Buurtkrant Sconevelde jan - april 2024

onze buurt ontmoet, ontdek en ontspan

Vrijwillig gedaan Graag gedaan Enkele Malenaars aan het woord

RONDOM buurtcentrum Sconevelde

JANUARI - APRIL 2024

Teletijdsmachine

Fernand en Tim

Male in 1712

De wijkinspecteurs van Male

ontspan

Programma poëzieweek Male

Het huidige en vernieuwde bestuur van MaleWaarWijWonen

25-31 januari 2024

Kronkel-verzen volop in het straatbeeld Individuele en doorlopende poëziewandeling in Male Poëzie na ‘t werk • Vrijdag 26 januari 2024 van 17 tot 18 uur • Dichters lezen voor uit eigen werk (poëzieprikjes) • Waar: Bibliotheek De Zorge, Sint-Kruis • Prijs: gratis Proeven van poëzie • Zaterdag 27 januari 2024 van 9.30 tot 12 uur • Een selectie poëziebundels nodigt uit tot lezen in het ‘Dichters-salon’ • Dichters uit Male lezen voor uit eigen werk • Waar: BC Sconevelde, Brieversweg 334, Sint-Kruis • Prijs: gratis Dichtersontbijt • Dinsdag 30 januari 2024 vanaf 9 uur • Maak kennis met de lokale dichters tijdens een ontbijt.

Ze strooien schone woorden in het rond.

• Waar: BC Sconevelde, Brieversweg 334, Sint-Kruis • Prijs: 6 euro • Inschrijven kan tot en met 26 januari 2024 ter plaatse of via sconevelde@mintus.be.

• Initiatiefnemer: Jean-Marie Petyt • In samenwerking met Bibliotheek De Zorge en BC Sconevelde

in dit nummer

2

Workshop Drukproeven ‘Drukproeven’ is een initiatie in de vaak onbekende wereld van de prentkunst. Het doel: vanuit een beeld een prent maken aan de hand van diverse druktechnieken (monotype, linogravure, houtsnede, enz.) of een combinatie van druktechnieken en andere kunstvormen (houtskool, verf, pastel, enz.).

• Er is geen voorkennis vereist.

• Inschrijven kan in BC Sconevelde.

• Wanneer: op 29 februari, 7, 14, 21 en 28 maart 2024, telkens van 14 tot 16.30 uur • Waar: BC Sconevelde • Prijs: wordt later meegedeeld

ontdek

ontmoet

03 Raad je Straatje

06 Vrijwilligers aan het woord

04 Male in 1712

11 Tot jouw dienst 12 Onze beurt

voorwoord

Beste buurtbewoner, Tussen oud en nieuw vind je – samen met de beste wensen van familie, vrienden en kennissen – de nieuwe editie van ‘Onze Buurt’ in de bus, een te koesteren huis-aan-huismagazine voor Male en haar inwoners.

Raad je Straatje Geef de naam van de straat waar je deze poëzie op het raam kan vinden.

Het antwoord mag je doormailen naar sconevelde@mintus.be uiterlijk tegen 31 januari 2024.

Winnaars zomerzoektocht + Raad je Straatje Zomerzoektocht: Monique Provoost en Christiane Taveirne.

Raad je Straatje: Anny Dauw Bedankt aan alle deelnemers!

ontspan 02 Poëzieweek

De vrijwilliger, die zich belangeloos inzet binnen een vereniging of organisatie, verdient een pluim en wordt terecht gehuldigd tijdens de Week van de Vrijwilliger.

Via vraag en antwoord met enkele vrijwilligers hebben we het over de inhoud van hun taak en krijgen zij volop de gelegenheid om te vertellen hoe zij over vrijwilligerswerk denken.

In dit nummer keren we terug in de tijd naar het Male van 1712. Aan de hand van de ‘ommeloper’ wordt uitvoerig gedocumenteerd en beschreven hoe onze buurt er meer dan 300 jaar geleden uitzag. En voor wie het woord ‘ommeloper’ niet zou kennen, geen nood. Zo’n document wordt in onze tijden gewoonweg ‘kadaster’ genoemd.

Binnenkort is er opnieuw de jaarlijkse bloemenactie van stad Brugge, die als doel heeft om de buurt te doen opfleuren. We sommen alle weetjes omtrent deze actie nog eens voor je op. De twee wijkagenten van onze buurt worden in een kort artikel aan de lezers voorgesteld. Goed om te weten …

Uiteraard geen gebrek aan activiteiten in jouw buurt de komende maanden. Wat voorbij is, krijgt een terugblik met enkele foto’s.

Ik wens jullie allen een gelukkig nieuwjaar met fijne ontmoetingen, leuke ontdekkingen en een flinke portie ontspanning.

Eveline Wulbrecht centrumverantwoordelijke BC Sconevelde

08 Uit in onze buurt

onze buurt

3

ontdek

Male in 1712

V

oor deze nieuwe ontdekkingstocht reizen we terug in de tijd. We houden halt in 1712, een dikke driehonderd jaar geleden. Toen stapten twee mannen door Male, maandenlang.

Regen en vorst schrikten hen niet af.

Een ommeloper en een kaart De twee mannen waarover sprake waren landmeters François Lobrecht en Jan Dherbe, die de heerlijkheid Male gedetailleerd in kaart brachten. Elk perceel werd zorgvuldig opgemeten, beschreven en getaxeerd.

Het resultaat van negen maanden zwerven en zwoegen, van het dorp tot in de verste beboste uithoek van Male, was een ommeloper, zeg maar een kadaster. Deze ommeloper moest aan de koning en de kasteelheer van Male toelaten om eigenaars en gebruikers te belasten.

Vandaag wordt deze ommeloper van Male – een dik, handgeschreven register – samen met een gedetailleerde kaart waarop elk perceel is genummerd, met veel zorg bewaard in het Rijksarchief van Brugge. De ommeloper en de kaart katapulteren ons terug naar het Male van 1712.

Niemandsland Male was in 1712 een lappendeken van kleine en grote percelen akkerland, weiden en bos, met amper bewoning. Anders dan nu lagen overal

4

Het kasteel (met middenin de hoofdletter B) en het dorp van Male, getekend in 1712, net op een beschadigde plooi. De rode blokjes zijn de huizen. Links ligt Malevijver, onderaan loopt de Maalse Steenweg, het oude tracé. Brugge, Rijksarchief.

verspreid kleine, vaak verwaarloosde bosjes. En de akkers waren arm, enkel goed voor rogge en boekweit. Wat ten zuiden van de Maalse Steenweg (1712: Antwerpsche heerwege) lag, was al helemaal onherbergzaam.

(vandaag: Doornhut 2) en aan de Babaert. De grote omwalde sites waren Puienbroek – we hadden het hier eerder over – en, nabij de Pijpeweg, Avignon (Pijpeweg 124), Montpellier, en Bassevelde.

Enkel Maledorp was bewoond. In de schaduw van het immense middeleeuwse kasteel woonden onder meer een herbergier, een wagenmaker, een smid en boeren. Deze bewoning liep uit in de Maalse Steenweg en in de Lodewijk van Malestraat (1712: den wegh die van Male noortwaerts streckt) tot aan de Brieversweg.

Alles samen nog geen dertig huizen, huijsekens, soms met hovenierijnghe.

Het verdwenen Bassevelde

Eens weg uit het dorp viel er geen levende ziel te bespeuren, behalve in zes verspreide boerderijen, twee kleine en vier grote. De kleine hofsteden waren den Voghelsanck aan het rond punt van de Doornhut

Bassevelde is vandaag volledig verdwenen, maar blijft een intrigerende plek, een ‘Wustüng’ zoals Duitsers dit zo plastisch omschrijven.

In 1712 beschreven en tekenden de landmeters de indrukwekkende hoeve, gelegen tussen de Pijpeweg en de Maleleie: dhofstede ende goede genaemt Bassevelde mette wallen ende cijnghelen rontsomme.

Bassevelde is zeer oud, middeleeuws, en hing af van het grafelijk kasteel van Male. Toen een brand de hoeve omstreeks 1740 in de as legde, werd ze niet heropgebouwd en de zwartgeblakerde ruïne leefde verder in

Bassevelde, getekend in 1712, kort voor de hoeve verdween.

Drie hoevegebouwen staan binnen de omwalling, met links de oprijlaan naar de Pijpeweg, rechts de Maleleie.

Brugge, Rijksarchief.

spookverhalen en als steengroeve.

Boer Gerard Vervisch wijst vandaag feilloos sporen van de walgracht aan, in de weide recht tegenover een moderne hoeve, uitgebaat door zijn zoon Geert, Pijpeweg 87.

In 1712 was Bassevelde nog volop in bedrijf, met Cornelis Baert als pachtboer. Eigenaar was toen François Claesman.

In deze weide met jong melkvee stond de herenhoeve Bassevelde, ook nog in 1712. Vandaag zijn in het landschap sporen (onder meer de wilgentronken rechts) van de verdwenen walgracht te zien. Foto genomen van op de oprit van de boerderij van Geert Vervisch, Pijpeweg 87. © Jean-Pierre Vandewiele, 2023

François Claesman, baron van Male, en in 1712 veruit de grootste grootgrondbezitter.

Musea Brugge. © Creativecommons

Baron Claesman, rijk maar niet geliefd Claesman bezat niet alleen Bassevelde, hij had in 1712 met 521 gemeten (of 230 hectare) bijna de helft van Male in zijn bezit. Hij was een rijke Brugse koopman die een paar jaar eerder een adellijke titel had gekocht en baron van Male werd. Dit wil zeggen dat hij als kasteelheer het slot van Male bewoonde en autoritair over Male heerste. Claesman was er niet graag gezien en stierf kinderloos in 1734.

Een meer bescheiden grondbezitter was meester Thomas Montanus. Deze geleerde dokter – vandaar ook zijn Latijnse naam – maakte zich in 1666 onsterfelijk door in Brugge de laatste grote pestepidemie te bedwingen.

Zijn borstbeeld kan je zien op het binnenplein van het oude Sint-Janshospitaal. Montanus overleed in 1685, maar zijn derde vrouw overleefde hem en bezat in 1712 nog steeds de noordwesthoek van Male, met de hoeve Voghelsanck.

onze buurt

5

ontmoet

Het leven op Male zoals het is … Vrijwilligerswerk Jaarlijks worden vrijwilligers een week lang in de kijker gezet tijdens de Week van de Vrijwilliger. Dit jaar gaat deze week door van 2 tot 10 maart. Naar aanleiding van dit initiatief laten we drie lokale vrijwilligers aan het woord.

Tijdens onze zoektocht in Male hebben we uit het grote aanbod drie vrijwilligers gekozen die we volgende vragen voorlegden: Wie ben je? Wat doe je? Wat drijft je?

“Ik probeer er te zijn voor de zieke, woorden zijn niet nodig. Je aanwezigheid is voldoende.”

Marleen Vande Woestijne

Marleen “Toen ik werkte als verpleegkundige, voelde ik mij erg aangetrokken tot de mens die voor de laatste uren van zijn of haar leven stond. Palliatieve zorg stond toen nog in zijn kinderschoenen, maar ik voelde de uitdaging om erin te stappen. Eenmaal op pensioen liet mij dat niet meer los. Gebeurtenissen in familie en omgeving stimuleerden me om de draad in de zorg weer op te nemen.”

“Ik probeer mantelzorgers te ontlasten

6

en op hun vraag de namiddag, de avond of de nacht door te brengen bij de zieke. Het is Thuiszorg die mij in contact brengt met de mensen die nood hebben aan dergelijke hulp. Ik doe dit al acht jaar.”

Wilfried “Ik werkte tijdens mijn actieve loopbaan in het onderwijs, in diverse functies. Tijdens een activiteit in het buurthuis Sconevelde zag ik op het prikbord een briefje hangen. Een blinde vrouw zocht iemand die haar

wilde begeleiden tijdens het wandelen of met haar op de tandem wilde fietsen. Ik belde haar op en maakte een afspraak met haar.”

“Het is de dame zelf die mij opbelt.

We hebben min of meer vaste afspraken, maar ik ben niet de enige vrijwilliger op wie ze een beroep kan doen. Afhankelijk van haar vraag gaan we wandelen, mogelijks gecombineerd met een boodschap of we nemen de tandem voor een rit van een paar uur door de natuur.”

“Ik ben haar ogen en vertel wat ik zie, het mooie maar soms ook de steen waarover ze kan vallen.”

Wielfried Vergauwe

Riet (niet de echte naam omwille van een verplichte anonimiteit)

“Toen ik na mijn studies aan het werk ging en samenwoonde met mijn echtgenoot, dacht ik: ‘Is dit nu mijn leven? Werken, thuiskomen, eten, tv kijken en slapen …’ Ik wou mijn vrije avonden zinvoller invullen.

Op het internet zag ik een oproep van Teleonthaal. Na een korte opleiding kon ik er aan de slag.”

“Tien jaar zat ik aan de telefoon bij Teleonthaal. De afspraak was dat ik me elke maand vier avonden en één dag in het weekend vrijmaakte om te luisteren naar mensen over eenzaamheid, zwarte gedachten, familiale, relationele of financiële zorgen. Eigenlijk kon het om het even welk verhaal zijn. Na de geboorte van ons tweede kindje, dat nu in de kleuterklas zit, ben ik gestopt.”

Tijdens de gesprekken met Marleen, Wilfried en Riet vielen mij drie woorden op die centraal staan in hun verhaal: geduld, empathie en luisteren.

Marleen komt uit een groot gezin met een moeder die oog had voor

“Elke telefoon is anders.

Je ziet de andere niet, maar je probeert met geduld en luisteren om hem of haar gerust te stellen.”

Riet

mensen uit hun omgeving die het moeilijk hadden. Samen met haar mama stond zij die mensen bij. Dat is haar altijd bijgebleven.

Wilfried gaf les maar ook toen al mocht de school op hem een beroep doen om mee te werken aan allerlei activiteiten zoals het organiseren van de oudleerlingendag, activiteiten voor gepensioneerde collega’s, enz.

Het besluit van Riet staat vast. De dag dat haar kinderen haar minder nodig hebben, stapt ze opnieuw in het vrijwilligerswerk.

Wij willen ons verontschuldigen tegenover de vele vrijwilligers die niet aan bod gekomen zijn in dit artikel en zich inzetten in sportverenigingen, jeugdbewegingen, organisaties … Bedankt voor jullie ongelooflijke inzet in alle stilte op de achtergrond. Jullie zijn onbetaalbaar!

Heb je, naar aanleiding van dit artikel, een vraag of een opmerking? Neem dan gerust contact op met de redactie.

onze buurt

7

uit in onze buurt Er valt weer heel wat beleven in onze buurt.

Hier vind je een greep uit het aanbod.

Nieuwjaarsreceptie Organisatie MaleWaarWijWonen zondag 21 januari Herdenkingsviering voor de overleden leden van MWWW, muzikaal ondersteund door het koor van VBS Kantelberg. Aansluitend biedt MWWW een nieuwjaarsreceptie aan voor genodigden en aanwezigen.

JANUARI Di 16/01: Nieuwjaarsreceptie Organisatie BC Sconevelde Locatie + inschrijving: BC Sconevelde Zon 21/01: Herdenkingsviering MWWW Zat 27/01: Curieuzeneuzen Opendeurmoment met rondleiding om 10 uur Locatie: Freinet Context Don 25/01 tot woe 31/01: Poëzieweek Verdere info: zie kort nieuws

Tussendoortje ‘Berre vindt een papiertje’ woensdag 7 februari, van 14 tot 15 uur Buurtcentrum Sconevelde en bibliotheek Sint-Thomas slaan de handen in elkaar om in februari het Tussendoortje ‘Berre vindt een papiertje’ te organiseren. Karin Robert zal het verhaal voorlezen en de aansluitende crea-activiteit begeleiden. Dit voorleesuurtje richt zich tot kinderen van 3 tot 6 jaar.

Berre verzamelt knopen, schelpen, wasknijpers enz. Hij laat ze in zijn broekzakken slingeren en maakt zo de wasmachine stuk. Op een dag ziet Berre een papiertje. Dat wil hij graag hebben, maar het zit vast aan de hoogste boomtak.

Inschrijven is gratis, maar verplicht: • aan de balie van bibliotheek Sint-Thomas of bibliotheek De Zorge • op 050 83 37 60 • via sint-thomas.bibliotheek@brugge.be

FEBRUARI Woe 07/02: Voorleesactiviteit Locatie: BC Sconevelde Din 20/02: Valentijnsetentje Organisatie BC Sconevelde Locatie + inschrijving: BC Sconevelde

MAART Zaterdag 09/03: Curieuzeneuzen Opendeurmoment met rondleiding om 10 uur Locatie: Freinet Context Woe 20/03: Voordracht Israël-Palestina Locatie: BC Sconevelde Din 26/03: Paasontbijt Organisatie BC Sconevelde Locatie + inschrijving: BC Sconevelde

Voordracht Israël-Palestina organisatie Karin Robert woensdag 20 maart om 19.30 uur Omwille van de grote interesse en het actuele onderwerp organiseert Karin een tweede bijeenkomst.

Inschrijven is gratis, maar verplicht via mail naar karin.robert@skynet.be voor 13 maart 2024.

8

Zo 31/03: Paaseierenraap na de eucharistieviering MWWW Locatie: Plein achter de kerk

APRIL Din 23/04: Warme beenham + bingo (organisatie BC Sconevelde) Locatie + inschrijving: BC Sconevelde

ontmoet

Buurttalent

T

ijdens de poëzieweek 2023 verschenen in onze buurt gedichten in het straatbeeld. Vandaag, bijna een jaar later, zijn deze teksten hier en daar nog steeds te lezen (zie bijgevoegde foto’s). Dit verblijdt de lokale dichters, die ik in gedachten wel eens de Ma(a)lse dichters durf noemen. De spellingswijze laat twee interpretaties toe: ofwel lees je deze titel als ‘dichters uit Male’, ofwel kies je voor ‘malse dichters’, waarin mals staat voor vers, kortom verzenmakers.

Ga de komende dagen zeker eens op zoek naar de plaatsen waar de poëzie onbewust en beslist ongewild elke storm en elke regenbui heeft doorstaan en nog niet is weggezeemd.

Binnen enkele weken is er de poëzieweek 2024. Misschien een gelegenheid om je vensterraam te voorzien van een vleugje poëzie … Of doe jezelf een weesgedicht cadeau: deze gedichten vind je op de website van de Stedelijke Bibliotheek. Misschien lezen de lokale poëten – net als in januari 2023 – hun gedichten opnieuw voor in de bibliotheek van Male tijdens de openingsuren. Wie weet ook voor jou de gelegenheid om met woorden aan de slag te gaan en je eerste gedicht te schrijven, om een dichtbundel te ontlenen in de bibliotheek of om er één te kopen.

onze buurt

9

open blik

Even terugblikken naar onze levendige buurt door jullie bril.

Afscheid van Kristine Tas en Hans Vermeersch, directie basisschool Kantelberg in de Linde

Bedanking van Cera-afgevaardigden voor de schenking van 3 tenten aan MWWW

Mosselsouper in BC Sconevelde

Proost op onze 92-jarige turnster Magda

Voordracht Israël-Palestina

Grootouderfeest kleuterafdeling Basisschool Kantelberg

Workshop ‘Creatief op klein formaat’

Rondom Troost/Troost Rondom

10

tot jouw dienst Maak kennis met de wijkinspecteurs van Male We stellen graag wijkinspecteurs, Fernand Bonte en Tim Vandamme, aan jullie voor. Zij vertellen in een notendop wat hun takenpakket inhoudt.

Eigen buurt, eigen wijkinspecteur Brugge bestaat uit verschillende wijken, met telkens een wijkinspecteur als verantwoordelijke, de ‘wijkagent’ in de volksmond.

De wijkinspecteur waakt over de leefbaarheid van de buurt en werkt hiervoor samen met de buurtbewoners en andere relevante partners. Voor meer info over jouw wijk kan je een kijkje nemen op de website van politie Brugge/wijkwerking. Je vindt er de gegevens van je wijk en wijkinspecteur door je straat en huisnummer in te tikken.

Oren en ogen van de politie Er wordt binnen het politielandschap wel eens gezegd dat de wijkagent ‘de oren en ogen van de politie’ is. Een belangrijke taak van de wijkagent is dan ook het onderhouden van contacten met de bewoners. De wijkagent vormt de schakel tussen de wijk (en de bewoners) enerzijds en de politie en/of diens partners anderzijds.

Belangrijke informatie wordt doorgegeven aan onze partners.

We zijn in zekere zin een tweedelijns politie. Bij dringende gevallen contacteer je de eerstelijnshulp, de interventieploegen, bijvoorbeeld bij verkeersongevallen, inbraak, brand, moeilijkheden die dreigen te escaleren, enz.

Bij niet-dringende zaken kan men de wijkagent contacteren, bijvoorbeeld bij burenruzies, moeilijkheden binnen het gezin, enz. Bemiddelen is een van onze kerntaken. Daarnaast zijn we als wijkagenten ook verantwoordelijk voor het behandelen van woonstcontroles en adreswijzigingen.

De werkdruk bij de wijkagenten is de laatste jaren gevoelig gestegen. Dit heeft deels te maken met de vele bijkomende opdrachten die uitgevoerd moeten worden vanuit het parket. De administratieve werklast stijgt, wat uiteraard een impact heeft op de fysieke aanwezigheid in de wijk.

Fernand Bonte

Tim Vandamme

Veelgestelde vraag

“Hoe geraken we aan de bloemetjes van Stad Brugge om onze gevel op te fleuren?”

Als inwoner van Male krijg je de kans om mee te doen aan de gratis bebloemingsactie van de stad.

De enige voorwaarde is dat je de bloemen aan de straatzijde van je huis in Male plaatst. Je hebt de keuze uit rode hanggeraniums en petunia’s (paars, roze of wit).

Doe je ook mee?

Vul dan voor 28 januari het online formulier in op https://forms.gle/VPhaVazMvx1Qhtm3A met het gewenste aantal plantjes (max. 15 per gezin).

Lukt het niet om de bestelling digitaal door te geven? Geen probleem, je kan je bestelling ook telefonisch doorgeven via BC Sconevelde op 050 32 60 57. We vragen wel om bij voorkeur digitaal te bestellen.

Je kan de plantjes afhalen op zaterdag 4 mei in BC Sconevelde.

Vanzelfsprekend zorg je zelf voor een bloembak of bloempot en potgrond. Vergeet daarbij de lokale handelaars niet!

Namens buurtcentrum Sconevelde en Male Solidair Eveline, Karin en Hendrik onze buurt

11

onze beurt

De redactieraad van deze buurtkrant

Van links naar rechts: Cécile Huyghebaert, Andre Goossens, Piet Duvillers, Jean-Marie Petyt, Karin Robert, Eveline Wulbrecht, Ludo Vandamme, Carlos De Rock, Jean-Pierre Vandewiele Dankzij hen staat deze krant vol met interessante ontmoetingen, pittoreske plaatsen en leuke uitstapjes.

Colofon Redactieraad van deze buurtkrant:

Verantwoordelijke uitgever:

Karin Robert (Male Solidair), Ludo Vandamme (Heemkunde Sint-Kruis), Andre Goossens (MaleWaarWijWonen), Carlos De Rock (MaleWaarWijWonen), Jean-Pierre Vandewiele (vrijwilliger BC Sconevelde), Cécile Huyghebaert (vrijwilliger BC Sconevelde), Piet Duvillers (WZS Kantel), Jean-Marie Petyt (vrijwilliger BC Sconevelde), Eveline Wulbrecht (centrumverantwoordelijke BC Sconevelde)

Stèphanie del Cioppo Ruddershove 4, 8000 Brugge

Contactpersoon BC Sconevelde: Eveline Wulbrecht 050 32 60 57 | eveline.wulbrecht@mintus.be 12

Ontwerp: digicreate.be Druk: Mediatopper Papier: 100% gerecycleerd