EKΘEΣH ΦΩTOΓPAΦΙAΣ
APoΔo Λιμ6'νru' πoqθμεTα
xαi βαqx&Qηδεs τiE 'Aνδqoυ IAρxδ6 2Οoδ αi. - 1965]
ΠoΛΙTΙΣMΙKoΣ oPΓΑNΙΣMoΣ ΔHMoΥ ΑΘHΙ{ΑΙΩN
ΦΙΛoΠPooΔoΣ oMΙΛoΣ (To ΓAΥPΙoυ
"
Ε24θ
εαη
t'4-3o
Φ ωτ oy Qαφ oKTΩBPΙoΤ 2010
ioE
ΠNEΥMATΙKO KENTPo ΔHMOT ΑΘHNΑΙΩN Αxα\μiα6 50, αtθoυoα αN. Γ6ζηυ
APoΔo
Λιμ&νια, πoqθμεTα %αι βαqxdQηδεE
τiE
'Aυδqoυ
tAρχδ6 20oδ αi. - 1965]
ΩPEΣ ΔEΙTOTPΓΙAΣ:
Kαθημεριν& t0.00-20.00 xαl Kυριαxt t0.00-ι4.00
ΠoΛΙTΙΣMΙKoΣ oPΓΑNΙΣMoΣ ΔHMoΤ ΑΘHNΑΙΩN
ΦΙΛoΠPooΔoΣ oMΙΛoΣ αTo ΓΑΤPΙoυ
To ΔΙoΙKHTΙKo ΣΤMBoΥΛΙo
ToΥ ΦΙΛoΠPooΔoΤ oMΙΛoΤ αTo ΓATPΙoll M π 6τ τ υ Κcιι' oτ α'ι'τ ιι' iδ oυ Aλ6xα Δq6ττα B'ANTΙIIPoEΔPoΣ: 'Ι ω dι'ι' α M cb ρ oυ - Καρ αto κoυ ΠPoEΔPoΣ:
A ANTΙΠPoEΔPoΣ:
Γι&ννηg Mαμ6.ηg TAMΙΑΣ: P iτ o α Λυy iξoυ - Π απαy εω ρy ioυ MEΛΙΙ: Piτ oα Β ιτ αλιcΙπη- Και' ελλoπo{lλoυ Π&ι'oe Mπαλακ&'ιιηe
ΓEN. ΓPΑMMATEΑΣ:
EKΠΡoΣΩΠoΙ ΓΑΥPΙoΤ:
Βo6λα Π6τaα Δημi"ρηe Mαμdηq
xAΙPETΙΣMoΣ
ToΤ ΔHMΑPxoΤ AΘHNAΙΩN ΓΙA THN EKΘEΣH ΦΩTOΓPAΦΙΑΣ αAPoΔoυ
Φtλεe xαι φlλoι,
Ωz rπrzπιlz,
yνωρiζcυ xαλ&, 6τι η Aυδqoq ε'wαι τ6πoζ Ιτoυ να δημιoυqyεi αναμιri1oειq. Και εtναι εξtooυ oημαυτιx6 ξ6ρει τo yεyoν6g 6τι διαθ6τει, 1lαι τoυg ανθρc6πoυζ πoυ ξ6ρoυν να τιg αναδειxι,6oυι' }lαc να τιg' διαιcυνiξoυν. o λ6yoq yι'α τo,ι) Φιλoπρ6oδo'oμιλo <To Γα6ρι0Σ' o oπoiog με τηl' 6xθεαη φωτoyQαφiαq APoΔo, βαζ φ6ρνει ατην Aθi1να τη θd.λαoαα ?τoυ μαζ λεiπει!
Και μαξi μ'
αυτi1, μαq χαρiζεL μια φ(DτoyQαφιxi1 ιoτ6ρηαη εν6q παqελθ6ντog 61ι τ6oo μαxqινo6, αλλ&' oiyoυqα yια πoλλo6q dyνωoτoυ i1 €ε1αoμ6νoυ. Στιq φωτoyQαφiεg, πoυ 67ει με x6πo oυλλ6ξει o επιμελητi1e τηe 6κθεαηq Γιωrηq Mα-
μΦe, αιγμαλωτiζoνται μιxρ6E xαι μεyαλ6τερεg πρooωπιx6g ιατ oρ[εg, δ mαrbξοντ αι τ αξ ιδ ιcυτ m6E μνi1 μεg, αaαγη λαφiζoντ αι παqαδ6
oε
ιe, αυαδ ε ιxν6o'yτ αL επαyy ελματ ιx6E
ζ^oνται παλι6q oυνi1θειεE, ανατqoφoδoτεiται λoE x&θε λιμανιo6.
μlη αξiα xαι o ρ6-
τ d.ξ
ε ιg, υπενθυ
Ξ ειιι'ι'cbι'τ αE
καi
Φθ dνoυτ αE
ΛEN EΙNΑΙ TΤΧΑΙo λoιπδν πo'3, ψθaα oτδν ιαταιγιoμδ εioηγ'{oεων τ!e o6γpoη6 τΨo}'aΥb1 γι& θρεΘ{oματα τoδ ματιoδ, f τθaνη τ!e φωτoγραφtα< (fl foδoη, xατ& πoλλo6q) &ντeξ.. 'H eix6να xυνlβηxε μδ τoδ6 πιδ ταρ&ξενoυζ τρ6πoυ6, με-
/J
ταπoιsβηxe ψαγl.x&, &π6μηae μ6χρι xαΙ διαoτ&oει6 μdoα oτδ 1δρo (αoδμα>, θ&'λεγε xανεdζ), ,iλλi δ πryωβo6 1ρ6νo6 τ!e φcoτoγραφiα6 διατdρηoε &ναλλoicυτη τi γoητetα τoυ. Kαi δδν μιλoδμε θδδ γι,Ι τiν xαλλιτεxνιxd μ6νo δoυλει&. (6ao xι &ν ξeψατoq πo6, μδ μηδαμινδ6 πρoδπoθdoει6 (εδxρiν eια, π}ηρ6τητα
x.τ.λ.), &νoiγει τδ δι&λoγ6 μαζ μδ "i μνdμη xαi τδν xαιρ6. Tδ oτιγμι6τυπo πoδ θγxλωβiζει δ φωτoγραφιxδq φαxδq oδ 1ρ6νo &ν6πoπτo (τδν &ντιλαμβαν6μαoτε δ6 <ιπαρδνυ λ(γo μ6λι6 μετ& τδ πdραoμ& τoυ) xρατ&eι 6λα τ& χαPα'LτηPLστι.x& τoυ &νθπαφα γι& 1ρ6νια, γι& δεxαετiε6, θνδ δ x6oμo6 γ6μυ μαe &}'λ&dει aταΘeρ&, εikε τδ oυνεδητoπoιoδμε e,rre 6aι. Tδ 6τι δδν αθνηλιxιc6νεται)) τδ oτιγμι6τυπo γερν&, oijτε πεθαiνει- εΤναι -δδν o&ν x&τι μoναδιιδ xι &νeπαν&)ηπτo τδ β(cυμα. Thoτe &νd,λoγo oδ &λλε6 παPασ.tατL,ιΕq τiaνεq. T!6 φοlτoγρακ?tαe f θεμελιιΔδη6 iδι6τητα εΤναι &xριβδ6 αδτd: ν& oυλλαμp&νeι xαi. ν' &xινητoπoιεΤ τdν αtiρα τoδ πPαΥψατL'LIδ 1ρ6νoυ. "Eνα6 ζωγραφιαμ6νo6 ναυτιxδ6 ψ&4 φα[νeται φυoιxδ ,& μi γερν& xαΙ ν& μiν πεθαiνει.
8να6 φωτoγραφημ6νo6 πρiν &πδ xρ6νια, τδ &ντiθετo, ψ&.qξαφνι&ζeυ &δι*xoπα μδ τ}ν &ντoa$, τoυ oτ|ν &ναψ/.τρηoη τδν
μδ
t
o1εδδν χeLPoπLαστδ xρ6νo. Aδτδ τδ ξ&φνιαoψα εΤναι, θαρρεξ, γλυx6πιxρη νooτα\(α βπρδq oτΙq παλιδζ φωτoγραφteq, &x6ψα xαl τ6πων 6πoυ δδν π$1αψε πoτθ, &νθρc6πων πoδ δδ γνωρ(σo(με. Kα), δντω6, f γλυx6πιxρη νooτα\tα γιd'" μι& περ[oδo ζω!q θμβληματιxi τ6πων xαi, &νΘρ<iπων τ!6 χ6Pαs μα6 θνdπνευoε τδ πρ6γραμψα τo6τηe τιq i!ιΘεoηq. Πριiγμα παρ&δoξo, ν& μιλdoω πιδ πρooωπιx&., πoδ μoδ oυμβαiνει &x6ψα: τ& xαρ&pια δδν μδ θντυπωodαζαν ψιcoπtλαγα, 6oo oτα λιμ&νια, μπταtνoνταq fr βγαiνoντα6, φoρτc6ν oνταq $1 ξeφoρτc6νoνταq, γeψ&τα θπιp&τeq fl &δεια, xαi pθpαια π&ντoτe ψΕ τi 1αρ,} τιq &φιξτιq xαΙ τ| θλiι}η τfiq &ναγ6ρησηζ (θxεTνo τδ αν& φε6γειq rtναι λdγo α& ν& πεθα(νει6> τδν Γιiλλων). Tθτoια αioΘtματα δδν θπαιpαν πoτδ λoιπ6ν, &λλ& fiταν πoλδ πιδ iα1υρ&, BννoεΤται, τ6τε πoδ τδ ταξiδι διαρxoδoε &φθoνε6 δρ'ζ, {aαψε δcbδεxα μεριxδ6 Ψoρ6e , <<{γανeg τδ λoγαριαoμ6υ _ γι' αδτδ xαi τδ &πoφ&aιζε6 πoλδ δυoxoλ6τερα.
*** Tdooερα fiταν τ&' λιμ&νια τ!6 i{νδρoυ: oτ} Xc{:ρα, oτδ K6ρθι, ατδ Mπατol xαΙ oτδ Γα6ριo (πoδ dγινε xαi τδ βαoιxδ λιμ&νι τoδ νηoιoδ oτ|μερα). Tδ μ6νo πoδ περιλαψp&νeταυ o' αι}τd τiν ixθeoη εΤναι Ενταaη τδν ρυθμδν ζωiq cτδ ξextνημα fi oτδ φθdoιμo. Kα(, μι& φoρ& xι Εναν xαιρ6, 6χ α0τ& &ρ6δo... Aq6δo: 6ταν απλoΤ6ν τι παραψθνει δλ(γoν dξωθεν λιμ4νo6 fi 6ρμoυ χωρiq ν& &γxυρoβΦoΙ, (Λεξιxδν \μητρ&xoυ), θπiρρηψα &ντi'oτoι1o τδν κ&πooαλε6ειν, [..'] ιρατεiιν fr &ναxιoxε6ειν θξcoθεν λιμ6νoq ff &γxυρoβoλioυ, πρδ6 βρα1εiα6 διαρxεd αq θπιxoινων(αν μετ& τfrq ξηρ&q..., ('Εyιιυxλoπαiδεια τoδ αΠυρooδυ). Mι& διαδιxαatα aαραγμdνη oτi6 παραδ6oει6 τδν μιxρδν νησtω-
f
zΞ*
&*
a'-a:=:*;
* Ι{
τi δυνατ6τητα θλλιμενιoμoδ μεγαλ0τερ<υν oxαφδν. 'Aq6δo: μι& oυνθdxη &ναμoν!6 _ αμι& &ν&oαυ &πδ τ} 1αρ,Ι fi τ{ λ6πη πoδ ε'(παμε.'H θxxρεψ6τητα πoδ γθμιζε τt ζωt xαi, μετρoδoε τi μdρα oτoδ6 πα'Pα'θαλ&ooιoυ6 oixιoμoδ6 γι& π&μπoλλε6 γενι€6. Καρ&pl.α 6λcυν τδν εiδδν. Στiν &.ρai1 xαi.ιια μδ πανυ&. Mετ& xαi μη1ανoιtνητα. "Υoτερα &πδ τδν Π6λεμo, πλoΤα μδ x&ρβoυνo fr &τμ6πλoια. "oλα τ& πρ6λαβε δ αiιilνα6 πoδ πθραoε. 'Eπιφoρτιoμθνα μδ μεταφoρ& &νθρci:πcυν xαt, x&θε λoγfr6 πραψ&τευαe - ζcΔων, δλιxδν, μηxανδν, oυoxευδν, τρoφlμcυν, N t \ ,/\a ,,t ο(γρoτιχων }LαL α.^^ων πρoιoντων. 'H oιiνδεoη τ!e "Aνδρoυ μδ τιΙ ψLιPασLατLιL' παρ&λυα &ντυxρ6, iδ[ιo6 τ| Σμ6ρνη, iραν πυxν! iiδη πρΙν &πδ τ| MιxραcυατυτιΙ1Καταaτρoφd. Tδ νηoΙ θξ{γαγe a'3xα, xρεμμ6δια, λ&δι x.&., μ,Ι τδ πιδ πeρξτητo τoπιxδ πρoΤδν fiταν τ& λεμ6νια, πoδ θφταναν δ6 τdν Kεντριxd Eι}μ6πη xι δq τ}ν'oδηοoδ Pωoiα6. 'ie 'H oixoγ6νεια τδν 'Eμπειρ{xιυν ξeιtνηae τ{ν θφoπλυoτυx$1 τηe δραoτηρι6τητα lι' 8να xd.w πoδ μετdφερε λεμ6νια oτ} Σμ6ρνη. "Aνθρωπoι τoδ λιμανιoδ oi βαρx&ρηδε6 xoυβαλoδoαν μδ τi,6 p6rψ"s τoνq Ξπιp&τeq xα|, θμπoρε6ματα ατcδ xαΙ πρδ6 τ& πλoΤα. Mδ xoυπι&. Συ1ν& xαt, oδ πoλδ δ6oxoλε6 αυνθfrxε6. Δδν fiταν { μoναδιxd τoυq &παax6ληoη' ξxαναν ιυ &λλeq δoυλει66 _ ιJ1αρ&δε6, ιιτηνoτρ6φ0l, TεωρTot.'Eνα ζωντανδ xoψψ&τι xαi τi1e νηoιωτιxfrG θνδoμiρα6. Δθ θ& μπoρoδoε δπωoδdπoτε ν& αxλειδc6oειυ θxεΤ μι& Bxθεoη μδ τdτoιo Θ6μα. 'H παρ&δooη oυνε1|oτηxe ψΕ &γxυρoβo\μdνα ιαtxυα xαi. pαπ6ρια, μδ λιμενeργ&τeq xαl λεμβo61oυ6, τθaψΕ ιαρναγια xα)" μcδλoυ6, δe τ& πιδ πρ6αφατα aρ6νυα q ceριq-πtντε δεxαετiε &πδ c\ψeρα. Συψpατιι&. (&λλ&, θ}'πtζc'>, 6γι αifiαtρετα) f oτιγμi τoδ τ6λoυ6 τηe oημαδe{leται μδ τδν θρ1oμδ τoδ πρc6τoυ 6μψαταγωγoδ oτδ νηo(, τδ 1965. 'o περιoριoμδ6 oτiν "Ανδρo ε7ναι θπειδ{ &πδ τδ 1αριoματιχδν τ6πιoν πoδ δδν i,ξαν π&ντoτε
τi
-
10
1'ι
12
τιxδ αδτδ νηoΙ μπoρεΤ xανεΙ6 ν& &ναπλ&oει 6λo τδ oαγηνευτιxδ xαΙ θηριδδeq τ\e παλι&6 θλληνιxfr6 ζωie xoντ& oτi θ&λαooα. "Ανδρo6, 6μ.ζ, θδδ, δ1ι μ6νo γι& τ& πρωτεix τηζ _ oixoνoμιx}
δραoτηρι6τ ητα' xαPαβox6ρηδε6, xαπeτ&νυaoε6, ναυτ6πoυλα. . . γ& ι&τι <<}τιγ6τερoυ: γι& 6,τι πιδ πoλ$τιμo aυγιρ&τηαα τ!ν &δειd σαq- &πδ τiν παδιx{ μoυ {λιx[α... -μδ K&πωs €τaη τθλoq π&ντων, ιαταρτtcτηχε oυλλoγd τ!6 €xΘεoηe. Σxoπδ6 fiταν f πρoβΦ ψfi.q <<φtταe ζωiqυ &τcδ παρελθδν oψeτιι&. πρ6oφατo' παρελθδν πoδ πρ6λαβε, 1&ρη oτ!ν Επιτ&aυνaη τδν ρυθμδν γενιx6τερηq &ν&πτυξη6, ν& αxλε{oειυ xαΙ ν& γiνει μαxρινδ γι& τoδ6 διoυ6 αδτoδ6 &νθριilπoυ6 πoδ τδ bζτραν.
"Aνδρo6 τιαi
i
***
'Η
iδdα τfr6 θιΘεoη6 γενηθηxε τδ 2008, oυζητcΔνταq γι& τ& ιetψeνα oτδ 3o τεδ1o6 τ\q Ινfiooυ'Aνδρog μδ τδν Γι&ννη Πtππα, φιλ6λoγo xαl oυνεργ&τη τoδ περιoδιxoδ. Aμdocυ6 ξεxαΘαρtoτητε 6 &ξoνα6: f &xτoπλoi"t γραμμi τfre "Aνδρoυ. Tδ φωτoγραφιxδ δλιxδ &ναζτρiβηxε oδ 6λo τδ νηoΙ xαi oδ πoλλδ6 περιoxδ6 τδν Αθηνδν: &πδ oυλλdxτε6, μoυoεix, φιυτoγρ&φoυ6, oixoγενειαx &. &ρadα.. Συγxεντμ6θηxε πoo6τητα δπερβoλιx& μεγιiλη.Στ{ν dxθεoη δδν θ,Ι μπoρoδoε ν& ξιoπoιηθεT παρ& μιxρδ μ€ρoe. Aιiτδ dγινε xαΙ xατ& τiν πΦτη τηζ παρoυo|αoη, ατδ Γα6ριo τfre "Aνδρoυ, τδ xαλoxαiρι τoδ 2009.'H μεγ&λη θπιτυ1{α πoδ oημε[ωoε θxεΤ δπαγ6ρευσε xαΙ τ| νθα τηe δργdνωoη oτiν Αθ{να, θμπλoυτιoμ6νηe τcilρα μδ &φθoνα xαινor1ργια εδPiψαr,α, &λλ& xαΙ δπoxρεcομdνη6 oδ &x6ψα πιδ αδoτηρi1 θπιλoγd. "Ιαω q x&πoια θxδooη μελλoντιx& θ& μπoρoδoε ν& φιλoξeν$,ceι μι& πιδ πλo6oια &ντιπρoocilπευση. oi &νθμoπoι πoδ μδ βo{θηoαν oττρ &ναζητηaητιαL τd oυλλoγi fiταν πoλλoi: x&τoιxol, τoδ νηoιoδ, βαρx&ρηδεq, ναυτυιo(, ψαγαζ&τopε6, oi oixoγdνειε6 ι&'ιτoιων πoδ δδ ζoδνε πι&. EΤμαι t3
πρδ6 6λoυ6 τoυ6 ειiγνιilμοlν.'oφε[λω 6μω6 ν& εδ1αριoτdoω
διαi-
τερα τoδ6 xx. Λεωνiδα 'Eμπειρ[xo, Σταδρo Πετo6πoυλo τδν θxδ6oεcυν ι<'\ραll, Παναγιιilτη Σπυρ6πoυλo,'AντcΔνη Πoλdμη γι& τ!ν εiγενιxi παραγclιρηcη τoδ &ρ1ε[oυ τoυ6, δπω6 xαl τδν x. Ανδρ6α Δo6xιooα xαi τi o6ζυγ6 τoυ πoδ μoδ παραμilρησαν μ6ρoe &πδ τδ &ρ1εh τoδ Σπ6ρoυ Mελετζ!. Tδν Στ6φανo T6για, τδν'Αρη Mπιλ&λη, τδν Nixo Mαρo6λη, τδν oυλλdxτη Γ Παπαδ6πoυλo xαi' τi.q xυρ[ε6 Pkaα Λυγiζoυ-Παπαγεωργioυ &πδ τδ Γα6ριo xαi Στεφανiα Παρλι&ρoυ &πδ τδ K6ρθι, xαθδ6 xαΙ τoδ6 ιx. Κcλcτα ιαi' Βαγγiλη Λυγiζo, Bαoiλη Αδ&μη, Π6τρo Koλoβ6ντζo, Mι1ιiλη Mαριν&xη, τoδ6 φ<υτoγρ&φoυ6 &πδ τi1 XcΔρα (αΦωτo-'Ανδρo6υ), τδ K6ρθι (τδν x. Δ.'Aντοrνdλλo) xα[ τiν K&ρυoτo (τδν x. Γ. Λυxoυρ6πoυλo), τiν x. Φλιilρα TQψ&ια ια\ φυoιx& τiν Πρ6εδρo Mπ6ττυ Kοrνoταντινiδoυ xαl τ& μθλη τoδ Φιλoπρ6oδoυ'oμdλoυ. Δδ θ& μoδ θπιφεπ6ταν, θπιπλdoν, ν& παραλεiι{.iιo τδν μ&oτoρα oτ|ν θπεξεργαo[α φωτoγραφιδν x. Kc6aτα Π[να, πoδ oυν6βαλε &πoφαaι,oτυx&. oτδ &ρτι6τερo δυνατδ &πoτdλεoμα αδτ!6 τ!q παρoυotαoηc, τ!ν "Eλενα Nιxoλ&oυ xαi τ& μ6λη μα6 Mαργαρiτα Kωνoταντιν{δoυ, N&oo XαμηλoθcΔρη xαi Nixo Aδγoυoτ} (xαi γι& τΙ6 αioθητιxδ6 παρεμβ&oειq τoυq oτδν θxθεoιαxδ 1δρo) xαi τδ Tμiμo Εixαoτυxtιν τoδ Πoλιτιoμιxoδ 'oργανιoμoδ. T6λo6, εδxαριoτoδψe &x μdρoυ6 τoδ Συλλ6γoυ βαζ τδν Δ{μαρχo Αθηναiων x. Nιxdτα Καxλαψ&νη γL& τ} oτdριξη xαi τi1ν oixoνoμιxd τoυ βodθεια, xαθδ6 xαi τδν Πρ6εδρo τoδ Πoλιτιoμιxoδ 'oργανιoμoδ x. \γελo Mooxoν&. "oλoι τoυ6 ξταιtgν oημαντιxδ ρ6λo γι& ,& μt μεiνει α&ρ6δoυ ! θxθεoη, &λλ& ν& πι&aει λιμ&νι xαi, ν& δdoει, θλπiζoυμε, γερ&. Γιdννηe Mαμ&'ηe
L4
15
7
ΣXEΔΙAΣMOΣ EΠΙMEΛEΙΑ:
Γιd'ννηe Mαμdηe