Itravel 13

Α Π ΡΙ ΛΙ ΟΣ - Ι ΟΥ ΝΙ ΟΣ 20 15

Συνεντευξη Μιχάλη Παναγιωτάκη Η ΔΩΔΩΝΗ κοιτάζει με σιγουριά το μέλλον

Παμε παραλια;

Αφιέρωμα Δωδώνη, το πιο αρχαίο μαντείο

2

3

editorial (Αν μπορούμε) μόνοι μας θα σωθούμε

Ζούμε ακόμη έναν εφιάλτη. Παραπατούμε ενώ, οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια περνούν. Ζούμε πολυώδυνη κρίση, όμως ο πνευματικός απολογισμός πέντε ετών είναι συνταρακτικά φτωχός, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε μέσα μας! Και πως ν’ αλλάξει όταν κουκουλώνουμε την αλήθεια, αφού "φταίνε μόνο οι άλλοι".

γράφει ο Νίκος Ζαρμπαλάς

Κι όμως σήμερα μας κρίνουν τα γεγονότα. Κρίνεται το "...Θα πρέπει να διαγράψουτι χτίσαμε τόσα χρόνια, τι κράτος, ποιά παιδεία, τι στόχους βάλαμε στην προσωπική και την κοινή μας ζωή. Η κρίση με το φαύλο παρελθόν, αλλά μας αποδείχνει ελάχιστα σοβαρούς, σαφώς επιπόλαιους και δεν θα λησμονήσουμε. Δεν κοντόφθαλμους, για εγωκεντρικές προτεραιότητες.

θα ξεχάσουμε όσα μας έφε-

Δεκαετίες τώρα αποδεχτήκαμε απερίσκεπτα ως πρώτιστο ραν στο χείλος του γκρεμού. ζητούμενο και περιεχόμενο ζωής την κατανάλωση. Όλα υποτάχθηκαν στον ένα και μοναδικό στόχο του βίου: τη Η μνήμη θα είναι η απομεγιστοποίηση της καταναλωτικής ευχέρειας. Δουλεύουμε για το μισθό ή για το περισσότερο κέρδος. Σπουδάζουμε σκευή που θα τη μεταφέγια το “χαρτί” και τη “θεσούλα” που μας εξασφαλίζει. ρουμε αγόγγυστα, θα είναι η Καυχιόμασταν όχι για φιλίες αλλά για “διασυνδέσεις” και “βύσματα”.Ψηφίζουμε με κριτήριο ποιος θα μας εξασφαλίσει μαρτυρία και η προίκα μας." μία “θεσούλα” στον ήλιο του δημοσίου και τις περισσότερες παροχές δημοσίου δίχως κρίση και αξιολόγηση. Έτσι φτιάξαμε μία αναίσθητη κοινωνία, ένα κράτος παράνοιας εντελώς ανυπόληπτο και ανίκανο, ένα πολιτικό σύστημα μακριά από τις κοινωνικές ανάγκες, ένα εκπαιδευτικό σύστημα που εκπαιδεύει στην ακρισία. Και τώρα τι κάνουμε; Ας το πάρουμε απόφαση θα πρέπει να διαγράψουμε το φαύλο παρελθόν, αλλά δεν θα λησμονήσουμε. Δεν θα ξεχάσουμε όσα μας έφεραν στο χείλος του γκρεμού. Η μνήμη θα είναι η αποσκευή που θα τη μεταφέρουμε αγόγγυστα, θα είναι η μαρτυρία και η προίκα μας. Έπειτα πρέπει να υπάρξει απονομή δικαιοσύνης για να υπάρξει και συγχώρηση. Ακόμη και σήμερα (για παράδειγμα η εκτεταμένη φοροδιαφυγή συνεχίζει να ρημάζει την κοινωνία της χώρας μαζί με το «μαύρο χρήμα» και τη «μαύρη εργασία» Ο μόχθος και η συνέπεια των συνετών “απορροφάται “ από τη διαρκή διαφυγή από τη νομιμότητα πολλών επαγγελματιών απ’ όλους σχεδόν τους χώρους. Για να γίνει το σταθερό βήμα εξόδου από την κρίση, θα πρέπει να αποκατασταθεί το αίσθημα του δίκαιου. Η κοινωνία δεν μπορεί να συγχωρήσει, γιατί συγχώρηση δεν υπάρχει χωρίς δικαιοσύνη. Έπειτα χρειαζόμαστε ένα σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Αφού δεν παράγουμε τίποτα, αφού βλέπουμε τη γη μόνο σαν αξιοποιήσιμο οικόπεδο, είναι φυσικό να τραβάμε, όσα τραβάμε. Τέλος, αν συνεχίσουμε όπως μέχρι σήμερα, ακόμα κι αν ολόκληρο το υπέρογκο χρέος μας το χάριζαν οι δανειστές μας πάλι δεν θα στεκόμασταν στα πόδια μας. Τέλος χρειάζονται ζωντανοί άνθρωποι παντού, δάσκαλοι, άνθρωποι του μόχθου και του μεροκάματου, της τέχνης να μας τραβήξουν έξω από το ζόφο της σημερινής καταστροφής και ατίμωσης. Ας μην περιμένουμε τη σωτηρία από τους άλλους ούτε από τα νομοθετήματα της εξουσίας. Δεν θα μας σώσουν ούτε οι πάνω, ούτε οι έξω. (Αν μπορούμε) μόνοι μας θα σωθούμε.

4

εριεχόμενα fashion woman 32 fashion man 33

22

εδώ κι εκεί 4 διαβάζουμε

7

εν ονόματι 12

συνέντευξη

14

Μιχάλης Παναγιωτάκης

beuty 37 παρα-οικονομία 38

συν+πλην- 10 Mιτσικέλι, τόπος με αρκούδες

υγεία 34

Δωδώνη, το πιο αρχαίο ελληνικό μαντείο

οικονομία

40

αθλητικά 42 αυτοκίνητο 45

επίκαιρα

16

Πάμε παραλία;

technews 18 αφιέρωμα 22 Δωδώνη, το πιο αρχαίο ελληνικό μαντείο

πόλη...τισμός

26

κατοικίδια 28 μουσική 29 ταξίδι στο χρόνο Το Νοσοκομείο Χατζηκώστα

30

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ – ΕΚΔΟΣΗ Γραφείο Γενικού Τουρισμού Υπεραστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων Πανεπιστημιούπολη, 45500, Ιωάννινα Τηλ.: 26510 26344 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Νίκος Ζαρμπαλάς ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Next Com A.E.

12

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Αρχείο Next Com

Μιτσικέλι, τόπος με αρκούδες

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Next Com A.E. Χαντέλη & Μπάρκα, 45221, Ιωάννινα Τηλ.: 26510 29600 www.nextcom.gr

εδώ κι εκεί...

*

Χωρίς ελπίδα

Τα πεντάμηνα προγράμματα εργασίας δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να κοροϊδεύουν τον δείκτη της ανεργίας για λίγους μήνες. *Σίγουρα, τα προγράμματα αυτά αποτελούν μια προσωρινή ανακούφιση για πολλούς ανέργους, αλλά όταν μέλλον δεν υπάρχει, δεν υπάρχει και ελπίδα.

*

Τους… έφαγαν τα λεφτά

* *

6

*

Με την ψυχή στο στόμα σπεύδουν τελευταία κάποιοι συμπολίτες στα γκισέ των τραπεζών. Προς τι η αγωνία; Ζητούν να μάθουν αν μπορούν να ανταλλάξουν παλαιά με καινούργια χαρτονομίσματα του ευρώ. Πρόκειται για λεφτά που οι κάτοχοι τους τα είχαν αποσύρει-πριν και μετά τις εκλογές- από τις τράπεζες και τα είχαν φυλάξει σε διάφορες κρυψώνες του σπιτιού τους. Έλα όμως που κάποιες δεν ήταν ασφαλείς. Όχι από τους κλέφτες – από τους οποίους προς το παρόν τη γλίτωσαν- αλλά από τα καιρικά φαινόμενα και τα ποντίκια. Κάποιοι είχαν τη φαεινή ιδέα να σκάψουν στον κήπο του σπιτιού τους για να κρύψουν τα λεφτά χωρίς να λογαριάσουν τις βροχές- και ήταν πολλές οι άτιμες φέτος. Και άλλοι επέλεξαν μέρη μη ασφαλή από τα τρωκτικά. Σπεύδουν τώρα στις τράπεζες με χαρτονομίσματα στο χέρι, αλλοιωμένα από τις βροχές και φαγωμένα από τους αρουραίους. Οι πιο τυχεροί- όταν έχουν διασωθεί τα χαρακτηριστικά διαπίστωσης της γνησιότητας του νομίσματος – παίρνουν τα λεφτά τους πίσω. *Οι υπόλοιποι το φυσάνε και δεν κρυώνει!

Η απόλαυση του καφέ

Το άκουσα, το διάβασα διαδικτυακά και διά ζώσης. Ήταν τις πρώτες μέρες που ζέστανε ο καιρός, βγήκε ο ήλιος, κι ο κοσμάκης έσπευσε να πιεί ένα καφεδάκι σε παραλίες, πλατείες, πεζόδρομους. «Και μετά μου λένε ότι έχουμε οικονομική κρίση. Για δες όλες τις καφετέριες είναι γεμάτες». Δεν συμφωνώ. Από πού κι ως πού η εικόνα μιας γεμάτης καφετέριας είναι δείγμα ευμάρειας; Ας χαρούμε λίγο με τη στοιχειώδη ανθρώπινη χαρά. Στο κάτω κάτω μια ηλιόλουστη μέρα μπορεί να μας χαρίσει μια σταγόνα έστω υποτυπώδους απόλαυσης. * Σιγά τώρα μη δείξουμε και τα λίγα ευρώ του φραπέ ως «μαύρο χρήμα».

*

* *

σύντομο ανέκδοτο: Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας στην Ελλάδα

Χαθήκαμε

Παλαιότερα αυτό που ονειρευόταν ένας έφηβος με την είσοδό του στο Πανεπιστήμιο ήταν η ελεύθερη φοιτητική ζωή, οι γνωριμίες, οι ερωτικές σχέσεις, τα πάρτι. Σήμερα αυτό άλλαξε. Εκείνο που κυρίως προτιμά είναι τα ηλεκτρονικά gadgets και η ζωή στο διαδίκτυο. Το μεγαλύτερο μέρος της επικοινωνίας γίνεται πια μέσα από τη μικρή οθόνη, με το δάχτυλο στη συσκευή. Ένα κινητό ή ένας υπολογιστής είναι πλέον ο σύντροφος, το παιχνίδι, το αποκούμπι, το “όπλο”. Τα πάντα δείχνουν εύκολα. Η κοινωνικοποίηση, η επικοινωνία, το μάρκετινγκ. Το πρόβλημα είναι ότι έχει εξαφανιστεί ο άνθρωπος, ο τελικό προορισμός. *Εμείς γι’ αλλού κινήσαμε γι’ αλλού, κι αλλού το διαδίκτυο μας πήγε…

εδώ κι εκεί...

*

*

Πρόληψη

Μπορεί να έρχεται το καλοκαιράκι αλλά ο επόμενος χειμώνας δεν είναι μακριά. Κι όπως έχει αποδειχτεί (δυστυχώς πολλάκις) στο παρελθόν οι αντοχές ορισμένων περιοχών δεν είναι μεγάλες σε περιπτώσεις πλημμυρικών φαινομένων. Οι υπηρεσίες και οι πολιτικοί προϊστάμενοι τους γνωρίζουν ποιες είναι και τι πρέπει να κάνουν. Άμεσα. *Για να μην τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα.

Διαπίστωση Όσο πιο πολύ άδειοι είναι οι κουμπαράδες τόσο περισσότερο βροντάνε

*

Μια διαδρομή αιώνων

*

Κάτω από το χαλί

Φρίκη και αποτροπιασμός Η αποκάλυψη δολοφονίας της 4χρονης Άννυ από τον ίδιο τον πατέρα της αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο επιχειρήθηκε να συγκαλυφθεί πάγωσε την ελληνική κοινωνία. Μία κοινωνία όμως η οποία οφείλει να κάνει και την αυτοκριτική της για τον τρόπο που αντιδρά ή μάλλον δεν αντιδρά όταν γίνεται μάρτυρας της συνεχούς κακοποίησης. Η βία μέσα στην οικογένεια είναι ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο όμως συνηθίζουμε να κρύβουμε κάτω από το “χαλί”. *Όπως και τόσα πολλά.

Δύο χιλιάδες τριακόσια χρόνια απλωμένα σε 344 χιλιόμετρα της Ηπείρου ή πιο απλά, οκτώ χώροι θέασης και πέντε αρχαιολογικοί χώροι κόβουν το νήμα. Είναι οι πρώτοι που θα πάρουν χρήματα -2,1 εκατ. Ευρώ- από το νέο κοινοτικό πρόγραμμα στήριξης που λήγει το 2020, ώστε να λειτουργήσει, μέσα στο 2016 η πρώτη πολιτιστική διαδρομή στην Ελλάδα, εκείνη της Ηπείρου. Το αρχαίο θέατρο των τιτάνων (1,2 εκατ. ευρώ) και ο αρχαιολογικός χώρος της Δωδώνης (960.000 ευρώ) πήραν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση ενός έργου που αναμένεται ότι θα κοστίσει συνολικά 37 εκατ. ευρώ και θα αλλάξει τα δεδομένα στον τρόπο προσεγγίσεις των μνημείων, όχι μόνο από την πλευρά των επισκεπτών αλλά και των τοπικών φορέων. «Είναι ένα πρόγραμμα ριζικά αναπτυξιακό στο οποίο θα ενταχθούν εν καιρώ όλα τα μνημεία της Ηπείρου και μας επιτρέπει όχι μόνο να βελτιώσουμε τις υποδομές του κάθε χώρου – από την κατασκευή εκδοτηρίων έως τη μεταφορά δρόμων, όπως στην περίπτωση της Νικόπολης – αλλά κυρίως να συνυπογράψουμε ένα σύμφωνο ποιότητας με τους τοπικούς παραγωγούς ώστε να αποκτήσουν τον λογότυπο της διαδρομής και να μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους ακόμη και στα πωλητήρια των αρχαιολογικών χώρων» εξηγεί ο πρόεδρος της κίνησης πολιτών για τη διάσωση των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης Διάζωμα, Σταύρος Μπένος. * Φιλόδοξο όραμα από εμπνευσμένους πολίτες

*

Της εποχής

*

Μερικές φορές οι καλύτερης επενδύσεις είναι εκείνες που δεν έκανες Donald Trump

7

εδώ κι εκεί...

*

Τι φταίει;

*

Σχεδόν καθημερινά σ’ όλα την Ήπειρο συζητάμε για τα αδέσποτα ζώα. Ανοίγεις τοπικό κανάλι ή διαβάζεις τοπική εφημερίδα και «πέφτεις» σε ρεπορτάζ, για κάποιον που τον δάγκωσε ένα σκυλί ή για την προσπάθεια που κάνει ένας δήμος για να λειτουργήσει ένα καταφύγιο. Ακόμη περισσότερες (δυστυχώς) είναι οι ειδήσεις κι κακοποιήσεις και θανατώσεις αδέσποτων ζώων παρά την αυστηρή νομοθεσία. Τι συμβαίνει λοιπόν; Ποια είναι η ρίζα του προβλήματος; Μάλλον η απάντηση είναι απλή. Όλα ξεκίνησαν όταν ένας “ ιδιοκτήτης” ζώων αδιαφόρησε για τον σκύλο ή τη γάτα που κάποτε βρέθηκε στα χέρια του. Οι άνθρωποι είναι το πρόβλημα. Οι άνθρωποι αφήνουν έξω από το σπίτι τα ζώα που δεν θέλουν πια, οι άνθρωποι που αδιαφορούν για τις λύσεις (τσιπ, στειρώσεις κ.λ.π.) * Δεν φταίνε τα τετράποδα.

«Καλλικράτης» και στην ΕΛ.ΑΣ.

Όχι μόνο δεν πρόκειται να ενισχυθούν τα Αστυνομικά Τμήματα της υπαίθρου, αλλά φαίνεται πως το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει βαλθεί να τα αποδυναμώσει πλήρως- σε κάποιες περιπτώσεις να τα εξαφανίσει! Αποκαλυπτικό το ρεπορτάζ του «Ελεύθερου Τύπου», σύμφωνα με το οποίο το σχέδιο προβλέπει το κλείσιμο έως και 6 στα 10 αστυνομικών τμημάτων ή αλλιώς συγχώνευση «πέντε σε ένα» κυρίως στις επαρχιακές πόλεις και λιγότερο στα μεγάλα αστικά κέντρα. *Κούρεμα παντού!

*

*

*

Τσιγάρο

Έστω και καθυστερημένα πρέπει να μάθουμε να μην καπνίζουμε σε δημόσιους χώρους. Υπάρχουν κάποια βήματα σ’αυτή την κατεύθυνση αλλά… ασταθή! Μακάρι οι καπνιστές να μην επιμένουν τόσο ώστε να βρίσκουν τασάκια. *Φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση τους επαγγελματίες.

*

Γίναμε βορειοευρωπαίοι

*

Υποθέτω ότι έχετε πάει τον τελευταίο καιρό σε σούπερ μάρκετ. Είμαι βέβαιος λοιπόν ότι διαπιστώνετε βαθιές αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά των συμπολιτών μας. Οι άλλοτε χουβαρντάδες έχουμε γίνει «βορειοευρωπαίοι» σε ό, τι αφορά τις αγορές μας, ακόμη και αν αυτές αφορούν τα είδη πρώτης ανάγκης. Περιοριζόμαστε στην αγορά των απολύτως απαραίτητων, ενώ συγκρίνουμε πλέον τις τιμές μεταξύ προϊόντων αλλά και μεταξύ καταστημάτων. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πάνε σε κάποιο σούπερ μάρκετ υποκύπτοντας, στον «πόλεμο των προσφορών». * Πενία τέχνας κατεργάζεται!

*

Η κυρά μας η μαμή…

Ο πιο σύντομος δρόμος για να κάνεις… λάθος στις ημέρες μας περνάει μέσα από το facebook. Διαβάζεις την πιο απίθανη «είδηση» χαίρεσαι ή λυπάσαι, κάνεις like σε μια ανάρτηση ή εκφράζεις τον αποτροπιασμό σου και πας γι’ άλλα. Μέχρι εδώ το φαινόμενο κινείται στα όρια της γραφικότητας, αφού ούτε κακό μπορεί να κάνει ούτε, βέβαια, καλό. Όταν όμως ένα ζήτημα αφορά τη δημόσια υγεία, όπως το «αντιεμβολιαστικό κίνημα» γίνεται εξαιρετικά επικίνδυνο. Ένα κείμενο λοιπόν κάλεσε τους γονείς να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους γιατί τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό και να κηρύξουν ανένδοτο στις φαρμακευτικές εταιρείες και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης που είναι όργανα του καπιταλισμού. Το τραγικό είναι ότι υπάρχουν γονείς που πείθονται και ένας στους τρείς έκοψε τα εμβόλια. Η ιατρική κοινότητα επισημαίνει την επιστημονική σαθρότητα των «αποδεικτικών στοιχείων» και τον κίνδυνο επανεμφάνισης ασθενειών όπως ιλαρά, η ερυθρά, ο κοκίτης. Έτσι λοιπόν από την έκρηξη της τεχνολογίας επιστρέψαμε ταχύτατα στην «Κυρά μας τη μαμή» μια κωμωδία με τη Γεωργία Βασιλειάδου. * Με τη διαφορά ότι όσα συμβαίνουν σήμερα μπορεί εύκολα να εξελιχτούν σε δράμα.

*

διαβάζουμε Τάσος Χαλκιάς: Το φύσημα του Θεού Με το κλαρίνο του μεγάλωσαν, γλέντησαν, έκλαψαν και τραγούδησαν γενιές Ελλήνων Ο λόγος για τον Τάσο Χαλκιά «τον καλύτερο κλαρινίστα του πλανήτη» κατά τον Μπένι Γκούντμαν. 22 χρόνια μετά τον θάνατό του, ένα βιβλίο της Άννας Ι. Στεργίου με τίτλο «Τάσος Χαλκιάς: Το φύσημα του θεού» (εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη), έρχεται να φωτίσει την προσωπικότητα του εξαιρετικού αυτού μουσικού και δημιουργού, μέσα από δημοσιεύματα, συνεντεύξεις του ίδιου, περιστατικά που διηγήθηκαν τα παιδιά του (Λάκης, Νίκη και Χρήστος). Μυθιστορηματική αφήγηση από τη δημοσιογράφο - συγγραφέα που είναι γνωστό το πάθος της και ο σεβασμός της για την παράδοση και τους αυθεντικούς εκφραστές της. Σε 383 σελίδες ξετυλίγει το πορτρέτο του Τ. Χαλκιά που γεννήθηκε στην Κρετσούνιστα Ιωαννίνων, αλλά μπήκε μικρός στα βάσανα σαν έχασε τεσσάρων ετών τον πατέρα του. Πέμπτος γιος του Πολυχρόνη Χαλκιά, έμαθε την τέχνη του τσαγκάρη, όμως πάνω απ' όλα αγαπούσε τον ήχο του κλαρίνου. Στα έξι του, μάλιστα, έπεισε τη μητέρα του να του αγοράσει ένα, από πλανόδιο τσιγγάνο με αντάλλαγμα «έξι γίδες!» Καημό καθώς είχε με τον ήχο του, έμαθε μόνος να παίζει. Άλλωστε, δεν ήθελε να βελονιάζει άλλο τσαρούχια: Έτσι έφτασε έφηβος στα αδέρφια του στην Αθήνα, ενώ η μητέρα του συμφώνησε να δίνει στον Κίτσο Χαρισιάδη 20 οκάδες καλαμπόκι και 500 δραχμές κάθε μήνα, για να τον προχωρήσει. Δεν χρειάστηκε. «Εσύ παίζεις καλά, δεν χρειάζεται να σου δείξω» αποφάνθηκε ο μουσικός. Ο μικρός που στο μεταξύ είχε γοητευθεί οπό την ομορφιά της Αθήνας, τα νεοκλασικά, τους δρόμους, τους αμαξάδες, ενώ μάθαινε ρουμελιώτικα και πελοποννησιακά για να προχωρήσει, θαμπώθηκε από ένα καινούργιο κλαρίνο που είδε σε βιτρίνα του κέντρου. Ήταν από έβενο, του γαλλικού τύπου Buffet Crampon, κόστιζε 2.000 δρχ. και είχε λιγότερα κλειδιά από τα γερμανικά που έπαιζαν οι μπάντες. Ένα μήνα κοιμόταν αγκαλιά μ' αυτό ο Τάσος Χαλκιάς πριν γίνει αποδεκτός από τις δυνάμεις της οικογένειας και φτιάξουν τα αδέρφια την κομπανία των Χαλκιάδων (Μήτσος, Φώτης, Κυριάκος, Νίκος, Τάσος).

Ζωή- περιπλάνηση

Έκτοτε, η ζωή του ήταν μια μεγάλη περιπλάνηση, γεμάτη πανηγύρια, γάμους, κοσμικές ταβέρνες, υπόγεια μαγαζιά, παίξιμο ακόμη και σε σουνέτια, ραμαζάνια και μουσουλμανικούς γάμους. Σ' έναν τέτοιο κάποτε, ένας μουσουλμάνος Αρβανίτης έριξε στην ορχήστρα 80 χρυσές λίρες! Του τα γύρισαν πίσω, κι εκείνος τους αποζημίωσε για την καλοσύνη. Όμως ο Τάσος Χαλκιάς έμαθε νωρίς ότι «η δύναμη της μουσικής και του χορού δεν γνώριζε θεό ή Αλλάχ». Το 1941 τραυματίστηκε, αλλά η χειρότερη εμπειρία του, ήταν ο θάνατος της γυναίκας και των δύο του παιδιών σε γερμανικό βομβαρδι-

σμό. Τότε εντάχθηκε στον εφεδρικό ΕΛΑΣ στα Γιάννενα. Για καιρό διόρθωνε παπούτσια για τους αντάρτες στα βουνά. Γνώρισε όμως την Μαρίκα, που έγινε δεύτερη σύζυγός του κι απέκτησαν μαζί τρία παιδιά. Στο μεταξύ η μεταπολεμική Ελλάδα προσπαθούσε να σταθεί όπως η Κομπανία των Χαλκιάδων που άρχισε πάλι να παίζει σε πανηγύρια, χάρες ακόμη και σε λύπες. Κλαρίνο πάνω σε... τάφο! Είχε αφήσει εντολή ο παππούς στον εγγονό, σαν παντρευτεί να ακούσει από το μνήμα το κλαρίνο των Χαλκιάδων. Ο καιρός της δισκογραφίας ξεκίνησε το 1951 όταν ο Δημήτρης Σέμσης ή Σαλονικιός, το «φοβερό βιολί» που ανακάλυψε ο Τάκης Λαμπρόπουλος, τους κάλεσε στην «Κολούμπια». Στα χρόνια της Αμερικής (δύο ταξίδια) που ακολούθησαν, ηχογράφησε πάνω από 100 τραγούδια. Το πρώτο ταξίδι 1958 με 1963 έγινε όσο ακόμη υπήρχε η βεντέτα των παραδοσιακών με τους μουσικούς του ρεμπέτικου και του λαϊκού. Όμως ο Γιάννης Παπαϊωάννου με τον όποιο κάθισαν στο ίδιο «πάλκο και δωμάτιο» όπως και ο Σταύρος Τζουανάκος τού ήταν αγαπητοί. Αλλά δεν άντεχε το ντουμάνι. Φιλαδέλφεια, Βοστώνη, Ουάσιγκτον ήταν οι πόλεις που ακολούθησαν και ύστερα πάλι Ν. Υόρκη. «Διακόσια δολάρια και η χαρτούρα δική σου» του έταξαν οι Τοπούζηδες για να πάει στο μαγαζί τους. Σ' αυτό γνώρισε τον Μπένι Γκούντμαν και χρειάστηκε να πιεί «δύο ουίσκι μονοκοπανιά για να του παίξει, σαν του είπαν ποιός είναι». Ο διάσημος τζαζίστας είδε πώς ακούγονται οι τραβηχτές νότες που έχουν αφετηρία την ηπειρώτικη και όχι τη Βυζαντινή μουσική, και του έκανε δώρο δύο καλάμια και μια μπουκαδούρα για το κλαρίνο. Η συνεργασία με τον Διονύση Σαββόπουλο έγινε σαν επέστρεψε από την Αμερική. «Τι να παίξω εγώ εκεί μέσα, στους μαλλιάδες;» απόρησε όταν τον κάλεσε το 1970 να παίξουν σε μπουάτ μαζί. Πηγαίνοντας συνάντησε τους: Δόμνα Σαμίου, Χρόνη Αηδονίδη, Αριστείδη Μόσχο. Στο «Κύτταρο» τον γνώρισε και ο Γιάννη Μαρκόπουλος.

Ντοκουμέντα

Φωτογραφίες και σημειώματα των Γιάννη Ρίτσου, Στέλιου Καζαντζίδη, Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι είναι ορισμένα από τα ντοκουμέντα της έκδοσης. Και οι αναμνήσεις του τραγουδιστή Λάκη Χαλκιά. Ο μεγάλο του γιος τον θυμάται πως φρόντιζε το κλαρίνο «σαν ένα μωρό παιδί», πως έψαχνε μελωδίες, έγραφε στίχους, μελετούσε, πως έκλαιγε όταν άκουγε ηπειρώτικο μοιρολόι κι ο μικρός γιος, ο Χρήστος, διάλεξε σε cd 10 ηχογραφήσεις του πατέρα του (συμπληρώνουν την έκδοση}, για όσους συγκινούνται από το αληθινό αίσθημα του κλαρίνου. l

9

διαβάζουμε

Το Ι-travel σας προτείνει βιβλία που σας ψυχαγωγούν, σας προβληματίζουν, σας ενημερώνουν. Βιβλία που σας ταξιδεύουν…

...καλή ανάγνωση!

2. μυθιστόρημα

1. ψυχολ

ογία

3. αφηγήσεις

4. βιογραφία

1

2

Γιάννης Δημολιάτης

Σελτσούκ Αλτούν

Ποιος δεν έχει φροντίσει έναν δικό του άνθρωπο κάποια στιγμή που υπήρξε ασθενής; Φανταστείτε κάποιον που στέκει ακλόνητος φρουρός δίπλα σε μια μάνα, έναν πατέρα, μια αδελφή, έναν αδελφό, ακόμη κι ένα παιδί που υποφέρει από μια χρόνια νόσο. ‘Η, καλύτερα, «ακούστε» τον διαβάζοντας το βιβλίο του γιατρού και πανεπιστημιακού Γιάννη Δημολιάτη που στρέφει το ενδιαφέρον από τον ασθενή σε αυτόν που τον φροντίζει . Πρόκειται για μια συλλογή μαρτυριών που θα μπορούσαν να προέρχονται από το κάθε σπίτι, η οποία θίγει ευαίσθητα ζητήματα, από την ευζωία ως τη λειτουργία του συστήματος υγείας.

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος σκοτώθηκε πολεμώντας τους οθωμανούς εισβολείς στην Κωνσταντινούπολη, το πτώμα του όμως δεν βρέθηκε ποτέ. Ο θρύλος λέει ότι ο ίδιος δραπέτευσε με ένα γενοβέζικο καράβι, γλιτώνοντας από βέβαιο θάνατο στα χέρια των Τούρκων, κερδίζοντας έτσι τον τίτλο του αθάνατου αυτοκράτορα. Πέντε αιώνες μετά την εξαφάνισή του, τρεις μυστηριώδεις άνδρες - μέλη μιας μυστικής σέκτας - έρχονται σε επαφή με έναν νεαρό καθηγητή από τον Γαλατά και του αποκαλύπτουν πολλά. Η ιστορία που ακολουθεί είναι το ταξίδι του καθηγητή στην καρδιά ενός μυστηρίου επικών ιστορικών διαστάσεων.

Η Μεγάλη Κραυγή - Ιστόρημα πέρα κι από μυθιστόρημα

10

Βυζαντινός σουλτάνος

3 Μιχάλης Μητσός

Οι ιστορίες θα μας σώσουν – Ενα ημερολόγιο του 2014 Το βιβλίο δεν είναι ακριβώς το ημερολόγιο μιας χρονιάς. Απαρτίζεται από μικρές ιστορίες που φτιάχνουν τη μεγάλη Ιστορία. Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Τα Νέα» αφηγείται εκ νέου, μέσα από τη δική του ματιά και ευαισθησία, ιστορίες που αλίευσε πέρυσι διαβάζοντας εφημερίδες και βιβλία, παρακολουθώντας ταινίες, ακούγοντας ανθρώπους που είχαν κάτι να πουν και ανασύροντας ενίοτε προσωπικές εμπειρίες. Το βιβλίο μιλά για πολιτική και έρωτα, υποστηρίζει ένθερμα την απόλαυση που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ενοχή και επιχειρεί να προσεγγίσει τον θάνατο για να τον καταλάβει καλύτερα.

4 Βασίλης Μπρακατσούλας

Ηλίας Ηλιού – Η ζωή και η δράση του Ο Ηλίας Ηλιού (1904-1985), ενταγμένος στο ΕΑΜ στη διάρκεια της Κατοχής και αργότερο ιδρυτικό στέλεχος της ΕΔΑ, μόχθησε για τους κοινωνικά αδικημένους και σε καιρούς δύσκολους τους υπερασπίστηκε με όλα τα μέσα: τον λόγο, τη γραφίδα, την πολιτική και δικανική συμμετοχή. Ο ίδιος, ορθολογικός και ριζοσπάστης, εντάχθηκε στην Αριστερά με επίγνωση των κινδύνων και των προοπτικών. Με το έργο και τη δράση του, όπως τα αποτυπώνει ο συγγραφέας που υπήρξε συναγωνιστής και συνάδελφός του, έφερε στην ελληνική κοινωνία τον αέρα της ανανέωσης και της υπέρβασης της πολιτικής παθογένειας.

5. μυθισ

τόρημα

6. παιδικό

ραφία

7. πεζογ

8. κοινωνιολογία

5 Ουμπέρτο Εκο Φύλλο μηδέν

Δημοσιογράφοι που νοιάζονται μόνο για εκβιασμούς, λασπολογίες και φτηνές ιστορίες. Ενας παρανοϊκός συντάκτης που αναβιώνει 50 χρόνια Ιστορίας υπό το φως μιας σατανικής πλεκτάνης με επίκεντρο το πτώμα ενός ψευτοΜουσολίνι. Στις σκιές παραμονεύει η μυστική δεξιά Επιχείρηση Gladio, η μασονική Στοά P2, η υποτιθέμενη δολοφονία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Ι, το πραξικόπημα του πρίγκιπα Τζούνιο Βαλέριο Μποργκέζε, η CIA και 20 χρόνια σφαγής και συγκάλυψης. Μια χλιαρή ιστορία αγάπης ανάμεσα σε έναν αποτυχημένο συγγραφέα και ένα κορίτσι που για να βοηθήσει την οικογένειά του έχει παρατήσει το πανεπιστήμιο και ασχολείται με τα ροζ κουτσομπολιά.

6

Χρήστος Καφτεράνης Ο κούκος της τελευταίας άνοιξης

Ένα από τα πιο ωραία πράγματα που ανακαλύπτει κανείς διαβάζοντας βιβλία για παιδιά είναι η πληθώρα εξαιρετικών Ελλήνων εικονογράφων. Μια τέτοια περίπτωση είναι οι ζωγραφιές της Σταματίνας Ντούτσουλη για το βιβλίο «Ο κούκος της τελευταίας άνοιξης». Τα πουλιά συνεδριάζουν εναντίον του κούκου, που έχει τη συνήθεια να αφήνει τα αυγά του σε φωλιές άλλων πουλιών για να τα μεγαλώσουν εκείνα. Χρειάζονται κάποιοι υποστηρικτές του, όπως η κουκουβάγια, ο κορυδαλλός και η μάγισσα που ζει ανεβασμένη σε ένα βράχο, για να μας θυμίσουν ότι όλα έχουν τον λόγο τους στη φύση. Και ο κούκος έχει τη σημαντική αποστολή να φέρνει την άνοιξη!

7 Αντουάν ντε Σεντ - Εξιπερί Γη των ανθρώπων

Τον γνωρίζουμε από το διαχρονικά αγαπημένο βιβλίο μικρών και μεγάλων, τον «Μικρό πρίγκιπα». Δεν πρόλαβε να γράψει πολλά βιβλία. Αυτή τη φορά γράφει ένα μυθιστόρημα που έχει πολλά βιωματικά στοιχεία και ο Εξιπερί θέλει να μας γνωρίσει τα καμώματα της γης. «Η γη μας μαθαίνει πολύ περισσότερα πράγματα για μας απ’ όλα τα βιβλία. Γιατί μας αντιστέκεται. Ο άνθρωπος ανακαλύπτει τον εαυτό του όταν αναμετριέται με ένα εμπόδιο. Ο αγρότης με τη δουλειά του αποσπά λίγο λίγο κάποια μυστικά απ’ τη φύση, και η αλήθεια που αποκαλύπτει είναι παγκόσμια». Ένα βιβλίο - έκπληξη από τον συγγραφέα που χάθηκε στον ωκεανό με το αεροπλάνο του…

8 Νόρμπερτ Ελίας

Ναζισμός και γερμανικός χαρακτήρας – Δοκίμιο πάνω στην κατάρρευση του πολιτισμού Το δοκίμιο γράφτηκε το 1961-62, με αφορμή τη δίκη του Αϊχμαν που διεξαγόταν τότε στην Ιερουσαλήμ. Ο Νόρμπερτ Ελίας το δημοσίευσε περίπου μία τριακονταετία αργότερα, έναν χρόνο πριν από τον θάνατό του. Ο Χίτλερ και οι Ναζί δεν αγαπούσαν τη Γερμανία όπως πραγματικά ήταν. Αγαπούσαν μια οπτασία της Γερμανίας και του μεγαλείου της. Ο ναζιστικός πόλεμος, με αποκορύφωμα το Ολοκαύτωμα, ήταν η απέλπιδα κίνηση ενός έθνους που καταποντιζόταν ταχύτατα σε θέση δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας. Οι Γερμανοί είδαν αυτόν τον πόλεμο ως ύστατη απόπειρά τους να φανούν αντάξιοι της ιδεατής τους αυτοεικόνας.

11

συν+πληνΔεν μας αρέσει… Μας αρέσει… Ξεκίνησαν οι επισκέψεις μαθητών στα αρχαία θέατρα της Ηπείρου. Οι πολιτιστικές διαδρομές ξεκίνησαν. Δίδεται πλέον προτεραιότητα στην οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα όσων υποδομών δημιουργήθηκαν τα χρόνια που πέρασαν και βέβαια στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού. Αυξημένη είναι η ανταπόκριση των πολιτών στις σοβαρές προσπάθειες εθελοντισμού που αναπτύσσονται σε κάθε γωνιά της Ηπείρου. Συγκεντρώσεις ειδών πρώτης ανάγκης, αιμοδοσίες, καθαρισμοί κ.λ.π. δεν λύνουν όλα τα προβλήματα. Εκπέμπουν όμως καλοσύνη και αισιοδοξία. Δεν είναι λίγο! Εκατοντάδες ερασιτέχνες ηθοποιοί σε δεκάδες σχήματα εμφανίζονται σε σκηνές στα Γιάννινα, μοχθούν, τολμούν, δημιουργούν. Το θέατρο ανθίζει (και) σε καιρούς κρίσης. Ο Μέσι. Ο Αργεντινός δεν είναι ποδοσφαιριστής, είναι καλλιτέχνης. Ένας Ρέμπραντ που ζωγραφίζει με το πόδι. Η διαχείριση των σκουπιδιών είναι πολύ δύσκολο πράγμα. Στην Ήπειρο διαχειριστήκαμε με επάρκεια τα βασικά του σχεδιασμού και προχώρησαν πολλά έργα. Οι δυσκολίες δεν λείπουν αλλά… Η θέα των γεμάτων πλατειών και πεζοδρόμων με συμπολίτες που απολαμβάνουν τον καφέ, συζητούν και… λιάζονται.

12

Στο ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου πολλά κρίνονται εκτός γηπέδου. Παράγινε το κακό με τα τηλεφωνήματα που δεχόμαστε από εταιρίες τηλεπικοινωνιών και την αγωνιώδη, πιεστική όσο και αφόρητη ενίοτε, προσπάθεια των τηλεφωνικών «ντίλερς» να μας πείσουν ότι το προσφερόμενο προϊόν του είναι το πλέον συμφέρον και ανταγωνιστικό. Οργιάζει η μικροεγκληματικότητα στην Ήπειρο. Σχεδόν καθημερινά καταγράφονται περιστατικά κλοπών, διαρρήξεων παράνομων μεταφορών μεταναστών, φυγόποινων. Δυστυχώς δεν λείπουν και άλλα πιο σοβαρά περιστατικά! Τα μουτζουρωμένα δημόσια κτίρια (π.χ. περιφέρεια Ηπείρου) τα συνθήματα με σπρέι σε τοίχους σπιτιών, το βάψιμο προτομών κι αγαλμάτων στον παραλίμνιο . Νωπές είναι οι μνήμες από τις ζημιές που προκάλεσαν στην Ήπειρο οι δυνατές νεροποντές. Φοβούμαστε ότι θα ξαναδούμε το ίδιο έργο τον ερχόμενο χειμώνα. Τι βλέπεις πάντα και παντού μόλις «ξεμυτίσεις» από την πόλη; Σκουπίδια, παντού σκουπίδια. Στα χωράφια, στις αμμουδιές, δίπλα στους δρόμους, ο άνθρωπος είναι παντού και όπως πάντα σε αυτόν τον τόπο, δεν νοιάζεται καθόλου για το περιβάλλον.

13

εν ονόματι γράφει ο Στέφανος Δ. Παππάς

Μιτσικέλι, τόπος με αρκούδες «Τα Γιάννενα τα κοσμοξακουσμένα κορώνα τους φορούν το Μιτσικέλι λάμπουν κι αυτά κι η λίμνη τους παρθένα…»

Μ

ε τους στίχους αυτούς, ο Κ. Παλαμάς, στην ποιητική συλλογή του «η Πολιτεία κι η Μοναξιά», περιγράφει την εικόνα του βουνού που υψώνεται απέναντι της πόλης των Ιωαννίνων, η ονομασία του οποίου πρωτοσυναντάται σε εξιστορημένη μαρτυρία, στο χρυσόβουλο - αυτοκρατορικό επίσημο διάταγμα - που υπογράφει ο Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος στα 1321μ.Χ. Του συγκεκριμένου χρυσόβουλου δημοσιεύονται διαφορές παραλλαγές από ιστοριοδίφες, στις οποίες το ορμωνύμιο συναντάται με τους τύπους: «του Μουτζικέλου», «του Μουτζικέλι», «του Μουτζικέλη». Ακόμη σε φιλολογικά και ιστοριογραφικά κείμενα το ορμωνύμιο συναντάται με πολλούς και διαφορετικούς τύπους όπως: Μου-

14

τζουκέλι, Ματζυκέλι, Μητζικέλι, Μητζκέλι, Μεσοκέλλιον, Μιτσικέλλη, Μισσικέλιον, Μιντζικέλι, Μοντζικέλι, Μιτζικέλι, Μεντζικκέλιον, Μιντσικέλιον, Μιτσικέλι, Μετζικέλιον, Μιτσικέλι, Μιτσικέλ, Μητσικέλιον, Μετσικέλιον, Μεσοικέλιον, Μητσικέλι, Μιτσικέλη, Μυτισιάλιον, Μυτσκέλιον, Μουτσκέλι, Μιτσικέλλιον, Μετσικέλι, Μεσοικέλειον, Μιτσικέλη, Μετσικέλ, Μετσικέλι, Μετσικέλλι, Μιτσικέλλι, Μιτσαλά. Στις σημερινές εποχές ο τύπος Μιτσικέλι είναι εκείνος ο οποίος χρησιμοποιείται στην επίσημη και στην ομιλούμενη γλώσσα, ενώ σε λόγια κείμενα χρησιμοποιείται και ο τύπος Μιτσικέλιον. Σε αλλόγλωσσα κείμενα το ορμωνύμιο συναντάται με τους τύπους Mitchikeli, Mitchikéli, Mitzikeli, Mitzikéli, Mitjikéli,

Στις σημερινές εποχές ο τύπος Μιτσικέλι είναι εκείνος ο οποίος χρησιμοποιείται στην επίσημη και στην ομιλούμενη γλώσσα, ενώ σε λόγια κείμενα χρησιμοποιείται και ο τύπος Μιτσικέλιον.

Mitjkél, Mitjkel, Metzikeli, Mytsekeli, Mitsikeli, Mitchikéli, Mutzikelē, Mutzukelu, Monteccelo, Mičikeli, Metzoukel, Micicheli και Mikschekeli.

Η κορυφή που καθρεφτίζεται στην Παμβώτιδα

Το βουνό χιονισμένο

Για την προέλευση και την σημασία της ονομασίας του βουνού έχουν διατυπωθεί οι εξής απόψεις με βάση τις διαθέσιμες πηγές. ▶ Έχει προέλευση ελληνική και σημαίνει «μέσον του όρους Κελλίον» ▶ «… Η δε Σλαβική λέξη Μιτσκέλ σημαίνει τόπον ενθά πολλαί άρκτοι διαιτώνται…» ▶ Πρόκειται για «… Λέξη σερβική= αρκούδα γιατί έχει το σχήμα αρκούδας, θεώμενο από την βορειοανατολική του πλευρά…» ▶ Η ονομασία Μιτσικέλι προέρχεται από σύνθεση των λέξεων μίτσι = αλμέγει και κέλι= ποίμνιον ▶ Μιτσικέλι = φωλιά άρκτων Τεκμηριωμένη πρόταση για την προέλευση και τη σημασία του ορμωνυμίου μας παραδίδει ο κ. Ευ. Οικονόμου στη διδακτωρική του διατριβή για τη γλωσσολογική μελέτη των τοπωνυμίων της περιοχής του Ζαγορίου με τίτλο "Τοπωνυμικό της περιοχής Ζαγορίου" την οποία έδωσε το πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων στα 1991.

Καταφύγιο Μιτσικελίου, "Απόστολος Βερτόδουλος"

Συγκεκριμένα ο κ. Ευ. Οικονόμου, στο λήμμα «Μιτσικέλι, το» στα ξενόφερτα σλαβικής προέλευσης τοπωνύμια της περιοχής Ζαγορίου, υποστηρίζει ότι το ορμωνύμιο προέρχεται από το εκκλησιαστικό σλαβικό mečbkЪ, το οποίο ερμηνεύει «αρκούδα» και τη σλαβική κατάληξη -blЪ, με την οποία σχηματίζονται ουσιαστικά και επίθετα, οπότε το τοπωνύμιο σημαίνει τόπος με αρκούδες. l

15

συνέντευξη

Η ΔΩΔΩΝΗ κοιτάζει με σιγουριά στο μέλλον Συνέντευξη του αναπληρωτή Διευθύνοντα Συμβούλου Μιχάλη Παναγιωτάκη

Η

ΔΩΔΩΝΗ τρία χρονιά μετά την ιδιωτικοποίησή της δείχνει να έχει βρει το δρόμο της.Η νέα Διοίκηση κατάφερε το 2013 να ανακόψει την πτωτική πορεία των πωλήσεων και παρά την κρίση το 2014 να αυξήσει το μερίδιο της στην αγορά κατά 20%. Ηγέτης στη φέτα που διατηρεί αναλλοίωτα τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά προχώρησε στο επαναλανσάρισμα του γιαουρτιού με μια επιτυχημένη τηλεοπτική καμπάνια που προκάλεσε αίσθηση για το χιούμορ της με σύνθημα «ΔΩΔΩΝΗ το αληθινό γιαούρτι». Κυκλοφόρησε στα τέλη του προηγούμενου έτους το γάλα ημέρας και το τυρί ΔΩΔΩΝΗ light ενώ προσανατολίζεται μελετώντας την παραγωγή νέων προϊόντων. Όπως τονίζει σε συνέντευξή του στο I TRAVEL ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Μιχάλης Παναγιωτάκης η ΔΩΔΩΝΗ αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς ως μια υπερσύγχρονη βιομηχανία και ως ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ήπειρο συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.

16

«Ο τόπος αυτός είναι ευλογημένος» λέει χαρακτηριστικά και τονίζει «παραμένουμε προσηλωμένοι στο στόχο μας που είναι η ανάπτυξη της εταιρίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό όπου θέλουμε να είμαστε οι καλύτεροι πρεσβευτές της Ηπείρου».

Και συνεχίζει: «Σήμερα, 52 χρόνια μετά, είμαστε υπερήφανοι που αποτελούμε την κορυφαία εταιρεία τυροκομικών ειδών της χώρας και την πρώτη σε εξαγωγές. Tα προιόντα μας παράγονται από φρέσκο γάλα 100% ελληνικό, στοχεύοντας πάντα σε υψηλά επίπεδα ποιότητας, αφοσιωμένοι στην ιστορία και παράδοση του τόπου, αλλά ταυτόχρονα εισάγοντας στοιχεία της σημερινής εποχής. Για παράδειγμα το γιαούρτι Δωδώνη, αποτελεί ένα πιστό δείγμα της συνένωσης παράδοσης και σύγχρονης εποχής». Ο κ. Παναγιωτάκης που ανέλαβε το τιμόνι της εταιρίας από τον περασμένο Ιούλιο αναφέρεται και στο μυστικό χάρη στο οποίο η ΔΩΔΩΝΗ κατέκτησε την ελληνική και διεθνή αγορά αλλά και την καρδιά του καταναλωτή. «Το μυστικό είναι η προμήθεια υψηλής ποιότητας ελληνικού γάλακτος και λοιπών πρώτων υλών, η τεχνογνωσία στη παραγωγή φέτας και λοιπών τυροκομικών προιόντων, ο ποιοτικός μας έλεγχος, και ο σεβασμός τόσο προς τον παραγωγό όσο και προς τον καταναλωτή. Με έδρα μία από τις πιο παρθένες και αμόλυντες περιοχές της Ελλάδας όπου άνθρωποι και φύση γίνονται ένα, εδώ, σε αυτή την ευλογημένη γη παράγονται τα φημισμένα προϊόντα ΔΩΔΩΝΗ. Προς ενημέρωση σας, η περιφέρεια της Ηπείρου θεωρείται μια από τις καλύτερες κτηνοτροφικές περιοχές της Ευρώπης. Ο λόγος είναι ότι συνδυάζει μοναδικές ποικιλίες βοτάνων και αρωματικών φυτών για την εκτροφή των ζώων, με μορφολογία εδάφους και κλιματολογικές συνθήκες. Είναι πολύ σημαντική η στήριξη της κτηνοτροφίας στην περιοχή μας, κάτι που η Δωδώνη έχει αποφασίσει και εφαρμόζει ποικιλοτρόπως άμεσα ή έμμεσα εδώ και πολλά χρόνια. Σημείο αναφοράς της Δωδώνης αποτελεί η ζώνη γάλακτος της εταιρείας, με καθένα από τους παραγωγούς μας, η εταιρεία έχει απευθείας σχέση συνεργασίας, εμπιστοσύνης, παρέχοντας οικονομική και επιστημονική υποστήριξη. Ζωγραφίζοντας μια εικόνα, καθημερινά, από τα πιο μακρινά και απόκρημνα μέρη της Ηπείρου, από 514 χωριά και συνοικισμούς, το φρέσκο γάλα των ντόπιων κτηνοτρόφων μας φτάνει στις εγκαταστάσεις μας στα Ιωάννινα, μεταποιείται σε τελικό προϊόν και από δω ταξιδεύει ως ο καλύτερος πρεσβευτής της περιοχής σε όλο τον πλανήτη». Ο κ. Παναγιωτάκης αναφέρεται και στο μέλλον της εταιρίας για το οποίο δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα. «Αυτή τη στιγμή κοιτάζουμε το μέλλον, οριοθετούμε φάσεις ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού και εστιάζουμε στην εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών έτσι ώστε να αναγάγουμε την Δωδώνη σε ένα εργασιακό περιβάλλον με ιδανικές συνθήκες για το σύνολο του προσωπικού. Ενδεικτικά αναφέρω ότι έχουμε ιδρύσει την Ακαδημία Δωδώνη, ένα συνεχές πρόγραμμα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού με στόχο όχι μόνο την βελτίωση δεξιοτήτων αλλά και την εύρεση ταλέντων που τυχόν δεν είχαν την τύχη ή την ευκαιρία να αναδειχθούν μέχρι σήμερα. Όλη αυτή η ενέργεια και φιλοσοφία θεωρούμε ότι αντανακλάται και στα προιόντα μας, τα οποία πιστεύουμε ότι κάνουν τη διαφορά τόσο σε ποιότητα, όσο και καινοτομία». Σε ότι αφορά τις επενδύσεις στην τοπική κοινωνία σημειώνει:

Με έδρα μία από τις πιο παρθένες και αμόλυντες περιοχές της Ελλάδας όπου άνθρωποι και φύση γίνονται ένα, εδώ, σε αυτή την ευλογημένη γη παράγονται τα φημισμένα προϊόντα ΔΩΔΩΝΗ. εξυγιάνουμε την εταιρία, με τα σημάδια ανόδου στις πωλήσεις μας να εντοπίζονται τη πρώτη χρονιά μας στην εταιρεία, δηλαδή το 2013, ενώ το οικονομικό έτος 2014 παρουσιάζουμε μια αύξηση στις πωλήσεις της τάξης του 20%. Αυτό έγινε μετά από σκληρή δουλειά, σοβαρότητα, νοικοκυροσύνη, εμπιστοσύνη στα στελέχη μας και αφοσίωση σε ένα οργανωμένο πλάνο ανάπτυξης. Μέρος της ανάπτυξης προέρχεται από τις εξαγωγές μας, ως αποτέλεσμα επιτυχούς αναδιάρθρωσης του δικτύου διανομής, εκκίνησης συνεργασιών σε νέες χώρες, - μέσω κορυφαίων εγχώριων συνεργασιών - αλλά ενδυνάμωσης ήδη καλών συνεργασιών. Ενδεικτικά αναφέρω την αγορά της Αυστραλίας, στην οποία η Δωδώνη είναι market leader στο κομμάτι των λευκών τυριών. Είμαστε αισιόδοξοι ότι και το 2015 θα είναι μια εξίσου καλή χρονιά ενώ στο στόχαστρό μας όπως το θέτετε έχουν μπει χώρες της Ευρώπης , της Ασίας και της Αμερικής». Τέλος σε ότι αφορά την πωλήσεις αλλά και τους στόχους για το 2015 ο κ. Παναγιωτάκης επισημαίνει: «Το 2014 έκλεισε με αύξηση των πωλήσεων της τάξης του 20%, όντας πρώτοι σε πωλήσεις στη φέτα στην εγχώρια αγορά, διπλασιάσαμε το μερίδιο αγοράς μας στο γιαούρτι, κρατήσαμε ψηλά τις πωλήσεις μας στο φρέσκο γάλα, εισήγαμε στη αγορά νέα προιόντα όπως το λευκό τυρί «light”, ενώ αυξήσαμε τις μόνιμες θέσεις εργασίας μας κατά 15%. Για το 2015, η ΔΩΔΩΝΗ έχει βασικό πυλώνα τις εξαγωγές, την συνέχιση ανάπτυξης νέων καινοτόμων προιόντων, την διατήρηση της πρωτοπορίας στην Ελλάδα, και τη συνέχιση παροχής ανθρωπιστικής στήριξης και αγάπης στη περιοχή μας στα Γιάννενα και στην ευρύτερη περιφέρεια της Ηπείρου» l

«Μέσω του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης είμαστε παρόντες στην τοπική κοινωνία των Ιωαννίνων, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου. Αν εννοείτε δε επενδύσεις σε ό,τι αφορά την εταιρία πρέπει να σας πω ότι ήδη τρέχει ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους άνω των 3 εκατ ευρώ για τον εκσυγχρονισμό της ΔΩΔΩΝΗ ενώ έχουμε καταστρώσει ένα business plan που θα επιτρέψει στην εταιρία να ανοίξει τα φτερά της ακόμη περισσότερο. Τέλος να σας πω πως έχουμε αυξήσει το μόνιμο προσωπικό μας τα δύο τελευταία χρόνια κατά 40% και προσδοκούμε για περαιτέρω αύξηση του ποσοστού τα επόμενα χρόνια». Οι προσδοκίες της Διοίκησης πολλές: «Μέσα από ένα συγκεκριμένο στρατηγικό σχεδιασμό πετύχαμε να

17

επίκαιρα

Πολλά ήταν τα παράπονα που έφτασαν στις αρμόδιες υπηρεσίες για τις ακριβές τιμές στις παραλίες

Πάμε παραλία; Πολλά παράπονα για την κατάληψη ακτών και τις τιμές πέρυσι στην Ήπειρο

Σ

ε πανάκριβη επένδυση εξελίσσεται σε πολλές περιπτώσεις το μπάνιο για τους Ηπειρώτες, καθώς ανάλογα με την παραλία που θα επιλέξουν, μπορεί να αποβεί πολύ «αλμυρό» Οι καταγγελίες που έφτασαν την περσινή καλοκαιρινή σεζόν σε διάφορες υπηρεσίες της Περιφέρειας Ηπείρου αλλά και στην αστυνομία ήταν αρκετές και ποικίλες Το ίδιο πρόβλημα αναμένεται να κάνει και εφέτος την εμφάνιση του, καθώς φαίνεται ότι μερικοί επιχειρηματίες έχουν δει την καλοκαιρινή περίοδο ως ευκαιρία να πλουτίσουν εύκολα, ειδικά εκεί που συρρέουν ξένοι τουρίστες,

18

Πικρή εμπειρία

Ψάχνοντας στα αρχεία των υπηρεσιών τις περσινές καταγγελίες διαπιστώσαμε ότι τα προβλήματα συνωστίζονται σε δυο κατηγορίες Το πρώτο είναι η κατάληψη του χώρου της παραλίας από ενοικιαζόμενες ομπρέλες και καθίσματα, σε βαθμό που ουσιαστικά να μην επιτρέπονται ή και να… αποτρέπονται λουόμενοι που δεν θέλουν τις χρησιμοποιήσουν, από την παραλία. Για παράδειγμα αλιεύσαμε περιστατικό κατά το οποίο επιχειρηματίας απαγόρευσε σε οικογένεια να χρησιμοποιήσει δικό της νερό, υποχρεώνοντας τη να αγοράσει από το κατάστημα. Ο συμπαραστάτης του πολίτη και της Επιχείρησης Περιφέρειας Ηπείρου Αποστόλης Οικονόμου, υποχρεώθηκε να διαμηνύσει στις αρμόδιες αρχές ότι θα πρέπει να παρέμβουν καθώς αρκετοί επιχειρηματίες, «με νοοτροπία ιδιοκτησιακή, παρεμποδίζουν ποικιλοτρόπως την ελεύθερη άνευ περιορισμών πρόσβαση και χρήση των παραλιών από τους πολίτες.»

Οι τιμές

Σε μια δεύτερη κατηγορία βρίσκονται οι τιμές που προσφέρουν τα καταστήματα, τα οποία νοικιάζουν ομπρέλες, ξαπλώστρες κλπ. Πολλές διαμαρτυρίες προέρχονται από την περιοχή της Πάργας για ακριβές τιμές που δεν μπορεί να τις αντέξει μια οικογένεια. Αλλού πάλι, κυριαρχεί η πιο προσιτή τιμολογιακή πολιτική, κατά την οποία οι λουόμενοι πληρώνουν "πακέτο" τον καφέ ή το σνακ με τις ομπρέλες και όχι ξεχωριστά. Υπάρχουν και πολλοί επιχειρηματίες που ποντάρουν αποκλειστικά στους καφέδες και στο φαγητό και δεν χρεώνουν καθόλου ομπρελοκαθίσματα κλπ. Ενδεικτικά όμως, η πιο συνηθισμένη περίπτωση στις παραλίες της Ηπείρου, είναι η απουσία τιμοκαταλόγου στην θέση (ομπρέλα-ξαπλώστρα) που επιφέρει πρόστιμο 500 ευρώ.

12 παραβάσεις σε μια εμβομάδα

Το πρόβλημα της συνολικής κατάληψης από τραπεζοκαθίσματα στις παραλίες της Ηπείρου, φαίνεται και από τα στοιχεία της αστυνομίας. Μέσα σε διάστημα μιας εβδομάδας εξορμήσεων, καταγράφηκαν 12 παραβάσεις για κατάληψη κοινόχρηστου χώρου σε παραλία. Επίσης, δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις που ιδιοκτήτες μπιτς μπαρ και καντινών που είχαν ήδη τιμωρηθεί, είτε με διοικητικά πρόστιμα, είτε με σφραγίσεις καταστημάτων, βρέθηκαν υπότροποι (ειδικά εκείνοι που άνοιξαν ξανά τα σφραγισμένα καταστήματα). Οι λουόμενοι πρέπει να γνωρίζουν ότι στις παραλίες πρέπει να υπάρχει διάδρομος μέσα στη θάλασσα, πλάτους 7 έως 15 μέτρων για τα μέσα θαλάσσιας αναψυχής και δραστηριοτήτων, χωρίς να καταλαμβάνεται όλη η ακτογραμμή. Επίσης, όλα τα θαλάσσια μέσα αναψυχής δεν μπορούν να προσεγγίζουν σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων από τις σημαδούρες που καθορίζουν το σημείο μέχρι το οποίο μπορούν να φτάνουν οι λουόμενοι.

Τι θα αλλάξει το καλοκαίρι; Για την φετινή σεζόν μια κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών δείχνει να θέλει να κάνει μια ένεση ορθολογισμού στις ακτές και επαναφέρει το δικαίωμα μίσθωσης σε ιδιώτες για απλή χρήση των παραλιών στους δήμους (και όχι απλώς και μόνο στις υποστελεχωμένες κτηματικές υπηρεσίες). Όχι, δεν πρόκειται για κοινωνικοποίηση των ακτών, αλλά για ένα πρώτο αυτονόητο μάζεμα. Με αυτό υποτίθεται πως ανάμεσα σε άλλα θα μπει φρένο στα τραπεζάκια, στα ξύλινα ντεκ πάνω στο νερό ενώ οι ξαπλώστρες θα πρέπει πια να απέχουν τουλάχιστον πέντε μέτρα από τη θάλασσα. Ταυτόχρονα μειώνεται ο χώρος για τις καντίνες (στις οποίες απαγορεύεται ο ήχος) και δεν επιτρέπονται οι τέντες ή τα υβρίδια σκίασης. Όλα τα παραπάνω μπορεί να μοιάζουν αυτονόητα, αλλά οφείλω να θυμίσω πως ζούμε στην χώρα του σουρεαλισμού. Οφείλω επίσης να διατηρήσω τις επιφυλάξεις μου όχι ως προς τις προθέσεις της κυβέρνησης για το συμμάζεμα αλλά ως προς τον μηχανισμό (Λιμενικό; Δήμοι; Κτηματικές υπηρεσίες; Όλοι μαζί;) που θα μπορεί να ελέγξει μια ακτογραμμή 16.000 χιλιομέτρων σε πυκνό θερινό χρόνο.

Και αυτό, είναι το τρίτο σημείο «αιχμής», σε αρκετές παραλίες, ειδικά της Θεσπρωτίας, με την πρόσβαση σκαφών αναψυχής που ουσιαστικά, σε συνδυασμό με την «ομπρελοποίηση» της παραλίας αποτρέπουν την πρόσβαση των λουόμενων, καταλαμβάνοντας ουσιαστικά το μέτωπο της παραλίας. Κοινώς, κανείς δεν λέει «δεν μπορείτε να περάσετε», άλλα το περιβάλλον τους αποτρέπει. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζουν οι όροι με τους οποίους οι Δήμοι παραχωρούν ή ενοικιάζουν χώρους προς εκμετάλλευση και τελικά, πόσο διαφυλάσσεται η ποιότητα και η καθολική πρόσβαση σε ένα δημόσιο αγαθό, όπως οι παραλίες, τη στιγμή που επικρατεί ένας «τουριστικός πυρετός» στη χειμαζόμενη οικονομικά χώρα. l

19

technews

Η πρώτη ψηφιακή κάμερα που… αυτοφορτίζεται!

Apple watch… το ακριβό!

Πρόκειται ίσως για την πιο «έξυπνη» ψηφιακή κάμερα καθώς δεν χρειάζεται καθόλου μπαταρία αλλά… αυτοφορτίζεται. Η ψηφιακή κάμερα παρουσιάστηκε από ερευνητές στις ΗΠΑ και σύμφωνα με τους ίδιους δεν ξεμένει ποτέ από μπαταρία, ούτε χρειάζεται κάποια εξωτερική ενεργειακή πηγή. Πώς γίνεται αυτό; Τα εικονοστοιχεία (pixel) της μετατρέπουν συνεχώς σε ηλεκτρική ενέργεια το φως που πέφτει πάνω της. Η νέα κάμερα συνδυάζει την τεχνολογία της κάμερας και ενός ηλιακού πάνελ.

Η πολυτελέστατη εκδοχή του πιο εξελιγμένου ρολογιού στον κόσμο, του Apple watch βγαίνει πλέον και σε χρυσό 24 καρατίων, σε ροζ χρυσό ή πλατίνα και σε μια μεγάλη ποικιλία από λουράκια πολυτελείας, ακόμη και από δέρμα κροκόδειλου ή πύθωνα. Το κόστος του; Μόλις…

177.000 δολάρια. Για λίγους και εκλεκτούς μάλλον σκέφτηκε η Apple!

To i-Pad έχει γενέθλια… Γίνεται 5 ετών! Κανείς δεν φανταζόταν πόσο μεγάλη θα ήταν η επιτυχία του i-Pad το 2010 ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αμφισβήτησαν τη χρησιμότητα του. Πέντε χρόνια και 225 εκατ. πωλήσεις μετά, μπορεί κανείς να πει μετά βεβαιότητας ότι όσοι αμφέβαλαν για τη συσκευή αυτή το 2010 αποδείχθηκαν λάθος. Χαρακτηριστικό της επιτυχίας του ήταν ότι μέσα στο πρώτο 24ωρο η Apple είχε πουλήσει 300.000 κομμάτια.

20

Βραχιόλι κατά… των εγκαυμάτων Το έγκαυμα από την ηλιοθεραπεία μόνο ευχάριστη εμπειρία δεν είναι ενώ παράλληλά ελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, όπως για παράδειγμα η εμφάνιση καρκίνου του δέρματος. Μια ομάδα ερευνητών από το πανεπιστήμιο Queens University του Μπέλφαστ έχει εφεύρει ένα μπρασελέ, το οποίο αλλάζει χρώμα κάθε φορά που ο χρήστης κινδυνεύει από την υπερέκθεση στον ήλιο. Το μπρασελέ ειδοποιεί το χρήστη πότε έχει έρθει η ώρα να… μαζέψει την πετσέτα του και να καθίσει σε ένα σκιερό μέρος, αποφεύγοντας την περαιτέρω έκθεση στον ήλιο.

21

technews Οι μαύρες τρύπες του Ιντερνετ Καμπανάκι για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο

Ο

ι τρύπες στην ψηφιακή ασφάλεια υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της ελλιπούς προστασίας των υπολογιστικών συστημάτων. Πολλές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο καλούνται να «θεραπεύσουν» μια κατάσταση αφού η επίθεση στα συστήματα τους έχει εξαπολυθεί, χωρίς να έχουν φροντίσει να την προλάβουν παίρνοντας τα κατάλληλα μέτρα. Οι ειδικοί στην προστασία του Διαδικτύου εκτιμούν ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να θωρακίζουν το λογισμικό τους όταν αυτό βρίσκεται στη διαδικασία ανάπτυξες και όχι αφότου αυτή έχει ολοκληρωθεί.

Οι μαύρες τρύπες του Ίντερνετ

Από τότε που το Διαδίκτυο μπήκε στα σπίτια μας, η ζωή μας έγινε πιο εύκολη, αλλά παράλληλα αυξήθηκαν και οι κίνδυνοι: οι κυβερνοεγκληματίες βρήκαν στον ψηφιακό κόσμο πεδίο δόξης λαμπρό προσπαθώντας διαρκώς και με ολοένα πιο εξελιγμένες μεθόδους να βάλουν χέρι στα προσωπικά δεδομένα και στους τραπεζικούς λογαριασμούς μας. Όταν, μάλιστα, το Ίντερνετ μπήκε και στις τσέπες μας, με τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα, οι online κίνδυνοι πολλαπλασιάστηκαν. Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί ανησυχητική αύξηση του αριθμού των ηλεκτρονικών επιθέσεων εναντίον ιστότοπων. Τα τελευταία χρόνια ο όγκος του κακόβουλου λογισμικού στο Διαδίκτυο έχει αυξηθεί δραματικά χάρη στη χρήση εξειδικευμένου λογισμικού που περιέχει μία ευρεία γκάμα ιών οι οποίοι προσβάλλουν τους υπολογιστές των ανυποψίαστων χρηστών. Η διάδοση αυτών των εργαλείων του ηλεκτρονικού εγκλήματος είναι εμφανής αν ρίξει κανείς μια ματιά στα στοιχεία για τους κακόβουλους ιστότοπους που μπλοκάρονται σε καθημερινή βάση από τις εταιρείες λογισμικού ασφαλείας. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο (e-shops, τράπεζες, κοινωνικά δίκτυα κ.λπ.) ως προς την

Από τότε που το Διαδίκτυο μπήκε στα σπίτια μας, η ζωή μας έγινε πιο εύκολη, αλλά παράλληλα αυξήθηκαν και οι κίνδυνοι: οι κυβερνοεγκληματίες βρήκαν στον ψηφιακό κόσμο πεδίο δόξης λαμπρό προσπαθώντας διαρκώς και με ολοένα πιο εξελιγμένες μεθόδους να βάλουν χέρι στα προσωπικά δεδομένα και στους τραπεζικούς λογαριασμούς μας.

22

προστασία των σάιτ τους και των πελατών τους είναι τεράστιες. Σήμερα κάθε ιστότοπος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όχημα για την υποκλοπή των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.

Πώς θα θωρακίσετε τις συναλλαγές σας

* Αποφεύγετε να πραγματοποιείτε ηλεκτρονικές συναλλαγές από lnternet cafe, δημόσιες βιβλιοθήκες και άλλους χώρους στους οποίους πολλοί χρήστες έχουν πρόσβαση στους ίδιους υπολογιστές. * Αλλάζετε συχνά τους κωδικούς πρόσβασης που χρησιμοποιείτε. Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε ως password την ημερομηνία γέννησης, τον αριθμό τηλεφώνου n άλλα προσωπικά σας στοιχεία που μπορεί να βρεθούν εύκολα. Αποφεύγετε να φυλάσσετε τους κωδικούς πρόσβασης μέσα σε πορτοφόλια, τσάντες ή ατζέντες. Σε περίπτωση απώλειας n κλοπής τους θα διευκολύνετε πολύ τους δράστες. Μην χρησιμοποιείτε τους ίδιους κωδικούς πρόσβασης σε περισσότερες από μία υπηρεσίες * Απενεργοποιήστε τη λειτουργία αυτόματης αποθήκευσης στο πρόγραμμα περιήγησης που χρησιμοποιείτε. Η λειτουργία αυτή αποθηκεύει τους κωδικούς σας στον υπολογιστή, γεγονός που τους καθιστό εκτεθειμένους. * Κάνετε αγορές μόνο από γνωστές εταιρείες και σάιτ που σας παρέχουν εγγυήσεις ασφάλειας. Αν κάνετε συχνά αγορές από το Διαδίκτυο, να χρησιμοποιείτε μια κάρτα αποκλειστικά για αυτή τη χρήση. * Φροντίστε να διατηρείτε σε υψηλό επίπεδο την ασφάλεια του υπολογιστή σας. Λαμβάνετε τακτικά τις ενημερωμένες εκδόσεις λογισμικού των προγραμμάτων που χρησιμοποιείτε και κυρίως τις «επιδιορθώσεις ασφαλείας». Εγκαταστήστε ένα πρόγραμμα προστασίας από ιούς (antivirus) και ένα τείχος προστασίας (firewall). * Μην ανοίγετε e-mail για την προέλευση ή τον αποστολέα των οποίων δεν είστε βέβαιοι. Ιδιαίτερα επικίνδυνο είναι τα ηλεκτρονικά μηνύματα άγνωστης προέλευσης που περιέχουν συνημμένα αρχεία με κατάληξη .exe, .pif, ή .νbs. l

αφιέρωμα

Αναπαράσταση του Μαντείου Δωδώνης στο τέλος του 3ου αιώνα π.Χ . Σε κόκκινο κύκλο η θέση της ιερής οικίας.

Δωδώνη, το πιο αρχαίο ελληνικό μαντείο

Η

αρχαία παράδοση θεωρούσε το μαντείο της Δωδώνης το πιο αρχαίο ελληνικό μαντείο και το μοναδικό ως έναν καιρό. Το μαντείο αυτό είχαν συμβουλευτεί οι Πελασγοί για να πληροφορηθούν αν πρέπει να πάρουν από τους βάρβαρους τα ονόματα των θεών και η απάντηση του μαντείου ήταν καταφατική. Όταν ο Ηρόδοτος επισκέφτηκε ο ίδιος τη Δωδώνη πληροφορήθηκε από τις ιέρειες μια τοπική παράδοση που την είχε ακούσει παραλλαγμένη κάπως, στη Θήβα της Αιγύπτου: δύο μεγάλες ελειάδες (περισοτέρες) έφυγαν από τη Θήβα και η μία ίδρυσε στη Λιβύη το ιερό του Άμμωνος Διός, ενώ η άλλη κάθισε σε μία βελανιδιά της Δωδώνης και παράγγειλε με ανθρώπινη φωνή πως εκεί έπρεπε να ιδρυθεί το μαντείο του Διός. Την παράδοση αυτή επιβεβαίωναν και οι άλλοι Δωδωναίοι του μαντείου. Η πληροφορία όμως του Ηρόδοτου για τη σχέση του μαντείου της Δωδώνης με την Αίγυπτο δεν επιβεβαιώθηκε από τις ανασκαφές.

Ο Ιάσων, ο Αχιλλέας και ο Οδυσσέας

Το μαντείο της Δωδώνης είναι γνωστό στα «Αργοναυτικά», ένα έπος που έχει χαθεί και το γνωρίζουμε μόνον από περιλήψεις των αρχαίων και στα ομηρικά έπη. Σύμφωνα με τα «Αργοναυτικά», ο Ιάσων έπειτα από συμβουλή της θεάς Αθηνάς, έρχεται στη Δωδώνη

24

Το μαντείο της Δωδώνης είναι γνωστό στα «Αργοναυτικά», ένα έπος που έχει χαθεί και το γνωρίζουμε μόνον από περιλήψεις των αρχαίων και στα ομηρικά έπη.

για να πάρει ένα κλαδί από προφητική βαλανιδιά και να το βάλει στην πλώρη του καραβιού για να οδηγεί και να προστατεύσει τους Αργοναύτες από τους κινδύνους στο περιπετειώδες ταξίδι τους. Τη στιγμή επίσης που ο Πάτροκλος φορώντας την πανοπλία του Αχιλλέα φεύγει με του Μυρμιδόνες για να αντιμετωπίσει τον Έκτορα, ο Αχιλλέας κάνει σπονδές με χρυσό ποτήρι και ευχές στον Δωδωναίο Δία. Στην Οδύσσεια επίσης, ο Οδυσσέας φτάνει στη Δωδώνη για να πληροφορηθεί από τη μαντική φηγό (βελανιδιά) πως θα γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη, κρυφά ή φανερά;

Η λατρεία

Οι ανασκαφές δεν έδωσαν απάντηση στο ερώτημα για το χρόνο έναρξης της λατρείας στη Δωδώνη. Στην περιοχή τα αρχαιότερα ευρήματα, αυτά που μπορούν να χρονολογηθούν (πχ. χάλκινα όπλα όπως ξίφος, μαχαίρια κλπ.) δεν είναι αρχαιότερα από το 15ο αιώνα π.Χ. Θα πρέπει επομένως να δεχτούμε ως χρόνο έναρξης της λατρείας την πρώιμη εποχή του Χαλκού (περίπου 2.600-1.100 π.Χ.) Στη Δωδώνη λατρεύτηκαν ο νέος θεός του ουρανού, των κεραυνών και της καταιγίδας ο Ζεύς, που έγινε ένοικος της Δωδώνης με την επίκληση Νάιος, δηλαδή ένοικος, κάτοικος (από το ρήμα ναίω = κατοικώ) και η χθόνια θεά της βλάστησης, που πήρε το όνομά του, Διώνη, σύμφωνα με την πατριαρχική αντίληψη των Ελλήνων. Η μεγάλη βελανιδιά, η φηγός ήταν η κατοικία του θείου ζεύγους. Από το θρόισμα των φύλλων της και το πέταγμα των περιστερών που φώλιαζαν στο φύλλωμα της “οι υποφήται του Διός οι Σελλοι, οι ανιπτόποδες και χαμαι” που κοιμόταν δηλαδή καταγής και δεν έπλεναν τα πόδια τους για να έρχονται σε επαφή με τη γη και να αντλούν από αυτήν τη μαντική δύναμη, ερμήνευαν στους θνητούς τη θεία βούληση. Από τον Ηρόδοτο μπορούμε να συμπεράνουμε ότι στη λατρεία της Δωδώνης, παράλληλα με του Σέλλους, τους υποφήτες του Διός, υπήρχαν και τρεις ιέρειες – Τελειάδες που ήταν ταγμένες στην λατρεία του Διώνη.

Η Ιερή βελανιδιά

Άγνωστοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν στην ίδρυση της λατρείας στη Δωδώνη. Η βαλανιδιά ήταν δέντρο ιερό στα ινδοευρωπαϊκά φύλα, όπως οι Έλληνες, οι Ιλλυριοί, οι Ιταλοί, οι Γερμανοί , οι Νορμανδοί. Η βαλανιδιά έχει την ιδιότητα να έλκει τον κεραυνό και ο χώρος όπου έπεσε ένας κεραυνός θεωρούνταν ιερός. Ίσως αυτό και το γεγονός ότι οι βάλανοι αποτελούσαν τροφή των ανθρώπων και των κατοικίδιων ζώων, συνετέλεσαν στην καθιέρωση λατρευτικών σχέσεων με το δέντρο. Η ιερότητα της βαλανιδιάς βεβαιώνεται και από τις επιτύμβιες στήλες, που συχνά κοσμούνται με κλάδο βαλανιδιάς αλλά και από τα δρύινα στεφάνια, χρυσά ή επίχρυσα, που συνήθιζαν να καταθέτουν ως κτερίσματα στους τάφους.

Η ιερά οικία σήμερα, με την ιερή βελανιδιά που φυτεύτηκε στη θέση της αρχαίας.

25

αφιέρωμα Το τέλος

Από τις συστηματικές ανασκαφές που διεξήχθησαν βεβαιώθηκε η λειτουργία του μαντείου μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα μ.Χ. όταν τη λατρεία του Διός διαδέχτηκε η χριστιανική. Τη νέα λατρεία βεβαιώνουν τα ερείπια της χριστιανικής βασιλικής του 5ου και 6ου αιώνα, οπότε η περιοχή φαίνεται ότι εγκαταλείπεται από τον πληθυσμό της εξαιτίας των σλαβικών επιδρομών. Το οριστικό τέλος της ιερής οικίας θα επήλθε στα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. όταν η προφητική φηγός κόπηκε και μία μεγάλη τάφρος ανοίχτηκε για το ξερίζωμα του ιερού δέντρου ή για αναζήτηση θησαυρού.

Τι ερωτήσεις έκαναν στο μαντείο; Ούτε ένα, ούτε δύο αλλά περισσότερα από 2.500 μολύβδινα πλακίδια με ερωτήσεις βασανιστικές που ζητούν απαντήσεις έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Αν και είναι αρκετές οι πόλεις που ζητούν από τους θεούς μία απάντηση η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτήσεων είναι ιδιωτικού χαρακτήρα. Οι αγωνίες των ανθρώπων , όπως διαπιστώνεται, δεν αλλάζουν δραματικά με το πέρασμα του χρόνου. Ζητούν προβλέψεις για θέματα οικογενειακά, περιουσιακά , επαγγελματικά και υγείας. “Είναι δικό μου το παιδί;”, “Να αγοράσω μετοχές σε ένα καράβι;” “Να πάω Συρακούσες ή να αναβάλλω το ταξίδι μου;” Ο κάθε πιστός έγραφε το ερώτημά του και συχνά προσέθετε και το όνομά του ή ένα σύμβολο για να μπορεί μετά να το αναγνωρίσει, ενώ η απάντηση του θεού αναγραφόταν στην πίσω όψη. Δυστυχώς όμως ελάχιστες απαντήσεις έχουν φτάσει ως τις μέρες μας. Τα πλακίδια με τις ερωτήσεις διπλώνονται και πιθανότατα τοποθετούνται σε κάποιο σκεύος, από όπου οι ιερείς επέλεγαν εν είδει κλήρωσης τις ερωτήσεις που θα καλούνται να απαντήσει ο θεός.

Αναπαράσταση της ιεράς οικίας στο τέλος του 3ου αιώνα π.Χ.

Γνωρίζατε ότι…

Ένας περίβολος από χάλκινους τρίποδες με λέβητες περιέκλειε την ιερή φηγό. Επειδή οι λέβητες εφάπτονταν ο ένας με τον άλλον, όταν κάποιος έκρουε έναν από αυτούς, ο ήχος περιέτρεχε όλους τους λέβητες και δεν σταματούσε, αν κάποιος δεν άγγιζε έναν από αυτούς. Από τον ήχο των λεβήτων και από το θρόισμα των φύλλων της φηγού οι ιερείς ερμήνευαν τη βούληση των θεών. Αργότερα τον προφητικό ήχο των λεβήτων αντικατέστησε ένα αφιέρωμα των Κερκυραίων, ένα χάλκινο άγαλμα παιδιού πάνω σε κίονα που κρατούσε χάλκινο μαστίγιο με τρεις αλυσίδες από αστραγάλους που καθώς τις κουνούσε ο άνεμος, χτυπούσαν έναν λέβητα. Από τον ήχο του λέβητα οι ιερείς χρησμοδοτούσαν.Μερικά χάλκινα κομμάτια, λείψανα από τα μαστίγια αυτά, είχαν βρεθεί στις ανασκαφές του Καραπάνου.

Δεν την έκαψαν!

Το 219 π.Χ. Αιτωλοί εισέβαλαν αιφνίδια στη Δωδώνη και λεηλάτησα το ιερό. Σύμφωνα με τον Πολύβιο, ιστορικό του 2ου αιώνα π.Χ. οι Αιτωλοί πυρπόλησαν το ιερό της Δωδώνης, την ιερά οικία όμως δεν την έκαψαν, αλλά την κατεδάφισαν. Η διαφορά στον τρόπο της καταστροφής της ιεράς οικίας εξηγείται, αν λάβουμε υπόψη ότι εκεί βρισκόταν η φηγός, η κατοικία του Διός και η πυρπόληση του κτηρίου θα κατέστρεφε την προφητική φηγό και αυτό θα ήταν μεγάλο ανοσιούργημα, που θα εξήγειρε την ελληνική συνείδηση. Σημείωση: Τα στοιχεία του αφιερώματος προέρχονται από το βιβλίο “ Δωδώνη” που συνέγραψε ο αείμνηστος Σωτήρης Δάκαρης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και εξέδωσε το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώνουν του Υπουργείου Πολιτισμού.

26

Οι πιστοί ταξίδευαν στη Δωδώνη για να πάρουν την απάντηση που ήθελαν από κάθε γωνιά του ελληνικού κόσμου, όπως τουλάχιστον μπορεί να διαπιστώσει κάποιος από τους διαφορετικούς τύπους αλφαβήτου – χαρακτηριστικοί κάθε περιοχής- που είναι χαραγμένοι στα πλακίδια με τις ερωτήσεις (υπάρχουν χαρακτήρες αλφαβήτου που παραπέμπουν από την Κέρκυρα έως την Αττική ή και τη Σικελία). l

27

πολη...τισμός

Οι Έλληνες «έκοψαν» τα βιβλία

Ο

εκδοτικός χώρος, πέντε χρόνια πριν, ήταν από τους πιο ανθηρούς στον χώρο του πολιτισμού. Αποτυπωνόταν αυτό στα εντυπωσιακά και τεράστια βιβλιοπωλεία- πολυχώρους και στον ετήσιο αριθμό εκδόσεων που είχε σκαρφαλώσει στους 10.680 τίτλους του 2008. Φαίνεται, όμως, ότι από τα πρώτα που «έκοψαν» οι Έλληνες, είναι να αγοράζουν βιβλία. Η μέση απόδειξη των βιβλιοπωλείων μετά βίας αγγίζει τα 15 ευρώ. Η ετήσια παραγωγή του 2011 είχε ήδη κατέβει στους 8.333 τίτλους, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Biblionet.

Έκτοτε, συγκεντρωτικά επίσημα στοιχεία δεν υπάρχουν, αλλά η περαιτέρω μείωση των ετήσιων τίτλων είναι αισθητή. Ακόμα ένα πλήγμα, στους ήδη πιεσμένους εκδότες, έφερε το «κανόνι» σε μεγάλα πρακτορεία διανομής. «Θύματα» αυτών των πολύ δύσκολων χρόνων για τον εκδοτικό χώρο ήταν μικρά αλλά και μεγάλα βιβλιοπωλεία. Προσεκτικά βήματα έγιναν και γίνονται στις επιλογές των τίτλων, αφού οι εκδότες δεν ρισκάρουν σε «δύσκολα» βιβλία, αλλά επιλέγουν πιο εμπορικά και τα πιο «σίγουρα». Στην «τραυματισμένη» αγορά βιβλίου, οι εκδότες κάνουν πολύ μικρότερη τοποθέτηση στα βιβλιοπωλεία, οι όροι πίστωσης είναι πιο αυστηροί αν δεν έχουν καταργηθεί εντελώς και το τιράζ της κάθε έκδοσης έχει ακολουθήσει τη συνολική μείωση του εκδοτικού τοπίου. Τέλος, οι περισσότερες εκδόσεις «στριμώχνονται» σε δύο περιόδους: στις γιορτές των Χριστουγέννων και στο καλοκαίρι. Κακά μαντάτα.

28

Η μέση απόδειξη των βιβλιοπωλείων μετά βίας αγγίζει τα 15 ευρώ. Η ετήσια παραγωγή του 2011 είχε ήδη κατέβει στους 8.333 τίτλους, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Biblionet. Υπολογιστές και δικαιώματα

Απροστάτευτοι και χωρίς την παραμικρή αποζημίωση για την ιδιωτική ηλεκτρονική αναπαραγωγή του έργου τους είναι οι δημιουργοί λόγου και εικόνας στην Ελλάδα, συγγραφείς, μεταφραστές, δημοσιογράφοι, εικαστικοί, φωτογράφοι κ.ά. Παρότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που προέβλεπε στον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων του 1993 «εύλογη αμοιβή» σε αντιστάθμισμα της οικονομικής απώλειας που υφίστανται οι δημιουργοί-έναν φόρο επί της αξίας παραγωγής ή εισαγωγής των τεχνικών μέσων αναπαραγωγής- από τη νομοθεσία εξαιρέθηκαν το 2002, ύστερα από πιέσεις των εισαγωγέων ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Ενώ οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν καταστήσει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή το νούμερο 1 μέσο παραγωγής και η αντιγραφή μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι ανεξέλε-

γκτη – φτάνει να σκεφθούμε τα ποιήματα και κάθε λογής κείμενα και εικόνες άλλων που ανεβάζει κάθε χρήστης στο Διαδίκτυο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κτλ. – στην Ελλάδα δημιουργοί και εκδότες στερούνται την ελάχιστη αποζημίωση της «εύλογης αμοιβής» που τους οφείλεται σύμφωνα με τη κοινοτική νομοθεσία. Οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων διεκδικούν την επαναφορά του φόρου του 2% επί των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Από τη μια, κάθε φόρος είναι από τα γεννοφάσκια του ανεπιθύμητος, από την άλλη, όσο δεν επιβάλλεται, το κράτος νομιμοποιεί την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Διαλέγουμε και παίρνουμε.

κακές παραστάσεις. Οι τιμές των εισιτηρίων αισθητά πεσμένες, ενώ υπάρχουν και προσφορές για ειδικές κατηγορίες (π.χ. άνεργοι). Οι καλλιτέχνες έγιναν «άνθρωποι ορχήστρα» που συμφέρουν υπογράφοντας μετάφραση, σκηνοθεσία, διασκευή, σκηνογραφία, μουσική, ενώ οι επιλογές των έργων είναι τέτοιες, ώστε να ταιριάζουν στη στριμωγμένη πραγματικότητα. Οι εποχές είναι δύσκολες και οι περισσότεροι εργάζονται εθελοντικά. Εμείς όμως χαιρόμαστε, αφού υπάρχουν παιδιά που διψούν να εκφραστούν, εργάζονται, τολμούν. Το θέατρο "ανθίζει" σε καιρούς κρίσης.

Η ζωή είναι αλλού

Ίσως το προσέξατε πως συχνά σε συναυλίες, κέντρα, κοσμικά, πολιτικές εκδηλώσεις τα χέρια με τις οθόνες που υψώνονται είναι αμέτρητα. Η τεχνολογία βοήθησε: μπορείς να καταγράψεις όσα ζεις. Ή μήπως καταγράφεις αντί να ζεις; Κι όμως πιστεύω ότι οι πιο γοητευτικές στιγμές μας είναι αυτές που δεν καταγράφηκαν. Τις πιο ακριβές εμπειρίες δεν τις κρεμάσαμε στα μανταλάκια της δημόσιας σφαίρας. Αυτές που δεν επιζητήσαμε το like και το ψηφιακό χειροκρότημα κανενός. Η ζωή πάντα είναι εκεί έξω και χωρίς wifi l

Η «αυλαία» του θεάτρου

Το τοπίο στο χώρο του θεάτρου στην Ήπειρο φαίνεται παράξενο. Ενώ η κρίση μας προσγείωσε απότομα το θέατρο εκτινάχτηκε στα ύψη. Οι ομάδες και οι παραστάσεις πολλαπλασιάστηκαν, οι χώροι ανοιγοκλείνουν, το θέατρο μπήκε παντού. Όσο για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα είναι υπό συζήτηση. Υπάρχουν και καλές και

29

κατοικίδια Οι κίνδυνοι για τα κατοικίδια το καλοκαίρι

Θ σας.

α πρέπει να προσέχουμε τα ζώα μας τα οποία είναι πιο ευαίσθητα στις υψηλές θερμοκρασίες. Διαβάστε τους 7 σημαντικότερους κινδύνους και πώς να προφυλάξετε τα ζώα

Κίνδυνος 1: Θερμοπληξία Δεν αφήνουμε ποτέ το ζώο μας στο αυτοκίνητο με κλειστά παράθυρα. Ακόμα και 5 λεπτά να πεταχτούμε σ' ένα μαγαζί, μπορεί να είναι μοιραία για το ζώο μας. Μέσα στο αυτοκίνητο η θερμοκρασία είναι ακόμα υψηλότερη απ' ότι έξω και αν το ζώο πάθει θερμοπληξία μπορεί να πεθάνει. Είτε παίρνουμε το ζώο μαζί μας ή αφήνουμε ανοιχτή τη μηχανή και το air condition μόνο αν θα λείψουμε πολύ λίγο. Κίνδυνος 2: Τζόκινγκ-Γυμναστική Όπως ζεσταινόμαστε εμείς οι άνθρωποι το καλοκαίρι και αρχίζουμε να φοράμε ελαφρύτερα ρούχα όταν τρέχουμε, έτσι και ο σκύλος! Μπορεί να μην σας δείχνουν ότι ενοχλούνται και θα συνεχίσουν να τρέχουν μαζί σας, όμως ο κίνδυνος για την καρδιά τους είναι μεγάλος, καθώς κάνουν υπερπροσπάθεια. Κίνδυνος 3: Το σπίτι του σκύλου Αν ο σκύλος σας κοιμάται στον κήπο θα πρέπει οπωσδήποτε να βρίσκεται σε σκιερό μέρος. Επίσης, θα πρέπει να έχει άφθονο νερό, στη σκιά για να μην βράζει. Μην αφήνετε το ζώο σας στο μπαλκόνι όσο εσείς λείπετε. Κίνδυνος 4: Θάλασσα Μην πιέζετε το σκυλί σας να μπει στο νερό αν δεν το θέλει καθώς δεν την αγαπούν όλα τα σκυλιά! Μην τραβάτε το σκύλο σας μέσα στο νερό με το λουρί του. Βγάλτε το λουρί της βόλτας όταν είστε μες το νερό για να μην μπλεχτεί και πνιγεί. Προσοχή στην άμμο, μπορεί να κρύβει ψύλλους ή άλλα παράσιτα. Έχετε μια παλιά πετσέτα που να μπορεί να ξαπλώνει ο σκύλος σας.

30

Κίνδυνος 5: Αντιψυκτικά Πολλά ζώα μπορεί να γλύψουν αντιψυκτικό υγρό που τρέχει από air condition, αυτοκίνητα ή ψυγεία. Τους τραβά η γλυκιά μυρωδιά του. Μπορεί όμως να τα οδηγήσει σε θάνατο καθώς είναι τοξικό. Ελέγχετε τακτικά τα καλώδια των παραπάνω μηχανών και αν υποψιαστείτε δηλητηρίαση μεταφέρετε άμεσα το ζώο σε κτηνίατρο. Κίνδυνος 6: Ταξίδι Για πρόληψη απώλειας: Βάλτε ταυτότητα στο κολλάρο του ζώου σας. Με αυτοκίνητο: Μην έχετε τελείως ανοιχτά τα παράθυρα καθώς το ζώο μπορεί να πηδήξει έξω. Φροντίστε να είναι δεμένο με ειδική ζώνη ή σε κλουβί ή στον πίσω χώρο του οχήματος. Με αεροπλάνο: Φροντίστε το κλουβί του να είναι άνετο, να κλείνει καλά και να έχει πάνω γραμμένα όλα τα στοιχεία σας. Δώστε ηρεμιστικό μόνο κατόπιν κτηνιατρικής συμβουλής. Με πλοίο: Μην αφήνετε το ζώο ελεύθερο στο κατάστρωμα και μην πλησιάζετε στα κάγκελα. Φροντίστε να έχετε μαζί σας σακουλάκι για ακαθαρσίες. Κίνδυνος 7: Έντομα Καθώς το καλοκαίρι ξυπνούν όλα τα έρποντα και ιπτάμενα έντομα φροντίστε να κάντε μια καλή απολύμανση στο σπίτι σας. Κρατήστε το ζώο μακριά από το φάρμακο για 24 ώρες. Σε περίπτωση που το ζώο σας πρηστεί κάπου, μπορεί να σημαίνει τσίμπημα από μέλισσα ή σαρανταποδαρούσα. Επικοινωνήστε με τον κτηνίατρο σας για να σας προτείνει κάποιο αντιφλεγμονώδες. Από Μάϊο ως Οκτώβριο, ξυπνάνε οι σκνίπες του καλαζάρ. Ψεκάστε το σκύλο σας κάθε βράδυ με ειδικό sprey πρόληψης και κρατήστε τον σε όσο γίνεται προφυλαγμένο μέρος. Κάντε του εξετάσεις αίματος κάθε 6 μήνες για να εντοπίσετε τυχόν μόλυνση. Μην ξεχνάτε την αποπαρασίτωση για τσιμπούρια και ψύλλους κάθε 3 μήνες με ειδικό spray ή κολλάρο. l

μουσική

...νέες κυκλοφορίες Η Γλυκερία τραγουδά Μιχάλη Σουγιούλ

Γιώργος Μαζωνάκης Το παράξενο με μένα

Η Γλυκερία είναι μια από τις πολύ μεγάλες φωνές του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού, με πολύ ενδιαφέρουσες καταβολές. Ο Μιχάλης Σουγιούλ (1906 – 1958) είναι ο συνθέτης της γενιάς του μεσοπολέμου, με τα περισσότερα διαχρονικά τραγούδια. Ένας εκλεκτικός λυρισμός αγκαλιάζει όλες τις συνθέσεις.

Με γνώμονα και οδηγό πάντα το συναίσθημα, ο Γιώργος Μαζωνάκης και οι συνεργάτες του επιλέγουν τραγούδια που τον εκφράζουν πραγματικά, ουσιαστικά και εσωτερικά, τραγούδια ισχυρά με λόγο ύπαρξης στην ολότητά τους. Το νέο album περιέχει δέκα νέα τραγούδια, με διαφορετικά ακούσματα, ενορχηστρώσεις, ρυθμούς και στίχους. Γιώργος Σαμπάνης, Ελένη Γιαννατσούλια, Νίκος Γρίτσης, Vasilaros και Παναγιώτης Λιγνός, Κυριάκος Παπαδόπουλος και Κώστας Σταυρουλιδάκης, Δημήτρης Φάκος.

ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ του Οδυσσέα Ελύτη Επανέκδοση

MINSTREL IN THE GALLERY 40TH Jethro Tull

«ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ» του Οδυσσέα Ελύτη με φόντο το Adagio του Μίκη Θεοδωρακη. Διαβάζουν: Ιουλίτα Ηλιοπούλου και Μίκης Θεοδωράκης. ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ γράφτηκε κατά τη διαμονή του Οδυσσέα Ελύτη στο Παρίσι (1969-1971). Η πρώτη του έκδοση έγινε την άνοιξη του 1971 στις Βρυξέλλες σε χειρόγραφη μορφή.

Οι Jethro Tull, ένα από τα πιο πολυσυζητημένα συγκροτήματα για πολλές δεκαετίες, επανακυκλοφορούν το θρυλικό τους album “Minstrel in the Gallery” 40 χρόνια μετά την δημιουργία του, το 1975. Αυτό το box set περιλαμβάνει 2 cd & 2 dvd και ονομάζεται La Grande Edition. Επίσης περιέχει σπάνια και ακυκλοφόρητα κομμάτια, αλλά και καινούρια stereo- mixes του Steven Wilson, καθώς και μια live performance του 1975 στο Palais de Sports, remixαρισμένο από τον Jakko Jakszyk.

31

ταξίδι στο χρόνο

Το Νοσοκομείο Χατζηκώστα Γιάννινα πρώτα στ’ άρματα, τα γρόσια τα γράμματα και την … υγεία!

Ε

ίναι βέβαιο ότι κάποτε κάπου ακούστηκε ότι τα Γιάννινα είναι «πρώτα στ’ άρματα, τα γρόσια και τα γράμματα». Κι είναι αλήθεια. Η πόληθρύλος όμως ήταν (κι είναι) πρώτη και στην ιατρική επιστήμη. Ήδη από το 1793 τα Γιάννινα πρώτη απ' όλες τις ελληνικές πόλεις, διέθεταν κανονικό Νοσοκομείο. Το ίδρυσαν οι φιλάνθρωποι άρχοντες Ιωάννης και Αργύρης Βρεττός. Είναι το γνωστό «Σπιτάλι» που βρισκόταν στη σημερινή Πλατεία Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνα πίσω από τη Ζωσιμαία Σχολή. Και άλλοι ευεργέτες όπως ο Ζώης Καπλάνης βοήθησαν οικονομικά στην ανέγερση του Νοσοκομείου, που σιγά σιγά απέβαλε το νοσηλευτικό του χαρακτήρα και λειτουργούσε περισσότερο ως πτωχοκομείο. Έτσι στα 1836 δημιουργείται δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου Αγοράς νέο Νοσοκομείο, με δωρεά του πλουσίου εμπόρου της Μόσχας Μπαλάνου Τροφίμωφ Μάτσιου. Όμως γρήγορα και το ίδρυμα αυτό αποδείχτη-

32

Το νοσοκομείο από την αρχή διέθετε δυο χειρουργεία κοιτώνα στο ισόγειο για τους ασθενείς που έπασχαν από μεταδοτικά νοσήματα και εικοσιέξι κλίνες από τις οποίες άλλες προορίζονταν για τους άπορους γιαννιώτες κι άλλες διαθέτονταν με πληρωμή.

κε ανεπαρκές για την εξυπηρέτηση των αναγκών της περιοχής. Τότε στο 1845 εμφανίζεται ο επίσης μεγαλέμπορος της Μόσχας, εθνικός ευεργέτης Γεώργιος Χατζηκώστας και προσφέρει τεράστιο χρηματικό ποσό για την "εκ θεμελίων ανοικοδόμησιν του νοσοκομείου Μάτσιου, ώστε το νέον οίκημα να είναι στερεόν και ευρύχωρον, να διαθέτει 2 κλίνας, μαγειρείον και δωμάτιον επισκεπτών". Το Νοσοκομείο αυτό λειτούργησε μέχρι το 1904, όταν η εφοροεπιτροπεία της πόλης αποφάσισε την κατεδάφισή του και τη δημιουργία νέου Σε τρία χρόνια, στα 1907, το ωραιότατο νεοκλασικό μέγαρο είχε τελειώσει, αφού χρειάστηκε και πάλι η συνδρομή της ηπειρωτικής ευτοποιίας, με πρώτο δωρητή τον εκ Ζαγορίου καταγόμενο Ευγένιο Πλακίδα (1856-1914), μεγαλοκτηματία της Βλαχιάς, ο οποίος κλαίγοντας από συγκίνηση προσέφερε τα πρώτα χρυσά εικοσόφραγκα για την υλοποίηση του σχεδίου. Το κτίριο πιθανόν, σχεδιάστηκε από τον Μελίρρυτο και έχει πολλά κοινά σημεία με το Γηροκομείο Ιωαννίνων, που χτίστηκε το 1926 από τον γιαννιώτη αρχιτέκτονα και από το οποίο σώζονται σήμερα μόνο ερείπια. Ο Περικλής Μελίρρυτος (1870-1937) ήταν γόνος πλούσιας γιαννιώτικης οικογένειας. Ο νεαρός αρχιτέκτονας αφού πραγματοποίησε λαμπρές σπουδές στο Παρίσι προτίμησε να επιστρέψει στη γενέτειρά του, παρά να παραμείνει στην Ευρώπη. Ένθερμος υποστηρικτής του νεοκλασικισμού σχεδίασε πολλά δημόσια εκκλησιαστικά και ιδιωτικά κτίρια. (Ταχυδρομείο, Ζωσιμαία Σχολή, Πύργος του Ωρολογίου, Ορφανοτροφείο Γ. Σταύρου, Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη κ.α) Το νοσοκομείο από την αρχή διέθετε δυο χειρουργεία κοιτώνα στο ισόγειο για τους ασθενείς που έπασχαν από μεταδοτικά νοσήματα και εικοσιέξι κλίνες από τις οποίες άλλες προορίζονταν για τους άπορους γιαννιώτες κι άλλες διαθέτονταν με πληρωμή. Οι θάλαμοι του είχαν μια έως πέντε κλίνες ο καθένας και βρίσκονταν στις δυο πλευρές του κεντρικού διαδρόμου. «Το αρχικό κτίριο επεκτάθηκε κατά καιρούς χωρίς όμως να προστατευτεί το ύφος του», σημειώνει ο γνωστός αρχιτέκτονας και τέως δήμαρχος Ιωαννιτών Αναστάσιος Παπασταύρος στο λεύκωμα «ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΓΚΩΜΙΟΝ» το παρελθόν που δεν χάθηκε» Αξίζει εδώ να σημειωθεί η βοήθεια του φιλέλληνα Βαλή Ιωαννίνων Οσμάν Πασά, που με προσωπική του ευθύνη επέτρεψε τη θεμελίωση του νοσοκομείου, παριστάμενος μάλιστα ο ίδιος, γιατί η οικοδομική άδεια καθυστερούσε να εκδοθεί από την Υψηλή Πόλη. Το Νοσοκομείο Χατζηκώνστα προσέφερε τεράστιες υπηρεσίες, μαζί με το Νοσκομείο Χαμητιέ (το μετέπειτα Δημοτικό), που άρχισε να λειτουργεί την ίδια περίπου εποχή. Σπουδαίοι γιατροί προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στα νοσηλευτικά ιδρύματα της πόλης, όπως ο Βαρζέλης, ο Σαλαμάγκας, ο Ρέκκας, ο Λεβή και ο Φάντης που έκανε πρωτοποριακές χειρουργικές επεμβάσεις πριν ανατείλει ο 20ος αιώνας, μαζί με τον περίφημο Νούλη. Το 1853 ασκούσαν ιατρική στα Γιάννινα 15 διπλωματούχοι γιατροί, ενώ όταν στα 1926, ιδρύθηκε ο Ιατρικό Σύλλογος Ιωαννίνων αριθμούσε 100 περίπου μέλη! Η λαμπρή Ιατρική παράδοση των Ιωαννίνων συνεχίζεται και σήμερα με τη λειτουργία δύο νοσοκομείων του ιστορικού «Νοσοκομείου Χατζηκώστα» και του «Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων». Το παλαιό Χατζηκώστα, το συγκρότημα που περιβάλλεται από σπάνιας ωραιότητας κήπο, σήμερα δεν λειτουργεί, ενώ το υπόλοιπο υφίσταται –δυστυχώς- τη φθορά του χρόνου χωρίς ουσιαστική προστασία. l

Γεώργιος Χατζηκώστας από τα γιάννενα στην ευρώπη

Ο Γεώργιος Χατζηκώστας (ή Χατζή-Κώνστας) ήταν βέρος Γιαννιώτης. Γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1753 και έμαθε τα εγκύκλια γράμματα στην Μπαλαναία Σχολή. Ο πατέρας του Γεωργίου, ήταν από τους πιο πλούσιους έμπορους των Ιωαννίνων. Από πολύ μικρός έδειξε έφεση προς το εμπόριο. Σε ηλικία μόλις 15 χρονών στάλθηκε από τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ο κατά δέκα χρόνια μεγαλύτερος αδερφός του Αναστάσιος στη Μόσχα για να ασχοληθούν με το εμπόριο. Τα δύο αδέρφια προσαρμόστηκαν γρήγορα και εξελίχτηκαν σε ικανότατους επιχειρηματίες, ειδικεύτηκαν ταχύτατα στην εμπορία πολυτελών ειδών, με αστρονομικά κέρδη. Ο Γεώργιος Χατζηκώστας είχε πάρει την απόφασή του να αφιερώσει τόσο τον εαυτό του, όσο και την περιουσία του στην εθνική ευεργεσία. Όταν στα 1820 ο Γ. Χατζηκώστας πληροφορήθηκε ότι τα Γιάννενα έγιναν στάχτη από την πυρκαγιά που ξέσπασε στην ηπειρωτική πρωτεύουσα, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Αλή Πασά από τα τουρκικά στρατεύματα, συγκλονίστηκε. Μαθαίνοντας δε ότι οι Γιαννιώτες έθεσαν ως προτεραιότητα να ανοικοδομήσουν πρώτα τα σχολεία και τις εκκλησίες της πόλης και όχι τα σπίτια τους, συγκινήθηκε. Συναντήθηκε αμέσως με τους φίλους του Ζωσιμάδες, οι οποίοι είχαν αναλάβει τη δαπάνη ανακατασκευής όλων των εκκλησιών των Ιωαννίνων και τους ζήτησε να εξαιρέσουν το ναό του Αγίου Νικολάου της Αγοράς, τον οποίο ήθελε να κτίσει ο ίδιος από τα θεμέλιά του. Οι συμπατριώτες του ευχαρίστως δέχτηκαν την επιθυμία του Χατζηκώστα. Συγχρόνως όμως αναλαμβάνει και τα έξοδα ανεγέρσεως του Νέου Νοσοκομείου Ιωαννίνων (που έφερε το όνομά του), ενώ κτίζει αργότερα και άλλο στο Μεσολόγγι «τιμής ένεκεν διά την πολύπαθον και μαρτυρικήν ιεράν πόλιν του Μεσολογγίου». Παρόλα αυτά ο Χατζηκώστας πίστευε ότι δεν εκπλήρωσε το καθήκον του προς την πατρίδα, όσο ζούσε, και δεν μπορούσε να υποτάξει τη συνείδησή του. Έτσι με τη διαθήκη του πίστεψε ότι πρέπει να ολοκληρώσει την προσφορά του προς το Έθνος. Τη συνέταξε, λίγο πριν πεθάνει, το 1845. Ο πρόλογός της έχει ως εξής: «Εν ονόματι της Αγίας ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος, του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμήν...». Με τη διαθήκη του ο Χατζηκώστας αφήνει το ποσό που απαιτείται για να οικοδομηθεί - με την επιστασία της συντεχνίας των γουναράδων - η εκκλησία του Προφήτη Ηλία στα Καρδαμίτσια Ιωαννίνων και δωρεοδοτεί ακόμη την Αγία Παρασκευή του Κατσικά Ιωαννίνων, την Ιερά Μονή Ευαγγελίστριας Σωσίνου που βρίσκεται στον Παρακάλαμο Ιωαννίνων, την Αγία Βαρβάρα στο χωριό Σωτήρα της Βορείου Ηπείρου, αλλά φυσικά και το δικό του Άγιο Νικόλαο Ιωαννίνων, όπου κληροδοτεί σημαντικό ποσό για την κατασκευή ξύλινου περίτεχνου τέμπλου κ.ά. Οι κορυφαίες ευεργεσίες βεβαίως του Χατζηκώστα είναι το Ορφανοτροφείο Αθηνών και τα ομώνυμα νοσοκομεία Ιωαννίνων και Μεσολογγίου. Απόσπασμα από το βιβλίο του Αναστάσιου Παπασταύρου "Ηπειρώτες Εθνικοί Ευεργέτες"

33

fashion woman Μαγιό: Όλες οι τάσεις για το καλοκαίρι του 2015! Βολάν και κρόσσια. Αυτά κυριαρχούν στην φετινή καλοκαιρινή μόδα των γυναικείων μαγιό. Δείτε τα τέσσερα κορυφαία φετινά στυλ και διαλέξτε αυτό που ταιριάζει περισσότερο στην προσωπικότητά σας.

1/

Βολάν και κρόσσια Είναι τα πιο must του φετινού καλοκαιριού και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι τα κρόσσια (κυρίως χρωματιστά) και τα βολάν και στο πάνω και στο κάτω μέρος του μαγιό! Είναι ιδανικά για όλες όσες θέλουν ένα πιο αέρινο και εναλλακτικό στυλ, το οποίο όμως είναι πάντα μέσα στην μόδα.

4/

Ψηλή λαιμόκοψη Ένα ιδιαίτερο και εντυπωσιακό μπικίνι που είναι στη μόδα φέτος είναι αυτό με την ψηλή λαιμόκοψη. Το μειονέκτημα του είναι ότι δεν αφήνει περιθώρια για ενιαίο και ομοιόμορφο μαύρισμα αλλά κάνει το στυλ σου απίστευτα χαριτωμένο και αθώο.

3/

Μαγιό από μια άλλη εποχή Το στυλ ρετρό είναι επίσης ένα από τα μαγιό που πρέπει να δοκιμάσεις φέτος. Είναι πολύ κομψά αλλά και ταυτόχρονα πολύ μοντέρνα καλύπτοντας παράλληλα την περιοχή της κοιλιάς για όσες το επιθυμούν. Εμπνευσμένα από το γοητευτικό στυλ που επικρατούσε την δεκαετία του ’60 και το χαρακτηριστικό τους γνώρισμα πέραν των χρωμάτων, είναι τα ψηλόμεσα μπικίνι.

2/

Αθλητικά μαγιό

Πάντα στη μόδα για όσες προτιμούν τα θαλάσσια σπορ! Τα πιο εντυπωσιακά είναι αυτά με τα δημιουργικά φερμουάρ ή ακόμη και έντονα logo και σχέδια, τα οποία χαρίζουν απίστευτη άνεση.

34

fashion man Ρίγες και τζιν τα must της φετινής καλοκαιρινής μόδας! Παντού ρίγες και τζιν. Αυτό επιτάσσει η φετινή ανδρική, καλοκαιρινή μόδα.

2/

Denim… η αιώνια μόδα Και πότε τα τζιν δεν ήταν στη μόδα; Έτσι και φέτος αποτελούν το must για τις ανδρικές εμφανίσεις του καλοκαιριού. Πρόκειται για την πιο ασφαλή επιλογή και ταυτόχρονα την πιο εύκολη λύση, αν βαριέσαι πολύ να σκεφτείς τι θα φορέσεις. Ωστόσο σε βγάζουν πάντα ασπροπρόσωπο. Σκούρο μπλε, ανοιχτό μπλε ή μαύρο, πουκάμισο, παντελόνι ή τζάκετ, το denim ήταν, είναι και θα είναι επίκαιρο. Τόλμησε ένα total τζιν look αν θες μια πιο rock στιλιστική άποψη! Μη διστάσετε φέτος το καλοκαίρι να επενδύσετε σε jackets, blazers και πουκάμισα από denim υλικό.

1/

Ρίγες μπλε… Οι γνωστές σε όλους μαρινιέρες είναι σχεδόν πάντα της μόδας αλλά φέτος πιο πολύ από ποτέ. Ρίγες (οριζόντιες ή κάθετες) σε t-shirts και πουκάμισα ταιριάζουν μοναδικά με τζιν ή υφασμάτινα παντελόνια δίνοντας ένα μοναδικό στυλ. Τολμήστε να τα συνδυάσετε με κόκκινο χρώμα. Οι κάθετες, οριζόντιες ακόμη και διαγώνιες ρίγες χαρίζουν μια πιο sophisticated chic διάθεση σε κάθε εμφάνιση και σας κάνουν πάντα γοητευτικό και στυλάτο! Τι να επιλέξετε ανάλογα με τον σωματότυπό σας. Αν το ατού σου είναι το ύψος τότε καλύτερα να αποφεύγεις την κάθετη ρίγα, ενώ αν δεν θα σε διάλεγαν και σε ομάδα μπάσκετ ξεχνάς την οριζόντια. Τόλμησε να δοκιμάσεις (αν το επιτρέπει ο σωματότυπός σου) βερμούδες με ρίγες και ένα λευκό φανελάκι. Οι μαρινιέρες πάνω σε ένα μαυρισμένο σώμα αποτελούν τον ιδανικό συνδυασμό!

35

υγεία

Τι πρέπει να προσέχουν τα παιδιά στην παραλία και στο βουνό Επίβλεψη και ενημέρωση για την αποφυγή ατυχημάτων

Ε

ίναι αποδεδειγμένο ότι τα περισσότερα παιδικά ατυχήματα συμβαίνουν το καλοκαίρι. Την εποχή αυτή κλείνουν τα σχολεία και αυτό σημαίνει περισσότερος ελεύθερος χρόνος για τα παιδιά, συχνά χωρίς επιτήρηση. Είναι επίσης εποχή διακοπών στο βουνό ή στη θάλασσα. Οι ειδικοί επιστήμονες και οι εκπρόσωποι του Κέντρου «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος» συμβουλεύουν τους γονείς να μάθουν στα παιδιά τους όσο το δυνατόν νωρίτερα να αναγνωρίζουν τους κινδύνους και να προφυλάσσονται από αυτούς. Ασφάλεια όμως δεν σημαίνει υπερπροστασία. Η υπερπροστασία συχνά προκαλεί το αντίθετο αποτέλεσμα. Ασχέτως προορισμού, οι διακοπές προϋποθέτουν συχνές μετακινήσεις. Τα παιδιά πρέπει πάντα να κάθονται στο πίσω κάθισμα φορώντας ζώνη ασφαλείας.

36

Διακοπές στη θάλασσα ● Το κολύμπι σώζει ζωές. Ας μάθουμε στα παιδιά μας να κολυμπούν σωστά από την πιο μικρή ηλικία. ● Ποτέ να μην αφήνουμε τα παιδιά μας κοντά στο νερό χωρίς επίβλεψη, ακόμη και αν ξέρουν να κολυμπούν. ● Να μη βασιζόμαστε σε φουσκωτά αντικείμενα, π.χ. μπρατσάκια, κουλούρες κτλ., για την ασφάλεια των παιδιών μας. ● Ποτέ να μην κολυμπάνε τα παιδιά μας με γεμάτο στομάχι.

Είναι αποδεδειγμένο ότι τα περισσότερα παιδικά ατυχήματα συμβαίνουν το καλοκαίρι. Την εποχή αυτή κλείνουν τα σχολεία και αυτό σημαίνει περισσότερος ελεύθερος χρόνος για τα παιδιά, συχνά χωρίς επιτήρηση. Είναι επίσης εποχή διακοπών στο βουνό ή στη θάλασσα.

● Είναι επικίνδυνο το κολύμπι σε πολύ ταραγμένη θάλασσα και σε περιοχές όπου υπάρχει δυνατό θαλάσσιο ρεύμα.

● Οταν τα παιδιά ασχολούνται με θαλάσσια αθλήματα και όταν βρίσκονται σε σκάφη, να φροντίζουμε να φοράνε πάντα εγκεκριμένα σωσίβια και να ακολουθούν τους κανόνες ασφαλείας. ● Να μάθουμε στα παιδιά να μην κάνουν βουτιές αν δεν σιγουρευτούν πρώτα ότι τα νερά είναι βαθιά και δεν υπάρχουν εμπόδια. ● Ο ήλιος είναι πολύ επικίνδυνος. Πάντα καπέλο, άσπρη μπλούζα και αντηλιακή προστασία στα παιδιά μας. Να αποφεύγουμε την παραμονή στον ήλιο μεσημεριανές ώρες. ● Αν τα παιδιά ψαρεύουν, ας τους μάθουμε τη σωστή χρήση του εξοπλισμού (ψαροντούφεκο, καλάμι κτλ.) και να αναγνωρίζουν τα δηλητηριώδη ψάρια. Τα μεγαλύτερα παιδιά που κάνουν υποβρύχιο ψάρεμα πρέπει να ακολουθούν πιστά τους κανόνες ασφαλείας, να είναι πάντα συνδεδεμένα με την ειδική σημαδούρα για να διακρίνονται από διερχόμενα σκάφη και να είναι πάντα συνοδευόμενα. ● Εφόσον υπάρχουν μικρά παιδιά σε σπίτι με πισίνα, τότε η πισίνα πρέπει να είναι σωστά περιφραγμένη.

Διακοπές στο βουνό Κατάλληλο ντύσιμο: α) Στην πεζοπορία κατάλληλα υποδήματα και καπέλο. β) Στην ποδηλασία κράνος ασφαλείας και σωστά παπούτσια. γ) Στο rafting εγκεκριμένα σωσίβια και κράνος. ● Γενικά όλα τα αθλήματα του βουνού, όπως αναρρίχηση, ανάβαση, ελεύθερη πτώση κτλ., καλό είναι να γίνονται σε οργανωμένες ομάδες υπό την επιτήρηση ειδικών, να ακολουθούνται αυστηρά οι κανόνες ασφαλείας και να χρησιμοποιείται ο κατάλληλος εξοπλισμός. ● Να μάθουμε στα παιδιά να αναγνωρίζουν τα δηλητηριώδη έντομα και ερπετά της περιοχής και πώς να αποφεύγουν ατυχήματα που προέρχονται από αυτά.

νόσκυλα, μουλάρια, γαϊδούρια κ.ά. που δεν είναι συνηθισμένα σε κόσμο. Στην περίπτωση αυτή θέλει προσοχή εκ μέρους των παιδιών για να μην προκληθούν σοβαρά ατυχήματα.

● Να αποφεύγουν να περπατούν μέσα σε ψηλά χόρτα, αλλιώς να κάνουν θόρυβο για να απομακρύνουν τα φίδια που μπορεί να κρύβονται σε αυτά.

● Να βεβαιωθούμε ότι στην περιοχή δεν υπάρχουν ποτάμια, πηγάδια, στέρνες και άλλα μέρη αποθήκευσης νερού. Σε περίπτωση που υπάρχουν, να εξηγήσουμε την επικινδυνότητά τους στα παιδιά και να τα αποτρέψουμε να παίζουν δίπλα τους.

● Να μη χώνουν τα χέρια τους σε χαραμάδες και κάτω από πέτρες γιατί εκεί μπορεί να βρίσκονται φίδια και δηλητηριώδη έντομα όπως οι σκορπιοί.

● Τα παιδιά να μένουν μακριά από σπίρτα, φωτιά και γκαζάκια. Οταν κρίνουμε ότι είναι πλέον ώριμα και υπεύθυνα, να τους μάθουμε πώς να τα χρησιμοποιούν σωστά.

● Να μάθουμε στα παιδιά ότι γενικά τα ζώα γίνονται επικίνδυνα όταν αισθάνονται ότι απειλούνται, είναι άρρωστα ή προστατεύουν τα μικρά τους, την τροφή τους, την κατοικία τους, ακόμη και το αφεντικό τους. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να σέβονται όλα τα ζώα.

● Να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχουν δηλητηριώδη φυτά στην περιοχή, π.χ. μανιτάρια, και να μάθουμε στα παιδιά μας να τα αναγνωρίζουν και να μην τα αγγίζουν.

● Στην εξοχή τα παιδιά μπορεί να συναντήσουν ζώα μη κατοικίδια, όπως τσοπα-

● Οπου και να είμαστε στις διακοπές, να μάθουμε στα παιδιά μας να αποφεύγουν τις αλλοιωμένες τροφές, τα λιωμένα παγωτά και τα ληγμένα προϊόντα. Με τις υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες υπάρχει μεγάλος κίνδυνος δηλητηρίασης. Δεν βάζουμε ποτέ πίσω στην κατάψυξη τρόφιμα που έχουν ήδη αποψυχθεί. Οι παραπάνω συμβουλές, σημειώνουν οι εκπρόσωποι του Κέντρου «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος», είναι γνωστές σε όλους. «Δυστυχώς όμως» σημειώνουν «είναι τόσο απλές που παραβλέπονται. Ολοι πιστεύουμε ότι δεν θα συμβούν σε εμάς και επαναπαυόμαστε, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλά ατυχήματα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ας μην ξεχνάμε ότι για τα μικρά παιδιά πρέπει να υπάρχει πάντα σωστή επίβλεψη».l

● Να προσέχουμε τις καλοκαιρινές καταιγίδες. Να μάθουμε στα παιδιά μας να μη στέκονται κάτω από δέντρα και ηλεκτρικά καλώδια και να μην κολυμπούν όταν πέφτουν κεραυνοί.

37

υγεία γράφει η διαιτολόγος Μάρθα Κώστα

Γιατί να γίνω χορτοφάγος

Υ

πάρχουν πολλοί λόγοι για να επιλέξει κάποιος να γίνει χορτοφάγος, δηλαδή να αποφύγει την κατανάλωση σάρκας θηλαστικών, πουλερικών, ψαριών και των προϊόντων τους. Οι λόγοι μπορεί να είναι διατροφικοί, ηθικοί, περιβαλλοντικοί, ενεργειακοί και οικονομικοί. Οι χορτοφάγοι καταναλώνουν 2-3 φορές περισσότερες φυτικές ίνες, που είναι εξαιρετικά σημαντικές για την καλή λειτουργεία του εντέρου, για να μειώσουμε την χοληστερίνη και το σάκχαρο στο αίμα και την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του εντέρου Μία χορτοφαγική διατροφή είναι πολύ πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες και φυτοχημικά που μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, αρθρίτιδας, καρκίνου, αποτοξινώνουν τον οργανισμό, και αυξάνουν το αμυντικό μας σύστημα. Επίσης, οι χορτοφάγοι καταναλώνουν λιγότερα κορεσμένα, τα λεγόμενα "κακά" λιπαρά και λιγότερη χοληστερίνη. Τα κακά λιπαρά αυξάνουν την χοληστερίνη, που οδηγεί σε καρδιοπάθειες, εκγεφαλικά, συντελούν στην εμφάνιση διαβήτη και διαφορων ειδών καρκίνου... συχγρόνως η απώλεια βάρους είναι πιο εύκολη! Το πεπτικό σύστημα (δόντια, γλώσσα, σάλιο, στομάχι, έντερα, ένζυμα..) των σαρκοφάγων ζώων είναι πολύ πιο απλά σχεδιασμένο για τη γρήγορη αποβολή του κρέατος, το οποίο σαπίζει γρήγορα. Ενώ ο άνθρωπος έχει ένα στομάχι στενόμακρο και σύνθετο, το έντερο είναι 12 φορές μεγαλύτερο, με σκοπό να κρατήσει τα τρόφιμα έως ότου εξαχθούν όλες οι θρεπτικές ουσίες.

Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, όλοι θα γίνονταν χορτοφάγοι Πολ και Λίντα ΜακΚάρτνεϊ Με μια χορτοφατική διατροφή αποτρέπεις την υπερθέρμανση του πλανήτη, από τη στιγμή που οι αγελάδες, οι κατσίκες, και τα άλλα εκτρεφόμενα ζώα εκπέμπουν μεθάνιο, το οποίο είναι 20 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα στο να παγιδεύει την ηλιακή ενέργεια. Έτσι, όσο λιγότερα τα ζώα εκτρέφονται για το κρέας τους, τόσο λιγότερα και τα αέρια του θερμοκηπίου που παράγονται. Εμποδίζεις την αποψίλωση των δασών και την κοπή των δέντρων. Ένα μεγάλο μέρος του βοδινού κρέατος που καταναλώνεται στις ΗΠΑ, εισάγεται από την Κεντρική Αμερική, όπου προκειμένου να δημιουργηθούν βοσκοτόπια για τις αγελάδες, καταστρέφονται τα πυκνά δάση. Διατηρείς τα αποθέματα του νερού μας. Ένα κιλό βοδινού κρέατος απαιτεί 2.500 λίτρα νερού, ενώ ένα κιλό σόγια απαιτεί 250 γαλόνια νερού και ένα κιλό σιτάρι μόλις 25 γαλόνια. ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ πλάσματα αυτού του πλανήτη θανατώνονται κάθε χρόνο για να τραφεί ο δυτικός άνθρωπος. Είναι περίπου 10 φορές ο ανθρώπινος πληθυσμός του πλανήτη. Είναι 1.000 φορές ο αριθμός των θυμάτων του Β’ παγκοσμίου πολέμου.

38

Το νούμερο είναι ιλιγγιώδες. Και το ακόμη πιο τρομακτικό της υπόθεση είναι ότι αυτός ο αριθμός δεν είναι ικανός να καλύψει παρόλα αυτα τις διατροφικές ανάγκες του πλανήτη. Καλύπτει τις ανάγκες του δυτικού ανθρώπου, δηλαδή του μισού πλανήτη. Στον υπόλοιπο συνήθως οι άνθρωποι υποσιτίζονται καθώς άνθρωποι σε ολόκληρες Ηπείρους όπως η Ασία και η Αφρική αδυνατούν να καλύψουν ακόμη και τις βασικές διατροφικές τους ανάγκες. Υπάρχει το γνωστό ρητό που λέει ότι «είσαι ότι τρως». Ας το εξετάσουμε αυτό λοιπόν από την πλευρά των συναισθημάτων μας: υπάρχουν σαφές ενδείξεις ότι οι κρεατοφάγοι πάσχουν πολύ περισσότερο από συναισθηματικές ασθένειες και διαταραχές όπως κατάθλιψη, επιθετικότητα, υπερένταση, φοβίες, στρες κ.α Τα ζώα για τα οποία συζητάμε δεν ζουν ζωή χαρισάμενη πριν φτάσουν στο πιάτο μας. Ζούνε και μεγαλώνουν σε φάρμες εργοστάσια, τα αρπάζουν από τις μανάδες τους μωρά, τους κόβουν ράμφη κλπ. Τα γεμίζουν ορμόνες για να μεγαλώσουν αφύσικα γρήγορα πράγμα που τους δημιουργεί αναπηρίες, δυσπλασίες και φρικτούς πόνους. Τα ταΐζουν αντιβιώσεις για να μην πεθάνουν από τις μολύνσεις που δημιουργούνται στις άθλιες συνθήκες που ζουν. Τρώγοντας την σάρκα αυτών των πλασμάτων, τρώμε τον πόνο τους, τρώμε τον φόβο τους, τρώμε την στέρηση τους, τρώμε τα μαρτύρια τους. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό και συγχρόνως να προσδοκούμε μια ζωή χαράς, ευημερίας και υγείας – αυτά είναι αντίθετα πράγματα. l

beauty 4 απλά βήματα για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας Το καλοκαίρι έφτασε αλλά η κυτταρίτιδα είναι ακόμη εδώ; Ας δούμε πώς ακολουθώντας 4 απλά βήματα μπορούμε να νικήσουμε την κυτταρίτιδα: 1. Υιοθέτησε μια νέα φιλοσοφία

Με τη λήψη σωστών θρεπτικών συστατικών από τη διατροφή σου, την κατάλληλη άσκηση και την εφαρμογή τοπικών προϊόντων θα πετύχεις θαύματα στο σώμα σου και θα κυκλοφορήσεις στην παραλία χωρίς τοπικό πάχος.

2. Χτίσε άμυνες από τη διατροφή σου

Συνδύασε σύνθετους υδατάνθρακες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια και προϊόντα ολικής αλέσεως) με τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη (κρέας, ψάρια, γαλακτομικά). Προσπάθησε να αντικαταστήσεις στη διατροφή το κόκκινο κρέας και τη μαργαρίνη με ψάρι και ελαιόλαδο. Μείωσε το αλάτι και πίνε πολύ νερό!

3. Φρόντισε ώστε ο μεταβολισμός σου να δουλεύει για σένα Λίγη ώρα άσκησης καθημερινά μπορεί να βοηθήσει. Συσφίγξεις στους γλουτούς και τους μηρούς, βαθιά επαναλαμβανόμενα καθίσματα, εμπρόσθιες και οπίσθιες άρσεις ποδιών με το πόδι σε έκταση.

4. «Δάμασέ» τη με τα προϊόντα τοπικής χρήσης

Διάλεξε ανάμεσα από αυτά που περιέχουν ενυδατικούς, αντιοξειδωτικούς και αντιφλεγμονώδεις παράγοντες με λιποδιαλυτική δράση όπως καφεΐνη, πράσινο τσάι, φύκια, κισσό και χρησιμοποίησέ τα καθημερινά πρωί-βράδυ μετά το μπάνιο ή το ντους. Από τις πρώτες εφαρμογές θα δεις σημαντική λείανση και απαλότητα. Μην χάνεις άλλον χρόνο. Ξεκίνα τώρα! l

39

παρα-οικονομία

Περισσότερο γάλα με… πρόγραμμα

Κ

ΑΤΑ 12% έχει αυξηθεί η παραγωγή γάλακτος σε επιλεγμένες κτηνοτροφικές μονάδες, στις οποίες η «Δωδώνη» εφαρμόζει εδώ και δέκα περίπου μήνες ένα πρόγραμμα μεγιστοποίησης απόδοσης. Τα στοιχεία για την αύξηση της παραγωγής γάλακτος προκύπτουν από την ίδια την εταιρία, η οποία σε ανακοίνωσή της τονίζει ότι το πρόγραμμα στηρίζεται στην κατάλληλη και ελεγχόμενη διατροφή του ζωικού κεφαλαίου και έχει ως αποτέλεσμα την επίδοση μεγαλύτερης ποσότητας παραγόμενου γάλακτος και συγχρόνως την ενίσχυση των ποιοτικών του χαρακτηριστικών. Για την υλοποίηση του συγκεκριμένου σχεδίου, η γαλακτοβιομηχανία προσέλαβε εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και προμηθεύτηκε σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό.

40

Γιατί n Ήπειρος είναι κρυμμένο μυστικό; Η Ήπειρος αναμφίβολα είναι μια περιοχή ιδιαίτερα προικισμένη από την φύση, που μπορεί να διεκδικήσει ένα σημαντικό κομμάτι απ' αυτό που λέμε ελληνική τουριστική βιομηχανία. Εξάλλου, πολλές φορές μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά πανελλήνιας εμβέλειας, έχουν φιλοξενήσει στις στήλες τους κολακευτικά ρεπορτάζ και αφιερώματα για τον τόπο μας, όπως και ανάλογες τηλεοπτικές εκπομπές. Όταν όμως τα διθυραμβικά σχόλια προέρχονται από διεθνούς κύρους και αναγνώρισης ξένα μέσα ενημέρωσης, που διαβάζονται από εκατομμύρια αναγνώστες ανά τον κόσμο, αποκτούν ξεχωριστή αξία. Γιατί αλήθεια, τι άλλο πρέπει να γραφεί ακόμη από ένα έγκυρο διεθνές μέσο όπως είναι η βρετανική Telegraph, που σε πρόσφατο δημοσίευμα της αναφέρεται στην Ήπειρο με τα κολακευτικότερα λόγια και με μεγαλειώδη θαυμασμό; Την χαρακτηρίζει ως ένα ευλογημένο τόπο. Μιλάει για τα χωριά, τα δάση, τα ποτάμια «την άγρια και εντυπωσιακή ακτογραμμή με ελάχιστες λωρίδες άμμου ενδιάμεσα». Η προβολή είναι διεθνής κι εντυπωσιακή! Γιατί λοιπόν αυτός ο τόπος παραμένει το καλύτερα κρυμμένο μυστικό της Ελλάδας; Εδώ δεν έχει σημασία η απάντηση πού δίνει στο ερώτημα αυτό η Caroline Shearing στο ταξιδιωτικό της ρεπορτάζ. Την απάντηση οφείλουν να δώσουν πρώτα οι τοπικοί παράγοντες. Διαφορετικά κατά καιρούς θα διαβάζουμε αντίστοιχα αφιερώματα με ύμνους κι ακολούθως θα τα βάζουμε στο... αρχείο.

Σαν χελώνα

Ζει και βασιλεύει

Με ρυθμούς χελώνας κινούνται οι εργασίες στα εργοτάξια όλης της χώρας. Η υποχρηματοδότηση σε συνδυασμό με το κλίμα περί επικείμενης αναδιαπραγμάτευσης των συμβατικών όρων τα έχει πρακτικά καθηλώσει. Οι συνέπειες είναι άμεσες στα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσής τους αλλά και στην απασχόληση, αφού σημαντικός αριθμός εργαζομένων σε αυτά έχουν χάσει τις δουλειές τους.

Κάθε κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της έχει κηρύξει τουλάχιστον μια φορά (μη σου πως και δυο και τρεις) τον πόλεμο κατά της γραφειοκρατίας. Το αποτέλεσμα; Το βαθύ κράτος ζει και βασιλεύει σε κάθε επιτροπή, σε κάθε γραφείο, σε κάθε διάδρομο κρατικής υπηρεσίας. Τίποτε δεν έχει αλλάξει και πολύ δύσκολα θα αλλάξει στο μέλλον. Αποκτήσαμε όμως πληθώρα υπουργικών «εξαγγελιών κατά της γραφειοκρατίας».

Τα απλήρωτα κοινόχρηστα Kομμένο ηλεκτρικό ρεύμα στους κοινόχρηστους χώρους, ακινητοποιημένοι ανελκυστήρες, απλήρωτα συνεργεία καθαρισμού, ακόμη και διακοπή συνεργασίας με εταιρείες έκδοσης κοινοχρήστων είναι το αποτέλεσμα της συσσώρευσης χρεών από ιδιοκτήτες ακινήτων. Οι διαχειριστές των πολυκατοικιών αδυνατούν να εισπράξουν τα κοινόχρηστα, με αποτέλεσμα να «βάζουν χέρι» στο απόθεμα και τελικά να μην μπορούν να πληρώσουν λογαριασμούς ρεύματος ή συντήρηση των ασανσέρ. Εν τέλει αναγκάζονται οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες να πληρώσουν περισσότερα προκειμένου να συμπληρώσουν το αποθεματικό. Ουσιαστικά καλύπτουν και τους κακοπληρωτές, είτε αυτοί δεν μπορούν να πληρώσουν κοινόχρηστα λόγω αντικειμενικής δυσκολίας είτε γιατί είναι κατ' επάγγελμα «φεσατζήδες».

Θλιβερή πρωτιά Δραματική είναι η εικόνα της ανεργία των νέων στις ελληνικές περιφέρειες σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat το 2014. Τέσσερις περιφέρειες στις δέκα με την μεγαλύτερη ανεργία στο σύνολο της Ε.Ε. και στους νέους κάτω των 24 ετών βρίσκονται στη χώρα μας. Και - δυστυχώς - πρώτη περιφέρεια στην ανεργία είναι η Ήπειρος με 69,8% . Το βλέπουμε καθημερινά δίπλα μας. Νέοι άνθρωποι ψάχνουν για δουλειά ή παίρνουν τα μάτια τους και φεύγουν... l

41

οικονομία

Σχεδόν στο μισό μειώθηκαν οι αμπελώνες στην Ήπειρο στο πέρασμα της τετραετίας.

Ερημώνουν τα χωράφια στην Ήπειρο Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την τετραετία της κρίσης 2009 – 2013

Α

πογοητευτικό μήνυμα στέλνουν για την Ήπειρο τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν μεγάλη κάμψη της αγροτικής παραγωγής από το 2009 μέχρι το 2013.

Στην Ήπειρο καταγράφεται η μεγαλύτερη μείωση των χρησιμοποιούμενων γεωργικών εκτάσεων (στον όρο «γεωργία» περιλαμβάνεται όλη •η σχετική δραστηριότητα) σε όλη τη χώρα. Συγκεκριμένα, σε τέσσερα χρόνια οι χρησιμοποιούμενες γεωργικές εκτάσεις στην Ήπειρο μειώθηκαν κατά 22,4%, ποσοστό ιδιαίτερα μεγάλο αν σκεφτεί κανείς ότι η επόμενη Περιφέρεια στις μειώσεις, η Δυτική Ελλάδα, ακολουθεί με τα μισά ποσοστά, 14,4%. Στην Ήπειρο καταγράφονται 30.559 γεωργικές εκμεταλλεύσεις συνολικά 1,5% λιγότερες από ό,τι το 2009. Από τις 30.559 γεωργικές εκμεταλλεύσεις οι 8.729 είναι αμιγώς κτηνοτροφικές. Εδώ, υπάρχει ένα ενδιαφέρον μετρήσιμο στοιχείο: οι αμιγώς κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις αυξήθηκαν στην Ήπειρο κατά 900 περίπου, σε σχέση με το 2009, αλλά η έκταση που χρησιμοποιούν αφενός ήταν μικρή, αφετέρου μειώθηκε κιόλας στο πέρασμα της τετραετίας.

42

Σε τέσσερα χρόνια οι χρησιμοποιούμενες γεωργικές εκτάσεις στην Ήπειρο μειώθηκαν κατά 22,4%, ποσοστό ιδιαίτερα μεγάλο αν σκεφτεί κανείς ότι η επόμενη Περιφέρεια στις μειώσεις, η Δυτική Ελλάδα, ακολουθεί με τα μισά ποσοστά, 14,4%.

Η Ήπειρος παραμένει η πρώτη πανελλαδικά περιφέρεια με 8.323.766 πουλερικά το 2013, ο αριθμός όμως είναι σημαντικά μειωμένος από το 2009, που τότε παρήχθησαν 10.588.644.

Τι καλλιεργούμε όμως στην Ήπειρο και τι παράγουμε περισσότερο; Οι περισσότερες εκτάσεις καταλαμβάνονται από δενδρώδεις καλλιέργειες και οι λιγότερες από αμπελώνες, με τη σχέση μεταξύ τους να ξεπερνάει το ένα προς έξι, στα στρέμματα. Οι αμπελώνες στο πέρασμα της τετραετίας έχουν μειωθεί σχεδόν στο μισό. Αρδευόμενες εκτάσεις είναι οι περισσότερες από τις καταγεγραμμένες.

Πρώτη στα πουλερικά αλλά… Η Ήπειρος παραμένει η πρώτη πανελλαδικά περιφέρεια με 8.323.766 πουλερικά το 2013, ο αριθμός όμως είναι σημαντικά μειωμένος από το 2009, που τότε παρήχθησαν 10.588.644. Η παραγωγή δηλαδή μειώθηκε σημαντικά κατά 21,41%. Μειωμένα κατά 1000 περίπου είναι τα βοοειδή (από 61.368 έπεσαν σε 60.585) ενώ… ξεκληρίστηκαν τα γιδοπρόβατα. Τα προβατοειδή από 805.156 το 2009 καταμετρήθηκαν μόλις 622.393 το 2013, ενώ οι αντίστοιχοι αριθμοί για τα αιγοειδή είναι 198.690 και 156.696. Η μοναδική κατηγορία με αύξηση ήταν οι χοίροι (από 108.429 έφτασαν σε 132.814). Η πίεση που δέχεται η οικονομία φαίνεται και στους αριθμούς των απασχολούμενων. Μέσα σε μια τετραετία σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της έρευνας, στην Ήπειρο έχουν μειωθεί κατά 1,6% οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις και κατά29,5% οι μόνιμοι εργάτες στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Άλλο τόσο σχεδόν (23,3%) μειώθηκαν οι εποχικοί εργάτες και κατά 28,3% οι λοιποί. l

43

αθλητικά γράφει ο Βαγγέλης Γυφτόπουλος

Αν έπαιρνε αδειοδότηση θα ήταν η καλύτερη χρονιά

Π

ετυχημένη ήταν αγωνιστικά η χρονιά που έφυγε για τον ΠΑΣ Γιάννινα καθώς τερμάτισε ψηλά στη βαθμολογία. Το άσχημο είναι ότι δεν πήρε πάλι αδειοδότηση, για 4η συνεχόμενη χρονιά και αυτό είναι κακό για την ομάδα, καθώς «ξενέρωσε» ο κόσμος, οι παίκτες είδαν να κόβονται τα φτερά τους αφού είχαν τις ικανότητες να παίξουν στα πλέι οφ και να πάνε στην Ευρώπη. Όσο και αν είναι «αμαρτωλή» η ΕΠΟ δίνοντας επί σειρά ετών αφορμές για σκάνδαλα που σημειώθηκαν στους κόλπους της, δεν μπορεί επί μια τετραετία πάντα να αδικείται ο ΠΑΣ. Έχει και ο πρόεδρος Γιώργος Χριστοβασίλης τις δικές του ευθύνες, αφού δεν διδάχτηκε από τα λάθη του και δεν φρόντισε έγκαιρα να καλύψει όλα εκείνα τα σημεία που άφηναν στάσιμο τον ΠΑΣ επί μια τετραετία. Τέλος πάντων, δεν θα χαθεί ο ΠΑΣ, αλλά θα περάσει δύ-

44

σκολες καταστάσεις στη συνέχεια, γιατί απογοητεύτηκε ο κόσμος και με τον περιορισμό των μεταγραφών δεν θα μπορέσει να κρατήσει όλους τους παίκτες που το καλοκαίρι μένουν ελεύθεροι. Πάντως αγωνιστικά η ομάδα ξεπέρασε κάθε αισιόδοξη πρόβλεψη με την καταπληκτική πορεία της. Είναι η μοναδική ομάδα που έκοψε φέτος 5 βαθμούς στον πρωταθλητή Ολυμπιακό. Δύο στο Καραϊσκάκη με την ισοπαλία 2-2 και 3 στα Γιάννινα με τη μεγάλη νίκη με 3-1 του ΠΑΣ. Επίσης πήρε ισοπαλία στην Τρίπολη από τον Αστέρα, στο Περιστέρι από τον Ατρόμητο, στην Τούμπα από τον ΠΑΟΚ και παράλληλα απέκλεισε και τον ΠΑΟΚ πάλι μέσα στη Θεσσαλονίκη για το κύπελλο Ελλάδος. Παρότι η ομάδα από το 2012 και μετά δεν αδειοδοτήθηκε και έχει περιορισμό μεταγραφών εντού-

Αγωνιστικά η ομάδα ξεπέρασε κάθε αισιόδοξη πρόβλεψη με την καταπληκτική πορεία της. Είναι η μοναδική ομάδα που έκοψε φέτος 5 βαθμούς στον πρωταθλητή Ολυμπιακό.

τοις έκανε μια πολύ δυνατή ομάδα που έκλεψε την παράσταση σε πολλά παιχνίδια. Υπενθυμίζουμε ότι όταν μια ομάδα δεν παίρνει αδειοδότηση μπορεί να κάνει 3 μεταγραφές και 2 ανανεώσεις συμβολαίων για παίκτες άνω των 24 ετών και μπορεί να παίρνει χωρίς περιορισμό μόνο Έλληνες παίκτες κάτω των 24 ετών. Ο ΠΑΣ όλα αυτά τα χρόνια έκανε καλό σκάουτιγκ και βρήκε αξιόλογους νέους παίκτες που πολλοί μεταπωλήθηκαν σε μεγαλύτερες ομάδες όπως οι Νίκος Κοροβέσης, Χάρης Χαρίσης στον ΠΑΟΚ, Μάριος Οικονόμου στην Κάλλιαρι, Δημήτρης Κολοβέτσιος στην ΑΕΚ, Τόμας Ντε Βινσέντι στον Ολυμπιακό. Πέραν αυτών εύστοχες ήταν και άλλες μεταγραφές που έκανε αυτή την τετραετία ο ΠΑΣ, όπως των Βελλίδη, Ίλιτς, Τσουκαλά, Τσάβεζ, Ακόστα, Ναδάλες και σε συνδυασμό με παίκτες που προϋπήρχαν (Ντάσιος, Μιχαήλ κλπ) δημιουργήθηκε μια δυνατή ομάδα που έκανε θαύματα. Πραγματικά αποτελεί αντικείμενο μελέτης ο τρόπος που δούλεψαν αυτά τα χρόνια στον ΠΑΣ, όπου με νέα κατά το πλείστον παιδιά και με χαμηλό μπάτζετ έγινε φέτος, όπως παλιά, το φόβητρο των μεγάλων ομάδων. Όπως αντικείμενο μελέτης, από την αντίθετη πλευρά, πρέπει να γίνει και η προχειρότητα που αντιμετώπισαν το θέμα της συγκρότησης του φακέλου με συνέπεια επί 4 χρόνια να μη παίρνει αδειοδότηση. Η «μαγκιά» του Πετράκη και των παικτών ήταν στο εξής σημείο. Ότι όλοι οι αντίπαλοι προπονητές ενώ ήξεραν πως έπαιζε ο ΠΑΣ, ότι κάνει καλά την άμυνα και βγαίνει γρήγορα στις αντεπιθέσεις, κανείς δεν μπόρεσε να τον αναχαιτίσει. Πριν από κάθε παιχνίδι όλοι λίγο πολύ έλεγαν τα εξής: Ότι ο ΠΑΣ είναι επικίνδυ-

νος και θέλει προσοχή στις αντεπιθέσεις και είναι ένα δεμένο και καλοδουλεμένο σύνολο. Παρόλα αυτά και παρότι όλοι ήξεραν το μυστικό, ο «Άγιαξ» με την μαεστρική καθοδήγηση του Πετράκη, έκανε κατ’ αυτό τον τρόπο ζημιές σε πολλές ομάδες. Κι ο Περέιρα του Ολυμπιακού όταν ήρθε στα Γιάννινα, σωστά είχε σκιαγραφήσει τον ΠΑΣ πριν από το παιχνίδι, αλλά στην πράξη άλλα φάνηκαν μέσα στο γήπεδο και γύρισε με τριάρα στον Πειραιά και με ξυνισμένα τα μούτρα του Μαρινάκη που είχε συνοδεύσει την ομάδα του στα Γιάννινα. Ο μεγάλος Ιταλός κόους Γκατούζο ως προπονητής του ΟΦΗ στον α’ γύρο με λίγα λόγια είχε σκιαγραφήσει κατά τον καλύτερο τρόπο τον ΠΑΣ λέγοντας τα εξής: «Ο ΠΑΣ είναι μια ομάδα που μπορεί να μη παίζει εντυπωσιακό ποδόσφαιρο, αλλά είναι πολύ δεμένη ομάδα που δύσκολα τη βάζεις κάτω». Έτσι ακριβώς όπως τα είπε ο Ιταλός ήταν τα πράγματα στη φετινή σαιζόν. Μπορεί να ήταν μια ομάδα με πολύ χαμηλό μπάτζετ και με περιορισμό μεταγραφών λόγω μη αδειοδότησης, αλλά είχε 6-7 παίκτες που μπορούν να σταθούν και να κάνουν τη διαφορά σε οποιαδήποτε ομάδα. Ήταν με λίγα λόγια ένα δεμένο και καλοδουλεμένο σύνολο που όταν ήταν σε καλή μέρα δεν έσπαγε ποτέ και γινόταν μπετόν αρμέ. Οι παλιοί δάσκαλοι του ποδοσφαίρου έλεγαν ότι μια ομάδα χτίζεται πάντα από έναν καλό προπονητή. Ο Γιάννης Πετράκης κατά την προσωπική μας εκτίμηση ήταν φέτος ο καλύτερος Έλληνας προπονητής στη σούπερ λίγκα. Ο Πετράκης έχει κάτι πολύ σημαντικό που το έχουν λίγοι προπονητές στην Ελλάδα.

Η «μαγκιά» του Πετράκη και των παικτών ήταν στο εξής σημείο. Ότι όλοι οι αντίπαλοι προπονητές ενώ ήξεραν πως έπαιζε ο ΠΑΣ, ότι κάνει καλά την άμυνα και βγαίνει γρήγορα στις αντεπιθέσεις, κανείς δεν μπόρεσε να τον αναχαιτίσει.

45

αθλητικά

Δεν είναι «κατασκεύασμα» των ΜΜΕ, ούτε των πλούσιων προέδρων που μπορούν να του πάρουν όποιο παίκτη θέλει, ούτε είχε σαν ποδοσφαιριστής το μεγάλο ποδοσφαιρικό όνομα που πάντα επηρεάζει την κοινή γνώμη. Είχε άλλα πολύ πιο σημαντικά. Πρώτον είναι ένας διαβασμένος προπονητής και ακέραιος άνθρωπος και δεύτερον δεν προέκυψε σαν κομήτης στο ποδόσφαιρο αλλά ανέβηκε όλη την ιεραρχία ξεκινώντας από χαμηλά και δουλεύοντας σκληρά για να φτάσει ψηλά, μέχρι τη σούπερ λίγκα. Έχει πολλά ένσημα και έχει βάσεις. Γι’ αυτό μην εκπλαγεί κανείς αν γίνει το πρώτο όνομα Έλληνα προπονητή στην ομάδα βάσει της δουλειάς που κάνει. Ο ΠΑΣ έδειξε φέτος ότι ήταν ομάδα συνόλου. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, ήταν συμπαγής και καλοδουλεμένη ομάδα. Όλοι οι παίκτες προσπάθησαν για το καλύτερο. Ωστόσο υπήρξαν και κάποιοι που ήταν οι βασικοί μοχλοί της μηχανής όπως οι Τσάβεζ, Τσουκαλάς, Βελλίδης (μάλιστα κλήθηκε και στην Εθνική ανδρών), Ίλιτς, Μανιάς, Τζημόπουλος, Μιχαήλ, Στρούνα, Κοροβέσης και άλλοι. Το άσχημο είναι ότι η χρονιά έκλεισε με τη μη αδειοδότηση κάτι που δυσαρέστησε πολύ κόσμο. Τώρα προέχει ο σχεδιασμός για την επόμενη μέρα με δεδομένο ότι θα υπάρχει περιορισμός μεταγραφών, λήγουν συμβόλαια, οι Κοροβέσης, Χαρίσης έφυγαν για το ν ΠΑΟΚ. Πολλά λέγονται και γράφονται για την επόμενη μέρα στον ΠΑΣ. Άλλοι παρουσιάζουν μια τάση ομαδικής φυγής των παικτών από την ομάδα, δίνοντας μια εικόνα διάλυσης. Όμως δεν είναι έτσι. Μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα με το «ξενέρωμα» του κόσμου, την μεγάλη απογοήτευση που θα οδηγήσει πολλούς φιλάθλους στον καναπέ του σπιτιού, παρά στο αγωνιστικό κομμάτι. Σίγουρα ο ΠΑΣ θα περάσει από μια μεγάλη δοκιμασία, έρχονται δύσκολες μέρες, γιατί λήγουν αρκετά συμβόλαια, υπάρχει η απογοήτευση των παικτών και δεν αποκλείεται κάποιοι από τους πρωτοκλασάτους καίτοι δεν λήγουν τα συμβόλαιά τους να ζητήσουν να φύγουν, αλλά το βέβαιο είναι ότι δεν θα διαλυθεί. Αδειοδότηση δεν πήρε και τα προηγούμενα χρόνια, αλλά αγωνιστικά κρατήθηκε σε αξιοπρεπή επίπεδα. Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο ΠΑΣ θα περάσει από πολλά κύματα και μεγάλες αναταράξεις, αλλά κανείς δεν ξέρει, έστω με τον περιορισμό μεταγραφών που έχει, πως θα γίνει ο σχεδιασμός για τη νέα χρονιά και πως θα είναι η ομάδα. l

46

Πολλά λέγονται και γράφονται για την επόμενη μέρα στον ΠΑΣ. Άλλοι παρουσιάζουν μια τάση ομαδικής φυγής των παικτών από την ομάδα, δίνοντας μια εικόνα διάλυσης στην ομάδα. Όμως δεν είναι έτσι.

αυτοκίνητο

Ε, όχι και διόδια στο εργοτάξιο!

Α

ν τους τελευταίους μήνες διασχίσατε το δρόμο Κορίνθου - Πατρών θα ξέρετε καλά τι συμβαίνει! Στο μεγαλύτερο τμήμα της απόστασης των 130 km υπάρχει μόνο μια στενή λωρίδα ανά κατεύθυνση. Παντού υπάρχουν πλαστικές κορύνες καρφωμένες στο οδόστρωμα.

Αν δεν έχει κίνηση… Θα μου πείτε ότι εκτελούνται έργα κι επομένως θα υπάρξει ταλαιπωρία. Θα συμφωνήσω. Κι ούτε είμαι αρμόδιος να κρίνω αν τηρούνται ή όχι τα χρονοδιαγράμματα ή αν ο τρόπος οργάνωσης των εργοταξίων είναι ο ενδεδειγμένος. Το μόνο σίγουρο όμως είναι πως η χρήση αυτής της διαδρομής μέσα από το εργοτάξιο των 130km είναι επικίνδυνη ή και ψυχοφθόρα. Κι είναι αδιανόητο να βαφτίζεται το εργοτάξιο δρόμος και να εισπράττουν διόδια!

Ειδικά τη νύχτα με τα φώτα και τα ανακλαστικά να σε τυφλώνουν η κατάσταση είναι δραματική. Σε αρκετά μεγάλα τμήματα του δρόμου δεν υπάρχει σημείο στάθμευσης έκτακτης ανάγκης. Η κίνηση γίνεται από μια στενή λωρίδα ανά κατεύθυνση, όπου δεν χωράει δεύτερο αυτοκίνητο - αν σ’ ένα οδηγό συμβεί ο,τιδήποτε και πρέπει να σταματήσει, θα κλείσει την κυκλοφορία! Ακόμη χειρότερα αν προκληθεί σύγκρουση, αν έχουμε τραυματίες, η έγκαιρη προσέγγιση ασθενοφόρου είναι σχεδόν αδύνατη. Πολύ πιθανό δε να σχηματιστεί ουρά δεκάδων χιλιομέτρων. Οι ταξιδιώτες πέρα από το τεράστιο ρίσκο που παίρνουν όσον αφορά στην οδική ασφάλεια, θα πρέπει να είναι οπλισμένοι και με υπομονή, αφού θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο ώρες για να διανύσουν αυτό το κομμάτι, αν είναι μόνοι τους στο δρόμο.

Οι ταξιδιώτες πέρα από το τεράστιο ρίσκο που παίρνουν όσον αφορά στην οδική ασφάλεια, θα πρέπει να είναι οπλισμένοι και με υπομονή, αφού θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο ώρες για να διανύσουν αυτό το κομμάτι, αν είναι μόνοι τους στο δρόμο.

47

αυτοκίνητο

Ό,τι δίνεις παίρνεις! Ως λαός είμαστε των άκρων. Αυτό φαίνεται από την ψήφο μας, τη συμπεριφορά μας απέναντι στον γείτονα, στον δρόμο, στην εκκλησία, στην παιδική χαρά. Ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι σκίζουν τα πτυχία τους στο άκουσμα της Ελληνίδας μάνας: «Γιαννάκη, αν πέσεις και χτυπήσεις, θα σε σκοτώσω!».

Αντίστοιχη συμπεριφορά παρατηρείται και στο αυτοκίνητο: Πριν από λίγα χρόνια ο οικογενειάρχης ήθελε jeep 3,7 lt για να πάει στο χωριό ενώ τώρα προσπαθεί να πείσει εαυτόν και αλλήλους πως με το Yaris diesel πάει μια χαρά. Παλιότερα όλοι συζητούσαν για μοντέλα κι επιδόσεις ενώ σήμερα όλοι μιλάνε για κατανάλωση, οικονομία και σέρβις. Η επιθετικότητα και η αδημονία χαρακτηρίζουν κάθε κίνηση και αξίες όπως ο σεβασμός, η ευγένεια, η κοινή λογική και το περί δικαίου αίσθημα σπανίζουν. Ελάτε να πατήσουμε λίγο φρένο, αξιολογώντας απ΄ την αρχή κάποια πράγματα. Για όλα υπάρχει μια χρυσή τομή. Αντί να βρίσεις, αντέδρασε με μια ευγενική προτροπή. Αντί να στρίψεις απότομα το τιμόνι, καν’ το πιο προοδευτικά, αντί να διπλοπαρκάρεις, βρες ένα σημείο που δεν ενοχλείς. Όπως οι ανθρώπινες σχέσεις, έτσι και η οδήγηση λειτουργεί διαδραστικά: ό,τι δίνεις, παίρνεις. Αποτελεί τέχνη να βρει κανείς τη χρυσή τομή αλλά αξίζει τον κόπο.

48

Η επιθετικότητα και η αδημονία χαρακτηρίζουν κάθε κίνηση και αξίες όπως ο σεβασμός, η ευγένεια, η κοινή λογική και το περί δικαίου αίσθημα σπανίζουν. Ελάτε να πατήσουμε λίγο φρένο, αξιολογώντας απ΄ την αρχή κάποια πράγματα.

Έρχονται «ραβασάκια» Με όπλο τα ηλεκτρονικά αρχεία των ΚΤΕΟ η πολιτεία θα προσπαθήσει το επόμενο διάστημα να εντοπίσει σε πρώτη φάση τους ιδιοκτήτες των οχημάτων και των δίκυκλων, που δεν έχουν περάσει από τεχνικό έλεγχο. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουν διασυνδεθεί ηλεκτρονικά με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Μεταφορών τα 17 δημόσια και 175 ιδιωτικά ΚΤΕΟ που λειτουργούν στην Ελλάδα. Πλέον κάθε έλεγχος οχήματος περνά σε ένα ηλεκτρονικό αρχείο. Αποτέλεσμα είναι η τήρηση δύο παράλληλων αρχείων, αυτό που περιλαμβάνει όλες τις άδειες κυκλοφορίας που βρίσκονται σε ισχύ ενός δεύτερου που περιλαμβάνει τα στοιχεία κι των οχημάτων που έχουν περάσει τεχνικό έλεγχο. Από τη λειτουργία μιας εφαρμογής που θα συνδέει αυτά τα δύο αρχεία αναμένεται να προκύψει ο ακριβής αριθμός των ανέλεγκτων οχημάτων. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των ΙΧ που δεν έχουν περάσει από ΚΤΕΟ έχει υπερβεί τα 2 εκατομμύρια, ενώ ο αριθμός των δίκυκλων προσεγγίζει, ίσως και να ξεπερνά το 1 εκατομμύριο.

Φυσικά η καταγραφή θα είναι το πρώτο βήμα. Θα ακολουθήσει αποστολή ειδοποιητηρίων προς τους ιδιοκτήτες με την υπενθύμιση της υποχρέωσής τους, ενώ έπονται οι «καμπάνες», η επιβολή δηλαδή «τσουχτερών» προστίμων.

στεί και δεν πέρασαν κανέναν από τους προβλεπόμενους ελέγχους (ΚΤΕΟ κ.λ.π). Μήπως πρέπει η τροχαία να αναλάβει δράση;

Η νέα ευρωπαϊκή ταυτότητα στα ελαστικά

Ελαστικά Μας «δένουν» με τον δρόμο Τα ελαστικά του αυτοκινήτου μας «δένουν» με τον δρόμο, γι’ αυτό η τακτική συντήρηση και η αλλαγή τους εξασφαλίζουν ασφαλείς μετακινήσεις, οικονομία καυσίμου και καλύτερες επιδόσεις. Φθαρμένα ελαστικά συνεπάγονται μειωμένη πρόσφυση, μεγάλες πιθανότητες απώλειας του ελέγχου του αυτοκινήτου, ενώ αυξάνεται και η απόσταση ακινητοποίησης του οχήματος σε ένα φρενάρισμα πανικού! Σημαντικό ρόλο παίζει και η επιλογή ενός ελαστικού. Οι ειδικοί συμβουλεύουν τους οδηγούς να αποφεύγουν την αγορά μεταχειρισμένων (και πολύ φτηνών) ελαστικών από το Διαδίκτυο. Να μείνουν μακριά από τέτοιου είδους «ευκαιρίες», διότι τα αόρατα προβλήματα των ελαστικών ίσως αποδειχθούν πολύ ακριβά για τον αγοραστή μακροπρόθεσμα. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι-που οι μετακινήσεις γίνονται πιο δύσκολες λόγω της ζέστης και της συχνής υπερφόρτωσης του οχήματος –τα πλαστικά θα πρέπει να βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση. Ο έλεγχος πριν από κάθε εκδρομή είναι απαραίτητος. Ένας ολιγόλεπτος έλεγχος σε ένα βουλκανιζατέρ μπορεί να μας βγάλει από δυσάρεστες καταστάσεις.

Θα ελέγξει κανείς; Εκατοντάδες είναι τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν καθημερινά στους δρόμους της Ηπείρου βγάζοντας από τις εξατμίσεις τεράστιες ποσότητες άσπρου (και μαύρου) καπνού, που εισπνέουμε εμείς και τα παιδιά μας. Είναι προφανώς αυτοκίνητα που έχουν… ξεχα-

Η πρόσφυση, η κατανάλωση, ο θόρυβος. Η νέα σήμανση ελαστικών της ΕΕ παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του ελαστικού που σχετίζονται με την ασφάλεια και το περιβάλλον. Τρεις είναι οι πιο βασικές κατηγορίες. Η πρόσφυση του ελαστικού σε σχέση με την κατανάλωση καυσίμου, η πρόσφυση στον βρεγμένο δρόμο και ο εξωτερικός θόρυβος του ελαστικού. ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΥΣΙΜΟΥ. Ένα ελαστικό με μικρή αντίσταση κύλισης βοηθά στη χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου καθώς απαιτεί λιγότερη ενέργεια για την κύλιση του. Η αποδοτικότητα καυσίμου ταξινομείται από Α (κατηγορία ελαστικού με χαμηλή κατανάλωση καυσίμου) έως G (με υψηλή κατανάλωση καυσίμου). ΠΡΟΣΦΥΣΗ ΣΕ ΒΡΕΓΜΕΝΟ ΔΡΟΜΟ. Πρόκειται για την ικανότητα φρεναρίσματος του ελαστικού σε βρεγμένους δρόμους. Η πρόσφυση σε βρεγμένο δρόμο ταξινομείται από Α (υψηλότερος δείκτης) έως F (χαμηλότερος δείκτης). ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΘΟΡΥΒΟΣ. Παράγεται από τα ελαστικά και μετριέται σε ντεσιμπέλ. Στην κατηγορία 1 τα ελαστικά είναι λιγότερο θορυβώδη ενώ στη μεγαλύτερη κατηγορία 3 τα ελαστικά είναι θορυβώδη.

Κάθε πότε πρέπει να κάνουμε αλλαγή Οι εταιρείες ελαστικών μπορεί να συνιστούν την αλλαγή ελαστικών ύστερα από 3-4 χρόνια ή κατά μέσο όρο 35-40 χιλιάδες χιλιόμετρα, όμως τα παραπάνω νούμερα είναι ενδεικτικά. Οι συνθήκες χρήσης των ελαστικών (τρόπος οδήγησης, πόλη ή αυτοκινητόδρομος, ζέστη ή κρύο, λακκούβες κ.ά) μπορεί να αυξομειώσουν σημαντικά τη μέση διάρκεια ζωής των ελαστικών. Ακόμη και ένα καινούργιο ελαστικό αν χτυπηθεί και παρουσιάσει π.χ. ένα εξόγκωμα τότε θα πρέπει να αντικατασταθεί. Επίσης όσοι κινούνται σε χωματόδρομους και πιο κακοτράχαλα σημεία θα πρέπει να ελέγχουν πιο τακτικά την κατάσταση των ελαστικών. l

49

δρομολόγια ΚΤΕΛ

Δ/ΝΣΗ: Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 45 – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΘΕΣΕΩΝ 26510 26286-25014

που, πως και πότε θα ταξιδέψετε με το ΚΤΕΛ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΘΗΝΑ

ΑΘΗΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΣΤΟΡΙΑ

ΚΑΣΤΟΡΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

08:00

06:30 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΓΙΩΝ

ΔΕΥΤΕΡΑ 15:00

ΔΕΥΤΕΡΑ 10:00

10:00

08:30

ΤΕΤΑΡΤΗ 11:00

ΤΕΤΑΡΤΗ 14:30

11:00

11:00

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 11:00 – 15:00

13:00

13:00

15:15

15:30 ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 10:00 – 14:30 Το δρομολόγιο Παρασκευής και Κυριακής ώρας 14:30 από Καστοριά διέρχεται από τα Γρεβενά.

17:30

17:00

24:00

22:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΦΛΩΡΙΝΑ

ΦΛΩΡΙΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18:00 - ΚΥΡΙΑΚΗ 13:00

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:00 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ –ΤΡΙΚΑΛΑ – ΚΑΡΔΙΤΣΑ - ΛΑΜΙΑ- ΑΘΗΝΑ

ΑΘΗΝΑ - ΛΑΜΙΑ – ΚΑΡΔΙΤΣΑ – ΤΡΙΚΑΛΑ – Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ - ΤΡΙΚΑΛΑ

ΤΡΙΚΑΛΑ – Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 12:00

Από ΑΘΗΝΑ 10:30 Από ΛΑΜΙΑ ώρα 13:15 - από ΚΑΡΔΙΤΣΑ ώρα 14:30

08:45 - 15:30

08:30 – 15:30 Παρασκευή 15:30

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:45

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:30 από Λαμία – 15:00 από Καρδίτσα

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ

ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

06:45 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου

07:00 ΜΕΝΙΝΑ - ΕΓΝΑΤΙΑ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ

10:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON

08:30 Εγνατία- Παραμυθιά - Δουρούτη

12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON

10:00 Εγνατία- Δουρούτη

14:00 Εγνατία, Παραμυθιά

12:00 Εγνατία – Κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

15:00 Εγνατία

14:45 Εγνατία - ΤΕΙ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΑΡΚΙΤΣΑ. ΑΠΟ ΑΡΚΙΤΣΑ ΚΑΘΕ ΤΕΤΑΡΤΗ ώρα 12:00 έως 4/9/2014. ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΤΑ- ΑΓΡΙΝΙΟ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΙΤΕΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ - ΧΑΛΚΙΔΑ

ΧΑΛΚΙΔΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ – ΙΤΕΑ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΑΓΡΙΝΙΟ – ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά εκτός Σαββάτου 12:00

καθημερινά εκτός Σαββάτου 10:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΜΕΤΣΟΒΟ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΚΟΖΑΝΗ ΒΕΡΟΙΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΒΕΡΟΙΑ – ΚΟΖΑΝΗ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΜΕΤΣΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

07:00 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

08:00 από Γρεβενά

11:30

11:30

14:15

14:00

16:00

18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 17:30 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ 20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ.

CYCLON - ΤΕΙ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ

ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

15:45

09:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου

09:00 ΜΕΝΙΝΑ - ΕΓΝΑΤΙΑ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ

18:30 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

18:30 από Γρεβενά

12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON

12:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ.

CYCLON - ΤΕΙ

20:30

20:30

15:00 Εγνατία, Παραμυθιά

14:45 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΣΑΒΒΑΤΟ

18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 17:30 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ

07:00 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

08:00 από Γρεβενά

20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ.

CYCLON - ΤΕΙ

11:30

11:30

14:15

14:00

16:00

15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΑΡΤΕΡΙ – ΠΛΑΤΑΡΙΑ – ΣΥΒΟΤΑ κάθε Σαββατοκύριακο 09:00 ΣΥΒΟΤΑ – ΠΛΑΤΑΡΙΑ – ΚΑΡΤΕΡΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ κάθε Σαββατοκύριακο 18:00 Το δρομολόγιο θα εκτελείται από 22/6/2014 μέχρι 31/8/2014.

20:30 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

20:30 από Γρεβενά

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΒΟΛΟΣ

ΒΟΛΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 10:15 - 15:00 - 20:00 ΤΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΩΡΑ 20:00 ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

καθημερινά 08:00 - 13:30– 17:30 Από Λάρισα: 9:00, 14:30, 18:30 ΤΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΩΡΑ 17:30 ΑΠΟ ΒΟΛΟ ΚΑΙ 18:30 AΠΟ ΛΑΡΙΣΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΑΡΓΑ

ΠΑΡΓΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Καθημερινά 08:30 μέσω ΚΑΡΤΕΡΙΟΥ

Καθημερινά 19:00 μέσω ΚΑΡΤΕΡΙΟΥ

Το δρομολόγιο θα εκτελείται από 22/6/2014 μέχρι 31/8/2014. ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΑΤΡΑ

ΠΑΤΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 09:30 – 14:30

Καθημερινά 09:00 – 14:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΓΡΙΝΙΟ

ΑΓΡΙΝΙΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΚΑΛΑΜΑΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:00 κάθε μέρα από Τζαμί

06:15

Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή – Δευτέρα 13:30

Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή – Δευτέρα 13:30

12:30

11:30

15:30 και Κυριακή

15:00 και Κυριακή

19:00 και Κυριακή

19:00 και Κυριακή

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΓΡΕΒΕΝΑ - ΚΟΖΑΝΗ

ΚΟΖΑΝΗ – ΓΡΕΒΕΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 10:30 – 14:45

καθημερινά 10:45 – 15:00

50

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ

ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΒΛΑΧΑΤ-ΧΡΥΣΟΡΑΧΗ-ΒΡΟΝΤΙΣΜΕΝΗ-ΡΙΑΧΟΒΟ-ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ

πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30 – 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:30 – 18:30 – 20:00

πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30 – 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:15 – 18:15 – 20:15 Το δρομολόγιο 8:30 από Αρτα θα διέρχεται από ΤΕΙ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ

ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ-ΡΙΑΧΟΒΟ-ΒΡΟΝΤΙΣΜΕΝΗ-ΧΡΥΣΟΡΑΧΗ-ΒΛΑΧΑΤΑΝΟ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Σάββατο – Κυριακή ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ

ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:30 – 10:00 – 12:30 – 14:30 – 18:30 – 20:00

07:30 – 10:00 – 12:00 – 14:00 – 18:15 – 20:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΕΒΕΖΑ

ΠΡΕΒΕΖΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου – Κυριακής 06.30 - 09.00 – 10.30 - 12.00 13.30 – 15.00 – 18.00 - 20.30 Σάββατο – Κυριακή 07.45 - 10.00 - 12.30 - 14.30 18.00 - 20.30

πλην Σαββάτου – Κυριακής 06.00 - 07.30 - 09.15 – 11.30 - 13.30 - 16.30 - 18.15 – 20:00 Σάββατο – Κυριακή 07.30 - 10.00 - 12.00 - 14.45 - 18.15 – 20:15

Δευτέρα - Παρασκευή 06:00 – 14:45 Παρασκευή 07:15 – 16:00 ΙΩΑΝΝ.-ΑΣΦΑΚΑ-ΠΕΤΣΑΛΙ-ΜΕΤΑΜ.-ΚΑΛΠΑΚΙ πλην Σαββάτου - Κυριακής 21:00 ΚΑΛΠΑΚΙ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ αμέσως ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΛΩΖΙΑΝΑ (μεσω Τύριας)

Δευτέρα

06:00

ΛΩΖΙΑΝΑ – ΚΕΡΑΣΣΕΑ - ΡΑΔΟΒ. – ΓΡΑΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα

07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΓΡΑΝΙΤΣΑ - ΛΩΖΙΑΝΑ

Δευτέρα

14:15

ΛΩΖΙΑΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας)

Δευτέρα

αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΟΜΟΛΕΣΣΑ (μεσω Τύριας)

Παρασκευή 06:00

ΔΟΜΟΛ. – ΜΙΚΡΟΧΩΡΙ – ΣΕΝΙΚΟ – ΡΑΔΟΒΙΖΙ - ΓΡΑΝ. - ΙΩΑΝ

Παρασκευή 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΜΕΤΣΟΒΟ

ΜΕΤΣΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝ. – ΓΡΑΝ. – ΡΑΔΟΒΙΖΙ – ΣΕΝΙΚΟ - ΜΙΚΡΟΧ. - ΔΟΜΟΛ.

Παρασκευή 14:15

05:30 13:45

07:00 15:30

ΔΟΜΟΛΕΣΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας)

Παρασκευή αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ- ΔΕΛΒΙΝΑΚΟΠΟΥΛΟ

Τετάρτη 06:00

05:30 - 13:45 Σάββατο 16:00 Κυριακή

07:00 - 15:30 Σάββατο 17:30 Κυριακή

ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ – ΕΚΚΛΗΣΟΧ. - ΚΑΛΟΧ. - ΣΟΥΛΟΠ. - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τετάρτη 06:45

ΙΩΑΝ. - ΣΟΥΛΟΠ. – ΚΑΛΟΧΩΡΙ - ΕΚΚΛΗΣΟΧ. - ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ

Τετάρτη 13:00

ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τετάρτη 14:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΕΓ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΜΕΓ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη – Παρασκευή 06:00 – 14:30

Τρίτη – Παρασκευή 07:15 – 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΒΕΡΕΝΙΚΗ

ΤΡΙΤΗ 05:40 – 14:00

ΒΕΡΕΝΙΚΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΡΙΤΗ 07:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ – ΒΡΥΣΟΥΛΑ

Παρασκευή 06:00

ΒΡΥΣΟΥΛΑ - ΚΟΥΡΝΟΡΑΧΗ – ΦΩΤΕΙΝΟ (στο Κέντρο) - ΙΩΑΝΝ.

Παρασκευή 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ -ΨΙΝΑ-ΔΡΑΓΟΨΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ-ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ-ΖΟΡΓΙΑΝΗ-ΛΑΛΙΖΑ-ΧΙΝΚΑ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΦΩΤΕΙΝΟ (στο Κέντρο) - ΚΟΥΡΝΟΡΑΧ. - ΒΡΥΣΟΥΛΑ

Παρασκευή 14:15

Δευτέρα 06:30 Από Πολύγυρο 07:30

ΒΡΥΣΟΥΛΑ – ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 16:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΒΡΟΣΥΝΑ - ΚΑΤΩ ΛΑΒΔΑΝΗ

Δευτέρα 05:30

ΠΛΑΚΙΑΤΙΚΑ - Α.ΛΑΒΔΑΝΗ – Α.Κ.ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 07:00 Δευτέρα 13:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ -ΧΙΝΚΑ-ΛΑΛΙΖΑ-ΖΟΡΓΙΑΝΗ-ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ-ΔΡΑΓΟΨΑ-ΨΙΝΑ-ΕΛΕΥΘΕΡ.-ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα 14:15. Από ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ το απόγευμα, εάν υπάρχουν επιβάτες. ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΖΙΤΣΑ

ΖΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – Κ.Α.ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ - Α.ΛΑΒΔΑΝΗ - ΠΛΑΚΙΑΤΙΚΑ

πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:30 - 13:15 – 15:15 -20:15

πλην Σαββάτου – Κυριακής 07:15 – 14:00 –16:15 - 21:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΙΕΡΟΜΝΗΜΗ

ΙΕΡΟΜΝΗΜΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 06:15 – 13:45

Πέμπτη 07:30 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ

ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ – ΓΡΑΜΜΕΝΟ – ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ – ΛΟΦΙΣΚΟΣ – ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΕΤΑΡΤΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ

06:45 – 13:30

07:15 -ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΛΥΓΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

06:15

ΛΥΓΓΟΣ-ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ-ΓΡΑΜΜΕΝΟ-ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ-ΛΟΦΙΣΚΟΣ-ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

07:00

ΛΥΓΓΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

14:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ – ΛΟΦΙΣΚΟΣ – ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ – ΓΡΑΜΜΕΝΟ – ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ – ΛΥΓΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

13:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΑΦΝΟΦΥΤΟ - ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΚΟ

ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη 05:45 – 13:15

Τρίτη 06:45 – 14:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΛΥΓΓΙΑΔΕΣ

ΛΥΓΓΙΑΔΕΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη - Παρασκευή

Τρίτη - Παρασκευή

08:45 – 13:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΟΝΙΤΣΑ (καθημερινά πλην Σαββάτου και Κυριακής)

ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (καθημερινά πλην Σαββάτου και Κυριακής)

05:00

07:00

07:00 10:30

09:30 11:30

13:00

14:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΛΑΨΙΣΤΑ – ΝΕΟΧΩΡΙ – ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑ

16:00

17:30

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

19:30

20:45

06:30

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ- ΠΕΤΣΑΛΙ – ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ (Ε.Ο.) – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΕΤΣΑΛΙ - ΑΣΦΑΚΑ – ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

13:30

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ- ΝΕΟΧΩΡΙ - ΛΑΨΙΣΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

14:00

09:15 – 13:30

Σάββατο ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΝΙΤΣΑ 07:30 – 13:00 – 19:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 09:30 – 15:30 – 20:45 Από Κόνιτσα για Μέρτζιανη: 08:30 Από Μέρτζιανη – Κόνιτσα: 09:00 Κυριακή ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΝΙΤΣΑ 07:30 – 13:00 – 19:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 09:30 – 15:30 – 20:45 Από Κόνιτσα για Μέρτζιανη : 08:30 Από Μέρτζιανη – Κόνιτσα : 09:00

51

ΤΟΠΙΚΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΚΟΝΙΤΣΑΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΟΥΡΝΙΑ – ΠΥΡΓΟΣ – ΜΟΛΙΣΤΑ- ΓΑΝΑΔΙΟ – Πρωί – απόγευμα ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ 06:15 – 14:15

ΔΡΟΣΟΠΗΓΗ – ΠΛΑΓΙΑ –ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ 06:15 – 14:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ

Δευτέρα – Παρασκευή 05:45

ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ – ΖΑΒΡΟΧΟ – ΤΕΡΙΑΧΙ - ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΓΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ - ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 07:00

ΤΡΙΤΗ ΑΜΑΡΑΝΤΟΣ – ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑ- ΕΞΟΧΗ – ΠΥΞΑΡΙΑ Πρωί – απόγευμα 06:15 – 14:15

ΠΛΗΚΑΤΙ –ΒΟΥΡΜΠΙΑΝΗ – ΠΥΡΣΟΓΙΑΝΝΗ - ΑΣΗΜΟΧΩΡΙ 06:15 – 14:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΓΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ – ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΤΕΡΙΑΧΙ - ΖΑΒΡΟΧΟ - ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ

Δευτέρα – Παρασκευή 14:00

ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΣΤΡΑΤΟ Πρωί – απόγευμα 14:15

ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:15

ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή επιστροφή αμέσως

ΟΞΥΑ – ΧΙΟΝΑΔΕΣ – ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ - ΒΑΡΛΑΑΜ – ΠΕΜΠΤΗ Πρωί – απόγευμα ΠΥΡΣΟΓΙΑΝΝΗ – ΝΙΚΑΝΟΡΑ 06:15-14:15

ΛΑΓΚΑΔΑ – ΚΑΣΤΑΝΙΑΝΗ 06:15-14:15

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΣΤΡΑΤΟ – ΠΗΓΗ Πρωί – απόγευμα ΠΗΓΗ – ΔΙΣΤΡΑΤΟ 14:30 ΣΑΒΒΑΤΟ

ΔΡΟΣΟΠΗΓΗ – ΠΛΑΓΙΑ – ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ 06:15 – 14:15

ΚΥΡΙΑΚΗ Απόγευμα

ΜΟΛΥΒΙ 10:30 06:15 13:30

ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΧΩΡΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ 09:00 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΚΑΘΕ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:00 ΑΠΟ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:15 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΜΟΛΥΒΙ 07:45 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΜΟΛΥΒΙ – ΑΗΔΟΝΟΧΩΡΙ 08:15 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ- ΜΕΛΙΣΣΟΠΕΤΡΑ – ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ – ΜΑΖΙ – ΚΟΝΙΤΣΑ 09:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 05:00 ΑΠΟ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:30 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ 08:15 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ – ΜΕΛΙΣΣΟΠΕΤΡΑ – ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ- ΜΑΖΙ - ΚΟΝΙΤΣΑ 09:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ ΗΛΙΟΡΑΧΗ ΚΑΒΑΣΙΛΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΒΑΣΙΛΙΚΟ –ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ

ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ - ΒΑΣΙΛΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή 05:30 – 14:00

Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή 07:00 - 15:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ– ΒΗΣΣΑΝΗ - ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ

Δευτέρα -Παρασκευή 05:30 – 13:30

ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ – ΒΗΣΣΑΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα -Παρασκευή 07:00 – ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ- ΒΗΣΣΑΝΗ – ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ - ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ ΙΩΑΝ. – ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ - ΚΟΥΚΛΙΟΙ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 06.30

ΚΟΥΚΛΙΟΙ – ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ- ΔΟΛΙΑΝΑ – ΙΩΑΝ.

πλην Σαββάτου - Κυριακής 07.30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΟΛΙΑΝΑ - ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ – ΚΟΥΚΛΙΟΙ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 13.30

ΚΟΥΚΛΙΟΙ - ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 15.00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΑΚΑΒΙΑ

06:30–08:30–10:00–12:00–13:30–14:30–16:0018:30 καθημερινά Το δρομολόγιο των 08:30 δεν θα εκτελείται Σάββατο και Κυριακή.

ΚΑΚΑΒΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

09:00-10:15-12:00-13:30-15:00-16:30-17:45-18:30 καθημερινά

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΑΚΑΒΙΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΘΗΝΑ

07:00 – 20:00 ΤΑΧΕΑ

ΑΘΗΝΑ–ΙΩΑΝ.–ΚΑΚΑΒΙΑ-ΙΩΑΝ.

08:30 εάν υπάρχουν επιβάτες και 19:45 – 20:00 ΤΑΧΕΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΑΚΑΒΙΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

18:30 ΤΑΧΥ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΑΚΑΒΙΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

22:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΒΙΤΣΙΚΟ - ΠΑΠΙΓΚΟ

ΠΑΠΙΓΚΟ - ΒΙΤΣΙΚΟ – ΙΩΑΝ.

Τρίτη 05:30 - 14:30

Τρίτη 07:00 - 16:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΗΠΟΙ - ΣΚΑΜΝΕΛΙ

ΣΚΑΜΝΕΛΙ – ΚΑΠΕΣΟΒΟ – ΚΗΠΟΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα –Παρασκευή 06:00 – 15:15 Την Παρασκευή δεν θα διέρχεται από Κήπους.

Δευτέρα –Παρασκευή 07:15 – αμέσως Την Παρασκευή δεν θα διέρχεται από Κήπους.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ – ΒΙΤΣΑ – ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ Α.Κ.ΠΕΔΙΝΑ–ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ

Δευτέρα – Παρασκευή

14.00

ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ–ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ

Δευτέρα – Παρασκευή Δευτέρα – Παρασκευή

15.15 06:15

ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ – Α. Κ. ΠΕΔΙΝΑ - ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ - ΒΙΤΣΑ ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή

07.00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ - ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ

ΠΕΜΠΤΗ 05:15

ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ – ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΕΜΠΤΗ 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - Α.Κ. ΙΤΕΑ - ΠΕΤΡΑ

ΠΕΤΡΑ - Α.Κ. ΙΤΕΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 06:00 – 13:45

Δευτέρα 07:15 – 14:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΔΟΛΙΑΝΗ – ΜΑΚΡΥΝΟ – Δ. ΕΛΑΤΟΧΩΡΙΟΥ – ΤΡΙΣΤΕΝΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:00 06:45 ΑΠΟ ΜΑΚΡΥΝΟ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ- ΤΡΙΣΤΕΝΟ- Δ. ΕΛΑΤΟΧΩΡΙΟΥ – ΜΑΚΡΥΝΟ – ΔΟΛΙΑΝΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 13:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΠΕΜΠΤΗ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΤΙΣΜΑΤΑ – ΧΑΡΑΥΓΗ – ΚΑΣΤΑΝΗ - ΑΓ.ΜΑΡΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 05:00 – 14:00

ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ - 41 ΧΙΛ/ΤΡΟ - ΣΙΤΣΑΙΝΑ – ΠΕΤΡΑ – ΔΕΜΑΤΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΕΜΠΤΗ 06:45 από 41ο χλμ - Σίτσαινα Πέτρα

ΑΓ.ΜΑΡΙΝΑ – ΚΑΣΤΑΝΗ – ΧΑΡΑΥΓΗ – ΚΤΙΣΜΑΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 06:45 – 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΜΑΤΙ – ΠΕΤΡΑ – ΣΙΤΣΑΙΝΑ – 41ο ΧΙΛ.

- ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΠΕΜΠΤΗ 14:30 ΘΑ ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΝΕΙ ΣΤΟ 41ο χλμ.

ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΕΜΠΤΗ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΗΜΟΚΟΡΗ

Δευτέρα 05:15

ΔΗΜΟΚΟΡΗ – ΣΤΡΑΤΙΝΙΣΤΑ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΣΙΤΑΡΙΑ – ΚΡΥΟΝΕΡΙ - ΜΑΥΡΟΝΟΡΟΣ – ΑΝΩ ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ – ΜΠΟΥΛΕΪΚΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Πέμπτη 06:30

ΙΩΑΝΝ. – ΜΠΟΥΛΕΪΚΑ - Α. ΠΑΡΑΚΑΛ. – ΜΑΥΡΟΝΟΡΟΣ – ΚΡΥΟΝΕΡΙ Δευτέρα - Πέμπτη – ΣΙΤΑΡΙΑ – ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ (εάν έχει) – ΣΤΡΑΤΙΝΙΤΣΑ 14:15 ΔΗΜΟΚΟΡΗ ΔΗΜΟΚΟΡΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑ – ΜΥΛΟΙ- ΑΝΘΟΧΩΡΙ

ΑΝΘΟΧΩΡΙ - ΜΥΛΟΙ - ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑ

Παρασκευή 06.00 – 14:30

Παρασκευή 07:00 από Χρυσοβίτσα 07.30

Δευτέρα - Τετάρτη έως ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑ - ΜΥΛΟΥΣ από Χρυσοβίτσα 07.30

Δευτέρα - Πέμπτη αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΠΩΓΩΝΙΑΝΗ

ΠΩΓΩΝΙΑΝΗ - ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή 05:30 – 14:00

Δευτέρα - Παρασκευή 07:15– 15:40

52

06:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΓ.ΓΟΤΙΣΤΑ - ΚΡΑΨΗ – ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ – ΚΡΑΨΗ - ΜΕΓ.ΓΟΤΙΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΕΤΑΡΤΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ

05:30 – 14:15

07:00 – 15:45

ΙΩΑΝ. – ΠΗΓΑΔΙΑ – ΠΛΑΤAΝΟΥΣΑ - ΜΑΧΑΛΑΣ - ΔΑΦΝΩΤΗ

ΤΡΙΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:45

ΤΡΙΤΗ: ΔΑΦΝΩΤΗ - ΜΑΧΑΛΑΣ - ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ - ΠΗΓΑΔΙΑ – ΠΛΑΙΣΙΑ – ΠΑΤΕΡΟ – ΦΟΡΤΟΣΙ – ΚΩΣΤΙΤΣΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΡΙΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 06:45 – 15:30 Από ΠΗΓΑΔΙΑ θα διέρχεται το δρομολόγιο ώρα 07:15 από Δαφνωτή και 13:15 από Ιωάννινα

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: ΔΑΦΝΩΤΗ – ΜΑΧΑΛΑΣ- ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ- ΠΗΓΑΔΙΑ – ΠΛΑΙΣΙΑ – ΚΟΡΥΤΙΑΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΕΓΝΑΤΙΑ - ΒΑΛΑΝΙΔΙΑ – ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΚΟΥΜΑΡΙΑ – ΕΓΝΑΤΙΑ – ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 05:45 – 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΥΜΑΡΙΑ - ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΒΑΛΑΝΙΔΙΑ – ΕΓΝΑΤΙΑ - ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 13:00 – 14:30

ΜΑΝΩΛΙΑΣΑ ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:00 – 14:30

ΤΡΙΤΗ: ΠΛΑΙΣΙΑ - ΠΑΤΕΡΟ – ΦΟΡΤΟΣΙ – ΚΩΣΤΙΤΣΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: ΚΟΡΥΤΙΑΝΗ - ΠΛΑΙΣΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΡΑΜΑΝΤΑ

ΠΡΑΜΑΝΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΡΑΜΑΝΤΑ – ΜΑΤΣΟΥΚΙ

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:00 – 14:45

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:00 – 17:00

Κάθε Δευτέρα και Παρασκευή

ΚΥΡΙΑΚΗ 14:45

ΚΥΡΙΑΚΗ 17:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΙΧΑΛΙΤΣΙ – ΚΑΙΣΑΡΗ

ΚΑΙΣΑΡΗ – ΜΙΧΑΛΙΤΣΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 05:45 – 13:30

Παρασκευή 07:30 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΝΩ ΔΑΦΝΟΥΛΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

06:30

ΑΝΩ ΔΑΦΝ. – ΚΑΡΑΔΗΜΑ - ΙΩΑΝ

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

07:10

ΑΝΩ ΔΑΦΝΟΥΛΑ - ΚΑΡΑΔΗΜΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

13:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΟΣΗΛΙΟ

ΠΡΟΣΗΛΙΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Χρήσιμες συμβουλές για το ταξίδι σας

Πέμπτη 05:45 – 13:45

Πέμπτη 07:15 – 15:15

•

Προγραμματίστε το ταξίδι σας.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ – ΡΑΨΑΙΟΙ– ΤΕΡΟΒΟ - ΒΑΡΛΑΑΜ – ΣΚΛΙΒΑΝΗ - ΤΖΟΥΒΑΡΕΙΚΑ - ΑΓ. ΤΡΙΑΔΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΕΡΔΙΚΑ - ΠΕΣΤΑ - ΜΥΡΟΔΑΦΝΗ - ΑΓ. ΤΡΙΑΔΑ ΤΖΟΥΒΑΡΕΪΚΑ - ΣΚΛΙΒΑΝΗ - ΒΑΡΛΑΑΜ - ΤΕΡΟΒ0 – ΡΑΨΑΙΟΙ – ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ 07:00

06:00

•

Μπορείτε να κάνετε κράτηση θέσης στο τηλέφωνο 26510 26286

Δευτέρα - Παρασκευή ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΜΕΣΩΣ

14:00

•

Η κράτηση θέσης ισχύει έως 1 ώρα πριν την αναχώρηση του δρομολογίου που επιθυμείτε. Ενημερώστε μας σε περίπτωση μη πραγματοποίησης του ταξιδιού σας.

•

Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν προτεραιότητα στην κράτηση θέσης, στην άνοδο και κάθοδο από τα λεωφορεία.

•

Το κάπνισμα απαγορεύεται στα λεωφορεία. Στο λεωφορείο, δέστε τη ζώνη σας.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΟΥΣΙΩΤΙΤΣΑ - ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Δευτέρα- Παρασκευή 05:45 – 13:55

ΜΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ– ΜΟΥΣΙΩΤΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα- Παρασκευή 07:00 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ - ΠΟΛΥΣΤΑΦΥΛΟ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ.

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ - ΣΙΣΤΡ. – ΕΛΑΦΟΣ - ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή

Δευτέρα - Παρασκευή

05:15

06:45

ΙΩΑΝ. – ΘΕΡΙΑΚΗΣΙ (εάν έχει επιβάτες) – ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ (εάν έχει επιβάτες) – ΕΛΑΦΟΣ - ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ

Δευτέρα - Παρασκευή

13:15

•

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ - ΠΟΛΥΣΤΑΦΥΛΟ - ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή

15:30

Αποσκευές

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ

•

Τοποθετείστε στις αποσκευές σας ταμπέλα με τα προσωπικά σας στοιχεία (ονοματεπώνυμο – τηλέφωνο ή διεύθυνση).

•

Μην τοποθετείτε πράγματα αξίας στις αποσκευές σας.

•

Απευθυνθείτε για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίσετε στο προσωπικό μας. Θα είναι πάντα πρόθυμο να σας εξυπηρετήσει.

Δευτέρα - Παρασκευή 06:00 ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ – ΘΕΡΙΑΚΗΣΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα - Παρασκευή 06:55 ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΛΙΓΓΟΙ Δευτέρα – Παρασκευή

ΜΕΛΙΓΓΟΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 06:45 – 13:30

Δευτέρα – Παρασκευή

07:30 – ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΖΩΤΙΚΟ

ΤΡΙΤΗ 05.15

ΖΩΤΙΚΟ – ΠΑΡΔΑΛΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΡΙΤΗ 06:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΑΡΔΑΛΙΤΣΑ-ΖΩΤΙΚΟ

ΤΡΙΤΗ 13:45

ΖΩΤΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΡΙΤΗ αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΠΕΡΚΟ - ΤΖΑΜΑΛΗ ΑΓΑ – ΤΕΡΜΑ - ΜΠΑΟΥΣΙΟΙ ΑΓ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ – ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ - ΔΡΑΜΕΣΙΟΙ

Δευτέρα 06:15 – 07:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΔΡΑΜΕΣΙΟΙ - ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ -ΑΓ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΑΟΥΣΙΟΙ – ΤΖΑΜΑΛΗ ΑΓΑ – ΜΠΕΡΚΟ εάν έχει επιβάτες - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 13:45 – 15:00

53

Ταξιδέψτε με το ΚΤΕΛ μας

...γρήγορα ...άνετα ...οικονομικά και με ασφάλεια!

54