Jaarversla 2022























3 Voorwoord
4 Algemeen
5 Platform
3 Voorwoord
4 Algemeen
5 Platform
Terugblik
Samenwerken begint in de regio
07 Projecten & Advies
Terugblik
Babyconnect
Kickstart Medicatieoverdracht
Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO)
12 Diensten
Terugblik
XDS-NN: van beelduitwisseling naar databeschikbaarheid
Zorgmail
Zorgnet – betrouwbaar en hoge beschikbaarheid
15 Blik naar de toekomst
situatie in Oekraïne, stijgende energietarieven en een gaskraan die dichtgedraaid dreigt te worden zorgden er voor dat Nederlanders
vorig jaar in rap tempo gingen bezuinigen en verduurzamen. Korter douchen, de verwarming een graadje lager (of zelfs helemaal niet aan) en investeren in zonnepanelen of warmtepompen, vrijwel iedereen trof maatregelen om de hoge kosten enigszins in te dammen.
Ook in de zorg loopt de nood steeds hoger op: de vraag naar zorg stijgt harder dan het aanbod, We leven langer en er zijn daardoor steeds meer ouderen ten opzichte van het aantal werkenden. Ook het aantal chronisch zieken en mensen met meerdere aandoeningen neemt toe. En in de zorg is personeel vinden misschien nog wel een grotere uitdaging dan in andere sectoren.
Is de zorgcrisis inmiddels al groot genoeg? Is de nood daadwerkelijk al aan de man, zodat we inderdaad met z’n allen in actie komen om de noodzakelijke veranderingen aan te brengen?
In het afgelopen jaar zagen we steeds meer bereidheid bij zorgbestuurders maar ook bij zorgprofessionals zelf om anders te durven kijken naar het huidige zorgstelsel. Het Integraal Zorg Akkoord (IZA) is daar een mooi voorbeeld van en heeft de belofte in zich van daadwerkelijke veranderingen om het dreigende zorginfarct op te vangen. De hamvraag is dan vooral: zijn we nog op tijd?
Als we kijken naar het afgelopen jaar en wat we als GERRIT samen met onze participanten – zorgaanbieders in Friesland, Groningen en Drenthe – hebben bereikt, dan denk ik dat we als Noordelijke regio al aardig op de goede weg zijn. Zo werken we aan regionale databeschikbaarheid voor de geboortezorg en de medisch specialisti-
sche zorg, denken we met andere partijen na over een regionale visie op architectuur en ontstaat er steeds meer digitale samenwerking over de verschillende huizen en domeinen heen. Een kleine terugblik vind je in dit jaarverslag.
Laten we de komende jaren met elkaar van de nood een deugd maken en samenwerken aan een toekomstbestendig zorgstelsel in Noord-Nederland!
Wim Hodes Directeur-bestuurderAls de nood aan de man komt...
Van en voor de zorg. Dat is in een notendop waar het bij GERRIT om draait. Meer dan 25 jaar geleden opgericht door zorgverleners in Friesland om specialistenbrieven digitaal te kunnen versturen. Inmiddels is GERRIT uitgegroeid tot de regionale samenwerkingsorganisatie (RSO) voor Friesland, Groningen en Drenthe en werken we samen met de zorginstellingen aan regionale en landelijke digitale gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid.
1. Een samenwerkingsplatform – zorginstellingen zijn als participant aangesloten. We delen kennis, duiden nieuwe ontwikkelingen, stemmen regionaal af en werken samen met regionale en landelijke programma’s en partijen.
2. Projecten & Advies – Projectmatig realiseren en implementeren van keten-overstijgende en vaak regionale gegevensuitwisseling. Meestal doen we dit als projectleider, soms bieden we projectondersteuning of advies. Altijd in opdracht van meerdere zorgaanbieders gezamenlijk en vaak meer dan één zorgsector betre end.
3. Diensten – Met onze dienstverlening borgen we de gerealiseerde regionale gegevensuitwisselingen. Op verzoek van de zorgaanbieders nemen we ze óf zelf in beheer en exploitatie (zodat het een GERRIT-dienst wordt) óf we blijven coördinatie houden op wat derden bieden.
(ver)binding met care, betere samenwerking met regionale overlegstructuren en meer aandacht voor de regio bij landelijke overlegorganen. Dat waren kort samengevat de doelen die we ons voor 2022 hadden gesteld. We hebben speciale themabijeenkomsten georganiseerd en verschillende individuele gesprekken gevoerd. We hopen in 2023 nieuwe participanten te mogen begroeten vanuit de langdurige zorg.
Ook werken we momenteel goed samen met regionale overlegorganen, zoals bijvoorbeeld het RIVO-Noord. We werken bijvoorbeeld samen in een aantal projecten rondom toestemming (Mitz) en multidisciplinaire overleggen (MDO). Daarnaast werken we aan een gezamenlijke visie op architectuur en afstemming rondom databeschikbaarheid in de regio.
Belangrijk thema in 2022 was ook de samenwerking en samenhang tussen regionaal en landelijk. Hiervoor werken we samen met andere RSO’s binnen de vereniging RSO Nederland. We versterken elkaars kennis en expertise en we zorgen hier voor goede samenwerking met landelijke partijen (VWS, ZN, Nictiz, VZVZ, IB Zorg en MedMij) en programma’s. Dit heeft onder meer geleid tot een versterking van de gezamenlijke positie binnen Twiin, het programma Faexit, het Medicatieprogramma, Stichting Verwijzen (Vecozo) en de samenwerking met VZVZ op het gebied van LSP-ontwikkelingen.
KENNIS
Kennis die we opdoen in de landelijke samenwerking, brengen we weer terug naar de regio. Zo organiseerden we ook in 2022 GERRIT Podia: bijeenkomsten exclusief voor onze participanten rondom specifieke thema’s. In 2022 waren dat Verwijzen & Overdragen, Faexit, PGO’s & ehealth en Medicatieoverdracht.
''We versterken elkaars kennis en expertise''
is een Regionale
Samenwerkingsorganisatie (RSO), we hebben ‘broertjes en zusjes’ in andere regio’s en zijn verenigd in RSO NL. In 2022 onderzocht KPMG de resultaten en de belangrijkste succesen faalfactoren van de verschillende type samenwerkingsverbanden. De uitkomsten zijn gebundeld in het rapport Samenwerken aan cross-sectorale digitale
gegevensuitwisseling. De uitkomsten van dit rapport stonden centraal bij het RSO NL-symposium ‘Samenwerken begint in de regio’, waar GERRIT mede-organisator van was. Sprekers van onder meer VWS, Nictiz, CareCodex/Babyconnect, ROS, Informatieberaad Zorg en RSO Nederland namen de regio onder de loep en spraken over de kansen die er zijn om de ambities uit het Integraal Zorg Akkoord in de regio’s te realiseren.
tekentafel naar dagelijkse zorgpraktijk: binnen Projecten & Advies helpen we zorgaanbieders met ketenbrede en sector-overstijgende zorginnovaties. We voeren projecten uit vanuit landelijke programma’s of vanuit regionale wensen. We adviseren zorgverleners, denken mee en doen projecten om te komen tot regionale en landelijke databeschikbaarheid. Daarbij richten we ons altijd op de vijf lagen van interoperabiliteit: organisatiebeleid, zorgproces, informatie, applicatie en IT-infrastructuur.
Ons team Projecten & Advies is in het afgelopen jaar gegroeid van 6 naar 8 medewerkers. Om goed grip en sturing te houden op de voortgang en afronding van projecten en adviestrajecten werken we met de methodiek ‘projectenfabriek’.
We lichten hier een aantal projecten uit waaraan we hebben gewerkt in het afgelopen jaar.
gegevensuitwisseling
voor betere geboortezorg, dat is waar we hard aan werken in het programma Babyconnect.
Dit is een landelijk versnellingsprogramma, GERRIT is penvoerder van Babyconnect
Noord-Nederland en is samen met ROS
Friesland projectleider. Dat doen we voor vijf Verloskundige Samenwerkingsverbanden
(VSV’s). Dat zijn: VSV MiddenIn (Heerenveen e.o.), VSV Sneek NOP, VSV Zwolle e.o., VSV Stadkanaal, Hoogeveen, Emmen, en VSV regio Assen. Naar verwachting komen hier begin 2023 nog een aantal VSV’s bij. In het afgelopen jaar sloten we contracten om een integratieplatform en viewer te bouwen.
Een belangrijke stap naar databeschikbaarheid in de hele geboortezorgketen, dat weer als voorbeeld dient voor andere zorgsectoren! Ook zijn we gestart met versnellingstrajecten: aansluiten van de JGZ en realiseren van de PGO-koppeling voor de zwangere zelf.
een fluitsignaal startten regio-organisaties Stichting Rijnmondnet en GERRIT in oktober o cieel de tweejarige Kickstart Medicatieoverdracht. Samen met zorgaanbieders en leveranciers implementeren zij de nieuwe informatiestandaard Medicatieproces in combinatie met de richtlijn ‘Overdracht van medicatiegegevens in de keten’. GERRIT is penvoerder en projectleider voor de Kickstart in Friesland. Het is de bedoeling dat in de Kickstart alle benodigde ervaringen worden opgedaan voor de landelijke uitrol van het nieuwe medicatieproces, die snel na de Kickstart moet volgen.
De komende jaren wordt digitale overdracht van medicatiegegevens tussen alle sectoren in de zorg mogelijk. Meer dan 16.000 zorgaanbieders en 75 softwareleveranciers in de zorg implementeren hiervoor de richtlijn ‘Overdracht van medicatiegegevens in de keten’ en de bijbehorende informatiestandaarden. Deze omvangrijke implementatie wordt goed voorbereid en uitgebreid getest tijdens de Kickstart Medicatieoverdracht. Hiermee start de landelijke uitrol van medicatieoverdracht in de keten. In de regio Friesland
werkt GERRIT met de deelnemende zorgorganisaties: Stichting Antonius Zorggroep (Sneek), Gezondheidscentrum Makkum, Apotheek De Dokkumer Wâlden, Stichting Alliade, Stichting Geestelijke Gezondheidszorg Friesland, Stichting Patyna.
Michiel Duyvendak, medisch manager van de poliklinische- en ziekenhuisapotheek in het Antoniusziekenhuis in Sneek:
"Apothekers en apothekersassistenten zijn te veel tijd kwijt met puzzelen om alle medicatie van de patiënt in beeld te krijgen. Met deze informatiestandaard beschikken we straks over een compleet en actueel medicatieoverzicht.”
Jaarversla
willen graag meer inzicht in hun eigen gezondheid. Dat kan met een Persoonlijke Gezondheidsomgeving
(PGO). Bedrijven en zorginstellingen uit Friesland, Groningen en Drenthe werken samen in het programma PGO Netwerk
Noord. Het doel: PGO-gebruikers die zorg- en gezondheidsprogramma’s en apps gebruiken koppelen aan hun persoonlijke zorgdata.
GERRIT is penvoerder van PGO Netwerk Noord en daarmee verantwoordelijk voor het overall programma. Binnen het programma is GERRIT als deelnemer verantwoordelijk voor de totstandkoming van de uitwisselingsinfrastructuur, voor een aantal specifieke usecases en de coördinatie van communicatie-activiteiten. In het afgelopen jaar is hard gewerkt om van het programma een succes te maken. Zo hebben we een architectuur ontwikkeld voor het PGO ecosysteem en projectleiding geleverd voor verschillende usecases (COPD, Veilig mailen en versnellingstraject Babyconnect).
Ook is een verkenning uitgevoerd rondom PGO-ketencoördinatie, op verzoek van de participantenraad van GERRIT. Vanuit verschillende VIPP regelingen, projecten, proeftuinen en pilots doen zorgaanbieders ervaring op met de ontsluiting naar de persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) van de burgers. Dit gaat niet altijd even makkelijk. GERRIT heeft onderzocht welke issues er zijn en hoe die opgelost kunnen worden. Dit leidt in 2023 tot een pilot met PGO ondersteuning (een PGO Servicedesk) voor zorgaanbieders in Noord-Nederland.
Om PGO’s bij een breder publiek bekend te maken, start in 2023 een regionale promotiecampagne. GERRIT heeft de opzet van deze campagne gecoördineerd, in samenwerking met onder meer de ziekenhuizen in Noord-Nederland, huisartsen in Friesland en Patiëntenfederatie Nederland.
Naast deze projecten heeft GERRIT onder meer ook gewerkt aan Faexit (uitfaseren van de fax in de regio), MDO-ondersteuning (ondersteuning van een pilot met Amaron, daarnaast start uitvoering van een breder selectietraject), diverse LSP-projecten (stimulering gebruik bij ‘kwetsbare patiënten’, uitvoering van praktijk-ketentesten en aansluiting VVT), VIPP-OPEN Friesland (projectleiding technische deel), diverse XDS-projecten, aansluiting Mitz en project HA-VVT Friesland (advisering architectuur).
zorgverleners ontzorgen met de instandhouding en doorontwikkeling van de gezamenlijk opgebouwde regionale infrastructuren. Dat staat centraal in onze dienstverlening.
Het afgelopen jaar hebben we hard gewerkt om onze diensten nóg beter te maken. Bijvoorbeeld met de inrichting van goede monitoring.
Voor zowel Zorgnet – de besloten infrastructuur voor zorgaanbeiders – als voor
XDS-NN, de infrastructuur die de ziekenhuizen gebruiken voor uitwisseling van beelden en radiologieverslagen. Op deze manier kunnen we proactief monitoren zodat klanten zo min mogelijk last hebben van verstoringen.
GERRIT heeft kennisdeling hoog in het vaandel staan. Bijvoorbeeld met onze participanten en zorgklanten én met de zorgverleners van de toekomst. En ook intern zorgen we dat we kennis delen: zo kunnen meerdere collega’s zorgaanbieders helpen met hun vragen. En we zijn natuurlijk op de hoogte van nieuwe
ontwikkelingen op ons vakgebied: of het nu om technisch beheer, IT-architectuur of informatiebeveiliging gaat, we houden onze kennis altijd up to date.
heeft sinds 2011 voor én samen met ziekenhuizen in de regio de XDS-infrastructuur (XDS-NN) ontwikkeld die beeldbeschikbaarheid mogelijk maakt. Dat is mooi, maar gebruikers willen méér en beter. Méér data, en makkelijker te doorzoeken, filteren en sorteren, meer gebruikersgemak, meer functionaliteit dan ‘alleen’ dossierdata delen. In het afgelopen jaar werkten we met zorgaanbieders aan een programmaplan voor de komende vier jaar: XDS-NN+, Data delen medisch specialistische zorg.
Enerzijds zetten we in op doorontwikkeling en opschaling van XDS met het programmaplan, anderzijds zetten we als gehele Noordelijke regio in op innovatie, middels ondersteuning van en aansluiting op de ontwikkeling van de regionale zorgviewer zoals die door RIVO-Noord is ingezet.
XDS-NN bevat ondertussen ruim 3.5 miljoen studies en bijna 2 miljoen documenten en verslagen van de noordelijke patiënten. Samen met Philips zijn koppelingen ontwikkeld tussen XDS-NN en andere XDS infrastructuren in het land, waardoor de ziekenhuizen uit onze regio op termijn met alle ziekenhuizen van de andere XDS infrastructuren kunnen uitwisselen.
2022 was een belangrijk jaar voor de totstandkoming van het programma maar ook voor het verbeteren van onze XDS-dienstverlening. Zo hebben we actieve monitoring ingericht en hebben we gewerkt aan verbeteringen voor gebruikers. Zo voerden we een uniforme interface door, kunnen gebruikers nu brieven en verslagen versturen en ophalen via XDS en zijn ook patiëntsamenvattingen uit te wisselen via XDS.
ZorgMail al jaren een heel krachtig communicatiemiddel is voor de zorgsector?
Zorgmail EDI is, ondanks dat het een ‘oude standaard’ is, juist zo krachtig omdat het ruim tweehonderd werkende koppelingen heeft met XISsen (zorginformatiesystemen).
Deze koppelingen worden steeds aangepast en getest zodra Zorgmail of één van al die andere systemen een nieuwe versie uitbrengt.
En wist je dat ZorgMail méér is dan alleen ZorgMail EDI?
Zo kun je met ZorgMail veilig mailen met andere zorgverleners én met patiënten. In het afgelopen jaar hebben we verschillende zorgverleners geholpen met het gebruik van veilig mailen.
Zorgnet is het besloten en beveiligde zorgnetwerk speciaal voor zorgverleners in Noord-Nederland.
Zorgnet biedt voldoende ruimte om berichten, beelden en documenten zonder vertraging uit te wisselen tussen
zorgverleners. Eén aansluiting is voldoende om met elke andere aangesloten zorginstelling veilig te communiceren. In 2022 hebben we veel verbeteringen doorgevoerd: extra monitoring, optimalisatie van firewalls en vervanging van storage. Ook zijn enkele grote zorginstellingen redundant aangesloten.
zorgnet
565 km glasvezel
glazen bol hebben we niet, maar we wagen ons toch aan een korte vooruitblik op 2023 en verder. Het Integraal Zorgakkoord én de wensen uit de regio worden voor ons de komende jaren leidend. We zien daarbij steeds nadrukkelijker de wens om te komen tot databeschik-
baarheid... en dát past weer in de onlangs gepubliceerde “nationale visie en strategie op het gezondheidsinformatiestelsel” van het ministerie van VWS. Niet alleen voor de medisch specialistische zorg maar voor álle sectoren én over alle sectoren heen. We werken aan eenduidige en gezamenlijke
regionale governance rond digitalisering, met GERRIT als vertrouwde centrale faciliterende partij. Hiermee verbinden we de verschillende bestuurlijke overleggen die er zijn.