Zone c 201306 issuu

KOEN DE

GRAEVE

“De aanpak van de vuist”

“De wereld is tegelijk paradijs en beerput”

LANKMOED

regionaal cultuurmagazine Berlare - Buggenhout - Dendermonde - Lebbeke - wetteren - www.zone-c.be

Interieur • kantoor • winkel • tuin Vrijblijvend lichtadvies aan huis Plaatsing zonder meerprijs Topmerken aan voordelige voorwaarden Guy Van Renterghem

© Terzani 2005

www.lichtplan.be

H E T J U I S T E L I C H T O P D E J U I S T E P L A AT S

Sint-Gillislaan 131 - 9200 Dendermonde - Tel: 052/21.29.71 Gsm: 0475/29.35.13 - Fax: 052/22.35.54 - lichtplan@telenet.be Alle dagen van 10 uur tot 12 uur en van 13 uur 30 tot 18 uur 30 • Vrijdag tot 20 uur • Gesloten op zondag en maandag

H

editoriaal

Hip volk

Bij ons in de familie was het mijn bobonne die volksliedjes kende, de volksverhalen van weleer.

Als kind vond ik die fantastisch, maar eenmaal de lagere school achter de rug was, had ‘volks’ toch vooral een negatieve, bestofte bijklank.

Er was een tijd dat Cultuur met een grote C moest geschreven worden, dat de dingen ingewikkeld moesten zijn als we ze wilden appreciëren, en dat Kunst en Cultuur een manier was om jezelf te verheffen boven de anderen. Boven het volkse.

‘The times they are a changing’, zong Bob Dylan – een van de favoriete muzikanten van onze vriend van de maand – in 1964, en een halve eeuw later is dat niet anders. Wie had ooit gedacht dat zelf kleren maken een maatschappelijk aanvaarde bezigheid zou zijn voor hippe twintigers?

Dat zelf je groenten kweken om nadien in grootmoeders gietijzeren kookpot eigenhandig soep te maken iets was om over op te scheppen in trendy bars? Dat eenvoud het nieuwe toverwoord is? Dat een rockmuzikant overgaat tot het verzamelen van Antwerpse volksliedjes en daarmee bijna meer succes heeft dan met al wat hij daarvoor gedaan had?

Ons bobonne zou daar enorm content mee geweest zijn.

Timothy Vermeir Hoofdredacteur Zone C

In dit nummer 04

Regisseur Raven Ruell over ‘De eenzaamheid van de egel’

11

Lieve Katinka Polderman is ook cynisch en grof

08 17

18

32 36

38

44

Met ‘De Idioot’ brengt Lazarus een goed verhaal voor een goede avond De keuze van Zone C: ‘Trojaanse Helden’

Lankmoed: schoonheid, pijn, geluk, hoop en geduld in een notendop Axl Peleman is terug, met nog meer volksliekes

Volksverhalen van ver weg, streekproducten van onder de kerktoren Een aperitiefje met Nic Balthazar, geserveerd op duurzame wijze Ann Nelissen, actrice én moeder

3

© Kurt Van der Elst

de eenzaamheid van de egel LOD EN OXALYS Tekst: Wannes Gyselinck en Ingrid Verdonck

Het Gentse kunstenaarshuis LOD heeft een mooie staat van dienst op vlak van opera en muziektheatervoorstellingen. In samenwerking met een keur aan artiesten leverde LOD de voorbije twintig jaar baanbrekend artistiek werk af. Met ‘De Eenzaamheid van de Egel’ creëert LOD, na ‘Twee oude vrouwtjes’, opnieuw een voorstelling gebaseerd op het fascinerende werk van Toon Tellegen.

H

et is meteen ook een blij weerzien met componist Dick Van der Harst binnen het theater. Alweer een hele tijd terug verraste Van der Harst, samen met wijlen Eric De Volder, met succesproducties als Diep in het bos en Achter ’t eten. Zijn naam blijft ook verbonden aan de twee muzikale suites die hij maakte onder de naam ‘Het huis der verborgen muziekjes’, waarvoor hij, net als in De Eenzaamheid van de Egel, met Oxalys samenwerkte. Het ensemble Oxalys is ondertussen reeds twee decennia lang een gevestigde waarde op de klassieke podia.

Voeg bij deze synergie van LOD, Dick Van der Harst en Oxalys, nog de meesterlijke regie van Raven Ruell (KVS, Bronks) en deze muziekthea-

tervoorstelling belooft alle goeds, voor jong (8+) en oud. “Mijn eerste echte muziektheatervoorstelling”, steekt Raven Ruell enthousiast van wal aan de vooravond van de première. “Ik heb meteen ‘Ja!’ gezegd na het lezen van de eerste vijf zinnen van Tellegens tekst.”

Op een ochtend schreef de egel met grote letters op zijn deur: DE EGEL Dan weten ze dat ik hier woon, dacht hij.

Hij liep een eindje achteruit en bekeek zijn deur.

Een tijdlang bleef hij staan en dacht na.

Toen knikte hij, liep terug naar de deur en schreef onder zijn naam, iets naar rechts, en iets kleiner: EENZAAM.

Ode aan de traagheid “De Eenzaamheid van de Egel is wellicht een iets minder bekend en minder vrolijk verhaal van Toon Tellegen”, gaat hij verder, “al zijn al zijn verhalen altijd toch wel een beetje droefgeestig en tragikomisch. De titel De Eenzaamheid van de Egel is sowieso prachtig en maakt het thema meteen duidelijk.”

“Die figuur krijgt misschien af en toe bezoek van een taarten vretende beer” “De meeste personages/dieren bij Toon Tellegen zijn vaak chronisch depressief of ze hebben er toch alle schijn van. Het verhaal is ook een ode aan de traagheid, dat vind ik er mooi aan.

Niets gaat echt goed vooruit, alles stokt, hakkelt, hikt, of blijft steken. En zeker die eenzame egel is een figuur die er helemaal niet bij hoort, die verliest zichzelf langzaam in zijn eenzaamheid.

Maar het is tegelijk zijn bewuste keuze: ik ben eenzaam en ik ben er trots op. Hij lijkt te zeggen: ‘Blijf af van mijn eenzaamheid’.”

Het verhaal van De eenzaamheid van de egel toont weinig evolutie, maar is eerder een soort sfeerschepping. Het is een lang gedicht eerder dan een gestructureerd verhaal met een duidelijk begin, midden en einde, vertelt Raven Ruell. “Ik vind het als regisseur fijn om dat te proberen omzetten op het toneel. Via een soort voice over is een belangrijke rol weggelegd voor de mezzosopraan Els Mondelaers. En daarbij wil ik beelden bedenken, beelden die tegelijk bedrukkend zijn, maar ook een intens gevoel uitdrukken. Ik denk daarbij aan beelden van mensen die alleen een boterham eten; mensen

die alleen gaan slapen, die zich alleen omkleden, die alleen een bad nemen of mensen die alleen een wandelingetje maken.”

Geen toneeltekst “Het verhaal van Toon Tellegen is prachtig van taal en niet gespeend van humor. Het is geen toneeltekst, maar toch is het op een bijna Tsjechoviaanse manier bitter, komisch en tragisch tegelijkertijd.” Bij die tekst wil Raven Ruell theatrale beelden maken. “Ik hoop dat de van vergane glorie doordrenkte muziek van Dick Van der Harst daar goed zal bij passen.”

Raven Ruell kiest bewust voor één iemand op de scène – een egel – al weet hij niet in hoeverre die al dan niet op het dier ‘egel’ dan wel op een mens zal lijken, of op iets daartussenin. “Die figuur krijgt misschien af en toe bezoek van een taarten vretende beer die zo triestig is dat hij alleen maar kan eten, die blijft eten om zo zijn eigen verdriet bijna weg te eten. Een gedrag dat voor veel mensen vandaag zeer herkenbaar is, vrees ik.”

INFO De Eenzaamheid van de Egel LOD/Oxalys voor iedereen vanaf 8 jaar Zaterdag 12 oktober 2013 om 19.00 u.

CC Belgica, Dendermonde i.s.m. de bibliotheek in het kader van de Bibliotheekweek

5

Muziek B

erlare

The Flyi ng Pick e ts 30 Year s! Big M outh!

Za te r dag

5 o k t obe

r, 20.00

u.

Deze Brits e a capel la groep sco monsterh orde in 19 it met ‘On 83 een ly You’. D stond wek eze cover en la ng op va n Ya zo nummer was bij on o één in de s ook een U K Cha rt mega h it. tie voor v s en Een onge ijf heren d hoord ie en kel m 30 jaa r la et hun stem e prestang brenge n ze hun werken. A wereld h it un ieke in l s, va n Pri terpretati nce tot N tot Lou is es va n ir va na, va n A rmstron Pau l Simo g, va n Sti In hun ju n ng tot Mic bileumsh hael Jackso ow ‘30 ye de heren a n. rs - Big Mou een overz th!’ brenge icht va n h un ca rriè n re.

CC Strom ing - grote zaal € 20 / 17 (abo www.berla , -26j) re .be/ccst roming

6

Evenement Antw

erpen

nbeurs e k e o b e d r a esdijk e Na L e D n a v n e othek met de bibli vember 2013, Donderdag 7 no 18.00-23.00 u.

bieden je een va n De Leesdijk De bibliotheken er voer en toeent aa n met busv all-inarra ngem vertrek t een k ee th elke biblio ga ngskaa rt. Aa n .00 uur. r, terug rond 23 bus om 18.00 uu Antwerpen Antwerp Expo, €5 .be www.deleesdijk

Conference Bu

ggenhout

n Jan Verheye ct ion!

A ! a r e m a C ! s Light u. r 2013, 20.00 Zaterdag 5 ok

tobe

nte film regisva n de flamboya Een voorstelling n de ha nd va n de Ja n Verheyen. Aa ’ en seur en -fa naat film ‘know it all st filmquotes lood en od wo lly allerbekendste en Ho rheyen je doorhe t je eiregisseur Ja n Ve het boek Alles wa op d er se ba Ge eyen, rh Ve ns aa nver wa nten. m volge ten weten over fil ts. genlijk zou moe rig be m rgerhoff & La verschenen bij Bo -programma’s en s, presenteer t TV m fil rt ee ss Ja n regi diverse radio- en in an lgezinde filmm is de immer we .

TV-programma’s

©C NyklyNeyew

terzaal De Pit GC De Pit - thea 11 (abo7, -26) € 13 / 12 (red.) / e www.gcdepit.b

orks

T hea te r D

Muziek Leb

Scala on Black Mo

0.00 u er 2013, 2

7

.

neel, vers, emotio nzinn ige co or ge h ei , it en W m en e stem s va n Creep Engelachtig n Scala ende versie va l ep sl aa ee rh M ve . es ontroerend iona le succ le fa ns weten Het internat .Maa r de ve nd w ithout you. ke ge is ny ac nde eigen ol re K te it rs en de broe ren la ng sch ja al n Scala. rs ve ze co stel lingen va dat naast de n op de voor de or w ld ee songs gesp rf, Lebbeke ) CC De Bieko ) / € 23 (abo € 24 (-26/+65 / ) is as (b € 25 iekorf.be www.ccdeb

de

Cie De K oe Olga

beke

k t ob Vrijdag 4 o

endermon

Do n de r d ag 26 sep te mbe r 2 20.00 u.

01

3,

Een grote Tsjechow -avo berg. Een voorstellin nd. Een Russische Tovergo teksten va n A nton T p basis va n het leve n sjechow aa eigen mat ngev u ld m en de eriaa l en materiaa l et ons fi n de sièc dat een b le in Rusl eeld va n d a nd geef t.

Met Olga e

w il de st u k ken de KOE aa n de ha n d en de briev va n de bio gra fie, en d ie Tsj naa r zijn geliefden echow sch en v riend reef ma ken va en een re n zijn d rijf constructi veren. Tsj zichzelf in e echow op een verlore zoek naa r n st u k. T en lief hee sjechow d ft en schri ie schrijf t jf t dat h ij lief heeft.

CC Belgica - Belgica Theater 19 / 17 (a bo/zone C -bon) www.ccbel gica .be

“Soms concreet, dan weer breedsprakerig of filosofisch...”

Koen De Graeve Tekst: Julie Rodeyns

8

©Raymond Mallentjer

In hun nieuwe voorstelling ‘De Idioot’ gaat het theatercollectief Lazarus aan de slag met de gelijknamige negentiende-eeuwse roman van Dostojevski. De titel verwijst naar de bijnaam van een prins die na vier jaar verblijf in een Zwitsers sanatorium terugkeert naar het mondaine Russische leven. Hij komt terecht in een spinnenweb van intriges en amoureuze affaires, waar hij – wereldvreemd en goed van inborst als hij is – niet tegen gewapend is. Acteur Koen De Graeve staat mee op de planken.

H

et is niet voor het eerst dat Lazarus aan de slag gaat met een klepper uit de Russische literatuur. In 2010 haalde het gezelschap de selectie van Het Theaterfestival met een bewerking van Oblomow (Gontsjarow), een roman over een intelligente, maar luie Russische jonker. Voor Wat is drinken (2011) werd inspiratie gevonden in werk van onder andere Venedikt Jerofejev en Lazarus bracht in 2012 samen met het Antwerpse gezelschap Olympique Dramatique nog een bewerking van het toneelstuk De zelfmoordenaar van Nikolaj Erdman, Niets is onmogelijk.

Vanwaar die voorliefde voor de Russische literatuur?

Koen De Graeve: “Ik heb één jaar Slavische gestudeerd: daar is mijn liefde voor de Russische literatuur ontstaan. Als student was Oblomow van Gontsjarow mijn lijfboek – het reflecteerde perfect de ledigheid van die periode. In 2006 richtte ik mee het theatercollectief Lazarus op.

Een ander lid van de groep is Ryszard Turbiasz (andere stichtende leden zijn Pieter Genard, Günther Lesage en Joris Van den Brande, nvdr).

Als Pool heeft hij Slavisch bloed. Wij zijn elkaar beginnen bevlekken.”

Wat spreekt jullie als theatermakers in die teksten aan?

Koen De Graeve: “Russische literatuur is enorm eclectisch: in één boek zitten er vele thema’s.

Denk maar aan Toergenev, Gontsjarow, Tolstoj...: je kan er alle kanten mee uit! Dostojevksi behandelt erg existentiële thema’s op een filosofische manier en verankert dit in romantiek en passie. Thema’s uit De Idioot als status en geld zijn universele vraagstukken en dus ook vandaag nog brandend actueel.”

“De Idioot is de bijnaam van prins Lev Nikolayevich Myshkin. Wegens gezondheidsproblemen verbleef hij een lange tijd in een Zwitsers sanatorium. Hij nam nooit deel aan de maatschappij en kent haar mechanismes niet. Dat levert problemen op wanneer hij terugkeert naar Rusland en in de hogere kringen van Sint-Petersburg terechtkomt. Hij is wat naïef en leest alles door een bril van oprechtheid. Bovendien wordt hij verliefd op een dame waar iedereen gek op is.

Zijn goede karakter veroorzaakt rampspoed en hij gaat er uiteindelijk ook zelf aan ten onder.”

Waarom wilden jullie precies deze tekst op de planken brengen?

Koen De Graeve: “Wat ons aansprak was de combinatie van het existentiële en het humoristische. De idioot is een geestelijk zachtaardig persoon, daarom wordt hij ‘verlicht’ of ‘onnozel’ genoemd. Dostojevski baseerde het personage op de christelijke zielenrijkdom. Door zijn ka-

9

rakter zet de idioot zijn omgeving op scherp: hij verplicht de randpersonages om zich met zichzelf te confronteren en daarin sluipt de komische noot. In feite kan je het verhaal beschouwen als een variatie op het thema: ‘al lachend zegt de zot de waarheid’. Tijdens het schrijven legde Dostojevski steeds meer de nadruk op de gekwetste en misbruikte vrouw die mensen aan het lijntje houdt en zelf ook aan het lijntje wordt gehouden.

Net op haar wordt de idioot verliefd, vanuit een soort kinderlijke empathie of medelijden.”

Knack-recensente Els Van Steenberghe interpreteerde jullie voorstelling als een ‘guitige en met vuur gespeelde aansporing om wat ‘idioter’ in het leven te staan’ (Knack, 15 mei 2013). Kan je je daarin vinden?

10

Koen De Graeve: “In feite is de idioot een verkapte Jezus-figuur. Christus was de allereerste die zich zwak en teder opstelde en iedereen weet waar dat is op uitgedraaid... Ik ben zelf vader en dat heeft mij ervan bewust gemaakt dat je als ouder je kinderen een harnas wil of moet meegeven. Er zijn nu eenmaal mensen die opportunistisch zijn of die enkel denken aan zichzelf: je bent dus maar beter op je qui-vive. Anderzijds: als iedereen misschien een klein beetje meer als de idioot zou zijn, zouden de dingen misschien coulanter zijn, zou er meer vergeving zijn en minder stress...”

“Een gulle ervaring genereren waarbij je ter plekke een ander inzicht kan krijgen” De Idioot staat te boek als onspeelbaar. Hoe gaan jullie concreet met zo een turf van een roman aan de slag?

Koen De Graeve: “Op de eerste dag van het repetitieproces beginnen we samen de roman luidop te lezen. Dat is een hele tocht – in dit geval

780 bladzijden lang. We zijn er even zoet mee, ja. Samen exploreren we de mogelijkheden van het boek. We polsen wie wat belangrijk vindt en waarom. Er zijn vele lange passages en overschouwingen, maar ook stukjes dialoog. Die zijn het meest dankbaar om mee te starten: ze vormen het karkas van waaruit we verder bouwen.”

“Natuurlijk hebben we veel moeten schrappen.

Dostojevski propt in zijn werk enorm veel samen en hij meandert voortdurend. Wij kiezen voor de aanpak van de vuist in plaats van de aai.”

Lukt dat om samen tot iets te komen? Komen jullie altijd overeen?

Koen De Graeve, lachend: “Neen jong! We werken als een collectief, zonder coach. Iedereen heeft zijn dada’s, zowel qua inhoud als qua speelstijl. We kennen elkaar ondertussen al goed, dat helpt. We laten ons leiden door wat het verhaal aanbrengt. Daarom kunnen we pas laat het concept van de avond inschatten. Vaak beginnen we pas twee tot drie weken voor de première echt af te ronden. Dan komt het werkproces in een stroomversnelling terecht. Het wordt dan een marathon, een uitputtingsslag met werkdagen van tien uur “ ‘s ochtends tot twee of drie uur ’s nachts.”

Wat is jouw persoonlijke ‘dada’?

Koen De Graeve: “Ik vind het fijn wanneer verschillende speelstijlen naast elkaar mogen staan: als er geen consistentie is in de manier van vertellen. Dat pakweg method acting en de speelstijl van Stanislavski elkaar afwisselen, dat er soms vingerdik of pontificaal naar voor geacteerd mag worden en soms stil of romantisch... Dat komt voor mij ook overeen met de eclectische teneur van Dostojevski: soms is hij erg concreet, dan weer breedsprakerig of filosofisch...”

Jullie werken voor het eerst met een decorontwerper. Hoe is dat gekomen?

Koen De Graeve: “Meestal doen we inderdaad alles zelf. Het licht en het decor komen vaak pas in de laatste vijf tot drie dagen voor een première op zijn plaats. Daarom is het ook altijd erg basic, in functie van het spelen. Bijvoorbeeld werkten we voor Oblomow enkel met een stapel matrassen. Daarmee wilden we de constante staat van verhuizing van het personage verbeelden.”

“Dit keer hadden we zin om het aan iemand anders over te laten, dus nodigden we Giovanni Vanhoenacker (die als scenograaf vaak samenwerkt met onder andere Theater Antigone uit Kortrijk, nvdr) uit. Hij kreeg na een paar lezingen al snel een beeld van waar hij naartoe wou.

Anderhalve maand voor de première konden wij het decor al bekijken. Dat betekende voor ons een andere manier van werken: we moesten nu nadenken over hoe ons tot dat decor te verhouden. Maar het klopte ook. Giovanni maakte een wand die kan openschuiven en die tegelijk luchtig, theatraal en monumentaal is.”

“Anderzijds is voor mij vooral een ‘goede avond’ van belang. De energie van het theater aanboren: een gulle ervaring genereren waarbij je ter plekke een ander inzicht kan krijgen in onze manier van zijn of waar je kan samenkomen in een gloed van warmte of gedeelde angst en daar achteraf samen aan de toog over kan discussiëren. Dat is voor mij essentieel. Kortom: een goed verhaal dient een goede avond!”

Je werkt ook vaak voor TV en film. Wat onderscheidt theater van deze media?

Koen De Graeve: “In theater ben je bezig met spelen én maken, in film kan je je enkel op het spelen focussen. Dat is al een groot verschil. Theater is voor mij een vrijhaven, waar de opperste uitdrukking van innerlijke verlangens helder en baldadig aan bod kan komen. Niets kan daaraan tippen. Al heeft film of TV soms dezelfde intensiteit. Ook daar heb je momenten die echt zinderen, momenten waarop je zo uitgepuurd speelt en waarop alles – licht, techniek... – goed zit.”

Lazarus krijgt vaak lovende recensies en publieksreacties. Dat jullie nog ‘gewoon’ toneel maken dat te volgen is en waar het spelplezier van af druipt in een tijd waar dat niet meer evident is, lijkt op veel appreciatie te kunnen rekenen. Hoe zien jullie dat zelf?

Koen De Graeve: “Persoonlijk ben ik niet bezig met welke positie we innemen binnen het theaterveld. Een straf verhaal en de energie in de groep: dát is wat telt. Wat is de noodzaak om dit te doen? Het verhaal staat bij ons altijd centraal: we willen in de eerste plaats vanuit eerbied voor het verhaal dat verhaal dienen. Dat is de kracht van de avond. We maken keuzes op basis van wat het verhaal opdringt. Het is eenvoudig: iets werkt wanneer het een verhaal dient. Misschien voelen mensen dit aan.”

©Raymond Mallentjer

INFO De Idioot Lazarus Vrijdag 4 oktober 2013 om 20.00 u.

CC Belgica, Dendermonde

11

Familie D e

ndermond

CABAN

Familie Wet tere

e

art Esmé Bos & B Water (5+)

Woensda g2 1 d e c e m b 7 n o v e m b e r e n zo er, 10.00 n u. en 15.0 dag 0 u.

‘Cab

12

n

a n’ is een creatieve de a llerk le speelru im insten (3m te en doep -3j), volw lek waa r tiesten sa assen beg men kunn eleiders en en sp ontdek ken a r, da nsen en elen, muziek ma k en, d romen bouwen.

Een bijzo , ndere ple k waa r ee ta felbed k n ladder te amp, een n t, ee m n o uwentunn hut de n ie nest, een uwsgierig el hu is of een bamb heid en d Een muzi e fa ntasie oeka nt neem pri k kelen t jong en tocht. Nie . oud mee ts moet, a o p ontdek k in lles mag vo Laat je do gsor de a ller or je eigen k leinsten k ind mee samen zijn … vo eren en ge . n iet va n h et Stedelijke openbare bibliothee € 6 / 4 (ab k - Zaal ‘t o/-16) Sestich www.ccbel gica .be

ember Zondag 22 sept 16.00 u.

en 2013, 14.00 u.

ordt ter gemaa kt? W s? Hoe wordt wa iet rt ar Ba ? na r od te do wa Smaa kt t, gaat het da n als het verdwijn nd re En ice n? re us m bo ge en t nd he zinge s gaan spelend, eren wel eens Voet en Esmé Bo vragen die kind op en rd oo tw telling voor rs oo ev op zoek naar an sfeer volle fam ili en e rm wa n Ee stellen.

5 jaa r. iedereen va na f zaal Nova cc Nova - Theater 5 (-12) € / 6) -2 is, € 8 (bas n.be re tte www.ccnovawe

Vertellen Laarne

VErtelT f e i t c e l l o c T trollen n e n e l l o k , Van Fjorden nsdag 13 november 2013, 15.00 u.

Woe

en, de fjorden en de donkere boss ar na en er vo geheimen ee Laat je m den. Ontdek de n het hoge Noor va mannetjes els uv ige he rd en aa elf uwelijke kollen, ko , en ng ki u en Vi e va n stoer otseer de vriesko uzen vol snot. Tr lectief ne ol et Tc m n n va lle n tro ale en en aa n de verh rm wa n ne lte te kom je tin VertelT.

©Trollenkelder

Bibliotheek Gratis .be www.deleesdijk

Voet

laerts e M c i r E amang, S n a V n Sta Gielen en Bert .

3, 20.00 u e2 v i L ober 201 t k y o l 9 1 p g Sim Za te r da zichzelf ’, zo ora l immer

Muziek Le

b b e ke

r vo schrijven. eerd, maa , gepassion kunnen om n te ve es re b ed et h ‘G g g de sterke Van Saman pen, voeg daa rbij no n en je p zou je Sta n lo k er B t Giele ta n n iet te elaerts en M orden c w ri E rs Vocaal is S n va gs en cove ta le kunde . Eigen son . De ie ee at m instrumen in l b aa m een verh un ieke co rijgen ook k rijg t een ubliek rgezet en k ee en en het p n ll ig va d ge n u je d n o va k k ale humor. m rb n ve u n iet op h de nod ige et m t k plezier. o heren zijn to n avondje tw ijfeld bes nt voor ee ra ga wordt onge ze n men staa Kortom, sa e korf Lebbek o) CC De Bie 5)/ €15 (ab 6 + 6/ 2 (16 / s) si a (b €17 korf.be www.ccbie

13

Muziek B

uggenho

ut

Tom Va ns Gui tar t iphout s & Voc al Za te r da

©Charlie

De Keersm

ae cker

g 23 nov

e mbe r 2

013, 20 Ba rt Pee .00 u. ters: “To m Va nst gewoon iphout is de beste de smaa gita rist v In d it co k volste, a n het la nc e veelzijd ig nd.” va n het w rt breng t h ij naa ste en vo st eigen ereld rep lgens m ij songs oo ertoire .. o ok waa rme k een w is . Bovend e h ij mo se ie o lende gre n breng t ie d ingen Milow. L ep uit pa hij 1 va n doet: Pie aat je hie rels de ter Embre rdoor vo chts, Ba rt volgende collega ora l verr ’s mee, a ss P eeters, A en!”

GC D e P dm ira l F it - theate reebee o rz aal De € 15 / 14 f Pit (red .) / 1 3 (abo7, -2 www.gcd 6) epit .be

©Krijn van Noordwijk

DE STEM VAN POLDERMAN Tekst: Kirsten Kielemoes

Cabaret is hot! In de schaduw van het overweldigende succes van comedy staat nu ook het kleine broertje klaar om de aandacht op te eisen met vers bloed in de aanbieding. Zo injecteert onze noorderbuurvrouw Katinka Polderman het genre alvast met een geheel eigen stijl die soms doet blozen en geregeld doet gieren. Moeiteloos rijgt ze scherpzinnige liedjes aaneen met vaak hilarische sketches, dat alles overgoten met een flinke scheut maatschappijkritiek. Gewapend met haar gitaar en zangstem vuurt ze in haar nieuwe zaalshow Polderman-klassiekers als ‘Pi Pa Pijpen’ op je af, evenals nagelnieuwe liedjes die even licht zijn als cynisch. Maak kennis met deze prettig gestoorde cabaretière.

H

oe verklaar jij het grote succes van stand-up comedy, en in het verlengde daarvan, cabaret?

Katinka Polderman: “Het is gewoon fijn om een avond te lachen. Er is veel en er is veel goeds, dus voor iedereen is er wel een cabaretier of comedian die een bepaald publiek aanspreekt. Bovendien zijn comedy en cabaret ook zeer toegankelijke genres.”

In mei nam je deel aan de dertiende Comedy Marathon waar je tussen Belgische collega-artiesten als Philippe Geubels en Wouter Deprez kwam te staan. Wat vind jij van onze Belgische humor?

Katinka Polderman: “Ik geloof niet dat die zo veel verschilt van onze humor. In Nederland bestaat er een misverstand dat alle Belgen absurdisten zijn, maar ik zie wel degelijk overlappingen van Belgische met Nederlandse humor. Van typisch Belgische humor zou ik dus niet willen spreken. Al heb ik wel het gevoel dat er in België meer kan, temeer omdat ik de indruk heb dat het Belgische publiek over het algemeen beter luistert en minder gauw ‘verplichte verontwaardiging’ wil laten blijken als het over sommige onderwerpen gaat. Maar dat kan ook een vertekend beeld zijn van mijn kant doordat het publiek dat

naar mijn voorstellingen komt in België zo ontzettend leuk is.”

Zijn er bepaalde zaken waarvan je in het verleden hebt gemerkt dat Belgen er absoluut niet mee kunnen lachen?

Katinka Polderman: “Een aantal jaren geleden speelde ik tijdens Humo’s Pop Poll Deluxe in het Sportpaleis in Antwerpen. Ik kwam op en riep ‘Goedenavond Brugge!’ in de veronderstelling dat mensen zouden begrijpen dat ik heus wel wist dat ik in Antwerpen was. Ik geloof dat er 11.000 mensen stonden, en die zeiden allemaal ‘Oeehhh’. En toen moest ik nog beginnen.

Niemand had me verteld dat je zoiets eigenlijk overal in België kan doen, behálve in Antwerpen (lacht). Uiteindelijk is het wel goed gekomen hoor. Ook grapjes over de taalstrijd kunnen in sommige streken gevoelig liggen. Maar over het algemeen kunnen jullie om veel dingen lachen.”

Vind jij dat er onderwerpen zijn waarmee niet kan of mag gelachen worden?

Katinka Polderman: “Als je iets kan beweren met een grap dat je zonder die grap niet duidelijk kan maken, vind ik dat een grap altijd moet kunnen. Grappen zijn bij mij – ook bij veel anderen – vaak een manier om de werkelijkheid te beschouwen en verdraaien, om mensen na te laten

15

denken over wat normaal is of om de absurditeit van iets aan te tonen. Overdrijving en omkering zijn eigen aan grappen. Als je precies zegt wat je bedoelt, is het geen comedy, maar een toespraak.

Het betekent dat je soms het tegenovergestelde zegt van wat je bedoelt. Mensen moeten niet te gauw iets té grof vinden en vooral zelf blijven nadenken.”

Het brengen van liedjes op semi-onschuldige manier is zowat je handelsmerk geworden.

Wil je nog evolueren in die stijl of belichaamt die stijl net waar je voor staat?

16

Katinka Polderman: “Ik heb een semi-onschuldig uiterlijk en een lieflijke stem, dus het brengen van grove liedjes op een semi-onschuldige manier hangt aan me, daar kom ik waarschijnlijk niet van af. En natuurlijk is het fijn om dat af en toe uit te buiten. Ik klamp me er niet aan vast, maar het hoort wel bij me. Bovendien heb ik twee kanten. Het lieve zit in me, maar ook het cynische en het grove. Toeschouwers krijgen in mijn shows wel een soort totaalplaatje te zien.”

In je shows is ook altijd wat maatschappijkritiek te horen. Is die lichtvoetige humor voor jou de ideale manier om je mening daarover te ventileren?

Katinka Polderman: “Ik vind het zelf fijn als grappen, en comedy in het algemeen, ergens over gaat. Dat mensen niet alleen een avond lachen, maar dat ik de mensen ook – op een niet-dominee-achtige manier – kan laten nadenken. Mijn programma’s gaan over waar ik op dat moment mee bezig ben en als ik me ergens kwaad over maak of me ergens over verbaas, schrijf ik er een liedje over. Dat de mensen er vervolgens om lachen, betekent voor mij dat ze me gelijk geven.

Eigenlijk sta ik dus ook op het podium om op een verbloemde manier mijn gelijk te halen (lacht).”

Wat mogen Belgische fans verwachten van je nieuwe show Polderman baart zorgen?

Katinka Polderman: “Er zal weer een hoofdrol weggelegd zijn voor liedjes. Verder denk ik er nu over om het hele programma vanuit een Vietnamees loempiakraam te spelen. Is dat trouwens een typisch Nederlands verschijnsel? Overal duiken zo’n kraampjes op langs de weg in Nederland, maar dat terzijde. Ook moeten er van die vonken bij zoals ze bij het Songfestival uit het plafond lieten komen. Maar die plannen kunnen volgende week ook al weer van de baan zijn.”

Hoe zou jij je eigen humor eigenlijk omschrijven?

Katinka Polderman: “Droog” (lacht).

Tot slot: wat somt Katinka Polderman om in drie woorden?

Katinka Polderman: “Liedjes, licht absurdisme, eigenzinnigheid.”

INFO Polderman baart zorgen Katinka Polderman Zaterdag 26 oktober om 20.00 u.

GC De Pit, Buggenhout

D

e

ke uz e

Henk Vande Velde Kiest voor

van zone C

‘ TROJAANSE HELDEN ’ Kollektief D&A

“N

et als de meeste programmatoren van culturele centra leerden we Kollektief D&A in het GC De Pit kennen en appreciëren door de theatervoorstellingen die ze maakten voor een scholenpubliek. Ondertussen doen ze dit al meer dan twintig jaar. Op die manier bereiken ze heel wat schoolgaande jeugd en brengen ze hen in contact met hun specifieke benadering van theater. Het kollektief werkt bij iedere productie met eigen teksten of een eigen vertaling en zoekt dan een originele setting en muziek om de boodschap over te brengen.

Dit zette ons aan om hun nieuwe productie Trojaanse Helden – die ze ook zowel voor schoolals avondpubliek toegankelijk zien – zeker in het seizoensaanbod op te nemen. Het brengt de mythische strijd tussen de Grieken en Trojanen tot leven, een strijd die aanvankelijk wordt het herleid tot een stevige woordentwist, maar gaandeweg een echt gevecht wordt. De Griek Agamemnon, de Trojaan Hector en tussen hen in Achilles, dat zijn toch drie namen uit onze geschiedenislessen die nog een belletje doen rinkelen.

Toen we een tweetal jaar geleden hun (school) voorstelling Romeo en Julia – met onder andere Steven Beersmans en Jonas Van Thielen – in het CC van Dilbeek gingen prospecteren, hoorden we dat ze met deze voorstelling ook een volwassen publiek wilden bereiken. We waren ervan overtuigd dat deze eigen versie van een klassieker en zeker de originele opvatting zou aanslaan bij ons avondpubliek. We waren dan ook verrast te horen dat alleen Dilbeek en Buggenhout ervoor hadden gekozen deze voorstelling aan het avondpubliek aan te bieden. Maar spijt van deze keuze hebben we niet. De reacties waren niet van de lucht.

Joren Seldeslachts en Jonas Van Thielen zijn twee jonge acteurs die al heel wat sporen hebben verdiend én tegenwoordig ook heel vaak de huiskamers binnen wandelen via het televisiescherm.

Het feit dat beide heren een rol vertolken in deze productie is toch wel een wortel om ook de niet zo fervente theaterminnaar naar deze voorstelling te krijgen en hem of haar te overtuigen van de kracht van dergelijk theater.

Om al deze redenen, zijn we ervan overtuigd dat Trojaanse Helden van Kollektief D&A een goede keuze is van Zone C. Henk Vande Velde Afdelingshoofd Vrije Tijd, Buggenhout

”

17

schoonheid, Pijn, geluk,hoop en geduld in een notendop Lankmoed 18

Tekst: Stijn De Coster

Lankmoed, dat zijn Jan Geubbelmans en Peter Van Ewijk. Twee dertigers, de één al wat dertiger dan de andere, met elk hun zeer specifieke visie op het leven. Lankmoed, dat is ook barmhartig, edelmoedig, zeer geduldig, meegaand, tolerant, verdraagzaam en zacht. “We staan met onze beide voeten in het leven.”

J

an Geubbelmans: “We hebben de naam nooit echt bewust gekozen. Hij was er ineens, een soort halve gedachte die ineens, op het juiste moment, naar boven borrelde. Het is gewoon een heel mooi woord. Pas later zijn we op zoek gegaan naar de betekenis ervan en die sloot heel mooi aan bij het soort cabaret/kleinkunst dat we wilde maken. De term herbergt schoonheid, pijn, geluk, hoop en geduld en dat is exact het spectrum dat we willen bespelen. Lankmoedig zijn betekent ook ‘over lange periodes van tijd

veel kunnen verdragen’. Dat is iets wat iedereen toch een beetje elke dag moet zijn. Iedereen is eigenlijk dus een beetje lankmoedig…”

Deze naam staat vaak in contrast met de onderwerpen die jullie bezingen en bespelen.

Hoe komen jullie bij de onderwerpen voor jullie voorstellingen?

Peter Van Ewijk: “Hoe pijnlijk sommige onderwerpen soms ook zijn, we vinden ze altijd in de

dagdagelijkse realiteit. Een krantenartikel, een documentaire, het internet. De wereld is een paradijs en een beerput tegelijkertijd. Wij proberen beide kanten te laten zien. De verlossende lach die we doorheen de pijnlijke stukken oproepen, is bedoeld om de beerput wat leger te scheppen voor de mensen in de zaal, zodat het paradijs weer wat helderder in beeld komt.” “ De wereld is een paradijs en een beerput tegelijkertijd. Wij proberen beide kanten te laten zien” Wanneer zijn jullie op het idee gekomen om samen op het toneel te verschijnen?

Peter Van Ewijk: “In 2008 hebben we voor het eerst samen gespeeld. We deelden een enorme liefde voor kleinkunstmuziek en cabaret en dat deed ons beslissen om met één grap en één lied aan het Amsterdams Kleinkunst Festival deel te nemen. Dat ging zo goed dat we steeds meer gevraagd werden om te spelen en meer materiaal dienden te schrijven. Tien minuten werd 20 minuten, dan 45 enzovoort. Voor we het wisten, kregen we de kans om een avondvullende voorstelling te schrijven. De rest is inmiddels al (bijna) geschiedenis.”

Is dit iets waar jullie al veel langer mee bezig waren? Hoe hebben jullie elkaar daarin ontmoet?

Jan Geubbelmans: “Elk apart hebben we theaterproducties gedaan. We hebben allebei in bandjes gespeeld en op kleine podia gestaan. En we hebben allebei die levenslange voorliefde voor het kleinkunstlied gehad.”

Peter Van Ewijk: “Ik wilde eigenlijk al cabaretier worden toen ik vijf jaar was en het bloed kruipt

waar het niet gaan kan, blijkbaar. Via een gezamenlijke vriend leerde ik Jan kennen. Daarna heeft het nog wel even geduurd vooraleer we samen op het podium kropen, maar vanaf die dag was het zaakje beklonken.”

Jullie brengen een mengeling van muzikale humor en sketches. Welke artistieke achtergrond hebben jullie?

Peter Van Ewijk: “Geen. We hebben geen van beide theater of kleinkunst gestudeerd. We spelen allebei een instrument en Jan speelt er zelfs belachelijk veel eigenlijk.”

Jan Geubbelmans: “Dat valt heus wel mee hoor...”

Peter Van Ewijk: “We staan met onze beide voeten in het leven. Op zich niets speciaal dus.

Wanneer je ons echter samen in een kamer zet, dan gebeurt er altijd wel iets. Iets onverwacht.

En meestal sluiten we dat dan af met een heel mooi of een absurd lied.”

Jan Geubbelmans: “Peter en ik zijn totaal compatibel en/of complementair. Het is zelfs voor mij, vandaag nog, onwaarschijnlijk hoe we elkaar aanvoelen en aanvullen. Voor een ander project kwamen we ooit op een lentedag samen met elk een gitaar en schreven zowat zes of zeven zomerse nummers.”

Hebben jullie, vooraleer jullie met Lankmoed begonnen al podiumervaring opgedaan in andere projecten?

Peter Van Ewijk: “Ik schreef altijd wel en ik heb ooit op twee blauwe maandagen wel eens een podium beklommen, maar dat stelde op zich niet zoveel voor. Lankmoed is het eerste echte grote project.”

19

Jan Geubbelmans: “Over mijn podiumervaring wordt hier graag in alle talen gezwegen. Zelfs suggestieve blikken en knipogen zijn uit den boze. Wenkbrauwen blijven omlaag! Ik heb er gelukkig wel een zestal fans aan over gehouden.”

Waarover gaat jullie nieuwe voorstelling Stilt precies?

Peter Van Ewijk: “Over verlies, over schoenen, over schoenen verliezen, over kinderen, over kinderschoenen, over kinderschoenen verliezen.

Over volwassenen en over altijd blijven spelen, hoezeer het leven dat soms ook onmogelijk lijkt te maken.”

20

Jan Geubbelmans: “Ook hier proberen we een traumatisch verhaal te plaatsen en te verwerken.

Iedereen moet bepaalde pijnlijke gebeurtenissen verwerken, en in Stilt proberen we dat op een ‘Lankmoedige’ manier te doen.”

Er is tegenwoordig al veel comedy in de zalen, vinden jullie het moeilijk om toch een plaats op het toneel te bemachtigen of ging dit vrij vlot?

Peter Van Ewijk: “We merken dat wij geen pure comedy maken. Cabaret of kleinkunst is net dat tikkeltje theatraler. Het werkt iets meer met grote verhaallijnen en is dus niet hetzelfde als het zeer populaire stand-up. Bovendien is stand-up een vak apart: dat kunnen we ook niet, denk ik.

Wij willen heel graag regelmatig even de stilte in, de schoonheid opzoeken en een deel van ons programma reserveren voor de breekbaarheid van het moment. Die combinatie, van lach en traan, kleurt ons net iets anders in dan de andere acts en daardoor verzekeren we ons ook van een plaatsje in de zalen, denk ik.”

Jan Geubbelmans: “Ik denk dat het voor comedy pur sang inderdaad moeilijker is om een plaats te vinden. Het circuit zit al echt propvol, en je moet al met iets enorm straf afkomen om nog op te vallen. Wat wij doen is zeker niet comedy zoals ‘gericht op de lach’, maar veel meer dan dat. Come to think of it, wij komen eigenlijk ook wel met iets strafs en opvallends. Iets anders dat toch heel herkenbaar en warm aanvoelt denk ik.

Dat merken we ook aan de reacties.”

Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?

Peter Van Ewijk: “We zijn al bezig aan onze tweede avondvullende voorstelling voor 2014/2015 en die gaat een pak pijn doen, van het lachen en van het huilen. Meer dan Stilt ligt de volgende onder onze huid. Wij staan daar op dat podium, naakt, enkel gekleed in ons verhaal. Het wordt episch!”

Jan Geubbelmans: “Zo is het! We gaan er alles aan doen om onszelf een toekomst te bouwen.

Eerst 50 voorstellingen van Stilt spelen in het komende seizoen en tezelfdertijd werken aan de tweede show, die in alle opzichten onvergetelijk moet worden.”

INFO Lankmoed Stilt Vrijdag 8 november 2013 om 20.00 u.

CC Stroming, Berlare

KALENDER

september-november 2013

20.00 u.

11.00 u.

09.00 u.

16.15 u.

14.00 u.

Berlare, CC Stroming Berlare, Kasteel Wetteren, Bibliotheek Wetteren, Bibliotheek Wetteren, Bibliotheek

Za. 07.09 Het Woord - comedy-avond

Di. 10.09 Computer voor Starters (4 voormiddagen)

Wo. 11.09 Voorlezen in bib Overbeke

Do. 12.09 Tablets

workshop

lezen en voorlezen

cursus

klassiek

humor

muziek

21.00 u.

Dendermonde, tuin Huis Van Winckel

Zo. 08.09 Marcel Ponseele en Bram Nolf - Obolution

Vr. 06.09 The Ghent Folk Violin Project (met o.a. Wouter Vandenabeele)

expo expo

19.30 u.

Berlare en de wereld

Vr. 06.09

evenement Buggenhout, Bibliotheek ACC

Tentoonstelling - Johan Daisne

Ma. 02.09

14.30 u.

Berlare, CC Stroming

Sint-Gillis-Dendermonde, centrumstraten

Zo. 01.09 Bloemencorso

© Lieven Dirckx

kalender september - 2013

S lezing

Hamme evenement

Hamme evenement

20.00 u.

14.00 u.

Wetteren, cc Nova

Wetteren, Bibliotheek

Hamme evenement

21.30 u.

Wetteren, cc Nova

Dendermonde, tuin Huis Van Winckel

Do. 19.09 Wuitensmarsen

Do. 19.09 Wouter Deprez - Hier is wat ik denk

Vrij. 20.09 Wuitensmarsen

Vr. 20.09 Wouter Deprez - Hier is wat ik denk

Za. 21.09 Maak je eigen boekje - Mattias De Leeuw (6-9 jr)

Za. 21.09 Wuitensmarsen

Za. 21.09 Internationals - i.k.v. BoulevArt

10.30 u.

12.00 u.

Dendermonde, Bibliotheek

Straattheaterfestival - i.k.v. BoulevART

Esmé Bos & Bart Voet - Water (5+)

Esmé Bos & Bart Voet - Water (5+)

Ode aan Yasmine - Diep in mij

Studio Zondag - The Wizards

Zo. 22.09

Zo. 22.09

Zo. 22.09

Zo. 22.09

Zo. 22.09

20.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

Wetteren, cc Nova

Wetteren, cc Nova

Buggenhout, Molenaarswoning Opstal

Do. 26.09 Amour

Vr. 27.09

Za. 28.09 The New Orleans Train Jazzband - New Orleans Jazz

Paul Verhaeghe in gesprek met Roger De Knijf -

Zo. 29.09

KALENDER

10.30 u.

Laarne, Bibliotheek

20 jaar jazzlabseries: Score Man

Za. 28.09

Aperitieven met De Leesdijk

20.00 u.

20.00 u.

Wetteren, cc Nova

Dendermonde, cc belgica

Za. 28.09 Wannes Cappelle - Zonder niemand

Annelies Van Gramberen & Elise Simoens - Mozart, Haydn, Bach

16.15 u.

20.00 u.

14.00 u.

Wetteren, Bibliotheek

Di. 24.09 Kermispraat

Wetteren, Bibliotheek

21.00 u.

Berlare, cultuurcafé

Dendermonde, cc belgica

15.00 u.

Lebbeke, CC De Biekorf

Do. 26.09 Cie de Koe – Olga

16.00 u.

Wetteren, cc Nova

Wo. 25.09 Voorlezen in bib Overbeke

14.00 u.

14.00 u.

Dendermonde, stadscentrum

Wetteren, cc Nova

Erik Vlaminck - Aperitieven met De Leesdijk

Dendermonde, tuin Huis Van Winckel

Zo. 22.09

Zo. 22.09 Sam Vloemans - i.k.v. BoulevArt

20.00 u.

19.00 u.

Wetteren, Bibliotheek

Do. 19.09 Tablets

familie

lezing

jazz

muziek

jazz

klassiek

film

theater

lezen en voorlezen

humor

muziek

muziek

familie

familie

straattheater

muziek

lezing

muziek

workshop

humor

humor

workshop

lezen en voorlezen

14.00 u.

15.00 u.

lezing

Berlare-Overmere-Uitbergen

Zo. 15.09

15.00 u.

10.30 u.

Buggenhout, Bibliotheek ACC

Berlare, Bibliotheek

lezing

Berlare, Bibliotheek

Berlare Cultoert - culturele fietstocht

Zo. 15.09

20.15 u.

Wetteren, Bibliotheek

Wo. 18.09 Voorleesmoment

EHBI: Windows 8 - Seniorennet

Diane De Keyzer - Aperitieven met De Leesdijk

Vr. 13.09

Paul Van Cauwenberge - rector UGent in gesprek met prof. Johan Braeckman

Vr. 13.09

Axl Peleman - Volksliekes II

Lazarus – De Idioot

Scala - Black Moon

Vr. 04.10

Vr. 04.10

Vr. 04.10

Za. 05.10 Jan Verheyen - Lights! Camera! Action!

Sofie Palmers en Katrien Pierlet - Blanche en Forza (een kakafonie) (6+)

Axl Peleman - Volksliekes II

Vr. 04.10

15.00 u.

14.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

19.30 u.

Dendermonde, cc belgica Wetteren, cc Nova Wetteren, cc Nova Dendermonde, cc belgica Lebbeke, CC De Biekorf Buggenhout, GC De Pit

Wo. 02.10 Voorleesmoment

Wo. 02.10

09.00 u.

15.00 u.

Wetteren, Bibliotheek Berlare, Bibliotheek

Di. 01.10 Computer voor Starters Vervolg - (4 voormiddagen)

© Stijn Ide

kalender oktbober - 2013

cursus

conference

muziek

theater

muziek

muziek

familie

lezen en voorlezen

muziek

10.30 u.

19.30 u.

20.00 u.

16.15 u.

20.00 u.

Hamme, Winterkapel Berlare, CC Stroming Wetteren, Bibliotheek Wetteren, Bibliotheek Wetteren, cc Nova

Gust Verwerft - Aperitieven met De Leesdijk

Ma. 07.10 Mindmapping

De Schedelgeboorten

Di. 08.10

Wo. 09.10 Voorlezen in bib Overbeke

De Spelerij - Hunkerig

Zo. 06.10

Vr. 11.10

Vr. 11.10

15.00 u.

09.00 u.

15.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

15.00 u.

Buggenhout, Buggenhoutbos Wetteren, Bibliotheek Berlare, Bibliotheek Dendermonde, cc belgica Wetteren, CC Nova Buggenhout, Bibliotheek ACC

Zo. 13.10 Het bos vertelt - Verhalenwandeling

Di. 15.10 Computer voor Starters Vervolg - (4 voormiddagen)

Wo. 16.10 Voorleesmoment

Wo. 16.10 Corpus Ca – LEE

Do. 17.10 Het KIP - De Grieken

Vr. 18.10

20.00 u.

10.30 u.

Lebbeke, CC De Biekorf Wetteren, Bibliotheek

Stan Van Samang, Eric Melaerts en Bert Gielen - Simply Live 2

Annelies Rutten in gesprek met Roel Van Bambost -

Za. 19.10

Zo. 20.10

Aperitieven met De Leesdijk

KALENDER

20.00 u.

20.00 u.

Wetteren, cc Nova

Pianoduo Mephisto - Mephisto@theopera

Berlare, CC Stroming

Za. 19.10

Za. 19.10 Jelle Cleymans - Welk oog en hoeveel tranen?

15.00 u.

08.30 u.

Buggenhout, Buggenhoutbos Berlare, Gaanderij CC Stroming

Za. 19.10 Boekenverkoop

Vr. 18.10 Wouter Mattelin, Eva Deroovere, Hans Quaghebeur, Tom Theuns -

Histrylogie: History of folk

Za. 19.10 Het bos vertelt - Verhalenwandeling

20.00 u.

20.00 u.

Dendermonde, cc belgica Wetteren, cc Nova

Vr. 18.10 Atlantihda

EHBI: Sociale media

20.00 u.

10.30 u.

Berlare, CC Stroming Lebbeke, Bibliotheek

Za. 12.10 Han Solo – Bedankt!

Zo. 13.10 Jan Hoet - Aperitieven met De Leesdijk

20.00 u.

19.00 u.

LOD & Oxalys - De eenzaamheid van de egel (8+)

Za. 12.10

Wetteren, cc Nova

Sarah Ferri

Za. 12.10 Dendermonde, cc belgica

15.00 u.

20.00 u.

Buggenhout, Buggenhoutbos Buggenhout, GC De Pit

De Nieuwe Snaar - K o ñ e c

Za. 12.10

Za. 12.10 Het bos vertelt - Verhalenwandeling

20.00 u.

10.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Za. 12.10 Verwendag in alle bibliotheken van De Leesdijk -

proeven van streekproducten

Pedro De Bruyckere - De jeugd is tegenwoordig

8 tot 88

20.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Studio B: Winther + Bony King of Nowhere (solo)

Za. 05.10

lezing

muziek

muziek

klassiek

familie

lezen en voorlezen

folk

wereldmuziek

workshop

theater

theater

lezen en voorlezen

cursus

lezen en voorlezen

lezing

humor

familie

muziek

muziek

lezen en voorlezen

evenement

humor

theater

lezen en voorlezen

lezing

vorming

lezing

muziek

Berlare, CC Stroming

20.00 u.

The Flying Pickets - 30 Years! Big Mouth!

Wetteren, park Sint-Jozefinstituut 20.00 u.

Za. 05.10

Za. 05.10 fABULEUS - Niks is wat het lijkt (8+)

20.00 u.

19.00 u.

Dendermonde, cc belgica Wetteren, Bibliotheek

Vr. 25.10 Han Solo – Bedankt!

Za. 26.10

20.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

10.30 u.

Dendermonde, cc belgica Buggenhout, GC De Pit Lebbeke, CC De Biekorf Wetteren, cc Nova Wichelen, ‘t Ankerpunt

Za. 26.10 Chabatz - Mobile – circustheater

Katinka Polderman - Polderman baart zorgen

An Nelissen – Moedermonoloog

De Frivole Framboos - Terra Rare

Tomas Van den Spiegel - Aperitieven met De Leesdijk

Za. 26.10

Za. 26.10

Za. 26.10

Zo. 27.10

Speurneuzen in de bib - Mooss (9-12 jr)

20.00 u.

20.00 u.

Toneelgroep NUNC - Het geslacht Borgia II: Homo Fatale

Wetteren, cc Nova

Life of Pi

Do. 24.10

Vr. 25.10

Wetteren, cc Nova

16.15 u.

20.00 u.

Wetteren, Bibliotheek Dendermonde, cc belgica

NTGent – Rood

15.00 u.

Buggenhout, Buggenhoutbos

Zo. 20.10 Het bos vertelt - Verhalenwandeling

Do. 24.10

15.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Wo. 23.10 Voorlezen in bib Overbeke

11.30 u.

Berlare, CC Stroming

Zo. 20.10 Hélène Borgers

Zo. 20.10 Villanella en Maria Clara Villa Lobos - Koppie Koppie (3+)

kalender oktober/november - 2013

humor © Filip Naudts lezing

humor

humor

circus

familie

humor

theater

film

theater

lezen en voorlezen

lezen en voorlezen

familie

expo

Lankmoed - Stilt!

Vr. 08.11

20.00 u.

20.00 u.

18.30 u.

15.00 u.

20.00 u.

Dendermonde, cc belgica Lebbeke, Bibliotheek Buggenhout, Bibliotheek ACC Buggenhout, Molenaarswoning Opstal

Lloyd Cole Solo Zo. 10.11

Regiovertelssie van De Leesdijk voor kinderen

Vr. 15.11 Voorleesweek: De S.Tommerikken - Ann Ceurvels en Tania Poppe

Vr. 15.11

Za. 16.11 Highway1 - West Coast Jazz

KALENDER

14.00 u.

09.00 u.

16.15 u.

Wetteren, op locatie Wetteren, Bibliotheek Wetteren, Bibliotheek

Zo. 17.11 Ola!Palabra

Di. 19.11 E-mail

Wo. 20.11 Voorlezen in bib Overbeke

20.00 u.

10.30 u.

Lebbeke, CC De Biekorf

TOM STRUYFF – Vergeetstuk

Za. 16.11

Lebbeke, Bibliotheek

Loge 10 - ‘Allo ‘Allo

Za. 16.11

Zo. 17.11 Voorleesweek: Verhaaltjes op zondag

19.00 u.

20.00 u.

Wetteren, op locatie Berlare, CC Stroming

Za. 16.11 Ola!Palabra

EHBI: Googlen

Eric Sleichim & BL!NDMAN: 32 Foot/The organ of Bach

10.30 u.

Za. 09.11

Dendermonde, op locatie

20.00 u.

Wetteren, cc Nova

Za. 09.11 Raymond Van het Groenewoud - Bijna volwassen

Buggenhout, Boekenschuur

20.00 u.

Wetteren, Sint-Theresiakerk

Zo. 10.11 Rudi Vranckx - Aperitieven met De Leesdijk

20.00 u.

Berlare, CC Stroming

Vr. 08.11 Victoria Consort - La canción del emperador

20.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Amparo Sanchez

Vr. 08.11

20.00 u.

Wetteren, cc Nova

DE KOLONIE MT & Theater Stap - Pia Madre

Vr. 07.11

18.00 u.

20.00 u.

Braakland/Zhebilding – Adem

Do. 07.11

Boekenbeursbezoek met de bibliotheken van De Leesdijk

Do. 07.11 Dendermonde, cc belgica

15.00 u.

15.00 u.

4 Hoog - HUT (+3)

Dendermonde, cc belgica

Wo. 06.11 Berlare, Bibliotheek

14.00 u.

16.15 u.

Wetteren, De Poort

Wo. 06.11 Voorleesmoment

Wo. 06.11 Voorlezen in bib Overbeke

Wetteren, Bibliotheek

lezen en voorlezen

cursus

familie

lezen en voorlezen

theater

theater

familie

jazz

workshop

lezen en voorlezen

muziek

lezing

klassiek

muziek

klassiek

humor

wereldmuziek

theater

theater

evenement

lezen en voorlezen

familie

lezen en voorlezen

muziek

Di. 05.11

Frank Cools - Oud goud

expo cursus

09.00 u.

Dementie uit de mist - Tentoonstelling

Ma. 04.11

familie lezing

Buggenhout, Bibliotheek ACC

10.30 u.

Zele, Bibliotheek

Nic Balthazar - Aperitieven met De Leesdijk

Zo. 03.11

familie

Wetteren, Bibliotheek

14.30 u.

muziek familie

Di. 05.11 Internet

15.00 u.

Berlare, CC Stroming

Wo. 30.10

19.30 u.

14.30 u.

Berlare, cultuurcafé Wetteren, cc Nova Wetteren, cc Nova

De Geweldige Beer (7+)

Wo. 30.10

Do. 31.10 Het Gevolg - Delphine en haar vriend (5+)

Studio Zondag - Contraband

Familiefilm ‘Dolfje weerwolfje’ (6+)

Zo. 27.10

Wo. 20.11 Voorleesmoment

Berlare, Bibliotheek

15.00 u.

vertellen

vorming

lezen en voorlezen

theater

theater

20.00 u.

20.00 u.

20.00 u.

19.30 u.

Onder het Noorderlicht - Regiovertelssie van De Leesdijk voor volwassenen

Wetteren, cc Nova

Dendermonde, cc belgica

Berlare, CC Stroming

Vr. 22.11

Dimitri Leue & Warre Borgmans – De diepte van het dal

Buggenhout, Boekenschuur

Vr. 22.11 Het Gevolg - De kus

15.00 u.

lezing

muziek

familie

familie

familie

19.30 u

muziek

Lebbeke, CC De Biekorf

20.00 u.

20.00 u.

Berlare, Cultuurcafé

familie

Buggenhout, GC De Pit

Wetteren, Bibliotheek

10.00 u.

theater

familie

Tom Van Stiphout - Guitars & Vocal

Zo. 24.11 Raad eens hoeveel ik van je hou (3+)

Dendermonde, zaal ‘t Sestich

20.00 u.

15.00 u.

Za. 23.11

STUDIO ZONDAG - Rumtown

Dendermonde, zaal ‘t Sestich

14.30 u.

Zo. 24.11

Theater De Spiegel - Caban, creatieve doeplek (3mnd tot 3 jaar)

Lieve Blancquaert - Birth Day: hoe de werkeld zijn kinderen verwelkomt

Wetteren, cc Nova

humor

film

15.00 u.

Di. 26.11

Theater De Spiegel - Caban, creatieve doeplek (3mnd tot 3 jaar)

20.00 u.

humor

Wetteren, cc Nova

Wo. 27.11 Kopergietery - Charlotte

20.00 u.

theater

Berlare, CC Stroming

Wo. 27.11

Wetteren, cc Nova

20.00 u.

Sprookjes en zo - Klein Duimpje (5+)

Wo. 27.11

Dendermonde, cc belgica

20.00 u.

Foesiemauw - Lievebeestheertjes (4+)

Do. 28.11 Lincoln

Wetteren, cc Nova

Zo. 24.11

Vr. 29.11 Raf Walschaerts – Jongen toch

Buggenhout, GC De Pit

Za. 30.11

Za. 30.11 Boekenverkoop

Vr. 29.11

Berlare, CC Stroming

Wetteren, cc Nova

Lebbeke, CC De Biekorf

Wetteren, Bibliotheek

20.00 u.

20.00 u

20.00 u.

10.00 u.

muziek

theater

theater

evenement

Za. 30.11

Za. 30.11

Living Hero: Tom Waits

Not The Beatles - They are alive and from Belgium

Dendermonde, cc belgica

20.00 u.

familie

muziek

familie

15.00 u.

muziek

familie

15.00 u.

10.00 u.

Dendermonde, zaal ‘t Sestich

20.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Dendermonde, zaal ‘t Sestich

19.30 u.

Bronks - Sasja en Natasja (7+)

Dendermonde, cc belgica

Theater De Spiegel - Caban, creatieve doeplek (3mnd tot 3 jaar)

Theater De Spiegel - Caban, creatieve doeplek (3mnd tot 3 jaar)

Berlare, CC Stroming

Zo. 01.12

Zo. 01.12

Lennaert en de Bonski’s

Zo. 01.12

Loge 10 - Sherlock Holmes

Za. 30.11 t Arsenaal & theater Malpertuis - Verre vrienden

Kollektief D&A - Trojaanse Helden

Vr. 29.11 Jeroen Leenders - Geen idee

Zo. 24.11

Vr. 22.11

Wo. 20.11 Hef- en tiltechnieken

N Di. 03.12 Cadeaus origineel inpakken

Di. 03.12

16.15 u.

20.00 u.

lezen en voorlezen

muziek

vorming

muziek

lezen en voorlezen

Wetteren, Bibliotheek

20.00 u.

15.00 u.

Dendermonde, cc belgica

Lennaert en de Bonkski’s

Dendermonde, cc belgica

Wo 04.12 Voorlezen in bib Overbeke

Stef Bos

Wo. 04.12 Voorleesmoment

Do. 05.12

Berlare, Bibliotheek

Di. 03.12

KALENDER

LEBBEKE

CC Stroming

CC De Biekorf

Dorp 101 – 9290 Berlare

Stationsstraat 23 – 9280 Lebbeke

Tel. 052 42 35 31

Tel. 052 25 08 12

www.berlare.be/ccstroming

www.ccdebiekorf.be

Bibliotheek Berlare

Bibliotheek Lebbeke

Dorp 101A – 9290 Berlare

Stationsstraat 19 – 9280 Lebbeke

Tel. 052 42 61 88

Tel. 052 41 34 41

http://www.berlare.be/Bibliotheek_2.html

http://bibliotheeklebbeke.blogspot.be/

BUGGENHOUT

WETTEREN

GC De Pit

CC Nova

Platteput 16 – 9255 Buggenhout

Molenstraat 2b – 9230 Wetteren

Tel. 052 33 84 50

Tel. 09 365 20 20

www.gcdepit.be

www.ccnovawetteren.be

Bibliotheek Buggenhout

Bibliotheek Wetteren

Nieuwstraat 2 – 9255 Buggenhout

Markt 27 – 9230 Wetteren

Tel. 052 33 95 91

Tel. 09 369 26 78

http://bibbuggenhout.blogspot.be/

www.bibliotheekwetteren.be

DENDERMONDE

Erfgoedcel

CC Belgica

Land van Dendermonde

Kerkstraat 24 – 9200 Dendermonde Tel. 052 20 26 26 www.ccbelgica.be Bibliotheek Dendermonde Kerkstraat 111 – 9200 Dendermonde Tel. 052 46 81 00 http://bibdendermonde.blogspot.be/

er ijz w is Re

BERLARE

29

Nijverheidsstraat 3 9200 Dendermonde Tel. 052 25 03 40 www.egclandvandendermonde.be

Cultuurdijk p.a. CC Belgica Dendermonde www.zone-c.be

LEESDIJK p.a. Bibliotheek Dendermonde www.deleesdijk.be

Hoofdredactie Timothy Vermeir, redactie: Katrien Daniels, Stijn De Coster, Karel Embrechts, Kristien Maes, Bart Van den Broucke, Maartje Van Der Laak, Greet Vandermarliere en Yoko Van Praet.

Advertentiewerving: Patrick Dalle, Vlassenbroek 22, 9200 Dendermonde, patrick@smartad.be, 0474 997 085 Zone C wordt uitgegeven door Cultuurdijk, een intergemeentelijke projectvereniging tussen de gemeenten Berlare, Buggenhout, Dendermonde, Lebbeke en Wetteren. Jaargang 4, nummer 16 (van zone c), gratis, september 2013. Zetel: Kerkstraat 24, 9200 Dendermonde, tel: 052 20 46 40, email: info@zone-c.be.

Met de steun van de Vlaamse Overheid, de provincie Oost-Vlaanderen, de gemeenten Berlare, Buggenhout, Dendermonde, Lebbeke en Wetteren. Zone C tracht alle wettelijke bepalingen na te leven. Personen die menen in hun rechten geschaad te zijn, worden gevraagd contact op te nemen met de verantwoordelijke uitgever. Auteurs van artikels zijn verantwoordelijk voor de inhoud van hun tekst. Overname kan mits schriftelijke toelating van de redactie. Foto’s zonder auteursvermelding werden door de organisaties ter beschikking gesteld. Het adressenbestand van Zone C wordt beheerd in de geest van de wet op de bescherming van de privacy. Schrappen, wijzigen of opvragen van uw adresgegevens is mogelijk. Contacteer hier voor het secretariaat van Cultuurdijk: 052 20 26 40 of info@zone-c.be.

heater T d r ou (3+) e h e nd j o n z a e Ui tg eel ik v 13, 15.00 u. v e o h s n mber 20 Raad ee g 24 nove el…

b Familie Le

b e ke

Zonda

l ve kaar…hee veel va n el en Grote d u et o o h d s an Grote Haa hoeveel, d en en e tj zi el n az te H w il la tje precies Sam venop …

A ls Hazel el lers va n schepje bo n ee g o op de bests n n de r rd ge aa ee d te s as d b el aa H lassieker ge Jeram, vert k a e it n n er A d n o Een m raties va en de il lust Mcbratney getijden. ar ja e d n d va Lebbeke. achtergron ibliotheek b et m g in k er In samenw eke korf, Lebb (abo) CC De Bie +65) / € 5 6/ 2 (6 € / s) si a € 7 (b iekorf.be www.ccdeb

Muziek Berlare

Jelle Cleym ans Welk oog en hoeveel tra nen?

et teren T hea te r W

r ij De Spele g Hunkeri

30

Vr

13, 20.00 k tober 20 o 1 1 g a d ij

u.

d rie jontad wonen provincies e ti k kend jk rs li ve er n rg u inbu aken u it h tw n In een k le o riveren e Z ar . samen mannen ge vrouwen gen n dag jonge an ee rl p o ve r ig ee ann Een broeier . bestaan w en anm m er ge n te besch neer de jo om de stad v met r wat wan o aa h M ec . sj p T o p speelt s steek t de ko e Spelerij id Canten eg gaan? D auwel, Dav B an V nen weer w m o acteurs: T d rie potige ef. ra G e D en Peter al Nova Theaterz a cc Nova / € 12 (abo) / € 13 (-26) s) si a (b € 14 .be awet teren www.ccnov

Zaterdag 19 ok

tober, 20.00 u.

De mooiste verh alen zijn diegen e die zweven tussen waar heid en fictie. Ve rhalen die door het enthou siasme va n hun vertellers zo werden aa ng ed ik t, dat niem and de oorspronkelijke versie nog kent.

Na zijn debuutalbum ‘N aa kt doe ik de af was’ heef t Jel le Cley mans knoestig gezwoe gd aa n een waardige opvolge r. Het is een ode aa n de onvolmaa kte lie fde geworden. O precht geboeid door de m eest schrijnende liefdesverha len, zoek t hij gewi llig hun tra gi kom ische ka nt op.

CC St roming - gr ote zaal € 16 / 13 (abo, -2 6) www.berlare .be /ccstroming

Theater Buggenhou t

‘t Arsenaal & Theater Malpertuis Verre vrienden Vrijdag 6 december 2013,

20.00 u.

Enkele vrienden wachten op een oude gemeenschappelijke vriend, wie ns vriendin onlangs verd ron ken is. Tegen ieders verwachting in, is deze echter opgewekt …

Verre vrienden is een don kere komedie. Een fata le ontmaskering van bur gerlijke relaties.

Een fijnmazig web van leug ens, overspel en hypocrisie dat wordt blootgel egd. Een topper van Ala n Ayckbourn, één van de grootste Britse komedieschrijvers van de 20ste eeuw.

GC De Pit - theaterz aal De Pit € 15 / 14 (red .) / 13 (abo7, -26) www.gcdepit .be

©Stef Depover

Lezing

Wet ter en

Pedro D De jeu e Bruyckere gd is t egenw oordi g

Dinsda

g 8 ok t

ober 20

©R e a d

my lips

13, 20.0 Zijn jon 0 uur. gens sli m mer d docent a n meis en p e d a je s? Of is goo v a n he t he t a nd schoolja g aa n de Gents ersom? e A r tev ar e en b e v Pedro D elde logen en meteen de pun e Bruyc tjes op d hogeschool, z toega n k jeugd va kere, et bij he e i. Tijd elijke m n tegen t begin ens zijn a nier en woord ig lezing w kele ha r e n he t o erk t hij dn nder w ij Biblioth op s de wer ek k ige my thes eek eld uit. over de € 6 (basi s) / (-26 ) www.bib liotheek wettere n .be

31

©Elisabeth Verwaest

32

Axl Peleman: liedjes in sepia Tekst: Katrien Daniels

Begin 2011 verzamelde Axl Peleman 20 bijna vergeten volksliekes in een boek en een CD. Het succes hiervan schreeuwde om een opvolger: ‘Volksliekes 2’. Een CD, tournee én tentoonstelling met liedjes over liefde en leed, over horloges en tijd, leurders en vodden, over Napoleon en Antoinette, seks en onweer, over spoken en honden en over de gardeville en pensen.

A

xl Peleman leidde zijn eerste boek in met het verhaal over Godelieve.

“Een tijd geleden lag er een handgeschreven brief in m’n bus.

Een zeker Godelieve uit Borgerhout had me geschreven. Ze zong de laatste jaren veel liedjes uit haar lang vervlogen jeugd. Antwerpse liedjes, rijmpjes en muzikale verhaaltjes waarmee haar ouders en grootouders zich tijdens familiebijeenkomsten amuseerden. Muziek die

begraven was samen met de generaties voor haar. Of bijna toch. ‘Wannes is dood’, zei ze me.

‘Gij moet het doen’. Zo kreeg ik dit muzikaal stukje erfgoed in mijn handen.”

En de rest is dus geschiedenis. Axl Peleman ging aan de slag met een mooie tournee en een prachtig boek met CD als gevolg. Op de CD kan je ook collega’s van de Antwerpse bard horen: Nathalie Delcroix, Jan Decleir en Stef Kamiel Carlens werkten mee aan de plaat.

Aanspreekpunt en curator Maar daar bleef het niet bij. Axl Pelemen werd als het ware een vast aanspreekpunt als het over Volksliekes ging. Na afloop van een optreden spraken mensen hem aan over eigen volksliedjes en anekdotes. Mensen stuurden massaal liedjes in die diep in hun herinnering of in die van hun grootouders verborgen zaten. Een opvolger drong zich als het ware op.

“Het verhaal van Axl Peleman heeft zodanig geprikkeld dat we zelf in de Wetterse volksliedjes gedoken zijn” Axl Peleman bezocht rusthuizen, op zoek naar nieuw materiaal. Ook snuisterde hij wat in het Antwerpse FelixArchief. Niet echt met veel succes, maar zijn zitdagen in het MAS werden legendarisch. Mensen stonden in rijen aan te schuiven om hun liedjes door te geven. Voor deze tweede CD kreeg de zanger dus veel meer informatie te verwerken dan bij de eerste, waarbij het eigenlijk alleen maar over de collectie van Godelieve ging.

Maar het blijft deze keer dus niet bij een CD en boek alleen. Axl Peleman werd curator van de mini-tentoonstelling rond oude volksliedjes. Deze expo bekijkt het gegeven ‘volksliedjes’ vanuit het perspectief van de hedendaagse muzikant. De tentoonstelling wil achterhalen wat de oorsprong is van de nummers, hoe ze doorheen de tijd evolueerden en wat hun relevantie is vandaag de dag. Deze tentoonstelling is nog te bezichtigen tot eind september in het MAS.

Vanaf dan gaat Axl Peleman de boer op met zijn muzikale tijdsreis.

Het publiek kan dan kennis maken met de hit Mie Citroen, pareltjes als Rood is de liefde en Het Geschenk. En zo krijgen die bijna vergeten liedjes een tweede leven.

Nen Haring op de buize Wetterse volksliedjes Cc Nova in Wetteren heeft Axl Peleman op bezoek in oktober. “Het verhaal van Axl Peleman heeft zodanig geprikkeld dat we zelf in de Wetterse volksliedjes gedoken zijn”, aldus Tine Lauwaert, stagiaire in cc Nova. Tine werkt in het kader van haar laatste jaar sociaal werk dit project uit. Ze ging menig maal op de koffie bij Wetterse senioren, op zoek naar de eigenste Wetterse liedjes. Daarna bezocht ze ook de plaatselijke rusthuizen om de bewoners te verwennen met een zangstonde. De weerslag van haar zoektocht werd de tentoonstelling Nen Haring op de buize en is vanaf 21 september te bekijken in de foyer van cc Nova. Oude volksliedjes zijn te horen, te lezen en kregen een fotografische impressie door de lens van Phaedra Schelpe.

INFO Volksliekes II Axl Peleman Vrijdag 4 oktober 2013 om 14.00 u. en 20.00 u.

CC Nova, Wetteren

33

Tekst: Stefanie Audenaert

36

Het is ondertussen een traditie geworden: in het kader van de Bibliotheekweek leggen de bibliotheken van De Leesdijk hun lezers in de watten tijdens de Verwendag. Streekproducten spelen hierbij een centrale rol. Dit jaar neemt het initiatief uitbreiding dankzij de samenwerking met de Erfgoedcel Land van Dendermonde en de partners van Ontbijt met een verhaal. Wie op zaterdag 12 oktober langsloopt in de lokale bib krijgt niet alleen streekproducten voorgeschoteld, maar ook volksverhalen! Voor de gelegenheid toveren de bibs zich om tot tempels van de gesproken en culinaire taal.

H

et recept van de Verwendag is genoeg bekend. De lezers kunnen in de negen bibliotheken van De Leesdijk uit elke gemeente een streekproduct proeven. Een succesformule, dus blijft ze bewaard. Het aanbod is divers: fruitsap uit Berlare, Malheurbier uit Buggenhout, vlaai uit Dendermonde, Moese patat uit Hamme, peperkoek uit Lebbeke, paardenmelk uit Laarne, koetjesreep uit Wet-

teren, advocaat uit Wichelen en geitenkaas uit Zele. Rond de negen streekproducten organiseerde De Leesdijk van 1 tot en met 31 augustus ook een receptenwedstrijd. In elke bib zal de winnaar, eerder gekozen na een smaakproef door een jury, bekend worden gemaakt. Wie langskomt, krijgt niet alleen een lokale lekkernij geserveerd, maar maakt bovendien kans op een leuk collectorsitem.

ŠIsabelle Vercauteren

Mariage parfait verwent met verhalen en streekproducten

©bib Zele

Ook het oor wil wat De lezer wordt echter niet alleen culinair verwend: het oor wil namelijk ook wel wat. Tijdens de Verwendag kunnen bezoekers ook genieten van volksverhalen. In elke bibliotheek brengt een verteller een bekend of minder bekend lokaal volksverhaal. Wie bijvoorbeeld de bibliotheek van Wetteren bezoekt, komt te weten waarom Wetteraars de spotnaam haring fretters dragen. In Laarne spreken heksen dan weer tot de verbeelding.

Niets brengt mensen meer tezamen dan een mooi (volks)verhaal. Deze vorm van immaterieel erfgoed komt in onze moderne maatschappij vaak in de verdrukking. In andere culturen is de orale traditie wel nog zeer levendig. De partners van Ontbijt met een verhaal – een project van ABVV Senioren, Inburgering Oost-Vlaanderen en Odicé-Babbelonië dat volksverhalen wil uitwisselen – sturen daarom hun vertellers van vreemde origine uit naar iedere bibliotheek. Lezers kunnen in hun eigen gemeente wegdromen bij verhalen afkomstig uit een heel andere hoek van de wereld.

Minstens even verbindend als het luisteren naar een verhaal, is samen eten. Op 12 oktober proeven de lezers niet alleen figuurlijk, maar waar mogelijk ook letterlijk van een vreemde cultuur. De bibliotheken serveren dit jaar naast de streekproducten een extraatje: een heus proevertje met hun lokale streekproduct als belangrijkste ingrediënt. Waar het culinair kan, krijgen deze plaatselijke gerechtjes een internationaal tintje gelinkt aan het land van de verteller van vreemde origine. Benieuwd hoe een Iraanse omelet smaakt met Moese patat? Ga dan zeker eens in Hamme proeven!

Onder de titel Mariage parfait sluit de Verwendag op vele vlakken dus een geslaagd huwelijk: tussen diverse partners, lokale en internationale volksverhalen, en inheemse en exotische keuken. U bent van harte uitgenodigd op dit multiculturele feest.

INFO Verwendag Zaterdag 12 oktober 2013 Elke (hoofd)bibliotheek van De Leesdijk Informeer in uw lokale bibliotheek voor de juiste locatie en uren.

37

38 Š Lieve Blancquaert

Duurzaam aperitieven met Nic Balthazar Tekst: Els DeSmet

Dit najaar serveert De Leesdijk een nieuwe reeks aperitieflezingen. De Gentse televisiemaker, filmregisseur en klimaatactivist Nic Balthazar is een van de klinkende namen op het menu. Een gesprek over de klimaatverandering, maar ook over zijn bijzondere band met bibliotheken en boeken.

V

anwaar die gedrevenheid om je schouders te zetten onder grootschalige klimaatcampagnes zoals Sing for the climate?

Nic Balthazar: “Voor mij had dat te maken met vader worden. Als vader heb je de taak om je kinderen te beschermen tegen onheil. Wat het klimaat betreft: het is niet 5 voor 12, maar 35 óver 12. Het gevaar is gigantisch. Wie met een camera werkt, heeft het machtigste wapen ter beschikking. Je hebt dan de verpletterende verantwoordelijkheid om daar iets mee te doen.”

Gaat het de goede richting uit met de aandacht voor het klimaat?

Nic Balthazar: “Wereldwijd absoluut niet. De machtige energieconcerns hebben er alle baat bij om het probleem te minimaliseren. In ons land gingen we van ongeloof naar gelatenheid.

De tussenfase hebben we blijkbaar gemist.”

“Het idee dat ‘als iedereen een klein beetje

doet, dan geraken we er wel’ is pertinent fout.

Alle wetenschappers zijn het erover eens dat de CO2-uitstoot tegen 2050 met 90% moet verminderen. Dat lukt niet door de verwarming een graadje minder te zetten. We moeten een gigantische omslag maken naar een andere, duurzame energie. Dat kan. We hebben de grootste fusiereactor ooit boven ons hoofd: de zon.”

Wij kunnen de vervuiling van economische grootmachten zoals China niet compenseren. Zorgt dat besef niet voor klimaatmoeheid?

Nic Balthazar: “Voor we weer beginnen te zagen over de Chinezen: België heeft de vierde grootste voetafdruk ter wereld. We leven in een van de meest vervuilde landen. We moeten geloven dat het anders moet en kan. Recyclage vormt een hoopvol voorbeeld. België behoort op dat vlak ondertussen tot de beste recycleurs.”

39

“We moeten ook af van een afvaleconomie, een economie die enkel draait om winstmaximalisatie en consumeren. We gaan daar trouwens niet eens slechter van worden.”

Komt er een vervolg op Sing for the climate?

Nic Balthazar: “De campagne heeft beter gewerkt dan verwacht. Zingen werkt fantastisch als actiemiddel. Het zorgt voor hoop en verbondenheid, iets wat we nodig hebben om in actie te schieten.”

“Maar met Vlaanderen alleen zullen we het klimaat niet redden. Het is hoog gegrepen, maar we willen het idee exporteren naar het buitenland. We hebben nog altijd nul middelen. Alles gebeurt met vrijwilligers. We zoeken nu informatici, vertalers... die ervoor kunnen zorgen dat er ook in Spanje een Sing for the climate komt. En in Zwitserland, Chili...”

40

“Het idee dat ‘als iedereen een klein beetje doet, dan geraken we er wel’ is pertinent fout”

Iets anders. Je studeerde Germaanse filologie. Ben je een fervent lezer?

Nic Balthazar: “Om Irvine Welsh te citeren: ‘Iedereen wil schrijven, niemand heeft nog tijd om te lezen.’ Ik lees veel te weinig naar mijn zin. Mijn tip: audiobooks. Ik lees meer met mijn oren dan met mijn ogen.”

Welk boek of welke auteur kan je iedereen aanraden?

Nic Balthazar: “Een fenomenaal boek, dat ook fenomenaal verfilmd is The Road van Cormac McCarthy. Het laat ons stilstaan bij alles wat

we staan te verliezen.”

Bibliotheken bestaan nog grotendeels uit papier. Moet dat vanuit milieuoverwegingen anders?

Nic Balthazar: “Ik heb geen talent voor nostalgie. Ik lees nu vooral met mijn oren of op een tablet. Ik hou van downloaden en streamen. Ik vind een bibliotheek wel een fantastische plek, om er te schrijven en alles bij de hand te hebben. Ik wou dat ik dat meer kon doen. Maar wat uitlenen en terugbrengen betreft, ben ik een ramp. Ik denk dat in de bib van Gent een hele vleugel gesubsidieerd is door mijn boetes.”

Welke tips heb je nog voor de bib van de toekomst?

Nic Balthazar: “Bibliotheken kunnen nog meer hun rol als ontmoetingsplek uitspelen. Bibliotheken moeten diversifiëren, maar daar zijn ze al mee bezig, en nog meer samenkomen met andere cultuurvormen. Als ik boeken maak, dan probeer ik daar altijd op diverse manieren mee om te gaan. Ben X is er als theater, musical, luisterboek en er komt ook nog een strip. In september verschijnt er nieuw boekje, Neeland, waar we in de Bijloke in Gent ook een muzikale vertelling van maakten. De komende seizoenen trekken we daarmee rond.”

INFO Nic Balthazar Aperitieven met de Leesdijk Zondag 3 november 2013 om 10.30 u.

Bibliotheek, Zele

Kostwinner De crisis maakt mensen vindingrijk om de kost te verdienen. Verloren gewaande baantjes blijven het goed doen. De schoenenpoetser, de lotenverkoper die luidkeels onze ultieme kans op het groot fortuin staat te verkondigen: deze zomer trof ik ze in Portugal aan op de hoek van de straat.

Ook parkeerwachter is er niet echt een knelpuntberoep. Overal staan behulpzame mannen op de uitkijk die je auto naar het laatste vrije plaatsje dirigeren. Om daarna wat zakgeld te kunnen opstrijken.

Op de dijk van een kuststadje, een soort Blankenberge-aan-de-Oceaan, zag ik een man met een bakfiets tussen de wandelaars laveren. Hij probeerde zijn ongewone lading aan de man te brengen: een goedgevulde bak met kranten en tijdschriften. Of zijn zaakje goed draaide, betwijfel ik. Zie je de zonnebadende Portugezen, met het zand tussen de tenen, al de scenario’s bestuderen voor de overlevingskansen van hun regering? Of het laatste royaltynieuws meepikken vanuit het Britse kraambed? Nee, dan doen ijsjes en frisdrank het toch beter op volgepakte stranden.

Bij het smeren van een nieuwe laag zonnebrandolie vroeg ik mij af hoe creatieve geesten listige trucjes zouden kunnen verzinnen om cultuur te slijten aan zonnekloppers. Ik moest al meteen toegeven dat er veel voorhanden is. Een strandbibliotheek runnen? Je vindt ze aan onze kust. Sprookjes vertellen op de dijk? De Japanse kamishibai, die een uitklapbaar theatertje op hun fiets vervoeren, deden het al voor. Dans,

theater of kunst aan de vloedlijn hoeven we niet meer uit te vinden. Beach Festivals zijn er in overvloed. Intussen zijn ze zelfs al een flink eind landinwaarts getrokken, nu zelfs Brussel elke zomer zijn eigen stadsstrand heeft.

Wie er zoal de kost verdient met cultuur in de zomer? Je zou ervan versteld staan hoeveel zomerevenementen op vrijwilligers drijven, die aan hun inspanningen geen cent verdienen. Ze doen het voor de lol, voor de sfeer. Tien dagen een handje toesteken backstage bij de Lokerse Feesten: je hebt mensen die dat als hun vakantie beschouwen.

Misschien, dacht ik, zou zo’n lotjesverkoper nog goede zaken kunnen doen aan onze festivalweides. Uw ‘Ticket to heaven’ gemist? Platzak na drie dagen Pukkelpop? Probeer het eens met een krasbiljet.

Geert Van der Speeten is cultuurredacteur van De Standaard. Hij volgt de cultuurwereld al 25 jaar en schreef deze column op vraag van Zone C.

41

isto h p e M o u Pianod e opera h t @ o t Mephis

Klassiek

n Wet tere

Muziek Dendermonde

Winther / Bony King of Nowhere (solo) Dubbelconcert

42

©Sander Buyck

Zaterdag 5 oktober 2013 - 20.00 u. s Wolf ram “Winther is de groep achter roma nticu de release bij s ekper muzi de door die Gheskuiere 2012 van zijn debuut meteen als hét debuut van blues rock, jazz, van mix z’n Met n. werd omschreve her alle en zelfs oriëntaalse muziek zoekt Wint rlaten extremen op: van lyrische euforie tot godve ijspegelvereenzaamheid, van warme tederheid tot tijdloze wekkende kilheid. Zo creëert de band een vindt. sound waarin iedereen referentiepunten Van The Bony King of Nowhere-frontman Bram Studio B mee Parys is de ideale singer-songwriter om ijle songs af te trappen. Hij breng t sfeer volle, soms eenvoud en die geloofd worden omw ille van de pure Bon Iver.” die zwalpen tussen Leonoard Cohen en CC Belgica - Belgica Theater € 15 / 13 (abo/-26) www.ccbelgica.be

©Cristina

Za

de la Mad

era

0 u.

13, 20.0 0 2 r e b o 9 ok t te r dag 1

een 9de eeuw 18de en 1 e ek stond d li b in u p n t a re isten. He n Opera’s w ia p r ir tuoos v o bron vo ieën in een h isto – d o el inspiratie m a Mep oe zij oper pia noduo versteld h eken. Het dt in hun st e e te tr n s te n jasje w is rijn Simo at K operapro & d rt en ae verrass i en tt e John Gev e t iz g n n o re D n en b el lin i en B r a a n voetspore rt va n Moza gramma: er. n g tot Wa aal Nova Theaterz (abo) cc Nova 26) / € 10 s) / € 11 (si a (b 2 1 € n .be vawet tere www.ccno

Ceurvels Ann t e m , n e k ik De S. Tommer e (8-12 jr) pp o P a i n a T en n vertellen e t s e e b s e e l .30 uur.

De mber 2013, 18

Vertellen Lebbek

e

Vrijdag 15 nove

en va nop hun Ann en Ta nia lez Beestige lezers erzinwekkend we jk, eli een gruw iPad, Pod, blad, lijke wezens uit twee meest wa lge de er e ov l aa rh ve eneer en madam ensenwereld: m lief zo l we de hele Grotem a ni Ta aa r zijn Ann en S. Tommerik. M O-muzikanten kk ig zijn er de EC lu Ge r? aa voor elk kibbel in goede ge t proberen al da Tim en Dries. Ze boel op met hun en vrolijken de ba nen te leiden re gelu idjes. ba s en herbru ik recyclagedeuntje Bibliotheek Gratis

Familie Berlare

mauw Theater Foesie tjes Levebeestheer

Theater Wetteren

Het Gevolg De kus

© Greetje van Bug genhou

©Bart Van der Moere

t

Vrijdag 22 november 2013 , 20.00 u.

Een vrouw en een man ontmoe ten elkaar toevallig. Hij is een aan lager wal geraakte standup comedia n, zij is vol angst op weg naa r de dienst oncologie van het ziek enhuis. Ver weg van de ogen van de wereld volg t een intense en ingrijpende con frontatie.

Vlijmscherp en doeltreffend, met tragische en kom ische wendingen: Ivan Pecnik en Hild e Heijnen spelen groots theater zonder pretenti es. cc Nova - Theaterzaal Nova € 14 (basis) / € 13 (-26) / € 12 (abo) www.ccnovawet teren.be

n

Zondag 24 novem

ber, 15.00 u.

dwars over alles er een rode streep “Een voorstel ling ov grasheuvel. een in een hu isje op heen. Twee heertjes . Op een kig uk gel er sup . Ze zijn Twee lieve heertjes eerst niet er t wa nd ontdekken ze mooie zomerochte lieve heerDe t! nie h toc of uld ig… was. Het lijk t onsch est-heertjes… tjes worden boze be . Foesiemauw ken, grenzen gelegd rok get rdt Een lijn wo ee lieve heertw n sch leven zien va laat je het surrealisti kens weer tel t, lijk r aa elk e dag op tjes die, hoewel elk . Tot die gen din te n de allerk leins kunnen gen ieten va .” alt ha erhoop rode streep alles ov zaal CC Stroming - grote (t.e .m . 12j) € 8 / 5 (abo, -26) / 3 stroming www.berlare .be/cc

43

44

Tekst: Yoko Van Praet

Moederschap: een persoonlijk en tegelijk universeel verhaal An Nelissen, vooral gekend door haar monologen die ze de voorbije jaren op het Vlaamse publiek los liet, toert ondertussen rond met haar laatste nieuwe voorstelling ‘Moedermonoloog’. Zone C vraagt haar de oren van het lijf, over het moederschap en over deze nieuwste productie. “De liefde die je ervaart als moeder is onbeschrijflijk en dat komt zeker aan bod in de voorstelling.”

H

oe kom je er bij om een voorstelling te maken over moeders?

An Nelissen: “Twee en een half jaar geleden ontdekte de dokter iets in mijn borst dat niet klopte.

Ze hebben het gelukkig kunnen wegnemen zonder chemo te moeten ondergaan. Maar op het moment dat ik het slechte nieuws kreeg, was ik verschrikkelijk bang en kon ik maar aan één ding denken: wat met mijn jongens? Toen dacht ik: als het moederschap zo diep gaat, dan moet ik dat ook gaan vertellen. Ik ervaar het moederschap als de belangrijkste factor, het belangrijkste gegeven in mijn leven. Ik besloot dan ook dat het tijd werd om met een Moedermonoloog naar buiten te komen.”

Een persoonlijk, maar vooral herkenbaar verhaal...

An Nelissen: “De voorstelling is gebaseerd op persoonlijke verhalen en ervaringen, maar deze verhalen en ervaringen zijn net universeel. Ik breng mijn persoonlijk verhaal vanaf mijn menstruatie tot het moederschap en bijna het grootmoederschap. En daar wordt veel mee gelachen, omdat het publiek veel herkent, aangezien het om ervaringen gaat die iedereen kent, ofwel als moeder, ofwel als dochter, ofwel als partner. Als moeder besef je op een bepaald moment dat je

verliefd bent geworden op een baby voor de rest van je leven. Mijn oudste zoon is zesentwintig.

Als hij belt of als er iets is, dan ben ik onmiddellijk in de weer om dat mee op te lossen! Het is echt een liefde die je enkel voor je kind kan voelen en die al het andere overschaduwt. De moeder zal er altijd zijn. Er zijn natuurlijk uitzonderingen die de regel bevestigen.”

Komen aanstaande moeders de zaal buiten met een leidraad voor het moederschap of eerder met een grote angst om moeder te worden?

An Nelissen: “Zeker niet met angst om moeder te worden! De liefde die je ervaart als moeder is onbeschrijflijk en dat komt zeker aan bod in de voorstelling. Eigenlijk is die liefde voor je kind al aanwezig vanaf het moment dat het vruchtje in jou groeit. Vanaf dan ben je reeds moeder.

Ik heb het in de voorstelling ook over mislukte zwangerschappen. Over moeders die niet het geluk hebben mogen voelen hun kind bij zich te hebben. Want ook zij zijn moeder.”

Wat vind je zelf het moeilijkste aan het moederschap?

An Nelissen: “Het moeilijkste aan het moederschap vind ik de puberteit. Dat is een periode

45

waarin je kind zich van jou afstoot en dat is zeer moeilijk om als moeder te aanvaarden. Je wil je kind zo dicht mogelijk bij jou hebben en dat is tijdens de puberteit niet mogelijk. Ik geef de tip om zo veel mogelijk gebruik te maken van humor om deze periode te doorworstelen. Of het gedrag nadoen: dat helpt ook vaak. In eerste instantie wordt je puber alleen maar kwader, maar op lange termijn stellen ze hun eigen gedrag sneller in vraag. Door de lachsalvo’s in de zaal is steeds duidelijk dat de problemen die ik heb ervaren met de puberteit zeker geen uitzonderingen zijn.”

Er bestaan honderden boeken over moederschap en opvoeding.

46

An Nelissen: “Ik vind persoonlijk dat je wel weet wat te doen als je je kind in je armen krijgt, dat is gewoon de natuur. Je weet heel goed wanneer je iets fout doet bij je kind, want dat voel je. De natuur zorgt ervoor dat je moeder kan worden en dat je moedergevoel ervoor zorgt dat je weet wat je moet doen. Het lezen van veel boeken of het opvolgen van de raad die 1001 mensen je geven, zorgt alleen maar voor stress en een gigantische druk op de schouders van aanstaande moeders. Mijn grootste tip voor aanstaande moeders is dan ook: laat je niet opnaaien!

Luister niet naar al dat gezeik! Je moet je vooral niets laten wijsmaken!”

Wat is een ‘perfecte moeder’ volgens jou?

An Nelissen: “Een perfecte moeder is voor mij een moeder die houdt van haar kind. Je hebt wel moeders die een speciale manier van opvoeden hebben. Als ik daarvan een voorbeeld moet geven dan is Suz Van Boeckel, de mama van Bart Peeters, dat voor mij. De beste moeder die ik ken dat is zij, ongetwijfeld. Hoe ze als moeder en grootmoeder haar kinderen en kleinkinderen opvoedt, daar kijk ik naar op. Toen ik zelf zwanger was, is mijn moeder overleden. Sus

kende ik van voor ik zwanger was en de raad die zij mij toen gaf, is me steeds bijgebleven. De manier waarop zij het moederschap heeft weten te combineren met fulltime lesgeven is echt straf.”

Je hebt ondertussen reeds 80 voorstellingen gespeeld. Hoe waren de reacties?

An Nelissen: “De voorstelling heeft een vrij grote impact op het publiek. Maar dat wisten we al van tijdens het repetitieproces en zeker vanaf de première. De thema’s uit de voorstelling zijn zo herkenbaar voor het publiek, ook voor de mannen die aanwezig zijn. De vrouwen komen bovenal met een zeer blij gevoel de zaal uit, omdat ze erkenning voelen en een soort opluchting. Over veel zaken wordt amper gesproken, omdat mensen er vanuit gaan dat zij er alleen mee worstelen. In de voorstelling worden veel van die dingen uitgesproken en merken ze dat ze niet alleen zijn met die gevoelens, frustraties of problemen. De voorstelling is ook nog gegroeid het voorbije seizoen, door de vele reacties die we kregen.”

Mogen we in de toekomst nog monologen van jou verwachten?

An Nelissen: “Zeker, maar het moet wel altijd om te lachen zijn. We zijn al bezig met de volgende productie te schrijven, maar verrassing is een essentieel onderdeel van humor, dus ik geef nog niet prijs waarover het zal gaan.”

INFO Moedermonoloog An Nelissen Zaterdag 26 oktober 2013 om 20.00 u.

CC De Biekorf, Lebbeke Zaterdag 18 januari 2014 om 20.00 u.

CC Belgica, Dendermonde

Sint-Gillislaan 151-153 | 9200 St.-Gillis-Dendermonde | Tel. 052 22 36 91 | www.optiekockerman.be ALAIN MIKLI | ANNE ET VALENTIN | CARTIER | DIOR | EMPORIO ARMANI | ENTOURAGE OF 7 | FACONNABLE | GIORGIO ARMANI GUCCI | HACKETT | HOFFMANN | JIL SANDER | LAFONT | MICHEL HENAU | MYKITA | NATAN | ORGREEN | PORSCHE DESIGN PRADA | PRO DESIGN | RAY BAN | REIZ | SILHOUETTE | TAG HEUER | THEO | TIM VAN STEENBERGEN | TOMMY HILFIGER | …

BMW 5 Reeks

Echt rijplezier

DE NIEUWE BMW 5 REEKS. POLYVALENTER, INNOVATIEVER EN ELEGANTER.

Bij de nieuwe BMW 5 Reeks Berline, Touring en Gran Turismo zorgen talrijke innovaties op het vlak van design, onder de motorkap en binnenin de wagen voor een nog intensere rijervaring. De BMW 5 Reeks Touring koppelt hierbij z’n karakteristieke sportiviteit en elegantie aan een opmerkelijke veelzijdigheid.

Vooral met de nieuwe BMW 518d Touring, verkrijgbaar vanaf € 41.550, doet u een uitstekende zaak, ook op het vlak van het Voordeel Alle Aard (VAA). En dat dankzij z’n lage verbruik en lage uitstoot van 127 g/km CO2. Daarnaast zorgen de nieuwste BMW ConnectedDrive Services, Apps en Rijassistentiesystemen ervoor dat u onderweg geen seconde verliest. Die ene duikspot vinden, een hotel in de buurt zoeken of de reacties op uw Facebook-foto checken… en dat terwijl u geniet van een veilige en comfortabele rit.

Kom bij ons langs en ontdek de aantrekkelijke voorwaarden om uw nieuwe BMW 5 Reeks te upgraden.

Romein Dendermonde Bevrijdingslaan 199 9200 Dendermonde-Appels Tel. 052 22 44 63 info@romein.net.bmw.be www.romein.bmw.be Romein Aalst Moorselbaan 370 9300 Aalst Tel. 053 76 90 00 info@romein.net.bmw.be www.romein.bmw.be

BMW ConnectedDrive Altijd verbonden. Altijd vrij.

BMW Financial Services biedt u innovatieve financiële formules aan. Met BMW Serenity, onze voordelige onderhoudscontracten, blijft uw BMW in topvorm. Uw BMW geniet gedurende 5 jaar van de BMW Mobile Care mobiliteitsservice.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be

4,5-9,6 L/100 KM • 119-224 G/KM CO2