Lekker. Vegetarisch Magazine

LENTE 2016 HET LEKKERSTE VEGA MAGAZINE

56

PAGINA'S EET-INSPIRATIE

KIEM-

GROENTEN OM TE KOESTEREN

OOK IN DIT NUMMER:

Vasten: waarom zonder vlees?

Meer aandacht voor vega: de Nieuwe Voedingsrichtlijnen.

+EXTRA’S COMPLEET MET KOOK- EN WIJNTIPS BP

€ 3,95 Kwartaalmagazine van de Vegetariërsbond

FRISSE LENTE SALADE MET CRESSEN & KIEMEN, RUCOLA, COURGETTE, BIETJES, PIJNBOOMPITJES KRUIDENDRESSING.

1

WORD ABONNEE!

Een abonnement op Lekker Vegetarisch kost slechts € 19,50 per jaar.

Nog beter: steun het werk van de Vegetariersbond en wordt donateur voor €29,50 per jaar Geef je op via www.vegetariers.nl

Welkomstgeschenk voor nieuwe donateurs EXCLUSIEF

DE GROENE MEISJES Het lekkerste vegetarische kookboek van 2015. Een boek met verhalen, tips en recepten voor een bewust leven zonder dierlijke producten. Alle tips zijn perfect haalbaar, ongeacht je leeftijd of de inhoud van je portemonnee. 192 pagina’s. Meld je aan via www.vegetariers.nl

2 | LENTE 2016

Hét vegetarische Receptenboek voor het horeca-onderwijs. Niet in de boekhandel verkrijgbaar. Nieuw receptenboek van onze uitgebreide vegetarische lesmodule voor het hoger beroepsonderwijs. Met nieuwe kooktechnieken en bijdragen van internationale sterrenkoks. Puur plantaardige recepten. Geschikt voor de gevorderde vegetariër/ kok. 92 recepten Prijs: 15 euro aan te vragen via info@vegetariers.nl

VASTE LEDENKORTING:

VOEDINGSSCAN Krijg ik voldoende voedingsstoffen binnen?

Het is een vraag die bijna iedereen zich tegenwoordig stelt. leden van de Vegetariërsbond kunnen exclusief een voedingsscan laten doen door onze voedingskundige Sytske de Waart. Aan te vragen via info@vegetariers.nl

• Webwinkel Vegetarische slager; 5% korting. Dit tikt aan voor echte fans van de Vegetarische Slager.

• Artic Blue omega 3 capsules, 25% korting.

Bestellen via de webshop artic-blue.com • Webwinkel www.aveso.eu. 5% korting. Kleding, accessoires en gadgets. Talloze merken, puur plantaardig.

• Korting op vakantiereizen bij onze reispartner Veggietravel.

• 10% korting bij meer dan 50 restaurants.

Check www.vegetariers.nl voor de volledige lijst met kortingen.

3

colofon.

HOOFDREDACTIE: Floris de Graad REDACTIE: Martine de Klein ART DIRECTOR: Noëlla Straakenbroek EINDREDACTIE: Martine de Klein, Jacinta Bokma, Diandra Hupkens, Dieuwke van Wijk en Kim van Winsen REDACTIONELE BIJDRAGEN: ReadTurn, Rik Peters, Laurette van Slobbe, Dirk-Jan Verdonk, Kim van Winsen en medewerkers Vegetariërsbond FOTOGRAFIE: Shutterstock (tenzij anders vermeld) COVERFOTO: René van Manen DRUKWERK: Veldhuis Media, Raalte ISSN: 2405-982X DISTRIBUTEUR: Betapress KANTOOR: Bereikbaar op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur.

Minahassastraat 1, 1094 RS Amsterdam 020 - 330 00 44, info@vegetariers.nl www.vegetariers.nl, @veganieuws, IBAN: NL36 INGB 0000 0092 66.

ADVERTEREN: Tarieven (excl. btw): 1 pagina (165 x 225 mm): € 2250,-, ½ (165 x 110 mm): € 1200,-, ¼ (80 x 110 mm): € 650,-, 1/8 (80 x 52,5 mm): € 350,-.

Kortingen bij herhaalde plaatsingen en voor keurmerkhouders. Advertentieacquisitie: Christine Burgemeester (christine@vegetariers.nl), tel. 06 - 41 95 97 52, Henriëtte Tomassen (info@yuno.nu), tel. 06 - 50 84 48 08.

Artikelen en advertenties in Lekker vegetarisch geven niet noodzakelijkerwijs de mening weer van de redactie. Dit magazine wordt gedrukt op chloorvrij papier. Heb je het uit?

Geef het dan door aan andere geïnteresseerden! Het volgende nummer verschijnt begin maart. Doelstelling Vegetariërsbond: Het vegetarisme verspreiden en daarmee de wereld een beetje mooier maken. De bond is voor zijn werk afhankelijk van leden en donateurs.

Lidmaatschap/abonnement: Lidmaatschap (incl. Lekker vegetarisch en ledenpas) per kalenderjaar € 29,50. Huisgenootlidmaatschap (zonder Lekker vegetarisch en ledenpas) per kalenderjaar minimaal € 12,50. Donateur (met eenmaal per jaar Lekker vegetarisch) per kalenderjaar minimaal € 8,50. Een (huis)lidmaatschap of donateurschap kan op elk gewenst moment ingaan en loopt automatisch door tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk plaats te vinden, ten minste één maand voor aanvang van het nieuwe kalenderjaar.

4 | LENTE 2016

voorwoord.

inhoud.

Beste lezer, Je hebt zojuist het nieuwe lentenummer van Lekker Vegetarisch opengeslagen.

Opnieuw een magazine met een nog frissere vormgeving dan de voorgaande nummers.

We hopen in Lekker Vegetarisch het gevoel over de brengen dat de lente ons geeft: alles in de natuur gaat snel en toont een enorme drang om te leven en tot wasdom te komen. We kunnen op hele rationele en morele gronden tot de keuze voor vegetarische voeding komen, maar in de lente kunnen we het beste ervaren wat het leven dat we koesteren nu eigenlijk is. Er is geen seizoen waarin het slachten van dieren zo tegennatuurlijk aanvoelt als de lente. De natuur wordt wakker en roept ons op om dat ook te worden. Lekker Vegetarisch nodigt je uit om op een bewuste vegetarische levensstijl over te stappen. We vertellen je over de achtergrond van vegetarische voeding en helpen je met praktische tips op weg. Heel veel leesplezier!

Smoothy maker!

Kijk op pagina: 38.

Kids aan de groente.

Kijk op pagina: 8.

specials 08

AMUSE

Actualiteiten & nieuws waar je blij van wordt.

20

Floris de Graad, directeur Vegetariërsbond

DE KEUKENTRAP

Mensen die richting aan hun eigen leven geven en daarmee de wereld een dienst bewijzen.

Wat inspireert hen?

24

‘T KOOKEILAND

VASTE RUBRIEKEN: Voedingsvragen: p. 22. • Smaakpanel: p. 43.

Eerste hulp bij etiketten p. 44. • En Route: p. 52.

Historie: p. 55. • A tot Z: p. 56.

5 • SC H

F VAN IJ

Frisse lente salade met cressen, kiemen, rucola, courgette, pijnboompitjes met een dressing van tuinkruiden en citroen.

F VAN IJ

5 • SC H

OP DE VOORKANT

5

Actualiteiten & nieuws waar je blij van wordt.

Ai!

GROENTE EN KIDS

Vegucation bekroond

dierenvriend eet natuurlijk vegetarisch! Vegakids zijn jonge dierenvrienden die er voor zorgen dat de vegetarische maaltijd de lekkerste is.

Dat doen ze bijvoorbeeld tijdens kookmiddagen, zoals onlangs samen met de Dierenbescherming (regio NoordHolland Noord). Vanzelfsprekend staan de Vegakids zelf in de keuken om er voor te zorgen dat het écht lekker wordt. Vegakids is het online kinderplatform van de Vegetariërsbond en helpt kids via de website en Twitter verder op weg in de gezonde en lekkere vegawereld. Houd de Vegakidskalender in de gaten voor nog meer vegetarische kinderkookworkshops: www.vegakids.nl.

Samen met partnerorganisaties in het buitenland ontwikkelde de Vegetariërsbond het lespakket ‘Vegucation’ voor het koksonderwijs. De lesmodule van honderd uur is volgens het Directoraat-Generaal voor Onderwijs en Cultuur innovatief en van groot maatschappelijk belang. Het directoraat zal Vegucation vanaf nu promoten als ‘succesverhaal’. Donateurs van de Vegetariersbond kunnen het receptenboek uit de lesmodule bestellen. (Zie pagina 2).

Lekker vegetarisch koken.

Hoe doe je dat? Een echte

6 | LENTE 2016

FESTIVALSEIZOEN BEGINT VEGETARISCH

De voedselkramen van het Amsterdamse electro muziekfestival DGTL zullen dit jaar geen maaltijden en snacks met vlees of vis verkopen. Ook de medewerkers en optredende artiesten krijgen alleen vegetarisch voedsel. De organisatie wil zo een “signaal” afgeven over de gevolgen van dagelijkse vleesconsumptie.

“Door gezamenlijk twee dagen vleesvrij te eten, zullen de bezoekers samen bijna 53.000 kilogram co2, 14 miljoen liter water en 21.000 kilo veevoer besparen. Dat staat gelijk aan 350 retourvluchten van Amsterdam naar Parijs.” Het festival vindt plaats op 26 en 27 maart en noemt zichzelf ‘a sign of spring’.

Inderdaad een mooi begin van de lente!

‘Je kunt geen duurzaam festival zijn als je vlees verkoopt’

actueel.

Kiemen kweken in je eigen keuken.

#VEGETARIERSBOND #LEKKERVEGETARISCH

, m a “M

DIT IS HOE DE LENTE SMAAKT”

De zoon van Rita Galchus, schrijfster van Kiemen kweken in je eigen keuken was na het eten van een paar fenegriekzaadjes verkocht. Het kost volgens de schrijfster niet veel tijd en moeite om kiemen te kweken. “Een paar minuten per week is voldoende om ervoor te zorgen dat je altijd verse kiemen in huis hebt.”

Rita behandelt het kweken van de kiemen van bonen, peulvruchten, granen, groenten en grassen. Verder vind je in haar boek veel informatie over het kiezen, mengen en bewaren van zaden, de verzorging van kiemen, de aanpak van problemen (zoals schimmel of fruitvliegjes) en de toepassingsmogelijkheden van kiemen in bijvoorbeeld soepen, salades en sappen. Sprout Lady Rita: “Ik heb totaal geen groene vingers wat kamerplanten betreft, maar mijn kiemen doen het fantastisch.”

De cijfers over 2015 spreken boekdelen. Tijdens de Langste Vegetarische Tafel op het

Maak kans op een exemplaar van Kiemen kweken in je eigen keuken.

Kiemen kweken in je eigen keuken, Rita Galchus, SimplifyLife, ISBN 978 94 6250 051 8, € 22,50 WINACTIE! Maak kans op een exemplaar van Kiemen kweken in je eigen keuken.

Stuur dan voor 15 april een e-mail met je adresgegevens naar prijsvraag@vegetariers.nl (o.v.v.

‘Kiemen kweken’). De winnaars ontvangen in april bericht.

SUCCESVOL VERBETER DE WERELD DOOR BEWUST JE VOEDING TE KIEZEN. ZO EENVOUDIG IS HET. DAAROM WIL DE VEGETARIËRSBOND IEDEREEN LATEN ERVAREN HOE LEKKER VEGETARISCH KAN ZIJN. ER WORDT EEN STEEDS BREDER PUBLIEK BEREIKT.

WIN

Websitebezoekers: 350.000 Ontvangers digitale nieuwsbrief: 14.000 Twitter: ruim 30% meer volgers, nu 3233 Facebook: ruim 40% meer fans, nu 5757 Instagram: binnen enkele maanden naar 412 volgers Persbereik oplage geschreven media: 9 miljoen

Museumplein in Amsterdam mocht iedereen aanschuiven voor een vegetarisch menu. Ruim 1900 mensen namen plaats aan tafel. Ook tijdens de Libelle Zomerweek, de Veggie Fair en de Puur Fair konden duizenden mensen kennis maken met de vegetarische keuken. Hoeveel gasten zich tijdens de Vegetarische Restaurantweek bij de deelnemende restaurants hebben gemeld kon niet exact worden achterhaald, maar

het moeten er ook duizenden zijn geweest. Bijna drieduizend mensen maakten via de nieuwsbrief ‘30 dagen vegetarisch’ een maand lang kennis met de ins- en outs van de vegetarische voeding.

7

GOED BEGIN

EEN GOED BEGIN IS HET HALVE WERK. LEKKER.VEGETARISCH WIJST JE DE WEG.

FRISSE START DE RECEPTENNIEUWSBRIEF ’30 DAGEN VEGETARISCH’ IS SPECIAAL VOOR HET BEGIN VAN DE LENTE OPGEFRIST MET RECEPTEN DIE PASSEN BINNEN HET NIEUWE SEIZOEN. ONTVANG 30 DAGEN LANG RECEPTEN EN WEETJES OVER DE VEGETARISCHE KEUKEN.

INSPIRATIEBRON

KOOKTIPS

Een recept bij een groente zoeken, een snel recept uitkiezen of je door een bepaalde keuken laten inspireren? De receptendatabase op www.vegetariers. nl/lekker bevat talloze recepten en handige zoekopties.

Natuurlijk kun je alles zelf ontdekken, maar met de kooktips van de Vegetariersbond heb je net wat sneller een lekkere maaltijd op tafel. Vind ze op www.vegetariers.nl/lekker

EEN LEKKERE EN GEZONDE VEGETARISCHE MAALTIJD IS IN EEN ZORGINSTELLING NIET VANZELFSPREKEND. Zeker, er zijn instellingen die een prima vegetarisch aanbod hebben. Het verschil tussen instellingen is echter erg groot. Je moet als patiënt maar geluk hebben.

Volgens de officiële richtlijnen voor verzorgingstehuizen is vegetarische voeding een luxe waar je zelf extra voor moet betalen. Nederland geeft per jaar 90 miljard euro uit aan gezondheidszorg. Vegetarische voeding is niet alleen gezonder, diervriendelijker en beter voor het milieu, maar ook goedkoper. Het is onbegrijpelijk dat een voedingswijze die zoveel voordelen biedt vaak zo weinig aandacht krijgt. Dat kan een stuk beter.

Teken de petitie gericht aan het College van Zorgverzekeraars en de Minister van Volksgezondheid op www.vegetariers.nl/zorgpetitie

Goede en gezonde voeding kan helpen bij herstel. De Vegetariërsbond wil ook in de zorg vegetarisch op de kaart zetten.

8 | LENTE 2016

actueel.

follow us

LEKKERSTE KOOKBOEK

GROENE MEISJES WINNEN VERKIEZING VAN HET LEKKERSTE VEGETARISCHE KOOKBOEK 2015.

Het vegetarische kookboek zit al een paar jaar flink in de lift. In 2015 verschenen maar liefst 14 nieuwe titels. Genoeg boeken om de vraag te stellen welk boek nu de echte topper is. Voor de derde keer organiseerde de Vegetariërsbond daarom de verkiezing van het Lekkerste Vegetarische Kookboek. Het boek ‘Groene Meisjes’ van het gelijknamige duo heeft de meeste van de drieduizend stemmen voor zich weten te winnen. Andere kanshebbers op de titel waren ‘GrowEat-Share’ en ‘Veggie burger, balletjes en broodbeleg’. Dit laatste boek speelt in op de trend om steeds meer zelf te maken en gebruik te maken van verse ingrediënten in plaats van pakjes en zakjes. In Grow - Eat - Share nemen de koks van het Vlaamse gerenommeerde vegetarische restaurant Avalon je mee op een smakenreis met 120 toprecepten.

De Groene Meisjes Marie Wildschut en Jamie van Zijl mateloos populair.

Hun weblog trekt 150.000 bezoekers per maand.

En nu is hun kookboek ook nog eens verkozen tot Lekkerste Vegetarische Kookboek 2015 . Waarom?

De Groene Meisjes geloven dat een groen leven vooral leuk moet zijn. Daarom schreven ze een kookboek met verhalen, tips en recepten voor een bewust leven zonder dierlijke producten. Alle tips zijn perfect haalbaar - ongeacht je leeftijd of de inhoud van je portemonnee.

‘Persoonlijk vind ik de Groene Meisjes ontzettend inspirerend. Niet alleen om hun lekkere recepten en goede tips, maar ook door hoe ze in het leven staan. Leef bewust en kies positiviteit.

De perfecte balans tussen optimistisch zijn en realistisch blijven.Ook het boek staat vol tips over vegan eten, duurzaam en groen leven en reizen.

Het is erg positief geschreven, maar Merel en Jamie zijn niet blind voor de horrorverhalen uit de vleesindustrie.

Dit boek is positief maar realistisch.’

Nieuwe donateurs van de Vegetariërsbond ontvangen het boek als welkomstgeschenk. Check de details voorin dit magazine.

9

GEEN SUIKERS, GEEN GRENZEN

NIEUW 1STE VEGAN BIOLOGISCH ALTERNATIEF VOOR KWARK

Al een fan van onze plantaardige alternatieven voor yoghurt zonder suikers? Provamel blijft vernieuwen: we lanceerden zojuist het eerste Vegan Biologisch Alternatief voor Kwark! We zijn gek op de heerlijk natuurlijke smaak en dikke, romige textuur. Bovendien zit het boordevol plantaardige eiwitten en bevat het – uiteraard - geen suikers. Maar dat is nog niet alles... Ons nieuwe Soja Alternatief voor Kwark is verrassend veelzijdig: lekker om zo te eten, heerlijk met vers fruit of granen en bovendien te gebruiken in een onbeperkt aantal recepten! Bijvoorbeeld in een plantaardig alternatief voor de klassieke kaastaart.

Meer inspiratie? Op www.provamel.com ontdek je tal van smakelijke receptideeĂŤn.

10 | LENTE 2016

onderzoek.

VASTEN HET VOORJAAR IS DÉ TIJD OM HET LICHAAM TE REINIGEN. DIT GEBEURT ALS SINDS MENSENHEUGENIS. VASTEN DOE JE NATUURLIJK ZONDER VLEES. MAAR WAAROM EIGENLIJK? 11

Wie vegetarisch of veganistisch eet heeft in een exotische keuken nog wel eens moeite om aan zijn trekken te komen.

Maar de bezoeker van een Ethiopisch restaurant zal blij verrast zijn door de omvangrijke menulijst met gerechten zonder vlees of zuivel. De Ethiopische keuken is sterk beïnvloed door het Koptische christendom, dat een soort ‘oer-christendom’ is. Toen de islam zich in de zevende eeuw door het Midden-Oosten verspreidde raakte de omvangrijke geloofsgemeenschap in Egypte en Ethiopië geïsoleerd van haar Europese geloofsgenoten. Vasten en religieuze voedingsvoorschriften nemen in de Koptische kerk een belangrijke plaats in. Tijdens de vastentijd worden geen vlees, vis, 12 | LENTE 2016

eieren, melkproducten en dierlijk vet of wijn (alcohol) gebruikt. Dat leidt tot een verrassend eigentijds resultaat: als de gelovige zich aan alle religieuze feestdagen houdt dan eet hij bijna tweederde van het jaar veganistisch.

Vrijwel het hele jaar door gelden deze voedingsvoorschriften op woensdag en vrijdag en daarbij komt nog het grote vasten (55 dagen) voor Pasen, het vasten voor kerst ( 44 dagen) en voor Heilige Maria (15 dagen).

Ook de (Russisch) Orthodoxe kerk kent vergelijkbare vastenregels.

Daarnaast zijn in de Russisch

Orthodoxe kerk tijdens het vasten alle rode spijzen die aan bloed doen denken verboden: rode biet, tomaat, rode paprika en zelfs wortel.

Achtergrond van het vasten is dat men de geest ontvankelijk wil maken voor spirituele ervaringen tijdens de aansluitende religieuze feestdagen.

Overigens werd het vasten hierbij als het fysieke onderdeel van een proces van ‘rein worden’ gezien. Het mentale deel bestond uit boetedoening en zelfbezinning. Dat is in onze tijd wat minder populair.

Een Koptische christen eet 200 dagen per jaar veganistisch

Foto: Melanie Wagner | Styling: Noëlla Straakenbroek

vega & vasten.

Geestelijke reinheid werd dus heel specifiek in verband gebracht met onthouding, in elk geval van vlees. Dit idee treffen we ook aan in de filosofische school van Pythagoras. Hij verbood zijn leerlingen niet alleen vlees te eten, maar ook bonen. Hier ging het om het voorkomen van (een overmaat) aan eiwitten in het voedsel. Eiwitten zouden zwaarder te verteren zijn, waardoor de energie in het lichaam in beslag genomen wordt door de spijsverteringsprocessen en niet ten goede kan komen aan het denken. Dit is niet zo moeilijk voor te stellen: na zwaar getafeld te hebben voelen we ons loom. Het denken kost dan meer moeite en een scherpe gedachte komt dan niet zo snel in ons op.

BERKENSAP IS EEN TAMELIJK DUUR PRODUCT IN DE WINKEL, MAAR JE KUNT HET VRIJ EENVOUDIG ZELF ‘TAPPEN’.

ZAAG IN APRIL ALS DE SAPSTROOM IN DE BOOM GOED OP GANG BEGINT TE KOMEN VAN EEN BERKENTAK VAN ONGEVEER EEN VINGER DIKTE EEN STUK AF. HET HELDERE SAP ZAL DAN AL SNEL UIT DE TAK KOMEN STROMEN. DE TAK STOP JE IN EEN PETFLES DIE JE MET EEN TOUWTJE AAN DE BOOM VASTMAAKT. AL NA EEN PAAR UUR IS DE FLES GEVULD. HET SAP SMAAKT FRIS EN LICHTZOET. HET IS BELANGRIJK DE ONTSTANE Regelmatig zien we het getal van veertig BOOMWOND GOED dagen in de religieuze tradities en DICHT TE MAKEN. HET bronnen terugkomen. In de oudheid SAP KAN OOK GETAPT werd dit gezien als de periode die WORDEN DOOR het lichaam nodig heeft om zich van EEN GAATJE VAN EEN ziekteverwekkende stoffen te ontdoen CENTIMETER OF 5 IN DE en zichzelf te reinigen. Schepen met zieke BAST VAN DE BOOM TE bemanningsleden werden bijvoorbeeld BOREN. STEEK ER EEN voor een periode van veertig dagen GOED PASSEND BUISJE IN uit de haven van Napels geweerd. We EN HET SAP LOOPT VIA hebben hier het woord quarantaine (van HET BUISJE IN DE FLES. DE quaranta, veertig) aan overgehouden.

OOGST KAN MET DEZE METHODE VELE LITERS Naast het vasten in de christelijke traditie BEDRAGEN, MAAR DE werd de lente meer in het algemeen in METHODE BRENGT VOOR de voor-christelijke tijd als periode van DE BOOM HET RISICO reiniging gezien. Aan de jonge scheuten VAN INFECTIES MEE. HET van bomen en planten werd de grootste SAP IS IN DE KOELKAST reinigende kracht toegeschreven. Tot in ONGEVEER TWEE DAGEN onze tijd wordt in Rusland en Finland in april HOUDBAAR. 13

g a d e elk

PLANTAARDIG

14 | LENTE 2016

Foto’s: Melanie Wagner | Styling: Noëlla Straakenbroek

BEWUST ETEN GAAT VEEL VERDER DAN ALLEEN DE AVONDMAALTIJD. ALS JE DOOR DE DAG HEEN GEZONDE GEWOONTES WILT OPBOUWEN IS SNEL EN GEMAKKELIJK BELANGRIJK.

elke dag plantaardig.

TEKST: LAURETTE VAN SLOBBE

HET ONTBIJT IS HET FUNDAMENT VOOR DE REST VAN DE DAG.

FIT EN HELDER DE HELE DAG DOOR BEWUST ETEN. LEKKER! VEGETARISCH KIJKT DE KUNST AF VAN LAURETTE SLOBBE, SCHRIJFSTER VAN HET ‘HANDBOEK PLANTAARDIGE EN RAUWE VOEDING’ ‘Ik neem altijd snelle, makkelijke recepten die je makkelijk ‘s avonds eventjes maakt. Ik houd er niet van om uren in de keuken te staan en heb een mooi evenwicht gevonden in het snel en makkelijk zelf yoghurt maken, groenten laten kiemen en zaden en noten voorweken voor de muesli. Als je dit eenmaal in de vingers hebt, past het naadloos tussen alle bedrijven door en kost het je niet heel veel extra werk’

07:30

Ik wissel af tussen mijn appelmuesli-ontbijt, zelfgemaakte cashewyoghurt met geweekte noten, zaden en fruit of havermoutpap met plantaardige melk en rijststroop. De eerste twee

10:30

Een groene smoothie, een groen sapje, fruit of een zelfgemaakte boekweitmuffin met appelstroop.

Ook neem ik vaak een beker mee met daarin een mengeling van bambu (‘eikeltjeskoffie’), cacaopoeder en plantaardige melk waar ik alleen nog maar kokend water aan hoef toe te voegen.

12:30

Thuis kies ik voor havermout, brood met hartige spread of pindakaas met kiemgroente, soep of een restje eten van gisteravond. Op het werk: ik varieer met een rawfoodwortelgebakje op basis van de wortelpulp van het groentesap, salade (liefst met kiemen zoals linzen), olijven, rawfoodnotenballetjes, fruit, een boekweit of haver-banaanmuffin en anders brood met een hartige spread of pindakaas met kiemgroente.

16:00

Thuis: verse groene groente die ik in de blender pureer en waar ik miso en kokend water aan toevoeg. Het resultaat is een warm rauw soepje vol gezondheid. Op het werk eet ik zelfgemaakte miso-‘cup-a-soup’, al dan niet met gedroogd zeewier.

Laurette van Slobbe van Hof van Twello schrijft boeken en geeft workshops over veganistische voeding en over eetbare wilde planten. Zie: www.hofvantwello.nl.

15

Adviezen & weetjes waar je wijs van wordt.

DE HOEVEELHEID VLEES DIE DE GEMIDDELDE NEDERLANDER EET NEEMT VOORAL DE LAATSTE JAREN GESTAAG AF MET ONGEVEER EEN KILO PER JAAR. ZOU DEZE TREND DOORZETTEN DAN EET IN 2090 IEDEREEN VEGETARISCH. DAT LIJKT LANGZAAM MAAR HET IS IN HISTORISCH PERSPECTIEF RAZENDSNEL.

WIE VEGETARISCH EET hoeft niets tekort te komen.Twijfel je toch of je aan je voedingsstoffen komt? Leden van de Vegetariersbond kunnen gratis een voedingsscan laten doen. Niet-leden betalen 35 euro. Mail je aanvraag naar info@vegetariers.nl

2005 80,4 KILO 2006 79,6 2007 79,9 2008 80,1 2009 80,9 2010 80,8 2011 79,6 2012 78,2 2013 77,3 2014 76,3

EEN SPAARKOP OP de douche? De kraan dicht bij het tandenpoetsen? Allemaal mooi, maar wat pas echt helpt is een voedingswijze zonder vlees. Voor de productie van een kilo Argentijns rundvlees is maar liefst 15.000 liter water nodig.

MET EEN AANTAL SIMPELE REGELS KUN JE ALS VEGETARIËR GOED AAN JE OMEGA-3-VETZUREN KOMT, ZONDER DAARVOOR VIS TE HOEVEN ETEN. Plantaardige bronnen van omega-3-vetzuren (linoleenzuur) zijn met name lijnzaadolie, koolzaadolie, walnoten(olie) en sojaolie. Wie deze producten niet gebruikt of zwanger is doet er goed aan extra aandacht aan de inname van omega-3-vetzuren te schenken.

De capsules van Artic Blue bevatten omega-3 algenolie en passen binnen een vegetarisch voedingspatroon. Leden van de Vegetariërsbond kunnen deze capsules met 25% korting bestellen via de webshop artic-blue.com/vegetarische-algenolie 16 | LENTE 2016

goed advies.

HOEVEEL NOOTJES IS 15 GRAM NOTEN? Pistache: 37

Pinda: 21

Hazelnoten: 15

Amandelen: 14

Cashew: 8

Macadamia: 7/8

Walnoot: 6/7

MEER PLANTAARDIG VANUIT VEGETARISCH PERSPECTIEF BEVATTEN DE NIEUWE RICHTLIJNEN GEZONDE VOEDING EEN FLINK HOERA-PUNT: EET MEER PLANTAARDIG EN MINDER DIERLIJK. DIT VULT DE GEZONDHEIDSRAAD CONCREET IN DOOR DE VISAANBEVELING TE HALVEREN (VAN TWEE NAAR ÉÉN KEER PER WEEK), DE CONSUMPTIE VAN ROOD- EN BEWERKT VLEES TE BEPERKEN (AAN EEN CONCRETE AANBEVELING WORDT GEWERKT) EN ALS ALTERNATIEVE EIWITBRONNEN PEULVRUCHTEN EN NOTEN NAAR VOREN TE SCHUIVEN.

SUPPLEMENTEN De overige aanbevelingen (zie Nieuwe Richtlijnen in het kort) zijn gelijk aan de oude regels (zoals: Eet dagelijks ten minste 200 gram groente en ten minste 200 gram fruit) of niet specifiek richting een meer plantaardig voedingspatroon (zoals het advies: Tenzij je tot een specifieke groep hoort waar suppletieadvies voor geldt hoef je geen pillen bij te slikken). Dit laatste zouden vegetariërs ook ter harte kunnen nemen: driekwart van deze groep slikt supplementen, maar met een evenwichtige vegetarische voeding is dat niet nodig.

NIEUWE RICHTLIJNEN IN HET KORT EET VOLGENS EEN MEER PLANTAARDIG EN MINDER DIERLIJK VOEDINGSPATROON CONFORM DE ONDERSTAANDE RICHTLIJNEN: • Eet dagelijks ten minste 200 gram groente en ten minste 200 gram fruit.

• Eet dagelijks ten minste 90 gram bruin brood, volkorenbrood of andere volkorenproducten.

• Eet wekelijks peulvruchten.

• Eet ten minste 15 gram ongezouten noten per dag (zie Hoeveel nootjes is 15 gram noten?).

• Neem enkele porties zuivel per dag, waaronder melk of yoghurt.

• Eet één keer per week vis, bij voorkeur vette vis.

• Drink dagelijks drie koppen thee (zwart of groen).

• Vervang geraffineerde graanproducten door volkorenproducten.

• Vervang boter, harde margarine en bak- en braadvetten door zachte margarine, vloeibaar bak- en braadvet en plantaardige oliën.

• Vervang ongefilterde door gefilterde koffie.

• Beperk de consumptie van rood vlees en met name bewerkt vlees.

• Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken.

• Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag.

• Beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 gram per dag.

• Het gebruik van voedingsstofsupplementen is niet nodig, behalve voor mensen die tot een specifieke groep behoren waarvoor een suppletieadvies geldt.

De aanbeveling van peulvruchten is één keer per week, maar van de Vegetariërsbond zou dat wel wat vaker mogen.

17

KIJK. PROEF. ERVAAR. DOE. reizen. restaurants. kookboeken. en meer.

18 | LENTE 2016

toetje.

19

N O B A S S LI ER WAAIT IN ALLE OPZICHTEN EEN FRISSE WIND DOOR DE ‘WITTE STAD’ AAN DE ATLANTISCHE OCEAAN. LEKKER. VEGETARISCH PROEFDE DE SFEER EN TIPT DE LEKKERSTE PLEKKEN.

20 | LENTE 2016

vega vakantie.

Volgens de mythe gesticht door Oddyseus, nu een sfeervolle reisbestemming

LISSABON. Met gemiddeld 3300 zonuren is Lissabon sowieso al een aantrekkelijke vakantiebestemming. Maar er is meer reden voor een bezoek. De stad is in rap tempo veranderd in een bruisende metropool die toch de charme en geborgenheid van een historische stad heeft weten te behouden. De eetcultuur is Mediterraan. Veel groente en fruit dus, maar ook veel vlees en vis.

Wie een paar jaar geleden vegetarisch uit eten wilde moest dan ook nog flink zoeken. Dat is verleden tijd. Lissabon heeft nu ruim tachtig vegetarische adressen waar je aan je trekken komt.

Culinair genieten voor budgetprijzen ‘De witte stad’ is de romantische naam die Lissabon krijgt toegedicht.

De hoofdstad verheft zich boven de noordelijke oever van de Taag en strekt zich uit over zeven heuvels.

Je vindt er schilderachtige, bochtige en smalle straatjes, maar ook brede winkelavenues, pleinen en fonteinen.

Als er een stadshart is aan te wijzen,

1.Jardim dos Sentidos, Rua da Mãe de Água 3 (bovenstad), www. jardimdosentidos.com.

Sfeervol vegetarisch restaurant. Lunchbuffet en diner. Met winkel en therapieën. Ook veganistisch en take-away.

dan is dat wel het Praça de Dom Pedro IV. Dit plein wordt in de volksmond ‘Rossio’ genoemd. Nergens in de stad vind je een ander plein waar het zo ontzettend druk is met bars, cafés en winkeltjes. In vervlogen tijden werden hier stierenvechten en demonstraties georganiseerd. Tegenwoordig heeft de Portugese partij voor de Dieren PAN een zetel in het nationale parlement. Na Nederland is Portugal het tweede land wereldwijd met een vertegenwoordiger van een dierenpartij in het nationale parlement.

Op een kleine 150 meter afstand van het plein vinden we het populaire veganistische buffetrestaurant Jardim das Cerejas.

Lissabon huisvest vegetarische restaurants uit de wereldtop.

Restaurant Miss Saigon staat in de mondiale top 20. In dit hippe restaurant kun je een culinaire wereldreis maken.

Dagelijks staan er drie menu’s uit drie verschillende landen op de kaart. Je kunt ze zelfs gecombineerd proeven.

Er wordt verfijnd eten geserveerd in –voor de meeste Nederlanders niet onbelangrijk- grote porties tegen een lage prijs.

2. Miss Saigon, Rua Cais das Naus Lt. 4.01.01 – I (in Parque das Nações), www.miss-saigon.pt.

Topper met een plekje in de mondiale top 20 van vegarestaurants. Hip lunchrestaurant met een wekelijks wisselende menukaart en dagelijks nieuwe gerechten.

3. Jardim das Cerejas, Calçada do Sacramento 36, www.jardimdascerejas. com. Vegetarisch buffetrestaurant in het centrum van de stad. Ook veganistisch, glutenvrij en take-away.

4. Davvero, Praça São Paulo 1, www.gelatodavvero.com.

Uitmuntende ijssalon vlakbij station Cais do Sodre. Serveert zoet en hartig ijs voor redelijke prijzen en heeft ook vegan hoorntjes en smaken.

#01.

#02.

#03.

#04.

21

Het verrassende ijs van Davvero vlakbij station Cais do Sodre. Lekkerder ijs bestaat er waarschijnlijk niet. Je kunt er natuurlijk terecht voor zoet ijs (zoals tiramisu en cookies and cream), maar wie durft kan ook kiezen voor hartig ijs, van basilicum, Parmezaanse kaas of mosterd.

BOEK NU JOUW STEDENTRIP NAAR LISSABON BIJ VEGGIETRAVEL EN ONTVANG GRATIS: • De reisgids ‘100% Lissabon’ • € 30,- extra korting wanneer je het lidmaatschap/donatienummer van de Vegetariërsbond vermeld.

WWW.VEGGIETRAVEL.NL 22 | LENTE 2016

U

PRIJS: vanaf 236,- p.p. voor 3 dagen/2 nachten op basis van logies met ontbijt.

Vroegboekkorting van 15% wanneer je tot 45 dagen voor vertrek boekt.

Je krijgt 10% vroegboekkorting wanneer je tot 30 dagen voor vertrek boekt.

N

Zin om te gaan? Lekker Vegetarisch selecteerde samen met Veggietravel Hotel Turim Avenida, een goed viersterren hotel midden in het centrum van Lissabon, op ca. 150m van het plein Marques de Pombal. Het hotel heeft een restaurant met vegetarische opties en een ontbijtbuffet. In de omgeving vind je twee vegetarische restaurants: Restaurante Vegetariono PSI en restaurante Os Tibetanos.

EK

BEKIJK ONZE LEKKER. VEGETARISCH LISSABON AANBIEDING I.S.M. VEGGIETRAVEL.

BO

LISSABON.

vega vakantie.

De stad is in rap tempo veranderd in een bruisende metropool die toch de charme en geborgenheid van een historische stad heeft weten te behouden.

23

a tot z.

ga Ve VERRUKKELIJK Tekst: Kim van Winsen | Foto: Melanie Wagner | Styling: Noëlla Straakenbroek | Model & receptuur: Jacinta Bokma

IJSBERGSLA VALT NIET MEER WEG TE DENKEN UIT HET GROENTESCHAP. SINDS DE JAREN TACHTIG IS DE IJSBERGSLA (LACTUCA SATIVA) BEZIG AAN EEN WARE VEROVERINGSTOCHT. De opmars van de in de Verenigde Staten ontwikkelde ijsbergslag begint kort na de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse troepen zorgen er voor dat de sla ook in Europa bekender werd.Vanwaar de naam ‘ijsbergsla’? Volgens de ene lezing komt het door de bladeren, die zo knapperig zijn dat het lijkt of ze zijn bevroren.Volgens een ander verhaal werden de kroppen met ijs bedekt voor ze met de trein van de Amerikaanse west- naar oostkust werden vervoerd. En volgens een derde variant heette de firma die de ijsbergsla

24 | LENTE 2016

in de Verenigde Staten invoerde ‘Iceberg’. Wat de juiste verklaring ook is, het is een feit dat ijsbergsla knapperiger en frisser is dan de tot dan toe populaire kropsla.

Naast de knapperigheid en de frisse smaak kent ijsbergsla nog een belangrijk pluspunt; de houdbaarheid. Verpakt in plastic is de sla zeker een week houdbaar in de koelkast.

Dit kun je verlengen door vooraf de stronk te verwijderen.

Buiten de koelkast is ijsbergsla op een koele plek een paar dagen houdbaar. Er bestaat ook rode ijsbergsla.