
15 minute read
Uit de vereniging
Vrijwilliger in de spotlight
Wie?
Adri Coenders-Leeuwerink (76) uit Doesburg
Wat doe je op dit moment voor Nivon?
De meeste tijd ben ik kwijt met het aanmeldsecretariaat van de Banjaert in Wijk aan Zee. Na het vertrek van de vorige secretaris werd ik in 2008 benaderd door mijn zus Hanneke met de vraag of ik tijdelijk wilde invallen tot er een nieuw iemand was. Die kwam, maar ik bleef achterwacht. Sinds 2014 heb ik het weer overgenomen en ik doe het met heel veel plezier. Daarnaast zit ik in de kookploeg van de vrouwencursusweek, die één keer per jaar in november in een van de grotere natuurvriendenhuizen wordt gehouden. Daar komen ongeveer veertig vrouwen bij elkaar en het is altijd erg inspirerend en gezellig. Verder doe ik hand- en spandiensten bij de Banjaert en ben ik terreinwacht op kampeerterrein Het Hallse Hull bij Eerbeek. Tot voor corona hield ik ook de voorraden bij voor het ABK-huis en deed ik de boodschappen.
Hoeveel tijd kost je dat allemaal?
Heel veel. Voor het aanmeldsecretariaat zijn er elke dag wel mails te beantwoorden en soms is het een hele uitzoekerij om de plaatsen te verdelen. Zeker met corona, want we werken nu met beperkte zaalruimte. Maar ik vind het geweldig om te doen, echt super. En in de lockdowntijd ben ik er lekker druk mee geweest.
Wat is je Nivongeschiedenis?
Mijn vader was voorzitter van Nivon-KOOG Zaandijk, later van afdeling Doesburg, dus het is me met de paplepel ingegoten. Als kind al gingen we met het gezin naar activiteiten van de afdeling en op zondag naar de Banjaert, mijn eerste vakanties waren met mijn ouders en broers naar De Hondsrug en Het Hunehuis, Nivon was toen echt heel belangrijk in mijn leven. Op het moment dat ik getrouwd was en we kinderen kregen, schoof Nivon wat naar de achtergrond en van 1967-1980 was ik helemaal geen lid meer. Dus ik ben een herintreder, maar totdat ik gepensioneerd werd nam Nivon geen grote plaats in mijn leven in. We gingen wel eens mee met een winterreis. Nadat mijn man Ad in 2013 is overleden, is Nivon weer heel belangrijk voor me geworden.
Doe je nog meer vrijwilligerswerk?
Hier in Doesburg verzorg ik de contributieinning voor Korfbalvereniging Rivalen. Mijn vader heeft deze club opgericht nadat we in 1959 naar Doesburg zijn verhuisd. Hij was voor de verhuizing voorzitter van de Noord-Hollandse Korfbalbond en hij vond het belangrijk dat jongeren konden sporten. Hij was een heel actieve man, echt een verenigingsmens.
Wat vind je leuk aan vrijwilligerswerk?
Het bezig zijn en het ontmoeten van mensen. Ik maak het mensen graag naar de zin en haal er voldoening uit als ik aardige reacties krijg.
Heb je nog meer hobby’s?
Jazeker, ik tennis en fiets heel graag. Vroeger veel in het buitenland met mijn man, maar sinds zijn overlijden ga ik met mijn zus Hanneke. De laatste jaren blijven we in Nederland. Verder kampeer ik heel erg graag. Dit jaar is De Gele Anemoon ons reisdoel, tentje achterop de fiets en daar gaan we.
Wat is er nog meer belangrijk in je leven?
Mijn vriendinnengroepje in Doesburg, Nivonvrienden, mijn twee dochters, de een woont in Bloemendaal, de ander in Rijswijk. En natuurlijk mijn vijf kleinkinderen van inmiddels 22, 20, 19, 17 en 17 jaar.
In deze rubriek zetten we elke keer een Nivon-vrijwilliger in het zonnetje. Wil je iemand aanmelden? Mail een korte toelichting naar toorts@nivon.nl•
Gele Anemoon geëvacueerd

De Gele Anemoon, de Nivoncamping in Wijlre (Zuid-Limburg), is deze zomer door de hevige regenval flink onderstroomd geweest en werd zo even landelijk nieuws.
In de middag hoorden de gasten dat de camping ontruimd moest worden. De vrijwilligers van De Gele Anemoon bleven op het terrein om de spullen en het terrein te bewaken.
Vrijwilligers van natuurvriendenhuis Eikhold in Heerlen haalden de kampeerders op en brachten hen naar Eikhold, waar ze konden overnachten. “We hebben dertig volwassenen en zes kinderen opgevangen,” vertelt Diana Snijders, vrijwilliger bij Eikhold. “Vanwege corona stond er een heel aantal kamers vrij. We hebben dus wel een beetje de bezettingsregels moeten overtreden…’
Wie zoekt naar informatie over het Pieterpad, komt al gauw de naam Maarten Goorhuis tegen. Het leven van deze Nivonner is nauw verweven met het Pieterpad. Niet alleen is hij de auteur van de Pieterpadboeken, hij was ook getuige van het ontstaan van dit pad. Zijn moeder Toos Goorhuis-Tjalsma was samen met haar vriendin Bertje Jens grondlegster van dit inmiddels wereldwijd bekende pad, dat van het Groningse Pieterburen naar de Sint-Pietersberg bij Maastricht loopt. Het is dan ook niet gek dat Maarten sinds kort meer tijd heeft vrijgemaakt om zich aan dit pad te kunnen wijden.

Sinds 2007 heeft Maarten de voorzittershamer van de werkgroep Pieterpad overgenomen van Wim van der Ende. Daarnaast was hij van 2014 tot 2020 voorzitter van de Landelijke Wandel Werkgroep (LWW). Deze functie heeft hij er nu aan gegeven omdat er meer tijd en aandacht voor het Pieterpad nodig is.
Met de woorden ‘er is een tijd van komen en een tijd van gaan’ nam hij afscheid van de LWW, waar hij te maken had met alle padcoördinatoren van de paden die Nivon beheert. Alle coördinatoren hebben een werkgroep onder zich. ”Ik ben voorzitter van de LWW geworden in een periode dat wandelen binnen Nivon in crisis was”, vertelt Maarten in zijn woning aan de rand van het groene Arnhem. In 2014 werd de staf, die zich bezighield met wandelen, wegbezuinigd en Maarten wilde met zijn inzet voor de LWW daar weer invulling aan geven. ”De LWW moest een beleidsorgaan richting bestuur worden, er moest een visie worden opgesteld en uitgevoerd”, geeft Goorhuis aan. Het was een moeizame periode, de vereniging kampte met problemen en er kon niet veel, maar er lagen wel grote uitdagingen om de paden overeind te houden. Dat is grotendeels gelukt, het belang van wandelen wordt nu algemeen ingezien en hoewel nog niet alle doelen zijn gerealiseerd, vond Maarten Goorhuis het nodig om te stoppen.
Aan de keukentafel
Van jongs af aan wandelt Maarten Goorhuis, oorspronkelijk min of meer verplicht, maar vanaf zijn twintigste begon hij de lol ervan in te zien. Belangrijke rol hierin speelt zijn moeder, die er een paar dagen per maand met een vriendin op uittrok. Tijdens een wandeling in de jaren ’70 in het Zwarte Woud over zeer goed aangegeven paden, vroegen de twee zich af waarom er in Nederland niet zoiets was. Toos Goorhuis, die in Tilburg woonde en de in Groningen woonachtige Bertje Jens, spraken af om een wandelpad te maken tussen hun twee woonplaatsen. Met een klein notitieblokje en een topografische kaart in de hand, gingen de dames op pad. Al snel leek het logischer om de wandeling te maken van Groningen naar Maastricht, wat uiteindelijk Pieterburen-Sint Pietersberg werd: het Pieterpad. Aan de keukentafel zag Maarten dit pad ontstaan, er werd tot in detail gediscussieerd over de beschrijving van de route en het uiteindelijke resultaat werd aan Nivon aangeboden ter publicatie. In 1983 is het Nivonpad halverwege de route in Vorden officieel in gebruik genomen. “Het was nooit de bedoeling om ervan te maken wat het is geworden, maar het is geweldig dat het zo ver is gekomen”, blikt Maarten Goorhuis terug. “Het Pieterpad is mijn erfenis.”
Voor meer info: pieterpad.nl•
gekomen. “In eerste instantie waren de kampeerders erg geschrokken en natuurlijk bezorgd om hun spullen en om de mensen die achterbleven. Maar we hebben er het beste van gemaakt, met een wijntje en biertje ‘s avonds en stukje vlaai in de ochtend.”
Iedereen was veilig en ongedeerd, er was alleen materiële schade. Hartverwarmend noemt Diana de saamhorigheid tussen en behulpzaamheid van de gasten onderling. “Diverse oudere echtparen waren erg geschrokken en zijn door de jongeren opgevangen. Tijdens het verblijf op Eikhold hebben ze het gezellig gemaakt met de hele groep.”
Twee dagen later zakte het water weer en werd met man en macht het kampeerterrein weer toegankelijk gemaakt. Bij terugkeer op de camping zijn gasten, die zouden vertrekken, langer gebleven om de oudere gasten te helpen met het schoonmaken van hun voortent. Bert Heumen (De Gele Anemoon) laat weten dat er veel waardering was van gasten voor de opvang. “Onze ‘ellende’ is niets vergeleken met de beelden die in de media verschenen over watersnood in omliggende landen. Maar toch, het zal je maar overkomen tijdens je vakantie…”

Het filmpje dat campinggast Nina Breedveld maakte was bij de NOS te zien:
nos.nl/video/2389304-ondergelopen-
camping-in-wijlre-ontruimd•

Solidair met Srebrenica
In de vorige editie van de Toorts kon je al lezen over het City of Hope-project in Srebrenica. Natuurvriend Irvin Mujčić zet zich hiervoor in door een houten natuurvriendendorp te bouwen, om de stad en de omgeving weer perspectief te bieden na de burgeroorlog in 1992. Fonger Huisman bracht namens Nivon een verkennend bezoek.

Dit jaar blazen we een nieuw leven in de Natuurvriendendag, ter herinnering aan de oprichting van onze beweging 126 jaar geleden. De dag draagt als thema de solidariteitsactie met het natuurvriendeninitiatief in Srebrenica. Op 11 september planten wij een treurberk op het terrein van Het Hallse Hull in Eerbeek, als duurzaam teken van verbondenheid van Nivon met het initiatief Srebrenica City of Hope.
Naast het planten van de boom, willen we een bijdrage leveren aan de watermolen bij het Natuurvriendenproject. Deze watermolen zal zorgen voor de opwekking van duurzame energie o.m. om meel te malen, zodat de boeren in de omgeving brood kunnen bakken. De watermolen levert stroom op en drijft molenstenen aan.
Wil je de Bosnische Natuurvrienden helpen met de realisatie van hun sympathieke, hoopgevende project?
Ga dan naar doneren.nivon.nl•

Nieuw bestuur NivonJong
NivonJong heeft nieuwe bestuursleden (en wat verschuivingen in functies)! Wie zijn zij en wat willen zij bereiken?
Nieuw aanwas:
Karin van Os (25), environmental psychology (komend jaar master health and medical psychology). Esther van der Meer (25), landschapsarchitectuur. Marije van Wetten (24), afgestudeerd European Studies, momenteel full-time Relocation Advisor.
Hoe heb je met Nivon kennisgemaakt?
Karin: Anderhalf jaar geleden begon ik mij te verdiepen in duurzamer reizen. Hierbij hoort natuurlijk ook reizen dichterbij huis, en zo stuitte ik op de pagina van NivonJong. Het concept van Nivon bleek precies waar ik naar op zoek was: activiteiten waarin je connectie met anderen maakt, in en met de natuur. Esther: Via vrienden van ons, Bernhard en Marleen, heb ik voor het eerst van Nivon gehoord. Naast dat je er mooi in de natuur kunt overnachten was ik verrast dat ze ook activiteiten voor jongeren organiseren. Ik ben zelf graag in de natuur en hou van nieuwe avonturen beleven. Bij Nivon kan ik mensen ontmoeten en lekker in de natuur zijn. Marije: Begin 2020 wilde ik graag vrijwilligerswerk doen bij een organisatie waar ik actief aan de slag kon. Over NivonJong was ik meteen enthousiast. Helaas kreeg ik niet direct een reactie op mijn sollicitatie maar toen kreeg ik ineens een mailtje of ik nog interesse had. Dat had ik zeker en ik ben nog steeds heel blij dat ze me nog benaderd hebben!
Wat is het eerste dat je gaat doen/ hebt gedaan?
Karin: Momenteel ben ik samen met Marije bezig met het organiseren van een 'back to basic' survivalweekend in de Ardennen. Esther: Het bestuursweekend in september! Helaas geen PiKa-festival, wat had ik dat graag meegemaakt zeg! Maar ik kijk ernaar uit om de andere bestuursleden te ontmoeten en te ontdekken wat we samen kunnen betekenen. Marije: Als eerste activiteit mocht ik meteen mijn grootste passie representeren: vanlife! Samen met Rick heb ik een webinar gegeven over het kopen en ombouwen van een constructiebusje naar camper. Dit was onwijs tof! Ik ga ook actief aan de slag met Nivon2030 en per september neem ik de rol van penningmeester op me. Esther: Buiten leven, ontdekken, ontmoeten. Het is de combinatie die Nivon zo bijzonder maakt. Je stapt een gemeenschap binnen met gelijkgestemden die samen hun steentje willen bijdragen aan de natuur in Nederland. Nu ik Nivon beter leer kennen, besef ik pas hoeveel zij bijdragen aan natuurontwikkeling en behoud. Marije: Ik denk aan buiten zijn en nieuwe mensen ontmoeten. NivonJong is een gat in de markt omdat steeds meer jongeren de natuur in gaan. Er ligt een heleboel potentie.
Wat hoop je de komende jaren te realiseren?
Karin: Ik hoop duurzame vormen van reizen op de kaart te zetten, zoals per zeilboot en per trein. Esther: Ik hoop de community voor jongeren verder op te bouwen. Dat er een groep van jongeren ontstaat die elkaar inspireert en samen avonturen beleeft. Met mijn achtergrond in landschapsarchitectuur ben ik erg geïnteresseerd in landschapsontwikkeling. Op excursie gaan zit in mijn DNA, dus ik heb al een aantal leuke activiteiten in gedachten ;-) Marije: Graag zou ik Nivon willen verduurzamen en hier een actieve rol in spelen. Nivon en NivonJong hebben zoveel potentie dus de kansen moeten we niet voorbij laten gaan. Verder hoop ik dat we steeds meer nieuwe jongeren aantrekken en de community kunnen uitbreiden. Het lijkt mij ook gaaf om vaker samen te werken met andere duurzame organisaties.
Per 1 september 2021 neemt Simone Lassauw de functie van voorzitter op zich en Marije van Wetten die van penningmeester.
Vacature NivonJong Bestuur!
Zie jij het wel zitten om de tofste evenementen in de natuur te organiseren? En lijkt het jou een leuke uitdaging om aan onze missie mee te werken om meer jongeren te inspireren de natuur in te gaan? Solliciteer dan voor het NivonJong bestuur! Stuur jouw CV en motivatiebrief naar info@nivonjong.nl
Back to the basics: overleven in de natuur
De Nederlander hunkert steeds meer naar buiten, de natuur in, terug naar de basis. Iets wat Siegurd van Leusen van Bushcraft & Survivalbedrijf SIEGURD als een welkome trend ziet. ‘Zelfs de planten die tussen je stoeptegels groeien en algemeen als onkruid worden gezien, zijn eetbaar.’

Tekst: Floor Verkerk “Mensen willen steeds meer naar buiten, ze voelen steeds meer de noodzaak om de natuur in te gaan. Bushcraften zal hierdoor nog meer in de lift komen dan het al deed. Ook met het oog op natuur en milieu,” Aldus Siegurd.
Sinds zo’n negen jaar organiseert hij bushcraftactiviteiten, uiteenlopend van workshops tot reizen. In samenwerking met NivonJong organiseerde hij eerder al workshops over medicinale planten en buitenkoken. Afgelopen zomer kwam daar een bushcraftcursus (met al heel snel een wachtlijst) bij. je van dierlijke pezen touw maakt, hoe je een vishaak maakt en je leert je eigen uitrusting te maken. Jagen op wild is leuk, maar het wordt ook geromantiseerd. Het is moeilijker dan je denkt. Een vis vangen is veel eenvoudiger.
Je zou denken dat op dieren jagen juist niet past in deze tijd van veganisme en vegetarisme.
Bij onze workshops ontvangen we veel veganisten en vegetariërs en dat is prima. Maar ik vertel vaak wel dat je als vegetariër niet een jaar kunt overleven in de natuur door alleen maar planten te eten. Vlees of vis eten is de cyclus van je leven. En begrijp mij niet verkeerd, ik ben fel tegen plofkippen. Het is niet natuurlijk en niet diervriendelijk. Ik eet dan ook alleen dieren die met respect geslacht zijn. We hebben bijvoorbeeld te veel wilde zwijnen in Nederland, dus die moeten worden afgeschoten. Die dieren hebben een goed leven gehad, dus die kun je prima eten. Maar we leggen mensen wel uit dat je de darmen, de botten, de hersenen en nog veel meer, ook kunt gebruiken om nuttige dingen mee te doen. Bij grote vleesverwerkingsbedrijven wordt vaak 60% van het dier weggegooid, dat is zonde. Door slim gebruik te maken van het dier hoef je niks uit de supermarkt te halen.
Bushcrafting is eigenlijk zo oud als de mens zelf. De term kreeg in de Verenigde Staten en Engeland bekendheid door televisiebekendheid Ray Mears. Het houdt voornamelijk in dat je leeft met wat de natuur je geeft. Je gaat terug naar de basis.
Als ik ‘bushcrafting’ hoor, denk ik aan de tijd van de jagers en verzamelaars.
Siegurd: Ja dat klopt, jagers en verzamelaars past heel erg bij bushcraft. Het gaat echt om het jagen en verzamelen van voedsel. Bij sommige van onze workshops bespreken we dan ook hoe je vallen maakt, hoe
Wat zijn volgens jou onontdekte geheimen van de Nederlandse natuur wat betreft eetbare en medicinale planten?
Laten we ermee beginnen dat heel veel in de natuur eetbaar is. Er is een foute trend gaande dat kinderen op school en thuis wordt geleerd dat alles in de natuur giftig is. Maar zelfs de planten die tussen je stoeptegels groeien en algemeen als onkruid worden gezien, zijn eetbaar. Sterker nog, het is de wereldwijd de meest gebruikte medicinale plant. Maar ook met planten als weegbree, paardenbloem en duizendblad kun je van alles. En de natuur zit natuurlijk in zijn meest vruchtbare tijd, vol met noten en bessen. Eten uit de natuur bevat ook veel meer voedingswaarden dan eten uit de supermarkt.

Door corona zijn we meer gebonden aan Nederland. Hoe geschikt is Nederland voor bushcraften?
Niet. In Nederland is er eigenlijk geen bush. Mijn voorkeur gaat veel meer uit naar landen als Duitsland, Italië en de Scandinavische landen. Daar zijn de landschappen minder gecultiveerd, er is meer ruimte en rust. Wel zijn er steeds meer wilde plekken in Nederland. Het belangrijkste is goede afspraken maken met organisaties als Staatsbosbeheer. Nederland is een mooi gebied om kennis te maken met bushcrafting. Veel deelnemers laten het na de workshop onderdeel worden van hun eigen levensstijl.

Op 30 - 31 oktober 2021 organiseert NivonJong i.s.m. Siegurd weer een introductie Bushcraft. Meer info: nivonjong.nl/agenda•