ontmoet, ontdek en ontspan
SEPTEMBER - DECEMBER 2024 Jeugd in
Ontdek Sint-Kruis
Ken je Les Mélèzes? Buurttalent
Jeanal
KSA en Chiro
RONDOM buurtcentrum
Sconevelde
02-03 Kort nieuws
08-09 Les Mélèzes
04-05 Buurttalent
06-07 Jeugdbeweging
04 Kalender
08 Vogelrebus
16 Open blik
Er wacht ons eerst nog een zonnige nazomer en een herfstige herfst. Daarna is het pas de beurt aan de winter en de jaarwisseling, en kan de poëzieweek op 31 januari 2025 van start gaan.
Om onze buurt nog warmer te maken, zijn we op zoek naar buren die zich willen engageren voor ons buurtoverleg.
Heb je een passie voor Male? Breng je buurtbewoners graag dichter bij elkaar?
Wil je meedenken over het aanbod in Male?
Aarzel dan niet om ons te contacteren via lies.vernieuwe@mintus.be of 050 32 85 75.
Toch willen we nu al een warme oproep doen naar de dichterszielen van Male om hun inspiratie aan te scherpen, pen en papier boven te halen en woorden te laten vloeien. Zodat ook hun schrijfsels her en der in de wijk verschijnen als ‘kronkelvers’ en onderdeel van een derde poëzieroute Male onder de noemer “Er zit muziek in poëzie”. Een even warme oproep naar al wie zich geroepen voelt om te helpen de gedichten leesbaar op de ramen te schrijven, want ook daarbij kunnen we wat hulp gebruiken.
Gedichten kunnen ingestuurd worden tot en met 15 december a.s. via e-mail op petyt.j@skynet.be. Vrijwilligers-raamschrijvers kunnen zich eveneens melden op dit e-mailadres.
Karin Robert en Jean-Marie Petyt, initiatiefnemers van het project ‘Rondom Troost/ Troost Rondom’, zijn momenteel druk in de weer om het programma, een weloverwogen mix van troost in woord en muziek, samen te stellen. Ze nodigen iedereen uit op zondag 20 oktober 2024 om 11.30 uur op de troostplek Male voor de tweede editie van dit project, dat bovendien ook opgenomen is in het knooppuntenfestival van stad Brugge (de volledige agenda is binnenkort terug te vinden op knooppuntenfestival Brugge). Deze activiteit is gratis en geschikt voor alle leeftijden.
Gedurende 30 minuten komen diverse thema’s aan bod. Zinvolle teksten en aangepaste muziek gaan hand in hand, zorgen voor verbinding en troost. Na afloop is er gelegenheid tot napraten.
De eerste editie kon alvast rekenen op een ruime belangstelling en heel wat lof van de aanwezigen. Een opsteker voor Karin, Jean-Marie en alle medewerkers. Noteer meteen zondag 20 oktober in je agenda. Ook dit jaar hebben ze je er graag bij!
Wist je dat deelgemeente Sint-Kruis samen met Male 5 troostplekken heeft?
Namelijk WZC Westervier, Heilige-Kruisverheffing-en-Sint-Jozefkerk, WZC Van Zuylen, ’t Veldzicht en Kerk Sint-Thomas van Kantelberg. Je kan ze één voor één gaan verkennen of je ontdekt ze via twee wandelingen (wandeling 1 van 7 km en wandeling 2 van 4,8 km). De folder is te verkrijgen in het Huis van de Bruggeling en op de verschillende troostplekken.
Male Waar Wij Wonen is als buurtcomité vanaf het prille begin enthousiaste deelnemer aan de bebloemingsactie van stad Brugge. Door de leden en de vele medewerkers van Male Waar Wij Wonen werden dit jaar 340 plantjes besteld. Cecile Huyghebaert noteerde de bestellingen en nam de plantjes in ontvangst. Samen met haar man verdeelde ze de plantjes per soort en per persoon in bakjes, wegwerpmateriaal dat ze ophaalt bij de plaatselijke winkels. Samen brachten ze de bakjes bij iedereen aan huis. Ver hoefde er niet gereden te worden, iedereen woont in de buurt. Iedere deelnemer krijgt de vraag om de bloemetjes zichtbaar vanop de straat te plaatsen. Op die manier beleven de voorbijgangers er ook plezier aan.
Male Solidair springt ook al enkele jaren mee op de kar van de bebloemingsactie die stad Brugge organiseert. Hendrik Debusschere en Karin Robert, trekkers van Male Solidair, plannen dit tijdig vooraf. Ze verspreiden een digitaal aanvraagformulier via de Facebookpagina van Male Solidair én via Hoplr Male. De bestellingen lopen altijd erg vlot binnen. Dit jaar werden maar liefst 3.459 bloemen besteld, een 400-tal bloemen meer dan vorig jaar. Begin mei, bij levering van de bloemen door de stad, verdeelt een toffe buurtbende vrijwilligers de bloemen in OC Sconevelde. Ze zorgen voor het klaarzetten per soort, een correcte verdeling, het opruimen van de zaal na het afhalen én voor gezelligheid. Al enkele jaren steekt die toffe buurtbende de handen uit de mouwen om Male nog fleuriger en kleuriger te maken. Vrijwilligers … Ze zijn goud waard!
Dag buur, Dezomerisvoorbij, ergaateenhoopgebeuren.
Devogelsvliegenweg, de bladeren verkleuren … (naar een kinderlied van Insert Internetuitgeverij)
We hebben er lang op moeten wachten. Maar hopelijk kunnen we, als je dit leest, terugblikken op een warme zomer in al zijn betekenissen.
Het voorjaar bracht voor ons als buurt enkele veranderingen met zich mee. Zo namen we afscheid van Jonas Vanwelsenaers als centrumverantwoordelijke van Buurtcentrum Sconevelde.
Hierbij willen we hem bedanken voor zijn inzet en wensen we hem het allerbeste toe. Ondertussen wordt er vanuit Mintus volop gezocht naar een geschikte opvolg(st)er voor Jonas.
Daarnaast staat de renovatie van Sconevelde op de agenda voor dit najaar. De werkzaamheden zijn essentieel om ons centrum te moderniseren en klaar te maken voor de toekomst. Dit betekent helaas dat het buurtcentrum dit najaar enkele maanden zal sluiten. Niet getreurd, tijdens de renovatieperiode zetten we onze werking verder dankzij de gastvrijheid van WZC Van Zuylen (Geralaan 20 in Sint-Kruis). Dit brengt echter wel enkele beperkingen met zich mee waarvoor we jouw begrip vragen. Hoe Sconevelde er na de werken uit zal zien, kan je zien op de plannen die in het buurtcentrum uithangen.
Tot slot blikken we dankbaar terug op de samenwerking met al onze fijne partners van Male, maar ook Zorgzaam Sint-Kruis. Dankzij deze partnerschappen kunnen we gezamenlijk streven naar een Sint-Kruis waar het goed leven is en waar we als buren aandacht hebben voor elkaar. Samen zorgen we voor een ondersteunende en warme gemeenschap waarin elke inwoner van Sint-Kruis zich gezien en gesteund voelt. Met deze samenwerking blijven we bouwen aan een warme buurt waarin zorg voor elkaar en welzijn centraal staan.
Een dikke merci en toetindendroai
Met warme groeten,
De Fauw Burgemeester
Mathijs Goderis Schepen Preventie
Jonas Vanwelsenaers centrumverantwoordelijke
BC Sconevelde
Buurttalent Jeanal
Zijn wieg stond op een kunstige bodem. Grootvader beeldhouwer, een oom maakte tekeningen, beide ouders kunstminnend en vader liefhebber en vooral verzamelaar van schilderijen. Niet te verwonderen dat Jeanal al vroeg begon te tekenen met wasco of kleurpotlood, aanvankelijk op het behangpapier aan de muren van de ouderlijke woonst.
Hij was al 18 toen een vriendin hem vertelde over het bestaan van een tekenschool, de Stedelijke Academie van Brugge. De kunstenaar in spe schreef zich meteen in, om zich achteraf te bekwamen en te verfijnen in het atelier van Aimé Van Belleghem. Het leerproces liet zijn kunst uitgroeien tot een levenslange passie, niet langer een zinvolle hobby. Tijdens zijn legerdienst diende hij zijn land als persfotograaf en kon hij zich uitdrukken in tekeningen.
Maar omdat een kunstenaar, hoe graag hij het ook zou willen, de kost niet kan verdienen met de resultaten van zijn creativiteit, stapte hij het beroepsleven in als elektromechanicus, waarvan hij
later de kennis wist te integreren in zijn kunstwerken.
Het kostte Jeanal zeven jaar om los te komen van de in de Academie opgedane kennis en van wat hij de stijl van de docent noemt. Want hij, fijngevoelig, vrij van geest en vol inspiratie, blijft zoeken naar vernieuwing en samenhang met allerlei materialen.
Hij vindt inspiratie in alles wat hij met zijn ogen observeert.
“Zijn hersenen gunt hij nooit rust. Ideeën kunnen hem wekken, bezighouden, op elk moment van de dag en nacht. “
Hij is ook wel de perfectionist en de twijfelaar als hij met kritische blik naar het eindresultaat kijkt, zodat een werk een tijdje verhuist naar een hoekje in zijn atelier totdat hij kan besluiten dat een kunstwerk al dan niet af is, en dat kan eventjes duren … Hij maakt in de eerste plaats kunst voor zichzelf, wat verklaart dat hij af en toe moeite heeft om een werk te verkopen, als het ware zijn kind af te staan, een eigen weg te laten gaan.
Jeanal is eveneens een begeesterd muziekliefhebber. Hij houdt van alle genres. Zijn liefde voor muziek vond wellicht zijn oorsprong in het niet mogen aanleren van een instrument.
“Zijn liefde voor muziek vond wellicht zijn oorsprong in het niet mogen aanleren van een instrument. “
Heel vaak is een instrument heel manifest aanwezig in zijn schilderijen. Een kast in zijn atelier bevat afspeelapparatuur om muziek perfect te laten klinken, al dan niet terwijl hij daar aan het werk is of in gedachten verzonken.
Als aanhanger van de kunststroming ‘arte povera’ maakt hij beeldhouwwerken en assemblages met diverse materialen.
Hij is en blijft een allround kunstenaar die vaak deelneemt aan tentoonstellingen en elk jaar in de maand mei zijn atelier openstelt voor elke belangstellende tijdens ‘Atelier in Beeld’.
OPROEP
Nog steeds zijn we op zoek naar buurttalent in Male.
We zijn er van overtuigd: er zijn er veel, maar we kennen ze niet altijd.
Dus ... heb jij een bijzonder talent of ken je iemand uit Male – jong of oud, maakt niet uit – die ergens uitblinkt èn dat wil delen: laat het ons weten en dan zorgen we dat dit een plaatsje krijgt in Onze Buurt.
Er wordt geklaagd dat onze jongeren te veel binnen zitten en niet genoeg bewegen. Toch zijn er heel wat mogelijkheden om onze kinderen uit hun zetel te krijgen. Neem jeugdbewegingen zoals Chiro en KSA. De Chiro is de enige vereniging met een vestiging in Male, de KSA heeft zich moeten verplaatsen naar Sint-Kruis.
De KSA, toen nog VKS, is gestart in het toenmalige Maria Wende, thans MIA, in de jaren zestig. De proost Willy Lammers vond dat door het groot aantal kinderen dat vanuit Male de verplaatsing maakte naar Sint-Kruis, een lokaal in Male beter zou zijn. De keuze viel op ’t Couvent. Vanaf midden jaren zeventig konden de Malenaars er terecht, uitgezonderd de Roodkapjes die nog enige tijd op SASK bivakkeerden.
Het aantal jongeren dat naar de jeugdbeweging kwam, werd groter en de gebouwen voldeden niet meer aan de huidige normen. Stad Brugge zorgde voor lokalen langs de Engelendalelaan voor de jongens, KSA Rooyghem (verwijzing naar het kasteel in Male) en in het Paalbos voor de meisjes, eind vorige eeuw.
Kijken we naar de Chiro, dan vinden we veel gelijkenissen. In de jaren zestig werd onder E.H. Verduyn de Chiro in Maria Wende gesticht. Vanaf 1985 vinden we de naam Chiro Beukenhof in Male in de Dekenstraat.
Ongeveer 18% van de kinderen uit Male ouder dan 6 jaar zijn aangesloten bij een van deze jeugdbewegingen. De Chiro gaat steeds door op zondag en is gemengd. De KSA op zaterdag, voor de jongens in de Engelendalelaan en voor de meisjes in Paalbos. Waarom? Het is zo gegroeid …
Jeugdbewegingen bestaan reeds 100 jaar en al 100 jaar zijn er jonge, enthousiaste jongeren die zich wekelijks inzetten, gratis en belangeloos, voor die kinderen. En dat op een speelse, creatieve,
actieve en gevarieerde manier. Kortom, het biedt een sociale omgeving waar kinderen zich kunnen uitleven. Competitie ligt veraf, ook al is er inzet. Er staan geen ouders aan de zijlijn om hun kinderen te zeggen wat moet, kan of mag. Ze komen vuil thuis, dat wel. Elke jeugdbeweging heeft zijn eigen uniform, dat ter plaatse aangekocht kan worden.
KSA of Chiro is geen nattevingerwerk. Er wordt op regelmatige tijdstippen samengekomen met de leiding, ook oud-leiding of ouders, om de activiteiten voor te bereiden en het jaarthema af te spreken. Jaarlijks is er als hoogtepunt een kamp. Een ganse machine komt dan op gang: kampplaats zoeken, kamphuizen voor de kleinsten, plaats voor tenten voor de ouderen,
vervoer van materiaal, vervoer van leden, kookouders …
Ik heb mogen kennismaken met drie toppers die kinderen na de activiteit met een glimlach teruggeven aan papa of mama. Proficiat en hoedje af voor jullie belangeloze inzet!
De kinderen betalen lidgeld, onvoldoende voor de jaarwerking. Dus als je volgend jaar een van deze vrolijke bendes aan je deur krijgt met koeken of wafels die ze te koop aanbieden, niet twijfelen zou ik zeggen.
“Onze zonen zijn vroeger beiden lid geweest van de KSA. Mijn man en ikzelf vonden dat onze kinderen iets moesten doen en een jeugdbeweging leek ons ideaal. Niets dan positieve herinneringen: ze maakten vrienden voor het leven. Nog steeds spreken ze af en maken ze uitstappen. Ze ontwikkelen een sociaal karakter, leren zich belangeloos inzetten, leren vrijwillig zorg dragen voor eigen en andermans materiaal, nemen verantwoordelijkheid op en ontwikkelen een groepsgevoel.
Wat voor ons zeker een verschil maakte om ze niet naar een sportclub te sturen, is de niet-competitieve sfeer. Ze leren winnen en verliezen in een spel op dezelfde namiddag en dat zonder dat papa of mama zegt wat moet.”
Brieversweg 121
Eric Colenbier, Werkgroep Heemkunde Sint-Kruis
Sint-Kruis en Male tellen tal van architecturale pareltjes en huizen met een bijzonder verhaal.
Ken je Les Mélèzes? Het pittoreske kasteeltje is door het groen nauwelijks zichtbaar, maar staat er al sinds 1903 en is vandaag ‘vastgesteld bouwkundig erfgoed’.
Wist je dat het ‘huis van Stellamans’ eigenlijk begon als een zomerverblijf voor het gezin van Henri Iweins-d’Eeckhoutte en Madeleine de Peellaert uit Ieper? Haar ouders waren Eugène de Peellaert en Mathilde Maleingreau d’ Hembise van het kasteel De Vijvers. Om hun dochter en kleinkinderen vaker te zien, schonken ze haar in 1903, tien jaar na hun huwelijk, een stukje van hun eigendom. Meteen ontwierp Henri uit licht hout en karton een maquette van een riant kasteeltje en liet naar dat model het buitenverblijfje optrekken, zoals het er nu nog staat. Omdat doorheen de struiken lariksen (lorken) priemden, was een naam snel gevonden: Les Mélèzes.
Elk jaar verhuisde het koppel met hun vijf kinderen, het huishoudpersoneel en een karrenvracht koffers voor zes maanden van Ieper naar Male om er te wonen, cricket of tennis te spelen, te ravotten, op visite te gaan bij hun (groot)ouders, volk te ontvangen, enz.
Duitse inkwartieringen en een pension
In oktober 1914 vluchtte het gezin voor de invallende Duitsers naar Nederland, waar ze uiteindelijk vier jaar zouden
verblijven. De zoon keerde terug en sloot zich aan bij het Belgische leger. De lege villa werd eerst een tijdelijke stek voor vluchtelingen uit de frontstreek. Daarna was het volgens de gemeentelijke administratie een komen en gaan van inkwartierende officieren en soldaten met hun paarden. Soms logeerden er tot veertig manschappen tegelijk.
In 1918 keerde het gezin Iweins terug om er permanent te wonen. Op 29 januari 1936 overleed Henri d’Iweins d’Eeckhoutte in zijn ‘kasteel Les Mélèzes Maele’. Weduwe Madeleine de Peellaert bleef er wonen en maakte tijdens WO II opnieuw een bezetting mee. Duitse officieren kwamen er zich vestigen, zoals dat in veel grote woningen gebeurde. Men werd er zelfs voor vergoed. Verplichte verhuring dus. Dat geld was welkom om het herstel voor opgelopen schade te betalen. Eind 1944 verhuisde zij naar Landegem, waar ze begin 1947 overleed.
De erfgenamen verhuurden het kasteeltje aan Marie Wyemeersch, die
er als weduwe woonde met vier van haar twaalf kinderen Vandenabeele. Ze richtte er een pension in voor gezinnen die een tijdje wilden aansterken en voor revalidatie van kinderen. Volle bak leven dus in die buurt.
Pralines en slijtvaste deurmatten
In oktober 1950 kochten Frans Weverberg uit Wolvertem, vertegenwoordiger voor koekjes- en chocoladefabriek Victoria, en zijn vrouw Alice Baets het kasteeltje. Ze voorzagen het van centrale verwarming en grotere ramen. Hij bouwde het koetshuis wat verderop om tot een moderne bungalow die hij De Dianosjca doopte, naar hun enige dochter Diana. In 1958 gingen ze daarin wonen. In die bungalow, De Linde 14, woont nu dokter Jan Wijnsberge.
Les Mélèzes zelf verkochten ze aan Germain Ver Kempinck en Johanna Plehiers, door iedereen Jeannot genoemd. Zij hadden elkaar na WO II in Duitsland als tolk leren kennen. Jeannot had tijdens de oorlog o.a. clandestien les gegeven aan ondergedoken joodse
kinderen in de Brieversweg. Het koppel had zes dochters. In de tuin kwam een zwembad en een depot voor huishoudartikelen die Ver Kempinck invoerde en verkocht. Later specialiseerde hij zich onder de naam Verimpex in duurzame deurmatten, gemaakt uit repen oude autobanden. Tot de grootste afnemers behoorden o.a. het nieuwe AZ Sint-Jan en de luchthaven van Zaventem.
Foto: De familie Ver Kempinck - Plehiers ter gelegenheid van het vormselfeest van dochter Marianne, lente 1963. (Privécollectie). Ook de bomen waren toen nog een flink stuk jonger.
In 1977 tenslotte kochten klinisch psychiater Guido Stellamans en kinderpsychologe Hedwig Wellens Les Mélèzes. In de zomer van 2003, honderd jaar Les Mélèzes, nodigden zij al wie ooit met het kasteeltje te maken had, uit op een tuinfeest. Het gastvrije koppel hoopt de langste bewoners van dit historische pand te worden.
Je wil meer weten over Les Mélèzes en andere huizen in Sint-Kruis en Male, over ondergedoken joodse kinderen, wat Halleux met Congo te maken heeft, hoe broederliefde leidde tot vzw Veldzicht of over de omhoog gevallen Moles Lebailly?
Bezoek onze kermisexpositie ʻHuizen met een verhaalʼ
• Van zaterdagnamiddag 14 tot dinsdagnamiddag 17 september
• In het oude gemeentehuis De Zorge nabij de rotonde.
• Over Halleux, Hortensia, Mariawende, Les Mélèzes, de pastorieën, Lynwode, Moles le Bailly, Karel Stroo, Les Peupliers en Veldzicht.
Bestel het boek ʻHuizen met een verhaalʼ, zoals steeds een sterk gedocumenteerde publicatie van Werkgroep Heemkunde Sint-Kruis. Ook meer gekende kastelen krijgen de aandacht: Blauw kasteel, Les Fayards, Nieuwenhove, De Spijker, Rooigem, Veltem en de Vijvers. Vermoedelijke kostprijs 30 euro. Reserveren kan nu al via eric.colenbier@gmail.com. Het boek zal dan voor jou klaarliggen tijdens de tentoonstelling. Betalen bij afhaling.
Huizen met een geschiedenis in Sint-KruisBibliotheek De Zorge
• Van 14 tot 17 september, van 10 tot 18 uur
• Gratis toegang
• Meer info: bibliotheek De Zorge, Sint-Kruis
Koffie met je buur(t) Zorgzaam Sint-Kruis
• Elke eerste dinsdagnamiddag van de maand op het grasplein aan bibliotheek De Zorge, telkens van 15 tot 17 uur
• Meer info: Facebookgroep 8310 of OC Sconevelde
Kantelkantine
Welzijnsschakel Kantel
• Elke woensdagnamiddag wordt er samen gekookt en gegeten tussen 14 en 17 uur.
• Met voedseloverschotten maken we onder begeleiding vegetarische gerechten klaar. Zo leren we omgaan met gezonde en duurzame voeding.
• Meer info: welzijnsschakel Kantel
Kantelhuis in Male
Kan. Decoeneplein 11
• Maandelijkse voedselbedeling georganiseerd door Sint-Vincentiusvereniging Sint-Kruis.
• Elke tweede zaterdag van de maand, van 8.30 tot 11 uur
• Meer info: welzijnsschakel Kantel.
• Op donderdagnamiddagen 17 en 24 oktober, 7, 14 en 21 november 2024, telkens van 14 tot 16 uur.
• Meer info: buurtcentrum Sconevelde
Male verwelkomt de sint
• Muziekkorps KOMTUVEU begeleidt de optocht van de sint doorheen Male. Aankomst is voorzien in ’t Couvent, met kinderanimatie, heerlijke pannenkoeken en chocolademelk.
• Meer info: bestuur Male Waar Wij Wonen.
Bekijk de vogels in je tuin of op je terras. Ken je de naam van deze schoonheden?
Vind het codewoord!
Hint: het codewoord is wat je kan winnen.
Mail je antwoord vóór 31/10/2024. naar sconevelde@mintus.be met als onderwerp “vogelrebus Male” of steek het antwoord met naam, adres en eventueel een e-mailadres in de brievenbus van Cecile Huyghebaert, Kanunnik Duhamellaan 10, Sint-Kruis Male.
De winnaars worden persoonlijk verwittigd.
“Ikvinddefotozoektochtensuperleuken doedatsupergraag.Vanzodraereennieuwe zoektochtuitkomt, doeik diehetliefstzo snel mogelijk.Mamaenpapahelpendannatuurlijk eenbeetjeenookmijnkleinezusgaatgraag meeopstapindebuurt.Ikbenookweleen beetjeblijdathetnooitheelverstappenisen alsereenspeelpleintjetussenzit,danmogen wealtijdeventjesspelenvoordatweterug verder zoeken.”
Juliette Debersaque (7 jaar)
“Ikhouvandiefotozoektochten!Enmochtje inspiratienodig hebben,ikwilgraag helpen.”
Rita Versteyhe (sociaal geëngageerd, alom gekend in Male)
onze buurt
Tussendoortjes
Voordracht Israël Palestina
Even terugblikken naar onze levendige buurt door jullie bril.
Workshop druktechnieken
De Langste Stoel
Colofon
Redactieraad van deze buurtkrant:
Karin Robert (Male Solidair), Ludo Vandamme (Heemkunde Sint-Kruis), Andre Goossens (Male Waar Wij Wonen), Carlos De Rock (Male Waar Wij Wonen), Jean-Pierre Vandewiele (vrijwilliger BC Sconevelde), Cécile Huyghebaert (vrijwilliger BC Sconevelde), Piet Duvillers (WZS Kantel), Jean-Marie Petyt (vrijwilliger BC Sconevelde), Christel Vanparijs (gastvrouw BC Sconevelde), Lies Vernieuwe (MW BC Sconevelde), Jolien Van Nevel en Marie Devisscher (Oranje vzw)
Contactpersoon BC Sconevelde: Lies Vernieuwe (i.o.)
050 32 78 85 | lies.vernieuwe@mintus.be
Uitwijken
Verantwoordelijke uitgever:
Stèphanie del Cioppo
Ruddershove 4, 8000 Brugge
Ontwerp: digicreate.be
Druk: Mediatopper
Papier: 100% gerecycleerd