Native Rayong Guidebook

NATIVE

RAYONG THE CULTURAL GUIDEBOOK OF RAYONG

NATIVE

RAYONG

PLEASE SUBSCRIBE !

VISIT THIS w w w. FA C E B O O K . C O M / M E M O I R E S D E C H A I N U N w w w. B E H A N C E . N E T/ C H A I N U N D E P E R S O N N E w w w. 5 0 0 P X . C O M / C H A I N U N

WELCOME DRINK

ฟ้าสีคราม น�้ำทะเลใส เป็นสิ่งที่นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่นึกถึงเป็นอย่างแรกๆ เมื่อมาจังหวัดระยอง และกลับมองข้ามเอกลักษณ์ที่หลากหลายของที่นี่ไปเป็น จ�ำนวนมาก หนังสือท่องเที่ยวเล่มนี้จึงเกิดขึ้นมาจากแนวคิดของคนท้องถิ่นที่ ต้องการน�ำเสนอเผยแพร่ สิ่งที่น่าสนใจที่ถูกตกส�ำรวจครั้งแล้วครั้งเล่าให้เป็นที่รู้จัก แก่นกั ท่องเทีย่ วและคนทัว่ ไป โดยเริม่ ตัง้ แต่แหล่งประวัตศิ าสตร์ โบราณคดีทมี่ คี วาม ส�ำคัญ แหล่งที่กิน ที่ซื้อของที่อร่อยถูกปาก และได้คุณภาพตามแบบฉบับระยอง และยังสอดแทรกขัน้ ตอนในการท�ำอาหารเมนูพนื้ บ้าน ทีท่ กุ คนสามารถท�ำได้อย่าง ง่ายดาย สิง่ ทีส่ ำ� คัญทีส่ ดุ ทีห่ นังสือเล่มนีม้ อบให้กบั ทุกคนทีอ่ า่ นนัน่ ก็คอื การทีไ่ ด้หนั หลังกลับไปมองในสิ่งที่เราเดินผ่านมันมาครั้งแล้วครั้งเล่า ได้ลองท�ำความรู้จักกับ รากเหง้าของท้องถิ่นที่เราเกิดมาและภาคภูมิใจในแผ่นดินเกิดของตน

CO NT E NT

FI R ST

P L AC E S

MO R E

5

24

54

WELCOME

MUANG RAYONG

PAK NAM

8

30

58

INFORMATION

WAT LUM MARKET

BAN KHAI

11

34

64

HISTORY

WAT PAH

WAT WAI KRONG

12

38

68

SEASON

WAT KHOD

WAT BAN KHAO

13

42

72

ON THE ROAD

WAT LUM

WAT NA TA KWAN

16

44

DESTINATION

WAT BAN DON

48 WAT BAN LANG

C0NT E NT

DI SH E S

CAFE & RECIPE

LAST

80

88

96

TERRA COTTA

RAYONG

SOUVENIOR

82

89

102

PADTHAI BAN KHAI

ANCLE KLOM

THE LAST FAIRYTALE

83

89

108

CHAI KLONG

KANTARY

MAP

84

89

112

POH GAENG PAH

DOLLAR

END

86

92

LAEM CHAROEN

MU BAI CHAMUANG

86

94

RAYONG BOAT NOODLE

GOONG TOD KLUA

87 PANYA

87 JIM FISH NOODLE

I NFO R MAT I O N

native Information " Many things about Rayong that you should know "

H O W T O G O การเดิ : นทางมาสู่จังหวัดระยองท�ำได้ง่ายดายอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นทางรถยนต์

ส่วนตัว หรือรถตูส้ าธารณะก็ใช้ความเร็วในการเดินทางทีไ่ ม่ตา่ งกันมากนัก ส่วนการเดินทางภายใน จังหวัดระยองก็มีหลากหลายวิธีให้เลือกเช่น รถแท็กซี่ที่เพิ่งจะเปิดให้บริการรับส่งเมื่อไม่นานมา นี้สามารถขึ้นรถได้ที่บริเวณหน้าห้างแหลมทอง แต่ส�ำหรับผู้ที่ต้องการสัมผัสวิถีชีวิตท้องถิ่นที่แท้ จริง รถสองแถวภายในระยองทุกสายจะจอดรวมอยู่ภายในสถานีขนส่งเก่าที่ตั้งอยู่ใจกลางเมือง ที่มีให้เลือกหลากหลายสาย แต่วิธีท่องเที่ยวที่ไม่แนะน�ำก็คือการนั่งมอเตอร์ไซค์รับจ้างที่มีราคา สูงมากแม้จะเทียบกับในเมืองหลวงก็ตาม OUT OF SERVICE

2 - 3 HOURS ขึ้นรถได้ที่บริเวณ ห้างเซนจูรี่เอกมัย หมอชิต บางนา

รถทัวร์แทบกลายเป็น อดีตไปแล้ว มีเพียง เจ้าเดียวที่ยังให้บริการ

2 HOURS จากกรุงเทพใช้ทาง หลวงหมายเลข36 ผ่านทางชลบุรี

: ค�ำว่าระยองไม่มีความหมายในภาษาไทย แต่มีการตีความกัน ว่าเป็นภาษาชองชนกลุ่มพื้นเมือง ที่เรียกว่า 'ชอง' ซึ่งค�ำว่า 'ระยอง' หรือที่เรียกกันว่า 'รายอง' นั้นแปลว่าต้นประดู่ หรือเขตแดน อันตรงกับท้องที่ของจังหวัดในอดีตเต็มไปด้วยต้นประดู่ และ ยังเป็นถิน่ ฐานเดิมของชนเผ่าชองอีกด้วย ซึง่ ในทุกวันนีภ้ าษาระยองบางค�ำก็เป็นค�ำทีม่ าจากภาษา ชองด้วย M E A N I N G O F R AYO N G

นี่ คื อ จ� ำ นวนรายได้ เ ฉลี่ ย ต่ อ ปี ของคนระยองในปี ๒๕๕๓ รายได้หลักของที่นี่มาจากภาคอุตสาหกรรมที่ มีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง ซึ่งรายได้นี้สูงเป็นอันดับ ๑ ของประเทศ ซึ่งทุกอย่างดูเหมือนว่าเป็นไปด้วยดี แต่ทว่าการเติบโตของนิคมอุตสาหกรรมท�ำให้ระยองที่เคยเป็นดงผลไม้ กลายเป็นป่าโรงงานใน ชั่วพริบตา ซึ่งส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิต และสิ่งแวดล้อมในจังหวัด ดังเช่นเหตุเรือขนถ่ายน�้ำมันรั่ว ใกล้กับเกาะเสม็ด ในกลางปี ๒๕๕๖ ได้ส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก และยังไม่ รวมอีกหลายเหตุการณ์ที่ถูกปิดเงียบ POWER OF INDUSTRY

:

1,052,575

NATI VE RAYONG

8

HI STO RY

NATIVE HISTORY ' Explore the thousand years empires '

'ถึ ง แม้ ว่ า ระยองจะเป็ นเพี ย งจั ง หวั ด เล็ ก ๆ แต่ ท่ี น่ี ก็ เ ต็ ม ไปด้ ว ยเรื่ อ งราว ประวั ติ ศ าสตร์ ค วามเป็ น มาตั ้ง แต่ ส มั ย ก่ อ นประวั ติ ศ าสตร์ มาจนถึ ง ปั จ จุ บั น ' PRE HISTORY AGE มีการค้นพบเครื่องมือหินกระเทาะ กระดองสัตว์น�้ำ และภาชนะดินเผาในยุคก่อน ประวัติศาสตร์ในบริเวณเขาวง ที่ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติ เขาชะเมา - เขาวง ซึง่ สะท้อนให้เห็นถึงวิถชี วี ติ เริม่ แรกทีใ่ ช้ถำ�้ เป็นทีอ่ ยูอ่ าศัย และด�ำรงชีพด้วยการหา อาหารทะเล คล้ายในหนังเรื่อง "cast away" HISTORY AGE หลักฐานยุคประวัตศิ าสตร์ทเี่ ก่าแก่ทสี่ ดุ ของระยอง ถูกพบทีบ่ ริเวณสระหมู่ ทีบ่ า้ น ดอนอ�ำเภอเมือง และบริเวณวัดบ้านค่ายอ�ำเภอบ้านค่าย ซึง่ ต่างมีอายุในสมัยขอม เรืองอ�ำนาจ สันนิษฐานว่าแต่เดิมบริเวณจังหวัดระยอง เคยได้รับอิทธิพลหรือถูก ปกครองโดยชนชาติขอมเป็นระยะเวลาหนึ่ง Ay u t t h aya A G E พงศาวดารสมัยอยุธยาบันทึกไว้ว่าในสมัยนั้น พระยาละแวกแห่งอาณาจักรเขมร เห็นว่าหัวเมืองทางฝั่งตะวันออกอ่อนแอ จึงได้กวาดต้อนผู้คนฝั่งนี้ไปเป็นจ�ำนวน มากมายจนถึงสมัยสมเด็จพระนเรศวร พระองค์ได้ทรงตีเมืองเขมรและทรง ประหารชีวติ พระยาละแวกเสีย ในระยองพบศิลปะวัตถุสมัยอยุธยาอย่างหนาแน่น R AT TA N A KO S I N A G E ระยองเป็นหนึ่งในสถานที่ระดมพล ในการกู้ชาติของพระเจ้าตากสินในปัจจุบัน ยังคงมีสถานที่อันสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์หลายแห่ง นอกจากนี้ยังเป็นยุคทอง ของชาวจีนโพ้นทะเล ที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานในระยองเป็นจ�ำนวนมากจนท�ำให้ระยอง เป็นแหล่งประมง และแหล่งท�ำน�้ำปลาที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่ง

NATI VE RAYONG

11

I L L U S T R AT I O N S

B Y A L I S AT TAV I L A I

NATIVE SEASON ' Welcome to The Fruit Republic ' w h e n : ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการชิมชมผลไม้นานาชนิดในจังหวัดระยอง นั่นก็คือช่วง ประมาณปลายเดือนเมษายน ไปจนถึงสิ้นเดือนพฤษภาคม ผลไม้ของระยองเป็นที่เลื่องลือใน รสชาติอันหวาน สดอร่อย มากกว่าแหล่งอื่นๆของประเทศ ในช่วงเวลาปิดเทอมหน้าร้อนมักมี นักท่องเที่ยวจ�ำนวนมากเข้ามาจับจ่ายซื้อของในเมืองแห่งนี้เป็นจ�ำนวนมาก r a m b u t a n : เงาะเป็นผลไม้ที่ขึ้นชื่อของจังหวัดระยอง มีรสหวานกรอบชื่นใจ การเลือก ซือ้ เงาะทีส่ ด และอร่อยทีส่ ดุ นัน้ สามารถดูได้จากผิวเปลือกของเงาะมีสสี นั สด และขนของเงาะยัง ไม่หงิกด�ำ หากเปลือกมีรอยขีดหรือรอยคล�้ำไม่ควรซื้อ เพราะเนื้อด้านในของเงาะอาจช�้ำได้ D u r i a n : ราชาแห่งผลไม้อย่างทุเรียนกลายเป็นผลไม้ยอดนิยมทั้งชาวไทย และต่างชาติไป แล้วในปัจจุบนั การทานทุเรียนควรทานในปริมาณทีเ่ หมาะสมเนือ่ งจากเป็นผลไม้ทมี่ แี คลลอรีส่ งู พอสมควร ทุเรียนทีด่ คี วรมีเนือ้ ทีไ่ ม่นมิ่ และแข็งจนเกินไป หากชอบรสชาติประมาณไหนควรบอก ให้แม่ค้าเลือกให้ เนื่องจากการเคาะเปลือกเป็นวิธีการเลือกต้องใช้ความช�ำนาญพอสมควร

NATI VE RAYONG

12

: มังคุดเป็นเหมือนราชินีแห่งผลไม้ มีรสหวานอมเปรี้ยว เปลือกของมังคุด ยังสามารถน�ำไปท�ำเป็นยารักษาโรคได้อกี สารพัด การเลือกมังคุดทีด่ คี อื เลือกทีเ่ ปลือกสีมว่ งอมด�ำ เปลือกบีบแล้วไม่แข็งจนกดไม่เข้า หากลูกมังคุดสีอ่อนจะยังไม่สุกเต็มที่ หากสีด�ำและแข็งจนกด ไม่เข้าแสดงว่าลูกนั้นเสีย การเลือกมังคุดนั้นค่อนข้างง่ายสามารถเลือกเองได้ l o n g k o n g : การเลือกซื้อลองกองที่สุกหวานอร่อยพอดี ให้ดูท่ีก้นของลูกจะมีรอยบุ๋ม เล็กๆ เปลือกจะต้องบาง และมีสีเหลืองนวล เมื่อแกะออกมาแล้วเนื้อจะมีสีขาวใส ในระยองเป็น อีกพื้นที่หนึ่งที่มีการปลูกลองกองเป็นจ�ำนวนมาก อีกทั้งมีราคาไม่แพง Z a l a c c a : สละมีปลูกอยู่มากในพื้นที่ภาคตะวันออก มีพันธุ์หลักคือ พันธุ์เนินวง พันธุ์หม้อ และพันธุ์สุมาลี ซึ่งอย่างหลังมีรสชาติหวานหอมเปรี้ยวก�ำลังดี และอร่อยมากที่สุด การเลือกซื้อ ท�ำได้ไม่ยาก ลองแกะเปลือกหากเปลือกกรอบร่อนแสดงว่าเป็นของเก่า ซึ่งดูจากสีก็ได้ w h e r e : การเลือกซื้อผลไม้สามารถหาได้ตามตลาดทั่วไป แต่แหล่งใหญ่จะอยู่บริเวณตลาด ผลไม้ตะพง และในช่วงฤดูผลไม้จะมีชาวสวนออกมาขายตามข้างทางซึ่งจะมีราคาที่ถูกกว่าใน ตลาด และยังสามารถเลือกชิมได้อย่างจุใจ ปัจจุบันการท�ำสวนในระยองเริ่มหมดไปจากการ แทนที่ของสวนยางพารา ท�ำให้ผลผลิตออกสู่ตลาดน้อยลงเป็นอย่างมาก Mangosteen

NATI VE RAYONG

13

O N T HE ROAD

ON THE NATIVE ROAD

" Many good ways to feel and touch the real native Rayong with yourself "

เราใช้เวลาบนท้องถนนในแต่ละวันเป็นเวลานานนับชัว่ โมง เผชิญกับรถติดจนแทบไม่รู้ ตัวว่าอยู่ตรงจุดเดิมมาแล้วนานเท่าไร บรรยากาศอันร้อนระอุ บวกกับปัญหาความเครียด สะสมจากการท�ำงานแทบท�ำให้นึกไม่ออกเลยว่าการขับรถเปิดกระจก ในชนบทนั้นเป็น อย่างไร กลิ่นดินจากนา และกระแสลมร้อนเย็นที่พัดกระทบใบหน้าตลอดเวลา เป็นความ สุขทีม่ นุษย์เงินเดือนหลายๆคน ไม่สามารถจินตนาการ พร้อมแล้วหรือยังทีจ่ ะรูส้ กึ อย่างนัน้ อีกครั้งหนึ่ง ภายในจังหวัดระยองเองก็มถี นนหลายเส้นทางทีน่ า่ สนใจไม่นอ้ ย การเดินทางในแต่ละ เส้นทางนัน้ จะให้ความรูส้ กึ ทีแ่ ตกต่างกันออกไป เริม่ ต้นส�ำหรับผูท้ ชี่ นื่ ชอบการเดินทางทีไ่ ด้ สัมผัสกับธรรมชาติทางทะเลของระยองแนะน�ำเส้นทางท่องเที่ยว หาดแม่ร�ำพึง - สวนสน - หาดแหลมแม่พิมพ์ คือค�ำตอบที่ถูกต้องที่สุด จากตัวเมืองมุ่งหน้าไปตามถนนสุขุมวิททาง จังหวัดจันทบุรี จนถึงแยกตลาดผลไม้ตะพงจึงเลี้ยวขวาไปจะพบกับหาดแม่ร�ำพึง ตลอด ทางจะได้ชมวิวทะเลระยองที่งดงาม ระหว่างทางอาจแวะหาร้านอาหารนั่งสบายๆสักร้าน ก็ได้ เมือ่ ถึงตลาดเพจะได้พบกับความวุน่ วายของท่าเรือ และตลาดขายของฝากละลานตา เดินทางต่อไปตามถนนเลียบหาดจะพบกับสวนสน แนะน�ำให้มาถึงช่วยประมาณเที่ยงจะ ได้พบกับชาวประมงพืน้ บ้านทีล่ ากอวนริมฝัง่ ทีส่ ามารถซือ้ หามาทานได้ตงั้ แต่ยงั อยูใ่ นทะเล ตรงเรื่อยไปจะพบกับหมู่บ้านท่าเรือ ซึ่งทุกวันอาทิตย์จะมีตลาดนัดขนาดใหญ่ที่สุดในแถบ นี้ อันเต็มไปด้วยของกินอร่อยๆมากมาย สุดปลายทางทีห่ าดแหลมแม่พมิ พ์ หาดทรายแสน สวยสุดท้ายของทะเลระยอง รวมระยะทางประมาณ ๔๐ กิโลเมตร

NATI VE RAYONG

14

O N T HE ROAD

เส้นทางต่อมาส�ำหรับคนที่ต้องการสัมผัสอารยธรรมโบราณของระยอง และชิมผลไม้ สดๆจากสวนก็คือเส้นทาง บ้านดอน - นาตาขวัญ - บ้านแลง - ยายดา ออกจากตัวเมือง ระยองมุ่งหน้าเข้าสู่ถนนสาย ๓๖ แยกตัดเข้าถนนสาย ๓๑๓๙ มุ่งเข้าอ�ำเภอบ้านค่าย เมื่อ ถึงทางแยกแรกให้เลี้ยวขวาตรงไปเรื่อยๆจะพบกับวัดบ้านดอนอันเป็นแหล่งหนังใหญ่อายุ ๒๐๐ ปี จากนัน้ เลยออกมามุง่ หน้าไปตามถนนสายเดิม เมือ่ พบทางแยกเลีย้ วซ้ายไปจะพบ กับวัดนาตาขวัญวัดโบราณที่ยังคงสภาพสมบูรณ์ จากนั้นย้อนมาตามถนนเดิมแล้วตรงไป ไม่นานจะพบวัดบ้านแลงวัดที่มีโบราณสถานหลากยุคสมัย จากบ้านแลงตรงไปเรื่อยๆจะ ถึงบ้านยายดาแหล่งปลูกผลไม้แหล่งใหญ่ของระยอง ซึ่งออกผลในช่วงเดือนมีนาคมจนถึง พฤษภาคม จากเส้นทางนี้สามารถไปยังหาดแม่ร�ำพึงที่อยู่ไม่ไกล และเชื่อมต่อกับเส้นทาง แรกได้ รวมระยะทาง ๒๐ กิโลเมตร เส้นทางสุดท้ายคือเส้นทางสายวัดบ้านเก่า - บ้านค่าย - วัดหวายกรอง - อ่างเก็บน�้ำ คลองใหญ่ ซึ่งจะได้สัมผัสทั้งวัดเก่า และภาพวิถีชีวิตอันงดงามตามระยะทางประมาณ ๓๐ กิโลเมตร จากตัวเมืองมุ่งหน้าสู่อ�ำเภอบ้านค่าย แวะวัดบ้านเก่าอารามงามแห่งแรกของ ระยอง ในละแวกใกล้เคียงจะพบกับทุ่งนาตลอดทาง จากวัดบ้านเก่าไม่นานก็คือเมือง บ้านค่าย อดีตเมืองโบราณยุคขอม แวะชมมณฑปโบราณวัดบ้านค่าย และวัดหวายกรอง ซึ่งมีความงดงามไม่แพ้กัน จากนั้นขับเลยออกไปจะพบกับอ่างเก็บน�้ำหนองปลาไหล และ อ่างเก็บน�้ำคลองใหญ่ที่เป็นสวรรค์ของนักตกปลาท้องถิ่นจ�ำนวนมาก

NATI VE RAYONG

15

T h e d e s t i n at i o n สิ่ ง เหล่ า นี้ คื อ สิ่ ง ที่ จ ะพลาดไม่ ไ ด้ เ มื่ อ มาที่ จั ง หวั ด ระยอง ลองสั ม ผั ส ลิ้ ม รส และออกผจญภั ย บนหลากหลายเส้ น ทางที่ น่ า สนใจ

NATI VE RAYONG

16

N AT I V E

PLACES

โบราณสถานในระยองมี จ� ำ นวนมาก และส่ ว นใหญ่ มั ก จะไม่ เ ป็ น ที่ รู ้ จั ก มากนั ก ทั้ ง ที่ ใ นความเป็ น จริ ง สถานที่ เ หล่ า นี้ มี ค วามน่ า สนใจอย่ างยิ่ ง เช่ น วั ดวาอารามต่ างๆภายในเมื อ งระยอง อาคาร ยุคโบราณที่ มีความงดงาม และศาสนสถานอื่ นๆ

NATI VE RAYONG

18

N AT I V E

DISHES

อาหารมี ความส� ำ คั ญไม่ แพ้ การท่ องเที่ ย ว อย่ า งน้ อ ยใน ๑ วั นเรา ทานอย่ างน้ อย ๓ มื้ อ อาหารแต่ ละมื้ อจึ ง ต้ อ งเกิ ด จากการเอาใจ ใส่ ดูแล และพิถีพิถัน เพื่อให้ในแต่ละวัน เราได้ทานอาหารที่แสน อร่ อย อี กทั้ ง ยั ง ได้ สัมผั สวั ฒ นธรรมของท้ อ งถิ่ นนั้ น

NATI VE RAYONG

19

N AT I V E

SOUVENIR

ระยองมี ของฝากที่ เลื่ องชื่ อมากมาย ทั้ ง ที่ ม าจากท้ อ งทะเลที่ มี อย่ างชุ กชุ มไปด้ วยสั ตว์ น�้ ำ หลากหลายพั นธุ ์ เช่ น อาหารทะเล ตากแห้ ง กะปิ น�้ ำ ปลา ไปจนถึ ง ผลไม้ รสเลิ ศ ที่ มี ม ากในระยอง

NATI VE RAYONG

20

N AT I V E

LIfe

วิถี ชีวิตของชาวระยอง เป็ น อี กสิ่ ง หนึ่ ง ที่ ไ ม่ ค วรผ่ า นเลยไป ภาพ ของชายหญิ ง ชราที่ อ าศั ย อยู ่ อ ย่ า งเรี ย บง่ า ย สามารถสร้ า งแรง บัน ดาลใจในการใช้ ชีวิตของคนเมื องได้

NATI VE RAYONG

21

t h e n at i v e p l a c e s ในจั ง หวั ด ระยองมี โ บราณสถานหลายแห่ ง ซึ่ ง ล้ ว นแต่ มี ความน่ า สนใจ และมี ศิ ล ปะที่ ง ดงามเฉพาะตั ว

P LACES

R AY O N G

สิ่ ง เหล่ า นี้ คื อ สิ่ ง ที่ จ ะพลาดไม่ ไ ด้ เ มื่ อ มาที่ จั ง หวั ด ระยอง ลองสั ม ผั ส ลิ้ ม รส และออกผจญภั ย บนหลากหลายเส้ น ทางที่ น่ า สนใจ

PLACES

ถนนยมจินดา

THE YOMJINDA ROAD T H E SI M PL E R I V E R FRONT CITY

" เมืองเก่าระยอง หรือถนนยมจินดา ก็คือที่เดียวกัน ซึ่งเป็นถนนสายแรก ของเมืองระยองสร้างเมือ่ พ.ศ. ๒๔๒๑ โดยในยุคสมัยนั้นถนนเส้นนี้ ยังเป็น เพียงดินลูกรัง สองข้างทางยังเป็นบ้าน วิกลิเก วิกหนัง และตลาดน�้ำริมแม่น�้ำ ระยอง ที่แม้ในวันนี้จะมีเหลือเพียง อาคารเก่าแก่เท่านัน้ แต่เสน่หข์ องถนน เส้นนี้ก็ยังไม่หายไปไหน " ปัจจุบนั ตัวเมืองเก่าระยอง ได้ถกู พัฒนา เป็นสถานที่ท่องเที่ยวอย่างเต็มตัว และ ยังมีการปรับปรุงอยู่เรื่อยๆ ในเมืองเก่า สามารถที่จะเดินเล่นถ่ายรูป ได้โดยไม่ เหนื่อยจนเกินไป อีกทั้งยังมีร้านอาหาร ร้านกาแฟที่รสชาติดี ให้เลือกทานได้ อย่างจุใจกันเลยทีเดียว

๑. ชมอาคารเก่ า แก่ ตลอดเส้ น ทาง ภายในเมืองเก่าระยอง นั้นเต็มไปด้วย บ้านเรือนเก่าแก่ ที่ถูกอนุรักษ์ไว้ โดย แทบทั้งหมดจะตั้งอยู่ริมถนนยมจินดา ๒. ชิมอาหารอร่อย ตลอดเส้นทางของ ถนนยมจินดา คาคัง่ ไปด้วยร้านอาหารที่ น่านั่งทอดอารมณ์เพลินๆ ทั้งของคาว และของหวานมากมาย เช่น ร้านราย็อง กาแฟป้ากลม ร้านอาหารครูหมู และ ร้านขนมไทยสะพานไม้ เป็นต้น ๓. นมัสการสิง่ ศักดิส์ ทิ ธิ์ ภายในเมืองเก่า ระยอง มีสถานที่ควรไปสักการะเพื่อ ความเป็ น สิ ริ ม งคลในชี วิ ต อย่ า งเช่ น ศาลหลักเมืองระยอง และศาลเจ้าแม่ ทับทิมที่สร้างขึ้นมากว่าร้อยปี หากมา ช่วงเช้าตรู่หรือช่วงเย็น สามารถเดินซื้อ ของในตลาดวัดลุ่มได้อีกด้วย

NATI VE RAYONG

26

NATI VE RAYONG

28

FIND YOUR SOUL

NATI VE RAYONG

29

ตลาดสดวัดลุ่ม

TA L A D S O D WAD LUM GR EAT PL AC E TO LEA RN T HE NAT I V E LIF E

ตลาดสด

TALAD SOD T H E N AT I V E FR ESH FOOD MA RKET

"ข่าวของการมาของห้างสรรพสินค้าใหญ่โต แพร่กระจายไปทั่วทั้ง จังหวัด ในระยะเวลาไม่นาน หลายคนตืน่ เต้นดีใจกับข่าวดีนี้ แต่สำ� หรับ คนกลุ่มหนึ่งซึ่งมีตลาดเป็นทั้งบ้าน และอีกครึ่งหนึ่งของชีวิตนั้น บางที นี่อาจเป็นฝันร้ายที่ก�ำลังกลายเป็นจริง แต่อย่างไรเสียอนาคตยังเป็นสิ่ง ที่มองเห็นได้ไม่ชัดเจน เท่ากับความผูกพัน ความรัก ของผู้คนในตลาด สดเล็กๆ ณ ใจกลางเมืองระยอง " ตลาดสดในเมืองระยอง เท่าที่ยังคง เปิดขายอยู่จนถึงทุกวันนี้เหลืออยู่ ๓ แห่ง หลักๆได้แก่ตลาดสดวัดลุม่ ฯ ตลาดสดข้าง โรงแรมสตาร์ และตลาดสดแม่แดงที่อยู่ ข้างโรงพยาบาลระยอง ทั้งสามตลาดนั้น มีสินค้าที่ใกล้เคียงกันทั้งของสด อาหาร คาวหวานน่าทานหลายชนิด แต่ทน่ี า่ สนใจ มากที่สุดคงเป็น ตลาดวัดลุ่มฯ เป็นที่ตั้ง ของร้านค้าเก่าแก่มากมาย และยังใกล้ สถานทีท่ อ่ งเทีย่ วหลายๆแห่ง อีกด้วย การ เดินเที่ยวตลาดให้สนุกควรดับกระหาย ด้วยน�้ำเก๊กฮวยหวาน สุดชื่นใจที่ขายอยู่ หน้าตลาดเป็นอันดับแรก ร้านข้าวขาหมู หมูแดง หมูกรอบ หน้าตลาดทีข่ ายมาแล้ว

นานแสนนาน วันนี้ก็ยังคงรสชาติที่ดีไม่ เคยเปลี่ยน ร้านกุ๊ยช่ายของนายไฮ้ที่แป้ง นุม่ ไส้เยอะ เป็นอีกร้านหนึง่ ทีไ่ ม่ควรพลาด ถัดมาเป็นขนมครกเจ้าท้ายตลาดที่กรอบ หอม มากทีส่ ดุ ในเมืองระยองก็ไม่ทำ� ให้ผดิ หวัง นอกจากนี้ยังมีอาหารทะเลสดใหม่ จ�ำนวนมากมายให้เลือกซื้อในราคาที่ไม่ แพงนัก เพียงแต่ว่าหากเป็นหน้ามรสุม อาจจะราคาแพงสักหน่อย เชื่อได้ว่าการ เดินทางมาตลาดสดแห่งนี้ จะได้อะไร มากกว่าอิ่มท้อง อย่างน้อยคงจะได้อิ่มตา กับ บรรดาอาหารการกินหลากหลายชนิด ที่อร่อยไม่แพ้ที่ใด

NATI VE RAYONG

33

วัดป่ าประดู่

WAT PA PRADOO T HE GRA ND TEMPLE IN RAYONG

" องค์พระนอนตะแคงซ้ายเก่า แก่อันเป็นหนึ่งเดียวในไทย เป็น เหมือนศูนย์รวมจิตใจ ของชาว ระยอง มาอย่ า งช้ า นาน แผ่ น ทองค�ำเปลว จ�ำนวนนับไม่ถ้วน เป็นหลักฐานแห่งความศรัทธาได้ เป็นอย่างดี " วัดป่าประดูพ่ ระอารามหลวงแห่งเดียว ของจังหวัดระยอง เดิมเป็นวัดร้าง มี เพียงศาสนสถานไม่กแี่ ห่ง สันนิษฐานว่า สร้ า งขึ้ น อย่ า งน้ อ ย ในยุ ค สมั ย กรุ ง ศรีอยุธยา แต่ในปัจจุบันมีการบูรณะ และได้รับพัฒนามากที่สุดแห่งหนึ่ง ใน จังหวัดระยอง รวมถึงความวุ่นวายใน ตลอดทั้งวันที่มาจากผู้คนมากมาย ๑. พระนอนตะแคงซ้าย ที่มีเพียงหนึ่ง เดียวในไทย สันนิษฐานว่าสร้างในสมัย อยุธยาเป็นอย่างน้อย มีการคาดคะเนว่า สาเหตุที่องค์พระนอนตะแคงซ้าย เนื่อง ด้วยปริศนาธรรม ที่ช่างท้องถิ่นท�ำไว้ ๒. พระอุโบสถหลังเก่า ได้รับการยกย่อง ว่ามีหน้าบันลายปูนปัน้ ทีง่ ดงามทีส่ ดุ แห่ง หนึ่งในภาคตะวันออก ๓. รอยพระพุทธบาทไม้ เป็นเพียงไม่กี่ แห่งของประเทศไทย ปัจจุบันได้น�ำมา ประดิษฐานอยู่ในวิหารพระนอน

วัดโขดฯ

WAt KHOD T HE B EAUT I FUL M E M ORY OF RAYONG

" ความทรงจ�ำของคนเราเมื่อผ่านวันเวลาที่เนิ่นนานย่อมท�ำให้บาง เรือ่ งลบหายไปจากสมองของเรา ประสาอะไรกับภาพวาดบนฝาผนังที่ ได้ผา่ นวันคืนนับหลายร้อยปีนนั้ จะจืดจางไป แต่ทว่าร่องรอยแห่งคุณค่า ความงดงามนั้นยังไม่ได้จืดจางหายไป " วัดโขดทิมทาราม วัดโบราณสมัยอยุธยา ตัง้ อยูร่ มิ ฝัง่ แม่นำ�้ ระยอง โบราณสถานที่ มีค่า และควรค่าต่อการเยี่ยมชมอีกแห่ง หนึ่ง ช่างฝีมือท้องถิ่นระยองได้บรรจง วาดภาพจิตรกรรม บนฝาผนังอันอ่อน ช้อย อีกทั้งหน้าบันปูนปั้นที่ยังคงสภาพ สมบูรณ์ ๑. อุโบสถหลังเก่า คาดว่าสร้างขึ้นใน สมั ย อยุ ธ ยาตอนกลาง แต่ ไ ด้ รั บ การ บูรณะในสมัยรัชกาลที่ ๔ ก�ำแพงแก้ว และเจดีย์รายบางส่วนพังทลาย

๒. ภาพจิตรกรรมบนฝาผนัง เป็นภาพ เขียนสี ที่เหลืออยู่เพียงที่เดียวในระยอง สภาพค่อนข้างเลือนลาง และทรุดโทรม มาก ด้านในอุโบสถถูกใช้เป็นที่เก็บของ จนไม่สามารถที่จะเข้าไปได้ ๓. หลวงพ่อขาว สันนิษฐานว่าสร้าง พร้อมกับวัด เป็นพระพุทธรูป ปางมาร วิชัย หน้าตักกว้าง ๒.๔๐ เมตร สูงจาก ฐานสุดยอดพระเกตุ ๓.๑๕ เมตร มี พระพุทธรูปสาวก นั่งคุกเข่าพนมมืออยู่ สองข้างองค์หลวงพ่อขาว

NATI VE RAYONG NATI VE RAYONG

38 38

NATI VE RAYONG

39

NATI VE RAYONG

40

NATI VE RAYONG

41

วัดลุ่มฯ

Wat LOOM T H E TR E E T H AT C HANGE A DESTINY

"พระนาม ของสมเด็จพระเจ้า ตากสินมหาราชมหาราช นั้นมีความ หมายต่อ ชาวระยองเป็นอย่างมาก เนื่องจากครั้งหนึ่งที่ได้ทรงรวม ไพร่พลกอบกู้เอกราช ที่เมืองระยอง และได้ทรงผูกช้างไว้ใต้ต้นสะตือ ณ วัดแห่งนี้ คนที่นี่จ�ำนวนไม่น้อย ได้เข้าร่วมเป็นก�ำลังส�ำคัญ ในการ กอบกู้ชาติ ซึ่งในยุคนั้นสถานที่แห่งนี้จึงเป็นดั่งสถานที่เคารพ และ อนุสรณ์แห่งความกล้าหาญ" วัดลุ่มมหาชัยชุมพล สันนิษฐานว่า สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา เป็นอย่างน้อย แต่ปัจจุบันวัด ได้ถูกพัฒนาให้เป็นแหล่ง ท่องเทีย่ วอย่างเต็มตัว สิง่ ก่อสร้างเดิมจึง ได้ถูกรื้อทิ้งไปจนหมดสิ้น เหลือเพียง อุโบสถเก่าที่มีอายุไม่มากนัก ด้านหลัง วัดลุ่ม ก็คือวัดเนินที่ยังหลงเหลือพระ ประธาน และฐานปรางค์สมัยอยุธยา ๑. ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสิน เป็นศาลา ไทยยกฐานสูงด้านใน ประดิษฐานรูป หล่อของพระเจ้าตากสินทีล่ ำ�่ ลือในความ ศักดิ์สิทธิ์

๒. ต้นสะตือ เป็นต้นทีพ่ ระเจ้าตากสินได้ ทรงผูกช้าง เมือ่ ครัง้ กอบกูเ้ อกราช ล�ำต้น มีขนาดใหญ่มาก แผ่กงิ่ ก้านสาขาออกไป ทั่วบริเวณ ๓. วัดเนิน สันนิษฐานว่าสร้างในสมัย เดียวกับวัดลุ่ม สภาพของวัดเป็นวัดร้าง ที่ปัจจุบันถูกปรับปรุงจนเป็นของใหม่ มี เพียงฐานเจดีย์ หรือปรางค์ที่อยู่ติดกับ บ้านของเอกชน วัดเนินเป็นอีกหนึ่งใน หลายวัดที่ถูกรื้อถอนท�ำลาย

NATI VE RAYONG

42

NATI VE RAYONG

43

วัดบ้านดอน

WAT ban don M O R E T HAN A T E M PL E

"วัดและชาวบ้านนั้นมีความ เกีย่ วเนือ่ ง เชือ่ มโยงกันอย่างแนบ ชิด นับตั้งแต่ในวันแรกเกิดจนถึง ยามที่ล้มหมอนนอนเสื่อ" วัดบ้านดอนสร้างขึ้นเมื่อราว ๑๐๐ ปี ที่แล้ว ที่วัดเป็นที่เก็บรวบรวมหนังใหญ่ มีอายุร่วม ๒๐๐ ปี ซึ่งพระยาศรีสมุทร โภค เจ้าเมืองระยองคนแรก ซื้อมาจาก พัทลุง เพื่อใช้แสดงในงานส�ำคัญต่างๆ แต่เดิมอยู่ที่วัดเก๋ง ซึ่งในปัจจุบันเป็นโรง พยาบาลระยอง โดยนอกจากหนังใหญ่ ที่วัดยังเป็นสถานที่นวดแผนไทย ที่มีชื่อ เสียงอย่างมาก ๑. พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ และโรงละคร อาคารทั้งสองเป็นที่รวบรวมหนังใหญ่ที่ มีอายุมากกว่า ๒๐๐ ปี จ�ำนวนมากบาง ส่วนที่มีอายุมาก และเสี่ยงต่อการช�ำรุด จะน�ำมาจัดแสดงในอาคาร นักแสดง ส่วนมาก เป็นเด็กนักเรียนในท้องที่ แต่ การเปิดแสดงไม่แน่นอน ควรติดต่อทาง วัดก่อน ๐๘๑-๖๖๓-๒๙๕๖ ๒. ชมรมนวดแผนไทย ผู ้ ค นทั้ ง จาก ระยองและใกล้เคียงต่างหลัง่ ไหลมาทีว่ ดั ในช่ ว งวั น หยุ ด สุ ด สั ป ดาห์ เนื่ อ งด้ ว ย ความหวังที่จะหายจากโรคภัยต่างๆ

44

NATI VE RAYONG

46

NATI VE RAYONG

47

วัดบ้านแลง

wad ban lang TH E L IB R ARY OF R AYONG HISTORY

NATI VE RAYONG

49

วัดบ้านแลง

WAD ban LANG T HE L IB R ARY OF R AYON G HISTORY

"บ้านแลง หมูบ่ า้ นขนาดใหญ่ทยี่ งั คงวิถขี องการชีวติ ดัง้ เดิมตัง้ แต่อดีต จนถึงปัจจุบนั ทีน่ ยี่ งั สามารถเห็นภาพของเด็กวัยรุน่ ในหมูบ่ า้ น มาช่วย งานต่างๆภายในวัด ชาวบ้านท�ำมาหากินในสวนและไร่ที่เป็นถิ่นฐาน เดิมมาหลายชั่วอายุคน ประวัติศาสตร์ของที่นี่ไม่ได้เพียงเก่าแก่และมี ค่า แต่หากยังคงมีลมหายใจมาจนถึงปัจจุบันนี้ "

วัดบ้านแลง สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา เป็นอย่างน้อย ตัวพระอุโบสถเก่า และ องค์พระปรางค์เก่าของวัดนัน้ เป็นศาสน สถานทีส่ ำ� คัญ ทีส่ ามารถบ่งบอกถึงความ เก่าแก่ของวัดได้เป็นอย่างดี แต่เดิมวัดมี สภาพทรุดโทรมอย่างมาก เมือ่ ไม่นานมา นี้ทางกรมศิลปากร และส่วนเอกชนได้ ร่ ว มกั น เข้ า มาบู ร ณะ ให้ อ ยู ่ ใ นสภาพ สมบูรณ์ สวยงาม เหมาะสมที่จะเป็น แหล่งท่องเที่ยวและศึกษาอย่างยิ่ง ๑. อุ โ บสถหลั ง เก่ า สร้ า งขึ้ น ในสมั ย อยุธยาแต่ได้รับการบูรณะเรื่อยมา ครั้ง ล่าสุดเมื่อประมาณ ๑๐๐ ปีที่ผ่านมา ด้านในประดิษฐาน พระประธานศิลปะ พื้นเมืองสวยงามแปลกตา

๒. พระปรางค์ ไม่ปรากฎหลักฐานแน่ชดั ว่าสร้างในสมัยใด สันนิษฐานว่ามีอายุไม่ น้อกว่า ๒๐๐ ปี รอบองค์พระปรางค์มี ลวดลายปูนปัน้ รูปสิงห์ และยักษ์ ทางเจ้า อาวาสสันนิษฐานว่า สร้างโดยเจ้าเมือง หรือกษัตริย์ เนื่องจากการปั้นรูปครุฑ ประดั บ ประชาชนธรรมดานั้ น ไม่ สามารถจะท�ำได้ ๓. หอไตรกลางน�ำ้ มีอายุประมาณ ๑๕๐ ปี ปัจจุบันได้บูรณะให้อยู่ในสภาพดี แต่ ทว่าลวดลายหน้าบันต่างๆ ก็ลางเลือน จนแทบไม่เห็นลวดลายใดๆ โบราณวัตถุ เดิมนั้น ถูกขนย้ายไปเก็บรักษาในสถาน ที่ปลอดภัยแล้ว

NATI VE RAYONG

51

Culture is the jam in the sandwich of anthropology.

- Robert Foley

NATI VE RAYONG

52

NATI VE RAYONG

53

ปากน�ำ้ ระยอง

PA K N A M R ayo n g B R EAT H AND TOUCH T H E NAT IV E L IF E

NATI VE RAYONG

54

NATI VE RAYONG

55

PLACES

“When the sun is setting, leave whatever you are doing and watch it.”

Mehmet Murat ildan

“ปากน�้ำระยองแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจของระยอง แต่กลับถูกละเลย มานานแสนนาน ในวันนี้ผืนป่าชายเลน และองค์เจดีย์กลางน�้ำอัน ศักดิ์สิทธิ์ได้รับการฟื้นฟูให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง” ๑. ป่าชายเลน ทีแ่ ห่งนีย้ งั คงมีปา่ ชายเลน ผืนสุดท้ายของเมืองระยอง อันมีความ อุดมสมบูรณ์มากพอสมควร เป็นแหล่ง ศึกษาระบบนิเวศ และแหล่งชมวิถีชีวิต ของชาวประมงพื้นบ้าน ที่อาศัยการจับ ปลาในละแวกนี้ ในยามเย็นสามารถขึ้น หอชมวิว เพื่อบอกลาดวงตะวันลับฟ้า ถือได้ว่าเป็นแหล่งชมวิว ที่สวยงามอีก แห่งหนึ่งของระยอง สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้ ส� ำ หรั บ ปากน�้ ำ คื อ อาหารทะเลสดๆ รสชาติดีที่มีให้เลือกมากมาย ที่แนะน�ำ คือร้านแหลมเจริญ

๒. เจดียก์ ลางน�ำ้ เป็นเจดียก์ อ่ อิฐฉาบปูน สูงประมาณ ๑๐ เมตร สวยเด่นเป็นสง่า บนเกาะกลางแม่นำ�้ ระยอง สร้างขึน้ ในปี พ.ศ.๒๔๑๖ ในสมัยที่พระยาศรีสมุทร โภคชัยชิตสงคราม เจ้าเมืองระยอง ด้วย เจตนารมณ์ให้เป็นสัญลักษณ์ แก่ชาวเรือ ให้ทราบว่าได้มาถึงเมืองระยองแล้ว แม้ ในปัจจุบัน จะไม่ได้เป็นจุดสังเกตทาง ทะเลแล้ว แต่ที่นี่เป็นสิ่งที่ชาวระยอง เคารพนับถือมากราวกลางเดือน ๑๒ ของทุกปีจะมีงานประเพณีทอดกฐินและ งานห่มผ้าพระเจดีย์

NATI VE RAYONG

56

NATI VE RAYONG

57

NATI VE RAYONG

58

P LACES

BAN KHAI

ผื น นา ภู เ ขา และสายน� ้ ำ คื อ เสน่ ห์ ข องอ� ำ เภอเล็ ก ๆชื่ อ บ้ า นค่ า ย ซึ่ งไม่ เ ป็ นที่ รู้ จั ก แต่ ท่ี น่ี ก ลั บ มี วั ด ที่ น่ า สนใจซ่ อนอยู ่ ม ากมาย NATI VE RAYONG

59

PLACES

เมืองบ้านค่าย

MUang ban khai TH E GR EAT PL AC E TO FIND YOUR NATIVE

บ้านค่าย เป็นอ�ำเภอที่มีขนาดใหญ่ พอสมควร แต่มีตัวอ�ำเภอที่ค่อนข้างเล็ก มีถนนภายในตัวเมืองเพียงไม่กี่สาย มีนัก ท่องเที่ยวน้อยคน ที่จะเคยมาที่แห่งนี้ ภายในตัวเมืองบ้านค่าย ซึ่งเป็นที่ตั้งของ ของวัดไผ่ลอ้ มวัดใหญ่ประจ�ำอ�ำเภอ ทีอ่ ยู่ ริ ม แม่ น�้ ำ ระยอง หากมาในฤดู ร ้ อ นจะ คล้ายวัดที่ตั้ง อยู ่บนหน้าผา เนื่องจาก ระดับน�้ำแทบแห้งขอด สถานที่ส�ำคัญใน ตัวเมืองประกอบด้วย ตลาดสด ศาลเจ้า และสถานที่ราชการต่างๆ บ้านเรือนอัน เก่าแก่เองก็เป็นเอกลักษณ์ที่ส�ำคัญ แต่ ทว่ายังขาดการพัฒนา ดูแลให้เป็นแหล่ง ท่องเที่ยวอย่างจริงจัง ออกจากตัวเมือง

บ้านค่าย ไปตามเส้นทางหลวงหมายเลข ๓๑๓๘ เรื่อยไป จะได้พบกับรูปแบบของ วิถีชีวิตอีกรูปแบบหนึ่ง ทั้งการท�ำไร่นาที่ แทบจะหายไปแล้วจากระยอง หรือนักตก ปลาตัวน้อยที่ก�ำลังสนุกสนานกับการจับ ปลาอย่างไม่ละสายตา วิถีความเป็นอยู่ อย่างเรียบง่ายนี้ สร้างความสุขในการท่อง เทีย่ วได้ไม่แพ้รปู แบบอืน่ ๆเลย ในระหว่าง เส้นทางนี้ มีรา้ นอาหารค่อนข้างน้อย ส่วน มากมักจะเป็นร้านเล็กๆ ขายอาหารจาน เดียว หรือก๋วยเตี๋ยวเท่านั้น เนื่องจากคน ที่นี่ นิยมท�ำอาหารกินเองที่บ้านเป็นหลัก ควรหาทานจากในเมืองระยองมาก่อนจะ สะดวกที่สุด

NATI VE RAYONG

61

วัดหวายกรอง

Wat WAI KROnG T H E UNSE E N PL AC E I N TOWN

"หวายกรอง หมู่บ้านเล็กที่อยู่ทางตอนเหนือของบ้านค่าย ครั้งหนึ่งที่ นี่ เคยเป็นชุมชนทีร่ งุ่ เรืองจากการตัดไม้ไผ่ ล่องมาตามล�ำน�ำ้ ระยองเข้า สูต่ วั เมือง แม้วา่ ปัจจุบนั ไม้ไผ่ แทบจะหมดไปจากทีน่ ี่ แต่รอ่ งรอยความ เจริญรุ่งเรือง ยังคงเหลือจนถึงปัจจุบัน" วัดหวายกรอง เป็นวัดใหญ่ประจ�ำ ชุ ม ชนแห่ ง นี้ อี ก ทั้ ง ยั ง เป็ น ที่ ตั้ ง ของ โรงเรียนขนาดใหญ่ ของอ�ำเภอบ้านค่าย แม้ว่าจะไม่มีประวัติการก่อสร้างวัด ที่ แน่ น อนนั ก แต่ จ ากการเดิ น ส� ำ รวจ ภายในวัดพบโบราณสถานหลายแห่ง ทัง้ ที่ยังมีสภาพสมบูรณ์ และผุพังจนเหลือ เพียงส่วนฐาน พบว่าน่าจะมีอายุราว ๒๐๐ ปีขึ้นไปเป็นอย่างน้อย ๑. มณฑปโบราณ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๗๔ หรือเมื่อเกือบ ๒๐๐ ปีที่แล้ว ทั้ง รูปแบบ และศิลปะการก่อสร้างค่อนข้าง

แปลกซึง่ ไม่เคยพบมาก่อนในเขตระยอง ฝาผนัง และบานประตูด้านนอกนั้นมี การเขียนภาพยักษ์กับเทวดา ๒. โบสถ์เก่าตัง้ อยูเ่ ยือ้ งกับมณฑปไปเล็ก น้อย ที่แม้จะมีสภาพค่อนข้างทรุดโทรม ไปบ้าง แต่ยังคงมีลวดลายปูนปั้น ที่ สวยงามอ่อนช้อยเป็นอย่างมาก สันนิษฐานว่ามีอายุสมัยเดียวกับมณฑป ของวัด นอกจากนี้ ภายในวัดยังมีต้นไม้ ขนาดใหญ่ ร ่ ม รื่ น และทางด้ า นหลั ง ของวัดเป็นบึงน�้ำขนาดใหญ่ ซึ่งสามารถ นั่งเล่นชมทิวทัศน์ได้

NATI VE RAYONG

66

NATI VE RAYONG

67

wad ba n k h ao T HE OLDEST PLACE IN RAYONG

NATI VE RAYONG

69

วัดบ้านเก่า

WAT BAN KHAO T HE FI RST T E M PL E I N RAYONG

"ผ่านทุง่ นาทีเ่ ต็มไปด้วย วิถชี วี ติ สีเขียว และชุมชนไทยพุทธ ไทย มุสลิมที่อาศัยอยู่ร่วมกัน อย่างไร้ รอยต่อ จะได้พบกับวัดเก่าแก่วัด แรกของระยอง นามว่าวัดบ้าน เก่า ที่มีโบราณสถานหลากยุค หลากสมัย " วัดบ้านเก่า มีการสันนิษฐานว่าสร้างขึน้ ในสมัยสุโขทัยเป็นอย่างน้อย ต่อมาเมื่อ ขอมยึดครองเมืองระยองได้ชาวบ้านจึง ได้อพยพไปทีน่ ครราชสีมา และหลังจาก ขอมหมดอ�ำนาจลง ชาวบ้านจึงได้กลับ มายังที่เดิม และมีการบูรณะซ่อมแซม ศาสนสถาน จากการเดินส�ำรวจพบว่า รากฐานของโบสถ์เก่า มีการปูพื้นด้วย

ศิลาแลง เป็นไปได้ว่าแต่เดิมอาจเป็นวัด หรือศาสนสถานของชนชาติขอมมาก่อน ๑. หอไตรกลางน�้ำ สันนิษฐานว่าสร้าง ขึ้นในปี พ.ศ. ๒๑๑๕ สิ่งที่น่าชมคือลาย สลักเทพพนม บริเวณหน้าบัน ๒. พระอุโบสถ มีการบันทึกว่าสร้างขึ้น ในปี พ.ศ. ๒๑๑๖ ตัวอุโบสถสร้างด้วย อิฐถือปูน ลดมุขหลังคาเป็น ๒ ชัน้ ช่อฟ้า และใบระกาท�ำด้วยไม้แต่ปจั จุบนั ได้ผพุ งั จนไม่มีให้เห็นแล้ว ด้านในประดิษฐาน พระพุทธรูปศิลปะท้องถิ่น ๓. เจดีย์สิงห์ฐานสี่เหลี่ยม สร้างขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ. ๒๑๒๗ เมื่อยอดหักพังลงมามี การพบพระทองค�ำ และของมีค่าต่างๆ ด้านใน ปัจจุบันอยู่ในสภาพที่ขาดการ ดูแลอย่างสิ้นเชิง

NATI VE RAYONG

70

วัดนาตาขวัญ

WAT na Takwan B EAUT I FUL M E MORY OF R AYONG "ท่ามกลางท้องทุ่งนาสุดลูกหูลูกตามี อารามงามเก่าแก่แห่งหนึ่งนามว่า 'นา ตาขวัญ' วัดทีส่ มบูรณ์ทสี่ ดุ แห่งหนึง่ อีก ทั้ง ยังคงเต็มไปด้วยชีวิตชีวา" วัดนาตาขวัญ สันนิษฐานว่าสร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๒๐๐ ชื่อของวัดมาจากชายชรา ท่านหนึง่ ทีบ่ ริจาคทีด่ นิ เพือ่ สร้างวัด ชาว บ้าน จึงน�ำชื่อของชายชราผู้นั้นมาเป็น ชื่ อ ของวั ด แห่ ง นี้ รู ป แบบศิ ล ปะการ ก่อสร้างภายในวัด เป็นศิลปะในสมัย อยุธยาที่ยังคงสภาพสมบูรณ์สมควรต่อ การศึกษา ๑. พระอุโบสถเก่า ก่อสร้างขึ้นมาพร้อม กับวัดมีการบูรณะจน มีสภาพค่อนข้าง สมบูรณ์และแข็งแรง แต่ภายด้านใน สภาพสกปรก บานประตูไม้ของวัดมี ความงดงามและน่าชมเป็นอย่างยิง่ ด้าน ในอุโบสถประดิษฐานพระประธานอายุ กว่า ๓๐๐ ปี ทีเ่ ลือ่ งลือในความศักดิส์ ทิ ธิ์ ๒. เจดีย์เก่า เดิมมีสภาพเก่าแก่ทรุด โทรมมาก แต่ปัจจุบันมีการบูรณะจนมี ลักษณะเหมือนเป็นของใหม่ ลักษณะ เป็นเจดีย์ทรงกลมคล้าย กับพระเจดีย์ กลางน�้ำ ที่ปากน�้ำระยอง ๓. บ่อปลา ทางหน้าวัดมีบ่อปลาขนาด ใหญ่ที่อุดมไปด้วยปลาน�้ำจืด ชาวบ้าน นิยมมาท�ำบุญ ให้อาหารปลา และมาพัก ผ่อนหย่อนใจในวันหยุด

NATI VE RAYONG

74

NATI VE RAYONG

75

NATI VE RAYONG

76

NATI VE RAYONG

77

t h e n at i v e c u i s i n e ท� ำ ความรู้ จั ก และเข้ า ใจวิ ถี ชี วิ ต แบบระยอง ผ่ า นทางจานอาหารแสนอร่ อ ย

R E S TA U R A N T

the classic cabin ร้าน เทอราคอตต้า

'fantastic bakery and great dishes' เทอราคอตต้าร้านอาหารรสเลิศ และฝัน ของผู้ที่หลงไหล ในเบเกอรี่ที่หลากหลาย รสชาติ บรรยากาศ และความอบอุน่ ท�ำให้ ที่ นี่ เ ป็ น สถานที่ แ สนวิ เ ศษ ส� ำ หรั บ ครอบครัว เพื่อนฝูง หรือคนรัก เมนูยอด นิยมของที่นี่มีก็คือ ย�ำเป็ดกรอบรสเข้ม เป็ดร่อน ห่อหมกทะเล ย�ำถั่วพลู และมี เมนูของหวานอย่าง กาโตว์เมอแรงจ์เค้ก โมค่าอัลมอนด์ บลูเบอรี่ชีสเค้ก เค้กส้ม เค้กแครอท โคโคนัทคัสตาร์ดเค้ก ซึ่ง แต่ละวันทางร้านจะท�ำใหม่สดทุกวัน

NATI VE RAYONG

81

R E S TA U R A N T

PaDTHAI SEAFOOD ร้าน ผัดไทยบ้านค่าย THE ORIGINAL RECIPE FROM BANKHAI

DETAIL

ร้านผัดไทยบ้านค่าย ร้านอาหาร เจ้าดังอีกแห่งหนึ่งในเมืองระยอง ผัด ไทยห่อไข่ของที่นี่ มีรสชาติเผ็ดและ เปรี้ยว กว่าร้านผัดไทยทั่วๆไปมาก หากเป็นคนไม่ชอบทานรสจัด อาจมี ปัญหาอยู่บ้างแต่ไม่ว่าอย่างไรรสชาติ ของผัดไทยจานนี้ ก็อร่อยเด็ดไม่แพ้

เจ้าไหนเหมือนกัน เส้นผัดไทยเหนียว นุ่ม ปรุงกับน�้ำโล้รสเข้มข้น นอกจาก นี้ยังมีทั้งเนื้อปูแกะ กุ้งสด ปลาหมึก หมู และไก่ อย่างจุใจเต็มปากเต็มค�ำ ส่วนเครื่องเคียงอย่างแตงกวาสด ต้น หอม และใบบัวบก ก็มใี ห้ทานคูก่ บั ผัด ไทย อย่างจุใจเลยทีเดียว เมนูอื่นๆ

NATI VE RAYONG

82

เป็นจ�ำพวกอาหารตามสั่งทั่วไป เช่น ผัดกระเพราหมู หมูผัดพริกแกง ข้าว ผัดต่างๆ ที่ล้วนแล้วรสชาติอร่อย เข้ม ข้นตามแบบระยองแท้ สถานทีจ่ อดรถ ของทางร้าน ค่อนข้างจ�ำกัดควรมา ก่อนเวลามื้อหลัก

R E S TA U R A N T

PaDTHAI & CRAB ร้าน ผัดไทยชายคลอง THE SIGNATURE DISH OF RAYONG

DETAIL

ผัดไทยชายคลอง เป็นร้านอาหาร เก่าแก่ยอดนิยมที่สดุ ร้านหนึง่ ภายใน ตัวเมืองระยองสังเกตุได้จาก จ�ำนวน แขกที่มักเป็น ชาวบ้านในละแวกนี้ที่ เข้ามาทานอาหารภายในร้านอย่างไม่ ขาดสาย ผัดไทยปูของร้านเป็นเมนู ยอดนิยมของร้าน ที่ทุกโต๊ะต้องสั่ง

รสชาติของเส้นผัดไทย ที่นี่ออกหวาน น�ำ เปรี้ยวตาม ตัวเส้นเหนียวนุ่ม โรย หน้าด้วยเนื้อปูสีขาวนวลนุ่ม ทานกับ ผัดไทย ได้รสชาติไม่เลวเลย หากไม่ ชอบทานปูที่นี่ยังมีทั้งหมู ไก่ หมึก กุ้ง ให้เลือกทานอีกด้วย เมนูอนื่ ๆทางร้าน ยังมีอาหารตามสั่ง เช่น ผัดซีอิ้ว ผัด

NATI VE RAYONG

83

กระเพรา และเมนูอื่นๆอีกมากมาย บริเวณร้านสร้างอยูร่ มิ ฝัง่ แม่นำ�้ ระยอง ที่มีลมพัดเย็นสบายตลอดทั้งวัน สิ่ง ควรกังวลพอสมควรส�ำหรับที่นี่ คือที่ จอดรถเนือ่ งจากมีพนื้ ทีไ่ ม่เป็นสัดส่วน นัก หากมาในช่วงมื้อหลักอาจหาที่ จอดยากมาก

GAEng PAH ร้าน ป.แกงป่า

R E S TA U R A N T

THE REAL NATIVE CUISINE

DETAIL

ร้าน ป.แกงป่า เริ่มต้นจากการเป็นร้านที่ เปิดในบ้านเล็กๆเท่านั้น แต่ปัจจุบันร้าน ได้ขยายใหญ่โตขึ้นกว่าเดิมมาก มีที่จอด รถกว้ า งขวาง พนั ก งานบริ ก ารวิ่ ง กั น ขวักไขว่ไปมาจนน่ามึนงงเหลือเกิน ที่มา สาเหตุคงเป็นอย่างอื่นไม่ได้ นอกเสียจาก รสชาติที่อร่อยเด็ด ของอาหารพื้นบ้าน หลากชนิดไม่ว่าจะเป็น ต้ม ผัด แกง ทอด อาหารแนะน�ำชามแรกที่จะแนะน�ำ ก็คือ แกงป่ากระวานไก่ ที่คัดสรรไก่บ้านที่เนื้อ นุ่ม หนึบพอดีมาสับพอหยาบ แกงกับต้น กระวานที่ ฝ านบางๆ ผสมกั บ น�้ ำ แกง ขลุกขลิก รสเค็มเผ็ดตามต�ำรับระยองแท้ ท�ำให้เพียงแกงหนึ่งชาม กับข้าวสวยร้อน

สักที่ก็เพียงพอกับความอร่อยเลิศในหนึ่ง มื้อ หากเป็นคนที่ไม่ทานเผ็ดนัก ไก่บ้าน ทอดน�้ำปลา ที่น�ำไก่บ้านตัวก�ำลังดีมาสับ เป็นชิ้นพอดีค�ำ คลุกเคล้ากลับหัวน�้ำปลา ระยองชั้นหนึ่ง ทอดในน�้ำมันร้อนๆสุก กรอบ เหลืองทองจนต้องสั่งเรื่อยๆ ด้าน เมนูทะเลผมอยากแนะน�ำ ปลาโม่งทอด ราดน�้ำปลา ปลาตัวสดยาวทอดในน�้ำมัน จนหนังเหลืองสวย ราดด้วยน�้ำปลารส ออกหวานจางๆ กินกับแกงป่าหรือเมนู เรียกเหงือ่ อืน่ ๆได้ฉมังนัก ร้านนีต้ อ้ งรีบมา ก่อนเวลาหิวสักนิด เพื่อการันตีเก้าอี้หรือ โต๊ะรับประทานอาหาร

NATI VE RAYONG

85

R E S TA U R A N T

FRIED FISH

TH AI BOAT N OOD LE

ร้ า นแ หลมเจ ริ ญ

ร้ า น ก๋ วย เ ตี๋ ย วเ รื อ ระ ย อ ง

THE LEGEND OF SEAFOOD

THE HEAVEN OF NOODLE LOVER

DETAIL

DETAIL

ร้านอาหารทะเลที่ตั้งอยู่บนปลายสุดของ ปากแม่นำ�้ น�ำ้ ระยอง การได้ทานอาหารใน บรรยากาศติดชายทะเล ฟังเสียงคลืน่ สูด กลิ่นไอทะเล จานที่ขึ้นชื่อมากที่สุดคงหนี ไม่พ้นปลากระพงสดทอดราดน�้ำปลา ที่ กรอบนอกนุ่มในราด ด้วยน�้ำปลาสูตร พิเศษ เมนูเด็ดอีกมากมายอย่าง ผัดเผ็ด ปลาเห็ดโคน ปลาหมึกผัดไข่เค็ม กุง้ อบวุน้ เส้น เชื่อได้ว่าการมาทานอาหารที่ร้าน แห่ ง นี้ จ ะน� ำ พาทุ ก คน ให้ รู ้ จั ก สุ ด ยอด อาหารทะเล ที่ ป รุ ง อย่ า งพิ ถี พิ ถั น ตาม ต�ำรับระยองได้อย่างสมบูรณ์แบบ

เมนูของที่นี่มีทั้งก๋วยเตี๋ยวเรือ เกาเหลา รวมลูกชิ้น ซึ่งส�ำหรับคนไม่ทานเนื้อวัว แล้วที่นี่คือสวรรค์ที่แท้จริง เนื่องจากที่นี่ ไม่ขายเนือ้ วัว จุดเด่นของก๋วยเตีย๋ วทีน่ คี่ อื น�้ำซุปที่เข้มข้น จนแทบไม่ต้องเติมเครื่อง ปรุงใดๆเลยก็ได้ เอ็นแก้ว และลูกชิน้ ทีน่ มุ่ หนึบ ช่วยเพิม่ ความลงตัวให้ชามโปรดของ แต่ละคน ถ้าหากติดใจลูกชิ้นของร้าน สามารถสัง่ ลูกชิน้ ย่างเสียบไม้ราดน�ำ้ จิม้ รส เด็ดของร้าน สามาถสั่งมาทานเล่นได้อีก ด้วย นอกจากนีท้ รี่ า้ นยังมีเมนูหาทานยาก อย่างแกงหมูชะมวง

NATI VE RAYONG

86

R E S TA U R A N T

RICE GRUEL

Fish noodle ร้ า น เ กี ๊ ย วป ล า เ จ๊ จิ๋ ม

ร้ า นปั ญญาโภ ชนา THE BEST OF LOCAL DINNER

THE KING OF FISH BALL

DETAIL

DETAIL

ร้านข้าวต้มขวัญใจชาวระยอง แสนอร่อย และ มีราคาที่ถูกแสนถูกตามแบบฉบับ ของร้านข้าวต้มกุ๊ยทั่วไปเมนูเด็ดของร้าน นีก้ ค็ อื ผัดผักบุง้ ไฟแดงทีค่ ดั แล้ว มาผัดใน กระทะที่ตั้งน�้ำมันไว้ร้อนจัด กินกับข้าว สวยหรือเข้าต้มสักถ้วย ก็อร่อยสุดยอด เมนูตอ่ มาก็คอื ต้มจับฉ่ายหนังหมู ทีต่ ม้ ผัก จนเปื่อยยุ่ยละลายในปาก หนังหมูกรุบ กรอบ และทีส่ ำ� คัญน�ำ้ ซุปของทางร้านนัน้ มีรสเข้มข้น ซึ่งเมนูอื่นๆที่อยากแนะน�ำ ได้แก่ คะน้าหมูกรอบ ผัดเผ็ดปลาดุก กรอบ และย�ำปลาสลิด

ความอร่อยของลูกชิน้ ปลา และเกีย๊ วปลา และหลากหลายเมนูของที่นี่ ท�ำให้ร้าน แห่งนี้เป็นหนึ่ง ในต�ำนานร้านอาหารของ ระยอง ซึ่งไม่ควรพลาดเลย เริ่มต้นจาก ร้านเล็กๆ ที่เปิดขายเมื่อหลายปีก่อนซึ่งมี เพียงไม่กี่โต๊ะ ปัจจุบันนี้เป็นร้านอาหาร ขนาดใหญ่ทเี่ ปิดขายแต่เช้า ไปจน ถึงเวลา บ่ายๆ ของก็แทบหมดแล้วอย่างรวดเร็ว ส�ำหรับคนไม่ชอบทานก๋วยเตี๋ยว ที่นี่ยังมี ข้าวหน้าเป็ด ข้าวหมูกรอบ ข้าวหมูแดง ที่รสชาติไม่เลวเลยทีเดียว

NATI VE RAYONG

87

CAFE

native café

แม้ระยองเป็นเพียงเมืองเล็กๆ แต่ทนี่ กี่ ลับเต็มไปด้วยร้าน กาแฟรสดี อั น เต็ ม เปี ่ ย มด้ ว ยบรรยากาศสบายน่ า นั่ ง มากมาย ชนิดที่สามารถเรียกได้ว่า เป็นเมืองแห่งกาแฟ ก็คงไม่ผิดนัก และนี่คือ ๔ ร้านที่จะพลาดไม่ได้

r ayo n g c a f é ร้านกาแฟสุดฮิตจุดมุง่ หมายของนักเดินทาง ร้านตัง้ อยู่ในบริเวณตึกเก่าแก่ ที่ถูกปรับปรุงขึ้นมาใหม่ บรรยากาศ อารมณ์ และ รสชาติน�ำพาให้ที่นี่เป็น แหล่งพบปะของชาวระยองทุกรุ่น เมนูแนะน�ำคือ กาแฟโบราณ โรตีมาเลย์ ย�ำแขก และอีกมากมาย

NATI VE RAYONG

88

CAFE

Ancle klom café ร้านกาแฟร้านเก่าแก่ เป็นเวลานานกว่า 70 ปีแล้ว ทีร่ า้ นกาแฟเจ้านี้ ยังคงเปิดให้บริการในสถานทีเ่ ดิม และ มีบาร์ริสต้าคนเดียวคนเดิม นอกจากกาแฟ และเครื่องดื่มแล้ว ที่ร้านเก่าแก่แห่งนี้ยังมี ขนม โบราณหลายอย่างที่หาทานยาก

the café KANTARY ร้านกาแฟสไตล์โมเดริ์นนั่งสบาย ติดถนนสุขุมวิท มิตรไมตรีของบาริสต้าอารมณ์ดีของทางร้านท�ำให้ กาแฟทุกแก้วของที่นี่ มีรสชาติ ละมุ น นอกจาก เครื่องดื่มหลากหลายชนิดแล้ว ที่ร้านยังมีเบเกอรี่ กลิ่นหอม และเมนูสลัดบาร์น่าทานให้บริการ

dollars café ร้านกาแฟใหม่ล่าสุดของระยอง ร้านนี้ตกแต่งใน สไตล์แบบวินเทจ ที่ให้ความรู้สึกสบายๆเหมือนนั่ง ในสวนหลังบ้าน นอกจากกาแฟรสหอมหวานแล้ว ที่นี่ยังมีเมนูจานเด็ดอีกมากมาย ยังคงมีร้านกาแฟ ที่น่าแวะเวียนไปท�ำความรู้จักอีกมากมาย

NATI VE RAYONG

89

the N AT I V E R E C I P E MAKE GREAT MENU AT YOUR HOME

"If you want to become a great chef, you have to work with great chefs. And that's exactly what I did."

- gordon ramsay

RECIPE

M U b a i ch a m ua n g แกงหมู ใ บชะมวง แกงหมูชะมวง เป็นเอกลักษณ์ทางภูมิปัญญาที่ส�ำคัญอย่างหนึ่งของเมืองระยอง รสชาติที่ เป็นเอกลักษณ์ และวิธที ำ� กรรมวิธที ซี่ บั ซ้อน ท�ำให้แกงชนิดนีม้ คี วามน่าสนใจเป็นอย่างมาก แม้อาจต้องใช้เวลาในการท�ำสักหน่อยก็ตามที ซึ่งความพิเศษอีกอย่างของแกงหมูชะมวงก็ คือยิ่งอุ่นบ่อยๆ ยิ่งเก็บไว้นานๆ แกงจะยิ่งอร่อยและเข้มข้นยิ่งขึ้น I NG R E D I E NT

๑. ใบชะมวง ๒. ขาหมู (ขาหน้า) ๓. กระเทียม ๔. หอมแดง ๕. ตะไคร้ซอย ๖. ข่าแก่ซอย

๒ ๑ ๓-๕ ๓-๕ ๒ ๒

ก�ำ กิโลกรัม กลีบ กลีบ ช้อนโต๊ะ ช้อนโต๊ะ

๗. กะปิ ๘. พริกแห้งใหญ่ ๙. น�ำ้ ตาลปี๊ป ๑๐. น�้ำปลา ๑๑. มะขามเปียก ๑๒. น�้ำเปล่า

๒ ๓-๕ ๔ ๓ ๓ ๓

ช้อนชา เม็ด ช้อนโต๊ะ ช้อนโต๊ะ ช้อนโต๊ะ ลิตร

ME T HO D

๑. ต้มขาหมูที่สับไว้แล้วในน�้ำเดือด แล้วน�ำมาแช่น�้ำเย็นให้หายร้อนจากนั้นพักไว้ ก่อนต้มอาจ น�ำขาหมูไปเผาก่อนเพื่อขจัดขน และเพิ่มกลิ่นหอมของขาหมู ๒. ตั้งกระทะไฟกลาง คั่ว พริกชี้ฟ้าก่อนตามด้วย ข่าซอยกับตะไคร้ซอยให้แห้งพอสมควร และ กระเทียมกับหอมแดง คัว่ ให้หอม จากนัน้ น�ำมาต�ำรวมกัน น�ำใส่ภาชนะแล้วพักไว้ เพือ่ เพิม่ ความ หอมควรน�ำกระเทียม และหอมแดงไปเผาไฟก่อน ๓. น�ำใบชะมวงทั้งก้านไปอังไฟ พอให้ใบเปลี่ยนสี และส่งกลิ่นหอม จากนั้นฉีกแนวขวางแบบ หยาบๆ การเผาใบชะมสงจะช่วยเพิ่มกลิ่นหอมได้มาก ๔. ตั้งกระทะไฟกลาง เทน�้ำมันลงผัดกับพริกแกงที่ต�ำไว้ให้หอมขึ้นจมูก ตามด้วยขาหมูที่ต้มพัก ไว้ ผัดจนพริกแกงเข้าเนื้อ ปรุงรสด้วยน�้ำตาลปี๊ป น�้ำมะขามและน�้ำปลา จบท้ายด้วยใบชะมวง ผัดคนพอให้เข้ากัน จากนั้นเติมน�้ำแค่พอเกือบท่วมหมู ( ใช้น�้ำต้มหมูก็ได้ ) เคี่ยวต่อจนน�้ำงวด ลงจนเนื้อหมูโผล่พ้นน�้ำเล็กน้อย ชิมรสอีกครั้งให้รสออก เปรี้ยวหวานกลมกล่อม จากนั้นเทลง หม้อ อุ่นประมาณ ๑ - ๒ วันจะได้รสชาติที่ดีที่สุด

NATI VE RAYONG

93

RECIPE

g o o n g to d k lua กุ้ ง ทอดเกลื อ กุ้งทอดเกลือ เป็นเมนูเลิศรสของร้านอาหารดังๆทั่วไป และมักตามมาด้วยราคาที่แพงพอ สมควร โดยที่จริงแล้วนั้นขั้นตอนการท�ำไม่ได้ยากเย็นอย่างที่คิด และใช้เงินในการหาซื้อ วัตถุดิบต่างๆน้อยมากเมื่อเทียบกับราคาในร้านอาหารที่คุณเคยไปทานมา I NG R E D I E NT

๑. กุ้งทะลตัวใหญ่ ๒. เกลือ ๓. กระเทียม ๔. พริกไทยขาว ๕. พริกขี้หนู ๖. น�้ำตาล

๖ ๒ ๑ ๒ ๘ ๒

ตัว ช้อนชา หัว ช้อนชา เม็ด ช้อนชา

ME T HO D

๑. ล้างกุง้ ให้สะอาด ใช้มดี สับหัวกุง้ ส่วนทีแ่ หลมออก จากนัน้ ผ่ากลางหลังกุง้ แต่ไม่ตอ้ งแกะเปลือก ออก เพื่อเวลาทอดจะกรอบและสามารถทานได้ทั้งตัว ๒. ตั้งกระทะไฟแรงจัดใส่น�้ำมันปานกลาง จนเมื่อน�้ำมันร้อนจัดเทกุ้งลงไปทอดจนเปลี่ยนสี และมีกลิ่นหอมอย่าทอดจนกุ้งสุกเกินไป ทอดไม่นานก็ตักพักไว้ โดยไม่ต้องเปลี่ยนน�้ำมัน ๓. น�ำพริก พริกไทย และกระเทียมที่หั่นไว้มาผัดในน�้ำมันที่ทอดกุ้ง เพื่อเพิ่มความหอมเข้มข้น พอออกกลิ่นหอมได้ที่เทเกลือ และน�้ำตาลลงไป อาจเติมน�้ำปลาไปอีกเล็กน้อยเพื่อเพิ่มรสชาติ และกลิน่ หอมอีกเล็กน้อย จากนัน้ น�ำกุง้ ทีท่ อดไว้ลงไปผัดจนเครือ่ งปรุงเข้าไป ในตัวกุง้ เพียงเท่า นี้คุณก็จะได้เมนูแสนอร่อยที่ท�ำได้ในบ้านของคุณเอง

NATI VE RAYONG

94

t h e N AT I V E s o u v e n i r มาถึ ง ระยองแล้ ว กลั บ ไปโดยมื อ เปล่ า คงเป็ นสิ่ ง ที่ เ ป็ นไปไม่ ไ ด้ เพราะที่ น่ี มี ข องขึ้ น ชื่ อ มากมาย ตั ้ ง แต่ บ นบก จนถึ ง ในทะเล

SOUVENIR

native souvenir T H E PE R FEC T GIFT FOR YOUR F RIENDS

ระยองเป็นจังหวัดทีม่ อี าณาเขต ทีต่ ดิ ต่อ กับทะเลมากกว่า ๑๐๐ กิโลเมตรจึงหลีก เลี่ยงไม่ได้ เมื่อของฝากเลื่องชื่อส่วนใหญ่ ของระยองจะเป็นวัตถุดิบ ที่มาจากทะเล เป็นหลัก ทั้งตากแห้ง อบกรอบ และ แปรรูปในแบบต่างๆ ซึ่งล้วนแล้วแต่มี รสชาติทอี่ ร่อย สามารถเก็บไว้ทานได้นาน อีกทั้งยังมีราคาไม่แพงอีกด้วย แต่สิ่งที่ หนังสือเล่มนีไ้ ม่แนะน�ำ ก็คอื สินค้า เครือ่ ง ประดับจ�ำพวกเปลือกหอย และซากสิ่งมี ชีวิตจากทะเล เนื่องจากเป็น การท�ำลาย ธรรมชาติโดยตรง แต่อย่างไรก็ตามคงไม่ อาจปฏิเสธได้ว่านี่คืออาชีพ นี่คือวิถีชีวิต ของคนในท้องถิ่น ซึ่งเราคงท�ำได้เพียง ไม่ สนั บ สนุ น สิ น ค้ า จ� ำ พวกนี้ นอกจาก ผลิตภัณฑ์ทางทะเลแล้ว ระยองยังมีผลไม้ แปรรูปจ�ำนวนมากมายหลายรูปแบบ เช่น

ทุเรียนทอด และผลไม้กวนรสชาติต่างๆ เป็ น ต้ น วิ ธี ก ารเลื อ กซื้ อ อาหารทะเล แปรรูป รวมถึง ผลไม้ต่างๆนั้นมีวิธีการ เลือกซื้อที่ไม่แตกต่างกัน คือเลือกที่ใหม่ สด และสะอาดที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ ยก ตัวอย่างเช่น ดูที่หีบห่อต้องใหม่ ไม่มีฝุ่น เกาะ อาหารทะเลตากแห้ง ดูที่ไม่มีเกลือ ขึ้นจนขาว สีจะสดไม่ซีด และไม่มีกลิ่น เหม็นเค็ม ควรเลือกซื้อในแหล่งที่มีนัก ท่ อ งเที่ ย วมากๆ เพราะจะมี สิ น ค้ า หมุนเวียนสดใหม่เสมอๆ เช่นที่บริเวณ ท่าเรือข้ามเกาะเพ และตลาดเพ สามารถ เชือ่ มัน่ ได้ ในความสด และสะอาด ซึง่ ส่วน มากนักท่องเที่ยวสามารถชิม ก่อนตัดสิน ใจซือ้ สินค้าแต่ละชนิดได้ ซึง่ ควรสอบถาม แม่ค้าก่อนด้วย

NATI VE RAYONG

98

NATI VE RAYONG

99

NATI VE RAYONG

100

NATI VE RAYONG

101

t h e N AT I V E l i f e เรื่ อ งเล่ า สุ ด ท้ า ยจากปลายนา ของสองคู่ รั ก วั ย ชราและด้ า มจอบเปื้ อนโคลน แห่ ง ผื น นา เมื อ งระยอง

YOU

LIFE

the LAST FAIRYTALE

"ในระหว่างทางของการท�ำงานเก็บข้อมู ล และพบปะแลกเปลี่ยนแนวคิด มากมาย ผมได้ฟังเรื่องราวนักสิบ นับร้อย ทุกเรื่องล้วนยังด�ำเนินและขับ เคลื่อนต่อไปแต่มีอยู ่เรื่องหนึ่งเป็นเรื่องของสองสามีวัยชรา ที่ถือด้ามจอบ เปื้ อนโคลนซึ่ งดูเหมือนว่าเรื่องราวของเขาใกล้จะจบลงแล้วทุกที"

ในช่วงเวลาสายของวันหนึ่งบนถนนเล็กๆ ผมได้พบกับชาย หญิงชรา เขาทั้งสอง จอดรถมอเตอร์ไซค์คันเก่าบนไหล่ทางที่ผุพังและคับแคบ ไร่น่าของเขาถูกโอบล้อมไป ด้วยสวนยางพารา และโครงการบ้านจัดสรรขนาดใหญ่ ความนึกคิดในเวลานั้นก็เพียง แค่เก็บรูปภาพไม่กใี่ บไว้ประกอบหนังสือเท่านัน้ เองแต่เรือ่ งราวของผืนนาเบือ้ งล่างกลับ ท�ำให้ตระหนักถึงความเป็นไปในอนาคตได้มากมาย ผืนนาเบือ้ งล่างนับสิบไร่เกิดจากคนวัยชราเพียงสองท่าน ท่านหนึง่ หันมายิม้ ให้กล้อง และผม ส่วนอีกท่านเดินหันหลังหว่านเมล็ดเรื่อยไป ผมแปลกใจถึงสาเหตุที่คนอายุรุ่น ปูย่ า ยังแบกจอบเสียมท�ำนา เพราะมันไม่เกีย่ วข้องกับเงินทองหรือสิง่ ของอันใดเลย แต่ เป็นเพราะสิง่ นีไ้ ด้หล่อเลีย้ งจิตวิญญาณของคนทัง้ คูจ่ นถึงวันนี้ ลูกหลานของคุณตา คุณ ยายทั้งสองต่าวออกเดินทางไปในเส้นทางของคนรุ่นใหม่ บ้างท�ำงานในโรงงาน อุตสาหกรรมใหญ่โต บ้างอยู่ที่ออฟฟิตทันสมัยในตัวเมือง ผมถามถึงเครื่องจักรอันทัน สมัย คุณตาส่ายหัวด้วยความไม่จำ� เป็นและไม่สำ� คัญของมันส�ำหรับนาผืนเล็กๆแค่นี้ ผม ทึ่งในมาตราของค�ำว่า 'เล็ก' ของท่านมาก หากให้ผมและเพื่อนในวัยเดียวกันจ�ำนวน หลายๆคนมาท�ำสิ่งนี้ คงใช้เวลานับวันหรือมากกว่านั้น

NATI VE RAYONG

105

LIFE

You might meet a hundred acquaintances.

Just to find a few special friend.

จากนั้นผมพยายามเดินเพื่อให้ทันคุณตาที่ก�ำลังไปที่นาอีกแปลงหนึ่ง อย่างเร่งรีบ แต่ไม่ว่าจะเดินอย่างไรผมก็ตามไม่ทัน ผมจึงคิดที่จะถอดรองเท้าและเดินต่อไป ในบาง ครั้งเมื่อเจอในสิ่งที่ดูเหมือนเราว่าเราคงท�ำมันไม่ได้ เรามีสองทางที่จะให้ท�ำคือเลิกล้ม หรือคิดหาวิธีใหม่เท่านั้นเอง ผืนนาอีกฝั่งหนึ่งของคุณตาที่รอการหว่านนั้น ยังคงมีสภาพเป็นดินโคลนเท่านั้น เมื่อวัยเด็กผมยังนึกไม่ออกว่า จากสภาพที่เห็นตอนนี้ในอีกไม่กี่เดือนต่อมา ผืนดิน ผืน น�้ำ และผืนฟ้าจะดลบันดาลให้มีปลา ปู หอยจ�ำนวนมากเข้ามาแหวกว่ายอยู่ในทุ่งนา แห่งนี้ได้อย่างไร ในละแวกใกล้เคียงกับนาของคุณตานั่นก็คือแม่น�้ำระยอง ล�ำน�้ำสาย เล็กๆที่คอยหล่อเลี้ยงชาวบ้านละแวกนี้มาอย่างยาวนาน น�้ำที่ไหลเข้ามาสู่ผืนนาแห่งนี้ ทั้งหมดต่างมาจากแม่น�้ำระยองแทบทั้งสิ้น ซึ่งก็รวมไปถึงบรรดาลูกสัตว์น�้ำหลายสาย พันธุท์ จี่ ะติดมากับกระแสน�ำ้ นัน้ ด้วย ซึง่ เมือ่ ถึงฤดูเก็บเกีย่ วทัง้ หมดจะถูกระบายออกไป เผยให้เห็นชีวติ น้อยใหญ่ทอี่ าศัยอยู่ ณ ทีแ่ ห่งนี้ ซึง่ ทัง้ หมดจะถูกน�ำไปขาย หรือประกอบ อาหารต่อไป เวลาผ่านไปอย่างรวดเร็วคุณตาเดินหายไปไกลลิบตากับคู่ชีวิตของท่านในอีกด้าน หนึ่งของแปลงนา การกล่าวอ�ำลาคงไม่จ�ำเป็นในเวลานั้น เพราะผมเฝ้ารอวันที่ผืนนา แห่งนี้จะงอกงาม และออกรวงเป็นสีทองเพื่อที่จะมาทักทาย การถ่ายภาพเก็บไว้เป็น ความทรงจ�ำเนือ่ งจากไม่มใี ครรูว้ า่ ผืนนาแปลงนีแ้ ละเจ้านายของมันจะสามารถทานทน กับความเปลี่ยนแปลงของโลกแห่งความเป็นจริง ได้อีกนานสักแค่ไหนกัน

NATI VE RAYONG

106

native map ' FIND YOUR ROAD WITH YOURSELF '

ส่วนสุดท้ายของหนังเลือเล่มนี่ ซึ่งจะขาดไม่ ได้ เ ลยนั่ น คื อ แผนที่ เส้ น ทางต่ า งๆภายใน ระยองไม่ได้ซับซ้อน เหมือนกับในเมืองใหญ่ ในแผนทีห่ น้าแรกนัน้ เป็นอ�ำเภอบ้านค่าย ทีม่ ถี นน สายหลักคือเส้น ๓๑๓๘ มุง่ หน้าไปทางจังหวัดชลบุรี เป็นสายหลักแหล่งท่องเทีย่ ว ชุมชน ร้านอาหารส่วน มากจะอยู่ริมเส้นทางนี้ และอีกสายหนึ่งก็คือสาย ๓๑๓๙ ถนนทุกเส้นของที่นี่ จะตัดเข้าหาถนนหลัก สองสายนีท้ งั้ หมด ตลอดเส้นทางจะได้พบกับทุง่ นา ไร่สวนของชาวบ้านตลอด หน้าต่อมาคือส่วนของตัวเมืองระยองทีภ่ ายในเมือง จะมีถนนทีค่ อ่ นข้างซับซ้อนตัวแผนทีจ่ ะระบุชอื่ ถนน หลัก และซอยที่มีความส�ำคัญในการเดินทาง ส่วน ของถนนยมจินดา ย่านเก่านั้น แนะน�ำให้จอดรถไว้ ที่ วั ด ลุ ่ ม และเดิ ม ข้ า มฟากมาก็ จ ะดี ที่ สุ ด เพราะ ภายในเมืองคับแคบ อีกทัง้ ระยะทางในค่อนข้างสัน้ สามารถเดินได้อย่างสบาย แหล่งท่องเทีย่ วต่างๆจะ อยู่ใกล้กันมาก

NATI VE RAYONG

108

3138

34

3.

71

ban khai school

1.

map of amphoe

bankhai

3138

wat ban khai

PLACE

1 . M U A N G B A N K H A I 4 . WA D BA N K H AO 2 . W A D N A TA K W A N 5 . W A D B A N L A N G 6 . WA D BA N D O N 3 . WA D WA I K RO N G

4.

2.

SUK

HUM

WIT

ROA

D

3142

6.

3139

5.

LAEMTHONG DEPARTMENT STORE

homepro

t

SUKHUMWIT ROAD

16. rayong stadium

tha bantook ROAD

ratch bamroong

9.

6.

samut

jaydee

ROAD

map of muang

rayong PLACE

1 . R AY O N G O L D T O W N 2 . TA L A D W AT L O O M 3 . W AT PA R R A D O O 4 . W AT K H O D 5 . W AT L O O M 6.PAK NAM RAYONG

DISHES 7. PA D T H A I C H A I K L O N G 8 . PA D T H A I B A N K H A I 9 . P O R G A E N G PA H 10.LAEM CHAROEN 1 1 . R AY O N G N O O D L E 1 2 . P U N YA P O C H A N A

café 13.DOLLAR 1 4 . R AY O N G 15.ANCLE KLOM 1 6 . CAFé K A N T A R Y

tesco lotus

rayong market

rayong bus station

12. roong ROAD

15.

14.

13.

3.

rayong hospital

SUKHUMWIT ROAD

4.

8.

7.

1.

11.

POL ICE TIO STA

RO

AD

AN

UB AN SCH RAY OO ONG L

N

AD

n OO

th

a

a mm

pr

ap

D

sin

OA

tak

tR ha

Techn rayon ology g sch ool

rayong wit school

paknam temple samut

Aree

ko n g k

-ratc

a ROAD

h RO AD

10.

n o th GULF OF THAILAND

2.

5.

t ha nks SPECIAL THANKS TO MY FAMILY WHO BUY ME A NEW CAMERA AND TAKE ME TO EVERYWHERE. THANKS TO MY GIRLFRIEND WHO DRAW ALL ILLUSTRATIONS IN THIS BOOK. THANKS TO GOOD OPINIONS FROM EVERY TEACHERIN MY CLASS. AND THE LAST THANKS FOR MY FRIENDS WHO SHARE THEIR IDEAS TO ME.

goodbye !

จุ ล นิ พ นธ์ นี้ เ ป็ น ส่ ว นหนึ่ ง ของการศึ ก ษาตามหลั ก สู ต รปริ ญ ญานิ เ ทศศาสตรบั ณ ฑิ ต สาขานิ เ ทศศาสตร์ เอกวารสารและหนั ง สื อ พิ ม พ์ คณะเทคโนโลยี ส ารสนเทศและการสื่ อ สาร มหาวิ ท ยาลั ย ศิ ล ปากร ปี ก ารศึ ก ษา 2556 ลิ ข สิ ท ธิ์ ข องมหาวิ ท ยาลั ย ศิ ล ปากร

"หนั ง สื อ เล่ ม นี้ ท� ำ ขึ้ น ด้ ว ยความรู้ สึ ก คล้ า ยการตกหลุ ม รั ก หญิ ง สาวคนหนึ่ ง คงมี ค นชื่ น ชอบหล่ อ นมากมาย เพราะเธอสวย เธอฉลาด และเก่ ง ซึ่ งคุ ณ กลั บ หลงใหลในอี ก ด้ า นหนึ่ ง ที่ ไ ม่ เ คยมี ผู้ ใ ดมองเห็ น หลายคนว่ า คุ ณ บ้ า ....แต่ ท ว่ า คุ ณ ก็ ยั ง รั ก เธอ"

NATIVE RAYONG