Magazine Leven lang leren #1/18

TSN THUISZORG

Ontwikkelmogelijkheden moeten mensen binden

HET BREIN

Digitalisering heeft invloed op hersenen

GAMIFICATION De kracht van spelenderwijs leren

NCOI-DOSSIER:

#1/18

Nieuwe privacywetgeving

HR Beleidsadviseur Mobiliteit Heleen Doorn-Vanmaris

“Toenemende digitalisering vraagt om wendbare medewerkers”

Digitalisering maakt maatwerk mogelijk “Mensen leren steeds vaker online. Bij NCOI Groep zie je dat onder andere terug in onze Online Academy, waar je binnen een paar weken bepaalde vaardigheden kunt leren. Ook bieden we blended learning aan: een combinatie van online en offline leren. Dit varieert van online ondersteuning voor, tijdens en na een opleiding tot het inzetten van games om sneller en gemotiveerder te kunnen leren. Ook is het dankzij digitalisering steeds beter mogelijk om opleidingen af te stemmen op iemands persoonlijke wensen, behoeften én kunnen. De ene persoon vindt het prettig om klassikaal les te krijgen, terwijl de ander makkelijker stof tot zich neemt met behulp van een game. Het is maar net wat het best bij je past.

28

30

Omdat de economie aantrekt is er bij organisaties weer meer geld en ruimte beschikbaar voor de ontwikkeling van medewerkers. Het gevolg daarvan is dat er ook steeds meer opleiders komen, waardoor het maken van een keuze uit het enorme aanbod aan online en offline opleidingen enorm complex is. Wij merken dat die keuzestress de groei belemmert.

Daarom lanceren wij na de zomer het nieuwe online platform Opleiding.nl. Zowel particulieren als bedrijven kunnen hier het complete aanbod aan opleidingen van de NCOI Groep en haar partners vinden. We gaan hiermee verder dan het zoeken en boeken van een opleiding, omdat we ook een link leggen naar de praktijk door bijvoorbeeld kansen op de arbeidsmarkt inzichtelijk te maken. Kortom: Opleiding.nl biedt alles wat nodig is om waarde te creëren door jezelf op te leiden, in de breedste zin van het woord. En of dat nu online, offline of een combinatie van beide is: die keuze is aan jezelf.”

2

Daphine Jacobs Commercieel Directeur NCOI Opleidingen

Leven lang leren is een uitgave van NCOI Opleidingen Hoofdredactie NCOI Opleidingen Lisa van Campenhout Rik van Dijk Karline Stiva Gemma de Wit Concept & realisatie lime-c.nl Creatief team Dieuwke de Boer Jeroen van der Hoogt Annette Oudejans Astrid Warntjes Fotografie Karin Versteegh Etiënne Oldeman

ncoi.nl

IN DEZE UITGAVE

18 22

LEREN&IK 8 Digitalisering vs. ons brein 10 “10 jaar geleden konden

4

we ons 12 minuten op een taak concentreren, nu nog maar 5 minuten” 26 Waardevolle titels die je kennis verrijken 31 Info & contact

13

LEREN&WERK 4 “Een snel veranderende

Leven lang leren. Werkend Nederland sterk maken en sterk houden, dat is waar NCOI Opleidingen voor staat. Met meer dan 1.000 verschillende opleidingen en trainingen, 200.000 studenten vanuit 15.000 verschillende bedrijven en organisaties helpen wij velen aan een erkend diploma of certificaat waarmee zij een stapje verder komen. Wij maken een

leven lang leren in elke fase van iemands werkleven concreet.

wereld vraagt om wendbare medewerkers” 13 NCOI Dossier: Privacy 28 Opleidingsportal biedt duidelijk overzicht aan trainingen en opleidingen 30 “Leersysteem NCOI sluit aan bij onze praktijk”

LEREN&WERELD 18 Slimmer en effectiever leren met blended learning

10

21 Column Tom Haak 22 De gamification van het onderwijs

3

4

VERDIEPING PASPOORT Met ruim 4,1 miljoen verzekerden is VGZ de tweede zorgverzekeraar van Nederland. Samen met zorgaanbieders werkt VGZ onder de noemer ‘Zinnige Zorg’ continu aan vernieuwingen om de zorg toegankelijker te maken en betaalbaar te houden voor iedereen. VGZ is onderdeel van Coöperatie VGZ, die de zorgverzekering zonder winstoogmerk voor verschillende merken uitvoert.

“Een snel veranderende wereld vraagt om wendbare medewerkers” De digitale en maatschappelijke ontwikkelingen gaan razendsnel.

Voor zorgverzekeraars betekent dit dat zij continu in staat moeten zijn om flexibel te kunnen inspelen op veranderingen in de zorg en de veranderende behoeften van de klant. Coöperatie VGZ maakte dan ook een omslag naar een andere manier van werken, leren en ontwikkelen.

Heleen Doorn-Vanmaris, HR Beleidsadviseur Mobiliteit, ontvangt ons op het prachtige hoofdkantoor van VGZ in Arnhem. Alles straalt uit dat dit een organisatie in beweging is: van de fietsen aan de wand tot de teksten op muren die medewerkers aansporen de trap in plaats van de lift te nemen.

“Coöperatie VGZ zet in op zinnige zorg. Dat is betere en slimmere zorg tegen lagere kosten, omdat zorg ook in de toekomst voor iedereen betaalbaar moet blijven”, vertelt Heleen. Een ambitieuze visie, die bovendien nogal wat vraagt van het personeel. “Een organisatie die in staat is in te spelen op ontwikkelingen in de wereld om haar heen, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie, digitalisering en robotisering, vraagt om wendbare medewerkers”, vertelt Heleen. “Wij stimuleren wendbaarheid onder andere door steeds meer ‘agile’ te werken: een flexibele manier van werken in multidisciplinaire teams, zodat je in relatief korte tijd waarde kan toevoegen voor de klant. Daarbij ligt

de nadruk niet zozeer op de functie die je binnen de organisatie uitoefent, maar meer op de bijdrage die jij kunt leveren aan het geheel.” Ook innovatie wordt gestimuleerd: een mooi voorbeeld van een recente ontwikkeling op het gebied van digitalisering en robotisering is de introductie van chatbot Sam, een geautomatiseerd systeem dat antwoord geeft op vragen van klanten van VGZ. “We merken dat klanten die contact opnemen met onze callcenters vaak relatief eenvoudige vragen hebben. Vragen die een chatbot gemakkelijk kan beantwoorden”, aldus Heleen. De verwachting is dat door de introductie van de chatbot het aantal telefoontjes naar de callcenters zal afnemen en de klanttevredenheid met 38 procent zal toenemen. Want klanten hoeven bij eenvoudige vragen geen keuzemenu meer te doorlopen of in de wacht te staan, maar krijgen direct antwoord van Sam. En het mooie? Medewerkers kwamen zelf met het idee voor de chatbot en voerden het project

5

VERDIEPING

ook zelf uit. Heleen: “De ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en robotisering gaan razendsnel, maar bieden tegelijkertijd ontzettend veel kansen. Als toonaangevende werkgever zet VGZ in op zinnige groei en dat betekent dat wij de talenten van onze medewerkers graag willen benutten. En dan ligt het voor de hand om een intern initiatief voor digitale innovatie gewoon met elkaar te gaan doen. Chatbot Sam is daar een mooi voorbeeld van.” Toch zijn niet alle gevolgen altijd positief. Want hoe minder mensen naar de callcenters bellen, hoe minder calls de medewerkers daar hoeven af te handelen.

VGZ investeert dan ook volop in het vergroten van de inzetbaarheid van haar medewerkers om zoveel mogelijk te voorkomen dat er gedwongen ontslagen vallen.

6

Interne ‘ontwikkelproeftuin’ Op het gebied van mobiliteit ligt de focus van VGZ op het ‘arbeidsmarktklaar’ maken van alle medewerkers. Dit betekent niet dat medewerkers worden gestimuleerd om alleen maar buiten de deur te kijken, maar wel dat medewerkers wendbaarder en breder inzetbaar zijn waardoor zij werkzekerheid behouden of vergroten. “Iedere medewerker kan een loopbaanscan gaan doen om meer inzicht te krijgen in de eigen talenten en vaardigheden en wat voor soort werk hier bij past, maar ook wat de huidige kansen op de arbeidsmarkt zijn en waar nog een ontwikkelbehoefte of -noodzaak ligt.

Vervolgens bieden wij de faciliteiten om daar zelf mee aan de slag te gaan, onder andere in de vorm van een concreet toekomstplan en een individueel opleidingsbudget. We willen dat onze medewerkers vanuit een intrinsieke motivatie en vanuit eigen regie invulling geven aan hun loopbaan. Ik geloof niet in het opleggen van verplichtingen. De behoefte voor ontwikkeling en groei moet echt vanuit jezelf komen”, aldus Heleen.

Zo kan iedereen op een andere afdeling meelopen, bijvoorbeeld in de vorm van een stage. Heleen vertelt dat deze interne ‘ontwikkelproeftuin’ voor positieve reacties en effecten zorgt. “Door stage te lopen op een andere afdeling zorg je er bijvoorbeeld voor dat je breder inzetbaar wordt. Nog niet zo lang geleden ging ik zelf met zwangerschapsverlof. Ik ben waargenomen door een collega van mijn eigen afdeling, die zichzelf graag verder wil ontwikkelen op HR-gebied. Daardoor was er weer iemand anders nodig om haar rol over te nemen. Op die manier ontstaat er een sneeuwbaleffect waarbij je allerlei kansen creëert om intern door te groeien.”

Formeel en informeel leren Een systeem dat medewerkers ondersteunt bij ontwikkeling en groei, is het Learning Management Platform ‘Zelf aan Zet’. Ook de opleidingen, trainingen en cursussen vanuit NCOI worden op dit platform aangeboden.

Het online platform is gebaseerd op het

“We willen dat onze medewerkers vanuit een intrinsieke motivatie invulling geven aan hun eigen loopbaan; ik geloof niet in het opleggen van verplichtingen.”

“Omdat veel processen inmiddels geautomatiseerd zijn, veranderen administratieve functies steeds meer in controlegerichte functies.”

70:20:10-principe, een leermodel dat verwijst naar de manier waarop volwassenen leren.

Over het algemeen leren zij 70 procent door te werken, 20 procent door coaching en feedback van anderen en 10 procent via formele opleidingen, cursussen en trainingen.

Met het Learning Management Platform wordt dan ook gestreefd naar een combinatie van formeel en informeel leren. Heleen vertelt dat het gebruiken van de kennis die binnen de organisatie aanwezig is hier een belangrijke rol in speelt. “Iemand die goed is in Excel kan zich bijvoorbeeld binnen het platform aanmelden als expert. Als ik hulp nodig heb met Excel, dan kan ik die collega via het platform vragen om mij te helpen. Een externe training is dan niet meer nodig en bovendien creëer je hierdoor ook veel meer contact tussen medewerkers onderling”, aldus Heleen. Een ander interactief leerproces is een traject dat samen met Boertien Vergouwen Overduin (onderdeel van NCOI Groep) is ontwikkeld. Het is specifiek bedoeld voor de Zorginkopers van VGZ en combineert formeel leren met praktijkopdrachten en rollenspellen met acteurs.

Denken in kansen Het werk bij VGZ verandert continu. Door transparant te zijn over interne en externe ontwikkelingen, proberen Heleen en haar collega’s het personeel bewust te maken van het nut en de noodzaak om zelf mee te bewegen met deze veranderingen. “Veel

mensen gaan vanuit zichzelf aan de slag met hun eigen ontwikkeling en groei, maar er zijn ook medewerkers die een extra zetje nodig hebben”, aldus Heleen. Ze benadrukt dat bij mobiliteit de nadruk vooral op preventie ligt: “Door iemand nu al te helpen met het oog op toekomstige ontwikkelingen, willen we een gedwongen vertrek zoveel mogelijk voorkomen. De zorg innoveert en de digitalisering gaat ook door. Omdat veel processen inmiddels geautomatiseerd zijn, veranderen administratieve functies bijvoorbeeld steeds meer in controlegerichte functies. Dat vraagt om bereidheid en het vermogen om continu andere competenties en vaardigheden te ontwikkelen. De één ziet dat als een kans, de ander besluit elders een baan te zoeken die beter bij hem of haar past.” Deze zogeheten ‘intersectorale mobiliteit’ vraagt vaak om gerichte omscholing. Volgens Heleen kan dit individuele omscholing of een door NCOI ontwikkeld maatwerkprogramma betreffen.

Het individuele opleidingsbudget kan ook hiervoor worden ingezet. “Stel: iemand wil aan de slag in de zorg. Ik zou het prachtig vinden om diegene dan te kunnen helpen om een baan te vinden in een sector waar een tekort aan personeel is. Ook daarmee vergroten we de kans op werkzekerheid én sluiten we aan bij de talenten en vaardigheden van de medewerker.”

7

Digi- 1 talisering vs. ons brein

Digitalisering brengt ons veel goeds: alle info die je maar nodig hebt is sinds de komst van internet binnen

Stoorzenders uit Is het een brug te ver om je smartphone uit te zetten als je je echt even moet concentreren? Roep dan de hulp in van apps die ervoor zorgen dat verleidelijke sites als Facebook en YouTube je een tijdje niet storen. Bepaal zelf welke stoorzenders hoelang geblokkeerd worden. Tijdens die uren kan je heerlijk rustig doorwerken, want al zou je het willen; je komt gewoon niet door de blokkade heen.

Eenzame opsluiting Ons brein is gevoelig voor prikkels. Om je goed te kunnen focussen op ĂŠĂŠn ding sluit je je op een rustige plek op. De vergaderruimte, de kamer van een collega die er niet is, de bibliotheek. Als je dan ook nog je smartphone blokkeert, zal het je verbazen hoe lekker je opschiet.

handbereik. En niet alleen zittend achter je computer, want de smartphone is eigenlijk een computer in achterzakformaat. De neiging om er voortdurend mee in de weer te zijn kan haast onbedwingbaar zijn, maar

is niks. Vertrouw erop 3slim Technologie dat mensen in de basis goed en zijn. En als je ze tools geeft, doen ze Technologie is niks

er geweldige dingen mee. - Steve Jobs

gun je brein ook een dagelijkse portie rust.

Dagdromen goed voor je brein Uit psychologisch onderzoek blijkt dat dagdromen je brein helpt om informatie te verwerken. Ook versterkt het je werkgeheugen. En dat vergroot weer je capaciteit om verschillende gedachten en tegenstrijdige stellingen te ordenen, zonder dat je vergeet wat je aan het doen was.

8

2

4

DE 10

5

Omgekeerde activatie

Waarom zou je dingen doen met je nietschrijfhand, in spiegelbeeld of op z'n kop schrijven? Omdat het de linker- en rechterhersenhelft met elkaar verbindt en je brein activeert. Je hersenen kan je trainen, net als je spieren.

Concentratie van 5 minuten

Een decennium geleden konden we ons gemiddeld 12 minuten op een taak concentreren. Nu is dat nog maar 5 minuten. Veelvuldig smartphonegebruik lijkt daarvan de oorzaak. Langetermijnonderzoek naar de vermoedelijke boosdoener is nog niet mogelijk, maar een verschil in hersenactiviteit na enkele uren op het internet is al wel aangetoond.

7

Sport je slim

9

6

Brein in de cloud

Ons brein gaat gedigitaliseerd worden, denkt futuroloog Wim de Ridder. Door in te pluggen in de cloud kunnen we in de toekomst draadloos alle kennis die we nodig hebben rechtstreeks in ons brein downloaden. Meer dan de helft van de benodigde technologie om dit te verwezenlijken zou er al zijn. Elon Musk investeerde vorig jaar in een bedrijf dat door chips in het hoofd te inplanteren de menselijke intelligentie kunstmatig wil uitbreiden.

8

Train your brain

Training helpt om je brein actief te houden.

Geheugenspelletjes en puzzels kunnen een goede manier zijn om het werkgeheugen te vergroten.

Dat het brein prikkels nodig heeft om actief te blijven is wetenschappelijk bewezen.

Sporten zorgt voor een goede doorbloeding. Tijdens het sporten pompt het hart ook een grotere hoeveelheid zuurstof naar je brein. Dat optimaliseert de hersenfuncties: een beter concentratievermogen en, door de vorming van nieuwe hersencellen, een beter leervermogen.

Onderzoek heeft uitgewezen dat intensief sporten je hersenen ook sneller laat schakelen. En dat fysieke activiteit belangrijk is voor een gezonde oude dag wisten we natuurlijk al lang.

Food for thought Ook voeding is van groot belang voor ons brein.

Volgens de Hersenstichting gaat 20% van de energie die je in je mond stopt naar de hersenen. Op de site staat waar onze hersenen dol op zijn: groenten, fruit, noten en vette vis. En voldoende omega-3vetzuren, vitaminen en mineralen voor een goede communicatie tussen zenuwcellen.

Een tekort kan leiden tot vergeetachtigheid of verminderde concentratie.

10

9

Digitalisering heeft ons ook heel veel positiefs gebracht 10

PSYCHE PASPOORT Miryea Ruiz doet de master Neuroscience and Cognition aan de Universiteit Utrecht en heeft Biomedische Wetenschappen gestudeerd. “Het brein is gevoelig voor prikkels. Als ik me goed wil kunnen concentreren, zoek ik een plek waar niet zoveel prikkels zijn en gebruik ik een app tegen te veel stoorzenders.”

Wat doet digitalisatie met je brein?

“10 jaar geleden konden we ons 12 minuten op een taak concentreren, nu nog maar 5 minuten” Tijdens haar Bachelor Biomedische Wetenschappen aan de VU was Miryea Ruiz veel in het lab te vinden en bestudeerde ze het hele menselijk lichaam. Daarna koos ze ervoor zich te specialiseren in het brein en richtte zich op de master Neuroscience. Miryea: “Dat is een research master. Tijdens mijn master heb ik ook een minor Wetenschapscommunicatie en -educatie gevolgd. In die periode schreef ik voor het vak Public Science Communication and Multimedia een artikel over digitalisatie van het brein.”

“In het artikel ‘Digitalisatie van het brein door smartphonegebruik’, dat gepubliceerd is op Scientas.nl, beschrijf ik dat veelvuldig gebruik van smartphones kan zorgen voor overbelasting van het brein. En dat niet alleen, want onderzoek heeft uitgewezen dat de abstracte gedachtengang en begrip van informatie worden aangetast door een overdaad aan prikkels. Als gevolg daarvan zouden mensen meer fouten maken, informatie sneller verkeerd interpreteren en zich slechter kunnen concentreren. Maar gelukkig is ons brein heel flexibel en past het zich steeds maar weer aan.”

Mysterieus “Wat digitalisering op termijn met ons brein doet, is nog lastig te zeggen. Het brein blijft een mysterieus ding. Digitalisering is een vrij nieuw terrein en voor betrouwbare resultaten is nog jarenlang onderzoek nodig. Wat ik in begrijpelijke taal probeer uit te leggen in het artikel is het fenomeen dat neuroplasticiteit heet. Dat houdt in dat het brein erg plastisch is en daardoor heel gevoelig voor stimulus vanuit de omgeving. Je brein verandert en past zich aan naarmate je dingen veel doet. Als je als kind veel pianospeelt, word je daar vrij snel beter in. Dat komt omdat er steeds meer verbindingen worden gemaakt in het brein op dat specifieke gebied.”

Constant op je smartphone “Maar als je bepaalde activiteiten een tijdje niet doet, sterven die verbindingen weer af. We komen voortdurend in contact met technologie, onder andere omdat we constant op onze smartphones zitten.

Door digitalisering komen er wel weer nieuwe verbindingen bij. Er is nog niet zoveel onderzoek naar gedaan, want de technologie is nog vrij nieuw. Onderzoekers weten nog niet wat er gebeurt met het brein van kinderen die nu met technologie opgroeien. Dat kan pas worden gemeten als deze kinderen volwassen zijn. Wat je nu al ziet is dat bijvoorbeeld leesconcentratie en -efficiëntie veel minder is geworden omdat we niet zo vaak meer lezen. Er komt zoveel tegelijk op ons af waardoor we niet geconcentreerd genoeg zijn om een heel stuk te lezen.”

Multitasken “Je telefoon vraagt voortdurend aandacht.

Je krijgt een mailtje en een appje binnen, je zoekt iets op; we doen honderd dingen tegelijk. Omdat we steeds aan het multitasken zijn, lijkt de productiviteit omlaag te gaan. En we kunnen ons veel korter concentreren: maar 5 minuten, terwijl dat een paar jaar geleden gemiddeld 12 minuten was. Maar omdat ons brein zich snel kan aanpassen, ga ik ervanuit dat we daar steeds beter in worden. Dat

moet nog goed onderzocht worden met wetenschappelijke studies. Er is al wel een verschil in connecties van het brein aangetoond tussen een groep die een paar dagen heel veel op het internet zat en een groep die niet over internet beschikte.

Verander je dat gedrag weer, dan zullen de connecties zich ook weer herstellen. Maar hoe meer je het aanwakkert, hoe langer de connecties blijven bestaan en hoe sterker ze zullen worden.”

In de focusmodus “Een smartphone hoeft niet altijd een stoorzender te zijn. Je kunt ʼm natuurlijk ook gewoon uitzetten als je gezellig met vrienden ergens bent. Er zijn ook apps ontwikkeld die bijvoorbeeld je telefoon op time-out zetten. Wat ik vaak gebruik om te kunnen focussen als ik aan het studeren ben, is een app die bijvoorbeeld Facebook en YouTube blokkeert. Je kunt specifiek instellen wat je een bepaalde tijd wilt blokkeren en dan kan je er ook echt niet meer bij. Als ons brein zo gevoelig is voor allerlei prikkels, en je wilt je goed kunnen concentreren, zoek dan een plek waar niet zoveel prikkels zijn. Ik studeer graag in de bibliotheek, een rustige plek waar iedereen in de focusmodus zit.”

Bladzijde swypen “De technologische ontwikkelingen groeien de laatste tientallen jaren enorm snel. We

11

PSYCHE

“Je brein verandert en past zich aan naarmate je dingen veel doet.”

hebben nog geen idee welke invloed dat zal hebben op kinderen die worden geboren met een smartphone. Mijn kleine neefjes probeerden een bladzijde te swypen in plaats van de pagina van een boek om te slaan. Kinderen zijn tegenwoordig steeds meer gewend geraakt aan tablets. Het punt is, dat het brein zich vooral tijdens de kinderjaren ontwikkelt omdat het dan enorm plastisch is. In die periode is je brein heel gevoelig. Daarom kan je in je kindertijd makkelijker muziek leren spelen of een nieuwe taal leren, dan worden er heel veel connecties gemaakt. Vanaf ongeveer het twintigste levensjaar gaat het brein zich reorganiseren en bepalen welke connecties veel of weinig gebruikt worden. De weinig gebruikte kunnen wel weg. Als het brein volwassen is, is die plasticiteit er nog steeds en kan je nog heel veel nieuwe dingen leren.

Maar het vermogen is minder geworden.

Kinderen zijn dus veel vatbaarder voor de effecten van technologie.”

12

Emoties lezen “Er is ook onderzoek gedaan naar het effect van smartphonegebruik op het empatisch vermogen. Bij een van de twee groepen kinderen werd de telefoon weggenomen.

Om empathie te hebben moet je de emoties van mensen kunnen ‘lezen’, dat wordt ook in de sociale psychologie veel getest. Er zijn veel verschillende regioʼs van je brein

bij nodig om dat te kunnen. Bij de groep met telefoon was dat vermogen beduidend minder. Niet zo gek, want je kijkt dan toch steeds naar je schermpje in plaats van naar iemands gezicht terwijl dat heel belangrijk is.”

Duizend vrienden “Het brein is ingesteld op het handelen van zo'n 150 sociale contacten in je omgeving. Maar als je duizenden ‘vrienden’ op Facebook hebt, word je wel steeds geconfronteerd met hun dagelijkse bezigheden. Je brein is er niet op gebouwd om dat allemaal bij te kunnen houden.

Onderzoekers weten nog niet hoe dat effect gaat krijgen. Kunnen we dat aan, of wordt het op een gegeven moment te veel?

Moeten we de kwantiteit verminderen, wordt de kwaliteit van persoonlijke gesprekken minder? Daar ziet het wel naar uit, maar er moet nog veel onderzoek worden gedaan om dat te bevestigen. Ik ben erg benieuwd hoe dat met de Instagramgeneratie gaat.”

Veranderende hersenactiviteit “Steeds meer onderzoeken tonen aan dat smartphones en hun onbeperkte databundels langzamerhand het menselijk brein veranderen. Tien jaar geleden was die ontwikkeling nog zo nieuw dat het amper onderzocht werd. Nu wordt steeds duidelijker dat er kleine veranderingen te

zien zijn in het brein, zoals het empatisch vermogen, het concentratievermogen en begrijpend kunnen lezen. Er kan ook steeds meer onderzoek worden gedaan met fMRI, de functionele MRI waarop te zien is waar en wanneer in het brein hersenactiviteit plaatsvindt. Je voert een taak uit in de MRIscanner en dan lichten bepaalde gebieden op. Zo wordt de connectiviteit van de hersenen gemeten en zie je goed wat er daadwerkelijk in het brein gebeurt.”

Nooit meer stampen “Digitalisering heeft ook heel veel positiefs gebracht voor onze hele ontwikkeling. Het brein heeft een enorm aanpassingsvermogen, dus ook aan deze veranderingen zal het zich snel aanpassen.

Ik zou niet precies kunnen vertellen hoe en wat, maar misschien zullen we straks beter kunnen multitasken of een groter denkvermogen hebben omdat alles toch op computers te vinden is. Dat brengt ons dan weer ruimte om nieuwe dingen te ontwikkelen. Zo hoef je bijvoorbeeld niet meer alle telefoonnummers te kennen, want je hebt ze bij je in je telefoon. Vroeger stampte je in de schoolbanken alles in je hoofd omdat je het paraat moest hebben.

Nu kunnen we alles vinden en hebben we ruimte om andere skills te leren. De toekomst zal ons leren welke dat zijn.”

NCOI Dossier

Privacy 25 mei treedt de nieuwe wet AVG in werking. Wat betekent dit voor HR-professionals?

13

PRIVACY

Privacy en de veranderende regels

De nieuwe wet AVG en de uitdagingen voor organisaties De economie trekt aan, uw bedrijf groeit. De afdeling HR krijgt de opdracht een nieuwe collega te werven.

De vacature wordt uitgezet en de cv’s stromen binnen. Er worden kandidaten uitgenodigd, aantekeningen gemaakt, cv’s intern doorgestuurd om met elkaar te overleggen. Nadat de procedure is afgerond, vraagt een sollicitant die afgewezen is om zijn cv te verwijderen. Kunt u dat aantoonbaar met een druk op de knop doen?

Kortom, weet u precies waar de informatie zich binnen uw bedrijf bevindt?

Vanaf 25 mei gaat de nieuwe wet AVG in.

AVG staat voor Algemene Verordening Gegevensbescherming. In de EU had elke lidstaat een eigen privacywet. Deze nationale wetten zijn wel allemaal gebaseerd op de Europese Privacyrichtlijn uit 1995.

In Nederland is de nationale uitvoering van deze richtlijn de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De Europese privacyrichtlijn werd vastgesteld toen internet nog in de kinderschoenen stond.

Daarom is de Europese privacywetgeving de afgelopen jaren herzien. Deze nieuwe wet vervangt de Europese Privacyrichtlijn en de daarop gebaseerde Nederlandse Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De AVG brengt nieuwe verplichtingen met zich mee voor het bedrijfsleven. Onder de AVG krijgen betrokkenen (de mensen van wie persoonsgegevens worden verwerkt) meer en verbeterde privacyrechten. Rechten die ook al golden onder de Privacyrichtlijn en de Wbp blijven bestaan, zoals het recht op inzage en het recht op correctie en verwijdering. Er wordt echter ook een aantal nieuwe rechten geïntroduceerd.

Privacy-vriendelijke systemen Organisaties hebben onder de AVG de verplichting om correct om te gaan met het verwerken van gegevens. Bij het inrichten

14

van systemen bijvoorbeeld is het van belang dat deze ‘privacy-vriendelijk’ zijn. De maatregelen moeten als doel hebben de gegevensbeschermingsbeginselen van de AVG (zoals minimale gegevensverwerking) op een doeltreffende manier uit te voeren, waarbij de nodige waarborgen in de verwerking moeten worden ingebouwd.

Als werkgever ben je geen dokter Vertaald naar de gevolgen van de AVG voor de afdeling HR: geboortedatum, rekeningnummer en burgerservicenummer mag je vragen van je personeel, want dat is nodig voor de salarisadministratie. De grens ligt bij het opvragen van medische gegevens.

Als werkgever ben je niet de dokter.

Zorgen maken om boetes?

De boetes die opgelegd kunnen worden zijn niet mals; het gaat om een maximale boete van 20 miljoen euro of, als het een onderneming betreft, 4% van de jaarlijkse wereldwijde omzet, waarbij de hoogste variant geldt. Moeten organisaties zich zorgen maken? Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens en verantwoordelijk voor de handhaving van de Wet, sprak op 6 maart op het Nationaal Debat Privacy en de Arbeidsmarkt. Hier stelde hij dat organisaties zich ongerust moeten maken op het moment dat ze het niet zo nauw nemen met de Wet bescherming persoonsgegevens. Die wet geldt al, en iedereen die keurig volgens die wet werkt, moet de puntjes op de i zetten in relatie tot de AVG. Organisaties die niets doen als het gaat om bescherming van persoonsgegevens, hebben wel te maken met een serieuze kwestie.

Het beschermen en zorgvuldig omgaan met data Het is belangrijk dat relevante personen in de organisatie bekend zijn met de nieuwe privacyregels en dat ze weten welke aanpassingen er noodzakelijk zijn.

Mensen krijgen onder de AVG meer rechten.

Organisaties moeten kunnen aantonen dat zij een geldige toestemming van mensen hebben gekregen om hun persoonsgegevens te verwerken. En mensen kunnen hun toestemming intrekken.

De AVG heeft ook flinke gevolgen voor bijvoorbeeld het aannemen van personeel en inlenen van professionals.

Gegevensverwerking in kaart brengen Organisaties hebben de plicht hun gegevensverwerking in kaart te brengen. Belangrijk is dat organisaties kunnen aangeven welke persoonsgegevens met welk doel worden verwerkt. Wordt er gebruik gemaakt van een dataverwerker, dan is de organisatie verplicht een aantal onderwerpen vast te leggen in een schriftelijke overeenkomst. Bij het ontwerpen van producten en diensten moet er bovendien vooraf voor gezorgd worden dat persoonsgegevens goed worden beschermd. Daarnaast moeten er technische en organisatorische maatregelen genomen worden om ervoor te zorgen dat alléén persoonsgegevens worden verwerkt die noodzakelijk zijn voor het specifieke doel.

NCOI Dossier

De AVG heeft ook flinke gevolgen voor bijvoorbeeld het aannemen van personeel en inlenen van professionals. Voor bepaalde bedrijven en instellingen wordt een functionaris gegevensbescherming (‘FG’) verplicht. Deze functionaris wordt ook wel de zogenaamde Data Protection Officer (‘DPO’) genoemd.

Datalek?

In de AVG wordt een notificatieplicht bij datalekken geïntroduceerd. Nederland heeft alvast een voorschot op deze nieuwe regels genomen door in januari 2016 de Wet meldplicht datalekken in te voeren. Deze meldplicht houdt in dat organisaties (zowel bedrijven als overheden), zodra zij een ernstig datalek hebben, direct een melding moeten doen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Soms moeten zij dat datalek ook melden aan de betrokkenen (de mensen van wie de persoonsgegevens zijn gelekt). In sommige gevallen moet uitgebreid onderzoek worden gedaan naar het effect van het verwerken van data op de bescherming van persoonsgegevens, dit heet Data protection impact assessment (DPIA).

Voorkomen van fraude Digitalisering van onze samenleving heeft grote gevolgen voor persoonsgegevens en het verwerken ervan. Wetgeving moet leiden tot zorgvuldige omgang met persoonsgegevens en het voorkomen van fraude. Ook voor HR-professionals is het belangrijk te weten wat wel en niet mag als het gaat om persoonsgegevens. Hoe onschuldig het doorsturen van een cv ook lijkt, het kan grote gevolgen hebben voor zowel de betrokkene als de organisatie.

Op 25 mei treedt de nieuwe privacy wet AVG in werking. Van belang voor organisaties is het om heel zorgvuldig om te gaan met bijvoorbeeld data van klanten en personeel.

15

PRIVACY

Data Protection Officer Gerrit van Rooij

“HR heeft niet altijd in de gaten wat er aan data omgaat in het bedrijf” Cv’s die op straat komen te liggen, het lekken van klantgegevens, het zonder toestemming versturen van grote mailings. Maar ook: het te lang bewaren van een cv of het opslaan van gegevens in verschillende systemen met alle gevolgen van dien. Niet alleen levert onzorgvuldig omgaan met data de organisatie imagoschade op, maar het kan de organisatie per 25 mei 2018, als de nieuwe privacywet AVG ingaat, ook flinke boetes opleveren. Data Protection Officer Gerrit van Rooij: “De maatregelen die organisaties nemen worden naar mijn idee nog te technisch benaderd.”

Gerrit van Rooij besloot in 2014 na een reorganisatie binnen het bedrijf waar hij werkte, het roer om te gooien.

“Privacy als onderwerp had altijd al mijn interesse, ik volgde een opleiding tot Data Protection Officer en sindsdien help ik organisaties voldoen aan wetgeving.

Het is een multidisciplinaire functie; ik begeef me tussen IT en HR. Uiteindelijk gaat het erom dat mensen integer omgaan met de gegevens van anderen.

En daarnaast is het van belang dat je je systemen zorgvuldig inricht. Privacy moet je inregelen in je processen. Je kunt het niet neerleggen bij een data officer en dan denken dat het wel goed zit. Het gaat erom dat je mensen bewust maakt en daarnaast de juiste tools biedt.”

HR is vaandeldrager Het uitgangspunt van de AVG is dat persoonsgegevens alleen mogen worden verwerkt wanneer dat strikt noodzakelijk is. Dit betekent dat organisaties nog beter moeten nadenken over de software die ze gebruiken om persoonsgegevens te bewaren en verwerken. Denk aan naam-

16

en adresgegevens, maar ook gegevens over iemands godsdienst, medische geschiedenis of loopbaan. Gerrit: “HR zou wat mij betreft vaandeldrager moeten zijn als het gaat om privacy en de manier waarop je ermee omgaat. Ik vind dat de omgang met data nu nog veel te technisch wordt benaderd. Telkens weer blijkt dat als het gaat om bijvoorbeeld een datalek de fouten toch zijn ontstaan door menselijk handelen. Het is belangrijk dat mensen handelen conform de wet en dat ze weten wat ze moeten doen mocht er toch iets fout gaan. Mensen moeten bijvoorbeeld snappen wat een datalek eigenlijk is en hoe ze moeten handelen.

Maar ook: ga integer om met data. Je kunt niet zomaar alles wat je van iemand weet delen of in een systeem opslaan. Dat is ten eerste niet integer en bovendien is het in strijd met de wet. Daarnaast maakt HR gebruik van dataverwerkers zoals salarisverwerkers. Het is belangrijk dat er goede afspraken gemaakt worden met deze verwerkers. Maak afspraken over bewaartermijnen maar ook de doelstellingen. Je mag namelijk je data

“Telkens weer blijkt dat als het gaat om bijvoorbeeld een datalek de fouten toch zijn ontstaan door menselijk handelen; het is belangrijk dat mensen handelen conform de wet.”

niet gebruiken voor andere doelstellingen dan waarvoor je het hebt opgevraagd.”

Complex?

Is de wereld van een HR-professional met de komst van de AVG complexer geworden?

Gerrit van Rooij reageert: “Alles wat de AVG stelt, stond ook al in de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), slechts 20% is nieuw. Nu er gesproken wordt over serieuze boetes, is dit volop in de aandacht. En dat is ook goed. Digitalisering heeft ertoe geleid dat we veel meer gegevens van mensen kunnen opslaan en kunnen doorverkopen bijvoorbeeld. Het is belangrijk dat we met elkaar goede afspraken maken, ons bewust zijn van de risico’s en de gevolgen ervan.

Privacy is iets wat ieder individu tot op zekere hoogte voor zichzelf kan bewaken, en als je je gegevens deelt met een organisatie, dan moet je erop kunnen vertrouwen dat dit veilig is en dat je gegevens niet voor andere doeleinden worden misbruikt. Privacy moeten we met elkaar goed regelen.”

Tips • Maak iemand binnen de organisatie verantwoordelijk voor privacy.

• Zorg ervoor dat mensen snappen wat de risico’s zijn.

• Creëer een cultuur waarin mensen hun fouten makkelijk kunnen delen.

• Zorg dat je weet welke bewaartermijnen je mag hanteren.

• Vraag je af welke gegevens je wel en niet zomaar mag delen.

• Breng in kaart: welke data komen bij onze organisatie binnen? Hoe bewaren we data en hoe vernietigen we data?

NCOI Dossier

OPLEIDING DATA PROTECTION OFFICER De AVG brengt een aantal belangrijke verandering op het gebied van privacy en gegevensbescherming met zich mee. Dit vraagt om goed opgeleide professionals binnen organisaties die invulling kunnen geven aan deze verantwoordelijkheden. NCOI biedt een uniek HBO-programma met een compleet overzicht van alle aspecten die u op het gebied van data protection nodig hebt.

Meer informatie: ncoi.nl

Data Protection Officer Gerrit van Rooij: “Privacy moeten we met elkaar goed regelen.�

17

De cursus past zich aan de deelnemer aan 18

TREND PASPOORT Met het nieuwe blended learning platform kan je een mix van verschillende online leeractiviteiten aanbieden, zoals quizzen om je kennis te testen, webinars, 360° assessments, een forum om met medestudenten te kunnen communiceren en ga zo maar door. In combinatie met offline leeractiviteiten zorgt dit voor een effectieve manier van leren.

Slimmer en effectiever leren met blended learning Iedereen leert op een andere manier. Het nieuwe online leerplatform van NCOI maakt het mogelijk om leerdoelen te digitaliseren en aan te passen aan individuele wensen en behoeften. Ook wordt het dankzij dit platform heel eenvoudig om een mix van verschillende online en offline leeractiviteiten aan te bieden. Met andere woorden: een heel effectieve en slimme manier van leren! Programmamanager Marieke Popma vertelt er meer over.

Wat is het nieuwe online leerplatform en waarom is het ontwikkeld?

Marieke: “Wat al langer bestaat bij NCOI is e-Connect, een online leerplatform waar studenten alle informatie kunnen vinden die ze nodig hebben om te kunnen studeren.

Denk aan de inhoud van de lessen, lesdata, aanvullende opdrachten, studietips en links naar interessante bronnen op internet, boeken en artikelen. Maar deze praktische insteek maakt dit platform redelijk plat. Het nieuwe online leerplatform is een blended learning platform. Dit betekent dat je een mix van verschillende online leeractiviteiten kunt aanbieden, zoals quizzen om je kennis te testen, webinars, 360° assessments, een forum om met medestudenten te kunnen communiceren en ga zo maar door. In combinatie met offline leeractiviteiten zorgt dit voor een heel effectieve manier van leren.”

Zo is er een database opgezet met heel veel vragen over de lesstof, gekoppeld aan leerdoelen. Via een nulmeting weten we op welke leerdoelen een deelnemer goed en minder goed scoort. Vervolgens krijgt diegene steeds vragen over het leerdoel waarop hij of zij minder goed scoort, zodat er gericht kan worden geoefend voor het examen. Ook kunnen deelnemers met de geïntegreerde MemoTrainer zo vaak als ze willen gepersonaliseerde herhaalvragen over de lesstof krijgen. Hoewel de focus ligt op de leerdoelen waarop nog niet goed genoeg wordt gescoord, komen alle leerdoelen hierin terug. Op die manier wordt ook getest of de al aanwezige kennis nog optimaal genoeg is voor het examen.

Deze herhaaltraingen zorgen ervoor dat deelnemers meer onthouden en sneller slagen voor hun cursus.”

Wat is er zo bijzonder aan dit platform?

Marieke: “Het blended learning platform is adaptief in te richten. Dit betekent dat slimme algoritmes ervoor zorgen dat de cursus zich aanpast aan de deelnemer.

Laten we als voorbeeld de module ‘Medische Basiskennis’ nemen, die we voor een van onze klanten ontwikkelden. Medewerkers die een intern maatwerktraject tot medisch secretaresse volgen, zijn verplicht deze module succesvol af te ronden. Via ons nieuwe online leerplatform wordt ondersteuning geboden voor het examen.

Wat zijn de voordelen van dit blended learning platform?

Marieke: “Een deelnemer aan een cursus of opleiding is in staat om te leren wanneer het hem of haar uitkomt: in eigen tijd en op eigen tempo. Je kunt van tevoren de lesstof al bekijken en doornemen.

Daardoor is er meer ruimte voor verdieping in klassikale lessen. Ook kunnen we deelnemers bijvoorbeeld een instaptoets laten maken voordat de lessen beginnen.

Zo kan de docent de inhoud van de lessen goed afstemmen op het kennisniveau

19

TREND

“Hoewel ik een enorme fan ben van online leren, denk ik niet dat het klassikale leren zal verdwijnen.”

20

van de deelnemers, bijvoorbeeld door meer aandacht te besteden aan een onderwerp waar overall minder goed op wordt gescoord. Voor een van onze klanten hebben we een cursus ‘Succesvol pitchen en netwerken’ aangeboden via het online leerplatform. De deelnemers moesten van tevoren een filmpje maken en uploaden. Tijdens de klassikale les kregen ze daar feedback op van de docent. Op die manier zorg je ervoor dat deelnemers de ervaringen die ze opdoen tijdens het maken van het filmpje direct in de klassikale les kunnen gebruiken. Via het nieuwe online leerplatform wordt leren niet alleen efficiënter en effectiever, maar ook een stuk socialer. De video’s en andere opdrachten die deelnemers uploaden, kunnen zij ook laten beoordelen door medestudenten. Of ze kunnen online met elkaar discussiëren over de lesstof, zonder naar een apart forum te hoeven. Spelelementen kunnen zorgen voor extra motivatie, hoewel dat heel erg afhangt van de doelgroep. Maar ik zou me goed kunnen voorstellen dat het verbinden van een ranking aan het testen van kennis over de lesstof bij bepaalde doelgroepen, waaronder mensen die met harde sales targets werken, heel motiverend kan werken.”

omdat het platform geheel in te richten is naar de wens van de klant. Ook kunnen we de look & feel van de organisatie toevoegen, zodat het echt voelt als een intern online leerplatform.

Bovendien zie ik het als een goede investering in de toekomst: we gaan steeds meer toe naar gepersonaliseerd leren en zullen het leerplatform ook doorontwikkelen vanuit die gedachte. Iedereen leert op zijn of haar eigen manier en met dit adaptieve platform kan je perfect aansluiten op alle individuele wensen en behoeften.”

Wat is de meerwaarde voor de klant?

Marieke: “Met dit nieuwe blended learning platform kunnen we echt maatwerk bieden,

Voor meer informatie over het nieuwe online leerplatform/blended learning van NCOI Opleidingen mailt u naar: incompany@ncoi.nl.

Heeft alleen online leren volgens jou de toekomst?

Marieke: “Hoewel ik een enorme fan ben van online leren, denk ik niet dat het klassikale leren zal verdwijnen. Dat heeft ook te maken met het sociale aspect van offline leren: veel mensen hebben baat bij een docent die de lesstof face-to-face uitlegt en een discussie met medestudenten. Bovendien vraagt alleen online leren om een strakke discipline.

Bij klassikaal leren heb je vaak nog een stok achter de deur, zoals een opdracht die je voor een bepaalde deadline moet inleveren.

Ik zie dit nieuwe online leerplatform echt als een waardevolle ondersteuning van het leerproces. Het is een manier om slimmer en effectiever te leren.”

BLENDED LEARNING IN DE PRAKTIJK Een mooi voorbeeld van een concrete toepassing van het nieuwe online leerplatform is de strijd om de Young Professional of the Year Award in 2017. Dit is een initiatief van de overkoepelende organisatie van bedrijfsjongerenverenigingen ICA (InterCompany Association). De wedstrijd brengt jonge, ambitieuze professionals met elkaar in contact.

Zij worden na een interne verkiezing afgevaardigd naar een landelijke finale en gaan dan samen aan de slag met een business case. Deze keer was ICT-bedrijf T-Systems op zoek naar frisse ideeën om innovatie en cultuurverandering in zijn organisatie teweeg te brengen. De teams moesten in een serious game setting zes opdrachten uitvoeren om uiteindelijk een eindoplossing voor de business case te presenteren. In elke spelronde draaide het om een andere competentie, zoals ondernemerschap, communicatievaardigheden en leiderschap. De online omgeving waarin de teams de opdrachten moesten uitvoeren, was ontwikkeld in het nieuwe online leerplatform van NCOI.

3

TIPS VOOR HR VAN TOM HAAK Benut wetgeving Omarm de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).

Organisaties en medewerkers hebben beide baat bij een goede wetgeving. Organisaties die op een slordige manier met data omgaan of, nog erger, daar misbruik van maken, krijgen een slechte naam. Medewerkers kunnen hun voordeel doen met goede data-analyse, zij zullen hun ontwikkeling beter kunnen sturen, zeker als ze kunnen beschikken over hun eigen data.

Verbeter je data Verplaats je in de medewerkers.

Vaak zijn medewerkers niet erg positief over hun ervaringen op het werk. Hoe kan je data gebruiken om medewerkers te helpen beter te worden? Hoe kan je moderne technieken en data-analyse gebruiken om veel beter in te spelen op de voorkeuren van medewerkers?

Misbruik data niet om beter te controleren, maar focus op ontwikkelen en verbeteren.

Werk zorgvuldig Ga niet lichtvaardig met data om. De wetgeving is er niet voor niets. Transparantie en integriteit moeten leidend zijn.

Bij twijfel: laat een jurist er goed naar kijken.

COLUMN

Wat weet jij eigenlijk van je medewerkers?

Veel organisaties doen nog nauwelijks moeite om de individuele wensen en mogelijkheden van medewerkers in kaart te brengen.

Hier liggen veel mogelijkheden voor HR om toegevoegde waarde te bieden in het servicen van medewerkers.

Als consument vind ik het erg plezierig als een leverancier veel moeite doet om mij zo goed mogelijk te leren kennen. Omdat ik Spotify intensief gebruik, slaagt Spotify er steeds beter in om muziek die ik mooi vind in mijn dagelijkse afspeellijst aan te bieden. Ook de aanbiedingen bij AH worden steeds beter op mijn wensen toegesneden en ik besteed steeds meer tijd aan het kijken naar mooie series die Netflix voor me heeft uitgezocht.

De privĂŠ-ervaringen van mensen zijn vaak positiever dan de ervaringen op het werk. Veel organisaties doen nog nauwelijks moeite om de individuele wensen en mogelijkheden van medewerkers in kaart te brengen. Marketing heeft zich sneller ontwikkeld dan HR. De technische mogelijkheden om op een slimme manier data van medewerkers te verzamelen zijn toegenomen. Door elektronica in de badges van medewerkers kan worden bijgehouden hoe ze zich door de organisatie bewegen, en wat de kwaliteit van hun gesprekken is. Door het e-mailverkeer te analyseren, kan je snel een betrouwbaar beeld krijgen van de stemming op de verschillende afdelingen in een organisatie.

Spotify slaagt er steeds beter in om muziek die ik mooi vind in mijn dagelijkse afspeellijst aan te bieden Als organisaties moderne technieken gebruiken om medewerkers te controleren en te bespioneren, dan zal het vertrouwen van de medewerkers snel afnemen.

Als techniek wordt gebruikt om het werk aangenamer te maken, en om beter te kunnen inspelen op de wensen, voorkeuren en mogelijkheden van de medewerkers, dan zal dit worden omarmt.

Goede wetgeving, zoals de AVG, helpt om het vertrouwen in organisaties te vergroten en om de techniek op een positieve manier in te zetten.

Tom Haak is directeur van het HR Trend Institute, hrtrendinstitute.com.

Tom Haak

21

Zorgen games voor meer motivatie om te leren?

De gamification van het onderwijs

22

VISIE

23

Miljoenen mensen dwalen dagelijks urenlang door de virtuele wereld van League of Legends. Of kunnen maar niet stoppen met het spelen van het al jaren oude Candy Crush op hun mobieltje. Wat is de aantrekkingskracht van games en hoe kunnen we de achterliggende mechanismen gebruiken in het onderwijs? Tom Bos, Manager Online Academy bij NCOI, geeft antwoord.

Gamification van het onderwijs betekent eigenlijk niets meer dan het gebruik van spelmechanismen en spelelementen bij leeractiviteiten. Dat is niks nieuws, maar toch doet het veranderen van opdrachten in spannende challenges en het toekennen van rewards in plaats van studiepunten iets met mensen: het maakt ze gemotiveerder en geïnspireerder om te leren. “Bij gamification worden de werkzame elementen van de games (game mechanics), gebruikt om een gedragsverandering teweeg te brengen”, legt Tom uit. “Het continu belonen van een prestatie, bijvoorbeeld door steeds een level hoger te komen, zorgt voor een shot dopamine. En de aanmaak van deze stof is de belangrijkste motivator voor mensen om door te spelen, of in dit geval door te leren.” Tom vertelt dat dit principe steeds vaker wordt toegepast in online leren. “Voor e-learning moet je je langere tijd kunnen concentreren zonder een echte stok achter de deur, zoals een docent. Om de concentratie en aandacht van studenten vast te houden, merken wij dat het uitstellen van een beloning goed werkt. Je begint met een aantal snelle successen, waardoor de speler denkt: ‘Hé, ik ben hier best goed in!’ Op een gegeven moment worden de opdrachten steeds iets moeilijker en komen de beloningen steeds verder uit elkaar te liggen. Daardoor daag je mensen uit om steeds een stapje verder te gaan in hun ontwikkeling.”

24

Blijvend resultaat?

De laatste tien jaar is er een toenemende aandacht voor game based learning. En waar in eerste instantie de nadruk vooral lag op serious games, is de laatste vijf jaar een verschuiving naar gamification van het onderwijs te zien. “Een serious game is een manier om mensen doelgericht bepaalde kennis en vaardigheden aan te leren. Behalve dat het veel leuker is, levert dit hetzelfde probleem op als klassikaal leren”, aldus Tom. “Stel je voor: je volgt bij ons een opleiding Financieel Management.

Op zaterdag ga je naar de les, waar je allerlei kennis en vaardigheden leert. Vervolgens ga je weer naar huis. Op maandag zit je op je werk en ben je weer vergeten wat je op zaterdag ook alweer had geleerd.

We noemen dit het ‘transfer of training’ probleem. Mensen worden weggehaald uit de context waarvoor ze leren, om hen in een klaslokaal iets nieuws bij te brengen. Dat

staat soms zo ver af van de werkelijkheid dat de toepasbaarheid van de nieuwe kennis en vaardigheden in de praktijk ver te zoeken is.

Dit probleem wordt ook ervaren met serious games. De meeste mensen vertonen tijdens het spelen van zo’n game ander gedrag dan in hun normale werk: ze nemen bijvoorbeeld meer risico’s of proberen eens iets nieuws uit. Want het is immers maar een spel of simulatie. Begrijp me goed: het spelen van een serious games is een toegankelijke manier van leren die drempels verlaagt en leren leuk maakt, maar de overgang naar het toepassen van de nieuwe kennis en vaardigheden in je werk is niet altijd even gemakkelijk”, vertelt Tom. Bij gamification ligt de focus op leren in je werk in plaats van op je computer, om een (zo blijvend mogelijke) gedragsverandering teweeg te brengen. Vooral gamification in combinatie met een training, het zogeheten blended learning, lijkt goed te werken. “Neem het op de werkvloer promoten van duurzaamheid via een game als voorbeeld. Werknemers ontvangen punten voor elke keer dat zij iets duurzaams doen, zoals dubbelzijdig printen.

Ondertussen kunnen zij ook workshops over duurzaamheid volgen, zodat ze meer kennis opdoen om de game zo goed mogelijk te spelen. Zo zorg je ervoor dat het personeel duurzame(re) keuzes maakt omdat zij dat zelf graag willen, en niet omdat de werkgever zegt dat het moet.” En dat is volgens Tom iets anders dan ouderwets conditioneren, dus het belonen van gewenst gedrag. “Stel je voor: je krijgt een taart voor elke keer dat jij dubbelzijdig print. Maar wat gebeurt er als jij geen taart meer krijgt? Ga je dan nog steeds dubbelzijdig printen? De vraag die je dus continu moet stellen bij game based en blended learning is of het tot een tijdelijke gedragsverandering leidt, of dat het mensen echt aanspreekt op hun intrinsieke motivatie.”

Adaptief leren Wat doet NCOI zelf aan gamification?

Tom noemt enkele voorbeelden, zoals de leerportaal voor studenten en de Online Academy. “We voegen langzamerhand steeds meer elementen toe aan onze producten. Denk aan progress bars in ons leerportaal, zodat studenten hun eigen voortgang continu kunnen volgen. En de Online Academy bevat allerlei kennisquizzen en challenges om studenten uit te dagen steeds een stapje verder te zetten in hun

“Neem het op de werkvloer promoten van duurzaamheid via een game als voorbeeld: werknemers ontvangen punten voor elke keer dat zij iets duurzaams doen, zoals dubbelzijdig printen.”

VISIE

ontwikkeling.” En volgens Tom liggen er nog veel meer kansen. “Bij NCOI werken we steeds meer toe naar een tussenvorm: adaptief leren. Deze vorm van leren heeft een aantal elementen van gamification in zich, zoals een instaptoets aan de hand waarvan we jouw kennis en vaardigheden automatisch kunnen bepalen. Zijn er onderdelen waarop je nog niet goed genoeg scoort? Dan selecteren wij die voor jouw persoonlijke opleidingsplan.

Zo stemmen we onderwijs steeds meer af op iemands persoonlijke kunnen. Het kan dus gebeuren dat twee mensen voor dezelfde opleiding zijn ingeschreven, maar inhoudelijk heel verschillende modules volgen.” Is het afstemmen van een opleiding op een individuele student dan niet heel ingewikkeld? Volgens Tom valt dat wel mee.

“We hebben de basis goed op orde: onze opleidingen zijn al behoorlijk flexibel in te richten. Het volgen van een opleiding naast werk, gezin, sporten en sociale contacten is vaak al ingewikkeld genoeg. Als wij er voor kunnen zorgen dat iemand op een effectievere manier een diploma kan halen, dan doen wij dat graag. Maatwerk is complex, maar de kans dat studenten blijer en succesvoller worden is ook groter.”

WAAROM MOTIVEREN GAMES ONS? Hoe kan het dat mensen voor hun lol miljarden uren besteden aan het spelen van games? En waarom wil een groot deel van de mensen niet vrijwillig leren? De meeste principes die ten grondslag liggen aan games, hebben de kracht om mensen te motiveren. Zo kan een speler bij de meeste games zijn of haar eigen vooruitgang in de gaten houden. Voor veel mensen geeft het behalen van een nieuw level of een topscore veel voldoening én nieuwe motivatie om door te gaan. Ook wordt in bijna alle games elk succes gevierd. Deze beloning voor het behalen van gestelde doelen - hoe groot of klein de overwinning ook is - geeft een enorme stimulans om door te spelen. Ook geldt voor games dat je samen verder komt dan alleen.

In veel populaire games, zoals World of Warcraft, moeten spelers dan ook met elkaar samenwerken om bepaalde doelen te behalen. Ook is er in games constante feedback, die onmisbaar is in een leerproces. Je ziet namelijk direct of iets wel of niet lukt. En zo niet, dan kan je meteen een nieuwe poging doen.

25

FYI

Waardevolle titels die je kennis verrijken

HR-inspiratie Als HR-professional is het goed om jezelf in te lezen in de belangrijkste onderwerpen van vandaag en morgen. Uiteraard op het gebied van HR, maar ook over onderwerpen als digitalisering, gedragingen en persoonlijke verbeterpunten.

2 3

4

1

1 Dwangloos sturen Leidinggeven is lastig als de desbetreffende afdeling of organisatie verandert. En soms is die verandering alleen te zien aan de medewerkers.

Wat te doen bij wispelturige omstandigheden? Hoe zorg je voor ontwikkeling en vernieuwing bij professionals?

Het antwoord: aanstekelijk gedrag, dat zich als een virus door de organisatie verspreidt.

Aanstekelijk veranderen, Jeroen Busscher, € 19,99, atlascontact.nl

26

2 Selectiecriteria De talenten van morgen worden anders beoordeeld dan die van vandaag. Het draait daarbij om het vinden van de juiste selectiecriteria. Of het nu gaat om een manager of directielid, talent screenen doe je volgens Knegtmans in negen stappen. Zijn boek draait om toekomstbestendigheid, het vinden van hulpmiddelen, casestudies en herkenning.

Agile Talent, Ralf Knegtmans, € 21,99, atlascontact.nl (ook als e-book)

3 Jouw kracht Worden natuurlijke talenten zo goed mogelijk benut? Vaak niet. Decennialang heeft het StrengthsFinder-assessment miljoenen mensen geholpen met het ontdekken van hun sterke punten, van managers van multinationals tot verpleegkundigen, leraren en studenten. En nu is het tijd voor een herziene editie van deze klassieker. Leer jezelf kennen!

Ontdek je sterke punten 2.0, Tom Rath, € 20, unieboekspectrum.nl

4 Arbeidsverhoudingen De arbeidsmarkt verandert al jaren: meer flex, minder vast.

Deze verandering brengt veel teweeg als het gaat om de verhoudingen en bijvoorbeeld bestaande overlegstructuren.

De traditionele poldermodellen passen zich aan (of verdwijnen) en daar is een antwoord op nodig. Lees over deze verschuiving, zoek de verbinding en neem verantwoordelijkheid.

Poldermodel 3.0, Fedde Monsma, € 22,95, futurouitgevers.nl (ook als e-book)

7

5

6

5 Vindbaarheid Als er iemand naar een nieuwe baan begeleid moet worden, is het goed te weten hoe je die persoon het beste kunt helpen.

Hoe vind je überhaupt een baan?

Hoe goed en compleet is je cv?

Heb je een netwerk dat voor je werkt? Ben je zichtbaar en vindbaar? Allemaal zaken die het werk van een HR-professional completer maken.

Jobmarketing 3.0, Aaltje Vincent, € 17,99, unieboekspectrum.nl

8

6 Digitale tijdperk De wereld gaat een grote omwenteling tegemoet. Het begin is er al met automatisering, robotisering en een groeiende kloof tussen laag- en hoogopgeleiden. Werk wordt daardoor anders en dat heeft gevolgen voor iedereen. Hoe verlopen grote transformaties?

En wat vinden experts hiervan?

Kortom, alles over werk in de 21e eeuw.

Werk in de 21e eeuw, Ryan Avent, € 22,99, nieuwamsterdam.nl (ook als e-book)

7 Beleving als kracht Iedereen speelt, dus is gamification – speltoepassing ter motivatie en gedragsverandering – steeds belangrijker geworden.

Het speelt een belangrijke rol in de digitale transitie waarin wij nu zitten. Ook het beïnvloeden en belonen van mensen hoort hierbij. Welke effecten heeft gamification? Lees de voorbeelden en mogelijkheden in dit boek.

Gamification, Horst Streck, € 22,95, futurouitgevers.nl (ook als e-book)

8 Online wereld Dit video-infographic-gameboek toont 51 belangrijke zaken uit de online wereld. Het laat zien hoe technologische ontwikkelingen de maatschappij hebben veranderd. Fijn om te weten, omdat informatietechnologie een spilfunctie heeft in (bijna) elk bedrijf en elke opleiding. En dan kun je er maar beter iets van weten, ook voor je eigen kansen op de arbeidsmarkt.

NL Digitaal, Herbert Blankesteijn, € 24,95, fontaineuitgevers.nl

27

Opleiding.nl zet groei in beweging

28

LEREN&IK

Opleiding.nl: het nieuwe All-In-One opleidingsplatform Een volledig dekkend aanbod met oplossingen voor elke mogelijke ontwikkelvraag, in elke richting, op elk gewenst niveau, met alle mogelijke erkenningen. Inclusief persoonlijke begeleiding en advisering. Dat is het nieuwe All-In-One opleidingsplatform Opleiding.nl van NCOI Groep. Na DE NIEUWE NORM OP HET GEBIED VAN LEERPLATFORMEN Opleiding.nl biedt toegang tot alle 6.500 opleidingen en trainingen van de opleiders binnen NCOI Groep. Op terreinen waar NCOI zelf geen aanbod heeft, zoals rijvaardigheidsopleidingen of specifieke zorgvragen, werken we samen met partneropleiders. De opleidingen en trainingen kunnen worden gevolgd vanuit open inschrijving, maar ze kunnen natuurlijk ook incompany of als maatwerk worden georganiseerd. Ook het aanbod van de Online Academy, de online opleider van NCOI Groep, is volledig geïntegreerd in het platform en direct toegankelijk.

Heeft een organisatie een opleidingsvraag die nog niet ingevuld kan worden? Dan voegen wij die toe aan het platform. Dat kan door de leervraag om te zetten in een kwalitatieve opleiding of training, of door een kwaliteitsopleider als partner toe te voegen aan Opleiding.nl.

de zomer wordt het officieel gelanceerd.

Het aantal aanbieders en opleidingsmogelijkheden is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Van erkende leerlijnen, eendaagse trainingen en thuisstudies tot cursussen, congressen en zelfstudieboeken: het aanbod is groter en breder dan ooit. Maar daarmee is het aanbod ook onoverzichtelijk en complex geworden. “Deze complexiteit zit de noodzakelijke beweging om te leren in de weg, omdat dit enorme aanbod voor veel mensen en organisaties belemmerend werkt. Terwijl het tegenovergestelde juist de bedoeling is”, aldus Daphine Jacobs, Commercieel Directeur NCOI en Directeur Opleiding.nl. “Als het gaat om de organisatie van opleidings- en trainingsactiviteiten, dan hebben bedrijven op dit moment twee opties: zij werken rechtstreeks met diverse opleiders of via een tussenpersoon.

In het eerste geval kost het veel tijd en energie, in het tweede geval is er alleen via een omweg contact met de opleiders zelf. Met de introductie van het all-in-one opleidingsplatform Opleiding.nl willen wij deze situatie doorbreken en een nieuwe vorm op het gebied van leerplatformen neerzetten.”

Transparant, efficiënt en relevant “Dankzij intensieve samenwerking tussen de zestien opleidingsinstituten binnen NCOI Groep is Opleiding.nl een transparant, efficiënt en relevant platform geworden, waarmee je in één keer beschikt over het

meest complete en kwalitatieve opleidingsen trainingsaanbod voor werkenden in Nederland. Zonder tussenkomst van resellers en andere tussenpersonen, zodat je profiteert van de directe relatie met de opleiders en inhoudsdeskundigen zelf”, vervolgt Daphine. Dit scheelt niet alleen veel tijd, maar ook geld. Want hoe meer opleidingen en trainingen een bedrijf inkoopt via Opleiding.nl, hoe scherper ons tarief wordt. En voor middelgrote bedrijven betekent het bovendien dat er geen noodzaak is om een aparte afdeling Learning & Development in te richten. “Wij kunnen al het werk uit handen nemen wat betreft keuze en selectie, interne autorisatie en controle, facturatie en budgettering.

Ook is het platform direct te koppelen aan de financiële en HR-administratie, zodat bijvoorbeeld opleidingsovereenkomsten met medewerkers direct kunnen worden aangemaakt”, legt Daphine uit. Bovendien biedt Opleiding.nl transparantie: met een paar muisklikken is er inzicht in de status en voortgang van alle Learning & Development activiteiten binnen een bedrijf. Ook kunnen alle functionaliteiten van het studentvolgsysteem van NCOI worden geïntegreerd in het HR-beleid. En de kosten? “Als een bedrijf een bepaald aantal opleidingen en trainingen bij ons afneemt, dan bieden wij het platform aan als service.

Inclusief alle mogelijke functionaliteiten. Het kost dan dus niets”, aldus Daphine.

29

LEREN&WERK

Leersysteem NCOI sluit aan bij onze praktijk

Simone Masselink • 55 jaar • Expert zorgkwaliteit & opleidingen TSN Verpleging en Verzorging

30

“TSN Verpleging en Verzorging biedt wijkverpleging door heel Nederland, met de nadruk op het noorden en oosten. In Groningen heeft TSN ook 3 woonzorgcentra. Binnen TSN houd ik me onder andere bezig met leren en ontwikkelen. Voor ons is ontwikkeling van medewerkers heel belangrijk. We bieden gelegenheid tot het volgen van BBL- en HBO-trajecten. Daarnaast hebben we TSN Leert, daarin zit een diversiteit aan klassikale trainingen en e-learning modules. Zoals familiezorg, omgaan met huiselijk geweld, zorgfinanciering, medicatieveiligheid, indiceren en verrichten van voorbehouden en risicovolle handelingen. Bij ons werken nu ongeveer 1.800 medewerkers die we vooral aan ons proberen te binden met ontwikkelingsmogelijkheden. Jaarlijks krijgen rond de 100 medewerkers de kans om hun niveau te verbeteren, zoals met de NCOI-opleiding HBO-Verpleegkunde. We overwegen om onze niveau 4-studenten volgend jaar ook bij NCOI te laten studeren.

Vier jaar geleden zijn we bij NCOI terechtgekomen omdat er veel uitval was bij de reguliere hogescholen. We hebben een wensenlijst gemaakt en kwamen uit bij NCOI als beste aanbieder. Dat heeft te maken met de opdrachten, schoolcontacturen en het leersysteem.

NCOI gebruikt e-Connect, dat is voor onze studenten heel goed te bedienen. Contact met de programma-, accountmanager en docenten loopt goed, er wordt snel geschakeld. Wij zijn daarover heel tevreden.”

INFO&CONTACT

De voordelen van NCOI Opleidingen Professionele topdocenten en trainers Deskundigheid, ervaring en enthousiasme, daarop selecteren wij onze docenten en trainers. Onze docenten en trainers zijn gespecialiseerd en werkzaam in het vakgebied van de opleiding die zij verzorgen. Ze putten uit een rijke praktijkervaring en ondersteunen hiermee de theorie.

Toegang tot een erkend diploma NCOI Opleidingen is de grootste opleider van werkend Nederland. Met onze unieke aanpak sluiten we aan op de kennis en vaardigheden van onze studenten.

We combineren een motiverende en praktische aanpak met een efficiënte en flexibele leeromgeving. Onze erkende opleidingen voldoen aan de allerhoogste kwaliteitsrichtlijnen.

Het grootste aanbod NCOI Opleidingen biedt complete programma’s voor werkenden: van MBO-, HBO- of Masteropleidingen tot kortdurende vaardigheidstrainingen. Uiteraard ontwikkelen we ook trajecten op maat. Werkvormen variëren van persoonlijke coaching tot een online leeromgeving. Alles is erop gericht om werkenden makkelijk te laten leren, dichtbij de praktijk.

Opleidingen en trainingen voor werkend Nederland Speciaal voor werkenden Wij verzorgen opleidingen voor het overgrote deel van de top 500 van het Nederlandse bedrijfsleven. Een NCOIdiploma is dus een waardevolle aanvulling op uw cv.

Topdocenten uit de praktijk NCOI werkt met topdocenten die in de praktijk ook werkzaam zijn binnen het vakgebied van de opleiding. U heeft dus direct toegang tot praktijkkennis.

Opleidingsadvies op maat?

Erkend en praktijkgericht onderwijs Onze opleidingen zijn erkend door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (MBO) en de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (HBO/Master).

Adres

Maandag t/m donderdag 8.00 tot 18.00 uur

werkdagen telefonisch bereikbaar: maandag

vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.

035 - 6 400 411

Contact Wij zijn telefonisch bereikbaar tijdens kantooruren.

Onze deskundige opleidingsadviseurs zijn op

tot en met donderdag van 8.00 tot 18.00 uur en

Studeren wanneer en waar u wilt U volgt uw opleiding waar en wanneer u wilt; doordeweeks, ‘s avonds of op zaterdagen. De opleidingen starten meerdere keren per jaar.

Bezoekadres: Marathon 7 1213 PD Hilversum Postadres: Postbus 447 1200 AK Hilversum

Vrijdag 8.00 tot 17.00 uur Telefoon: 035 – 6 400 411 Mail info@ncoi.nl

31