpsbelangen of historische verenigingen hebben dit jaar een lokaal programma. Het bevrijdingsvuur wordt ook aan deze dorpen aangeboden, de tijden kunnen iets verschillen en ook programma onderdelen kunnen wijzigen ivm bijvoorbeeld weersomstandigheden.
Drachtstercompagnie Ontvangst in (nog in te vullen) met koffie/thee/fris en oranjekoek!
Brassband Hallelujah is aanwezig voor de vrolijke noot bij de verwachte aankomst van de lopers met het Bevrijdingsvuur rond 12.00-12.15 uur
De klokken bij de naastgelegen oorlogsgraven luiden tussen 12.0012.15 uur.
De Wilgen, Smalle Ee en Buitenstvallaat
Het plaatselijk belang ontvangt het Bevrijdingsvuur rond 11.30 bij de Watersportvereniging.
De beleeftocht op de fiets start om 15.00 uur! De route gaat van de Watersportvereniging langs Smalle Ee, Buitenstvallaat, de werf van Haico van der Werff, Oude Wilgen (voormalige school), Kloosterheuvel, Dr. Heawei, De Koningslinde, Sluisje Smalle Ee, Dorpstuin en Jeu de Boulesbaan. Bij elke locatie is een verhalenverteller, die vertelt over onderduikers, smokkelen met een praam, een ondergedoken Jodin enz. Om 16.30 uur is de terugkomst en vertelt Geartsje de Vries een verhaal over vrijheid. Om 16.50 komen veteranen met oud militair voertuig voertuig voor de afsluiting.
Rottefalle
Het Muldersplein wordt Vrijheidsplein en is tussen 11.00-14.00 uur een vrijmarkt met veel muziek, workshops en de horeca is geopend. Brassband De Bazuin begeleidt de binnenkomst van het Bevrijdingsvuur.
De Tike
Om 8.00 uur start een ontbijt voor de inwoners van De Tike in het dorpshuis
Om 10.00 uur de opening van de Betinkingsrûte op de Master Iniawei (zie artikel hiernaast) 11.15 uur koffiedrinken in of bij het dorpshuis De Tike.
Het Bevrijdingsvuur wordt verwacht rond 12.30 uur-12.45 uur. Muzikale begeleiding van brassband Soli Deo Gloria.
Aldegea
Tussen 11.00 en 13.00 uur geven beide muziekverenigingen Looft den Heer en Apollo Foarut een concert met toepasselijke muziek.
De Oranjevereniging deelt samen met de KKA bevrijdingssoep uit aan de bezoekers. Het programma is ook te vinden op de facebookpagina van Aldegea.
Ook het Bevrijdingsvuur wordt naar Oudega gebracht door Impala.
Van andere dorpen in Smallingerland is het 5 mei programma niet bekend gemaakt bij de redactie.
Wanneer vlaggen we?
Wanneer Waarom Hoe
31 januari (1 februari)
27 april (26 april): Koningsdag
4 mei
5 mei
17 mei (18 mei)
Verjaardag prinses Beatrix (BV) Vlag met oranje wimpel
Verjaardag koning Willem-Alexander (UV) Vlag met oranje wimpel
Dodenherdenking (UV) Vlag halfstok van 18:00 uur tot zonsondergang (ca.21:00)
Bevrijdingsdag (UV) Vlag
Verjaardag koningin Máxima (BV) Vlag met oranje wimpel
*Als de dagen op een zondag of christelijke feestdag vallen, geldt de datum tussen de haakjes.
Programma Bevrijdingsfeest in de zorgcentra op maandag 5 mei
De Piipegaeltsje Sjongers Zorgcentrum De Wiken Duo De Wâldmantsjes in Hof van Drachten
De Piipegaeltsje Sjongers vierden vorig jaar hun 30-jarig jubileum. Ze brengen hun shanty’s en zeemansliederen ten gehore op festivals, dorpsfeesten, jubilea, Sails in verzorgingshuizen en bij watersportactiviteiten. Het koor van de Piipegaeltsje Sjongers bestaat uit ongeveer 18 zangers en ze worden begeleid door drie trekharmonicamuzikanten. Er zijn inmiddels 3 cd’s uitgebracht.
Het repertoire bestaat voornamelijk uit shanty’s, zoals ze aan boord werden
gezongen, daarnaast Ierse, Friese en Nederlands liederen over het water en het zeemansleven en folksongs. Het shantykoor krijgt uitnodigingen vanuit heel Nederland en voor optredens in het buitenland o.a. uit Duitsland, Denemarken en Ierland. Het 10-jarig bestaan van het koor werd gevierd met het opvoeren van de revue Rip van Winkel, waarin niet alleen gezongen, maar ook geacteerd werd door de zangers van het koor met een aantal gastrollen van de partners en kinderen.
Voortvarende Vrouwen in De Warrenhove
Het visvrouwenkoor uit Rottevalle en wijde omgeving kreeg de bijpassende naam Voortvarende vrouwen en bestaat uit 16 zingende dames met Stieneke en Els op de trekharmonica. Vanaf 2004 staan ze jaarlijks op het podium tijdens de Rottefalster Sjong & Muzykjûn en sinds de succesvolle waterdag in juni 2013, tijdens de feestelijke viering van het 200-jarig bestaan van de Compagnons der Rottevalster Vallaten, treden de dames ook op bij feestjes, festivals, zorgcentra, jubilea en bij nautische evenementen.
Ook optredens in het Duitse Leer staan inmiddels op de lijst van optredens.
Buitenoptredens zijn altijd in het zeevrouwentenue. Maar bij andere optredens wordt de kledingstijl ook aangepast aan het repertoire dat zeer gevarieerd is geworden in de loop van het bestaan van dit visvrouwenkoor. In de maanden november en december zingen ze tijdens optredens een eigen thema namelijk Winterwille, met een knipoog naar de kerst met de kleding in Dickensstijl.
Kees Schriemer en Henk Bloemsma vormen het muzikale duo de Wâldmantsjes. Beide muzikanten zijn hun hele leven al actief in de muziek. Henk speelt al jaren als ‘accordeonist Hendrik Blom’ op allerlei feesten en partijen. Daarnaast doet hij de leadzang bij de Fryske rock-blues band De Rolbregster Brûs Band. Kees is lang actief geweest in de bluegrass en country muziek in verschillende formaties. Verder zong hij jarenlang in folkkoor It Waldfolk en tegenwoordig in het mannenkoor de Westerlauwers in Surhuisterveen. Tegenwoordig legt hij zich vooral toe op het gebied van
muziek en dementie en is wekelijks actief in It Suyderhuys in Surhuisterveen. Beide artiesten speelden maar liefst 25 jaar in de Ierse folk band Hawar. Het Ierse repertoire is hen met de paplepel ingegoten net zoals trouwens de vele Friese en Groningse en Nederlandstalige liedjes.
Op 5 mei gaan ze als duo met gitaar en accordeon en tweestemmige zang het welbekende repertoire van de periode tijdens en vlak na de oorlogsjaren zoals Tetman de Vries, Sambrinco’s en Ritske Numan ten gehore brengen in woonzorglocatie Hof van Drachten. En natuurlijk nog meer herkenbare liedjes van weleer.
De Brêgesjongers in Rispinge
Het in 1997 opgerichte shantykoor De Brêgesjongers uit Opeinde behoort zo langzamerhand tot het neusje van de zalm in de noordelijke shantywereld. Het koor bestaat uit 30 leden en is dan een ook graag geziene gast bij de diverse shantyfestivals, dorpsfeesten en andere evenementen en festiviteiten.
En op 5 mei wordt een optreden verzorgd voor de bewoners van zorgcentrum Rispinge. De muzikale begeleiding van het shantykoor bestaat uit 1 accordeon, 4 trekzakken, drums, basgitaar en gitaar.
Een bastuba en een fluit behoren eveneens tot de muzikale begeleiding. Het repertoire varieert van shanty’s tot folksongs, maar ook liedjes uit het Frysk Lieteboek en het populaire genre draaien ze de hand niet om. Door die flexibiliteit wordt overal op ingehaakt bij de optredens. Het ‘zeemanspakkie’ wordt ook wel verruild voor een boerenkiel als de gelegenheid zich voordoet. Van elk optreden wordt een passende en aansprekende mix voor het publiek gemaakt en dat zullen de bewoners van zorgcentrum Rispinge op 5 mei ook vast meemaken.
Bevrijdingsfeest maandag 5 mei 2025
Bevrijdingsconcert in Sluisfabriek
20.00 uur Sluisfabriek Bevrijdingsconcert
Gloria Deo ism CMV Crescendo
Concertkoor Gloria Deo is opgericht na de bevrijding in 1945 en bestaat dit jaar al 80 jaar, In combinatie met de 80jarige bevrijding viert het koor dus ook hun eigen jubileum en doet dat samen met Christelijke Muziekvereniging Crescendo uit Drachten met de uitvoering van de indrukwekkende mis
The Armed Man: A Mass for Peace van Karl Jenkins.
The Armed Man: A Mass for Peace is een moderne compositie voor koor, orkest en solisten uit 1999. Karl Jenkins gebruikte het bekende Franse volkslied (soldatenlied) L’homme armé uit de 15e eeuw als thema in deze mis. Naast fragmenten uit de katholieke mis, bevat het stuk delen uit een islamitisch gebed, woorden uit het Hindoeïsme en gedichten die betrekking hebben op de Vietnamoorlog en het bombardement van Hiroshima.
Over Gloria Deo
Gloria Deo zingt hoofdzakelijk klassieke werken zoals het Weihnachtsoratorium, de Matthäus- en de Johannes Passion van Bach en de Messiah. Het koor bestaat momenteel uit ongeveer 85 leden. Gloria Deo wil een koor zijn met kwaliteit en daarom wordt veel aandacht besteed aan stemvorming. Van de leden wordt dan ook gevraagd om thuis te oefenen. Bij de repetities
heerst een ontspannen sfeer, er wordt veel gelachen en de pauze is gezellig. Bij de concerten wordt vaak gebruik gemaakt van professionele solisten en een orkest.
CMV Crescendo Drachten is een muziekvereniging die bestaat uit 3 volwaardige harmonieorkesten (A, B en C) die zowel gezamenlijk als afzonderlijk concerten en optredens verzorgen.
Het motto van de vereniging is om samen muziek te maken op een uitdagend niveau waarbij plezier erg belangrijk is. De vereniging heeft op dit moment ongeveer 100 leden en viert in 2026 haar 110-jarig jubileum.
Crescendo kijkt uit naar de unieke samenwerking met Gloria Deo door met 150 muzikanten en koorleden 'The Armed man' uit te voeren. De viering van 80 jaar bevrijding is ook voor de leden van Crescendo een bijzonder moment, het voelt als een eer om op deze wijze hier een bijdrage aan te mogen leveren.
Locatie: Sluitsfabriek, Tussendiepen 6, Drachten
Kaarten: 25 euro, kinderen t/m 16 jaar 10 euro
Informatie over kaartverkoop op www.gloriadeo.nl
Uitgave Gemeente Smallingerland Advertenties Dé Media Uitgevers BV | Stationsweg 21 | Drachten Opmaak/DTP Klaver Reclame Producties, Drachten
Gastheer Voetbalvereniging Drachten voor deelnemers 5 mei
Sportpark De Peppel aan de Gauke Boelensstraat is 5 mei geopend voor deelnemers, zoals de parachutistenshow, maar ook voor andere deelnemers die aan de activiteiten deelnemen. De Bicycle Band zal daar starten en eindigen en andere deelnemers kunnen parkeren en omkleden. En het publiek is natuurlijk van harte welkom!
Grote groei aantal leden De voetbalvereniging maakt de laatste jaren een geweldige groei door qua sponsoren en vooral ledenaantal, het aantal spelende leden is gestegen naar rond 650. Met maar liefst 175 vrijwilligers is scheidend voorzitter Durk Meijer bijzonder blij. Meijer werd in de ledenvergadering benoemd tot ere-voorzitter van vv Drachten voor zijn jarenlange en tomeloze inzet voor de club. “We zijn op zoek naar vervanging van een aantal
bestuursleden en misschien moet de structuur van bestuurstaken ook wel anders, want wie vind je nog die zoveel tijd heeft voor een verenigingsfunctie”, aldus Meijer, die nog wel formeel de taken van voorzitter op zich neemt.
Van zondag naar zaterdag competitie
Een grote verandering in de historie van de club werd vorig seizoen doorgevoerd toen de van oorsprong zondagsvereniging op zaterdag alle wedstrijden ging spelen en er op zondag geen activiteit meer is op Sportpark De Peppel.
Ook de trainingen moeten daardoor anders verdeeld worden en dat belast ook meer de beschikbare velden. De vereniging is in gesprek met de gemeente over uitbreiding van (trainings)velden.
Redactie Tekstproducties Marijke van der Hoek I vanderhoekmarijke@gmail.
