ΤΕΥΧΟΣ 33
Τεύχος 33
Έχεις 40.000.000 λόγους για την αποτυχία αλλά ούτε μία δικαιολογία.
www.webbrain.gr
Αναλαμβάνουμε πλήρως κάθε ανάγκη της διαδικτυακής σας προβολής εξασφαλίζοντας την αύξηση των κερδών της επιχείρησης σας
Βρείτε μας… Τ. 22853 01275 K. 6951 307 498 Email:info@webbrain.gr www.webbrain.gr
Οργανώστε την προβολή της υποψηφιότητας σας μέσα από το ΠΡΩΤΟ σε επισκεψιμότητα ενημερωτικό site στη Νάξο και στα ΚΟΡΥΦΑΙΑ των Κυκλάδων! (*σύμφωνα με τα statistics & analytics του alexa)
naxostimes.gr Δύναμη στην ενημέρωση Δύναμη στην προβολή
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019 Μάθετε ΠΡΩΤΟΙ τα πάντα σχετικά με τις εκλογές της 26ης Μαΐου! Συνεντεύξεις | Ρεπορτάζ | Σχόλια | Παρασκήνιο | Υποψηφιότητες | Εκλογικά αποτελέσματα Επικοινωνήστε μαζί μας \ Τ 22850 22945 \ Κ 699 30 60 100 Μ naxos@naxostimes.gr
η ργαρίτ α Κική Μ ίσου Κουνήσου και υλ υ σο ι να πέσει τ’ άθ ιά σου ρδ να μαραθεί η κα υ. και τ’ αχειλάκι σο όσκοινο Πιάσανε το κουν α, χέρια μαλαματένι υρτα όσ υλ ντ δαχτύλια κο ια. έν ισ και νύχια φιλντ μ’ άρχισε Άρχισε γλώσσα όλες να τσι παινέσεις φαλιές ρυ γα ες τσι κόκκιν ς βιόλες. και τσ’ ασημένιε Το ένα, δυο, τρία ερα και τ’ άλλο τέσσ ούμε ρν πε ν τη ζωή που α. ερ ύτ εμείς τα λε ήταν ερωτικά ούγονταν άλλοτε ακ υ πο α δι ού αγ Τα τρ τικά. και άλλοτε πεισμα ά – γλυκά Τραγούδησε γλυκ λιά σου ν΄ακούσω τη λα ν αητός σά να πεταχτώ ω λιά σου. κα νάρθω στην αγ ό τα πεισματικά:
Το επόμενο είναι απ
ματικά Πείσματα και πεισ ις νε κά υ εμένα μη μο πουλί ρο θε γιατί είμ’ ελεύ νεις. χά και φεύγω και με
Τότε όλοι ιωνε το κούνημα. λε τέ μα ευ όγ απ ν κούνια: Αργά το τόν που έφτιαξε τη αυ α γι ι κα αν ύσ τραγουδο σκοινί Σίδερο νάναι το σάλι ατ και το δοκάρι ν ήκαμε και κείνος που τη άλλη. να ζει να κάμει κι
Βιβλιογραφία
«Αρχαιολογία και Τέχνες», Τεύχος 111, Anna Papamanoli Guest, αρχαιολόγος-εθνολόγος Εφημερίδα Κορωνίδα, αριθμός φύλλου 2, Μάιος-Ιούνιος 2001 ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛ ΔΕΔΕ «Γιορτές έθιμα και τα τραγούδια τους» σελ. 109 Εφημερίδα: Ναξιακό Μέλλον *Το υλικό το βρήκαμε από τη βιβλιοθήκη του Μίτου στο Χαλκί Νάξου
<< Μαύρη είν’ η πίτσα στο Χαλκί ... >> Τολμήστε να τη δοκιμάσετε!
ernative
cafe
-
pizza
-
pasta
Μοναδικές γεύσεις εδεσμάτων & ροφημάτων Mitos ARTernative BAR {café – pizza – cocktail bar} Halki (Tragea), Naxos T +30 22850 31074
#καθημερινά
ΚΟΥΤΕΛΙΕΡΗΣ Τηλ.:2285025963
ΩΡΑΡΙΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ:
ΔΕΥΤΕΡΑ-ΣΑΒΒΑΤΟ
7:30 - 21:00 www.koutelieris.com
Interior Designer
ΑΝΝΑ ΒΑΣΙΛΑΚΗ
Νίκος Σέργης
Οπτικός – Οπτοµέτρης Παπαβασιλείου, Χώρα Νάξος Τ 22850 22878 Ε info@optika-naxos.gr
Αποκλειστική ∆ιάθεση
Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος σε αυτόν τον πλανήτη που να μην έχει δοκιμάσει ζυμαρικά! Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, άνθρωποι από διαφορετικές κουλτούρες απολαμβάνουν τις φημισμένες παραδοσιακές συνταγές αλλά και χιλιάδες παραλλαγές, προσαρμοσμένες στις ιδιομορφίες, τα γούστα και την κουλτούρα της κάθε χώρας και περιοχής.
Ο μπιτζηλαιαδίστικος Είναι χορός λεβέντικος, ανδρικός, που αναδεικνύει την παλικαριά και τη σωματική ομορφιά και δύναμη.
Ο
Μπιτζηλαιαδίστικος είναι πολύ παλιός αποκριάτικος οικογενειακός χορός, που χορευόταν στην Κωμιακή αρχικά μόνο από τους άντρες του σογιού των Μπιτζηλαιάδω (Βιτζηλαίοι σήμερα), που τον έφεραν μαζί τους στην Κωμιακή, όταν πρόσφυγες ή μετανάστες βγήκαν στην περιοχή αυτή όπου και τόπωσαν. Είναι χορός λεβέντικος, ανδρικός, που αναδεικνύει την παλικαριά, τη σωματική ομορφιά και δύναμη. Δεν είναι ερωτικός, όπως οι περισσότεροι νησιώτικοι παραδοσιακοί χοροί, ούτε ένας ανάλαφρος ελεύθερος χορός, όπου ο χορευτής μπορεί να αυτοσχεδιάζει. Έχει αυστηρούς κανόνες και συγκεκριμένη δομή.
Οι ρίζες του χορού Ο μπιτζηλαιαδίστικος χορός φαίνεται ότι έχει επιρροές και στοιχεία από τον Ποντιακό Πυρρίχιο και τον Κρητικό Πεντοζάλη, γεγονός που έχει σχέση και με την καταγωγή του σογιού των Μπιτζηλαιάδων (Βιτζηλαίων) της Κωμιακής. Ο χορός αυτός φαίνεται ότι έχει επηρεάσει και την κωμιακίτικη βλάχα σε μερικά σημεία. Τον Μπιτζηλαιαδίστικο τον χόρευαν πολλοί άντρες μαζί, κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου από την παλάμη και με τα δάχτυλα μπλεγμένα μεταξύ τους και τους βραχίονες κολλημένους σε σχήμα ορθής γωνίας: «με το χορό εφτό δεν εκαταπιάνουντάνε όλοι, παρά μόνου οι έροι βρακάδες πού ’τανε χορευταράδες, όλοι ντωνε ένα βήμα, ένα κάθισμα, ένα στήσιμο, ούτε νυχιά δεν εξεφεύγανε». Ο Μπιτζηλαιαδίστικος σκοπός, που συνοδεύει τον χορό, ήταν σκοπός αποκριανός παιγμένος με τζαμπούνα και αποτέλεσε στη συνέχεια έναν απ’ τους πιο βασικούς σκοπούς της μουσικής παράδοσης της Νάξου. Πολλά ναξιώτικα (νησιώτικα) τραγούδια, που για λόγους εμπορικούς πέρασαν στη δισκογραφία με διάφορα άσχετα ονόματα, είναι γραμμένα πάνω στον μπιτζηλαιαδίστικο σκοπό.
Η ιστορία Ο χορός είναι ρυθμικός με αυστηρούς κανόνες και χωρίς αυτοσχεδιασμούς. Χωρίζεται σε τρεις φάσεις: α΄φάση: βήματα μπροστά, β΄φάση: βήματα αριστερά-δεξιά, γ΄φάση: βήματα πίσω. Στις φάσεις μπρος-πίσω έχει και βήματα κοντοκαθιστά. Χορευόταν μόνο τις απόκριες και γι’ αυτό για ένα διάστημα μετά την Κατοχή ξεχάστηκε. Οι σκληρές συνθήκες της Κατοχής στην ορεινή Νάξο δεν επέτρεπαν γλέντια ούτε τις απόκριες.
ου Κωμιακή Νάξ
Αναβίωσε την δεκαετία του 1970 από τον Σύλλογο Κορωνίδας στην Αθήνα και σήμερα αποτελεί βασικό τμήμα του ρεπερτορίου πολλών χορευτικών ομάδων όχι μόνο της Νάξου, αλλά και πανελλήνιων, γιατί είναι χορός μοναδικός, σπάνιος και δεν χορεύεται πουθενά αλλού. Η μουσική του δείχνει να είναι από τις βασικές μουσικές της ναξιώτικης δημοτικής μουσικής, δεν έχει στίχους και παλαιότερα παιζόταν μόνο από τζαμπούνα.
Οι Μπητζηλαίοι Το πολυάνθρωπο σόϊ των Μπιτζηλαιάδω (Βιτζηλαίων) έχει τις ρίζες του στην Μ. Ασία (Αϊβαλί), από το ένα παρακλάδι (Μπιτζηλέοι) και στην Κρήτη από το άλλο (Μπιτζηλάκηδες). Σε έγγραφα του 1694 μαρτυρείται στην Κωμιακή το επώνυμο Γεώργιος Μπίτζης (ΚΩΜΑΙΚΗ τ. Α΄, σ. 387). Επίσης, σε φορολογικό κατάστιχο της Κωμιακής του 1757 καταγράφονται τα επώνυμα Γιώργης-Δημήτρης-Κωνσταντής-Καλή Μπιτζηλέου (ΚΩΜΙΑΚΗ τ. Α΄, σ. 386). Ο ειδικός μελετητής της ναξιώτικης μουσικοχορευτικής παράδοσης Σταύρος Σπηλιάκος, διδάκτωρ χορολογίας και Πανεπιστημιακός δάσκαλος, σε επιστημονική ανακοίνωσή του στο 12ο διεθνές συνέδριο της διεθνούς οργάνωσης λαϊκής τέχνης (1998) μίλησε για τη δισκογραφική περιπέτεια του Μπιτζηλαιαδίστικου σκοπού. Στην ανακοίνωσή του εκείνη, ο Σπηλιάκος καταγράφει τραγούδια και δίσκους που είναι γραμμένα πάνω στον Μπιτζηλαιαδίστικο σκοπό και έχουν διάφορες ονομασίες όπως: «χορέψετε-χορέψετε», «δόστου-δόστου», «πηδηχτός νησιώτικος», «λεβεντόπαιδα νησιώτες» κ.λπ.
Η αναβίωση Ο Μπιτζηλαιαδίστικος χορός φαίνεται ότι έπαψε σταδιακά να χορεύεται στην Κωμιακή πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και θα είχε εξαφανιστεί, αν δεν αναβίωνε στην Αθήνα από τον Σύλλογο Κορωνίδας Νάξου το 1972-73, τότε που ο Σύλλογος αυτός πέρασε στα χέρια μιας δυναμικής ομάδας νέων από την Κωμιακή και έκανε ένα δυνατό πολιτιστικό ξεκίνημα και όχι μόνο, με την έκδοση της εφημερίδας «Κορωνίδα» και με άλλες πολιτιστικές και πνευματικές δραστηριότητες. Τότε για πρώτη φορά ο μπιτζηλαιαδίστικος χορός παρουσιάστηκε με παλιούς Κωμιακίτες χορευτές και τζαμπουνοντούμπακα στον αποκριάτικο χορό του Συλλόγου το 1972-1973 στο κέντρο “Αιγαίον”. Όταν αργότερα ο Σύλλογος Κορωνίδας δημιούργησε χορευτικό συγκρότημα, άρχισε να διδάσκεται εκεί ο χορός αυτός
και έτσι να διαδίδεται. Στο πρώτο Πανναξιακό φεστιβάλ που διοργάνωσε ο Σύλλογος Κορωνίδας Νάξου το 1976 στο Γαλάτσι, ο μπιτζηλαιαδίστικος χορός παρουσιάστηκε από το χορευτικό του Συλλόγου μπροστά σε 2.000 άτομα στο θερινό κινηματογράφο “Αλέξανδρος” και εντυπωσίασε.
Για πρώτη φορά στην τηλεόραση Λίγο καιρό αργότερα, ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Γιάννης Μυλωνάς στην Κυριακάτικη εκπομπή του «το δημοτικό μας τραγούδι» παρουσίασε δημοτικούς χορούς από τη Νάξο, με το μουσικό συγκρότημα του Βασίλη Χατζόπουλου και με μια ομάδα παλαιών χορευτών από την Κωμιακή Νάξου (άντρες και γυναίκες) που χόρεψαν τότε για πρώτη φορά στην τηλεόραση τον Μπιτζηλαιαδίστικο χορό και για πρώτη φορά τον είδε το Πανελλήνιο. Τα κείμενα εκείνης της εκπομπής είχε γράψει ο φιλόλογος Νίκος Ι. Λεβογιάννης, Πρόεδρος τότε του Συλλόγου Κορωνίδας, στα οποία γινόταν ειδική αναφορά στο μοναδικό αυτό χορό. Εν όψει εκείνης της εκπομπής, ο Βασίλης Χατζόπουλος έκρινε σκόπιμο να παρουσιάσει τον μπιτζηλαιαδίστικο σκοπό με βιολί και λαούτο, αντί της τζαμπούνας και επίσης να προσθέσει στο σκοπό στίχους, οι οποίοι έκτοτε συνοδεύουν τον χορό αυτό.
Τα τραγούδια Τόσο ο χορός, όσο και ο σκοπός, ενθουσιάζουν και γι’ αυτό από τότε οι ναξιώτες μουσικοί έγραψαν πάνω στον σκοπό του μπιτζηλαιαδίστικου μεγάλο αριθμό τραγουδιών, που χορεύονται όμως ως μπάλος. Ο μπιτζηλαιαδίστικος ως ομαδικός και με αυστηρούς κανόνες χορός δεν συνηθίζεται να χορεύεται στα πανηγύρια και τα γλέντια, όπου κυριαρχούν οι συρτόμπαλοι, χοροί ελεύθεροι και ερωτικοί. Ίσως και γι’ αυτό τον λόγο αυτός, ο οικογενειακός-ομαδικός χορός κινδύνευσε να εξαφανιστεί. Σήμερα ο Μπιτζηλαιαδίστικος χορός είναι γνωστός Πανελλήνια και όλα τα μεγάλα χορευτικά συγκροτήματα τον περιλαμβάνουν στα προγράμματά τους και αποτελεί κι αυτός ένα σπουδαίο μέσο προβολής της Κωμιακής και της Νάξου.
a
ΚΡΕΑΤΑ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ ΝΑΞΙΑΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙ∆ΕΡΗΣ ΧΩΡΑ ΝΑΞΟΥ (Περιοχή Καζανάκια) Τηλ.: 22850 25137 Κιν.: 6973 220004
Ας μιλήσουμε για …καφέ! Ας μιλήσουμε για HAUSBRANDT!
Hausbrandt Χώρα, Νάξος • Περιοχή Χριστού | Τ 22850 22998 • Άλσος Έλλης | Τ 22850 23241
Πάθος με την τελειότητα! Εμπόριο ειδών εστίασης & καφέ Περιοχή Κόττη, Χώρα Νάξου | Τ 22850 27222
ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΤΛΙΕΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΕΙΔΗ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΕΠΙΠΛΑ ΜΠΑΝΙΟΥ
Οι καλύτερες λύσεις για το σπίτι & την επιχείρηση σου!
Αντιπροσωπεύουμε αποκλειστικά στη Νάξο
Χώρα Νάξος ΤΚ: 84300 | Τηλ./ Fax: 22850 25988 www.ydravlikathermansi-naxos.gr Email: sevenday@otenet.gr
>
.
c .
Οι χώροι, οι υφές, οι μυρωδιές... Όλα όσα συνθέτουν το
Lianna Hotel & Spa
το κέντρο όπου η ομορφιά συναντά την ευεξία σε προσκαλούν σε μία αποπλάνηση αισθήσεων. Κλείσε τα μάτια, διώξε την ένταση της καθημερινότητας και αφέσου... Οι έμπειροι θεραπευτές θα φροντίσουν να απολαύσεις μία ξεχωριστή τελετουργία spa, σε ένα χώρο που σέβεται τις προσωπικές σου ανάγκες και φροντίζει να σου χαρίζει στιγμές γαλήνης… Η ιεροτελεστία ομορφιάς ξεκινάει με ένα χαλαρωτικό χαμάμ, με τις ιαματικές ιδιότητες του ατμού να ωφελούν το σώμα, συνεχίζεται με ένα βαθύ μασάζ και ολοκληρώνεται με θεραπείες προσώπου, σώματος και νυχιών και μια αναζωογονητική«βουτιά» στο τζακούζι του Lianna Hotel & Spa. Επίσημος συνεργάτης μας είναι τα Αυγερινός cosmetics Τα Αγαπημένα Προϊόντα Ομορφιάς των Celebrities Φυσικά προϊόντα με καταπληκτικά αιθέρια έλαια που θα αναστατώσουν τις αισθήσεις σας μέσα από ένα ταξίδι στην περιποίηση του δέρματος. Κλείσε ραντεβού και αφέσου στο Lianna Hotel & Spa Νάξος , Άγιος Προκόπιος Τ +30 22850 42522 ή με ένα κλικ στο lianahotel.com
www.lianahotel.com
E lekkasalexandros@gmail.com
ZOOM Παρα λία , Χώρα Νάξος Τ 22850 23675
Νάξου, όλα α τ α έ ρ κ α κ σ έ ρ Φ γωγ ής! δικής µας παρα
• τροφοδοσίες καταστηµάτων • παραδοσιακά και σύγχρονα παρασκευάσµατα • καπνιστά κρέατα Ά λ σ ο ς Έ λ λ η ς, (α π έ ν α ν τ ι α π ό τ ο S u p er M a r ke t ΚΟΥ Τ Ε Λ ΙΕ Ρ Η Σ ) • Τ 2 2 8 5 0 2 2 710