Οδηγητής #1090 - Σεπτέμβριος 2021

Ο «ΟΔΗΓΗΤΗΣ» ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΜΟΥΣΙΚΟΣΥΝΘΕΤΗ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

9 771791 359004

09

σελ. 21

#1090 | ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021 | 2,00 ευρώ

2 Άρθρο του Ν. Φάσσα, μέλους του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέα του ΣΠ Αν. Στερεάς - Εύβοιας

Όταν οι συνέπειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης γίνονται άλλοθι για νέα εγκλήματα

20

Στο βρώμικο παιχνίδι που παίζουν, θα φροντίσουμε να είναι οι χαμένοι!

32

16

TO

Τελικά ποιο είναι το δίδαγμα από τις ραγδαίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν;

6

Αστικές δυνάμεις και ΜΜΕ για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν: Όταν οι κροκόδειλοι δακρύζουν

8 Πρόγραμμα του 47 Φεστιβάλ ΚΝΕ- «Οδηγητή» στην Αθήνα 9 Δηλώσεις καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο φετινό Φεστιβάλ 10 «Εξερευνώντας» τα στέκια και τους χώρους του 47 ου

ου

Φεστιβάλ στην Αθήνα

14 Συνέντεξη - «ξενάγηση» του «Οδηγητή» στο βιβλιοπωλείο του φετινού Φεστιβάλ

18 Σύγχρονα αντιπυρικά μέσα, «εγκλωβισμένα» σε ένα

5

29 Η εμπρηστική «αλληλεγγύη» της ΕΕ και ο ευρωπαϊκός

40 Ψάχνοντας σπίτι στην Αθήνα... οι «περιπέτειες»

30 Σχόλια 34 Η εγκληματική πολιτική του κεφαλαίου,

41 Κείμενο με αφορμή την εκδήλωση στο Φοιτητικό Στέκι

μηχανισμός πολιτικής προστασίας

φοιτητών που αναζητούν στέγαση

του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή»

36

42 Με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων από την ίδρυση του ΕΑΜ 44 Μεταγραφές στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο:

38

46 Ούτε σκέψη για εισιτήριο εισόδου στον Όλυμπο!

δεν εξανθρωπίζεται... ανατρέπεται!

Σχολική χρονιά 2021-2022: Άλλη μια χρονιά... μια από τα ίδια; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ! Άρθρο για το άνοιγμα των σχολών: Δυναμώνουμε τον αγώνα για να γίνουμε φοιτητές ξανά! Φοιτητές... όπως πραγματικά μας αξίζει!

«Ντριμπλάροντας» τα εκατομμύρια»

γερασμένο σύστημα

Ο «Οδηγητής», με θλίψη και σεμνότητα, αποχαιρετά τον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη

Σελίδες 21-28

Κ

άθε μήνα, ο «Οδηγητής» πηγαίνει στο τυπογραφείο βράδυ Τετάρτης, προκειμένου να γίνουν έγκαιρα όσα απαιτούνται για να βρίσκεται σε όλη την Ελλάδα τα ξημερώματα του Σαββάτου που είναι προγραμματισμένο να κυκλοφορήσει. Έτσι έγινε και αυτόν τον μήνα. Την Πέμπτη 2 Σεπτέμβρη το πρωί, όμως, μάθαμε κι εμείς, όπως και όλη η Ελλάδα, την είδηση του θανάτου του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη. Δεν ήταν κάτι εντελώς απροσδόκητο, ξέραμε ότι αυτή η ώρα πλησιάζει, όπως το ήξερε και ο ίδιος. Ίσως, όμως, να μην το είχαμε πιστέψει πραγματικά... Πάντως δεν χωρούσε δεύτερη σκέψη: Ο «Οδηγητής» έπρεπε να ξανατυπωθεί και να κυκλοφορήσει με αφιέρωμα στον μεγάλο μας Μίκη. Στις λίγες ώρες που είχαμε στη διάθεσή μας προσπαθήσαμε μέσα σε 8 σελίδες να αποτυπώσουμε ένα πολύ μικρό κομμάτι από τον ασύλληπτο πλούτο του έργου του, που είναι κυριολεκτικά «δεμένο» με τους αγώνες του λαού μας και της νεολαίας τον 20ο αιώνα, από το βιογραφικό του που είναι και αυτό γεμάτο από αγώνες στις γραμμές και στο πλάι του ΚΚΕ. Ίσως η πίεση του χρόνου και η συγκινησιακή μας φόρτιση να μας οδήγησε να παραλείψουμε κάτι σημαντικό και γι’ αυτό ζητάμε προκαταβολικά συγνώμη. Όπως και να ‘χει, όμως, η υποχρέωση όλων μας να σκύψουμε πάνω από το έργο του Μ.Θεοδωράκη, να το γνωρίσουμε σε βάθος, δεν σταματά εδώ. Άλλωστε, μπορεί ο Μίκης να «έφυγε», αλλά το έργο του θα συνεχίσει να φλογίζει τις καρδιές μας, να μας συντροφεύει, όπως έκανε πάντα, στους αγώνες που έρχονται. Αθάνατος!

Η Συντακτική Επιτροπή του «Οδηγητή» OΔΗΓΗΤΗΣ: Όργανο του ΚΣ της ΚΝΕ, www.odigitis.gr, e-mail: mail@odigitis.gr Ιδιοκτησία: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕΒΕ, Εκδότρια - Διευθύντρια: Αναστασία Μοσχόβου, Διεύθυνση: Λεωφόρος Ηρακλείου 145, Νέα Ιωνία, ΤΚ: 14231, Κωδικός: 3995, ISSN 1791-3594, Τηλ.: 210-2592514, 210-2592517

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

3

Α

ν το μουσικό χαλί της ζωής γενιών και γενιών της χώρας μας γράφτηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη, τη μουσική αυτή ιδιοφυΐα, που άφησε την τελευταία του πνοή στις 2 του Σεπτέμβρη, βάζοντας ανεξίτηλη σφραγίδα στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, δε θα μπορούσε να μην παραδεχτεί κάποιος ότι το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του “Οδηγητή” συνετέλεσε -σε όλη την ιστορική του διαδρομή, από το 1975 μέχρι σήμερα- το μεγαλειώδες αυτό έργο να παίρνει σάρκα και οστά, να γίνεται φως, να εμψυχώνει και να εμπνέει, ώστε να περνάει η αγωνιστική σκυτάλη από γενιά σε γενιά, για "να γυρίσει ο ήλιος"...

Άρθρο του Νίκου Αμπατιέλου, Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ Η κορύφωση των εκδηλώσεων του 47ου Φεστιβάλ, λοιπόν, μπορεί να σηματοδοτήσει σε όλη την Ελλάδα ένα κορυφαίο γεγονός συνδυασμένης μαζικής πολιτικής, ιδεολογικής και πολιτιστικής παρέμβασης της ΚΝΕ, λίγους μήνες μετά το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Αντλούμε δύναμη και έμπνευση από τους πρόσφατους και σημαντικούς αγώνες του λαού μας σε όλα μέτωπα, από την ίδια τη μεγαλειώδη πορεία του θεσμού του Φεστιβάλ μέσα στα χρόνια, τις στιγμές ανάτασης και υψηλής πολιτιστικής δημιουργίας που έχει χαρίσει. Εμπνεόμαστε από την επέτειο της συμπλήρωσης 150 χρόνων από την Κομμούνα του Παρισιού, που αποτέλεσε και αποτελεί έναν από τους λαμπρότερους φάρους στην πάλη του διεθνούς επαναστατικού κινήματος Με όπλα τα συμπεράσματα από την πλούσια δράση μας, το Φεστιβάλ, ως σημείο συνάντησης, προβληματισμού, συζήτησης όλων εκείνων των νέων που προβληματίζονται, αγωνιούν και δρουν, μπορεί να δώσει ώθηση για την οργάνωση και ανάπτυξη των αγώνων της νεολαίας, με επιθετικές διεκδικήσεις για όλα τα ζητήματα που την αφορούν!

Με πυξίδα τις αποφάσεις του πρόσφατου Συνεδρίου του Κόμματός μας Να συνεχίσουμε πιο μαζικά και αποφασιστικά να μπαίνουμε μπροστά στην οργάνωση της πάλης απέναντι στις συνέπειες της αντιλαϊκής πολιτικής -ιδιαίτερα με την έναρξη την νέας σχολικής και ακαδημαϊκής χρονιάς- την πορεία της πανδημίας, το χτύπημα κατακτήσεων και δικαιωμάτων χρόνων μέσα στην καπιταλιστική κρίση που διανύουμε, με το μάτι του κεφαλαίου πάντα στο παρόν και το μέλλον της νέας γενιάς (βλέπε απ’ τα πιο πρόσφατα: ν/σ για την κοινωνική ασφάλιση, νόμο Χατζηδάκη, νόμοι στην Παιδεία, ένταση των πολεμικών συγκρούσεων, της καταστολής κλπ). Για να αντιμετωπίσουμε τις προσπάθειες εγκλωβισμού της νεανικής δυσαρέσκειας σε «δοκιμασμένες» και αποτυχημένες πια λύσεις εντός των τειχών αυτού του συστήματος, στην κυβερνητική εναλλαγή, την ώρα που η κοινή στρατηγική και ο «ρεαλισμός» ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ γεννά «πρόβες» για μεγαλύτερη συναίνεση, αναδεικνύει μέσα και από τις θέσεις τους τον αντιλαϊκό χαρακτήρα της πολιτικής που υπηρετούν, παρά τις επιμέρους διαφορές και τις κοκορομαχίες τους. Μπαίνοντας μπροστά και επιδιώκοντας οι προσπάθειές μας στους καθηµερινούς αγώνες να ενισχύουν πολύπλευρα το στόχο μας για να εξελίσσεται ένα ενιαίο, πανελλα-

δικά συντονισµένο κίνηµα της εργατικής τάξης και των συµµάχων της, όσο γίνεται πιο µαζικό, εδραιωµένο στους τόπους δουλειάς, στους κλάδους, σε κάθε περιοχή, µε αντικαπιταλιστική - αντιµονοπωλιακή κατεύθυνση, εναντίωσης στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ. Ένα τέτοιο πανελλαδικό και διεθνιστικό ταυτόχρονα κίνηµα µπορεί να εγγυηθεί µόνο το ΚΚΕ µε τη δράση του, ως καθοδηγητική δύναµη για την ανατροπή του σηµερινού συσχετισµού, για το άνοιγµα του δρόµου για το σοσιαλισµό. Μετά το 21ο Συνέδριό του, το ΚΚΕ είναι εδώ, πιο δυνατό και έμπειρο, αποφασισμένο για να επιτελεί το ρόλο του ως την ισχυρή οργανωμένη πρωτοπορία των εργατικών – λαϊκών δυνάμεων, το ρόλο του ως τον φορέα των νέων ιδεών της επαναστατικής κοινωνικής προοπτικής, της απάντησης στα μεγάλα ζωτικά προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί και απαιτούν επιτακτικά τη λύση τους στον 21ο αιώνα. Όλα τα στελέχη και τα μέλη της ΚΝΕ, εξασφαλίζοντας πρώτα και κύρια τη μελέτη των αποφάσεων του Συνεδρίου, ως αναγκαία βάση για να ανέβει η συλλογική, δημιουργική συζήτηση, διαμορφώνουμε ήδη σχέδιο για να μετράμε διαρκώς βήµατα στη μαχητική και κρίσιμη συμβολή της ΚΝΕ σε αυτούς τους μεγάλους στόχους μέσα στη νεολαία.

Όλες οι μηχανές στο φουλ για την επιτυχία των Φεστιβάλ Την περσινή χρονιά αποδείχτηκε ότι οργανωμένα και συλλογικά, χωρίς συμβιβασμό με τις δυσκολίες που έχει φέρει η πανδημία, μπορούμε να εξασφαλίσουμε την πολυεπίπεδη επιτυχία των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ σε όλες τις συνθήκες. Έτσι και φέτος, με την ουσιαστική συμβολή όλων μας, παίρνοντας και τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας της υγείας όλων των συντρόφων μας, των επισκεπτών του «Φ», θα τα καταφέρουμε! Το σύνθημα του 47ου Φεστιβάλ που ήδη οδηγεί τις προσπάθειες χιλιάδων μελών και φίλων της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα αποδεικνύεται εξαιρετικά επίκαιρο και αναγκαίο να αγκαλιάσει τη σκέψη περισσότερων νέων, μέσα και από τις εξελίξεις που είχαμε τους καλοκαιρινούς μήνες. Γεννήθηκε μέσα στους αγώνες του λαού μας, εκεί που όλο το προηγούμενο διάστημα, με την πρωτοπόρα και καθοριστική στάση των κομμουνιστών σε όλα τα ζητήματα έσπασε στην πράξη ο φόβος και ο συμβιβασμός, ανέβηκε το μαχητικό, διεκδικητικό «φρόνημα» των εργαζομένων και της νεολαίας. Αυτή η δράση των νέων κομμουνιστών ανέδειξε την Οργάνωση μας ευρύτερα ως

την πολιτική δύναμη μέσα στη νεολαία που στάθηκε παλικαρίσια ως οργανωτής απέναντι στην επίθεση του κεφαλαίου και που πυροδότησε τους σημαντικούς αγώνες του προηγούμενου διαστήματος στους μαθητές, τους φοιτητές, τους εργαζόμενους, στους σπουδαστές της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Αντανακλά τη δράση και την αποφασιστικότητα εκατοντάδων ανθρώπων του μόχθου, όλων των ηλικιών που τόσο απέναντι στις φλόγες, όσο και απέναντι στην πολιτική που τους άφησε στο έλεος τους, και έκαναν βίωμα σε χιλιάδες ανθρώπους ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό! Αποτυπώνει την αλληλεγγύη που απλόχερα δείχνει ένα μεγάλο κομμάτι νεολαίας, πολύμορφα και στους πυρόπληκτους. Ταυτόχρονα, η ανταπόκριση που βρίσκει, ενισχύει κι άλλο την αποφασιστικότητά μας ώστε η νέα γενιά ΝΑ ΤΟΛΜΗΣΕΙ για να ζήσει όπως της αξίζει και όχι απλά να επιβιώνει. ΝΑ ΤΟΛΜΗΣΕΙ και να προχωρήσει μπροστά, αφήνοντας πίσω όσους προσπαθούν να την πείσουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από τη σημερινή εκμεταλλευτική κοινωνία που σαπίζει με τα αποτελέσματα να φαίνονται σε όλους τους τομείς. ΝΑ ΤΟΛΜΗΣΕΙ και να μπει ορμητικά στον αγώνα για μια κοινωνία στο ύψος των σύγχρονων δυνατοτήτων που η ανθρώπινη εργασία έχει δημιουργήσει. Η πραγματική τόλμη είναι να αμφισβητείς το αστικό κατεστημένο, να πηγαίνεις κόντρα στο - κυρίαρχο σήμερα- ρεύμα της υποταγής, στο «δεν αλλάζει τίποτα», της επιλογής του μικρότερου δήθεν κακού. Όταν φτιάχνουν νόμους για να περιορίσουν τη δράση των σωματείων, όταν ετοιμάζονται να βάλουν αστυνομία στα Πανεπιστήμια, όταν δυναμώνει η καταστολή ως αναγκαίο συμπλήρωμα της αντιλαϊκής πολιτικής σε όλη την ΕΕ, τόλμη είναι να επιλέγεις τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη, την οργάνωση. Είναι η δράση στο μαθητικό συμβούλιο, στον Φοιτητικό Σύλλογο. Είναι η οργάνωση στο σωματείο, η δραστήρια συμμετοχή στις διαδικασίες του κινήματος. Τολμηρός είναι ο νέος και η νέα που οργανώνονται στην ΚΝΕ. Γιατί τόλμη στη πράξη, χωρίς τόλμη στις ιδέες δεν μπορεί να υπάρξει. Το ΚΚΕ πρεσβεύει ό, τι πιο προοδευτικό έχει γεννήσει η ανθρώπινη σκέψη και δράση, γι’ αυτό και μπορεί να προχωρά μπροστά σε όλες τις συνθήκες.

Να αποδομήσουμε τα «όμορφα» αφηγήματα των αστικών δυνάμεων Αυτό το κάλεσμα της ΚΝΕ απευθύνεται αντικειμενικά στη μεγάλη πλειοψηφία της νεολαίας που η πραγματικότητά της, η καθημερινότητά της έρχεται όλο και περισσότερο σε σύγκρουση με τις μεγάλες δυνατότητες που έχουν δημιουρ-

4

γηθεί για να απολαμβάνει σύγχρονα δικαιώματα στη μόρφωση, την εργασία, τον ελεύθερο χρόνο, συνολικά στη ζωή. Είμαστε στο τέταρτο κύμα της πανδημίας και ο καθένας μπορεί να δει σήμερα πιο καθαρά τι σημαίνει τα επιτεύγματα της επιστήμης να γίνονται πεδία επιχειρηματικών ανταγωνισμών, πεδία αύξησης της ήδη τεράστιας κερδοφορίας τους, ακόμα και να αξιοποιούνται ως μέσο διαίρεσης των εργαζομένων, εκβιασμών, επίθεσης στα εργασιακά δικαιώματα, για να κρυφτεί κυρίως η γύμνια των δημόσιων συστημάτων Υγείας σε όλο τον κόσμο. Τα σχολεία, τα Πανεπιστήμια, οι επαγγελματικές σχολές να ανοίγουν, όπως έκλεισαν, με μόνιμο μότο την «ατομική ευθύνη». Αντί να παίρνονται μέτρα για τα σημαντικά μορφωτικά κενά των δύο τελευταίων χρόνων, να είναι «φορτωμένα» νέους αντιεκπαιδευτικούς νόμους που πέρασαν νύχτα με τους χώρους εκπαίδευσης άδειους, γιατί ακριβώς εντείνουν τους ταξικούς φραγμούς (όπως η Τράπεζα Θεμάτων και η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής), την μορφωτική υποβάθμιση, την καταστολή στις δίκαιες διεκδικήσεις και αντιδράσεις μαθητών - φοιτητών - εκπαιδευτικών - γονιών. Ο δήθεν «εξορθολογισμός» του εργάσιμου χρόνου, η «συμφιλίωση της προσωπικής με την επαγγελματική ζωή» στον καπιταλισμό σημαίνει ξεζούμισμα του εργαζόμενου, ένταση της εκμετάλλευσης. Συνέπεια είναι και ότι ο ελεύθερος χρόνος συρρικνώνεται και ταυτόχρονα έχει γίνει εξ ολοκλήρου μία ακόμα επιχειρηματική μπίζνα για το κεφάλαιο, όπως στους τομείς του Αθλητισμού και του Πολιτισμού, του δικαιώματος στις διακοπές. Η επιχειρηματική λειτουργία σε αυτά, η προβολή της ναρκωκουλτούρας ως μιας «εναλλακτικής» διεξόδου, αναδεικνύουν το πώς το κεφάλαιο αντιμετωπίζει την ανάγκη για ποιοτικό ελεύθερο χρόνο. Η «αναβάθμιση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας» και η δήθεν προστασία που παρέχουν οι σύμμαχοι ΝΑΤΟ - ΕΕ τελικά μπλέκουν ακόμα περισσότερο το λαό μας στα επικίνδυνα παιχνίδια για το μοίρασμα των αγορών, των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των δρόμων μεταφοράς. Αν μία από τις χιλιάδες εικόνες που έρχονται από Αφγανιστάν έχει διδακτική αξία για τον λαό μας είναι η εικόνα της απελπισίας στην οποία βρέθηκαν οι πολιτικοί «σύμμαχοι» των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Η «προστασία του περιβάλλοντος» δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την υλοποίηση του «Πράσινου New Deal», γιατί στον καπιταλισμό το περιβάλλον αποτελεί ένα ακόμα πεδίο εκμετάλλευσης και κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο. Ταυτόχρονα, η εφαρμογή του «Πράσινου Κοινωνικού Συμβολαίου» συνοδεύεται με μέτρα έντασης της εκμετάλλευσης, επιβαρύνονται ακόμα περισσότερο οι λαϊκές οικογένειες (πχ απώλειες θέσεων εργασίας, «πράσινοι» φόροι, πανάκριβη για το λαό ενέργεια).

Να αναδείξουμε πώς ο σοσιαλισμός είναι η μοναδική, επαναστατική αλλαγή σήμερα! Γιατί ο σοσιαλισμός αποτελεί την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας! Κι όχι το σύστημα όπου όλα μπορείς να τα αμφισβητήσεις, εκτός από το ίδιο το σύστημα και την εκμετάλλευση, όπου στο όνομα της ατομικής ελευθερίας «κουκουλώνεται» η πιο μεγάλη συλλογική σκλαβιά, αλλά την κοινωνία που ο εργαζόμενος άνθρωπος, απελευθερωμένος από τις αλυσίδες της εκμετάλλευσης, θα μπορεί να ικανοποιεί όλες τις ανάγκες του, να προσφέρει για την κοινωνική πρόοδο!

Βάζουμε τον πήχη ψηλά, αξιοποιούμε τις δυνατότητες που η δράση και η πολιτική μας δημιουργεί Η εκτίμηση που έχουμε ότι ένα τμήμα νεολαίας παρακολουθεί από πιο κοντά το Κόμμα το τελευταίο διάστημα σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η φεστιβαλι-

κή δραστηριότητα της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα μπορεί οργανωμένα και πλατιά να δώσει διέξοδο στη μεγάλη όρεξη που υπάρχει για πολιτιστική, αθλητική δραστηριότητα σε χιλιάδες νέους και νέες, πρέπει να βάλει τον πήχη ψηλά για όλες τις Οργανώσεις της ΚΝΕ. Μπορούμε να επιδράσουμε καθοριστικά, να κερδίσουμε νέες δυνάμεις, να αποκτήσουμε κοινή δράση και βηματισμό με χιλιάδες νέους και νέες που έχουμε κοινές ανησυχίες και έχουν χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών τους από τα αστικά κόμματα, τους φταίει στον έναν ή τον άλλο βαθμό «το σύστημα, το κράτος». Έχουμε τα όπλα να αντιπαρατεθούμε με το ότι όλα αυτά βεβαίως στηρίζονται σε θολές ερμηνείες και κριτήρια που ως επί το πλείστον καθορίζονται από τα βάθρα της σκέψης του σημερινού συστήματος, τους νόμους ζούγκλας της καπιταλιστικής οικονομίας που είναι και οι καθοριστικοί στη διαμόρφωση συνείδησης και στάσης, ιδιαίτερα σε συνθήκες αντεπανάστασης.

Έ

χουμε τη φιλοδοξία να διευρύνουμε ακόμα περισσότερο το κύρος του ΚΚΕ και της ΚΝΕ μέσα από την καθημερινή μας παρέμβαση, να πείσουμε πιο πολλούς νέους για την σοσιαλιστική προοπτική, να γίνουμε πιο πολλοί και πιο ικανοί οι νέοι κομμουνιστές στους χώρους νεολαίας. Μας γέμισε αισιοδοξία η επιτυχία της 30ης αντιιμπεριαλιστικής κατασκήνωσης της Οργάνωσής μας στη Μυτιλήνη, με το ανατρεπτικό και διεθνιστικό μήνυμα που έστειλε από κοινού με του συντρόφους από την ΚΝ Τουρκίας, με την συμβολή με ιδιαίτερο μεράκι των νέων του νησιού της Λέσβου που με πολλούς τρόπους συνέβαλαν στο να είναι μία ξεχωριστή στιγμή στην πορεία αυτής της μεγάλης πανελλαδικής συνάντησης των νέων της χώρας μας. Να συνεχίσουμε τη θετική πείρα των προσπαθειών των Οργανώσεων της ΚΝΕ σε όλη τη χώρα για την άμιλλα οικοδόμησης προς τιμήν του 21ου Συνεδρίου που μέσα στις σημαντικές πολιτικές μάχες προσανατόλισε τις οργανώσεις στο καθοριστικό καθήκον της ανάπτυξης των δυνάμεών μας και της οικοδόμησης σε νέους χώρους. Είναι σημαντικό ότι υπερκαλύπτοντας τα πλάνα τους αναδείχθηκαν πρώτες οι Οργανώσεις της Κεντρικής Μακεδονίας και της Αττικής. Καλωσορίζουμε τα εκατοντάδες νέα μέλη της ΚΝΕ που οργανώθηκαν τους προηγούμενους μήνες, είμαστε σίγουροι ότι θα δώσουν νέα πνοή στα Φεστιβάλ σε όλη την Ελλάδα. Να συνεχίσουμε με πιο γοργούς ρυθμούς την ανάπτυξη της ΚΝΕ στα Λύκεια, τα ΕΠΑΛ και τα Γυμνάσια της χώρας που ανοίγουν το Σεπτέμβρη, να συγκεντρώσουμε τις προσπάθειες μας ώστε στα Πανεπιστήμια να είναι χρονιά ορόσημο μετά από 2 χρόνια που ήταν κλειστά, να βάλουμε υψηλούς στόχους στις σχολές κατάρτισης και στην μαθητεία, στους κλάδους που συγκεντρώνουν μάζες νέων εργαζομένων. Η πείρα από την παρέμβασή μας σε όλους αυτούς τους χώρους την προηγούμενη περίοδο είναι και πλούσια και πολύτιμη. Έχει καταγραφεί και στις σελίδες του «Οδηγητή», στα μαθητικά και φοιτητικά Φεστιβάλ, στη δράση νέων κομμουνιστών μέσα στους χώρους δουλειάς, και μπορεί να αξιοποιηθεί πλατιά ώστε κάθε Οργάνωση Βάσης της ΚΝΕ να καταστρώσει το δικό της πλούσιο πρόγραμμα μαζικής πολιτικής δουλειάς και παρουσίας παντού.

Έτσι μπορούμε να τα καταφέρουμε!

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

5

Τελικά ποιό είναι το δίδαγμα

από τις ραγδαίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν;

Τ

ο δράμα του αφγανικού λαού συγκλονίζει. Σε καθέναν που θέλει να λέγεται άνθρωπος, σφίγγει το στομάχι από τις εικόνες στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, από τις ιστορίες γυναικών και μικρών παιδιών. Το «ως πότε θα την πληρώνουν οι ευάλωτοι από τους πολέμους των ισχυρών» είναι σίγουρα ένα καλοπροαίρετο ερώτημα από μεγάλο τμήμα της νέας γενιάς. Το θέμα είναι λοιπόν αυτό το «ως πότε» να απαντηθεί με δράση ενάντια σε όσους ευθύνονται για

Ένας «ανώφελος» πόλεμος… Οι εξελίξεις «τρέχουν καθημερινά» μετά την αποχώρηση των αμερικανοΝΑΤΟικών στρατευμάτων από την χώρα και την ανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Ήδη είχαμε βομβιστική επίθεση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, αναπαράγονται δημοσιεύματα για νέα «τρομοκρατικά» χτυπήματα, ανακοινώσεις από ΗΠΑ-ΕΕ πως θα πραγματοποιήσουν νέες «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις». Σίγουρα αυτή την περίοδο δεν «γράφεται» η τελευταία λέξη του δράματος για τον αφγανικό λαό. Χρειάζεται καλή παρακολούθηση των όσων συμβαίνουν. Το διαδίκτυο και τα δελτία ειδήσεων, όταν δεν προβάλλουν τους Ταλιμπάν να παίζουν συγκρουόμενα αυτοκινητάκια, κατακλύζονται από εικόνες και γραφικά για το τι οπλισμό έχουν πλέον στα χέρια τους. Ταυτόχρονα αναλυτικοί πίνακες με τις ανθρώπινες απώλειες και το οικονομικό κόστος του πολέμου συνοδεύονται από συζητήσεις για το αν κέρδισαν ή ταπεινώθηκαν οι ΗΠΑ στην περιοχή. Θα πει κανείς και πού είναι το πρόβλημα σε όλα αυτά; Απλά μαθαίνουμε τα γεγονότα. Το ζήτημα είναι πως όλη αυτή η προσέγγιση πέρα από επιφανειακή, είναι και επικίνδυνη. Χωρίς να υπάρχουν σοβαρές διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα όσα λέγονται, από τη μια ακούμε πως η Αμερική δεν θέλει πλέον να συνεχίσει έναν «ανώφελο» πόλεμο αφού η «δημοκρατία» δεν εξάγεται… Και από την άλλη ότι η Αμερική τελικά παίρνει αποφάσεις χωρίς να συνυπολογίζει τη γνώμη των συμμάχων της ΕΕ κ.λπ. Αυτό που επιβεβαιώνουν και τα μέχρι τώρα γεγονότα, είναι οι θέσεις του ΚΚΕ. Ο 20ετής πόλεμος των ΗΠΑ δεν είχε κύριο στόχο ούτε το εμπόριο ναρκωτικών, ούτε τα πλούσια ορυκτά και μεταλλευτικά κοιτάσματα της χώρας. Το αν είχαν στόχο την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, κάνουμε προσπάθεια να το απαντήσουμε στο δισέλιδο που ακολουθεί. Το βασικό ήταν να ελέγξουν μια πολύ κρίσιμη για τη γεωστρατηγική της θέση χώρα, που βρίσκεται στο «μαλακό υπογάστριο» της Κίνας και της Ρωσίας. Με την παρουσία τους εκεί εμπόδισαν την κατασκευή μιας σειράς από αγωγούς ενέργειας και δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων από τους ανταγωνιστές τους.

αυτή τη φρίκη. Να μην κυριαρχήσει η παραλυτική μακαριότητα που προβάλλουν τα αστικά επιτελεία, θέλοντας να φανούν ουσιαστικά σαν μοιραία τα όσα ζουν οι γυναίκες και οι πρόσφυγες. Γιατί όσα συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα μας αφορούν. Την εποχή που πολλοί «ψάχνουν» το πώς τα πράγματα μπορούν να γίνουν «αλλιώς» στο κάδρο του προβληματισμού πρέπει να μπει και η επικίνδυνη όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και οι επιπτώσεις της τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στους λαούς όλου του κόσμου.

Και τα πρόσφατα τρομοκρατικά χτυπήματα, επιβεβαιώνουν πως οι ΗΠΑ σκοπεύουν να επωφεληθούν από το «κλίμα αστάθειας» που υπάρχει στην περιοχή ως αποτέλεσμα των ανταγωνιστικών συμφερόντων που υπάρχουν ανάμεσα στους φύλαρχους-καπιταλιστές του Αφγανιστάν και ξένες δυνάμεις όπως Κίνα, Ρωσία, Πακιστάν, Τουρκία, Κατάρ, Ινδία, Ιράν κ.λπ. Επιπλέον όπως πρόσφατα δήλωσε η αντιπρόεδρος Κ.Χάρις, επιχειρηματολογώντας υπέρ της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων «είναι επιτακτική ανάγκη (…) να συνεχίσουμε να προωθούμε τα συμφέροντα μας σε άλλες περιοχές», είναι φανερό πως οι ΗΠΑ αναδιατάσσουν δυνάμεις σε «καυτά» μέτωπα στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους με την Κίνα που απειλεί την πρωτοκαθεδρία τους στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Οι «σύμμαχοι σωτήρες» και η παρασημοφόρηση ενός «φιλέλληνα» Τις ώρες που όλοι έβλεπαν ανθρώπους να κρέμονται από τις ρόδες των αεροπλάνων για να φύγουν από την Καμπούλ, στην Ελλάδα τα αστικά ΜΜΕ, σαν να κινούνται σε παράλληλο σύμπαν, μας πληροφορούσαν για την επίσκεψη ενός γερουσιαστή των ΗΠΑ, μεγάλου «φιλέλληνα», που δίνει όλες του τις δυνάμεις για γίνει η Ελλάδα ο «προτιμώμενος εταίρος» των ΗΠΑ στην περιοχή, να διασφαλιστεί η ειρήνη και η σταθερότητα! Παρασημοφορήθηκε μάλιστα, ενώ ενημερωθήκαμε ότι

έπεσε και ένα δέντρο στο εστιατόριο που δείπνησε με τον εν Ελλάδι αμερικανό πρέσβη… Ταυτόχρονα ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μιλούν για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι προσφυγικές ροές από το Αφγανιστάν λες και είναι άμοιροι ευθυνών. Όταν είναι πασιφανές ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες ξεριζωμένοι από την συγκεκριμένη χώρα είναι τα θύματα της ιμπεριαλιστικής επέμβασης για την οποία οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά έδιναν μέχρι και 300 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί την ΕΕ να αναλάβει «ανθρωπιστικό» ρόλο και η ΝΔ να «προστατέψει τα σύνορα», όταν, η ευρωενωσιακή πολιτική την οποία από κοινού έχουν αναδιαμορφώσει και εφαρμόσει θεωρούσε τα περίχωρα της Καμπούλ «ασφαλή περιοχή» για να επαναπροωθούνται οι πρόσφυγες, με ταυτόχρονη μετατροπή ελληνικών νησιών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης! Στην κριτική που κάνει το ΚΚΕ για όλα τα παραπάνω, ορισμένοι που επαναλαμβανόμενα έχουν εκτεθεί για τις τοποθετήσεις τους, αντιπαραβάλουν ότι «οι διεθνείς σχέσεις και η διαχείριση σύνθετων υποθέσεων απαιτεί ρεαλισμό και την επιλογή του μικρότερου κακού». Ο λαός και η νέα γενιά μπορούν να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα. Ο καθένας μπορεί να κρίνει αν σήμερα είναι ρεαλισμός να εναποθέτεις τις ελπίδες σου στον Μπάιντεν και την «μετριοπαθή» ΕΕ ή είναι η ώρα να δυναμώσει η πάλη και η λαϊκή πρωτοβουλία ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και τις αντιδραστικές δυνάμεις που γεννούν και αξιοποιούν.

6

Όταν οι κροκόδειλοι δακρύζουν

Γ

ια τις τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν έχουν ειπωθεί πολλά και έχουν γραφτεί ακόμα περισσότερα. Ξεχωρίζει ένα ύφος «ουδετερότητας» στις τοποθετήσεις των αστικών δυνάμεων και των διάφορων περισπούδαστων αναλυτών που από ότι φαίνεται πάσχουν από κρίσεις αμνησίας… Και μπορεί στον γερασμένο Πρόεδρο της γερασμένης ιμπεριαλιστικής δύναμης, Τ. Μπάιντεν, που στην χώρα μας αποτελεί το «ελιξίριο» της καινοτομίας και της προόδου, μήλον της έριδος ανάμεσα σε ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ και Giani, να δικαιολογούνται κάποια κενά μνήμης… Αλλά στους υπόλοιπους, ξαφνικά «υπέρμαχους» του αφγανικού λαού και των δικαιωμάτων της γυναίκας δεν δικαιολογούνται τέτοιες κρίσεις. Γιατί η αλήθεια είναι ότι πριν από 20 χρόνια όταν ξεκινούσε η ιμπερια-

λιστική επέμβαση στο Αφγανιστάν με πρόσχημα την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» οι ίδιες δυνάμεις νοηματοδοτούσαν λίγο διαφορετικά τον ανθρωπισμό! Τότε διάφοροι πραγματικοί «Ταλιμπάν» των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έγραφαν χαρακτηριστικά για την τοποθέτηση του ΚΚΕ ενάντια στον πόλεμο: «Όλοι στρατεύονται ουσιαστικά στον αγώνα της Δύσης κατά της τρομοκρατίας και διαφωνούν μόνο οι Ταλιμπάν, οι ακραίοι ισλαμιστές των θρησκευτικών σχολών του Πακιστάν, καθώς και το ΚΚΕ». Με αυτό το κείμενο, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια αναδρομή σε όσα έχουν προηγηθεί στην πολύπαθη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Να αποδειχθεί ο βαθιά υποκριτικός και κυνικός τρόπος όσων σήμερα παρουσιάζονται σαν «φίλοι» του αφγανικού λαού.

Ένας πόλεμος «αυτονόητος και ανθρωπιστικός» που έριχνε «βόμβες» μπισκότων! Τον Οκτώβρη του 2001, όταν ξεκινούσαν οι αεροπορικές επιδρομές στο Αφγανιστάν, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε το μότο «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας». Ο πόλεμος παρουσιάστηκε σαν το «αυτονόητο καθήκον του δυτικού πολιτισμού απέναντι στην τρομοκρατία που απειλεί κάθε κοινωνία». Είχε προηγηθεί τον Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου το τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους της Ν.Υόρκης που είχε σαν αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο σχεδόν 7000 άνθρωποι. Η ΚΕ του ΚΚΕ σε συνεδρίαση της λίγες μέρες μετά από την τρομοκρατική ενέργεια σημείωνε «Η συμπάθεια απέναντι στα θύματα και τον δοκιμαζόμενο αμερικανικό λαό δεν μπορεί και δεν πρέπει να μετατραπεί σε συμπάθεια και ανοχή στην κρατική πολιτική των ΗΠΑ και των άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που οργανώνουν την κρατική και παρακρατική τρομοκρατία, δημιουργούν και εκπαιδεύουν τρομοκρατικές ομάδες, ένοπλα μισθοφορικά τμήματα θανάτου…». Το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό Κόμμα που τήρησε ξεκάθαρη στάση απέναντι στον πόλεμο, ζήτησε να μην υπάρξει καμία εμπλοκή της χώρας και των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Σήκωσε την αντιπαράθεση με την προσπάθεια να καλλιεργηθεί ψύχωση απέναντι στους μουσουλμάνους, στο να παρουσιαστεί το έγκλημα σε βάρος των λαών σαν «σύγκρουση ανάμεσα σε πολιτισμούς». Στον αντίποδα βρέθηκαν όλα τα αστικά κόμματα και οι δυνάμεις του τότε Συνασπισμού. Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ είχε φτάσει στο σημείο να λέει πως οι Έλληνες πρέπει να είναι υπέρ του πολέμου γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα ακριβύνει το πετρέλαιο και δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν τα Ι.Χ. Όταν στη βάση της Σούδας γίνονταν έργα για αντι-

μετώπιση πιθανού χτυπήματος με βιολογικά όπλα (από τότε οι βάσεις του θανάτου ήταν μαγνήτης μεγάλων κινδύνων για τον ελληνικό λαό) ο αρμόδιος υπουργός απαντούσε ότι τα έργα είναι ανθρωπιστικά! Σύσσωμα τα κόμματα του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ επιχειρηματολογούσαν υπέρ του να αναλάβει η Ελλάδα ρόλο στον πόλεμο ώστε να πάρει ανταλλάγματα στην πολεμική λεία. Όσο για τις δυνάμεις του Συνασπισμού, πέρα από το ότι το κεντρικό κομματικό τους όργανο είχε πάρει απόφαση μη συμμετοχής στο 1ο αντιπολεμικό συλλαλητήριο, δεν έλεγαν κουβέντα για τον χαρακτήρα του πολέμου, τις ευθύνες της ΕΕ. Η εφημερίδα Αυγή μάλιστα είχε κυκλοφορήσει με ενυπόγραφο άρθρο στο εξώφυλλο της που ανάμεσα σε άλλα έλεγε πως το σύνθημα «…Η - ατελής - δημοκρατία, ο - ανολοκλήρωτος - δημοκρατικός πολιτισμός, είναι κοινωνικές κατακτήσεις που πρέπει να προστατεύσουμε από τη θανάσιμη απειλή που δέχο-

νται για να μπορέσουμε να τις διευρύνουμε και να τις επεκτείνουμε. Συντασσόμαστε επομένως με τις κυβερνήσεις που, στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας με την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, έχουν αναλάβει να τις υπερασπιστούν, ενάντια σ’ αυτούς που και ανοιχτά θέλουν να τις καταστρέψουν»! Όλη η περίοδος χαρακτηρίζονταν από την προσπάθεια να αντιστραφεί το αίσθημα καταδίκης του πολέμου που ήταν έντονο σε σημαντικό τμήμα του λαού και της νεολαίας και εκφραζόταν και στη μαζικότητα των κινητοποιήσεων που πρωτοστατούσε το ΚΚΕ. Υπήρχαν δημοσιεύματα από το αν η γυναίκα του τότε Πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα βοηθούσε παιδιά από το Αφγανιστάν… μέχρι και για το πόσα δαπανούσαν οι ΗΠΑ για να ρίξουν «βόμβες» μπισκότων σαν ανθρωπιστική βοήθεια σε αυτούς που βομβάρδιζαν κανονικά!

Οδηγητής

Γνωστοί παπαγάλοι που σήμερα με ύφος πολλών καρδιναλίων βρίζουν όποιον σηκώνει κεφάλι απέναντι στην αδικία λίγες μέρες πριν την επίσημη έναρξη των επιθέσεων ειρωνεύονταν το ΚΚΕ με εξυπνάδες του στυλ «Μα καλέ πού τον είδατε τον πόλεμο και διαδηλώνετε; Αν γινόταν πόλεμος θα είχατε ένα δίκιο, αλλά τώρα;» για να γράψουν μετά από λίγες μέρες ότι ο πόλεμος τελικά ήταν ανθρωπιστικός και δεν στρέφονταν ενάντια στον αφγανικό λαό! Κάποιοι που είχαν αποφοιτήσει με πιο χαμηλούς βαθμούς από τη σχολή της πρεσβείας σε απόγνωση καλούσαν τον λαό να μην είναι προκατειλημμένος απέναντι στην πολιτική των ΗΠΑ, αφού ο προηγούμενος πρόεδρος τους Μ.Κλίντον είχε ζητήσει συγγνώμη για τα «λάθη» που είχαν γίνει τα προηγούμενα χρόνια από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ σε βάρος της Ελλάδας!

Όταν η μπούργκα ήταν συνώνυμο της «ελευθερίας»

δυσκολίες να επιβάλλουν τη θέλησή τους, ούτε ότι οι άοπλοι Αφγανοί θα έδιναν με τόσο πάθος τη ζωή τους σε έναν τελείως άνισο αγώνα. Κι όμως ένας φτωχός, σκληροτράχηλος λαός δε συμβιβάστηκε. Πολέμησε και πολέμησε για την ελευθερία, την αξιοπρέπεια και τις παραδόσεις του». Στη χώρα που είναι γνωστή σαν η πρώτη παραγωγός οπίου στον κόσμο και πλέον ως ο «τάφος των αυτοκρατοριών» (ας είναι καλά όσοι εκ των ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αρθρογραφούν ακόμα και με τους ίδιους τίτλους), το 1978 ο αφγανικός λαός ξεκίνησε μια παλικαρίσια προσπάθεια για να γίνει αφέντης στον τόπο του. Απέναντι σε αυτό το εγχείρημα (που ορισμένες κατακτήσεις του παρουσιάζονται στο γράφημα) ξαμολήθηκαν οι πιο σκοταδιστικές δυνάμεις, που οι ηγέτες τους μέχρι τότε ήταν μεγάλοι ιδιοκτήτες γης και έχασαν τα προνόμια τους μετά την λαϊκή επανάσταση. Χρηματοδοτήθηκαν και εκπαιδεύτηκαν από τις ΗΠΑ και το Πακιστάν κ.ά. Αυτές οι δυνάμεις δεν

Τα ρεπορτάζ των αστικών ΜΜΕ αυτές τις μέρες πληροφορούν μέχρι και για το γεγονός ότι κάνουν χρυσές δουλειές όσοι πουλάνε αυτό το άθλιο από κάθε άποψη «σάβανο» της γυναικείας ύπαρξης, που σπεύδουν να το προμηθευτούν φοβισμένες από τις εξελίξεις γυναίκες. Όμως κάποτε οι Μουτζαχεντίν από τους οποίους προέβαλε και το σκοταδιστικό κίνημα των Ταλιμπάν ήταν οι «μαχητές της ελευθερίας». Επειδή οι φωτογραφίες των Ταλιμπάν εκείνης της περιόδου στον Λευκό Οίκο και η αφιέρωση της ταινίας Ράμπο 3 έχουν παίξει αρκετά, έχει νόημα να αναφερθούμε και στον πρόλογο ενός βιβλίου που έγραψε τότε ένας μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδας (πλέον ο επίτιμος εκπρόσωπος της «καλής» ΝΔ κατά τον ΣΥΡΙΖΑ). Έγραφε λοιπόν «… Κανείς δεν περίμενε ότι οι Σοβιετικοί θα συναντούσαν ανυπέρβλητες



Σεπτέμβριος 2021

7

μπορούσαν να ανεχτούν πως μια χώρα σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο γεωστρατηγικά σημείο θα είχε στενές επαφές με την ΕΣΣΔ και θα χάνονταν από την «αγκαλιά» του ιμπεριαλισμού. Μόνο το 1985 το αμερικάνικο κογκρέσο έδωσε 250 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση των αντεπαναστατικών δυνάμεων. Σε ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα υπολογίζεται το χρήμα που έδιναν οι ΗΠΑ, μόνο για να δημιουργηθεί κύμα προσφύγων προς το Πακιστάν! Επρόκειτο κυρίως για τους Αφγανούς γαιοκτήμονες, που έπαιρναν μαζί και τους κολίγους τους, στους οποίους ασκούσαν ισχυρή θρησκευτική και άλλη επιρροή. Χιλιάδες από τους «πρόσφυγες» πλούτισαν από το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών. Αυτοί οι «μαχητές» σκότωναν, έκαιγαν και δηλητηρίαζαν τα νερά και την αγροτική παραγωγή, έσφαζαν τους δασκάλους και τα στελέχη του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος του Αφγανιστάν, ανατίναζαν δρόμους και εργοστάσια. Στην αντιμετώπιση αυτών των δυνάμεων, μετά από αίτημα της εκεί κυβέρνησης, η ΕΣΣΔ συνέδραμε. Αυτούς τους νεκροθάφτες της ανθρώπινης υπόστασης, όλες ανεξαιρέτως οι αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις της χώρας μας, παρουσιάζουν σαν τους «ενταφιαστές» της Σοβιετικής Ένωσης. Και δεν ντρέπονται. Τολμάνε μάλιστα τώρα τρομάρα τους, να ανησυχούν για τη «διατήρηση των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών επιτευγμάτων των τελευταίων δεκαετιών»! Το «άγγιγμα» της αστικής τους δημοκρατίας στο Αφγανιστάν, το να μπορεί δηλαδή να βγει μια φωτογραφία κοριτσιού χωρίς μπούργκα ανάμεσα σε άλλες γυναίκες που φοράνε, να έχουν ορισμένα παιδιά ένα πιάτο φαί ανάμεσα σε άλλα που πεθαίνουν από την πείνα είχε τίμημα τους πάνω από 50.000 νεκρούς αμάχους που αποτυπώνουν την φρίκη που προκάλεσε η για 20 χρόνια παρουσία των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στη χώρα.

Όταν ο λαός πάλεψε για να βγει στο φώς 6.795.670 στρέμματα γης μοιράστηκαν σε 2.000.000 άτομα. 4.000.000 στρέμματα αφαιρέθηκαν από τους 39.000 γαιοκτήμονες χωρίς αποζημίωση

Τον Γενάρη του 1985, η διεύθυνση κατά του αναλφαβητισμού του αφγανικού κράτους κατέγραφε ότι μες στην τελευταία 5ετία έμαθαν γραφή και ανάγνωση 1,5 εκατομμύριο άτομα. Στα 50 (!) χρόνια που είχαν προηγηθεί της επανάστασης η διεύθυνση είχε καταφέρει να μάθουν γράμματα 5.265 άτομα. Πριν από το 1978 το 90% του λαού ήταν αναλφάβητο.

Οι λαϊκές πολυκατοικίες άρχισαν ν’ αντικαθιστούν τα τσαντίρια και τα καλύβια από ξερολιθιές

Το συγκρότημα κατοικιών στην Καμπούλ, που βρίσκεται στη φάση της ολοκλήρωσής του οικοδομήθηκε για να στεγάσει 80.000 κατοίκους της Καμπούλ. Η φωτογραφία είναι του 1979, μια εποχή που φαίνεται να απέχει αιώνες από τη σημερινή κατάσταση στην αφγανική πρωτεύουσα

Το 1978 σε παραγωγικές επιχειρήσεις και τον δημόσιο τομέα σε όλη την επικράτεια δούλευαν μόλις 5.000 γυναίκες. Το 1985 έφταναν τις 80.000 και το 1988 τις 270.000.

Μέσα σε λίγα χρόνια από την επανάσταση μόνο στην Καμπούλ υπήρχαν 7.454 δασκάλες και στην ύπαιθρο 9.000!

8

Ολόκληρο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ στην Αθήνα Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου

Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου

Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

21.30 // «Δε βγαίνουνε τα όνειρα σε πλειστηριασμό, δεν παίχτηκε η παρτίδα μας ακόμα...», αφιέρωμα σε μελοποιημένα ποιήματα του Άλκη Αλκαίου. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Μίλτος Πασχαλίδης Ενορχήστρωση: Θύμιος Παπαδόπουλος Συμμετέχουν: Παντελής Θαλασσινός, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κότσιρας, Μίλτος Πασχαλίδης 23.00 // Συναυλία με τη Νατάσσα Μποφίλιου

21.30 // «Είμαστε πολλοί... Είμαστε όλοι... Βήματα που βαδίζουν σίγουρα στο μέλλον...», αφιέρωμα στα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και του Γιάννη Ρίτσου. Καλλιτεχνική επιμέλεια - ενορχήστρωση: Μανόλης Ανδρουλιδάκης Συμμετέχουν: Ρίτα Αντωνοπούλου, Γιάννης Κότσιρας, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Μαρία Φαραντούρη 23.00 // Συναυλία με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου

21.30 // «Πώς να σωπάσω...» Ενορχήστρωση: Γιάννης Παπαζαχαριάκης Συμμετέχουν: Χρήστος Θηβαίος, Βιολέτα Ίκαρη, Ανδριάννα Μπάμπαλη, Κώστας Τριανταφυλλίδης Αφήγηση: Κώστας Καζάκος 23.00 // Συναυλία με τον Γιώργο Νταλάρα

ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ 21.00 // Συναυλία με την Φωτεινή Βελεσιώτου 22.30 // Ποντιακό γλέντι με τους «Led Seftelin» 00.00 // Παραδοσιακό γλέντι με τους Πετρολούκα Χαλκιά και Γιάννη Λίτσιο

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ 20.00 // Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα 21.00 // Stand up comedy με τον Αλέξανδρο Μαλιάτση Σάλα και τον Σπήλιο Φλώρο 22.00 // Hip hop live με τους: Raibo, «Rhyme Riot», Retro (Rebellion Connexion), Φρανκ, Drugitiz 23.00 // Συναυλία με τους Pulse R (Πάνος Βιτζηλαίος) 00.00 // Συναυλία με τους «Sober on Tuxedos»

ΣΚΗΝΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ & ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 21.00 // Συναυλία με φοιτητικά συγκροτήματα και τους «Vostok Train» 22.00 // Stand up comedy με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο 23.00 // Συναυλία με την Ιουλία Καραπατάκη

ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ 21.30 // «Για τον καημό, το γλέντι, το μεράκι του λαϊκού ανθρώπου...», αφιέρωμα σε τραγούδια του συνθέτη Γιώργου Μητσάκη με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Κίρκη Καραλή Ενορχήστρωση: Γιάννης Παπαζαχαριάκης Συμμετέχουν: Δημήτρης Κανέλλος, Ελένη Καρακάση, Κατερίνα Παπουτσάκη, Γιωργής Τσουρής 23.00 // Λαϊκό γλέντι με τον Γιώργο Μαργαρίτη

ΛΑΪΚΗ ΣΚΗΝΗ 21.30 // «Εδώ στην άκρη του καιρού...», αφιέρωμα στον ποιητή και στιχουργό Δημήτρη Χριστοδούλου με αφορμή τα 30 χρόνια από τον θάνατό του. Καλλιτεχνική επιμέλεια - ενορχήστρωση: Γιάννης Παπαζαχαριάκης Συμμετέχουν: Πέγκυ Ζήνα, Παντελής Θαλασσινός 23.30 // Ικαριώτικο γλέντι με τον Νίκο Φάκαρο

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΤΕΚΙ

20.00 // Συναυλία με μαθητικά συγκροτήματα 21.00 // Συναυλία με την μπάντα της «Στροφής» (ΚΕΘΕΑ) 22.00 // Stand up comedy με τον Κώστα Μαλιάτση Σάλα 23.00 // Συναυλία με τους Stavento και Ήβη Αδάμου

21.30 // «Να γίνουν όπλα οι πένες...» - Hip hop live ενάντια στην καταστολή και τον τρομονόμο Συμμετέχουν: Ζωγράφος, «Κοινοί Θνητοί», Το Σφάλμα, Brak, Dason, Dj Millman, Ghetto Rock, Kooz, «Urban Pulse» 23.30 // Συναυλία με τον Μιθριδάτη και τον Σέξπυρ

ΣΚΗΝΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ & ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 21.00 // Συναυλία με φοιτητικά συγκροτήματα και τους «Sonic Polaroid» 22.00 // Ο Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης παρουσιάζει τον «Τσολιά εν δε Τσόλια μπαντ» 23.00 // Συναυλία με τους «Γκιντίκι» 00.00 // «15 χρόνια ρεμπέτικο με κιθάρα» - Συναυλία με τον Δημήτρη Μυστακίδη

ΣΚΗΝΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ & ΝΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 21.30 // Συναυλία με τo συγκρότημα «Υπεραστικοί» 22.30 // Συναυλία με τον Σπύρο Γραμμένο 23.30 // Συναυλία με τον Φοίβο Δεληβοριά

Οδηγητής

Ά

λλη μία αξέχαστη χρονιά φιλοδοξεί να προσφέρει φέτος στους επισκέπτες του το Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή», αυτός ο μεγάλος κατοχυρωμένος πολιτικός και πολιτιστικός θεσμός στην χώρα. Το Φεστιβάλ δίνει και σήμερα το παρών, συνεχίζοντας τη μεγάλη ιστορική του διαδρομή από το 1975, με καλλιτεχνικό πρόγραμμα εξίσου πλούσιο, πρωτότυπο και ελκυστικό. Οι σκηνές του 47ου Φεστιβάλ θα φιλοξενήσουν σπουδαίους καλλιτέχνες από όλα τα μουσικά είδη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις συναυλίες του Φεστιβάλ σε όλη την χώρα συμμετέχουν πάνω από 70 τραγουδιστές και συγκροτήματα, ενώ πολλαπλάσιοι είναι οι μουσικοί που παίρνουν μέρος, καθώς επίσης και οι ερασιτεχνικές και νεανικές μπάντες στις οποίες το Φεστιβάλ δίνει βήμα. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, το φεστιβάλ μετράει τουλάχιστον 20 νέες συμμετοχές καλλιτεχνών σε όλη την χώρα, αποδεικνύοντας ότι διαρκώς ανανεώνεται, καταφέρνοντας να αποτελεί ταυτόχρονα τον πιο ζωντανό αλλά και ιστορικό θεσμό στην Ελλάδα, που όμοιό του δεν υπάρχει. Αφιερώματα σε σπουδαίους Έλληνες συνθέτες και ποιητές δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το πρόγραμμα. Στην Κεντρική Σκηνή θα ακούσουμε κομμάτια «σταθμούς» της μελοποιημένης ποίησης του Γιάννη Ρίτσου από τον Μίκη Θεοδωράκη, που μιλούν με τον δικό τους τρόπο για τους αγώνες του λαού, εμπνευσμένα από την λαμπρή ιστορία της εργατικής τάξης της χώρας μας. Ορισμένα επιλεγμένα τραγούδια από τις «Γειτονιές του κόσμου» θα παρουσιαστούν μάλιστα από την πρώτη τους ερμηνεύτρια, Μαρία Φαραντούρη. Ξεχωριστή στιγμή θα είναι η μουσικο- θεατρική παράσταση «Πώς να σωπάσω» με τις ζωντανές αφηγήσεις του Κώστα Καζάκου αλλά και το αφιέρωμα στον στιχουργό–ποιητή Άλκη Αλκαίο, που έβαλε την δική του σφραγίδα στο έντεχνο ελληνικό τραγούδι. Τραγούδια που μιλούν με τον δικό τους τρόπο «για τον καημό, το γλέντι, το μεράκι του λαϊκού ανθρώπου...», όπως έλεγε και ο ίδιος ο συνθέτης Γιώργος Μητσάκης στον οποίο θα γίνει αφιέρωμα,θα φιλοξενηθούν στη λαϊκή σκηνή. Επίσης, θα ακουστούν μελοποιημένοι στίχοι του Δημήτρη Χριστοδούλου, που έχουν αγαπηθεί μες στα χρόνια από το κοινό και συνεχίζουν να τραγουδιούνται με αμείωτο ενδιαφέρον. Ροκ και ποπ ήχοι θα συνεπάρουν τους επισκέπτες στο μαθητικό στέκι, καθώς επίσης και το μεγάλο hip hop live ενάντια στην καταστολή και τον τρομονόμο στην τέχνη. Αλλά και η σκηνή φοιτητών και νέων εργαζομένων, η νέα σκηνή του Φεστιβάλ, αναμένεται να κερδίσει ακροατές και επισκέπτες με το ξεχωριστό της ύφος!



Σεπτέμβριος 2021

9

Δηλώσεις καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο Φεστιβάλ Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης

Χρήστος Θηβαίος

Μέσα σε όλη τη μαυρίλα και τη θεσμική αποδόμηση του Πολιτισμού στη χώρα μας, το φεστιβάλ της ΚΝΕ αποτελεί ένα φάρο υπενθύμισης. Η πρόσκληση που μου έκαναν να συμμετέχω με τιμά ιδιαιτέρως και με τη σειρά μου την απευθύνω και σε σας να ζήσουμε μαζί αυτή την -σπάνια πλέον στις μέρες μας- συναυλιακή εμπειρία.

Θα είμαι και εγώ στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ, γιατί με τις πολιτιστικές της εκδηλώσεις συμβάλλει στην ανάταση όλων μας, που τόσο έχουμε ανάγκη αυτές τις δύσκολες μέρες!

Παντελής θαλασσινός

Ρίτα Αντωνοπούλου

Μόνο πέρσι δεν ήμουνα γιατί η καραντίνα, μας επέβαλε να τραγούδησουν πολύ λίγοι.. Φέτος συμμετέχω δύο βραδιές στο φεστιβάλ. Τη μια βραδιά στο αφιέρωμα του Άλκη Αλκαίου που θα παίξουμε μαζί με τον Μίλτο Πασχαλίδη και το Χρήστο Θηβαίο. Η αμέσως επόμενη βραδιά είναι ένα αφιέρωμα στον Δημήτρη Χριστοδούλου, τον ποιητή μας, και θα τραγουδήσω στίχους του μαζί με την Πέγκυ Ζήνα, την οποία καλωσορίζουμε στη φιλόξενη και ζέστη αγκαλιά του Φεστιβάλ της ΚΝΕ. Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ είναι το πιο λαϊκό και συνάμα το πιο σημαντικό πολιτιστικό γεγονός της χώρας. Ο κόσμος μπορεί να απολαύσει με την συμμετοχή του καθετί στο φεστιβάλ. Μουσική, θέατρο, συζητήσεις και δρώμενα με ένα κουπόνι ενίσχυσης συμβολικό σαν συνδρομή και βοήθημα στο Κόμμα. Εγώ προσωπικά όταν ήμουν έφηβος προτιμούσα να πηγαίνω ... στις συζητήσεις! Όσοι θέλουν να το απολαύσουν είναι καλοδεχούμενοι. Γιατί το Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» δεν είναι μόνο για αυτούς που γνωρίζουν την ΚΝΕ ή είναι μέλη της. Είναι και για αυτούς που θέλουν να την γνωρίσουν, να δουν και να ζήσουν αυτό το μεγάλο «σχολείο» ανθρωπιάς και προκοπής...

Για ακόμη μια φορά και με μεγάλη χαρά θα βρίσκομαι στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ αυτόν το Σεπτέμβρη. Με ένα πολύ σημαντικό αφιέρωμα σε δύο στυλοβάτες του ελληνικού πολιτισμού, τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Γιάννη Ρίτσο. Τέτοιες εποχές, σε τέτοιες ιστορικές συγκυρίες είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να αναφερόμαστε σε ό,τι μυρίζει Ελλάδα και ένωση. Το Φεστιβάλ αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό θεσμό για αυτό κι όλοι οφείλουμε να δίνουμε το παρόν.

Συμμετέχω και φέτος στο Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή», έναν θεσμό που βρίσκεται στην 47η χρονιά του και αποτελεί μια πολιτιστική ανάσα που τρέχει σε όλη την Ελλάδα. Μαζί με τους μουσικούς μου θα προσπαθήσουμε να ενώσουμε τις φωνές μας με τον κόσμο που θα συμμετέχει για να ακουστούμε πιο δυνατά. Τώρα πρέπει να είμαστε πιο ενωμένοι από ποτέ. Το τραγούδι είναι σημαία και μπροστάρης των αγώνων διαχρονικά.

Νατάσσα Μποφίλιου

Γιάννης Κότσιρας

Είναι χαρά και τιμή μου να βρίσκομαι στο πρόγραμμα του φεστιβάλ της ΚΝΕ και φέτος! Ανάμεσα σε ανθρώπους που μοιραζόμαστε το κοινό όραμα για έναν δίκαιο κόσμο. Σας καλώ στις 24 του Σεπτέμβρη που θα παρουσιάσουμε την συναυλία μας ‘Η Εποχή του Θερισμού’.

Φοίβος Δεληβοριάς Σε μια περίοδο που ακόμα και οι εργασιακές κινητοποιήσεις ποινικοποιούνται, που ο πολιτικός ακτιβισμός των νέων παρουσιάζεται ως γραφικός, θεωρώ πως η στήριξη από την πλευρά μας ενός πολιτικού νεανικού φεστιβάλ με την παράδοση και την ιστορία αυτού της ΚΝΕ είναι όχι απλώς αυτονόητη, αλλά και επείγουσα. Ανυπομονώ να συναντηθούμε, να βάλουμε και τα τραγούδια μας στη μεγάλη κουβέντα.

Φωτεινή Βελεσιώτου

Το φεστιβάλ της ΚΝΕ, υπήρξε πάντα ένας πολύ σημαντικός πολιτιστικός πόλος έλξης για όλο τον κόσμο. Από όλες τις κοινωνικές αλλά και πολιτικές τάσεις. Προσωπικά θυμάμαι τον εαυτό μου από μικρό, να ασχολούμαι σε όλα τα μετερίζια. Είτε στο κομμάτι του στησίματος, είτε πρόσφατα με την συμμετοχή μου σε σημαντικά αφιερώματα. Έτσι λοιπόν, είναι τιμή μου και φέτος να συμμετέχω σε δύο σπουδαία αφιερώματα στον Μίκη Θεοδωράκη και στον Άλκη Αλκαίο. Σας περιμένω όλες και όλους εκεί.

Βιολέτα ‘Ικαρη Είμαι πολύ χαρούμενη που για ακόμα μια χρονιά συμμετέχω στο φεστιβάλ της ΚΝΕ και είναι τιμή μου γιατί είναι ένας σημαντικός θεσμός, που ενισχύει το όνειρο για ένα πιο φωτεινό και δίκαιο μέλλον και ένα Φεστιβάλ που διατηρεί τον πήχη της ποιότητάς του ψηλά, προβάλλοντας, κάθε χρονιά, αξιόλογες και προσεγμένες παραστάσεις.

10

«Εξερευνώντας» τα στέκια και τους χώρους ου του 47 Φεστιβάλ στην Αθήνα

Τ

ο ταξίδι του 47 Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» θα κορυφωθεί στις 23, 24 και 25 Σεπτέμβρη στην Αθήνα, στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτης». Για μία ακόμα χρονιά οι επισκέπτες θα μπορούν να περιηγηθούν στα στέκια και τους χώρους του Φεστιβάλ, να πάρουν μέρος σε ενδιαφέρουσες συζητήσεις και εκδηλώσεις, να βρουν απαντήσεις για όλα τα μεγάλα ζωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα. Σε αυτό το τεύχος ρίχνουμε μία «ματιά» σε κάποια από τα στέκια και τους χώρους του Φεστιβάλ που προετοιμάζονται για τις κεντρικές εκδηλώσεις. ου

Μαθητικό Στέκι Φέτος για πρώτη φορά, στo πλαίσιo του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ- «Οδηγητή» το Μαθητικό Στέκι θα φιλοξενήσει θεματικά εργαστήρια, φτιαγμένα από μαθητές για μαθητές! Τα θέματα που απασχολούν τους μαθητές είναι πολλά. Η φαντασία και η δημιουργικότητά τους αστείρευτη! Τα εργαστήρια «Μαθητικής Δημιουργίας» θα αποδείξουν με τον δικό τους τρόπο πως οι μαθητές έχουν ανάγκη από ένα διαφορετικό δημιουργικό σχολείο, που να τους μορφώνει ολόπλευρα, να τους βοηθά να ανακαλύπτουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους και όχι να λειτουργεί σαν εξεταστικό κέντρο! Τα εργαστήρια θα είναι 5 και θα φιλοξενήσουν περίπου 15 διαφορετικές μαθητικές εργασίες που αξιοποιούν διάφορες μορφές: εκθέσεις φωτογραφίας, βίντεο, συζητήσεις, power point, μακέτες, πειράματα, σκετσάκια και πολλά πολλά άλλα. Συγκεκριμένα, τα εργαστήρια είναι τα εξής: εργαστήριο επιστήμης και Τεχνολογίας, εργαστήριο Κοινωνικών επιστημών, Καλλιτεχνικό εργαστήριο, εργαστήριο «Το ΕΠΑΛ αλλιώς» και εργαστήριο «Προστασίας του Περιβάλλοντος». Ας πάρουμε μια μικρή γεύση από το τι ετοιμάζει μια ομάδα μαθητών! «Ήδη, τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ στην Βορειοδυτική Αττική συζητάμε και προετοιμαζόμαστε για να συμβάλλουμε και εμείς από τη μεριά μας στο Μαθητικό Στέκι και στα εργαστήριά του, παρουσιάζοντας ένα πρότζεκτ φωτογραφίας γύρω από το πολυσυζητημένο τον τελευταίο καιρό θέμα: αυτό, της προστασίας του περιβάλλοντος. Τα τελευταία χρόνια, άλλωστε, τα ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος έχουν μπει στο επίκεντρο

της συζήτησης για ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας. Δικαιολογημένα υπάρχει μεγάλη ανησυχία μιας και η ύπαρξη και συντήρηση χώρων πρασίνου αφορούν την ποιότητα ζωής αλλά και το μέλλον μας. Εμείς είμαστε μαθητές που ζούμε σε μια περιοχή που έχουμε πικρή πείρα στο συγκεκριμένο ζήτημα. Ζήσαμε τις καταστροφικές πυρκαγιές που κάψανε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα παρθένου δάσους, στην αρχή του καλοκαιριού σε Γεράνεια Όρη και πριν μερικές εβδομάδες σε Βαρυμπόμπη, Θρακομακεδόνες και Βίλια αλλά και τις πλημμύρες που είχαμε πριν λίγα χρόνια στη Μάνδρα.

Λίγα χιλιόμετρα πιο δίπλα, ο ΧΥΤΑ Φυλής αλλά και οι μονάδες των ΕΛΠΕ συνεχίζουν να μολύνουν ανεξέλεγκτα τον αέρα που αναπνέουμε, κάνοντας ανυπόφορη την ζωή των κατοίκων της περιοχής και βάζοντας σε κίνδυνο την υγεία μας. Μέσα από το πρότζεκτ αυτό φιλοδοξούμε να ανοίξουμε τη συζήτηση και να αναδείξουμε ότι οι κλιματικές αλλαγές δεν είναι ουδέτερες, ούτε οι καταστροφές «αναπόφευκτα φυσικά φαινόμενα». Τα όποια καιρικά φαινόμενα δεν είναι άλλοθι για την εγκληματική πολιτική του αστικού κράτους και διαχρονικά όλων των κυβερνήσεων. Ο ένοχος έχει ονοματεπώνυμο και ονομάζεται παραγωγή και οικονομία για το κέρδος των λίγων, όχι τις ανάγκες των πολλών. Δεν μπορούμε να αφήσουμε την τύχη του πλανήτη σε αυτούς που είναι αποφασισμένοι να τσακίσουν τα όνειρα μας για ζωή. Η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί και πρέπει να γίνει υπόθεση των διεκδικήσεων μας! Καλούμε τους νέους που θα περάσουν από το χώρο του Φεστιβάλ να επισκεφτούν την έκθεσή μας και ελπίζουμε αυτή να αποτελέσει τροφή για συζήτηση. Περιμένουμε με ανυπομονησία και πολύ ενδιαφέρον να δούμε τα έργα και των υπόλοιπων ομάδων που θα δουλέψουν στα πλαίσια των εργαστηρίων του Μαθητικού Στεκιού του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή». Μαθητές, μέλη και φίλοι της ΚΝΕ από την Βορειοδυτική Αττική

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

11

Στέκι Κατά των Ναρκωτικών Στις κεντρικές εκδηλώσεις του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ «Οδηγητή» θα υπάρχει ξεχωριστό Στέκι κατά των ναρκωτικών δίνοντας και το μήνυμα της ιδιαίτερης σημασίας που έχει το συγκεκριμένο μέτωπο στην πάλη των νέων κομμουνιστών. Εξάλλου η πάλη ενάντια στα ναρκωτικά αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πάλης ώστε η νεολαία «Να ζει, να τολμά, να προχωρά! Για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, το Σοσιαλισμό!». Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σηματοδοτούν τη αγωνιστική συνέχεια για τις δυνάμεις της ΚΝΕ που όλη τη χρονιά πρωτοστάτησαν στον αγώνα ενάντια στο νομοσχέδιο που ανοίγει το δρόμο για την πλήρη απελευθέρωση της χρήσης κάνναβης, τον αγώνα για να κερδηθεί η μάχη ενάντια στις αντιεπιστημονικές θεωρίες και την προβολή τους για να καλλιεργηθεί ανοχή στην χρήση, τον αγώνα ενάντια στο χτύπημα στα στεγνά προγράμματα και στο χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ, ενάντια συνολικά στην πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ για τα ναρκωτικά.

Ξεχωριστή θέση στο φετινό στέκι θα έχει η έκδοση του Τμήματος Κατά των Ναρκωτικών της ΚΕ του ΚΚΕ, με τίτλο: «Με το ΚΚΕ μπροστά για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό, για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα τα ναρκωτικά», που αποτελεί την εξέλιξη των επεξεργασιών και την επικαιροποίηση των θέσεων του ΚΚΕ γύρω από το φαινόμενο. Μέσα από μια δημιουργική κατασκευή οι επισκέπτες του Φεστιβάλ θα έχουν την δυνατότητα να συζητήσουν με μέλη της Επιτροπής Κατά των Ναρκωτικών της ΚΝΕ για τις επεξεργασίες του κόμματος για το κοινωνικό φαινόμενο της τοξικοεξάρτησης, για το πώς η πολιτική της νομιμοποίησης της χρήσης συμπληρώνει την πολιτική της καταστολής και τις διαχρονικές ευθύνες των αστικών κομμάτων, αλλά και για τις θέσεις του ΚΚΕ για την αντιμετώπιση του φαινομένου από την εργατική εξουσία στην χώρα μας βασισμένη στα επιστημονικά δεδομένα την πείρα από την ΕΣΣΔ που έφτασε στην εξάλειψη της χρήσης. Παράλληλα όπως κάθε χρόνο αντιπροσωπείες «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων, κέντρων, του

Στέκι Αθλητισμού Με το πλούσιο πρόγραμμά του, το Στέκι Αθλητισμού στο χώρο του 47ου Φεστιβάλ στην Αθήνα, θα αποτελέσει και φέτος σημείο συνάντησης με εκατοντάδες νέους και νέες που ήρθαμε σε επαφή την προηγούμενη χρονιά. Στις επιδείξεις και τις δραστηριότητες, θα πάρουν μέρος πλήθος γυμναστών, αθλητών και μελών Δ.Σ αθλητικών, ορειβατικών, σκακιστικών συλλόγων, ομοσπονδιών. Σε μία χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων που φάνηκαν με τον πιο τρανταχτό τρόπο τα χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος του Αθλητισμού, δε θα μπορούσε να μην είναι στο επίκεντρο της συζήτησης και του προβληματισμού η ανάγκη για ουσιαστική στήριξη αθλητών και προπονητών. Τους 18 μήνες της πανδημίας οι οργανώσεις της ΚΝΕ μπήκαν μπροστά για την οργάνωση της πάλης πάνω σε οξυμένα προβλήματα που αντιμετώπιζαν αθλητές και αθλητικά σωματεία. Πρωτοστάτησαν με κινητοποιήσεις, συσκέψεις και συζητήσεις ώστε να δοθεί η απαραίτητη χρηματοδότηση που είχαν ανάγκη τα σωματεία για τη λειτουργία τους. Αναδείχτηκε η ανάγκη στήριξης των αθλητών μπροστά και στους επικείμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οργανώσαμε την πάλη μπροστά στον οικονομικό στραγγαλισμό των σωματείων και των ομοσπονδιών

Όταν τα φώτα σβήνουν, λάμπει η αλληλεγγύη!

ΕΣΥΝ θα βρίσκονται στο στέκι, προκειμένου να ενημερώνουν τους επισκέπτες για τις δράσεις τους. Σε αυτό το πλαίσιο την Παρασκευή 24 Σεπτέμβρη θα πραγματοποιηθεί συναυλία με την μπάντα του ΚΕΘΕΑ «Στροφή» στο Μαθητικό Στέκι του Φεστιβάλ.

στην προσπάθεια της κυβέρνησης αξιοποιώντας τις αρχαιρεσίες τους, να βάλει χέρι σε σωματεία και διοικήσεις. Έτσι λοιπόν αξιοποιώντας το πρόγραμμα, τις παρουσιάσεις των μαχητικών αθλημάτων όπου θα συμμετάσχουν πλήθος σωματείων, τα προγράμματα που θα παρουσιαστούν από τη Ελληνική Γυμναστική Ομοσπονδία θα τεθεί ξανά στο επίκεντρο η ανάγκη ολόπλευρης στήριξης του χώρου του Αθλητισμού. Οι πάνω από 100 αθλητές και προπονητές που θα συμμετάσχουν αποτυπώνουν τους δεσμούς που χτίσαμε στους αγώνες των προηγούμενων μηνών και την εκτίμηση που έχουν στο ΚΚΕ και την ΚΝΕ ως πραγματικό στήριγμα στις διεκδικήσεις τους.

Από το 47ο Φεστιβάλ ΚΝΕ- «Οδηγητή» δε θα μπορούσε να λείπει ένας ξεχωριστός χώρος αλληλεγγύης στους πληγέντες από τις καταστροφικές πυρκαγιές. Η προσφορά χιλιάδων ανθρώπων του μόχθου στα πύρινα μέτωπα, η μαζική συμμετοχή στο κάλεσμα για συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης επιβεβαίωσαν περίτρανα το σύνθημα ότι «μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό!». Σε αυτόν τον σκοπό οι Οργανώσεις της ΚΝΕ έχουν διαθέσει όλες τους τις δυνάμεις από την πρώτη στιγμή πρωτοστατώντας με αυταπάρνηση στην κατάσβεση της φωτιάς στις πληγείσες περιοχές, στην οργανωμένη έκφραση της αλληλεγγύης, στην ένταση της συλλογικής διεκδίκησης για την επόμενη μέρα των πυρόπληκτων περιοχών απαιτώντας την 100% αποζημίωση όλων των πληγέντων, στην έμπρακτη

στήριξη του αγώνα που δίνει ο λαός στην Βόρεια Εύβοια, την Ηλεία κ.ά τώρα που «έσβησαν τα φώτα». Αρκετές Οργανώσεις της ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα ήδη οργανώνουν πολύμορφες πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, όπως για παράδειγμα η Οργάνωση Περιοχής Ανατολικής Στερεάς και Εύβοιας, που ανακοίνωσε ότι τα έσοδα των εκδηλώσεων του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ- «Οδηγητή» στην περιοχή, θα διατεθούν για τις ανάγκες των πυρόπληκτων της Β. Εύβοιας. Η συμπαράσταση και η αλληλεγγύη σε όλους όσοι έζησαν τον πύρινο εφιάλτη θα εκφραστεί και στην «κόκκινη πολιτεία» με την επιδίωξη το στέκι να δώσει το στίγμα συνέχισης του αγώνα, της συζήτησης και της αλληλεγγύης.

12

Φοιτητικό Στέκι Μερικές μέρες πριν την έναρξη των κεντρικών εκδηλώσεων του Φεστιβάλ και οι προετοιμασίες για το Φοιτητικό Στέκι είναι στην κορύφωσή τους. Φέτος η πρόκληση είναι ακόμα μεγαλύτερη, αφού η Σκηνή Φοιτητών και Νέων Εργαζομένων, το Φοιτητικό και το Εργατικό Στέκι αναλαμβάνουν να ζωντανέψουν μία ακόμη γωνιά του Πάρκου Τρίτση! Το πρόγραμμα του Φοιτητικού Στεκιού θα ξεκινήσει με μία ενδιαφέρουσα εκδήλωση με τίτλο «2 χρόνια πανδημίας: Χάθηκε η εμπιστοσύνη στην επιστήμη;» και ομιλητές τον Κυριάκο Ιωαννίδη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής του τμήματος Παιδείας και τον Γιώργο Σιδέρη, ειδικευόμενο γιατρό, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής του τμήματος Υγείας και Πρόνοιας της ΚΕ. Η ομάδα εργασίας της Φοιτητικής Επιτροπής, μαζί με συντρόφους που σπουδάζουν γραφιστική, προετοιμάζουν έκθεση με τίτλο «Το πανεπιστήμιο που έχουμε ≠ το πανεπιστήμιο που θέλουμε». Η έκθεση στηρίζεται σε σκέψεις, ανησυχίες, φιλοδοξίες που έχει η πλειοψηφία των φοιτητών για τις σπουδές του. Στόχος της έκθεσης είναι από τη μία, να αποκαλύψει στα μάτια του περιηγητή τις συνέπειες της αστικής πολιτικής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Από την άλλη, να αναδείξει ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, να φωτίσει την Πρόταση του ΚΚΕ για τα Πανεπιστήμια, την ανάγκη να δυναμώσει η διεκδίκηση, η οργανωμένη πάλη. Μέσα από την έκθεση επιδιώκουμε να τροφοδοτήσουμε το ενδιαφέρον για συζήτηση και διάβασμα, να προμηθευτούν οι εκατοντάδες νέοι που θα περάσουν από το Στέκι μας τη νέα έκδοση του

Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ «Το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας». Στο Φοιτητικό Στέκι θα έχουν τη δική τους γωνιά οι πρωτοετείς -και δευτεροετείς- φοιτητές, για να γνωριστούν, να συζητήσουν από κοντά, να πάρουν μία πρώτη γεύση φοιτητική ζωής λίγο πριν την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιά. Στο χώρο των πρωτοετών θα μπορεί κανείς να προμηθευτεί τον «Οδηγό επιβίωσης» για νεοεισαχθέντες φοιτητές, που διαμορφώθηκε

από τις Οργανώσεις Σπουδάζουσας και απευθύνεται σε όλους τους νέους που ξεκινούν τις σπουδές τους. Η φοιτητική γωνιά του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» προετοιμάζεται με μεράκι και την προσδοκία να αποτελέσει πραγματικό στέκι για τους φοιτητές το τριήμερο των εκδηλώσεων, όπου θα γνωριστούν, θα συζητήσουν, θα σκεφτούν, θα διασκεδάσουν, και θα δώσουν ραντεβού στις σχολές τους πιο δυνατοί, με περισσότερη αισιοδοξία και μαχητικότητα για τους αγώνες που έχουμε μπροστά μας.

Στέκι νέων εργαζομένων και ανέργων Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος το στέκι νέων εργαζομένων και ανέργων θα αποτελέσει τόπο αγωνιστικής εκκίνησης της νέας χρονιάς. Εκεί θα συναντηθούν ξανά οι εργαζόμενοι που έδωσαν από κοινού αγώνες ενάντια στο αντεργατικό νομοσχέδιο, οργάνωσαν τη διεκδίκηση για μέτρα προστασίας της υγείας στους χώρους δουλειάς, οι σπουδαστές που έδωσαν τη χρονιά που πέρασε τον δικό τους αγώνα ενάντια στην υποβάθμιση των πτυχίων τους. Ξεχωριστή θέση στο στέκι των νέων εργαζομένων και ανέργων θα έχει το ζήτημα του εργάσιμου χρόνου και η επίδραση που έχει στη ζωή των εργαζομένων η αύξησή του. Αυτό το θέμα θα διαπερνά και την έκθεση που θα στηθεί στο χώρο, αναδεικνύοντας ότι την ίδια στιγμή που υπάρχουν όλες οι δυνατότητες να μειωθεί ο εργάσιμος χρόνος, οι εργαζόμενοι να δουλεύουν με καλύτερους όρους, γίνεται το αντίθετο και αυτό γιατί στο επίκεντρο βρίσκεται το κέρδος των επιχειρήσεων και όχι οι λαϊκές ανάγκες. Η εξέλιξη της κοινωνίας, η δυνατότητα καλύτερης, πιο ποιοτικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου αποτελούν δίκαιη διεκδίκηση με βάση τους σύγχρονους όρους της επιστήμης και της παραγωγής και όχι πολυτέλεια για τους νέους. Η πείρα που αποκτήθηκε από τις μάχες που δόθηκαν μέσα στους χώρους δουλειάς τη χρονιά που πέρασε ενάντια στο αντεργατικό νομοσχέδιο, η μεγάλη συμμετοχή νέων στις απεργιακές κινητοποιήσεις αποτελεί παρακαταθήκη και εφόδιο για τις νέες μάχες που έχουν μπροστά τους οι εργαζόμενοι. Η πρωτοπόρα δράση των μελών της ΚΝΕ μέσα στους χώρους δουλειάς, στα νοσοκομεία και τις σχολές κατάρτισης ήταν καθοριστική ώστε να σπάει στην πράξη ο φόβος και ο συμβιβασμός, να ανεβαίνει η μαχητικότητα και η διεκδίκηση των εργαζομένων, να μετρηθούν βήματα στην άνοδο

της συμμετοχής νέων στο κίνημα. Αυτή η πείρα μπορεί να δώσει δύναμη σε κάθε νέο που αγχώνεται για το σήμερα και το αύριο και ταυτόχρονα θέλει να δράσει. Τις μέρες του Φεστιβάλ οι πρωτοπόροι εργαζόμενοι θα δώσουν το δικό τους ραντεβού συμμετέχοντας στη συζήτηση την πρώτη μέρα των εκδηλώσεων με θέμα «Με την οργάνωσή μας μπλοκάρουμε τον νόμο-έκτρωμα για τα Εργασιακά μέσα σε κάθε χώρο δουλειάς!» και σχεδιάζοντας την πάλη τους για να μην εφαρμοστεί στην πράξη ο νόμος Χατζηδάκη.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

13

Διεθνούπολη Η πρώτη δια ζώσης συνάντηση δεκάδων Κομμουνιστικών Νεολαιών από την εκδήλωση της πανδημίας Για ακόμα μια χρονιά η Διεθνούπολη του Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» θα είναι το σημείο συνάντησης, συζήτησης και οργάνωσης της κοινής πάλης για Κομμουνιστικές Νεολαίες και Αντιιμπεριαλιστικές Οργανώσεις Νεολαίας, που παίρνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας της υγείας και ξεπερνώντας δυσκολίες που υπάρχουν στις διεθνείς μετακινήσεις, θα δώσουν το παρών στο Πάρκο Τρίτση και στις τριήμερες κεντρικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ. Πρόκειται για την πρώτη -από την εκδήλωση της πανδημίας- δια ζώσης συνάντηση ενός σημαντικού αριθμού Οργανώσεων από διάφορες γωνιές της γης (από Ευρώπη, Ασία, Αμερική). Έτσι, οι επισκέπτες του φεστιβάλ θα έχουν τη δυνατότητα να συνομιλήσουν με νέους κομμουνιστές – εκπροσώπους Οργανώσεων, που έδωσαν σημαντικούς αγώνες στις χώρες τους το προηγούμενο διάστημα, να προμηθευτούν τα υλικά και τα «αναμνηστικά» τους, να τους εκφράσουν την αλληλεγγύη τους. Ακόμη, η Διεθνούπολη του 47ου Φεστιβάλ θα αποτελέσει πολιτική παρέμβαση στις σοβαρές διεθνείς εξελίξεις που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού,

όπως η πρόσφατη αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν και η αναρρίχηση στη διακυβέρνηση της χώρας των Ταλιμπάν, αλλά και το ξετύλιγμα ενός ακόμα ιμπεριαλιστικού σχεδίου ενάντια στην Κούβα και τον λαό της, τον περασμένο Ιούλη. Θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση – συζήτηση για τις σοβαρές εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ενώ θα λειτουργήσει στέκι για την έκφραση αλληλεγγύης στον κουβανικό λαό με τίτλο «Η Κούβα δεν είναι μόνη της»!

Από τη Διεθνούπολη του 45ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» το 2019.

Στέκι νέων στρατευμένων Τα προβλήματα αλλά και τα δικαιώματα των φαντάρων στο επίκεντρο Στον χώρο του Φεστιβάλ θα λειτουργεί Στέκι των Νέων Στρατευμένων όπου οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να έρχονται σε επαφή με τις θέσεις και τις δράσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για τα προβλήματα των νέων στρατευμένων, αλλά και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Οι επισκέπτες θα μπορούν να προμηθεύονται την έκδοση «Φύλλο Πορείας», καθώς και άλλα υλικά και ανακοινώσεις που αφορούν την στρατιωτική θητεία και τη ζωή μέσα στα στρατόπεδα.

Ακόμα, το τριήμερο του Φεστιβάλ θα λειτουργήσει το Στέκι της Επιτροπής του ΚΣ για τις Νέες Γυναίκες και τα Νέα Ζευγάρια που αποκαλείται και φέτος «Κόκκινη Γωνιά». Οι νέες εργαζόμενες, άνεργες, φοιτήτριες και μαθήτριες θα μπορούν να βρουν απάντηση στους σύγχρονους προβληματισμούς μέσα από την έκθεση που θα στηθεί με τίτλο «Σοσιαλισμός… για την απελευθέρωση από κάθε κοινωνική ανισοτιμία» και τις ενδιαφέρουσες συζητήσεις, δραστηριότητες που θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα του Στεκιού. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών του Φεστιβάλ θα συγκεντρώσει και το Στέκι Πολιτισμού με το πλούσιο πρόγραμμά του. Φέτος βασικό θέμα των δραστηριοτήτων του Στεκιού θα αποτελέσει η Παρισινή Κομμούνα και η επίδρασή της στην Τέχνη που θα αναδειχθεί μέσα από την εκδήλωση της δεύτερης μέρας και εικαστική έκθεση που θα φιλοξενείται στο χώρο. Ο χώρος του «Κόκκινου Αερόστατου» θα υποδεχθεί μαθητές δημοτικού και Α’ Γυμνασίου με ένα ξεχωριστό πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Οι μικροί φίλοι της ΚΝΕ θα μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους περιοδικό, εμπλουτίζοντας με τις ιδέες τους το «Κόκκινο Αερόστατο», να εξερευνήσουν την έκθεση με τίτλο την αγαπημένη στήλη του περιοδικού «το ημερολόγιο ενός απορημένου» διατυπώνοντας και τα δικά τους ερωτήματα και σκέψεις. Σε αυτή τη γωνιά του Φεστιβάλ θα έχουν το δικό τους «reunion» όσοι συμμετείχαν στην κατασκήνωση του 30ου Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου. Το αναλυτικό πρόγραμμα και το περιεχόμενο των Στεκιών του Φεστιβάλ θα παρουσιαστεί τις επόμενες μέρες στην ιστοσελίδα του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή».

14

Κάθε επισκέπτης και ένα βιβλίο, κάθε βιβλίο και ένα βήμα για να προχωράς, να ζεις, να τολμάς…

Γ

ια μια ακόμα χρονιά ο χώρος του Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», σε όλες τις πόλεις, θα φιλοξενεί εκατοντάδες εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής». Ο «Οδηγητής» συζήτησε με την Κωσταντίνα Τσιουπρά, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ και τον Αντώνη Μοχιανάκη, μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ και του ΣΠ Αττικής που μας «ξεναγούν» στις σελίδες παλιών και νέων εκδόσεων.

«Οδηγητής»: Την εποχή της γρήγορης πληροφόρησης και ψηφιακής μελέτης, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διακίνηση και αξιοποίηση του βιβλίου. Για ποιό λόγο; Κωσταντίνα Τσιουπρά: Μπορούμε να τον συνοψίσουμε σε μία πρόταση: Η γνώση είναι δύναμη για να ανταπεξέλθουμε στα σημερινά σύνθετα καθήκοντα, ώστε να γίνουμε πιο ικανοί και αποτελεσματικοί στην πάλη για την κατάκτηση της κοινωνίας της πραγματικής ελευθερίας, δηλαδή της σοσιαλιστικής! Και αυτό μπορούμε να το αντιληφθούμε από μια σειρά παραδείγματα της καθημερινότητάς μας: Απέναντι στην προσπάθεια της αστικής τάξης να καλλιεργήσει την αποσπασματικότητα και αντιεπιστημονικότητα μέσα από τον καταιγισμό πληροφοριών που θα ανανεώνεται με βάση τις τρέχουσες ανάγκες της, χρειάζεται να δυναμώσει από την μεριά μας το ταξικό κριτήριο και η μέθοδος με την οποία εξετάζουμε την παρέμβασή μας. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με προσωπικό μόχθο, με τη μελέτη βιβλίων και επεξεργασιών και τη συλλογική συζήτηση και όχι μέσα από την συλλογή αποσπασματικών πληροφοριών. Πώς θα μπορέσουμε να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί στην παρέμβασή μας, πιο ικανοί να «προσπερνάμε» και να αποδομούμε τις «τρικλοποδιές» που το σύστημα μπορεί να βάζει στην επαναστατική δράση του Κόμματος, αν δεν μπορέσουμε πιο ολοκληρωμένα να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε τον κόσμο γύρω μας, τις εξελίξεις οι οποίες τρέχουν; Πώς θα μπορέσει, για παράδειγμα, ένας φοιτητής, ένας νέος επιστήμονας να εντρυφήσει στην επιστήμη του, να μπορέσει να τραβήξει περισσότερους νέους στον αγώνα ώστε η επιστήμη να υπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες, αν δεν αντιπαρατεθεί με τον ανορθολογισμό, τις αντιδραστικές αντιλήψεις στα αμφιθέατρα; Γι΄ αυτό και όλοι οι νέοι και οι νέες μπορούν να αξι-

οποιήσουν το Φεστιβάλ για να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με τη μαρξιστική, επαναστατική θεωρία, να στήσουν την βιβλιοθήκη τους. Η έκδοση με κείμενα του Β.Ι. Λένιν «Ο Μαρξ και ο μαρξισμός» καθώς και της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ «Μια πρώτη επαφή με την επαναστατική θεωρία», μπορούν να αποτελέσουν έναν πρώτο οδηγό μελέτης. Ενώ «Το Κομμουνιστικό Μανιφέστο» μπορεί να μας ταξιδέψει στην κοινωνική εξέλιξη, τη διαμόρφωση της επιστημονικής θεωρίας από τους κλασικούς, να αντλήσουμε πλούσια συμπεράσματα και προβληματισμούς γιατί ο σοσιαλισμός είναι αναγκαίος και επίκαιρος.

Αντώνης Μοχιανάκης: Συνολικότερα στην καθημερινή μας παρέμβαση και επαφή με τους νέους και τις νέες δεν είναι λίγα τα θέματα και οι προβληματισμοί που έχουμε κληθεί να απαντήσουμε, ειδικά τα τελευταία χρόνια που δρούμε σε πρωτόγνωρες συνθήκες. Στα έργα των Μαρξ, Ένγκελς, και Λένιν, δεν θα μπορέσουμε να βρούμε αυτούσιες τις απαντήσεις σε αυτά τα σύγχρονα ερωτήματα, αλλά η μελέτη του μαρξιστικού βιβλίου σου δίνει τη δυνατότητα να καλλιεργήσεις τον τρόπο σκέψης σου, το κριτήριό σου. Το ιστορικό και λογοτεχνικό βιβλίο μπορεί να εμφυσήσει στην καθημερινή προσπάθεια για οργάνωση του αγώνα τα πλούσια συμπεράσματα από την μελέτη της ιστορίας του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Γι’ αυτό υπάρχει πλούτος τέτοιων εκδόσεων που αφορούν όλες τις ηλικίες. Ας πάρουμε το παράδειγμα της επετείου των 150 χρόνων από την Παρισινή Κομμούνα. Το αν και πώς μπορεί να αλλάξει η κατάσταση και η σημερινή κοινωνία, το ποια είναι τα καθήκοντα της επαναστατικής πρωτοπορίας για την προετοιμασία και διεξαγωγή της πάλης για την ανατροπή, η σημασία της οργάνωσης της εργατικής τάξης κ.ά. είναι μόνο μερικά από τα συμπεράσματα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτήν την επέτειο και τις σχετικές εκδόσεις της Σύγχρονης Εποχής, όπως «Η Κομμούνα του Παρισιού. Η μεγάλη σύγκρουση της εργατικής τάξης με τους εκμεταλλευτές της το 19ο αιώνα» της Ι.Ε. του ΚΣ της ΚΝΕ ή η έκδοση «Οι γυναίκες από την αστική Γαλλική Επανάσταση στην Παρισινή Κοµµούνα: Χέρια που επανάσταση ξέρουν να τραγουδούν», του τμήματος της ΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών. Μπροστά στο Φεστιβάλ, κυκλοφορεί και μια νέα σχετική έκδοση «Τα κόκκινα τετράδια της Κομμούνας. Οι σημειώσεις μου», του Μαξίμ Βιγιόμ, όπου μπορεί κανείς να διαβάσει με τον πιο παραστατικό τρόπο, μέσω ενός αυτόπτη μάρτυρα, για τις συνθήκες και το κλίμα της εποχής, να παρακολουθήσει τα γεγονότα στα λιθόστρωτα σοκάκια του Παρισιού.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

15

«Ο»: Πολλές εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» αφορούν έργα των Μαρξ, Ένγκελς και Λένιν, τα οποία είναι γραμμένα πολλά χρόνια πίσω. Γιατί έχει σημασία να τα προμηθευτούμε και να τα αξιοποιούμε μέχρι και σήμερα;

«Ο»: Στη προσπάθεια ανάδειξης της εναλλακτικής διεξόδου συναντάμε πολλά σύνθετα ερωτήματα. Οι πρόσφατες εκδόσεις σχετικά με τον ΣοσιαλισμόΚομμουνισμό μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε αυτούς τους προβληματισμούς;

Κ.Τ.: Η διαχρονικότητα των έργων των κλασικών έγκειται στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης αντίληψης, βασισμένης στον διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό, για την ερμηνεία σύγχρονων θεμάτων από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης, στη διαμόρφωση του επαναστατικού προγράμματος. Τέτοια ζητήματα μπορεί να είναι η πηγή της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, ο ρόλος του αστικού κράτους και των κυβερνήσεων κ.ά. Μέσα από τις σελίδες του «Μισθός, τιμή και κέρδος» και «Μισθωτή εργασία και κεφάλαιο» του Κ. Μαρξ μπορεί κανείς να κατανοήσει τον «αόρατο» μηχανισμό της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης μέχρι και σήμερα στην καπιταλιστική κοινωνία, δηλαδή τους σκληρούς νόμους που την διέπουν σταθερά. Ειδικά, σε μια περίοδο που γίνεται προσπάθεια κάθε τι αντιδραστικό, εις βάρος των λαϊκών δικαιωμάτων, να παρουσιαστεί ως πρόοδος -όπως συνέβη με το νομοσχέδιο για τον εργάσιμο χρόνο και την κατάργηση του 8ώρου- έχει ιδιαίτερη σημασία να μπορούμε να γίνουμε πιο αποκαλυπτικοί. Το «Ιμπεριαλισμός. Ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού» και το «Κράτος και επανάσταση» του Β.Ι. Λένιν αποτελούν μέχρι και σήμερα επίκαιρα έργα αφού εκεί αναδεικνύεται και τεκμηριώνεται ο αντιδραστικός χαρακτήρας του καπιταλισμού και ο αντιδραστικός ρόλος του αστικού κράτους, η αναγκαιότητα και επικαιρότητα της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Αποτέλεσαν δύο από τις βασικές μελέτες που συνέβαλαν ώστε ο Λένιν να χαράξει την επαναστατική γραμμή των μπολσεβίκων τον Απρίλη του 1917 και οδήγησε στη νικηφόρα έκβαση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Αυτά τα συμπεράσματα αποτελούν οδηγό δράσης και πολιτικής παρέμβασης ώστε σήμερα να αντιπαρατεθούμε με την αναμονή «μήπως κάποια κυβέρνηση τα καταφέρει καλύτερα», να αποδομήσουμε την αντίληψη ενός νέου πιο σύγχρονου, και δημοκρατικού καπιταλισμού.

Α.Μ.: Η αδιάκοπη μελέτη των σχετικών επεξεργασιών, μπορεί να απαντήσει τόσο δικά μας ερωτήματα, όσο και να μας κάνει ικανότερους να χτίζουμε παραστατικές εικόνες στους νέους, να απαντάμε συγκεκριμένα και ολοκληρωμένα. Συχνά μας φαίνονται «λεπτομέρειες» ζητήματα σχετικά με την σοσιαλιστική οικοδόμηση. Ωστόσο κάθε φορά στην παρέμβασή μας συναντάμε ερωτήματα όπως «γιατί ανατράπηκε η ΕΣΣΔ;», «δεν απέτυχε ο Σοσιαλισμός του 20ου αιώνα;», «ποιά η πρότασή σας για το σήμερα;». Οι πειστικές απαντήσεις σε αυτά είναι απαραίτητες για να πείσουμε κάποιον να στρατευθεί μαζί μας. Αυτός είναι και ο σκοπός για τον οποίο κυκλοφόρησαν μια σειρά εκδόσεις της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΝΕ «Αντεπίθεση για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, το Σοσιαλισμό», και η σειρά «Αλήθειες και Ψέματα για τον Σοσιαλισμό». Η κατανόηση των αιτιών της αντεπανάστασης στην ΕΣΣΔ που αναλύονται στην Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ δεν είναι υπόθεση κάποιων «ειδικών». Μόνο η αφομοίωση αυτών των επεξεργασιών από τον καθένα μας δημιουργεί γερές βάσεις ώστε τα συμπεράσματα αυτά να εμπλουτιστούν, να μην επαναληφθούν προβλήματα που ξέρουμε πλέον που οφείλονταν. Κ.Τ.: Είναι λογικό όταν συζητάμε για ένα σύγχρονο πρόβλημα, να μας έρχεται στο μυαλό ότι «στη Σοβιετική Ένωση αυτό το είχαν λύσει...», όμως αυτά τα παραδείγματα από μόνα τους δεν αρκούν για να πείσουμε κάποιον για τον σύγχρονο και προοδευτικό χαρακτήρα της πρότασής μας. Όπως περιγράφεται στην έκδοση «Σοσιαλισμός. Η απάντηση για τον 21ο αιώνα», οι κατακτήσεις που μπορεί να γνωρίσει η ανθρωπότητα κάτω από την εργατική εξουσία στον 21ο αιώνα είναι πολύ ανώτερες από αυτές του προηγούμενου αιώνα τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά. Γι’ αυτό και η πρόταση του ΚΚΕ πατάει στις σύγχρονες ανάγκες και δυνατότητες του 21ου αιώνα και οφείλουμε τελικά να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στο να χτίζουμε την εικόνα του μέλλοντος, με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες.

Α.Μ.: Βέβαια, και αυτά από μόνα τους δεν είναι αρκετά. Οι σύγχρονες εξελίξεις και ζητήματα που μπαίνουν στη διαπάλη απαιτούν την ικανότητα των μελών της ΚΝΕ και ριζοσπαστών ανθρώπων να τοποθετηθούν πάνω σε αυτά από μαρξιστική, προοδευτική σκοπιά. Για παράδειγμα, αστικές κυβερνήσεις, κόμματα και επιτελεία στοχεύουν να κυριαρχήσει ιδιαίτερα στη νέα γενιά η αντίληψη πως ζούμε σε μια σύγχρονη δημοκρατία όπου οι αστικοί νόμοι εκφράζουν την αρμονία και την ισοτιμία στην κοινωνία. Ο «εκσυγχρονισμός» της αστικής κρατικής μηχανής μέσω της ψηφιοποίησης, που παρουσιάζεται ως προοδευτικός είναι ένα ενδεικτικό κυβερνητικό εγχείρημα. Χρειάζεται επομένως, νέα επεξεργασία και μελέτη για να είμαστε πιο διεισδυτικοί, όπως είναι η νέα έκδοση «Η συνταγματική έκφραση της δικτατορίας του κεφαλαίου» από τη σειρά εκδόσεων που θα κυκλοφορήσουν για το αστικό και σοσιαλιστικό Σύνταγμα. Το ίδιο ισχύει και για τη νέα έκδοση «Οι θέσεις του ΚΚΕ για την προστασία του περιβάλλοντος στον αντίποδα της πολιτικής του «Πράσινου New Deal»», που είναι μια σημαντική επεξεργασία για την πιο ολοκληρωμένη παρέμβασή μας απέναντι στο σχέδιο της «πράσινης ανάπτυξης», που αποτελεί το σχέδιο «της επόμενης μέρας» -που είναι ήδη εδώ- για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Γύρω από αυτό διεξάγεται διαπάλη σε όλα τα επίπεδα: αστικών κυβερνήσεων και επιτελείων, πανεπιστημιακών κ.ά. Το σύστημα κάνει προσπάθεια να στρέψει τον προβληματισμό των νέων σχετικά με τις περιβαλλοντικές καταστροφές σε κατεύθυνση ευνοϊκή για την αστική διαχείριση. Η αποκάλυψη των αδιεξόδων της σημερινής κοινωνίας, με την ταυτόχρονη υπεροχή της δικής μας πρότασης μπορεί να ανοίξει δρόμο στην παρέμβασή μας, να διαμορφώσει αγωνιστικές διαθέσεις. Γι’ αυτό και έχει σημασία να γνωρίζουμε, για να μετρήσουμε βήμα στη δουλειά με βάση τη στρατηγική μας σε όλα τα επίπεδα.

16

Όταν οι συνέπειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης

γίνονται άλλοθι για νέα εγκλήματα

στο βωμό του κέρδους…

Δ

εν έχει υπάρξει καταστροφική πυρκαγιά, πλημμύρα και οποιαδήποτε μεγάλη φυσική καταστροφή που να μην συνοδεύτηκε από την προσπάθεια της εκάστοτε αστικής κυβέρνησης να αξιοποιήσει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προκειμένου να πείσει ότι επρόκειτο για κάτι το «πρωτοφανές», κάτι που ήταν «ανθρωπίνως αδύνατο να αντιμετωπιστεί». Κι αν στις πολύνεκρες πυρκαγιές της Ηλείας το 2007 η τότε κυβέρνηση της ΝΔ διά στόματος Β.Πολύδωρα μας έλεγε για τον

Από την «πυροθύελλα» στην… «τρισδιάστατη μη ισοθερμική στήλη» «Δεν ήταν μια απλή φωτιά, ήταν πυροθύελλα», λέει ο ΣΥΡΙΖΑ για την καταστροφή στο Μάτι και κατηγορεί τη ΝΔ ότι ως αντιπολίτευση έκανε πολιτική πάνω στα πτώματα, αλλά ως πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης παραδέχθηκε τελικά σε συνέδριο του ΟΗΕ ότι στο Μάτι έφταιγε η κλιματική αλλαγή. Και γιατί να μην το παραδεχτεί, άλλωστε αφού είναι βολικό άλλοθι για κάθε κυβέρνηση; Πριν λίγες μέρες, όταν όλοι παρακολουθούσαμε με σφιγμένη καρδιά δάσος και σπίτια να γίνονται στάχτη στην Αττική, ενώ φυσούσε αέρας με μόλις 2 μποφόρ, η κυβέρνηση και οι παπαγάλοι της μας ενημέρωναν για το… «σπάνιο φαινόμενο της τρισδιάστατης μη ισοθερμικής στήλης» και το «μικροκλίμα με ριπές 8 μποφόρ που επικρατούσε μέσα στη φωτιά που καθιστούσε αδύνατη την κατάσβεση», ξεφτιλίζοντας για μία ακόμη φορά τη λέξη «επιστήμη», όπως κάνουν εδώ και 1,5 χρόνο και με την πανδημία. «Αν πριν από τρία χρόνια, στην αρχή της κλιματικής κρίσης, αιφνιδιαστήκαμε, σήμερα δεν υπάρχει δικαιολογία» απαντά τώρα ο Τσίπρας, ο οποίος φαίνεται να έχει υπολογίσει ότι η «κλιματική κρίση» ξεκίνησε ένα κρύο βράδυ Κυριακής, περίπου στις 9 και μισή…

Πόσο «πρωτοφανή» είναι αυτά τα φαινόμενα; Δεν χρειάζεται να είναι κανείς 80 χρονών για να ξέρει πως ούτε οι μεγάλες φωτιές, ούτε οι καταιγίδες (ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι), ούτε οι καύσωνες, ούτε οι σεισμοί είναι «πρωτοφανή» φαινόμενα. Είναι φαινόμενα που όλοι τα έχουμε ζήσει ξανά και ξανά και όλοι ξέρουμε ότι θα τα ξαναζήσουμε. Σίγουρα δεν μπορεί κανείς το 2021 να δεχτεί ότι τέτοια φαινόμενα

«στρατηγό άνεμο» που δεν αφήνει να σβήσουν οι φωτιές, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει «στανταράκι» τα πάντα να αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή. Σίγουρα λιγότερο γελοία δικαιολογία και γι’ αυτό και πιο επικίνδυνη, αφού αξιοποιεί μια υπαρκτή κατάσταση, αυτή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος σαν αποτέλεσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και σαν όχημα για να προχωρήσουν τα «κατάμαυρα» επενδυτικά σχέδια των «πράσινων» αρπακτικών, ακόμα και πάνω στα καμένα…

«δεν αντιμετωπίζονται», λες και βρισκόμαστε σε άλλες περιόδους της ανθρωπότητας, λες και δεν υπάρχει η τεράστια επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη που προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες και σε αυτόν τον τομέα. Δεν μπορεί κανείς να δεχθεί ότι το μόνο που μπορεί να κάνει το κράτος στην περίπτωση μιας πυρκαγιάς είναι να στέλνει ένα μήνυμα για εκκένωση και από εκεί και πέρα να είναι στην ατομική ευθύνη του καθενός αν θα τρέξει να σώσει τη ζωή του ή θα μείνει για να σώσει το σπίτι του, αφού, όπως μάθαμε φέτος, και τα δύο δεν μπορούν να σωθούν... «Μα φέτος κάηκαν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αυτό είναι πρωτοφανές!», μπορεί να πει κάποιος. Είναι, όμως, έτσι; • Το 1988 κάηκαν στη χώρα μας 1,5 εκατομμύριο στρέμματα δασικής και γεωργικής γης.

• Το 1999 καταγράφηκαν οι περισσότερες πυρκαγιές των τελευταίων 25 ετών.

• Το 2000 ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή, κάηκαν 1,6 εκατομμύρια στρέμματα. Το ίδιο και με τις πλημμύρες: • Τον Μάρτη του 1987 στις μεγάλες πλημμύρες είχαμε 10 νεκρούς.

• Τον Αύγουστο του 1990, μια άλλη μεγάλη πλημμύρα έπνιξε 5 ανθρώπους στην κεντρική Ελλάδα.

• Τον Νοέμβρη του 1992, μια ισχυρή βροχή ισοπέδωσε την Καβάλα, καταστρέφοντας το 70% του οδικού της δικτύου και σκοτώνοντας 4 ανθρώπους. Όταν συνέβησαν όλα αυτά κανείς δεν μιλούσε για «κλιματική αλλαγή», πόσο μάλλον για «κλιματική κρίση». Ακόμα και αν υποθέσουμε, όμως, ότι αυτά ήταν οι πρώτες ενδείξεις του προβλήματος, το μόνο που αποδεικνύεται είναι ότι το αστικό κράτος και οι κυβερνήσεις είχαν τις προειδοποιήσεις και όλο τον απαραίτητο χρόνο για να πάρουν μέτρα και να θωρακίσουν

τη χώρα και το λαό απέναντι σε αντίστοιχες καταστροφές. Ακόμα και αν αυτά τα φαινόμενα είναι σήμερα πιο συχνά, αυτό δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία, αλλά έναν επιπλέον λόγο που αυτά τα μέτρα θα έπρεπε να έχουν ληφθεί.

Όταν σβήνουν οι φωτιές, αρχίζει το «πάρτυ» Η επίκληση στην κλιματική αλλαγή ως βολική δικαιολογία για να κρυφτούν οι εγκληματικές ευθύνες των κυβερνήσεων είναι, όμως, μόνο το ένα σκέλος. Ο κύριος λόγος που την επικαλούνται τα αστικά κόμματα, είναι για να προσδώσουν έναν «αδιαμφισβήτητο» χαρακτήρα στη στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου για στροφή στη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη». Πραγματικός σκοπός αυτής της επιλογής, όπως ομολογείται στα λιγότερο προβεβλημένα κείμενα των αποφάσεων της ΕΕ, είναι να βρουν κερδοφόρα διέξοδο υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, να βγουν μπροστά οι μονοπωλιακοί όμιλοι της ΕΕ στην κούρσα με τους ανταγωνιστές τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν πρόλαβαν καλά-καλά να σβήσουν οι φωτιές στη Βόρεια Εύβοια και οι σχετικές δηλώσεις από μεριάς κυβέρνησης έδιναν και έπαιρναν, οι «επιτροπές ανασυγκρότησης» για να μοιραστεί η λεία στα διάφορα αρπακτικά στήθηκαν, ενώ δόθηκαν και οι απαραίτητες δεσμεύσεις για συναίνεση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Λίγη αξία έχει η συζήτηση για το αν η μία ή η άλλη φωτιά μπήκε με σκοπό να διευκολυνθεί η ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε μια περιοχή. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η ολική καταστροφή στη Βόρεια Εύβοια δημιουργεί τεράστιες επενδυτικές ευκαιρίες για κατασκευαστικούς, ενεργειακούς και άλλους ομίλους. Δεν είναι καινούρια διαπίστωση, ούτε αποτελεί «θεωρία συνομωσίας» ότι ο καπιταλισμός σε κάθε καταστροφή βλέπει ευκαιρίες για ανάπτυξη και ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη με τη σειρά της φέρνει νέες καταστροφές.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

17

«Πράσινη μετάβαση», «πράσινο συμβόλαιο», «πράσινη επανάσταση»… Όσους διαφορετικούς τρόπους και να βρουν τα αστικά κόμματα («φιλελεύθερα» και σοσιαλδημοκρατικά) για να πουν το ίδιο πράγμα, η σύμπλευσή τους στον βασικό άξονα της στρατηγικής του κεφαλαίου «βγάζει μάτι».

Η «μπαταρία» της χώρας Δεν ήταν, επίσης, ποτέ μυστικό ότι η Εύβοια προορίζεται να παίξει τον ρόλο της «μπαταρίας» για όλη τη χώρα στην εποχή της εγκατάλειψης του λιγνίτη ως καύσιμου για παραγωγή ενέργειας (απολιγνιτοποίηση) και της στροφής στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Θυμίζουμε ότι η ελληνική κυβέρνηση τρέχει πιο γρήγορα ακόμα και από τους στόχους που θέτει η «Πράσινη Νέα Συμφωνία» της ΕΕ και θέλει να έχει σταματήσει εντελώς η παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη μέχρι το 2029. Τεράστιες παραγωγικές μονάδες, τις οποίες ο λαός έχει πληρώσει πανάκριβα βγαίνουν εκτός λειτουργίας και εργαζόμενοι πετιούνται στον δρόμο, παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο καύσιμο βρίσκεται σε αφθονία στη χώρα και υπάρχουν σύγχρονοι τρόποι αυτές οι παραγωγικές μονάδες να αναβαθμιστούν ώστε ελαχιστοποιηθεί η επίδραση στο περιβάλλον. Άλλωστε, παρά τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται πολλές φορές τα πράγματα, δεν υπάρχει τρόπος παραγωγής ενέργειας με μηδενική επίπτωση στο περιβάλλον, ενώ το βασικό πρόβλημα δεν βρίσκεται στη μία ή την άλλη μορφή ενέργειας, αλλά στο ότι αυτές βρίσκονται σήμερα στα χέρια των καπιταλιστών, αναπτύσσονται ή απαξιώνονται άναρχα, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, με μόνο κριτήριο το κέρδος των ομίλων.

Αυτό το έχει βιώσει για τα καλά ο λαός της Εύβοιας που εδώ και περίπου 20 χρόνια βλέπει να ξεφυτρώνουν συνεχώς παντού αιολικά πάρκα, να «ξεγυμνώνονται» περιοχές από το πράσινό τους προκειμένου να διανοιχθούν χιλιόμετρα δρόμων (πολλές φορές και περισσότεροι από όσους πραγματικά χρειάζονται, προκειμένου η κάθε ανταγωνίστρια εταιρεία να έχει τον δικό της), από τους οποίους περνούν οι θεόρατες ανεμογεννήτριες. Περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αρχαιολογικής και πολιτιστικής αξίας, σημαντικοί οικότοποι, αλλά και περιοχές που αξιοποιούν οι κτηνοτρόφοι και μελισσοκόμοι της περιοχής γίνονται αγνώριστες. Σε μία μόνο από τις δεκατέσσερις περιφέρειες της χώρας, στην περιφέρεια Κεντρικής Ελλάδας, έχει εγκατασταθεί πάνω από το 40% της συνολικής αιολικής ισχύος. Ενδεικτικά, μόνο στον Δήμο Καρύστου υπάρχουν ή θα δημιουργηθούν 847 ανεμογεννήτριες, ή αλλιώς μία για κάθε 14 κατοίκους! Γι’ αυτό και βλέπουμε κάθε τόσο κινητοποιήσεις των κατοίκων που φωνάζουν «φτάνει πια! όχι άλλες ανεμογεννήτριες!». Προφανώς αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι… εχθροί του περιβάλλοντος, αντίθετα αγανακτούν γιατί βλέπουν το περιβάλλον στο οποίο ζουν να καταστρέφεται για να κερδίζουν κάποιοι.

Αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα δεν μπορεί να το λύσει! Τα όσα αναφέρουμε συνοπτικά σε αυτό το δισέλιδο, μαζί με πολλά ακόμα παραδείγματα, δείχνουν ότι με πολύ μεθοδικό και ταυτόχρονα υποκριτικό τρόπο, οι δυνάμεις του συστήματος επιδιώκουν να «πατήσουν» πάνω στο υγιές ενδιαφέρον και την ανησυχία της νεολαίας γύρω από τα ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον, προκειμένου να τη «στρατεύσουν» στο σκοπό ενός «πράσινου» καπιταλισμού. Η πραγματικότητα είναι ότι αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα, δεν πρόκειται να το λύσει. Το 2018 υπολογίστηκε ότι 100 εταιρείες ευθύνονται για πάνω από το 70% των ρύπων που εκπέμφθηκαν παγκόσμια μέσα σε 30 χρόνια. Αυτοί που δεν υπολογίζουν τίποτα μπροστά στο σκοπό του κέρδους, αυτοί που τσιμεντώνουν τα πάντα, τρυπούν βουνά και βυθούς, μολύνουν λίμνες και ποτάμια με απόβλητα και ρίχνουν τις βόμβες με το τσουβάλι, τώρα φόρεσαν το προσωπείο του περιβαλλοντικά ευαίσθητου, για να συνεχίσουν να κερδοφορούν εις βάρος των λαών και του περιβάλλοντος με άλλον τρόπο. Όπως φάνηκε και στις πρόσφατες πυρκαγιές, μόνο η δράση, η οργάνωση και η αλληλεγγύη του λαού και της νεολαίας, μπορούν αποτελεσματικά να υπερασπιστούν το περιβάλλον και τις ζωές μας.

Είδος πολυτελείας το… ηλεκτρικό ρεύμα!

Σ

ύμφωνα με έρευνα της ΤτΕ, την περίοδο 2005-2016 οι τιμές του ρεύματος στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 150%! Από ότι φαίνεται, όμως, έρχονται και τα χειρότερα, αφού από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι τα μέσα Ιουλίου το κόστος χονδρικής τιμής ρεύματος στη χώρα μας έχει σημειώσει αύξηση 83%, ενώ τις μέρες του καύσωνα -τότε που ήταν στην «ατομική μας ευθύνη» να μην ανάβουμε για πολλή ώρα το air condition και γίνει black out- έπιασε ασύλληπτα ύψη. Ο λόγος είναι αφενός η αύξηση της τιμής του εισαγόμενου φυσικού αερίου, που έχει επιλεγεί ως «μεταβατικό καύσιμο» από τον λιγνίτη στις ΑΠΕ, αλλά και η εκτόξευση των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων. Για όποιον αναρωτιέται «τι στο καλό είναι αυτό», να θυμίσουμε ότι η ΕΕ νοιάζεται τόσο πολύ για το περιβάλλον που έχει δημιουργήσει το «χρηματιστήριο ρύπων»! Εκεί, οι εταιρείες και τα κράτη που εξέπεμψαν λιγότερο CO2 από αυτό που είχαν δικαίωμα να εκπέμψουν, πουλάνε τα δικαιώματα εκπομπής που περίσσεψαν σε άλλες εταιρείες, προφανώς για να μην… πάνε χαμένα! Τις μέρες του καύσωνα (που συνοδεύτηκαν από άπνοια με αποτέλεσμα να «βγουν εκτός» οι ανεμογεννήτριες) η κυβέρνηση αναγκάστηκε να βάλει ξανά σε λειτουργία μονάδες λιγνίτη που η ίδια έχει κλείσει, με αποτέλεσμα η τιμή χονδρικής του ρεύματος να εκτοξευτεί λόγω των παραπάνω ρύπων, παρόλο που η παραγωγή με λιγνίτη είναι συγκριτικά πολύ φθηνότερη από τις ΑΠΕ. Αυτές ο αυξήσεις στις τιμές χονδρικής αναμένεται να φανούν στα τιμολόγια από τον Σεπτέμβρη. Ας είναι καλά η «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας και τα «χρηματιστήρια ενέργειας» που προώθησαν βήμα-βήμα ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ και που δήθεν θα έριχναν τις τιμές μέσω του ανταγωνισμού…

«Στο κόκκινο» οι τιμές του ρεύματος σε ολόκληρη την ΕΕ. Πηγή: energylive

18

Σύγχρονα αντιπυρικά μέσα, εγκλωβισμένα Στην εικόνα αποτυπώνονται οι εστίες φωτιάς που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές

Με πολύ υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλη ξηρασία, οι φωτιές στα δάση απελευθέρωσαν φέτος 343 μεγατόνους άνθρακα, ποσό αυξημένο κατά 20% σε σχέση με την αντίστοιχη προηγούμενη ποσότητα ρεκόρ που είχε σημειωθεί το 2014.

Τ

ον χάρτη, καθώς και τα στοιχεία που επιλέξαμε να πλαισιωθεί, μπορεί κάποιος να τα βρει εύκολα στο διαδίκτυο. Είναι επίσης γνωστό ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο όλα αυτά συχνά παρουσιάζονται ως «άλλοθι» στην προσπάθεια να παρουσιαστούν οι τραγικές συνέπειες των πυρκαγιών σαν μοιραίο επακόλουθο της «κλιματικής κρίσης». Την ώρα των πυρκαγιών στην Ελλάδα, κυβερνητικά στελέχη έλεγαν πως «καταστροφικές πυρκαγιές έχουν ξεσπάσει σε όλο τον κόσμο», ενώ οι υπόλοιπες αστικές δυνάμεις σύγκριναν το αν στην Ελλάδα έχουν καεί περισσότερες δασικές εκτάσεις από άλλες χώρες της ΕΕ για να πείσουν πως για όλα φταίει η «ανικανότητα του Μητσοτάκη». Η αλήθεια είναι πως ακριβώς το γεγονός ότι σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης οι λαοί όταν βρέχει πνίγονται και με την πρώτη φωτιά καίγονται, επιβεβαιώνει ότι παντού ακολουθείται η ίδια εγκληματική πολιτική εμπορευματοποίησης της γης, που θεωρεί τα απαραίτητα έργα προστασίας από τις φυσικές καταστροφές κόστος. Η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη σήμερα έχει δημιουργήσει επιτεύγματα, μερικά από τα οποία παρουσιάζουμε, δίνοντας λύσεις τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Τώρα για το ότι αντί την αξιοποίηση αυτών των μέσων είδαμε ανθρώπους να παλεύουν ηρωικά με τη φωτιά κρατώντας κλαριά δέντρων μάλλον θα φταίει ότι στην Ελλάδα πρέπει να καταπολεμηθεί το φαινόμενο «εκτίναξης κουκουναριών»!

Δορυφόροι

Drones

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον άμεσο εντοπισμό δυνητικά επικίνδυνων πυρκαγιών. Αφού αυτές εντοπιστούν σε αρχικό στάδιο, μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξοπλισμένα με ειδικές υπέρυθρες κάμερες παρακολουθούν την εξέλιξη της πυρκαγιάς. Εάν η πυρκαγιά εξελιχθεί σε απειλή, το σύστημα ειδοποιεί και αποστέλλει αεροσκάφη και πυροσβέστες στη θέση της πυρκαγιάς για να την ελέγξουν πριν εξαπλωθεί.

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν πρόσθετες χρήσεις στην καταπολέμηση των πυρκαγιών. Μπορούν να εξοπλιστούν με κάμερες κανονικής και θερμικής απεικόνισης και μπορούν να φτάσουν σε περιοχές που δεν μπορούν να πετάξουν επανδρωμένα αεροσκάφη - συμπεριλαμβανομένης της νύχτας, όταν οι άνεμοι πέφτουν και οι πυρκαγιές είναι θεωρητικά ευκολότερο να ελεγχθούν. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εκτός από το ότι εντοπίζουν φωτιές από πολύ νωρίς, είναι σε θέση να παράγουν χάρτες κατά τη διάρκεια της νύχτας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα πληρώματα της πυροσβεστικής το πρωί και επίσης «απελευθερώνουν» αεροσκάφη για να κάνουν άλλες ζωτικές εργασίες.

Στις ΗΠΑ εντός του 2021 έχουν καεί σχεδόν 6,8 εκατομμύρια στρέμματα δάσους σε 14 πολιτείες.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

19

σε ένα «γερασμένο» σύστημα

Όσο για την Ελλάδα, η συνολική καμένη έκταση από τις πυρκαγιές φέτος είναι κατά 450% μεγαλύτερη από μέσο όρο της περιόδου (2008-2020).

O αριθμός των πυρκαγιών σε πολλές χώρες έχει ξεπεράσει τον μέσο όρο του προηγούμενου έτους. Σύμφωνα με επιστήμονες, ο Ιούλιος ήταν ο χειρότερος μήνας παγκοσμίως όσον αφορά τις πυρκαγιές τουλάχιστον από το 2003 όταν και ξεκίνησαν οι δορυφορικές καταγραφές.

Ρομπότ

Εικονική πραγματικότητά

Internet of Things (IoT)

Άλλη μια τεχνολογική εξέλιξη που ήδη έχει δοκιμαστεί και μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι τα ρομπότ πυρόσβεσης. Χρησιμεύουν στην καταπολέμηση των πυρκαγιών σε μέρη όπου δεν μπορούν να επέμβουν οι πυροσβέστες λόγω ακραίων συνθηκών.

Η εικονική πραγματικότητα (VR) μπορεί να συμβάλει στην εκπαίδευση των πυροσβεστών δημιουργώντας αληθοφανή σενάρια πυρκαγιάς και εκπαιδεύοντας τους «μέσα» σε αυτά. Οι προσομοιωτές εικονικής πραγματικότητας δημιουργούν τρισδιάστατες αναπαραστάσεις του σεναρίου πυρκαγιάς, με τους εκπαιδευτές να μπορούν να αλλάζουν τα φυσικά χαρακτηριστικά, όπως η κατεύθυνση και η ταχύτητα του ανέμου προετοιμάζοντας ανάλογα τους πυροσβέστες.

H τεχνολογία του Internet of Things είναι ακόμη ένα μέτρο πρόληψης και αντιμετώπισης καθώς διασυνδεδεμένοι αισθητήρες χαμηλής ισχύος (IoT) χρησιμοποιούνται για τη συλλογή δεδομένων από απομακρυσμένες περιοχές που είναι πιθανά σημεία πυρκαγιάς. Οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό και τη μέτρηση του επιπέδου του CO2, τον έλεγχο για μη λογικά υψηλές θερμοκρασίες, υποδεικνύοντας την πιθανή παρουσία πυρκαγιών στην περιοχή.

20

Αυτοί που μας έκαψαν δεν μπορούν να μας σώσουν

Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό!

Ο

λαός και η νεολαία της Βόρειας Εύβοιας δοκίμασε τη δύναμη του στη μάχη με τις φλόγες. Είναι σίγουρο πως οι εικόνες με όσους δημιουργούσαν αντιπυρικές ζώνες την ώρα των πυρκαγιών, με όσους κουβάλησαν την μάνικα και όσους έσωσαν τα χωριά τους από την ολική καταστροφή δίνουν μια αίσθηση της δύναμης που έχει η οργανωμένη λαϊκή πρωτοβουλία. Υπάρχει ένα «νήμα» που συνδέει την ηρωική προσπάθεια του λαού της περιοχής να μην καούν τα πάντα την ώρα της φωτιάς με τη μάχη που συνεχίζεται για να μπορέσει η Βόρεια Εύβοια να γίνει καλύτερη από πριν, να ζήσουν οι κάτοικοι στον τόπο τους και να μην «πεθαίνουν» κάθε μέρα από την ασφυκτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Το «νήμα» αυτό είναι το σύνθημα που έζησε στο πετσί του όποιος έχει βρεθεί το τελευταίο διάστημα στην περιοχή, και όχι μόνο. Το «μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό»! Γιατί δεν σημαίνει απλά επιβίωση. Είναι κάλεσμα για σύγκρουση με την διαχρονικά εγκληματική πολιτική. Είναι ανάθεμα στις κυνικές και ψεύτικες υποσχέσεις όσων μας έκαψαν. Μια αισιόδοξη και ρεαλιστική προοπτική για το «τι πρέπει να γίνει».

Εικόνα δύο κόσμων σε σύγκρουση Υπάρχει πλέον συσσωρευμένη πείρα πως η «ανασυγκρότηση» της ζωής δεν μπορεί να πάει μαζί με τα σχέδια για την αύξηση της κερδοφορίας των μεγάλων ομίλων. Πως όταν τα «φώτα» σβήνουν αυτό που μένει είναι από τη μια η χυδαία προσπάθεια από την κυβέρνηση και τους μηχανισμούς του αστικού κράτους να συμβιβαστεί ο λαός με τα ψίχουλα (που και αυτά δεν τα παίρνουν όλα) και από την άλλη η «λάμψη» της αλληλεγγύης και του αγώνα. Πάνω στα αποκαΐδια στελέχη της κυβέρνηση τριγύριζαν τα χωριά και «διαφήμιζαν» την ανάγκη να προχωρήσει το «σχέδιο» της ΤΕΡΝΑ (ενώ ήδη και άλλοι μονοπωλιακοί όμιλοι έχουν παρουσία και ετοιμάζονται να μπουν στα καμένα) για την διαχείριση ζητημάτων μετά την πυρκαγιά, εκεί να απασχοληθούν και ορισμένοι ρετσινάδες, φρουροί πραγματικά του δάσους τις μέρες που έκαιγε η φωτιά. Να θυμίσουμε ότι η ΤΕΡΝΑ ήταν η εταιρεία που πριν λίγους μήνες «πέταξε» στο δρόμο 280 εργάτες κλείνοντας το εργοστάσιο της στην περιοχή του Μαντουδίου. Το «σχέδιο» για το οποίο μάλιστα κυνικά έλεγαν στον κόσμο «αυτό είναι και αν θέλετε» προέβλεπε ανάμεσα σε άλλα να απασχοληθούν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού ρετσινάδες από κάθε δασικό συνεταιρισμό με μεροκάματο 30 ευρώ, άγνωστο για πόσο χρόνο! Έχουν ξαμοληθεί όλοι, από στελέχη των δήμων και κομματάρχες μέχρι συνεργάτες του πρωθυπουργού επιδιώκοντας να διασπάσουν τους κατοίκους. Οργανώνουν ακόμα και επιλεκτικά το μοίρασμα των απαραίτητων για την επιβίωση ειδών, κρατάνε υλικά κλειδωμένα σε αποθήκες! Ξεμοναχιάζουν αγρότες, ρετσινάδες και κτηνοτρόφους για να στρέψουν τον έναν εναντίον του άλλου. Κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να κρύψουν την σαπίλα της επιλεκτικής ανικανότητας του αστικού κράτους που έφτασε στο σημείο ακόμα και το να πληρώνουν πυρόπληκτοι εισιτήρια στα πλοία που τους απομάκρυναν από τα χωριά.

Στον αντίποδα είναι οι μαζικές γενικές συνελεύσεις που πραγματοποιούνται στα χωριά, η συγκρότηση συντονιστικών επιτροπών, οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις που συνεχίζονται και μετά από το συγκλονιστικό συλλαλητήριο που οργανώθηκε στον κόμβο της Στροφυλιάς, η μεγάλη συναυλία αλληλεγγύης που προγραμματίζεται, και διατρανώνουν την απόφαση των κατοίκων, ενωμένοι να παλέψουν για να ζήσουν στον τόπο τους. Το πώς οργανώνεται η αλληλεγγύη από τα δύο κέντρα αγώνα που έχουν στηθεί στη Στροφυλιά και την Ιστιαία αποτυπώνει τη δύναμη του λαού να βάλει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις. Καταφθάνουν συνεχώς απαραίτητα υλικά από την οργανωμένη προσπάθεια εργατικών σωματείων, φοιτητικών συλλόγων και συντονιστικών επιτροπών μαθητών, που γίνεται σε όλη τη χώρα. Με αξιοθαύμαστη οργανωτικότητα κάνουν ό,τι χρειάζεται για να γίνεται σωστά η διανομή σε όλους όσοι το χρειάζονται. Είναι πολλές οι συγκινητικές οι στιγμές, από γυναίκες της περιοχής που μαγειρεύουν τα υλικά που τους έχουν διανεμηθεί και φέρνουν φαγητό σε όσους έχουν βάρδια στα Στέκια, μέχρι φοιτητές από Συλλόγους της Αθήνας που μένουν για μέρες στη περιοχή ώστε να βοηθήσουν. Η αλληλεγγύη πρέπει

να συνεχιστεί, να οργανωθεί ακόμα καλύτερα, είναι απαραίτητος όρος για την οργανωμένη λαϊκή διεκδίκηση που πρέπει ακόμα περισσότερο να δυναμώσει, με νέες δυνάμεις.

Η δράση των μελών του Κόμματος και της ΚΝΕ, παίζουν καθοριστικό ρόλο Μάς γεμίζει μεγάλη αισιοδοξία, το γεγονός ότι σε τέτοιες «έκτακτες» συνθήκες επιβεβαιώνουμε τον πρωτοπόρο ρόλο των δυνάμεων του Κόμματος και της ΚΝΕ στην πράξη. Μαθαίνουμε πώς να γίνουμε καλύτεροι μαχητές στην υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Το ΚΚΕ και την ΚΝΕ ο λαός και η νεολαία της περιοχής δεν τους «έμαθε τώρα». Η κατοχύρωσή τους στην περιοχή έγινε με την πρωτοπόρα δράση χρόνων, αλλά και με τη στάση που κράτησαν αυτή την περίοδο. Ξεχωρίζει σε αυτό το πλαίσιο η δουλεία των κομμουνιστών, ακόμα και όταν είναι μειοψηφία, σε δομές του κινήματος που συσπειρώνουν μεγάλο τμήμα του λαού. Αυτό έπαιξε σπουδαίο ρόλο στο να οργανωθεί ο αγώνας, η αλληλεγγύη, να φτιαχτούν επιτροπές σε κάθε χωριό κ.λπ. Η μάχη που έχουμε μπροστά μας δεν είναι καθόλου εύκολη. Είναι σίγουρο πως ο σχεδιασμός του κεφαλαίου στην περιοχή θα «τρέξει» και θα αξιοποιηθούν σε αυτή την υπόθεση όλες οι δυνάμεις που στηρίζουν την εγκληματική πολιτική που θεωρεί τις ανάγκες μας κόστος, με όλα τα μέσα. Όμως αυτό τον αγώνα τα μέλη της ΚΝΕ θα τον δώσουν με αισιοδοξία. Μαζί με τον λαό, υπερασπιζόμενοι την μεγάλη κατάκτηση που είναι η ενότητα των κατοίκων στα χωριά. Η ενότητα που χτίστηκε στον κοινό αγώνα για να μην καεί το βιός του διπλανού. Ενότητα που δυνάμωσε με το διεκδικητικό πλαίσιο που αποφασίστηκε στο συλλαλητήριο των προηγούμενων ημερών στη Στροφυλιά. Ο λαός μπορεί να σώσει το λαό! Φάσσας Νίκος, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέας του ΣΠ Αν. Στερεάς και Εύβοιας

22

Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ

με βαθιά συγκίνηση και ακατάπαυστο χειροκρότημα

αποχαιρετά τον Μίκη Θεοδωράκη

Εκδήλωση - συναυλία που είχε διοργανώσει η ΚΕ του ΚΚΕ προς τιμήν των 90 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη το 2015.

Μ

ε βαθιά συγκίνηση κι ένα ακατάπαυστο χειροκρότημα αποχαιρετούμε τον Μίκη Θεοδωράκη, αγωνιστή-δημιουργό, οδηγητή και πρωτεργάτη μιας νέας, μαχόμενης τέχνης στη μουσική. Ορμητικός, εμπνευσμένος και φλεγόμενος από το πάθος της προσφοράς στο λαό, ο Θεοδωράκης κατόρθωσε να χωρέσει στο μεγαλειώδες έργο του όλο το έπος της λαϊκής πάλης του 20ου αιώνα στη χώρα μας. Άλλωστε, μέρος αυτού του έπους υπήρξε και ο ίδιος. Από 17 κιόλας χρονών οργανώθηκε στο ΕΑΜ και λίγο μετά στο ΚΚΕ, παίρνοντας μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Τον Δεκέμβρη του ‘44 πολέμησε στη μάχη της Αθήνας, που πνίγηκε στο αίμα και μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού μοιράστηκε με τους συντρόφους του τις άγριες διώξεις του αστικού κράτους ως εξόριστος στην Ικαρία και τη μαρτυρική Μακρόνησο, όπου βασανίστηκε άγρια. Στη συνέχεια, αγωνίστηκε μέσα από την ΕΔΑ και τους Λαμπράκηδες για την πολιτιστική αναγέννηση, ενώ «πλήρωσε» με νέες δοκιμασίες, φυλακές και εξορίες, την παράνομη δράση του ενάντια στη δικτατορία των συνταγματαρχών το 1967. Συγκλονιστικές ήταν οι συναυλίες που έδινε στο εξωτερικό μέχρι την πτώση της δικτατορίας και στη συνέχεια σε όλη την Ελλάδα. Το 1978 ήταν υποψήφιος δήμαρχος του ΚΚΕ στην Αθήνα, ενώ το 1981 και το 1985 εκλέχτηκε βουλευτής του Κόμματος. «Τα πιο δυνατά και όμορφα χρόνια μου τα έζησα στις γραμμές του ΚΚΕ» είχε δηλώσει στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Κόμμα για να τιμήσει τα 90 χρόνια της καλλιτεχνικής και κοινωνικής προσφοράς του.

Π

ράγματι ο Θεοδωράκης δεν ξέχασε ποτέ τα ιδανικά της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, που έμειναν ανεκπλήρωτα. Το έργο του είναι μια διαρκής αναμέτρηση με την αδικία και την ηττοπά-

θεια, ένα σάλπισμα πάλης, νέων αγώνων, αντίστασης, ανάτασης κι ελπίδας. «Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις… εκεί που πάει να σκύψει… να την πετιέται από ξαρχής» είναι η απάντησή του στην πίκρα και την απογοήτευση ενός λαού, που τα όνειρά του δεν πήραν ακόμα εκδίκηση. Αυτή η κατάφαση στη ζωή και τον αγώνα δεν είναι ρηχή και πάντα εύκολη. Κάποιες φορές αναδύεται μέσα από βασανιστικό αναστοχασμό. Χωρίς αμφιβολία ο Μίκης, όσο καλά ήξερε να χτυπά κάθε μικρή και μεγάλη αδικία, το ίδιο καλά ήξερε να εδραιώνει την πίστη ότι η αγάπη, η ευτυχία, η ειρήνη και η ελευθερία είναι πράγματα κατορθωτά. Αλλά κι όσο ρωμαλέα και δυνατά χειριζόταν το «δίκοπο μαχαίρι», το «αστραφτερό σπαθί» της μουσικής του, τόσο εύκολα ήξερε να απαλαίνει το τραγούδι του, αγγίζοντας με τρυφερή ευαισθησία κάθε καλό και ωραίο στη ζωή και τον κόσμο.

Η μουσική του Μίκη είναι ζυμωμένη με όλα εκείνα τα υλικά που φτιάχνουν τη μεγάλη τέχνη, την τέχνη που συλλαμβάνει τον σφυγμό της εποχής της και προαισθάνεται το επερχόμενο. Το αίσθημα, το φρόνημα, η μνήμη και η πείρα του λαού που αγωνίζεται, είναι η πηγή της έμπνευσής του. «Ό,τι φτιάξαμε το πήραμε από το λαό και στο λαό το επιστρέφουμε» έλεγε και αυτό δεν ήταν σεμνοτυφία. Ο Θεοδωράκης είχε βαθιά συνείδηση ότι για το προσωπικό του καλλιτεχνικό κατόρθωμα σπουδαίο ρόλο έπαιξε η εποχή του. Είχε απόλυτη επίγνωση ότι στον ιδιαίτερο τρόπο και τον δυναμισμό της τέχνης του αντανακλούσαν οι πράξεις του λαού κι ότι η δική του συμμετοχή στη λαϊκή δράση, παρότι τον αποσπούσε σε κάποιο βαθμό από τη δημιουργία του, ήταν το οξυγόνο της. «Ο καλλιτέχνης που ζει και δημιουργεί μέσα στην πάλη, εξασφαλίζει ξεχωριστή θέση για το έργο του» δήλωνε. Το έργο του είναι λαμπρή απόδειξη ότι η μεγάλη τέχνη είναι πάντα πολιτική είτε το επιδιώκει είτε δεν το επιδιώκει ο δημιουργός της.

Ο

Θεοδωράκης είχε και εμπιστοσύνη στο λαό. Πίστευε ότι ο λαός έχει τη δύναμη να κατακτήσει ό,τι πιο υψηλό και όμορφο δημιουργεί ο άνθρωπος στην ιστορία του. Γι’ αυτό και με ιερή αφοσίωση καλλιέργησε μια τέχνη που ανυψώνει το λαό. Ο Μίκης δεν μελοποίησε μόνο έξοχα τον ποιητικό λόγο χωρίς να τον προδίδει, τον αναδημιούργησε και τον παρέδωσε με εκείνη τη μορφή που μπαίνει κατευθείαν στη λαϊκή καρδιά. «Έφερε την ποίηση στο τραπέζι του λαού, πλάι στο ποτήρι και το ψωμί του», όπως έγραφε γι’ αυτόν ο Ρίτσος. Δεν είναι μόνο η ανεπανάληπτη στην ιστορία συνομιλία της μουσικής του με την ποίηση του Ρίτσου στον «Επιτάφιο», που μέσα και από τις συγκλονιστικές ερμηνείες του Μπιθικώτση και του Χιώτη έγινε ένας δι-

Οδηγητής

αχρονικός λαϊκός θρήνος και ύμνος μαζί στον θάνατο που γονιμοποιεί το μέλλον. Ο Θεοδωράκης πέτυχε να μιλήσει με την υψιπετή ποίηση στη λαϊκή ψυχή, ακόμα και μέσα από απαιτητικές και ασυνήθιστες στο λαϊκό

Με τον Γ. Ρίτσο στο 4ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» το 1978.

αυτί μουσικές φόρμες, όπως αυτές στο «Άξιον Εστί» του Ελύτη, στο «Επιφάνεια-Αβέρωφ» του Σεφέρη, στο «Πνευματικό Εμβατήριο» του Άγγελου Σικελιανού κ.ά. Στον ποταμό του έργου του συνυπάρχουν σχεδόν όλα τα είδη μουσικής: Οι λαϊκοί δρόμοι και το δημοτικό τραγούδι, αλλά και η αρχαία τραγωδία, το βυζαντινό μέλος, το κλασσικό τραγούδι, η συμφωνική μουσική, τα ορατόρια. Πολύπλευρος και πολυτάλαντος, διανοούμενος καθώς ήταν, είχε και ένα πλούσιο συγγραφικό έργο. Στην περίπτωση του Μίκη Θεοδωράκη συναντήθηκε η καλλιτεχνική ιδιοφυΐα με μια προσωπικότητα ανήσυχη, άγρυπνη και δημιουργική, που ένοιωθε πάντα την ανάγκη να ξεπερνά τον εαυτό της. Η μουσική του έσπασε τα σύνορα της χώρας, καθώς η γλώσσα της έχει την οικουμενικότητα από τα κοινά βάσανα, τις ελπίδες, τα οράματα που μοιράζονται όλοι οι λαοί, όλοι οι ταπεινοί της γης. Η παγκόσμια αναγνώριση της καλλιτεχνικής και κοινωνικής προσφοράς του επισφραγίστηκε με το βραβείο Λένιν για την ειρήνη. Και αύριο με τη



Σεπτέμβρης 2021

23

δική του μουσική θα τραγουδήσουμε μαζί οι λαοί στην Ελλάδα, την Τουρκία, την Κύπρο, τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή, παντού στη γη, το τραγούδι της ειρήνης. Στον Μίκη άρεσε να περπατά, να αναπνέει «στους μεγάλους δρόμους, κάτω απ’ τις αφίσες». Και εκεί η μουσική του θα συνεχίζει να ακούγεται, να εμπνέει, να παρακινεί, να διαπαιδαγωγεί. Με τη μουσική του Μίκη θα συνεχίζουμε να πορευόμαστε ώσπου… «να σημάνουν οι καμπάνες» της κοινωνικής απελευθέρωσης. Αλλά και όταν «τελειώσει ο πόλεμος» δεν θα τον ξεχάσουμε... Θα είναι μαζί μας και όταν «κοκκινίζουν τα όνειρα».

Αθάνατος Μίκη! Στους οικείους του το ΚΚΕ απευθύνει τα θερμά του συλλυπητήρια και τους εύχεται καλή δύναμη. Αθήνα 02/09/2021 Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΚΝΕ

Το έργο του θα φλογίζει πάντα τους νέους κομμουνιστές και φίλους της ΚΝΕ Τ

ο Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη του για τον θάνατο του σπουδαίου Έλληνα συνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη. Το έργο του θα φλογίζει πάντα τους νέους κομμουνιστές και φίλους της ΚΝΕ, την καρδιά κάθε νέου αγωνιστή, καθώς έκανε μελωδίες «το όνειρο όλων των πεινασμένων και των αδικημένων» για «όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι». Θα μας μείνει χαραγμένο και ριζωμένο στην ψυχή μας, σε όλους τους μικρούς και μεγάλους αγώνες που δίνουμε καθημερινά, αλλά και τις μάχες που μας περιμένουν. Ο Μίκης Θεοδωράκης έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού αποτελώντας σημαντικό κεφάλαιο του σύγχρονου νεοελληνικού πολιτισμού, με παγκόσμια μάλιστα επιρροή. Μελοποίησε σπουδαίους Έλληνες ποιητές, παντρεύοντας τη συμφωνική με την ελληνική παραδοσιακή και δημοτική μουσική, εκφράζοντας με νότες τις αγωνίες, τους πόθους, τους αγώνες και τα πάθη του ελληνικού λαού. Όπως έλεγε ο ίδιος: «Ο λαός δεν μπορούσε ούτε να πλησιάσει τη μεγάλη ποίηση γιατί δεν είχε στην διάθεσή του τα κλειδιά να ανοίξει τις μεγάλες πόρτες. Κάνοντας τραγούδι και βάζοντας στα χείλη του τη μεγάλη ποίηση, είναι σαν να του πρόσφερα αυτό το σπάνιο κλειδί να ανοίξει τις μεγάλες πόρτες». Μελοποίησε Σολωμό, Βαλαωρίτη, Πολέμη, Δροσίνη, Παλαμά, Χατζόπουλο, Μαλακάση, Γρυπάρη και μετέπειτα Σεφέρη, Ελύτη και Ρίτσο, με τον οποίο τον συνέδεε μια βαθιά σχέση, που άφησε πίσω αξεπέραστους καρπούς δημιουργίας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, προσωπικότητα πολυδιάσταση, ανήσυχη, διαρκώς δημιουργική και παραγωγική, άφησε το δικό του αποτύπωμα στο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή, άλλοτε διευθύνοντας στη σκηνή, άλλοτε μιλώ-

ντας από το βήμα. Ήταν παρών από τα πρώτα Φεστιβάλ βοηθώντας να εδραιωθούν τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του μεγάλου θεσμού. Στο 8ο Φεστιβάλ υπήρξε μέλος της κριτικής επιτροπής καλλιτεχνικού διαγωνισμού που διοργανώθηκε μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο και άλλους συντρόφους. Ξεχωριστή αποτέλεσε και η μεγάλη συναυλία του στο 21ο Φεστιβάλ αφιερωμένη

στην προσπάθεια διάσωσης του ιστορικού αρχείου του Κόμματος μετά την καταστροφική πλημμύρα. Συγκινητική ήταν, επίσης, η παρουσία του στο 43ο Φεστιβάλ, το 2017. Σε νεαρή ηλικία οργανώθηκε στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ, έδωσε μάχες στα Δεκεμβριανά, πέρασε φριχτά βασανιστήρια σε φυλακές και εξορίες, έδρασε στην παρανομία, αποκτώντας βιώματα που αποτέλεσαν τη μαγιά για τη σύνθεση του απέραντου μουσικού του κόσμου. Ο ίδιος είχε αναφέρει: «Τα πιο δυνατά και όμορφα χρόνια μου τα έζησα στις γραμμές του ΚΚΕ. (…) Όπως βλέπετε, το βιογραφικό μου είναι γεμάτο με τους αγώνες που έδωσα μες στις γραμμές του ΚΚΕ. Αγώνες που συνδυάστηκαν με τις μουσικές συνθέσεις εκείνης τη εποχής»... Οι μουσικές του Μίκη Θεοδωράκη, εμπνευσμένες από την αγωνιστική κληρονομιά του λαού μας, θα ζουν παντοτινά ως μια μεγάλη πολιτιστική παρακαταθήκη που περνά από γενιά σε γενιά. Η ΚΝΕ και το Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή θα δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό ώστε η σκυτάλη να περνά στις μικρότερες ηλικίες, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι «είμαστε πολλοί, είμαστε όλοι (…) βήματα που βαδίζουν σίγουρα στο μέλλον» (Γ. Ρίτσος, “Γειτονιές του κόσμου”) –στίχος που είναι και ο τίτλος της μεγάλης φετινής συναυλίας με έργα του μεγάλου μουσικοσυνθέτη στο πλαίσιο του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή», την οποία αφιερώνουμε στη μνήμη και την ανεξίτηλη προσφορά του.

Αθάνατος! Σε συναυλία του στο 4ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» το 1978.

Το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στους οικείους του.

24

Μουσικό έργο ... «παλμογράφος» των αγώνων του λαού!

Τ

ο έργο του Μίκη Θεοδωράκη καταγράφει σαν τον σεισμογράφο τους παλμούς των αγώνων των καταπιεσμένων, δίνοντας τόνο, ρυθμό και μελωδίες στην πάλη ενός ολόκληρου λαού για κοινωνική απελευθέρωση. Εμπνεόμενος κάθε φορά από τα ιστορικά γεγονότα, τις κοινωνικές συνθήκες και τις πολιτικές εξελίξεις, κατάφερε να διαποτίσει με αυτά το έργο του, επιστρέφοντας πίσω στην εργατική τάξη και τα παιδιά της μουσικές εφάμιλλης δύναμης και σφρίγους που έδωσαν κουράγιο, αντοχή και ώθηση στους αγώνες, με αποτέλεσμα αυτοί να «αντρειεύουν» και να «θεριεύουν»... Η μουσική διαδρομή του απέδειξε πως η τέχνη μπορεί να εκφράσει την βαθιά αλληλεγγύη της στη ζωή, αποτελώντας πια στοιχείο της συλλογικής μνήμης της λαϊκής συνείδησης.

Ο Μίκης Θεοδωράκης έβαλε στα χείλη των πολλών στίχους μεγάλων ποιητών που έγιναν «σπαθιά και βόλια» σε κάθε μικρή και μεγάλη μάχη του λαού στην πρόσφατη ιστορία της χώρας, και μάλιστα σε στιγμές δύσκολες, σκληρής ταξικής πάλης που σημαδεύτηκαν με τον αγώνα ενάντια στον φασισμό, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους κι επεμβάσεις, τα στρατιωτικά πραξικοπήματα. Συνέθεσε μελωδίες χτισμένες με αμέτρητες θυσίες, σφραγισμένες ακόμη και με τη χαρά των ημερών ηρωικής ανόδου του κινήματος. Αν και είναι ακατόρθωτο να «κλείσουμε» σε ορισμένες σελίδες τον απέραντο μουσικό κόσμο του Μίκη Θεοδωράκη, ας σταθούμε σε ορισμένες στιγμές-ορόσημα της ανεξάντλητης πολιτιστικής και πνευματικής προσφοράς του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, που καθόρισαν το ελληνικό τραγούδι και την πορεία του.

Δυο αξεπέραστα έργα, καρπός της συνάντησης του συνθέτη με το Γιάννη Ρίτσο Ο «Επιτάφιος»

Η «Ρωμιοσύνη»

Ο «Επιτάφιος» γράφτηκε από τον Γιάννη Ρίτσο, τον Μάιο του 1936, αποτυπώνοντας τον θρήνο της μάνας του νεκρού απεργού, Τάσου Τούσση, και ταυτόχρονα τη δύναμη της εργατικής τάξης να κλείσει στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» τους τυράννους της. Τα πρώτα αντίτυπα της ποιητικής συλλογής εξαντλήθηκαν, το έργο γνώρισε πρωτοφανή διάδοση και η μεταξική δικτατορία κατέσχεσε πολλά βιβλία καίγοντάς τα στις στήλες του Ολυμπίου Διός. Το 1957, ο σπουδαίος ποιητής Γιάννης Ρίτσος, που συνδεόταν με μια βαθιά καλλιτεχνική και συντροφική σχέση με τον μουσικοσυνθέτη, τού έστειλε το έργο. Ο ίδιος ο Μίκης για τη μελοποίηση του «Επιτάφιου» είχε δηλώσει: «Θυμάμαι ότι έλαβα τον Επιτάφιο στο Παρίσι, από τον ίδιο τον Ρίτσο. Ευθύς μόλις τον διάβασα, άρχισα να γράφω τα τραγούδια, αυθόρμητα, δίχως καμιά ανάγκη, καμιά πρόθεση θα έλεγα. Και η μουσική βγήκε αυτή που βγήκε: λαϊκή. Γιατί, άραγε; Κατ’ αρχήν νομίζω από την ανάγκη να παρακολουθήσω την ίδια διαδικασία με τον Ρίτσο, καθώς παίρνει τους αρμούς, τα δυνατά στοιχεία από τα μοιρολόγια και τη δημοτική μας ποίηση και - όντας πάντοτε Ρίτσος - θέλει να είναι συνάμα ο οποιοσδήποτε λαϊκός ποιητής, η οποιαδήποτε χαροκαμένη μάνα, η λαϊκή μούσα». Οι μοναδικοί στίχοι σε δεκαπεντασύλλαβο του Γιάννη Ρίτσου που αντλούν στοιχεία από την δημοτική ελληνική παράδοση, γρήγορα μετουσιώθηκαν σε μουσικές, σημειώνοντας μια μεγάλη καινοτομία για το λαϊκό τραγούδι εκείνης της περιόδου. Οι ήχοι του μπουζουκιού που ντύνουν τον πόνο και τη διάθεση για εκδίκηση της μάνας του χαμένου απεργού γίνονται το ορόσημο για την είσοδο του συνθέτη στο χώρο της λαϊκής μουσικής. Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1960 και έμελλε να επηρεάσει σημαντικά την επικοινωνία του συνθέτη με το λαϊκό κοινό από εκεί και πέρα.

Οι συγκλονιστικοί στίχοι του Γιάννη Ρίτσου, που γράφτηκαν όσο ήταν ο ποιητής στην εξορία τα χρόνια 1945-1947, μελοποιήθηκαν μες σε μία νύχτα το 1966 από τον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη απνευστί, μάλιστα μετά από τον άγριο ξυλοδαρμό του απ’ την Ασφάλεια. Σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Ελίτροχος», ο Μίκης Θεοδωράκης είχε αναφέρει: «Τη «Ρωμιοσύνη» μού την είχαν φέρει στο σπίτι γυναίκες κρατουμένων πολλά χρόνια πριν. Είχαν περάσει πρώτα από τον Ρίτσο, που διάλεξε ο ίδιος τα αποσπάσματα από τη «ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ», για να μου τα εμπιστευθεί. Όμως, τα χειρόγραφα σκεπάστηκαν από άλλα. Χάθηκαν. Ξεχάστηκαν. Ώσπου εκείνη ακριβώς τη στιγμή, κάποιο χέρι (σ.σ. Γιορτή των Φώτων του 1966) τα ανέσυρε και τα ακούμπησε στο πιάνο. Είχαν προηγηθεί συγκρούσεις στον Πειραιά με την Αστυνομία. Ο άγριος ξυλοδαρμός και η κακοποίησή μου, γεγονότα που με επηρέασαν βαθιά. Τόσο που, μόλις διάβασα τον πρώτο στίχο «Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό...», κάθισα, όπως ήμουν λερωμένος με λάσπη και αίματα, και συνέθεσα μονορούφι τη «Ρωμιοσύνη». Όταν την άλλη μέρα την άκουσε ο Ρίτσος, έμεινε άφωνος. Ποτέ άλλοτε δεν τον είδα τόσο χαρούμενο, τόσο συγκλονισμένο, όσο τη μέρα που στο «Κεντρικόν», που ήταν γεμάτο με αντιστασιακούς, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγούδησε τη «Ρωμιοσύνη»». Το τραγούδια της Ρωμιοσύνης έγιναν ύμνος για την πάλη του προλεταριάτου ως την τελική νίκη, το οποίο κόντρα στα εμπόδια των εκμεταλλευτών του, τραβάει μπρος στον ανήφορο της ταξικής πάλης, ως την εκπλήρωση της ιστορικής του αποστολής. Οι μελωδίες χαιρετάν τους αγωνιστές που δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για μια άλλη κοινωνία, που «όταν σφίγγουν το χέρι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο».

Ο Μ. Θεοδωράκης μαζί με άλλους εξόριστους στη Μακρόνησο.

Οδηγητής

Ο Οδυσσέας Ελύτης και το «Άξιον εστί» Αυτό το σπουδαίο ποιητικό έργο που ο Οδυσσέας Ελύτης προόριζε εξαρχής για να αποδοθεί μουσικά, έντυσε με νότες ο Μίκης Θεοδωράκης στις αρχές του 1960. Μετά από συνάντηση με τον ποιητή στο πατάρι του Λουμίδη, όπου αντάλλασσαν προβληματισμούς γύρω από την τέχνη και τη ζωή, εγκαινιάστηκε η γόνιμη συνεργασία του συνθέτη με τον Ελύτη. «Ηταν Σεπτέμβριος του 1960», είχε σημειώσει ο Μίκης Θεοδωράκης, «όταν ένα μεσημέρι στο “όρθιο” του Λουμίδη, μπροστά στο “Παλλάς” με πλησίασε ο Οδυσσέας Ελύτης, λέγοντάς μου πως τελείωσε το “Αξιον Εστί”, και ζήτησε μια διεύθυνσή μου να μου το στείλει, καθώς ”κάτι του έλεγε” πως θα με εμπνεύσει. (...) Δεν πέρασε μήνας κι ο παριζιάνος ταχυδρόμος άφησε στο θυρωρείο το φρεσκοτυπωμένο βιβλίο του Ελύτη. Αφού το ρούφηξα μονομιάς, από την πρώτη ως την τελευταία λέξη, βάλθηκα να το μελοποιήσω. Στο ποίημα ενυπήρχε ήδη η μουσική». Ενώ για την ώρα της ηχογράφησης ανέφερε: «Τη μέρα που γράφαμε τα τραγούδια του “Αξιον Εστί”, θυμάμαι πως είχε έρθει στο στούντιο κάποιο σχολείο κι εγώ είπα στα παιδιά να καθίσουν στο πάτωμα ήσυχα ήσυχα να παρακολουθήσουν τη φωνοληψία. Οι άλλοι δεν ήθελαν από φόβο μήπως γίνουν θόρυβοι, όμως εμένα μου άρεσε που το ΕΝΑ ΤΟ ΧΕΛΙΔΟΝΙ θα γραφόταν οριστικά πάνω στο δίσκο με φόντο την ανάσα και τα χτυπήματα της καρδιάς των παιδιών. Μπορεί να μην ακούγονται. Όμως ποιος δεν τα αισθάνεται;».



Σεπτέμβρης 2021

25

Είναι χαρακτηριστικό ότι η τότε δισκογραφική εταιρεία είχε αρνηθεί αρχικά την ηχογράφηση αυτού του τόσο προοδευτικού έργου, η οποία τελικά πραγματοποιήθηκε το 1964. Επίσης, αν και το έργο ήταν προγραμματισμένο να παιχτεί στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, απαγορεύτηκε με διάφορες προφάσεις που επικαλέστηκε η τότε κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου -μεταξύ των οποίων ότι είναι «ανάρμοστο» να ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης σε αυτόν τον χώρο-, με αποτέλεσμα να αναβληθεί η πρώτη παρουσίασή του. Ο τίτλος «Άξιον εστί» αλλά και οι ονομασίες των μερών της μεγάλης λυρικής σύνθεσης του Ελύτη αντλούν τη σημειολογία τους από την χριστιανική τελετουργία, για να συμβολίσουν όμως με χαρακτηριστική μεγαλοσύνη τις δοκιμασίες, τους αγώνες, τα πάθη του ελληνικού λαού -με έμμεση αναφορά στο έπος του λαού την δεκαετία του 1940ως την ζωογόνα ανάσταση που παρομοιάζεται με την αναγέννηση που επιφέρει στην φύση η άνοιξη. Αυτά τα στοιχεία ενέπνευσαν το μεγάλο συμφωνικό ορατόριο του Μίκη Θεοδωράκη που χάραξε τον σύγχρονο νεοελληνικό πολιτισμό.

«Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν» και η μελοποίηση στίχων του Ιάκωβου Καμπανέλλη Ξεχωριστή στιγμή ήταν και η μελοποίηση εκ μέρους του Μίκη Θεοδωράκη των στίχων του λογοτέχνη Ιάκωβου Καμπανέλλη, οι εμπειρίες του οποίου ως κρατούμενου στο ομώνυμο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, έγιναν μουσική προσφέροντάς μας αξέχαστα κομμάτια όπως το «Άσμα Ασμάτων» και «Ο Αντώνης». Το μνημειώδες έργο, είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά το 1966, ενώ ιστορική υπήρξε και η συναυλία στον ίδιο τον τόπο του μαρτυρίου, το Μάη του 1988, παρουσία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων από όλη την Ευρώπη.

Η δημιουργία στα χρόνια της Χούντας και της Μεταπολίτευσης Την δεκαετία του 1960 μες σε συνθήκες σκληρής λογοκρισίας και ασφυκτικού πολιτικού ελέγχου για κάθε αγωνιστή, αλλά και για τους δημιουργούς, ο Μίκης Θεοδωράκης «σε πείσμα των καιρών» συνεχίζει το συνθετικό του έργο γράφοντας μουσική για την ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά, καθώς επίσηςμεταξύ άλλων- και τα έργα «Κατάσταση πολιορκίας», «Πνευματικό εμβατήριο» σε ποίηση Άγγελου Σικελιανού, «Ο Θεοδωράκης διευθύνει Θεοδωράκη» σε ποίηση Μάνου Ελευθερίου, «Τα τραγούδια του αγώνα», τα οποία σε σύντομο διάστημα ταξιδεύουν σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο- η χούντα όμως απαγορεύει πλήρως την ακρόαση και αναπαραγωγή τους. Άλλο χαρακτηριστικό έργο εκείνης της περιόδου είναι το απίστευτης μουσικής ορμής έργο «CantoGeneral». Δεν θα ‘ταν υπερβολή να ειπωθεί ότι το πολιτικό τραγούδι στην Ελλάδα που γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση στα χρόνια της μεταπολίτευσης, είχε «πατέρα» τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος με την σειρά του επηρέασε και σύστησε στο κοινό και άλλους αξιόλογους συνθέτες. Εκείνη την εποχή πραγματοποιούνταν πολυπληθείς συναυλίες σε ανοιχτούς χώρους, όπου κοινό και καλλιτέχνες έπαιρναν μέρος σε μια πρωτόγνωρη πολιτιστική και πολιτική έκφραση. Αξέχαστες θα μείνουν οι συναυλίες του Μίκη αυτά τα χρόνια, στις οποίες πλημμύριζαν γήπεδα και στάδια, όπου ακόμα και τα καθίσματα πάλλονταν από την πρωτοφανέρωτη δυναμική των συναυλιών. Αυτές οι συναυλίες αποτέλεσαν πράγματι ένα μεγάλο βήμα διεκδίκησης, αμφισβήτησης και καλλιτεχνικής ανάτασης. Συναυλία σε εργοστάσιο στο Αμβούργο το 1971.

Παραθέτουμε, ενδεικτικά, ορισμένα από τα πιο σπουδαία έργα του Μ. Θεοδωράκη: Κύκλοι τραγουδιών: Τα Παιδικά, Επιτάφιος, Επιφάνια, Πολιτεία Α΄,Β΄,Γ΄και Δ΄, Λιποτάκτες, Μικρές Κυκλάδες, Μαουτχάουζεν, Romancero Gitano, Θαλασσινά Φεγγάρια, Ο Ηλιος και ο Χρόνος, 12 Λαϊκά, Νύχτα Θανάτου, Αρκαδίες, Τα τραγούδια του Αγώνα, Τα τραγούδια του Ανδρέα, 18 Λιανοτράγουδα, Μπαλλάντες, Στην Ανατολή, Τα Λυρικά, Χαιρετισμοί, Επιβάτης, Ραντάρ, Διόνυσος, Τα πρόσωπα του ήλιου, Μνήμη της πέτρας, Ως αρχαίος άνεμος, Μήπως ζούμε σ΄άλλη χώρα;, Μια θάλασσα γεμάτη μουσική, Η Βεατρίκη στην οδό μηδέν, Ασίκικο Πουλάκη, Λυρικώτερα, Λυρικώτατα, Σερενάτες. Ορατόρια: ‘Αξιον Εστί, Επιφάνια Αβέρωφ, Κατάσταση Πολιορκίας, Πνευματικό Εμβατήριο, Canto General,Λειτουργία για τα παιδιά που σκοτώνονται στον πόλεμο. Συμφωνικά και Μουσική Δωματίου: 1η, 2η, 3η 4η, 7η Συμφωνία, Κατά Σαδδουκαίων, Canto Olympico, Τρίο, Σεξτέτο, Το Πανηγύρι της Αση-Γωνιάς, Ελληνική Αποκριά, Κύκλος, Σονατίνα για πιάνο, Σουίτα αρ. 1, 2 και 3, Σονατίνα αρ. 1 και αρ. 2 για βιολί και πιάνο,Κοντσέρτο για πιάνο, Ραψωδία για τσέλλο και ορχήστρα, Sinfonietta, Adagio. Μπαλέτα: Οι Εραστές του Τερουέλ, Αντιγόνη, Ζορμπάς. Οπερες: Καρυωτάκης (Οι μεταμορφώσεις του Διονύσου), Μήδεια, Ηλέκτρα, Αντιγόνη, Λυσιστράτη. Μουσική για θέατρο: Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Ενας Ομηρος, Εχθρός Λαός, Προδομένος Λαός, Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Περικλής, Αυτό το δέντρο δεν το λέγανε υπομονή, Το θεριό του Ταύρου, Μάκβεθ. Μουσική για Αρχαίο Δράμα: Ορέστεια (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες), Αντιγόνη, Ιππής, Λυσιστράτη, Προμηθεύς Δεσμώτης, Οιδίπους Τύραννος, Εκάβη, Ικέτιδες, Τρωάδες, Φοίνισσες, Αίας. Μουσική για κινηματογράφο: Ζορμπάς, Ζ, Σέρπικο, Ιφιγένεια, Ηλέκτρα, Οταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά, Σουτιέσκα (Τίτο), Μπιριμπί, Φαίδρα, Κατάσταση Πολιορκίας, Actas de Marusia.

26

«Όλη μου τη ζωή τη μοίρασα σε αγώνες και σε μουσική»

Ο

Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε το 1925 στη Χίο, όπου είχαν εγκατασταθεί οι γονείς του μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Τα γεγονότα της ζωής του ήταν συνταρακτικά. Είχε αναφέρει χαρακτηριστικά στην εκδήλωση που πραγματοποίησε το ΚΚΕ το 2015 για να τον τιμήσει: «Βρίσκομαι σήμερα εδώ μπροστά σας με μεγάλη συγκίνηση, γιατί τα πιο δυνατά και όμορφα χρόνια μου τα έζησα στις γραμμές του ΚΚΕ. Εθνική Αντίσταση, Εμφύλιος Πόλεμος, οι διώξεις που ακολούθησαν την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, η βαθιά παρανομία με την ένοπλη προσπάθεια το 1944 μέσα στην Αθήνα, που πνίγηκε στο αίμα, η Ικαρία και η Μακρόνησος, η αναγεννητική προσπάθεια μέσα από την ΕΔΑ και τους Λαμπράκηδες. Η παράνομη δράση με την ίδρυση του Πατριωτικού Μετώπου, δέκα μέρες μετά την επικράτηση της χούντας. Αργότερα, υποψήφιος δήμαρχος του ΚΚΕ στην Αθήνα και τέλος η εκλογή μου ως βουλευτής του Κόμματος το 1981 και 1985».

Τα χρόνια της Κατοχής, ο Δεκέμβρης και η Μακρόνησος Στα χρόνια της Κατοχής παλεύει οργανωμένα μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ. «Όλα άρχισαν και όλα κυριεύτηκαν τη μέρα που κατακτήσαμε την αξιοπρέπειά μας, την τιμή μας και την ανθρωπιά μας, αντιτάσσοντας στον νόμο της ζούγκλας των Ναζί τη δύναμη των όπλων μας. Εκείνη τη στιγμή που πρωταγγίξαμε ο καθένας μας το όπλο του και ξεκινάγαμε σ’ έναν αγώνα ζωής και θανάτου...». Παίρνει μέρος στις μάχες του Δεκέμβρη του ‘44 μέσα από τις γραμμές του 1ου Λόχου του 1ου Τάγματος του Εφεδρικού ΕΛΑΣ. Οι μέρες του Δεκέμβρη, αυτής της σκληρής ταξικής αναμέτρησης τον σημαδεύουν τόσο, που θα ομολογήσει πολλά χρόνια αργότερα: «Εάν υπήρχε επιτύμβιο επίγραμμα - κατά το αισχύλειο- που θα επιθυμούσα να χαραχτεί στον τάφο μου, θα ήταν: Πολέμησε τον Δεκέμβρη». Τον Ιούλιο του 1947 συλλαμβάνεται και εξορίζεται στην Ικαρία και τον χειμώνα του 1949 στη Μακρόνησο, όπου βασανίζεται φρικτά. Εκεί είναι, που σύμφωνα με τον ίδιο, έσπασε το «εγώ» κι έγινε τελεσίδικα «εμείς».

Ασταμάτητη δημιουργία, μέσα σε δυσκολίες και αγώνες Μετά τη Μακρόνησο εγκαθίσταται σε ένα χωριό στην Κρήτη και στη συνέχεια πηγαίνει στην Αθήνα. Κάθε βδομάδα έπρεπε να παρουσιάζεται στην Ασφάλεια. Εκείνη την περίοδο πήρε και το πτυχίο του στο Ωδείο. Οι πόρτες όμως είναι κλειστές. Το 1954 με υποτροφία εγκαθίσταται στο Παρίσι. Συνεχίζει το συμφωνικό του έργο και γράφει μερικά από τα σπουδαιότερα συμφωνικά του έργα. Εκείνη την περίοδο παντρεύεται τη Μυρτώ Αλτίνογλου και μαζί αποκτούν δυο παιδιά, τη Μαργαρίτα και τον Γιώργο.

Η δεκαετία του 1960 είναι από τις πιο δημιουργικές στη μουσική διαδρομή του συνθέτη. Με τη Μικρή Ορχήστρα Αθηνών που είχε ιδρύσει, επιδίωξε να απλώσει τη μουσική του μέσα στους βουερούς δρόμους, στα πανεπιστήμια και στις συνοικίες, στην επαρχία και μέσα στις συζητήσεις. «Δεν υπάρχει καιρός! Καλλιτέχνες και κοινό πρέπει γρήγορα να πιαστούν χέρι χέρι και ν’ ανέβουν μαζί στην κορυφή του λόφου, για να δουν αυτό που κρύβεται από την άλλη μεριά!». Το 1963 δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο βουλευτής της ΕΔΑ, Γρηγόρης Λαμπράκης. Ο Θεοδωράκης αναλαμβάνει Γραμματέας της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη και εκλέγεται στο κοινοβούλιο. Με την επιβολή της δικτατορίας ο Μίκης Θεοδωράκης περνά στην παρανομία, όπως και η μουσική του. Συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και εξορίζεται. Το 1970 φυγαδεύεται στο Παρίσι από όπου ξεκινά τον αγώνα κατά της χούντας. Παρουσιάζει τα έργα που είχε συνθέσει κατά το διάστημα της παρανομίας, της φυλακής και της εξορίας σε αμέτρητες συναυλίες σε όλο τον κόσμο, αφιερωμένες στον αντιδικτατορικό αγώνα.

Έκανε την ευαισθησία, ευθύνη και ήρθε «μέσα» στον λαό Με την πτώση της δικτατορίας, η μουσική του Μίκη ακούγεται παντού, στις μεγάλες συγκεντρώσεις του λαού και της νεολαίας και στα μεγάλα στάδια. Τα επόμενα χρόνια, ο Μίκης συνεχίζει να δημιουργεί

και να παίρνει ξεκάθαρη θέση μπροστά σε γεγονότα του καιρού μας. Αξίζει να αναφέρουμε τη δήλωση που είχε κάνει ενάντια στο αντικομμουνιστικό μνημόνιο το 2005: «Το Συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να αλλάξει την Ιστορία. Να τη διαστρεβλώσει εξισώνοντας τα θύματα με τους θύτες. Τους εγκληματίες με τους ήρωες (…). Στο όνομα, λοιπόν, των νεκρών συντρόφων μου κομμουνιστών, αυτών που πέρασαν από την Γκεστάπο, τα στρατόπεδα θανάτου και τους τόπους των εκτελέσεων για να εξοντωθεί ο ναζισμός και να θριαμβεύσει η λευτεριά, έχω να απευθύνω στους «κυρίους» αυτούς μόνο μια λέξη: ΝΤΡΟΠΗ!». Σε όσους του έλεγαν να κάτσει «ήσυχος» γιατί να διαφυλάξει το ταλέντο του και την καριέρα του εκείνος απαντούσε: «Είναι οι αγώνες και η μουσική τόσο δεμένα πια μέσα μου, ώστε δεν μπορώ να φανταστώ ούτε αγώνες χωρίς τραγούδι ούτε τραγούδι χωρίς αγώνα. Φαίνεται πως το ταλέντο μου, σαν μια παράξενη μπαταρία, εκεί μέσα γεμίζει. Μέσα στη ζεστασιά της χειραψίας, μέσα στο αετίσιο βλέμμα του συναγωνιστή, μέσα στις ιαχές των συλλαλητηρίων και στη βοή της μάχης... Όμως το ταλέντο δεν έρχεται μόνο του. Για να φυτρώσει, του πρέπει στρώμα παχύ ευαισθησίας. Αυτό σημαίνει πως ο αληθινός καλλιτέχνης δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος όταν γύρω του οι άλλοι βογκούν, ταπεινώνονται, πεινούν, τσακίζονται... Τότε η ευαισθησία αυτή γίνεται ευθύνη και φέρνει τον καλλιτέχνη μέσα στον λαό».

Το 1983 το σοβιετικό κράτος απονέμει στον Μίκη Θεοδωράκη το Βραβείο «Λένιν» για την προσφορά του.

Οδηγητής



Σεπτέμβρης 2021

27

«Τέχνη του λαού-αγωνιστή, του λαού ποιητή»

Α

υτός ήταν τίτλος άρθρου στο ξεκίνημα του αφιερώματος του «Οδηγητή» με αφορμή διαγωνισμό έντεχνου και λαϊκού τραγουδιού στα πλαίσια του 8ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» το 1982, στον οποίο ο Μίκης ήταν στην κριτική επιτροπή μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο και άλλους σπουδαίους καλλιτέχνες. Αυτήν την τέχνη εξύψωσε ο Μίκης Θεοδωράκης με ένα έργο που έκανε όσους «προσμένουν την ώρα, προσμένουν να σημάνουν την ανάσταση», να παίρνουν δύναμη και κουράγιο. Αλίμονο αν μέσα σε λίγες γραμμές μπορούσαμε να αποτυπώσουμε τον πλούτο του έργου του, το τι μας έχει προσφέρει. Σε αυτό το κείμενο προσπαθήσαμε να αναφέρουμε λίγες στιγμές από τη σχέση του με το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», τις πρώτες σκέψεις που κάναμε για το πώς τον «γνωρίσαμε», το πώς έχουμε την ευθύνη να συνεχίσουμε να τον «τραγουδάμε»...

Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ μέσα από τα δικά του λόγια Σε μια περίοδο που όπως γραφόταν «πρέπει να ξεφύγουμε από τα τραγούδια που μιλάνε για σφιγμένες γροθιές», ο Μίκης με τις συμμετοχές του στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ συνέχισε να μιλά στην καρδιά και τον νου του λαού. Σταθερά συμμετείχε στις εκδηλώσεις του και μας «μάθαινε» μέσα από το συγκλονιστικό του έργο πως «αυτό το χαμόγελο και αυτόν τον ουρανό δεν μπορούν να μας τον πάρουν». Σε δήλωσή του στον «Οδηγητή» μπροστά στο 4ο Φεστιβάλ, το 1978, που συνέπιπτε με τα 10 χρόνια από την ίδρυση της ΚΝΕ, έγραφε χαρακτηριστικά για τη σημασία κατοχύρωσης του θεσμού του Φεστιβάλ: «Χαίρομαι γιατί σήμερα η νεολαία μπορεί επιτέλους να πραγματοποιήσει τους στόχους της επαναστατικής νεολαίας του παρελθόντος. Χαίρομαι που έχει γίνει πραγματικότητα ο παλιός στόχος της Δ.Ν Λαμπράκη να πραγματοποιήσει ένα Φεστιβάλ… Δεν θα πρέπει- δεν το λέω αυτό σα φωνή ηττοπάθειας το λέω σαν προειδοποί-

ηση- να μην είμαστε πάντα σίγουροι για το τι μας περιμένει… μας περιμένουν μεγάλες δοκιμασίες. Πρέπει να είμαστε σίγουροι -και από τους νέους ιδιαίτερα οι Κνίτεςπως όσο πιο γρήγορα ετοιμαστούμε τότε για άλλη μια φορά ο αντίπαλος θα σπάσει τα μούτρα του..» Ο Μίκης είχε γνήσιο ενδιαφέρον για το Φεστιβάλ, τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να έχει, το πώς πραγματικά θα συντελούσε στην προσπάθεια να αναπτυχθεί μια πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία, έτσι που «ο καλλιτέχνης θα φτιάξει πραγματική τέχνη. «Μια τέχνη που θα ανήκει πραγματικά στο λαό», όπως ο ίδιος σημείωνε. Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα από συνέντευξη που έδωσε τον Σεπτέμβρη του 1978 στον Ριζοσπάστη, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το Φεστιβάλ: «… Στα πλαίσια του Φεστιβάλ μπορούν να γίνουν διαγωνισμοί χορωδιών και άλλων καλλιτεχνικών συγκροτημάτων. Επίσης οι καλλιτέχνες να δίνουν εκεί τις πρώτες εκτελέσεις των έργων τους. Να φιλοδοξήσουν οι νέοι όπως αυτό το Φεστιβάλ για να γίνει ένας σταθμός μέσα στην πνευματική πορείου του λαού».

Ο Μίκης Θεοδωράκης μαζί με τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα και καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο 43ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή το 2017.

Δήλωση του Μ. Θεοδωράκη στον Οδηγητή για το 10ο Φεστιβάλ το 1984.

Στις εκδηλώσεις του 8ου Φεστιβάλ ΚΝΕ-«Οδηγητή» στον Πειραιά, απευθυνόμενος στα μέλη της ΚΝΕ έλεγε: «…Σήμερα εσείς-νέοι κομμουνιστές έχετε την μεγάλη τιμή και την βαριά ευθύνη να κρατάτε στα χέρια σας τη σκυτάλη που τόσο ψηλά κράτησαν οι ΕΠΟΝίτες του Υμηττού, ο Σωτήρης Πέτρουλας, οι νεκροί του Πολυτεχνείου. Ωστόσο τα βλέμματά σας, τα βλέμματά μας στρέφονται σταθερά προς το μέλλον. Γιατί είναι αύριο και μεθαύριο που πιθανόν όλοι μαζί, όμως σίγουρα εσείς οι νεολαίοι θα χτίσετε τη νέα κοινωνία -την κοινωνία της δικαιοσύνης και της ελευθερίας- την κοινωνία του σοσιαλισμού, την κοινωνία του κομμουνισμού…» Τα μέλη της ΚΝΕ, χιλιάδες νέοι και νέες της χώρας μας έμαθαν και θα συνεχίζουν να «γνωρίζουν» τον Μίκη σε όλες τις στιγμές που «θα γράφουν ποίηση με την ζωή τους». Γιατί θα συνεχίσουμε να ξεκινάμε πορείες και μεγάλες πολιτικές εκδηλώσεις με το «ωστικό κύμα» των «δέντρων που δεν κάμπτονται» του Canto General. Οι μαθητές θα τραγουδάνε στις εκδηλώσεις που θα κάνουν για την εξέγερση του Πολυτεχνείου «ανάθεμα την ώρα, κατάρα τη στιγμή, σκοτώσαν οι φασίστες το γελαστό παιδί» και τόσα άλλα. Γιατί όταν θα δίνουμε τη μάχη για να μην ξεχαστεί η ναζιστική θηριωδία και το μεγαλείο της ύπαρξης όσων αναμετρήθηκαν με το τέρας του φασισμού, θα έχουμε «συνοδοιπόρο» τον «Αντώνη» και τις «γυναίκες του Άουσβιτς». Όταν θα αντλούμε δύναμη στην αναμέτρηση με τις δυσκολίες του αγώνα, θα μας βοηθά «στων φρουρών το πείσμα να σταθούμε ορθοί». Το έργο του θα μας συντροφεύει τις «νύχτες που κλαιν των ανθρώπων τα βάσανα» σε κάθε πλευρά της ζωής μας. Όταν ερωτευόμαστε με την «όμορφη πόλη» και όταν χορεύουμε για τα «μικρά και ανήλιαγα στενά» δίνοντας υπόσχεση πως «εμείς θα ζήσουμε και ας είμαστε φτωχοί». Ο Μίκης θα είναι πάντα μαζί μας όταν θα σφίγγουμε το χέρι και θα κάνουμε τον ήλιο να μοιάζει βέβαιος για τον κόσμο.

28

Το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ αφιερώνει την τρίτη μέρα, Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου, του Φεστιβάλ στην Αθήνα, στον Μίκη Θεοδωράκη Πέμπτη 23/9 στο Κεντρικό Φεστιβάλ Αναπροσαρμογή της συναυλίας του Γιώργου Νταλάρα, με αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη «Η ποίηση στα τραγούδια του Μίκη»

Σάββατο 25/9 στο Κεντρικό Φεστιβάλ Μεγάλη συναυλία - αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη «Είμαστε πολλοί, είμαστε όλοι (…) βήματα που βαδίζουν σίγουρα στο μέλλον» (από τη συλλογή “Γειτονιές του κόσμου”)

Σπουδαίοι Έλληνες ποιητές όπως μελοποιήθηκαν από τον μεγάλο συνθέτη, θα παρουσιαστούν στην σκηνή του Φεστιβάλ μετά από επιθυμία του Γιώργου Νταλάρα η συναυλία να αφιερωθεί στη μνήμη του. Συμμετέχουν ο Γιώργος Νταλάρας, η Βιολέτα Ίκαρη και η Ασπασία Στρατηγού

Ύστερα από το θλιβερό γεγονός της αναγγελίας του θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη, το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ, με ανακοίνωση που δημοσιοποίησε, αφιερώνει ολόκληρη την τρίτη μέρα του Κεντρικού Φεστιβάλ στην Αθήνα, στον μεγάλο δημιουργό. Όπως είχε συμπεριλάβει εξαρχής στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – «Οδηγητή» στην Αθήνα, θα πραγματοποιήσει μεγάλη συναυλία στον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη. Θα παρουσιαστούν μελοποιημένοι στίχοι του Γιάννη Ρίτσου σε αφιέρωμα με τίτλο «Είμαστε πολλοί, είμαστε όλοι (…) βήματα που βαδίζουν σίγουρα στο μέλλον». Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει κομμάτια από τις συλλογές «Επιτάφιος», «18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», «Ρωμιοσύνη» και «Γειτονιές του κόσμου». Άλλωστε, το να επανεκτελεστούν στη σκηνή του Φεστιβάλ τραγούδια όπως το «Γεια σου, χαρά σου λεφτεριά», «Έτσι μικρό ήταν το όνειρό μας...» και άλλα αγαπημένα και χιλιοτραγουδισμένα από όλους, ήταν επιθυμία και του ίδιου του συνθέτη. Την ενορχήστρωση και επιμέλεια έχει αναλάβει ο Μανόλης Ανδρουλιδάκης, και συμμετέχουν η Μαρία Φαραντούρη, ο Γιάννης Κότσιρας, η Ρίτα Αντωνοπούλου και ο Κώστας Τριανταφυλλίδης. Και φυσικά, πολλά κομμάτια από την κοινή πορεία του συνθέτη με τον Β. Παπακωνσταντίνου θα ακουστούν στη συναυλία που θα κλείσει το πρόγραμμα της Κεντρικής Σκηνής του Φεστιβάλ τη μέρα του Σαββάτου.

Σε όλες τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Ελλάδα πλήθος καλλιτεχνών θα ενώσουν τις φωνές τους ερμηνεύοντας τραγούδια του Μίκη.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

29

Η εμπρηστική «αλληλεγγύη» της ΕΕ

Π

ριν καλά καλά σβήσουν οι πυρκαγιές του καλοκαιριού και ενώ ακόμα έβραζε η δικαιολογημένη οργή όλων όσων είδαν για μια ακόμα χρονιά να κινδυνεύει το περιβάλλον, η περιουσία και η ζωή του λαού, βγήκαν στα κάγκελα όλοι οι γνωστοί υπέρμαχοι της ΕΕ για να μας πείσουν για μια ακόμα φορά για τη δήθεν θετική της συμβολή. Από τον πρωθυπουργό που δήλωνε την εκτίμηση του στην ΕΕ για την «αλληλεγγύη» που δήθεν έδειξε και τον Βαρουφάκη που ναι μεν νιώθει απέχθεια για την «απάθεια» της, αλλά δηλώνει ταυτόχρονα την ευγνωμοσύνη του στα κράτη-μέλη «που έστειλαν βοήθεια να αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές», στην προσπάθεια συγκάλυψης των εγκληματικών ευθυνών που βαραίνουν διαχρονικά όλες τις κυβερνήσεις αλλά και την ΕΕ, συμμετείχαν ομόψυχα όλοι οι γνωστοί «καλοθελητές».

Παγιώνεται η υποστελέχωση και η γύμνια των πυροσβεστικών υπηρεσιών Είναι προφανές ότι ο λαός των πυρόπληκτων περιοχών δεν μπορεί παρά να νιώθει ευγνωμοσύνη για όσους τις στιγμές που πάλευε με τις φλόγες στάθηκε δίπλα του, μεταξύ αυτών και τους πυροσβέστες που έφτασαν από άλλες χώρες για να βοηθήσουν. Όμως πάει πολύ τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση αυτών των ανθρώπων να τον καπηλεύεται ο ευρωπαϊκός μηχανισμός πολιτικής προστασίας και η ΕΕ, που μαζί με όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά φέρει ακέραια την ευθύνη για την τραγική ένδεια προσωπικού και μέσων της πυροσβεστικής, την πλήρη αποσάθρωση της δασοπροστασίας και την αντιεπιστημονική απόσπασή της καταστολής από την πρόληψη των πυρκαγιών, την αντιδραστική λογική «κόστους-οφέλους» που πληρώνουν τελικά οι λαοί όλων των κρατών μελών. Αυτή είναι η πραγματικότητα πίσω από τις φαινομενικά αλτρουιστικές και μεγαλόψυχες συνεισφορές της ΕΕ σε μέσα και προσωπικό. Ο μηχανισμός RescEU «λύνει τα χέρια» στα κράτη-μέλη να υλοποιούν ακόμα πιο πιστά τις κατευθύνσεις για «μείωση κόστους» αφού δίνει το άλλοθι, ώστε να διατηρείται ο στόλος και οι επιχειρησιακές δυνατότητες των πυροσβεστικών σωμάτων στα άθλια επίπεδα που βρίσκονται σήμερα, με τη λογική ότι αν «ξεφύγουν τα πράγματα», θα συνδράμει η ΕΕ. Βέβαια ανεξάρτητα από το εάν τελικά θα έρθουν ή όχι αυτά τα μέσα και χωρίς να παραγνωρίζει κανείς τη συμ-

βολή των πυροσβεστών από άλλες χώρες, αποδεικνύεται στην πράξη ότι στις πρώτες ώρες που είναι και οι πιο κρίσιμες για τον περιορισμό των διαστάσεων που θα πάρει η πυρκαγιά, ο λαός και οι πυροσβέστες παλεύουν με πενιχρά μέσα, ενώ όσο έμπειρες και καλά εξοπλισμένες και αν είναι οι δυνάμεις που τελικά θα σταλούν από τον μηχανισμό, αυτό γίνεται «κατόπιν τραγωδίας», αρκετές μέρες μετά, όταν η ζημιά είναι ήδη ανυπολόγιστη.

Δυό λόγια για τον περιβόητο μηχανισμό «RescEU» της ΕΕ Ο μηχανισμός επανδρώνεται από μέσα που προσφέρουν τα κράτη μέλη με αντάλλαγμα τη συγχρηματοδότηση του κόστους αγοράς, συντήρησης και λειτουργίας από την ΕΕ, με σκοπό να εκφράσει το πνεύμα της ευρωπαϊκής «αλληλεγγύης», παρεμβαίνοντας ενάντια σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, στις οποίες βέβαια η ΕΕ συμπεριλαμβάνει και φαινόμενα όπως η «τρομοκρατία» και το προσφυγικό, ανοίγοντας το δρόμο στο όνομα της «αλληλεγγύης» ακόμα και για παρέμβαση με στρατιωτικά μέσα ενάντια σε μια «τρομοκρατική απειλή» στο εσωτερικό μιας χώρας, με τρόπο όχι πολύ διαφορετικό από τις «ειρηνευτικές» παρεμβάσεις που προκαλούν τέτοιες «ανθρωπογενείς καταστροφές». Σαν να μην έφτανε αυτό η παρέμβαση γίνεται μόνο αφότου έχει αποδειχθεί η ανεπάρκεια των μέσων της χώρας που αντιμετωπίζει την καταστροφή και πάντα σύμφωνα με τη λογική «κόστους-οφέλους», δηλαδή για να

χρησιμοποιήσουμε τα λόγια της ίδιας της ΕΕ: «το μόνο κριτήριο είναι η οικονομική αποδοτικότητα» και «οποιαδήποτε ανάλυση κόστους - οφέλους επιδιώκει να εκτιμήσει την πιθανή μελλοντική κατεύθυνση των ζημιών και να χρησιμοποιηθεί αυτό ως βάση για να προβλέπει το κατά πόσο αξίζει να μειωθούν ή να αποτραπούν εκείνες οι ζημιές ή αυτές (...)».

Η πρόληψη και η αποκατάσταση στη ζυγαριά του «κόστους-όφελος» Από την μέχρι τώρα πείρα ενεργοποίησης του συγκεκριμένου μηχανισμού (για πυρκαγιές, πλημμύρες αλλά και την πανδημία), είναι δεκάδες τα αιτήματα που δεν ικανοποιήθηκαν έγκαιρα ή και καθόλου, αφού συχνά υπήρχαν ταυτόχρονα αιτήματα από πολλά κράτη μέλη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πυρκαγιά στο Μάτι, που μαινόταν την ίδια ώρα με δασικές πυρκαγιές στη Σουηδία. Σαν να μην έφτανε αυτό, στο οπλοστάσιο της ΕΕ βρίσκεται πάντα και το Ταμείο Αλληλεγγύης, που χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου κρίνεται πιο οικονομικά αποδοτικό να αναλάβει η ΕΕ το κόστος των ζημιών, παρά να παρέμβει έγκαιρα για να τις αποτρέψει. Χαρακτηριστική του πόσο οικονομικά «δελεαστικό» είναι αυτό το σενάριο, είναι η αναντιστοιχία ανάμεσα στο μέγεθος των καταστροφών σε σύγκριση με τις αποζημιώσεις πχ από το 2002 μέχρι το 2019, η ΕΕ έχει δώσει 122,8 εκατ. ευρώ για καταστροφές ύψους 3,5 δισ. στην Ελλάδα ενώ μόνο για τις πυρκαγιές του 2007 στην Πελοπόννησο, η εκτίμηση των ζημιών ήταν 2,118 δισ. ευρώ, αλλά η ΕΕ έδωσε από το Ταμείο Αλληλεγγύης μόλις 89,8 εκατ. ευρώ! Η ίδια η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι όσα «γιατροσόφια» και αν βρει η ΕΕ για να υπερασπιστεί δήθεν τη ζωή και την περιουσία των λαών, αυτά δεν θα πάψουν να είναι ασυμβίβαστα με τις σύγχρονες ανάγκες του λαού σε ολοκληρωμένο σχεδιασμό δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης, σε ενιαίο κρατικό σχέδιο που θα εξασφαλίζει τις υποδομές, τα μέσα και το προσωπικό που είναι αναγκαία, γιατί τελικά αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε μια άλλη κοινωνία, όπου τα δάση και η γη θα είναι περιουσία του λαού και των παιδιών του και όχι εμπόρευμα.

30

Η βία κατά των γυναικών κοστίζει 290 δισ. ευρώ το χρόνο για την ΕΕ! «Η γνώση του κόστους της βίας μπορεί να βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να διοχετεύσουν χρήματα, όπου είναι πιο οικονομικά αποδοτικό», δήλωσε πρόσφατα η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). Σύμφωνα με την έρευνα η βία έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ικανότητα των θυμάτων να εργάζονται, γεγονός που αντικατοπτρίζει τόσο την παραγωγικότητά τους όσο και το χρόνο που αφαιρείται από τη δουλειά. Άλλες δαπάνες που... κοστίζουν περιλαμβάνουν παρεχόμενες δαπάνες υγείας και υπηρεσίες δικαιοσύνης (για παράδειγμα για διαζύγια και διαδικασίες φύλαξης παιδιών), καθώς και βοήθεια στέγασης και προστασίας των παιδιών. Οι κυβερνήσεις, η ΕΕ λογαριάζουν με τη λογική του «κόστους» για το κράτος και τους επιχειρηματικούς κολοσσούς τις συνέπειες της βίας κατά των γυναικών. Εκεί φτάνει η ευαισθησία τους! Πίσω από τα μεγάλα λόγια και τις διάφορες καμπάνιες για την προστασία των γυναικών κρύβεται το άγχος των καπιταλιστών να μη χάσουν ούτε ευρώ! Κατά τα άλλα είναι η «δυτική» ΕΕ που θα «σώσει» τις γυναίκες στο Αφγανιστάν...

Ολική επαναφορά της ΓΣΕΕ Καιρό είχαμε να ακούσουμε κάποιο νέο από την ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ και είχαμε αρχίσει να ανησυχούμε. Μετά το αντεργατικό νομοσχέδιο για τη 10ωρη εργασία που, όπως οι ίδιοι έλεγαν, συνδιαμόρφωναν μαζί με τον Χατζηδάκη, σαν να έπεσαν σε καλοκαιρινό λήθαργο. Εντάξει, έβγαλαν και ένα δελτίο τύπου τις μέρες των πυρκαγιών για να δηλώσουν την ετοιμότητά τους για συμμετοχή στα επιτροπάτα που θα μοιράσουν τη λεία της «ανασυγκρότησης» στις καμένες περιοχές. Μπροστά στη ΔΕΘ, όμως, ετοιμάζουν ολική επαναφορά με… συνέντευξη τύπου. Συλλαλητήριο αποφάσισαν να μην κάνουν γιατί δεν θέλουν, λένε, να δημιουργήσουν «υγειονομική βόμβα» προκειμένου να κάνουν ένα ακόμα «μνημόσυνο». Κάποιοι δικοί τους, βέβαια, ομολόγησαν στη σχετική σύσκεψη ότι δεν μπορούν να κινητοποιήσουν ούτε τα μέλη των ΔΣ των Εργατικών Κέντρων που διοικούν, άρα πιο πιθανό είναι να δημιουργούσαν κανένα υγειονομικό «σκορδάκι»... Πολύ ασχοληθήκαμε με τα συνδικαλιστικά λέσια... Οι εργαζόμενοι έχουν στήριγμά τους το ΠΑΜΕ και τα ζωντανά συνδικάτα και θα διαδηλώσουν μαζικά και φέτος στη ΔΕΘ!

Δεν χωράγαμε οι φανεροί, έρχονται και οι μυστικοί…

«Μία πολύ συγκινητική στιγμή ζήσαμε στο Στέκι Αγώνα & Αλληλεγγύης πυρόπληκτων. Μας στάλθηκε μια κατασκευή σπιτιού lego για μικρά παιδιά, με ευχές να κατασκευαστούν και αληθινά σπίτια στις πυρόπληκτες περιοχές μας! Η αλληλεγγύη είναι η δύναμή μας!» αναφέρει σε ανάρτηση στο Twitter το Στέκι Αγώνα & Αλληλεγγύης πυρόπληκτων.

Ο καπιταλισμός είναι ο ιός Η πανδημία του κορονοϊού είχε προκαλέσει τουλάχιστον 246.000 νεκρούς στο Μεξικό. Μία από τις αιτίες είναι η έλλειψη οξυγόνου, σε βαθμό που οι συγγενείς των ασθενών να αναζητούν φιάλες στη μαύρη αγορά! Προκειμένου να αντιμετωπιστεί κάπως το πρόβλημα, τα νοσοκομεία άρχισαν να λειτουργούν δικές τους μονάδες παραγωγής οξυγόνου, αλλά τα δυο μονοπώλια («Grupo Infra» και «Praxair Mexico»), που ελέγχουν το 70% της εγχώριας αγοράς, απείλησαν ακόμα και με νομικές ενέργειες, επικαλούμενα συμβόλαια που τους όριζαν ως μοναδικούς προμηθευτές! Πρόσφατη δημοσιογραφική έρευνα αποκάλυψε, μάλιστα, πως οι δύο εταιρείες διέδιδαν ψευδείς πληροφορίες και φόβο, υποστηρίζοντας πως το οξυγόνο που παρήγαγαν μόνα τους τα νοσοκομεία της χώρας μπορούσε ακόμα και να σκοτώσει τους ασθενείς, θυμίζοντας τις μεθόδους των αντιεμβολιαστών. Το έχουμε γράψει και θα το ξαναγράψουμε άλλη μία φορά: ο καπιταλισμός είναι ο ιός!

Δεν μιλάμε για πράκτορες, αλλά για επιβάτες. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το υπουργείο Μεταφορών υπέγραψε σύμβαση με ιδιωτική εταιρεία, που θα του παρέχει «μυστικούς επιβάτες», δηλαδή ανθρώπους που θα επιβιβάζονται στα μέσα μεταφοράς παριστάνοντας τους επιβάτες, αλλά στην πραγματικότητα θα καταγράφουν και θα ενημερώνουν το υπουργείο για την καθαριότητα, το αν τηρούνται τα μέτρα κατά του κορονοϊου, τη συμπεριφορά των οδηγών και τη συχνότητα των δρομολογίων. Θα προσπεράσουμε το γεγονός ότι υπάρχει άλλο όνομα για αυτή τη «δουλειά»… Δεν μπορούμε, όμως, να μην αναρωτηθούμε: χρειάζεται «μυστικούς επιβάτες» το υπουργείο για να διαπιστώσει ότι τα περισσότερα οχήματα και συρμοί είναι μέσα στη βρώμα; Δεν μπορεί να τα δει το βράδυ στα αμαξοστάσια; Χρειάζεται «μυστικούς επιβάτες» για να διαπιστώσει ότι τα μέσα μεταφοράς περνάνε στη χάση και στη φέξη; Το πολυδιαφημισμένο σύστημα τηλεματικής δεν δίνει αυτή την πληροφορία; Δεν γνωρίζει το υπουργείο ότι με τον συνωστισμό που υπάρχει είναι αδύνατο να τηρηθούν οι αποστάσεις και οι επιβάτες είναι ο ένας πάνω στον άλλον; Τα ξέρει φυσικά όλα αυτά το υπουργείο και μάλλον άλλους σκοπούς θέλει να προωθήσει με τους «μυστικούς επιβάτες». Μάλλον δεν θα μπορέσει όμως, γιατί το πιθανότερο είναι να μην χωρέσουν να επιβιβαστούν…

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

31

Σημειώσεις από τον πρόσφατο κυβερνητικό ανασχηματισμό… Αρχικά, είχαμε την ακροδεξιά πινελιά με τη νύφη να πληρώνει πάλι το δύσμοιρο υπουργείο Υγείας, του οποίου οι τοίχοι αν είχαν στόμα θα φώναζαν «βοήθεια», με τόσα φιντάνια που έχουν περάσει από εκεί μέσα όλα αυτά τα χρόνια. Εκτός των άλλων, συνεχίζεται η άτυπη παράδοση που θέλει τα τσικό του Καρατζαφέρη να περνάνε από το συγκεκριμένο υπουργείο. Η επιδίωξη του κεφαλαίου να βάλει χέρι στο ΕΣΥ ανατίθεται σήμερα στον αντικομμουνιστή και ακροδεξιό Πλεύρη, έναν άνθρωπο που, εκτός από τις αντιεμβολιαστικές απόψεις που έχει εκφράσει στο παρελθόν, έλεγε ότι οι μετανάστες πρέπει να μην μπορούν να πάνε στο νοσοκομείο! Από την άλλη, σε σήριαλ εξελίχθηκε η «υπουργοποίηση» του πρώην υφυπουργού Εθνικής Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, Ευάγγελου Αποστολάκη. Εκεί που φάνηκε να γίνεται πραγματικότητα το χατίρι του Αλέξη Τσίπρα, που εδώ και καιρό ζητάει έναν υπουργό κοινής αποδοχής, τελικά έκανε... μουτράκια, όχι για λόγους ουσίας, αλλά γιατί δεν υπήρχε ενημέρωση και συμφωνία πριν την ανακοίνωση του ονόματος του Ευάγγελου Αποστολάκη! Συνεπώς, το αίτημα του Αλέξη μπορεί να μην υλοποιήθηκε αυτή τη φορά, παραμένει όμως ζωντανό για την επόμενη. Κατά τ’ άλλα πήρε τη μάνικά του και αποχώρησε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Αντίθετα στο κυβερνητικό σχήμα μπαίνει ο Σίμος Κεδίκογλου, βουλευτής Εύβοιας, και μπορεί πια να κατέβει το Amber Alert που είχε βγει για το πρόσωπό του κατά τη διάρκεια των μεγάλων πυρκαγιών στην περιοχή του.

Πάνω: καρικατούρα του 1802 που απεικονίζει τους εμβολιασμένους με το εμβόλιο κατά της ευλογιάς να βγάζουν αγελάδες από το σώμα τους (το εμβόλιο χρησιμοποιούσε μια παραλλαγή του ιού που έπληττε κυρίως τα βοοειδή). Τουλάχιστον στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του καπιταλισμού, ο ανορθολογισμός διατηρούσε μια πρωτοτυπία σε σχέση με αυτά που βλέπουμε σήμερα…

Εκτός από συνέταιροι, πλέον και επενδυτές Δεν πρόλαβαν να συνέλθουν από τη χαρά τους οι εργαζόμενοι, που με το νόμο Χατζηδάκη θα είναι πλέον συνέταιροι με το αφεντικό και θα κανονίζουν μαζί τα ωράρια εργασίας, και έρχεται η κυβέρνηση με το νόμο για την επικουρική ασφάλιση να τους αναβαθμίσει σε… επενδυτές! Έτσι βαφτίζουν, ελπίζοντας να κοροϊδέψουν κανέναν, την κλοπή των ασφαλιστικών εισφορών των νέων που θα δίνονται δωράκι στα διάφορα επενδυτικά κοράκια για να τις τζογάρουν και αν η επένδυση πάει καλά, θα προσθέτουν μερικά ψίχουλα στην κύρια σύνταξη-φιλοδόρημα. Αν πάλι δεν πάει καλά ή αν κάποια ασφαλιστική βαρέσει «κανόνι», όπως έχει γίνει τόσες και τόσες φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ε, τι να γίνει, οι επενδύσεις έχουν ρίσκο… Περιμένουμε με αγωνία να δούμε πώς θα μας βαφτίσουν στο επόμενο αντεργατικό νομοσχέδιο που θα φέρουν.

ΜΙΚΡΕΣ αγγελίες ΕΙΔΑ Το προσφάτως «δεν φιλτράρουμε καμία είδηση» κανάλι (συμφερόντων Ιβάν) και τα υπόλοιπα συστημικά ΜΜΕ να θάβουν το συγκλονιστικό συλλαλητήριο κατοίκων και σωματείων στην Β. Έυβοια. Μάλλον η ανάγκη της «ενημέρωσης» επιβάλει να μαθαίνουμε τη γνώμη του κάθε «ψεκασμένου» αλλά όχι το πώς παλεύουν οι πυρόπληκτοι να ζήσουν στον τόπο τους.

ΑΚΟΥΣΑ Τη Niki να ενθουσιάζεται για το γεγονός πως 40.000 μαθητές που έδωσαν πανελλήνιες «απεγκλωβίστηκαν» από τα Πανεπιστήμια. Αναμενόμενο από μια Υπουργό που «εγκλωβίζει» νήπια σε container. Άκουσα όμως πως την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στην Αρχιτεκτονική του ΕΜΠ την ψήφισε και ο Μπελαβίλας του ΣΥΡΙΖΑ. Ευχόμαστε και με μπλουζάκι της πανεπιστημιακής αστυνομίας να ελέγχει την είσοδο. Ξεφτίλα.

ΕΙΔΑ Τον Γαρούφο, τον «δεν έχω πάρει ποτέ πτυχίο γιατί με “κέρναγαν” από τότε espresso» και τον «εθνικό» ρουφιάνο να παραβρίσκονται σε φασιστομάζωξη στον Γράμμο. Η ιστορία της κάθε βουνοκορφής έχει γράψει πως όσα αυτοί υπερασπίζονται θάφτηκαν στην λάσπη από την ηθική, πολιτική και στρατιωτική ανωτερότητα των μαχητών του ΔΣΕ.

32

ΠΑΝΔΗΜΙΑ

Στο βρώμικο παιχνίδι που παίζουν, θα φροντίσουμε να είναι οι χαμένοι!

Β

ρισκόμαστε πλέον βαθιά μέσα στο 4ο κύμα της πανδημίας. Για μία ακόμη χρονιά σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξε το άνοιγμα του τουρισμού με τα πρωτόκολλα των επιχειρηματικών ομίλων. Αυτό το είδε όποιος μπόρεσε να πάει διακοπές στους ανύπαρκτους ελέγχους και στον συνωστισμό στα πλοία και αλλού, φαίνεται, όμως, και από τα ίδια τα στοιχεία που όλο το καλοκαίρι έδειχναν έξαρση στις τουριστικές περιοχές, ενώ τώρα η πίεση μεταφέρεται στα αστικά κέντρα. Πέρσι τέτοια εποχή, αρχές τότε του 2ου κύματος, η κυβέρνηση και πολλά αστικά ΜΜΕ «έδειχναν» ως υπεύθυνη τη νεολαία που… έκανε όλη μέρα πάρτυ και δεν τηρούσε τα μέτρα. Σήμερα προσπαθούν με ακόμα πιο αποκρουστικό τρόπο να διχάσουν τον λαό και τη νεολαία, να πετάξουν αλλού τις εγκληματικές τους ευθύνες για όσα έχουν κάνει και κυρίως για όσα δεν έχουν κάνει εδώ και 1,5 χρόνο, αποδίδοντας τα πάντα στο ποσοστό των ανεμβολίαστων, το οποίο παραμένει σημαντικό και για το οποίο -όπως γράψαμε αναλυτικά στο προηγούμενο τεύχος- επίσης έχουν μεγάλες ευθύνες.

Στις ΗΠΑ, ακόμη ένα περιστατικό έρχεται να αναδείξει τι σημαίνει για τους λαούς τα φαρμακευτικά σκευάσματα και ο ιατρικός εξοπλισμός να παράγονται με σκοπό το κέρδος και να ανήκουν σε επιχειρηματικούς ομίλους. Ο φαρμακευτικός όμιλος «Abbott», ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές διαγνωστικών τεστ Covid-19 στις ΗΠΑ, πέταξε στις αρχές του καλοκαιριού εκατομμύρια εξαρτήματα διαγνωστικών τεστ στα σκουπίδια, επειδή έπεσαν οι πωλήσεις, καθώς προχωρούσαν οι εμβολιασμοί στη χώρα και ενώ η παραλλαγή «Δέλτα» δεν είχε ακόμη κυριαρχήσει. Για βδομάδες οι εργαζόμενοι του εργοστασίου στο Μέιν είχαν εντολή να γεμίζουν σακούλες με γρήγορα τεστ και να τα πετούν.

«Πανδημία των ανεμβολίαστων» ή η γύμνια του αστικού κράτους που δεν κρύβεται; Η κυβέρνηση μιλά για «πανδημία των ανεμβολίαστων», παρόλο που πλέον έχει φανεί ότι ο εμβολιασμός -αν και αναγκαίος, αφού αποδεδειγμένα προστατεύει από τη βαριά νόσηση- δεν εξασφαλίζει ότι κάποιος δεν θα νοσήσει και δεν θα κολλήσει άλλους, όσο και αν μειώνει την πιθανότητα να συμβεί αυτό. Άρα η πανδημία είναι ακόμα εδώ για όλους. Ανακοινώνει συνεχώς περιορισμούς, πρόστιμα και διαχωρισμούς, ενώ η κατάσταση στους κρίσιμους για την εξέλιξη της πανδημίας τομείς και χώρους συνεχίζει να είναι η ίδια ή και να χειροτερεύει:  Δεν υπάρχει σοβαρός επιστήμονας που να μην έχει τονίσει τη σημασία της επιδημιολογικής επιτήρησης, με πολλά, επαναλαμβανόμενα τεστ παντού για να υπάρχει κάθε στιγμή ακριβής εικόνα της εξέλιξης τα πανδημίας και να λαμβάνονται άμεσα τα ενδεδειγμένα μέτρα. Πολλοί λένε, μάλιστα, ότι αν αυτό -μαζί με άλλα- είχε γίνει έγκαιρα, ίσως είχαμε γλιτώσει πολλά από τα τυφλά άνοιξε-κλείσε, που δεν είχαν υγειονομική λογική. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση, έστω και σήμερα, να εξασφαλίσει δωρεάν επαναλαμβανόμενα τεστ για όλους -εμβολιασμένους και μη- τα μετατρέπει, από όπλο κατά της πανδημίας, σε μέσο άσκησης οικονομικής πίεσης σε εργαζόμενους και φοιτητές και μέσο κερδοφορίας για τους κλινικάρχες. Αντί να δημιουργήσει περισσότερα εμβολιαστικά κέντρα παντού, να οργανώσει καμπάνιες ενημέρωσης για την αξία του εμβολιασμού ώστε να πείσει εκείνους που έχουν ακόμα αμφιβολίες να εμβολιαστούν, υποχρεώνει εργαζόμενους και φοιτητές να «ακουμπάνε» 40 και 80 ευρώ τον μήνα στα ιδιωτικά εργαστήρια, η πελατεία των οποίων αναμένεται να αυξηθεί από τις 50.000 την ημέρα στις 250.000.

 Ένας ολόκληρος χειμώνας πέρασε με τους χώρους δουλειάς να αποτελούν τις βασικές εστίες μετάδοσης του ιού. Τόσο καιρό η κυβέρνηση δεν υιοθέτησε ούτε ένα μέτρο προστασίας της υγείας των εργαζομένων από αυτά που προτείνουν και διεκδικούν τα εργατικά συνδικάτα, δεν πραγματοποίησε ελέγχους, άφησε την εργοδοσία να επιβάλει τα δικά της «πρωτόκολλα» που συνήθως συνοψίζονται στο «μη βγει παραέξω ότι είχαμε κρούσμα στη δουλειά». Δεν εξασφάλισε υποδομές για διενέργεια τεστ στα νησιά όπου μετακινήθηκαν για εργασία το καλοκαίρι τόσες χιλιάδες άνθρωποι, αλλά και τόσοι τουρίστες. Δεν εξασφάλισε τα ξενοδοχεία καραντίνας που απαιτούνταν. Σύμφωνα με καταγγελία που έφτασε στον «Οδηγητή», σε πολυσύχναστο νησί των Κυκλάδων, όσοι έπρεπε να μπουν σε καραντίνα μεταφέρονταν σε… κελιά μοναχών! Τώρα ξαφνικά τους έπιασε ο πόνος για τους εργαζόμενους που παραμένουν ανεμβολίαστοι και δίνουν στην εργοδοσία το δικαίωμα να τους ελέγχει, ανάβοντας με δηλώσεις υπουργών και το πράσινο φως για απολύσεις.  Στα μέσα μαζικής μεταφοράς, εκεί που εργαζόμενοι και φοιτητές περνούν ως και 2 ώρες τη μέρα, συνεχίζεται η γνωστή άθλια κατάσταση. Φυσικά στους συγκεκριμένους «κλειστούς χώρους» θα συνεχίσουν μπαίνουν μαζί εμβολιασμένοι και ανεμβολίαστοι, χωρίς πιστοποιητικά εμβολιασμού, αρνητικού τεστ κλπ. Αλλά, όπως μας έχει ενημερώσει και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής, «public transport is covid-free»...  Το Εθνικό Σύστημα Υγείας παραμένει αθωράκιστο, στην ίδια σχεδόν κατάσταση στην οποία το βρήκε η πανδημία, άρα ουσιαστικά σε πολύ χειρότερη, αν υπολογίσει κανείς την τεράστια επιβάρυνση που έχει δεχθεί όλο αυτό το διάστημα, τη μετατροπή του σε σύστημα μίας νόσου, τη συσσώρευση πάρα πολλών περιστατικών πλην κορονοϊού που συνεχώς μεταφέρονται για αργότερα. Η κυβέρνηση εδώ και 1,5 χρόνο δεν έχει κάνει τις απαραίτητες προσλήψεις, δεν έχει προχωρήσει σε επίταξη του ιδιωτικού τομέα Υγείας, ενώ ανάγει τώρα σε «νούμερο 1» ζήτημα το πολύ μικρό ποσοστό υγειονομικών που δεν έχουν εμβολιαστεί. Οι ίδιοι που στην αρχή της πανδημίας μείωσαν από 14 σε 7 τις μέρες καραντίνας των υγειονομικών γιατί «τι να κάνουμε, έχουμε έλλειψη προσωπικού», τώρα σχίζουν τα ρούχα τους με την πιθανότητα να έρθει σε επαφή ανεμβολίαστος υγειονομικός με ασθενή. Βέβαια τους εκθέτουν οι περιπτώσεις κλινικών όπου το 100% του προσωπικού είναι εμβολιασμένο, αλλά παρατηρείται ενδονοσοκομειακή διασπορά, αφού, λόγω έλλειψης χώρων, ανελκυστήρων κλπ, οι ασθενείς με COVID έρχονται σε επαφή με τους υπόλοιπους ασθενείς ή αναγκαστικά τους φροντίζουν οι ίδιοι νοσηλευτές.

Οδηγητής

κού (ΕΒΠ) και νοσηλευτικού προσωπικού, να προσληφθούν καθαρίστριες με 2ωρες συμβάσεις εν μέσω πανδημίας. Βρήκαν, όμως, άλλο τρόπο για να μην αρχίσουν πάλι να κλείνουν ένα-ένα τα σχολεία λόγω κρουσμάτων: θα αυξήσουν, λένε, τον αριθμό κρουσμάτων πάνω από τον οποίο θα κλείνει ένα σχολείο! Τα παραπάνω φανερώνουν τη γύμνια του αστικού κράτους όσον αφορά τα μέτρα που οφείλει να πάρει προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η πανδημία. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά ακόμα, ή να βρούμε αντίστοιχα παραδείγματα από οποιαδήποτε καπιταλιστική χώρα. Όπως και στην προστασία των δασών και της λαϊκής περιουσίας, έτσι και στα θέματα της πανδημίας, όλα μπαίνουν στη ζυγαριά του «κόστους-οφέλους» και εκεί οι ανάγκες του λαού και της νεολαίας βγαίνουν πάντα «ριγμένες». Ακόμα, λοιπόν, και αν δεν υπήρχε ο ανορθολογισμός που επηρεάζει ένα τμήμα της κοινωνίας, το πρόβλημα δεν θα είχε λυθεί... Καθημερινό φαινόμενο αποτέλεσαν εικόνες σαν και αυτές σε λιμάνια και αεροδρόμια όλο το καλοκαίρι, σαν αποτέλεσμα του «ανοίγματος» και φέτος του τουρισμού με τα πρωτόκολλα των επιχειρηματικών ομίλων.

Συγκοινωνούντα δοχεία… Βέβαια, ο ανορθολογισμός υπάρχει και φυσικά δεν δημιουργείται στο κενό. Έχει ως υπόβαθρο τον τρόπο σκέψης και τις αξίες που, με πολλούς τρόπους,

Οι ίδιοι που όταν κόσμος κατέληγε εκτός ΜΕΘ έλεγαν ότι δεν χρειάζονται περισσότερες, τώρα διατυπώνουν το εμετικό ερώτημα «γιατί να πληρώνει ο εμβολιασμένος ΜΕΘ για τον ανεμβολίαστο»; Τελικά οι δηλώσεις του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας Β. Κοντοζαμάνη ότι τα κενά των ανεμβολίαστων υγειονομικών που θα βγουν σε αναστολή θα καλυφθούν μεταξύ άλλων και με εργολαβίες ιδιωτών, φανέρωσαν και στον πλέον ανυποψίαστο τους πραγματικούς σκοπούς τους.  Τα σχολεία ανοίγουν για μία ακόμα φορά όπως έκλεισαν παρά το γεγονός ότι έχει διαπιστωθεί μεγαλύτερη διασπορά στις νέες ηλικίες με την επικράτηση της μετάλλαξης Δέλτα. Καμία μέριμνα δεν υπάρχει για να μειωθούν οι μαθητές ανά τάξη, ούτε καν για να καλυφθούν τα μαθησιακά κενά που έχουν συσσωρευτεί μετά από τόσους μήνες τηλεκπαίδευσης. Αντίθετα, η κυβέρνηση θεωρεί ότι τώρα είναι μια καλή στιγμή για να περικοπούν χιλιάδες θέσεις αναπληρωτών Παράλληλης Στήριξης, Ειδικού Βοηθητικού Προσωπι-



Σεπτέμβριος 2021

καλλιεργεί το ίδιο το σύστημα. Προωθείται από ένα ετερόκλητο φάσμα ακροδεξιών, θρησκόληπτων, κομπογιαννιτών με ιατρική ρόμπα, ομάδων που ανήκουν στον «αναρχικό» χώρο, ακόμα και ορισμένων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Βρίσκει, όμως, πάτημα στις ανεπάρκειες, τις διαρκείς παλινωδίες της κυβέρνησης, στο γεγονός ότι έχει φτάσει στο σημείο να κάνει το εμβόλιο αντικείμενο συνδιαλλαγής και ανταπόδοσης. Ταυτόχρονα, ο ανορθολογισμός και οι φορείς του αποτελούν τον ιδανικό βολικό αντίπαλο για την κυβέρνηση. Τα κυβερνητικά στελέχη μιλούν όλη μέρα εναντίον των «ψεκασμένων», αν όμως δεν υπήρχαν θα έπρεπε να τους εφεύρουν, γιατί διαφορετικά δεν θα είχαν για τι να μιλήσουν εκτός από τις ευθύνες τους... Πάει πολύ λοιπόν οι μεν να εμφανίζονται ως «αντισυστημικοί» και οι δε ως «ορθολογιστές», όταν αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Άλλωστε, αν κάποιος θέλει να «τα βάλει» με τα συμφέροντα των φαρμακοβιομηχανιών, το πρώτο για το οποίο θα έπρεπε να έχει μιλήσει είναι η ανάγκη να καταργηθούν οι πατέντες στα εμβόλια και σε κάθε φάρμακο (μηδενός εξαιρουμένου…), να εξασφαλιστούν δωρεάν εμβόλια για τους λαούς των πιο φτωχών χωρών, όπου μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί μόλις το 1,6% του πληθυσμού.

Από την πρόσφατη κινητοποίηση των υγειονομικών στο κέντρο της Αθήνας.

ΝΑΙ στον εμβολιασμό, ΌΧΙ στο βρώμικο παιχνίδι της κυβέρνησης που τον υπονομεύει!

Τ

α εμβόλια ενάντια στις μολυσματικές ασθένειες αποτελούν μια μεγάλη κατάκτηση της ανθρώπινης σκέψης και της επιστήμης. Όσον αφορά τα εμβόλια κατά του SARS-COV-2, το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή ξεκαθάρισε ότι αποτελούν ένα πολύτιμο όπλο απέναντι στην πανδημία. Απαίτησε να εξασφαλιστούν όλα τα διαθέσιμα και ασφαλή εμβόλια, κάτι που ακόμα και σήμερα δεν έχει γίνει. Κάλεσε τα μέλη και τους φίλους του να εμβολιαστούν και τα στοιχεία των αντιπροσώπων στο πρόσφατο Συνέδριό του δείχνουν ότι το κάλεσμα αυτό βρήκε καθολική ανταπόκριση. Δεν έχουμε δει μέχρι σήμερα κάποιο άλλο κόμμα να δημοσιεύει τέτοια στοιχεία… Ταυτόχρονα, προειδοποίησε για το ίδιο πράγμα που προειδοποιούσαν σχεδόν όλοι οι επιστήμονες, εκτός από κάποιους που έχουν επιλέξει τον άχαρο ρόλο της κυβερνητικής σφουγγαρίστρας: ότι η πανδημία δεν τελειώνει αυτόματα επειδή ανακαλύφθηκαν τα εμβόλια, ότι θα απαιτηθεί πολύς χρόνος για κάτι τέτοιο και -κατά συνέπεια- ήταν και παραμένει αναγκαίο να παρθούν

33

όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα μέτρα προστασίας της υγείας του λαού. Η κυβέρνηση τότε προσπαθούσε να ταυτίσει όποιον έκανε αυτή την επισήμανση με τους «αρνητές του εμβολίου», ενώ ήταν αυτή που διέδιδε ότι «η πανδημία τελείωσε» και άλλα τέτοια «ψεκασμένα». Σήμερα έχει φανεί ποιος έλεγε την αλήθεια και ποιος όχι. Αυτή η διαπίστωση μπορεί να γίνει δύναμη αγώνα με τη συμμετοχή πολλών περισσότερων νέων μέσα από τα εργατικά συνδικάτα, τους φοιτητικούς συλλόγους, τα μαθητικά συμβούλια, ώστε να προστατευθεί η υγεία του λαού, να μην χαθούν άλλοι άνθρωποι που θα μπορούσαν να έχουν σωθεί, να μην υπάρξουν άλλες «χαμένες» χρονιές. Γι’ αυτό κάνουμε και το εμβόλιο και όχι γιατί «τσιμπάμε» στα ταξίματα και τους εκβιασμούς της κυβέρνησης. Η βρώμικη και διχαστική προπαγάνδα και πολιτική τους θα πέσει στο κενό και θα τους γυρίσει μπούμερανγκ. Άλλωστε και στην πανδημία, μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό!

34

Η εγκληματική πολιτική του κεφαλαίου,

δεν εξανθρωπίζεται... ανατρέπεται!

Η

καθημερινότητα και το πώς διαμορφώνεται, τα προβλήματα που χιλιάδες νέοι και νέες έχουν βιώσει όλο το προηγούμενο διάστημα, ως συνέπειες της διαχείρισης της πανδημίας και της οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης, των ελλιπών μέτρων πυροπροστασίας, η όξυνση των ανταγωνισμών και οι επιπτώσεις που αυτοί έχουν συνολικά στην γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, εύλογα έχουν προκαλέσει την αγανάκτηση, την οργή, τη δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβερνητική πολιτική που ακολουθείται από τη ΝΔ. Ειδικά μετά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, διάφοροι «καλοθελητές» φούντωσαν μια συζήτηση σχετικά με το αν και με ποιόν τρόπο μπορεί να υπάρξει κάποια εναλλακτική διαχείριση, βάζοντας στο κάδρο της κυβερνητικής εναλλαγής τον

Συμπλέουν στον ίδιο στόλο... Κάθε αστική κυβέρνηση, συνολικά το αστικό κράτος, εξυπηρετεί τις ανάγκες και τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, δηλαδή των καπιταλιστών οι οποίοι κατέχουν τα κλειδιά της οικονομίας στα χέρια τους. Αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, καταρτίζουν τις προτάσεις τους, την πολιτική τους και γι’ αυτό δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ τους. Το σύνολο των αστικών κομμάτων τοποθετείται υπέρ της «πράσινης» ανάπτυξης, υιοθετεί την πολιτική του «Πράσινου New Deal». Τόσο ο Μητσοτάκης με το «Ελλάδα 2.0», όσο και ο Τσίπρας με το «Ελλάδα+», παρουσίασαν τις προτάσεις τους για την «επόμενη μέρα» με πρώτο άξονα την «πράσινη μετάβαση». Όπως αναφέρεται και στην Απόφαση του 21ου Συνεδρίου του Κόμματος «Όλα τα αστικά κόμματα και πρώτα απ’ όλα η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ ενιαία υιοθετούν τη στήριξη της ανάκαμψης της οικονομίας με βάση το σχέδιο κρατικής παρέμβασης για την “πράσινη ανάπτυξη”, με έμφαση στον τομέα της Ενέργειας (ενεργειακή μετάβαση, κλείσιμο λιγνιτικών μονάδων κλπ).»

ΣΥΡΙΖΑ, στοχοποιώντας τη «νεοφιλελεύθερη» πολιτική της ΝΔ και του Μητσοτάκη. Οι κατεστραμμένες περιουσίες από τις πυρκαγιές, ο φόβος και η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα, αποτέλεσαν το έδαφος για να πατήσει η αστική προπαγάνδα και ο προβληματισμός σχετικά με το ποια πολιτική διαχείριση μπορεί να αντιμετωπίσει την περιβόητη «κλιματική κρίση». Μπορεί μια κυβέρνηση, δήθεν κοινωνικά και περιβαλλοντικά προσανατολισμένη να συμβάλλει στην κοινωνική ευημερία; Θα μπορούσε μια άλλη κυβέρνηση να αξιοποιήσει τις σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες για την προστασία του περιβάλλοντος και την κάλυψη των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών;

Η πολιτική αυτή παρουσιάζεται ως το «φάρμακο δια πάσα νόσον». Είναι λύση –λένε– για να σταματήσουμε να καιγόμαστε το καλοκαίρι, να πλημμυρίζουμε το χειμώνα, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Είναι λύση για να δημιουργηθούν «καλοπληρωμένες» θέσεις εργασίας, για να έρθουν επενδύσεις και να έρθει η ανάπτυξη. Παρά την προσπάθεια που γίνεται να εξασφαλιστεί η στήριξη της νεολαίας στα σχέδια της αστικής πολιτικής, από όλα τα κόμματα, η πραγματικότητα που αυτά θα επιφέρουν δεν μπορεί να κρυφτεί... Δηλαδή ότι η «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας», σημαίνει ένταση της εκμετάλλευσης για το λαό και τη νεολαία.

...βάζοντας πλώρη για την αύξηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας... Άλλωστε, η χρονική συγκυρία στην οποία εντείνεται αυτή η συζήτηση δεν είναι τυχαία! Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, που ο στόχος της τόνωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και ανεύρεσης νέων πεδίων κερδοφορίας γίνεται πιο επιτακτικός, η «πράσινη μετάβαση» αποτελεί το σχέδιο για την ανάκαμψη των

κερδών των επιχειρηματικών ομίλων για την επόμενη μέρα – η οποία ήδη έχει έρθει. Για αυτό άλλωστε όλοι «ορκίζονται» σε αυτή αξιοποιώντας προσχηματικά την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος... από τα αστικά κόμματα, τις κυβερνήσεις σε Ελλάδα και την ΕΕ ως την αμερικάνικη κυβέρνηση μέχρι και …το ΝΑΤΟ! Σκοπός είναι σχετικά «παρθένα» πεδία όπως η ψηφιακή μετάβαση και οι «πράσινες» επενδύσεις, να αποτελέσουν την νέα ναυαρχίδα καπιταλιστικής κερδοφορίας. Διαμορφώνονται ανερχόμενοι κλάδοι με δυναμική, στους οποίους οι επενδύσεις εξασφαλίζουν μεγάλα ποσοστά κέρδους. Μέρος του επενδυμένου κεφαλαίου καταστρέφεται, δημιουργώντας «χώρο» για νέες επικερδείς επενδύσεις. Αυτό εξυπηρετεί, για παράδειγμα, ο «εκσυγχρονισμός» των δικτύων μεταφοράς ενέργειας και η δημιουργία των «έξυπνων δικτύων» με το ξήλωμα των υπαρχόντων, η αντικατάσταση των συμβατικών αυτοκινήτων με τα νέα ηλεκτροκίνητα, η απαξίωση υποδομών κατοικίας γιατί δεν είναι περιβαλλοντικά αναβαθμισμένες και η ανέγερση νέων με άλλες προδιαγραφές, το κλείσιμο των λιγνιτικών σταθμών παραγωγής ενέργειας (ακόμα και των πιο σύγχρονων) και οι επενδύσεις σε ΑΠΕ ή σε σταθμούς παραγωγής από φυσικό αέριο κ.ο.κ.

...με εμάς να τραβάμε το κουπί...

Τόσο στην κυβερνητική πολιτική της «Ελλάδας 2.0» όσο και στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ της «Ελλάδας +», το απαραίτητο αρχικό κόστος της «πράσινης μετάβασης» για τους μονοπωλιακούς ομίλους επιδοτείται κρατικά, δηλαδή μέσω της φορολόγησης των λαϊκών οικογενειών.

Ταυτόχρονα με αυτά, ενιαία ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και λοιπά αστικά κόμματα, θυσιάζουν στο βωμό της κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου τα δικά μας δικαιώματα και ανάγκες, προκειμένου να εξυπηρετηθούν με την μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα οι παραπάνω στοχεύσεις για επιθυμητό κέρδος του κεφαλαίου και επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης. Έτσι:  Ενώ μιλούν για την προστασία του περιβάλλοντος, για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής κλπ, από κοινού ψηφίζουν μια σειρά από νομοσχέδια με σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, παραδίδοντας δάση, βουνά, θάλασσες στους επιχειρηματικούς ομίλους, στηρίζοντας ανάλογες επενδύσεις (π.χ Ελληνικό), συντηρούν εγκλήματα στη διαχείριση απορριμμάτων (π.χ ΧΥΤΑ

Οδηγητής

Φυλής), δεν παίρνουν μέτρα και μειώνουν τις δαπάνες που αφορούν την πολιτική προστασία, την προστασία από «φυσικές καταστροφές», την δασοπροστασία και πυρασφάλεια. Όσο πυκνώνουν οι «πράσινοι» νόμοι τόσο μεγαλώνει η μαυρίλα στη ζωή μας με μάρτυρες τον Βόλο, τον Εύοσμο, τα Άγραφα, τις Σταγιάτες, τη Φυλή, την Ιερισσό, την Εύβοια, την Αττική και δεκάδες άλλα παραδείγματα.  Η πράσινη ανάπτυξη συνοδεύεται με την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Η κερδοφορία των «πράσινων ομίλων» απαιτεί την προώθηση αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις με κύριο μοχλό τη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου σύμφωνα με τις ανάγκες του κεφαλαίου, οι οποίες προϋποθέτουν ευέλικτους, φθηνούς και παραγωγικούς εργαζόμενους. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα προβλέπει ο νόμος Χατζηδάκη για την επέκταση του εργάσιμου χρόνου, για το χτύπημα του δικαιώματος στην συνδικαλιστική δράση και στην απεργία κ.ο.κ, αποτελώντας συνέχεια νόμων της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ που αφορούν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθώς και στην επί της ουσίας παρεμπόδιση της απεργίας.

Θέτουμε τα δικά μας διλήμματα Παρά τη στρατηγική σύγκλιση που υπάρχει, δεν πρέπει να υποτιμηθούν οι υπαρκτές διαφορές ανάμεσα στα αστικά κόμματα. Όπως αναφέρεται και στην Απόφαση του 21ου Συνεδρίου του Κόμματος «Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να υποτιμηθούν οι διαφορές, οι υπαρκτές ή ακόμα και “τεχνητά” διογκούμενες διαφωνίες τους, γιατί πάνω σε αυτές στήνονται, διαμορφώνονται τα πολιτικά διλήμματα που θα κυριαρχήσουν την επόμενη περίοδο. (...) Ευνοούν την απρόσκοπτη συνέχιση και ένταση της αντιλαϊκής πολιτικής με την εναλλαγή στην κυβέρνηση». Σε κάθε περίπτωση όμως, απέναντι στη στρατηγική του κεφαλαίου και το πως αυτή εκφράζεται από την πολιτική των αστικών κομμάτων, οι νέοι κομμουνιστές και κομμουνίστριες, οι νέοι που ασφυκτιούν στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, χρειάζεται να προβάλλουμε πιο επιθετικά τα δικά μας διλήμματα, που απορρέουν από τις δυνατότητες που υπάρχουν αντικειμενικά τον 21ο αιώνα και τις σύγχρονες ανάγκες μας. Να πληρώσουμε για άλλη μια φορά την ανάπτυξή τους, ή να παλέψουμε για την κάλυψη των δικών μας αναγκών; Να ανεχτούμε τα περιβαλλοντικά εγκλήματα των αστικών πολιτικών, ή να σταματήσει το περιβάλλον να αντιμετωπίζεται με κριτήριο το κέρδος, το κόστος και το όφελος και να διεκδικήσουμε την μέγιστη κοινωνική ευημερία και κοινωνική πρόοδο που μπορούμε να έχουμε σήμερα; Απέναντι στη μαυρίλα της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ανεξαρτήτου κυβέρνησης, προβάλλει όλο και πιο επιτακτικά η αναγκαιότητα και επικαιρότητα της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Μόνο ο κεντρικός σχεδιασμός και η εργατική εξουσία μπορούν να εξασφαλίσουν την οργάνωση της παραγωγής με βάση τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και όχι το κέρδος των καπιταλιστικών ομίλων. Γι αυτό και είναι η μοναδική πρόταση διεξόδου που μπορεί να δώσει απάντηση στα όνειρα και τις ελπίδες των νέων, να εξασφαλίσει την ισόρροπη παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον.



Σεπτέμβριος 2021

35

Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα

«Η αύξηση των επενδύσεων (...) και της πράσινης ανάπτυξης είναι ο μοναδικός δρόμος για να χτίσουμε μια διεθνώς ανταγωνιστική οικονομία...»

«Η περιβαλλοντική αδειοδότηση στην Ελλάδα (...) παραμένει μια από τις διοικητικές διαδικασίες που αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην πραγματοποίηση επενδύσεων»

«Απαραίτητη προϋπόθεση (…) είναι να αντισταθμιστεί το πρόσθετο κόστος που προκαλεί στις ελληνικές επιχειρήσεις η συμμόρφωση με τις εθνικές και ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές ρυθμίσεις ώστε να διατηρήσουν τη διεθνή ανταγωνιστικότητά τους»

«Οι περιοχές Natura πρέπει να έχουν παραγωγικές δραστηριότητες (...) ακόμα και εξορύξεις»

Νόμος 4414/2016 απελευθέρωση του πλαισίου δημιουργίας ΑΠΕ, με σταθερή κρατική χρηματοδότηση – εγγύηση των κερδών αντίστοιχων εταιρειών.

Το μεγαλύτερο ποσοστό από το «Ταμείο Ανάκαμψης» της ΕΕ, πάνω από 6 δισ. θα δοθούν σε «πράσινες» επενδύσεις.

Θεσπίζεται μητρώο «Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» όπου οι εταιρείες «αυτοαξιολογούν» τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των επενδύσεων.

Το 2018 ιδρύει το Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο που με «fast track» διαδικασίες εγκρίνονται περιβαλλοντικές μελέτες για νέες επενδύσεις.

Μείωση 2% στο τιμολόγιο ρεύματος για τις μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες και παράλληλη αύξηση έως 15,6% για οικιακούς καταναλωτές.

Το 2016 απαλλάσσει τις βιομηχανίες από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στο Φυσικό Αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή.

Νόμος 4607/2019 παραχωρεί αιγιαλούς στους τουριστικούς ομίλους, επιτρέπει την έρευνα για κοιτάσματα σε προστατευόμενες περιοχές, παραχωρεί προς επιχειρηματική εκμετάλλευση προστατευόμενες περιοχές μέσω της Τοπικής Διοίκησης.

Νόμος Χατζηδάκη 4685/2020 δίνει τη δυνατότητα αλλαγών χρήσης γης για την εγκατάσταση ξενοδοχείων, λατομείων ακόμα και εντός Natura.

36

ΣΧΟΛΙΚΉ ΧΡΟΝΙΆ 2021-2022

Άλλη μία χρονιά... μια από τα ίδια; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ!

Τ

α σχολεία ανοίγουν σε λίγες μέρες, συγκεκριμένα τη Δευτέρα 13 Σεπτέμβρη. Ήδη, ανάμεσα στους μαθητές «πέφτουν» τα πρώτα στοιχήματα... Πόσο καιρό θα κρατήσει αυτό το άνοιγμα; Θα ξανακλείσουν; Θα ανοιγοκλείνουν; Τι θα γίνει το χειμώνα; Η ανασφάλεια και το άγχος που έχουν οι μαθητές είναι απολύτως φυσιολογικά. Είναι η τρίτη κατά σειρά σχολική χρονιά που έρχονται αντιμέτωποι με μια διαχείριση της πανδημίας και της εκπαιδευτικής διαδικασίας που δεν τους δίνει καμία σιγουριά για το τι θα γίνει. Μαθητές τελείωσαν το Γυμνάσιο, έχοντας να κάνουν κανονικό μάθημα σε τάξη από την Α’

Γυμνασίου. Μαθητές ξεκινούν την προετοιμασία τους για τις Πανελλαδικές και έχουν βγάλει σχεδόν όλο το Λύκειο μέσω webex. Η εξεταστέα ύλη και το σύστημα εισαγωγής έχει αλλάξει ήδη δύο φορές μέσα στην πανδημία. Μαθητές δεν έχουν πάει ποτέ σχολική εκδρομή αφού ήταν Α’ Γυμνασίου όταν ξεκίνησε η πανδημία και από τότε αυτές απαγορεύτηκαν (σε αντίθεση με τις... εκδρομές των τουριστών στην χώρα μας, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση)! Αλλά δεν είναι μόνο το σχολείο. Είναι όλη η καθημερινότητα ενός μαθητή. Η βόλτα, η παρέα, η έξοδος το Σαββατόβραδο.

Το πώς θα είναι τα πράγματα εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από εμάς, από το πόσο οργανωμένα και δυναμικά διεκδικήσουμε φέτος τα πράγματα; αυτό που δικαιούμαστε: Μια φυσιολογική σχολική χρονιά σε ένα σχολείο που θα λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε να «καλύψουμε» το χαμένο έδαφος!

Πώς θα είναι

Η εμπιστοσύνη στο Υπ. Παιδείας και στην κυβέρνηση είναι για εμάς άγνωστη λέξη Η κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας έχει καταντήσει ανέκδοτο. Και όσο περνάμε από το ένα κύμα πανδημίας στο επόμενο, υπάρχουν πολλά πράγματα που μας κάνουν εντύπωση. Θα μπορούσαμε να δείξουμε κατανόηση αν ήμασταν ακόμα στις αρχές του 1ου κύματος αλλά είμαστε πια στο 4ο! Για παράδειγμα, δεν έμαθαν εκεί στο Υπ. Παιδείας μετά από δύο σχεδόν χρόνια πως η καθαριότητα και η απολύμανση παραμένουν σημαντικά όπλα κατά της μετάδοσης του ιού; Αν ναι, γιατί ανοίγουν τα σχολεία πάλι με τεράστια κενά σε προσωπικό καθαριότητας, προσλαμβάνουν καθαρίστριες με 2ωρες(!) συμβάσεις εργασίας; Δεν έμαθαν εκεί στο Υπ. Παιδείας πως τα test, τόσο σε εμβολιασμένους όσο και σε ανεμβολίαστους, είναι ένας βασικός τρόπος να προλάβεις τη μετάδοση του ιού από τους ασυμπτωματικούς ασθενείς; Αν ναι, γιατί δεν οργανώνεται σε κάθε σχολείο η διενέργεια συχνών και επαναλαμβανόμενων τεστ; Γιατί αφήνεται μια τόσο σημαντική παράμετρος ξανά στα self test που αποδεδειγμένα, δυστυχώς, δεν αρκούν;

Ο εμβολιασμός είναι όπλο, ανάγκη και δικαίωμα για όλους, όχι μέσο διχασμού και εκβιασμού! Φέτος, υπάρχει ένα ακόμα πολύ σημαντικό όπλο ενάντια στην πανδημία, αυτό των εμβολίων. Τα εμβόλια, εδώ και αιώνες, είναι κατάκτηση της ανθρωπότητας και της επιστήμης, έχουν αποδεδειγμένα αποτελέσματα στη μείωση ή εξάλειψη πανδημιών. Η εξασφάλιση του έγκαιρου και γενικού εμβολιασμού αποτελεί ανάγκη και δικαίωμα όλων και υποχρέωση του κράτους να τον προχωρήσει.

Οι μαθητές μπορούμε και εμείς να εμβολιαστούμε. Έχουμε κάνει ως παιδιά πολλά εμβόλια, αυτό δεν είναι κάποιο διαφορετικό. Όμως, όπως είναι λογικό έχουμε πολλές απορίες. Πρέπει να ενημερωθούμε. Κάποιοι από εμάς, απαιτείται να κάνουν κάποιες εξετάσεις ή οι περισσότεροι από εμάς πρέπει να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε με κάποιον γιατρό αφού κάνουμε το εμβόλιο και μπορεί να έχουμε κάποιο πιθανό σύμπτωμα. Δυστυχώς, όμως η κυβέρνηση έχει κάνει και το εμβόλιο ατομική υπόθεση, όπως και όλα τα άλλα, αφού δεν έχει πάρει κανένα μέτρο για την ενημέρωση των μαθητών και των οικογενειών τους. Χρόνο για να γράφουν και να περνάνε νομοσχέδια που κάνουν το σχολείο μας χειρότερο βρίσκουν, μια ενημέρωση των μαθητών για τον εμβολιασμό δεν μπορούσαν να οργανώσουν; Τους χορηγούς στα σχολεία θα τους φέρουν, τον ΕΟΔΥ δεν μπορούν; Στα σχολεία πρέπει να υπάρξει σχολικός γιατρός, πρέπει να έρθουν κλιμάκια του ΕΟΔΥ για να μπορούμε να ρωτήσουμε ό,τι θέλουμε, να γίνουν ενημερώσεις και στους Συλλόγους Γονέων. Αντίθετα, η κυβέρνηση παί-

HΞΕΡΕΣ ότι;??

Σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα, το Υπ. Παιδείας αποφάσισε πως πρέπει να συγχωνευτούν τμήματα; Το 39ο Λύκειο της Κυψέλης στην Αττική, για παράδειγμα, ήδη έχει πια 27άρια τμήματα, ενώ σχεδιάζεται η κατάργηση εκατοντάδων ολιγομελών τμημάτων σε όλη τη χώρα;

Το μόνο για το οποίο φρόντισαν κυβέρνηση και δήμος Αθηνών μέσα στο καλοκαίρι ήταν να γεμίσουν τις αυλές των σχολείων με κοντέινερ για να παρέχουν -τρομάρα τους- προσχολική αγωγή σε νήπια!

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

37

Το παρόν και το μέλλον μας, τη μόρφωση και την ζωή μας, το ξέρουμε πια καλά: Δε θα μας τα χαρίσει κανείς. Θα τα κερδίσουμε!

Συγκινητική ήταν η ανταπόκριση εκατοντάδων μαθητών στη Λάρισα που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Συντονιστικής Επιτροπής για συλλόγη ειδών πρώτης ανάγκης για τους πυρόπληκτους.

ζει βρώμικο παιχνίδι και αξιοποιεί το θέμα του εμβολιασμού για να διχάσει το λαό, να τσακωνόμαστε μεταξύ μας για το ποιος φταίει λιγότερο ή περισσότερο για την εξάπλωση της πανδημίας, και η κυβέρνηση να μην φταίει καθόλου! Από κοντά και γνωστές δυνάμεις με αναχρονιστικά συνθήματα που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να παίξουν το παιχνίδι της κυβέρνησης και να κάνουν «σόου» έξω από τα σχολεία μας...Θα φάνε πόρτα ακόμα μια φορά! Φυσικά ο εμβολιασμός πρέπει να προχωρήσει, όμως η αναγκαιότητα του δεν αναιρεί την ανάγκη να υπάρχει ταυτόχρονα ολοκληρωμένη θωράκιση του δημόσιου συστήματος Υγείας, προστασίας στα Μέσα Μεταφοράς και στα σχολεία. Αλλά για όλα αυτά, η κυβέρνηση δεν κάνει απολύτως τίποτα!

Τράπεζα Θεμάτων-ΕΒΕ και «εγκλωβισμοί», εμπόδια στη μόρφωση οι ταξικοί φραγμοί! Οι πάνω από 40.000 μαθητές που έδωσαν Πανελλαδικές Εξετάσεις και έμειναν εκτός Πανεπιστημίων είναι η πιο τρανή απόδειξη πως η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, σε συνδυασμό και με μια σειρά άλλα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί ή σκοπεύουν να εφαρμόσουν (πχ Τράπεζα Θεμάτων, περιορισμός των επιλογών στο μηχανογραφικό) χτυπά βάναυσα το «δικαίωμα στο όνειρο» των παιδιών από λαϊκές οικογένειες. Γιατί, για τα δικά της παιδιά η αστική τάξη δεν αγωνιά προφανώς... όσοι επιθυμούν, έχουν ήδη κλείσει τη θέση τους σε κάποιο ακριβοπληρωμένο κολλέγιο του εξωτερικού. Η κυβέρνηση μέσα σε όλο αυτό το διάστημα και ενώ δεν πήρε κανένα ουσιαστικό μέτρο για να μην έχουμε προβλήματα φέτος στα σχολεία, βρήκε το χρόνο και πέρασε όχι ένα, όχι δύο, αλλά τέσσερα αντιεκπαιδευτικά νομοσχέδια που κάνουν το σχολείο πραγματικά ανυπόφορο! Οι μαθητές μαζί με τους γονείς και τους δασκάλους τους, με τον ίδιο το λαό, έχουμε τη δύναμη με τον αγώνα τους να βάλουμε τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις, να καταργήσουμε την αθλιότητα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, την Τράπεζα Θεμάτων που επανέρχεται, να μπλοκάρουμε την εφαρμογή των απα-

ράδεκτων νόμων για το σχολείο. Γιατί δεν γίνεται να επιστρέψουμε σε ένα αγνώριστο σχολείο που μας τσακίζει κάθε όνειρο. Γιατί το σχολείο, όπως διαμορφώθηκε με το νόμο που πέρασε 28 Ιουλίου(!) θα τρέχει να βρει χορηγούς, να βρει ενοικιαστές για τις αίθουσες του για να τα βγάλει πέρα με την υποχρηματοδότηση. Θα λειτουργεί σαν επιχείρηση, οι γονείς μας θα πληρώνουν ακόμα περισσότερα. Με την Τράπεζα Θεμάτων θα είναι ένα σχολείο με περισσότερες εξετάσεις, αλλά λιγότερη μόρφωση. Θα διαχωριζόμαστε με περισσότερους τρόπους (ακόμα και άλλα βιβλία θα έχουμε) ανάλογα με την τσέπη μας. Αντίθετα, μετά από... τόσο webex, το σχολείο απαιτείται να προσαρμοστεί στις νέες, αυξημένες ανάγκες μας. Δηλαδή, απαιτείται να γίνει προσαρμογή της διδακτέας και εξεταστέας ύλης αλλά και να προσληφθεί εκπαιδευτικό προσωπικό, όχι απλά για να μην έχουμε κενά, αλλά και για να λειτουργήσει ενισχυτική διδασκαλία για όσους μαθητές το έχουν ανάγκη.

Μπαίνουμε μπροστά με την δύναμη που μας δίνει η πείρα όλου του προηγούμενου διαστήματος. «Μόνο ο λαός θα σώσει το λαό»! Το είδαμε όλο το διάστημα της πανδημίας, στις τεράστιες μαθητικές κινητοποιήσεις, το είδαμε στις φωτιές του καλοκαιριού. Είναι ανεξάντλητη η δύναμη που έχουν όσοι είναι οργανωμένοι και αποφασισμένοι για ένα κοινό σκοπό. Ό,τι «καλό» συνέβη πέρσι το καταφέραμε εμείς με τους αγώνες μας. Φέτος, είμαστε ακόμα πιο δυνατοί και έμπειροι για να καταφέρουμε ακόμα περισσότερα! Τα μαθητικά μας συμβούλια, οι Συντονιστικές Επιτροπές είναι το όπλο μας! Είμαστε δίπλα σε κάθε συμμαθητή μας που έχει ανάγκη, όπως και ειδικά των μαθητών που βρίσκονται στις πυρόπληκτες περιοχές. Όλοι για έναν και ένας για όλους! Με το άνοιγμα των σχολείων οργανώνουμε την αγωνιστική διεκδίκηση των μαθητών!

Δυνατή ΚΝΕ σε περισσότερα σχολεία και τάξεις είναι η ΜΟΝΗ ΕΓΓΥΗΣΗ! Τα μέλη της ΚΝΕ είναι αποφασισμένα να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την ικανοποίηση των αναγκών στη μόρφωση και τη ζωή. Να μην δεχτούμε την υποκρισία και την κοροϊδία της κυβέρνησης και του Υπουργείου! Να δώσουμε με το...πρώτο κουδούνι όλες μας τις δυνάμεις για να οργανωθεί σε κάθε σχολείο, σε κάθε πόλη αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο, η αγωνιστική απάντηση των μαθητών. Να αποκαλύψουμε ακόμα μια φορά πως η αιτία για ό,τι μας συμβαίνει είναι το γεγονός ό,τι τα πάντα λειτουργούν γύρω μας για τα κέρδη των λίγων και πως τα δικαιώματά και οι δικές μας ανάγκες, το κράτος και οι κυβερνήσεις τα μετράνε ως κόστος. Θα πείσουμε ακόμα περισσότερους συμμαθητές μας πως κυνήγι του κέρδους των λίγων και ανθρώπινη ζωή με δικαιώματα δεν πάνε μαζί. Το σύστημά της εκμετάλλευσης θέλει ανατροπή! Τα μαθητικά στέκια σε κάθε Φεστιβάλ του Σεπτεμβρίου είναι το πρώτο αγωνιστικό ραντεβού της χρονιάς! Ραντεβού εκεί, στις τάξεις, τις πόρτες και τις αυλές των σχολείων, και στις πρώτες μαθητικές κινητοποιήσεις!

38

Δυναμώνουμε τον αγώνα για να γίνουμε φοιτητές ξανά!

Φοιτητές …όπως πραγματικά μας αξίζει!

Μ

ία νέα χρονιά ξεκινάει και όπως όλα δείχνουν μετά από ενάμιση χρόνο οι σχολές επιτέλους ανοίγουν! Ήδη από την αρχή της χρονιάς φαίνεται ότι εξαρτάται από τον δικό μας αγώνα η επιστροφή στα αμφιθέατρα να γίνει με ασφάλεια. Να ακυρωθεί στην πράξη το σχέδιο της κυβέρνησης να βρούμε τα Πανεπιστήμια χειρότερα από ότι τα αφήσαμε. «Από τα αποδυτήρια» ακόμα είναι λοιπόν προφανές ότι θα είναι χρονιά που πρέπει να βρει τους Φοιτητικούς Συλλόγους, κάθε φοιτητή και φοιτήτρια που αγωνιά για την πορεία των σπουδών του σε θέσεις μάχης! Η προηγούμενη χρονιά απέδειξε ότι είναι τεράστια η δύναμη της συλλογικής πάλης, του οργανωμένου αγώνα. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ σε κάθε Ίδρυμα και Τμήμα θα βρεθούμε και φέτος στην πρώτη γραμμή αυτής της μάχης! Δύναμη σε αυτό τον αγώνα μπορεί να δώσει η συνειδητοποίηση από ακόμα περισσότερους φοιτητές της αιτίας που γεννά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, η αναγνώριση του ποιος και γιατί στερεί τα δικαιώματα μας, υποθηκεύει το μέλλον μας.

Τώρα, χωρίς καμία καθυστέρηση, είναι ανάγκη να δυναμώσει ο αγώνας για το ασφαλές άνοιγμα των σχολών! Ένα μήνα πριν την έναρξη των μαθημάτων, το μόνο «μέτρο» που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση είναι η «προτροπή» για εμβολιασμό όλων των φοιτητών. Η απόρριψη των δίκαιων αιτημάτων που θέτουν Φοιτητικοί Σύλλογοι, σύλλογοι εργαζομένων και διδασκόντων δημιουργεί έναν μεγάλο κίνδυνο: οι σχολές μας να ανοιγοκλείνουν συνεχώς λόγω κρουσμάτων! Είναι προφανές ότι χωρίς προσλήψεις καθηγητών είναι αδύνατον να αραιώσουν τα τμήματα, να εξασφαλιστεί η αναγκαία στήριξη για να καλυφθούν τα τεράστια μορφωτικά κενά που άφησε η τηλεκπαίδευση, όταν οι ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό ξεπερνούν τις 3000. Είναι αδύνατον να τηρούνται οι αποστάσεις όταν οι θέσεις των αμφιθεάτρων είναι λιγότερες από τους φοιτητές, ενώ συνεδριακά κέντρα και μεγάλα αμφιθέατρα παραμένουν κλειστά ή παραχωρούνται για επιχειρηματικά συνέδρια με το αζημίωτο. Μιλούν για τακτικές απολυμάνσεις, ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι το ελάχιστο προσωπικό καθαριότητας δεν προλαβαίνει ούτε να σκουπίσει. Έχουν το θράσος να εμφανίζονται ως υπερασπιστές της επιστήμης αυτοί που αρνούνται την αναγκαιότητα για δωρεάν τεστ στους εμβολιασμένους και πετάνε εκτός επιδημιολογικής επιτήρησης όσους οι ίδιοι δεν κατάφεραν να πείσουν να εμβολιαστούν. Παίζουν με τις σπουδές αλλά και με την υγεία μας! Για αυτό πρέπει να δυναμώσει τώρα ο αγώνας σε κάθε Τμήμα και έτος! Δε χωρά κανένας εφησυχασμός, καμία εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση!

Το σχέδιο της κυβέρνησης για να γεμίσει τις σχολές που η ίδια άδειασε από φοιτητές με την Πανεπιστημιακή αστυνομία δεν θα περάσει Την ώρα που κυβέρνηση και διοικήσεις διατυμπανίζουν ότι για το άνοιγμα των σχολών μας «δεν

υπάρχει σάλιο», συνεχίζουν να στρώνουν το έδαφος για την είσοδο της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας στις σχολές μας! Παίρνουν τα μέτρα τους γιατί γνωρίζουν ότι η πολιτική τους που τσακίζει το δικαίωμα μας στην ολοκληρωμένη μόρφωση, που θέτει καθημερινά εμπόδια σε κάθε νέο εργατικής-λαϊκής οικογένειας, γεννά αντιδράσεις! Ακόμα και τώρα που είναι κρίσιμη ανάγκη να δοθεί έκτακτο κονδύλι στα Ιδρύματα για να καλύψουν ακόμα και βασικές ανάγκες, να στηριχθούν με άμεσα μέτρα οι εκατοντάδες πυρόπληκτοι φοιτητές, η κυβέρνηση επιλέγει να δίνει 30 εκατομμύρια για τη στελέχωση του νέου σώματος καταστολής. Λογαριάζουν όμως χωρίς τον ξενοδόχο! Οι φοιτητές αποδείξαμε την περασμένη χρονιά ότι έχουμε δύναμη. Ο συλλογικός, οργανωμένος αγώνας είναι το όπλο μας για να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα μας, να υψώσουμε τείχος στην καταστολή και την τρομοκρατία! Η κυβέρνηση να το πάρει χαμπάρι: η αστυνομία (ανεμβολίαστη κατά 60% με βάση τα στοιχεία) δεν πρόκειται να πατήσει το πόδι της στις σχολές μας! O νόμος Κεραμέως- Χρυσοχοΐδη, ο νόμος έκτρωμα της αστυνομίας και των διαγραφών, θα μείνει στα χαρτιά! Και ενώ η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ανοίξει τις πύλες των πανεπιστημίων για 1000 «πρωτοετείς» αστυ-

νομικούς την ίδια στιγμή φρόντισε να πετάξει εκτός 40.000 υποψήφιους μαθητές. Οι απαράδεκτες δηλώσεις της υπουργού Παιδείας, πώς με την ελάχιστη βάση εισαγωγής «βγαίνουν όλοι κερδισμένοι, πρώτα από όλα οι υποψήφιοι γιατί δεν εγκλωβίζονται πλέον στα πανεπιστήμια» δικαιολογημένα προκαλούν αγανάκτηση!! Το σχολείο που προετοιμάζει «τους μαθητές του 2, του 3 και του 5» όπως λένε, είναι δικό τους δημιούργημα. Το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής αναβαθμίζει τα τμήματα μας θα ήταν για γέλια αν δεν ήταν για κλάματα. Χιλιάδες είναι οι κενές θέσεις σε τμήματα Μαθηματικών, Φυσικής, Δασοπονίας και άλλα, ενώ σε 65 τμήματα οι εισακτέοι είναι κάτω από 40! Μάλλον τελικά η ΕΒΕ περισσότερο αδειάζει, παρά αναβαθμίζει τις σχολές μας. Πλέον με 8000 μόρια δεν μπορείς να περάσεις στο Πανεπιστήμιο, όμως με 8000….ευρώ μπορείς να «αγοράσεις» πτυχίο σε ιδιωτικό κολλέγιο που με νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται ισότιμο με των ΑΕΙ. Μάλιστα η κυβέρνηση, με νέο νόμο που ετοιμάζει μέσα στο εξάμηνο, σχεδιάζει να οδηγήσει σε κλείσιμο ή σε συγχώνευση αρκετά από τα τμήματα αυτά, «απεγκλωβίζοντας» μάλλον έτσι και τους υπόλοιπους φοιτητές που ήδη σπουδάζουν! Οποιαδήποτε τέτοια προσπάθεια πρέπει να βρει απέναντι όλους τους Φοιτητικούς Συλλόγους και πρώτα και κύρια τους φοιτητές και τις φοιτήτριες των τμημάτων που με μαθηματική ακρίβεια οδηγούνται στο κλείσιμο ή την απαξίωση με ελάχιστους εισακτέους.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

39

Το δικαίωμα όλων των φοιτητών για πρόσβαση στις σπουδές δεν το διαπραγματευόμαστε! Χιλιάδες φοιτητές που πέρασαν σε σχολή άλλης πόλης θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αναζήτηση εστίας ή σπιτιού. Ήδη με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής, δεκάδες δημοσιεύματα καταγράφουν εκτόξευση των τιμών των ενοικίων με αποτέλεσμα χιλιάδες φοιτητές να κινδυνεύουν να μη δουν ποτέ από κοντά τη σχολή τους! Το πρόβλημα θα διογκωθεί ειδικά φέτος που η αναζήτηση κατοικίας και οι αιτήσεις στις εστίες αφορούν όχι μόνο τους πρωτοετείς, αλλά και τους δευτεροετείς φοιτητές που ποτέ δεν πάτησαν στη σχολή τους όπως και όλους τους φοιτητές των μεγαλύτερων ετών που αναγκάστηκαν να ξενοικιάσουν την προηγούμενη χρονιά! Παράλληλα, οι καθυστερήσεις στο ούτως ή άλλως πενιχρό στεγαστικό επίδομα, τα έξοδα μετακίνησης, η εμπορευματοποίηση της φοιτητικής μέριμνας, προσθέτουν ακόμα μεγαλύτερα βάρη στις οικογένειες μας και μάλιστα σε μία περίοδο που ανεβαίνουν οι τιμές σε βασικά αγαθά και αναμένονται αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος. Απέναντι σε αυτή την απαράδεκτη κατάσταση, κανένας φοιτητής δεν πρέπει να βρεθεί

μόνος του, κανένας δεν πρέπει να αναγκαστεί να παρατήσει τις σπουδές του! Σε κάθε Φοιτητικό Σύλλογο πρέπει να οργανωθεί η αλληλεγγύη, η διεκδίκηση, να στηθούν επιτροπές σε κάθε πόλη από φοιτητές που δεν βρίσκουν κατοικία. Σε κάθε Σύλλογο να εξα-

σφαλιστεί η επικοινωνία με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, να εξασφαλιστεί ακόμα και η προσωρινή φιλοξενία φοιτητών παράλληλα με τη διεκδίκηση, ώστε κανένας φοιτητής να μην αναγκαστεί να εγκαταλείψει τον τόπο σπουδών του!

Συναυλία αλληλεγγύης στους πυρόπληκτους από τους ΦΣ Αθήνας. Το επόμενο διάστημα πρέπει να δυναμώσει η αλληλεγγύη στους πυρόπληκτους συμφοιτητές μας και τις οικογένειές τους, το λαό των περιοχών που κάηκαν.

Οι φοιτητές έχουμε πείρα! Την αξιοποιούμε, μπαίνουμε ακόμα περισσότεροι στον αγώνα!

Ό

λη την προηγούμενη χρονιά παλέψαμε ενωμένοι ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης, όπως δώσαμε τη μάχη ενάντια στην καταστολή και καθυστερήσαμε τα σχέδια της κυβέρνησης για είσοδο της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Φέτος μπορούμε να γίνουμε ακόμα περισσότεροι όσοι παλεύουμε μέσα από τους φοιτητικούς μας συλλόγους, όσοι πετάμε στα σκουπίδια την προπαγάνδα της κυβέρνησης, αλλά και τα καλέσματα του ΣΥΡΙΖΑ να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας στην «ξαναζεσταμένη» σούπα της κυβερνητικής εναλλαγής. Μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη σε οπορτουνιστικές ομάδες που ρίχνουν και αυτές νερό στο μύλο της κυβερνητικής εναλλαγής, αποπροσανατολίζουν από τον πραγματικό αντίπαλο. Στον αγώνα που

ξεκινάει έχουν θέση όλοι οι πρωτοετείς συνάδελφοι μας που πέρσι συμμετείχαν στους μεγαλύτερους μαθητικούς αγώνες της δεκαετίας, όλοι οι φοιτητές που δεν είδαν ποτέ ή κόντεψαν να ξεχάσουν πώς μοιάζει η σχολή τους, όμως αγαπάνε το αντικείμενο τους, έχουν όνειρα και όρεξη για σπουδές και ζωή. Εγγύηση ώστε περισσότεροι φοιτητές να εμπιστευτούν το συλλογικό αγώνα και ο αγώνας αυτός να αποκτήσει σταθερότητα, αντοχή, να γίνεται επικίνδυνος για τις κυβερνήσεις και το σύστημα που υπηρετούν, είναι να δυναμώσει η ΚΝΕ, «να αποκτήσει ρίζες» σε κάθε τμήμα και έτος.

40

Ψάχνοντας σπίτι στην Αθήνα…

Γ

ια τους περισσότερους πρωτοετείς φοιτητές που κατόρθωσαν φέτος να τα βάλουν με το «τέρας» της τηλεκπαίδευσης, των πανελλαδικών και της ελάχιστης βάσης εισαγωγής και να περάσουν σε κάποιο πανεπιστημιακό τμήμα σε όλη την Ελλάδα, η νέα φάση στη ζωή τους ξεκινά με (τι άλλο) την αναζήτηση φοιτητικής στέγης! Μαζί τους, χιλιάδες μεγαλύτεροι φοιτητές ψάχνουν επίσης φέτος σπίτι αφού ξενοίκιασαν μέσα στην πανδημία! Όπως κάθε χρόνο αυτές τις μέρες το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ κατακλύζονται από αντίστοιχα ρεπορτάζ με τους πίνακες που καταγράφουν τις τιμές των ενοικίων. Χανιά +14,4%, Καλαμάτα + 30% κλπ Στου Ζωγράφου, το 2016 η κατώτατη τιμή ενοικίασης για μια γκαρσονιέρα ήταν 180 ευρώ ενώ σήμερα φτάνει τα 290 ευρώ! Βέβαια σε αυτά τα ρεπορτάζ δεν θα διαβάσει κανείς ότι για παράδειγμα στις τουριστικές περιοχές ακόμα και να βρει κάποιος σπίτι, το καλοκαίρι θα πεταχτεί έξω για να έρθουν οι τουρίστες!

Είναι πραγματικό προκλητικό να ακούς ότι για την εκτόξευση των ενοικίων «φταίει το AirBNB, αν ψάξουν σπίτι το Νοέμβρη ίσως είναι πιο φτηνά» ή ακόμα και το αμίμητο πως στην αύξηση επιδρά «το ότι κάποιοι γονείς είναι επιφυλακτικοί στο αν πρέπει να νοικιάσουν αφού φοβούνται μήπως κλείσουν τα πανεπιστήμια»! Όλες οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τη στέγαση σαν «ατομική ευθύνη» των φοιτητών και των οικογενειών τους. Το να πάρει κάποιος δωμάτιο σε εστία συνιστά άθλο ακόμα και τους ελάχιστους που το δικαιούνται με βάση τους «κόφτες» που υπάρχουν. Και σαν να μην έφτανε αυτό σχεδιάζουν την επιβολή ενοικίων ακόμα και στις εστίες και την παράδοσή τους σε ιδιώτες μέσω συμπράξεων. Ο «Οδηγητής» δημοσιεύει τις «περιπέτειες» τριών φοιτητών στην αναζήτηση στέγασης που πέρα από άλλα δείχνουν πως μοναδικό όπλο των φοιτητών είναι η αλληλεγγύη και η διεκδίκηση μέσα από τους Φοιτητικούς Συλλόγους!

Από το πρώτο έτος των σπουδών μου μένω στην περιοχή του Ζωγράφου. Σαν επαρχιώτης φοιτητής, που δεν ήξερα την Αθήνα, σκέφτηκα ότι το μόνο μέρος στο οποίο μπορώ να μείνω είναι κοντά στην Σχολή Θετικών Επιστημών στην οποία είχα περάσει. Τα ενοίκια στην περιοχή είναι στο …θεό. Μέσα στην πανδημία εγώ και χιλιάδες ακόμα φοιτητές συνεχίζαμε να πληρώνουμε ενοίκιο ενώ οι σχολές ήταν κλειστές! Τώρα με 2 «φουρνιές» φοιτητών ψάχνουν σπίτι (1ο, 2ο έτος μαζί και όσοι ξενοίκιασαν) η ζήτηση για σπίτι στην περιοχή έχει εκτοξευθεί. Τόσο πολύ που ο ιδιοκτήτης του σπιτιού σκέφτηκε ότι θα ήταν καλή ιδέα να αυξήσει το ενοίκιο κατά 50% (στα 600€) με αποτέλεσμα να με «πετάξει έξω». Έτσι δουλεύει ο «νόμος της αγοράς»! Για αυτό και οι φοιτητές πρέπει να διεκδικήσουμε μέσα από τους συλλόγους μας ανέγερση εστιών και μηνιαίο στεγαστικό επίδομα για όσους σπουδάζουμε μακριά από την πόλη μας. Κώστας Δέμος, πρόεδρος ΦΣ Φυσικού Αθήνας

Ονομάζομαι Μαρία Ρουχά, κατοικώ στην Αρτέμιδα Αττικής και μόλις τελείωσα το Λύκειο. Τώρα που βγήκαν τα αποτελέσματα είμαι πολύ χαρούμενη που κατάφερα και πέρασα σε μια σχολή που μου αρέσει, ειδικά φέτος που λόγω των δυσχερειών και των πρωτόγνωρων καταστάσεων όλοι οι μαθητές δυσκολευτήκαμε και οι αποδόσεις μας στις πανελλαδικές ήταν μειωμένες. Οι γονείς μου επιθυμώντας να μου προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες, μου πρότειναν να επιλέξω μια σχολή εκτός Αθηνών, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε. Αρχικά αποφασίσαμε να κάνουμε αίτηση για να μείνω στις εστίες στο Βόλο, ωστόσο οι θέσεις είναι περιορισμένες -μονάχα 40 για ένα μεγάλο αριθμό φοιτητών- και μόνο για τους πρωτοετείς, ενώ είναι μια χρονοβόρα και πολύπλοκη διαδικασία. Έτσι, αναγκαστήκαμε να βρούμε μόνοι μας μια λύση και να νοικιάσουμε σπίτι πάρα το γεγονός ότι θα είναι δύσκολο για τους γονείς μου να ανταπεξέλθουν. Μάλλον, τελικά η κρατική υποστήριξη δεν είναι παρά ένας μύθος, όλα αφήνονται στην κάθε οικογένεια, ανεξάρτητα αν μπορεί να αντεπεξέλθει ή όχι.

Μαρία Ρουχά, Πρωτοετής φοιτήτρια στο τμήμα Γλωσσικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών στον Βόλο

Πριν 2 χρόνια, μαθαίνω γεμάτη χαρά ότι έχω περάσει επιτέλους στην σχολή που ήθελα, στην Φαρμακευτική Αθηνών. Έχοντας μαζέψει χρήματα για τα πρώτα μου έξοδα και κάνοντας αίτηση για την εστία του ΕΚΠΑ, ξεκίνησα την φοιτητική μου ζωή. Περιμένοντας τα αποτελέσματα, φιλοξενήθηκα σε φίλους και συμφοιτητές, καθώς ήμουν σίγουρη ότι με το μηδενικό εισόδημα των γονιών μου, θα γινόμουν δεκτή στις εστίες. Παρ ’όλα αυτά μόνο 51 από τους περίπου 300 που είχαν κάνει αίτηση, πήραν δωμάτιο, έτσι η φιλοξενία μου σε σπίτια φίλων σε όλο το λεκανοπέδιο Αττικής συνεχίστηκε. Η πανδημία και η ανακαίνιση του Β’ κτιρίου της ΦΕΠΑ (που οδήγησε στη μετακίνηση των οικότροφων στα υπόλοιπα κτίρια), αποτέλεσαν πολύ καλές δικαιολογίες για τις ελάχιστες εισδοχές. Για δεύτερη χρονιά ανάμεσα στους 326 δικαιούχους εστίας, μόνο οι 215 «υπερτυχεροί» κατάφεραν να πάρουν δωμάτιο, δίχως το όνομά μου για ακόμη μια φορά μέσα. Με την στήριξη της οικογένειας και των φίλων μου, φτάνω αισίως στο 3ο έτος, δίχως μόνιμη στέγη στον τόπο σπουδών μου, σε μια σχολή που απαιτεί φυσική παρουσία για την διεξαγωγή των εργαστηρίων. Ευελπιστώ τη 3η χρονιά που θα ξανακάνω αίτηση, να λάβω το πολυπόθητο κλειδί, αλλιώς με βλέπω να κατασκηνώνω έξω από τον ΙΝΕΔΙΒΙΜ! Νίκη Κυριακούλη, 3ετής φοιτήτρια Φαρμακευτικής Αθήνας

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

41

Δύο χρόνια πανδημίας:

Χάθηκε η εμπιστοσύνη στην επιστήμη;

Ό

ποιος διαβάζει… πολύ προσεκτικά τον «Οδηγητή» θα έχει ήδη παρατηρήσει πως ο τίτλος αυτού του κειμένου είναι «δανεισμένος» από την εκδήλωση που θα ανοίξει το πρόγραμμα του φοιτητικού στεκιού στις κεντρικές εκδηλώσεις του 47ου Φεστιβάλ ΚΝΕ- «Οδηγητή» στην Αθήνα. Με στόχο λοιπόν να «βοηθήσουμε» λίγο στην προετοιμασία της, είπαμε να κάνουμε μια σύντομη αναφορά σε ορισμένα ζητήματα που δίνουν κάποιες σύντομες απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: πόσο αντικειμενικές είναι οι αποφάσεις της κυβέρνησης, που στηρίζονται -όπως λένε- στη γνώμη των «ειδικών»; Πώς ξεφύτρωσαν οι διάφοροι «ψεκασμένοι»; Και τελικά, πρέπει να εμπιστευόμαστε την επιστήμη; Για πιο ολοκληρωμένες απαντήσεις σε αυτά αλλά και πολλά ακόμη… Ραντεβού στην εκδήλωση.

Όταν τα επιστημονικά δεδομένα δεν τους βολεύουν... τόσο το χειρότερο για αυτά! Είναι μάλλον εύκολο να σκεφτεί κανείς το πόση... φερεγγυότητα μπορεί να εμπνεύσουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα που προσαρμόζονται στις τουριστικές σεζόν, οι παράδοξες ερμηνείες για το που τελικά «κολλάει» και που όχι, και τόσα άλλα που έχουν γραφτεί και σχολιαστεί, συχνά με χιούμορ, αλλά στην τελική έχουν κοστίσει ακριβά στο λαό και τη νεολαία. Οι φοιτητές εξάλλου το έχουν ζήσει από πρώτο χέρι, με την επίμονη άρνηση κυβέρνησης και διοικήσεων να ανοίξουν τις σχολές, παρά τα συγκεκριμένα μέτρα που πρότειναν οι φοιτητικοί σύλλογοι, στηριγμένοι στα επιστημονικά δεδομένα για την επιδημιολογική επιτήρηση, την προστασία από τη μετάδοση του SARS-CoV-2. Ιδιαίτερα για τους νέους επιστήμονες, τους φοιτητές, αποτελεί ανοιχτή πρόκληση το «χαρτζιλίκι» της κυβέρνησης για ταξίδια και πολιτιστικές δραστηριότητες σε όποιον εμβολιάζεται. Από την «ανεύθυνη νεολαία, που διασπείρει τον ιό με κορονοπάρτι», περνούν σε άλλο επίπεδο την υποτίμηση της νοημοσύνης μας! Απέναντι στους φοιτητές, ακόμη και σε αυτούς που σπουδάζουν σε σχολές υγείας, που έχουν πιθανά οι ίδιοι ή δέχονται ερωτήματα, που ενδιαφέρονται να μάθουν τα νέα επιστημονικά δεδομένα, τα πιο πρόσφατα ερευνητικά αποτελέσματα, η κυβέρνηση έκρινε ότι η κατάλληλη απάντηση είναι τα 150 ευρώ «κίνητρο» για εμβολιασμό! Ακόμη και τώρα που φαίνεται να ανοίγουν οι σχολές, δεν παίρνουν κανένα ουσιαστικό μέτρο ενημέρωσης γύρω από τον εμβολιασμό, περιορισμού της διασποράς (που πραγματοποιείται και μεταξύ εμβολιασμένων), πέρα από το να φορτώνουν τιμωρητικά το κόστος των διαγνωστικών τεστ στους ανεμβολίαστους φοιτητές! Τελικά, το σοβαρό ζήτημα της ανάγκης εμβολιασμού εκφυλίζεται από την ίδια την κυβέρνηση, μετατρέπεται σε αντικείμενο εξαγοράς και συναλλαγής.

Εξάλλου, ο ανορθολογισμός, ο αντιεπιστημονισμός, ο σκοταδισμός, τρέφονται από την ίδια την πολιτική της αστικής τάξης, διδάσκονται με επίσημο τρόπο στα Πανεπιστήμια! Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι δηλώσεις περί μη μετάδοσης του νέου κορονοϊού με τη μεταλαβιά ή οι «ακριβείς» υπολογισμοί ότι είναι πιο ασφαλείς 30 παρά 15 μαθητές ανά τάξη, ανήκουν σε καθηγητές του ΕΚΠΑ. Απαιτούν εμπιστοσύνη στα δεδομένα της επιστήμης, στην αντικειμενική αλήθεια, αυτοί που διδάσκουν επίσημα τον υποκειμενισμό, την ανάγκη αναζήτησης της «αλήθειας του καθενός». Απαιτούν υπευθυνότητα, «κοινωνική και εθνική αλληλεγγύη» -όπως διακήρυττε ο πρωθυπουργός- αυτοί που ανάγουν τα πάντα στην ατομική ευθύνη του καθενός, που καλλιεργούν τον ατομισμό και τον ανταγωνισμό!

Καμία εμπιστοσύνη στο σύστημα που διαστρεβλώνει την επιστήμη! Η επιστημονική γνώση και έρευνα δεν αναπτύσσονται σε κενό αέρος. Υποτάσσονται στους νόμους της σημερινής κοινωνίας, στην ανταγωνιστικότητα, την ανάγκη εξασφάλισης του μέγιστου δυνατού κέρδους. Τελικά, από την αρχή κιόλας της πανδημίας, αποδείχθηκε ότι οι αποφάσεις διαχείρισής της είναι πολιτικές. Πώς αλλιώς εξηγείται ότι το εμβόλιο, που αποτελεί προϊόν της συσσωρευμένης ανθρώπινης γνώσης και ένα από τα ισχυρότερα όπλα απέναντι στην πανδημία, αποτέλεσε πεδίο για αμύθητα κέρδη, για ισχυρούς ανταγωνισμούς και γεωπολιτικά παιχνίδια; Ακόμη και τώρα, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αξιοποιείται από την κυβέρνηση σαν μέσο προώθησης της αντιλαϊκής πολιτικής, εκβιασμού και απειλών σε βάρος των εργαζομένων! Αποδεικνύεται ότι ανίκανη να προστατέψει την υγεία και τη ζωή του λαού δεν είναι η επιστήμη

και τα επιτεύγματά της, αλλά όσοι την υποτάσσουν στο κέρδος, στην πολιτική των κυβερνήσεων, στον καπιταλισμό!

Πιστεύουμε στη δύναμη της επιστήμηςδιεκδικούμε τις σπουδές που μας αξίζουν! Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ έχουμε εμπιστοσύνη στην επιστήμη, ακριβώς γιατί έχουμε εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του εργαζόμενου ανθρώπου, που μπορούν να απελευθερωθούν όταν απαλλαγούν από τη μέγγενη της εκμετάλλευσης. Εμπιστευόμαστε τους επιστήμονες που δεν υπερασπίζονται ούτε υποτάσσονται στο «ρεαλισμό» του σημερινού συστήματος, δεν βάζουν τις γνώσεις τους στο ζύγι του τι συμφέρει και τι όχι την καπιταλιστική οικονομία και εξουσία. Με κάθε τρόπο, ωστόσο, δυναμώνουμε την αμφισβήτηση απέναντι στην κυβέρνηση και το σύστημα που υπηρετεί! Πρωτοστατήσαμε στην οργάνωση της διεκδίκησης των φοιτητικών συλλόγων, για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τις σπουδές μας. Στηρίξαμε και στηρίζουμε τον αγώνα των νοσοκομειακών γιατρών, για θωράκιση του συστήματος υγείας. Αντιπαλέψαμε και αντιπαλεύουμε τον ανορθολογισμό, τον αντιεπιστημονισμό, μέσα και έξω από τα αμφιθέατρά μας. Διεκδικούμε καθολικό δημόσιο και δωρεάν πρόγραμμα εμβολιασμού, με εξαντλητική ενημέρωση του πληθυσμού και ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Υγείας. Από την έναρξη της ακαδημαϊκής χρονιάς, οργανώνουμε πρωτοβουλίες ενημέρωσης στις σχολές μας με αγωνιστές υγειονομικούς, δράσεις των φοιτητών από τις σχολές υγείας. Δίνουμε όλες μας τις δυνάμεις στον αγώνα για ολοκληρωμένη επιστημονική μόρφωση, για το Πανεπιστήμιο που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες, θα στηρίζεται στις δυνατότητες της εποχής μας.

42

80 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΕΑΜ

Ο λαός με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές

παίρνει την κατάσταση στα χέρια του

80

χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τότε που σ΄ ένα σπίτι της Νεάπολης Εξαρχείων στις 27 Σεπτέμβρη 1941 ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), με απόφαση της 7ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ.Αποτέλεσε κορυφαία προσπάθεια του ΚΚΕ για οργάνωση αντιστασιακού αγώνα ενάντια στην τριπλή κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς ναζί, τους Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες. Το ΕΑΜ μαζί με την Εθνική Αλληλεγγύη, τη θρυλική οργάνωση νεολαίας ΕΠΟΝ αλλά και τον λαϊκό στρατό ΕΛΑΣ υπήρξαν οι πιο μαζικές αντιστασιακές οργανώσεις που με αιμοδότη και «ψυχή» τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ έδωσαν τιτάνιες μάχες για να κρατηθεί όρθιος ο λαός. Ιδιαίτερα ο ΕΛΑΣ υπήρξε η πιο σημαντική κατάκτηση του εργατικού-λαϊκού κινήματος στα χρόνια της Κατοχής, αφού αποτέλεσε στρατιωτικό κέντρο με δική

Κάτω η επιστράτευση! Από τον Γενάρη του 1943 η δωσίλογη κυβέρνηση ετοιμαζόταν εντατικά με σκοπό να στείλει χιλιάδες Ελλήνων σε οχυρωματικά έργα στο Ανατολικό μέτωπο προς όφελος των Γερμανών. Το ΕΑΜ σήμανε συναγερμό για τη ματαίωση αυτής της επιστράτευσης διοργανώνοντας κινητοποιήσεις και απεργίες που κορυφώθηκαν με ένα ογκωδέστατο συλλαλητήριο στις 5 Μάρτη. Οι δρόμοι της Αθήνας γέμισαν από 200.000 περίπου άτομα που συμμετείχαν στην κινητοποίηση για την οποία ο αστός δημοσιογράφος Αχιλλέας Κύρου έγραψε:«Η μισή Αθήνα σχεδόν κατέβηκε την ημέρα εκείνη στο δρόμο». Οι διαδηλωτές αφού κατέλαβαν το υπουργείο Εργασίας έκαψαν τους καταλόγους της επιστράτευσης. Από τα πυρά των κατοχίκων αρχών, το λαϊκό κίνημα μέτρησε εκείνη την μέρα 18 νεκρούς και 135 τραυματίες.

του διάρθρωση, λειτουργία και πειθαρχία που υπερέβαινε τους όρους συγκρότησης του αστικού στρατού.Τόσο στις ένοπλες συγκρούσεις, όσο και στις μάχες της επιβίωσης του λαού που δόθηκαν από την ΕΑΜική Αντίσταση έλαμψε ο μαζικός λαϊκός ηρωισμός, αναδείχθηκε πλήθος λαϊκών ηγετών, φάνηκε η αξία της μαζικής οργανωμένης αντίδρασης απέναντι στους εχθρούς τους λαού, ενώ γράφτηκαν ιστορικές σελίδες που εμπνέουν το σημερινό αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση. Όπως όλη η Ελλάδα έτσι και η Αθήνα είναι γεμάτη γωνιές που έχουν να αφηγηθούν και μια ιστορία για την αγωνιστική πορεία εκείνων των χρόνων. Ας δούμε μερικές δεδομένου ότι ο χώρος που έχουμε είναι πάντα ανεπαρκής για να ξεδιπλώσει τέτοιο μεγαλείο.

«Σας νικήσαμε τέρατα»! Οδός Αγραίων 47, Υμηττός. Ένα μικρό σπιτάκι χρησιμοποιούταν από τον ΕΛΑΣ σαν αποθήκη οπλισμού. Στις 28 Απρίλη 1944 το κύκλωσαν Γερμανοί ενισχυμένοι από δυνάμεις των ντόπιων συνεργατών τους.Το σπιτάκι όμως είχε υπερασπιστές τρία νεαρά μέλη της ΕΠΟΝ, μαχητές του ΕΛΑΣ, ηλικίας 17-18 χρονών. Οι Κώστας Φωλτόπουλος, Θάνος Κιοκμενίδης και Δημήτρης Αυγέρης έδωσαν λυσσαλέα μάχη ντροπιάζοντας τα υπεράριθμα εχθρικά στρατεύματα. Έπεσαν και οι τρεις νεκροί με τελευταίο τον Δημήτρη Αυγέρηνα βγαίνει από το σπίτι φωνάζοντας προς τις αντίπαλες κάνες: «Σας νικήσαμε τέρατα!».

Το «σπίτι» της ΕΠΟΝ Στους Αμπελόκηπους που ιδρύθηκε ο ΕΛΑΣ το 1942 ιδρύθηκε και η ΕΠΟΝ το 1943 σε ένα σπίτι στη Δουκίσσης Πλακεντίας 3, με πρωτοβουλία της ΟΚΝΕ. Τα 600.000 μέλη της ρίχτηκαν με πείσμα στον αγώνα κατά των ναζί και των συνεργατών τους, ενώ πάνω από 35.000 μέλη της εντάχθηκαν στον ΕΛΑΣ. Ο αγώνας της ΕΠΟΝ γαλούχησε χιλιάδες νέους με τις αγωνιστικές αξίες ζωής. Ελάχιστος φόρος τιμής είναι να ικανοποιηθεί από το Δήμο της Αθήνας το αίτημα για ανακαίνιση του σπιτιού της ΕΠΟΝ και η λειτουργία του ως μουσείο-μνημείο του ηρωικού αγώνα της.

Το σανατόριο «Σωτηρία» Βορειοανατολικά της Αθήνας χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα το «Σωτηρία», το πρώτο σανατόριο της χώρας προς αντιμετώπιση της φυματίωσης. Την περίοδο της κατοχής οι φυματικοί εργάτες και μέλη του προσωπικού είχαν μετατρέψει το νοσοκομείο σε φρούριο αγώνα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα συνεργαζόμενα με τους Γερμανούς Τάγματα Ασφαλείας πραγματοποίησαν την πρώτη εκκαθαριστική τους επιχείρηση στην Αθήνα στο συγκεκριμένο νοσοκομείο στις 30 Νοέμβρη 1943 συλλαμβάνοντας δεκάδες αναπήρους πολέμου που είχαν ενταχθεί στο ΕΑΜ και εκτελώντας τους τις επόμενες μέρες. Λίγο καιρό πριν, στις 7 Απρίλη,ο ΕΛΑΣ Αθήνας με απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και μια καλοσχεδιασμένη επιχείρηση απελευθέρωσε από εκεί 56 κομμουνιστές, παλιούς κρατούμενους της Ακροναυπλίας, πολλοί εκ των οποίων ήταν σημαντικά στελέχη του Κόμματος που χρειαζόταν να συμβάλλουν σε διάφορα μέτωπα σε όλη την Ελλάδα.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

43

Από την Καλλιθέα στην Καισαριανή… Στα θεμέλια ενός σπιτιού στην οδό Σκρα 31 στην Καλλιθέα δούλευε μέρα-νύχτα η θρυλική «Βικτώρια», η τυπογραφική μηχανή του παράνομου τυπογραφείου της ΚΕ του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Χιλιάδες σελίδες, φυλλάδια, προκηρύξεις, εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένων και φύλλων του Ριζοσπάστη τυπώθηκαν χειροκίνητα σε εκείνη την κατακόμβη παίζοντας σημαντικό ρόλο στον αγώνα του λαού της Αθήνας. Λίγο βορειότερα της οδού Σκρα στην οδό Θησέως, βρίσκεται το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Την περίοδο της Κατοχής αξιοποιήθηκε από τον ΕΛΑΣ σαν νοσοκομείο. Ο λαός της Καλλιθέας επάνδρωσε το αυτοσχέδιο νοσοκομείο με προσωπικό κι όλα τα απαραίτητα υλικά μέσα. Στις 28 Αυγούστου 1944 στήθηκε μπλόκο από τη λεωφόρο Συγγρού μέχρι τις γραμμές του ηλεκτρικού και από τη γέφυρα του Κουκακίου μέχρι τη παραλία. Ο αιματηρός απολογισμός ήταν 22 νεκροί στη συμβολή Δοϊράνης και Μαντζαγριωτάκη, όπου έχει εγερθεί σεμνό μνημείο για να θυμίζει τη θυσία τους. Η εμβληματική όμως συνοικία αυτής της περιόδου ποτισμένη από το αίμα των θυσιών του λαού της, φτωχοί πρόσφυγες στην πλειοψηφία τους, είναι η Καισαριανή. Από την Κατοχή μέχρι την ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη του 1944 πλήθος γεγονότων και μαχών έλαβαν χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αθήνας, με τη μνήμη να μένει ζωντανή ακόμα και σήμερα από τις τρύπες που δημιούργησαν τα πολυβόλα στους τοίχους των σπιτιών. Στο άλσος μεταξύ Ζωγράφου και Καισαριανής μια μικρή πλάκα υπενθυμίζει τη μικρή σύσκεψη που με τη συμμετοχή του Άρη Βελουχιώτη τον Μάη του 1941 τέθηκε το ζήτημα της συνέχισης του ένοπλου αγώνα. Τα επόμενα χρόνια η Καισαριανή τροφοδότησε με εκατοντάδες

…μέχρι την Κοκκινιά

ανθρώπους, νέους, γυναίκες και άνδρες την ΕΑΜική Αντίσταση. Σε καθένα από τα πολλά μπλόκα που γνώρισε γράφτηκε και από μία ηρωική σελίδα. Το απόγευμα της 15ης Ιούνη 1.300 πάνοπλοι Γερμανοί και συνεργάτες αιφνιδίασαν την Καισαριανή με σκοπό να την καταλάβουν. Το 2ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ που αριθμούσε περί τους 200 μαχητές έδωσε σκληρή μάχη αποτρέποντας το μπλόκο, χάνοντας όμως 10 άξιους μαχητές που εγκλωβίστηκαν κοντά στη Μονή Καισαριανής. Ανάμεσα τους και ο Στεφανής Τσάφος, στέλεχος του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ, που βαριά τραυματισμένος βρήκε βάρβαρο θάνατο στα χέρια των γερμανοτσολιάδων.

Το Περιστέρι στις επάλξεις

Καθώς το 1944 ο αγώνας του ΕΛΑΣ φουντώνει, οι συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά βρίσκονται στο επίκεντρο σημαντικών μαχών, καθώς βρίσκονταν στο στόχαστρο των ναζί. Η Κοκκινιά χτυπήθηκε από ισχυρές Γερμανικές δυνάμειςμε τη συνδρομή ταγματασφαλιτών και χωροφυλάκων στις 6-8 Μάρτη του 1944. Ο λαός της περιοχής πολεμώντας μαζί με τον ΕΛΑΣ απέκρουσαν την επίθεση. Τα πυρομαχικά όμως εξαντλήθηκαν, οι Γερμανοί επέστρεψαν και συνέλαβαν πάνω από 1.500 άτομα, πολλοί εκ των οποίων εκτελέστηκαν. Η μανία του κατακτητή επέστρεψε στην Κοκκινιά στις 17 Αυγούστου σε ένα ακόμα μαρτυρικό μπλόκο με δεκάδες θύματα.

Εορτασμοί για τα 4 χρόνια του ΕΑΜ

Με τις εργατογειτονιές του Περιστερίου ο Ριζοσπάστης ασχολούταν συχνά την περίοδο του Μεσοπολέμου μέσα από ρεπορτάζ που αναδείκνυαν τις άθλιες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των κατοίκων. Οι αγωνιστικές παραδόσεις του περιστεριώτικου λαού, αλλά και των γύρω περιοχών κάρπισαν και μέσα στην Αντίσταση επανδρώνοντας μαζικά τις ΕΑΜικές οργανώσεις. Ξεχωριστή στιγμή σε αυτή την αγωνιστική πορεία ήταν η επιτυχημένη απεργία στο λιγνιτωρυχείο του της Ανθούπολης που απασχολούσε την περίοδο της Κατοχής περί τους 800 εργάτες. Οι ανθρακωρύχοι ήδη από τις αρχές του 1942 οργανώθηκαν για τη βελτίωση του συσσιτίου τους, για παροχές στις οικογένειες τους, για την αύξηση του μισθού τους. Μέσω απεργιών έκαναν προσπάθεια να εμποδίσουν τα οφέλη που προσπόριζε ο κατακτητής από την εκμετάλλευση του λιγνίτη. Μέσα από όλη αυτή τη δραστηριότητα το 1944 το λιγνιτωρυχείο έφτασε να έχει περί τα 70 μέλη του ΚΚΕ, ενώ η πλειονότητα των εργατών συσπειρωνόταν στο ΕΑΜ. Το ορυχείο απέκτησε και λόχο του ΕΛΑΣ. Στο Μπουρνάζι μια μικρή πλακέτα της ΠΕΑΕ-ΔΣΕ μας θυμίζει την Άννα Παρλιάρου, που τόσο περιφρόνησε τα φριχτά βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε για να καταδώσει συντρόφους της. Το Μάη του 1944 η 16χρονη τότε Άννα, στέλεχος της ΕΠΟΝ και μετέπειτα του ΚΚΕ,συνελήφθη καθώς πήγαινε σε παράνομη σύσκεψη. Τον Ιούλη του 1944 οι χωροφύλακες την έσυραν από το Γουδή με το ένα στήθος κομμένο, στο Λόφο Αξιωματικών όπου είχαν στήσει μπλόκο οι ναζί και οι συνεργάτες τους για να τους υποδείξει αντιστασιακούς. Η Άννα αρνήθηκε περήφανα δίνοντας μάλιστα κουράγιο στους συγκεντρωμένους. Το Δεκέμβρη του 1944 θα συρθεί σε δικαστήριο όπου ακόμα μια φορά τίμησε τον τίτλο της ΕΠΟΝίτισσας και του μέλους του ΚΚΕ με τα παρακάτω λόγια «Ανήκω, κύριοι ένορκοι, στην παράταξη εκείνη που όσοι βρίσκονται στις γραμμές της, μόνο την αλήθεια ξέρουν να λένε. Είμαι ΕΠΟΝίτισσα από την άνοιξη του 1943 και το θεωρώ ντροπή γιατί δεν μπήκα νωρίτερα. Δουλεύοντας σε ΕΠΟΝίτικη δουλειά στο Περιστέρι, δεν άργησα να γίνω μέλος του τιμημένου ΚΚΕ. Έδωσα ό,τι μπορούσα για τη Λευτεριά της Πατρίδας μου. Και αυτό είναι το «έγκλημά» μου.»

44

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

«Ντριμπλάροντας» τα εκατομμύρια...

«Σ

το σχολείο μας έμαθαν ότι η οικογένεια είναι το πιο σημαντικό πράγμα για έναν άνθρωπο. Η Ρόμα είναι η οικογένεια μου. Άκουσες ποτέ κανέναν να αφήνει τους φτωχούς γονείς του για να ζήσει με πλούσιους ξένους;». Φραντσέσκο Τότι όταν ρωτήθηκε γιατί δεν πήγε στην Ρεάλ Μαδρίτης το 2006. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι σε εξέλιξη η transfer deadline day, η τελευταία ημέρα των καλοκαιρινών μεταγραφών στο ποδόσφαιρο, όπου οι ομάδες «παίζουν τα τελευταία τους χαρτιά» για την ενίσχυση του ρόστερ τους και πολλές ανατροπές, αλλαγές εισιτηρίων και θρίλερ εξελίσσονται. Αυτό που είναι σίγουρο όμως, πέραν του τι ενδέχεται να συμβεί αυτή

Χορεύοντας με τα εκατομμύρια Μεγάλες μεταγραφές και αλλαγές ομάδων πάντα γίνονταν στο ποδόσφαιρο και πολλές φορές συνοδεύονταν με έντονες αντιδράσεις, σκάνδαλα και έξωθεν παρεμβάσεις που δεν είχαν σχέση με το αμιγές αθλητικό κομμάτι. Όσο όμως βαθαίνει η εμπλοκή μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων με το ποδόσφαιρο, ο ίδιος ο χαρακτήρας του αθλήματος αρχίζει να μεταβάλλεται. Για παράδειγμα, η μετακίνηση του Μέσι από την Βαρκελώνη στο Παρίσι, δεν αποτελεί ποδοσφαιρική επιλογή. Φέτος ο Μέσι εμφανιζόταν διατεθειμένος για ανανέωση με τη Μπαρτσελόνα, αλλά τελικά ανακοινώθηκε η λήξη της συνεργασίας τους. Ο λόγος είναι η τραγική οικονομική κατάσταση της Μπαρτσελόνα, που το χρέος της υπολογίζεται σε πάνω από 1,5 δισ. δολάρια. Οι ετήσιες απολαβές του Μέσι ανέρχονταν σε 84 εκατ. δολάρια. Ακόμα όμως κι αν ο Αργεντινός σταρ δεχόταν να παραμείνει αμισθί στον καταλανικό σύλλογο, αυτό θα ήταν αδύνατο, σύμφωνα με τους οικονομικούς

τη μέρα, είναι ότι το φετινό καλοκαίρι στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο έχουν συντελεστεί τεράστιες αλλαγές. Ο Λιονέλ Μέσι μετά από 20 χρόνια άφησε τη Μπαρτσελόνα για να γίνει παίκτης της Παρί Σεν Ζερμέν και ο Κριστιάνο Ρονάλντο επέστρεψε -εν τέλει- στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Για να γίνουν πραγματικότητα όμως αυτές οι αλλαγές προηγήθηκε ένας χορός εκατομμυρίων... Σε προηγούμενο φύλλο του «Οδηγητή» γράφαμε για το εγχείρημα της European Super League, που προσπάθησαν να επιβάλλουν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο 12 κορυφαίοι σύλλογοι, σε κόντρα με την UEFA, το οποίο όμως τελικά δεν ευοδώθηκε. Το εγχείρημα δεν προχώρησε, προς το παρόν, η λογική του όμως;

περιορισμούς που επιβάλλει η ισπανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία σε συλλόγους με χρέη. Έχοντας λοιπόν ως δεδομένη την αποχώρηση του Μέσι από την Μπαρτσελόνα, οι ομάδες στις οποίες θα μπορούσε να συνεχίσει την καριέρα του ήταν μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το τριετές συμβόλαιο με ετήσιες αποδοχές 35 εκατ. ευρώ. μπορούσε να του προσφέρει η Παρί Σεν Ζερμέν που την έχει αγοράσει από το 2011 η κυβέρνηση του Κατάρ και για την ενίσχυσή της έχει ξοδέψει περισσότερα χρήματα από κάθε άλλη διοίκηση ποδοσφαιρικής ομάδας στον κόσμο. Υπενθυμίζεται ότι στην κόντρα UEFA - European Super League, η Παρί είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της πρώτης, παρουσιαζόμενη μάλιστα ως... θεματοφύλακας των αξιών του ποδοσφαίρου και του υγιούς συναγωνισμού, απέναντι στην κλειστή λίγκα των λίγων. Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο. Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί το ποδόσφαιρο των μονοπωλίων, ο Μέσι ήταν ουσιαστικά «αναγκασμένος» να μετακομίσει στο Παρίσι, και να γίνει συμπαίκτης πλέον με τον πρώην αρχηγό της Ρεάλ Μαδρίτης, Σέρχιο Ράμος,

Από πρόσφατο παιχνίδι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

ο οποίος ακολούθησε παρόμοιο δρομολόγιο. Μπροστά στον χορό των εκατομμυρίων, τα σκληρά τάκλιν, οι μεγάλες κόντρες στα ντέρμπι και οι ποδοσφαιρικές αντιπαλότητες ξεχνιούνται... Πώς να νιώθουν άραγε τα μικρά παιδιά βλέποντας τα ποδοσφαιρικά τους είδωλα να συμπεριφέρονται ως περιφερόμενοι διασκεδαστές χορηγών και επιχειρηματιών και οπαδών-πελατών;

Αλλαγή «στον αέρα» «Αντίπαλο δέος» της καταριανής Παρί Σεν Ζερμέν είναι η Μάντσεστερ Σίτι, που από το 2008 ανήκει σε επιχειρηματικό κολοσσό που συνδέεται με το κράτος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και έκτοτε έχει ξοδέψει αστρονομικά ποσά για μεταγραφές. Φέτος το καλοκαίρι, αφού δαπάνησε 100 εκατ. λίρες για τον νεαρό Άγγλο, Τζακ Γκρίλις, την πιο ακριβή μεταγραφή στο αγγλικό ποδόσφαιρο, έφτασε στο παρά ένα να «πυροδοτήσει» μια ακόμα βόμβα. Την επιστροφή του Κριστιάνο Ρονάλντο στο Μάντσεστερ, αλλά στην μπλε πλευρά του. Τα δημοσιεύματα μιλούσαν για οριστική συμφωνία των δύο πλευρών και για όσο αυτό ίσχυε, ο ποδοσφαιρικός πλανήτης βρισκόταν σε σοκ. Ο Κριστιάνο τελικά κατέληξε πίσω στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, κάτω από άγνωστες συνθήκες, με πολλούς να μιλούν για παρέμβαση του πνευματικού του πατέρα, Σερ Άλεξ Φέργκιουσον, ο οποίος επιστρατεύτηκε για να τον πείσει να μην προβεί σε «προδοσία». Το θέμα δεν είναι για ποιούς λόγους ο Ρονάλντο τελικά γύρισε στη Γιουνάιτεντ, αλλά το γεγονός ότι για κάποιες ώρες ο Πορτογάλος δεν είχε κανένα πρόβλημα να δεχθεί τα εκατομμύρια της Σίτι και να σκορπίσει θλίψη και οργή στους φίλους της Γιουνάιτεντ.

Οδηγητής



Σεπτέμβριος 2021

45

Το ποδόσφαιρό τους και το ποδόσφαιρό μας Ο Μέσι και ο Ρονάλντο είναι οι καλύτεροι ποδοσφαιριστές της τελευταίας δεκαετίας και αναμφισβήτητα δύο από τους καλύτερους όλων των εποχών. Το γεγονός ότι στα 34 και τα 37 τους χρόνια αντίστοιχα, συνεχίζουν να παίζουν ποδόσφαιρο δείχνει την αγάπη τους για το άθλημα και όλοι οι φίλαθλοι είμαστε τυχεροί που μπορούμε να τους απολαμβάνουμε, έστω και από την τηλεόραση. Αυτό όμως που προκαλεί πλέον αηδία, περισσότερο από ποτέ, είναι το ποδόσφαιρο των καπιταλιστών. Αυτών που δεν λογαριάζουν μπροστά στα υπέρογκα κέρδη τους, τις αξίες του αθλήματος, την αγάπη και το πάθος των ίδιων των ποδοσφαιριστών, των εκατομμυρίων μικρών παιδιών όπου γης που φορούν την φανέλα της αγαπημένης τους ομάδας, με το όνομα του αγαπημένου τους παίκτη στην πλάτη και κλοτσώντας, πολλές φορές, μια αυτοσχέδια μπάλα, ονειρεύονται μια μέρα να μοιάσουν στο είδωλό τους. Στο ποδόσφαιρο των καπιταλιστών όμως η ομάδα είναι εταιρεία, ο παίκτης διασκεδαστής και χρυσωρυχείο των χορηγών και των μάνατζερ και ο φίλαθλος πελάτης. Το πάθος και η αγνή αγάπη του μικρού παιδιού όμως που έχει όνειρο να παίξει μπάλα και να ακολουθεί την αγαπημένη του ομάδα δεν εξαγοράζεται, δεν πουλιέται, ούτε για όλα τα εκατομμύρια του κόσμου. Αντίστοιχα όμως το ταλέντο ενός παίκτη «βγαίνει οφσάιντ» όταν

Ο Μέσι κατά την υπογραφή του συμβολαίου του στην Παρί με τον Νασέρ αλ Κελαϊφί, ιδιοκτήτη της ομάδας και μέλος της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ

δεν συνδυάζεται με το ήθος και τον χαρακτήρα του, τα πρότυπα που καλλιεργεί μέσα από την ιδιότητα και την προβολή του. «Το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα ακόμη άθλημα, αλλά ένα όπλο της επανάστασης», έλεγε ο μεγάλος επαναστάτης Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και μέσα από αυτό, τις πραγματικές αξίες του, όπως η φιλία, η συναδέλφωση, η ομαδικότητα, η χαρά του παιχνιδιού,

μπορούν να διαμορφωθούν προσωπικότητες τελείως διαφορετικές από αυτές που προσπαθεί να επιβάλλει το ποδόσφαιρο της αγοράς. Γι’ αυτό η πάλη για ποδόσφαιρο και αθλητισμό απαλλαγμένα από επιχειρηματικά συμφέροντα, αλλά ανοιχτό και προσβάσιμο για όλους, σε συνδυασμό με την πάλη για μια άλλη κοινωνία έχει τεράστια αξία.

Η πρώτη γενναία «στήριξη» της κυβέρνησης στον Αθλητισμό!

Μ

ε μια επιστολή του υφυπουργού Αθλητισμού Λ. Αυγενάκη, που κοινοποιείται αυτό το διάστημα σε όλους τους δήμους της χώρας, ουσιαστικά καταργείται το πρόγραμμα «Άθληση για Όλους», αφού ανακοίνωσε τη διακοπή της χρηματοδότησης από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ). Οι αντιδράσεις του αθλητικού κόσμου, των γυμναστών και των φορέων τους είναι μεγάλες, ζητούν την άμεση επαναφορά και αναβάθμιση του προγράμματος. Αυτή η «γενναία» απόφαση ήρθε λίγες μόνο μέρες μετά από τα όσα ακούσαμε από Έλληνες Αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες, για τις τρομερές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια τους να προπονηθούν. Από τους αθλητές που δεν είχαν χρήματα να πάνε στον ορθοπεδικό, μέχρι το ότι σε περιόδους προετοιμασίας για μεγάλες διοργανώσεις έτρωγαν στα σουβλατζίδικα της πόλης, αφού δεν υπήρχε ούτε σταγόνα χρηματοδότησης! Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που υπάρχει σχεδόν 40 χρόνια, διαχρονικά δέχθηκε μεγάλες περικοπές από όλες τις κυβερνήσεις με αποτέλεσμα να λειτουργεί στη λογική της ανταποδοτικότητας δηλαδή να πληρώνουν οι συμμετέχοντες τα χρήματα από την τσέπη τους, με ελάχιστα χρήματα να δίνονται από την ΓΓΑ και κάποια από τους ίδιους πόρους των δήμων (δηλαδή πάλι από την τσέπη των λαϊκών στρωμάτων).

Παρόλα τα προβλήματα και τις δυσκολίες, ικανοποιούσε μια ανάγκη σε οικογένειες και σε κοινωνικά και οικονομικά ευπαθείς ομάδες, που δεν είχαν την δυνατότητα να πληρώνουν στον ιδιωτικό τομέα, λειτουργούσε ευεργετικά για την ψυχοκινητική ισορροπία του ατόμου και προστάτευε από χρόνιες σωματικές, νοητικές και ψυχικές ασθένειες. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στην Αττική συμμετείχαν στο πρόγραμμα πάνω από 2.500 άνθρωποι. Οι δραστηριότητες αυτές απασχολούσαν χιλιάδες άνεργους γυμναστές, με τις σχέσεις εργασίας χρόνο με το χρόνο να επιδεινώνονται, με αποκορύφωμα την επαίσχυντη «πληρωμή με το αντίτιμο», «με το κεφάλι» δηλαδή των συμμετεχόντων, που καθιερώθηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με ό,τι σήμαινε αυτό για τον μισθό των εργαζομένων. Η ολική αποχώρηση της ΓΓΑ από το πρόγραμμα «Άθληση για Όλους» έρχεται σε μια στιγμή που η οικονομική κατάσταση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού είναι τραγική, ύστερα από δέκα χρόνια κρίσης και δύο χρόνια πανδημίας. Σηματοδοτεί όχι μόνο τον μηδενισμό της κρατικής χρηματοδότησης στους δήμους, αλλά και τη συνολική ανατροπή των εργασιακών σχέσεων στον χώρο των γυμναστών, σε συνδυασμό με την

πιστοποίηση των απόφοιτων των ΙΕΚ και των κολεγίων, που ήδη πέρασε η κυβέρνηση της ΝΔ. Αυτή είναι η τραγική εικόνα στο χώρο του Αθλητισμού. Εκατομμύρια «χορεύουν» σε μετεγγραφές, τηλεοπτικά δικαιώματα και στοιχηματικές εταιρείες, καταξιωμένοι αθλητές αναγκασμένοι να «υιοθετηθούν» από έναν χορηγό αν θέλουν να συνεχίσουν το άθλημα που αγαπούν και για τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού και της νεολαίας να μην μπορεί να εξασφαλιστεί ούτε στο ελάχιστο η σωματική άσκηση και ενασχόληση με ένα άθλημα.

46

Ούτε σκέψη για εισιτήριο εισόδου

στον Όλυμπο!

Π

ρόσφατα δημοσιεύθηκε έγγραφο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τίτλο «Θέσπιση εισιτηρίου εισόδου στην περιοχή του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου με κωδικό GR1250001 και ονομασία Όρος Όλυμπος». Η πρακτική της επιβολής εισόδου σε εθνικούς δρυμούς και ορεινούς όγκους είναι κάτι που επικρατεί τις τελευταίες δεκαετίες στο εξωτερικό. Ήδη κάτι ανάλογο ισχύει εδώ και πολλά χρόνια στο Φαράγγι της Σαμαριάς, ενώ η ιδέα της επέκτασης ενός τέτοιου μέτρου και αλλού ακουγόταν για καιρό στην ορειβατική κοινότητα με όλες τις κυβερνήσεις.

Η λογική πίσω από αυτό είναι αυτή της ανταποδοτικότητας, ότι, δηλαδή, οι εθνικοί δρυμοί και άλλα τοπία φυσικής ομορφιάς, αλλά και οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται εκεί, πρέπει να εμπορευματοποιούνται, να υπάρχει αντίτιμο που θα πληρώνουν όσοι τα επισκέπτονται. Αυτός είναι, λένε, ο μόνος τρόπος για να συντηρούνται και να μην αφήνονται στη μοίρα τους και στο έλεος φυσικών καταστροφών. Ο πλούτος της χλωρίδας και της πανίδας, η ιδιαιτερότητα της μορφολογίας του εδάφους και η ιστορικότητα του ορεινού όγκου του Ολύμπου, τον καθιστούν τον δημοφιλέστερο προορισμό για δραστηριότητες στη φύση όπως πεζοπορίες, ορειβασίες, αναρριχήσεις. Τα στοιχεία μέτρησης της τουριστικής και ορειβατικής δραστηριότητας για το φετινό καλοκαίρι είναι ιδιαίτερα αυξημένα. Είναι ενδεικτικό ότι ο αριθμός των επισκεπτών που καταγράφεται

για το 2020 και το 2021 δείχνει ότι ο αριθμός αυτός όχι μόνο έχει επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα με πάνω από 250.000 επισκέπτες ετησίως, αλλά συνεχίζεται η αύξηση του, παρόλο που μέσα στην τελευταία 10ετία έχει ήδη παρουσιάσει αύξηση τουλάχιστον 200%. Αν κάνουμε τη σύγκριση με το Φαράγγι της Σαμαριάς, στο οποίο ήδη υπάρχει εισιτήριο, με 159.000 περίπου επισκέπτες το 2019 (για το ΄20 και ΄21 τα νούμερα είναι αρκετά μειωμένα λόγω πανδημίας και δυσκολίας στην πρόσβαση) καταλαβαίνουμε τα οικονομικά κίνητρα που προκύπτουν. Σε αυτό ας αθροίσουμε και το γεγονός ότι σε αντίθεση με το Φαράγγι της Σαμαριάς, αλλά και άλλους προορισμούς, οι επισκέπτες στον Όλυμπο μένουν στο χώρο του βουνού για παραπάνω από 1 μέρα, άρα θα πληρώνουν περισσότερα χρήματα. Η σημασία προστασίας του φυσικού πλούτου του Ολύ-

Κορυφή Μύτικας 2917(μ) - Χειμερινή ανάβαση προς τιμήν των 100 χρόνων ζωής και δράσης του ΚΚΕ

μπου αναδεικνύεται και τους τελευταίους 18 μήνες της πανδημίας. Το βουνό έχει αποτελέσει διέξοδο για τη νεολαία σε μια περίοδο κατά την οποία πλήθος παραγόντων επιδρούν αρνητικά στην ψυχική της υγεία (εξαντλητικά ωράρια, τηλεργασία, εγκλεισμός κ.ά.). Ένας βασικός λόγος επιλογής του σαν προορισμό είναι ότι δεν απαιτείται μετακίνηση με καράβι. Επίσης η διαμονή αλλά και η δραστηριότητα πραγματοποιούνται σχεδόν εξολοκλήρου στη φύση, με αποστάσεις και αποφυγή συνωστισμού, καθώς ακόμα και για τον ύπνο μπορεί κανείς να επιλέξει το αντίσκηνο. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι τα σχέδια για επιβολή εισιτηρίου εισόδου στον Όλυμπο, η κυνική λογική των αστικών δυνάμεων πως «αν θες να υπάρχει δάσος και βουνό που δεν θα καταστρέφεται, θα πρέπει να αναπτυχθεί η εμπορευματοποίηση τους», πρέπει να βρουν απέναντι όλη τη νεολαία. Η ακύρωσή τους να αποτελέσει αίτημα και στόχο για κάθε ορειβατικό/φυσιολατρικό σύλλογο. Η προστασία του φυσικού πλούτου, η ανάδειξη της ιστορίας του, η ελεύθερη πρόσβαση σε αυτόν, η αποτροπή σχεδίων εμπορευματοποίησής του αποτελούν διαχρονικά αιτήματα για τους κομμουνιστές που οργανώνουν την πάλη με μαζικούς όρους μέσα από συλλόγους και φορείς του κινήματος. Με πλήθος δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών όπως στα Άγραφα, στην Πάρνηθα, στην Εύβοια, στον Ελικώνα και αλλού θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή για την προστασία του φυσικού πλούτου μας.

Ο επιβλητικός θρόνος του Δία

Οδηγητής

Μορφολογία και βιοποικιλότητα του Ολύμπου Ο Όλυμπος, με την κορυφή του Μύτικα στα 2917 μ, είναι το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας και το 2ο ψηλότερο των Βαλκανίων, μετά τη Ρίλα της Βουλγαρίας, με μόλις 8μ. διαφορά από την ψηλότερη κορυφή της, Μουσαλά. Σχηματίστηκε πριν από 180 εκατ. χρόνια και στην τελική μορφή του που γνωρίζουμε σήμερα περιλαμβάνει 52 κορυφές, από 760μ. (Παλαιόκαστρο) έως 2917μ. (Μύτικας).

Υπαίθριες Δραστηριότητες στο «Βουνό των Θεών» Ο Όλυμπος, αν και ήδη διεθνώς γνωστός μέσα από την Αρχαία Ελληνική Μυθολογία που τον ήθελε για κατοικία των Θεών, αποτελεί έως σήμερα προορισμό για επισκέπτες από δεκάδες διαφορετικές χώρες που έρχονται για να απολαύσουν τον φυσικό του πλούτο. Οι εναλλαγές του φυσικού του ανάγλύφου σε συνδυασμό με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στο βουνό ευνοούν σχεδόν κάθε υπαίθρια ή ορεινή δραστηριότητα. Μπορεί κανείς να απολαύσει από ήπιες πεζοπορικές περιηγήσεις, cannyoning, trailrunning, έως απαιτητικές ορειβασίες, αλπικό σκι και αλπική αναρρίχηση. Έτσι μεγάλο κομμάτι των επισκεπτών του είναι αρχάριοι, έμπειροι ή επίδοξοι ορειβάτες. Ακόμα και σήμερα, 108 χρόνια μετά την πρώτη επιτυχημένη ανάβαση στο Μύτικα το καλοκαίρι του 1913, των Αλπινιστών Frederic Boissonnas και Daniel Baud- Bovy με οδηγό τους τον Έλληνα ορειβάτη Χρήστο Κάκαλο, το βουνό τριγυρνά στις σκέψεις και τα όνειρα πολλών έμπειρων ορειβατών και μπαίνει σαν στόχος για πολλούς νεότερους.

Σεπτέμβριος 2021

47

46 εξ αυτών, εκτός του Μύτικα, είναι άνω των 2000μ. και άλλες 47 άνω των 1000μ., ενώ η βάση του καταλαμβάνει έκταση πάνω από 300 τετραγωνικά χλμ. στα σύνορα των νομών Λάρισας και Πιερίας. Τα γεωμορφολογικά του χαρακτηριστικά, εκτός από το πλήθος κορυφών, συμπληρώνονται από εκτεταμένες ράχες-κορυφογραμμές, βαθιές χαράδρες, αμφιθεατρικές κοιλότητες, κάθετα τοιχώματα, απότομες πλαγιές και μεγάλα αλπικά λιβάδια-οροπέδια. Αξίζει ξεχωριστή αναφορά στον ποταμό Ενιπέα, με πηγές του στη θέση Πριόνια και εκβολές στο Αιγαίο. Φιλοξενεί πάνω από 1700 είδη φυτών με 25 από αυτά να φυτρώνουν μόνο εκεί και πουθενά αλλού. Στις εκτάσεις του ζουν 32 είδη θηλαστικών, 104 είδη πτηνών από τα οποία 18 απειλούνται με εξαφάνιση, 5 είδη αμφίβιων και 14 ερπετών. Αυτός ο πλούτος χλωρίδας και πανίδας που ευνοείται από τις εναλλαγές του ανάγλυφου στάθηκαν η αιτία να αναγνωριστεί ως ο πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας ήδη από το 1938 Αποτελεί έναν από τους 10 ομορφότερους Εθνικούς Δρυμούς της Ευρώπης και έχει ενταχθεί από την Unesco το 1981 στο πρόγραμμα «Man and the biosphere» όπου χαρακτηρίζεται ως «Διατηρητέο οικοσύστημα της παγκόσμιας βιόσφαιρας» ενώ έχει συμπεριληφθεί και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις «Σημαντικές για την ορνιθοπανίδα περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας». Μεταξύ άλλων, το 1987 η ανακάλυψη διάσπαρτων μνημείων της περιοχής του πρόσθεσε και την ανακήρυξη σε «Αρχαιολογικό και Ιστορικό Τόπο».

Διαδρομές προς το Οροπέδιο των Μουσσών Οι πιο κλασσικές διαδρομές ανάβασης που μπορεί κανείς να ακολουθήσει, με στόχο το οροπέδιο των Μουσών, είναι: • Από Πριόνια μέσω καταφυγίου Σ. Αγαπητός. Βατή διαδρομή, ενδείκνυται για πρώτη ανάβαση στο βουνό.

• Από Πριόνια μέσω Γομαρόσταλου. Γρήγορη διαδρομή η οποία όμως γίνεται σε πολύ δύσκολο βράχινο πεδίο.

• Από Γκορτσιά μέσω καταφυγίου Πετρόστρουγκας. Ίσως η πιο ο ωραία ανάβαση στο οροπέδιο των Μουσσών για χειμερινή ορειβασία • Από Κόψη Ναούμ. Είναι η αναρριχητική προσέγγιση του οροπεδίου καθώς χρειάζεται συγκεκριμένη εμπειρία και αναρριχητικό εξοπλισμό.

Οι πρώτες Αναρριχήσεις στο βουνό

Αν και για την Ελλάδα εκείνης της εποχής η πρώτη ανάβαση των τριών (Boissonnas, BaudBovy, Κάκαλος) στο Μύτικα μέσω Κακόσκαλας ισοδυναμεί με αναρρίχηση, η πρώτη επίσημη αναρριχητική διαδρομή στον Μύτικα ανοίχτηκε από τον Κ.Νάτση 17 ολόκληρα χρόνια μετά. Από τότε και μέχρι το 1934 ό,τι αναρριχητική διαδρομή ανοίχτηκε ήταν χαμηλής δυσκολίας, έως τη στιγμή που ένα ζεύγος Ιταλών, οι Emilio Comici και Anna Escher ανοίγουν τις πρώτες διαδρομές υψηλής δυσκολίας (για την εποχή) στις ορθοπλαγιές του Μύτικα και του Στεφανιού. Πιο διάσημη από αυτές η ομώνυμη «Comici-Escher» (IV-, 200μ), που μαζί με τις διαδρομές «Αχλάδι» (IV+, 170μ) και «Μάτι» (V+, 135μ) ίσως αποτελούν τις πιο συχνές επιλογές μιας σχοινοσυντροφιάς κατά την πρώτη επίσκεψη τους στο βουνό.

Χρήσιμες πληροφορίες για επίδοξους πεζοπόρους Τα 8 καταφύγια που λειτουργούν σήμερα μαζί με τα 6 συμπληρωματικά καταφύγια ανάγκης εξυπηρετούν τις ανάγκες κάθε επισκέπτη. Σταθερά συναντάς σε αυτά και συμμετέχοντες σε σχολές ορειβασίας και αναρρίχησης, συλλόγων της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας και Αναρρίχησης ή άλλων φορέων. Οι τεχνικές απαιτήσεις του Όλυμπου, αποτελούν το καλύτερο πεδίο για σχολές ορειβασίας, αναρρίχησης και απόκτησης βασικών γνώσεων για την συμπεριφορά και την κίνηση στο βουνό. Αν και τον χωρίζουν αρκετές χιλιάδες μέτρα υψομετρικής διαφοράς από τα ψηλότερα βουνά του πλανήτη (ενδεικτικά η ψηλότερη κορυφή Everest είναι σε υψό-



μετρο 8849 μ.), οι τεχνικές δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει κανείς, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, δεν είναι αμελητέες. Έχει αποτελέσει στο παρελθόν πεδίο για σοβαρά και θανατηφόρα ατυχήματα και κάθε υποτίμηση των δυσκολιών μπορεί να αποβεί μοιραία. Γι αυτό σε κάθε πιθανή επίσκεψη στο βουνό θα πρέπει: • Να μην την ξεκινήσετε σε καμία περίπτωση χωρίς παρέα και για ψυχαγωγικούς λόγους, αλλά κυρίως για ασφάλεια.

• Εκτιμήστε σωστά τις δυνατότητες της ομάδας και μην τις ξεπεράσετε, ώστε να επιλέξετε τη διαδρομή που ανταποκρίνεται σε αυτές και σας ταιριάζει.

• Προετοιμάστε σωστά το σώμα σας, τον εξοπλισμό σας, τη διαμονή σας, το δρομολόγιο σας, ενημερωθείτε για την πρόγνωση του καιρού.

• Ενημερώστε κάποιον φίλο ή συγγενή που δε θα ακολουθήσει για τη μέρα αναχώρησης και επιστροφής και για το πρόγραμμα σας.

• Για κάθε απρόοπτο επικοινωνήστε δωρεάν με το 112 (τηλεφωνικός αριθμός επείγουσας ανάγκης για όλη την Ευρώπη) ή με ασύρματο, στη συχνότητα VHF 146.500 με την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης.

Αθλητική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ