Επιτραπέζιο παιγνίδι το ταξιδι του οδυσσεα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ

Πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων Πολιτιστικών θεμάτων 2016-2017

« Δημιουργία αυτοσχέδιου επιτραπέζιου παιχνιδιού με εκπαιδευτικό περιεχόμενο » Συντονιστής: Δήμητρα Ράπτη ΠΕ02 Συμμετοχή: Κώστας Λιάκος ΠΕ02

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ

Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι γνώσεων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα παιχνίδια αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής των ανθρώπων και του πολιτισμού μας . Η παιδαγωγική αξία της παιγνιώδους προσέγγισης και των επιτραπέζιων παιχνιδιών τελευταίες δεκαετίες συμφωνούν

ότι

το

έχει μελετηθεί σε βάθος

τις

με όλους τους μελετητές να παιχνίδι

αποτελεί

σημαντικότερες πρακτικές μάθησης.

μία

από

τις

Tα οφέλη είναι πολλαπλά τόσο για τους μαθητές : • μαθησιακές ευκαιρίες και ανάπτυξη μαθησιακών στρατηγικών • καλλιέργεια δημιουργικού πνεύματος • ενίσχυση κινήτρων με ευχάριστο δημιουργικό και παιγνιώδη τρόπο • ικανοποίηση αισθημάτων ανταγωνιστικότητας • καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος όσο και για τους εκπαιδευτικούς : • βελτίωση παιδαγωγικής μεθόδου • προσαρμογή των στόχων, των μαθησιακών αναγκών και των πρότερων γνώσεων • άμεση αλληλεπίδραση με τους μαθητές • μαθητοκεντρική προσέγγιση της μάθησης

Η δημιουργία ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού εκπαιδευτικού περιεχομένου με την ενεργό συμμετοχή

και συνεργασία

μαθητών - καθηγητή καθιστά την προσέγγιση «δύσκολων» για τον μαθητή γνωστικών αντικειμένων πιο ευχάριστη

και την

μαθησιακή διαδικασία πιο αποτελεσματική. Το παιχνίδι αποτελεί ένα εργαλείο εναλλακτικής

μεθόδου

διδασκαλίας στα χέρια του εκπαιδευτικού και ένα πολύτιμο παιδαγωγικό εργαλείο για να κατακτήσει ο μαθητής τη γνώση.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Ο σχεδιασμός και η δημιουργία αυτού του επιτραπέζιου παιχνιδιού αποτελεί έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης και διδασκαλίας της Οδύσσειας του Ομήρου με σκοπό οι μαθητές να γνωρίσουν τον περιπετειώδη και επικίνδυνο δεκάχρονο αγώνα του Οδυσσέα που είχε αίσιο τέλος , τον «νόστο» στην αγαπημένη του Ιθάκη.

Οι μαθητές μέσα από το παιχνίδι καλούνται : • να γνωρίσουν τα στάδια και τις τεχνικές σχεδιασμού ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού • να αναπτύξουν κοινωνικές και νοητικές δεξιότητες • να αναπτύξουν τη φαντασία , τη δημιουργικότητα το ομαδικό πνεύμα και την κριτική τους σκέψη • να αναλάβουν πρωτοβουλίες εκφράζοντας ελεύθερα τις ιδέες τους • να γνωρίσουν στοιχεία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας • να διαπιστώσουν και να κατανοήσουν πολιτισμικά στοιχεία τόσο της μυκηναϊκής ( 12ος αι. π. Χ.) όσο και της γεωμετρικής εποχής ( 8ος αι. π .Χ.)

Βασικός στόχος είναι ο μαθητής μέσα από αυτό το παιχνίδι ερωτήσεων – απαντήσεων να προσεγγίσει με ένα διαφορετικό τρόπο το Ομηρικό έπος και πιο συγκεκριμένα να κατανοήσει την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου, να ανακαλύψει τις αφηγηματικές τεχνικές του Ομήρου και να κατακτήσει το περιεχόμενο των ραψωδιών που διδάσκεται στην Α΄ Γυμνασίου σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του Υπουργείου Παιδείας.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Το παιχνίδι απευθύνεται στους μαθητές της Α ΄ Γυμνασίου που διδάσκονται την <<ΟΔΥΣΣΕΙΑ>>. Το παιχνίδι σχεδιάστηκε για 2 έως 6 παίκτες ή ακόμη καλύτερα οι μαθητές μπορούν να συγκροτούν ομάδες με τις οποίες συμμετέχουν σε αυτό. Οι

παίκτες

αναλαμβάνουν

το

ρόλο

του

Οδυσσέα

προσπαθώντας μέσα από τις ερωτήσεις –δοκιμασίες να τον οδηγήσουν στην αγαπημένη του Ιθάκη

ΤΑΜΠΛΟ Κάνοντας

μικρές

τροποποιήσεις

χρησιμοποιήσαμε

σαν

πρότυπο το ταμπλό του παιχνιδιού γνώσεων Trivial Pursuit Πρόκειται για ένα παιχνίδι οικείο σε όλους ενώ ο σχεδιασμός του και οι βασικοί του κανόνες … ταιριάζουν στο μακρόχρονο ταξίδι του ήρωα μας

Στο κέντρο του ταμπλό βάλαμε την Ιθάκη , αρχή και τέλος συνάμα του ταξιδιού του ήρωα μας στο Ομηρικό έπος Στο ταμπλό απεικονίζονται : - 60 κουτάκια ερωτήσεων (κόκκινα, κίτρινα, μπλε) - 6 κουτάκια θεών - 6 κουτάκια πόντων-σταθμών του ταξιδιού

ΚΑΡΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Οι κάρτες είναι χωρισμένες σε τρεις κατηγορίες: α. Εισαγωγής (κόκκινο χρώμα) - 35 κάρτες β. Περιεχομένου (μπλε χρώμα) - 100 κάρτες γ. Αφηγηματικής τεχνικής (κίτρινο χρώμα) - 35 κάρτες ΚΑΡΤΕΣ ΠΟΝΤΩΝ Κάρτες πόντων με αναπαραστάσεις περιπετειών του Οδυσσέα - 36 κάρτες

Ερώτηση •Ποιο είναι το θέμα της Ιλιάδας;

Απάντηση • Η Ιλιάδα έχει κεντρικό θέμα τον θυμό του Αχιλλέα

Ερώτηση • Ποιος θεός εμπόδιζε την επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη; Απάντηση • Ο Ποσειδώνας

Ερώτηση •Ποιο είναι το ηθικό σχήμα στο έπος;

Απάντηση •Άτη (τύφλωση νου)-ύβρη(υπέρβαση μέτρου)νέμεση(οργή θεών)-τίση(τιμωρία)

ΠΩΣ ΠΑΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Τοποθετούμε τις κάρτες ερωτήσεων σε τρεις στοίβες με βάση το χρώμα τους. Φτιάχνουμε μια ακόμα στοίβα για τις κάρτες –πόντων. Οι παίκτες τοποθετούν τα πιόνια τους στο κέντρο του ταμπλό. Οι παίκτες ρίχνουν το ζάρι για να καθοριστεί η σειρά με την οποία θα παίξουν (πρώτος θα παίξει αυτός που θα φέρει τον μεγαλύτερο αριθμό κ.ο.κ.).

Κάθε πιόνι μετακινείται τόσα κουτάκια όσα ο αριθμός στο ζάρι και προς οποιαδήποτε κατεύθυνση επιλέξει ο παίκτης ο οποίος απαντώντας σωστά στις ερωτήσεις προσπαθεί να συγκεντρώσει τις κάρτες-πόντων . Νικητής είναι ο παίκτης που, αφού συγκεντρώσει τις 6 κάρτες πόντων οι οποίες αντιστοιχούν στους 6 βασικούς σταθμούς του νόστου του Οδυσσέα και απεικονίζονται στα αντίστοιχα κουτιά του ταμπλό , θα καταφέρει να επιστρέψει πρώτος στο κέντρο του ταμπλό

Ταξιδεύοντας με τη σχεδία του σαν άλλος Οδυσσέας ο κάθε παίκτης χαράσσει τη δική του πορεία

με τις

αλλαγές κατεύθυνσης, τις ανατροπές, τα εμπόδια, τα πισωγυρίσματα και τις θεϊκές παρεμβάσεις έχοντας πάντα στόχο την επιστροφή στην Ιθάκη

ΠΗΓΕΣ

• • • • • •

•

«Αρχαία Ελληνικά (μτφ) Ομηρικά έπη Οδύσσεια » Α ΄ Γυμνασίου Βιβλίο Μαθητή « Αρχαία Ελληνικά (μτφ) Ομηρικά έπη Οδύσσεια » Βιβλίο Εκπαιδευτικού Δελής Τ.Ι Η Οδύσσεια του Ομήρου ραψωδίες Α-Ω , Ερμηνευτικά σχεδιάσματα αρχαίων κειμένων, Gutenberg 1996 Ομηρικά Έπη 1 Ομήρου Οδύσσεια , Επιλογή ραψωδιών και αποσπασμάτων ( α-ω) Α’ Γυμνασίου Βιβλίο Μαθητή Ομηρικά Έπη 1 Ομήρου Οδύσσεια , Επιλογή ραψωδιών και αποσπασμάτων ( α-ω) Α’ Γυμνασίου Βιβλίο Εκπαιδευτικού Αγγελίδου Μ << Η χρήση των εκπαιδευτικών παιχνιδιών στη Διδασκαλία, τη Μάθηση και την Κατάρτιση. Η άποψη των εκπαιδευτικών >> Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Κωτσίδου Δ. « Αξιοποίηση της Διαδικασίας Σχεδιασμού Επιτραπέζιων Παιχνιδιών στη Μαθησιακή Διαδικασία Προσχολικής Αγωγής: Ανάπτυξη, Εφαρμογή και Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Διαδικτυακού Οδηγού» Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Πανεπιστήμιο Πειραιώς Ματσαγγούρας Η.Γ Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας. Στρατηγικές διδασκαλίας. Από την πληροφόρηση στη κριτική σκέψη. Gutenberg 2007