Nowiny Jastrzębskie nr 10

Przejrzeli tysiące gazet a y pozna histori kurortu

iesięcznik bezpłatny

JSW ma nowego prezesa. Przed nim trudne zadanie

S

S

STRONA 8

Od lewej: Marcin Boratyn, Dariusz Mazur

ra tyczna

.

pod y ka

FOT. DAWID LACH/JSW

www.nowiny.pl | portal@nowiny.pl | Rok II | Nr 9 (10)

Tomasz Cudny, prezes zarządu JSW SA

rocznica Porozu ienia astrz skiego ze s utną re eksją S

opłaty za mieci kok z

zł na

zł

? i n d a r i l a w o Jak głos ZA PODWYŻKĄ: 1. Alina Chojecka a rzata i i i z ra isze ra e Józe bera ade sz ar ie i z rze rz s Ja sz ie 8. szard ie ze 9. Jar s a tę a 10. a si s a 11. rsz a bi 12. Ja sz b r i z

REKLAMA

PRZECIW PODWYŻCE: e i a ar s- ert asz asza z i za ir s a b drzej at sia ade sz a i i tr zereda i a r

odziękowali za plony w zi

s a

WIĘCEJ NA STRONIE 4

S

Strażacy na zawodach z ratownictwa technicznego S ą uczy o historii iasta w szko ach STR. 5

Eks erci RYNKU ZDROWIA NOWOCZESNA MEDYCY NA W REGIONIE

S

2

A PO DRUGIE

Na wstępie Szymon Kamczyk Redaktor Naczelny Nowin Jastrzębskich

j po

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

o ą

rą

1 września 1939 r. polscy ułani stacjonujący w Jastrzębiu stoczyli potyczkę z kolumną pancerną nadciągającą od strony Wodzisławia. W tym nierównym boju nie mieli żadnych szans, ale na kilka godzin zatrzymali nieprzyjaciela umożliwiając wielu mieszkańcom ewakuację na wschód.

Idzie już jesień. Czuję ją w chłodnych porankach i czerwieni zachodzącego słońca.

Kiedy patrzę na radosne świętowane dożynek - święta plonów w różnych miejscowościach, jest to dla mnie wyznacznik, że już wkrótce z drzew będą spadać kolorowe liście, a deszcz bębniący po parapecie za oknem stanie się codziennością. Dożynki zawsze są dla mnie elementem lokalnego folkloru, a jednocześnie ukazują sukces rolnika, a w zasadzie nas wszystkich. To znamienne, że w zeszłym roku nie było tego wyjątkowego święta.

Nie było radości, nikt się nie bawił. Teraz wreszcie powróciliśmy do tradycji. Ogromnie się cieszę, że mogłem uczestniczyć w kilku uroczystościach dożynkowych, jednych skromniejszych, a innych z większą fetą. Za każdym razem jednak z ogromną radością i integracją mieszkańców. Niestety w wielu miejscach nie odbyły się one jeszcze z barwnymi korowodami, ale na wszystko przyjdzie czas. Ważne, że znów mogliśmy się spotkać i podzielić dożynkowym chlebem.

Oddajemy w Państwa ręce najnowszy numer Nowin, polecając przygotowane artykuły, wywiady i relacje.

Choć w gazecie ogranicza nas miejsce, z każdego prezentowanego w tym numerze wydarzenia obszerne relacje zdjęciowe znajdziecie Państwo w portalu Nowiny. pl, gdzie na bieżąco relacjonujemy najważniejsze wydarzenia i przekazujemy bieżące informacje z całego subregionu. Zapraszamy do lektury!

Żołnierze z 3. Pułku Ułanów Śląskich

FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Czas podziękować za plony

Przed wybuchem wojny Jastrzębie-Zdrój znajdowało się godzinę drogi od granicy z Rzeszą. Dowództwo polskie, spodziewając się natarcia w kierunku uzdrowiska, wyznaczyło do obrony tego odcinka szwadron Pułku Ułanów Śląskich pod dowództwem rtm. Ottona jsymonta, a także batalion Pułku Strzelców Podhalańskich. Pod koniec sierpnia żołnierze pojawili się w Jastrzębiu i rozpoczęli prace fortyfikacyjne na Bożej Górze.

Ułani z Jastrzębia z armatami O świcie 1 września patrole konne wysłane z Jastrzębia zostały zaatakowane przez Niemców. Po 8 rano na drodze prowadzącej z Wodzisławia do Jastrzębia pojawiła się kolumna 8 Dywizjonu Rozpoznawczego. Wyglądało na to, że Niemcy, zdający sobie sprawę ze słabego uzbrojenia obrońców, będą chcieli opa-

nować Bożą Górę z marszu.

Także Polacy mieli świadomość, że przewaga nieprzyjaciela jest przygniatająca.

Niestety, nie udało się w porę wysadzić w powietrze mostku na Szotkówce. W tej sytuacji dowódca batalionu podhalańczyków podjął decyzję o opuszczeniu zagrożonego obszaru. W rejonie Jastrzębia pozostał natomiast szwadron ułanów składający się z 4 plutonów, przy czym przeprawy przez Szotkówkę broniły dwa plutony wyposażone w ciężkie karabiny maszynowe.

Najprawdopodobniej Polacy posiadali także dwie armaty typu Bofors.

Siły pancerne nieprzyjaciela zamierzały szybkim rajdem przejechać przez mostek na Szotkówce i wedrzeć się w głąb Jastrzębia, by kontynuować atak w kierunku Pawłowic i Pszczyny. Gdy na mostku pojawił się pierwszy pojazd niemiecki, ze wzgórza bożogórskiego rozległ się wy-

Redakcja: acibórz, ul ościuszki , tel Nakład: e z http nowiny pl Redaktor naczelny: zymon amczyk – s kamczyk nowiny pl, Współpraca: nieszka a mierczak – koszmidera nieszka mail com, drian Czarnota – a czarnota nowiny pl

strzał. Ułani byli dobrze przygotowani i tak wyrychtowali armatę, że nie mieli problemu z trafieniem do celu. Zapalony pojazd zatrzymał się i całkowicie zablokował kolumnę pancerną. Z relacji wynika, że ułani zdołali zniszczyć jeszcze kilka pojazdów. W niemieckich szeregach pojawiło się zamieszanie. Podjęto decyzję o rzuceniu do ataku piechoty, jednak ogień z polskich cekaemów nie pozwalał agresorom na dalsze postępy.

Obrona do samego końca W tej sytuacji Niemcy postanowili obejść Bożą Górę.

Część sił ruszyła Gogołową w kierunku Szerokiej, inni zaś zdołali przedrzeć się od strony Moszczenicy. To oczywiście zaczęło zagrażać ułanom bohatersko broniącym się na Bożej Górze. Rotmistrz jsymont, obawiając się zamknięcia w kotle, zarządził odwrót w kierunku Jastrzębia

Górnego. Wiadukt kolejowy w Zdroju został wysadzony, by uniemożliwić Niemcom dotarcie do Jastrzębia Dolnego od strony uzdrowiska. Ułani, zabezpieczani ogniem cekaemów zaczęli wycofywać się wzdłuż drogi na Pawłowice.

Ostatnim punktem oporu w Jastrzębiu było wzgórze 282 za obecną ulicą Graniczną , gdzie polski działon przeciwpancerny na pewien czas zaryglował Niemcom możliwość dalszego ataku. Dzięki temu polskie siły, niemalże bez szwanku, wydostały się z Jastrzębia i mogły bezpiecznie wycofać się w kierunku Pszczyny.

Niestety ci, którzy do końca bronili wzgórza 282, zapłacili najwyższą cenę. Gdy wypełnili swoje zadanie, podjęli próbę wycofania się, jednak w rejonie Zamłynia dosięgły ich kule nieprzyjaciela. Tak polegli Antoni Kumor, Paweł Sterniczuk i Karol Burczak, których pochowano na cmentarzu parafialnym

Reklama: ateusz zynol – m szynol nowiny pl, , arbara rydryk – b rydryk nowiny pl, Redakcja techniczna: nieszka ubocz – a subocz nowiny pl, erzy śliz y – j oslizly nowiny pl Portal nowiny.pl: awe kulowski, portal nowiny pl Wydawca: ydawnictwo Nowiny p z o o Dyrektor Wydawnictwa Prasowego: atarzyna ruchot

w Jastrzębiu Górnym. Za poległego uznano również ppor.

Józefa Krzewickiego, po latach okazało się jednak, że przeżył.

Zapewnili cenny czas Jakie było znaczenie obrony Bożej Góry? Przez lata narosło wiele mitów wokół tego wydarzenia. Niektóre relacje rozbudowały ten bój niemal do rangi bitwy, w której garstka ułanów przez wiele godzin broniła się przed dywizją pancerną zadając jej wielkie straty. W rzeczywistości walka na samym wzgórzu trwała najwyżej dwie godziny, a straty niemieckie liczono w kilku wozach pancernych.

Nie zmienia to faktu, że ułani dowodzeni przez rotmistrza jsymonta wzorowo wypełnili swoje zadania. Przy minimalnych stratach własnych wstrzymali na kilka godzin natarcie niemieckie, umożliwiając polskim oddziałom i ludności cywilnej bezpieczne wycofanie się. Marcin Boratyn

Izba Wydawców Prasy szystkie prawa autorskie do opracowa ra cznych reklam zastrze one ateria ów niezamówionych nie zwracamy ruk olska ress p o o , rukarnia w osnowcu

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

3

Nowy prezes JSW ma trudne zadanie d 8 sierpnia Jastrzębska półka Węglowa ma nowego prezesa Jest nim omasz udny, wcze niej związany zawodowo z branżą górniczą ada nadzorcza po powołaniu prezesa przedstawiła jego kwali kacje Nowy prezes JSW ma trudne zadanie, jeśli popatrzymy na raport finansowy Grupy Kapitałowej JSW za pierwsze półrocze. Fakt, rok 2021 nie jest tak tragiczny jak 2020, ale nadal straty spółki są ogromne. W pierwszym półroczu bieżącego roku strata spółki wyniosła 0, mln zł straty netto, a 9 ,8 mln zł straty netto rok wcześniej. Trudnej sytuacji spółki nie poprawia konieczność zwrotu zobowiązań, które za pierwsze półrocze 2021 roku wskazano w sprawozdaniu okresowym spółki na ,941 mld zł zobowiązania długo i krótkoterminowe . Przypomnijmy, że w ubiegłym roku JSW zaciągnęła także pożyczkę z Państwowego Funduszu Rozwoju w wysokości ponad 1 mld zł.

Trudno się dziwić, że konkurs na prezesa trzeba było wydłużyć, aby znaleźć chętnego. W REKLAMA

końcu się udało i JSW ma nowego prezesa od 28 sierpnia.

Tuż po wybraniu nowego prezesa, 2 września po otwarciu giełdy akcje JSW poszły w górę o ponad 6 proc., osiągając wartość 44, 4 zł.

Tomasz Cudny ukończył studia o specjalności Technika Podziemnej ksploatacji Złóż na Wydziale Górniczym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Jest absolwentem studiów podyplomowych w zakresie Zamówień Publicznych na Wydziale Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej. Posiada też uprawnienia do zasiadania w organach nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa.

Początki w KazimierzuJuliuszu Po ukończeniu studiów pracował w kopalni KazimierzJuliusz w Sosnowcu, gdzie przeszedł wszystkie szczeble kariery zawodowej, od stażysty do Kierownika Działu Robót Górniczych, Zastępcy Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego. – Pracował w oddziałach wydobywczych robót przygotowawczych oraz likwi-

Przedstawiciele zarządu JSW SA podczas ostatnich uroczystości związanych z 41. rocznicą Porozumienia Jastrzębskiego.

W centrum kadru (trzeci z lewej) nowy prezes Tomasz Cudny

dacji i zbrojeń. Współtworzył sposób eksploatacji silnie nachylonego pokładu węgla oraz wraz z zespołem opracował możliwości utrzymania wyrobisk korytarzowych w sąsiedztwie zrobów – informuje rada nadzorcza JSW w złożonym 1 września raporcie bieżącym.

Ostatnio w Tauron Wydobycie W latach 200 – 2010 praco-

wał jako Główny Specjalista w Zespole Logistyki i Przetargów w Biurze Zarządu Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. KHW S.A. Następnie pełnił funkcje kierownicze w KWK Murcki-Staszic oraz w KWK Wujek. W 2016 roku został Prezesem Zarządu KHW S.A., a w 201 roku Prezesem Zarządu Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A., gdzie pracował do 2018 roku. W latach 2019 –

2021 pełnił funkcję Prezesa Zarządu Tauron Wydobycie S.A. Związkowcy z JSW na razie nie komentują otwarcie sylwetki nowego prezesa. Nie ustają jednak w próbach rozliczenia odwołanego wcześniej zarządu prezes Barbary Piontek z poniesionych przez trzy miesiące wydatków i zatrudnienia pełnomocników. – Warto się spytać premiera naszego rządu czy ktoś politycznie weźmie

odpowiedzialność na Śląsku za wyczyny Pani Piontek i Pana Dudy? Za dwa lata w kampanii wyborczej do Sejmu RP na Śląsku osiągnięcia pani Piontek będą sztandarem opozycji przedstawianym wyborcom jako przykład „nepotyzmu” Zjednoczonej Prawicy. Nie będzie wtedy miało znaczenia, że „Solidarność” była przeciw. Skoro nic nie zrobiliśmy ze wstydliwym dziedzictwem ekipy Piontek – Duda, rządzącej jastrzębskim węglem, to znaczy, że popieramy wszystkie błędy Zjednoczonej Prawicy nam uczynione – piszą w mocnych słowach przedstawiciele reprezentatywnych związków zawodowych.

Warto dodać, że wcześniej rada nadzorcza powołała wiceprezesów. Sebastian Bartos został zastępcą ds. handlu, Robert Ostrowski zastępcą prezesa ds. ekonomicznych, a dward Paździorko zastępcą ds. technicznych i operacyjnych. W zarządzie nieprzerwanie pracuje Artur Wojtków, delegowany przez załogę na stanowisko wiceprezesa ds. pracy i polityki społecznej. (ska)

4

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

17,50 złotych więcej za śmieci od października Podczas nadzwyczajnej sesji, zwołanej na wrzenia, radni oalicji amorządowej oraz Wspólnoty amorządowej zagłosowali za przyjęciem stawki , 0, zaproponowanej przez prezydent nnę etman oraz urzędników Do tej pory mieszkańcy płacili za mieci 1 zł Propozycja prezydent, która pojawiła się kilka dni przed sesją wzbudziła spore kontrowersje, nawet wśród radnych koalicji. 29, 0 zł to 1 , zł więcej niż dotychczasowe 12 zł.

A mieszkańcy zdążyli się już przyzwyczaić do takiej stawki, bo płacili 12 zł od osoby za śmieci segregowane już od lat Urzędnicy taką podwyżkę tłumaczyli zwiększonymi kosztami odbioru śmieci oraz stawką zaproponowaną przez firmę w przetargu. – W wyniku przetargu wyłoniona została firma, jednak nie mogliśmy od razu podpisać umowy, bo jedna z firm się odwołała. Później wycofała się ze swojego odwołania, jednak już mieliśmy zawartą umowę pośrednią na okres miesięcy do obsługi naszego miasta – wyjaśnił Robert Cichowicz, drugi zastępca pre-

zydent Jastrzębia-Zdroju. Wiceprezydent zaznaczył także, że obowiązujące do tej pory 12 zł przez trzy lata są rekordem, a jedyną gminą, która obecnie pozostaje z taką stawką jest gmina Goleniów gdzie radni nie chcą zgodzić się na podwyżkę opłat, dlatego z budżetu dopłacane jest co roku kilka mln złotych . – Wysokość stawki nie jest wymyślona przez panią prezydent, przeze mnie czy panią naczelnik. To wynik składowy wielu sytuacji: gospodarczych, politycznych, ludzkich oraz sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej, które na przestrzeni tych trzech lat miały istotny wpływ na kształtowanie ceny za odbiór odpadów w całym kraju. Obserwowaliśmy od 2– lat, kiedy ceny za odbiór odpadów rosły do kilkunastu, dwudziestu–kilku złotych, a w tym roku nawet ponad 0 zł – wyliczał Robert Cichowicz. Radni obejrzeli także prezentację, przedstawioną przez Honoratę Uchto, naczelnik wydziału gospodarki komunalnej.

Prezydent: nie było wyjścia Po wysłuchaniu wszystkich argumentów, pojawiła się pro-

pozycja radnych PiS, aby podwyższyć stawkę, ale nie tak drastycznie. Początkowo padła sugestia 19, zł, a po przeliczeniu około 2 zł. Ta propozycja jednak nie została poparta przez radnych koalicyjnych.

– Wraz z radnymi podjęliśmy dziś bardzo niepopularną decyzję o podwyżce opłat za wywóz śmieci. Właściwie w tej sytuacji nie ma dobrego wyjścia. Ceny, co pewnie też zauważacie, nie rosną ale galopują Niestety odbija się to także na wysokości opłat za wywóz śmieci w Jastrzębiu-Zdroju – wyjaśniła już po głosowaniu Anna Hetman.

– Czy chciałam podwyżki opłat za śmieci?Absolutnie nie Po latach utrzymania najniższej opłaty w regionie 12zł umowa wygasła. Rozpisaliśmy przetarg, podliczyliśmy koszty i by wszystko się zbilansowało, musieliśmy podnieść opłatę za śmieci do 29, 0zł. To była trudna decyzja. Bardzo niepopularna Opozycja zaproponowała niższą stawkę, ale ta propozycja kosztowałaby nas minimum 6 milionów złotych i rezygnację z remontów chodników, wymiany oświetlenia, naprawy dróg… Ubolewam nad tak znaczną podwyżką opłat za od-

Ile za śmieci płacą w sąsiednich gminach?

• Żory: 15 zł/osoba za odpady segregowane (od 1.08.2019) • Świerklany: 23,00 zł/osoba za odpady segregowane (od 1.01.2021) • Rybnik: 24 zł/osoba za odpady segregowane (od 1.01.2021) • Pawłowice: 25,50 zł/osoba za odpady segregowane (od 1.07.2021) • Wodzisław Śląski: 26,10 zł/osoba za odpady segregowane (od 1.01.2021)

biór śmieci, jednak jest ona od nas zupełnie niezależna – tłumaczyła prezydent w mediach społecznościowych.

Opozycja: to stawka na wyrost Mieszkańcy w komentarzach pod postem prezydent nie pozostawili na niej suchej nitki. – Jakie remonty? Ludzie latami czekają na drogę. Gdy ory wzięły niski kredyt i wymieniły wszystko na L D–y, to wy dopiero zakładaliście je na przejściach dla pieszych i to nie wszędzie. Na północnej gdzie jeżdżą tylko „elki” pasy z L D, a na pszczyńskiej koło Grodzkiej stare lampy. Gdy o coś proszą mieszkańcy, to się nie da, albo nie ma za co – skomentował jastrzębianin Tomasz Maron. – Pani nas teraz rozliczy za śmieci, a my rozliczymy

Panią na następnych wyborach – napisała pod postem prezydent pani Paulina. Takich i jeszcze bardziej dobitnych komentarzy często z nieparlamentarnymi wyrażeniami opublikowano ponad 00.

Radni opozycyjni, którym nie udało się przeforsować niższej propozycji, nie kryją rozczarowania. – To pokazuje, że prezydent Hetman może przepchać przez bezre eksyjnych radnych wszystko. Robią stawkę na zapas i godzą się na permanentny wzrost cen – słyszymy w kuluarach. Warto dodać, że przegłosowana stawka 29, 0 zł od osoby to kwota za śmieci segregowane. Mieszkańcy, którzy nie segregują, zapłacą od osoby 9 zł. Stawki te obowiązywać będą od 1 października. (ska)

Chciała uciec z mieszkania po prześcieradłach Tej interwencji jastrzębscy strażacy i policjanci nie zapomną na długo. Nastolatka chciała uciec z zamkniętego mieszkania na 3 piętrze przez okno, opuszczając się po związanych prześcieradłach.

Do zdarzenia doszło 1 sierpnia, krótko po godz. 18.00 na ul. Kaszubskiej w Jastrzębiu-Zdroju. Świadek zgłaszający interwencję podał, że widzi nastolatkę chcącą za pomocą związanego prześcieradła wydostać się z mieszkania na piętrze przez otwarte okno.

Po przybyciu na miejsce straży pożarnej stwierdzono, że Policja przez zamknięte drzwi prowadzi już rozmowy z dziewczynką. Nie chciała sobie zrobić krzywdy, a w mieszkaniu była sama. W czasie zdarzenia do mieszkania wróciła matka nastolatki i to ona otworzyła drzwi. Nikomu nic się nie AgaKa stało.

REKLAMA

FOTOWOLTAIKA POMPY CIEPŁA MAGAZYNY ENERGII www.eko-on.pl

503 503 453

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

5

Będą uczyć dzieci o historii miasta Szkół Nr 2 im. Wojciecha Korfantego w Jastrzębiu-Zdroju.

W ramach zajęć uczniowie będą poznawać historię Jastrzębia-Zdroju, ale też ciekawe miejsca w mieście czy możliwości spędzania wolnego czasu.

FOT. UM

TR

R

We wtorek, września prezydent Anna Hetman rozmawiała z dyrektorami szkół o wprowadzeniu programu nauczania pt. „Lekcje o mieście”.

W tym gronie zastanawiano się, jak zrobić to w sposób ciekawy dla młodego pokolenia jastrzębian. – Chodzi o to, aby młodzi ludzie poczuli więź z miejscem swojego zamieszkania. Zależy nam na tym, by poczuli się, że są u siebie i mogą decydować, jak w przyszłości będzie wyglądać nasze miasto. W spotkaniu organizacyjnym na temat zajęć „Lekcji o mieście” udział wzięli dyrektorzy placówek oświatowych oraz prezydent Anna Hetman Nie da się tego zrobić bez znapocząwszy od najdawniej- zef Witczakowie, czy Dominik Parku Zdrojowego, przygotojomości jego przeszłości, bez Aby zarazić pasją szych dziejów, aż po współdziebło–Danowski. Uczniom wanie potraw czy zebranie repoznania historii ludzi, którzy do historii Program nauczania „Lekcje o czesność, w wielu aspektach. zostanie przybliżona kultura lacji na temat życia w mieście je tworzyli i tworzą. Dążymy do tego, aby młodzież utożsa- mieście”, którego autorką jest – Jest miejsce na prezentacje śląska, a także przybyszów z na przestrzeni lat, od starszych miała się z miejscem, w którym Katarzyna Barczyńska–Łuka- wybitnych postaci związanych różnych części Polski. Będzie mieszkańców – mówi Katażyje – mówiła prezydent Anna sik, został pomyślany tak, aby z miastem, jak na przykład też czas na naukę przez dzia- rzyna Barczyńska–Łukasik, Henryk Sławik, Mikołaj i Jó- łanie – wykonanie fotografii nauczyciel historii w Zespole pokazać miasto i jego tereny, Hetman. Więcej możliwości z napędem Plug-in Hybrid.

Kia XCeed PHEV

Rozszerzone lekcje Istotą programu jest to, aby zachęcić młodych uczniów do aktywnego poznawania swojego najbliższego otoczenia.

Niektóre elementy skłaniają również do zabawy czy mają zachęcić do twórczego rozwinięcia proponowanej tematyki zajęć. Jedną z form takiego właśnie poznawania swojego miasta mogą być wycieczki do Parku Zdrojowego czy innych historycznych miejsc w Jastrzębiu i poza nim, związanymi z postaciami ważnymi dla naszej historii.

Uzupełnieniem „Lekcji o mieście” mają być zajęcia warsztatowe przeprowadzane w budowanym muzeum w byłej łaźni nieczynnej kopalni „Moszczenica”. Czy znajdzie się tam miejsce również na eksponaty z Galerii Historii Miasta, gdzie do tej pory odbywały się spotkania z dziećmi i młodzieżą? Dowiemy się już pod koniec roku, kiedy w budynku GHM rozpocznie się AgaKa remont.

REKLAMA

Kia XCeed PHEV Więcej możliwości z napędem Plug-in Hybrid.

Już Już od od

000 130000 490PLN PLN ETRANS

NAZWA DEALERA

ul. Leśna 1, 43-170 Łaziska Górne

ul. Nazwa ulicy, numer budynku / lokalu, 00-000 Miasto T:00 32000 32 57 | E: sprzedaz.etrans@kiamotors.pl | www.etrans.pl T: 00412 00 | E: dealer@kiamotors.pl | www.nazwadealera.kia.pl Zużycie paliwa / emisja CO2: 1,4 l/100 km / 32 g/km. Cykl mieszany. Wartości zużycia paliwa i emisji (cykl WLTP) wynikają z wersji/wariantu pojazdu oraz z jego wyposażenia.

Dane zużycia paliwa mają charakter porównawczy i zostały uzyskane na stanowisku pomiarowym zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia (WE) 715/2007, uzupełnionego Rozporządzeniem Komisji 2017/1151. Wartości rzeczywiste mogą być inne w zależności od warunków i stylu jazdy. 7 lat / 150 000 km gwarancji. Szczegółowe okresy gwarancji oraz jej warunki określone są w książce gwarancyjnej.

NAZWA DEALERA

ul. Nazwa ulicy, numer budynku / lokalu, 00-000 Miasto T: 00 000 00 00 | E: dealer@kiamotors.pl | www.nazwadealera.kia.pl Zużycie paliwa / emisja CO2: 1,4 l/100 km / 32 g/km. Cykl mieszany. Wartości zużycia paliwa i emisji (cykl WLTP) wynikają z wersji/wariantu pojazdu oraz z jego wyposażenia.

Już od

000 000 PLN

6

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Komputery z zakładu karnego trafiły do organizacji W imieniu dyrektora Zakładu Karnego w Jastrzębiu-Zdroju, uroczystego przekazania zestawów komputerowych dokonał ppłk.

Krzysztof Karwowski – zastępca dyrektora Zakładu Karnego w Jastrzębiu-Zdroju. Wśród obdarowanych zostały stowarzyszenia i organizacje działające w orach. Zestawy komputerowe trafiły do Ochotniczej Straży Pożarnej w Osinach, Roju, Rowniu, Rogoźnej oraz OSP ory, Świetlicy Wodzisławska 00, Świetlicy „Wyspa”, gdzie działa Placówka Wsparcia Dziennego „Rajski Zakątek”, Świetlicy Horyzont, Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom oraz Stowarzyszenia PrzyjaTEKST SPONSOROWANY

sia raz i e rezesa d sz ór s ie Ja a i et sier ia r a tere ie ra si a Za ad ar Jastrzębi -Zdr j rze aza ie d at ie s rzęt ter

ciół Chorych „Hospicjum im.

Jana Pawła II”.

wymaga stałych aktualizacji zabezpieczeń systemowych i wsparcia technicznego, które z uwagi na użytkowane oprogramowanie, a także wymogi sprzętowe nie może być w pełni świadczone przez usługodawców. W trosce o najwyższe standardy przetwarzania danych osób pozbawionych wolności oraz dzięki wdrożonemu „Programowi modernizacji Służby Więziennej w latach 201 – 2020” sukcesywnej wymianie podlega sprzęt użytkowany przez funkcjonariuszy Służby Więziennej w Zakładzie Karnym w Jastrzębiu – Zdroju.

Komputery od służby więziennej – Dzisiejsze przekazanie pokazuje, że można w sposób racjonalny gospodarować mieniem jednostki z pożytkiem dla innych jednostek budżetowych, przestrzegając przy tym najwyższych standardów bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych – mówił ppor. Grzegorz Bojda, rzecznik prasowy dyrektora Zakładu Karnego w Jastrzębiu-Zdroju.

Stosowanie najwyższych procedur bezpieczeństwa informacji przetwarzanych oraz gromadzonych przez funkcjonariuszy Służby Więziennej

Wsparcie dla organizacji Warto wspomnieć, że już wcześniej Zakład Karny w

lejne realizowane są od 1 września, zaś cały proces powinien zakończyć się w 2022 roku.

– Jesteśmy kręgosłupem komunikacyjnym regionu.

Obsługując 16 linii oraz uruchomiając blisko 400 pociągów każdego dnia dajemy pasażerom możliwość dotarcia w szybki, bezpieczny, komfortowy i przystępny cenowo sposób do najbardziej odległych zakątków województwa ślą-

skiego. Doskonale rozwinięta siatka połączeń z jednej strony stanowi ogromny potencjał, z którego na co dzień mogą korzystać wszyscy mieszkańcy Śląska, a z drugiej jest również wielowymiarowym wyzwaniem dla ekspertów spółki, którzy stale monitorują liczbę pasażerów i zainteresowanie poszczególnymi trasami oraz tworzą analizy, w oparciu o które wprowadzamy nowe

Jastrzębiu-Zdroju przekazał trzy komputery do Hospicjum im. Jana Pawła II w orach. – Cieszę się, że sprzęt trafił do najbardziej potrzebujących organizacji w naszym mieście, a także mam nadzieję, że będzie służył przez wiele lat – mówi Jacek Miketa, wiceprezes Funduszu Górnośląskiego SA, który dodatkowo zadbał o wyposażenie komputerów w nowe dyski twarde.

– Mamy już plan na zagospodarowanie sprzętu. Chcemy stworzyć miejsce do nauki dla wychowanków Klubu Młodzieżowego. Będzie to stanowisko komputerowe w sali z osobnym biurkiem – zapowiada Robert Nowak, kierownik (ska) Świetlicy Horyzont.

FOT. UM ŻORY

Z i i jat i istra i a a t i zej tra ar ej d a r a iza ji zarz d

Jedną z instytucji, do których trafił sprzęt była Świetlica Horyzont w Żorach. Na zdjęciu sprzęt kierownikowi świetlicy Robertowi Nowakowi przekazują Jacek Miketa oraz Krzysztof Karwowski.

Nowa atrakcyjna oferta kolei ląskich

Taryfa poza godzinami szczytu ze zniżką do 20 procent, możliwość zabrania w weekendy i święta drugiej osoby za dopłatą jedynie symbolicznej złotówki, rozszerzone bilety rodzinne, ulgi dla grup sięgające 25 procent oraz dobowe i miesięczne bilety uprawniające do korzystania z przejazdów Kolejami Śląskimi w połączeniu z komunikacją ZTM – to nowe, bardzo atrakcyjne propozycje zawarte w ofercie spółki.

Nowa oferta ma także na celu uproszczenie taryfy przewozowej. Pierwsze zmiany weszły w życie 10 maja br, ko-

oferty i aktywności promocyjne – przekonuje Patryk Świrski, prezes zarządu Kolei Śląskich.

Pasażerowie mają możliwość korzystania z innowacyjnej tzw. taryfy pozaszczytowej ze zniżką do 20 procent. Oferta Silesia 24 pozwoli na podróżowanie po całym województwie zarówno pociągami Kolei Śląskich, jak i komunikacją ZTM bez ograniczeń przez 24 godziny za jedyne 8 złotych.

Strefowy Superbilet 24 będzie uprawniał do korzystania z pociągów Kolei Śląskich oraz komunikacji ZTM na terenie Metropolii przez 24 godziny w cenie 1 złotych. Zupełną nowość stanowią Superbilety miesięczne będące odpowiednikami dotychczasowych Metrobiletów, które umożliwią podróż pociągami Kolei Śląskich w wybranych strefach Metropolii.

Szczegóły na stronie www.kolejeslaskie.pl

– Samorząd województwa inwestuje w rozwój Kolei Śląskich. To bardzo ekologiczny i atrakcyjny sposób przemieszczania się. W 2019 roku, jeszcze przed wybuchem pandemii koleje przewiozły aż 20 milionów pasażerów. Dla przypomnienia, w budżecie województwa na 2021 rok zapisano 182 mln zł na organizowanie i dotowanie regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich wykonywanych przez spółki POLR GIO i Koleje Śląskie. Poszerzana jest także oferta, czego przykładem jest uruchomienie w ubiegłym roku połączenia Katowice-Kraków. Koleje Śląskie docierają do popularnych kierunków podróżowania wybieranych przez turystów – Beskidu ywieckiego i Beskidu Śląskiego. Przesiadając się z samochodu do pociągu każdy z nas ma swój mały wkład w kwestię poprawy stanu środowiska naturalnego – mówi wicemarszałek województwa Wojciech Kałuża.

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

REKLAMA

7

8

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Przejrzeli tysiące gazet w poszukiwaniu historii Wiele dni spędzonych na poszukiwaniu doniesień w prasie polskiej i zagranicznej, wybór najciekawszych fragmentów i smaczków, a ostatecznie wydanie interesującej książki – to wszystko za sprawą jastrzębskich pasjonatów historii - Marcina Boratyna i Dariusza Mazura, którzy stworzyli z okazji 160-lecia powstania kurortu wyjątkową publikację „Jastrzębskie uzdrowisko na łamach prasy w latach 1860– 1994”.

Pomysł na stworzenie tego typu zbioru wycinków prasowych o uzdrowisku w Jastrzębiu–Zdroju pojawił się już 10 lat temu. – Wówczas ze względu na brak zainteresowania ze strony miasta, a tym samym brak finansowania, nie udało się zrealizować tego pomysłu. Teraz jednak pojawiła

się okazja przy 160. rocznicy powstania kurortu, dlatego wróciliśmy do tej idei, znajdując prywatnego sponsora na wydanie tej książki – mówi Marcin Boratyn. – Zebraliśmy w jedną całość, wybierając najciekawsze doniesienia prasowe, dostępne w bibliotekach cyfrowych. Materiałów, szczególnie z okresu pruskiego i międzywojnia są tysiące, bo każde istotne wydarzenie w Jastrzębiu trafiało na łamy, czy to za sprawą zainteresowania samych dziennikarzy, czy też ze wsparciem sponsorskim właścicieli uzdrowiska – podkreśla Dariusz Mazur.

To pokazuje, że jastrzębskie uzdrowisko było ważnym ośrodkiem, który wzbudzał zainteresowanie. – Trzeba przyznać, że właściciele byli też bardzo operatywni. Mamy dowody na to, że niektóre teksty

Tu znajdziesz ul. Opolska 1A 44-335 Jastrzębie-Zdrój www.explozjatanca.com

44-335 Jastrzębie Zdrój, ul. Astrów 17a

Marcin Boratyn i Dariusz Mazur prezentują swoją najnowszą publikację.

W tle Galeria Historii Miasta

były sponsorowane, ale wiele tekstów powstawało także po osobistych przeżyciach żurnalistów, którzy przyjeżdżali do Zdroju. Niektórzy chcieli też przekonać się na własne oczy o tym, jak funkcjonuje uzdrowisko. Mamy przykłady publikacji z Poznania, Warszawy, w których autorzy byli zaskoczeni czystością, funkcyjnością i niskimi cenami uzdrowiska – dodaje Marcin Boratyn.

Perła uzdrowisk śląskich W książce znalazły się nie tylko artykuły, ale także reklamy, bo w wielu z nich stosowano kreatywne hasła reklamowe.

Czytamy w jednym z ogłoszeń z okresu II RP: „Perła Uzdrowisk Śląskich – Jastrzębie – Zdrój […] Leczy skutecznie: reumatyzm, ischias, artretyzm, choroby kobiece, skrofulozę, choroby serca miernego stopnia”. Co istotne, w Jastrzębiu–Zdroju działały również pensjonaty dla dzieci, m.in. pochodzenia katolickiego, ewangelickiego i żydowskiego, z opieką lekarza, ćwiczeniami i kuchnią rytualną. Dla kuracjuszy przygotowywano również liczne atrakcje, tak latem, jak i zimą. Wśród nich była m.in.

skocznia narciarska. – To jeden z elementów, którego fotografii do dziś nie udało nam się pozyskać. Fakt, że w pierwszych latach działania uzdrowiska przyjeżdżała tu praktycznie sama arystokracja, świadczy o wysokim standardzie. Szukali oni miejsca, gdzie mogli się nie tylko podleczyć, ale też dobrze zabawić – stwierdza Marcin Boratyn. – Kiedy powstały dziecięce zakłady lecznicze, rodzice przywozili tutaj dzieci z całego regionu, mimo braku pociągów i asfaltowych dróg. Wyzwaniem było dostanie się w to miejsce, a mimo to było ogromne zainteresowanie – tłumaczy Dariusz Mazur. Autorzy pozyskali sponsora na wydanie książki, którym została spółka Moc Natury Sp. z o.o., czyli właściciel Kompleksu Dąbrówka. Dzięki temu udało się im przygotować odpowiednią oprawę publikacji, a także przekazać książki mieszkańcom.

Niechlubne czasy Pasjonatom z Jastrzębia– Zdroju udało się także znaleźć ciekawostki historyczne, które pokazują, że również w czasie III Rzeszy, uzdrowisko było ważnym ośrodkiem, a naziści

KONKURS Zainteresowani książką „Jastrzębskie uzdrowisko na łamach prasy 1860–1994” mieszkańcy Jastrzębia–Zdroju mogą wziąć udział w specjalnym konkursie przygotowanym przez redakcję Nowin Jastrzębskich. Do wygrania jest 10 egzemplarzy publikacji dla 10 osób, które odwiedzą do 30 września Galerię Historii Miasta w godzinach jej pracy i podają hasło konkursowe „Perła Uzdrowisk Śląskich”.

wiązali z tym miejscem plany związane z niechlubną polityką rasową. Na terenie kurortu powstało w 1944 roku tzw. „Miasto matek”, które miało pełnić rolę uzdrowiska i zakładów leczniczych dla aryjskich matek i dzieci. W planach było stworzenie 22 domów dla 800 matek, którymi opiekować miał się dr Carl Clauberg, wówczas znany w Niemczech i ceniony ginekolog, o którym dziś wiemy, że przeprowadzał liczne eksperymenty i sterylizację na więźniarkach obozów koncentracyjnych. „Miasto Matek” miało być natomiast obiektem, w którym Niemki miałyby zapewnioną opiekę na wysokim poziomie w czasie ciąży i porodu. Żmudne badanie historii W „Jastrzębskim uzdrowisku na łamach prasy 1860–1994” cytowane są takie tytuły jak np. „Deutsche Klinik”, „Dziennik Poznański”, „Gazeta Gdańska”, „Katolik”, „Trybuna Ludu” czy „Nowiny Raciborskie”, a także konkurujące ze sobą „Polska Zachodnia” i „Polonia”. Bibliografia liczy kilkadziesiąt pozycji w języku polskim i niemieckim. – Książka na pewno by nie powstała,

REKLAMA

NFZ Niepubliczny Zakład Rehabilitacji Leczniczej „Rehmed” Miłosz Marek, Mariola Borzęcka ul. Turystyczna 5 a, Jastrzębie-Zdrój

CENTRUM JĘZYKÓW OBCYCH Lekcje w domu lub w firmie z bezpłatnym dojazdem lektora Największa szkoła nauczania indywidualnego w Polsce!

Ciekawe zajęcia indywidualne

gdyby nie możliwość korzystania z cyfrowych bibliotek w internecie. Dzięki temu mogliśmy historię uzdrowiska badać w domu – mówi Marcin Boratyn. Autorzy publikacji zaznaczają, że taki przegląd prasy pozwolił im na weryfikację dotychczasowych ustaleń.

– Niejednokrotnie okazywało się, że dotychczas mieliśmy błędne informacje, co mogliśmy zweryfikować i poprawić.

Niestety bywa tak, że obecnie autorzy mimo weryfikacji tych błędów, powielają je w nowych publikacjach – podkreśla Dariusz Mazur. Niestety obecnie przepisywanie historii oraz powielanie starych błędów jest na porządku dziennym, czego dobitnym dowodem jest ta nieszczęsna tablica w Szerokiej poświęcona Henrykowi Sławikowi. Dlatego tak ważne jest badanie lokalnej historii i jej aktualizowanie, co nabiera zupełnie nowego znaczenia wobec planów wchłonięcia Galerii Historii Miasta w struktury powstającego Instytutu Dialogu i Dziedzictwa Łaźnia Moszczenica. – Do tej pory GHM była miejscem, w którym sporo czasu poświęcano na badanie naszej lokalnej historii, bo były ku temu możliwości, sprzyjający klimat i życzliwi ludzie. Czy powstający Instytut będzie pełnił taką samą rolę? Mamy co do tego pewne obawy – komentują pasjonaci.

Marcin Boratyn jest kierownikiem Galerii Historii Miasta, a badaniem dziejów zajmuje się także po pracy. Dariusz Mazur natomiast od wielu lat współpracuje z GHM oraz od 12 lat publikuje na łamach Biuletynu Galerii Historii Miasta.

Obaj panowie w swoim dorobku mają wiele artykułów prasowych oraz kilkanaście publikacji książkowych, co jest owocem ich wieloletniej współpracy. Szymon Kamczyk

Największy portal informacyjny w regionie

SACHSE

AGENCJA PRACY TYMCZASOWEJ (CERTYFIKAT NR 5950)

POSZUKUJE DO PRACY w Austrii i Niemczech:

www.moose.pl Tel. 535 98 44 00 Jastrzębie, Żory, Wodzisław Śląski, Pawłowice, Rybnik

hydraulików, elektryków, ślusarzy, spawaczy, mechaników, techników CNC, stolarzy, malarzy, dekarzy – blacharzy, tapicerów z językiem niemieckim

praca@sachse.eu www.sachse.pl

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

Dzieci z SP5 miały okazję rozpocząć rok szkolny z prezydent Anną Hetman

Nowa pracownia w SP5 kosztowała 50 tys. zł

9

Podczas rozpoczęcia roku pierwszoklasistów nie mogło zabraknąć tyt pełnych słodyczy. W uroczystości udział wzięli również rodzice.

Początek roku szkolnego z nową pracownią Ponad 11 tysięcy jastrzębskich uczniów rozpoczęło nowy rok szkolny.

Miejskie uroczystości rozpoczęcia nowego roku szkolnego odbyły się w Szkole Podstawowej nr 5.

Rozpoczęły się one krótką akademią, a następnie pierwszoklasiści złożyli ślubowanie.

REKLAMA

Początek roku szkolnego to zawsze trudny czas po leniwych wakacjach. Dzieci z Jastrzębia-Zdroju w większości powróciły jednak do szkoły z uśmiechem. Co istotne, niektórzy podkreślali, że wolą uczyć się w szkole niż przed komputerem podczas nauczania zdalnego, które w minionym roku szkolnym zajmowało wiele miesięcy.

– yczę Wam, aby lata spędzone w tej szkole były po prostu szczęśliwe. ebyście

nawiązali przyjaźnie na całe życie i z radością uczyli się tego, co zaproponują Wam nauczyciele – mówiła prezydent Anna Hetman.

Nowiutka zielona pracownia Dla społeczności SP było to wyjątkowe rozpoczęcie roku szkolnego – połączone z inauguracją działalności Zielonej Pracowni. Dzięki nowemu laboratorium dzieci w SP będą mogły korzystać z

takich urządzeń, jak stacja pogodowa, walizka eko–badacza, modele obiegu wody w przyrodzie i Układu Słonecznego.

W pierwszej połowie 2021 roku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ogłosił Konkurs pn. ZI LONA PRACOWNIA 2021. Jego celem było dofinansowanie najlepszych wniosków dotyczących utworzenia pracowni na potrzeby nauk przyrodni-

czych w klasach 4–8 szkół podstawowych oraz w szkołach średnich z terenu województwa śląskiego.

Spora konkurencja W konkursie wzięło udział 8 szkół z Jastrzębia-Zdroju.

Warto podkreślić, że w tegorocznej siódmej edycji konkursu wpłynęły 1 wnioski, z czego wyłonionych zostało 61 najlepszych projektów.

Wśród nich znalazła się Szkoła Podstawowa z Oddziałami

Integracyjnymi nr w Jastrzębiu-Zdroju, która otrzymała dofinansowanie na zadanie dotyczące utworzenia Pracowni pn. Zielone Laboratorium Kreatywności.

Całkowity koszt realizacji zadania wyniosła 0 000,00 zł, z czego 40 000,00 zł to kwota dotacji otrzymana z WFOŚiGW w Katowicach a 10 000,00 zł to wkład własny, który zabezpieczyło Miasto Jastrzębie-Zdrój. (ska)

10

AKTUALNOŚCI

ha pions astrz

W sobotę 8 sierpnia na boisku sportowym w wodzisławskiej dzielnicy awada sze drużyn młodzieżowych z rocznika 01 brało udział w pierwszym dniu urnieju awada up z okazji -lecia działalno ci aprzód 6 awada W zmaganiach udział wzięli młodzi piłkarze z KS 2 Kokoszyce, Górnika Radlin, MKS Gmina Lubomia, Fortecy Świerklany, Champions Jastrzębie oraz gospodarze z LKS Naprzód 46 Zawada.

Po rozegraniu serii meczy młodzieżowcy z Zawady roz-

gromili w meczu finałowym piłkarzy Górnika Radlin w niebieskich koszulkach. Tym samym gospodarze zajęli pierwsze miejsce w zmaganiach. – Dziękujemy wszystkim zespołom za obecność, rodzicom za świetny doping, a zawodnikom za zaangażowanie i dobrą piłkę w każdym meczu – podkreślają organizatorzy z zawadzkiego LKS–u.

Medale i puchary dla drużyn wręczyli działacze LKS Naprzód 46 Zawada, senator wa Gawęda, członek zarządu powiatu wodzisławskiego Jan Zemło oraz dyrektor biura se-

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

ie na turnieju w

o zis awiu

Klasyfikacja turnieju rocznika 2012 1. LKS Naprzód 46 Zawada (15 pkt.)

2. Górnik Radlin (12 pkt.)

3. Forteca Świerklany (6 pkt.)

4. MKS Gmina Lubomia (6 pkt.)

5. Champions Jastrzębie (6 pkt.)

6. KS 25 Kokoszyce (0 pkt.)

Najlepszym zawodnikiem turnieju obwołano Juliana Klimka z Lubomi. Tytuł najlepszego bramkarza zyskał Adam Stodulski z Górnika Radlin. Najlepszym strzelcem turnieju został Michał Elsner z Zawady.

Drużyna Champions Jastrzębie z pucharem za 3. miejsce na Zawada Cup

natorskiego Dominika Porwoł.

Senator wa Gawęda podziękowała zawodnikom za sportową rywalizację i wyjątkowe emocje, a zwycięskiej drużynie gospodarzy życzyła tak-

że kolejnych sukcesów w ich wielkiej piłkarskiej pasji. Każdy z młodych piłkarzy uczestniczących w turnieju otrzymał pamiątkowy medal. (ska)

Zupełnie inaczej niż w ubiegłym roku – Mieliśmy w tym roku upalne dni, kiedy kąpielisko było oblegane. To był znacznie lepszy sezon niż w roku 2020,

Teraz kolej na morsowanie Choć według planu kąpielisko miało działać do końca sierpnia, ze względów ekonomicznych przez załamanie pogody zdecydowano o zakończeniu sezonu. Kiedy zrobi się już całkiem zimno, kąpielisko znowu odżyje, za sprawą... morsów, którzy upodobali sobie hartowanie ciała w zimnej wodzie. (ska)

TR

kiedy mieliśmy czerwoną strefę i ludzie, mimo upalnych dni, po prostu bali się wychodzić.

Dlatego kąpielisko świeciło pustkami, choć były określone limity. W tym roku już sytuacja się odwróciła – mówi Arkadiusz Mrozek, kierownik Kąpieliska Zdrój. Choć nie są jeszcze znane szczegółowe dane na temat liczby odwiedzających, kierownik podkreśla, że w tym roku widać było, że kąpielisko żyje.

. UM

o zakończeniu sezonu na kąpielisku „Zdrój”. Nie żegnamy się jednak z wodnym placem zabaw w Ośrodku Wypoczynku Niedzielnego. Będzie on działał, jeśli tylko pozwolą na to warunki atmosferyczne.

FOT. R

e względu na pogorszenie pogody i spadek temperatury zdecydowano o zakończeniu sezonu kąpieliska w Jastrzębiu- droju przy ul Witczaka W tym roku amatorów kąpieli było znacznie więcej niż w poprzednim roku ze znacznymi obostrzeniami pandemicznymi W związku z niekorzystnymi prognozami pogody jastrzębski MOSiR zdecydował

R

Kąpielisko w Zdroju zakończyło sezon wcześniej

Sezon 2021 był dla Kąpieliska Zdrój znacznie lepszy niż rok wcześniej. W upalne dni odwiedzających było całkiem sporo.

REKLAMA

Kuchcik Sebastian 44-293 Gaszowice, ul. Graniczna 55B

20-letnia JA GWARANC E L B A NA K grzejne

 Oszczędność kosztów ogrzewania  Szybki czas realizacji zleceń  Precyzja i wysoki standard realizacji  Nowoczesne termostaty firmy DEVIreg  Instalacje elektryczne, ogrzewanie podłogowe, wentylacja mechaniczna — na tym znamy się najlepiej!  Doświadczony elektryk do Twoich usług — ELSAP Automatic zaprasza do współpracy!

500 251 298 | 508 297 887 | elsapautomatic.pl Kredyt gotówkowy RRSO 11,13%

Posłuchaj swoich marzeń Sięgnij po dodatkowe pieniądze i wykorzystaj na co chcesz Zapraszamy do naszej placówki partnerskiej w Jastrzębiu Zdroju, ul. Łowicka 35 tel. 32 401 98 95 | 696 413 447

Złoty Bankier 2021 Ranking „Złoty Bankier 2021” organizowany przez Bankier.pl i „Puls Biznesu” przy wsparciu Kantar Polska i Obserwatorium.biz.

Podium w kategoriach: wielokanałowa jakość obsługi, konto osobiste, karta kredytowa. Decyzję kredytową i warunki kredytu uzależniamy od wyniku indywidualnego badania zdolności kredytowej oraz oceny ryzyka kredytowego. Szczegóły oferty, informacje o opłatach, prowizjach, oprocentowaniu dostępne są w naszych placówkach i na stronie santander.pl. Niniejszy materiał ma charakter marketingowy i nie stanowi oferty w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Przeznaczenie kwoty kredytu na dowolny cel rozumiemy jako cel konsumpcyjny. Opłata za połączenie z infolinią zgodna z taryfą danego operatora. Stan na 19.05.2021 r.

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

W poniedziałek, 6 wrze nia policjanci prowadzili czynnoci na miejscu wypadku drogowego, do którego doszło na ulicy ołomskiej w Jastrzębiu- droju derzył się tam samochód osobowy z autobusem komunikacji miejskiej W wyniku tego zdarzenia, ranne -letnie małżeństwo, zostało zabrane z obrażeniami ciała do szpitala w Jastrzębiu- droju o już kolejny poważny wypadek, którego przyczyną było nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu Około godziny 8. 0 na ulicy Połomskiej w Jastrzębiu-Zdroju doszło do poważnego wypadku. Na miejscu ustalono, że 2-letnia, kierująca samochodem toyota, wyjeżdżając z drogi dojazdowej do jednego ze sklepów, nie ustąpiła pierwszeństwa przejazdu i doprowadziła do zderzenia z autobusem komunikacji miejskiej. 6-latka, która kierowała autobusem, nie mogąc uniknąć zderzenia, gwałtownie zahamowała, w związku z tym kilku REKLAMA

Nastolatki wpadły z łupem W ręce stróżów prawa wpadły dwie młode kobiety, które nie zamierzały zapłacić za zrobione zakupy.

16-latka i jej o rok starsza koleżanka nie zapłaciły za kosmetyki warte blisko 250 złotych.

FOT. KMP JASTRZEBIE-ZDRÓJ

z udziałem auto u

K

W środę, 8 września po-

Do jednego wypadku doszło na ul. Połomskiej, w wyniku którego poszkodowani zostali pasażerowie autobusu

pasażerów upadło na podłogę, jeden z mężczyzn stracił przytomność. Małżeństwo w wieku 9-lat z poważnymi obrażeniami głowy oraz obojczyka trafiło do szpitala. Przez kilkadziesiąt minut droga w tym miejscu była zablokowana. Policjanci, pod nadzorem prokuratora, będą szczegółowo wyjaśniali okoliczności i przyczyny tego wypadku.

Do innego wypadku z udziałem autobusu doszło w sobotę, 4 września około godziny 11. 0 na ul. Powstańców Śląskich. Jak wynika ze wstępnych ustaleń,

11

kierujący autobusem komunikacji miejskiej zbliżając się do skrzyżowania, z ulicą Malinową został zmuszony do gwałtownego hamowania, gdyż pojazd osobowy, który wyjechał z ulicy Malinowej, na ulicę Powstańców Śląskich wymusił pierwszeństwo przejazdu. W wyniku hamowania 2-letnia pasażerka, stojąc przy drzwiach, wywróciła się. Na miejsce przybył Zespół Pogotowia Ratunkowego, który zabrał kobietę do szpitala. Kobieta doznała złamania prawej nogi.

AgaKa

licjanci zespołu patrol owo - i n t e r we n c y j n e g o interweniowali w jednej z drogerii, gdzie doszło do kradzieży. Ochrona sklepu wskazała mundurowym dwie młode kobiety, które próbowały przejść przez kasę, nie płacąc za przedmioty warte niespełna 2 0 złotych. Były to między innymi: kredka do oczu i brwi, błyszczyki, korektory, opaska do włosów, rzęsy na pasku. Jak się okazało, nie była to jedyna kra-

dzież, jaką miały na swoim koncie 16-latka oraz jej o rok starsza koleżanka. Wyszło na jaw, że w tym samym sklepie dziewczyny dwukrotnie już ukradły towar. Po sporządzeniu niezbędnej dokumentacji, jastrzębianki przekazano pod opiekę rodzicom. Sprawa nastolatki już niebawem trafi do sądu rodzinnego, który zdecyduje o jej dalszym losie, wobec starszej zostanie skierowany wniosek o ukaranie (ska) do sądu.

ro adził kuter po pijaku i ja i z dzia r dr e jastrzębs iej e d zatrz a i ietrze e ier j e - et i iesz a ie Jastrzębia-Zdr j r adzi t r er aj r a iz ie ra ie d a r i e a Nocą z 6 na września, około godziny 1. 0, policjanci ruchu drogowego jastrzębskiej komendy patrolując ulicę Turystyczną, zatrzymali do kontroli drogowej kierującego motorowerem z uwagi na podejrzany styl jazdy. Pod-

czas rozmowy, mundurowi wyczuli od mężczyzny silną woń alkoholu. Sprawdzili stan trzeźwości kierującego.

Wynik badania na alkomacie wykazał, że mieszkaniec Jastrzębia-Zdroju miał prawie dwa promile alkoholu w or-

ganizmie.

Nieodpowiedzialny motorowerzysta za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości odpowie przed sądem.

Grozi mu teraz kara do 2 lat więzienia.

AgaKa

12

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Już wkrótce dzieci będą pisać listy by więty Mikołaj zdążył przygotowa wszystkie prezenty, dzieci muszą zaczą pisa do niego listy do wcze nie, najlepiej jesienią Doskonale wiedzą o tym społecznicy z undacji mpuls abryka reatywno ci, którzy już w pa dzierniku zbiorą listy od najbardziej potrzebujących dzieci z jastrzębskich placówek, a mieszkańcy i darczyńcy będą mogli sta się Mikołajami dla najmłodszych To już czwarta edycja akcji „I Ty możesz zostać Świętym Mikołajem”, organizowanej od kilku lat przez Fundację Impuls z Jastrzębia-Zdroju z przerwą w pandemicznym 2020 roku . Akcja polega na zebraniu listów, napisanych do świętego przez dzieci. – Aby akcja się udała, listy publikujemy już w październiku. Darczyńcy mogą zarezerwować poszczególne listy w celu spełnienia marzeń potrzebujących dzieci. Kto zarezerwuje dany list, przygotowuje paczkę dla dziecka, które go napisało, wyręczając tym samym Świętego

Mikołaja – mówią społecznicy, zachęcając do udziału w licytacjach.

Sporo prezentów do przygotowania Przygotowania już trwają. W tym roku listy będą pisać dzieci z Domu Dziecka w Jastrzębiu-Zdroju oraz Przedszkola Specjalnego w Jastrzębiu-Zdroju. Placówki otaczają opieką łącznie blisko 80 dzieci, więc organizatorzy oczekują, że również listów będzie w tym roku sporo. Zostaną one opublikowane jeszcze w październiku, a szczegółowe informacje będzie można znaleźć na fanpage Fundacji Impuls Fabryka Kreatywności na Facebooku. Na tym fanpage pojawią się także poszczególne listy.

Weź udział w licytacji Warto dodać, że wszystkie listy będą zanonimizowane, więc darczyńcy będą znać tyl-

W poprzednich latach podczas wieczoru mikołajkowego wolontariusze wręczali paczki dzieciom, które pisały listy. W tym roku już w październiku zostaną opublikowane na Facebooku: Fundacja Impuls Fabryka Kreatywności.

ko imię i wiek dziecka. – Zależy nam, aby akcja znalazła jak największy odzew, aby

najlepiej wszystkie listy znalazły swoich darczyńców i mali jastrzębianie mogli cieszyć się

ze spełnionych marzeń. W latach ubiegłych wszyscy Mikołajowie napisali listy do swoich

REKLAMA

Fotowoltaika Pompy ciepła Efektywne ogrzewanie elektryczne

SmartEkoDom

(+48) 533 352 061 (+48) 887 947 440 biuro@smartekodom.pl wyceny@smartekodom.pl 44-300 Wodzisław Śląski ul. Księżnej Konstancji 26 44-268 Jastrzębie-Zdrój ul. Zbożowa 4

www.SmertEkoDom.pl

dzieci. To był najwspanialszy widok, gdy po rozpakowaniu prezentów dzieciaczki czytały listy. Uśmiech dzieci w takich sytuacjach jest najlepszą nagrodą dla wszystkich zaangażowanych w tę akcję. Razem możemy sprawić, że 6 grudnia będzie wyjątkowym dniem, w którym dzieciaki będą mogły zapomnieć o codziennych troskach i smutkach. Nie tylko zachęcamy więc do angażowania się w licytacje, ale także do promocji tej wyjątkowej akcji wśród rodziny i znajomych – dodają w Fundacji Impuls Fabryka Kreatywności.

Warto dodać, że fundacja od kilku lat organizuje także wieczór mikołajkowy, gdzie wolontariusze przebrani za Mikołaja i elfy wręczają dzieciom prezenty. Czy w tym roku akcja też uda się tak dobrze, jak w poprzednich latach? Wszystko zależy od Państwa (ska)

Eks erci RYNKU ZDROWIA dodatek specjalny | 14 września 2021 roku

NOWOCZESNA MEDYC Y NA W R EGIONIE

Osteopatia dla regeneracji pacjenta Z fizjoterapeutą i osteopatą Kamilem Galą rozmawiamy o możliwościach jakie niesie ze sobą medycyna osteopatyczna, różnicach między osteopatią i fizjoterapią, a także najczęstszych dolegliwościach, w jakich może pomóc taka terapia.

– ed ho osteopatia może kojarzy się z homeopatią, albo także z osteoporozą, to zupełnie inna gałą medycyny zym jest zatem osteopatia i kto może wykonywa tego typu zabiegi – amil ala W Polsce nie ma jeszcze studiów osteopatycznych, w przeciwieństwie do krajów zachodu, więc lekarz lub fizjoterapeuta po – letnich studiach może uczyć się medycyny osteopatyczej na 4–letnim szkoleniu podyplomowym. Jest to zatem długi okres nauki. O osteopatii mogę powiedzieć, że nie jest to typowy model terapeutyczny, a osteopaci z reguły pracują różnymi metodami, bo osteopatia nie nakłada żadnych ograniczeń. Szukamy bezpośredniej przyczyny danego problemu, a nie pracujemy tylko na objawach.

Naszym celem jest zawsze poprawa ukrwienia danej okolicy, poprzez zmniejszenie patologicznego wzorca napięciowego. Osteopata musi zastanowić się nad tym, co ucisnęło żyłę lub tętnicę, przez co dany obszar ciała wpadł w chorobę, np. stan zwyrodnieniowy, zerwanie ścięgien czy dolegliwości związane z narządami wewnętrznymi.

– elem działania osteopaty jest odpowiednia regulacja przepływu płynów w organizmie, nie tylko krwi – Tak, ponieważ mamy jeszcze płyn limfatyczny, płyn mózgowo–rdzeniowy, ale to wszystko jest ze sobą mocno powiązane. Zawsze staramy się, aby przepływ płynów wrócił do normy. Dlatego trzeba powiedzieć, że osteopatia nie leczy, ale pomaga organizmowi leczyć się samodzielnie,

który będzie działać typowo na objawy: poprawi krążenie, przyśpieszy regenerację, zmniejszy ból. Jeśli natomiast pacjent przyjdzie do osteopaty, terapeuta poszuka przyczyn urazu, sprawdzi, które mięśnie są osłabione i nie wytrzymały przeciążenia. Poprzez taką pracę jesteśmy w stanie wyregulować cały organizm, dlatego jeśli pacjent pod wpływem pracy osteopatycznej odpowiednio się zregeneruje i wróci do aktywności, taki uraz nie powinien się powtórzyć. Natomiast sama praca fizjoterapeutyczna może być niewystarczająca, dlatego pacjenci z takim samym urazem mogą powracać. W mojej pracy w pierwszej ko-

lejności pracuję osteopatycznie, a później dodaję elementy fizjoterapii.

– zy osteopata pomaga również dzieciom – Często miewam u siebie małych pacjentów, głównie z wadami postawy, które od kilku lat uczęszczają na ćwiczenia korekcyjne i w zasadzie nie widać u nich żadnej poprawy.

Dopiero po wizycie w gabinecie przychodzą efekty. Tak jest np. z płaskostopiem. Można ćwiczyć kilka lat, ale jeśli nie usuniemy przyczyny najczęściej rozwojowej , to ćwiczenia nic nie dadzą. Uważam, że takie metody powinny być ze sobą ściśle łączone. oz awiał Szy on a czyk

REKLAMA

S

S

opasowanie

Sprze a

łasny Serwis

S aprasza y na S

ora zi y jak zyska o nansowanie o aparat sł c owego nawet o

Fizjoterapeuta Kamil Gala wyjaśnia, że osteopatia szuka przyczyn dolegliwości, aby się one nie powtarzały

kiedy już przepływ krwi i innych płynów jest uregulowany. Można więc powiedzieć, że pacjent leczy się sam. W terapii także ważna jest jakość odżywienia pacjenta, jego aktywność w ciągu dnia i poziom stresu, jakiemu jest poddany – od tego zależy, czy jego ciało zacznie się leczyć.

– jakimi dolegliwo ciami najczę ciej przychodzą pacjenci

– To zdecydowanie najczęściej bóle związane z kręgosłupem – dyskopatie, zmiany zwyrodnieniowe i rwa kulszowa. Na to cierpi najwięcej osób, ale zdarzają się pacjenci z bólami migrenowymi głowy, zaparciami, biegunkami, kobiety w ciąży – jeśli w przebiegu ciąży doskwierają im wymioty, mdłości, problemy ze strony układu trawiennego. Takie funkcje możemy usprawnić w ciele pacjenta. Dla pracy

owo uj c się na t reklamę otrzymasz dwa zestawy baterii do ap. sł chowego w cenie zł

osteopaty jest niewiele przeciwwskazań, dlatego jeśli odpowiednio przebadamy pacjenta, możemy później bez przeszkód podejść do terapii.

–

zy osteopatia dopełnia zjoterapię – Raczej powiedziałbym, że jest odwrotnie: fizjoterapia jest uzupełnieniem osteopatii. Weźmy np. pacjenta, który uległ urazowi. Może on przyjść do fizjoterapeuty,

ZAPRASZAMY DO NASZYCH GABINETÓW! RYBNIK l. . W. Politycznych naprzeciw przychodni KNURÓW l. Dworcowa rzychodnia nia racka R l. Wojska Polskiego rzychodnia Na ondzie

N

Najdł tel.

D . zweda

W D

ul

W rusa

.

na wprost ywyta, przy ze arze

dyplomowany protetyk sł ch

ej działaj ca rma tej ran y w regionie www.aparatyszweda.pl

14

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Koszyk zakupowy dla chorych na nerki Dużym wyzwaniem dla osób zmagających się z niewydolnością nerek w Polsce jest utrzymanie prawidłowej diety w chorobie. Pacjenci powinni zredukować ilość spożywanego dziennie białka i ograniczyć ilość soli, by chronić nerki przed nadmiernym wytwarzaniem mocznika i kreatyniny. By zminimalizować ryzyko niewydolności nerek powinniśmy wprowadzić zmiany na liście naszych zakupów – mówi dr Hanna Stolińska, dietetyk. Przedstawiamy listę produktów, o których pacjenci powinni pamiętać w czasie zakupów w markecie.

Szacuje się, że w Polsce na różne stadia tej choroby mogą cierpieć ponad 4 miliony ludzi, z czego 90 nie zdaje sobie sprawy, że choruje. Choroba rozwija się po cichu nawet przez 20 – 0 lat. Organizm w tym czasie przyzwyczaja się do zmian, które niestety w pewnym momencie dają o sobie znać.

Każdego roku na przewlekłą chorobę nerek w Polsce umiera 80 tysięcy Polaków.

Tymczasem o nieprawidłowościach naszych nerek wskazuje już proste badanie

krwi i moczu.

Kiedy widzimy pierwsze objawy, warto podjąć kroki zaradcze, by nie doprowadzić do rozwoju niewydolności. Niestety na późniejszym etapie samodzielne próby modyfikacji naszej codziennej diety są bardzo trudne.

Kiedy choroba się pogłębia, to lekarz powinien sprawdzić stan pacjenta, a dieta powinna zostać ułożona z dietetykiem na podstawie badań, pokazujących stan organizmu i maksymalną liczbę gram białka możliwą

Dr Hanna Stolińska podpowiada jak zadbać o właściwą dietę gdy chorujemy na nerki

do przyswojenia.

Pacjenci powinni zredukować ilość spożywanego dziennie białka do mak-

REKLAMA

STOMATOLOGIA LECZENIE I USUWANIE ZĘBÓW POD NARKOZĄ

• PROTEZY NATYCHMIASTOWE • CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA • ENDODONCJA JESTE

(LECZENIE KANAŁOWE) ŚM

Y NA

Pawłowice, ul. Górnicza paw. 15 (obok banku ING)

32 47 28 680, 793 694 202

simum 0,8 g na kilogram masy ciała i ograniczyć ilość soli. Celem takich restrykcji jest ochrona nerek przed nadmiernym wytwarzaniem mocznika i kreatyniny. Niewydolność nerek prowadzi do gromadzenia się tych toksycznych związków w organizmie.

By zminimalizować ryzyko rozwoju niewydolności nerek wystarczy pamiętać o produktach wskazanych i niewskazanych. Co powinno znaleźć się na takiej liście? – Na niepokojące oznaki o pracy naszych nerek powinniśmy zareagować odpowiednimi krokami, np. delikatnymi zmianami na liście naszych zakupów. Nie stresujmy się tą dietą. Bilansowanie diety dla osób z chorobą nerek nie jest trudne i nie powinno być stresujące.

Dbanie o siebie jest bardzo przyjemne i w ten sposób powinniśmy się motywować.

Zakupy warto wcześniej planować, dobra organizacja jest dobra dla naszego zdrowia i portfela – mówi dr Hanna Stolińska, dietetyk.

Przykład koszyka sklepowego dla osób chcących zminimalizować ryzyko niewydolności nerek: Pieczywo pełnoziarniste.

Zalecane są produkty zbożowe w każdej postaci, trzeba jednak przestrzegać się przed pieczywem solonym. Najlepiej pszenne, niskosodowe i niskobiałkowe.

Warzywa, szczególnie te zielone. Szczególnym sprzymierzeńcem jest ogórek zielony, który wspiera pracę nerek i działa odtruwająco.

Wspomaga rozkładanie się odpadków i toksyn nagromadzonych w organizmie.

Ułatwia detoks nerek. Jednak trzeba trzymać się z dala od ogórków kiszonych.

Owoce, zwłaszcza te fioletowe o silnym działaniu przeciwzapalnym jak jagody, cytrusy, jabłka, morele, brzoskwinie, winogrona, wiśnie, melon, śliwki. Także w postaci dżemów i marmolad.

Mąka orkiszowa, żytnia, graham. Do domowego wypieku bułeczek, placków czy chleba.

Mięso dobrej jakości, takie jak: cielęcina, wołowina, mięso z królika, kurczaka czy z indyka w odpowiedniej ilości, by nie przekroczyć zalecanej ilości białka na dzień.

Wędliny powinniśmy przygotowywać w domu bez dodatku soli.

Ryby szczególnie w filetach, zwłaszcza morskie jak łosoś, makrela, tuńczyk czy halibut. Należy unikać ryb wędzonych lub puszkowanych, bo zawierają zbyt dużo soli i fosforu.

Suche nasiona roślin strączkowych. Czyli fasola, groch, ciecierzyca i bób.

Unikajmy tych z puszek czy ze słoików. Ponieważ zawierają w swoim składzie bardzo dużo soli jako naturalnego

konserwantu .

Dobrej jakości oleje roślinne. Najlepiej olej rzepakowy do używania na ciepło do pieczenia oraz olej lniany do stosowania na zimno, do sałatek. To doskonałe źródło przeciwzapalne kwasów omega- . Także oliwa z oliwek.

Woda. Woda jest niezbędna do prawidłowej pracy nerek. Już niewielkie odwodnienie ma na nas zły wpływ, np. może powodować bóle głowy.

Masło, bo jest łatwostrawnym tłuszczem, o ile jest dodawane na surowo do gotowych potraw. Przeciwskazane jest spożywanie smalcu, słoniny czy korzystanie z tłuszczu z boczku wędzonego.

Przyprawy, które wspomagają prawidłową pracę nerek.

Sok z cytryny, pietruszka, zielony koperek, majeranek, rzeżucha, kminek, melisa.

Mają one działanie moczopędne i właśnie w taki sposób pomagają pozbyć się różnego rodzaju toksyn z organizmu.

Orzechy i nasiona. Orzechy włoskie, siemię lniane, nasiona chia, nasiona konopne są dobrym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych o działaniu przeciwzapalnym.

Warto stosować zamienniki mleka krowiego, jaj, żelatyny i serów. – Za dużą ilość białka w naszej diecie odpowiadają mleko krowie, jaja, żelatyna i sery. Chcąc ograniczyć rozwój niewydolności nerek polecam stosowanie prostych zamienników. Zamiast 2 jajek, możemy wykorzystać w deserach i ciastach rozgniecionego banana, który doskonale zagęszcza i nadaje słodkawy, bananowy smak.

1 jajko świetnie zastępuje także masa z 2 łyżek zmielonych nasion siemienia lnianego zmieszanego z łyżkami wody. Masy z siemienia lnianego używam do zlepiania kotletów i wyrobów piekarniczych. Mleko krowie z powodzeniem możemy zastąpić mlekiem sojowym. elatyna to produkt najbardziej bogaty w białko spośród produktów spożywczych. Przy produkcji domowych przetworów możemy zastąpić ją pektyną, środkiem żelującym pochodzenia roślinnego dostępnym w każdym dużym super markecie – dodaje dr Hanna Stolińska.

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E MATERIAŁ PARTNERA

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

Sport-Klinika w Żorach.

Od diagnozy do rehabilitacji

15

Sport-Klinika to nowoczesna placówka, która jest ukierunkowana na leczenie schorzeń i urazów narządów ruchu u dzieci i dorosłych, ze szczególnym uwzględnieniem urazów sportowych. Stosuje innowacyjne rozwiązania w zakresie technik operacyjnych, sprzętu medycznego oraz farmakologii.

Endoprotezoplastyka stawów i leczenie urazów Zespół specjalizuje się w małoinwazyjnych zabiegach operacyjnych metodą artroskopową, w szczególności w zabiegach rekonstrukcyjnych i naprawczych stawu kolanowego i ramiennego.

Przeprowadza operacje w obrębie stawu ramiennego, kolanowego, biodrowego, skokowego, łokcia, nadgarstka oraz kręgosłupa z użyciem mikroskopu oraz endoskopu.

Cechą charakterystyczną dla artroskopii jest precyzja wykonania, szybka naprawa chorego stawu, krótki czas hospitalizacji, szybki powrót do sprawności oraz mała blizna pooperacyjna.

W klinice lekarze wykonują również zabiegi endoprotezoplastyki stawów – bioder, kolan oraz przeszczepy chrzęstno-kostne, allogeniczne przeszczepy więzadłowe i łąkotkowe.

Pacjenci otrzymają także pomoc w przypadku schorzeń i urazów narządu ruchu, ręki oraz złamań kości.

W ofercie placówki są zabiegi korekcyjne zaburzeń osi kończyn dolnych – osteotomii, czy leczenie biologicznych zespołów bólowych oraz wczesnej artrozy stawów i uszkodzeń mięśni komórki macierzyste, czynniki wzrostu, interleukiny . „Szpital bez bólu” i znieczulenia z użyciem technik elektrostymulacji Pacjenci mogą skorzystać z zabiegów w ramach finansowania NFZ, ale także prywatnie. Wszystkie przeprowadzane są przez lekarzy specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie Ortopedii i Traumatologii Ruchu oraz Neurochirurgii.

W Sport-Klinice wykorzystywane są nowoczesne osiągnięcia anestezjologii w zakresie bezpiecznych znieczuleń regionalnych z użyciem technik elektrostymulacji i ultrasonografii. Placówka posiada certyfikat „Szpital bez bólu” przyznawany miejscom, które dbają o podniesienie jakości uśmierzania bólu pooperacyjnego u Pacjentów.

Blok operacyjny Sport-Kliniki posiada nowoczesne sale operacyjne, wyposażone w profesjonalny sprzęt medyczny niezbędny do sprawnego i bezpiecznego dla Pacjenta przeprowadzenia leczenia operacyjnego.

Klinika oferuje również rehabilitację noworodków, dzieci oraz młodzieży, w tym także z problemami Ośrodkowego Układu Nerwowego OUN . Prowadzi też edukację dla najmłodszych w ramach Akademii Małego Sportowca. Została ona stworzona z myślą o małych zawodowcach jak i amatorach, zapewniając im zabezpieczenie medyczne, profilaktykę i wsparcie doświadczonego zespołu medycznego w postaci lekarzy medycyny sportowej, ortopedów dziecięcych jak i fizjoterapeutów.

Rehabilitacja po operacji i na wady postawy Rehabilitacja i fizjoterapia w Sport-Klinice skierowana jest do osób po zabiegu operacyjnym, jak również do Pacjentów z urazami oraz schorzeniami niewymagającymi leczenia operacyjnego, cierpiących chociaż-

by na urazy, przeciążenia sportowe, wady postawy. Prowadzi ją zespół wykwalifikowanych fizjoterapeutów nieustannie podnoszących swoje umiejętności, którzy stosują nowoczesne metody terapeutyczne z dziedziny ortopedii i medycyny sportowej. Zajęcia odbywają się w sali gimnastycz-

nej wyposażonej w wysokiej klasy sprzęt rehabilitacyjny, który wspomaga: trening siłowy, wydolnościowy, funkcjonalny, dynamiczny odbudowę balansu i koordynacji nerwowo -mięśniowej priopriocepcja czy odbudowę prawidłowych wzorców ruchowych i korekcję wady postawy.

Diagnostyka profilaktyczna i przed powrotem do aktywności W placówce działa Pracownia Diagnostyki Funkcjonalnej, która spełnia najnowsze standardy rehabilitacji ortopedycznej. Wnikliwa ocena funkcjonalna stanowi jeden z kluczowych elementów, w oparciu o który podjęta zostaje decyzja dotycząca np. gotowości do powrotu do aktywności ruchowej po zabiegu ortopedycznym.

Doskonale sprawdza się również w celach profilaktycznych u osób uprawiających daną dyscyplinę sportową np. bieganie lub u osób chcących w bezpieczny sposób podjąć aktywność fizyczną. Badanie umożliwia wybór indywidualnego sposobu rehabilitacji, który umożliwi efektywny a co najważniejsze bezpieczny powrót do aktywnego życia i sportu.

Sport-Klinka to także ośrodek badawczo-szkoleniowy.

Organizuje szkolenia i konferencje medyczne dla lekarzy z kraju i z zagranicy. Jest ośrodkiem wpisanym do Rejestru Prowadzących Kształcenie Podyplomowe Lekarzy Śląskiej Izby Lekarskiej. Od 201 realizuje badania kliniczne we współpracy z międzynarodowymi ośrodkami badawczymi zgodnie z wytycznymi Dobrej Praktyki Klinicznej.

Najwyższy standard usług świadczonych przez Sport-Klinikę potwierdza Certyfikat Akredytacyjny przyznawany przez Ministra Zdrowia.

SPORT-KLINIKA ul. Bankowa 2, 44-240 Żory Rejestracja telefoniczna: tel. +48 32 475 93 10 Prywatne zabiegi operacyjne: tel. +48 32 475 93 71 kom. +48 693 536 006

16

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

nsulinooporno

W gabinetach internistów oraz diabetologów coraz czę ciej diagnozowane jest schorzenie związane z metabolizowaniem cukrów w organizmie – insulinooporno a czym polega i dlaczego warto wcze nie zają się tym schorzeniem Aby opowiedzieć o insulinooporności musimy zacząć od tego, czym jest insulina.

To nie cukier, jak wiele osób błędnie sądzi, ale hormon, który reguluje poziom cukru w naszym organizmie. Przy insulinooporności dochodzi do ciągłego wzrostu insuliny we krwi, ale organizm na nią nie reaguje, wobec czego trzustka produkuje jej coraz więcej. Tworzy się tak zwane błędne koło, bo im więcej insuliny, tym więcej podjadamy, tym wyższe cukry, większa otyłość, a otyłość znów nasila insulinooporność. Dlatego tak ważne jest odpowiednie leczenie insulinooporności oraz zastosowanie diety i aktywności fizycznej. Insulinooporność, czy inaczej hiperinsulinemia nie jest odrębną jednostką chorobową, ale częścią tzw. zespołu metabolicznego w połączeniu m.in. ze zwiększonym

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

wst p o cukrzycy

obwodem talii powyżej 80 cm u kobiet, 94 cm u mężczyzn , nadciśnieniem tętniczym, podwyższonym poziomem trójglicerydów i cholesterolu HDL oraz poziomem cukru na czczo powyżej 100 mg dl.

Objawy i diagnoza – Podatne na insulinooporność są osoby mało aktywne fizycznie, otyłe, osoby narażone na ciągły stres, a także przyjmujące leki diabetogenne. W okresie dojrzewania występuje również zmniejszona wrażliwość na insulinę, więc przy zwiększonej podaży jedzenia insulinooporność może się także nasilać. Najczęstszymi objawami, jakie mogą wystąpić u pacjenta z insulinoopornością, są np. zmęczenie, senność po posiłku, podwyższone ciśnienie krwi, podwyższony poziom trójglicerydów, a także częste podjadanie, szczególnie słodkich przekąsek czy innych węglowodanów. Ale insulinooporność może przebiegać bezobjawowo, co jest bardzo podstępne – podkreśla lek. Monika Mazur–Jamrozik z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu–Zdroju.

Osoby z insulinoopornością powinny od czasu do czasu sprawdzać poziom cukru, szczególnie na czczo i po posiłku

Kluczowym dla diagnozowania insulinooporności jest oznaczenie tzw. współczynnik HOMA–IR, lekarz pierwszego kontaktu może go wyliczyć na podstawie oznaczenia glukozy i insuliny. W diagnostyce pomaga także test tolerancji glukozy wraz z oznaczeniem stężenia insuliny, jak również podstawowe badania krwi, np. poziom cholesterolu całkowitego, HDL, LDL oraz trójglice-

rydów.

Zmiany w diecie i aktywności Jakie kroki w takim razie należy podjąć, kiedy lekarz zdiagnozuje insulinooporność?

Nieleczona może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu II. Po zdiagnozowaniu insulinooporności pacjent musi przede wszystkim przemodelować swoją dietę i wpro-

wadzić aktywność fizyczną.

U osób młodszych najlepszy jest sport gry zespołowe, pływanie, bieganie , a u osób starszych 1 0 minut marszu nie spaceru w tygodniu. Na poprawę wrażliwości na insulinę ma też wpływ odstawienie używek. Pacjent powinien też od czasu do czasu mierzyć poziom cukru na glukometrze, a także okresowo wykonywać test doustnego obciążenia

Radlińska 68 w godzinach 6.00 – 1 .00 w soboty 8.00 – 12.00 lub do punktu pobrań w przychodni CM Medhouse w Marklowicach ul. Wyzwo-

lenia w godzinach .00 – 12.00. Szczegółowe informacje na temat prowadzonej akcji prozdrowotnej można uzyskać na stronie interneto-

glukozą. Lekarz może również zdecydować o wprowadzeniu leczenia farmakologicznego.

– Przy insulinooporności bardzo ważna jest zmiana sposobu odżywiania. Dieta podobna do tej u osób z cukrzycą.

Powinna składać się głównie z produktów o niskim indeksie glikemicznym, ze sporym dodatkiem warzyw, należy wypijać minimum 2, litra wody mineralnej z cytryną. Posiłki powinno się spożywać regularnie, bez dłuższych przerw, nie należy podjadać wieczorami – wyjaśnia lek. Monika Mazur–Jamrozik.

Warto więc unikać produktów wysokoprzetworzonych, cukru, słodyczy, a także węglowodanów prostych i pszennych produktów zbożowych.

Ważne zmiany w codziennym życiu i diecie mogą znacząco poprawić reagowanie organizmu na insulinę, a przez to zapewnić odpowiedni metabolizm węglowodanów i jednocześnie odciążyć trzustkę, która przy produkcji ogromnych ilości insuliny w hiperinsulinemii po prostu z czasem traci swoje zdolności. I potem już prosta droga do cukrzycy. (ska)

15 WRZEŚNIA

TEKST SPONSOROWANY

Europejskim Dniem Prostaty

EKSPERCI ALARMUJĄ: rak prostaty zabija, bo dla wielu osób problemy z prostatą to wciąż temat tabu. Z powodu tej choroby codziennie umiera w Polsce 15 mężczyzn! Dzieje się tak, mimo że wykrycie choroby na wczesnym etapie daje nawet 90 proc. skuteczności wyleczenia.

1 września obchodzony jest uropejski Dzień Prostaty. Jego celem jest zwiększenie społecznej świadomości dotyczącej chorób gruczołu krokowego, a przede wszystkim zachęcenie mężczyzn do aktywnej profilaktyki.

Prostata, to mały gruczoł, który może być źródłem ogromnych problemów. Zwykle rozpoczynają się w średnim wieku i zamieniają w mękę życie wielu mężczyzn. Przez długi czas mogą oni nie zdawać sobie sprawy z istnienia prostaty. Do czasu… Z wiekiem niestety gruczoł się powiększa, co powoduje ucisk na cewkę moczową, a w konsekwencji

trudność przy oddawaniu moczu. Sytuacja ta jest groźna dla zdrowia – może być bowiem przyczyną infekcji, a nawet prowadzić do zaburzenia pracy nerek.

Z wiekiem rośnie również prawdopodobieństwo raka gruczołu krokowego, który może szerzyć się i dawać przerzuty odległe. To obecnie najczęściej rozpoznawany nowotwór złośliwy wśród mężczyzn.

Największym „sprzymierzeńcem” jego rozwoju jest brak świadomości zagrożenia – zwłaszcza, że choroba długo może przebiegać bezobjawowo i pozwala ją rozpoznać jedynie specjali-

styczne badanie. Wizyta u urologa, pomiar z pakietu badań laboratoryjnych lub diagnostyka rezonansem magnetycznym wystarczy do wykrycia chorób prostaty we wczesnym, w pełni uleczalnym etapie rozwoju. uropejski Dzień Prostaty jest okazją do promocji profilaktyki zdrowotnej. Wiele organizacji prowadzi w tym okresie różnego rodzaju działania, które mają zachęcić mężczyzn do badań profilaktycznych. W naszym regionie akcję taką pod hasłem: „Szanowny Panie zrób badanie” prowadzi entrum Medyczne Medhouse. W dniach 1 – 0 września wykonywane będą dedykowane chorobom prostaty badania laboratoryjne krwi: PSA, kreatynina, CRP, morfologia oraz badanie moczu , a także rezonans magnetyczny prostaty w obniżonych cenach. Pacjenci mogą na badania zgłosić się do laboratorium M Medhouse w Wodzisławiu Śl. ul.

wej: www.medhouse.pl lub bezpośrednio w rejestracji przychodni CM Medhouse w Wodzisławiu Śl.

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

17

Rak jajnika to jeden z najbardziej niebezpiecznych kobiecych nowotworów, nazywany „cichym zabójcą”. Co roku w Polsce dotyka 3700kobiet. 70 proc. pacjentek umiera w ciągu 5 lat. To wciąż jeden z najgorszych w rokowaniu nowotworów kobiecych.

Cichy, podstępny zabójca

rzewlekłe dolegliwoci ze strony przewodu pokarmowego, np wzdęcia, uczucie pełno ci, pobolewania brzucha, zaparcia tak niespecy czne i mało charakterystyczne mogą by pierwsze objawy raka jajnika – ajczę ciej są one początkowo niezauważane, lekceważone, albo kobiety szukają pomocy u internisty lub gastrologa taramy się uczuli lekarzy, by kierowali pacjentki na konsultację do ginekologa, je li tego typu dolegliwo ci przedłużają się – mówi prof Włodzimierz awicki, prezes olskiego owarzystwa inekologii nkologicznej

Rak jajnika: brak charakterystycznych objawów Z powodu braku charakterystycznych objawów, a także przesiewowego badania profilaktycznego, rak jajnika aż w 70% przypadkach jest wykrywany w . lub 4. stopniu zaawansowania, kiedy są już REKLAMA

liczne przerzuty. – Z małego ogniska pierwotnego, czyli guzka wielkości kilku–, kilkunastu milimetrów, nowotwór potrafi, złuszczając się, dawać wysiew w obrębie jamy brzusznej, wszczepiać się w otrzewną, w okolice wątroby, żołądka, śledziony. Zaawansowany, rozsiany rak jajnika to najczęściej tysiące guzków, guzów, rozsianych w całej jamie brzusznej – dodaje prof.

Sawicki. Od wielu lat poszukuje się metod szybszego rozpoznawania tego nowotworu.

Obecnie takich metod nie ma.

– Na pewno kobiety powinny raz w roku chodzić do ginekologa dzięki temu można wcześnie wykryć wiele schorzeń, m.in. nowotwór szyjki macicy.

Niestety, trudno powiedzieć, że dzięki temu uda się wykryć raka jajnika we wczesnej postaci. Nie zawsze wykrywa go też USG przezpochwowe.

Jeśli zmiana w przydatkach jest niepokojąca, wykonujemy test ROMA, czyli badanie markerów CA–12 i H 4 odpowiedni algorytm pokazuje,

jakie jest ryzyko, że może to być zmiana nowotworowa. Jeśli jest ono wysokie, pacjentka powinna być skierowana do ośrodka onkologicznego – przekonuje dr hab. Radosław Mądry, kierujący Oddziałem Ginekologii Onkologicznej w Szpitalu Przemienia Pańskiego w Poznaniu, przewodniczący Grupy ds. Raka Jajnika i Polskiej Grupy Onkologii Ginekologicznej.

Kobiety, które wiedzą, że mają mutację w genach BRCA1, BRCA2 warto takie badanie wykonać, jeśli w najbliższej rodzinie były zachorowania na raka jajnika lub raka piersi , są obejmowane programem, który polega na większym monitorowaniu i wykonywaniu częściej badań profilaktycznych. – U tych pań jest też możliwe profilaktyczne usunięcie jajników z jajowodami, po zakończeniu okresu prokreacyjnego. Przybywa kobiet, które decydują się na taki zabieg. Jednak 70 proc. nowotworów jajnika rozwija się u kobiet, które nie są nosicielkami

w genach BRCA1, 2. Jeśli nie zostanie on rozpoznany przypadkowo, np. w trakcie operacji przeprowadzonej z innego powodu, stanie się to dopiero w stanie zaawansowanym – zaznacza prof. Sawicki.

PARP przełomem w leczeniu, ale nie dla każdego Przełomem w leczeniu zaawansowanego raka jajnika stały się inhibitory PARP: leki, których celem jest podtrzymanie i wydłużenie okresu remisji po chemioterapii. Od kilku lat polskie pacjentki mają możliwość stosowania jednego z inhibitorów PARP olaparybu w drugiej i kolejnych liniach leczenia, pod warunkiem, że jest to rak surowiczy, nisko zróżnicowany, a pacjentka uzyskała odpowiedź na chemioterapię analogami platyny i ma potwierdzoną mutację w genach BRCA1, BRCA2. Od maja 2021 jest też możliwość stosowania olaparybu u pacjentek z nowo rozpoznanym rakiem jajnika, jeśli odpowiedziały na chemio-

terapię pochodnymi platyny i mają mutacje w genach BRCA 1 2. – To przełom – podkreślają eksperci. – Cieszymy się z tych decyzji refundacyjnych, jednak mutacje w genach BRCA1, BRCA2 ma tylko ok.

1 –24 proc. pacjentek. Reszta nie ma obecnie możliwości zastosowania inhibitorów PARP. Dla nich również byłaby możliwość leczenia: inhibitorem PARP niraparib. Można go stosować w pierwszej i drugiej linii u pacjentek, niezależnie od statusu mutacji w genach BRCA1, BRCA2. W badaniach klinicznych potwierdzono, że wydłuża on czas do nawrotu choroby.

Mamy nadzieję, że stanie się on również wkrótce refundowany w Polsce – dodaje prof.

Sawicki. Niraparib jest lekiem refundowanym w kilkunastu krajach uropy w terapii podtrzymującej u pacjentek z nawrotowym, platynowrażliwym surowiczym rakiem jajnika, jajowodu lub pierwotnym rakiem otrzewnej, ale nie w Polsce. ksperci zwracają uwagę na to, że w Polsce dodatkowym

problemem jest to, że jedynie ok. 0–40 proc. kobiet z rakiem jajnika ma określany status mutacji w genach BRCA1 2. Brak określenia statusu mutacji – zgodnie z zapisami programów lekowych – eliminuje pacjentki z możliwości leczenia inhibiotorami PARP. Konieczna lepsza organizacja leczenia Zdaniem prof. Mariusza Bidzińskiego, kierownika Kliniki Ginekologii Onkologicznej Narodowego Instytutu Onkologii i konsultanta krajowego w dziedzinie ginekologii onkologicznej, poprawa wyników leczenia raka jajnika w Polsce zależy nie tylko od dostępu do przełomowych leków podtrzymujących remisję choroby, które dają szansę na znaczne wydłużenie czasu wolnego od progresji choroby oraz wydłużenie życia.

Równie istotne jest stworzenie systemu kompleksowej opieki nad pacjentkami i powołanie ośrodków kompleksowej diagnostyki i leczenia raka jajnika. (red.)

18

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

igrena i depre ja id

parze

aj sze t z e e s ertó i s ta tó raj dziedzi ie e r ii i s iatrii t ierdzaj tr a z i ze i re a de resj i re a sz ze ó ie zęst s ó ist ieje z de resj Z ei de resja z ię sza - r t ie r z st i re raz rzej ia i re e iz d z ej sta rze e ie a sz st ie e i st s a e d ra ie a adzie ja i r a t e za strzaj rzebie de resji aj a s te z jej e ze ia at iast e i st s a e e de resji asi aj bja i re e b ęd e z tóre a je t ie jest sta ie się r a Kogo dotyczy problem Według Światowej Organizacji Zdrowia migrena, jest jedną z 20 chorób o największym, negatywnym wpływie na życie człowieka i drugą w kolejności, po udarach mózgu, która wiąże się z największym obciążeniem zdrowotnym. To nie tylko ból głowy, ale szereg objawów towarzyszących, takich jak nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, połowicze drętwienia, zaburzenia mowy, nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne, światło, dotyk, dźwięki czy zapachy.

Co ważne, migrena atakuje głównie ludzi młodych, aktywnych zawodowo oraz trzykrotnie częściej kobiety. Aż u 90 chorych pierwszy napad pojawia się przed 40 rokiem

życia, a jedynie u około chorych po 60 roku życia. Z badań przeprowadzonych w Polsce wynika, że 48 chorych doświadcza przynajmniej jednego napadu migreny w miesiącu, a 24 powyżej dwóch napadów. U kobiet trwają one dłużej niż u mężczyzn.

W przypadku migreny przewlekłej bóle głowy występują przez ponad 1 dni w miesiącu, uniemożliwiając pacjentowi normalne życie przez ponad 6 miesięcy w roku ok.

184 dni . – Przeprowadzone w 1 krajach na świecie badanie pacjentów z migreną pokazuje dobitnie, w jak destrukcyjny sposób choroba wpływa na ich codzienne funkcjonowanie. Aż 8 ankietowanych wskazało na negatywne aspekty choroby takie jak: uczucie bezradności,

iędz ie ia i reze i

depresji, niezrozumienia 8 zgłosiło trudności ze snem, odczuwa nieustanny strach przed wystąpieniem kolejnego ataku. Prawie połowa 49 chorych na całym świecie zwróciła uwagę na ograniczenia w codziennych czynnościach we wszystkich fazach migreny, a wpływ na sferę zawodową, prywatną lub społeczną zgłosiło aż 8 respondentów – wylicza dr n. med. Magdalena BoczarskaJedynak, neurolog, Prezes Fundacji Zapobiegaj.

Społeczna ignorancja i jej psychiczne konsekwencje Znikoma świadomość społeczna na temat migreny, mity i stereotypy, które wokół niej powstały powodują, że cho-

REKLAMA

a a ło

rabat 5%

Catering dietetyczny Profi Diet 5 posiłków codziennie pod Twoimi drzwiami Zbilansowana dieta kluczem do zdrowia i smukłej sylwetki NIE TRAĆ CZASU NA GOTOWANIE I ZAKUPY Tel. 574 554 542 | www.profi-diet.pl

Eksperci potwierdzają trwały związek między migreną a depresją

roba jest bagatelizowana, a pacjenci spotykają się na co dzień z nieufnością i brakiem zrozumienia ze strony otoczenia, lekarzy, przyjaciół, ale również najbliższych im osób, co jeszcze bardziej nasila poczucie wykluczenia i sprawia, że czują się w swojej chorobie osamotnieni.

W konsekwencji u migrenika można zaobserwować częste współwystępowanie zaburzeń nerwicowych, lękowych i depresji. Ta ostatnia występuje aż u ok. 22 pacjentów z migreną przewlekłą i należy do najczęstszych chorób psychicznych towarzyszących migrenie. – Osoby cierpiące z powodu migreny przewlekłej są niemal sześciokrotnie bardziej narażone na rozwój depresji, a prawdopodobieństwo jej wystąpienia zwiększa się wraz ze wzrostem liczby dni z migrenowym bólem głowy w miesiącu. Tacy pacjenci miewają nawet myśli samobójcze i niekiedy podejmują próby zakończenia życia w bólu – podkreśla dr n. med. Magdalena Boczarska-Jedynak.

Ograniczenia w leczeniu Problemem w przypadku współwystępowania tych dwóch chorób są ograniczone możliwości terapeutyczne. – Leczenie migreny, mimo wytycznych polskich i międzynarodowych, nadal stanowi poważny problem terapeutyczny. Niemal wszystkie

leki, stosowane doraźnie w napadzie, jak i w profilaktyce migreny, zaostrzają przebieg depresji i obarczone są licznymi działaniami niepożądanymi, co wpływa na skuteczność jej leczenia. Natomiast leki stosowane w leczeniu depresji nasilają objawy migrenowe – zwraca uwagę prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki z Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, współtwórca najnowszych zaleceń ekspertów. – Tu potrzebne jest wdrożenie nowoczesnej terapii profilaktycznej, której zadaniem jest możliwie największe ograniczenie ataków migreny bez ryzyka zaostrzenia depresji lub wystąpienia poważnych objawów niepożądanych – dodaje prof. Gałecki.

Zgodnie z najnowszymi zaleceniami ekspertów i konsultantów krajowych w dziedzinie neurologii i psychiatrii, jedną z terapii zalecanych leczeniu profilaktycznym migreny przewlekłej u chorych ze współistniejącą depresją są przeciwciała monoklonalne przeciw białku CGRP oraz toksyna botulinowa. – Opracowanie leków, które blokują działanie białka CGRP było przełomowym i długo wyczekiwanym odkryciem. Leczenie to jest wysoce skuteczne oraz dobrze tolerowane przez pacjentów. Zastosowanie już kilku dawek, pozwala w krótkim czasie na uzyskanie stabilizacji choroby i zmniejszenie często-

ści oraz intensywności ataków migrenowych. To ogromna szansa dla pacjentów, u których dotychczasowe próby leczenia zakończyły się niepowodzeniem. To szansa na życie, którą każdy kto podejmuje decyzje o dostępie do terapii w Polsce musi dogłębnie zrozumieć – apeluje dr Boczarska.

Pacjenci cierpią czekając na zmianę Wprowadzenie nowoczesnych terapii do leczenia migreny wskazywane przez Polskie Towarzystwo Neurologiczne jako jeden z priorytetów strategii neurologicznej na 2021 r. i lata następne, to konieczność i tylko priorytetowe zajęcie się tym tematem pozwoli na przełamanie wykluczenia społecznego, zawodowego i załamania psychicznego młodych Polaków cierpiących z powodu migreny i depresji. – Znam historie tych pacjentów, ich rzeczywistość i emocje, jakie nimi targają. Ci pacjenci czekają na skuteczną terapię, która pomoże walczyć zarówno z jedną, jak i drugą chorobą. Najnowsze rekomendacje pokazują, że ok.

10 chorych zmuszonych jest zmienić pracę z powodu napadów migreny. Drugie tyle chorych rezygnuje całkowicie z pracy zawodowej. Nie można zwyczajnie funkcjonować czując ciągły ból przez ponad 6 miesięcy w roku – puentuje prezes Fundacji Zapobiegaj.

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E REKLAMA

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

19

20 EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Jak przygotować się do sezonu grypowego? Oto tajna broń Ziołowe herbaty, zupa czosnkowa lub syrop z cebuli. Każdy ma swoje metody jak przygotować się do sezonu grypowego lub jak walczyć z chorobą, kiedy dojdzie do zakażenia. Zapytaliśmy reprezentantów kilku gmin powiatu raciborskiego o ich tajną broń.

Oto co nam powiedzieli.

Ewa Porwal, sołtyska Łubowic, w rozmowie z Nowinami wskazała, jakie metody mają we wiosce, której szefuje. – Odporność buduje zupa czosnkowa – radzi, w skład której wchodzą ziemniaki i czosnek. Zaś przy pierwszych objawach choroby poleca: gorącą herbatę z nalewką wiśniową. – Znikają od razu pierwsze objawy przeziębienia – mówi.

Pani sołtys dodaje, że zna mieszkańców, którzy robią sok z kwiatów czarnego bzu, piją wodę z ogórków kiszonych, wodę z kapusty kiszonej i wodę czosnkową (ząbek czosnku zalewa się wodą, a wieczorem się to wypija). Wśród tajnej broni, sołtys Porwal wspomina również o miodzie z lokalnej pasieki Eugeniusza

Brachmana. To jak wskazuje szefowa wioski, metody budujące odporność.

Gizela Górecka, sołtyska Rudy Kozielskiej, opowiedziała nam o metodach, które zebrała od mieszkańców oraz od rodziny mieszkającej w górach.

W rozmowie z nami pani sołtys mówi o okładach ze zmiażdżonego masła i czosnku, które przekłada się na powierzchnię, do którego ta zawartość nie wsiąka i okłada się tym piersi i plecy między łopatkami.

To metoda, kiedy dojdzie do zapalenia oskrzeli. Podobnie można również zrobić z tłuszczem gęsim.

Na obniżenie temperatury (przepis z gór): okłady z gęstej śmietany, które daje się na piersi i plecy lub

okłady z wody z dodatkiem octu, czym okłada się stopy, kark i wątrobę. Na zapalenie płuc: oklepywanie pleców spirytusem kamforowym. – Oklepujemy dłonią ułożoną w trójkąt – radzi Gizela Górecka. Na kaszel: syrop z pokrojonej cebuli, zasypany cukrem i odłożony na kilka godzin lub syrop z mniszka lekarskiego. Pani sołtys mówi również o wodzie brzozowej, którą stosuje się przy leczeniu anginy.

Katarzyna Buczek, kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzyżanowicach, wskazuje, że stosuje naturalne sposoby na budowanie odporności.

Wśród nich wymienia napój z cytryny, miodu, imbiru i czosnku. – To działa

rozgrzewająco, ale myślę, że też zapobiegająco – mówi. Pani Katarzyna wskazuje również na wizyty w saunie, co również zwiększa ogólną odporność organizmu.

Marian Wasiczek, dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Krzanowicach, odpowiada: – Mam parę starych sprawdzonych metod.

Wśród nich wymienia herbatę z imbirem i miodem. – Miód koniecznie z pasieki z Borucina – radzi. Poleca także zupę czosnkową. – Najlepsza jest w moim wydaniu z jajkiem, kminkiem i z liściem laurowym – ze względu na intensywność zapachu, zalecana weekendowo. Do tego można dołożyć zakwas buraczany własnej produkcji – mówi

dyrektor Wasiczek.

Beata Płaczek, wiceprzewodnicząca rady gminy Krzyżanowice, wśród domowych sposobów na odporność podaje: sok z wyciśniętej cytryny (3 razy dziennie po jednej cytrynie, każdego dnia zwiększając dawkę o dodatkową cytrynę), a także herbatę z cytryną i miodem lipowym, oraz w wersji z sokiem z malin bądź czarnej porzeczki. Na katar radzi: moczenie stóp w gorącej wodzie z solą morską i inhalacje z rumianku i Amolu. Na ból ucha: kawałek listka anginowca włożyć do przewodu słuchowego, w zamian można włożyć także malutki ząbek czosnku owinięty chusteczką higieniczną. Na zapalenie oskrzeli: tłuszcz z gęsi prze-

łożyć na ligninę i położyć na klatkę piersiową. Specyfik tylko dla dorosłych: herbata z rumem oraz nalewka z aronii, malin.

Małgorzata Paletta, dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Pietrowicach Wielkich, poleca czarny bez, który jak mówi, jest dobry do stosowania profilaktycznego oraz kiedy dojdzie już do zakażenia. – Stosuje się preparaty zarówno z kwiatów, na co jest już za późno, aby je przygotować, ale teraz czarny bez owocuje, więc można zrobić sok z owoców. Tylko ważne, aby je oddzielić od łodyżek, bo łodyżka jest toksyczna – radzi. Wyjaśnia, że czarny bez buduje odporność.

Gdy mowa jest dla dziecka magią. Neurologopeda zagląda wgłąb umysłu małego człowieka Przyczyną zaburzeń mowy u maluchów może być zażywanie przez ich mamy popularnej no–spy w czasie ciąży. Gdzie i kiedy szukać pomocy w takich przypadkach? W Raciborzu działa specjalistyczne centrum, w którym właśnie otwarto terapeutyczne przedszkole.

Neurologopeda Beata Kalinka-Kałdońska prowadzi gabinet neurologopedyczny w Raciborzu od 10 lat. Wcześniej przyjmowała w ośrodku zdrowia przy Klasztornej, a teraz ma siedzibę przy ul.

Opawskiej 90, w pomieszczeniach po dawnej poczcie. – Współpracuję od lat z lekarzami, z szeroko pojętym światem medycznym. Otworzyłam pierwszy gabinet neurologopedyczny w Raciborzu – zaznacza w rozmowie z Nowinami.

Baza w głowie Na czym polega różnica jej specjalizacji? – Logopeda zajmuje się nie co łatwiejszymi przypadkami jak wywołanie u dziecka głosek, które są zaburzone, a u małych dzieci prostym opóźnieniem w rozwoju mowy. Specjalista neurologopeda wchodzi głębiej. Podobnie jak pediatra i specjalista neurolog. Bazą dla mojej pracy jest wszystko to, co się dzieje w głowie, mózgu małego człowieka – zauważa B. Kalinka-Kałdońska.

Trafiają do niej głównie skomplikowane przypadki, gdyż jej „konikiem” w pracy jest działka neuroterapeutyczna.

– Najczęściej trafiają do mnie dzieci ze spektrum autyzmu bądź zaburzone pod kątem głęboko opóźnionego rozwoju mowy. Zajmuję się wszystkimi zaburzeniami ogólnorozwojowymi. Mowa tu o dzieciach z zaburzeniami mowy o typie afazji. W ostatnim czasie jest ich coraz więcej, ponieważ zwiększyła się świado-

mość rodziców – przyznaje neurologopeda.

Nie wolno zwlekać Zdaniem specjalistki przestaje w społeczeństwie pokutować mit, aby z problemem milczącego dziecka czekać, aż te ukończy 3 rok życia. – Ten moment jest newralgiczny. Wtedy dziecko już powinno mówić, a tymczasem dopiero zaczyna się diagnozować problem. To już stosunkowo późno – uważa pani Beata.

Niezbędna jest konkretna diagnoza i zbadanie przyczyn zaburzeń. Mogą one wynikać z przyczyn okołoporodowych.

– Zaczęłam o tym głośno mówić, współpracować z ginekologami. Popularna No–spa bardzo obniża napięcie mięśniowe całego ciała. Wtedy u ciężarnej kobiety dziecko staje się wiotkie. Obniża się napięcie mięśniowe wszystkich narządów artykulacyjnych począwszy od języka. Mamy wtedy dziecko z zaburzeniami kinestezji artykulacyjnej, tzw. czucia. Dziecko nie czuje, nie wie, co ma zrobić z buzią aby wyartykułować dźwięk. U takich dzieci mówienie jest magią – twierdzi specjalistka.

Nie mam czarodziejskiej różdżki Wedle jej obserwacji co trzeci pacjent, który przychodzi do centrum ma zaburzenia mowy o typie afazji – z zaburzeniami napięcia mięśniowego, tzw. hipotonii oraz zaburzeniami kinestezji czyli czucia tego, co ma z buzią zrobić aby wydobyć dźwięk. – W terapii musimy wejść w gesty wizualizacyjne,trzeba dziecko nauczyć gdzie jest ten dźwięk i jak ma ułożyć buzię, żeby się wydobył.

Dziecko musi się wspomóc gestem by zwizualizować to, jak ma coś powiedzieć – wyjaśnia Beata Kalinką–Kałdońska.

Bardzo ważna jest w terapii współpraca na linii – logopeda– ortodonta–fizjoterapeuta i osteopata. – Ja sama nie wyczaruję niczego czarodziejską różdżką.

Jeżeli dziecko ma zaburzenia napięcia mięśniowego, to moje działania na obwodzie w obrębie narządów artykulacyjnych są tylko pobieżne. Należy wtedy wzmocnić całościowo gorset mięśniowy, poprawić napięcie mięśni artykulacyjnych, aby mieć bazę do pracy, która ma sens i przynosi efekty – mówi nam neurologopeda.

Beata Kalinka-Kałdońska z mężem Zbigniewem w sali terapeutycznej w Centrum Duo–Logo w Raciborzu przy ul. Opawskiej. – Staramy się w naszym centrum mieć dobrą relację z rodzicami. Wiedzą, że mogą na nas polegać. Wspieramy ich, pomagamy. Gdy muszę powiedzieć, że podejrzewam spektrum autyzmu u dziecka – jest to bardzo trudne, zdarza się płacz, bo dla rodziny jest to dramat. Nie jestem tu tylko od tego, by zrobić swoje – to pasja pomagania innym. Przy dobrej kawie inaczej się rozmawia. Wiem, że rodzic tego potrzebuje. Robimy wszystko, by wszyscy się dobrze u nas czuli, a dzieci były szczęśliwe. Po pobytach w różnych szpitalach mają „awersję do białego kitla”, dlatego na sali mam ubrane klapki i wygodny dres. Wiele naszych zajęć odbywa się na podłodze, przyjmując maluszki, nawet dwumiesięczne nie można inaczej – opowiada nam neurologopeda.

Dziecko samo się już nie rozgada Jeśli ktoś zlekceważy objawy zaburzeń mowy, może doprowadzić do opóźnienia rozwojowego dziecka. – Fakt, że dziecko nie mówi to wierzchołek góry lodowej, choć wprost rzutuje on na rozwój poznawczy dziecka. Jeżeli nie wzbogacimy zasobu słownictwa, jeżeli człowiek się nie komunikuje, nie wykorzysta swojego potencjału społecznego. Co za tym idzie, traci na poczuciu własnej wartości, wycofuje się, izoluje. Konsekwencje są daleko idące – przestrzega pani Beata.

Jej zdaniem kobiety nie mogą tracić intuicji, nawet jeśli otoczenie im mówi – babcia czy mama: poczekaj, to się wszystko zrobi, daj mu czas, ty też późno mówiłaś – to w dzisiejszych czasach już tak się nie zadzieje. – Jeżeli nie będzie stymulacji układu nerwowego, układu przedsionkowego, słuchowego i integracji sensorycznej, samo się nic nie zrobi – nie naprawi, wiem to z praktyki wielu lat. Nie zdarzył mi się przypadek od 5 lat, aby nagle dziecko się samoistnie rozgadało. Bez interwencji terapeuty, bądź zespołu to niemożliwe – zaznacza nasza rozmówczyni.

„Gucio” dla dzieci, którym trzeba pomóc Od 13 września działa w Duo-Logo Terapeutyczny Punkt Przedszkolny.

– Wcześniej nie planowałam takiego przedsięwzięcia. Skupiałam się na diagnostyce i terapii – wyjaśnia Beata Kalinka-Kałdońska. Choć w Raciborzu działają w przedszkolach publicznych i prywatnych grupy integracyjne, to są dzieci, którym pewne miejsca nie odpowiadają. Przyczyną może być ich nadwrażliwość słuchowa, przebodźcowanie.

Dziecko z taką dolegliwością nie jest w stanie dobrze funkcjonować, gdy „atakuje” go hałas otoczenia. Płacze, wrzask i harmider są dla niego bólem.

– Tak jak z mojego małego gabinetu powstało centrum, tak sami rodzice powiedzieli: to kto jak nie pani powinna się tym zająć? Przecież pani w tym siedzi od podszewki – wspomina neurologopeda.

Urząd miasta poszedł na rękę założycielom nowej placówki. – Szybko załatwiliśmy potrzebne dokumenty. Prezydent Raciborza był bardzo otwarty na tę inicjatywę. Wszędzie jest nacisk na integrację, a nasz punkt jest dla dzieci z zaburzeniami, z niepełnosprawnością.

U nas grupa przedszkolna liczy maksymalnie 6 dzieci. Warunki terapii muszą być indywidualne a otoczenie przyjazne. W takiej grupie jest dwoje, troje nauczycieli, którzy zabezpieczają dzieci na co dzień. Do tego dochodzą terapeuci, którzy dbają o stronę terapeutyczną – wylicza Beata Kalinka-Kałdońska. Terapeutyczny Punkt Przedszkolny Gucio ruszył w Raciborzu 13 września. Jego uruchomienie poprzedziło weekendowe spotkanie integrujące dzieci i rodziców z kadrą placówki. (m)

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

Pomagają naprawić zawalony przez raka piersi świat – Właśnie dzwoniła do nas Marysia, która jest dwa lata po operacji i nie widziała do tej pory dokąd się udać ze swoimi problemami i obawami. Dopiero u nas otrzymała namiary na psychologa, do rehabilitantów – opowiada Lidia Podolak, prezes Wodzisławskiego Stowarzyszenia Amazonek. Wraz z Krystyną Pytlik i Grażyną Syrek opowiedziały nam, czym zajmuje się Stowarzyszenie.

– o się dzieje w głowie człowieka, który dowiaduje się, że zachorował na chorobę nowotworową – idia odolak Wali się cały dotychczasowy świat. Wszystko się przewraca do góry nogami. Wszystko inne przestaje być ważne. Pojawia się szok i lęk. Kobiety boją się bólu, śmierci. Boją się o przyszłość rodziny, dzieci. Co druga kobieta martwi się też zmianami w wyglądzie z powodu utraty atrybutów kobiecości, czyli tym, że nie będzie miała włosów, nie będzie miała piersi.

Lęk przed nieznanym odczuwa nie tylko chory, ale cała najbliższa rodzina.

– Jak sobie z tym wszystkim radzi – Rada dla chorego: przyjmij wsparcie, pomoc. Nie jesteś sama w chorobie. Mów czego potrzebujesz, skorzystaj z pomocy psychologa, dietetyka, rehabilitanta. Nie pytaj „dlaczego ja?”. ycie jest tu i teraz i nie zmienisz już nic. Rada dla opiekuna: podziel obowiązki, ale nie wyręczaj. Nie koncentruj się tylko na chorobie, ale mów o wszystkim, również o tym, co jest dla ciebie trudne.

Nie lekceważ strachu partnera.

Nie mów „będzie dobrze”, bo niestety nie zawsze jest dobrze.

Warto skorzystać z pomocy psychologa. Nasze stowarzyszenie stale współpracuje z doświadczoną psychoonkolog.

Co miesiąc organizujemy spotkania dla chorych w naszym biurze, bardzo dla chorych pomocne.

– rażyna yrek Rozmawiamy o wszystkim. Kobiety odkrywają się. Mówią to, co do tej pory tłamsiły w sobie, bo nie miały się przed kim uzewnętrznić. Praca odbywa się małych, kilkuosobowych grupach. Nasz psychoonkolog jest osobą bardzo pozytywną, potrafi rozmawiać z osobami chorymi, potrafi do nich dotrzeć.

– Jak przychodzi do nas nowa osoba, to otrzymuje od nas komplet materiałów: płytę z muzyką relaksacyjną, płytkę z gimnastyką, informacje gdzie ma się udać po pomoc,

różne inne poradniki eksperckie na temat tego co robić, jak się zachować. Otrzymuje też przewodnik dla nowej amazonki, bo nie wszystkie panie wiedzą, co się im należy, np. że po odjęciu całej piersi, kobiecie przysługuje co dwa lata proteza, a w przypadku chemioterapii peruka, na którą otrzyma się zlecenie do NFZ–u od lekarza onkologa.

– czym chore jeszcze nie wiedzą – Nie wiedzą, że mogą sobie załatwić grupę inwalidzką, że należą się im odliczenia od podatku na rehabilitację. A rehabilitacja po chorobie nowotworowej piersi jest koniecznością. Po operacji usunięcia guza piersi jesteśmy osobami niepełnosprawnymi. A ta niepełnosprawność wynika z usunięcia węzłów chłonnych, co ma wpływ na sprawność ręki. To zaś odbija się m.in. na kręgosłupie.

Trzeba się cały czas rehabilitować, żeby utrzymać sprawność, żeby ustąpił obrzęk ręki.

–

zym jeszcze zajmuje się towarzyszenie – Co tydzień organizujemy rehabilitację na basenie, raz w tygodniu gimnastykę na wynajętej sali gimnastycznej, spotkania z masażystką limfatyczną. Raz w miesiącu organizujemy spotkania wszystkich członków, tj. ponad 0 osób. Te spotkania, rozmowy, bardzo nam pomagają. Kto przyszedł ten od nas nie odchodzi. Realizujemy zadania publiczne, piszemy projekty, pozyskujemy dotacje. Uczymy prewencji, bo najpierw warto zapobiegać rakowi. Uwarunkowania genetyczne są na końcu. To stres jest na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o przyczyny raka. Stres o rodzinę, o pracę. Po drugie powietrze, którym oddychamy, czyli to gdzie pracujemy i gdzie żyjemy. Po trzecie, to co jemy, czyli złe nawyki żywieniowe. Picie alkoholu, słodycze, jedzenie tłustych potraw – wszyscy wiedzą, że wpływa to na otyłość, cukrzycę, zawały, ale nie wiedzą, że te wszystkie złe rzeczy wpływają też na ryzyko choroby nowotworowej.

Propagujemy ruch i zdrowie odżywianie.

– rystyna ytlik Zachęcamy do samobadania piersi. To bardzo istotne w życiu kobiety, żeby raz w miesiącu wykonać sobie samobadanie piersi. Mamy zresztą fantomy, na których uczymy, jak powinno wyglądać takie badanie. Bo dotykam, to wygrywam. Rak wykryty wcześnie jest uleczalny. Wykryty późno, zabija.

– Jak zmienia się życie chorej, która decyduje się na pomoc Waszego towarzyszenia – Zachorowałam 24 lata temu. Miałam 6 lat. Wydawało się, że to nie jest wiek na chorobę, a jednak. Do Stowarzyszenia trafiłam późno, nie mogłam się zdecydować, uważałam, że skoro przez tyle lat radziłam sobie sama, to dalej też będę sobie radziła sama. W końcu postanowiłam spróbować i nie żałuję. Tu kobieta ma wsparcie. W stowarzyszeniu jest po prostu łatwiej radzić so-

bie ze skutkami choroby.

– Do decyzji o przystąpieniu do nas trzeba dojrzeć. Nie można nikogo zmuszać na siłę.

To musi być dobrowolna decyzja. Nie każdy chce ją podjąć.

Ale jak już któraś przyjdzie, zaprzyjaźni się i słyszy, że ta żyje już po chorobie od lat, tamta od 10 lat, inna od 20, to zaczyna inaczej myśleć, że też przecież może długo żyć. Zmienia się jej nastawienie, które przecież w chorobie nowotworowej odgrywa olbrzymią rolę. oz awiał

rt r

arcisz

21

Krystyna Pytlik, Lidia Podolak i Grażyna Syrek z Wodzisławskiego Stowarzyszenia Amazonek

Wodzisławskie Stowarzyszenie Amazonek działa od 2005 r.

Zrzesza 74 osoby. Jego prezesem od 2014 r. jest Lidia Podolak. Swoją siedzibę ma w Wodzisławiu Śl., na ul. 26 Marca 23. Dyżury wolontariuszek odbywają się w każdy czwartek od godz. 14.00 do 16.00 w siedzibie Stowarzyszenia. Nr tel do Stowarzyszenia: 600 662 405, 606 177 368. Adres strony internetowej: www.amazonki.wodzislaw.pl

REKLAMA

„Jesteśmy by pomagać” BemaMed • Neurolog • Psychiatra • Otolaryngolog • Ortopeda • Reumatolog • Internista • Ginekolog • Dietetyk • Psycholog • Kardiolog • Lekarz w trakcie specjalizacji z endokrynologii

USG, UKG, EKG, Holter

Medycyna pracy • badania kierowców wszystkich kategorii, • badania w jednym miejscu • lekarze specjaliści • psychotechnika • diagnostyka

Badania kierowców A, B, C, D, T, B+E, C+E, D+E Punkt pobrań Śląskich Laboratoriów Medycznych

Medycyna pracy: tel. 720 707 785 Rejestracja telefoniczna: tel. 500 640 206 BemaMed, ul. Generała Józefa Bema 4, 47-400 Racibórz rejestracja@bemamed.pl, medycynapracy@bemamed.pl

www.bemamed.pl

22

EKSPERCI RYNKU ZDROWIA

zy

W

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

l zono ię o la

dawnych Nowinach aciborskich aż roi się od reklam produktów i usług leczniczych. Dzięki temu możemy dowiedzieć się, z jakimi problemami zdrowotnymi zmagali się nasi przodkowie oraz jak sobie z nimi radzono. Oto przykłady autentycznych ogłoszeń opublikowanych w Nowinach sprzed lat.

AUTOPROMOCJA

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

23

Uczestnicy

Pamiętajcie. RowerON 2021 trwa do 21 września!

PRZYPOMINAMY: zdjęcia dokumentujące przejechanie tras RowerON-u należy wysyłać od 22 do 26 września za pośrednictwem formularza na stronie www.roweron.pl. Nie wcześniej!

MEDALE I NAGRODY CZEKAJĄ NA WAS! POZDRAWIA EKIPA 21 RowerON 20 Księga Znaku Firmowego GSU Spółka Akcyjna symbol - koniczyna tradycyjna i rozpoznawalna; nazwa - prosta i rozpoznawalna; dookreślenie - zastąpienie słowa „ubezpieczenia” pełną nazwą spółki;

kolor zielony - najczęściej przywodzi na myśl zieleń przyrody, kojarzy się ze spokojem relaksem, wycisza, poprawia nastrój oraz oddziałuje optymistycznie;

Szczegóły na stronie www.roweron.pl

kolor pomarańczowy - barwa kojarzona z radością, przywodzi na myśl nowoczesność ekstrawersję, pozytywnie pobudza, a także motywuje do dział ania, ponadto elementy koloru pomarańczowego w znaku firmowym kojarzą się z dynamiką, radością oraz pozytywnym i aktywnym działaniem.

S P O N S O R Z Y G ŁÓW N I

PA R T N E R Z Y

GMINA KUŹNIA RACIBORSKA

KSIĘGA ZNAKU 1

PAT RO N H O N O R OW Y

PAT RO N I M E D I A L N I

P OMYS Ł I R E A L I Z AC J A

24 AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Obietnica Pawilonu Porozumienia astrz skiego w iejscu starego po nika uż przed godziną 11 00 wrze nia rozpoczęła się w województwie ląskim wizyta premiera Mateusza Morawieckiego aczął ją od złożenia kwiatów pod pomnikiem orozumienia Jastrzębskiego na placu im adeusza Jedynaka przed kopalnią o ówka w Jastrzębiu- droju – To właśnie fakt – że jeden zakład po długim stawały i dołączały się do tych samych lub bardzo podobnych postulatów, i te postulaty tężały, stawały się coraz bardziej poważne – ten fakt spowodował, że cała Polska stała się areną solidarnościowej insukrekcji.

I tej insurekcji władze komunistycznie nie były w stanie już zgasić, bo dla wszystkich stawało się już coraz bardziej wiadome, że jest to już walka nie tylko o prawa pracownicze, ale też walka o godność człowieka i zrzucenie pęt niewoli komunistycznej – powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Szef rządu zapowiedział budowę w Jastrzębiu-Zdroju Pawilonu Porozumienia Jastrzębskiego im. Lecha Kaczyńskiego, który ma upamiętnić działalność „Solidarności” oraz Porozumienie Jastrzębskie. Pawilon ten ma stanąć w miejscu obecnego pomnika Porozumienia Jastrzębskiego.

Miasto zawnioskowało o dofinansowanie tej inwestycji w ramach Polskiego Ładu.

Wdowa po Tadeuszu Jedynaku – Maria Jedynak oraz przedstawiciele Stowarzyszenia Wolność i Solidarność złożyli kwiaty pod kamieniem upamiętniającym sygnatariusza Porozumienia Jastrzębskiego

21 postulatów dla śląskich górników sierpnia przypadała 41. rocznica Porozumienia Jastrzębskiego podpisanego na kopalni Manifest Lipcowy obecnie przemianowanej na Zofiówka . Przypomnijmy, że 28 sierpnia 1980 roku rozpoczął się strajk w KWK „Manifest Lipcowy”, w ciągu kolejnych godzin do protestu dołączyły kolejne zakłady. Jastrzębianie uruchomili lawinę kolejnych zdarzeń. Na przełomie sierpnia i września 1980 roku na Górnym Śląsku strajkowało już 100 tys. osób.

0 sierpnia rząd PRL doszedł do porozumienia ze stoczniowcami strajkującymi w Szczecinie. Dzień później podpisano podobne porozumienie w Gdańsku. Znalazło się w nim 21 postulatów wysuwanych przez strajkujących stoczniowców. By zażegnać kryzys, wła-

dza musiała jeszcze porozumieć się z robotnikami strajkującymi na Górnym Śląsku. Negocjacje prowadzone na Górnym Śląsku trwały kilkanaście godzin i zakończyły się września 1980 roku we wczesnych godzinach porannych podpisaniem Porozumienia Jastrzębskiego.

Co bardzo istotne: strajkujący skupieni wokół KWK Manifest Lipcowy” do 21 postulatów z Gdańska dołożyli też swoje żądania. To właśnie górnicy z Jastrzębia-Zdroju jako pierwsi mieli odwagę upomnieć się o wolne soboty i niedziele, zniesienie czterobrygadowego systemu pracy w górnictwie, wcześniejsze emerytury dla górników czy wpisanie pylicy płuc na listę chorób zawodowych.

Pamiętają co roku Co roku z okazji rocznicy Porozumienia Jastrzębskiego organizowane są uroczystości,

W uroczystości udział wzięły liczne delegacje organizacji związkowych w całego Śląska

Dbałość o dobro jednostki wynika z dbałości o dobro wspólne, co pokazujemy naszą polityką społeczną – powiedział premier Mateusz Morawiecki w Jastrzębiu-Zdroju.

które szczególny charakter miały w ubiegłym, 2020 roku, bo przypadała wtedy 40. rocznica. września miejsce pamięci odwiedził w Jastrzębiu-Zdroju premier Mateusz Morawiecki.

W uroczystości udział wzięli również politycy z regionu, samorządowcy i władze Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

W swoim wystąpieniu m.in. do kwestii wolnych niedziel odniósł się przewodniczący NSZZ Solidarność Piotr Duda.

– Niestety korporacje, które u nas goszczą, robiąc biznes w Polsce, omijają prawo, aby dążyć do tego, że pracownik ma być w ich rękach przedmiotem, a nie podmiotem. Ma pra-

Specjalna kapsuła, która ma być kamieniem węgielnym Pawilonu Porozumienia Jastrzębskiego symbolicznie stanęła na postumencie tuż obok obecnego pomnika.

cować w niedziele, bo oni tak uważają – grzmiał Piotr Duda, zapowiadając projekt nowelizacji ustawy o zakazie handlu w niedziele.

Zabrakło pamięci o sygnatariuszach Zaproszeni goście, parlamentarzyści, przedstawiciele związków zawodowych oraz zakładów i spółek górniczych złożyli kwiaty pod pomnikiem Porozumienia Jastrzębskiego oraz kamieniem upamiętniającym sygnatariusza porozumienia – Tadeusza Jedynaka.

Już po uroczystościach, w dużych emocjach, o wydarzeniach sprzed 41 lat opowiedziała nam Maria Jedynak, wdowa po Tadeuszu Jedynaku. – To był piątek, kiedy mąż poszedł do pracy. Miał to być jego ostatni dzień w pracy przed urlopem, bo mieliśmy jechać na wczasy.

W nocy z czwartku na piątek rozpoczęły się strajki i kiedy mąż przyszedł na kopalnię, górnicy już byli zmęczeni i skłonni do ugody społecznej. Powie-

dział jednak, że w takim razie po co ten strajk? Przejął stery i tak potoczyły się wydarzenia, że podpisano porozumienie.

Stracił pół życia na tej kopalni.

Cały czas później wspominał te dni. Zawsze też brał udział w uroczystościach upamiętniających, nawet w czasie kiedy go nie zapraszano. Kiedy zmienił zakład pracy i rozpoczął pracę w Katowickim Holdingu Węglowym, nie zapraszano do w Jastrzębiu-Zdroju nawet na karczmy piwne. To były ciężkie czasy, cierpiała cała nasza rodzina – wspomina Maria Jedynak, zachęcając do promowania pamięci o mężu.

– Od 41 lat co roku jestem na tych uroczystościach, a mąż czynił to samo. Jestem jednak zniesmaczona wystąpieniem pana premiera, bo nawet nie pochylił się słowem nad sygnatariuszem Porozumienia Jastrzębskiego. Dopiero Piotr Duda wspomniał, że jesteśmy na placu im. Tadeusza Jedynaka – mówiła z rozżaleniem Maria Jedynak. Szymon Kamczyk

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

REKLAMA

25

26 AKTUALNOŚCI

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

malowanie twarzy Jednymi z atrakcji były: ków czy rko wa nie lata oraz zap

y n o p a z i a odzi ko

były wielopokoleniowe Podczas festynu obecne ym kołoczu tkały się przy dożynkow rodziny z Bzia, które spo

kami Animacje i zabawy z bań ruchu do zją oka y był i mydlanym

T

C

Tegoroczne dożynki w jastrzębskiej dzielnicy Bzie można uznać za bardzo udane. Pierwsza część, z uroczystą mszą w podziękowaniu za tegoroczne plony odbyła się w ostatnią niedzielę sierpnia w kościele p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Bziu. Z uwagi na niesprzyjającą pogodę, zdecydowano o przeniesieniu festynu dożynkowego REKLAMA

na kolejną niedzielę.

Atrakcje z naciskiem na najmłodszych Ta zmiana okazała się korzystna, bo września dopisała zarówno pogoda, jak i mieszkańcy dzielnicy Bzie. Festyn rozpoczęły zabawy i animacje dla dzieci oraz pokaz sprzętu OSP Bzie.

Milusińscy mogli zobaczyć wy-

posażenie wozu ratowniczo–gaśniczego oraz wejść do środka.

Przygotowano dla nich także dmuchańce i watę cukrową.

Zabawa przy muzyce Bzie odwiedziła również prezydent Anna Hetman, powitana przez władze dzielnicy. Mieszkańcy biesiadowali przy stołach na placu przy Domu Strażaka,

ód czas festynu swój samoch Bzie zaprezentowało pod awdzić, spr gli mo y ańc szk mie Mali o. oraz jego wyposażenie. rownicą wozu gaśniczeg jak to jest siedzieć za kie

gdzie usytuowana została także scena. Pojawiły się na niej zespoły: Stonehenge, a później formacja Adler, która zaprosiła mieszkańców do wspólnej zabawy. Mieszkańców do korzystania z atrakcji zachęcał wodzirej Paweł Jagodziński, który dbał również o dobry humor wszystkich gości dożynkowego festy(ska) nu.

ziu

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

Żelazny Szlak Rowerowy

WYGRAŁ GŁOSOWANIE

FOT. . R Ż Ż

zterech z otych e alist w z ka e ii alent w astrz skiego gla

27

Żelazny Szlak Rowerowy przez wielu rowerzystów z regionu uważany jest za jedną z najlepszych tras

W polskiej drużynie aż czterech młodych siatkarzy jest wychowankami Akademii Talentów Jastrzębskiego Węgla

Wielki sukces siatkarskiej reprezentacji Polski w kategorii kadetów Drużyna prowadzona przez trenera Michała Bąkiewicza została mistrzem wiata, a w składzie złotych medalistów znalazło się aż czterech adeptów Akademii Talentów Jastrzębskiego Węgla Finał z Bułgarią rozgrywany REKLAMA

w Teheranie był prawdziwym pokazem siły młodych siatkarzy. Polacy rozbili Bułgarię w trzech setach 2 :20, 2 :19, 2 :19 . Co więcej, w całym turnieju stracili oni zaledwie jednego seta.

W zespole złotych medalistów znalazło się aż czterech adeptów Akademii Talentów Jastrzębskiego Węgla. Są to:

środkowy Mateusz Kufka, rozgrywający Kajetan Kubicki, przyjmujący Dominik Czerny oraz libero Jakub Hawryluk.

Ostatni z wymienionych zawodników został wybrany do drużyny „drużyny marzeń” mistrzostw. Rok temu trio akademików: Kufka, Kubicki, Hawryluk zostało mistrzami (dud) uropy U–18.

o była walka do ostatniej minuty ówno o północy 1 08 rozstrzygnęło się głosowanie w plebiscycie internautów na Najlepszą rzestrzeń ubliczną w województwie ląskim Rekordowy wynik 4296 punktów pozwolił uzyskać elaznemu Szlakowi Rowerowemu I miejsce w głosowaniu publiczności na Najlepszą Przestrzeń Publiczną województwa śląskiego. Walka o to zaszczytne miano trwała praktycznie do ostatniej chwili.

W ciągu ostatnich dni w konkursie liczyło się właściwie tylko dwóch faworytów: elazny Szlak Rowerowy i Dom Przyrodnika w gminie Hażlach. Ostatecznie, różnica między pierwszym a drugim miejscem wyniosła niespełna 200 punktów. – Pięknie dziękuję za każdy oddany głos. Pokazaliście, że macie w sobie ducha walki i solidarności. Gminie Hażlach dziękuję za niesamowitą walkę do samego końca – powiedziała prezydent Anna Hetman.

Niezależnie od plebiscytu publiczności swoje nagrody przyzna też jury konkursowe złożone z członków Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej. Uroczyste ogłoszenie wyników konkursu NPP 2021 połączone z ogłoszeniem wyników w konkursie Architektura Roku oraz wręczeniem nagród także zeszłorocznym laureatom odbędzie się jesienią w ramach obchodów Śląskich Dni Architektury.

AgaKa

28 AKTUALNOŚCI

Strażacy mieli 15 minut na wykonanie zadania bez punktów karnych. Na zdjęciu zawodnicy z Raciborza

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

Zadaniem strażaków było nie tylko zabezpieczenie pojazdu i wyciągnięcie poszkodowanego, ale także pomoc medyczna. Na zdjęciu drużyna KM PSP w Rybniku

Zawodnicy z Wodzisławia podczas użycia sprzętu do ratownictwa technicznego

Widowiskowe zawody ratownictwa technicznego ra i sa dó daj s rz i e d ię i ied a t arza rz t j się e ra a d za a tóre raz z dr a i d je d aj a sta is zoranci, czyli nie manekiny, a żywi ludzie. Oprócz kryterium czasu, bardzo istotne jest także bezpieczeństwo podczas działań samych ratowników oraz osoby poszkodowanej. Chodzi o to, aby w sposób skuteczny i bezpieczny ewakuować i wydobyć osobę poszkodowaną z rozbitego pojazdu – mówi st. bryg. Wojciech Piechaczek, komendant miejski PSP w Jastrzebiu–Zdroju.

8 różnych zadań Organizatorzy przygotowali 8 scenariuszy, a każdy do wykonania mieli członkowie dwóch drużyn. Liczy się czas.

Zawodnicy mieli 1 minut na wykonanie zadania bez ewentualnych punktów karnych, natomiast maksymalnie zadanie mogli wykonywać do 20 minut. Przy okazji zawodów, przed halą widowiskowo– sportową w Jastrzębiu–Zdroju odbył się pokaz zabytkowych sikawek konnych w ramach projektu „Strażak bez granic”, a także prezentacja nowi-

i

z ra i ze szt z r i a sa dó rat i z

Pozoracja wypadków wyglądała bardzo realistycznie, a statyści odgrywali wskazane role. Na zdjęciu strażakzawodnik z KP PSP w Wodzisławiu Śląskim przytrzymuje osobę ranną w wypadku.

nek technicznych czołowych producentów sprzętu strażackiego. Była też możliwość oddania krwi w ambulansie RCKiK w Raciborzu.

Najlepsi ratownicy z Bielska– Białej Najlepszą drużyną została grupa z Komendy Miejskiej PSP z Bielska–Białej, zdobywa-

jąc 190 punktów. Puchar oraz nagrody rzeczowe wręczyli Poseł na Sejm RP Adam Gawęda, Śląski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej

KLASYFIKACJA DRUŻYN: I miejsce – KM PSP Bielsko– Biała, II miejsce – KM PSP Jastrzębie-Zdrój, III miejsce – KM PSP Zabrze, IV miejsce – KM PSP Siemianowice Śląskie, V miejsce – KM PSP Dąbrowa Górnicza, VI miejsce – KP PSP Racibórz, VII miejsce – KM PSP Piekary Śląskie, VIII miejsce – KM PSP Żory, IX miejsce – KM PSP Tychy, X miejsce – KM PSP Gliwice, XI miejsce – KP PSP Będzin, XII miejsce – KM PSP Rybnik, XIII miejsce – KP PSP Wodzisław Śląski – JRG Rydułtowy, XIV miejsce – KP PSP Cieszyn – JRG Skoczów, XV miejsce – KP PSP Wodzisław Śląski, XVI miejsce – KM PSP Świętochłowice.

nadbryg. Jacek Kleszczewski oraz Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Wojciech Piechaczek. (ska)

FOT. M

T

Tak właśnie rozpoczęły się zmagania strażaków na Zawodach Ratownictwa Technicznego o Puchar Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP, które odbyły się 10 września w Jastrzębiu–Zdroju. W tym roku w zawodach udział brało 16 drużyn, w tym m.in. z KP PSP Racibórz, KP PSP Wodzisław Śląski, JRG Rydułtowy, KM PSP ory, KM PSP Rybnik oraz oczywiście gospodarze z KM PSP Jastrzębie–Zdrój.

– To już czwarta edycja Zawodów Ratownictwa Technicznego o Puchar Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP. To zawody, rywalizacja, ale tak naprawdę weryfikacja umiejętności strażaków, którzy na co dzień ratują ludzi m.in. w wypadkach drogowych.

Odtwarzamy tutaj realne sytuacje drogowe, które potencjalnie mogą się zdarzyć. Dwa zastępy straży pożarnej podjeżdżają do identycznych stanowisk, aby udzielić pomocy.

W środku samochodów są po-

ię i s rzęt sta ia je a sta is a a e zada ia i r z e aj się s

Drużyna KP PSP w Raciborzu podczas użycia rozpieraka akumulatorowego. W roku 2019 drużyna z Raciborza zajęła 1. miejsce.

Wspólne zdjęcie drużyn KM PSP Bielsko-Biała (1. miejsce), KM PSP Jastrzębie-Zdrój (2. miejsce) oraz KM PSP Zabrze (3. miejsce) na wspólnym zdjęciu z posłem Adamem Gawędą, Śląskim Komendantem Wojewódzkim PSP nadbryg. Jackiem Kleszczewskim oraz Komendantem Miejskim PSP w Jastrzębiu-Zdroju st. bryg. Wojciechem Piechaczkiem.

AUTOPROMOCJA

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

Szukasz pracy? A może chcesz zmienić pracę?

Masz firmę? Poszukujesz pracowników?

NOWY SERWIS REKRUTACYJNY

PROM

ogłosz

OCJA

enia ju

25 zł!

W SERWISIE:

setki ogłoszeń o pracę

wizytówki pracodawców

aktualności z regionalnego rynku pracy porady dotyczące zatrudnienia

MEGA ZASIĘG:

ok. 1 milion mieszkańców

RACIBÓRZ, RYBNIK, WODZISŁAW ŚL., JASTRZĘBIE-ZDRÓJ, ŻORY, GLIWICE, KĘDZIERZYN-KOŹLE

Tu znajdziesz dobrą pracę dla siebie!

Tu przeprowadzisz skuteczną rekrutację!

praca.nowiny.pl  Sprawdź nas już dziś!

ż od

29

AKTUALNOŚCI 14 KONSUMENT 30

N OW I NI Y N OW N YWO J ADZ ST IRSZŁĘAWS BS KKI EI E• •147 września 2021 r. | nowiny.pl

MZK PODPISAŁ UMOWĘ Z BIUREM INFORMACJI GOSPODARCZEJ. GAPOWICZE TRAFIAJĄ DO REJESTRU DŁUŻNIKÓW, A TO OZNACZA DLA NICH POWAŻNE PROBLEMY.

NIE ZAPŁACISZ MANDATU – trafisz na listę dłużników

REGION Działania Międzygminnego Związku Komunikacyjnego nie są skierowane przeciwko pasażerom, którym zdarzy się zapomnieć

biletu okresowego czy dokumentu tożsamości. To najczęściej uczciwi mieszkańcy, których celem nie jest unikanie zapłaty. W tym przypad-

Z unikania płacenia za przejazd, niektórzy pasażerowie uczynili sobie sposób na życie

ku sprawa kończy się najczęściej na anulowaniu opłaty dodatkowej potocznie zwanej mandatem i zapłacie tzw. opłaty manipulacyjnej w wysokości kilkunastu złotych.

Jak zaznacza MZK, głównym celem działania kontrolnego jest walka z gapowiczami, którzy za przejazd nie płacą notorycznie, a z unikania zapłaty uczynili sobie sposób na życie. – Rekordzista jest winien MZK ponad 20 tys. zł – podkreśla Rafał Jabłoński, rzecznik prasowy MZK. Obecnie wysokość mandatu to 160 zł lub 112 zł, jeśli zostanie zapłacony do dni od jego wystawienia. W pierwszej połowie tego roku kontrolerzy MZK wystawili 4400 mandatów. W tym okresie, w ramach egzekucji należności odzyskano 90 tys. zł.

PROBLEMY NA ZAKUPACH Za nieuczciwych pasażerów płacą oczywiście ci kupujący bilety. W ten

sposób koszty komunikacji rosną i biją po kieszeni nas wszystkich – również mieszkańców przemieszczających się innymi środkami transportu, ponieważ to gminy w dużej części finansują komunikację.

Do tej pory MZK stosował ponaglenia. Za pośrednictwem policji kierował sprawy dłużników do Wydziału Karnego Sądów Rejonowych, a także korzystał z usług komornika. Obecnie do tych prób odzyskania pieniędzy dochodzi kolejny element – wpisanie gapowiczów do Rejestru Dłużników na mocy umowy z Biurem Informacji Gospodarczej.

Konsekwencje znalezienia się w tej bazie mogą być naprawdę dotkliwe.

Dłużnicy wpisani do Rejestru mogą mieć problemy nie tylko z zaciągnięciem pożyczek czy kredytów na duże kwoty. Problematyczne mogą okazać się również tak prozaiczne czynności jak zakup telefonu komórkowego czy usług internetowych.

BEATA KOPCZYŃSKA

rzecznik regionalny ZUS Województwa Śląskiego yle mówi się o emeryturach stażowych, mam nadzieję, że już w przyszłym roku zostanie to wprowadzone hciałabym dowiedzie się, kiedy ja będę miała lat pracy, skoro urodziłam się w styczniu 1 6 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych bada staż ubezpieczeniowy wyłącznie w sytuacji, kiedy ubezpieczony wystąpi z wnioskiem o świadczenie emerytalno-rentowe, którego prawo lub wysokość wymagają udowodnienia określonego okresu składkowego i nieskładkowego.

Na dzisiaj nie ma w systemie prawnym emerytur stażowych, nie ma więc podstaw do ustalenia stażu. zy pracownicy minnych rodków ultury i Domów ultury pracujący w latach 1 8 do 1 , a następnie bez dnia przerwy w przedszkolu i szkole, mają prawo do rekompensaty w momencie przechodzenia na emeryturę w wieku 60 lat w tym roku kalendarzowym Rekompensata za pracę w szczególnych warunkach lub

w szczególnym charakterze, przysługuje osobie urodzonej po 1 grudnia 1948 r., która spełnia następujące warunki: przed 1 stycznia 2009 r. pracowała w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 1 lat, nie ma ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, np. z Karty Nauczyciela, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ani emerytury pomostowej, wystąpi z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym 60 lat dla kobiet, 6 lat dla mężczyzn .

Aby uzyskać rekompensatę, konieczne jest udokumentowanie wymaganego stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Pracodawca jest zobowiązany do wystawienia zaświadczenia bądź świadectwa pracy, w którym wymienia okresy pracy w szczególnym charakterze – jeśli takie miały miejsce.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnym cha-

rakterze uznaje nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.

Gminne ośrodki kultury oraz domy kultury nie są wymienione w w w przepisie Karty Nauczyciela, zatem wykonywana tam praca nie jest zakwalifikowana do pracy nauczycielskiej, uprawniającej do rekompensaty. to może otrzyma 100 procent zasiłku chorobowego wg preferencyjnych zasad Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach jest tylko dla niektórych ubezpieczonych, których niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych jest związana z wykonywaniem obowiązków służbowych. Zatem ubezpieczony, który jest zatrudniony w podmiocie leczniczym oraz: odbywa kwarantannę, izolację lub izolację w warunkach domowych, jeśli wynikają one ze styczności z osobami chorymi z powodu CO ID-19

w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tym podmiocie albo jest niezdolny do pracy z powodu CO ID-19, a niezdolność ta powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tym podmiocie ma od września 2020 r. prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100 podstawy wymiaru.

Jeżeli są spełnione powyższe warunki, pracownik osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę , który jest zatrudniony w podmiocie leczniczym ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100 podstawy wymiaru, nawet jeśli nie wyczerpał jeszcze w tym roku kalendarzowym okresu lub 14 dni wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy. Zasiłek chorobowy w wysokości 100 podstawy wymiaru przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo np. pracownicy jak i dobrowolnie np. zleceniobiorcy .

4400 – tyle gapowiczów ujawnili w pierwszym półroczu 2020 r. kontrolerzy MZK

GDZIE KUPIĆ BILET Najprostszym sposobem uniknięcia problemów jest oczywiście zakup biletu. Można to uczynić w 140 punktach doładowań biletów, u kierowcy autobusu lub za pośrednictwem strony internetowej e-biletmzkjastrzebie.com. Najwygodniejszym sposobem wydaje się zakup biletu na telefon komórkowy bezpośrednio przed podróżą korzystając z aplikacji „zbiletem” . Szczegóły na stronie internetowej MZK Jastrzębie. (red.)

Emerycie i rencisto:

od września uważaj na zarobki REGION Ważna informacja dla rencistów i wcze niejszych emerytów, którzy dorabiają do swoich wiadczeń d 1 wrze nia zmieniają się graniczne kwoty przychodu mające wpływ na zmniejszenie lub zawieszenie emerytury bąd renty z akładu bezpieczeń połecznych – Do rent i wcześniejszych emerytur można dorabiać, ale obowiązują określone limity, które zmieniają się co trzy miesiące. Ich wysokość zależy ściśle od przeciętnego wynagrodzenia w kraju za poprzedni kwartał. W drugim kwartale płace spadły, dlatego od 1 września limity dla pracujących świadczeniobiorców ZUS również są niższe – informuje Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa śląskiego.

Pierwszy próg przychodu wynosi 0 przeciętnego wynagrodzenia. Od września to 8 ,20 zł brutto.

Jeśli przychód emeryta lub rencisty w danym miesiącu będzie wyższy, to wypłata

świadczenia za ten miesiąc jest odpowiednio zmniejszana. Drugi próg wynosi 1 0 przeciętnego wynagrodzenia, od września to 1 ,90 zł. Jego przekroczenie powoduje zawieszenie wypłaty świadczenia za dany miesiąc.

– Na nowe kwoty limitów muszą uważać szczególnie osoby pobierające renty socjalne, bo ich dotyczą nieco inne zasady dorabiania. Jeśli ich dodatkowy przychód będzie wyższy niż pierwszy próg 8 ,20 zł , to wypłata renty socjalnej za miesiąc, w którym doszło do przekroczenia, nie przysługuje w całości – dodaje rzeczniczka.

Nowe kwoty limitów obowiązują we wrześniu, październiku i listopadzie.

Zmienią się znowu od 1 grudnia. Ich aktualną wysokość można znaleźć na www. zus.pl. Co ważne, wysokością przychodów nie muszą przejmować się emeryci, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny 60 lat dla kobiet, 6 lat dla mężczyzn .

Oni mogą dorabiać bez ogra(red.) niczeń.

LEŚNA EDUKACJA

nowiny.pl | 14 wr ze śnia 202 1 r. • N O W I N Y J A S T R Z Ę B S K I E

o zagra a na zym a om

W ostatnich dekadach lasy adle nictwa ybnik i adle nictwa udy aciborskie nawiedziły przeróżne kataklizmy Dzięki pracy le ników udało się zlikwidowa ich skutki W miejscu gdzie kiedy przeszły pożary i wichury dzi ro nie nowy las W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o zmianach klimatu, które powodują powstawanie dużych szkód, także w lasach. Analiza danych historycznych potwierdza, że zjawiska klęskowe w postaci wielkich pożarów czy huraganowych wiatrów występowały także w przeszłości. Zatem można stwierdzić, że stanowią one stały element ekosystemów leśnych. Jeśli chodzi o pożary, to ogień najbardziej doświadczył leśników z Nadleśnictwa Rudy Raciborskie. Wszyscy pamiętają wielki pożar lasu z 1992 roku, jednak podobne zdarzenia występowały już w przeszłości. W okresie Powstań Śląskich spaleniu uległo około 00 ha lasu. Odnowione tereny pożarzyska uległy ponownie częściowemu wypaleniu w wyniku działań wojennych w 194 r. Jednak największy i najtragiczniejszy w skutkach, o łącznej powierzchni ponad 9062 ha rozpoczął się 26 sierpnia 1992 roku w okolicach Kuźni Raciborskiej i w ciągu kilku dni objął lasy w zasięgu trzech nadleśnictw: Rudy Raciborskie 4480 ha , Rudziniec 2 2 ha i Kędzierzyn 22 0 ha , wchodzących w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach. Głównym czynnikiem wpływającym na tak rozległy teren pożaru była postępująca wcześniej degradacja ekosystemów leśnych spowodowana przez zanieczyszczenia przemysłowe. Opady kwaśnych deszczy, oprócz uszkodzeń aparatu asymilacyjnego drzew, doprowadziły do nadmiernego zakwaszenia gleb i kumulacji w nich toksycznych pierwiastków chemicznych. Następstwem tego była redukcja liczebności mikroorganizmów glebowych i grzybów mykoryzowych.

Drugą przyczyną było obniżenie poziomu wód gruntowych w wyniku działalności kopalni piasku w północnej części nadleśnictwa.

To było ciepłe lato Bardzo duże znaczenia miały także niekorzystne warunki meteorologiczne w 1992 roku objawiające się całkowitym brakiem opadów atmosferycznych w okresie od maja do sierpnia,

wysoką temperaturą powietrza dochodzącą do 8 C, silnym wiatrem w porywach do 24 m sek. oraz bardzo niską wilgotnością ściółki leśnej, na poziomie około 10 . W latach 1992–1994 z terenu samego Nadleśnictwa Rudy Raciborskie pozyskano prawie 480 tys. m drewna, odnowienia zakończono w 199 roku, wysadzając kilkadziesiąt mln sztuk sadzonek.

Niestety zagrożenie pożarowe na terenie Nadleśnictwa Rudy Raciborskie ciągle jest bardzo wysokie. Dowodem na to jest pożar z kwietnia 201 roku o powierzchni 1 ha, który powstał przy torach kolejowych przebiegających przez obszar pożarzyska z 1992 roku. Na pożarzysku w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie pożar przetrwały stare dęby rosnące wzdłuż dróg leśnych. Stanowią one do dziś ważny element różnorodności biologicznej jako miejsca rozwoju dla licznych gatunków grzybów, owadów i kręgowców, zwłaszcza tych zasiedlających dziuple. Oprócz zabicia drzew intensywne pożary lasu prowadzą do spalenia roślin runa, wyginięcia mikroorganizmów glebowych, w tym grzybów mykoryzowych, powodują wyraźny spadek ilości substancji organicznej oraz odkwaszenie gleb. Właśnie prawie całkowite zniszczenie przez ogień warstwy organicznej gleby wyróżnia pożar w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Ponadto, na pożarzysku pozbawionym pokrywy roślinnej, doszło do zmiany klimatu leśnego w kierunku klimatu przestrzeni otwartej. Wielkoobszarowy pożar lasu doprowadził do dużych zmian w liczebności i rozmieszczeniu bytującej na tym terenie zwierzyny płowej. Bezpośrednio po przejściu ognia okazało się, że nie wszystkie zwierzęta zdołały uciec przed żywiołem.

Całkowite wypalenie warstwy runa drastyczne zmniejszyło bazę żerową. Jednak w następnych latach, wraz z bujnym rozwojem roślinności runa następowała systematyczna poprawa warunków bytowych.

Sprzątanie po huraganie Nie tylko ogień zagraża lasom, coraz częściej słyszymy o huraganowych wiatrach, które niszczą także tereny zamieszkałe. Tego rodzaju kataklizmy nie omijają również lasów. lipca 201 r. w wyniku przejścia frontu burzowego, któremu towarzyszyły porywy wiatru o prędkości przekracza-

W lipcu 2017 roku przez region przetoczył się huragan powodując ogromne spustoszenie w lasach

Co roku leśnicy, strażacy i samorządowcy składają kwiaty w miejscu śmierci strażaków, którzy zginęli podczas wielkiego pożaru w 1992 roku

jącej znacznie 120 km h zostały uszkodzone drzewostany w trzech leśnictwach Solarnia, Nędza, Szymocice w południowo–zachodniej części głównego kompleksu Nadleśnictwa Rudy Raciborskie. W środkowej części terenu poklęskowego dominowały szkody wielkopowierzchniowe – od kilku do kilkudziesięciu hektarów. Przeważającym rodzajem szkód były w tym przypadku złomy, czyli złamane drzewa. Powierzchnia tego typu uszkodzeń wyniosła 800 ha, czyli tyle ile liczy powierzchnia 1120 boisk piłkarskich. Na obrzeżach terenu poklęskowego o powierzchni około 00 ha dominowały szkody grupowe i pojedyncze z dużą liczbą wywrotów całkowitych lub częściowych drzewa w różnym stopniu pochylone . Teren poklęskowy przybrał kształt elipsy o szerokości około 2,8 km i długości około 10 km. Złamane i powalone drzewa uprzątnięto do końca 2018 roku pozyskując około 2 0 tys. m drewna.

Podkreślenia wymaga fakt, iż huragan właściwie nie objął terenu pożarzyska z 1992 roku. Niecałe dwa lata później, silna wichura z marca 2019 roku spowodowała konieczność pozyskania kolejnych 60 tys. m drewna ze złomów i wywrotów, nie powodując jednak skumulowanych szkód

powierzchniowych wymagających odnowienia i założenia nowych upraw.

Wiatr oszczędził młodniki Podobnie jak w przypadku wielkopowierzchniowego pożaru lasu głównym skutkiem wystąpienia huraganowego wiatru była konieczność usunięcia na znacznej powierzchni bardzo dużej liczby drzew, bo sięgającej około 400 tys. szt., które uległy złamaniu lub wywróceniu. Jednak w przeciwieństwie do pożaru nasilenie szkód od wiatru było uzależnione od wieku i gatunku drzewa. I tak największe szkody wystąpiły w drzewostanach sosnowych średnich i starszych klas wieku, czyli od 60 do 120 lat. W uprawach i młodnikach w wieku od 1 roku do 1 lat szkody nie wystąpiły. Dużą odpornością na działanie wiatru wykazały się drzewostany olchowe, bez względu na wiek. Także podrosty bukowe oraz buki rosnące w drugim piętrze, tzn. pod starymi sosnami przetrwały huragan. Względnie odporne były także 0–letnie brzozy rosnące w pasowym zmieszaniu z sosną, która uległa silniejszym uszkodzeniom. Bardzo duże szkody w postaci wywrotów odnotowano pośród wiekowych dębów, rosnących wzdłuż dróg leśnych.

Bieliki przetrwały huragan Silny wiatr nie oszczędził nawet gniazda bielika, które pod jego naporem runęło na ziemię. Pomimo drastycznej zmiany krajobrazu, bieliki wróciły w to samo miejsce budując nowe gniazdo na najbliższej ocalałej sośnie. Z inicjatywy leśników decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach wokół gniazda utworzono strefę ochronną.

Huraganowy wiatr nie spowodował drastycznej degradacji gleb leśnych jak to miało miejsce w przypadku pożaru z 1992 r. Warstwa organiczna gleby wraz z roślinnością runa pozostała w niezmienionym stanie. Obawy, że pozostawiane fragmenty drzewostanów, które nie uległy zniszczeniu będą zamierać z powodu suszy i gradacji szkodników wtórnych, powszechnie zwanych kornikami, okazały się nieuzasadnione. Wraz z widoczną od 2020 roku poprawą warunków pogodowych w postaci systematycznych opadów atmosferycznych ich kondycja uległa poprawie. Dzięki nim, pomimo klęski, zachowana została większa różnorodność biologiczna, poprzez zachowanie chociażby miejsc gniazdowania dla ptaków. Ponadto leśny krajobraz uległ znacznemu urozmaiceniu.

Wielka przebudowa lasów Zagrożenie dla lasów to nie tylko pożary i huragany.

Lasy Nadleśnictwa Rybnik ze względu na swoje położenie na terenach obfitujących w złoża węgla kamiennego, długo pozostawały rezerwuarem drewna wykorzystywanego do zabezpieczania szybów i chodników górniczych. Do tych celów najlepiej nadawały się gatunki iglaste, sosna i świerk jako najłatwiejsze w obróbce ale również wdzięczne w hodowli. Ponadto świerk w naszych warunkach doskonale przybierał na masie i dlatego sadzono go z wielkim upodobaniem. Niestety, intensywnemu rozwojowi Śląska opartemu na wydobyciu i wykorzystaniu węgla w przemyśle, towarzyszyło bardzo duże zanieczyszczenie środowiska, co z kolei osłabiało drzewa, a zwłaszcza świerka i sosnę. Skutki zanieczyszczeń przemysłowych zaczęły uwidaczniać się w la-

31

tach siedemdziesiątych w.

Wtedy to nasze lasy w wyraźny sposób zaczęły chorować, a w niektórych rejonach wręcz obumierać. Leśnicy musieli zdecydowanie działać, aby lasy pozostały zielone, a ptaki nadal w nich śpiewały. Dzięki sukcesywnemu usuwaniu drzew z objawami chorobowymi nie dopuszczono do powstania wielkopowierzchniowej katastrofy. Ponadto osłabione lasy sosnowe i świerkowe wzbogacono podsadzając je dębem i bukiem. Proces ten trwał prawie dwie dekady, do końca lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Oczywiście ograniczenie napływu zanieczyszczeń miało tu zasadniczy wpływ na żywotność drzew w lesie, ale to dzięki leśnikom obecny skład gatunkowy naszych lasów czyni je bardziej odpornymi na działania zarówno przemysłu jak i również na postępujące zmiany klimatyczne.

Przygotujmy się na kolejne klęski Klęski w postaci wielkoobszarowych pożarów oraz huraganowych wiatrów wywierają bardzo duży wpływ na ekosystem leśny. Dodatkowo pożary powodują istotne zmiany w środowisku glebowym, którego pełna regeneracja, z uwagi na złożoność procesów, trwać będzie wiele dziesięcioleci. Po wystąpieniu zaburzenia jedne gatunki ustępują, inne zaś znajdują bardziej korzystne warunki do rozwoju. Omawiane zaburzenia powodują, że w krótkim czasie powstaje nowy las, który z uwagi na większe możliwości adaptacyjne młodych drzew będzie lepiej dostosowany do obserwowanych zmian klimatu. Z uwagi na cykliczny charakter występowania pożarów i huraganów trzeba mieć świadomość, że powstałe na terenach poklęskowych wielkoobszarowe, jednowiekowe drzewostany podlegać będą w przyszłości kolejnym zaburzeniom. Dlatego powinno się na każdym etapie ich rozwoju dążyć do różnicowania struktury gatunkowej oraz wiekowej w celu zwiększenia różnorodności biologicznej i odporności lasu. Jeśli tego nie zrobimy w ramach prowadzonej zrównoważonej gospodarki leśnej przyroda – prędzej czy później – zrobi to za nas. (eco)

Publikacja powstała we współpracy z Państwowym ospodarstwem eśnym asy Państwowe Nadleśnictwem ybnik.

32

ROZRYWKA

N OW I N Y J A ST R Z Ę BS K I E • 14 września 2021 r. | nowiny.pl

HOROSKOP

BARAN 21.03 – 20.04 Jest to czas na podróż w głąb siebie i zastanowienie się czego pragnie twoje serce. Twoje marzenia mają szansę na realizację. Zachowaj spokój a wszystko pójdzie dobrze.

BYK 21.04 – 20.05 Nowe spotkania i nowi ludzie sprawią, że poczujesz się jak szczęśliwe dziecko otoczone miłością. Nie podejmuj teraz impulsywnych decyzji. Dzięki nowemu spojrzeniu odnajdziesz równowagę.

BLIŹNIĘTA 21.05 – 21.06 Przed Tobą nieuchronne pozytywne zmiany. Podchodź do tego spokojnie i z zaufaniem – nie musisz od razu gnać przed siebie, ale przygotuj się. W środę nieoczekiwane spotkanie z Wagą.

RAK 22.06 – 22.07 Rób plany na przyszłość z uwzględnieniem długofalowych możliwości. Czasy pełne wyzwań są już za tobą. Partner pomoże ci celebrować zwycięstwo i pozwoli patrzeć w przyszłość z optymizmem.

LEW 23.07 – 22.08 Masz wrażenie, że wszystko stoi w miejscu, ale to stan przejściowy. Wykorzystaj dodatkowy czas do przemyślenia swoich strategii. Być może będziesz musiał wyjść poza przyjęte normy.

PANNA 23.08 – 22.09 Nadszedł czas poszerzenia kręgu swoich przyjaciół. Pomoże Ci to pokonać wszelkie blokady. Randka w środku tygodnia to początek wspaniałej przygody nie tylko miłosnej, ale i zawodowej.

WAGA 23.09 – 22.10 Ciekawa propozycja zawodowa może być początkiem kariery, o której zawsze marzyłaś. W miłości bez uniesień, ale odrobina spokoju nie zaszkodzi.

SKORPION 23.10 – 21.11 Stwórz szczegółowy plan dotyczący tego, jak masz zamiar dalej postępować. Następnie w sposób łagodny, ale stanowczy czuwaj nad jego realizacją. Ruszaj przed siebie i zrealizuj marzenia.

STRZELEC 22.11 – 21.12 Zebrałeś już wystarczająco doświadczeń, aby otworzyć serce na miłość. Teraz możesz rozwinąć skrzydła i bezpiecznie dawać i przyjmować uczucia. Cokolwiek zrobisz osiągniesz sukces.

KOZIOROŻEC 22.12 – 19.01 Świat stoi przed Tobą otworem. Może warto się zastanowić, czy coś zmienić w pracy? Zobacz czy tu gdzie jesteś masz jeszcze coś do zrobienia. To dobry czas na zmiany.

WODNIK 20.01 – 18.02 Lubisz pracować i osiągasz sukcesy, ale jeszcze więcej zadowolenia i spełnienia przyniesie Ci praca w grupie.

Podejmij to wyzwanie, a zobaczysz, że cała siła, jest w grupie.

RYBY 19.02 – 20.03 Jeśli tylko możesz, to zrób sobie zasłużony odpoczynek.

Tu nie ma zmian i niczego pilnować nie musisz. Wrócisz do pracy z nowymi pomysłami i świeżym spojrzeniem na to, co cię otacza. opracowała ety

HUMOR sts

W szkole: – Hej, ty tam, pod oknem – kiedy był pierwszy rozbiór polski? – pyta nauczyciel.

– Nie wiem.

– A w którym roku była bitwa pod Grunwaldem?

– Nie pamiętam – To co ty właściwie wiesz? Jak

chcesz zdać maturę?

– Ale ja tu tylko kaloryfer naprawiam. sts Kierownik sklepu poucza praktykanta – sprzedawcę: Powinieneś być bardziej skupiony na pracy. Klient prosił pięć ciastek a ty zapakowałeś mu sześć. W ten sposób puścisz sklep z torbami.

– Spokojna głowa szefie. Skasowałem go za siedem ciastek

sts – Córuś, idź do sklepu po kisiel.

– A magiczne słowo, tatusiu?

– Internet odłączę!

– Już lecę! sts Wieczorem w szpitalnej świetlicy pielęgniarka podchodzi do jedynego pacjenta, który jako jedyny nie spał, tylko oglądał telewizję.

– Proszę przestać oglądać telewizję.

Już północ! Teraz idziemy do łóżka.

– A jak nas ktoś przyłapie? sts Sędzia prowadzi pierwszą w swoim życiu rozprawę. Oskarżonym jest mężczyzna, który pędził bimber.

Sędzia waha się jaki wydać wyrok, ogłasza przerwę i dzwoni do Zdzicha, doświadczonego kolegi: – Słuchaj Zdzisiu, mam tu gościa który pędzi bimber. Jak myślisz, ile mam mu dać?

– Hmmm, 20 zł za litr i ani grosza więcej!

www.wroz yonline.pl

sts Żona świeżo po kursie prawa jazdy prowadzi samochód: – Spójrz Edek, co za ludzie! Ten facet już od minuty biegnie przed maską naszego samochodu. Zupełnie jakby chciał, żebym go przejechała.

Co mam zrobić? – Zjedź z chodnika.

sts