medicijnen rond

11 april 2022

Afspraken over

verantwoord wisselen medicijnen rond

Patiëntenfederatie Nederland, NHG, LHV en de FMS, KNMP en Zorgverzekeraars Nederland zijn gezamenlijk werkafspraken overeengekomen over het verantwoord wisselen van medicijnen met dezelfde werkzame stof, sterkte, toedieningsvorm en afgiftepatroon. Het regelmatig wisselen van medicijnen leidde de afgelopen jaren tot klachten en vragen van patiënten. De nieuwe afspraken maken een einde aan de onduidelijkheid. En moeten leiden tot veilig, doeltreffend en betaalbaar medicijngebruik.

De afspraken borgen vanaf nu de voorspelbaarheid en begeleiding van patiënten bij het wisselen van medicijnen. Het onbeperkt wisselen van medicijnen wordt tegengegaan. De wisselingen die wel mogelijk zijn, worden goed begeleid. Ook over het niet-wisselen, bijvoorbeeld bij medische noodzaak, zijn heldere afspraken gemaakt.

Dianda Veldman, directeur-bestuurder Patiëntenfederatie: ‘Geweldig voor patiënten dat dit resultaat samen is bereikt. Hiermee voorkomen we onnodig gedoe en verwarring, en kunnen arts, apotheker en patiënt samen werken aan optimaal medicijngebruik en goede farmaceutische zorg’. De nieuwe werkafspraken zijn beschreven in de leidraad ‘verantwoord wisselen van medicijnen’. Het is een praktisch handvat voor alle betrokken partijen en professionals hoe in de dagelijkse praktijk medicijnen verantwoord gewisseld kunnen worden.

De komende periode worden de afspraken uitgewerkt in de praktijk. Daarnaast gaan betrokken partijen een gezamenlijke monitorings- en evaluatiestructuur inrichten om de effecten van de werkafspraken te monitoren, en indien nodig bij te sturen.

De "Leidraad" is te vinden op se site van de Patiëntenfederatie Nederland of op te vragen bij de redactie (wervelwind@nvvr.nl).

BIJWERKINGEN MELDEN? DAAR WORDT U BETER VAN!

Dat medicijnen bijwerkingen kunnen veroorzaken weten we. Maar dat deze bijwerkingen gemeld kunnen worden is veel minder bekend. Bijwerkingencentrum Lareb is het meldpunt van Nederland voor bijwerkingen van alle geneesmiddelen en andere gezondheidsproducten. In dit artikel wordt uitgelegd: waarom melden van bijwerkingen zo belangrijk is en hoe u daarmee zelf kunt bijdragen aan een veiliger gebruik van medicijnen.

Wat is Bijwerkingencentrum Lareb?

Bijwerkingencentrum Lareb is een onafhankelijke stichting en al 25 jaar verantwoordelijk voor de landelijke registratie en analyse van meldingen van bijwerkingen bij geneesmiddelengebruik. Ze verzamelt op één centraal punt meldingen van bijwerkingen. Dit zijn meldingen van een artsen, apothekers, verpleegkundigen of van de patiënt zelf. Iedereen kan een melding doen.

Waarom is melden zo belangrijk?

Door al deze meldingen op een centraal punt te verzamelen kan inzicht verkregen worden over de veiligheid van geneesmiddelen. Dit kunnen nieuwe bijwerkingen zijn maar ook bijzonder aspecten van bestaande bijwerkingen.

Een voorbeeld. Enkele jaren geleden ontving Lareb meldingen van ‘hik’ bij gebruik van tramadol, een tot dan toe nog niet bekende bijwerking. Tramadol is een pijnstiller die onder andere wordt gebruikt bij pijn na operaties. Hik is een opmerkelijke bijwerking waarbij men misschien niet direct de relatie maakt met een geneesmiddel. Dat hik ontzettend hinderlijk kan zijn laten de meldingen zien. Eén patiënt had meer dan 48 uur de hik en een andere patiënt had zo’n 7 uur per dag de hik. Dus wanneer je dit geneesmiddel gebruikt is het wel belangrijk dat je deze klachten kunt herkennen als mogelijke bijwerking van het middel. En dat je je klachten kunt overleggen met je arts of apotheker. Niet in alle bijsluiters van de verschillende merken tramadol staat hik beschreven als bekende bijwerking.

Een ander voorbeeld zijn de meldingen van een doof gevoel, tintelingen of pijn aan handen en voeten bij gebruik van Vitamine B6. Op basis van deze meldingen constateerde Lareb dat hoge doseringen vitamine B6 kunnen leiden tot zenuwschade aan handen en voeten. Wanneer je dit niet herkent, kun je mogelijk veel te lang blijven doorlopen met klachten, of onnodig het medische circuit ingestuurd worden. Dit zijn enkele voorbeelden om te laten zien waar een melding aan kan bijdragen. Meer aandacht voor het herkennen en erkennen van klachten als bijwerkingen leveren uiteindelijk een betere zorg. En soms kunnen ze dus voorkomen worden.

Wat gebeurt er met mijn melding?

Alle binnen gekomen meldingen worden door een deskundige bekeken, verwerkt en geregistreerd. Elke melding wordt uiteraard vertrouwelijk behandeld. Soms wordt extra informatie gevraagd aan de melder. Daarnaast worden meldingen door een team deskundigen, van onder andere artsen en apothekers, binnen Lareb besproken. Dit kan leiden tot nadere analyses van meldingen en bijvoorbeeld tot waarschuwingen of aanpassingen in de bijsluitertekst.

Kunnen alleen nieuwe bijwerkingen gemeld worden?

Nee, want ook van al bekende bijwerkingen weten we nog lang niet alles. Neem bijvoorbeeld de “statines”. Dit zijn medicijnen die veel worden voorgeschreven voor de behandeling van een verhoogd cholesterol. Daarvan is bekend dat ze spierklachten zoals spierkramp en spierpijn, kunnen geven. Doordat Lareb meldingen kreeg over spierscheuring zijn we meer te weten te komen over spierklachten. Het is belangrijk dat artsen en patiënten op de hoogte zijn dat spierscheuring, na maanden statine-gebruik, ook op kan treden. Ook wanneer u niet zeker weet of uw klachten te maken hebben met geneesmiddelengebruik, kunt u dat bij ons melden.

Hoe kan ik mijn bijwerking melden?

U kunt een bijwerking melden via het formulier op de website van Lareb: www.lareb.nl of via www. mijnbijwerking.nl. Verder wordt geadviseerd klachten of bijwerkingen altijd met uw arts of apotheker te bespreken.

www.mijnbijwerkingen.nl Bijwerkingen van uw medicijnen? Meld dit bij Bijwerkingencentrum Lareb. Samen maken we medicijngebruik veiliger!