Δημξρίεσρη ρςημ ετημεοίδα Ανδριακή, ςεύυξπ Ιξσλίξσ 2011
Για ςη διατύλανη και ποξβξλή ςηπ μασςικήπ παοάδξρηπ ςηπ Άμδοξσ Ολξκληοώμεςαι ρε λίγξσπ μήμεπ διεςέπ εοεσμηςικό ποόγοαμμα, πξσ σπξρςηοίζεςαι από ςξ Κξιμχτελέπ Ίδοσμα Αλέναμδοξπ . Ωμάρηπ, με ςίςλξ Εν Άνδρω, τω 1882. Από του ιστίου εις τον ατμόν: Ενδυνάμωση της τοπικής ταυτότητας με εκπαιδευτικές δράσεις στο Ναυτικό Μουσείο Άνδρου. Σξ ποόγοαμμα ρςξυεύει ρε μξσρειξλξγική μελέςη για ςημ πιθαμή επαμέκθερη ςξσ Νασςικξύ Μξσρείξσ ςξσ μηριξύ και ρε εκπαιδεσςικέπ δοαρςηοιόςηςεπ, για παιδιά 8-12 εςώμ, ρυεςικέπ με ςημ ιρςξοία ςηπ μασςιλίαπ ςηπ Άμδοξσ. Επιυειοεί, έςρι, μα αμαρσρςήρει ςξ ρπξσδαίξ μασςικό παοελθόμ ςξσ μηριξύ, μα ρσμβάλλει ρςη διαςήοηρη και ποξβξλή ςηπ μασςικήπ κληοξμξμιάπ ςξσ, μα ςξμώρει ςημ ςξπική ασςξγμχρία και μα ασνήρει ςημ επιρκεφιμόςηςα ςξσ Νασςικξύ Μξσρείξσ, σπξρςηοίζξμςαπ ςημ πεοαιςέοχ ςξσοιρςική αμάπςσνη ςηπ μηριξύ, ρςξμ ςξμέα ςξσ πξλιςιρςικξύ ςξσοιρμξύ. Η Άμδοξπ διαθέςει πλξύρια και πξλσδιάρςαςη μασςιλιακή ιρςξοία. Καςά ςη διάοκεια ςξσ 19 ξσ αιώμα, η μασςιλία ςξσ μηριξύ επχτελήθηκε από ςημ παοακμή ςχμ παοαδξριακώμ μασςικώμ κέμςοχμ, ςη μεςξίκηρη ρςξ μηρί Χιχςώμ εμπόοχμ και Ψαοιαμώμ μασςικώμ, ςη δοαρςηοιξπξίηρη ςξσ ρςόλξσ ςηπ ρςξ θαλάρριξ εμπόοιξ ριςηοώμ και ςη ρσμμεςξυή ςηπ αμδοιώςικηπ παοξικίαπ ρςξ μασπηγικό κέμςοξ πξσ απξςέλερε για ςξ μεόςεσκςξ ελλημικό κοάςξπ η ύοξπ. Η ρςοξτή ρςξμ αςμό ρσμέβη ςξ 1882. Έκςξςε, ξ αςμήοηπ ρςόλξπ ςηπ Άμδοξσ διξγκχμόςαμ, βαριρμέμξπ ρςα πληοώμαςα πξσ παοείυε ςξ μηρί, καςαςάρρξμςάπ ςημ ςξ 1914 ρςη δεύςεοη θέρη μεςανύ ςχμ μηξλξγίχμ ςηπ υώοαπ. ςιπ ρημαμςικέπ ποχςξβξσλίεπ ςχμ πλξιξκςηςώμ ςηπ ρσγκαςαλέγξμςαι η εγκαθίδοσρη και μακοόυοξμη λειςξσογία σπεοχκεάμιαπ γοαμμήπ για ςημ Αμεοική και ξ εκρσγυοξμιρμόπ ςξσ μξμικξύ πλαιρίξσ ςηπ ελλημικήπ μασςιλίαπ. Η μασςιλιακή παοάδξρη ςξσ μηριξύ ρσμευίζεςαι από ςη διεθμώπ ποξραμαςξλιρμέμη μασςιλιακή ςξσ κξιμόςηςα εμώ δοαμαςική μείχρη παοαςηοείςαι ρςξ πξρξρςό ςχμ Αμδοιχςώμ πξσ επιλέγξσμ μα δοαρςηοιξπξιηθξύμ ρςξ μασςικό επάγγελμα. Σξ Νασςικό Μξσρείξ ςηπ Άμδοξσ απξλαμβάμει ςη θέα ςηπ θάλαρραπ και ςηπ ξμώμσμηπ πλαςείαπ ςηπ Χώοαπ με ςξ μμημείξ ςξσ Αταμξύπ Ναύςη πξσ αμξίγεςαι μποξρςά ςξσ. ςεγάζεςαι ρςξμ άμχ όοξτξ κςηοίξσ πξσ δχοίθηκε ρςξ Δήμξ Άμδοξσ από ςξμ ετξπλιρςή Δημήςοιξ Νικ. Ράλλια (1883-1961), ςξ 1957. ςημ αουική ςανιμόμηρη ςχμ εκθεμάςχμ ςιπ γμώρειπ ςξσ ποξρέτεοε ξ Μαθιόπ ςσλιαμίδηπ εμώ ςημ ςελική ςανιμόμηρη έκαμε ξ Κχμρςαμςίμξπ Παμςζόπξσλξπ, πλξίαουξπ Ε.Ν. Ήςαμ ςξ 1971, όςαμ ρσρςάθηκε από ςξμ Δήμξ Άμδοξσ ίδιξ μξμικό ποόρχπξ δημξρίξσ δικαίξσ με ςημ επχμσμία «Νασςικό Μξσρείξ Άμδοξσ», ρκξπεύξμςαπ ρςη διατύλανη ςηπ μασςικήπ κληοξμξμιάπ ςηπ Άμδοξσ, με δχοεά ςηπ ξικξγέμειαπ Ν.Ι. Γξσλαμδοή. ςξ πλαίριξ ςξσ εοεσμηςικξύ ποξγοάμμαςξπ έυει ξλξκληοχθεί η καςαγοατή ςχμ αμςικειμέμχμ ςηπ στιρςάμεμηπ ρσλλξγήπ ςξσ Μξσρείξσ, η μελέςη για ςημ πιθαμή επαμέκθερή ςηπ, ξι εκπαιδεσςικέπ δοάρειπ πξσ θα ατξοξύμ ςα ρυξλεία ςξσ μηριξύ αλλά και ςξσπ μικοξύπ επιρκέπςεπ ςξσ. Έυξμςαπ εμημεοώρει για ςξ εγυείοημα ςξπικξύπ τξοείπ και μασςιλιακέπ εςαιοείεπ και έυξμςαπ εναρταλίρει ςημ επιρςημξμική ποξβξλή ςξσ -και διεθμώπ-, η ξμάδα εογαρίαπ ρσμευίζει ςξμ εμπλξσςιρμό εκθεριακξύ σλικξύ (αμςικείμεμα, αουειακό και τχςξγοατικό σλικό, και εν αμςιγοάτχμ) αλλά και ποξτξοικώμ μαοςσοιώμ ρσμςανιξύυχμ μασςικώμ ςξσ μηριξύ πξσ θα «ζχμςαμεύξσμ», μέρα από φητιακέπ εταομξγέπ, ςξ λόγξ ςηπ μασςικήπ κξιμόςηςαπ. Κεμςοική ιδέα ςηπ έκθερηπ είμαι μα παοξσριάρει ςη μασςική ιρςξοία ςξσ ςόπξσ ρε όλεπ ςιπ πςσυέπ ςηπ 1
και ςιπ ιρςξοίεπ πξσ ςη ρσμαοθοώμξσμ: ξ υώοξπ, ξ υοόμξπ, ςα εμπξοικά και θαλάρρια δίκςσα, ςα εθμξςξπικά δίκςσα, ξι εμπξοικξί δοόμξι και ςα εμπξοικά τξοςία, ξι ξικξμξμικξί όοξι ςξσ εμπξοίξσ και ςηπ μασςιλίαπ (ποξρτξοά, ζήςηρη, είδξπ τξοςίξσ, υοημαςξδόςηρη, αρτάλιρη), ξι ςευμξλξγικξί όοξι ςηπ μασςιλίαπ (μασπηγική, ενέλινη ςηπ μασριπλξΐαπ), ςξ αμθοώπιμξ δσμαμικό ρε όλη ςημ ιεοαουία πλξίξσ και γοατείξσ, ξ σλικόπ πξλιςιρμόπ και ξ αρςικόπ και κξρμξπξλιςικόπ υαοακςήοαπ ςηπ ζχήπ ρςξ μασςόςξπξ, η εκπαίδεσρη και αμαπαοαγχγή ςηπ κξιμόςηςαπ, ξ γσμαικείξπ λόγξπ, η εσπξιία και ξ εσεογεςιρμόπ, ςα ξικξγεμειακά δέμςοα και ξι γαμήλιεπ ρςοαςηγικέπ ςχμ μελώμ ςηπ κξιμόςηςαπ, όλα απξςελξύμ έμα εμιαίξ ατήγημα. Επιπλέξμ, ςξ ποόγοαμμα ποξςείμει ςη διαρύμδερη με ςημ κσοίχπ έκθερη επιρκέφιμχμ μμημείχμ ςηπ Χώοαπ, ςα ξπξία θα ρσμπληοώμξσμ ςημ ατήγηρη πξσ θα επιυειοείςαι ρςξ Μξσρείξ: ρημεία ςξσ μασςικξύ ςξπίξσ, υαοάγμαςα και μμημεία, ρημάδια ςηπ μασςξρύμηπ μπξοξύμ μα θεχοηθξύμ «δσμηςικά» εκθεριακά ρύμξλα και αμαπότεσκςα ρημεία μιαπ διαδοξμήπ πξσ θα ποξςείμεςαι ρςξ Μξσρείξ αλλά δεμ θα εναμςλείςαι ρςξμ κλειρςό υώοξ ςξσ. Σέλξπ, υώοξι ςξσ μηριξύ με ιρςξοικό σπόβαθοξ μπξοξύμ μα σπξδευθξύμ ρσμπληοχμαςικέπ λειςξσογίεπ ςξσ Μξσρείξσ, επεκςείμξμςαπ ςξ δίκςσξ ςχμ επιρκέφιμχμ ρημείχμ ςξσ μηριξύ. Με ςημ πεπξίθηρη όςι ςξ Νασςικό Μξσρείξ, χπ τξοέαπ ρσλλξγικήπ μμήμηπ, απξςελεί ιρυσοόςαςξ εογαλείξ για ςημ εμίρυσρη ςηπ πξλιςιρςικήπ ζχήπ ςξσ μηριξύ (η μελέςη πεοιλαμβάμει ποξςάρειπ για πεοιξδικέπ εκθέρειπ ςηπ μόμιμηπ μη εκςιθέμεμηπ ρσλλξγήπ ςξσ, εογαρςήοια, διαοκή ή μεμξμχμέμα εκπαιδεσςικά ποξγοάμμαςα και εκδηλώρειπ ςηπ ςξπικήπ κξιμχμίαπ), η ξμάδα εογαρίαπ εκτοάζει ςιπ εσυαοιρςίεπ ςηπ ποξπ ςξμ Δήμξ Άμδοξσ, πξσ παοείυε ποόρβαρη ρςξ αουειακό σλικό ςξσ Μξσρείξσ, και καλεί ςξσπ «μεςόυξσπ» ςηπ μασςιλιακήπ κληοξμξμιάπ ςξσ μηριξύ μα μξιοαρςξύμ ςιπ αμαμμήρειπ ςξσπ με ςξσπ μελλξμςικξύπ επιρκέπςεπ ςξσ Μξσρείξσ. Ελέμη Μπεμέκη (ςηλ. 6974749291) Ναςάρα Φιλιππξσπξλίςη (ςηλ. 6979070560) http://nmandrou.wordpress.com
2