onze buurt
ontmoet, ontdek en ontspan
Waar kunst en ambacht elkaar vinden
Zorgzaam Sint-Kruis
Ook voor Male
Het pelderijn van Male Schandpaal of pronkpaal?

RONDOM buurtcentrum
Sconevelde


ontmoet, ontdek en ontspan
Waar kunst en ambacht elkaar vinden
Ook voor Male
Het pelderijn van Male Schandpaal of pronkpaal?
RONDOM buurtcentrum
Sconevelde
02-03 Kort nieuws
08-09 Het pelderijn van Male
04-05 Buurttalent
06-07 Zorgzaam Sint-Kruis
10-11 Buurtkalender
12 Open blik
Hou jij ook van een propere straat of buurt?
Word dan als de bliksem Fan van ‘Brugge Oltied Schoane’.
Je kan zwerfvuilvrijwilliger worden of jouw actie samen met buren, vrienden… registreren.
Meer weten? Neem contact op met Sophie De Meyer :
M. sophie.demeyer@brugge.be of T. 050 44 80 66
Wijkagent Dries Lamote
nieuwe
Sinds mei 2024 mag ik me met trots wijkagent/wijkinspecteur noemen van de wijk Malehoek. Na een politiecarrière van 18 jaar binnen de interventiedienst koos ik er bewust voor om aan de slag te gaan als wijkinspecteur.
Voor mij is Malehoek de uitgelezen wijk om wijkagent te zijn. Een aantrekkelijke wijk die me volledig ligt op verschillende vlakken: de omgeving, de oppervlakte en uiteraard ook een groot aantal sterk betrokken inwoners.
“Ik wil graag aanwezig en aanspreekbaar zijn voor alle noden en vragen in de wijk.”
Heb je mij nodig, spreek me dan gerust aan in de straten en parken van de wijk. Verder ben ik gemakkelijk bereikbaar zowel telefonisch als via mail. Mijn contactgegevens staan hieronder vermeld.
Aangezien ik naast mijn hoofdfunctie als wijkinspecteur nog regelmatig ingezet wordt voor andere zaken zoals ordediensten en diensten in het kader van evenementen, kan het zijn dat je mij telefonisch niet meteen aan de lijn krijgt. Spreek in dat geval gerust een bericht in op mijn voicemail en ik bel je terug op mijn eerstvolgende werkdag in de wijk.
Ik hoor nog zeer vaak – terecht –opscheppen over mijn voorganger Fernand. Ik zal dan ook mijn uiterste best doen om zijn werk verder te zetten en zeer vaak aanwezig te zijn in de wijk om zo veel mogelijk aanspreekbaar te zijn voor alle noden en vragen.
Dries Lamote
Eerste Inspecteur van Politie Wijkinspecteur Malehoek
dries.lamote@police.belgium.eu
GSM: 0487 35 09 49
Vast nr.: 050 47 28 68
Het Concertgebouw en Cera riepen Brugse inwoners op om samen een Brugse buurt muzikaal te vatten. Wij gingen met onze buurt Male in op Belletje Track, een verbindend en creatief participatieproject.
Het Concertgebouw matchte onze buurt met producer Keleo, die op zondag 27 oktober 2024 langskwam in Male en typische geluiden opnam die onze buurt zo uniek maken. Op zaterdagmorgen 11 januari 2025 komt een mobiele bar langs op het speelplein Babbaertstraat - Raadsherenlaan. Daar kan je samen met de buren genieten van een drankje en jullie eigen (exclusieve) MALE soundtrack.
Online worden alle verschillende buurttracks verzameld en kan je stemmen op je favoriet. Nele de Windt en Karin Robert trekken dit project voor Male.
Voor meer info: https://www.concertgebouw.be/nl/ belletje-track
Voor meer info: www.concertgebouw.be/nl/belletje-track
Beste buurtbewoner,
Allereerst willen we jullie allemaal een heel voorspoedig nieuwjaar wensen! Laten we hopen op een jaar gevuld met gezondheid, geluk en een overvloed aan mooie momenten – zowel groot als klein. Het zijn vaak juist die kleine gelukjes, een vriendelijk gebaar of een praatje bij de deur, die ons dagelijkse leven lichter maken en ons buurtgevoel versterken.
Ook in het nieuwe jaar zetten we ons samen in om van Male een nog warmere, hechtere plek te maken. Laten we elkaar blijven ondersteunen, inspireren en met open armen verwelkomen. Samen kunnen we zorgen voor een buurt waar iedereen zich thuis voelt.
Op een fantastisch 2025, met veel buurtrelaties en mooie initiatieven voor ons allemaal!
Dirk De fauw Burgemeester
Pablo Annys
Voorzitter BCSD en Schepen van Sociale Zaken, Welzijn, Wonen, Energie en Klimaat
Buurttalent Marc Engelbeen
Langs de Pijpeweg herken je gemakkelijk het huis waar Marc Engelbeen woont en werkt: in de voortuin wordt het hout gestapeld, staaltjes van zijn kunnen van de houtsnijkunst zijn er te zien.
Natuurhout is de materie waarmee hij aan de slag gaat onder het motto “wat erin zit, probeer ik eruit te halen”. Van jongs af aan maakte hij van een gevonden stuk hout een wandelstok. In kerken kan hij, vanop zijn strategische plaats achter de preekstoel, vol bewondering genieten van kunstig houtsnijwerk. Als ervaren alpinist ontdekte hij in talrijke kleine bergdorpjes het resultaat van de ambachtelijke houtsnijkunst, die aldaar traditioneel als zinvolle bezigheid de lange winteravonden opvrolijkt. In Elbigenalp in het Lechtal (Oostenrijk) is er een dagschool
met in de marge een aanbod aan cursussen om het ambacht aan te leren. Als adept van permanente vorming was en is hij een vlijtige leerling in het volwassenenonderwijs te Eeklo en Roeselare. Hij heeft een oog voor het beeld ontwikkeld als vertrekpunt voor de afwerking. Soms werkt hij eerst een idee uit in klei, een tussenstap naar het driedimensionale beeld.
Zijn allereerste werk was een Christus zonder handen, ontstaan uit een gevonden tak, dat de titel “Mijn handen? Ik gebruik de uwe” kreeg en een plaats in het bisdom Brugge. Het kadert volledig in zijn filosofie rond geloven en verwijst
naar zijn inzet als vrijwilliger. Hij verkoopt zijn beelden steeds ten voordele van een goed doel.
Hij noemt zichzelf geen kunstenaar, maar iemand die de materie met veel goesting omvormt naar een goed ogend eindproduct. En als het resultaat hem niet bevalt, geeft het zijn gezin gezellige kachelwarmte.
Recent maakte hij bij vzw Kantel collectief een kunstwerk met als thema “vlammen tegen eenzaamheid”, dat geveild werd ten voordele van De Warmste Week 2024, dat voor het tweede jaar op rij in Brugge plaatsvond.
“Wat erin zit, probeer ik eruit te halen”
OPROEP
Nog steeds zijn we op zoek naar buurttalent in Male. We zijn ervan overtuigd: er zijn er veel, maar we kennen ze niet altijd.
Dus ... heb jij een bijzonder talent of ken je iemand uit Male – jong of oud, maakt niet uit – die ergens in uitblinkt èn dat wil delen: laat het ons weten en dan zorgen we dat dit een plaatsje krijgt in Onze Buurt.
De mediagenieke vlammende week tegen eenzaamheid ligt achter ons. Het was een spetterende kans om geld in te zamelen voor projecten tegen eenzaamheid, want wij willen geen eenzamen en zeker niet in de kerst- en nieuwjaarsperiode. De dagen worden wat langer, maar eenzamen blijven wellicht eenzaam.Onder de noemer Zorgzaam Sint-Kruis vallen diverse mensen en verenigingen die zich inzetten voor sociaal geïsoleerde mensen uit onze buurt en ook voor buurtbewoners met hun dagelijkse zorgen:
• Oranje vzw: wil meebouwen aan een open en ontvankelijke samenleving, waar iedereen een volwaardige plaats heeft, met in het bijzonder aandacht voor mensen met een specifieke ondersteuningsnood.
• WZC Van Zuylen: voor ouderen die niet meer thuis kunnen wonen.
• Curando: met WZC Westervier, thuisverpleging, nachtzorg, maaltijden aan huis, dagcentrum, ontmoetingscentrum De Torre.
• Buurtcentrum Sconevelde: is een ontmoetingsplaats in Male. Je kan er deelnemen aan een waaier van activiteiten of gebruikmaken van verschillende diensten. Iedereen is welkom.
• Brugfiguur: hulp en steun in het onderwijs.
• Bibliotheek: niet alleen ontlenen van boeken maar ook kans tot luisteren naar verhalen.
• Gezonde Buurt CM: wil samen met burgers, vrijwilligers, verenigingen en organisaties initiatieven nemen die leiden tot meer gezondheid in de samenleving.
• ’t Veldzicht vzw: is een organisatie die wonen en werken organiseert voor mensen met een verstandelijke beperking en/of psychische kwetsbaarheid.
• Lokaal Sociaal Beleid: ondersteunt inwoners in het realiseren van hun sociale echt en geeft advies op verschillende niveaus.
Al deze organisaties zoeken naar VERBINDING met de BUURT en SAMENWERKING om een vangnet te kunnen zijn voor buurtbewoners met een specifieke nood.
Er worden activiteiten georganiseerd waar mensen elkaar kunnen ontmoeten: jong, oud, mobiel, andersmobiel, anderstalig, nieuwkomers ...
In een Zorgzame Buurt wonen mensen comfortabel in hun woning of vertrouwde buurt. Het is een buurt waar jong en oud elkaar kennen en helpen. In Zorgzaam Sint-Kruis staat levenskwaliteit centraal, voorzieningen en diensten zijn er voor iedereen toegankelijk. Iedereen voelt er zich goed en wordt geholpen, ongeacht de ondersteuningsbehoeften.
Voor ons eigen welzijn en dat van anderen is het goed om nu en dan eens stil te staan en te luisteren. Mensen die samenkomen en luisteren, leggen contacten en kunnen elkaar helpen.
De reeds vermelde organisaties en hun geëngageerde mensen bieden ons verschillende mogelijkheden om stil te staan en te luisteren.
Om de activiteiten te promoten, worden flyers in de buurt verspreid. Ook via Facebook worden ontmoetingsmomenten gecommuniceerd.
Een van de concrete acties dit voorbije halfjaar is Koffie met je Buur(t). Meer info vind je in het apart kadertje.
LIEVE BUUR, WE NODIGEN JE GRAAG UIT VOOR EEN HARTVERWARMEND KOPJE KOFFIE ELKE EERSTE DINSDAG VAN DE MAAND. JE VINDT ONS TELKENS VAN 15.00 TOT 17.00 UUR OP HET GRASPLEIN AAN BIBLIOTHEEK DE ZORGE (MOERKERKSE STEENWEG 190).
Koffie met je buur(t)
Elke eerste dinsdag van de maand is ieereen welkom om 15 uur welkom om bij een gratis kopje koffie mekaar te ontmoeten.
In de zomermaanden gaat dit door op het plein voor de bibliotheek en in de wintermaanden in De Torre. De Torre vind je in de Pastorieweg 2 in Sint-Kruis.
Als we die muur rond eenzaamheid willen afbreken, dan hoeven we alleen maar de voorzet van die groepen binnen te trappen en dan zal Zorgzaam Sint-Kruis/Male geen loos begrip zijn.
Opgelet: in de wintermaanden (vanaf november) gaat KoffiemetjeBuur(t) door in OC De Torre (nabij de kerk).
Eerder stonden we stil bij het galgenveld in Male, op de hoek van Brieversweg en Beukenbosdreef. Van een galg aldaar is al lang geen sprake meer, enkel de lindebomen verwijzen nog naar terechtstellingen die er eeuwenlang plaatsvonden. Oude Malenaars spreken met betrekking tot deze plaats over ‘de grote galge’.
‘Grote galge’? Was er dan ook een ‘kleine galge’? Het antwoord laat zich raden, en verwijst naar een pelderijn (ook: pellerijn), ook wel aangeduid als schandpaal, dat eeuwenlang op het dorpsplein stond, voor het oude schepenhuis, vandaag Pelderijnstraat 10-12. En vandaag nog steeds staat, weliswaar in de vorm van een statig losstaand monument in hardsteen, een obelisk, staande op een prismavormige sokkel en bekroond met een bol. Velen hebben over dit monument hun zeg gedaan, lokale oudheidkundigen en geleerde rechtshistorici, en uiteraard waren ze het met elkaar oneens. De vraag die hen en ons bezighoudt: is wat er vandaag staat wel een schandpaal in de eigenlijke betekenis van het woord, een strafwerktuig uit een vervlogen tijd?
Laten we maar meteen ons gedacht zeggen. Het monument dat er vandaag staat is geen schandpaal, wel een zuil waarmee de kasteelheer aan alle passanten zijn macht etaleerde. De wapenschilden die op de drie zijden van de obelisk werden ge-
beeldhouwd (en naderhand onhandig verwijderd), verwijzen naar de plaatselijke kasteelheer. Deze heer was baron van Male, die in het kasteel woonde en een schepenbank aanstelde die bijeenkwam in het schepenhuis. Dat er mogelijk met meer dan één wapenschild werd uitgepakt, wil zeggen dat de kasteelheer ook zijn familiewapen etaleerde. En de bol waarmee de obelisk is bekroond, doet heel erg denken aan de rijksappel, hét symbool van de wereldlijke macht. En dat was net de bedoeling: macht en gezag tentoonspreiden. Want Male was een machtige heerlijkheid.
Dat dit geen schandpaal is in de letterlijke betekenis, leert ook het ‘gezond verstand’. Een schandpaal – en er zijn er nogal wat bewaard in Vlaanderen, in situ of in musea – was in essentie bedoeld om mensen rechtopstaand aan vast te ketenen en gedurende enige tijd tentoon te stellen. Het gaat dan effectief om een paal, rond of veelhoekig, die uitgerust is om mensen aan vast te maken, bijvoorbeeld met openingen om de halsketting te bevestigen. De pelderijn
van Male beantwoordt helemaal niet aan deze omschrijving.
Vanwaar dan de verwarring en de twijfel? Punt is dat net op deze plaats eeuwenlang wel een ‘echte’ schandpaal heeft gestaan, een ‘toonstake’, ‘pillorin’, of pelderijn. Toen schandstraffen in de tweede helft van de achttiende eeuw minder werden toegepast, werd dit pelderijn evenwel verwijderd. Van deze paal (of opeenvolgende palen) bleef niets bewaard. In de plaats kwam dan een nieuw object, de pronkpaal met de wapenschilden. De laatste keer dat over een schandstraf aan het pelderijn in Male sprake is, dateert van 1720. Toen werd een jonge Brugse vagebond van 14 jaar er op de middag twee uur vastgemaakt, ‘als aldaer het meeste volck is passerende’.
De eerste vermelding van een schandpaal in Male dateert van twee eeuwen vroeger, van 1569. Ze werd geplaatst door Juan Lopez Gallo, die net enkele jaren eerder de heerlijkheid Male had gekocht van koning Filips II, die in het verre Spanje verbleef. Juan was een Spaanse financier die
Het vroegere schepenhuis van Male, vandaag Pelderijnstraat 10-12. Voor dit schepenhuis stond minstens sinds de zestiende eeuw een schandpaal die in de achttiende eeuw werd vervangen door het huidige monument.
in Brugge het huis De Zeven Torens bewoonde (Hoogstraat 8). Toen, in 1569, velden Lieven Yesten en Hendryc Lammens in het Gillisvelt in Male ‘een eecken boom omme de stacke voor het stadhuus staende danof te mackene’. Het Gillisvelt was een groot perceel aan de Brieversweg, ter hoogte van het Kanunnik Decoeneplein. ‘Mette waghene’ werd de boom naar het dorp gevoerd, bij Thomas Haseman, de timmerman, voor ‘tmacken van de stacke’. De smid Pieter van de Kerckhove zorgde vervolgens voor een ‘ijseren halsebant … hanghende aan de voornoemde stacke’. Ten slotte werd de schandpaal bekroond met een ‘sunne compas’. Daarvoor werd een beroep gedaan op de Brugse steenhouwer Pieter Aerts. Zoals gezegd, werd in de tweede helft van de achttiende eeuw de échte schandpaal afgevoerd, en kwam de pronkpaal met de machtssymbolen van de heer van Male in de plaats. Malenaars bleven deze obelisk de
schandpaal of het pelderijn noemen, en ze doen dit tot op vandaag. Toen de Franse revolutie vanaf 1796 ook in Male een nieuwe wind liet waaien, werden alle symbolen die ingingen tegen de nieuwe waarden (vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid) geliquideerd. Dit was wellicht het moment waarop de wapenschilden op de obelisk sneuvelden. Wapenschilden die verwezen naar de ‘feodale’ macht van de kasteelheer over de Malenaars. In 1874 werd het monument zelf gesloopt, maar op aandringen van oudheidkundigen in 1897 opnieuw opgebouwd, weliswaar verborgen, achter het stadhuis. Pas in 1950 werd de pronkpaal in ere hersteld, volop in het zicht, langs de Maalse Steenweg, op de hoek met de Antwerpse Heerweg. In 1984 ten slotte kreeg het zijn oorspronkelijke plaats terug, voor het kasteel en het schepenhuis. Het pelderijn van Male dat eigenlijk geen pelderijn of schandpaal is.
Landmeterskaart uit de achttiende eeuw, met het dorp Male en het ‘pelderijn’, langs het oude traject van de Antwerpse Heerweg, vandaag de Pelderijnstraat.
Brugge, Rijksarchief, Kaarten en Plannen, 531.
De wapenschilden op de driehoekige spitszuil verwijzen naar het gezag van de heer van Male. Ze werden wellicht in de Franse Tijd verwijderd, als reactie tegen de adellijke macht in het ‘ancien regime’.
In de tweede helft van de achttiende eeuw kwam deze pronkpaal in de plaats van een pelderijn of schandpaal. Het diende als symbool voor de macht en het gezag van de heer van Male, bewoner van het kasteel. Na een bewogen geschiedenis werd dit monument in 1984 op dit pleintje teruggeplaatst.
Hieronder vind je een greep uit het aanbod.
Nieuwjaarsreceptie Buurtcentrum
Sconevelde
Samen met alle bezoekers en buren van Sconevelde klinken we op al het goeds van het voorbije jaar, maar evenzeer op wat komt in het nieuwe jaar.
• Dinsdag 14 januari om 12 uur
• Inschrijven via BC Sconevelde
Herdenkingsviering voor de overleden leden van Male waar we wonen met aansluitend nieuwjaarsreceptie
De viering wordt opgeluisterd door het muzikaal ensemble en koor van VBS Kantelberg o.l.v. Sara Breemersch.
• Zondag 19 januari om 10.30 uur
• Vooraf inschrijven hoeft niet
In de buurt zijn particuliere gedichten van lokale talenten uit Male te lezen. Je kan een poëzieroute volgen langs gedichten op de ramen van handelaars en particulieren.
• Van donderdag 30 januari
t.e.m. zondag 9 maart 2025
• Meer info volgt
Ga op stap met een Ma(a)lse dichter, kronkel langs diverse ramen met gedichten en luister al dan niet met ogen toe naar de zoete klanken van de poëzie.
• Vrijdag 31 januari en maandag 10 februari, telkens van 14 tot 16 uur
• Zaterdag 8 februari van 10 tot 12 uur
• Woensdag 5 maart van 14 tot 16 uur
• Inschrijven via petyt.j@skynet.be
Welk verhaal het precies wordt, is nog een verrassing. Houd alvast de website en de flyers van de bib in de gaten!
• Zaterdag 22 februari van 10.30 tot 11.30 uur in bibliotheek De Zorge (Sint-Kruis)
Pongo in bibliotheek De
Roger van de zoo weet veel over dieren, maar niet alles. Daarom trekt hij naar het oerwoud van Borneo, op zoek naar de Koning van de Jungle. Maar wat ooit een gigantisch woud was, is nu een kale vlakte met maar één boom. Ontgoocheld keert
Roger terug. Maar wat vreemd, zijn koffer weegt plots veel zwaarder …
Donderdag 10 april 2025 van 10 tot 10.45 uur
Gratis, maar inschrijven is verplicht:
• aan de balie van de bib (De Zorge of Sint-Thomas)
• 050 83 37 60
• DeZorge@bibliotheek.brugge.be
Na de misviering van 10.30u kunnen, rond de troostplek van Male de ‘ingeschreven‘ kinderen .. paaseieren zoeken . Uiteraard zijn ook de paashazen van de partij !
Zondag 20 april 2025 om 11.30 uur
Kantelhuis, zoals de voedselbank in Male genoemd wordt, is gelegen op de site van ’t Couvent. Er is maandelijks een voedselbedeling georganiseerd door de Sint-Vincentiusgemeenschap Sint-Kruis.
Vrijwilligers staan elke tweede zaterdag van de maand klaar om mensen uit Male en omgeving te helpen met voedselpakketten. Deze kunnen samengesteld worden met de hulp van de Europese Unie en Belgische groothandelaars. Plaatselijke winkels dragen eveneens hun steentje bij.
Meer info: Antoon Hollevoet, antoon.hollevoet@telenet.be
Stad Brugge organiseert opnieuw een bloemenactie.
OC Sconevelde en Male Solidair zorgen voor fleurige straten in Male.
Enige voorwaarde is dat je de bloemen aan de straatzijde van je huis in Male plaatst!
Per adres kan je maximaal 10 plantjes bestellen. Er is de keuze uit rode hanggeraniums en petunia’s. Voor de petunia’s kan je dit jaar geen kleuren kiezen. Er wordt een kleurenmix geleverd.
Plantjes bestellen
Bestellen kan t.e.m. 26 januari 2025 door het formulier in te vullen op https://forms.gle/fbHGTKzWqj7Cg3pw6. Je kan ook de QR-code hiernaast scannen.
Afhalen van de plantjes
Je kan de plantjes afhalen op zaterdag 10 mei 2025 tussen 14 en 17 uur in Sconevelde op het Peellaertplein (kerk). Vanzelfsprekend zorg je zelf voor bloembak/-pot en potgrond. Vergeet hierbij de lokale handelaars niet!
Schoolbezoek MIABrugge
Optreden linedance wzc Van Zuylen
Even terugblikken naar onze levendige buurt door jullie bril.
2 cheques voor een goed doel
Petanqueclub BC Sconevelde
Rondom Troost/Troost Rondom Tussendoortje
Colofon
Breugelfeest in BC Sconevelde
Blije intocht van de Sint
Collages maken
Redactieraad van deze buurtkrant: Karin Robert (Male Solidair), Ludo Vandamme (Heemkunde Sint-Kruis), Guy Verbeeren (Feestcomité Male), Andre Goossens (Male Waar Wij Wonen),), Carlos De Rock (Male Waar Wij Wonen), Jean-Pierre Vandewiele (vrijwilliger BC Sconevelde), Cécile Huyghebaert (vrijwilliger BC Sconevelde), Piet Duvillers (WZS Kantel), Jean-Marie Petyt (vrijwilliger BC Sconevelde), Christel Vanparijs (gastvrouw BC Sconevelde), Lies Vernieuwe (CV BC Sconevelde), Jolien Van Nevel en Marie Devisscher (Oranje vzw)
Contactpersoon BC Sconevelde: Lies Vernieuwe (i.o.) 050 32 78 85 | lies.vernieuwe@mintus.be
Verantwoordelijke uitgever:
Stèphanie del Cioppo Ruddershove 4, 8000 Brugge
Ontwerp: digicreate.be
Druk: Mediatopper
Papier: 100% gerecycleerd