Pelckmans - Polis - Zomer 2020

ZO M E R

fictie & literaire non-fictie

Willem Elsschots enige echte ultieme verzamelbox POL IS Mei 2020 / â‚Ź 75 / ISBN 978 94 6310 573 6 NUR 301 Literaire roman, novelle I S B N 978-94-6310-505-7

9

789463 105057

Op 31 mei 2020 herdenken we het zestigjarige overlijden van Willem Elsschot.

Speciaal voor die gelegenheid brengen we de eerder verschenen prozadelen van de nieuwe paperbackuitgave samen in een luxueuze cassette. Een eenmalige en tijdelijke actie die een ideaal moment vormt om Elsschot nieuwe stijl toe te voegen aan uw bibliotheek.

Villa des Roses Een Ontgoocheling De Verlossing Lijmen/Het Been Kaas Tsjip/De Leeuwentemmer Pensioen Het Tankschip Het Dwaallicht De aparte prozadelen zijn voorzien van toegankelijk geschreven en verhelderende nawoorden van Matthijs de Ridder, Jamal Ouariachi, Eric Rinckhout, Dirk Leyman, Vrouwkje Tuinman, Koen Rymenants, Peter Vandermeersch en Alma Mathijsen.

F IC T IE & LI T E RAI RE N ON -F IC T IE- 1 0

Ruim 1750 bladzijden onvergetelijk leesplezier!

Van alle Nederlandstalige romans zijn deze elf de beste “Of Elsschot nu schrijft over het verkrijgen van een pensioen, een vrijzinnige knorpot in een katholiek dorp, de verkoop van een tankschip of de handel in kaas: al zijn werk maakt het kleine, het zielige, het alledaagse groots.”

— Humo

“Nog steeds leest Elsschots werk als een pure verademing.”

— Trouw

“Het is een prachtig initiatief dat uitgeverij Polis de volledige werken van Willem Elsschot opnieuw uitbrengt.”

“Dat is het effect dat deze heruitgaven in het beste geval ook moeten hebben: verwondering over zoveel tijdloze en grenzeloze kwaliteit.”

— De Standaard

Willem Elsschot is het schrijverspseudoniem van Alfons De Ridder (1882-1960), een reclameman uit Antwerpen. De invloed van zijn oeuvre, dat uitmunt in beknoptheid en stilistische kracht, is en blijft immens. Zijn boeken werden verfilmd, verstript en meerdere malen vertaald. © Letterenhuis Antwerpen

1 1 - F ICT IE & L IT E RA IRE N ON -F ICT IE

— Het Nieuwsblad

Meeslepende verhalen over mensen op de vlucht “Chika Unigwe is een van de meest doortastende, uitdagende schrijvers van de renaissance in Afrikaanse fictie.”

— The Guardian

“Unigwe heeft een originele, beeldende stijl.”

— de Volkskrant

“Chika Unigwe schrijft over de kracht van jonge vrouwen om op eigen benen te staan.

Met haar derde roman, Nachtdanser, staat ze er ook zelf helemaal als auteur.”

F IC T IE & LI T E RAI RE N ON -F IC T IE- 1 2

— Knack

“Helder, pakkend proza.”

Chika Unigwe (1974) is een Nigeriaanse schrijfster.

Ze promoveerde aan de Universiteit van Leiden en debuteerde in 2005 met de roman De feniks. Ze kreeg meerdere literaire prijzen, waaronder de 2012 NLNG Prize for Literature voor Fata Morgana (2007). Ze woont momenteel in Atlanta, Georgia. © BelgaImage

— NRC Handelsblad

Beter nooit dan laat Vertaald door Theo Veenhof CHIKA UNIGWE PO L IS Augustus 2020 / Paperback / 13,5 x 20 cm 224 blz. / € 20 / ISBN 978 94 6310 551 4 NUR 304 Vertaalde verhalenbundel E-book: € 14,99 / 978 94 6310 575 0 Oorspronkelijke titel: Better Never Than Late Oorspronkelijke uitgeverij: Cassava Republic I S B N 978-94-6310-505-7

789463 105057

Beter nooit dan laat beschrijft de ongewone levens en relaties van een groep Nigeriaanse immigranten die hun weg zoeken in België.

De verhalen spelen zich af rond Prosperous en haar man Agu. Wekelijks ontvangen zij in hun appartement verschillende bezoekers wier levens met elkaar vervlochten raken.

Ze behalen overwinningen en ze worstelen, met ongelukkige huwelijken, met de pijn van de heimwee en met de tragische paradox dat je verlangt Nigeria te verlaten om er ooit naar terug te keren. Beter nooit dan laat is een aangrijpende verhalenbundel over exodus en wat het betekent om vandaag onderweg te zijn naar een betere toekomst.

Polis

Prosperous weet niet meer wie dat verhaal vertelde over familieleden die na jaren uit Europa terugkwamen zonder zich zelfs maar de eigenaar van een auto te kunnen noemen. ‘Ze konden niet eens een huis laten bouwen! Als ze zich lieten zien op familiefeestjes werden ze zo uitgelachen dat ze maar helemaal niet meer kwamen!’ Prosperous had te doen met dat stel dat ze niet kende, maar Agu zei dat ze beter hadden moeten weten. ‘Wie gaat er nou naar een ver buitenland en komt terug zonder een nagel om z’n gat te krabben? Ik zou nog liever doodgaan.’

1 3 - F I CT IE & LIT E RAIR E N O N - FI CT IE

9

Nachtbouwer MICHAËL BRIJS PO L IS Mei 2020 / Paperback / 13,5 x 20 cm 240 blz. / € 20 / ISBN 978 94 6310 513 2 NUR 301 Literaire roman E-book: € 14,99 / 978 94 6310 574 3 I S B N 978-94-6310-528-6

9

789463 105286

Een architect staat op het punt de grootste opdracht van zijn carrière in de wacht te slepen: een innovatief public-private complex dat zowel een school als een winkelcentrum moet herbergen. Maar zijn gemoedsrust gaat aan het wankelen wanneer hij wordt geplaagd door herinneringen aan zijn jeugdjaren: vechtpartijen, sirenes, dodelijke slachtoffers.

Alleen weet hij niet meer wie er nu precies doodging. En hoe heeft die onhandelbare scholier het in godsnaam tot architect geschopt?

Hoe meer hij zich herinnert van de turbulente nachten, de merkwaardige dromen en de zonderlinge figuren die zijn adolescentie kleurden, hoe meer de volwassen architect worstelt met de wereld en met het beton. Alles leidt terug naar de fatale nacht die hem heeft gemaakt tot wie hij is.

“Architectuur, filosofie, mystiek, alchemie, seks, moord en doodslag: het zijn zomaar enkele ingrediënten waarmee ‘nachtbouwer’ Brijs een duizelingwekkende wereld schept.”

— Walter van den Broeck

F IC T IE & L IT E RA IRE N O N -F IC T IE- 14

Een magisch-realistische coming-of-ageroman over de waanzin en de wonderen van deze tijd Het laatste hoofdstuk, ‘De toekomst van de toile cirée’, had ik helemaal zelf bedacht. Op mijn fietstochten door het centrum deed ik altijd het stadspark aan. Er was een grote vijver, met eenden, en een mooie belle-epoquebrug die boven het water hing en twee kunstmatig aangelegde heuvels verbond.

De laatste jaren stond die vijver droog, en de eenden verdwenen. De Snor had ons tijdens de les uitgelegd hoe dat kwam. Antwerpen leek de laatste jaren wel één reusachtige bouwwerf. Op grote werven wordt een enorme hoeveelheid grondwater opgepompt. De werven zijn bij wet verplicht om dat water opnieuw in de grond te injecteren; ‘retourbemaling’ noemen ze dat. Maar die retourbemaling is erg kostbaar, en de meeste bouwbedrijven laten het na. Het stadsbestuur, dat de bedrijven op hun plicht dient te wijzen, is dikke vrienden met de projectontwikkelaars, en knijpt een oogje

Michaël Brijs (1979) studeerde taal- en letterkunde aan de Universiteit Antwerpen en volgde de jazzopleiding aan het Koninklijk Conservatorium in dezelfde stad. Hij werkt als muzikant en publiceert tussen zijn optredens door proza en poëzie. In 2020 componeerde hij de muziek voor de literaire voorstelling Saint Amour. © Koen Broos

1 5 - F IC T IE & L IT E RA IRE N O N -F IC T IE

dicht. Gevolg: opgedroogde stadsvijvers.

“Wie eenmaal een drang naar het schone heeft gekend, zal nooit tot alledaagsheid vervallen.�

Willem Elsschot

Heldenleven JAN VANRIET POL IS April 2020 / Gebonden / 17 x 24 cm 96 blz. / € 25 / ISBN 978 94 6310 530 9 NUR 306 Poëzie I S B N 978-94-6310-514-9

9

789463 105149

In de nieuwe dichtbundel van Jan Vanriet probeert het verleden haasje-over te springen met het heden. Herinneringen zijn echter niet inwisselbaar. Beelden, geuren en sensaties uit vroeger tijden leiden een eigen bestaan. De gedichten en gouaches van Jan Vanriet zijn een grote volksopstand tegen het vergeten – soms tegen beter weten in. ‘De tijd neemt niet alles weg.’ Het samenspel van al die fonkelende details en eeuwigdurende dubbelzinnigheden maakt van het heldenleven dat we onszelf toedichten een oefening in verwondering.

F IC TI E & LIT E RAIR E N O N - F IC TI E- 1 8

Jan Vanriet (1948) is schilder en dichter. Als beeldend kunstenaar geniet hij internationale bekendheid. In 2010 was zijn werk te zien in de overzichtstentoonstelling Closing Time in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. In 2018 verscheen het egodocument Radeloos geluk, dat werd genomineerd voor de Bookspot Literatuurprijs en de LangZullenWeLezen-trofee van de VRT. © Koen Broos

Jan Vanriet

heldenleven

gedichten en gouaches

“IJzersterke bundel! Die toon.”

— Benno Barnard

Over de poëzie van Jan Vanriet: “Hij construeert wonderlijke staketsels van beelden die talige spanning creëren.”

— Knack

Patrimonium Men leerde me verdriet, eerst de klacht, dan het loslaten Men leerde hoe om te gaan met het einde, zoals bij een bankroet de boeken dicht en beginnen met opruimen

“In zijn bundel Leegstand is het helemaal niet leeg: het stikt er van de beelden.”

— Vrij Nederland

Het was een spoedcursus, bij een lauw briesje vielen onze oudjes weg Het dodenrijk hield stemmig opendeur en aan de gevel hing een imposant zwart baldakijn met zilveren franjes Terwijl de straat toekeek vormde onze stoet zich opnieuw de eerstgeborene vooraan en ik vlakbij

“Levendige memoires.”

— de Volkskrant

stapsgewijs achter de kist als aan een touw gebonden man na man, bedrukt, bedroefd, naar behoren melancholiek ook al pronkte de herfstzon of trokken we onder spottende regens in mei wanneer je in plassen trapt en wegspringt als een kat Maar zo werkt het niet, daar kom je veel later achter – in volle heftigheid die kapotmaakt, ofschoon geneest De herinnering lijkt magisch, schiet voorbij als de staart van een brandende komeet, hoewel niet duidelijk wat waarheid is, wat leugen

1 9 - F IC T IE & L IT E R AIRE N O N -F IC T IE

het weerbarstige van rouw, de stoornis van verleden tijd

Een bedwelmend romandebuut over de liefde tussen twee broers

FI CT I E & L IT E RA IRE N O N - FI CT I E- 2 0

Thomas Abelshausen (1987) verheldert dingen om mensen met elkaar te verbinden. Hij studeerde cultuursociologie en literatuurwetenschappen. Met een nieuwsgierige, observerende blik doorkruist hij alle geledingen van de samenleving. Daarna holt hij de werkelijkheid met woorden achterna, vertelt verhalen in de hoop mensen samen te brengen. In Duikeling richt hij zijn blik op de dingen die hem het meest dierbaar zijn. Hij groeide op met een buitengewone broer. In zijn romandebuut brengt hij verslag uit van die avontuurlijke tocht. Š Koen Broos

Duikeling THOMAS ABELSHAUSEN PO L IS Augustus 2020 / Paperback / 13,5 x 20 cm 224 blz. / € 20 / ISBN 978 94 6310 485 2 NUR 301 Literaire roman E-book: € 14,99 / 978 94 6310 565 1 I S B N 978-94-6310-505-7

789463 105057

Ieder van ons zoekt naar een plek in de wereld. Voor sommigen verloopt die reis rimpellozer dan voor anderen. Viktor, een buitengewone jongen, botst een hele kindertijd lang op muren die voor de meeste mensen onzichtbaar zijn. Door de ogen van zijn kleinere broer zie je hem opgroeien.

Wanneer ze groter worden en het echte leven begint, vervreemden ze steeds meer van elkaar. Daarna leren ze elkaar – duikeling na duikeling - opnieuw beter kennen. Zo groeit een broederliefde die niet anders kan dan onvoorwaardelijk te zijn.

Duikeling toont met indringende beelden hoe de wereld worstelt om buitengewone mensen een plek te geven.

“Duikeling is een hartverscheurende, ontroerende maar vooral poëtisch roman over opgroeien in de schaduw van een buitengewone broer. Aan de hand van ragfijne filosofische observaties ontmantelt Thomas Abelshausen onze statische wereld die voor deze buitengewone mensen geen plaats weet te maken, en zet er de kracht van de onvoorwaardelijke liefde en de ultieme verbeelding tegenover. De roman is een pleidooi voor menselijkheid en voor de kracht van de poëzie, die twee pijlers die het breekbare leven zinvol maken.”

— Els Moors

Taart ‘Het is lang geleden dat we samen hebben ontbeten’, zei moeder de volgende ochtend. Ze keek ons een voor een tevreden aan en schepte een gebakken ei op ons bord. ‘Om te vieren dat we samen zijn, heb ik ook taart gemaakt’, zei ze, en ze verdween terug naar de keuken.

Viktor schoof me zijn bord door en ik at zijn ei.

Toen moeder met de taart tevoorschijn kwam, trok Viktor grote ogen en vleugelde hij met zijn schouders. Meteen daarna zei hij: ‘We moeten de stukken eerlijk verdelen want dat moet altijd toch zo eerlijk verdelen?’

Moeder en ik knikten. Hij sneed de taart in drie ongelijke delen, onderwierp de stukken aan een grondige inspectie, knikte tevreden en schepte een stuk dat aanzienlijk groter was dan de andere op mijn bord.

‘Alles altijd eerlijk’, zei hij tevreden.

‘Net zoals in het leven’, zei moeder.

‘Net zoals in het leven’, herhaalde Viktor.

2 1 - F IC T IE & L IT E RA IRE NO N- F IC TI E

9

geschiedenis, politiek, kunst, cultuur & maatschappij

Niemandsland Een reis naar de oorlog in Oekraïne

Niemands EEN REIS NAAR land DEIN OEKRAINE OORLOG

JAN HUNIN

Juni 2020 / Paperback / 14 x 21,5 cm 256 blz. / € 22,50 / ISBN 978 94 6310 564 4

Jan Hunin

NUR 320 Literaire non-fictie E-book: € 14,99 / 978 94 6310 566 8 I S B N 978-94-6310-522-4

789463 105224

Toen de Russen in 2014 vlucht MH17 neerhaalden, kwamen 298 onschuldige mensen om. Sindsdien is het Donetzbekken zo goed als ontoegankelijk en zijn Rusland en Oekraïne er verwikkeld in een aanslepende oorlog. Het lijkt of de wereld er stilstaat. Jan Hunin wandelde door de frontlijn heen om te ontdekken wat er na 2014 is veranderd.

Hij treft een land aan dat eigenlijk geen land is, maar een fout van de geschiedenis.

De bewoners hebben Duitsers, Russen, hongersnood en eindeloze ellende over zich heen gekregen. Nationale identiteit en grenzen zijn voor hen totaal inwisselbaar.

Fatalisme is hun levenshouding. Ons Europa, met al zijn grote, dure woorden, is hier lichtjaren ver weg. In het meeslepende reisverhaal Niemandsland beschrijft Jan Hunin mensen op wie niemand nog zit te wachten. Met veel humor en empathie groeit Niemandsland uit tot een onvergetelijk portret van een vergeten stuk Europa.

Jan Hunin (1968) is een Belgische historicus en reporter die al bijna een kwarteeuw in Polen woont.

Hij werkte als correspondent voor De Standaard, Het Parool en de Volkskrant. In 2014 versloeg hij de oorlog in Oekraïne en een jaar later de vluchtelingencrisis. Hij schreef een biografie van de Belgische staatsman Camille Huysmans: Het enfant terrible. In 2019 verscheen zijn vluchtelingenepos

Over Dit land is mijn land: ‘Of wij, lezers, Jan Hunin nog ooit zullen terugzien als dagbladcorrespondent moet worden betwijfeld, te hopen valt dat hij inmiddels aan een volgend boek werkt.’

“Dit boek is meer dan journalistiek: het is de betere journalistiek, geschreven door een gedreven, nieuwsgierige auteur die de liefde voor zijn vak niet onder stoelen of banken steekt.”

— Cyrille Offermans in Ons Erfdeel

— De Standaard

Dit land is mijn land. Een reis naar Europa.

2 5 - G E S CH IE D E N IS , P O LI TI E K , K U N ST, CU LT UU R & M AATS C HA PP IJ

9

Op zoek naar stilte in tijden van lawaai LANDER DEWEER & JAN SWERTS POLIS Augustus 2020 / Paperback / 13,5 x 20 cm 240 blz. / € 20 / ISBN 978 94 6310 563 7 NUR 320 Literaire non-fictie E-book: € 14,99 / 978 94 6310 570 5 I S B N 978-94-6310-510-1

9

789463 105101

Een jongen op een brommertje. Bladblazers en heggenscharen. De nieuwe hond van de buren. Zelfs in een vergeten straat op het platteland is het zelden stil. Het zet Lander Deweer, die zes jaar geleden door het aanhoudende kabaal de stad voor het dorp inruilde, aan het denken. Rukt het lawaai op?

Of wordt hij simpelweg onverdraagzaam? En is het toeval dat hij net nu naar de trage, stille pianomuziek van Jóhann Jóhannsson, Ólafur Arnalds, Max Richter, Ludovico Einaudi en Nils Frahm grijpt? Is de muziek een remedie tegen het lawaai? Hij neemt Jan Swerts in de arm en gaat op verkenning uit in het akoestische Wilde Westen.

G E SC H IE D E NI S , P O L IT IE K , K U NST, C ULT UU R & M A ATS CH AP P IJ - 2 6

Twee vrienden. De ene reporter, de andere pianist. Samen, als in een quatre-mains, gaan ze op zoek naar een antwoord op de vraag die hen allebei benauwt: wordt stilte straks, net als drinkbaar water, een zeldzaam goed?

Lander Deweer (1985) is freelance reporter. Zijn

In Op zoek naar stilte in tijden van lawaai doet Lander Deweer verslag van hun reis op de grens tussen stilte en lawaai. Hij vervlecht kunst en wetenschap, geschiedenis en toekomst, eigen ervaringen en inzichten van deskundigen ter zake. Het resultaat is een verhaal met een hoge urgentie: alleen al in West-Europa eist het lawaai elk jaar minstens tienduizend levens. Kankers, hartinfarcten, obesitas, zelfmoorden, wat richten we aan met ons kabaal?

verhalen verschijnen onder meer in Knack en wielertijdschrift Bahamontes. In 2017 werd hij door de Stichting voor Verhalende Journalistiek in Amsterdam verkozen tot Meesterverteller.

Jan Swerts (1977) is docent aan de UC LeuvenLimburg (UCLL) en bracht drie muziekalbums uit: Weg (2010), Anatomie van de melancholie (2013) en Schaduwland (2016). Samen schreven Lander Deweer en Jan Swerts Een duiker op Mars (2018).

Stilte is het nieuwe goud

Eros Een handleiding voor wie leeft en liefheeft BART LOOS POLIS Augustus 2020 / Paperback / 14 x 21,5 cm 256 blz. / € 22,50 / ISBN 978 94 6310 562 0 NUR 320 Literaire non-fictie E-book: € 14,99 / 978 94 6310 568 2 I S B N 978-94-6310-515-6

789463 105156

Seks verkoopt. Seks is ook overal. Het lijkt totaal transparant, vanzelfsprekend, probleemloos en voorspelbaar. Tot je met iemand die je nog niet zo goed kent een oprechte en vervullende erotische ervaring wil. Dat ervoer Bart Loos in zijn persoonlijk leven, maar hij zag het ook om zich heen, in de samenleving. Nooit eerder waren er zoveel kanalen om een partner naar keuze te vinden. Nooit eerder kon zo openlijk over seksualiteit worden gesproken. Maar toch beleven we een crisis in de intimiteit en bestaat er ontstellend veel eenzaamheid en onbegrip tussen vrouwen en mannen.

Volgens Bart Loos komt dat omdat we de taal van Eros hebben verloren, omdat we niet langer opgroeien met de grote liefdesverhalen en mythen die de menselijke seksualiteit tot iets magisch hebben gemaakt, tot een sprookje voor volwassenen. Met Eros. Een handleiding voor wie leeft en liefheeft probeert hij nieuwe woorden te vinden voor het oudste ritueel ter wereld.

“Eros: iets waar onze fascinatie voor seks overheen kijkt. Bart Loos schreef er een intrigerend boek over. Een aanrader.”

— Marc De Kesel

“‘In een subtiele mengvorm van autobiografische gegevens en literaire eruditie schetst Bart Loos de valkuilen en mogelijkheden van het romantische verlangen. Zijn indringende portrettering van eros als een handleiding voor het leven is niet alleen een reactie tegen de betuttelende preutsheid van weleer maar evenzeer tegen de klinische, onttoverende en vaak gecommercialiseerde Bart Loos (1976) studeerde kunst- en cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit Nederland. Hij schreef de voorbije jaren diverse essays over Franse filosofie en erotiek, onder meer voor het tijdschrift Streven. In 2014 ontving hij de Geert Grote Pen voor de beste filosofische scriptie in de Nederlandse taal en in 2019 won hij de essayprijs van filosofiehuis Het zoekend hert en cultuurtijdschrift rekto:verso. © Koen Broos

benadering van hedendaagse seksuologen en relatietherapeuten.”

— Guido Vanheeswijck

2 7 - GE S C HI E DE N I S , PO L IT I E K , K UN ST, CU LT UU R & M AATS C HA PP IJ

9

Dat is wat deze reeks wil: nadenken over ervaringen en gedachten, de wereld bezingen om haar te begrijpen, instrumenten aanreiken en inspireren.

Het Geheugen GITA DENECKERE, KOENRAAD JONCKHEERE & ALEXANDER ROOSE POLIS

De faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Gent en uitgeverij Polis bereiden samen een reeks voor waarin wetenschappers hun passie delen met een breed publiek.

Geschiedenis, filosofie, kunst, taal en cultuur: om onze tijd goed te begrijpen is het nodig om onze horizon te verbreden. De reeks ‘Het Geheugen’ wil boeken brengen die het publieke debat vernieuwen en uitdiepen.

Na Richard Wagner. De man die opera voor het volk maakte komen er essays over publiek geweld na de twee wereldoorlogen, China, de geschiedenis van het Latijn, Blaise Pascal, Rusland, en hoe wetenschap onze kijk op de wereld bepaalt.

De naam van de reeks ontlenen we aan de Griekse mythologie: Mnemosyne, het geheugen, was de moeder van de Muzen.

De Muzen, de negen dochters van de herinnering, vertegenwoordigen de hele waaier van de menselijke creativiteit en vrijheid die met die verbeelde ervaringen en denkbeelden aan de slag gaan. Het geheugen, de herinnering, is dus het fundament van de menselijke vrijheid, van de humanitas.

Geheugen is ook de moeder van de methode: de antieke geheugenkunst was, in de eerste plaats, een zoektocht naar een methode om de wereld te begrijpen, om kennis te ordenen, om te denken. Wie de dingen begrijpt, ziet verbanden en onderscheidt het bijzondere.

Inzicht is het begin van een oplossing.

GE S CH I E DE N IS , PO L IT IE K , K UN ST, CU LT U UR & MA ATS C HA PP IJ - 28

Dat is wat deze reeks wil: nadenken over ervaringen en gedachten, de wereld bezingen om haar te begrijpen, instrumenten aanreiken en inspireren.

Richard Wagner

HET GEHEUGEN

Richard Wagner Freddy Mortier

De man die opera voor het volk maakte FREDDY MORTIER POLIS Mei 2020 / Paperback / 15 x 23 cm 320 blz. / € 27,50 / ISBN 978 94 6310 509 5

De man die opera voor het volk maakte

NUR 661 Biografieën van musici E-book: € 14,99 / 978 94 6310 572 9 I S B N 978-94-6310-519-4

789463 105194

Hoe we vandaag naar opera, kunst en kunstenaars kijken is mee bepaald door Richard Wagner. Eind negentiende eeuw bracht Wagner de wereld in vervoering met totaalkunst. Met zijn opera voor het volk had hij even heftige voor- als tegenstanders. Dat is nog steeds zo.

Vanuit een diepe passie voor Wagner probeert Freddy Mortier te begrijpen wat de componist dreef, hoe hij dacht en waarom zijn opera’s zoveel mensen blijven fascineren. De tijd waarin hij werkte, zat vol woeste politieke en culturele veranderingen. Wagner zelf was een vat vol tegenstrijdigheden: geniaal, visionair, antisemitisch, militant, veeleisend, ijdel.

Freddy Mortier toont hoe Wagner zichzelf oversteeg en wat meesterwerken als Parsifal, Die Meistersinger von Nürnberg of Der Ring des Nibelungen vandaag voor ons kunnen betekenen.

“Freddy Mortier detailleert met scherpe en tegelijk luchtige pen hoe Wagners denken over politiek en mens tot de meest uiteenlopende ideologieën heeft kunnen leiden, van linksrevolutionisme tot rechts-conservatief volksnationalisme.”

— Michael Meeuwis

“Sommige boeken worden quasi routineus geschreven maar sommige komen tot stand vanuit een levenslange passie en fascinatie, en daarom kijk ik enorm uit naar dit boek over Wagner.”

— Daan Vandewalle

Freddy Mortier (1958) studeerde aan de Universiteit Gent en aan de Sorbonne. Hij doceert ethiek aan de Universiteit Gent en publiceert voornamelijk over (bio-)ethische onderwerpen. Hij heeft ook boeken over godsdienstfilosofie en over filosoferen met jongeren geschreven. Hij is de pro-vicerector van de Universiteit Gent en staat er aan het hoofd van een centrale eenheid die het universiteitsmuseum (GUM), de plantentuin en het archief overkoepelt. © Koen Broos

“Een ware filosoof is een denker (en bij voorkeur ook een doener) die het vermogen bezit om zo te schrijven, te analyseren en te argumenteren dat het lezen sowieso een intellectueel genot wordt, ook al zou je het niet eens zijn met hem of haar. Freddy Mortier is zo’n ware filosoof. Lees er maar De hoer van de duivel op na.”

— Jean Paul Van Bendegem

2 9 - G E S CH IE D E N IS , PO L IT IE K , K UN ST, CU LT U UR & M A ATS CHA P PIJ

9

Wat kan ik leren van?

De wetenschap stelt al onze zekerheden op de proef. De samenleving verandert onophoudelijk en razendsnel. Door te lezen en na te denken verbreed je je blik op de wereld en sta je sterker in je schoenen. Toch zijn de ingewikkelde bio-ethische, morele en maatschappelijke vragen over leven, liefde en dood niet nieuw. Ze worden al eeuwen gesteld door de grote denkers en filosofische tradities.

Iedereen kan die filosofische inzichten begrijpen. Je hebt gewoon een aangename en betrouwbare gids nodig die snapt wat jou op dit moment bezighoudt en weet hoe je kennis deelt. Daarom beginnen we met de reeks Wat kan ik leren van?. We kiezen voor grote namen en beroemde teksten uit zowel de westerse als de niet-westerse filosofische traditie. In elk deel leidt een bevlogen en deskundige gids je rond aan de hand van becommentarieerde citaten. Elke gids is als een goede vriend met wie je een even verrassend als ontroerend avondvullend gesprek hebt. Toegankelijkheid, leesbaarheid en kwaliteit staan voorop. De boeken bevatten inspirerende inleidingen, leeslijsten en verwijzingen naar tal van relevante thema’s. De delen uit de reeks Wat kan ik leren van? helpen je om waardevolle inzichten te verwerven over de wereld van vandaag.

In mei verschijnt het eerste deel, Wat kan ik leren van de Boeddha?. Tom Hannes leidt ons rond in de boeddhistische filosofie, waar essentieloosheid en verlichting centraal staan.

Een greep uit de delen die later zullen verschijnen: Bram Demulder Wat kan ik leren van de stoïcijnen?

Carine Defoort en Paul van Els Wat kan ik leren van Confucius?

Jan De Meyer Wat kan ik leren van de taoïsten?

Tom Hannes Wat kan ik leren van de existentialisten?

Leesclub en presentatie in samenwerking met Vooruit in Gent In samenwerking met De School voor Comparatieve Filosofie FI LO S O F IE & RE L IGIE - 3 2

Mogelijkheid tot intekenen op de volledige reeks

Alexander Roose Wat kan ik leren van Montaigne?

Benoit Standaert & Jonas Slaats Wat kan ik leren van Jezus Christus?

Wannes Gyselinck Wat kan ik leren van Plato?

Wat kan ik leren van de Boeddha?

TOM HANNES POL IS Mei 2020 / Paperback / 12,5 x 20 cm 240 blz. / € 20 / ISBN 978 94 6310 520 0 NUR 730 Filosofie

‘Alles staat in lichterlaaie.

E-book: € 14,99 / 978 94 6310 571 2

Wat is dat alles dat in lichterlaaie staat?’

I S B N 978-94-6337-242-8

Dit is de koning der teasers uit de Pali-canon: de eerste twee zinnen van 789463 372428

Wie was de Boeddha en wat kunnen we van hem leren? Ruim zesentwintig eeuwen na zijn dood en een halve wereld van hem verwijderd, blijft de aantrekkingskracht van de bevrijdingsweg van de Boeddha heel groot. Hoe uniek de combinatie van leegte en liefde is, wordt aan de hand van vijftig citaten meeslepend en vakkundig verteld door Tom Hannes. Dankzij hem komen we te weten waarom de Boeddha ook ons kan helpen om een vrij, waardig en gelukkig leven te leiden – iets waaraan de wereld vandaag grote behoefte heeft.

de zogenaamde Vuurprediking. Letterlijk betekent de titel Toespraak over het beschrijven van de dingen alsof ze in lichterlaaie staan.

Het is een van de bekendste passages uit zijn hele repertoire. De Boeddha spreekt deze woorden uit tegenover een groep brahmanen, leden van de priesterkaste, die gespecialiseerd zijn in het verzorgen van heilige vuren. Dat is een belangrijke pijler in het spirituele leven van die tijd. Door zijn toespraak met deze twee zinnen te beginnen, spreekt de Boeddha dus de spirituele verwachtingen van zijn publiek rechtstreeks aan: het gaat over vuur, over het alles en over wat dat allemaal betekent.

Maar wat zo typisch is voor de Boeddha is dat hij in de verdere toespraak de betekenis van ‘vuur’ en ‘het alles’ zodanig verandert dat er aan het einde van de toespraak geen spaander van de vuurcultus meer heel blijft. Een beetje mystiek zitten wezen bij houtvuurtjes zal niet werken. De wereld staat in brand en we zetten ons maar beter in om die brandhaarden geblust te krijgen in plaats van er iets goddelijks in te zien. De vuurmetafoor staat zo centraal in de leer van de Boeddha, en hij speelt zo vaak en graag met de betekenis ervan, dat ik in dit boek zo veel mogelijk citaten met vuurmetaforen heb verwerkt.

Maar ook los van de culturele achtergrond zijn deze zinnen sinds jaren mijn favoriete start van de dag. ‘Wat brandt er nu weer allemaal?’ is steevast mijn eerste meditatieoefening, als ik vroeg in de ochtend de trap af wankel om het ontbijt te maken voor mijn gezin. Het is een prima manier om de innerlijke barometer te checken. Nog voor ik het ochtendjournaal beluister om te horen op welke manier het daarbuiten nu weer brandt.

Tom Hannes (1970) was lange tijd zenboeddhistisch monnik. Nu woont hij met zijn gezin in Antwerpen, waar hij werkt als therapeut, theatermaker en auteur. Hij schreef onder meer Zen of het konijn in ons brein, Een kleine meditatiegids en Leven in het nu. Een filosofische zoektocht. © Koen Broos

33 - F ILO S O F IE & RE L IG IE

9

APRIL 2020

JUNI 2020

Jan Vanriet Heldenleven

Jan Hunin Niemandsland

MEI 2020

AUGUSTUS 2020

Willem Elsschot

Chika Unigwe Beter nooit dan laat

MichaĂŤl Brijs Nachtbouwer Freddy Mortier Richard Wagner Tom Hannes Wat kan ik leren van de Boeddha?

Lander Deweer & Jan Swerts Op zoek naar stilte in tijden van lawaai Bart Loos Eros Thomas Abelshausen Duikeling