VVV Leeuwarden, Gids 2011 by Menno Bakker

Friesland - Fryslân

€ 3,50

Friesland - Fryslân

Beleef je écht! Ein echtes Erlebnis!

VVV Fryslân Magazine 2011

Wat al eeuwenlang wordt beweerd is waar: Fryslân is anders. U bent van harte welkom om de eigenheid van de provincie te ontdekken. Want Fryslân moet je beleven. En wel in het echt! Een geschikte manier om Fryslân te verkennen is vanaf het water. Wist u dat Fryslân over het grootste aaneengesloten watergebied aan binnenmeren in Europa beschikt? Wat dacht u van de wereldberoemde Friese elf steden? Hebt u al eens een Elfstedentocht gedaan? Er is een scala aan mogelijkheden om de Tocht der Tochten te doen. Nog een trots van Fryslân zijn de Friese waddeneilanden. Hier kunt u eindeloos fietsen door de duinen of wandelen over het strand. Een uniek fietsroutenetwerk leidt u langs de mooiste plekjes in Fryslân. Deze gids is het begin van uw ontdekkingstocht. Veel leesplezier!

Was schon jahrhundertelang behauptet wird stimmt. Fryslân ist anders! Sie sind herzlich willkommen, um die Eigenarten dieser Provinz selbst einmal zu entdecken. Denn Fryslân muss man wirklich ‘erleben’. Die Provinz läßt sich hervorragend über das Wasser erkunden. Wußten Sie schon, daß Fryslân das größte Gebiet verketteter Binnenseen Europas besitzt? Unterwegs kommen Sie in den Genuß die elf friesischen Städte mit all ihren Annehmlichkeiten kennen zu lernen. Haben Sie schon einmal eine Elf-Städte-Tour gemacht? Erleben Sie auch die Westfriesische Nordseeinseln. Endlos durch die Dünen radeln oder an den langen Stränden entlang schlendern. Mit dem speziellen ‘Radwegenetzwerk’ (‘fietsroutenetwerk’) in Fryslân können Sie Ihre eigenen Routen zusammenstellen. Es führt Sie an den schönsten Plätzen in Fryslân entlang. Diese Broschüre ist der Beginn einer interessanten Entdeckungsreise durch Fryslân. Viel Vergnügen beim Lesen!

Goeiedei, hoe is’t mei jo? Goeiedag, hoe maakt u het? Guten Tag! Wie geht es Ihnen?

Ik wol graach in boat hiere. Ik wil graag een boot huren. Ich würde gern ein Boot mieten.

Meie wy hjir sliepen bliuwe? Kunnen wij hier overnachten? Können wir hier übernachten?

Tige tank en oant sjen! Hartelijk dank en tot ziens! Herzlichen Dank und auf Wiedersehen!

Wel kom i n Fr y s l â n

Fryslân wirklich erleben!

Wi l l ko m m en i n Fr y sl ân

Fryslân beleef je écht!

VVV Fryslân Magazine 2011

INHOUD

I n halt

• Waddenhoppen

103

Wattenhopping

Touristeninformationen in Fryslân

10 - 59

• Schatten van Fryslân

Fryslân von A bis Z

Schätze von Fryslân

Ambachtelijke bedrijven/Attracties/ Bezienswaardigheden/Bezoekerscentra/ Excursies/Fierljeppen/Galerieën en ateliers/ Golf/Boerengolf/Midgetgolf/Indoor activiteiten/Musea Outdoor activiteiten/Recreatiegebieden/Rondvaarten/Staten & Stinzen/Surfen/Thee/Koffieschenkerij/Veerdiensten en (fiets)pontjes/Wadlopen/Wellness/IJsbanen/ Zwemmen

• Hofstad Leeuwarden

Handwerkliche betriebe/Attraktionen/Sehenswürdigkeiten/Besucherzentren/Exkursionen/ Stabhoch- und Weitsprung/Galerien und ateliers/ Golf/bauerngolf/minigolf/Indoor aktivitäten Museen/Outdoor aktivitäten/Erholungsgebiete/ Schiffsrundfahrten/Landgüter & landhäuser/ Surfen/Tee-/Kaffehäuser/Fährdienste und (rad-) fährboote/Wattwandern/Wellness/Eisbahnen/ Schwimmen

• Fryslân, wandelprovincie bij uitstek

Fryslân, die wanderprovinz par excellence

• Te voet door elf steden

Friesisch und sportlich

• VVV Fryslân • Fryslân van A tot Z

• Fries en sportief

116 130

Hofstadt Leeuwarden

• Hightlights van VVV Fryslân

134

Hightlights VVV Fryslân

• Accommodatie en watersport van A tot Z

146 - 175

Underkünfte und Wassersport von A bis Z

Appartementen/Boot en kanoverhuur/ Campings/Hotels/Jachthavens/Kamperen bij de boer/Pensions en Bed & Brochje/Recreatie & Bungalowparken/Rondvaarten/Vakantiehuisjes en Groepsaccommodaties/Zeil- en Surfscholen Wohnungen/Boote und Kanuverleih/Campingplätze/Hotels/Marinas/Camping am Bauernhof/ Hostels & Übernachtung mit Früstück/Vergnügungsparks & Bungalowdörfer/Kreuzfahrten/ Ferienwohnungen und Gruppen-unterkünfte/ Segel- und Surfschulen

Zu Fuß durch die Elf Steden

• Colofon • De meren

176

Colofon

Die Seen

• Met de sloep naar mooie plekjes

Mit der Barke dorthin, wo es schön ist

Inhoud

Fryslân-Karte

I nhal t

• Kaart van Fryslân

VVV Fryslân Magazine 2011

KAART VAN FRYSLÂN A

C Groningen

Leeuwarden

Hamburg 360 km ca 4 uur

N o o r d z e e

Amsterdam Arnhem

Utrecht

Terschelling Brussel 290 km ca 3 uur Maastricht

Midsland aan Zee

West aan Zee

Köln 320 km ca 3.5 uur

Lies

Hoorn Formerum

Midsland-Noord

Midsland

Baaiduinen Hee

Kaart

Oosterend

Landerum

Kinnum

Seeryp

West-Terschelling

Zwarte Haan

Oost-Vlieland

Nij Altoen Sint Westhoek Jacobiparochie

Richel

Vlieland Koehool

Griend

4 veerboten naar Terschelling vaartijd ca 1.45 uur Vlieland vaartijd ca 1.45 uur

A31

Midlum

Herbaijum Kie

Sopsum Achlum

Kimswerd

Koudehuizum Hiddum

Wons

Cornwerd Kornwerderzand A7

Makkumerstrand

ijk

Tryehuzen Hidaard

Schettens Hichtum

buren

R Annaburen

Oosthem Greonterp Westhem Parrega Atzeburen DraeisterHieslum huzen Nijesyl Oudegaasterbrekken

Workum

Hindeloopen

Oudega Sandfirden

Nijhuizum

Idzega

Kleine Gaastmeer

Kleine Wiske

Grote Wiske

Brandeburen Heegermeer Indijk

W Trophorne Ypecolsg Elahuizen

Fluessen

noord schaal :

5 km

veerboot naar Enkhuizen, vaartijd ca 1,5 uur

januari 2007 proj.nr. 165386

Scharl Laaxum

Westerend Harich

Bakhuizen Rijs Mirns

Harich

Delburen Nieuw Amerika

Wij Sondel

Hooiberge Nijemirdum

Hoewel aan de vervaardiging van deze kaart de grootst mogelijke zorg is besteed, is de uitgever/maker niet aansprakelijk voor schade die het gevolg zou zijn van een verkeerde vermelding van enig gegeven op deze kaart.

BalkBargebek

Ruigahuizen

Oudemirdum

m e e r

Slotermee

Kolderwolde Hemelum Warns

Os Heeg

Heidenschap

De Oudega Holken

Morra

Stavoren

Lytshuzen

Gaastmeer

Koudum Molkwerum

huize w

Hartwerd

Tirns Nijland Laad en A7 Tjalhuizum Baburen Zaad IJsBonje- Tjerk- EemsRemswerd Vierwoude brechtum terp werd Idzega-huizen Rijtseterp Wolsum Fijfhûs Folsgare Piaam huizum Jousterp Jonkershuizen Jouswerd Arkum Blauwhuis Wonne- Dedgum Abbega

Ferwoude

I J s s e l -

Easterein Burgwerd Meila

Hemert

Exmorra

Allingawier

Gaast

itd

s Af

Engwier

Makkum

Schraard Longerhouw

Tritzum Weakens l Bonkwert Wieuwe of Spo

Iens Hinnaard Waaxens Wommels

Witmarsum Harkezijl

Winsum Fatum Spannum

Lollum Kúbaard

Grauwe Kat

Kampen

Gooium Houw

Tzum

Greate Vlearen Baarderburen

Arum

Pingjum

Lutjelollum Tjeppenboer Hitzum 't Heech- Wjelsryp hout Doijum

Great Tolsum

Dijksterburen

Zurich

Men Slappeterp S Peins bu Schingen Schalsum Zweins H

Boer

Dongjum Roptazijl Wijnaldum

Harlingen

Tzummarum Ried

Sexbierum

Ungabuurt

W a d d e n z e e

Oosterbierum Pietersbierum

Sin An

Minnertsga Firdgum

VVV Fryslân Magazine 2011

Fryslân-Karte

N o oG r d z e e H

Schiermonnikoog

Ameland

Engelsmanplaat

veerboot naar Schiermonnikoog vaartijd ca 45 min.

Lauwersoog

Moddergat

Wierum

Paesens Nes Ooster- Lioessens Oostmahorn nijkerk Jewier Morra DrieboereAnjum HantumHolwerd huizen huizen Niawier Stiem sm e Teerd Hantum er HantumerWaaxens Reidswal Blije Metslawier Ezumazijl hoek Brantgum Groot Farrebuorren Wetzens Jouswier Medhuizen Dijkshorne Foudgum

veerboot naar Ameland vaartijd ca 45 min.

L au w

't Schoor Visbuurt Wie Teijeburen Ternaard

Ferwert

Nieuwe Bildtdijk

Nieuwe Bildtzijl

Hegebeintum Bornwird Lichtaard

Westernijtsjerk Fiifhuzen

Marrum

Ginnum

Reitsum

Betterwird

Klein

Aalsum Medhuizen Tilburen

Raard Dokkum

Oostrum

De Tibben

Oude Terp

Mounebuorren

Westerburen

Engwierum

Nieuwland

Dokkumer Nieuwe Zijlen

Kollumer- Munnekezijl Jislum Jannum Sybrandahuis pomp Wouterswoude Aldwâldmersyl HallumerHallum Kettingwier Oude hoek De Kolk Kollumeroudzijl Rinsumageest Bildtzijl Wânswert nae WesterWarfstermolen Halfweg Wijgeest Driesum Hijum geest Oude Leije Burdaard VrouwenDamwoude Tergêft Leegte De Keegen parochie Kollum Oudwoude Finkum ZevenBartlehiem Burum Triemen Broeksterwoude huizen VrouwbuurtsterKollumernt Augsbuurt-Lutjewoude zwaag Veennnaparochie molen Aldtsjerk Zwaagklooster De laatste Stuiver Zeven- Roodkerk Stiens Tichelwurk Wyns westeinde huizen Britsum Zandbulten ier Oenstjerk Buitenpost Mûnein Berlikum Zwagerbosch Gerkesklooster Cornjum BeetgumerGytsjerk Twijzelermolen Veenwouden Stroobos Jelsum heide Miedum Twijzel VeenwoudBlauforlaet Beetgum Rohel sterwal Ryptsjerk Engelum Snakkeburen Lekkum Quatrebras Kootstertille Jistrum Poppennaldum huysen Noardburgum Marssum Augustinusga Surhuizum Tytsjerk BuweSchatzen- Poptaslot Hurdegaryp klooster Leeuwarden urg A31 Ritsumazijl Skûlenboarch Drogeham Kleinegeest Roodeschuur

Dronrijp

Deinum Hatsum Blessum Rewert Boksum

BurgumBergumermeer Hoogzand Hamshorn

Teerns Goutum Hempens

Suwâld

Sumar

Eastermar

Surhuisterveen Harkema Witveen Boelenslaan

Baaium Hoptille Warstiens Jellum Garyp A7 Techum Hilaard Swichum De Leijen Houtigehage Warten Bears Húns Iniaheide Wirdum Leons Fûns De Tike Rottevalle Wierren Wergea Siegerswâld Luchtenveld Easter- Baard Jorwert Weidum Nijega Naarderbuorren Opperburen littens Wijtgaard Tjaard Opeinde Tsjeintgum Mantgum Domwier DrachtsterUiteinde ens Earnewâld Middelburen compagnie Wammert Eagum ong Noardein Princenhof Idaerd Oudega Skillaert Jeth Ureterp Reduzum De Petten Britswert Egbertsgaasten a/d Vaart Frieschepalen TsienzerEasterDrachten buorren Voorwerk wierrum Sytebuorren A32 Itens Wiuwert Smalle Ee Friens Rien Indyk Grou Sitebuurster De Wilgen De Veenhoop Ee Dear- Ingwert Raerd aBakkeveen sum PoppenSelmien Ureterp SiegersWijde Ee en Lytse- Boazum Flansum woude Boornbergum wier Goëngahuizen Goattum wierrrum Tersoal Jirnsum Kortehemmen Suorein Speers Haulerwijk Nij Beets Reahûs SibrandaGroot Aldskou Warniahuizen Birstum Olterterp Wieren Wijnjewoude Poppenhuizen Scharne- buorren Klein Abbengawier goutum Wieren Opperburen Uilesprong Gauw Waskemeer Beetsterzwaag Jinshuzen Goënga Klein Groningen m Akkrum Nes Loënga Easterboarn Haule Terherne Sparjebird Aldeboarn m Sneeker Petersburg Moskou Hemrik Terkaplester Offingawier Tijnje Sythuizen Wijnjeterpverlaat Lippenmeer poelen Hemrikerverlaat Terwispel Donkerbroek huizen De Deelen Terkaple m Goëngarijp Weperpolder Vosseburen Weper Oppenhuizen A7 HaneDe Knolle Jardinga Akmarijp Gersloot Witte buren Gorredijk Jubbega Luxwoude Brekken Uitwellingerga Vegelinsoord Ooster- Fochteloo Nieuwe Jutrijp Oosterend Hoornsterzwaag Haskerdijken Luinjeberd Tjalleberd BroekVaart A7 Noord Oudhof Buttinga wolde Nieuwebrug Snikzwaag Kortezwaag Makkinga Terband n Grootwijn- LangeBroek HoogHommerts Boornzwaag gaarden zwaag Jonkersland Laag- Duurswoude Venekoten Twijtel Ravenswoud over de Wielen BroekBoekhorst singahuizen Duurswoude Joure Zuid Langedijke Bontebok LippenwoudeLangweerderOudwielen De Knipe Willemstad Nijeberkoop Oudehorne Veneburen Appelscha A7 Langweer Nijehaske Appelscha BoornTronde KoevorderTerwisscha Katlijk OudehaskeHeerenveen Koufurder- Dijken zwaag Nieuwehorne Aekinga Scharsterbrug HaskerhorneNannewijd Oranjewoud rige Teroele Ouwster- SintElsloo haule johannesga Woudsend meer Legemeer Oldeberkoop Boekelte Mildam Ouwster- Onland Idskenhuizen Nijega RotsterOudeschoot Rijsberkampen Rottum Nieuwega haule schoot St. Nicolaasga Nijeholtpade Zandhuizen Oldeouwer Polle er Rohel Boijl SpannenTjerkgaast Rotstergaast Oldeholtwolde burg Oldeholtpade Doniaga Oosterstreek Vierhuis A32 Nijeholtwolde k De Hoeve Noordwolde Tjeukemeer Sloten Follega Nijelamer Ter Idzard Gietersejckel Grote A6 brug Echten Delfstrahuizen Oldelamer Sonnega Vinkega Eesterga NoordwoldeWolvega EchtenerZevenbuurt zuid Tacozijl Brekken Ooster- Commissie- brug zee polle Oldetrijne Steggerda-Vaart Munnekeen Peperga Bandsloot buren Otterweg Steggerda-Kerk De Blesse Nijetrijne Lemmer Langelille Bantega Blesdijke ScherpenKooisloot zeel

Spanga

Schoterzijl Slijkenburg

Ka a r t va n Fr y s l â n

Fryslân-Kar te

Buren

Nes Ballum Hollum

VVV Fryslân Magazine 2011

LEGENDA Legende n Aalsum J3 Abbega F7 n Abbengawier G6 n Achlum E5 n Aekinga M8 n Akkrum H6 n Akmarijp H7 n Aldeboarn J6 n Aldskou H6 n Aldtsjerk H4 n Aldwâldmersyl K3 n Allingawier E6 n Anjum K2 n Annaburen F6 n Appelscha M8 n Arkum E7 n Arum E5 n Atzeburen E7 n Augsbuurt-Lutjewoude K4 n Augustinusga K4 n Baaiduinen D2 n Baaium F5 n Baard G5 n Baarderburen E5 n Baburen E6 n Bakhuizen E9 n Bakkeveen L6 n Balk F8 n Ballum G1 n Bandsloot H9 n Bantega G9 n Bargebek F8 n Bartlehiem H3 n Bears G5 n Beetgum G4 n Beetgumermolen G4 n Beetsterzwaag K6 n Berlikum G4 n Betterwird J3 n Birstum H6 n Blauforlaet L4 n Blauwhuis F7 n Blesdijke J9 n Blessum G5 n Blije H3 n Boazum G6 n Boekelte K8 n Boekhorst L7 n Boelenslaan K5 n Boer F4 n Boijl L8 n Boksum G5 n Bolsward E6 n Bonjeterp E6 n Bonkwert F5 n Bontebok K7 n Boornzwaag G7 n Boornbergum J6 n Boornzwaag over de Wielen G7 n Bornwird J3 n Brandeburen F8 n Brantgum J3 n Britsum H4

Britswert G6 n n Broek G7 n Broek-Noord G7 n Broek-Zuid G7 n Broeksterwoude J4 n Buitenpost K4 n Burdaard H3 n Buren H1 n Burgum J5 n Burgwerd F6 n Burum L4 n Buttinga L7 n Buweklooster K4 n Commissiepolle H9 n Cornjum H4 n Cornwerd D6 n Damwoude J3 n De Blesse K9 n De Hoeve K8 n De Keegen L3 n De Knipe J7 n De Knolle M7 n De Kolk L3 n De Tibben K3 n De Tike K5 n De Veenhoop J6 n De Wilgen K6 n De laatste Stuiver L4 n Dearsum G6 n Dedgum E7 n Deinum G5 n Delburen F9 n Delfstrahuizen H8 n Dijken G8 n Dijkshorne K3 n Dijksterburen D5 n Doijum F5 n Dokkum J3 n Dokkumer Nieuwe Zijlen K3 n Domwier H5 n Dongjum E4 n Doniaga H8 n Donkerbroek L7 n Drachten K6 n Drachtstercompagnie K5 n Draeisterhuzen F7 n Drieboerehuizen J2 n Driesum K3 n Drogeham K4 n Dronrijp G5 n Eagum H5 n Earnewâld J5 n Easterlittens F5 n Easterwierrum G6 n Easterboarn J6 n Easterein F6 n Eastermar K5 n Echten H8 n Echtenerbrug H9 n Ee K3 n Eemswoude F6 n Eesterga G9 n Egbertsgaasten J6 n Elahuizen F8

Elsloo L8 n n Engwierum K3 n Engelum G4 n Engwier E6 n Exmorra E6 n Ezumazijl K3 n Farrebuorren H3 n Fatum F5 n Ferwert H3 n Ferwoude E7 n Fijfhûs F7 n Fiifhuzen G3 n Finkum H3 n Firdgum F4 n Flansum H6 n Fochteloo M7 n Follega G8 n Folsgare F7 n Formerum D2 n Foudgum J3 n Franeker F5 n Friens H6 n Frieschepalen L6 n Fûns G5 n Gaast E7 n Gaastmeer F7 n Garyp J5 n Gauw G6 n Gerkesklooster K4 n Gersloot J7 n Gietersebrug G8 n Ginnum H3 n Goattum H6 n Gooium E6 n Gorredijk K7 n Goutum H5 n Goënga G6 n Goëngahuizen H6 n Goëngarijp G7 n Grauwe Kat F5 n Great Tolsum F5 n Greate Vlearen E5 n Greonterp F7 n Groot Medhuizen K3 n Groot Wieren G6 n Grootwijngaarden J7 n Grote Wiske E8 n Grou H6 n Gytsjerk H4 n Halfweg L3 n Hallum H3 n Hallumerhoek G3 n Hamshorn K5 n Haneburen K7 n Hantum J2 n Hantumhuizen J2 n Hantumerhoek J2 n Harich F8 n Harkema K5 n Harkezijl E6 n Harlingen E5 n Hartwerd F6 n Haskerdijken H7 n Haskerhorne H8

n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n

Hatsum G5 Haule M6 Haulerwijk M6 Hee C2 ‚t Heechhout F5 Heeg F7 Heerenveen H7 Hegebeintum H3 Heidenschap F8 Hemelum E8 Hemert F6 Hempens H5 Hemrik K7 Hemrikerverlaat K7 Herbaijum E5 Hichtum F6 Hidaard F6 Hiddum E6 Hieslum E7 Hijum H3 Hilaard G5 Hindeloopen D8 Hinnaard F6 Hitzum F5 Hollum G2 Holwerd H2 Hommerts G7 Hoog-Duurswoude L7 Hoogzand K5 Hooibergen G9 Hoorn D2 Hoornsterzwaag K7 Hoptille G5 Houtigehage K5 Houw D6 Hurdegaryp J4 Húns G5 IJlst F7 IJsbrechtum G6 Idaerd H5 Idskenhuizen G8 Idzega F7 Idzegahuizum E6 Iens F5 Indijk F8 Indyk G6 Ingwert G6 Iniaheide J5 Itens G6 Jannum H3 Jardinga L7 Jellum G5 Jelsum H4 Jeth G5 Jewier K2 Jinshuzen H6 Jirnsum G6 Jislum H3 Jistrum K4 Jonkershuizen F7 Jonkersland K7 Jorwert G5 Joure H7 Jousterp E7

Jouswerd F7 n n Jouswier K3 n Jubbega K7 n Jutrijp G7 n Kaart D2 n Kampen E6 n Katlijk J8 n Kettingwier K3 n Kie E5 n Kiesterzijl E5 n Kimswerd E5 n Kinnum D2 n Klein Groningen L6 n Klein Medhuizen K3 n Klein Wieren G6 n Kleine Gaastmeer F7 n Kleine Wiske E8 n Kleinegeest H5 n Koehool E4 n Kolderwolde E8 n Kollum K3 n Kollumerpomp L3 n Kollumerzwaag K4 n Kollumeroudzijl K3 n Kooisloot H9 n Kootstertille K4 n Kornwerderzand D6 n Kortehemmen K6 n Kortezwaag K7 n Koudehuizum E6 n Koudum E8 n Koufurderrige G8 n Kúbaard F5 n Laad en Zaad F6 n Laag-Duurswoude L7 n Laaxum E9 n Landerum D2 n Langezwaag J7 n Langedijke L7 n Langelille H9 n Langweer G7 n Lauwersoog L2 n Leegte L3 n Leeuwarden H4 n Legemeer G8 n Lekkum H4 n Lemmer G9 n Leons G5 n Lichtaard H3 n Lies D2 n Lioessens K2 n Lippenhuizen K7 n Lippenwoude G7 n Lollum F5 n Longerhouw E6 n Loënga G6 n Luchtenveld K5 n Luinjeberd J7 n Lutjelollum F5 n Luxwoude J7 n Lytsewierrrum G6 n Lytshuzen F7 n Makkinga L7 n Makkum D6

VVV Fryslân Magazine 2011

n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n

Oosternijkerk K2 Oosterwolde L7 Oosterzee G9 Oosterbierum E4 Oosterend E2 Oosterend K7 Oosterstreek L8 Oosthem F7 Oostmahorn K2 Oostrum K3 Opeinde K5 Oppenhuizen G7 Opperburen J5 Opperburen L6 Oranjewoud J8 Osingahuizen F7 Otterweg G9 Oud-Appelscha M7 Oude Bildtzijl G3 Oude Leije G3 Oude Terp K3 Oudega F8 Oudega F7 Oudega J5 Oudehaske H8 Oudehorne K7 Oudemirdum E9 Oudeschoot J8 Oudwoude K3 Ouwster-Nijega H8 Ouwsterhaule H8 Paesens K2 Parrega E7 Peins F4 Peperga K9 Petersburg L6 Piaam E7 Pietersbierum E4 Pingjum E5 Polle H8 Poppenhuysen G4 Poppenwier G6 Poppenhuizen J6 Poptaslot G4 Quatrebras J4 Raard J3 Raerd G6 Ravenswoud M7 Reahûs F6 Reduzum H5 Reidswal K3 Reitsum H3 Remswerd F6 Rewert G5 Ried F4 Rien G6 Rijs E9 Rijsberkampen L8 Rijtseterp E7 Rinsumageest J3 Ritsumazijl G4 Rohel H8 Rohel K4 Roodeschuur K4

Roodkerk J4 n n Roptazijl E4 n Rotsterhaule H8 n Rotstergaast H8 n Rottevalle K5 n Rottum H8 n Ruigahuizen F8 n Ryptsjerk H4 n Sandfirden F7 n Schalsum F5 n Scharl E9 n Scharnegoutum G6 n Scharsterbrug G8 n Schatzenburg F4 n Scherpenzeel H9 n Schettens E6 n Schiermonnikoog L1 n Schingen F4 n ‘t Schoor J2 n Schoterzijl H9 n Schraard E6 n Seeryp D2 n Selmien K6 n Sexbierum E4 n Sibrandabuorren G6 n Siegerswâld J5 n Siegerswoude L6 n Sint Annaparochie F4 n Sint Jacobiparochie F3 n Sintjohannesga H8 n Skillaert G5 n Skûlenboarch K4 n Slappeterp F4 n Slijkenburg H9 n Sloten G8 n Smalle Ee J6 n Snakkeburen H4 n Sneek G6 n Snikzwaag H7 n Sondel F9 n Sonnega J8 n Sopsum E5 n Spanga H9 n Spannenburg G8 n Spannum F5 n Sparjebird K6 n Speers G6 n St. Nicolaasga G8 n Stavoren D8 n Steggerda-Kerk K9 n Steggerda-Vaart K9 n Stiem K2 n Stiens G4 n Stroobos L4 n Sumar J5 n Suorein H6 n Surhuisterveen K5 n Surhuizum L4 n Suwâld J5 n Swichum H5 n Sybrandahuis J3 n Sytebuorren J6 n Sythuizen H7 n Tacozijl G9

n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n

Techum H5 Teerd K2 Teerns H5 Teijeburen J2 Ter Idzard J8 Terband J7 Tergrêft H3 Terherne H6 Terkaple H7 Ternaard J2 Teroele G8 Tersoal G6 Terwispel K7 Terwisscha M8 Tichelwurk H4 Tijnje J7 Tilburen J3 Tirns F6 Tjaard H5 Tjalhuizum F6 Tjalleberd J7 Tjeppenboer F5 Tjerkwerd E6 Tjerkgaast G8 Triemen K4 Tritzum F5 Tronde L8 Trophorne F8 Tryehuzen F6 Tsienzerbuorren H6 Tsjeintgum G5 Twijtel L7 Twijzel K4 Twijzelerheide J4 Tytsjerk H4 Tzum F5 Tzummarum F4 Uilesprong J6 Uiteinde J5 Uitwellingerga G7 Ungabuurt E5 Ureterp L6 Ureterp a/d Vaart K6 Veenklooster K4 Veenwoudsterwal J4 Veenwouden J4 Vegelinsoord H7 Veneburen L7 Venekoten M7 Vierhuizen E6 Vierhuis H8 Vinkega K8 Visbuurt J2 Voorwerk L6 Vosseburen K7 Vrouwbuurtstermolen G4 Vrouwenparochie G3 Waaxens F6 Waaxens J2 Wammert G5 Wânswert H3 Warfstermolen L3 Warniahuizen J6 Warns E8

Warstiens H5 n n Warten J5 n Waskemeer L6 n Weakens F5 n Weidum G5 n Weper M7 n Weperpolder M7 n Wergea H5 n West aan Zee D2 n West-Terschelling C2 n Westergeest K3 n Westerburen K3 n Westerend Harich F8 n Westernijtsjerk G3 n Westhem F7 n Westhoek F3 n Wetzens J3 n Wie J2 n Wier F4 n Wierren J5 n Wierum J2 n Wieuwens of Spong G5 n Wijckel F8 n Wijgeest K3 n Wijnaldum E5 n Wijnjeterpverlaat K7 n Wijnjewoude L6 n Wijtgaard G5 n Willemstad M7 n Winsum F5 n Wirdum G5 n Witmarsum E6 n Witveen K5 n Wiuwert G6 n Wjelsryp F5 n Wolsum F7 n Wolvega J9 n Wommels F6 n Wonneburen E7 n Wons E6 n Workum E7 n Woudsend F8 n Wouterswoude J3 n Wyns H4 n Ypecolsga F8 n Zandbulten K4 n Zandhuizen K8 n Zevenhuizen H4 n Zevenhuizen L3 n Zevenbuurt H9 n Zurich D6 n Zwaagwesteinde J4 n Zwagerbosch K4 n Zwarte Haan F3 n Zweins F5

n Friese Elf Steden

Leg enda

Makkumerstrand D6 Mantgum G5 Marrum H3 Marssum G4 Meilahuizen G6 Menaldum G4 Metslawier K3 Middelburen J5 Midlum E5 Midsland D2 Midsland aan Zee D2 Midsland-Noord D2 Miedum H4 Mildam J8 Minnertsga F4 Mirns E9 Moddergat K2 Molkwerum D8 Morra K2 Moskou L6 Mounebuorren K3 Munnekeburen H9 Munnekezijl L3 Mûnein J4 Naarderbuorren H5 Nes H6 Nes K2 Niawier J2 Nieuw Amerika F9 Nieuwe Bildtdijk G3 Nieuwe Bildtzijl G3 Nieuwe Vaart J7 Nieuweschoot J8 Nieuwebrug H7 Nieuwehorne K8 Nieuwland K3 Nij Altoenae F3 Nij Beets J6 Nijeberkoop L7 Nijega J5 Nijehaske H7 Nijeholtpade K8 Nijeholtwolde J8 Nijelamer J8 Nijemirdum F9 Nijesyl F7 Nijetrijne H9 Nijhuizum E7 Nijland F6 Noardburgum J4 Noardein H5 Noordwolde K8 Noordwolde-zuid K9 Oenstjerk H4 Offingawier G7 Oldeberkoop K8 Oldeholtpade K8 Oldeholtwolde J8 Oldelamer J8 Oldeouwer G8 Oldetrijne J9 Olterterp K6 Onland H8 Oost-Vlieland B3

Legende

n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n

VVV Frysl창n Magazine 2011

To e r i s t e n I n fo r m at i e p u nt Toeristen Informatiepunt Eastermar J. Hamstra E.M. Beimastrjitte 53 9261 VH Eastermar Tel: 0512-471216 www.tip-eastermar.nl tip@tip-eastermar.nl Toeristen Informatiepunt Gorredijk Hoofdstraat 59 8401 BW Gorredijk Tel. 0513-461875 www.vvvgorredijk.nl Toeristisch Informatiepunt Lemmer Nieuwburen 1 8531 EE Lemmer Tel: 0514-534550 www.touristinfolemmer.nl lemmertourist@live.nl Toeristisch Informatiepunt Gaasterland Promotion De Brink 4 8567 JD Oudemirdum Tel: 0514-571777 www.gaasterlandpromotion.nl info@gaasterlandpromotion.nl Toeristisch Informatiepunt Harlingen Grote bredeplaats 17B 8861 BA Harlingen Tel: 0517-430207 www.harlingen-friesland.nl toerismeharlingen@hetnet.nl Toeristisch Informatiepunt Heerenveen Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen Tel: 0513-6255555 info@vvvheerenveen.nl www.vvvheerenveen.nl Toeristisch Informatiepunt Uytland Van Harenstraat 60 9076 BX St. Annaparochie Tel: 0518-401526 www.uytland.nl info@uytland.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

VVV-Fr yslân winkels Ameland

Bureweg 2 9163 ZL Nes T 0519-546546 F 0519-546547 e-mail: info@vvvameland.nl internet: www.vvvameland.nl

Op de Fetze 13 9101 LE Dokkum T 0519-293800 F 0519-298015 e-mail: info@vvvlauwersland.nl internet: www.vvvlauwersland.nl

Museumplein 4 9203 DD Drachten T 0512-517771 F 0512-532413 e-mail: vst_drc@anwb.nl

Dokkum

Drachten

Feanwâlden

Stasjonswei 2 9269 PG Feanwâlden T 0511-476303 e-mail: veenwouden@vvvlauwersland.nl internet: www.vvvlauwersland.nl

Parkstraat 3 9001 AS Grou T 0566-621333 F 0566-621399 e-mail: info@vvvgrou.nl internet: www.vvvgrou.nl

Harinxmastrjitte 43 8621 BK Heeg T 0515-442464 F 0515-442932 e-mail: info@vvv-wymbrits.nl internet: www.vvv-wymbrits.nl

Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen T: 0513-6255555 F: 0513-650609 e-mail: info@vvvheerenveen.nl internet: www.vvvheerenveen.nl

Grou

Heeg

Heerenveen

Joure

Midstraat 99 8501 AH Joure T 0513-416030 F 0513-415282 e-mail: vvv@joure.nl internet: www.vvvjoure.nl

Ko l l u m

Vlieland

Voorstraat 11a T 0511-450731 F 0511-450919 e-mail: kollum@vx.nl internet: www.vvvlauwersland.nl

Bourren 26 8525 EC Langweer T 0513-499100 F 0513-415282 e-mail: vvv@langweer.nl internet: www.vvvlangweer.nl

Sophialaan 4 8911 AE Leeuwarden T 0900-2024060 F 058-2347551 e-mail: vvvleeuwarden@vvvleeuwarden.nl internet: www.vvvleeuwarden.nl

Gaastmeer

L a n g we e r

Havenweg 10 8899 BB Vlieland T 0562-451111 F 0562-451361 e-mail: info@vlieland.net internet: www.vlieland.net

V V V- a ge nt s c h a p p e n Boazum

Waltawei 22 T 0515-521274

J. J. Hofstjitte 46 T 0515-442464

Pypkedyk 4 T 0518-411783

Pruikmakershoek 2 8754 ET Makkum T 0515 233940 www.hetfriesehart.nl info@hetfriesehart.nl

Nieuwstad 26 T 0514-851223

O. P. Lapstraat 6 T 0519-546546

Reeweg 5 9166 PW Schiermonnikoog T 0519-531233 F 0519-531325 e-mail: info@vvvschiermonnikoog.nl internet: www.vvvschiermonnikoog.nl

Hoofdstraat 10 T 0900-5400001

Tsjerkewei 4 T 0515-442464

Marktstraat 18 8601 CV Sneek T 0515-414096 F 0515-423703 e-mail: info@vvvsneek.nl internet: www.vvvsneek.nl

Molenwei 1 T 0513 431498

Stationsweg 7 T 0514-682424

Koailân 2 T 0566-689910

J. Binneslaan 9a Postbus 32 9230 AA Surhuisterveen T 0512-365026 e-mail: surhuisterveen@vvvlauwersland.nl internet: www.vvvlauwersland.nl

Wo r ku m

Merk 4 T 0515-541045

Midstrjitte 61 T 0514-591446

Willem Barentszkade 19a 8881 BC Terschelling West T 0562-443000 F 0562-442875 e-mail: info@vvvterschelling.nl internet: www.vvvterschelling.nl

Geeuwkade 4 T 0515-531818

Le e u wa rd e n

M a k ku m

S c h i e r m o n n i ko o g

Sneek

S u r h u i s t e r ve e n

Te r s c h e l l i n g

H e ge b e i nt u m Hindeloopen Hollum

Ko u d u m

O u d e ga G e m . Wy m b r i t s e ra d e e l S i nt N i co l a a s ga S t avo re n Te r h e r n e

Wo u d s e n d IJlst

V V V- Fr ys l â n w i n kel s, a g e nt s c h a p p e n e n To e r i s t is c h I n fo r m ati e p u nt

Touristeninformationen in Fryslân

FRYSLÂN Fremdenverkehrsämter Fryslân

VVV Fryslân Magazine 2011

INHOUD, FRYSLÂN VAN A TOT Z I n halt, Fryslân van a bis Z

• Ambachtelijke bedrijven Handwerkliche Betriebe

• Recreatiegebieden Erholungsgebiete

• Attracties Attraktionen

• Rondvaarten Schiffsrundfahrten

• Bezienswaardigheden Sehenswürdigkeiten

• Staten & Stinzen Landgüter & Landhäuser

• Bezoekerscentra Besucherzentren

• Surfen Surfen

• Excursies Exkursionen

• Thee/Koffieschenkerij Tee- / Kaffeehäuser

• Fierljeppen Stabhoch- und Weitsprung

• Veerdiensten en (fiets)pontjes Fährdienste und (Rad-)Fährboote

• Galerieën en ateliers Galerien und Ateliers

• Wadlopen Wattwandern

• Golf/Boerengolf/Midgetgolf Golf / Bauerngolf / Minigolf

• Wellness Wellness

• Indoor activiteiten Indoor Aktivitäten

• IJsbanen Eisbahnen

• Musea Museen

• Zwemmen Schwimmen

• Outdoor activiteiten Outdoor Aktivitäten

VVV Fryslân Magazine 2011

Ambachtelijke bedrijven Handwerkliche betriebe

Fe r wo u d e Boerderij De Buterblom, Wonnebuursterweg 10 0515-542199

Museum Joure en museumwinkel De Witte Os, Midstraat 97 0513-412283

Boereiis Veldstra, Jinshuzen 2 0566-652215

Fo c ht e l o o

J o u sw i e r

Akkrum

Ameland

Augustinus ga

IJsboerderij Fan ’t Famke, Heawei 1 0512-351830 Hier wordt op verantwoorde wijze vers ‘boerderij-ijs’ gemaakt. Op afspraak kunt u het ijsbereiden bezichtigen.

Bolsward

Zorgboerderij de Fochtel, Zuideinde 56 0516-588201 Boerderijwinkel ‘De Singel’, Zuideinde 41 0516-588267 o.a. 900 melkgeiten en 85 zoogkoeien,   rondleiding op afspraak. Aardappelteelt en kweekbedrijf Jansen, Fochteloërveen 4 0516 588221

Biologisch-dynamische kaasboerderij Het Marlanner Kaashuis, Humaldawei 40 0519-241590 Open: ma t/m za 10.00-13.00/15.00-20.00 u. Rondleidingen op afspraak.

Gytsjerk

Le e u wa rd e n

% %

De Flearstins, Rhaladijk 7 te Aldstjerk 058-2562374 Vruchtenwijnmakerij. Rondleiding (Min. 10 pers.) op afspraak. Kosten €5,- p.p.

G ro u Aquaverium, De Finnen 1 0566-820201 Permanente watersporttentoonstelling. Geopend di t/m za 10.00-18.00 u. en op zondag van 12.00-18.00 u.

H a r l i n ge n Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek, Voorstraat 84 0517-415362 Te bez.: ma t/m vr 8.00-18.00 u. za 9.00-17.00 u. m.u.v. zonen feestdagen. Vrij entree.  Rondleidingen op afspraak, kosten € 1,75 p.p.

Kat l i j k Aspergeteler Hoekstra-Bosma, Schoterlandseweg 15 0513 541677

Ambachtelijke Distilleerderij   J. Boomsma, Bagijnestraat 42a 058-2990343 Open: dinsdag t/m zaterdag van 10.00 u. tot 17.00 u. (Beperkte openingstijden in januari t/m maart, di t/m do 12.00-17.00 u, vr/za 10.00-17.00 u.) Koninklijke Luchtmacht, Keegsdijkje 7 058-2346700 KLM-gebouwtje, zgn. traditiekamer, alleen na tel. aanmelding, 1e donderdagmiddag van de maand.

M i n n e r t s ga Atelier Sidelings, Handgeverfde zijde Simy Sevenster. Beintenwei 1. Altijd open indien afwezig. Inl. 0518-471123

Haulerwijk

M a k ku m

Bamboekwekerij Indo Suka Import, Creilerpad 19 0527-274239

Ecologisch fruitteeltbedrijf De Hagen,  Slotemaker de Bruïneweg 34 0516- 422350

Blija

H e e renve e n

Koninklijke Tichelaar Makkum, Turfmarkt 65 0515-231341 Koninklijke Tichelaar Makkum is het oudste bedrijf en de enige fabriek van tinglazuur aardewerk in Nederland. Het neemt zijn lange geschiedenis serieus, zonder zich door het verleden te laten belemmeren. In de loop der eeuwen is een onschatbare bron van keramische kennis en kunde opgebouwd en van generatie op generatie doorgegeven, dat proces gaat voort. Tichelaar legt er meer dan ooit de nadruk op dat productvernieuwing en kennisontwikkeling gelijke tred moet houden. In een bedrijf dat ruimte geeft aan experiment en onderzoek, dat maatwerk wil leveren voor professionele architecten en ontwerpers, en zo culturele meerwaarde creëert voor makers en consumenten. Klassiek vakmanschap, hedendaags design en toekomstgericht onderzoek hebben in Makkum een duurzaam verbond gesloten. Open: ma: 13.00-17.30 u., di t/m vr. 10.00 - 17.30 u. za: 10.00-17.00 u. Geen rondleidingen. Makkumer Aardewerk & Siertegels   De Vries en Kuiken bv, Voorstraat 5 0515-231616

Creil

Kleine-Lijn werkplaats en winkel, Ambachtelijke katoendruk. Stationsweg 29 Inl. 0519-562518. www.kleine-lijn.nl

Donkerbro e k De Cuynder, ’t Hoogezand 3

% 0516-491676

De Friese Klokkenmakerij, Heideburen 57 0513-623985 Glas atelier Jjip Brouwerslaan 13 0513-632432

Heeg

Palingkwekerij De Lindevallei, Jokweg 59 0561-433376 Palingverkoop elke za 10.00-17.00 u. Rondleidingen jul. en aug elke za 15.30 u. (bij voldoende deelname).

Werf van fa. P. Piersma, It Eilân 6 0515-442558 Ambachtelijke houten plezierschepen (ronde- en platbodemjachten). Zie ook de rubriek bezoekerscentra/Heeg. Bezoekerscentrum De Helling, It Eilân 6a 0515-444767

Drogeham

H i a u re

Leerboerderij Hamster Mieden, De Buorren 66 0512-331367/06-44028495 Voor jong en oud met activiteiten in en rondom de boerderij, dia presentatie en bezoek boerderijwinkeltje.

Biologische boerderij de Hoop, De Wilgen 7 0519-297680 Bezichtiging vee en gewassen mogelijk.

Earnewâld

J o u re

Makke yn Earnewâld,  (Galerie Koopmans), De Stripe 14 0511-539235 Meubelmakerij en galerie.

Jacob ten Hoeve   Uurwerken/weerglazen, Midstraat 37 0513-413339   (groepen op afspraak).  Specialiteit: Friese barometers. Jouster Klokkenmakerij, D.E. Plein 8 0513-414104 (groepen op afspraak). Jachtwerf de Jong Joure B.V., Slachtedyk 7-b 0513-412664 Gespecialiseerd in restauratie en onderhoud van klassieke schepen. De geschiedenis van deze werf gaat terug tot 1653. Te bezichtigen op afspraak.

De Hoeve

Engwierum Biologisch fruitbedrijf Lauwershof, Mounebuorren 2a 06-51256674 / 0511-408531 Verkoop van duindoorn-producten, jam, sap en siroop. In het seizoen verkoop van vers fruit. Rondleidingen mogelijk en miniterras aanwezig.

Exmorra Glasblazerij ’t Quakeltje, Dorpsweg 53, 0515-573331 Open: do t/m za 10.00-17.00 u. en op afspraak.

Hindeloopen Chocolaterie Koldewijn, Nieuwstad 21 8713 JL 0514-522644

% %

M o l k we r u m Koekfabriek annex museum, koffie en theeschenkerij, Hellingstrjitte 3. Open: juli en aug: di t/m za 11.00-16.30 u., in voor- en na-seizoen; wo, vr en za 14.00-16.30 u.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Distilleerderij Sonnema B.V. Stoombootkade 12 0515-572949 www.sonnema.nl, rondleidingen: juni t/m aug di, wo en do 13:30 en 15 u. Groepen op afspraak. Met o.a. film over het ontstaan van de Friese beerenburg. Tevens bezoek aan distilleerderij en proeflokaal.  Buiten het seizoen op afspraak. Friese Bierbrouwerij Us Heit, met biermuseum, Snekerstraat 43 0515-577449 open: do. en vr. 15.0018.00 u. rondleiding: 16.00 u. Za 10.0018.00 u. rondleiding: ieder uur. Groepen op afspraak.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Ambachtelijke Kaasboerderij Kanger, Miedeweg 6, Hollum 0519-554459 Meervalkwekerij Gebr. Metz, Kooiweg 1, Buren 0519-542605/542931

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG Ambachtelijke bedrijven Fortsetzung Handwerkliche betriebe

Munnekezi j l

Noordwold e Smid en goudsmid Arendsen &Verschuur, Hoofdstraat West 26

Nijeberkoo p Roofdierenopvangcentrum Pantera, Grindweg 22 0516-451648 Alleen toegang voor donateurs.

Nijheholtp a d e Waterbuffelhouderij De Wildhoeve, Hoofdweg 311 0561-689404

Oentsjerk

PTC+, Sânjesreed 4 058-2561562 Ontdek de boerderij met rondleidingen op afspraak.

Oldeberkoo p

Oldeholtwo l d e IJsboerderij en camping De Geele Bosch, Ottersweg 13 0561-441044

Oosterstre e k Forellenvisvijver Het Oosterseveld, Oosterseveldweg 16 06-40777624 Vlechter De Stoelenmaker, Oosterstreek 3-5 0561-433347

Oudega (G S )

Varkensbedrijf Knorhof, Ige Galamawei 19 0514-603825. Open: ma t/m za 10.00-17.00 u. Entree gratis. Schapenmelkbedrijf, kaasmakerij Tusken Bosk en Mar, Ige Galamawei 23 0514-605356 Winkel open: 1 mrt tot 1 okt: do t/m za 10.00-16.30 u. Winterperiode: beperkte openingstijden. Vanaf 1 apr rondleidingen op afspr. entreeprijs in overleg.

Oudehorne Wormenkwekerij Tel, Zuideinde 56 0516 588201

Oudemirdu m IJsboerderij De Buterkamp, De Buterkamp 1 0514-571798. Open: 1 mei tot 1 okt, dagelijks van 13.0017.00 u. Excursies op afspraak. Nieuw: boerengolf (minimaal 10 personen)

Rohel Aktiviteitenboerderij Fjouwerhusterpleats, Vierhuisterweg 29 0513-551418 Educatief melkveehouderbedrijf.

Scharsterb r u g Klokkenmakerij Van der Meulen, Roazebosk 13 0513-412751 (30 pers. op afspraak).

Rutten Zuivelhoeve Poldergenot, Gemaalweg 10 0527-263222 Wij bieden een kijkje achter de schermen van een kaas- en zuivelmakerij, tevens een

Ry p t s j e r k Kaasboerderij/camping Johannahoeve, Fam.van Eijden, Binnendijk 57 0511-431944 Ambachtelijke demonstraties, op verzoek workshop kaas maken. Winkel dagelijks geopend. Kaasboerderij Florida, Reddingsweg 38 0519-531477

Sneek

Drabbelkoekenbakkerij Haga, 1e Oosterkade 17 0515-412295 te bez. ma t/m vr 9.00-18.00 u., za van 9.00-17.00 u. Dagelijks gesloten van 12.00-13.00 u. Rondleidingen mogelijk op afspraak. Distilleerderij “Weduwe Joustra”, Kleinzand 32 0515-412912 Open: tijdens winkeltijden. Oude winkelinrichting uit 1864 met nog werkend drankorgel. Rondleidingen mogelijk op afspraak.

Sondel Hynder en skieppebuorkery Teakesyl, Sondelerdijk 7 0514 563437

S t avo re n

Atelier Basalt Keramiek, Voorstraat 13 0514 - 681978

S t e g ge rd a

IJsboerderij De Saks, Steggerdaweg 87 0561-441044/06-51661380 Monumentale Saksische boerderij (1731). modern bedrijf, dat op verzoek kan worden bezichtigd (ijsboerderij).

S t . N i co l a a s ga Wijn- en Kaasboerderij De Heidepleats, Heide 13 0513-434620

Te r s c h e l l i n g Schapenkaasboerderij en melkvee houderij Halfweg, Kooipad 7, Terschelling West 0562-443738 www.schapenkaasvanterschelling.nl Biologische schapenboerderij Zeekraal, Oosterend 17, Oosterend 0562-449278 www.dezeekraal.nl Bezoekboerderij De Geskieker, Kinnum 1, Kinnum, www.geskieker.nl Kaasboerderij Pieter Peits, Lies 24 A, Lies 0562-449934 www.pieterpeitshoeve.nl Visroken: Het Olde Ambaecht, Tordelenweg 10, Hoorn www.visrokenopterschelling.nl De Cranberry lekkernijmakerij, Formerum 51 A, Formerum 0562-448800

Ti j n j e Kaasboerderij De Deelen, Warrewei 43 0566-631349 Open: ma t/m vr 9.00-18.00 u. za 9.00-17.00 u.,

wo 10.00 u.  bezichtiging alleen tijdens vakantieperiode. Groepen op afspraak. Kaasboerderij De Gelder, Heawei 42 0513-571236 Open: ma. 13.30-17.00 u., di. t/m vr. 9.00-17.00 u. za. 9.00-17.00 u. (winkel gesloten tussen 12.30-13.30 u.)

Wa r t e n Landwinkel/kaasmakerij de Wartenster, Midsbuorren 7 058-2552056

Wa s ke m e e r

Biologische wijngaard Wijndomein Frederique, Leidijk 42 0516 423 872

We s t h o e k Tiffany-Glas, Oudebildtdijk 1196. Inl. 0518-491911 www.tiffany-glas.nl

Wo u d s e n d Slijterij Waldsein, Midstrjitte 32 0514-591553, (maak hier kennis met het typische Wâldseiner Waarmertsje ).

Wo r ku m Pottenbakker D. Kunst en Zn, Begine 9-11 0515-541926 (rondleiding op afspraak) Plateelschilders ‘Koch Keramiek’, Begine 15 0515-542047 Koch Pottery, Merk 13 0515-542902 De Swanneblom, Noard 125 0515-542469 Kaasmakerij De Nijlander, Lange Leane 10 0515-542456  Rondleidingen mei t/m sept. op do en vrij om 13.30 u. (groepen op afspraak).

ATTRACTIES Attraktionen Ameland

Demonstraties Paardenreddingboot, St. Amelander Musea 0519-542737 / 0519-546546

Appelscha Attractiepark Duinen Zathe, Noorder Es 1, 0516-430395 Open: 21-03 t/m 14-09, 20 en 21 sept, 27 en 28 sept, 4 en 5 okt., 11 t/m 26 okt., da. 9.30-17.00 u., feestdagen en van 28 juni t/m 10 aug. tot 18.00 u. Met o.a. speeltuin, amusementshal, botsauto’s, reuzenrad en supernova. Uitkijktoren Belvedere, Bosberg 2 0516-430840 Mei t/m 31 okt wo, za en zo van 14.00-17.00 u. Half juli t/m half aug. dagelijks van 14.00-17.00 u. 1 nov t/m 20 mei za en zo van 14.00 -17.00 u. Groepen ook op afspraak.

B a k keve e n Doolhof- en attractiepark Bakkeveen, Mjûmsterwei 16c 0516-542328 Openingstijden: za - zo van 13.00 tot 18.30 u. Zomerseizoen dagelijks van 13.00 tot 18.30 u. Winterseizoen: zo van 13.00 tot 18.00 u. Openluchtzwembad Dúndelle, Mjûmsterwei 16 0516-541493 Open za 28 april t/m zo 2 september. Flippies Pretpaleis, Duerswaldmer Wei 11 0516-541287 Geopend iedere woensdagmiddag van

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Siersmederij, Heerenveenseweg 14 0516-451560 Kaasboerderij De Stelp, Wolvegasterweg 49 0516-451366   vrijdag:13.30-17.30 u., zaterdag :10.00-17.30 u.

winkel met eigengemaakte producten. Geopend di t/m vr 09.00-18.00 u. za 09.0017.00 u. Gesloten tussen 12.30 en 13.30 u. Trichilia ABC, Noordermeerweg 65-cd 0527-262598, Bijenproducten en Apitherapie. Kwekerij Joosten, Ruttensepad 7/2 0527-62485 Iris en Hemerocalliskwekerij. Geopend iedere za van 1 april tot 1 nov van 09.00 tot 17.00 u. of op afspraak.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Proefboerderij Kollumerwaard, Inl.: Hoge Zuidwal 1 0594-688615 Dit Regionaal Onderzoek- en Infocentrum doet onderzoek naar diverse akkerbouw- en volle grondgroente en is tevens een uiterst modern agrarisch bedrijf van 133 ha. Open: half mei t/m okt. di en do van 13.0017.00 u. za/zo gesloten. Groepen gehele jaar op afspraak.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG ATTRACTIES Fortsetzung Attraktionen

Dierenpark, speeltuin voor kinderen tot 14 jaar, midgetgolf, pottenbakken en kaarsen maken.

Beetsterzwa a g

L a u we r s o o g

Historisch kassencomplex, Overtuin aan de Hoofdstraat (tegenover nr. 80) 0512-381627/0512-381616 Open: 14.00-17.00 u. mei: zondag, juni/juli/ augustus: donderdag t/m zondag, september: zaterdag en zondag, oktober: zondag.

Werk- en vissershaven Met levendige veiling (iedere vrijdag) inl.: 0519-349150 Reddingboot ''Gebroeders Luden'', In 1965 te Oostmahorn gestationeerd en in 1969 naar Lauwersoog vertrokken, meer dan 1250 mensen gered, in 1966 vertrokken naar IJsland. Nu is de reddinboot weer terug in Lauwersoog. De boot is te bekijken op afspraak. Tevens ligt de boot op alle grote evenementen in de gemeente Dongeradeel. De boot is te huur voor max. 12 personen van wadlooptochten tot zeereizen. Haven 16. Inl.: 06-51902049 Uitwateringssluizen, Een imposant sluizencomplex, zorgen er bij eb voor dat overtollig water uit de drie noordelijke provincies naar zee afstroomt

Buitenpost

Drachten Kinderboerderij De Naturij/ Natuur-  en milieucentrum Oude Slingeweg 4 0512-517744 Open: Pasen t/m Herfstvakantie da. 9.0018.00 u. Winterseizoen beperkt geopend. Tevens milieu educatief centrum, heemtuin, natuurpad, speelweide, speel-attributen, poedelbad, midgetgolf en ponywagens.

Le e u wa rd e n Aqua Zoo Fryslân De Groene Ster 2 0511-431214 Een spetterende reis langs heel veel bijzondere diersoorten zoals zeeberen, ocelotten, pelikanen en neusberen. Vrijdagmarkt

Marrum Seedykstertoer, Zeedijk 8 Inl. 0518-411434 www.seedykstertoer.nl Uitkijktoren met zicht op het Wad en terpenland, speelweide en recreatiehal met diverse attributen, expositie 'Paarden van de dobbe' en Juttersmuseum.

Rijs

Aquaverium, De Finnen 1 0566-820201 Permanente watersporttentoonstelling. Watersportwinkel etc. Ma gesloten, di t/m za 10.00-18.00 u. zo 12.00-18.00 u.

Sybrandy’s Ontspanningspark, J. Schotanusweg 71 0514-571224 Geopend: 2 april t/m 1 oktober. Zie ook: www.sybrandys.nl. Eén van de grootste speeltuinen in Noord-Nederland, biedt allerlei attracties, zoals waverider, nautic jet, skydive, luna loop en komeet.

Harkema

S ex b i e r u m

Openluchtmuseum/Themapark de Spitkeet, een woon- en landschaps museum met fruithof en onder meer een spitkeet (plaggenhut), een armenbegraafplaats, een waldhuske uit 1840 een oude woningwetwoning uit 1912, ingericht met spullen uit grootmoeders tijd, in het achterhuis oude gereedschappen. Beheerster J. Winter, Homear 66 0512364408 (tijdens open uren 0512-840431). Open: 1 apr t/m 1 nov. wo/do/vr 13.0017.00 u., za 10.00-17.00 u. Van 15-6 tot 15-9 di t/m za 10.00-17.00 u. en zo 13.00-17.00 u. Groepen op afspraak. Entree: € 2,-, kind. 4 t/m 12 jr € 1,25. MJK geldig. Incl. rondleiding gids.

Speel- en doepark Aeolus en kinderparadijs Bal-lorig (zowel binnen als buiten), Hearewei 24a 0517-591144 Open: dagelijks 10.00-19.00 u. Entree € 5,00 p.p.

Grou

Stiens

Te r h e r n e

Speelbos Joure, Marconiweg 20b 0513-419505 De Stiennen Flier, Zwem- en subtropisch golfslag-bad Zuiderveldstraat 4 0513-417648 Met zonnegrot, whirlpool en waterglijbaan

Jubbega

U re t e r p

De Koppenjan, Schoterlandseweg 20

% 0516-462322

Vliehors Expres, 0562-451971 www.vliehorsexpres.nl Bezoek de Sahara van het Noorden

Wo l ve ga Drafcentrum Wolvega, Drafsportlaan 20 0561-611707 Koersdagen elke za. Kinderopvang aanwezig.

BEZIENSWAARDIGHEDEN Sehenswürdigkeiten Afsluitdijk, Sluisweg 1A, 8752 TR Kornwerderzand 0517-398498 32 kilometer lange vierbaans verbinding tussen Fryslân en Noord-Holland scheidt de Waddenzee van het IJsselmeer. Op de Afsluitdijk vindt u het informatiecentrum ‘Op de Dijk’. Hier ziet u exposities over de Afsluitdijk en over het huidige en toekomstige waterbeleid. De openingstijden van Informatiecentrum Op de Dijk zijn: mei tot en met oktober, woensdag en zaterdag, van 10.00-17.00 u. Juli en augustus tevens op zondag van 13.0017.00 u.Toegang is gratis. Informatiecentrum ‘Op de Dijk’.

Akkrum Boereiis Veldstra, Jinshuzen 2 0566-652215 Verkoop van boerenijs en verscheidene friese boerderijproducten. Er is een speelweide voor de kinderen. Coopersburg, Ljouwerterdyk, Imposant gebouwencomplex uit 1900 met fraai aangelegde tuin, karpervijver, mausoleum en regentenkamer. Welgelegen, Heechein, uit 1924. Dit tehuis moest oorspronkelijk onderdak bieden aan “alleenwonende dames uit de gegoede stand, die uit Friesche ouders geboren zijn”. Bij het gebouw horen een fraai aangelegde tuin en een theekoepel uit de 18e eeuw.

Aldeboarn Waaggebouw (1736) Woonhuis (1760), Weaze 30. Opkamer met tegeltableau van turfgravers. Andringahûs (1790).

A l l i n gaw i e r

Kinderboerderij Doniastate, Truerderdyk 14 058-2573832 www.doniastate.nl Botenstation met VVV agentschap, Koailân 2 0566-689910 Kameleon Rondvaart en veerdienst naar het Kameleonavonturen eiland. Kameleon Teherne, Open van april t/m juni weekeinden van 9.00-17.00 u. Juli en augustus, dagelijks van 9.00-17.00 u. In de reguliere schoolvakanties dagelijks van 9.00-17.00 u. Paal 43, Buorren 43 0566-689832 Kameleonboerderij, speelstrand, overdekte speelplaats met zandbak en luchtkussen.

Joure

Vlieland

De Fugelhelling, De Feart 1 0512-514328

Museumroute Aldfaers Erf, Meerweg 4 0515-231631 Deze route bestaat uit de dorpen Allingawier en Exmorra en landgoed Allingastate en toont het leven en werken van de Friese plattelandsbevolking omstreeks 1900. Proef het verleden van Fryslân in grootmoeders winkeltje of in de bakkerij waar de drabbelkoeken nog worden gebakken volgens een eeuwenoud geheim recept, in de bakkerij kunt u, volgens een eeuwenoud recept gebakken drabbelkoeken proeven. Er is een kerkje waar wisselende exposities plaatsvinden, voorts zijn er een smederij, stropershut, brandweerhuis, Age's hûske, de Woord & Beeldkerk waar een audiovisuele voorstelling ''De Achtste Dag'' wordt vertoond, een schilderwerkplaats en een prachtige

Fr y s l â n vo n A b i s Z

De Kruidhof botanische tuin Fryslân,  Schoolstraat 29b 0511-541253 Is een openluchtmuseum met een grote variatie planten- en kruidencollecties, onder meer gepresenteerd in de bijzondere Geneeskruidentuin. Daarnaast zijn op 3,5 hectare nog 16 thematuinen aangelegd waaronder een oude Kloostertuin, een geurige Bijen- en Vlindertuin, een bijzondere Fruithof en een bloemrijke Muziektuin. Ook is er een Tuincafé, giftshop en een rijk gesorteerde verkooptuin aanwezig. Open: begin apr t/m medio oktober di-za 10.00-17.00 u. zo 12.00-17.00 u. Entree (onder voorbehoud): volw. € 4,50; kind 0-4 gratis; kind. 5-12 € 2,00; 65+/groepen (v.a. 15 pers) € 3,25; Museumjaarkaart gratis; rondleiding in overleg. Grotendeels toegang voor rolstoelgebruikers.

Opvangcentrum voor vogels, alleen op afspraak te bezichtigen.

Fr ys l â n va n A t ot Z

12.00-18.00 u. en iedere zaterdag en zondag van 10.00-15.00 u. In de schoolvakanties dagelijks geopend van 10.00-18.00 u.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZIENSWAARDIGHEDEN Fortsetzung Sehenswürdigkeiten

18e eeuwse museumboerderij met een oude appelboomgaard. Speciaal voor de kinderen is er een speeltuin en een speel- kinderboerderij. Open: 1 april t/m 31 oktober- di. t/m zo: 10.00-17.00 u. (Paasdagen geopend) Buiten het seizoen voor groepen op aanvraag.

Ameland

% %

Appelscha

Bakkeveen De Slotplaats, Foarwurkerwei 3 0516-54 13 33 Theehuis van Natuurmonumenten, in de voortuin is de historische Zonnewijzer. Burmaniazuil of Poppestien, 18de eeuwse zuil, in het bos achter de Slotplaats. Restanten van ‘Sterreschans’ , Aan de Beakendijk richting Duerswalder Wei. Landweer (grenswal), op de grens Fryslân -Groningen-Drenthe, grenswal begroeid met kreupelhout (15e eeuw)

Balk Raadhuis met trapgevel (1615), Dubbelstraat 2. Diverse halsgevels, aan weerszijden van de met linden omzoomde Luts.

Bar tlehiem Klein dorpje, groot van naam dankzij de Elfstedentocht.

Bolsward Distilleerderij Sonnema B.V., Stoombootkade 12 0515-572949 www.sonnema.nl. Rondleidingen: juni t/m aug di, wo en do 13:30 en 15.00 u. Groepen na afspraak. Met o.a. film over het ontstaan van de Friese beerenburg. Tevens bezoek aan distilleerderij en proeflokaal. Buiten het seizoen op afspraak. Friese Bierbrouwerij Us Heit, met biermuseum, Snekerstraat 43 0515-577449 Open: do. en vr. 15.00-18.00 u. Rondleiding 16.00 u. Za 10.00-18.00 u. Rondleiding: ieder u. Groepen op afspraak. Stadhuis, Jongemastraat 2. Zeer fraai bouwwerk met rijk versierde topgevel (1614-1617) in Renaissancestijl. Het bordes in Rococostijl dateert uit 1768 en is in 1997 geheel gerestaureerd. Bezichtiging raadszaal/oudheidskamer, openingstijden (apr t/m okt): ma t/m vr 14.00-16.00 u. en di t/m vr 09.00-12.00 u. Voormalig Weeshuis, Kerkstraat 51

Co r nwe rd Cornwerder molen, Sotterumerdyk 23 bezichtiging op afspraak 06-10877364

D o k ku m

Bonifatiuskapel, Bronlaan 12, www.bonifatiuskapel.nl Aan de rand van Dokkum ligt de Bonifatiusbron, met park en de bijzondere, in Romaanse stijl gebouwde kapel uit 1934. In het park Kruiswegstaties (originele Friese Kloostermoppen) met daarop voorstellingen van kerameik. Het Bonifatiusmonument uit 1963 stelt de prediker voor in zijn laatste ogenblikken, toen hij de bijbel boven zijn hoofd hield om de moordende slag af te wenden. Vlakbij staat de Bonifatiuspomp, bekroond met een zandstenen vaas. Voor de kapel is een speciaal bassin waar u een voetbad kunt nemen. Open: Medio mei t/m 15 sept. dagelijks van 14.00-17.00 u. Het stadhuis, Suupmarkt 2 0519-298888 Het oude gedeelte van het gemeentekantoor is omstreeks 1610 als stadhuis in gebruik genomen en kenmerkt diverse 17e, 18e en 19e eeuwse bouwstijlen. Het fraaie en historische interieur van het stadhuis is te bezichtigen. Beroemd is de raadzaal in rococostijl met kleurrijke wandschilderingen. In de burgemeesterskamer trekt vooral de prachtige schouw met een tegeltableau uit 1765 de aandacht. Open: ma t/m do 9.00-12.00 / 14.00-16.00 u. vr 9.00-12.00 u. Groepen op afspraak.

D o n ke r b ro e k De Cuynder, ’t Hoogezand 3

D ra c ht e n

% 0516-491676

‘Papegaaienbuurt’, Dit is een serie huizen en een school, geschilderd in de kleuren van  De Stijl, naar het oorspronkelijke ontwerp van Theo van Doesburg. Museumplein, interessante overzichtstentoonstelling over Theo van Doesburg en tijdgenoten in het Museum Smallingerland, gevestigd in een fraai kloostergebouw in het centrum. Dit voormalige Minderbroederklooster werd gebouwd in 1937 in de stijl van de Delftse school. Tussen museum en bibliotheek ligt het Museumplein, waar geregeld culturele evenementen plaatsvinden. Zuiderbuurt, De Doopsgezinde kerk of   Vermaning werd gebouwd in 1790. De monumentale entree van het onder een schilddak staande zaalkerkje contrasteert met de eenvoud van de rest van de gevel, waarin onder meer nog een grafsteen is

D ro n r i j p D'Alde Wite,Tsjerkebuorren 17 Historische kerk bezit het oudste orgel van Fryslân.

Ea r n ewâ l d Makke yn Earnewâld, (Galerie Koopmans) De Stripe 14 0511-539235   Meubelmakerij en galerie.

Ex m o r ra Glasblazerij ’t Quakeltje, Dorpsstraat 53 0515-573331 Open: do t/m za: 10.00-17.00 uur en op afspraak. St. 'Kaei ta nocht' de Spintol, Nijverheidswinkel en poppenhuizententoonstelling Dorpsstraat 39 0515-574594 Open mei tm september: ma: 13.00-17.00 uur, di tm za: 10.00-17.00 uur.

Fo c ht e l o o Zorgboerderij de Fochtel, Zuideinde 56 0516-588201 Boerderijwinkel ‘De Singel’, Zuideinde 41 0516-588267 o.a. 900 melkgeiten en 85 zoogkoeien, rondleiding op afspraak. Aardappelteelt en kweekbedrijf Jansen, Fochteloërveen 4 0516-588221

% %

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Wildeplantenkwekerij De Heliant, Oude Willem 2 0516-433292 Uitkijktoren Belvedere, Bosberg 2 0516-431384 Recent gerenoveerde uitkijktoren, hoogste punt van Fryslân.

verwerkt. Het pand links van de Vermaning is de consistorie annex kosterkamer. Zuidkade/De Drift, het oudste nog bestaande in Drachten is de Nederlandse Hervormde Kerk uit 1743. De kerk bevat onder meer een grote wapensteen boven de entree, gebrandschilderde glas-in-lood ramen van de gebroeders Yurjen en Ype Staak en een in 1820 door J.A. Hildebrand gebouwd orgel. In de windvaan op de toren zijn 3 turven te herkennen, waarmee het belang van de verevening werd aangegeven. Tabaksfabriek, voormalige tabaksfabriek, gebouwd in 1902 voor de firma Fokke van der Meulen, werd tot in de jaren tachtig de befaamde Drachtster Kei pruimtabak gemaakt. Stond op de nominatie om te worden afgebroken, maar wordt nu opgeknapt en geïntegreerd in een nieuwbouwproject. Beter Wonen, een complexje arbeiders-woningen gerangschikt rondom een plantsoen, heeft de uitstraling van een “hofje”. Stationsweg, de Haersmastate is het monumentale onderkomen-in neoclassistische stijl-dat in 1842 is gebouwd voor de toenmalige grietman Martinus Manger Cats. Kruising Noorderbuurt/Zuiderbuurt/  Kaden, carillon boven het hart van Drachten. Het bronzen beeld hier vlakbij is een  herinnering aan de speelman Peije Rasp. Moleneind NZ, Het Smelnehûs in 1902 gebouwd in neo-renaissancestijl. Was stadhuis en streekmuseum; tegenwoordig sfeervol Grand-café met terras. Moleneind ZZ, recht er tegenover staat It Bleekershûs, een wit gepleisterde, 1806 gebouwde dokterswoning met gietijzeren decoraties, ingevulde antiek en het gevleugelde engelenkopje boven de linkerdeur. Fochteloo, Uitkijktoren Fochteloërveen, een 18 meter hoge constructie van staal en douglashout van architect Dick de Haan. Winnaar van verschillende architectuur prijzen.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Vuurtoren Hollum, Hele jaar geopend - informatie openingstijden 0519-542737 (St. Amelander Musea) of 0519-546546 (VVV Ameland) Mosterdmolen in Hollum en Korenmolen in Nes, Hele jaar geopend - informatie openingstijden 0519-542737 (St. Amelander Musea) of 0519-546546 (VVV Ameland) Korenmolen in Nes, Hele jaar geopend - informatie openingstijden 0519-542737 (St. Amelander Musea) of 0519-546546 (VVV Ameland)

Open: dagelijks van 10.00-17.00 u. Dateert uit 1553 met monumentale hal en twee voogden-kamers (niet toegankelijk). Thans hotel. Er is een permanente tentoonstelling ingericht over de geschiedenis van de opvang van wezen. Gysbert Japicxhûs, Wipstraat 6 0515-573990 Titus Brandsma museum, Grote Dylakker 11 0515-581799 Zie musea. St. Anthony Gasthuis, Nieuwmarkt 26. De recent gerestaureerde voogdenkamer (niet toegankelijk) is een pronkstuk.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZIENSWAARDIGHEDEN Fortsetzung Sehenswürdigkeiten

Franeker

Brouwerswal en Hoofdstraat, huizen met karakteristieke hals- en puntgevels. Gerestaureerde Joodse school,   Langewal 52. Joods kerkhof, Dwersfeart.

Goingarijp Schildpaddenopvang It Schildhûs, Ballingbuer 5, 8511 AJ 06-21934559 In It Schildhûs worden schildpadden opgevangen. Er wordt voorlichting gegeven over schildpadden. Dagelijks telefonisch berijkbaar van 19.00 tot 20.00 u. en op zaterdag en zondag ook van 15.00 tot 16.00 u. In juli en augustus zijn wij elke zaterdagmiddag van 13.00 tot 16.00 u. geopend voor publiek.

Grou Aquaverium, De Finnen 1 0566-820201 Permanente watersporttentoonstelling. ma gesloten, di t/m za 10.00-18.00 u.,   zo 12.00-18.00 u. Raadhuis, Stationsweg 1 Gebouwd in 1942 naar een ontwerp van de bekende architect Kropholler. Het gebouw is gesierd met Friese spreuken en zinnebeelden. De Poarte, Hôfsgrêft, (tegenover St. Piterkerk). Poortgebouw,

H a r l i n ge n Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek, Voorstraat 84 0517-415362 Te bez.: ma t/m vr 08.00-18.00 u., za. 09.00-17.00 u. M.u.v. zonen feestdagen. Vrij entree. Rondleidingen op afspraak, kosten € 1,75 p.p.

Haulerwijk Ecologisch fruitteeltbedrijf De Hagen, Slotemaker de Bruïneweg 34 0516-422350

Heeg Werf van fa. P. Piersma, It Eilân 6 0515-442558 Ambachtelijke houten plezierschepen (ronde- en platbodemjachten). Zie ook de rubriek bezoekerscentra/Heeg. Bezoekerscentrum De Helling, It Eilân 6a 0515-444767 Talrijke oude gevels, zoals het pand uit 1737 met gebeeldhouwde middentop, het 18e eeuwse kapiteinshuisje “Siet u selfs”, het Hellingshûs uit 1669 en de daar tegenover staande rederswoning.

H e e re nve e n De Friese Klokkenmakerij, Heideburen 57 0513-623985 Glasatelier Jjip, Brouwerslaan 13 0513-632432 De Heerenkamer, voorheen Oenemastate. Zie States/Stinzen/Heerenveen. Crackstate, zie States/Stinzen/Heerenveen. Skoatterwâld, gevarieerde moderne architectuur in landschappelijk fraai ontwikkeld plan, aansluitend aan Museumpark Landgoed Oranjewoud, waterpartijen en bos. Windkorenmolen Welgelegen, Tjepkemastraat, 8441 CD 0513-636329

Hindeloopen

IJlst Voormalig stadhuis, Galamagracht 49 Dit 19e eeuwse gebouw heeft een fraaie, sprekende voorgevel. Huis Messingklopper, Eegracht.

J o u re Douwe Egberts arrangement en het Ambachten arrangement, voor groepen vanaf 20 personen. Jacob ten Hoeveuwerken/weerglazen, Midstraat 37 0513-413339 (groepen op afspraak). Specialiteit: Friese barometers. Jouster Klokkenmakerij, D.E. Plein 8 0513-414104 (groepen op afspraak). Jachtwerf de Jong Joure B.V., Slachtedyk 7-b 0513-412664 Gespecialiseerd in restauratie en onderhoud van klassieke schepen. De geschiedenis van deze werf gaat terug tot 1653. Te bezichtigen op afspraak. Penninga's Molen, 0513-413470 Molenweg 55, 8501 BG. Is een korenmolen met een totale hoogte van 33 meter. Deze molen de grootste korenmolen van Fryslân. Elke zaterdagochtend is de molen te bezichtigen van 09.00 - 12.00 u. Groepen op afspraak. Puzzelmuseum, De Brekken 6-13, 8502 TN 0513-416417 Het museum staat boordevol logische puzzels, breinbrekers en raadsels. Er is ook volop gelegenheid om zelf te puzzelen. Leuk voor kinderfeestjes, familiefeesten, buurtfeesten, personeelsfeesten en scholen. www.puzzelmuseum.nl

Kat l i j k Aspergeteler Hoekstra-Bosma,   Schoterlandseweg 15 0513-541677

L a a ks u m

De kleinste vissershaven van Europa.

L a n ge l i l l e Oude Zuiderzeekeersluis, Nabij Schoterzijl.

L a n g we e r

Sluishuisje (1619), met klokkentorentje en ‘Leugenbank’, waarboven tafereel van wonderbare visvangst. Herenhuis, voormalig stadhuis, eind 18e eeuw, thans woonhuis. Vele Kapiteinshuizen, met typische gevels waarvan 3 met ankertje. Lik (=klein) huzen zijn de zomerhuisjes van de Hindelooper zeemansvrouwen. K.N.R.M. ‘t Oost, tentoonstelling over reddingswezen, inl.: VVV.

Museum t'Boatsje, Oasingaleaane 32 0513-499119 Een klein particulier museum met een collectie zeilen motorbootjes en diverse oude scheepsmaterialen. In de zomerperiode dagelijks geopend van 10.00 tot 18.00 u. of op aanvraag. Hervormde kerk, Oasingaleane 11 0513-499310 Groepen op afspraak. Juli en augustus, iedere zaterdag geopend van 14.00 tot 17.00 u.

D e H o eve

Le e u wa rd e n

Palingkwekerij De Lindevallei, Jokweg 59 0561-433376 Palingverkoop elke za 10.00-17.00 u. Rondleidingen jul en aug elke za 15.30 u. (bij voldoende deelname).

Koninklijke Luchtmacht Vliegbasis   Leeuwarden, Keegsdijkje 7 058-2346700 KLM-gebouwtje, zgn. traditiekamer, alleen na tel. aanmelding 1e donderdagmiddag van de maand. Op afspraak ook andere dagen mogelijk. Leeuwarder Courant, Sixmastraat 15 058-2845845 15-30 personen, alleen op tel. afspraak. Omrop Fryslân, Zuiderkruisweg 2  058-2997799 Studio- en live uitzending bijwonen op afspraak mogelijk.

H o u t i ge h a ge Kaasboerderij Lindegaard, Visscherweg 34 0512-342005

Húns

Beschermd dorpsgezicht.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Gorredijk

gebouwd in 1665 in opdracht van gerechtsschout Benedictus van Velsen en gaf   vroeger toegang tot de binnenplaats van een adellijke state. Poartehûs (16e eeuw), bij de St. Piterkerk, ontleent zijn naam aan de unieke houten kerkhofspoort van de St. Piterkerk.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Stadhuis, Raadhuisplein 1 0517-380480  Eén van de belangrijkste overblijfselen van de zich rond 1600 vormende eigen renaissancestijl in Noord-Nederland. De raadzaal is behangen met goudleren behang. In de toren bevindt zich een carillon met 25 klokken. Open: wo t/m vr 13.30-17.30 u. Korendragershuisje, Eise Eisingastraat. Dit pand dateert uit 1634 en diende als wachthuisje voor korendragers. Alle balen en vaten gingen door de handen van de leden van het “Korenzakken- en bierdragersgilde”. Het pand is ingericht met attributen uit de tijd van de gildebroeders. Open: dagelijks van 10.00-18.00 u en op vr van 10.00-21.00 u. Botniastins, Breedeplaats. Dit is het oude hervormde diaconale weeshuis van Franeker. Deze heeft nog tot na de oorlog dienst gedaan als weeshuis. De weeskinderen droegen zwarte kleren en werden daarom “zwartkousen” genoemd. Diverse Professorenhuizen,  aan de Voorstraat. De Bogt fen Guné,   Vijverstraat 1 0517-392416   De oudste studentenherberg van Nederland met dubbele halsgevel. De theekoepeltjes, op het Noorderbolwerk. Ze dateren uit de 18e eeuw en hoorden bij de patriciërswoningen aan de Eise Eisingastraat. De ceremonie van het theedrinken, wat toen der tijd een nieuwe drank was, vond hier plaats. De grootste theekoepel is in de maanden juli en augustus open voor bezichtiging en een kopje thee,  di t/m zo 14.00-17.00 u. Martenatuin, Voorstraat 35 Deze tuin achter de  Martenastins. (1498) met stinzenflora (bloeitijd maart/april) en afwisselende tentoonstellingen is vrij te bezichtigen. Open: dagelijks tussen zonsopen ondergang.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZIENSWAARDIGHEDEN Fortsetzung Sehenswürdigkeiten

Le m m e r Ir. D.F. Woudagemaal (1920), Gemaalweg 6. Open: mei t/m september rondleidingen: di t/m za: 10.00 u., 11.30 u., 13.30 u. en 15.00 u. op zo 13.30 u. en 15.00 u. Maart, april en oktober rondleidingen: di t/m zo 13.30 u. en 15.00 u. november t/m februari gesloten. Bij extreem hoge waterstanden worden de pompen aangezet en gelden er beperkingen voor publiek. Slecht toegankelijk voor invaliden. Entree: volw. + kind. v.a. 7jr: € 4,00; kind. 7 t/m 16jr, Pas 65+ en groepen vanaf 15 pers. (alleen op afspraak) € 3,00 p.p. kind. T/m 6 jr gratis. Het grootste en enig nog in werking

zijnde stoomgemaal van Europa. Bumagemaal en de Bumasluis, met een onwaarschijnlijk verval van ca. 6 meter! Lemster Vuurtoren, voor ingang van de haven, een rekwisiet uit de beroemde film ‘De Vuurtoren’ van Pieter Verhoeff, welke na afbraak in ere hersteld werd. Lemster Sluis, met bijbehorende sluiswachtershokjes.

L u t t e l ge e s t Orchideeënhoeve, Oosteringweg 34 0527-202875 www.orchideeenhoeve.nl De wonderlijke wereld van orchideeën en vlinders, eenmaal binnen kan de reis door de tropen beginnen. Naast de tropische, Maleisische en Taiwanese tuin, nieuw 'De Vlinder Vallei', toonaangevend in Europa.

M a k ku m Koninklijke Tichelaar Makkum, Turfmarkt 65 0515-231341 Koninklijke Tichelaar Makkum is het oudste bedrijf en de enige fabriek van tinglazuur aardewerk in Nederland. Het neemt zijn lange geschiedenis serieus, zonder zich door het verleden te laten belemmeren. In de loop der eeuwen is een onschatbare bron van keramische kennis en kunde opgebouwd en van generatie op generatie doorgegeven, dat proces gaat voort. Tichelaar legt er meer dan ooit de nadruk op dat productvernieuwing en kennisontwikkeling gelijke tred moet houden. In een bedrijf dat ruimte geeft aan experiment en onderzoek, dat maatwerk wil leveren voor professionele architecten en ontwerpers, en zo culturele meerwaarde creëert voor makers en consumenten. Klassiek vakmanschap, hedendaags design en toekomstgericht onderzoek hebben in Makkum een duurzaam verbond gesloten. Open: ma: 13.00-17.30 u., di t/m vr. 10.00 - 17.30 u. za: 10.00-17.00 u. Makkumer Aardewerk & Siertegels   De Vries en Kuiken bv, Voorstraat 5 0515-231616 Waaggebouw (1698), thans VVV. In de twee torenkamers zijn af en toe fototentoonstellingen van st. Ald Makkum, toegankelijk tijdens de openingstijden van het VVV kantoor. Tal van 17e, 18e en vroeg 19e eeuwse gevels in centrum. Veelal met fraaie gevelstenen.

Marrum Monument op de Zeedijk, al van veraf te zien, het monumentale kunstwerk van Ids Willemsma.

N i j e b e r ko o p Roofdierenopvangcentrum Pantera, Grindweg 22 0516-451648 Alleen toegang voor donateurs.

Nijetrijne Drieweg sluis, een historische sluis met drie ingangen in de Linde en de Helomavaart. Waterbuffelhouderij De Wildhoeve, Hoofdweg 311 0561-689404

N o o rd wo l d e

Oude Joodse begraafplaats, omringd door eikebomen, vrij toegankelijk. Historische wandeling langs de plaatsen die van belang waren voor de vlechtindustrie Smid en goudsmid Arendsen & Verschuur, Hoofdstraat West 26.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Kanselarij, Turfmarkt 13. Één der fraaie gebouwen van de stad. Van 1566-1571 in een overgangsvorm van laat-gotische en vroeg-renaissancistische opgetrokken stijl. Voormalig zetel van het Hof van Fryslân, thans onderdeel van het Fries Museum. Luilekkerland, Groeneweg, Een markante reeks aaneengebouwde diaconiewoningen (17e eeuw). Stadhuis, Hofplein 38. In 1715 door Claes Bockes Balck gebouwd. Met carillon in klokkenkoepel. Paleis Stadhouderlijk Hof, Hofplein 29. Vrml residentie van de Friese Stadhouders, thans hotel en (tot 1871) koninklijk paleis, bevindt zich tegenover het stadhuis. Mata Hari’s Huis, Gr. Kerkstraat 28. Op de top van Nijenhove woonde in haar meisjesjaren Mata Hari (Margaretha Geertruide Zelle). Zij werd in de 1e Wereldoorlog, op verdenking van spionage, gefusilleerd. Paleis van Justitie, Wilhelminaplein (Zaailand). Een statig gebouw in neoclassicistisch gebouw uit 1864-1852. Beschikt over een imposante zuilenportiek. Thans zetel Gerechtshof. Prinsentuin, Van 1648-1750 lusthof van de Friese  Nassaus nu openbaar park. Nieuwe Stadweeshuis (1675), Jacobijnerkerkhof / Schoenmakersperk huisvest het Natuurmuseum Fryslân (zie ook musea). De Centrale Apotheek, hoek Tuinen/ Voorstreek. Een stijlzuiver exemplaar van art nouveau architectuur uit 1905. Waalse Kerk,Grote Kerkstraat. Tot 1580 maakte de kerk deel uit van het vrouwenklooster van de Dominicanessen. In 1659 werd de kerk in gebruik afgestaan aan de Waalse Gereformeerde Gemeente. Grote of Jacobijnerkerk, Jacobijnerkerkhof. Merendeels 15e eeuws. Laatste rustplaats van de Friese Nassaus. In 1948 hersteld na vernielingen in 1795. Het Oranjepoortje aan de zuidzijde stamt uit 1663 en boven de ingang is het unieke Oranjeboompje te zien. De kerk is te bezichtigen in juni: alleen op za 11.00-16.00 u., in juli en augustus:  di t/m za 11.00-16.00 u. St. Bonifatiuskerk, In 1882-1884 door P.J.H. Cuypers in Neo-Gotiek gebouwde, imposante R.K. kerk. Geopend: juli tot sept. op wo en za 14.00-16.00 u. Voorstreek

Fr ys l â n va n A t ot Z

Provinciehuis, Tweebaksmarkt 52 (gesloten tot 2012), tijdelijk Snekertrekweg 1   058-2925524 Beurs, Wirdumerdijk 34 In ca. 1880 volgens ontwerp van stadsarchitect Th. Romein gebouwd als beurs voor boter en graan. Thans bibliotheek. Bierkelders, De “Bierhaven” was vanouds het centrum van de bierhandel. Begin 15de eeuw verplaatste zich het handelscentrum van Leeuwarden van zijn oudste kern naar de Voorstreek en de Kelders. Blokhuispoort, Blokhuisplein, cultureel bedrijvencentrum. Het huidige gebouw dateert uit 1876. Het oude blokhuis werd omstreeks 1500 gebouwd. De Waag, Nieuwestad, Vrml. handelscentrum voor boter en kaas, een schilderachtig renaissance-gebouwtje uit 1595-1598. De Oldehove, Oldehoofsterkerkhof, Gotische toren (1532) die nooit is afgebouwd, omdat hij tijdens de bouw al begon te verzakken. De toren staat dan ook behoorlijk scheef en roept associaties op met de toren van Pisa. De 40 m hoge toren is te beklimmen van 30 apr t/m 1 okt van di t/m za 14.00-17.00 u. Inl. HCL, 058-2332350 Papingastins (Liauckemahuis),   Grote Kerkstraat 13, een in karakteristieke L-vorm gebouwd kloosterlijk huis met ui-vormig bekroonde toren (15e eeuw). Thans gedeelte museum Princessehof. Het Coulonhûs, Doelestraat 8 is een 18e eeuws patriciërshuis, de Fryske Akademy zetelt hier nu. Op de hoek van aanbouw Groeneweg reeks wapenschilden uit Oost- en Noordfryslân. Gladde Gevel, Ossekop 1. Dit rond 1500 gebouwde pand met pui van geel en groen geglazuurde stenen geldt als één van de oudste woonhuizen van de stad. Boshuizen Gasthuis, Jacobijnerkerkhof 7.   Een hofje uit 1652. Gabbemagasthuis, De bouw van het nieuwe Gabbemagasthuis aan de Wybrand de Geeststraat werd in 1906 naar een ontwerp van architect Willem Cornelis de Groot aanbesteed. Nieuw St. Anthony Gasthuis, Perkswaltje 1. Het Nieuw St. Anthony Gasthuis werd op 1 mei 1864 geopend en bestaat uit vijf gebouwen. De vier vleugels zijn genoemd naar weldoeners van het gasthuis, te weten de Burmania-, Minnema-, Auckema- en Wiardavleugel. Oude Stadsbegraafplaats, Spanjaardslaan. De Oude Stadsbegraafplaats is in 1833 aangelegd volgens een ontwerp van de tuinarchitect Roodbaard. Tot 1918 werden nog nieuwe graven uitgegeven, waarna de begraafplats in 1969 werd gesloten. Princessehof, Grote Kerkstraat 11. Ooit  (1731-1765) het woonhuis van Maria Louise van Hessen-Kassel (Marijke Meu). De weduwe van Johan Friso en voormoeder van H.M. Koningin Beatrix. De middengevel stamt uit ca. 1670. Geboortehuis van de beroemde graficus M.C. Escher. Geheel is nu museum.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZIENSWAARDIGHEDEN Fortsetzung Sehenswürdigkeiten

Oldeberkoo p

Oldeholtwo l d e IJsboerderij en camping De Geele Bosch, Ottersweg 13 0513-633103

Classicistisch landhuis Riniastate, (1843) Star Numanwei,  niet te bezichtigen is privé bezit.

O u ws t e r h a u l e Fries openbaar vervoer museum, Veldstraweg 46a 0513-795068 Dit museum is in het dorpje Ouwsterhaule, even ten zuiden van Joure. Gerund door een aantal vrijwilligers die in het dagelijks leven buschauffeur zijn, is dit museum een plek waar menigeen zijn ogen uitkijkt. Het museum is geopend van woe. t/m zat. van 11.00-16.30 u. Kijk voor meer informatie op www.novmuseum.nl

Ri e d

Bekend als zijnde de geboorteplaats van dr. Jelle Zijlstra en als vestigingsplaats van een windmolenpark.

Bekend om zijn dorpscafé, alwaar de kunstschilder Johannes Dechesne zo’n 10 fraaie wandschilderingen op de muren heeft aangebracht, als betaling van zijn verteringen.

Oosterstre e k

Ro h e l

Vlechter De Stoelenmaker, Oosterstreek 3-5 0561-433347 Forellenvisvijver Het Oosterseveld, Oosterseveldweg 16 06-40777624

Aktiviteitenboerderij Fjouwerhusterpleats, Vierhuisterweg 29 0513-551418 Educatief melkveehouderbedrijf met maïsdoolhof en boerengolf.

Opeinde

Ro t t eva l l e

Oosterbier u m

Oranjewou d Diverse herenhuizen met fraaie tuinen (deels ontwerp Roodbaard).

Oudega (G S ) Varkensbedrijf Knorhof, Ige Galamawei 19 0514-603825 Open: ma t/m za 10.00-17.00 u. Entree gratis. Schapenmelkbedrijf, kaasmakerij Tusken Bosk en Mar, Ige Galamawei 23  0514-605356 Winkel open: 1 mrt tot 1 okt: do t/m za 10.00-16.30 u. Winterperiode: beperkte openingstijden. Vanaf 1 apr rondleidingen op afspraak, entreeprijs in overleg.

Oudebildtd i j k Met z'n 14 km lengte, de langste straat van Nederland.

Oudega (SM ) Het Rechthuis, Buorren 11, met oorspronkelijke gevel (1738) en bijzondere gevelsteen van Vrouwe Justitia. Kerckebosch, Buorren 7. Voormalige pastorie met oorspronkelijke gevelsteen uit 1743. In 1910 verbouwd in Jugendstiltrant. Met in de tuin o.a. een aantal bijzondere natuurstenen sarcofagen en grafstenen uit de vroege middeleeuwen. ‘Blauwe Stien’, aan de oostelijke toegangsweg. Deze wordt reeds vermeld op kaarten uit 1688. Eeuwenoude volksverhalen en heroïsche gevechten verbinden deze steen met de inwoners van Oudega, de vroegere hoofdplaats van Smallingerland.

Oudehorne Wormenkwekerij Tel, Zuideinde 56 0516-588201 Waskemeer Biologische wijngaard Wijndomein Frederique, Leidijk 42 0516-423872

Oudemirdu m

IJsboerderij De Buterkamp, De Buterkamp 1 0514-571798 Open: 1 mei tot 1 okt, dagelijks van 13.0017.00 u. Excursies op afspraak. Nieuw: boerengolf (minimaal 10 personen)

Dorpsherberg, (1797) Muldersplein 2. Met een in oude stijl opgetrokken gelagkamer.

S c h i e r m o n n i ko o g Bunkermuseum Schlei, www.bunkermuseumschlei.nl

Scharsterbrug Klokkenmakerij Van der Meulen, Roazebosk 13 0513-412751 (30 pers. op afspraak).

S ex b i e r u m De Friese zeeheld admiraal Tsjerk Hiddes de Vries, werd hier geboren op Alde Buorren 3.

Sloten Voormalig stadhuis (1757), Heerenwal 48. Met boven de ingang het stadswapen, is sinds 1984 een museum gevestigd (zie musea). Langs de gracht diverse huizen met 17e en 18e eeuwse tophals- en trapgevels. Aan weerskanten van het stadje staat een oud kanon, geschonken door de Stichting Vrienden van Sloten. Het kanon dat zich bevindt op het molenerf, wordt in het hoogseizoen 1x per week afgeschoten door de schutterij (vrijdagavond). De Woudsender (1768) en Lemster Waterpoort (1821) worden met elkaar verbonden door het rustieke grachtje Het Diep.

Sneek Drabbelkoekenbakkerij Haga, 1e Oosterkade 17 0515-412295 te bez. ma t/m vr 09.00-18.00 u., za van 09.00-17.00 u. Dagelijks gesloten van 12.00-13.00 u. Rondleidingen mogelijk op afspraak. Distilleerderij “Weduwe Joustra”, Kleinzand 32 0515-412912 Open: tijdens winkeltijden. Distilleerderij waar sinds 1864 beerenburg wordt gemaakt volgens origineel receptuur. Met nog volledig intact drankorgel. Rondleidingen mogelijk op afspraak.

Sondel Hynder en skieppebuorkery Teakesyl, Sondelerdijk 7 0514-563437 Boerderij De Buterblom, Wonnebuursterweg 10, Ferwoude 0515-542199

S p a n ga

Ooievaarsstation, inl. 0561-481414 Open: mei t/m jul op de 1e za en zo en 3e za van de maand van 11.00-17.00 u.

S t . A n n a p a ro c h i e Van Harenskerk, Van Harenstraat 1. In 1633 trouwde hier Rembrandt van Rijn met Saskia Uylenburg. Geopend van mei t/m september op de zaterdagmiddagen.

S t avo re n Atelier Basalt, Keramiek, Voorstraat 13 0514-681978 Hoogland-gemaal Johan Willem Friso, Één van de grootste van Europa, ten zuiden van Stavoren. Te bezichtigen na afspraak. Beeld Vrouwtje van Stavoren, Bekend van de beroemde legende, aan de Oude Haven. Stadeshuys, Voormalig gemeentehuis, met wandschilderingen in de raadszaal, te bezichtigen voor groepen na afspraak: 0514-681169.

S t e g ge rd a IJsboerderij De Saks, Steggerdaweg 87 0561-441044/06-51661380 Monumentale Saksische boerderij (1731). modern bedrijf, dat op verzoek kan worden bezichtigd. (ijsboerderij)

Stiens Molen de Hoop, Mounepaed 5. Open iedere zaterdag 10.00-16.00 u. www.molendehoopstiens.nl

S t . N i co l a a s ga Wijn- en Kaasboerderij De Heidepleats, Heide 13 0513-434620

S t . J a co b i p a ro c h i e De Groate Kerk, Zuideinde 1. Startpunt van het Jabikspaad en de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela in Spanje. www.groatekerk.nl

Ti j n j e Kaasboerderij De Deelen, Warrewei 43 0566-631349 Open: wo-morgen om 10.00 u. of op afspraak. Specialiteit Riperkrite-kaas. Boerderij Romsicht, Riperwalden 4 0513-572612 Kaasboerderij De Gelder, Heawei 42 0513-571236 Open: ma. 13.30-17.00 u.,  di. t/m vr. 9.0017.00 u. za. 9.00-17.00 u. (winkel gesloten tussen 12.30-13.30 u.).

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Blauwe Steen met sabelinkervingen van Munsterse soldaten (1672).

Waterpoort, Waterpoortsgracht Vestingwerk uit 1613, is in Nederland enige in zijn soort. Stadhuis, Marktstraat 15 Oorspronkelijk gebouwd in 1478 en daarna meermalen vernieuwd en uitgebreid. Fraaie 18e-eeuwse voorgevel in Rococo-stijl en een barok bordes uit 1745. De raadzaal is voorzien van goudleren behang en Chinese motieven. Gerechtsgebouw, Marktstraat 27. Gesticht in 1839 in de zgn. Empirestijl. De rechtszaal bevat fraai stucwerk.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Siersmederij, Heerenveenseweg 14 0516-451560 Kaasboerderij De Stelp, Wolvegasterweg 49 0516-451366 Vrijdag:13.30-17.30 u., zaterdag: 10.00-17.30 u. Bezichtiging op afspraak. Bekhofschans, Een voormalig verdedigingswerk aan de Linde. Recent gerestaureerd. 16e eeuws kanon, Opgegraven bij Bekhofschans. Houten duiventil, centrum.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZIENSWAARDIGHEDEN Fortsetzung Sehenswürdigkeiten

Tronde Ooievaarsstation.

Tzummaru m De halteplaats op de oude spoorlijn, Stiens-Harlingen is gerestaureerd naar het oorspronkelijk interieur. In het pand is een kantoor gevestigd, maar helaas niet open voor bezichtiging. Vuurtoren Vlieland, Open laagseizoen: wo van 14.00-16.00 u. Za en zo 10.30-12.00 u. In vakantieperiodes ma t/m vr 14.00-16.00 u. Za en zo 10.30-12.00 u. 0562-451389 Nicolaas kerk, Kerkplein 7 0562-451669   (info rond-leidingen)

Vrouwbuur t s t e r m o l e n De Vrouwbuurtstermolen, Vrouwbuurtstermolen 4 Geopend op zaterdagmiddagen. Inl. 0518-401654

War ten Landwinkel de Wartenster, Midsbuorren 7 058-2552056

Waskemee r

Biologische wijngaard Wijndomein Frederique, Leidijk 42 0516-423872 Kunstwerk van Harmen Abma, ter herinnering aan Hans Henricus van Schotanus à Steringa Idzerda (radiopionier).

Wergea Popma Gasthuis, (beschermd dorps gezicht) Kleine Buren 19 Gesticht in 1664 om onderdak te bieden aan zes weduwen van gereformeerde afkomst. Boven de deur is een opvallende gevelsteen aangebracht. Voormalige bakkerij, Gele Eker 3. Oudste gebouw van Wergea (1663). Beeldengroep “Afkes Tiental”, naar het gelijknamige boek van Nynke van Hichtum.

Wiuwer t De Zwanen in Wiuwert, van Beb Mulder. Symbool van het tweelingdorp Wiuwert/ Britswert. Mummiekelder, Terp 31 058-2501475 (mw. Boersma) of 058-2501498  (mw. Nauta). Open: Apr t/m okt ma t/m za 10.00-11.30 u. en 13.00-16.30 u. In de kerk bevindt zich een grafkelder, waarin vier overledenen zijn opgebaard die op natuurlijke wijze zijn gemummificeerd. Onduidelijk is hoe, maar uit de meer recent in het gewelf opgehagen  dode vogels blijkt dat dit proces  nog steeds werkt.

% %

Wolvega Lindenoord, een goed bewaard gebleven herenhuis uit 1776.

Wommels Wilhelminaboom, in het centrum is omgeven door een smeedijzeren hek en borstbeeld van freule Clara de Vos van Steenwijk, die lange tijd de gouden horloges voor de winnaars van de Freulekaatspartij beschikbaar stelde. Geboortehuis Jacob van Hattum, Sminialeane 7

Workum Stadhuis, het hoofdgebouw, daterend uit de middeleeuwen, is omstreeks 1725 ingrijpend verbouwd en maakt nu een 18e

Wo u d s e n d Slijterij Waldsein, Midstrjitte 32 0514-591553 Maak hier kennis met het typische Wâldseiner Waarmertsje. RK-kerk, Midstrjitte 44. Deze voormalige schuilkerk uit 1792 is als enige in zijn soort in Fryslân bewaard gebleven. Historische gevels in centrum uit de  18e en vroeg 19e eeuw en smalle  straatjes met verrassende doorkijkjes.

Zwa r te H a a n Zicht op het Wad, aan het einde van de Nieuwebildtdijk uitkijkpunt met bijzonder panorama.

BEZOEKERSCENTRA Besucherzentren Ameland

Natuurcentrum Ameland, Strandweg 38, Nes. Hele jaar geopend informatie openingstijden 0519-542737 (St. Amelander Musea) of 0519-546546 (VVV Ameland)

Appelscha Bezoekerscentrum Staatsbosbeheer Drents Friese Wold 0516-464020

Bears

Bezoekerscentrum Uniastate, Tsjerkepaad 3 058-2519263 Open: ma t/m vr 10.00-17.00 u., in apr t/m sept ook za en zo 14.00-17.00 u. en op afspraak. Permanente expositie over states en stinzen in Fryslân. Tevens een beeldentuin met werken van Friese kunstenaars. Van de voormalige Uniastate is de stinspoort uit de 17e eeuw nog geheel intact. In 1998 is van deze state een unieke stalen “luchtspiegeling” gebouwd, waarvan de belvedère-achtige uitkijktoren kan worden beklommen. Tevens kinderboerderij met exotische dieren.

Ea r n ewâ l d Bezoekerscentrum Nationaal Park 'De Alde Feanen', Koaidyk 8, 0511-539618 Open van april t/m oktober, dagelijks

Heeg

De Helling, It Eilân 6a 0515-444767 Open: 31 mei t/m sept za van 13.00-17.00 u., tijdens mei- en zomervakantie wo t/m za van 13.00-17.00 u. Rondleidingen voor groepen op aanvraag. Permanente tentoonstelling van de geschiedenis van de palinghandel vanuit Heeg op Londen. In het centrum en op de werf van Jachtwerf Piersma wordt verteld over de bouw van authentieke houten platbodemschepen en kan men de bouw van een palingaak bewonderen.

H e ge b e i nt u m Bezoekerscentrum “Terp Hegebeintum” Pypkedyk 4 0518- 411783 Met de pittoreske huisjes aan de voet torent de kerk boven alles uit. Aan de buitenzijde 12e eeuwse turfsteenfragmenten, binnen één van de rijkste collecties rouwborden in Nederland met de kleurige wapens van voorname families. Tevens archeologisch steunpunt. Aan de voet van de terp ligt het Bezoekrscentrum Terp Hegebeintum en het VVV-agentschap Ferwerdadiel. Open: 1 apr.- 31 okt. ma. t/m za. 10.00-17.00 u. nov. t/m mrt. di. t/m za. 10.00-17.00 u. Zon- en feestdagen 12.00-17.00 u. Rondleidingen naar terp en kerk: apr. t/m okt. ma.t/m za. 10.00-16.00 u. zonen feestdagen 12.00-16.00 u. nov t/m mrt. di. t/m zo.: groepen op afsrpaak. Entree kerk (incl. rondl.): €2,50; kind. 6-16 jr. €1,25; kind tot 6 jr. gratis. Groep boven 20 pers. €2,25 p.p.

Le e u wa rd e n Historisch Centrum Leeuwarden (HCL), Groeneweg 1, 8911 EH 058-2332350 Het informatie- en activiteitencentrum voor de geschiedenis van Leeuwarden en omgeving. Naast de permanente expositie ‘Het Verhaal van Leeuwarden’ zijn er doorlopend wissel-exposities te bezichtigen. HCL organiseert ook stadswandelingen en historische arrangementen. Het HCL is geopend van di t/m vr 10.00-17.00 u., za en zo van 13.00-17.00 u. In de maanden juli en augustus is er elke woensdagmiddag om 14.00 u. een stadswandeling met één van de gidsen vanaf het VVV-kantoor (Achmeatoren, Sophialaan 4), kosten € 4,00 p.p. U hoeft zich hiervoor niet op te geven. World Trade Center Leeuwarden, Heliconweg 52 058-2941500 Evenementen- en Congreshal

Oude Bildtzijl Bezoekerscentrum Aerden Plaats, Ds. Schuilingstr. 4-6 Inl. 0518-421012 Dé plek op het Bildt voor kunst, cultuur, historie en toeristische informatie. Open: 10.30-16.30 u. Mei t/m sept. alle dagen behallve dinsdag, okt t/m april zat, zonen feestdagen, 1e kerstdag en januari gesloten. www.aerdenplaats.nl

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Weidum

van 10.00-17.00 u. November t/m maart gesloten met uitzondering van de schoolvakanties 1e paasdag, 1e pinksterdag, kerstdagen en nieuwjaarsdag gesloten. Alle andere feestdagen open van 10.00 tot 17.00 u. Groepen op afspraak. Permanente interactieve en educatieve expositie over Nationaal Park 'De Alde Feanen'.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Vlieland

eeuwse indruk. Het zgn. Friese Huisje is een toevoeging uit 1620. Waaggebouw, VVV Kantoor, Merk. Een aantrekkelijk gebouw uit 1650. Hierin is gevestigd het Museum ‘Warkums Erfskip’. Zowel aan het Sûd als aan het Noard vindt men  tal van historische huizen met  prachtige gevels. Scheepstimmerwerf De Hoop, Inl. 0515-542176 Eeuwenoude werf waar nog op traditionele wijze schepen gemaakt en gerestaureerd worden. Pottenbakker D. Kunst en Zn, Begine 9-11 0515-541926 (rondleiding op afspraak) Plateelschilders ‘Koch Keramiek’, Begine 15 0515-542047 Koch Pottery, Merk 13 0515-542902 De Swanneblom, Noard 125 0515-542469 Kaasmakerij De Nijlander, Lange Leane 10 0515-542456 Rondleidingen mei t/m sept. op do en vrij om 13.30 u. (groepen op afspraak)

Museum Tips De provincie FryslĂ˘n heeft een rijke cultuur. Wist u dat dit te vinden is in meer dan 70 musea, oudheidskamers en bezoekerscentra? Of het nout gaat over scheepvaart, het ontstaan van Sonnema Berenburg, het zonnestelsel van eise eisinga, of over de typisch Friese sport kaatsen: elk museum vertelt zijn eigen Friese verhaal. Wilt u deze schat aan gegevens en voorwerpen met eigen ogen bewonderen? Ga er dan op uit! er is altijd wel een museum of oudheidskamer bij u in de buurt. Naast permanente collecties organiseren veel musea wisselende exposities. Genoeg te beleven dus in de Friese musea! Op deze paginaâ&#x20AC;&#x2122;s vindt u een selectie hiervan.

aDvErtEntIEPaGIna

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG BEZOEKERSCENTRA Fortsetzung BESUCHERZENTREN

Oudemirdu m

De manege de Wâldrâne, Bremerwei 24 0516-541426 Huifkartochten. Landgoed De Slotplaats, Met de boswachter op stap. Info de heer M. Snip 0516-588 242/06-55825172 Rondwandeling heide Allardsoog, O.l.v. een gids van It Fryske Gea 0512-381448 Fiets-, wandel(speur)- en kanotochten, Omgeving Bakkeveen, VVV 0516-541066

Schiermon n i ko o g

Bears

Bezoekerscentrum Nationaal Park Schiermonnikoog, Torenstreek 20 0519-531641 Permanente natuurexpositie. Jaarlijks wisselende tentoonstellingen over de eilandgeschiedenis.

Fietsroute, langs states en landhuizen rondom Leeuwarden. Start bij bezoekerscentrum Uniastate te Bears. Inl. 058-2519263

Vlieland Informatiecentrum de Noordwester, Dorpsstraat 150 0562-451700

Westergee s t

EXCURSIES Exkursionen Gehele Reg i o

250 kerken in Fryslân, Open voor publiek van begin juli t/m half september. www.tsjerkepaad.nl

Aalsum Stal Droppinghiem, Droppingwei 3 0519-298140 b.g.g. 06-55587863 Rondritten met paardentram voor groepen. Ook vervoer met antieke koetsen voor bijv. trouwerij.

Akkrum Rondwandeling door Akkrum o.l.v. gids in juli en augustus iedere donderdag, start 19.30 u. bij Doopsgezinde kerk.

Aldeboarn Dorpswandeling o.l.v. gids in juli en   augustus iedere woensdag, start 19.00 u.

Ameland Wad, Bos, Natuur, Fiets, e.a. excursies, Informatie is verkrijgbaar bij de   St. Amelander Musea 0519-542737 of  VVV Ameland 0519-542737

Appelscha

Diverse georganiseerde excursies/activiteiten door Staatsbosbeheer in het Drents Friese Wold, info bij Bezoekerscentrum Staatsbosbeheer 0516-464020 Huifkartochten en paardentram, Manege RCA, Vaart Z.Z. 104a 0516-433450

Bakkeveen Historichie Wandeling, O.l.v. gids Op afspraak 0516-541066 Augutus-September op dinsdag avond 19.00 u. Start vanaf de Brink. Huifkartochten De Huifkar, Mandewijk 6 0516-541509

B e e t s t e rz wa a g

Dijkstra, Beetsterweg 14 0512-381436 Historische Rondleiding door Beetsterzwaag olv een gids, informatie en aanmelding: Sijanda Jelsma 0512-383963 Toeristisch Informatiepunt 06-30705616

B o l swa rd

Stadswandeling,  puzzeltochten, fiets-, wandelen kanoroutes en rondvaart door de grachten. Stadswandelingen met gids, inl. Gysbert Japicxhûs, Wipstraat 6.

B ro e ks t e r wâ l d / Fe a nwâ l d e n Rondleidingen, door ‘het Houtwiel’ Vanuit de boerderij van Staatbosbeheer in Broeksterwâld wandelingen en rondvaarten o.l.v. een gids. Inl. 0511-422953.

De Marne

Kanoroute van 20 km lengte door het klei-weide-gebied, verkrijgbaar bij Café Bergsma, Sibadawei 2, Easterein 0515-331290

D o k ku m

Het hele jaar door worden stadswandelingen o.l.v. een gids door het centrum van Dokkum georganiseerd. In jul/aug iedere wo, start 14.00 u. Kosten: € 2,- p.p. Groepen op afspraak. Combinaties met trekschuit en museumbezoek mogelijk. Start en inl. VVV Lauwersland. Op de Fetze 13 0519-293800, www.vvvlauwersland.nl Bonifatiusroute, Begint en eindigt bij het Bonifatiusbeeld op de Markt (bij VVV). Rondleiding met gids (alleen voor groepen) langs alle markante plekken incl. bezoek Bonifatiuspark. Prijs € 2,50 p.p. Duur ong. 2 u. Min. 6 personen.   Info VVV via 0519-293800. Rondritten, Dockumer Lokaeltsje, Rondritten (mei t/m aug) op wo/za middag om 14.00 u.–14.45 u.– 15.30 u.–16.15 u. U kunt instappen voor het stadhuis. Prijs: € 2,-; kind € 1,- per rit. Het treintje is ook voor een gering bedrag te huur. Info: Club 65 0519-296512.

D ra c ht e n

Dagtochten met klassieke autobussen en boten, Jan Hofstra Reizen 0512-512103 Wandeling door centrum Drachten en (bewegwijzerde) fietstochten in omg. Drachten. Inl. ANWB/VVV Drachten 0512-517771 Huifkarverhuur, inl. 0512-301176/381334

% % %

D ro ge h a m Excursies natuurreservaat ‘Hamster Mieden’, Actieve excursies voor jong en oud met activiteiten in en rondom de boerderij, dia presentatie en bezoek boerderijwinkeltje. De Buorren 66 0512-331367 b.g.g. 06-44028495.

Ea r n ewâ l d Diverse wandel-, fiets-, vaar- en   kanoroutes, in en rondom Earnewâld. Inl. Toeristenbureau 0511-539500

Fra n e ke r

Stadswandeling, inl.

G ro u

% 0517- 393661

De 8 van Grou (fiets-pontroute), In hoogseizoen fietspontje tussen eiland De Burd met de Hege Warren. Diverse wandel-, fiets-, vaar- en kanoroutes, ballonvaarten en arrangementen in de regio. Inl. VVV Mid-Fryslân 0566-621333

Gytsjerk

Rondleiding, Op aanvraag door Buismans Eendenkooi in natuurgebied van It Fryske Gea. Max. 20 personen. Inl. 0512-381448

H a r l i n ge n Stadswandelingen, O.l.v. een gids, inl. 0517-414083 Wandelingen zijn tevens verkrijgbaar bij Toeristisch Informatiepunt Harlingen 0517-430207 Bootjesverhuur “Ouweseun”, 06-24235115 Kanovaren in noordwest Fryslân, Kimswerd 06-24903661/06-21575118/06-54243799 Zeetochten, Inl.: VVV Sportvissen en zeezeilen, Inl.: Toeristisch Informatiepunt Harlingen 0517-430207

% %

H e e re nve e n

Auto-, fietsen wandelroutes,   O.a. de Deelenroute langs kunstenaars en ambachtslieden en stadswandeling door Heerenveen. Inl. VVV/ANWB Heerenveen 0513-625555

Hindeloopen Stadswandeling, o.l.v. een gids, inl.: 0514-521838/521453

Iens

Literaire route, Startpunt “Frysk Ferzenpaad” langs de Bolswardervaart met werk van Friese dichters.

IJlst Stadswandeling met boottochtje, Molenbezoek en bezoek museum Nooitgedagt. Individueel: iedere woensdag vanaf medio jun t/m medio sep om 10.30 en 14.00 u. Start bij de VVV in IJlst. Voor groepen vanaf 7 personen: op afspraak. Inl. VVV Wymbrits te IJlst 0515-531818

J o u re

Jouster Kuierke, Monumentenwandeling o.l.v. een gildemeester voor groepen vanaf 5 personen. In jul, aug en sept. iedere do start 15.30 u. bij de VVV/ANWB Joure 0513-416030 Ballonvaarten vanuit ballooncity Joure. Knapzakroute, Lengte ca. 27 km (voor fiets). Voor ouders en hun kinderen, voor grootouders en hun kleinkinderen. Bij Museum Joure kan een rugzak worden geleend met allerlei hulpmiddelen voor het uitvoeren van een aantal boeiende opdrachten.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Educatie- en voorlichtingscentrum Hammerslag, Weardebuorsterweg 2 0511-445474 Informatie over hoe een modern landbouwbedrijf werk. Op een leuke, maar vooral begrijpelijke manier wordt verteld hoe een veehouder met zijn gezin tegenwoordig werkt en leeft.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Informatiecentrum Mar & Klif, De Brink 4; inl. 0514-571777 Open: 1 apr t/m 31 okt: ma t/m za 10.0017.00 u., za 10.00- 16.00 u. In jul. en aug za. 10.00-17.00 u., nov t/m mrt op afspraak. Voor individuelen gratis entree. Groepen/ scholen: € 1,00 p.p. (op afspraak). Met een overzicht van landschap, natuur, cultuur en historie van de Zuidwesthoek, tevens heemtuin.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG EXCURSIES Fortsetzung Exkursionen

Natuurgebieden, Excursies o.l.v. een gids. Info VVV/ANWB Joure 0513-416030

Langweer

Lauwersoo g IVN Natuurwandelingen, Inl. Natuurmuseum Dokkum (i.s.m. IVN) 0519-297318 Nationaal Park Lauwersmeer. Wadloop- en sleepnetexcursies Natuurschool. Van 1 jul. - 31 aug. elke dag v/d week leuke en leerzame excursies voor gezinnen (kind. v.a. 5 jr.), losse deelnemers en groepen o.l.v een (v) aardige Natuurschool-gids. Startplaats vissershaven van Lauwersoog. Inschrijving via: 050-5274993 Rondleidingen Lauwersmeer Staatsbosbeheer, Boswachter Willems. De Rug 1 0519-345145

Leeuwarde n

Lemmer De Vlindertuin, verlengde Flevostraat nabij de Rondweg, april t/m sept elke 2e zondag van de maand 14.00 u. Informatie: 0514-571777

Makkum

Dorpswandeling (op aanvraag met gids), Fiets-, wandelen autoroutes, rondvaarten, huifkartochten, zeiltochten op IJsselmeer en Waddenzee, (dag)arrangementen, bootverhuur, zeilcharters. Informatie: VVV Makkum-Waaggebouw 0515-233940

Marrum De SeedyksterToer, Diverse routes door buitendijksgebied Noord-Fryslân. Tevens uitkijktoren. Info 0518-411434. Rondleiding Buitendijksgebied Noordeleech, Met een ervaren gids een tocht maken door het buitendijkse gebied aan de Waddenzee. Laarzen of stevig schoeisel worden aanbevolen. Info: It Fryske Gea 0512-381448.

Moddergat

Wadlopen, visexcursies en concerten in de oude kerk, Dit zijn enkele activiteiten die stichting Oan ’e Dyk organiseert, met bevoegde gidsen/begeleiders, vanuit hun lokaal aan de dijk in Paesens-Moddergat. Inl. en/of opgave: 0519-850299 / 06-46633989.

Oranjewou d Fietsroute langs landgoedboerderijen, Over ca. 25 km en andere routes. Inl. VVV/ANWB Heerenveen 0513-625555

Fiets-, wandel-, auto- en kanoroutes, zijn verkrijgbaar bij de VVV.

O u d e m i rd u m

Vlieland

Rondleiding door Gaasterlandse bossen. Inl.: SBB Oudemirdum 0514-571600 Huifkartochten.

Pi a a m Buisman Eendenkooi in Piaam, Inl.: It Fryske Gea 0514-581900 In de   Koaiwaard staat een vogelwaarnemingshut. Via een pad vanaf de dijk, of langs een wandelpad vanaf ‘t Fûgelhûs in Piaam te bereiken. De hut is dagelijks toegankelijk.

Pi n g j u m Ten noordwesten van Witmarsum, de oudste zeewering van Fryslân, (de Pingjumer Gulden Halsband).  Het noordelijk deel is te bewandelen, er loopt een fietsroute langs 5 dorpen bij de dijk.

Informatiecentrum de Noordwester, Organiseert met gidsen van Staatsbosbeheer diverse excursies: Wad tot Noordzee, Duinexcursies, Kroonspolderexcursies etc. 0562-451700

We rge a Dorpswandeling, o.l.v. gids in juli en augustus iedere woensdagen zaterdagmorgen. Reservering. Diverse wandel mogelijkheden in en rond het dorp. 058-2553152

We s t e rge e s t

Welkomboerderij Hammerslag, Leerzame rondleidingen in de stal, kalfjes knuffelen en koeien eten geven. Tevens boerengolf en cadeauwinkeltje. Open: gehele jaar (Rondleiding op aanvraag. Minimaal 10 personen). Reserveren gewenst. Fam. Dijkstra, Weardebuoursterwei 2 0511-445474 / 06-22086852

S c h i n ge n /S l a p p e t e r p

Kleasterpaad, zie Excursies/Heeg.

It Boerepaad, traject tussen 4 en 24 km door het boerenland. Routekaartjes op vier punten: Ljochtmisdyk, Slappeterpsterdyk, Kleasterdyk en langs it Wiid.

Wo l ve ga

S i e ge r swo u d e

Wo m m e l s

Huifkartochten bij De manege, De Wâldrâne Bremerwei 24 0516-541426

Slachtedyk, wandelen fietsroute over de eeuwen-oude waterkering. Kerkepaden, tussen Rien en Lytsewierrum, Reahûs en Easterein en door de Sudhoeke bij Wommels. Wandeltochten, o.l.v. een gids tijdens  de zomermaanden. Inl. VVV Terpelân 0515-333249

Rijs Rondleiding door deel Rijsterbos,   Is mogelijk op afspraak. Idem naar de IJsselmeerkust, inl.: It Fryske Gea 0514-581900 Prijs excursie: scholen reductie.

Sloten Stadswandeling, o.l.v. een gids, inl. 0514-531308

Sneek Stadswandeling, op aanvraag o.l.v. het Gilde. Het hele jaar is een stadswandeling onder begeleiding van een stadsgids door het monumentale centrum van Sneek mogelijk. Een stadswandeling in combinatie met een rondleiding bij het Fries Scheepvaart Museum is ook mogelijk. Inl. en reserveringen bij ANWB/VVV Sneek 0515-414096

Sondel Huifkartochten met Friese paarden, Fam. v/d Werf. Groepen op afspraak. 0514-563437

S t avo re n Stadswandeling, o.l.v. een gids

Stiens

Wi u we r t Excursies bij bedrijven en door  natuurgebieden, op aanvraag. Inl. VVV Wolvega/ Weststellingwerf 0561-611711

Wo r ku m Stadswandeling, o.l.v. een gids, inl. 0515-543566

Wo u d s e n d Kuierke troch Waldsein,  Avond wandeling door Woudsend met een bezoek aan 2 molens, de RK kerk, het moleninfo centrum en de Slijterij. Tevens boottochtje en kopje koffie. In juli en augustus: Start om 19.00 u. bij Molen ’t Lam. Info en kaartjes: VVV in Woudsend 0514-591446

FIERLJEPPEN STABHOCH- UND WEITSPRUNG

Literatuurroute, Fietsroute langs 20 borden met gedichten en romanfragmenten, 38 km door Leeuwarderadeel. Route verkrijgbaar bij het gemeentehuis.

Buitenpost

Te r s c h e l l i n g

D e We s t e re e n

Excursies, door bos, duin, polder etc,   Info via VVV Terschelling Huifkarbedrijf Terpstra, Dorpsstraat 20, Hoorn 0562-448837 www.huifkarbedrijf-terpstra.nl Huifkartochten Puur Terschelling, Oosterend 39, Oosterend 0562-449487 www.puur-terschelling.nl Huifkartochten De Noordsvaarderij, 06-46071280 www.noordsvaarderij.nl

Drie wedstrijdschansen en één oefenschans,Inl. J. Boersma 0511-408612

In en Outdoor Fierljepcentrum,   Met fierljepcursussen evt. in combinatie met groepsarrangementen en een polsstokroute onder begeleiding van een instructeur door de weilanden (ook geschikt voor rolstoelgebruikers). Tevens vaste slingeraapbaan, boogschieten en kaatsen. J. Burghout 0511-447371

IJlst Fierljepschans bij brug, aan Súdergoweg. Inl. 0515-443045

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Praamvaren Leeuwarden, Door de grachten van Leeuwarden. Inl VVV Leeuwarden 0900-2024060 Stadswandeling, o.l.v. een gids vanaf het VVV-kantoor (Achmeatoren, Sophialaan 4), elke woensdagmiddag om 14.00 u in de maanden juli en augustus. Kosten € 4,00 p.p. U hoeft zich hiervoor niet op te geven. Gedichtenwandelroute, door de  binnenstad, inl. VVV 0900-2024060 Varen met een Elektrosloep, in en rond Leeuwarden. Inl VVV Leeuwarden. 0900-2024060

S t . A n n a p a ro c h i e

Dorpswandeling, routeboekje verkrijgbaar bij bezoekerscentrum.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Langweerder Loopje, In slach om ‘e buorren. Wandeling o.l.v. een VVV gids door het beschermde dorpscentrum van Langweer. In juli en aug. iedere ma. start 19:30 u. bij de VVV Langweer 0513-499100 Groepen hele jaar op aanvraag.

Oude Bildtzijl

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG FIERLJEPPEN Fortsetzung STABHOCH- UND WEITSPRUNG

It Heidensk i p

% 0515-541561

B r i t swe r t

Ea r n ewâ l d

Fierljepschans Koarte Ekers, Demonstraties voor groepen op afspraak. Inl. 0513-671501

Helling Stichting, St. Joriskerk, Terp 2 058-2501900 Open: apr t/m okt op za van 14.00-17.00 u. Werk van Friese kunstenaars. Open za/zo 10.00-18.00 u. en op afspraak.

Wommels

B u rg we rd

Fierljepschans, inl.

Joure

Fierljepschans, inl.

% 0517-342018

Fierljepschans.

D e Wi l ge n

GALERIEËN EN ATELIERS Galerien und ateliers

Galerie Buitengewoon, Dr. Heawei 52 0512-518684 Harry Boiten, Hoptúnen 11a 0512-513917

Akkrum

Atelier ’t Segel, Kanadeeskestrjitte 8 0566-650332 Glasatelier Vitriarius, Kleef 2a 0566-651618

Aldtsjerk Galerie Bloemrijk Vertrouwen, Van Sminiaweg 70 058-2561176 Open: do t/m za en op de eerste zondag van de maand van 14.00-17.00 u.

Allingawie r Atelier de Frije Wyn, Meerweg 13 0515-232845

Ameland

Anjum

Museummolen ‘De Eendracht’, De molen dateert uit 1889, alle zes zolders zijn toegankelijk. Te zien zijn wissel-expo’s van schilderijen, kunst uit zee (internationale schelpenexpo), molenmodellen, molenaarsgereedschap, het molenraderwerk (spoorwiel en rondsels) en de aandrijving. Bovenin de molen heeft u een prachtig uitzicht. Mounebuorren 18 0519-321926 Open: 1 apr- 31 okt di t/m za 10.00-17.00 u. 1 nov-31 mrt alleen za 10.00-17.00 u. Entree: €2,- p.p.; kind (4-12) €1,-; groepen v.a. 10 pers. €1,50.

Bakkeveen Atelier van Tjitske Wiersma,schilderijen. Weverswâl 31a 0516-542642

Beetsterzwa a g Kunsthuis Syb, Hoofdstraat 70

% 0512-383423

Berlikum

Galerie Hiske Wiersma, Kleasterdyk 32 0518-462317 www.hiskewiersma.nl Dieren en landschappen, Stienstrawei 1, via Dwarsdjip 0512-342744. Open: op afspraak.

Bolsward Marrigjes Textielkunst, Broerestraat 5 0515-572834 Mevrouw Boermans, Grootzand 7 0515-572203

Brantgum.

Eigen-wijs, woon-en tuindecoraties,   Meubels van gebruikt steigerhout. Open: do 13.30-17.30 u. vr 10.00-17.30 u. za 10.00-17.00 u. Roosterweg 8 0519-561144/06-54282500

D o k ku m

Het Admiraliteitshuis, Met een beeldende expositie over Bonifatius (zie ook Musea). Galerie Jan Kooistra, Schilderijen van de Waddenzee en het friese land. Open: hele jaar wo-vr 14.00-17.00 u. en vr 19.00-21.00 u. jul/aug ma t/m za 14.0017.00 u. vr 19.00-21.00 u. en op afspraak. Diepswal 3 0519-295755/0511-423964. www.jan-kooistra.nl Randomarts, Kleine Breedstraat 4 0519-221192. Atelier voor fotografie, Jan Dekker en Cees Booy. Open: za 10.00-17.00 u. en op afspraak.

D o k ku m e r N i e u we Zi j l e n Galerie/kunstcafé ‘de Dream’, Sylsterwei 21 0511-451121 Wisselende exposities. Kunstcafé Geopend van 1 apr - 1 okt vanaf 10.00 u. Lunchen kan van 12.00 u. - 15.00 u. Van maandag tot en met donderdag is op afspraak een koud/ warm buffet mogelijk voor groepen van plm. 20 personen. Wildbuffet 27 nov en 11 dec. 2010. Reserveren is mogelijk. Galerie open op vrijdag, zaterdag en zondag ( 1 april tot 1 oktober) vanaf 10.00 u.

D ra c ht e n Centrum voor de Kunsten De Meldij, Reidingweg 1 0512-514293 Corry van Eijk Weefster, 0512-515689 Dries Reeder, 0512-524350 Beeldend kunstenaar Anneke Reeder, 0512-524350 Edelsmid Jan Ketelaar, 0512-524543 Beeldend kunstenaar Sybranda Wieringa, 0512-524543 Kunstschilder Jannes Kleiker, 0512-524543 Kunstschilder   Kunstuitleen, Burg. Wuiteweg 24 0512-524253 Museum Smallingerland, Zie Musea/Drachten. Bibliotheek Smallingerland, Museumplein 1 0512-515680 Karin van Beugen, De Wilgepol 3. Beeldend kunstenaar. Henk Hofstra, Morra 11. beeldend kunstenaar. Jitse Sikkema, beeldend kunstenaar Drachtster Heawei 52, De Wilgen. Atelier/Kunstuitleen De Blauwe Roek, (Talant), Museumplein 6 Drachten.

% % % % % %

Ea s t e r m a r Galerie De Zandloper, E.M. Beimastraat 7 0512-472024

Ec ht e n e r b r u g

Galerie Terbeek, De Kampenaersweg 17

% 0514-542010

Leonadesign.nl, Atelier met o.a. zachte sieraden, kunsttassen, theatrale hoedjes, interieurobjecten, workshops en kunstlessen. Winia’s reed 10 0519-518519/06-30877299

Elsloo

Van Koert & Van Koert, Hoofdweg 9b 0561-421896 De Zonnebloem, Peperstraat 4 0561-421656 Jackie Atelier & Expo, Kloosterweg 2 0561-421637

Ex m o r ra

De Spintol, Dorpsstraat 39, met o.a. poppenhuizen 0515-572913 Glasblazerij ‘t Quakeltje, Dorpsweg 53 0515-573331 Open: do t/m za 10.00-17.00 u en op afspraak.

Gersloot Galerie De Wilg, Hegedijk 85 0513-529289

Fra n e ke r

Galerie Het Kantoor der Franeker   Courante Kunsten, E. Eisingastraat 21  0517-382308 Open: za 14.00-17.00 u. en op afspraak. Galerie Atelier Peter Vassilev, Vijverstraat 11 0517-393508 Open do 14.00-18.00 u., vr 14.00-18.00 u., en 19.00-21.00 u., za 10.00-12.00 u. en 14.00-17.00 u.  en op afspraak. De Salon, Zilverstraat 39 0517-384927 Open: vr t/m zo 14.00-18.00 u. en op afspraak.

Fo u d g u m Atelier Yfke Blom,Zijdebloemdecoraties, workshops & high tea. P. Paaltjenspad 3 0519-292384 / 06-22925573

G o r re d i j k Hoogenbosch, Stationsweg 66 0513-465178 Pottenbakkerij De Diggel, ‘t Kiemke 11 0513-465384

G ro u

A & K Janki, Gedempte Haven 24a 0566-622090 Tevens Juwelier & Edelsmid. Atelier Joke Hylkema, It Skûtsje 2 0566-622042 Schilderijen en kunstkaarten in aquarel en gemengde techniek Atelier Carel Visser, De Swanneblom 9 0566-623081 Tekeningen, aquarellen, kleurenlitho’s van Grou e.o. Veenstra kunst & antiek, Seinpolle 6 0566-623777 Second Rose 2e hands merkkleding, Wijde Steeg 3a. Goudsmid Riemersma/Atelier De Boatte, Kleine Buren 4 0566-622172

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Galerie Bo Lumen, Douwe Klipweg 10, Ballum 0519-556363 Atelier 31, Westerlaan 31, Hollum 0519-554787 Galerie Dit Eiland, Burenlaan 1, Hollum 0519-554405

Fr ys l â n va n A t ot Z

Vrouwenpa ro c h i e

Atelier Peter Hein, beelden en objecten. Kloosterweg 3 0515-574626

Makke yn Earnewâld (Galerie Koopmans), De Stripe 14 0511-539235 meubelmakerij en galerie.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG GALERIEËN EN ATELIERS Fortsetzung Galerien und ateliers

Harlingen

Heeg

Galerie Yn ‘e Bocht, Lytshuzen 3 0515-443043 Nautisch atelier de Scheepskamer van Heeg, De Skatting 40 0515-444710

Heerenvee n

Hindeloope n G. Bootsma, Kleine Weide 1-3 0514-521683 ‘Iekoon’, Nieuwstad 39 en Buren 46 0514-521790/522213/522080 Meine Visser, Buren 26 0514-521253 ‘Glashouwer’, Nieuwstad 25 0514-521480 ‘t Aalde Waipen’, Nieuwe Weide 14 0514-522040 ‘Roosje’, sinds 1894, Nieuwstad 44 0514-521251 Tevens houtsnijkunst.

Holwerd M’Atelier, Centrum voor creatief rouwen en zingeving met cursussen en workshops. Daarnaast creatief rouwen voor individuen en kleine groepen. Stationsweg 40 0519-561997. Atelier ‘t Vestzakje, Buren 44 0514-522945/06-21864133 Galerie/Atelier Telgenhof, Buren 25 0514-521134 ’t Huis met Kunst, Tuinen 5-7 0514-523208 Open do t/m za 13.30-17.30 u. en op afspraak.

% %

Idskenhuize n Kerstgroepen en Religieuze kunst Atelier Made in Ashtown, Tsjerkewei 4 0513-432112

Joure

Atelier Hemaai, Prins Bernhardlaan 21 0513-413438 Atelier/Schilderworkshops Fransje Versloot, Slachtedijk 9 06-10323891

Kat l i j k

Ten Hoeve Exposities, Schoterlandseweg 20 0513-541638 Ruijter-van Santen, Aaltjelaan 2 8455 JB 0513-631130

K i m swe rd

Mildam It Bynt, Schoterlandseweg 101 0513-631074 Kreatief Kollektief ’t Alde Tsjerkje, Schoterlandseweg 37 0513-433949 De Middelste Dam, Schoterlandseweg 42 0513-631706

% %

N e s ( D)

Atelier Zoutkust, Nynke van Schaik, glaskunst. Jan Timmerstraat 1 0517-579597 In atelier Zoutkust worden cursussen en workshops gegeven in diverse glasbewerkingstechnieken.

Ekkers Beelden De Tarissing, Galerie, werkplaats en gastatelier in voormalige school. Doorlopende exposities van hedendaagse schilderijen, (tuin)beelden en objecten. Wiesterweg 10 0519-346342

Ko u d u m

N i e u we s c h o o t

% 0513-681616

Galerie Het Ooste, Hoofdstraat 4 0514-522676 Permanente beeldententoonstelling. Beeldhouwcentrum Koudum, Ooste 19  0514-522676 Beeldentuin ’s zomers te bezichtigen.

ZoFier, Rotstergaastweg 95

L a n g we e r

N i j e b e r ko o p

Antiquariaat De Boekensteun, Buorren 41 0513-499023

Tussen Tjonger en Linde, Grindweg 5 0516-441440

Le e u wa rd e n

N i j e ga

Artemisia in Kunstzaken, Eewal 98 058- 2998841 Kunstuitleen Fryslân, Wissesdwinger 1 058-2125400 Galerie Eewal, Eewal 84 058-2136683 Galerie 92, Eewal 92 Keramiekatelier Ceramic, Kelders 5 058-2121310 Galerie de Vries, Turfmarkt 1 058-2160988 Pip’s Gallery, Oranjehotel, Stationsweg 4 058-2126241 St. Joseph Galerie, Boerhaavestraat 3 058-2666356 Galerie de Roos van Tudor, Eewal 47-49 058-2161636 It Frysk Skilderhûs, Schrans 44 058-2136542 Galerie Reinier Knol, Bleeklaan 129 058-2663358 Galerie De Kleine Hoogstraat, Kleine Hoogstraat 14 058-8442545

Dinie Boogaart, Kommisjewei 21-23

Le m me r

Kosta’s Galerie, Korte Streek 6 0514-533892 K.W.A.S.T. Kunstwerkplaats voor   academisch schilderen & tekenen, 06 12905532 www.kwast.nu

L u i n j e b e rd Hobby Potterie De Vuurlelie, Aengwirderweg 251 0513-529694

M a nt g u m

Beeldentuin Hein Mader, Tsjeintgum 8 058-2501663

m a k ku m

N i j A l to e n a e

Atelier Silly Sally, Astrid Salman, schilderijen en objecten. Oudebildtdijk 424. Open op afspraak. Inl 06-40936709 www.astridsalman.nl

N i j e b e r ko o p

% 0512-372735

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Glas Atelier Jjip, Zie Ambachtelijke bedrijven/ Heerenveen. Montagna d’Oro, Showroom klassieke Italiaanse auto’s, maandag gesloten. Open di t/m vr 9.00-17.30 u.  en 10.00-16.00 u. Industrieweg 10 0513-636330/ 06-21546370 fax 0566-623881

Galerie Mieke Minnema, Marconiweg 5 0513-417847 Els Vastenburg, Kûperij 8 0513-415881

Edelsteencentrum De Krater, Hoofdweg 211 0516-451333 Open:  wo t/m za 10.00-17.00 u., zo 13.00-17.00 u.

Nijland Buxus Zathe, Tramstraat 6 0515-569294

N o a rd b u rg u m Atelier Nel Lansing, Zomerweg 87 0511-472855 Open: indien aanwezig.

O e nt s j e r k Glasatlelier Jan Hooghiemstra Wynzerdyk 20 058-2563282 www.janhooghiemstra.nl O.a. workshops glas of sieraden.

O l d e b e r ko o p Galerie Nimrod, Willinge Prinsstraat 1 0516-451351 Open stal; expositie tijdens de zomer vakantie, verschillende kunstvormen, diverse locaties (gratis vervoer mogelijk, met witte fietsen).

O o s t e r s t re e k Grensweg, Dwarsvaartweg 78

O o s t e r wo l d e Singelier, Groote Singel 2

Oosthem

% 0561-433122

% 0516-566284

Galerie Oosthem, Hernepaed 4 0515-533105

Galerie Marco Käller, Súderseewei 6B 0621851634 Open: winderperiode: za. en zo. Zomer: Dagelijks.

Opeinde

M e t s l aw i e r

Arthouse Bianca de Gier, Workshops en cursussen. Nieuwebildtdijk 118 Inl. 0518-400058 www.biancadegier.nl

Galerie/atelier Ge-art, Roptawei 46 0519-241563 Wisselende exposities met werk van hedendaagse kunstenaars. Open met beeldentuin: 1 apr tot 1 okt wo en do 10.00-18.00 u. Anders bij aanwezigheid op afspraak.

Tjabel Klok, Dr. Siebingasingel 79

Oude Bildtzijl

Fr ys l â n va n A t ot Z

Galerie De Vis, Noorderhaven 40 0517-417116 Galerie Acanthus, Zuiderhaven 71a 0517-415173 Galerie De Valk, Rozengracht 10 0517-431353 Galerie Atelier 1899, Hondenstraat 5 06-41379494 Atelier BB aansee, Zuiderhaven 39 0517-414742 Galerie de Huiskamer, Franekereind 10 0517-434301 Atelier de Koe, Grote Kerkstraat 35 0517-415348 Kunsthandel Zuijderwal, Schritsen 65B 0517-431463 Oker Ontwerpen, Noorderhaven 27 0517-430019 Kunst en Lijstenatelier Wolters, Lanen 42 0517-414435

% 0512-371744 %

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG GALERIEËN EN ATELIERS Fortsetzung Galerien und ateliers

Oudega Atelier Durkje Haringa, Aquarellen en acrylschilderijen van de Wadden, het Lauwersmeer en andere natuurgebieden. Eastersânning 11 0512-372367.

Oude Leije

Atelier Rhodis, Leyesterhegedyk 17 Inl. 0518-421500 www.rhodis.nl Doka Paul van Gent, Fotografie, Arjen Roelswei 13. Open op afspraak. Inl. 0518-421479 Galerie/atelier Hein Kocken, Oan’e Slink 1 0518-421781 Schilderijen en beelden, open: di t/m zo 10.00-18.00 u. www.heinkocken.nl

Ping jum Edelsmederij Elske Klik, Grote Buren 36 0517-579602 Lokaal werk, Ernst Bernson, Grafisch, illustratief, ruimtelijk en multimedia. Grote Buren 48 0517-579305 Stormmeeuw fotografie, Renate de Backere, Grote Buren 48 0517-579914 Galerie het Blees Huys,Michel Dil; beelden, keramiek, schilderijen. Kleine Buren 9 0517-579342 Atelier Margreet Maas, schilderijen. De Alde Haven 17 0517-579342 Marja Driessens, fotografie. De Alde Haven 17 0517-579248 Atelier Paul Kingma, Reliëfwanden. Grote Buren 13 0517-579805

% % %

% %

Ro t t eva l l e

S t . N i co l a a s ga

% %

Pe p e rga

Galerie de Bonte Koe, eenvoudige boerengalerie met prachtige kunstwerken, Buitenweg 5 0561-441437

Ra e rd ( b i j D o k ku m ) Oerka Irene Verbeek Museum, In het terpkerkje van Raard zijn doorlopende wisselende exposities van Irene Verbeek te zien. Zeer uiteenlopende technieken olieverf op doek, grafiek, inktschets en betonreliëfs. Open: apr t/m okt vr/za/zo 14.00-17.00 u. 050-5291360

Rave n swo u d

Galerie-atelier Klaske Kalsbeek Vlasma, Permanente expositie aquarellen eigen werk, bloemen en het friese landschap. Altijd welkom, graag op afspraak. Heidbuorren 3 0512-342047

S c h i e r m o n n i ko o g Galerie Ogygia, Middenstreek 23

Sloten

% 0519-532086

Galerie Gravin, Open bij aanwezigheid en op afspraak. Wisselende exposities. Koestraat 45 0514-531568

S t avo re n

Galerie/kunsthandel de Staverse Jol, Schans 10 0514-682689 Galerie Stavers Glas, Schans 4 0514-681226

Sneek

Galerie Beeldend Aktief Sneek, Marktstraat 3 0515-426383 Galerie Fryslân 2000, Oosterdijk 23 0515-418585 Galerie Kunstuitleen en lijstenmakerij Peter Bax, Singel 82 0515-422772 Galerie en kunsthandel Planting, Nauwe Noorderhorne 13 0515-414724 Tevens lijstenmakerij. Atelier Wiebe van der Zee, Cornelis Kanstraat 2 0515-416604

S t . A n n a p a ro c h i e Atelier aan de Dijk, Mark Glotzbach, olieverfschilderijen. Nieuwebildtdijk 300. Open op afspraak of indien aanwezig. Inl. 0518-400991 www.atelieraandedijk.nl Atelier Elbow, waddenfotografie van Ellen Floris. Foto's/objecten Bowe Roodbergen. Nieuwebildtdijk 220 Inl. 06-14410607. Open 1e zondag v.d. maand 14.00-17.00 u. www.elbowworks.nl Atelier het Bosch, Bosch 3 Inl. 06-20733467 www.atelierhetbosch.nl Workshops en cursussen. Maatwerk in Fotografie, Meindert Gorter, Nieuwebildtdijk 294. Open op afspraak Inl. 0518-402942 www.fotogorter.nl

S t . J a co b i p a ro c h i e Atelier 11, Wim Bors en Lucie de Blécourt. Oudebildtdijk 834.

Galerie Heide, Heide 14

Sumar

% 0513-431125

Atelier ‘Adrienne’, Vroegere handwerktechnieken in een nieuw jasje – spinnen, weven, vilten en poppen. Verkoop materialen en eindproducten. Greate Buorren 51 0511-408227.

Te r s c h e l l i n g

Windwijzermakerij, Formerum 38 A, Formerum 0562 448617 Houtatelier Marcel van Berkel, Striep 7, Striep Galerie Oosterburen 44, Oosterburen 44, Midsland 0562 448031 Galerie ’t Spinsel, Oosterburen 31, Midsland 0562 448317 Zouthout, Baaiduinen 49 Baaiduinen 0562 448565 De Boekenboer, Formerum Zuid 16,   Formerum 0562 448463

Ti j n j e

Volkskunst Bethlehems Sté, Hanebuert 1 0513-571512 La Lanka, De Warren 17 0513-571154 De Ulen, Ulesprong 4a 0513-571128

% %

Tj a l l e b e rd

De Ielstikel, Hooivaartsweg 9 0566-631576 Grietje, Aengwirderweg 381 0513-628994

Ve e n k l o o s t e r

Galerie Theeschenkerij Noordvleugel, Kleasterwei 1 0511-442436 Gevestigd in het koetshuis van Fogelsangh State. Het hele jaar geopend.

Tj e r k we rd Galerie Artisjok (Ada Stel), Kerkstraat 19 0515-579193 Waskemeer, Schansdijk 18 0516-577400 Rozekwarts en Maansteen, edelstenen, mineralen en kralen,

Tz u m m a r u m Atelier Jaap van Dijk, Hoarnestreek 31 Inl 0629282259 Open op afspraak. www.jaapvandijk.nl

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Galerie Terra Theos, Engelse tuin, theehuis en galerie, Mr. Lokstraat 9 0516-433785

Open laatste zondag van de maand en op afspraak. Inl 0518-491286 www.atelier-11.com Atelier Henk Beeuwkes, Noordeinde 1H 0518-490310 Open op afspraak. Atelier Leopold Wijdeveld, Oudebildtdijk 786 0518-491085 www.leopoldwijdeveld.nl Naïeve schilderkunst. Foto en Advies, Anno Huidekoper, Koudeweg 40 Open op afspraak Inl. 0518-401463 www.fotoenadvies.nl Tiffany Glas, Oude Bildtdijk 1196 0518-491911 Galerie en atelier. Open: op afspraak en indien aanwezig. Galerie Marco Goldenberg, Oude Bildtdijk 878 0518-491920 Beeldhouwwerk. Open: op afspraak. www.marcogoldenbeld.nl

Atelier Rene Knip, vormgeving Riegeweg 9 0517-579805 Atelier Ab Hofstra, fotografie. Riegeweg 3 0517-579897 Atelier Joan Jansen,schilderijen. Kerkstraat 3 0517-579617

Fr ys l â n va n A t ot Z

Atelier Ebbing Sipma, Oudebildtdijk 219 Inl 0518-421933 Open op afspraak. Atelier René Tweehuysen, portret en landschap in olieverf. Dr. Schuilingstr. 22 Inl 0518-421024 www.renetweehuysen.nl Galerie De Trapjes, John Maes, Oude Bildtdijk 94 0518-421293 Schilderkunst. Open: iedere eerste weekend van de maand, za en zo 13.00-17.00 u. Atelier Peter Adrichem, Nieuwbildtdijk 4 0518-421554 Sculpturentuin, open op afspraak. Atelier Fred Thoolen, Nieuwebildtdijk 69 0518-421123 Landschappen en luchten. Open: indien aanwezig of op afspraak. www.artenon.nl Aerden Plaats, Ds. Schuilingastraat 4-6 0518-421012 Groepsexposities Kunstkring Uytland. Open: 10.30-16.30 u. mei/sept. alle dagen behalve dinsdag. okt t/m april zat, zon-en feestdagen, 1e kerstdag en januari gesloten. www. aerdenplaats.nl Ljochtwurkplak Janny Vellinga, v. Albadaweg 55 0518-421443 Landschappen en zeezichten. Open: op afspraak. www.jannyvellinga.com Toneeltje, theater-atelier en verkleedwinkel. Van Albadaweg 57 Inl. 0518-421214 www.toneeltje.nl Werkplaats voor fotografie, Wadfoto's en workshops. Geertjan Plooijer, Oudebildtdijk 50. Open op afspraak. Inl. 06-54213257. www.f64.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG GALERIEËN EN ATELIERS Fortsetzung Galerien und ateliers

Vlieland

Appelscha

Pe p e rga

Atelier de Schuur, Duinkersoord 33 06-23968335 Galerie bakkerij Westers, Dorpsstraat 98 0562-451221 Galerie uitspanning het Armhuis, Kerkplein 6 0562-451935 Informatiecentrum de Noordwester, Dorpsstraat 150 0562-451700 Museum Tromp’s Huys, Dorpsstraat 99 0562-451600 Strandhotel Seeduyn, Badweg 3 0562-451560 Residentie Vlierijck, Willem de Vlaminghweg 2 0562-453840

Quality Golf Resort De Hildenberg, Gruun 5 0516-433568 Golfbaan 9 holes. Midgetgolf Fryslân, Bosberg 4 0516-431919 Officiële wedstrijdbaan  en Zweedse vilt midgetgolfbaan.

Boerengolf, mts. Kroon, Buitenweg 5 0561-441 437

Wergea

Galerie De Handwerkmand, Leeuwarderweg 52 058-2551493 It Nifelpakhûs, Hillebuorren 22 058-2552086 Atelier Kalkhaan, Gele Eker 26 058-2552981 Wijnjewoude, De Wouden, Merkebuorren 54 0516-481964

Wolvega

Workum

Galerie Ada Stel, Sud 32 0515-579193 Galerie Berger, Begine 10 0515-540520  Schilderijen, sieraden en objecten. Galerie Piets Althuis, Noard 18 0515-543676 Noardwal, Noard 147 0515-542282 Kunsthuis Kort, Noard 200  0515-543695 Schilderijen van Marjan Kort en antiek & curiosa. Beeldhouwatelier Ruth Vulto Gaube, Algeraburren 21 0515-543180

Woudsend

☎

Galerie/atelier “Oan ’e Vosseleane”, Vosseleane 67 0514-592018

GOLF / BOERENGOLF / MIDGETGOLF Golf / bauerngolf / minigolf Ameland

Golfbaan d’Amelander Duinen, Oosterhiemweg 20, Hollum 0519-554219 Golfschool Ameland, Oosterhiemweg 20, Hollum 0519-720580 Boerengolf Kiewietshoeve, Ballumerweg 25, Nes 06-13158346 Midgetgolf - Boomhiemke, Jan Roepespad 4, Hollum 0519-554052 Midgetgolf - Klein Vaarwater, Klein Vaarwaterweg 114, Buren 0519-542156 Midgetgolf - St. Recreatie Ameland, Strandweg 20, Ballum 0519-554134

B a k keve e n

Boerengolf, Hotel Boschlust, De Brink 3 0514-571270 Minimaal 20 personen in de periode nov.- mei. Golf, 9 holes, Sminkewei 10 0514-604236 Midgetgolf, De Hege Gerzen,   Liemerige Wei 4 0514-571214 Open: 1 april tot 1 oktober dagelijks, vanaf 1 oktober tot 1 april alleen weekends of op afspraak.

Midget Golf, Mjumsterwei 16, 9243 SK 0516-541493

B e e t s t e rz wa a g Hotel Lauswolt, Van Harinxmaweg 10 0512-381245 Golfbaan met 18 holes.

B o l swa rd

Rijsterbos

Boerengolfbaan Half-Hichtum, Hichtumerweg 14 0515-572683

Overdekte midgetgolfbaan, Camping Rijsterbos, Marderleane 4 0514-581211

D e l fs t ra h u i ze n

Ro h e l

Bjusterbaerlik boerengolf, Marwei 124A 0514-541267 Boerengolf, Marwei 124 051-541267 www.boerderij.nl

Aktiviteitenboerderij Fjouwerhusterpleats, Vierhuisterweg 29 0513-551418 Educatief melkveehouderbedrijf  met maïsdoolhof en boerengolf.

D ra c ht e n Midgetgolf, bij kinderboerderij de -Naturij. Officiële wedstrijdbaan 06-29256477

Fra n e ke r

Indoor midgetgolf, Recreatiepark Bloemketerp. Burg. J. Dijkstraweg 3 0517-395099

H a r l i n ge n

Boerengolf, Camping Zeehoeve, Westerzeedijk 45 0517-413465 Van 1 april t/m 15 okt.

H e e renve e n Het Heidemeer, Heidemeer 2 0513-636519 Golfbaan met 9 holes.

J o u re Midgetgolf, ’t Haske, Vegelinsweg 20 0513-415281

J u b b e ga

Midgetgolf De Koppenjan, Schoterlandseweg 20 0516-462322

Le e u wa rd e n

Golfclub de Groene Ster, Woelwijk 101, inl. 0511-432299 Jeu de boules “Le Biberon”, 058-2881962 Midgetgolf De Kleine Wielen, 5 km oostelijk van Leeuwarden 0511-431977 Open: apr-okt. Pitch & Putt Golf “Twa Marren”, Een kleine 18-holes golfbaan. Noarder Stienplaat 3 058-2889666

Ru t t e n Golfpark Rutten, IJzerpad 16 0527-262375 www.golfparkrutten.nl

Sneek Midgetgolf De Kajuit, Dompleane 1 0515-412559 Open: apr t/m okt.

S t . A n n a p a ro c h i e Recreatiebedrijf de Blikvaart, Boerengolf en Blikvaartgolf. Hemmemaweg 12 0518-461260, www.blikvaart.nl

S t . N i co l a a s ga Golfbaan BurgGolf, Legemeersterweg 16-18 Golfbaan met 18 holes.

% 0513-499466

Tz u m m a r u m Midgetgolf, Recreatiecentrum Barradeel 0518-481600

Wa r t e n Activiteiten boerderij De Wartenster, Midsbuorren 7 058 2552056 o.a. boerenklompgolf.

Wi t m a r s u m

Buitenplaats it Fliet, 9 holes shortgolf. De Terp 1 8748 EH 06-53653003

Midgetgolf, It Reade Hynder, It Noard 6 0515-331224

Le m m e r

Watersportcentrum De Brekken, Brekkenweg 10 0514-562115

Wo m m e l s

INDOOR ACTIVITEITEN Indoor aktivitäten Ameland

Midgetgolf, Villapark Makkumerstrand, Suderseewei 19 0515-232285

Binnenspeeltuin De Speelboerderij, Camminghastraat 16, Ballum 0519-556683 Kegel/Bowlingbaan Boomhiemke, Jan Roepespad 4, Hollum 0519-554052 Kegel/Bowlingbaan Klein Vaarwater, Klein Vaarwaterweg 114 0519-542156 Squashbaan Hotel Amelander Kaap, Oosterhiemweg 1, Hollum 0519-554646

N i j e b e r ko o p

Appelscha

Boerengolf, Café Restaurant Boszicht, Grindweg 11 0516-441004

HCR Het Klaverblad, Vaart ZZ 95, 0516-431359 Overdekte midgetgolfbaan. Bowlingcentrum De Hanenburcht, Boerestreek 17 0516-431132

Lo l l u m

Recreatieboerderij Slachtehiem, Bayumerleane 5 0517-469108 Greide- en greidemidgetgolf.

M a k ku m

O ff i n gaw i e r Midgetgolf, RCN De Potten, Paviljoenwei 2-36 0515-415205

Fr y s l â n vo n A b i s Z

De Kijkzaal, Dr. Dreeslaan 22 0561-612623 Galerie Hannie Mein, Frisaxstraat 12 0561-616161

O u d e m i rd u m

Fr ys l â n va n A t ot Z

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG INDOOR ACTIVITEITEN Fortsetzung Indoor aktivitäten

Ballorig Kinderspeelparadijs, Pim Mulierlaan 51 8443 DA 0513-682431 Bowling/Partyhouse Heerenveen, Heremaweg 20b 0513-632363 Balans, It Hege Stik 3 0513-624928 Sport- en Lifestyle Center CIOS Sportcentrum (Fryslân College), Abe Lenstra Boulevard 29 0513-643434 Zwembad Sportstad Heerenveen B.V., Abe Lenstra Boulevard 23Q 0513-614800 De Vries Indoor Karting, Griend 3 0513-681662 Ebert Sportschool, Jan Mankeslaan 35-37 0513-610066 Indoor Skischool Swing, De Opslach 3a 0513-615145 In Motion Centre for Wellness, Turfschip 3, 0513-645765 Sportcentrum. Snooker- en Poolcentrum Heerenveen, Burg. Kuperusplein 70-73 0513-610615 Grootcafé Pool-brothers, Gedempte Molenwijk 4a 0513-621455 Gymnasion, Abe Lenstra Boulevard 27 0513-621444 sportcentrum. Posthuis Theater, Fok 78, 8441 BR 0513-619494 Tennishal Racket Centrum Heerenveen, Heremaweg 20b 0513-632600 TIGRA, Dalhuysenstraat 11 0513-628745 Fitness, sporten revalidatiecentrum. 0514-524545

Burgum

Indoorkarting, Mr. W.M. Oppedijk v. Veenwg 22f 0511-469789 Kegelbaan Time Out, Sporthal Westermar Burg. B. Lohmanlaan 40b 0511-463464

De Westere e n

Speelpark ‘Sanjesfertier’, Boppewei 14 0511-477390 Open: wo en vr 12.30-18.00 u. za 10.0018.00 u. zo 11.00-18.00 u. Schoolvak. dagelijks 10.00-18.00 u. 1 mei – 1 sept dagelijks 10.00-18.00 u. behalve zo 11.00-18.00 u. Indoor speelpark, outdoor speeltuin, verkeerspark, kinderboerderij, ponyrijden, botenbaan, monorail en trein. Amusementspark ‘Sanjesplezier’,   Boppewei 14. Voor iedereen van  10-100 jaar. Open op afspraak 0511-472885

Dokkum

ArtiSante’s Kookstudio, Kookworkshops, proeverijen, demonstraties en diverse culinaire arrangementen. Maatwerk en open op afspraak. Hendoweg 3 unit 7 06-51308662.

Dokkum/O o s t r u m Bowling- en Zalencentrum, Tichelwei 28 0519-295970 Open ma t/m za vanaf 14.00 u. mits okt - apr, open op zo van 15.00-22.00 u.

Drachten Bowling- en Partycentrum, Zonnedauw 1 0512-522827 Bowling De Kaden, Zuidkade 75 0512-547751 Snooker Cue Action, Noordkade 107 0512-525333 Squash Centre, Sportlaan 1 0512-541056. Skischool Drachten, Dopplerlaan 6E 0512-545252 Tennispark de Folgeren, Folgeren 10 0512-516172

Earnewâld

Midgetgolf, squash en tennis, bij -Buitenplaats It Wiid, Koaidyk 6 0511-539808

Echtenerbr u g Alida manege, Krompad 1C 0514-541200

Franeker

Recreatiepark Bloemketerp, Burg. J. Dijkstraweg 3 0517-395099 Bowling- en sportcentrum, fitness, indoor midgetgolf. Sport- en evenementenhal De Trije, Jan Rodenhuisplein 3 0517-393640 Bowling, Recreatiepark Bloemketerp, Burg. J. Dijkstraweg 3 0517-395099

Grou

Bowling Grou, Seinpôlle 6 0566-623777 Fit Concept: Fitness en trainingscentrum, Oedsmawei 24/K 0566-622991

Heeg

MFC It Heechhûs, It Eilân 67 0515-442593

H o l we rd M’Atelier, Centrum voor creatief rouwen en zingeving; cursussen en workshops op het gebied van intuïtieve ontwikkeling. Stationsweg 40 0519-561997

IJlst

☎

Sportcomplex “De Utherne”, Dassenboarch 25 0515-531944 Sportschool “De Wrotter”, Galamagracht 28 0515-531462

J o u re

Bewegingsstudio Body Pulse, Handelswei 2 0513-410112 Bowling, Zalencentrum ’t Haske, Vegelinsweg 20 0513-415281 Ski centrum Joure, Mercatorwei 2 0513-485959 Speelbos Joure, Marconiweg 20b 0513-419505 Sportcentrum Gymnasion, Zuiderveldstraat 2b 0513-418800 Sportschool Keep Fit, Hobbe van Baerdtstraat 6a 0513-417566 Jack’s Casino, Midstraat 165 0513-416692 Suptropisch zwembad 'De Stiennen Flier', Zuiderveldstraat 4 0513-417648 Welness & Beauty Sauna de Woudfennen, De Woudfennen 10 8503 BA 0513-415200

J u b b e ga De Koppenjan, Pottenbakkerij en Kaarsenmakerij Schoterslandseweg 20 8411 ZD 0516-462322

Bonbonworkshop en Wijnproeverij, Singel 23, 8411 CJ 06-13030844

Ko u d u m

Bowling, Recreatiecentrum ‘De Kuilart’, De Kuilart 1 0514-522221

Le e u wa rd e n Grote Keizer Bowling en Partycentrum, Kalverdijkje 76a 058-2667171 Holland Casino, Heliconweg 56, (Bij WTC-Expo) 058-3172319 Indoor Kartbaan, Lasergames en Sumo Worstelen, Celsiusweg 28-30 058-2134722 Open: wo, za en zo en tijdens vakantieperiodes vanaf 14.00 u., andere dagen vanaf 16.00 u. Kinderklimparadijs, Kalverdijkje 76a 058-2667254 Lasertown Leeuwarden, Marshallweg/Snekertrekweg 39 (ingang is op de Marshallweg) 058-2120315 Monkey Town, Indoor speelparadijs,   Marshallweg/Snekertrekweg 39 058-2120315 Poolcentrum Big Ben, Weerd 9 058-2136276 Snookercentrum De Poort van Leeuwarden, Pier Panderstraat 1 06-54990266 Poolcentrum All In, Wirdumerdijk 7a 058-2132576 Sauna Westenberg, Grote Kerkstraat 53 058-2137404 Ski- en Snowboardcentrum   Leeuwarden, Uranusweg 19 058-2800534 Indoor skiën

% %

Le m m e r Atlantis, Vuurtorenweg 17b. Discobowling, biljarttafels, voetbaltafels, dartspel, airhockey etc. 0514-524038 Bowling Sport- en recreatiepark Iselmar, Plattedijk 16 0514-569096 Sportcentrum NOVA, Tramweg 12 0514-565366

M a k ku m

Bowling Hotel De Vigilante, De Holle Poarte 10 0515-238222

Mildam

Partycentrum Hof van Schoterland, Schoterlandseweg 50, 8454 KG

O u d wo u d e Paintballcentrum Bullet Factory, Hústernoard 2, 9294 MX 0511-454338 Groepen v.a. 10 pers., min. leeftijd 18 jr. Duur 3 uren. € 27,50 p.p. Groepen v.a. 20 pers. € 2,50 p.p. korting. Koffie/thee gratis.

Rijs Bowling, Hotel Gaasterland, Marderleane 21 0514-581741

Ro h e l

Aktiviteitenboerderij Fjouwerhusterpleats, Vierhuisterweg 29 0513-551418 Greidegolf/bikkel- boercompetitie en Maisdoolhof.

S c h i e r m o n n i ko o g Coachingopschier, Reddingsweg 2 06-25007217 Wandelworkshops, wandelcoaching, bezinnings-weekeinden/-midweken/-weken, bijtankweekenden & trainingen.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

H e e renve e n

Sportcentrum Hartman, De Ward 10 0515-573745 Tennisvereniging De Drie Posten, Laag Bolwerk 1 0515-574001

Fr ys l â n va n A t ot Z

Bolsward

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG INDOOR ACTIVITEITEN Fortsetzung Indoor aktivitäten

St . Annapa ro c h i e Sport- en Gezondheidscentrum 'Benefit' Hartman Sannesstraat 9 Inl. 0518-403657, www.benefit-fitness.nl Voor de typische Bildtse sport kooitsytipelen is in St. Jacobiparochie een speciaal veld inl. 0518-401006

Stiens

Surhuizum

Café Landzicht, It Sûd 13 0512-351303, midgetgolf of jeu-de-boules.

Surhuister ve e n Restaurant Kegel en Partycentrum de Dikke Draai, Gedempte Vaart 24 0512-361780, 4 computergestuurde kegelbanen.

Sneek

Ternaard 10 jeu-de-boulesbanen, Raadhuisstraat 37 0519-571505 Bij camping Groene Hart.

Terschellin g Bowling/Poolbiljart/Tafeltennis Bornholm, Hoofdweg 6, West Terschelling 0562-443748 Bowling Schylge, Burg. Van Heusdenweg 37, West Terschelling 0562-442111 Ricochet, Hotel Boschrijck, Sportlaan 5, West Terschelling

Uitwellinge rga Hart van Fryslân, Eastwei 8 0515-559444

Vlieland

Bowling- en kegelbanen Strandhotel Seeduyn, Badweg 3 0562-451560 Filmhuis Podium Vlieland, Dorpsstraat 84 0562-451154 Jutterszolder Informatiecentrum   de Noordwester, Dorpsstraat 150 0562-451700 Kabouterbos, Informatiecentrum de Noordwester, Dorpsstraat 150 0562-451700 Zwembad/sporthal Flidunen, Uitlegger 2 0562-451445

% %

Vrouwenpa ro c h i e Sport- en Recreatiehal De Buurfrou, 0518-403685

Wolvega Sportcentrum Xtra Fit, Grindweg 124a 0561-611140

Workum

Indoorsporten, Sporthal/ overdekt zwembad de Rolpeal. Weverswei 2 0515-541964

It Dielshûs (trickpin overdekt), ’t Bosk 41 0515-331566

MUSEA Museen

Afs l u i td i j k Kazematten-museum Kornwerderzand, Inl.: 0515-579453 Het Museum bestaat uit 5 grote Kazematten, een Duits wachtlokaal, een Duitse bunker, een aggregaatkazemat en een bezoekerscentrum. De Kazematten bestaan uit de commandokazemet, de keuken/luchtdoelremisekazemat, de miltreilleurkazemat, de kannonenkazemat en het zoekluchtkazemat. In deze Kazematten wordt aandacht besteed aan o.a. het leven in de Kazematen, de Duitse aanval in mei 1940, de kanonneerboot Johan Maurits van Nassau, de luchtafweer, het verzet, de fatale vlucht van de Lockheed Hudson, die neerstortte vlakbij de stelling, waarbij de vier Engelse bemanningsleden en de vier Nederlandse 'spionnen' om het leven kwamen, het gevecht in de Wonsstelling en de vuurwapens van WO II. Open: 1 mei tot 1 november - wo. en za.: 10.00-17.00 u. Juli en augustus ook op zondag: 13.00-17.00 u. Entree: volw. € 4,65+ € 3,- , 4 t/m 12 jaar € 2-, Veteranan en museumjaarkaart gratis.

Aldeboarn Oudheidkamer Uldrik Bottema, Waeghstege 1 0566-631719 Bezichtiging op afspraak. Overzicht van de geschiedenis van het dorp Aldeboarn.

A l d t s je r k Dorpshuis ‘Oerein’, Van Sminiaweg 68  058-2561042 Klank- en diabeeldvoorstelling over de Trynwâlden, de bossige omgeving van dit dorp. Open jun/jul/aug dagelijks 14.00-16.00 u. of op afspraak. Entree: € 2,-. Kinderen € 1,-. Groepen vanaf 10 personen € 1,50

A l l i n gaw i e r Museumroute ‘Aldfaers Erf’, Meerweg 4 0515-231631 Deze route bestaat uit de dorpen Allingawier en Exmorra en landgoed Allingastate en toont het leven en werken van de Friese plattelandsbevolking omstreeks 1900. Proef het verleden van Fryslân in grootmoeders winkeltje of in de bakkerij waar de drabbelkoeken nog worden gebakken volgens een eeuwenoud geheim recept, in de bakkerij kunt u, volgens een eeuwenoud recept gebakken drabbelkoeken proeven. Er is een kerkje waar wisselende exposities plaatsvinden, voorts zijn er een smederij, stropershut, brandweerhuis, Age's hûske, de Woord & Beeldkerk waar een audiovisuele voorstelling ''de Achtste dag'' wordt vertoond, een schilderswerkplaats en een prachtige 18e eeuwse museumboerderij met een oude appelboomgaard. Speciaal voor de kinderen is er een speeltuin en een

Ameland Cultuur-Historisch Museum Sorgdrager, Herenweg 1, Hollum 0519-542737 Landbouw- Juttersmuseum Swartwoude, Hoofdweg 1, Buren 0519-542737 Maritiem Museum Abraham Fock, Oranjeweg 18, Hollum 0519-542737

Anjum

Museummolen de Eendracht, De molen dateert uit 1889, alle zes zolders zijn toegankelijk. Te zien zijn wissel-expo’s van schilderijen, Kunst uit zee (internationale schelpenexpo), molenmodellen, molenaarsgereedschap, het molenraderwerk en de aandrijving. Bovenin de molen heeft u een prachtig uitzicht. Mounebuorren 18   0519-321926 Open: 1 apr- 31 okt di t/m za 10.00-17.00 u. 1 nov-31 mrt alleen za 10.00-17.00 u. Entree: € 2,- p.p.; kind (4-12) € 1,-; groepen v.a. 10 pers. € 1,50.

Appelscha Culinair Historisch Kookmuseum  en IJssallon De Vleer, Boerestreek 6 0516-430178 Een blik in grootmoeders keuken, thema voeding. Van zouten en drogen tot wecken. Daarnaast bereiding en verkoop van ambachtelijk gemaakt ijs. Tevens mogelijkheid tot kook- en ijsworkshops, dagelijks tussen 9.00 en 24.00 u. Groepen dagelijks op afspraak. Tuberculosemuseum Beatrixoord, Beatrixoord 1. Inl. OlmenEs 0516-438100 /06-12443932. Van 1922 tot 1963 was het sanatorium voor tbc patiënten in Noord Nederland gevestigd in Appelscha. Het voormalige röntgenhuis is nu ingericht als museum. In het monumentale gebouwtje is een permanente tentoonstelling te zien over de 100-jarige geschiedenis van de TBC bestrijding in Noord Nederland. Ook draait er een DVD over ziek zijn en werken in het sanatorium. Heksenmuseum, Drentseweg 46 0516-433365 Open: dinsdag t/m zondag van 10.00-18.00 u. Met de speurtocht opdrachtenlijst gaat u op avontuur in het heksenleven, waarbij u allerlei heksenzaken zelf kunt ervaren en uitvoeren. U kunt o.a. de kruidentuin bekijken, uw verjaardagsboom zoeken, wichelroede leren lopen, runen werpen en leren lezen in runentaal dmv het runenalfabet. Voor kinderen is er een speciale kinderspeurtocht met kinder rituelen.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Alita Sportcentrum, Alexanderstraat 6 0515-412255 De Stolp (bowling en squash), Smidsstraat 6 0515-424044 Sport- en Fitnesscentrum Life Style, Westereems 18 0515-424251 Akkermans Sport- en Gezondheidscentrum, Simmerdyk 10 0515-412414 Jeu de Boules, J.W. Frisostraat, jun t/m aug op wo vanaf 18.30 u. en za vanaf 14.00 u.

Wo m m e l s

speel-kinderboerderij. Open: 1 april t/m 31 oktober-di t/m zo: 10.00 - 17.00 u. (paasdagen geopend) buiten het seizoen voor groepen op aanvraag. In Allingawier vindt u Museumboerderij ‘De Izeren Ko’ die het verhaal van de ‘ûleboerden’ vertelt. Volgens een eeuwenoud recept worden in de bakkerij drabbelkoeken gebakken. U kunt een brandweerhok, de smederij, de schilders-werkplaats en Age’s hûske bezoeken.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Sportcomplex 'It Gryn', Met verwarmd openlucht- en overdekt bad met glijbaan. Sporthal: Ieleane 1 058-2572400

Sport- en gezondheidscentrum Zuidwest Fryslân, Hoekseize 22 0515-543749

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG MUSEA Fortsetzung Museen

Berlikum Oudheidkamer ‘De Grúsert’, Buorren 55 058-2134146 Met een collectie antieke gereedschappen. Gehuisvest in een oude bierbrouwerij. Open: za 13.00-17.00 u. en op afspraak.

Bolsward

Buitenpost IJstijdenmuseum, Schoolstraat 29c 0511-544040 Het IJstijdenmuseum vertel het verhaal over de zwerfstenen. Hoe ze in de ijstijden door een honderden meters dikke ijskap van Scandinavië naar het noorden van Nederland zijn getransporteerd. Het IJstijdenmuseum is gebouwd te midden van de fraaie tuinen van de Kruidhof en vult op een zeer aangename wijze de bloemen en plantenpracht van die Kruidhof aan. Schoolstraat 23a. Open 15 okt t/m 7 april za 10.00-17.00 u. 7 april t/m 26 okt. Di-za 10.00-17.00 u. zo 12.00-15.00 u. maandags gesloten. Rondleidingen en lezingen voor groepen op aanvraag.

B u rg um Streekmuseum en Volkssterrenwacht , M. van Coehoornweg 9 0511-465544 Open: di t/m za 14-17, vr ook 19.00-22.00 u. Museum ‘Lyts mar Smûk’, Lauermanstraat 15 0511-462187 Open op aanvraag. Zondags gesloten.

D a mwâ l d Openluchtmuseum De Sûkerei, Cultuurhistorisch centrum door reconstructie van een cichoreidrogerij met expositie van het productieproces op twee verdiepingen. Er is een ontvangstruimte en op het museumterrein staan drie overgeplaatste en compleet ingerichte woudhuisjes (wâldhúskes). Woudhuisjes waren woninkjes uit eind 19e en begin 20e eeuw, voortgekomen uit de nog simpeler plaggenhutten (spitketen). Trekweg 8a 0511-420936 Open: 1 apr t/m 31 okt, elke dag van 13.0017.00 u. Groepen op afspraak, min. 15 pers à € 3,- p.p. Entree: € 4,- p.p. kind tot 12 jr € 2,-

D e We s t e re e n Oudheidkamer Dantumadeel, Wisselende exposities. • Open: wo en za 14.00 u.-17.00 u. Groepen op afspraak. Entree: €1,50; kind €0,50. Sikke Boukesstraat 4 Inl.: M. v/d Werf 0511-443422. Klokkenstoel,Moderne klokkenstoel van 8.80 m hoog op de alg. begraafplaats aan de Lange Reed.

Burdaard

D e i n um

Museum Ruurd Wiersmahûs, Een heel bijzonder museum, gevestigd in het arbeidershuisje aan de Mounewei, waar melkvaarder Ruurd Wiersma tot zijn overlijden in 1980 woonde. Toen zijn oliekachel ontplofte moest de kamer worden opgeknapt. De met wit behang

Schoolplatenmuseum, Sint Janswei 3 Inl. 058-2542142 Open op afspraak.

D ra c ht e n Museum Smallingerland, Museumplein 2 0512-515647 Open: di t/m za 11.00-17.00 u., zo en feest-

dagen 13.00-17.00 u. Gevestigd in een voormalig klooster, hartje centrum Drachten. De collectie geeft een boeiend overzicht van de beeldende kunst uit de 20e eeuw. De nadruk ligt hierbij op kunstenaars en stromingen die op enigerlei wijze verbonden waren met Fryslân. Ook toont het museum de geschiedenis van Smallingerland. Friesch Rijdend Autobusmuseum, ’t Anker 3 0512-530118 Collectie historische autobussen van Zwitserse makelij. Alleen voor groepen.

D o k ku m Streekmuseum ‘Het Admiraliteitshuis’, Dit museum biedt een bijzonder beeld van 2000 jaar volkscultuur in Noord-Oost Fryslân, waarin Bonifatius een belangrijke plaats inneemt. Het museum bevindt zich in een aantal historische panden, waaronder het gebouw van de Admiraliteit van Fryslân en Groningen uit 1618. Diepswal 27 0519-293134 Open: di t/m za 13.00-17.00 u. Entree € 4,-; kind < 6 jr. gratis; 6-16 jr. € 2,-; groepen > 15 pers. € 3,50 p.p. Museumkaart geldig, CJP gratis. Natuurmuseum Dokkum, Het Natuurmuseum Dokkum herbergt de grootste overdekte kijkhut van Nederland. U kunt gluren naar de zeven biotopen van Noordoost Fryslân o.a. ‘Het wad’, ‘Bij de terp’ en ‘In de wei’. Voor de jeugd is er een speuropdracht. Tevens kinderfeestjes en doemiddagen. Open: ma t/m vr 13.00-17.00 u. Ook tijdens vakanties. 1 jun t/m 1 sept ook open op za 13.30-16.30 u. Entree: € 3,-; jeugd 6 t/m 12 jr. € 1,50.

D r i ez u m Rinsma State, Aan de Van Sytzamaweg ligt ‘Rinsma State’. Rond 1500 werd de state waarschijnlijk bewoond door een familie Rinsma. In 1851 werd Rinsma State bewoond door Douwe Jan Vincent, baron van Sytzama, de eerste burgemeester van Dantumadeel. Sinds 1745 was de state reeds het familiebezit van de Van Sytzama’s, nu particulier eigendom en niet te bezichtigen. Achter de state ligt een fraai bos met hertenkamp. Daarachter, aan de Petsloot, ligt recreatieterrein Rinsma Pôlle.

Ee Museum ‘t Braakhok’, Op de terp in de oude dorpskern staat het enige vlasbewerkingsmuseum van ons land, met foto’s over de vlasakkerbouw, met antieke handgereedschappen en handgedreven machines om het geoogste vlas te bewerken voor de linnenproductie. Dorpsbewoners, die vroeger zelf dit zware en ongezonde werk gedaan hebben, leiden u rond en geven demonstraties. Open: gehele jaar na afspraak. Entree: € 1,20. Kind. t/m 12 jr € 1,-. Inlichtingen 0519-518669  (J. Broersma) 0519-518329 (S. Tuma) Foeke Sjoerdstrjitte 9 .

% %

Ea r n ewâ l d Kokelhûs van Jan en Sjut, It Fliet 14   0511-539222 Open: jun t/m aug ma t/m do, za en zo van 14.00-17.00 u. Verder op afspraak voor groepen van min. 8 pers. Oudheidkamer (1780) met o.a. mattenvlechterij en turfsnijwerk.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Oudheidkamer Stadhuis, Jongemastraat 2 0515-578735 Open: ma t/m vr 14.00-16.00 u. en di t/m vr 09.00-12.00 u., tijdens zomermaanden ma t/m vr 10.00-17.00 u. Raadzaal, vierschaar en burgemeesterskamer nog geheel in oorspronkelijke stijl. Verder veel historische voorwerpen, o.a. zilver en munten. Gysbert Japicxhûs, Wipstraat 6 0515-573990 Open: ma t/m vr 09.00-12.30 u. en 13.3017.00 u. Geboortehuis van en museum over het leven en werken van de Friese dichter Gysbert Japicx (1603-1666), die van grote betekenis is geweest voor de ontwikkeling van de Friese taal en literatuur. Met tekstwinkel, waar in opdracht gedichten etc. worden gemaakt voor diverse gelegenheden. Titus Brandsma Museum, Grote Dijlakker 11 0515-581799 Open: di t/m za van 13.00-17.00 u. Expositie van leven en werken van de Friese pater en professor in de filosofie Titus Brandsma (1881-1942) en het archief van de familie Brandsma.

beplakte muren inspireerden hem tot zijn veelkleurige levenswerk, ‘De vier jaargetijden’. En zo ontpopte Ruurd Wiersma zich als een naïef schilder. Al gauw ontsnapte niets meer aan zijn schilderdrift. Naast een aanzienlijke collectie schilderijen kunt u een kolenkit, een bed, vazen.. ja zelfs zijn schoenen, voorzien van een kleurige decoratie, bewonderen. Open: 1 apr t/m 30 sep, di t/m vr 10.00-11.30 u. en 13.00-17.00 u. Za en zo 13.30-17.00 u. Winterperiode op afspraak (twee dagen van tevoren). Voor afspraken: Mounewei 6/7 0519-332334 www.ruurdwiersma.nl Koren-, Pel- en Houtzaagmolen ‘De Zwaluw’ Een beeldbepalend monument aan de oever van de Dokkumer Ee in Burdaard. Tevens de hoogste (36m) molen van Fryslân. Vrijwilligers zorgen voor deskundige uitleg over de bouw, de restauratie en de werking van de molen. Open: 1 mei tot 1 okt, di t/m za 10.00-12.00 u. en 13.30-17.00 u. Entree €2,50 p.p. Groepen op afspraak. 0519-332756 www.dezwaluw-burdaard.nl Museumwinkeltsje ‘t Swietpriuwerke’ Museumwinkeltje ingericht als in grootmoeders tijd. Met verkoop van Oudhollands snoep. Eewal 51 0519-332654 Open: Ma. t/m za. 13.30-19.00 u. In winterseizoen ma, wo, vr en za van 13.30-18.00 u.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Bezoekerscentrum Drents Friese Wold, Terwisscha 6a 0516-464020 Er is heel wat te zien en te doen in het bezoekerscentrum Drents Friese Wold van Staatsbosbeheer. Binnen kunt u op allerlei manieren ervaren wat u buiten gaat beleven. Het Experium is daar een goed voorbeeld van.  U kunt een grootbeeld multimediashow bekijken, waarin de makers met geluid, wind, licht, kleur, film en ‘stills’ een spectaculair beeld van het Drents Friese Wold hebben gemaakt. Buiten kunt u ervaren of dit beeld volgens u klopt met de werkelijkheid.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG MUSEA Fortsetzung Museen

Skûtsjemuseum, (Historische scheepswerf De Stripe), De Stripe 12 06-16933805 Open: Pasen t/m Herfstvakantie za en zo 13.30-17.00 u., in jul en aug di t/m zo 13.30-17.00 u. Expositie diverse oude scheepstypen, zowel aan de wal als in het water en videopresentatie. Ook kan een skûtsje-zeiltocht door natuurgebied “De Princenhof” worden gemaakt.

Echtenerbr u g Speelgoedmuseum 'De Boerepleats' Krompad 10, 8593 RN 0514-593930 Openingstijden: woensdag t/m vrijdag 13.00-17.00 u. Zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 u. Maandag en dinsdag gesloten m.u.v. feestdagen en reserveringen. Entree; e4,- Kinderen van 0 t/m 3 jaar gratis.

Engelum Museum ‘t Loonbedrijf, Buorren 7 058-2531459 Verzameling oude machines en tractoren, te bez. op afspraak.

Eise Eisinga Planetarium, Eise Eisingastraat 3 0517-393070 Open di t/m za 10.00-17.00 u., zo 13.0017.00 u. Van eind mrt t/m eind okt ook op ma 13.00-17.00 u. Entree: volw. € 3,50, kind. tot 14 jr. € 2,75,  senioren € 3,00 groepen (meer dan 20 pers.)  € 2,50. Het oudste nog werkende planetarium ter wereld is de door wolkammer Eise Eisinga vervaardigde weergave van het toenmalig bekende universum. Eisinga heeft het planetarium gebouwd in de periode tussen 1774 en 1781 aan het plafond van zijn woon-kamer. Tevens is er een aparte expositieruimte met o.a. attributen uit de sterrenkunde en ruimtevaart.

Gersloot Tripgemaal, Hooivaartsweg 14 0513-571267 Open: dagelijks Beeldende kunst en veenmuseum.

G o r re d i j k

Het grutterswinkeltje uit 1885, laat op duidelijke wijze zien hoe men vroeger de boodschappen deed.

Streekmuseum Opsterlân, Hoofdstraat 59 0513-462930 Open: di t/m vr 09.00-17.00 u., za 13.00-16.00 u. Met o.a. een uitgebreide collectie over de veen-geschiedenis van gemeente en dorp.

Feanwâlde n

G ro u

Cultureel en historisch bezoekerscentrum De Schierstins, De enig bewaard gebleven middeleeuwse verdedigingstoren in Nederland. De Schierstins zorgde voor de verdediging van het klooster en er woonden ‘schiere’ (cisterciënzer) monniken, die zich bezighielden met de ontginning van het veen. De stins werd drie maal gerestaureerd: in 1906, 1961 en in 1991. De stins diende achtereenvolgens als woonhuis, particulier museum, onderdak voor marechaussee en Duitse soldaten, postkantoor en is tegenwoordig cultureel en historisch bezoekerscentrum. Vaste expositie over kloosters en kerken, stinzen en states. Tevens wisselexposities, concerten, lezingen en middeleeuwse kinderfeestjes. Open: di t/m zo 13.30-17.00 u. Hoofdstraat 1 0511-472937

Mineralogisch Museum, Leechlân 22 0566-623636   Open: apr t/m okt wo t/m zo 11.00-17.00 u., van jun t/m aug ook di 11.00-17.00 u. Duizenden kristal-groepen, ertsen, mineralen en edelstenen. Tevens wisselexposities. De Trije Gritenijen, Stationsweg 1   0566-623911 Open: apr t/m sep di t/m vrij 10.00-17.00 u., za 10.00-17.00 u. Goud-, zilveren porseleincollectie, dorpenpresentatie en de Halbertsma collectie. Tevens wisselexposities.

Exmorra

Firdgum

Yeb Hettinga Museum, Camstrawei 18 Inl 0518-482964 Archeologische vondsten en landbouwgereedschap. Open zaten zondag 13.00-17.00 u. en op afspraak. www.yebhettingamuseum-firdgum.nl

Franeker Museum Martena, (voorheen ’t Coopmans-hûs) Voorstraat 35 Open di t/m vr 10.00-17.00 u., za/zo en feestdagen 13.00-17.00 u. Kaatsmuseum KNKB, Voorstraat 2 0517-393910 Open: 15 mei tot 1 okt, di t/m za 13.00-17.00 u. Op afspraak voor groepen ook op zondag en maandag, ook buiten het seizoen. Arrangementen op aanvraag, inl. 0517-397300 Entree:2,00; tot 6 jr. gratis; kind. 7 t/m 12 jr. € 1,00; 65+/MJK € 1,00. Dit museum geeft een overzicht van deze Friese sport met afbeeldingen van kaatsers, kaatswedstrijden en eretekens. Eens per jaar, op de vijfde woensdag in juli, wordt op het Sjûkelân de PC kaatspartij gehouden.

H a r kem a Openluchtmuseum/Themapark ‘De Spitkeet’, Een woon- en landschapsmuseum met fruithof en onder meer een spitkeet (plaggenhut), een armenbegraafplaats, een wâldhúske uit 1840 een oude woningwetwoning uit 1912, ingericht met spullen uit grootmoeders tijd, in het achterhuis oude gereedschappen. Tevens archeologisch steunpunt. Open: 1 apr t/m 1 nov wo/ do/vr 13.00-17.00 u. za 10.00-17.00 u. zo 13.00-17.00 u. Van 15-6 tot 15-9 di t/m za 10.00-17.00 u. zo 13.00-17.00 u. Groepen op afspraak. Beheerster Mevr. J. Winter, Homear 66, tel. 0512-364408. Entree: €3,50. kind. 4 t/m 12 jr €1,50. MJK geldig. Incl. rondleiding gids. De Dunen 1 0512-840431 (tijdens openingsuren).

H a r l i n ge n Gemeentemuseum Hannemahuis, Voorstraat 56 0517-413658 Met o.a. collectie scheepsmodellen en maritieme schilderijen. Tevens tegelverzameling, zilverafdeling, een Vestdijkkamer en een gerestaureerde, historische stadstuin. Harlinger Aardewerk Museum, Zoutsloot 43 0517-413341   Open: uitsluitend op afspraak.  Fries aardewerk van 1600-1925.

Heeg Talrijke oude gevels, zoals het pand uit 1737 met gebeeldhouwde middentop, het 18e eeuwse kapiteinshuisje “siet u selfs”, het Hellingshuis uit 1669 en de daar tegen overstaande rederswoning. Bezoekerscentrum De Helling, It Eilân 6a 0515-444767 Open: 31 mei t/m sep za van13-17u, tijdens de zomervakantie wo t/m za van 13.00-17.00 u. Rondleidingen voor groepen op aanvraag. Permanente tentoonstelling van de geschiedenis van de palinghandel vanuit Heeg op londe. In het centrum en op de werf van Jachtwerf Piersma word verteld over de bouwvan de authentieke platbodemschepen en kan men de bouw van de beroemde paling aak bewonderen. Houtbouw museum, De Helling 6a 06-24114327 Openinstijden: juni t/m september: zaterdag van 13.00-17.00 u. Mei en zomervakantie: wo t/m za 13.00-17.00 u.

H e e re nve e n Museum Willem van Haren en Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum, Minckelersstraat 11 0513-623408 Open: di t/m vr 11.00-17.00 u., za en zo 13.00-17.00 u. 1 jan, 30 apr, 1e Kerst-, Paasen Pinkster-dag en Hemelvaartsdag gesloten. Veelzijdig museum met wisselende tentoonstellingen, hedendaagse beeldende kunst in de kunstruimte, een beeldentuin en een boeiende vaste presentatie van de cultuurgeschiedenis van Heerenveen en omgeving. Blikvanger is een maquette van Heerenveen anno 1830 met licht- en geluidsshow. Op de “zolder van pake” viert de nostalgie hoogtij. Ook de vorstelijke geschiedenis van Oranjewoud komt aan bod. In het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum (op de 1e etage) worden leven en werken van Domela Nieuwenhuis (18461919) nader belicht. Hij slaagde er als eerste in veel arbeiders te winnen voor de sociaal-democratische idealen. Mede door zijn optreden als lid van de Tweede Kamer werd hij in deze regio op handen gedragen. De veen-arbeiders noemden hem zelfs “Us Ferlosser”. Pronkkeamer Abe Lenstra Stadion, Huismanstraat 5 0513-612100 Over de roemrijke historie van SC Heerenveen. Rondleiding door het stadion is op aanvraag mogelijk voor groepen (vanaf 8 pers.)  Inl. op 0513-612100

Hindeloopen Museum Hindeloopen, Dijkweg 3, 0514-521420 Open: apr t/m okt ma t/m vr 11.00-17.00 u., za, zo en feestd. 13.30-17.00 u. Buiten het seizoen op afspraak. Een beeld van het roemrijk verleden van het stadje. Met o.a. meubelschilderwerk, klederdrachten, gebruiksvoorwerpen en een overzicht van de stadshistorie. Eerste Friese Schaatsmuseum, Kleine Weide 1-3 0514-521683 Open: ma t/m za 10.00-18.00 u., zo 13.00-17.00 u. Een unieke verzameling oude schaatsen en tal van 11-stedentocht herinneringen zijn hier ondergebracht.

VVV Fryslân Magazine 2011

IJlst

Jelsum

‘Dekemastate’, Dekemawei 5 058-2570020 Gerestaureerde 15e eeuwse State, deels als museum ingericht www.dekemastate.nl

Joure

Kollum Oudheidkamer Mr. Andreae Streekmuseum in het voormalige postkantoor uit 1890 met een stijlkamer, kerken schoolattributen, foto-atelier, ambachtelijke werkplaats, grutterswinkel, vaandels, kostuumverzameling. Tevens archeologisch steunpunt. ‘s Zomers is de theetuin open. Wisselende exposities. E. de Wendtstraat 9-11 0511-452833 Open: 16 mei t/m 31 okt op wo t/m zo van 14.00-17.00 u. Entree: € 2,75 / kind. tot 14 jaar € 0,50 / 65+ en groepen € 2,-.

Langweer Museum ’t Boatsje, Oasingaleane 32 0513-499119, klein particulier museum met een collectie zeilen motorbootjes en diverse oude scheepsmaterialen.

Leeuwarde n Fries Museum en Verzetsmuseum Fryslân, Turfmarkt 11 058-2555500 of 2555501. Ondergebracht in 18e eeuws patriciërshuis, waar later delen zijn aangebouwd en door een tunnel verbonden met de Kanselarij. In de Kanselarij is het Verzetsmuseum gevestigd. Met o.a. een grote verzameling kunst, kunsthistorie, terpenvondsten, klederdrachten en ambachtskunst en wordt gezien als het leidende provinciale museum van ons land. Mata Hari-zaal met permanente expositie. Open: di t/m zo 11.00-17.00 u. Entree: € 6,00, kind 13-18 jr € 3,00, t/m 12 jaar gratis, CJP € 4,00, woensdag gratis entree. Gratis entree met MJK. Nieuwjaarsdag en 1e Kerstdag gesloten. Keramiekmuseum Princessehof,

% %

Openingstijden: apr t/m okt.: iedere wo, do en zo van 14.00-17.00 u., nov t/m mrt: iedere zo 14.00-17.00 u. Groepen op afspraak. Museumhaven, Beursplein/ Willemskade 058-2994238, in de haven liggen verschillende schepen van meer dan 50 jaar oud, varende monumenten.

Le m m e r Indian motor museum, Kadijk 23. 0514-563244, geopend op zaterdag van 13.00 u.-17.00 u. Oudheidkamer ‘Lemster Fiifgea’, Nieuwburen 1 0514-567595 Open: 1 april tot 31 okt di t/m vr 10.00-17.00 u. en za 13.00-17.00 u. en 1 nov. tot 1 maart di t/m vr 10.00-17.00 u., Entree: volw. € 1,50 p.p.; kind. € 0,50. Met de geschiedenis van Lemmer en de Lemsteraken, verzameling Lemster Kerfsnede-aardewerk, klederdracht, visserij, prenten en boeken, wisselende expositie. Duikmuseum, Lemmer, Kadijk 15. 0514-560001. Open: di t/m do 12.3018.00 u., vr 12.30-20.00., za 10.00-17.00 u.,  zo en ma gesloten.

M a k k i n ga

Museum Oold Ark, 0516-441328. Collectie oude gereedschappen. April t/m okt elke zat. van 9.30-16.30 u.

M i n n e r t s ga Ald & Sa, museum met oude gereedschappen, De Opfeart 1 0518-471640 Particuliere verzameling landbouwgereedschappen, waaronder tractoren. Open: Koninginnedag en op afspraak. www.jillesgroeneveld.nl

Nij Beets Openlucht Laagveenderij Museum It Damshûs, Domela Nieuwenhuisweg 49 0512-461599 www.damshus.nl. Open: mei t/m sep di t/m za 13.30-16.30 u., in jul en aug ook zo 13.30-16.30 u. Verder op afspraak. Beeld van de leef-, werken woonomstandigheden in het laagveen in de periode 1863-1920 en de daarmee verbonden historie van het landschap. Sudergemaal, De Ripen 3 0512-461292 Open: mei t/m sep vr en za 13.30-16.30 u., van 18 jun t/m 10 sep ook zo 13.30-16.30 u. Verder op afspraak. Werkend museumgemaal (1924): één van de eerste electrische gemalen in Fryslân. Tevens galerie van Friese landschapsschilders.

N i j e m i rd u m Koeienmuseum ‘Bijna alles over koeien’, Hoitebuorren 6 0514-571390

N o o rd wo l d e

Nationaal Vlechtmuseum, Mandehof 7 0561-431885 Gehuisvest in het monumentale pand van de voormalige Rijks Rietvlechtschool. Open: jan. t/m dec di t/m za 11.00-17.00 u., zo 13.00-17.00 u.

N o a rd b u rg u m Scherjons Klompenmakerij Klompenmuseum, door middel van gereedschappen, documentatie e.d. geeft het museum een goed overzicht over het ontstaan, het gebruik en de fabricage van de klomp. In het museum is tevens een videopresentatie aanwezig over het klompenmakersambacht. Het klompenmuseum herbergt een verzameling klompen uit alle werelddelen.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Museum Joure, Geelgietersstraat 1-11 0513-412283 Open: di t/m vr 10.00-17.00 u., za t/m ma 14.00-17.00 u. Ontdek hier de oude Friese en aan Joure verbonden ambachten zoals koffie-, thee- en tabaksfabricage en -consumptie. Maar ook de Friese klokkenindustrie, kopergieterij, gouden zilversmederij en bakkers- en drukkersambacht. Museumwinkel “De Witte Os”, Midstraat, In deze geheel in oude stijl ingerichte kruidenierswinkel kan men artikelen kopen uit grootmoederstijd. Puzzelmuseum Joure, De Brekken 6-13, 8502 TN 0513-416417  Het museum staat boordevol logische puzzels, breinbrekers en raadsels. Er is ook volop gelegenheid om zelf te puzzelen. U kunt een afspraak maken. Kom eens kijken!

058-2948958 Grote Kerkstraat 11 Wereldberoemd vanwege de collecties Europese, Aziatische en moderne keramiek. Naast de omvangrijke eigen collectie, zijn in het museum tentoonstellingen te zien die een verrassende kijk geven op de veelzijdigheid van porselein, aardewerk en steengoed. Het museum is gevestigd in het monumentale 18de-eeuwse stadspaleis van Maria Louise van Hessen-Kassel, prinses van Oranje Nassau, voorouder van onze huidige koningin. Open: di t/m zo 11.00-17.00 u., 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten. Entree: volw € 8,00, CJP € 6,00, kind t/m 12 jr gratis, CJP, jongeren 13 t/m 18 jr. en groepstarief € 6,00. Natuurmuseum Fryslân, Schoenmakersperk 2 058-2332244, www.natuurmuseumfryslan.nl In het natuurleukste museum van Fryslân valt van alles te beleven. Vlieg als een gans boven het Friese landschap, loop over de bodem van een boeresloot of breng een bezoek aan het atelier van de preparateur. Kinderen tussen 3 en 8 jaar kunnen onder begeleiding en op vaste tijden een bezoek brengen aan de draak Li-Ming. Openingstijden: di t/m zo 11.00-17.00 u., entree:  volw. € 6,00, kinderen 4 t/m 15 jaar € 4,50, kinderen t/m 3 jaar, MJK en vrienden gratis, CJP 50%. Groepstarief vanaf 9 personen: volw. €5,00, kinderen €3,00. Frysk Letterkundich Museum en  Dokumintaasjesintrum, Boterhoek 1 058-7890789 informatie over de Friese letterkunde van 1800 tot heden. Historisch Centrum Leeuwarden (HCL), Groeneweg 1, 8911 EH Leeuwarden 058-2332350, het informatie- en activiteitencentrum voor de geschiedenis van Leeuwarden en omgeving. Naast de permanente expositie ‘Het Verhaal van Leeuwarden’ zijn er doorlopend wissel-exposities te bezichtigen. HCL organiseert stadswandelingen en historische arrangementen. Het HCL is geopend van di t/m vr 10.00-17.00 u., za en zo van 13.00-17.00 u. Pier Pandermuseum en Pier Pandertempel in de Prinsentuin, Het kleinste museum van Leeuwarden bevat een aantal beeldhouwwerken van destijds vermaarde Friese beeldhouwer Pier Pander (1864-1919). Het museum en de tempel is voor publiek geopend gedurende de maanden juni t/m september op zaterdagen zondagmiddag van 13.00 tot 17.00 u. Voor nadere inlichtingen HCL: 058-2332350 Museum De Grutterswinkel, Nieuwesteeg 5 058-2153427 Grutterswaren en expositieruimte. Historisch pand (1700), waarin vanaf 1800 een grutterswarenwinkel gevestigd is. De winkel met een uitgebreid assortiment artikelen uit grootmoeders tijd, bevat tevens een originele wijnkelder. Tevens thee- en koffieproeverij. Open: di t/m za 10.00-17.00 u., in juni t/m aug ook op maandag van 13.00-17.00 u. Pakhuis Koophandel, ’t Andere Museum van Oldtimer tot Kant, Oostersingel 8 058-2151664

Fr ys l â n va n A t ot Z

Doe- en kijkcentrum Nooitgedagt IJlst, Eegracht 11, De historie van de grootste schaatsenfabriek van Nederland. Periode: hele jaar: Maandag t/m Zaterdag van 10.00 tot 17.00 u. Schoolvakanties door de week extra geopend van 13.00 tot 17.00 u. Open in de herfstvakantie van 13.00 tot 17.00 u. Groepen op afspraak 0515-532167

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG MUSEA Fortsetzung Museen

Dr. Ypeylaan 8 0511-472336 Museum open: half apr. t/m half okt.,di t/m vr 14.00-17.00 u., za.  09.00-12.00 u. zonen Feestdagen  gesloten. Entree: € 2,00. Kind € 1,50.

traditie van de visserij vanuit het eigen dorp in stand te houden. It Grenaatfabryk 2-4 0519-589880 Open: wo t/m vr 10.00-17.00 u. Vrij entree.

Oranjewou d

Oerka Irene Verbeek Museum, Het museum is ondergebracht in het terpkerkje van Raard uit de 12e eeuw. Het museum ligt midden in het oude, historische terpen- of wierdenlandschap van Fryslân en Groningen. Dat landschap is een van de inspiratiebronnen van de kunstschildergraficus Irene Verbeek, die jaarlijks steeds nieuwe exposities toont. Open: apr t/m okt vr/za/zo 14.00-17.00 u. Tevens gehele jaar geopend op afspraak. 050-5291360 Entree: € 2,50, kind gratis.

Museum Belvédère, Oranje Nassaulaan 12 0513-644999 Open: di t/m zo 11.00-17.00 u. Dit museum voor Friese hedendaagse schilders en hun stijlverwanten uit binnen- en buitenland. Vaste collectie van schilderijen van Jan Mankes, Boele Bregman, Sjoerd de Vries, Gerrit Benner en vele andere. Tevens wisselende tentoonstellingen met speciale aandacht voor een schilder of thema. In het café, gelegen over de Prinsenwijk-het Gran Canal van Landgoed Oranjewoud-kan men genieten van een fraai uitzicht op voornoemd buitenverblijf en op het door Staatsbosbeheer aangelegde Museumpark, dat grenst aan de oude bossen van Oranjewoud met vele wandelen fietsroutes. Een plek waar cultuur en natuur elkaar ontmoeten! Oude Leije, De Gruter, De Streek 10 0518-421546 Kruidenierszaak van weleer. Met originele ongeopende verpakkingen. Open: mei t/m sep, wo- en za-middag en op afspraak.

Ouwsterha u l e Nationaal Openbaar Vervoer Museum, J. Veldstraweg 46a 0513-795068 Het museum is geopend van wo. t/m za. 11.00-16.30 u. Speciaal voor groepen en scholen bestaat er de mogelijkheid om een excursie te houden naar het museum. Dit kan eventueel ook buiten de normale openingstijden en tegen gereduceerde tarieven. Dit museum laat de geschiedenis van het openbaar vervoer in o.a. Fryslân zien, te beginnen met de vele trams die vanaf ongeveer 1880 een heus netwerk vormden. Ook staan er meerdere oude streekbussen, modellen van onder meer trams, een modelspoorbaan, oude gereedschappen en kaartjesapparaten, maar ook veel foto’s en kunnen er dia’s en video’s worden bekeken.

Paesens/M o d d e rgat Museum ‘t Fiskershúske, In dit bijzondere openlucht museum worden de herinneringen aan de verdwenen kustvisserij en de visserscultuur levend gehouden. Het museum is prachtig gelegen in het beschermde dorpsgezicht van Moddergat en bestaat uit vier gerestaureerde vissershuizen en een expositieruimte voor wisselende tentoonstellingen. Tegenover het museum op de zeedijk staat het monument ter nagedachtenis aan de 83 vissers die in 1883 om het leven kwamen bij een stormramp. Fiskerspaad 4-8a 0519-589454 Open: mrt-okt ma-za 10.00-17.00 u. jul/aug ook zo 13-17, dan ma gesl. Entree: € 4,-; kind. < 6 jr. gratis; kind. 6-16 jr. € 2,-; groepen > 15 pers. € 3,50 p.p. Museumkaart geldig, CJP gratis. Garnalenfabriek, Het laatste garnalenfabriekje van Nederland staat in Moddergat en werd gebouwd in 1924. Het was een laatste poging van de vissers van het dubbeldorp Paesens/Moddergat om de eeuwenoude

Ra a rd

S c h i e r m o n n i ko o g Schelpenmuseum, Martjeland 14 0519-531663

Sloten

Museum Stedhus Sleat, Heerenwal 48 0514-531541 Open: apr t/m okt di t/m vr 11.00-17.00 u., za en zo 13.00-17.00 u. Museum laat de ontwikkeling van de ‘ideale stad’ Sloten zien. Voortaan kijkt u met andere ogen naar het stadje, tevens met unieke toverlantaarn collectie van oud-Slotenaar Peter Bonnet en steeds wisselende exposities.

S t . J a co b i p a ro c h i e Meijer Machinemuseum, Oudebildtdijk 894, met o.a. oude stoommachines, te bezichtigen op afspraak 0518-492949 Radiomuseum, K. de Vriesstraat 3 0518-491090 Grote verzameling historische radio’s uit geheel Europa. Open op afspraak.

Sneek Fries Scheepvaartmuseum/Sneker, Oudheidkamer, Kleinzand 14 0515-414057 www.friesscheepvaartmuseum.nl Open: ma t/m za 10.00-17.00 u., zo 12.0017.00 u., feestdagen gesloten. Historie van de Friese scheepvaart en-bouw en de watersport. Tevens ijszaal (schaatsproductie en Elfstedentocht), skûtsjezaal (met oorspronkelijk roefje), zilverzaal (met rijke collectie Fries zilver) en negen historische stijlkamers. Nationaal Modelspoormuseum, Dr. Boumaweg 17b 0515-430021 www.treinenmuseum.nl Open: di t/m za 10.00-17.00 u., zo 12.00-17.00 u., in jul en aug ook ma 12.00-17.00 u. Collectie van meer dan 1.000 Nederlandse treinmodellen. Met drie werkende modelspoorbanen, waaronder een grote LGB-baan waarop meerdere treinen rijden en een speciale HO-rangeerbaan, welke door de bezoekers kunnen worden bediend. Vereniging Historisch Sneek, Wijde Noorderhorne 1 (in de bibliotheek). www.ver-hist-sneek.nl Open van di t/m vr 14.00-16.00 u.,   za 10.30-13.00 u.

S t avo re n

Open: april t/m oktober woensdag t/m zaterdag, juli en augustus: ma t/m zondag 13.30-17.00 u. of op afspraak: Het Ponthús toont de rijke geschiedenis van Stavoren aan de hand van wisselend exposities. Een vaste expositie is gewijd aan de legende van het Vrouwtje van Stavoren, inclusief een film waarin de legende wordt nagespeeld. Ook zeer geschikt voor kinderen.

S t e g ge rd a Boerderij De Saks, Steggerdaweg 87 0561-441044 Oude Saksische boerderij met expositie en boerderij-ijs.

S u r h u i s t e r ve e n Museumboerderij Ot & Sien, Binneslaan 84 0512-340995 b.g.g 06-20207621 Proef de sfeer uit grootmoeders tijd. Museum ingericht in de stijl van rond 1900. Aparte ruimtes zijn ingericht als huiskamer, winkel, speelkamer en dokterskamer. Jan. Open: di t/m vr en feestdagen 13.30-17.00 u. za 10.00-17.00 u. Groepen op afspraak. Entree volw. € 5,- p.p. kind. € 2,50 p.p. Munt- en penningkabinet, In het unieke munten penningkabinet wordt de geschiedenis van het geld in vogelvlucht getoond aan de hand van een zeer zeldzame muntencollectie vanaf de Griekse en Romeinse munten tot heden. Gespecialiseerd in de Friese Muntslag. J. Binneslaan 9a 0512-366540 Open: di t/m vr 14.00-17.00 u.; groepen op afspraak (ook buiten openingstijden). Entree gratis. Optiekmuseum, In dit museum is onder andere te zien hoe de opticien uit vroeger jaren met beperkte middelen toch een zeer goed product kon leveren. De collectie, samengesteld door de familie Werkman, omvat brillen, kijkers, oude optiekmachines en oogmeetapparatuur. Daarnaast is er een compleet oud ingerichte winkel en werkplaats te bekijken. Jan Binneslaan 9 0512-361486 Open: di/wo 14.00-17.00 u. Ook op afspraak. Entree gratis.

Te r s c h e l l i n g Centrum voor Natuur en Landschap en Zeeaquarium, Burg. Reedekerstraat 11, West Terschelling 0562 442390 www.natuurmuseumterschelling.nl Museum ’t Behouden Huys, Commandeurstraat 32, West Terschelling 0562 442389 www.behouden-huys.nl Visserijmuseum Aike van Stien, Raadhuisstraat 4, West Terschelling 0562 443388 Wrakkenmuseum De Boerderij, Formerum Zuid, Formerum 0562 448458 Landbouwmuseum Zorg- en Kinderboerderij Het Hooivak, Kooiweg 3, Hoorn 0562 448107 www.hooivak.nl Imkerij De Bijenworf, bijenmuseum en bijentuin. Lies 36, Lies 0562 448400

% %

% % %

Ti r n s

Toankamer ’t Ponthús, Hellingspad 10-12 0514-681466

Museumboerderij Ark en Gereid, Ringdyk 5 0515 231382

VVV Fryslân Magazine 2011

We rge a

Opel Automuseum, Brêgeleane1 0513-571401 / 571119 Open: maart t/m oktober za en zo 13.00-18.00 u.

Roorda State (museum), Ald Slot, Ald Slotwei 1-5 058-2553152 Open: Pasen t/m oktober wo t/m zo 14.00-17.00 u. Tevens vanaf medio december t/m 30 december. Gevestigd in een oud pand uit 1780. Met stijlkamers uit 17e t/m 19e eeuw, presentatie van Afkes Tiental en wissel-exposities.

Twijzel Simke Kloostermanhûs, Het woonhuis van de bekende Friese schrijfster Simke Kloosterman (1876-1938), is op afspraak te bezichtigen. Tevens kan er een wandeling worden gemaakt door het Simke Bosje met Hermitage. Tsjerkebuorren 27, Inl. Dhr. P. Buruma 0511-452933 Entree: € 1,- p.p.

Veenkloost e r

Vlieland Museum Tromp’s Huys, Dorpsstraat 99 0562-451600 www.trompshuys.nl Informatiecentrum de Noordwester, Dorpsstraat 150 0562-451700. www.denoordwester.nl

War ten Museum De Súdwâl en Oud Friese Greidboerderij, Hellingpaad 3-9 058-2551232 Open: medio mei t/m eind sept. di t/m za 14.00-17.00 u. Groepen op afspraak 058-2552535. Voormalig armenhuis uit 1893 met tentoonstelling over de binnenvisserij in Fryslân. Tevens wisselexposities. De Oude Friese Greidboerderij is de enige in Fryslân overgebleven langhuisboerderij.

Wo l ve ga Oudheidkamer Weststellingwerf, Hoofdstraat-West 52 (ingang Zilverlaan 1) 0561-615700 Open: di t/m vr 10.00-12.00 u. en 13.0017.00 u., za 14.00-17.00 u. Ondergebracht in korenmolen Windlust (zie Molens/Wolvega). Tevens wisselexposities. Museum ’t Kiekhuus, Grindweg 35 0561-615700 Open op afspraak. Met o.a. kruidenierswinkel en school anno 1900, sigarenwinkel uit grootvaders tijd en een teddy-berenverzameling.

Wo r ku m Museum Warkums Erfskip, Waaggebouw 0515-543155 Open: mrt t/m okt di t/m za 10.00-17.00 u., zo en feestdagen 13.30-17.00 u. De historie van Workum staat hier centraal met accent op de scheepvaarten de aardewerkindustrie. Museum Kerkelijke Kunst, Noard 173 0515-542023 Open: juni t/m 15 sept, ma t/m za 11.0017.00 u. Groepen geh. jr. op aanvraag. Met houtsnijwerk en een uitzonderlijke collectie gewaden, vaandels en vier tegeltableaux, die de vier jaargetijden voorstellen,in de Workum kamer uit 1797. Tevens de 'Bulthuis beelden collectie'. Jopie Huisman Museum, Noard 6  0515-543131 Open: mrt 13.00-17.00 u., apr t/m okt 10.00-17.00 u., zo en feestdagen 13.0017.00 u., nov 13.00-17.00 u., dec, jan en feb gesloten. Van en over de kleurrijke handelaar in lompen en oude metalen Jopie Huisman (1922-2000). Pentekeningen, realistische en expressionistische kunst.

Wo m m e l s

Arum Tennis

B a k keve e n Jeu des boules, klootschieten en fotospeurtocht Dúndelle, Mjûmsterwei 16 0516-541493

B e e t s t e rz wa a g Speeltuin Merkelân, t.o. hertenkamp

Boazum Kinderboerderij Nij Wybranda, Singel 3 0515-521344

D e We s t e re e n Minicamping ‘de Zilveren Maan’, Boppewei 2 0511-442957 20x1-persoonskano’s & 3x2-persoons kano’s. Tevens 4 roeiboten. Speelpark ‘Sanjesfertier’, Boppewei 14 0511-477390 Open: wo en vr 12.30-18.00 u. za 10.0018.00 u. zo 11.00-18.00 u. Schoolvak. dagelijks 10.00-18.00 u. 1 mei – 1 sept dagelijks 10.00-18.00 u. behalve zo 11.00-18.00 u. Indoor speelpark, outdoor speeltuin, verkeerspark, kinderboerderij, ponyrijden, botenbaan, monorail en trein. Amusementspark ‘Sanjesplezier’,  Boppewei 14. Voor iedereen van 10-100 jaar. Open op afspraak 0511-472885

D o k ku m

Kinderboerderij Anna Zijlstrahoeve, Parklaan 10 0519-297392 Met speeltoestellen 0-11 jr. Open: 1 april 31 oktober ma-vr 9.00-17.00 u. za/zo/feestdagen 13.00-17.00 u. Entree € 1,00 p.p. Adfunturepark Klimpark, 06-13780937, www.adfunturepark.nl Aan de hand van een bruggenparcours op 5 meter hoogte verschillende obstakels over zien te kome. Ook GPS-tochten te voet of per step.

D o k ku m e r N i e u we Zi j l e n De Brandgans, Sylsterwei 27 0511-408579 Kano’s en open motor- c.q. visbootjes.

“De striid tsjin it wetter”, Ald Hiem 2 0515-331595 Open: mei t/m okt di t/m zo 14.00-17.00 u. Voormalig kaaspakhuis. Terpen-landschap en Slachtedyk geven een uniek beeld van de eeuwigdurende strijd tegen het water. Tevens wisselexposities.

D o n ke r b ro e k

OUTDOOR ACTIVITEITEN Outdoor aktivitäten

Ex m o r ra

G e h e l e Re g i o

Sportvismogelijkheden, sportvisakte verkrijgbaar bij VVV-winkels. www.visseninFryslân.nl Tennismogelijkheden in Drachten en Heerenveen. Inl. bij dichtstbijzijnde VVV.

Ameland

Quad Tours, diverse arrangementen.  Schapendrift 1j 0516-492039

D ra c ht e n

Trimbaan, Slingepark.

E l a h u i ze n Outdoor Ygawolde Zathe, Waldwei 3 0514-603214

Kanoverhuur het Zonnehuis. Meerswal 9 0515-233567

Fe a nwâ l d s t e r wâ l Kano’s bij Hotel Café ’t Dûkelûk, De Wal 13 0511-475004 8 fluisterboten (8 pers) en 80 kano’s.

G o r re d i j k

Rondvluchten, Aeroservice, vliegveld   Ballum 0320-288333/0519-554644 Paraspringen, Paracentrum Ameland, vliegveld Ballum 0519-554880

Kortezwaag, Mientewei 13 0513-461978 Sport- en recreatiecentrum met squash banen, fitnesscentrum, indoortennis, midgetgolf en zwemmen in de openlucht.

Appelscha

H a r l i n ge n

Appelscha Outdoor, Roggeberg 1 0516-431800/06-43515622

Tennispark Cleem Heeger, Achlumerdijk 9 0517-413009

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Museum Fogelsanghstate, Uit 1648. Deze state werd gebouwd in 1648 met de restanten van het voormalig klooster De Olijfberg. Het huis werd geheel gerestaureerd en opnieuw ingericht als een bewoond huis uit de 19e eeuw, incl. paardenstallen en koetshuis. Open: mei t/m november de-za 10.00 u. zo 13.00-17.00 u. Entree € 5,-; kind. < 6 jr. gratis; 6-12 jr. € 2,50. Inl. bij Fam. Rekker 0511-441970 Landbouw Museum ‘De Brink’, Gezinsmuseum met activiteiten voor kinderen. Gevestigd in een grote, oude boerderij aan De Brink met een complete verzameling oude landbouwwerktuigen en gereedschappen. Het toont hoe en waarmee boer en boerin vroeger werkten, de technische ontwikkelingen en het dagelijks leven op het platteland. Voor 75% toegankelijk voor mindervaliden. Kleasterwei 2, 0511-445421 Open: apr t/m okt di t/m za 13.00-17.30 en op afspraak. Entree: € 3; kind. (4-12 jr) € 1,-; Groepen 15-25 pers: € 2,50 p.p.; groepen va 25 pers. € 2,p.p. Sfeervolle koffiekamer en museumwinkel aanwezig. It Lytse Slot, Een in oude stijl ingericht buitenhuis met een droogbloemententoonstelling, historische kledij, familiehandwerk, een koffieen theeschenkerij en een schilderijenexpositie. Kleasterwei 7 0511-445214 Open: 12 mrt-1 nov ma t/m za 13.00-17.00 u. en op afspraak. ‘s winters za 13.00-17.00 u. Entree: € 3,- p.p. Groepen v.a. 20 pers. € 2,- p.p.

Openbare jeu de boules-banen, Boerestreek. Kanovaren, inlichtingen. TIP Appelscha 0516-431760.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Tijnje

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG OUTDOOR ACTIVITEITEN Fortsetzung Outdoor aktivitäten

Bootjesverhuur Ouwe Seun 06-24235115 Boerengolf: Camping Zeehoeve, Westerzeedijk 45 0517-413465. Van apr. t/m 15 okt. Kitesurfschool Freeriderz www.kitesurfles.net Gevestigd in het clubshuis van Frisian Yacht club. Zuiderhaven 78. Locaties lessen: Ameland, Harlingen, Kornwerderzan, Lauwersoog en Mirns.

Heeg Tennisvereniging Net yn ‘t net, Heeg Boot-, kano- en fietsverhuur, info VVV Wymbrits 0515-442464

Heerenvee n

Tennispark De Heide, Golflaan 1 038-4536983 Tennisvereniging Ten Woude, Binnenweg 3a 0513-631200 Dorpswandeling, o.l.v. gids Heerenveen Dhr. P. Wilschut 0513-626111

Hichtum

Kanoverhuur Fûgelfrij, Schwartzenbergweg 2 0515-575226

Hindeloope n

Tennis bij Jachthaven Hindeloopen, Oosterstrand 3 0514-524540 Tevens squashbanen, fitness en sauna.

Hemrik Idsegahuiz u m Fryslân sloepverhuur, Dorpsweg 4 0515-232994

Verhuur van Segway’s: Outdoor Noord, Eegracht 8, 8651 EG 06-27847009

Joure

Diverse mogelijkheden voor verhuur zeilboten, moterboten en sloepen. Info: VVV-ANWB Joure. 0513-416030

Katlijk

Uitkijktoren, Met zicht over natuurgebied Tjongervallei.

Kollumerzwa a g De Forel Poel, Foarwei 180 06-14226513. Vissen op forel. Het ideale decor voor een dag ontspanning of en verzorgd actief feestarrangement. Open van apr t/m okt op ma t/m za, in jun/jul/aug dagelijks.

Koudum Tennis in sporthal de Sandobbe, Ds. L. Tinholtstraat 5 0514-522662

Langelille

De Driesprong Yachtcharters, Lemsterweg 20 0561-481473

Langweer

Diverse mogelijkheden voor verhuur zeilboten, moterboten, en sloepen. Info VVV-ANWB Joure. 0513-416030

Lauwersoo g

Camping Lauwersoog, Strandweg 3 0519-349133 Verhuur van kano’s. Kitesurfschool Freeriderz Kitesurflessen en cursussen door gecertificeerde instructeurs. Meer info op www.kitesurfles.net of via 06-81696329 bgg 06-28438462.

Le e u wa rd e n Kinderboerderij, Jeugdweg 3 058-2129256 Kleinvee speeltuin en sprookjesheemtuin, met o.a. kabouterpad, ponyritjes en kinderfeestjes. Open: april t/m oktober dagelijks van 9.00-18.00 u., van nov. t/m maart op woensdag en vrijdag van 12.00 - 17.00 u., op za en zo van 10.00 - 17.00 u. Entree volw. € 1,75, kinderen € 1,50 Kitesurfschool Antix, Curacaostraat 23, www.antixsports.com Les loccaties: Ameland, Harlingen, Kornwerderzand, Lauwersoog, Lemmer, Makkum, Mirns, Schiermonnikoog, Stavoren, Terschelling en Workum. Praamvaren Leeuwarden, Door de grachten van Leeuwarden. Inl VVV Leeuwarden 0900-2024060 Plankzeilvereninging De Wielen, Windsurfcursus 0511-431472 www.windsurfnet.nl Stadswandeling door Leeuwarden, Inl. VVV Leeuwarden. 0900-2024060 Varen met een elektrosloep, in en rond Leeuwarden, inl. VVV 0900-2024060 Zeilschool Propsma, op de Grote Wielen, zeilen en zeilles 058-2667070 www.zeilschoolpropsma.nl Zweefvliegen Friese Aero Club, 06-12254608 www.frieseaeroclub.nl

Speelbos Sparjebird.

IJlst

Sportvis en rondvaartbedrijf Albatros, Zeehondentochten, div. rondvaarten met bijzondere groepsarrangementen en voor individuele opstappers met een gevarieerd aanbod; culinaire waddentocht, dagje Waddenzee, Wadexcursie of avondtocht. Info en reservering 0519-589757/06-53282701.

Le m me r Fietsverhuur Hoogma, Sluisweg 2 0514-569069 Jeu de Boules, Flevostraat 0514-565094 Sport- en recreatiepark Iselmar, Sportvismogelijkheden op het Tjeukemeer. Plattedijk 16 0514-569096 Tennisbanen, sportpark Lemstervaart. Informatie en boekingen: 0514-534550 Plattedijk 16 0514-569096

Lo l l u m

Zuidwaard bootverhuur, De Munniksplaat 17 0515-232187

Menaldum

Trimbaan bij zwembad Schatzenburg, Rijpsterdijk 23 0518-451342

Marrum

Recreatiecentrum Seedykstertoer, Diverse outdoor activiteiten Inl 0518-411434 www.seedykstertoer.nl

Nes Zeilschool Pean, Pean 1 8494 NB 0566-631392

N o o rd wo l d e

Openbare jeu de boules baan, Manouplein. Skatebaan, bij sporthal De Duker, Dwarsvaartweg.

Oostmahorn Watersport- en recreatiecentrum, Met aan de oude veersteiger rondvaartboten, jachten, vis- en zeilbotenverhuur. Tevens strand voor zwemmers en zonaanbidders. Landal Esonstad, Oostmahorn 29b 0519-329555 Verhuur van kano’s en waterfietsen.

O o s t e rze e Fietsverhuur De Biedermeier, Herenweg 34 0514-541433

O ra n j ewo u d

Speeltuin Oranjewoud, Bij hotel Tjaarda, Kon. Julianaweg 98, met Oranjerie 0513-433533 Belvédère (1924), in de bossen van Oranjewoud, te beklimmen uitkijktoren van 30 m. hoog. Inl. VVV/ANWB Heerenveen. 0513-625555 Ponyrit per ponykar, Pr. Bernhardweg 18, 8453 XD 0513-631114 Wandeling Oranjewoud, O.l.v gids Mevr. Streppel 0513-626111

O u d e h a s ke

Kanoverhuur De Kievit, verhuur van kano's en boten op een locatie naar keuze, ook voor waterzeskamp. Jousterweg 82, 8465 PL 0513-677658

Oudehorne De Ark, Oldeberkoperweg 70 0516-451365. Sport- en recreatiecentrum, fitness en solarium.

O u d e m i rd u m

Recreatieboerderij Slachtehiem Bayumerleane 5, 8823 SH 0517-469108 greidegolf, greidemidgetgolf, boerenvoetbal, boeren Jeu de Boule, fietstochten, fierljeppen, kanovaren, viswedstrijden, Nordicwalking, GPS-tochten.

M a k k i n ga Motorcircuit Prikkedam, Prikkedamweg, inl. MCO Oosterwolde 0516-441227 (b.g.g. 0516-451399)

M a k ku m

Kanoën, fluisterboten, waterfietsen, midgetgolf enz. Inl.: Villapark Makkumerstrand 0515-232285 Jeu de boules, Camping De Holle Poarte, De Holle Poarte 2 0515-231344 Tennisvereniging Makkum, Klipperstraat 23 06-38165893 Krikke Sloepverhuur, Langezand 2B 0515-233172

Diverse (Griezel)avond-arrangementen, Info hotel Boschlust, De Brink 3   0514-571270 groepen minimaal 20 personen. Badmintonveld op dagrecreatieterrein De Hege Gerzen, 0514-571214 b.g.g. 0514-571317 Geopend: 1/5 t/m 30/9 van 10.00-20.00 u. En verder op aanvraag. Trimbaan, Fonteinwei t.o. sportvelden, Parcours 1200 m. Klootschieten, Inl.: Hotel Boschlust 0514-571270   Midgetgolfbaan op terrein aanwezig, b.g.g.0514-571317 Geopend: 1/5 t/m 30/9 van 10.00-20.00 u. en verder op aanvraag. Stepspeurtocht, info hotel Boschlust, De Brink 3 0514-571270 Tennis Golfbaan te huur, inl. Regio VVV Friese Kust. Triatlon-arrangement,

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG OUTDOOR ACTIVITEITEN Fortsetzung Outdoor aktivitäten

RECREATIEGEBIEDEN Erholungsgebiete

info hotel Boschlust, De Brink 3 0514-571270 Groepen minimaal 20 personen.

Vi n ke ga

Piaam

Vlieland Outdoor Center, 0562-451031 Island Events, 0562-451838 Evenementenburo Vlieland, 0562-451462 Huifkartochten bij Manege de Seeruyter, Badweg 3 0562-451962 Midgetgolfbaan ‘Eldorado’ aan de Dennenlaan, 0562-451733 Manege de Seeruyter, Badweg 3 0562-451962 Stal Edda, Fortweg 9 0562-451128 Sportvissen Ms Tijdstroom, ligplaats jachthaven, H. Schokker 06-53833818 Tennissen bij Strandhotel Seeduyn, Badweg 3 0562-151560 Tennis vereniging Vlieland, naast zwembad Flidunen 0562-451010 Taxi centrale Vlieland, 0562-451222/06-52711722 TCR Vlieland, 0562-451210 Vliehors Expres, 0562-451971

De Bosjes Turkije en Griekenland, met wandelpaden tussen Aldtsjerk en Mûnein.

Wa r t e n

B u rg u m

Bootverhuur Piaam, Buren 4 0515-232724

Rijs

Rottevalle

Dagrecreatieterrein De Leyen, Zie Recreatiegebieden/Rottevalle.

St . Annapa ro c h i e Recreatiebedrijf de Blikvaart,Diverse outdoor activiteiten. Inl. 0518-461260 www.blikvaart.nl

Stavoren Handboogschieten, indoorsporten, in gebouw De Kaap 0514-682041 Skatebaan, bij parkeerterrein van   Sportpark “de Ribbe”. Tennis.

St . Nicolaa s ga

Sneek Skatepark Zwette, in het noorden van Sneek aan de Hugo de Grootstraat in de wijk de Zwette. Betonnen toestellen en ondergrond. Skatepark Tinga, in het zuiden van Sneek bij Sportpark Tinga.

Activiteiten boerderij De Wartenster, o.a. Boerenmolka, dierenweides en speeltuin. Midsbuorren 7 085-2552056

We rge a

Sloepvaren, Grote Buren 1 058-2553224 Jeu de boules baan. Kerkbuurt vlakbij supermarkt. Vismogelijkheden in de Wargaastervaart. Tennismogelijkheden.

Aldtsjerk

A m e l a n d  De Vleyen, Nes, Openbaar toegankelijk recreatiegebied met speeltoestellen, vijver, enz. De Aanleg, Hollum, Openbaar toegankelijk recreatiegebied met speeltoestellen, waterpartij, picknickplaatsen, enz.

Appelscha Canadameer, in buurtschap Canadagelijks Zie ook Natuur/Appelscha. SBB Dagrecreatieterrein De Bongerd, Bosberg. Veel wandel-, fietsen autoroutes en een vaarroute (Turfroute). TIP Appelscha 0516-431760

B a k keve e n

It Mandefjild, Landgoed De Slotplaats Duurswouderheide.

B e r l i ku m Hemmemapark, Met wandel en fietspaden en uitkijktoren. Volop mogelijkheden om te wandelen, fietsen, varen, paardrijden, kanoën, diverse routes in gemeente. Trimbaan, fierljepschans en hengelplaatsen bij Sportpark Hoge Brug.

D r i ez u m Recreatieterrein ‘Rinsma Pôlle’, aan de Petsloot, achter het bos Rinsma State te Driezum.

Wi j c ke l

Ea r n ewâ l d

Jeu de Boulesbaan, Te huur, inl. camping ‘t Hop 0514-602436

Dagrecreatiestrand, aan het Wiid, toegang Koaidyk. Hengelgelegenheid voor gehandicapten langs de Feantersdyk.

Wi t m a r s u m

Harich

Buitenplaats it Fliet, 9 holes shortgolf. De Terp 1 8748 EH 06-53653003 Kanoverhuur Mounwetter, Mouneplein 1 0515-531967

Recreatiegebied “De Wyldemerk”, Wyldemerkwei.

Wo l ve ga

Dagrecreatieterrein De Heide, aan zuidwestkant van Heerenveen.

% %

Heeg Dagrecreatieterrein aan Heegermeer.

H e e re nve e n

Kinderboerderij Doniastate, Truerderdyk 14 058-2573832

Jeu de boules-baan, achter Huize Lindenoord. Skeelerbaan, Sportlaan 15 0561-616011 Sportvissen en kanovaren, inl. VVV Wolvega 0561-611711 Sportvismogelijkheden aan de Vinkegavaart, Noordwoldevaart, Bekhofplas bij Boijl, visvijver De Kolk, tussen P. Stuyvesantweg en Gracht.

Surhuister ve e n

Wo u d s e n d

L a n g we e r

Outdoor Cross Karting, Zoom 34, 9231 DX 06-24698709/06-40709839

Bootverhuur, kanoverhuur, fietsverhuur, info VVV Wymbrits 0515-442464

Strand met speeltuintje en surfgelegenheid, bij passantenhaven Langweer.

Terherne

Wi j n j ewo u d e

Bos van Ypey, Swarteweisein (7 km oostelijk Leeuwarden) met grot en vijvers, belvédère en reigerkolonie. Eiland ‘Froskepôlle’, oostelijk van de stad, open: dagelijks 09.00-21.00 u. Verboden voor honden. Open: dagelijks 09.00-18.00 u. Groene Ster, oostelijk van de stad gelegen recreatiegebied, met o.a. Kleine Wielen (visgelegenheid), midgetgolfbaan, stranden (ook gedeelte voor naaktrecreatie), zonneweiden, waterspeelplaats, inl. Gem. Leeuwarden 058-2338888

Stiens

Kanoverhuur Mariahoeve, Utbuorren 16, 8493 MA 0566-689944

Terschellin g

Sport en Events Terschelling, 0562-444546 www.sporteventsterschelling.nl Blokarten, 06-53995996 www.mooi-weer.nl

Tzummaru m Recreatiecentrum Barradeel, 0518-481600 Verw. openluchtbad,   trimbaan en midgetgolfbaan. Tennis.

Fiets arrangementen, bij hotel/restaurant De Stripe, Duerswâld 23 0516-541215

G e h e l e re g i o Sportvismogelijkheden, sportvisakte  verkrijgbaar bij VVV-winkels. Tennismogelijkheden in Drachten en Heerenveen. Inl. bij dichtstbijzijnde VVV.

H i n n a a rd Visplaats voor gehandicapten en dagrecreatie, bij Spyk onder Hinnaard en Broektille. Joure Dagrecreatieterrein, met strand bij de Woudfennen. Dagrecreatieterrein, met strand wijk Skipsleat, Koarte Ekers.

Le e u wa rd e n

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Forelvisvijvers De Hooidammen, Westend 15a 8521 NP 0513-434538 Bij de forellenvisvijver kan in dagdelen gevist worden op een mix van zalm en regenboogforel. De forellen die u vangt mag u meenemen. De openingstijden zijn vrijdag, zaterdag en zondag van 08.00-12.00 en 13.00-17.00 u. Groepen reserveren. Sportcomplex 'It Skasterlân', aan de Noed. IJs- en skeelerbaan, bij het Tenniscomplex. Wijndomein de Heidepleats, Heide 13, 8521 DE 06-30065107. Friese wijn en kaas proeven in een echte wijngaard. Geopend: mei t/m de tweede zaterdag in september, iedere zaterdag van 13.00 tot 17.00 u. Voor groepen vanaf 6 personen in de periode mei t/m oktober (niet op zondagen) De rondleiding met proeverij duurt anderhalf tot twee u. Indien gewenst met een bezoek aan de melkrobot.

Vlieland

% 0516-432330

Fr ys l â n va n A t ot Z

Handboogschieten, Voor groepen vanaf 10 pers., inl. Hotel Gaasterland 0514-581741

Jeu de boules-baan

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG RECREATIEGEBIEDEN Fortsetzung Erholungsgebiete

Leeuwarder Bos, Een stukje natuur ten noorden van Leeuwarden.

Makkum Zandstrand en boulevard, Aan het IJsselmeer, vrij toegankelijk

Inl. Toer info Bolsward, Wipstraat 6.

D ra c ht e n

Ko l l u m

Rondvaartbedrijf Harmonie, De Brouwersingel 90 0512-512791

D o k ku m

Dagrecreatieterrein ‘De Hege Gerzen’, Liemerige Wei 4 0514-571214 Mirnser Klif, Een steile diluviale keileemhoogte aan de IJsselmeerkust.

Historische rondvaart Dokkum, Vanaf 15 apr-15 okt. Rondvaart met historische ‘tuindersvlet’ door de Dokkumer grachten met uitleg over geschiedenis Dokkum. Ook voor groepen, familiefeestjes e.d. Vaartijden en info: Schreiershoek Recreatie 0519-242183 Trekschuit Dokkum, in juli en augustus vaart de Trekschuit iedere woensdagmiddag (reserveren niet nodig). Vertrek om 13.30, 14.30 en 15.30 u. Opstappen t.o. stadhuis aan de Suupmarkt. Tarieven: volw. € 2,kind.(tot 16) € 1,-. Van half apr t/m begin okt kan men de trekschuit huren (van tevoren reserveren). € 55,- per u., bij meerdere uren korting. Cap.: 24. Inl.: p/a Diepswal 27 0519-293134 M.s. Silverwind, Oostmahorn 29.

Rinsumage a s t

Ea r n ewa l d

Recreatieterrein Eeltjemeer, gelegen nabij Rinsumageast. Dagrecreatieterrein De Leyen, 0512-341055. Met open zwemwater, kanoverhuur en theehuis.

Rondvaardij Princenhof, P. Miedemawei 19 0511-539334 Rondvaartbedrijf MSK, Koaidyk 2 0511-539217 Dagelijks rondvaarten in hoogseizoen, Inl. Toeristenbureau 0511-539500

Sneek

G ro u

In de omgeving van Sneek diverse mogelijkheden, info bij ANWB/VVV Sneek 0515-414096

Rondvaarten Grou, familie K v/d Zweep Postbus 95 0566-621398 b.g.g. 06-53508080

Sumar

H a r l i n ge n

Zandstrandje aan het Bergumermeer, toegang via Solcamastraat 30, Sumar. Dagrecreatieterrein De Uilesprong, aan het Tjeukemeer, Tsjukemarwei 22.

Rondvaarten: Waddenrecreatiebedrijf “Neptunus”, 0517-416856 Watertaxi’s, (comfortabele sloepen) met schipper te huur, Frisian Yacht Club 06-30443042

Rohel

Hindeloopen

Noordwold e De Spokedam, met diverse gemarkeerde wandelen ruiterroutes door bossen en langs een meertje met zwem- en speelstrand.

Oostmahor n

Strand en zonneweide.

Oranjewou d Diverse gemarkeerde wandelen fietsroutes, in afwisselend en bosrijk landschap. Inl. VVV/ ANWB Heerenveen 0513-625555

Oudehaske

Recreatiegebied Nannewiid.

Oudemirdu m

% 0513-416030 Skûtsje fan Kollumerlân, Rondvaartbedrijf voor 1-50 personen. 0511-451464 b.g.g. 06-22232846.

Ko u d u m Trijntje Charter, Smidsweg 11 0514-521542 Rondvaartbedrijf De Oorden, 0515-521082 Zeiltochten skûtsjes De Kuilart, Recreatie, inl.: 0514-522221 Zeiltochten skûtsjeverhuur Lyckeltje, Inl.: 0514-522884

L a n g we e r Zeiltochten skûtsjes en pramen, Reserveren VVV Langweer inl. 0513-499100

L a u we r s o o g

Wijnjewou d e

Zeiltocht op het IJsselmeer met het Hindelooper Skûtsje, inl.: 0514-521278

MS Silverwind Ontdek het Lauwersland vanaf het water met de ms Silverwind! Nationaalpark Lauwersmeer, werelderfgoed de Waddenzee en de prachtige binnenwateren van Groningen en Fryslân; het vaargebied van de ms Silverwind. Wij varen diverse unieke tochten, waarbij u individueel kunt opstappen. Zo kunt u bijvoorbeeld mee met onze zeehondentocht, rondvaart met wadlopen of kiezen voor een rondvaart over het Lauwersmeer. Naast de dagtochten is het mogelijk uw feest of zakelijke bijeenkomst aan boord te houden en te genieten van het uitzicht tijdens het varen; de basis van een geslaagde dag! Tijdens deze vaartochten kunnen wij u diverse catering mogelijkheden aanbieden; van een eenvoudige borrel op het zonnedek tot een uitgebreid buffet is één van de salons. Tevens is het mogelijk om uw vaartocht of feest af te sluiten in ons restaurant 'Het Booze Wijf' te Lauwersoog. Via www.lauwersoog.nl of 0519-349133 vindt u alle informatie betreffende het schip en de mogelijkheden.

Uurswouderheide

Heeg

Le e u wa rd e n

Workum,

Start beurtveer Heeg - Balk, Kaartverkoop VVV Wymbrits 0515-442464 Rondvaarten met rondvaartenheeg.nl, info VVV Wymbrits 0515-442464

Praamvaren, door de grachten van Leeuwarden. Inl. VVV Leeuwarden 0900-2024060 Rondvaartboot de Middelsee, 058-2541456 www.rondvaartleeuwarden.nl Rondvaartboot de Wetterfreule, 058-2561050 Salonboot Gaasterland, 06-40474258, www.salonbootgaasterland.nl

Rottevalle

St . Nicolaa s ga

Schoonste (Gouden Wimpel 2007) kleine zoetwaterstrand van Nederland.

Bij camping It Soal aan het heldere water van het IJsselmeer,Vooral liefhebbers van zeilen en surfen kunnen hun hart ophalen door onbeperkt te genieten langs de veilige (ondiepe) IJsselmeerkust.

RONDVAARTEN Schiffsrundfahrten Akkrum

Rondvaartbedrijf Frisian Queen, It Stalt 1 0566-650030 Toeristische rondvaart door Akkrum.

Aldtsjerk Rondvaartboot ‘Wetterfreule’, Landgoed De Klinze, Van Sminiaweg 32-36, 058-2561050

Ameland

Rondvaarten naar de zeehonden, ms Zeehond 0519-554600 ms Robbenboot 0519-720550 ms Bruinvis 06-20442423 of VVV Ameland 0519-546546

Bolsward

In de zomermaanden rondvaarten door de gracht, ’s middags 14.00 u.; ma. t/m vr.  verzamelen bij de Waag, onder het Stadhuis.

Jirnsum

Fryslân Charter, De Slinke 19 0566-631604 Rondvaarten Langhout, Inl. 0566-601736 of VVV Mid Fryslan 0566-621333

IJlst Donderdagen in seizoen: Varen met de Melkskou vanuit IJlst, kaartverkoop via de VVV Wymbrits 0515-531818

H o u t i ge h a ge

Rondvaartbedrijf Be My Guest, Dwarstak 29 0512-371986

J o u re

Rondvaartbedrijf P. Brouwer, Aukebaes 8 0513-413372 Elfmerentocht met de “Simmerwille”, In de maanden juli en augustus. Inl. en boekingen in Joure bij VVV/ANWB Joure 0513-416030 Zeiltochten en verhuur van skûtsjes en pramen,reserveren VVV-ANWB Joure

% % %

M a k ku m Praamvaarten,rondvaart Makkum e.o. Suderseewei 11 0515-232222 Zeiltochten en rondvaarten, Op het IJsselmeer en Waddenzee p/a Pruikmakershoek 2 0515-233940 Informatie en arrangementen op aanvraag.

Nij Beets Vaartochten naar De Deelen en De Kraanlannen, inl.: 06-228994334

Oostmahorn

Wierumer Aek, Traditionele vissersboot (schokker), visschuit van het oudste type Zuiderzeevaartuig. Op woensdagen vaart de Aek vanaf Oostmahorn, op andere dagen is het schip te huur voor kleine groepen (8-12 pers).

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG RONDVAARTEN Fortsetzung Landgüter & landhäuser

Vro u we n p a ro c h i e Rondvaart met de praam, Inl 0518-403333 www.eetcafedemolen.nl

Oude Bildt z i j l

Wa r t e n

Rondvaart met de praam, Inl. 0518-421343 www.hetgraauwepaard.nl

Praamvaren, Stichting Praamvaren, Inl. 06-51278949

Sneek

De Arrestant, rondvaarten in een bijzondere houten sloep. 058-2553224

Stavoren Rondvaarten met “De Simmermoarn”, o.a. tochten naar de Gaasterlandse Bossen, Breefenne 35 06-42901130 en VVV 0514-682424 De Rondvaarten gaan altijd naar de Morra. En in de maanden juli en augustus is er op woensdag beurtveer naar Hindeloopen en op donderdag naar de Gaasterlandse bossen. Boottocht naar Enkhuizen, voor Zuiderzeemuseum en Sprookjeswonderland.

Terherne Rondvaartbedrijf Redbad, Buorren 9 0566-623505 Varend Fryslân, vaartochten, Kupersleantsje 9 Inl. 0566-652707 Rondvaart Kameleondorp, Rondvaart met praam en Kameleonboot door het dorp, over de poelen en het meer. Of per praam naar het Kameleoneiland Grootzand. Avontuurlijke activiteiten voor jong en oud. In voor- en naseizoen elke wo 14.00 u., za en zo om 11.00 en 14.00 u. In hoogseizoen en schoolvakanties dagelijks om 11.00 en 14.00 u. Inl.: 0566-689832

Ritsumasy l

Rondvaart Middelsee, Ritsumasyl 13-15 058-2541456

Terschellin g

% % %

Ms. Talisman 0562-443362 Ms. IJmond 06-53856325 Ms. Brandaris 06-22109803

Vlieland

Northern Diver, 0562-4532952/06-50120310 Ocean-King, 0562-451090/ 06-51416700 Vlieland Maritiem Vervoer, 0562-453400/06-53777741 Eilandhopper, 06-47980324

% %

We rge a

Wo r ku m

Zeilcharter 97, Jan: 06-41602153 Rienks: 06-52095646/0515-78523 Scheepstimmerwerf De Hoop Platbodemverhuur, Erick Mulder Sburch 7 0515-542176

IJlst

Meevaren met de melkvaarders van IJlst, iedere donderdag in juli en augustus. Afvaart 19.30 u. Kosten € 12.50 p.p.

STATEN/STINZEN Landgüter & landhäuser A l d t s je r k

De Klinze, Van Sminiaweg 32-36, 058-2561050 Gedeeltelijk te bezichtigen, park vrij toegankelijk

A l l i n gaw i e r Landgoed Allingastate, Meerweg 3 0515-230201 Net buiten het kleine friese dorpje Allingawier is landgoed Allingastate, een ontdekkingtocht door de geschiedenisen van Fryslân. Op zeer bijzondere wijze zijn oude Friese bouwstijlen gebruikt bij de totstandkoming van een karakteristiek landgoed. Open: 1 april t/m 31 oktober di t/m zo 10.00-17.00 u. (paasdagen geopend) buiten het seizoen voor groepen op aanvraag.

B e e t s t e rz wa a g Lauswolt, Van Harinxmaweg 10, beperkt toegankelijk. Lyndenstein, Hoofdstraat 1, niet toegankelijk, overtuin opengesteld. Lycklamahuis, Hoofdstraat 80, beperkt toegankelijk, overtuin opengesteld. Harinxmastate, Van Harinxmaweg 1, niet toegankelijk.

D ro n r i j p Schatzenburg, Eastryp 1. Niet toegankelijk een aantrekkelijk buiten nabij neoclassicistisch gemeentehuis, een ontwerp van Leeuwarder stadsarchitect Romein (1843).

Fe a nwâ l d e n Cultureel en historisch bezoekerscentrum De Schierstins, De enig bewaard gebleven middeleeuwse verdedigingstoren in Nederland. Uit een document uit 1439 blijkt dat de Schierstins eigendom is geweest van het klooster Claercamp bij Rinsumageest. De stins diende achtereenvolgens als woonhuis, particulier museum, onderdak voor marechaussee en Duitse soldaten, postkantoor en is tegenwoordig cultureel en historisch bezoekerscentrum. Vaste expositie over kloosters en kerken, stinzen en states. Tevens wisselexposities, concerten en lezingen. Open: di t/m za 13.30-17.00 u. Hoofdstraat 1 0511-472937

Fra n e ke r

Martenastins, Voorstraat 35. Stins uit 1498 met een prachtige tuin

Jelsum Dekemastate, Dekemawei 5, inl. 058-2574786. Gerestaureerd 15e eeuwse state, deels als museum ingericht, zie onder Musea. www.dekemastate.nl

J o u re Herema State, Herema State 1 Met fraaie raadzaal, oorspronkelijk bewaard gebleven deel van de oude state als onderdeel van het huidige gemeentehuis en een idyllisch park. 18e eeuwse gevels, Midstraat. Met karakteristieke gevelstenen en panelen. Panelenroute verkrijgbaar bij VVV/ANWB Joure 0513-416030

Le e u wa rd e n

Monsmastate, St. Jansstraat. Alleen op open monumentendag te bezichtigen. Heeremastate, (logies met ontbijt), Heeremastraat 8 0515-573063

Princessehof, keramiekmuseum, Grote Kerkstraat 11 058-2948958 Gehele jaar geopend. Stadhouderlijk Hof, hotel, Hofplein 29 058-2162180 gedeeltelijk te bezichtigen Eysingahuis, Fries Museum, Turfmarkt 11 058-2555500 Gehele jaar geopend.

Co r n j u m

Marssum

Bears Uniastate, Tsjerkepaed 3, 058-2519263 bezoekerscentrum

B o l swa rd

‘Martenastate’, Swarte Singel, met historische poort en park waarin stinzenflora (park vrij toegankelijk). Vlak naast Martenastate bevindt zich een beeldentuin. www.martenastate.nl

D ra c ht e n Haersma-State, (1842), Stationsweg 66, niet toegankelijk, tuin opengesteld. Crackstate, Crackstraat 2 0513-612712 Op afspraak te bezichtigen. Met o.a. classicistische gevel, klokkentorentje en trouw-raadzaal in Lodewijk XVI-stijl gedecoreerd. Thans gemeente-huis. Huize Voormeer, Heideburen 92,

‘Poptaslot’ of ‘Heringastate’, (begin 16e eeuw) Een interessant voorbeeld van de oude Friese state. Interieur met zeldzame betimmeringen en schouwen geeft beeld van het leven van de 17e eeuwse landadel. Het slot is voorzien van twee door uivormige spitsen bekroonde torens. Poortgebouw (1631) met wapens in gevel sluit het voorplein af. Rondleidingen: apr /mei, ma t/m vr 14.30 u., juni ma t/m vr 11.00 u., 14.00 u. en 15.00 u., juli/aug ma t/m za 11.00 u., 12.00 u., 13.0 u., 14.00 u., 15.00 u., 16.00 u., sept/okt ma t/m vr 14.30 u. Groepen op afspraak (20 pers.). Tijdens feestdagen gesloten.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Rondvaartbedrijf Allure, 1e Oosterkade 4, 8605 AA Sneek. 0515-852513/06-39400610 www.rondvaart-allure.nl jansen.gj@home.nl Rondvaarten op afspraak (april t/m september) met een luxe sloep uit 1906. Er zijn verschillende arrangementen mogelijk. Rondvaartbedrijf Van Dijk, Vliestroom 8 0515-413819 Rondvaartbedrijf v/d Werf, 1e Oosterkade 3 0515-415379 Skûtsjeverhuur Sneek, Boekingsadres: E. Halbertsmastraat 21 06-14350045 Halve en hele dagtochten met origineel skûtsje. Boottocht met beurtschip “Johanna Jacoba”, vanuit Sneek naar IJlst, Heeg en Woudsend, met rondwandeling in Heeg en Woudsend, ook individueel mogelijk. ANWB/VVV Sneek 0515-414096

niet toegankelijk. Oenemastate (Heerenkamer), Gemeenteplein 33 0513-683530 toegankelijk. Met o.a. fraaie 17e eeuwse voorgevel, interieur in art deco-stijl en plafondschildering uit 1663.

Fr ys l â n va n A t ot Z

M.s. Vlinderbalg/Rondvaartbedrijf   Lauwersmeer 06-21244416 Lauwersmeertochten vanaf Oostmahorn. Goed bereikbaar voor rolstoel gebruikers.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG STATEN/STINZEN Fortsetzung Landgüter & landhäuser

058-2541231 Entree: € 2,72, kind, 65+ € 1,36. www.poptaslot.nl Het Poptagasthuis, (1711-1713) Is een hofje dat bestaat uit vier vleugels rondom een binnenhof met geornamenteerde toegangspoort.

SURFEN

Oudemirdu m

Hindeloopen

Landhuis Kippenburg, Uit 1834, Kippenburg 5, beperkt toegankelijk Riniastate, Star Numanwei 7. Geen bezichtiging.

Oentsjerk Stania State, Rengerswei 98b 058-2562811 omgeven door een fraai park met voornamelijk loofbos, vijvers en speelweiden.

Oranjewou d Klein Jagtlust, Koningin Julianawaeg 73, Niet toegankelijk Landgoed Oranjewoud met Museumpark, Oranjestein, Van Limburg Stirumweg 2, niet toegankelijk, tuinen en park beperkt toegankelijk

Sexbierum Stinspoort van het voormalige bekende Liauckema State, Dit slot werd in 1824 afgebroken, maar een poort en de grond erom heen is nog te bezichtigen door een wandeling die er langs gaat.

Ty tsjerk Vijversburg, Swarteweisein 2 0511-464962 Gebouw niet toegankelijk, park vrij toegankelijk.

Veenkloost e r Museum Fogelsanghstate, Uit 1648. Deze state werd gebouwd in 1648 met de restanten van het voormalig klooster De Olijfberg. Het huis werd geheel gerestaureerd en opnieuw ingericht als een bewoond huis uit de 19e eeuw, incl. paardenstallen en koetshuis. Open: mei t/m 1 nov di t/m za 10.00-17.00 u. Vanaf 15 juni ook op zo 13.00-17.00 u. Entree € 4,-; Kind. tot 12 jr. gratis, 12-16 jr. €2,- Inl. bij Fam. Rekker 0511-441970

Ysbrechtum Epemastate, Epemawei 8 De kern van deze state dateert uit 1625, maar werd in 1894 in neo-renaissance stijl omgemetseld. Toegankelijk via een 17e eeuwse poort. Omringd door een park, dat in de 18e eeuw werd aangelegd en waaromheen singels liggen uit de 17e en 18e eeuw. In de naast de Epemastate gelegen kerk vormen een grafkelder met ongeveer 40 kisten, een gebeeldhouwd grafmonument, rouwkassen, grafzerken en een herenbank even zovele herinneringen aan de vroegere bewoners van de state. Info bij ANWB/VVV Sneek 0515-414096

Wergea

Ald Slot, Ald Slotwei 1-5, 058-2553152 april t/m oktober woe-zo 14.00-17.00 u.

Watersport bedrijf Anja, Surfplanken (Starboard wide body boards) te huur in de maanden juli en augustus. Meersweg 9a 0566-621373/058-2551585

Surfgelegenheid, Langs de IJsselmeerkust.

Ko u d u m Surfgelegenheid, Op binnenwater bij Galamadammen aan de ‘Oude Karre’. Watersportmogelijkheden, bij recreatiecentrum De Kuilart 0514-522221

Le e u wa rd e n

afspraak. Entree: €3,50 (incl. koffie en thee). 0516-430455 IJgenweis, Terwisscha 6 A 0516-464021

G ro u / Wa r t e n

B a k keve e n

De Slotplaats, Voorwerkersweg 3, 9243 JZ

B ro e ks t e r wo u d e Thee tuin de Karmeliet en Struntun de Kikkersprong, Schwarzenberglaan 8 0511-425240/06-20710830 In de tuin bij de boerderij kunt u genieten van uw koffie/thee eventueel fryske high tea om daarna bij de overbuurman een fijne wandeling te maken door de struntun met div. bruggetes zithoekjes en vele paadjes (ook geschikt voor groepen).

Zeil- en surfgelegenheid op de Grote Wielen.

Co r n j u m

M a k ku m Zeilen op het IJsselmeer en surfen strandgelegenheid, bij de Holle Poarte.

Theetuin Martenastate, Martenastate 2 058-2572190 www.tunmanswente.nl

Mirns

Fe r wo u d e

Surfstrand, bij Mirnser Klif, maar ook langs de zeedijk bij diverse plaatsen aan het IJsselmeer.

Thee en koffieschenkerij “Pypskoft”, Aaltjemeerweg 13 0515-543245

Sloten

Theetuin 'Lekker Thús', Doniaweg 10 0518-431320

Lytse Jerden, zwem- en surfstrand. ‘De Baaier’, geen honden.

S t avo re n Surf- en zwemgelegenheid, langs de zeedijk.

Wo r ku m Surf- en strandgelegenheid, aan het IJsselmeer. Kitesurfen ook toegestaan onder bepaalde voorwaarden.

THEE/KOFFIESCHENKERIJ TEE- / KAFFEHÄUSER Anjum

't Pakhûs Koffie- en theeschenkerij, Tsjerkestrjitte 11 (ingang Foarstrjitte) 0519-321721 Nadat het monumentale pand jarenlang dienst heeft gedaan als opslag van de voormalige bakkerij in Anjum, is er sinds januari 2010 een koffieen theeschenkerij gevestigd. U kunt hier genieten van een lekker bakje koffie of thee met een, al dan niet eigengemaakt gebakje. Open: mei tot oktober op vr, za en zo van 10.30-18.00 u. na 1 oktober: za en zo van 10.30-18.00 u. Tijdens vakanties en in het hoogseizoen ruimere openingstijden.

Appelscha De Posthoorn, Wester Es 11

Au g u s t i n u s ga De Waterjuffer, Uterwei 1 0512-352314 Aan het Prinses Margrietkanaal bij industrieterrein Blauferlaat vindt u de vijvertuin en galerie voor woon- en tuindecoraties van de familie Veenstra. Gelegen aan knooppunt nr. 5 van het Fietsroutenetwerk Noordoost-Fryslân. Tevens theeschenkerij waar u voor wat lekkers onderweg terecht kunt. Er zijn diverse tuinen, vijvers, een meditatiehoekje en terrassen aangelegd. Grindtuin met in vorm gesnoeide boompjes, grassoorten en esdoorns met de vijver 'japanse' Koi-Karpers. Bronzen beeldjes en marmeren kikkers maken de vijvertuin compleet. De galerie is voor de verkoop van woon- en tuindecoraties het hele jaar open op zaterdag van 10.00-17.00 u. Open: ma, wo, vr, za 13.00-18.00 u. Overige dagen op

Hallum, J u b b e ga

Thee terras, Singel 23, 8411 CJ

Le e u wa rd e n

% 06-13030844

De Brasserie, Grote Kerkstraat 7, www.debrasserie-leeuwarden.nl De Broodtrommel, Nieuwestad 99 Brasserie Spiegelaar, Nieuwestad 141, www.brasseriespiegelaar.nl Café Fire, Nieuwestad 47, www.fire-palace.nl De Dikke van Dale, Nieuwestad 69, www.dedikkevandale.nl Espressobar caffèSun, Nieuwstad 3, www.caffesun.nl StadsCafe Drinks & Dinner, Nieuwestad 75, www.stads-cafe.nl De Salon, Nieuwstad 71 Kaldi, Kleine Kerkstraat 41, www.kaldi.nl De Koperen Tuin, Prinsetuin 1, www.dekoperentuin.nl Tespresso, Sophialaan 2

N o a rd b u rg u m Theeschenkerij de Pleisterplaats Klaas Piersreed 11 0511-841119 b.g.g 06-20460804 Aan de rand van een prachtig natuur- en wandelgebied, in het Nationaal Landschap "De Fryske Wâlden", is Theeschenkerij de Pleisterplaats gelegen. Een plaats om op adem te komen, te onthaasten en te genieten. U kunt genieten van een kopje koffie of thee maar ook van specialiteiten als Afternoon tea en High tea. Een bezoek aan de theetuin is heel goed te combineren met het nabijgelegen klompenmuseum, waar u te voet via een loopafstand. De openingstijden zijn wo t/m za 14.00-17.00 u. Verder op afspraak, tevens groeparrangementen.

N o o rd wo l d e Theetuin De Buytenplaets, Dwarsvaartweg 8 0561-431196

M o l k we r u m

Koekfabriek annex museum/koffie en theeschenkerij, Hellingstrjitte 3. Open: juli en aug: di t/m za 11.00-16.30 u., in voor- en naseizoen; wo, vr en za 14.00-16.30 u.

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG THEE/KOFFIESCHENKERIJ Fortsetzung TEE- / KAFFEHÄUSER

Peins

Gaastmeer

Theeschenkerij De Roekdobbe, Schalsumerweg 2 0517-269440 www.theeschenkerijpeins.nl

Fietspont van Netten, Yntemapolder 4 0515-469579 Openingstijden:van 1 april t/m 1 november 08.00-12.00 u. / 13.00-18.00 u. /19.0020.00 u. Fietspont Renema, Keapwei 4 0515-469402 Openingstijden: van 1 April tot 1 oktober. Op zondagmorgen vanaf 11.00 u.

Terschelling/Harlingen Rederij Doeksen, Tel. info en reserveringen: 0900 3635736 www.rederij-doeksen.nl

G ro u

D e Ve e n h o o p

Pont “de Burd”, over het Prinses Margriet-kanaal. Pont “de Snoeckbears”, over de Greft vaart. Pontjesroute De 8 van Grou, inl. VVV Grou 0566-621333

Pontje Veenhoop-Hooidammen, vaart het gehele seizoen. Inl. ANWB/VVV Drachten 0512-517771

Readtsjerk

Slappeterp Theetuin Slappeterp, Kleasterdyk 12a 0518-451854 www.minicampingslappeterp.nl

St . Jacobip a ro c h i e Theeschenkerij Jacobshoeve, Westeinde 10 0518-491057 www.jacobshoeve.nl

Veenkloost e r

Vegelinsoo rd

H a r l i n ge n

Vanuit Harlingen vertrekt de veerdienst van Rederij Doeksen naar Terschelling en Vlieland, parkeren: bewaakte parkeerplaats voor auto’s van reizigers naar Vlieland en Terschelling 0517-413527 Open: dagelijks 07.30-20.30 u. Parkeergarage 0517-420103 Verder garages met stallingsmogelijkheden. In het centrum en de havengebieden gelden parkeerbeperkingen.

Heeg Beurtveer Heeg-Balk v.v., gecombineerde fiets/vaartocht met een skûtsje. In mei, juni en sept op do. In juli en aug ma t/m vr. Inl. 0515-442875

H o l we rd

Thee/koffieschenkerij Nijeskou, Vegelinsweg 33, 8467 SN 0566-651533

Veerdienst naar Ameland,Wagenborgen Passagiersdiensten, 0900-4554455

Wergea

Hooidammen

De Arrestant, Grote Buren 1 058-2553224/06-51122339 Genieten op z’n Engels. Het hele jaar open.

Pont “De Grietman”, over de Wijde Ee/ Griet-mans-rak vaart. Vaartijden inl. 06-14996559

Westergee s t Theetuin/boerderijwinkel op 'e Hichte, E.Meinertswei 22, 9295 KC. In de zomermaanden is de theetuin geopend tijdens de winkeltijden op do, vr en za.

Veerpont voor auto en fiets Langweerdervaart, Openingstijden: werkdagen 07.00-21.00 u., weekend en feestdagen 09.00-21.00 u., donderdagochtend 10.00-12.00 u.

Wijckel

N i j B ee t s

Theeschenkerij De Dobbetun, Ywert 7 8563 0514-602822

Wier

Theeschenkerij De Brinkhoeve, Tsjerkepaed 28 0518-462287 www.debrinkhoeve.com

VEERDIENSTEN EN (FIETS)PONTJES Fährdienste und (rad-) fährboote

L a n g we e r

Pont “Jeltsje” over de Nieuwe Vaart, zelfbedieningspont is het gehele jaar beschikbaar en is gratis.

N i j e Sko u Openingstijden van 1 april tot 15 oktober dagelijks van 10.00-20.00 u.

Ro s t e rga a s t Fietspont Tjonger, zelfbedieningspont is het hele jaar in gebruik

S p a n n e n b u rg

Wagenborg Passagiersdiensten BV, 0900-4554455

Fietspont Rijnsloot, openingstijden van 1 mei tot 30 juni en 1 sept tot 1 okt. zaterdag en zondags van 10.00-18.00 u. 1 juli tot 31 augustus dagelijks van van 10.00-18.00 u.

Boornzwaa g

S t avo re n

Openingstijden fietspont bij restaurant ’t Boathûs, de Woudfennen van 1 maart t/m 31 maart zaterdag en zondags van 10.00-20.00 u. 1 april t/m 15 okt. dagelijks van 10.00-18.00 u. 0513-499998

Vanuit Stavoren vertrekt van april t/m oktober de veerdienst van Rederij V&O naar Enkhuizen v.v. In apr en okt 2x daags, mei t/m sept 3x daags. Hier kunt u o.a. het Zuiderzeemuseum en Sprookjeswonderland bezoeken. Inl. 0228-326667 of VVV 0514-682424. Beurtveer van Stavoren naar Hindeloopen, op de woensdagen in juli en augustus en naar de Gaasterlandse bossen op donder-

Ameland/H o l we rd

Broek

Fietspond bij Rufus over de Noorder Oude Weg, openingstijden van 1 april t/m 15 oktober dagelijks van 10.00-20.00 u. 0513-412594

S u wâ l d

% 0514-682424

Zonnepont Schalkediep, Over het Prinses Margrietkanaal, groepen op afspraak, inl. 0511-431522

Te r s c h e l l i n g

Vlieland

Rederij Doeksen, Overtochten van Harlingen naar Vlieland v.v. en tussen Vlieland en Terschelling 0900-3635736 www.rederijdoeksen.nl

Wa d d e nve e r Overtocht tussen Vlieland en Texel, 0222-316451 www.waddenveer.nl

Wa r t e n Zonnepont “de Oerhaal”, Over het Prinses Margrietkanaal.

Wy n s De Wynser Oerset, Fietspont over de Dokkumer Ee. Vaartijden: vanaf Pasen t/m 30 sept weekenden en feestdagen 10.3018.30 u. Van 15 mei t/m 15 sept. dagelijks 13.00-17.30 u. Groepen buiten vaartijden bespreken met Eetcafé De Winze 058-2561136

WADLOPEN WATTWANDERN

H o l we rd , Te r n a a rd e n Wi e r u m Wadloopcentrum Fryslân, organiseert al vele jaren zwerftochten en oversteken naar Terschelling, Ameland, Pinkegat, Engelsmanplaat, Schiermonnikoog, Brakzand, Simonszand en Rottumeroog. Voor informatie en aanmelding kunt u terecht bij de volgende telefoonnummers: Engelsmanplaat 0519-242100 Ameland 0519-561656 Schiermonnikoog, Simonszand en Rottumeroog 0512-540747 Pinkegat en Terschelling 0518-451491

L a u we r s o o g

Natuurschool 050-5274993 Rustige en veilige zwerftochten/wadloopexcursies van 2u over het wad bij Lauwersoog voor familie- en bedrijfsgroepen. Vaak wordt de excursie gecombineerd met de activiteit Korren (1u) waarbij vanaf de zeedijk met een sleepnet wordt gevist op krabben, garnalen en allerlei soorten vis. (excursies op afspraak voor groepen)

M o d d e rgat Wadlopen stichting Oan'e Dyk Seewei 61 inl. en of opgave 0519-850299 06-46633989 Wadlopen met bevoegde gidsen/begeleiders vanuit het lokaal aan de dijk in Peasens-Moddergat.

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Theeschenkerij Noordvleugel Kleasterwei 1 0511-442436 Galerie en theeschenkerij in het koetshuis van Fogelsangh State. Tevens collectie antieke serviezen en tentoonstellingen van hedendaagse kunstenaars. Op afspraak high-thea vanaf 8 pers. Zaal voor groepen tot max. 25 pers.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Theeschenkerij de Heale Moanne Kerkweg 5 058-2562082 De tuin is door hagen ingedeeld in 'kamers' met kleurrijke borders omringd door bomen, die beslotenheid en luwte geven aan de tuin. Men kan er genieten van het buitenleven met een heerlijk kopje koffie of thee met gebak. De theeschenkerij is open van mei tot oktober. Bezoekers kunnen terecht op za en zo van 12.00-18.00 u. Overige dagen op afspraak.

dag in juli en augustus. 06-42901130 of VVV

VVV Fryslân Magazine 2011

WELLNESS Berlikum

Salon Francy, Wiersterdyk 13 0518-841016 www.salonfrancy.nl

Boijl Sauna Aquafit, Boijlerweg 48 0561-421195

Burgum

Leeuwerikhoeve, Hillamaweg 62 0511-481990

Earnewâld

Buitenplaats It Wiid, Koaidyk 6 0511-539808

Exmorra

Het Zonnehuis, praktijk voor massage, rebalancing, zielswerk en energie. Meerswal 9 0515-233567 Centrum Wilgenhoeve, bezinning, rust en ontspanning in harmonie met de natuur. Exmorrazijl 2 0515-575169

Franeker

Sauna, Vliet 12

Grou

% 0517-396504

Berino the art of beauty, Biensma 28 0566-623702

Heerenvee n Beauty- en Kuurcentrum Oranjewoud, Koningin Julianaweg 98 (gevestigd in Hotel Tjaarda) 0513-433520

Hemrik Sauna Aquadroom, Binnenwei 99 0516-471439

Joure

Sauna De Woudfennen, Woudfennen 10 0513-415200 Fitness, zwembad en sauna.

Koudum Hotel/Jachthaven De Galamadammen, Galamadammen 1-4 0514-521346 Recreatiecentrum De Kuilart, De Kuilart 1 0514-522221

Leeuwarde n

Vro u we n p a ro c h i e

D o k ku m

Sauna Hotstones, Waling Dijkstrastr. 51 0518-402938 www.saunahotstones.nl

Subtropisch recreatiezwembad ‘Tolhuisbad’ , Glijbaan, sauna, zonnebanken, horecagelegenheid met binnen- en buitenterras. Gehele jaar open. Tolhuispark 2 0519-292510 Openingstijden en tarieven 0519-292510

Wo r ku m Sport- en Gezondheidscentrum Zuidwest Fryslân, Hoekseize 22 0515-543749 Hotel aan de Wymerts, Noard 37 0515-540004 Welkom in onze sauna, turksstoombad, massagestudio en/of schoonheidssalon.

Za n d h u i ze n Sauna Vihta, Zandhuizerweg 9

% 0561-430231

IJSBANEN EISBAHNEN

D ra c ht e n

De Welle, Reidingweg 4-6 0512-513526 Subtropisch golfslagbad, kleine sauna en solarium.

Ea r n ewâ l d Buitenplaats It Wiid, Koaidyk 6   058-3856300 Overdekt zwembad. Camping It Wiid, verwarmd buitenbad 0511-539223

Le e u wa rd e n

Indoor ijsbaan. IJshal Leeuwarden, Heliconweg 42c 058-2137781

H e e re nve e n

Thialf IJsstadion, Pim Mulierlaan 1 0900-2020026   Multifunctioneel sporten recreatiecentrum, evenementenhal en overdekte 400m. kunstijsbaan.

ZWEMMEN SCHWIMMEN

Fra n e ke r Zwembad Bloemketerp, Burg. J. Dijkstraweg 11 0517-390469 www.bloemketerp.nl

Gaastmeer Zwemsteiger aan het piel

G o r re d i j k Kortezwaag, Zie indoor activiteiten/ Gorredijk.

Gytsjerk Openluchtbad De Sawn Doarpen, R. van Nautaweg 058-2562333

Ameland

Openlucht zwembad, St. Recreatiecentra Ameland, Ballum, 0519-554131 Zwembad Klein Vaarwater, Klein Vaarwaterweg 114, Buren 0519-542156

Appelscha Bosbad Appelscha, Schapendrift 49 0516-431336 Verwarmd openlucht-zwembad met grote waterglijbaan en waterspeeltuin.

B a k keve e n

Hallum

Openluchtbad ‘De Sawn Stjerren’ 't blikkelân 17 0518-431449 www.desawnstjerren.nl

H a r l i n ge n ’t Derde Haad, verwarmd instructiebad, Kimswerderweg 0517-413201 Zwemgelegenheid aan Westerzeedijk, in zee met bescheiden strand.

Haulerwijk Haulewelle, Kerkstraat 19a 0516-421730 Openluchtzwembad.

Verwarmd openluchtzwembad Dúndelle, Mjûmsterwei 16 0516-541493  25-meter bad, hooggelegen springkuil met springplanken, unieke onder-water-vensters en een apart gelegen kleuterbassin en ook een grote zonneweide. Open za 28 april t/m zo 2 september.

Heeg

Beautyresort/Sauna De Leliehof, Houtmolen 8 0515-233020 Berends Body & Beauty, It Hof 12 0515-233505 Schoonheidsinstituut Karin Koornstra, Engwierderlaan 5 0515-232300

Balk

Zwemgelegenheid, strand aan IJsselmeer. Overdekt bad, bij Jachthaven Hindeloopen 0514-524540

Oostmahor n

Sportfondsenbad Vitaloo, Badweg 5 0515-573573 Met whirlpool en bubbelbanken.

Sauna Westenberg, Grote Kerkstraat 53 058-2137404

Lemmer

Sport- en recreatiepark Iselmar, Plattedijk 16, 0514-569096

Makkum

Beauty en Massage Esonstad, Schoonheidsbehandelingen, massages, nagelstudio en o.a. verwenmiddagen. Oostmahorn 29c 06-20124717.

Oudehorne

Sauna De Ark, Oldeberkoperweg 70

Scherpenze e l

% 0516-451365

Sauna Inanna, Voetpad 71 0561-481418

Sneek

Sauna & spiritueel centrum Cleopatra Sneek, Kerkgracht 12 0515-431636 www.saunacleopatrasneek.nl, info@saunacleopatrasneek.nl

Zwemgelegenheid in Slotermeer.

Boijl

Aquafit, Boijlerweg 48 0561-421195 Verwarmd binnen- en buitenzwembad.

B o l swa rd

Buitenpost

Heegermeer, zwemgelegenheid. Inl. VVV Wymbrits 0515-442464

H e e re nve e n

Zwembad Sportstad. Zie indoor activiteiten/Heerenveen.

Hindeloopen

J o u re De Stiennen Flier, Zwem- en  subtropisch golfslagbad. Zuiderveldstraat 4 0513-417648. Met zonnegrot, whirlpool en waterglijbaan. Strand bij de Woudfennen, Strand wijk Skipsleat, Koarte Ekers.

Zwembad De Kûpe,(overdekt)  Kuipersweg 74b. Voor info openingstijden 0511-542030/0511-543180

J u b b e ga

B u rg u m

Ko l l u m

Overdekt instructiebad De Wetterstins, Lauwermanstraat 16b 0511-461979

D e We s t e re e n

Overdekt bad ‘De Frosk’, glijbaan, restaurant, Sportlaan 1 0511-442515. Meer en actuele informatie over deze regio kunt u vinden op onze website: www.vvvlauwerland.nl

Openluchtzwembad, Leidyk 8 0516-461305

Optisport Kollumerland tussen Kollum en Buitenpost 0511-541522

Ko u d u m Overdekt bad, hotel Galamadammen, Overdekt bad, Recreatiecentrum de Kuilart 0514-522221

VVV Fryslân Magazine 2011

VERVOLG ZWEMMEN Fortsetzung SCHWIMMEN

Langweer

Sneek

Strand met speeltuintje en surfgelegenheid, bij passantenhaven. Zwemstrand, bij camping De Driesprong.

Zwem- en recreatiebad, Het Rak, Burg. De Hooppark 4 0515-413218 Verwarmd openlucht- en overdekt zwembad met waterglijbaan.

Lauwersoo g

Slappeterp

Zwemmen, surfen en zonnen op het afgebakende zandstrand met sanitaire voorzieningen. Open: gehele jaar.

Zwemvijver De Swanneblom, aan het ''It v.d. Zee's Reetje' www.swanneblom.com

Langelille

Sloten Lytse Jerden, zwem- en surfstrand. “De Baaier”, geen honden.

Overdekt Subtropisch zwembad  De Blauwe Golf met buitenbad, Jelsumerstraat/hoek Dammelaan 058-2131001 www.bvsport .nl Overdekt Zwembad ’t Kalverdijkje, Kalverdijkje 77a 058-2673345   www.bvsport .nl

S t avo re n

Lemmer

Strandbad De Uilesprong, Tsjukemarwei 22.

Makkum

Zwemgelegenheid, bij strand aan het IJsselmeer. Zwembad, bij Jachthaven Marina Binnen. (winters gesloten)

S t . N i co l a a s ga S t . A n n a p a ro c h i e Zwembad De Bildtse Slag, Hartman Sannesstr. 9 0518-401270 www.bildtseslag.nl

Stiens Sportcomplex ‘It Gryn’, Ieleane 1 058-2572400, met verw. openlucht- en overdekt bad met glijbaan.

S u r h u i s t e r ve e n

Zwemgelegenheid, bij zandstrand met boulevard (De Holle Poarte), vrij toegankelijk.

Openluchtbad Wettervlecke, Arrangementen mogelijk. Overdekte accommodatie 0512-361507

Menaldum

Te r s c h e l l i n g

Zwembad Schatzenburg, Rypsterdyk 23 0518-450999 Buitenbad met ligweide. www.zwembadschatzenburg.nl

Zwemparadijs De Dobe, Sportlaan 7, West Terschelling 0562-442257 www.sportfondsen.nl

Molkwerum Zwemgelegenheid, bij strand aan het IJsselmeer.

Openluchtbad bij Recreatiecentrum “Barradeel”, 0518-481600 Met trimbaan en midgetgolfbaan.

Nij Beets

Ti j n j e

De Blauwe Kamp, Blauwe Kampwei 10b 0512-461666. Openluchtzwembad.

Openluchtzwembad De Wispel,   Wispelweg 6 0513-571233

Noordwold e

Vlieland

De Dobbe, Elsweg 4 0516-432002 Verwarmd openluchtzwembad. Zwem en speelvijver Spokeplas, met speelweide, piratenschip, speeltoestellen, bos en strand. Oosterwolde. Boekhorst, De Haer 1 0516-521034 Overdekt zwembad.

Oudega ( Wy m b r i t s e ra d i e l ) Openluchtzwembad, aan Oudegaaster Brekken.

Oudemirdu m Zwemgelegenheid, bij dagrecreatieterrein De Hege Gerzen, met kleuterbad, zandstrand, zonneweiden en horeca. 0514-571214 Open 1 april t/m 30 september dagelijks van 10.00-20.00 u. Vanaf 1 oktober t/m 31 maart alleen op  zondag. Tevens zandstrand bij Mirnser Klif.

Rohel Schoonste (Gouden Wimpel 2007) kleinezoetwaterstrand van Nederland. Zwemgelegenheid in Tjeukemeer bij Paviljoen Tjeukemeer, Meerweg 34

Fr y s l â n vo n A b i s Z

Overdekt bad Sudersé, Albert Koopmanstraat 5 0514-562260 Sport- en recreatiecentrum Iselmar, Plattedijk 16 0514-569096 Overdekt zwembad, squash, bowling, sauna, whirlpool, Turks bad en fitness. Zwemgelegenheid bij IJsselmeer strand: zandstrand voor zwemmers en windsurfen met kinderspeelplaats, ligstoelverhuur, kleed- en toiletaccommodatie, toezicht.

Fr ys l â n va n A t ot Z

Leeuwarde n

Tz u m m a r u m

Zwembad Flidunen (binnenzwembad) Uitlegger 2 0562-451445

Wa r n s

Openluchtbad ‘De Weijde Blick’, 0514-681428

Wi t m a r s u m Openluchtbad ‘Mounewetter’,   Molenplein 5 0517-531704

Wo l ve ga

De Steense Deken, Vaasstraat 15 0561-613898 Overdekt zwembad Sportcentrum Xtra Fit, Grindweg 124a 0561-611140

Wo u d s e n d

Heegermeer, Zwemgelegenheid nabij de Yndyk. Inl. VVV Wymbrits te Woudsend 0514-591446

Wo r ku m Zwemgelegenheid bij strand, Aan het IJsselmeer. Overdekt Zwembad De Rolpeal, Weverswei 2 0515-541964 Met waterglijbaan, zonneweide en sporthal.

Schiermon n i ko o g Openluchtbad ‘de Dunatter’, Open: begin mei tot medio september

VVV Fryslân Magazine 2011

F RYS L Â N , WA N D E L P ROV I N C I E B I J U ITSTE K

Met de knapzak op de schouder! De mens is al eeuwen aan de wandel. Het ‘te voet gaan’ was tot het eind van de negentiende eeuw de meest gebruikte manier om een afstand te overbruggen. In de prehistorie ging men te voet op zoek naar voedsel. Later marcheerden de Griekse en de Romeinse legers duizenden kilometers om andere landen te veroveren. Tegenwoordig is wandelen vooral sport en ontspanning. De paden op en de lanen in, op zoek naar sporen uit het verleden of juist markeringen van het heden. In Fryslân, de wandelprovincie bij uitstek, is het allemaal te vinden.

VVV Fryslân Magazine 2011

nderProvin F ryS l â n , d i e Wa

e Z Pa r e XC e l l e n C

Mit dem Rucksack auf der Schulter!

war das nzehnten Jahrhunderts en. Bis zum Ende des neu ert nd er zeit rhu Jah isch t tor sei s his eit prä von Wegstrecken. In menschen wandern ber gen kle rüc zu zum de en und römischen räuchlichste metho ter legten die griechisch Spä “zu Fuß gehen” die geb . Fuß zu ln itte sm ute dient das Suche nach nahrung e Länder zu erobern. He der an gingen menschen auf der um , ück zur d ren Suche ometern marschie An die frische Luft auf der Armeen tausende von kil und der Entspannung. rt Spo dem ie Lin en. ng ter eru ers Spazierengehen in genteil modernen marki gangenheit oder im Ge nach Spuren aus der Ver das möglich. rovinz schlechthin, ist all In Fryslân, der Wanderp

VVV Fryslân Magazine 2011

te voet door oude landschappen De wind waait door de lange haren van Gijs van Wely uit het Belgische Gent. Met wapperende manen kijkt hij op de dijk tussen Zurich en Harlingen uit over de Waddenzee. De zon scheert met haar stralen over het wateroppervlak en trekt een spoor van goudkleurig licht.

“Dit is fantastisch”, zegt de belg. hij is lange-

aan de Friezen die hij onderweg is tegenge-

afstandswandelaar. al duizenden kilometers

komen, bewaart hij goede herinneringen.

heeft hij op zijn wandelschoenen afgelegd,

“aardige mensen en heel behulpzaam. Ze

maar het is de eerste keer dat hij het Friese

vertellen graag over de route en hun land.

Kustpad bewandelt. het wandelpad is 131

heel leuk. De route is goed gemarkeerd

kilometer lang en slingert zich langs de ge-

en prima beschreven in het boekje Friese

varieerde Friese kust door oude landschap-

Kustpad. De Friezen hebben het goed voor

pen van lauwersoog naar stavoren.

elkaar.”

“het is juist die variatie die deze wandeling

De zon is inmiddels wat gezakt. Groepjes

zo aantrekkelijk maakt”, legt van Wely uit.

meeuwen strijken neer op de basaltblokken

“Je hoofd waait leeg. De ruimte geeft rust.

onder aan de dijk. Gijs van Wely hijst zijn grote

Maar het is nooit saai. het water, de vogels,

rode rugzak weer op zijn rug om zijn tocht te

de mooie handelsstadjes, de monumentale

vervolgen. Met stevige tred stapt hij richting

boerderijen op hun terpen, de uitgestrekte

Zurich, een klein dorpje onder aan de zeedijk

akkers: alles ademt historie.”

waarvan de kerktoren als een baken boven de

Gijs van Wely wandelt het liefst alleen, maar

dijk uitsteekt.

VVV Fryslân Magazine 2011

het basisteken: dit is de route

het pijlteken: verandering van richting

het kruisteken: deze weg niet ingaan

HET FRIESE KUSTPAD Het Friese Kustpad maakt deel uit het Nederlandse kustpad. Dat pad is onderdeel van de Europese kustroute E-9 en de North Sea Trail. Het Friese kustpad is in 1990 ontwikkeld door de werkgroep Friese Kustpad van de Friese Lange Afstandlopers. De route is in twee richtingen beschreven en opgedeeld in kleine stappen van 5 kilometer. De markeringen bestaan uit de rood/witte internationale markeringstekens. In het boekje met de routebeschrijving zijn onder andere ook overnachting-

Zu Fuß durch alte Landschaften

adressen opgenomen en informatie over het openbaar vervoer om op de route te komen.

Der Wind weht durch die langen Haare von Gijs van Wely aus Gent in Belgien. mit wehender mähne steht er auf dem Deich zwischen zurich und Harlingen und schaut auf das Wattenmeer hinaus. Die

DER FRIESE kUStpAD

Sonne zieht ihre Strahlen über die Wasserfläche und zeichnet eine Spur aus goldenem Licht darauf.

der Friese kustpad (der friesische Weitwanderweg) gehört zum nederlandse

“Das ist phantastisch”, sagt der

Wely. “Der Kopf weht einem leer.

Büchlein über den Friese Kustpad

kustpad (zum niederländischen Weitwan-

Belgier. Er ist Langstreckenwan-

Die Weite sorgt für Ruhe. Aber

(den friesischen Weitwanderweg)

derweg). dieser Weitwanderweg ist eine

derer. Tausende von Kilometern

langweilig ist es trotzdem niemals.

hervorragend beschrieben. Das

Strecke der europäischen küstenroute e-9

hat er schon auf seinen Wander-

Das Wasser, die Vögel, die schönen

haben die Friesen gut organisiert.”

und des north Sea trail. der Friese kustpad

schuhen zurückgelegt, aber dies

Handelsstädtchen, die historischen

Inzwischen steht die Sonne schon

wurde im Jahr 1990 von der arbeits-

ist seine erste Wanderung auf dem

Bauernhöfe auf ihren Warften, die

niedriger. Die Möwen lassen sich

gruppe Friese kustpad der Friese lange

Friese Kustpad (dem friesischen

ausgedehnten Äcker: alles atmet

gruppenweise auf den Basalt-

afstandlopers ausgearbeitet. die route

Weitwanderweg). Dieser Wander-

Geschichte.”

blöcken unten am Deich nieder.

ist in zwei richtungen beschrieben und

weg ist 131 Kilometer lang und

Gijs van Wely wandert am liebsten

Gijs van Wely hebt seinen großen

in kleine abschnitte von je 5 kilometer

schlängelt sich an der abwechs-

allein, hat aber gute Erinnerungen

roten Rucksack wieder auf den

unterteilt. Zur Markierung dienen die rot/

lungsreichen friesischen Küste

an die Friesen, die er unterwegs

Rücken, um seine Tour fortzuset-

weißen internationalen Markierungs-

entlang durch alte Landschaften

getroffen hat. “Freundliche

zen. Mit festem Schritt geht er in

zeichen. das büchlein mit der routenbe-

von Lauwersoog nach Stavoren.

Menschen und sehr hilfreich. Sie

Richtung Zurich, einem kleinen

schreibung enthält u.a. auch übernach-

“Es ist gerade die Abwechslung,

erzählen gern von der Route und

Dorf am Seedeich, dessen Kirch-

tungsadressen sowie informationen über

die diese Wanderung so inte-

auch über ihr Land. Sehr schön. Die

turm wie eine Bake über den Deich

öffentliche verkehrsmittel, mit denen man

ressant macht”, erläutert Van

Route ist gut markiert und in dem

hinausragt.

die route erreichen kann.

VVV Frysl창n Magazine 2011

VVV Fryslân Magazine 2011

Overtuinen de trots van IJlst Net buiten het fraaie stadshart wordt IJlst verdeeld door een langgerekte kleine gracht. Aan de ene kant staan de huizen op de Eegracht en aan de andere kant op Galamagracht. Omzoomd door prachtig bloeiende lindebomen levert dit grachtentafereel een mooi plaatje op. Maar er is hier meer te zien, legt stadsgids van het eerste uur Edsko Hekman uit. “IJlst heeft nog overtuinen ofwel bleken. Deze aan het water grenzende tuinen worden door de weg gescheiden van de huizen.” Vroeger werden deze tuinen onder andere gebruikt om de was

daterende en nog altijd werkende Houtzaagmolen De Rat is

te bleken. Maar de tijd stond ook in IJlst niet stil en jaren gele-

andere bezienswaardigheid.

den dreigden de overtuinen door verwaarlozing te verdwijnen. Daar heeft de gemeente Wymbritseradiel uiteindelijk een stokje

Het bijzondere karakter van IJlst is inmiddels ook anderen

voor gestoken. “De tuinen zijn 35 jaar geleden grondig gereno-

opgevallen. “De stad is de laatste jaren het decor van een aantal

veerd. De bewoners aan de grachten gebruiken de tuinen nu als

films geweest. Zo zijn de bijvoorbeeld de Kameleonfilms hier

hun voortuinen, maar de grond is eigendom van de gemeente.

opgenomen. Dat geeft wel aan dat het historische karakter van

Zo is het voortbestaan tot in lengte van jaren verzekerd.”

de stad goed bewaard is gebleven’’, stelt Edsko Hekman met enige trots.

Maar IJlst heeft de stadswandelaar meer te bieden. Wie het stadje echt wil leren kennen is toch gauw twee uur onderweg.

Bukken in de Sneker Waterpoort

Een tocht die voert langs de voormalige Koninklijke Fabrie-

Sneek is de watersportstad bij uitstek in Fryslân. Mooi gelegen

ken van J. Nooitgedagt waar houten speelgoed, gereedschap

aan een knooppunt van vaarwegen is het jaarlijks de aanleg-

en houten schaatsen werden vervaardigd. Bijna iedereen in

plaats voor duizenden toeristen. Die hoeven zich er niet te

Nederland leerde ooit schaatsen op houtjes van Nooitgedagt.

vervelen. Een fraai winkelcentrum in het historische stadshart,

Nu is de voormalige fabriek een Doe- en Kijkcentrum waar de

aantrekkelijke uitgaansgelegenheden en het Cultureel Kwartier

geschiedenis van deze firma goed wordt bewaard. De uit 1638

waar momenteel een bijzonder theater wordt gebouwd.

Obergärten der Stolz von IJlst Am äußeren Rand des schönen Stadtzentrums wird IJlst von einer langgestreckten kleinen Gracht durchzogen. Auf der einen Seite stehen die Häuser an der Eegracht und auf der anderen Seite an der Galamagracht. Umringt von wunderschön blühenden Lindenbäumen, sieht diese Grachtenszene aus wie im Bilderbuch. Allerdings gibt es hier noch mehr zu sehen, sagt Stadtführer Edsko Hekma. “In IJlst gibt es noch vom Wohnhaus getrennte Gärten. Diese an das Wasser grenzenden Gärten sind durch die Straße von den Häusern getrennt.” Früher dienten diese Gärten beispielsweise zum

gesichert.” Darüber hinaus hat IJlst noch mehr

tan. Heute ist die vormalige Fabrik ein “Doe- en

Bleichen der Wäsche. Aber auch in IJlst steht

für Stadtwanderer zu bieten. Wer dieses Städt-

Kijkcentrum”,wo die Firmengeschichte sorgfäl-

die Zeit nicht still und vor Jahren drohten die

chen richtig gut kennen lernen möchte, muss

tig aufbewahrt wird. Eine weitere Sehenswür-

Gärten durch Verwahrlosung verlorenzugehen.

sich schon zwei Stunden lang Zeit nehmen. Der

digkeit ist die aus dem Jahr 1683 stammende

Das hat allerdings die Gemeinde IJlst verhin-

Rundgang führt uns an den vormaligen Ko-

und noch immer funktionelle Holzsägemühle

dert. ”Vor 35 Jahren sind die Gärten im großen

ninklijke Fabrieken von J. Nooitgedagt entlang,

De Rat. Inzwischen sind auch andere auf die

Stil wiederhergestellt worden. Die Bewohner,

wo Holzspielzeug, Werkzeug

spezielle Atmosphäre von IJlst aufmerksam

deren Häuser sich an den Grachten befinden,

und Schlittschuhe aus Holz hergestellt wurden.

geworden. “In den letzten Jahren sind mehrere

nutzen die Gärten jetzt als Vorgärten, aber der

Fast alle Menschen in den Niederlanden haben

Filme in der Stadt gedreht worden. Die hol-

Grund und Boden ist Eigentum der Gemeinde.

irgendwann einmal auf den Schlittschuhen von

ländischen „Kameleon“-Filme beispielsweise

So ist das Fortbestehen dieser Gärten langfristig

Nooitgedagt ihre ersten Schritte auf dem Eis ge-

wurden hier aufgenommen. Das bestätigt, dass

VVV Fryslân Magazine 2011

Stadswandeling door Sneek

Kortom: een stad die een stadswandeling meer dan waard is,

nauwelijks 1,60 meter hoog. “Als ik dan vertel dat de stadsmuur

benadrukt stadsgids Harm Rozenberg. “Sneek bevat veel histori-

waar de poort ooit toe behoorde ook slechts 1,60 meter hoog

sche panden en plekken. Ik val de stadswandelaars die ik rondleid

was, is de verbazing groot. De mensen werden eeuwen geleden

echter niet lastig met veel jaartallen. Het gaat mij vooral om de

echter niet groter dan ongeveer 1,55 meter, dus die 1,60 meter

verhalen en anekdotes die erbij horen. Daardoor gaat de historie

was hoog genoeg om de vijand buiten te houden. Als ik dan ook

pas echt leven en ik merk dat mensen dat erg leuk vinden.”

nog vertel dat de poortwachter, die tevens vaak het stinkende beroep van leerlooier beoefende, in de kleine ruimte in de poort

Hoogtepunt van de stadswandeling is de wereldberoemde

woonde met zijn vrouw en zes kinderen, dan valt het helemaal

Waterpoort. De Sneker stadsgidsen beschikken over een sleutel,

stil. Dan wordt zo’n Waterpoort meer dan een fraai monument

dus mogen de stadswandelaars ook naar binnen. Dat is voor

en dat is mooi”, vindt Rozenberg.

de meesten wel even bukken, want de deuren in de poort zijn

sich die Stadt ihren historischen Charakter gut

Theater gebaut wird. Kurzum: Eine Stadt, die

können somit ihre Besucher hineinlassen. Hier

bewahrt hat’’, stellt Edsko Hekman stolz fest.

einen Stadtrundgang auf jeden Fall wert ist,

müssen sich die meisten Menschen bücken, denn

meint der Stadtführer Harm Rozenberg. “Sneek

die Türen im Tor sind kaum 1,60 Meter hoch.

Bücken im Sneker Waterpoort (Wassertor)

besitzt viele historische Gebäude und Plätze.

“Wenn ich dann erzähle, dass die Stadtmauer,

Sneek ist die Wassersportstadt par excellence

Die Leute, die ich herumführe, bombardiere ich

zu der das Tor einmal gehört hat, auch nur 1,60

in Fryslân. Dank der attraktiven Lage an einem

wirklich nicht mit vielen Jahreszahlen. Mir geht

Meter hoch war, dann ist die Überraschung

Knotenpunkt der Wasserwege dient es jedes

es in erster Linie um die Geschichten und Anek-

groß. Früher waren die Menschen allerdings nur

Jahr als Anleger für Tausende von Touristen. Hier

doten. Erst dadurch wird die Geschichte lebendig

ungefähr 1,55 Meter groß, daher war eine Höhe

kommt keine Langeweile auf. Ein ansprechendes

und ich merke, dass die Leute das sehr interes-

von 1,60 Meter hoch genug, um dem Feind den

Einkaufszentrum im historischen Stadtkern,

siert.” Höhepunkt des Stadtrundgangs ist der

Zugang zu verwehren. Wenn ich dann berich-

interessante Ausgehmöglichkeiten und das

weltberühmte Waterpoort (das Wassertor). Die

te, dass der Torwächter, der nebenbei oft auch

Cultureel Kwartier, wo zurzeit ein spezielles

Stadtführer von Sneek haben einen Schlüssel und

noch den stinkenden Beruf des Gerbers ausübte,

VVV Fryslân Magazine 2011

Stadswandeling door Leeuwarden

Oud en nieuw in Leeuwarden

het pand tegenwoordig dienst doet als een stijlvol hotel, is de

In Leeuwarden, de hoofdstad van Fryslân, gaan verleden en he-

Koninklijke sfeer ook in de omgeving goed bewaard gebleven.

den hand in hand. Een historische stadswandeling begint immers

De Oldehove, de scheve toren van Leeuwarden, ontbreekt uiter-

bij de imposante en strak vormgegeven Achmeatoren. Het 115

aard niet in stadswandeling.

meter hoge gebouw torent in de wijde omgeving hoog boven het landschap uit. Vanaf de panoramaruimte op de bovenste verdie-

Het zijn maar topjes van de ijsberg, want de Friese hoofdstad

ping zijn bij helder weer de Waddeneilanden te zien.

kent in totaal 375 gezichtsbepalende panden. Daar komt dan ook nog eens de in 1648 in opdracht van Willem Frederik van Nassau

Leeuwarden is ook de stad van de Oranjes. De voorouders van

aangelegde Prinsentuin bij. Kortom: Leeuwarden is zowel vanuit

onze huidige Koninklijke familie resideerden van 1587 tot 1747

historisch als modern perspectief de moeite meer dan waard.

in het Stadhouderlijk Hof aan het Hofplein in de stad. Hoewel

zusammen mit seiner Frau und sechs Kindern

Gebäude ragt in der weiten Umgebung hoch

Stadtrundrang natürlich nicht fehlen. Dies ist

in dem kleinen Raum im Tor wohnte, dann sagt

über die Landschaft hinaus. Vom Panoramaraum

nur die Spitze des Eisbergs, denn in der Haupt-

keiner mehr etwas. Auf diese Weise wird das

im obersten Geschoss sind bei klarer Luft die

stadt von Fryslân gibt es insgesamt 375 markan-

Wassertor mehr als nur ein schönes Monument

Watteninseln zu erkennen. Leeuwarden ist auch

te historische Gebäude. Hierzu zählt auch der im

und das ist gut so”, findet Rozenberg.

die Stadt der Oranier, die Familie des niederländi-

Jahr 1648 im Auftrag von Willem Frederik van

schen Königshauses. Die Vorfahren der heutigen

Nassau angelegte Prinzengarten (Prinsentuin).

Alt und neu in Leeuwarden

Königsfamilie residierten zwischen 1587 und

Kurzum: Leeuwarden ist sowohl aus historischer

In Leeuwarden, der Hauptstadt von Fryslân,

1747 im Stadhouderlijk Hof am Hofplein in der

wie auch aus moderner Perspektive auf jeden

trifft die Vergangenheit auf die Gegenwart.

Stadt. Obwohl das Gebäude heute ein stilvolles

Fall einen Besuch wert.

Die historische Stadtführung beginnt schließ-

Hotel ist, ist die königliche Atmosphäre auch in

lich bei dem imposanten Achmea-Turm mit

der Umgebung erhalten geblieben. De Oldehove,

seinem modernen Design. Das 115 Meter hohe

der schiefe Turm von Leeuwarden, darf beim

VVV Frysl창n Magazine 2011

sloten

VVV Fryslân Magazine 2011

Te voet door elf steden Hoewel de oorsprong van de ‘Tocht der Tochten’ bij het schaatsen ligt, wordt de Friese Elfstedentocht tegenwoordig op alle mogelijke manieren afgelegd. Per step, fietsend of in oldtimers, het is allemaal mogelijk. Toch is het te voet bedwingen van de elf steden de manier bij uitstek om de Fryslân goed te leren kennen.

Zu Fuß durch die Elf Steden obwohl es sich ursprünglich um eine Schlittschuh-Route gehandelt hat, wird die friesische Elfstedentocht heute in jede r nur denkbaren Art und Weise zurü ckgelegt. mit einem Roller, mit dem Fahrrad oder in oldtimern, einfach alles ist möglich. trotzdem ist das Durchwa ndern der elf Städte eine ganz beso nder s schöne Fortbewegungsweise, um Frys lân gut kennenzulernen.

VVV Fryslân Magazine 2011

Leeuwarden

Bolsward

Hindeloopen

De Elfsteden Wandeltocht is inmiddels een jaarlijks terugkerend

tische Informatiepunten van deze steden is meer informatie te

evenement, dat dit jaar van 31 mei tot 4 juni voor 65ste keer zal

krijgen over de stadswandelingen. Adressen en telefoonnum-

worden gehouden. In vijf dagen tijd wordt dan hele Elfsteden-

mers zijn onder de kop ‘Excursies’ achter in deze gids te vinden.

route afgelegd. De start en finish zijn in Leeuwarden. Er mag ook minder dan vijf dagen meegelopen worden.

Friese wandelweetjes

Op www.elfstedenwandeltocht.nl is meer informatie te vinden

De langste wandelroute van Fryslân is de Elfsteden Wandel-

over de tocht en de inschrijving.

tocht. Deze tocht is 203,5 kilometer lang. Een goede tweede

Uiteraard is het ook mogelijk om buiten deze wandeltocht om

met 131 kilometer is het Friese kustpad van Stavoren naar

stadswandelingen te maken door IJlst, Sneek, Leeuwarden,

Lauwersoog (of omgekeerd). De liefhebbers van een iets kortere

Bolsward, Stavoren, Hindeloopen, Harlingen, Franeker, Dokkum,

afstand kunnen terecht op de Slachtedyk tussen Oosterbierum

Sloten en Workum. Deskundige stadsgidsen leiden u graag rond

en Raerd. De oudste delen van deze dijk dateren van voor het

door de rijke historie van deze elf steden. Bij de VVV’s of Toeris-

jaar 1000 en de jongste delen zijn omstreeks 1200 aangelegd.

Die Elfsteden-Wanderung ist inzwischen zur

Bolsward, Stavoren, Hindeloopen, Harlingen,

Wandern in Fryslân

jährlichen Veranstaltung geworden, die in diesem

Franeker, Dokkum, Sloten und Workum machen.

Die längste Wanderroute in Fryslân ist der

Jahr vom 31. Mai bis zum 4. Juni zum 65. Mal

Die ausgebildeten Stadtführer bieten Ihnen gern

Elfsteden-Wanderweg. Dieser Wanderweg ist

stattfindet. Dabei wird die gesamte Elfstedenrou-

eine Einführung in die reichhaltige Geschichte

203,5 Kilometer lang. Der Friese Kustpad, von

te innerhalb von fünf Tagen zurückgelegt. Start

dieser elf Städte. Bei den Fremdenverkehrsämtern

Stavoren nach Lauwersoog (oder umgekehrt),

und Finish sind in Leeuwarden. Man kann aber

(VVVs) oder den Touristischen Informationspunk-

steht mit seinen 131 Kilometern an zweiter Stel-

auch weniger als fünf Tage lang mitwandern.

ten dieser Städte sind weitere Informationen

le. Wer nicht ganz so lang wandern möchte, für

Unter www.elfstedenwandeltocht.nl finden sich

über die Stadtführungen erhältlich. Adressen und

den ist der Slachtedyk zwischen Oosterbierum

weitere Einzelinformationen über die Wanderung

Telefonnummern sind unter “Exkursionen” hinten

und Raerd das Richtige. Die ältesten Teile dieses

und die Anmeldung. Natürlich kann man auch

in diesem Führer aufgeführt.

Deichs stammen noch aus der Zeit vor dem Jahr

außerhalb dieser offiziellen Wanderung einen

1000; die jüngsten Teile wurden etwa um 1200

Stadtrundgang durch IJlst, Sneek, Leeuwarden,

angelegt. Der Deich ist genau 42 Kilometer lang

VVV Fryslân Magazine 2011

Workum

Dokkum

Stavoren

Sloten

Franeker

De dijk is precies 42 kilometer lang en dus ook uitstekend ge-

naast die wei ook nog het bordje met daarop de tekst ‘Tink om

schikt voor hardlopers van langere afstanden.

‘e hûn’ staat, wordt het tijd om de sokken er iets steviger in de

Fryslân heeft zijn eigen taal en dat is voor de niet-Friese wande-

zetten. U wordt dan gewaarschuwd voor een bijtgrage hond.

laren soms best lastig. Dus is het handig om tijdens het kuieren

Mocht u van schrik toch van het pad zijn afgeraakt en voor een

een aantal Friese woorden en uitdrukkingen paraat te hebben.

sloot belanden die qua diepte redelijk doorwaadbaar lijkt, sla

Als u ergens het bordje Bêd en Brochje ziet, kunt u daar terecht

dan de kreet ‘Kin net!’ van een behulpzame passant niet in de

voor logies en ontbijt. De buorren is een buurt of bebouwde

wind. Die roept namelijk niet dat het net wel zou kunnen, maar

kom en de strjitte een straat.

juist dat het niet kan. Als u dan eenmaal op een terras aan het

De wei is geen wei, maar een weg. Mocht u wel langs een echte

bijkomen bent van uw wandelavonturen bestel dan gerust ‘ien

wei (en die kans is groot in Fryslân) lopen en op het hek het

kofje graach’ (een koffie a.u.b.). Als u dan vervolgens het bedie-

bordje ‘lulke bolle’ aantreffen, blijf dan achter het hek. In die wei

nend personeel bedankt met ‘Tank jo wol’(Dank u wel), kunt u in

staat namelijk een boze stier. Als er dan bij de pleats (boerderij)

Fryslân niet meer stuk.

und eignet sich daher auch hervorragend für

entlanggehen (und das ist in Fryslân sehr wahr-

sich scheinbar einigermaßen gut durchwaten

Langstreckenläufer. Fryslân besitzt eine eigene

scheinlich) und am Zaun hängt ein Schild “lulke

lässt, dann achten Sie darauf, wenn Ihnen ein

Sprache und das ist für Wanderer, die nicht

bolle”, dann klettern Sie auf keinen Fall über

hilfreicher Passant “Kin net!” zuruft, und nehmen

aus Fryslân kommen, gelegentlich doch etwas

den Zaun. In diesem Fall ist dort nämlich ein

Sie von Ihren Plänen Abstand. Das bedeutet

schwieriger. Aus diesem Grund sollte man beim

angriffslustiger Stier. Wenn dann beim “pleats”

nämlich, dass es nicht möglich ist. Wenn Sie sich

Spaziergang einige friesische Begriffe und Aus-

(Bauernhof), an den die Weide angrenzt, auch

dann einmal in einem Kaffeegarten oder einem

drücke parat haben. Wenn auf einem Schild “Bêd

noch ein Schild mit dem Text “Tink om ‘e hûn”

Straßencafe von Ihren Wanderabenteuern aus-

en Brochje” steht, ist damit eine Übernachtung

zu sehen ist, dann ist es Zeit, sich schnell aus

ruhen, dann bestellen Sie ruhig “ien kofje graach”

mit Frühstück gemeint. Der “buorren” ist ein

dem Staub zu machen. Dies ist eine Warnung

(einen Kaffee bitte). Wenn Sie sich dann bei der

Ortsteil bzw. ein Viertel oder eine geschlossene

vor einem bissigen Hund. Sollten Sie vor Schreck

Bedienung mit “Tank jo wol”(herzlichen Dank)

Ortschaft und die “strjitte” eine Straße. Das Wort

unbeabsichtigterweise den Weg verlassen

revanchieren, dann kann in Fryslân nichts mehr

”wei” bedeutet Weg. Wenn Sie an einer Weide

haben und vor einem Wassergraben stehen, der

schiefgehen.

VVV Fryslân Magazine 2011

een knapzak vol Friese lekkernijen Een stevige wandeling is goed voor de eetlust. Fryslân kent een keur aan lekkernijen die prima meegenomen kunnen worden op een kuiertocht door het fraaie landschap. Een lekker stukje brood (bôle in het Fries) bijvoorbeeld. Roggebrood (brea) als typisch Fries product is heel geschikt. Daar kan dan een heerlijk stukje kaas op. Fryslân is immers toonaangevend als het om de

Een andere bekende broodsoort is sûkerbôle. Het met

melkveehouderij gaat en bovendien de provincie die de

suiker gebakken brood is erg zoet en werd vroeger in

meeste kaas produceert. Zoals Friese nagelkaas. Aan

Fryslân cadeau gegeven aan moeders die net waren

deze van magere melk gemaakte kaas worden kruid-

bevallen van een meisje. In geval van een jongetje

nagelen en komijn toegevoegd die zorgen voor een

moesten zij het doen met krentencake.

pikante smaak. De Friese droge worst is eveneens zo’n

Oranjekoek is een andere Friese lekkernij. Deze koek is

typisch streekproduct. De worsten worden na het vullen

gevuld met kruidige spijs en voorzien van roze glazuur.

opgehangen om te drogen. Dat gebeurt vooral in de

Daarop is een crèmeversiering met vruchten aange-

noordelijke kuststreek van de provincie. De luchtvochtig-

bracht. Vroeger waren dat sinaasappelsnippers. Vandaar

heid is daar heel goed voor het drogen van worst.

de naam oranjekoek.

Ein Rucksack voll friesischer Leckerbissen Eine herzhafte Wanderung steigert den Appetit. In Fryslân gibt es eine ganze Reihe von Leckerbissen, die man hervorragend auf einen Spaziergang durch die schöne Landschaft mitnehmen kann. Ein leckeres Stück Brot (auf friesisch “bôle” genannt) beispielsweise. Roggenbrot (“brea”) als typisch friesisches produkt eignet sich hervorragend. Darauf kann man ein leckeres Stück käse legen. Fryslân ist schließlich führend in der

pikanten Geschmack verleiht. Auch die

feuchtigkeit sehr gut zum Trocknen von

Milchviehwirtschaft und außerdem

friesische trockene Wurst ist ein typisches

Wurst. Eine weitere bekannte Brotsorte

wird in dieser Provinz der meiste Käse

regionales Landwirtschaftsprodukt. Die

ist das “sûkerbôle”. Dieses Brot wird mit

hergestellt. Wie beispielsweise der friesi-

Würste werden gefüllt und dann zum

Zucker gebacken und schmeckt sehr süß.

sche Nagelkäse. Dieser aus Magermilch

Trocknen aufgehängt. Das ist insbeson-

Früher wurde es in Fryslân Wöchnerin-

hergestellte Käse enthält auch Gewürz-

dere im nördlichen Küstenstreifen der

nen geschenkt, die gerade ein Mädchen

nelken und Kümmel, was dem Käse einen

Provinz gebräuchlich. Dort ist die Luft-

zur Welt gebracht hatten. Handelte es

VVV Frysl창n Magazine 2011

‘ER EVEN LEKKER UIT’ Naam Annette Visher Leeftijd 53 jaar Beroep Ontwerpcoördinator Efteling Verblijf Bed & Breakfast Olestate in Workum Reden bezoek “Er even lekker helemaal uit zijn met een bezoekje aan het Jopie Huismanmuseum en stadswandelingen in Sneek en Harlingen.” ‘LEKKER UITWAAIEN’ Naam Ben Beerents Leeftijd 53 jaar Beroep Directeur Qolor BV Verblijf Hotel De Bosrand op Vlieland Reden bezoek “Lekker uitwaaien en nieuwe inspiratie opdoen.” ‘LEREN ZEILEN’ Namen Kirsten en Tess Moonen Leeftijden 14 en 15 jaar Beroepen geen (scholieren) Verblijf Zeilschool Stipe Wente in Balk Reden bezoek “We leren hier zeilen en dat is hartstikke leuk.” ‘MAN VAN MIJN DROMEN’ Naam Terry Hiemstra Leeftijd 45 jaar Beroep onderwijzeres Verblijf op Terschelling Reden bezoek“De man van mijn dromen achterna.” ‘RUST EN RUIMTE’ Naam Arne Vos Leeftijd 38 jaar Beroep chef-kok Verblijf Op Terschelling Reden bezoek “Op zoek naar rust en ruimte.” ‘ZEILEN OP DE WADDENZEE’ Naam Petrine Lambregts Leeftijd 50 jaar Beroep Horecamedewerkster Verblijf Op een boot in Harlingen Reden bezoek “Heerlijk zeilen op de Waddenzee.” ‘MOOI VAARGEBIED’ Namen Annemarie en Matt Moonen Leeftijden Beiden 44 jaar Beroep Werkzaam in de autobranche Verblijf Aqua Star, een in Heerenveen gehuurde boot Reden bezoek “Lekker varen richting Sneek. Dat is echt een heel mooi vaargebied.”

“SEGELn AUF DEm WAttEnmEER” name petrine Lambregts alter 50 Jahre beruf Mitarbeiterin im Gaststättengewerbe unterkunft Auf einem Schiff in Harlingen Grund für den besuch “Herrlich segeln auf dem Wattenmeer.” “HERRLIcHE mEERESLUFt” name Ben Beerents alter 53 Jahre beruf Geschäftsführer der Qolor BV unterkunft Hotel De Bosrand auf Vlieland Grund für den besuch “Den frischen Meereswind genießen und neue Anregungen holen.” De ronde, brosse drappelkoek is een Sne-

in de knap-, jas-, of broekzak. Er worden

ker specialiteit. Die worden daar al zo’n

in Fryslân verschillende van deze kruiden-

drie eeuwen gebakken. Een ander Fries

dranken gemaakt en allemaal volgens

koekje, het Fryske dûmke (Fries duimpje)

geheim recept. Al honderden jaren houden

is bij vrijwel iedere bakker in de provincie

de makers angstvallig geheim wat de

te koop. Een paar lekkere wichters kun-

samenstelling van hun kruidenmengsel is.

nen ook prima mee op de wandeltocht.

Tijdens het wandelen is het overigens be-

Deze uit de Friese Wouden afkomstige

ter om niet te veel Beerenburg te drinken,

pruimensoort is sappig en zoet met een

want het is wel sterke drank. Dan is molke

fris muskusachtig aroma.

(melk) of sûpe (karnemelk) een gezonder alternatief. En dat is in zuivelprovincie Frys-

Een klein flesje Beerenburg ter verster-

lân natuurlijk volop vers te verkrijgen.

king van de inwendige mens past altijd

sich um einen Jungen, wurde

weiterer friesischer Kuchen, das

verschiedene dieser Kräuterge-

stattdessen ein Rosinenkuchen

“Fryske dûmke” (der friesische

tränke hergestellt – wobei das

gegessen. Oranjekoek ist ein

Daumen) ist bei fast jedem

Rezept allerdings geheim ist. Be-

weiterer friesischer Lecker-

Bäcker in der Provinz zu kaufen.

reits seit Jahrhunderten achten

bissen. Dieser Kuchen ist mit

Ein paar Leckerbissen kann man

die Hersteller sorgfältig auf die

einer Gewürzmasse gefüllt

auch hervorragend auf der

Geheimhaltung der Zusam-

und mit einer rosafarbenen

Wanderung mitnehmen. Diese

mensetzung ihrer Kräutermi-

Glasur überzogen. Obendrauf

Pflaumen, die aus den Friese

schung. Bei der Wanderung

befindet sich eine Crèmeverzie-

Wouden (den friesischen Wäl-

sollte man übrigens nicht zu

rung mit Obst. Früher waren

dern) stammen, sind süß und

viel Beerenburg trinken, denn

das Orangenschnipsel. Daher

saftig und haben ein frisches

es ist ein sehr starkes Getränk.

der Name “Oranjekoek”. Dieser

moschusartiges Aroma. Ein

Gesünder sind “molke” (Milch)

runde, mürbe Kuchen ist eine

kleines Fläschchen Beerenburg

oder “sûpe” (Buttermilch). Und

Spezialität aus Sneek. Dort wird

zur Stärkung passt immer in

das ist in der Milchprovinz

er bereits seit ungefähr drei

den Rucksack, die Jacke oder

Fryslân natürlich immer frisch

Jahrhunderten gebacken. Ein

die Hose. In Fryslân werden

zu bekommen.

“SEGELn LERnEn” namen Kirsten und Tess Moonen alter 14 und 15 Jahre beruf Keiner (Schüler) unterkunft Segelschule Stipe Wente in Balk Grund für den besuch “Wir lernen hier segeln und das macht sehr viel Spaß.” “mAnn mEInER tRäUmE’ name Terry Hiemstra alter 45 Jahre beruf Lehrerin unterkunft Auf Terschelling Grund für den besuch “Suche den Mann meiner Träume.” “RUHE UnD WEItE” name Arne Vos alter 38 Jahre beruf Chefkoch unterkunft Auf Terschelling Grund für den besuch “Auf der Suche nach Ruhe und Weite.” “kURzURLAUB” name Annette Visher alter 53 Jahre beruf Entwurfskoordinator Efteling unterkunft Bed & Breakfast Olestate in Workum Grund für den besuch “Schöner Kurzurlaub mit einem Besuch des Jopie Huismanmuseums und Stadtführungen in Sneek und Harlingen.” “ScHönES REVIER” namen Annemarie und Matt Moonen alter Beide 44 Jahre beruf In der Autobranche tätig unterkunft Aqua Star, ein in Heerenveen gemietetes Boot Grund für den besuch “Schön fahren in Richtung Sneek. Das ist wirklich sehr schön.”

VVV Frysl창n Magazine 2011

VVV Fryslân Magazine 2011

DE MErEn

‘Het mooie aan Fryslân is dat er zoveel water is’ Tijdens het Holoceen (smelten van het landijs, ongeveer 12.000 jaar geleden) raakten gebieden van Fryslân bedekt met veen. In de middeleeuwen werden grote delen hiervan in cultuur gebracht voor landbouwkundig gebruik. Daaraan hebben wij het ontstaan van het Friese Merengebied te danken. Fryslân bestaat voor zo’n 15% uit water, en daar genieten we volop van.

die Seen

“Das Schöne an Fryslân ist das ganze Wasser” Im Holozän (Schmelze des Landeises vor ungefähr 12.000 Jahren) wurden einige Gebiete von Fryslân mit torfmoor bedeckt. Im mittelalter wurde dies zum Großtei l für landwirtschaftliche zwecke abgebaut. Dem verdanken wir die Entstehung der friesischen Seenplatte. Fryslân besteht zu ungefähr 15% aus Wasser und das genießen wir in vollen zügen.

VVV Fryslân Magazine 2011

MARREKRITE Wil je met de boot overnachten in de vrije natuur? Dat kan gratis aan één van de keurig verzorgde Marrekrite-steigers. Marrekrite betekent letterlijk ‘meer-kring’ of ‘kring van meren’. De terreinen van de Marrekrite zijn herkenbaar aan een blauw Marrekrite-bord met een wit zeilbootje. Extra leuk: op sommige plekken mag ook een tent opgezet worden. Op deze locaties kan de Fryslânganger met outdoor-ambities maximaal drie nachten gratis overnachten. De enige tegenprestatie? Dat is zoals gezegd het netjes houden van de aanlegplekken. mARREkRItE Möchten Sie mit dem Boot in der freien Natur übernachten? Dann können Sie kostenlos einen der gut gepflegten MarrekriteLiegeplätze nutzen. Marrekrite bedeutet buchstäblich “Seenkreis” oder “Kreis von Seen”. Einen Marrekrite-Liegeplatz erkennen

Fryslân telt zo’n honderd vierkante kilometer

TERRASJE PAKKEN

Sie an dem blauen Marrekrite-Schild mit

aan meren. Verreweg de meest bekende is

Op het Starteiland kan je een hapje eten, er

einem weißen Segelboot darauf. Und was

het Sneekermeer. Het Sneekermeer bestaat

is een kinderspeelplaats en een jachthaven.

noch schöner ist: An einigen Stellen darf

uit het eigenlijke meer zelf, de Goënga-

Vanaf het Sneekermeer is aanleggen in Sneek

man auch ein Zelt aufbauen. Hier kann der

rypsterpoelen, de Zoutepoel en de Gauwster

een kleine stap. Om boodschappen te doen,

Fryslân-Tourist mit Outdoor-Ambitionen

Hoppen. Het is een heel levendige water-

een avondje te stappen of gewoon een gezel-

maximal drei Nächte lang kostenlos über-

sportomgeving en vaak het centrum van

lig terrasje te pakken.

nachten. Die einzige Gegenleistung? An den

zeilwedstrijden. Er zijn veel watersportfacili-

Ook Quirina (25) en Jan Robert (24) uit En-

Anlegestellen alles sauber und ordentlich

teiten aanwezig, zoals een speedbootbaan en

schede doen dat graag. “Heerlijk om in Sneek

zurücklassen.

enkele jachthavens.

even een terrasje te pakken of om ‘s avonds te

VVV Fryslân Magazine 2011

Jan robert en Quirina

Fryslân besitzt ungefähr hundert

den Wassersport, beispielsweise

einzukaufen, abends auszugehen oder

kann man sich schön die Regatten

Quadratkilometer Seenfläche. Der

eine Rennbootbahn sowie diverse

sich ganz einfach in ein gemütliches

anschauen und abends auf der Insel

weitaus bekannteste See ist das

Yachthäfen.

Straßencafe zu setzen.

feiern. Wirklich sehr unterhaltsam.”

Auch Quirina (25) und Jan Robert (24)

Die beiden haben einander in Akkrum

Sneekermeer. Das Sneekermeer umfasst den eigentlichen See selbst, die

kAFFEEHAUSGäRtEn

aus Enschede sind begeistert davon. “Es

beim Segelurlaub mit dem Studenten-

Goëngarypsterpoelen, den Zoutepoel

Auf der Startinsel kann man einen

macht Spaß, sich in Sneek in ein Cafe

Segelklub „Euros“ kennengelernt. Seit-

und die Gauwster Hoppen. Es ist ein

Happen essen, hier gibt es einen Kin-

zu setzen oder abends auszugehen”,

dem segeln sie oft miteinander auf den

sehr lebendiger Wassersportbereich;

derspielplatz sowie einen Yachthafen.

sagt Quirina. Aber in der letzten Snee-

Seen: “Das Schöne an Fryslân ist das

hier finden oft Segelregatten statt.

Vom Sneekermeer aus kann man

kwoche haben sie sich die Startinsel

viele Wasser und die Zugänglichkeit.

Hier gibt es viele Einrichtungen für

ganz leicht in Sneek anlegen. Um

zum Liegeplatz erkoren. “Tagsüber

Das gibt es in Enschede nicht.”

VVV Fryslân Magazine 2011

gaan stappen”, vertelt Quirina. Maar tijdens de laatste

Hier ervaar je een sterk ruimtelijk gevoel. Groot voor-

Sneekweek kozen ze het Starteiland als ligplaats. “Het

deel is dat je van hieruit direct een uitvalsbasis hebt

is leuk om overdag naar de wedstrijden te kijken en

naar het IJsselmeer. Wie een beschutte ligplaats voor

‘s avonds feest te vieren op het eiland. Heel erg gezel-

de nacht zoekt, kan aanleggen op één van de eilandjes

lig.” De twee ontmoetten elkaar op een zeilvakantie in

waar zich zogenaamde Marrekrite-plaatsen bevinden

Akkrum tijdens een vakantie met de studentenzeilver-

(zie kader). Hier kun je overnachten in de vrije na-

eniging Euros. Sindsdien zeilen ze regelmatig samen

tuur. Of je vaart via het Groot Gaastmeer richting de

op de meren: “Het mooie aan Fryslân is dat er zoveel

Oudegaaster Brekken en legt aan op één van de mooie

water is en dat je nog op zoveel plekken kunt komen.

plekjes die je onderweg tegenkomt. Ook Quirina en Jan

Dat heb je in Enschede niet.”

Robert overnachten graag ‘buiten’. Quirina: “We varen in een klein houten kajuitbootje met slaapplaats. Onze

ANKER LOS

favoriete plek is het Prinsenhof in het natuurgebied

Het Heegermeer gaat in het zuidwesten over in de

Alde Faenen. Daar gooien we graag het anker uit om

Fluessen, samen zijn ze maar liefst 17 kilometer lang.

zo midden op het water te overnachten.”

AnkER LoS

ten Liegeplatz für die Nacht sucht, kann

an, die man dort unterwegs findet. Auch

Das Heegermeer geht im Südwesten in

an einer der kleinen Inseln anlegen,

Quirina und Jan Robert übernachten

den Fluessen über und erreicht damit

wo sich so genannte Marrekrite-Plätze

gern “im Freien”. Quirina: “Wir fahren in

eine Gesamtlänge von immerhin 17 Ki-

befinden (siehe Textfenster). Hier kann

einem kleinen Kajütboot aus Holz mit

lometern. Hier spürt man die Weite erst

man in der freien Natur übernachten.

Koje. Unser Lieblingsplatz ist der Prinsen-

richtig gut. Ein großer Vorteil ist, dass

Oder man fährt über das Groot Gaast-

hof im Naturschutzgebiet Alde Faenen.

man von hier aus direkt eine Ausfallbasis

meer in Richtung Oudegaaster Brekken

Dort werfen wir gern den Anker aus, um

zum Ijsselmeer hat. Wer einen geschütz-

und legt an einer der schönen Stellen

mitten auf dem Wasser zu übernachten.”

VVV Fryslân Magazine 2011

PICKNICKEN OP HET WATER

stavoren

Idyllischer kan het niet. Met een goedgevulde picknickmand het water op, aanleggen op een eilandje om daar je picknick uit te stallen. Booteigenaren of watersporters die een boot huren bij JFT Watersport Sneek kunnen gebruikmaken van het speciale picknickarrangement. Er zijn twee soorten picknickmanden, een met bruine en witte belegde bollen, krentenbol, suikerbrood, fruit, melk en jus d’orange. Maar er is ook een luxe variant met

Joure ballonfeesten

molensteenbroodjes met diverse Zuideuropese worstsoorten, ciabatta’s met manchegokaas, wrap gevuld met gerookte zalm, noem maar op. En natuurlijk ontbreekt een fles Cava niet! Een heerlijke manier dus om culinair te genieten aan het water. Zie voor meer informatie:

ringrijden in Joure

vrouwtje van stavoren

www.jft-watersport.nl WATERVRIENDEN

werk moesten we verhuizen.

pIcknIckEn AUF DEm WASSER

André en Tinie uit Apeldoorn ontmoetten Jaap

Waar varen jullie het liefst? We gaan daarheen

Idyllischer geht es nicht. Mit einem gut

en Eveline uit Jorwert in 1998 in jachthaven

waar de wind ons brengt. In het begon voeren

gefüllten Picknick-Korb losfahren und an

De Watervriend in Uitwellingerga. De naam

we voornamelijk op het Sneekermeer. Later

einer kleinen Insel anlegen, um dort den

van de jachthaven kan haast geen toeval zijn;

werd dat vaker de Fluessen en Heegermeer.

Korb auszupacken. Bootsbesitzer oder

het bleek het begin van een langdurige vriend-

Met mooi weer varen we het IJsselmeer op.

Wassersportler, die ein Boot bei JFT Water-

schap. Een portret van vier zeilvrienden.

Favoriete locatie? De passantenhaven van Heeg. Er komen gezinnen maar ook jongeren met

sport Sneek mieten, können das spezielle Picknickarrangement nutzen. Es gibt zwei

ANDRÉ (49) EN TINIE (49) JANSEN

open zeilboten en dat vinden we erg leuk en

Sorten von Picknick-Körben, einen mit

Woonplaats: Apeldoorn, we komen oorspron-

gezellig. Vaak is dit ook de eerste plek waar we

braunen und weißen belegten Brötchen,

kelijk uit Leeuwarden, maar vanwege het

naartoe gaan als onze boot weer in het water

Rosinenbrötchen, Zuckerbrot, Milch und Orangensaft. Die Luxus-Variante enthält “Molensteenbroodjes” mit diversen

WASSERFREUnDE

AnDRÉ (49) UnD tInIE (49)

essen und dem Heegermeer. Bei

südeuropäischen Wurstsorten, Ciabatta

André und Tinie aus Apeldoorn

JAnSEn

schönem Wetter fahren wir auf

mit Manchego-Käse, mit Räucherlachs

haben Jaap und Eveline aus Jorwert

Wohnort: Apeldoorn, wir kommen

das IJsselmeer.

gefüllter Wrap und noch viel mehr. Und

im Jahr 1998 im Yachthafen De

ursprünglich aus Leeuwarden,

Die schönste Stelle? Der Passan-

natürlich darf die Flasche Cava nicht feh-

Watervriend in Uitwellingerga

mussten aber wegen unserer

tenhafen von Heeg. Dorthin kom-

len! Eine wunderbare Möglichkeit für den

kennengelernt. Der Name dieses

Arbeit umziehen

men Familien, aber auch junge

kulinarischen Genuss am Wasser. Weitere

Yachthafens (Watervriend bedeutet

Wo fahrt ihr am liebsten? Wir

Leute mit offenen Segelbooten,

Einzelinformationen finden sich unter:

Wasserfreund) kann wohl kein Zufall

lassen uns vom Wind treiben.

und das gefällt uns sehr. Oft ist

www.jft-watersport.nl

sein; dies war nämlich der Beginn

Anfangs sind wir oft auf dem

das auch der erste Liegeplatz, den

einer langjährigen Freundschaft. Ein

Sneekermeer gefahren. Später

wir ansteuern, sobald unser Boot

Porträt von vier Segelfreunden.

immer öfter aber auf dem Flu-

wieder im Wasser liegt. Hier haben

VVV Fryslân Magazine 2011

Jaap, Eveline en auke

tinie en andé Jansen

ligt. We krijgen hier altijd een vakantiegevoel.

Fryslân en toen Jaap hier werk vond,

ook de jongeren goed in de gaten.

Zeilen jullie als vrienden vaak samen?

hebben we die kans gegrepen.

Favoriete locatie? We komen graag in Joure,

We zeilen niet veel samen maar spreken

Waar varen jullie het liefst? Op de Friese

de haven ligt op een uniek plekje en het is

wel zo nu en dan af in jachthavens of op

Meren en het IJsselmeer. Nu ons zoontje iets

een vriendelijk, knus dorp. Ook Staveren is

één van de eilandjes in de Fluessen om

ouder wordt, blijven we vaker ‘binnen’. Het

favoriet, we houden van het weidse uitzicht

gezellig te genieten van een wijntje of om

mooie van de Fluessen en Heegermeer is

op de IJsselmeerdijk.

samen te eten of te BBQ’en.

de lengte van het traject, als de wind goed

Zien jullie elkaar als vrienden ook buiten het

staat, kun je heerlijk heen en weer scheuren.

zeilen om? Ja, we zien elkaar op het water

JAAP (43), EVELINE (36), AUKE (1) EN HOND SKIP

Verblijven doen we graag in de passsanten-

maar we komen ook bij elkaar over de vloer.

Woonplaats: Jorwert, oorspronkelijk zijn

haven van Heeg. Het is er gezellig en Douwe

We hebben in André en Tinie lieve water-

we Hagenezen, maar we wilden graag naar

is een steengoede havenmeester, hij houdt

vrienden gevonden.

wir immer ein Urlaubsgefühl.

JAAp (43), EVELInE (36), AUkE (1)

“drinnen”. Das Schöne am Fluessen

gelegen und es ist ein freundliches,

Segelt ihr als Freunde oft zusammen?

UnD DER HUnD SkIp

und am Heegermeer ist die Länge

gemütliches Dorf. Auch nach Staveren

Wir segeln nicht viel gemeinsam, aber

Wohnort: Jorwert, ursprünglich

der Fahrtstrecke. Wenn der Wind gut

fahren wir oft, wir lieben die weite

wir verabreden uns hier und da in

kommen wir aus Den Haag, aber wir

steht, kann man wunderbar hin- und

Aussicht auf den IJsselmeerdeich.

Yachthäfen oder auf einer der Inseln

wollten gern nach Fryslân und als

herfahren. Die Nacht verbringen wir

Trefft ihr euch als Freunde sonst

im Fluessen, um gemütlich einen

Jaap hier Arbeit fand, haben wir die

gern im Passantenhafen in Heeg.

auch? Ja, wir treffen einander auf

Wein zusammen zu trinken, gemein-

Chance genutzt.

Dort ist es gemütlich und Douwe ist

dem Wasser, aber wir besuchen

sam zu essen oder zu grillen.

Wo fahrt ihr am liebsten? Auf den

ein spitzenmäßiger Hafenmeister, er

einander auch zu Hause. In André und

friesischen Seen und dem Ijssel-

achtet auch gut auf die jungen Leute.

Tinie haben wir liebe Wasserfreunde

meer. Jetzt, wo unser Sohn schon

Die schönste Stelle? Joure gefällt uns

gefunden.

etwas größe wird, bleiben wir öfter

sehr, denn der Hafen ist wunderschön

ADVERTENTIEPAGINA

bauke Jonkman

VVV Fryslân Magazine 2011 Gerrit en Germa van Meerveld

MEt DE slOEP naar MOOIE PlEKJEs

‘Of de tijd hier heeft stilgestaan’ Voor Gerrit en Germa van Meerveld is het de eerste keer dat zij zelfstandig met de sloep het water opgaan. Bauke Jonkman, eigenaar van De Twirre Watersport in Langweer, stelt de sloep Beauty beschikbaar. De sloep is comfortabel en luxe, beschikt over een boegschroef, keuken, toilet en vuilwatertank. Wanneer mensen geen ervaring hebben, vaart Bauke altijd even mee: “Dan kan ik rustig uitleggen hoe alles werkt. Je moet mensen ook zelfvertrouwen geven en op hun gemak stellen.”

Mit der barke d or W o e S S C h Ö n i St h i n , t

“Als ob die Zeit hier stillgestanden hat”

Für Gerrit und Germa van meerveld ist es das erste mal, dass sie allein mit der Barke losfah ren. Bauke Jonkman, Bes itzer von De twirre Watersport in Lan gweer, vermietet die Ba rke Beauty. Eine komfortable Luxus-Barke mit Bugschraube, küche , Bordtoilette und Abwassertank. Bei unerf ahrenen Gästen fährt Ba uke immer ein Stück mit: “Dann kann ich in alle r Ruhe erklären, wie alle s funktioniert. man muss den menschen auch Selbstvertrauen ver mitteln und dafür sorgen, dass sie sich in ihrem Element füh len.”

VVV Fryslân Magazine 2011

Centrum langweer

villapark langweer

Gerrit neemt het roer over van Bauke. We ver-

sloepen, zeiljachtjes en roeibootjes liggen

langer weg willen en onderweg eens ergens

laten de haven. Het weer is perfect. Het is een

afgemeerd voor de huizen. Een rijtje wilgen

overnachten. Bijvoorbeeld aan een steiger

tropische dag in augustus, de zon brandt. Op

siert de wal. Op het erf van een verlaten boer-

in één van die mooie vaartjes.” Ook Gerrit

het ruimere water staat gelukkig een verfris-

derij scharrelen een paar pauwen.

heeft de smaak te pakken: “Maar de sloep

send briesje. In tegenstelling tot de zeilboten

mag wat mij betreft wel een maatje kleiner

kunnen we met de sloep onder alle bruggen

OVERNACHTEN

zijn. Het lijkt me ook leuk om zoiets eens

door. Dat brengt ons op prachtige plekjes. Via

“Ongelofelijk, wat zijn er veel verschillende

samen met vrienden te ondernemen, zodat

de Jouster Sylroede varen we nu door Broek.

soorten boten, groot en klein, met en zon-

je samen Fryslân kunt verkennen.”

Prachtige huizen pronken op de wal, verscho-

der opbouw, oude bootjes, nieuwe boot-

len achter grote oude bomen. Een reusachtige

jes”, merkt Germa op. Via de Langweerder

www.botenverhuurinFryslân.nl/

treurwilg streelt het water met haar slanke

Wielen varen we weer op de Twirre aan. En,

sloep-huren-Fryslân/

takken. “Prachtig”, zucht Gerrit, “het lijkt wel

is het voor herhaling vatbaar? Germa: “Ze-

www.langweerdersloep.nl

of de tijd hier heeft stilgestaan.” Pramen,

ker, maar een volgende keer zou ik wel wat

www.twirre.nl

Gerrit übernimmt das Ruder von

Häuser, versteckt hinter großen alten

Bauke. Wir verlassen den Hafen. Das Wetter ist perfekt. Es ist ein tropischer

üBERnAcHtEn

Liegeplatz an einer dieser schönen

Bäumen. Eine riesengroße Trauerweide

“Unglaublich, wie viele verschiedene

Stellen.” Auch Gerrit ist auf den Ge-

streicht mit ihren eleganten Ästen über

Schiffe auf dem Wasser sind, groß und

schmack gekommen: “Dabei kann die

Tag im August, die Sonne brennt auf

das Wasser. “Wunderschön”, seufzt

klein, mit und ohne Aufbauten, alte

Barke allerdings ruhig etwas kleiner

der Haut. Auf dem offenen Wasser

Gerrit, “es scheint, als ob die Zeit hier

Boote, neue Boote”, bemerkt Germa.

sein. Ich hätte auch Lust, so etwas

steht glücklicherweise eine frische Bri-

stillgestanden hat.” Vor den Häusern

Über die Langeweerder Wielen fahren

einmal zusammen mit Freunden

se. Im Gegensatz zu den Segelbooten

sind Prähme, Barken, Segelyachten und

wir wieder in Richtung Twirre. Und,

zu machen und gemeinsam Fryslân

können wir mit der Barke unter allen

Ruderboote festgemacht. Eine Reihe

wäre es eine Wiederholung wert?

kennenzulernen.”

Brücken hindurch fahren. So entdecken

Kopfweiden ziert das Ufer. Auf einem

Germa: “Klar, aber beim nächsten

www.botenverhuurinFryslân.nl/

wir wunderschöne Ecken. Über die

verlassenen Bauernhof scharren ein

Mal würde ich gern etwas länger

sloep-huren-Fryslân/

Jouster Sylroede fahren wir jetzt durch

paar Pfauen herum.

fahren und unterwegs auch irgendwo

www.langweerdersloep.nl

übernachten. Zum Beispiel an einem

www.twirre.nl

Broek. Am Ufer stehen prachtvolle

VVV Fryslân Magazine 2011

h E t W I l D E Wat E r

Kitesurfen: meegevoerd worden met de wind, een kick! Op het wilde water kun je je ook sportief uitleven. Je kunt gaan zeilen of surfen. Wie van wat extremer houdt kan ook kiezen voor wakeboarden of kitesurfen. Op diverse plaatsen in Fryslân zijn speciale plaatsen aangewezen waar deze sporten zijn toegestaan. En Fryslân kent genoeg watersportscholen die je kunnen helpen met de eerste stappen op het water! Elwin van Keulen (19) uit Leeuwarden heeft

de vlieger te trekken, maar dat werkt juist

VOLKSSPORT

zijn eerste kitesurfles achter de rug. “Ik

averechts. Dat is wennen. Op een gegeven

Marcus Schlüter is kitesurfinstructeur

vond het heel erg leuk om te doen”, vertelt

moment mag je zelf die vlieger vasthouden

en sinds 2008 eigenaar van Kiteschool

hij, “de les begon met theorie en basis-

en besturen. Na een tijdje kon ik de vlieger

Funsport-Makkum. Kitesurfen wordt steeds

technieken over kitesurfen, het materiaal

in bedwang houden, bedienen en sturen. Ik

populairder, vertelt hij: “De uitrusting is

en enkele oefeningen. Zo kom je stap voor

kon me, nog wel zonder kitesurfplank, ook

veel comfortabeler en veiliger geworden.

stap steeds dichterbij het echte kitesurfen.

al mee laten nemen door de vlieger. Voor

Daardoor wordt de beoefening ook steeds

Het moeilijkst vond ik het omgaan met de

het eerst meegevoerd worden met de wind,

veiliger. Kitesurfen wordt meer en meer

vlieger (Engels: kite). In het begin ben je ge-

dat was echt een kick!”

een volkssport.” Iedereen kan het leren,

neigd te veel aan de bar (stuurstang) en dus

Elwin van Keulen

verzekert Marcus: “Kitesurfen is geschikt

Marcus schlüter

VVV Fryslân Magazine 2011

voor bijna alle leeftijden. Mijn jongste cur-

sport gemakkelijker en veiliger te maken.

of drie cursisten op één instructeur.

sisten zijn 8 jaar, de oudste tot nu toe is 67

Een paar maanden na de eerste les zie je ze

Het is ook ideaal als uitstapje met het

jaar oud.” Marcus windsurft zelf sinds zijn

als gevorderden terug op het water. Dat is

bedrijf, schoolklas, familie of een groep

dertiende en begon in 2002 met kitesurfen.

heel leuk om te zien!”

vrienden. Desgewenst kun je het ‘kitesurf-

Sinds 2004 is hij erkend kitesurfinstructeur.

feest’ afsluiten met een gezellige barbecue.

“Lesgeven vind ik net zo leuk als het kitesur-

KITESURFEN MET VRIENDEN

fen zelf. Het is fantastisch om mensen te

Je kunt individueel les nemen, maar kite-

Kijk voor meer info op:

helpen om de instap in deze spectaculaire

surfen kan ook in groepsverband met twee

www.kiteschoolfunsportmakkum.nl

daS W i l d e WaS S e r

Kitesurfen: Sich mit dem Wind treiben lassen, ein wahrer Kick! Auf dem wilden Wasser kann man sich auch sportlich betätigen. man kann segeln oder surfen. Wer es etwas extremer möchte, kann wakeboarden oder kitesurfen. An diversen orten in Fryslân sind spezielle Stellen für diese Sportarten reserviert. Außerdem gibt es in Fryslân genügen d Wassersportschulen, die Ihnen bei Ihren ersten Schritten auf dem Wasser behilflich sein können !

Elwin van Keulen (19) aus Leeuwarden

schon ein wenig vom Drachen ziehen

gut wie das Kitesurfen selbst. Es macht

hat seine erste Erfahrungen im Kitesur-

lassen. Zum ersten Mal mit dem Wind

wirklich Spaß, Menschen dabei zu helfen,

fen gemacht. “Es hat mir riesigen Spaß

mitwehen, das war echt ein Kick!”

den Zugang zu diesem spektakulären

gemacht”, erzählt er, “der Unterricht

Sport einfacher und sicherer zu machen.

begann mit Theorie und Basistechniken

VoLkSSpoRt

Ein paar Monate nach der ersten Un-

für das Kitesurfen, dann wurde das Ma-

Marcus Schlüter ist Kitesurflehrer und seit

terrichtsstunde sieht man sie dann als

terial besprochen und einige Übungen

2008 Besitzer der Kiteschool Funsport-

Fortgeschrittene auf dem Wasser wieder.

gemacht. So lernt man Schritt für Schritt

Makkum. Kitesurfen wird immer mehr

Das ist wirklich schön zu sehen!”

was Kitesurfen echt ist. Am schwie-

beliebt, sagt er: “Die Ausrüstung ist viel

rigsten fand ich den Umgang mit dem

komfortabler und sicherer geworden. Das

kItESURFEn mIt FREUnDEn

Drachen (englisch: kite). Am Anfang

erhöht auch die Sicherheit bei diesem

Man kann Einzelunterricht nehmen oder

neigt man dazu, übermäßig stark an

Sport. Kitesurfen wird immer mehr zu

das Kitesurfen in der Gruppe erlernen,

der Lenkstange und somit am Drachen

einem Volkssport.” Jeder kann es lernen,

wobei ein Lehrer jeweils 2 bis 3 Schüler

zu ziehen, damit erreicht man aber nur

versichert Marcus: “Kitesurfen eignet

betreut. Außerdem eignet sich das

das Gegenteil. Daran muss man sich

sich für fast alle Altersstufen. Meine

Kitesurfen ideal für einen Firmenausflug,

erst einmal gewöhnen. Irgendwann

jüngsten Lehrlinge sind 8 Jahre alt, der

Schulklassen, Familien oder miteinander

darf man dann selber den Drachen

bisher älteste ist 67.” Seit er 13 Jahre

befreundeten Gruppen. Das “Kitesurf-

festhalten und lenken. Nach einiger Zeit

alt ist, beschäftigt sich Marcus mit dem

Fest“ lässt sich auch mit einem gemütli-

ist es mir dann gelungen, den Drachen

Windsurfen und hat im Jahr 2002 mit

chen Barbecue abschließen.

zu kontrollieren, zu bedienen und zu

dem Kitesurfen angefangen. Seit 2004

lenken. Dabei konnte ich mich – wenn

hat er die Zulassung zum Kitesurflehrer.

Weitere Informationen finden sich unter:

auch zunächst ohne Kitesurfbrett – auch

„Das Unterrichten gefällt mir ebenso

www.kiteschoolfunsportmakkum.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

Wakeboarden: Stunten op het water WAT IS WAKEBOARDEN PRECIES?

baan. Dat vereist een iets andere techniek.

knieën neerkomt. Maar je krijgt tijdens

Met de boot creëer je een hekgolf, deze

Het kan een uitkomst zijn; bijvoorbeeld

een instructieles ook belangrijke tips. Veel

fungeert eigenlijk als schans. Die hekgolf

wanneer er geen boot beschikbaar is.

beginnende wakeboarders zijn geneigd om

gebruik je voor het maken van sprongen,

hun blik op het wakeboard te richten. Maar

salto’s en andere stunts. De balans moet je

NEEM EERST EEN PAAR INSTRUCTIELESSEN

je valt in de richting waar je heenkijkt. Kijk

vinden middels je lichaam, het wakeboard

Almar Reineman heeft tien jaar ervaring

dus naar de horizon, dan spring je meteen

en de skyline. Wanneer je lichaam vrij komt

met het geven van wakeboardles. Over het

een stuk beter.”

boven het water moet je de lijn op span-

nut van instructielessen zegt hij: “Het helpt

ning houden, zodat je controle houdt over

je op weg en voorkomt dat je gaat mod-

Voor meer informatie kijk op:

je trick. Je kunt op diverse plaatsen in Ne-

deren. Je krijgt instructie voor je houding,

www.reinemanwatersport.nl

derland ook wakeboarden achter een kabel-

let bijvoorbeeld op dat je niet met gestrekte

www.wakeboarders.nl

Wakeboarden: Stunts auf dem Wasser WAS ISt WAkEBoARDEn EIGEntLIcH

über den Trick zu behalten. An diver-

Erfahrung im Wakeboard-Unterricht.

den Weg. Viele Wakeboarder neigen

GEnAU?

sen Orten in den Niederlanden gibt

Zum sinnvollen Aspekt dieses Unter-

am Anfang dazu, die ganze Zeit auf

Mit dem Boot erzeugt man eine

es auch eine Wakeboard-Kabelbahn.

richts meint er: „Es hilft einem am

das Wakeboard zu starren. Man fällt

Heckwelle, die als eine Art Sprung-

Dazu braucht man eine etwas andere

Anfang auf die Sprünge und man

aber in die Richtung, in die man auch

schanze dient. Diese Heckwelle dient

Technik. Diese Bahn bietet jedoch

vermeidet allzu viele Fehler. Man

schaut. Richtet man seinen Blick auf

als Hilfsmittel für Sprünge, Saltos und

den Vorteil, dass man kein Boot zum

bekommt Anweisungen zur Haltung,

den Horizont, dann gelingt einem der

andere Stunts. Das Gleichgewicht hält

Wakeboarden braucht.

beispielsweise sollte man darauf

Sprung gleich ein Stück besser.”

man mit dem Körper, dem Wakeboard

achten, nicht mit durchgedrückten

und der Skyline. Wenn sich der Körper

nEHmEn SIE ERSt EIn pAAR UntER-

Knien auf das Wasser aufzusetzen.

Weitere Informationen finden sich

über dem Wasser befindet, muss die

RIcHtSStUnDEn

Außerdem bekommt man im Unter-

unter: www.reinemanwatersport.nl

Leine gespannt bleiben, um Kontrolle

Almar Reineman hat zehn Jahre

richt auch wichtige Hinweise mit auf

www.wakeboarders.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

Fries en sportief Fierljeppen, kaatsen, skûtsjesilen. Fryslân heeft zo zijn eigen traditie en cultuur op sportgebied. En je hoeft geen crack te zijn om daarvan te kunnen genieten. Er zijn mogelijkheden genoeg!

Friesisch und sportlich lân hat so seine eigene Fierljeppen, kaatsen, skûtsjesilen. Frys cht kein crack zu sein, brau man tradition und kultur für den Sport. gend möglichkeiten! genü gibt um daran teilnehmen zu können. Es

VVV Frysl창n Magazine 2011

VVV Fryslân Magazine 2011

MEEVAREN OP DE AEBELINA

Feanen. Het schip biedt plaats aan maximaal twaalf passagiers

Alles is zoals het was op veerschip Aebelina. Het schip is van

die mogen meehelpen als ze dat leuk vinden. De reisduur is af-

hout, het touwwerk is nog echt touwwerk, alles gaat met de

hankelijk van het weer. Harm: “De wind is meestal westelijk. Dat

hand, de zeilen zijn van katoen en het ruikt er naar lijnolie.

betekent dat we op de heenweg moeten laveren. Dat neemt

De Aebelina is een replica van het oorspronkelijke veerschip

zo’n twee tot drie uur in beslag. Terug varen we dan ruime wind

Aebelina uit 1861. Het schip was befaamd omdat het bijna alle

en zijn we binnen twee uurtjes wel terug.”

hardzeilwedstrijden won. In 1880 werd het zelfs tijdelijk van deelname aan het wedstrijdzeilen uitgesloten.

KAATSEN: EEN SOCIALE SPORT Wie eens een partijtje wil kaatsen kan deelnemen aan een

Aan de replica werd vijf jaar gewerkt. In 2009 kwam het schip in

speciaal arrangement van de Koninklijke Nederlandse Kaats-

de vaart. Harm de Vlas is een van de schippers die de Aebelina

bond (KNKB). In het kaatsmuseum in Franeker wordt één en

bevaart: “Het schip vaart fantastisch, het is wendbaar, goed

ander verteld over de historie. Ook is er een kaatsveld op schaal

getrimd en heel makkelijk manoeuvreerbaar.” De Aebelina vaart

te bewonderen. Na uitleg over de spelregels krijgen deelnemers

in de maanden juli en augustus een aantal vrijdagen voor ‘losse

de kans om de sport zelf te proeven. “Aan de buitenkant ziet het

opstappers’ als veerschip tussen Earnewâld en Grou vice versa,

er ingewikkeld uit. Je moet het dan ook echt een keer doen, om

een schitterend traject dwars door Nationaal Park De Alde

het te begrijpen”, zegt trainster Janny Yntema, zelf speelde ze tot

mItFAHREn AUF DER AEBELInA

Fahreigenschaften, lässt sich gut wenden, ist gut

kAAtSEn: EIn SozIALER SpoRt

Auf der Fähre Aebelina ist alles noch so, wie es frü-

geschnitten und gut zu manövrieren.“ Die Ae-

Wer Kaatsen spielen möchte, eine Art Schlagball,

her war. Die Taue sind bei diesem Holzschiff noch

belina ist an einigen Freitagen in den Monaten

kann an einem Spezialarrangement des Koninkli-

echtes Tauwerk, alles wird mit der Hand gemacht,

Juli und August für “spontane Gäste” als Fähre

jke Nederlandse Kaatsbond (KNKB) teilnehmen.

die Segel sind aus Baumwolle und es riecht nach

zwischen Earnewâld und Grou (oder umgekehrt)

Im Kaatsmuseum in Franeker erfährt man

Leinöl. Die Aebelina ist ein Nachbau der ursprüngli-

im Einsatz. Sie befährt eine wunderschöne Route

einiges über die Geschichte dieser Sportart. Hier

chen Fähre Aebelina aus dem Jahr 1861. Das Schiff

quer durch den Nationalpark De Alde Feanen.

kann man auch ein maßstabsgetreues Kaatsfeld

war dafür berühmt, dass es fast alle Regatten ge-

Auf dem Schiff haben maximal zwölf Passagiere

bewundern. Erst werden die Spielregeln erläutert

wann. Im Jahr 1880 wurde es sogar vorübergehend

Platz. Wer Lust hat, kann mithelfen. Die Reisezeit

und dann haben die Teilnehmer die Möglich-

von der Regatta-Teilnahme ausgeschlossen.

richtet sich nach dem Wetter. Harm: „Meistens

keit, den Sport selbst auszuprobieren. „Für den

haben wir Westwind. Das bedeutet, dass wir auf

Betrachter sieht es vielleicht kompliziert aus.

Die Arbeiten für diesen Nachbau haben fünf Jah-

der Hinfahrt am Wind fahren und kreuzen müs-

Man muss es wirklich einmal selber machen, um

re gedauert. Im Jahr 2009 wurde das Schiff dann

sen. Das dauert etwa zwei bis drei Stunden. Auf

es zu verstehen”, sagt Trainerin Janny Yntema, die

eingesetzt. Harm de Vlas ist einer der Skipper

der Rückfahrt segeln wir dann vor dem Wind und

selbst bis 1995 in der höchsten Klasse gespielt

der Aebelina: „Das Schiff besitzt hervorragende

sind innerhalb von etwa zwei Stunden da.”

hat. Kaatsen ist ein Sport, der die persönliche

VVV Fryslân Magazine 2011

Er bestaan geen houten skûtsjes meer. De laatste is tussen 1945 en 1950 gesloopt. Hier en daar in Fryslân waren latente plannen tot de bouw van een replica. Uit dit particulier initiatief werd de Stifting Houten Skûtsje te Earnewâld opgericht. Het schip werd gebouwd door een ervaren bouwmeester, daarbij ondersteund door reïntegranten en vrijwilligers. Aan de Aebelina werd gedurende vijf jaar gewerkt. Het schip werd in 2009 overgedragen aan het Skûtsjemuseum en zal 1995 in de hoogste klasse. Kaatsen is een sport

droog geoefend kan worden. Vervolgens gaan

voortaan dienen voor de verhuur en

waarbij je als mens groeit, vindt Janny: “Soms

we op het buitenterrein daadwerkelijk ‘slootje

als demonstratieschip. Het gebruik

speel je met vaste teams. Maar heel vaak is dat

springen’, mét stok. Bij de ‘babyschans’, hier

door het Skûtsjemuseum is niet

niet het geval en weet je vooraf niet met wie

is het water vijf meter breed, kan er dan echt

puur commercieel, maar past bin-

je speelt. Het is een heel sociale sport.”

gefierljept worden. Wie hier doorheen komt

nen de ideële doelstelling van het

gaat door naar de wedstrijdschans. John: “Niet

museum.

Zie voor meer informatie: www.knkb.nl

iedereen haalt die eindstreep. Ik schat dat zo’n 25% dat redt. Maar het gaat erom dat je gren-

Kijk voor meer informatie op

FIERLJEPPEN: GRENSVERLEGGEND

zen verlegt en dat is voor iedereen anders.” Het

www.houtenskutsje.nl

Voorheen was fierljeppen de manier om

fierljepcentrum beschikt over een reusachtig

droog aan de andere zijde van een sloot te

gebouw van 71 meter lang en 30 meter breed

Heute gibt es keine hölzernen Skûtsjes

geraken. Vandaag de dag is fierljeppen een

met een zwembad van zo’n negen bij vijftien

mehr. Die letzte ist zwischen 1945 und

echte sport. Uitproberen kan in Zwaagwes-

meter breed. Ook buiten het zomerseizoen om

1950 verschrottet worden. An einigen

teinde waar John en Tynke Burghout sinds

kan er dus gefierljept worden!

Orten in Fryslân sind latente Pläne für

1998 het Fierljepcentrum runnen. De eerste les in fierljeppen begint op een zandbed waar

einen Nachbau entstanden. Aus dieser

www.fierljepcentrum.nl

Privatinitiative ist die Stiftung Houten Skûtsje in Earnewâld hervorgegangen. Das Schiff ist von einem erfahrenen

Entwicklung fördert, findet Janny: „Manchmal spielt

Sandbett. Danach können wir draußen mit einem

Baumeister mit der Unterstützung von

man mit festen Teams. Aber oft ist es auch so, dass

Stock über Gräben springen. An der “Babyschanze” -

Reintegranten und Freiwilligen gebaut

man vorher nicht weiß, wer mit wem spielt. Es ist ein

einem fünf Meter breiten Wassergraben - kann man

worden. Der Nachbau der Aebelina

sehr sozialer Sport.”

dann echt fierljeppen. Wem das gelingt, der kann an

hat fünf Jahre gedauert. Im Jahr 2009

Weitere Einzelinformationen finden sich unter:

der Wettkampfschanze weitermachen. John: „Nicht

wurde das Schiff dem Skûtsjemuseum

www.knkb.nl

jeder schafft das Ziel. Das gelingt schätzungsweise

überreicht und wird seitdem entweder

nur 25 %. Es geht aber darum, seine eigenen Grenzen

vermietet oder als Demonstrationsschiff

FIERLJEppEn: BAHnBREcHEnD

zu erweitern, und das ist für jeden wieder anders.“

eingesetzt. Die Nutzung durch das Skûts-

Früher diente das Fierljeppen dazu, im Stabhoch-

Das Fierljepcentrum befindet sich in einem riesengro-

jemuseum ist nicht rein kommerziell,

sprung trocken auf die andere Seite eines Wasser-

ßen Gebäude, das 71 Meter lang und 30 Meter breit

sondern erfolgt im Rahmen der ideellen

grabens zu gelangen. Heute ist das Fierljeppen ein

ist. Hier gibt es auch ein Schwimmbad mit einer Brei-

Ziele des Museums.

echter Sport. Das kann man in Zwaagwesteinde

te von ungefähr fünfzehn Metern und neun Metern

ausprobieren, wo John und Tynke Burghout im Jahr

Länge. Auch außerhalb der Sommersaison kann man

Weitere Einzelinformationen finden sich

1998 das Fierljepcentrum gegründet haben. Die erste

hier fierljeppen!

unter www.houtenskutsje.nl

Trockenübung im Fierljeppen beginnt auf einem

www.ﬁerljepcentrum.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

Die friesischen Computerspiele Die typisch friesischen Sportarten, wie das Fierljeppen, Skûtsjesilen, Ringreiten, die Elfstädtetour, das Schlittschuhfahren und Kaatsen, lassen sich auch virtuell ausüben, und zwar mit dem Computerspiel. ‘Traditional Sports: Fryslân Games‘ von Nintendo Wii. Bei dem Game “Cross of the Dutchmen” erleben Sie auf virtuelle Weise das Fryslân im sechzehnten Jahrhundert, als der legendarische Kämpfer Grutte Pier gegen die Holländer angetreten ist. Grutte Pier: Kreuz der Holländer “Bûter, brea en griene tsiis, wa‘t dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries!” (“Butter, Brot und grüner Käse, wenn man das nicht

aussprechen kann, ist man kein echter Friese!”)

dem friesischen Kämpfer Pier Gerloffs Donia,

Das war der Spruch, der Tausenden von Hol-

allgemein bekannt als “Grutte Pier”. Den Namen

ländern zu Beginn des 16. Jahrhunderts Angst

verdankte er seiner hünenhaften Gestalt und

eingejagt hat. Diese Worte stammten von

übermenschlichen Kraft, die ihm zugeschrieben

VVV Fryslân Magazine 2011

Het Friese gamen Typische Friese sporten zoals fierljeppen, skûtsjesilen, ringrijden, schaatsen en kaatsen, ze zijn ook virtueel te beoefenen met het computerspel. ‘Traditional Sports: Fryslân Games’ van de Nintendo WII. In de game ‘Cross of the Dutchmen’ word je virtueel deelgenoot van het zestiende-eeuwse Fryslân waar de legendarische strijder Grutte Pier het opnam tegen de Hollanders. In ‘Cross of the Dutchmen’ beleef je het zestiende eeuwse Fryslân op een realistische en interactieve manier. Met Grutte Pier trek je ten strijde, je gaat door bevrijd of gevaarlijk bezet gebied. In het spel kun je elke historische veldslag uit die periode op je eigen manier spelen. In een wereld zoals die toen was. Remco de Rooij, directeur van Triangle Studios en producent van ‘Cross of the Dutchmen’: “We hebben gekozen voor een realistische wereld, de dorpen zien eruit zoals ze toen ook werkelijk waren. Er zal ook een Nederlands een Engelse vertaling beschikbaar zijn, maar de voertaal is Fries. Met deze game willen we de jeugd, ook buiten Fryslân, kennis laten maken met zoveel mogeGRUTTE PIER: KRUIS DER HOLLANDERS

lijk aspecten van de Friese cultuur en geschiedenis.”

“bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries!”

‘Cross of the Dutchmen’ komt in de loop van 2011 beschikbaar,

(“Boter, brood en groene kaas: als je dat niet zeggen kan,

is geschikt vanaf 12 jaar en wordt ontwikkeld voor de Sony Play-

ben je geen echte Fries!”)

station3. Kijk voor meer info op: www.triangle-studios.com

Dat was de spreuk die duizenden Hollanders angst aanjoeg in het begin van de 16e eeuw. De woorden waren afkomstig van de Friese strijder Pier Gerloffs Donia, bij het grote publiek bekend als ‘Grutte Pier’. Die naam dankte hij aan zijn reusachtige gestalte en bovenmenselijke kracht die hem werd toegeschreven. Pier was aanvankelijk boer, maar op een fatale dag verloor hij, na een aanval van de vijand, al zijn bezittingen. Die dag zwoer hij wraak op de Hollanders. Hij richtte een eigen leger op om zijn volk te bevrijden. De Hollanders gaven Pier de bijnaam ‘Kruis der Hollanders’.

wurde. Pier war zunächst Bauer, verlor jedoch

gefährliche Besatzungszonen. Bei diesem Spiel

ist das Friesische die eigentliche Sprache. Mit

nach einem Angriff des Feindes seinen gesamten

können Sie jede historische Schlacht aus dieser

diesem Game möchten wir die Jugend, auch au-

Besitz. An diesem Tag schwor er den Holländern

Zeit in eigener Weise nachspielen. In der dama-

ßerhalb von Fryslân, ansprechen und den jungen

Rache. Er gründete seine eigene Armee, um sein

ligen Welt. Remco de Rooij, Geschäftsleiter von

Menschen möglichst viele Aspekte der friesischen

Volk zu befreien. Die Holländer verliehen Pier den

Triangle Studios und Produzent von “Cross of the

Kultur und Geschichte nahebringen.”

Beinamen “Kreuz der Holländer”.

Dutchmen”, sagt dazu: “Wir haben uns für eine

“Cross of the Dutchmen” wird im Laufe des Jah-

In “Cross of the Dutchmen” erleben Sie das

realistische Welt entschieden, die Dörfer sehen

res 2011 erscheinen, ist ab 12 Jahren geeignet

Fryslân des 16. Jahrhunderts realistisch und in-

so aus, wie sie damals auch wirklich waren. Zwar

und wird für die Sony Playstation3 entwickelt.

teraktiv. Sie ziehen mit Grutte Pier in den Kampf

ist auch eine Übersetzung in die niederländische

Weitere Einzelinformationen finden sich unter:

und ziehen durch befreite Gebiete und auch

und englische Sprache geplant, aber eigentlich

www.triangle-studios.com

VVV Fryslân Magazine 2011

Virtueel sporten op zijn Fries

Entertainment Systeem. De spelen zijn speelbaar met meerdere

Fierljeppen, skûtsjesilen, ringrijden of kaatsen: het zijn van die

personen en hebben een sterk competitie-element. Probeer

typisch Friese sporten waar je in real life niet zomaar aan toe-

elkaars scores te verbeteren en de beste medailles te scoren!

komt. En we willen misschien wel een Elfstedentocht schaat-

Naast deze spelen is iedere sport ook nog voorzien van gedetail-

sen, maar het blijft wachten op een winter met voldoende ijs.

leerde achtergrondinformatie en uniek archiefmateriaal.

Binnenkort kun je al deze sporten levensecht beleven met het

Het spel is speelbaar in zowel de Nederlandse als de Friese taal

computerspel “Traditional Sports: Fryslan Games” voor het Nin-

en zal begin 2011 beschikbaar zijn.

tendo Wii Entertainment Systeem dat Grendel Games samen met Sportstad Heerenveen ontwikkelt voor het Nintendo Wii

Kijk voor meer informatie op: www.grendel-games.com

Virtueller Sport auf Friesisch

mitmachen. Das ermöglicht das Computerspiel

erringen! Abgesehen von diesen Spielen gibt es

Fierljeppen, Skûtsjesilen, Ringreiten oder Kaatsen:

„Traditional Sports: Fryslân Games“, das Grendel

zu jeder Sportart auch detaillierte Hintergrund-

typisch friesische Sportarten, für die man im

Games zusammen mit Sportstad Heerenveen

informationen und einzigartiges Archivmaterial.

normalen Leben kaum Zeit hat. Und vielleicht

für das Nintendo Wii Entertainment System

Das Spiel ist in niederländischer und friesischer

möchten wir gern einmal eine Elfstädtetour

entwickelt. Diese Spiele eignen sich für mehrere

Sprache verfügbar und soll Anfang 2011 auf den

mitmachen, müssen dafür aber auf einen Winter

Mitspieler und sind stark wettbewerbsorientiert.

Markt gebracht werden.

warten, in dem das Eis dick genug friert. In

Versuchen Sie einmal, die Punktzahl miteinan-

Weitere Einzelinformationen sind erhältlich

Kürze kann man all diese Sportarten lebensecht

der zu verbessern und die besten Medaillen zu

unter: www.grendel-games.com

VVV Fryslân Magazine 2011

De Legende Ús abE

Voor Friezen is hij ús Abe. Hij was een baltovenaar met een geniaal spelinzicht, met onnavolgbare schijnbewegingen en onstuitbare solo’s. Daarnaast was hij geliefd om zijn eigenzinnigheid. Als hij geen zin had in een interland, meldde hij zich gewoon af.

be abe lenStra oder ÚS a

Die Legende

Ball, Abe”). Er war ein zauberer mit dem Für die Friesen ist er ús Abe (“unser und en ung weg inbe Sche n laubliche mit einem genialen Spielgefühl, ung . er für seine Eigensinnigkeit berühmt war m erde Auß s. Solo unaufhaltsamen ab. ch einfa z gan sich er ete meld e Lust hatte, Wenn er zu einem Länderspiel kein

VVV Frysl창n Magazine 2011

100

VVV Fryslân Magazine 2011

Hij debuteerde op vijftienjarige leeftijd bij VV Heerenveen (het

Dat was een interland tegen West-Duitsland. Er zaten 40.000

huidige sc Heerenveen). Na Lenstra’s debuut bij Heerenveen

toeschouwers op de tribune. En Nederland won de wedstrijd

veroverde hij al snel een basisplek in het elftal. Lenstra groeide

met 2-1. Dat was een sensatie, de Duisters werden in 1954

met zijn techniek, tweebenigheid, snelheid en inzicht uit tot een

wereldkampioen. Voor Nederland was dit een erg emotionele

grootheid in Heerenveen en later in heel Nederland. Met Hee-

overwinning, het was de eerste interland na de Tweede Wereld-

renveen werd hij negen keer op rij kampioen van de Noordelijke

oorlog tegen de Duitsers. Lenstra was met zijn twee doelpunten

eerste klasse, tweemaal greep hij met Heerenveen net naast het

de gevierde held.

landskampioenschap. Bijna elk seizoen was Lenstra de topscorer.

Legendarisch was zijn rol in de wedstrijd Heerenveen-Ajax op 7 mei 1950. Een half uur voor tijd keken de Heerenveners tegen

‘BEETJE TRAAG’

een achterstand van 1-5 aan. Onder leiding van Lenstra wisten de

Abe Lenstra stond bekend als markant en eigenzinnig. Zo liet hij

Friezen dit om te zetten naar een 6-5 overwinning. Lenstra scoorde

zich niet verleiden door het grote geld. Hij wilde zijn club niet

tweemaal en had een belangrijk aandeel in de overige doelpunten.

verlaten toen Inter Milan hem een blanco cheque aanbood. Ook goede aanbiedingen van andere clubs wees hij af. “Als je prof

ORANJE VAN DE EEUW

wordt, heb je niks meer te vertellen en kan de club met je doen

Voor Oranje zou hij 47 keer uitkomen en 33 maal scoren. Even

wat ze wil”, aldus Abe. Velen vonden hem lui en zelfs een beetje

vaak als Johan Cruijff. Maar ook als international trok hij zijn

traag. Het leek soms of hij niet helemaal bij de les was, maar

eigen plan. Als hij geen zin had, meldde hij zich gewoon af. In

dan ineens kon hij weer iets briljants doen. “Een goede voetbal-

1977 werd Abe Lenstra getroffen door een hersenbloeding. De

ler is net een snoek; je hoeft niet veel te doen, als je maar op tijd

laatste jaren van zijn leven zat hij in een rolstoel. Hij overleed op

toehapt”, was zijn eigen reactie daarop.

64-jarige leeftijd in Heerenveen. Na zijn dood werd Lenstra niet vergeten. Toen Cruijff in 2000 een ‘Oranje van de Eeuw’ mocht

EMOTIONELE OVERWINNING

samenstellen ter gelegenheid van een benefietwedstrijd was

Een van de roemruchtste interlands vond plaats in maart 1956.

Lenstra de enige speler die postuum werd geselecteerd.

Mit fünfzehn Jahren debütierte er beim VV Hee-

mehr mitzureden, und der Klub kann mit einem

Stunde vor dem Abpfiff war der Spielstand 1:5

renveen (dem heutigen SC Heerenveen).

machen, was er will”, sagte Abe. Viele fanden ihn

gegen Heerenveen. Doch unter Lenstras Leitung

Nach Lenstras Debüt bei Heerenveen eroberte

faul und sogar ein bisschen träge. Manchmal

gelang es den Friesen, aus dem Rückstand noch

er sich schon bald einen Stammplatz im Team.

hatte man den Eindruck, er sei geistig ein wenig

einen 6 zu 5-Sieg zu machen. Lenstra erzielte

Lenstra entwickelte sich dank seiner Technik, sei-

abwesend; aber dann konnte er plötzlich wieder

dabei die ersten beiden Tore und hatte großen

ner grandiosen Übersicht und dem blitzschnellen

eine ganz großartige Leistung bringen. “Ein guter

Anteil an der Vorbereitung der weiteren Treffer.

Schuss – sowohl rechts- als linksfüßig – zu einer

Fußballspieler ist ein bisschen wie ein Hecht;

Legende in Heerenveen und später auch in den

man muss nicht viel tun, wenn man nur recht-

DIE nIEDERLänDIScHE FUSSBALLnAtIonAL-

gesamten Niederlanden. Mit dem VV Heeren-

zeitig zuschnappt”, sagte er selbst dazu.

mAnnScHAFt DES JAHRHUnDERtS

veen wurde Lenstra neunmal in Folge Meister der

In seinen 47 Spielen für die niederländische

Eerste Klasse Noord. Beste Platzierung mit Hee-

EIn EmotIonALER SIEG

Nationalmannschaft erzielte er 33 Tore. Ebenso

renveen in der niederländischen Meisterschaft

Eins der ruhmreichsten Länderspiele fand im

viele wie Johan Cruijff. Aber auch im internatio-

war zweimal Platz zwei. In fast jeder Saison war

März 1956 gegen Westdeutschland statt. Auf der

nalen Fußball blieb er eigensinnig. Wenn er keine

Lenstra der Torschützenkönig.

Tribüne saßen 40.000 Zuschauer. Die Niederlan-

Lust hatte, meldete er sich ganz einfach ab. Im

de gewannen mit 2:1. Das war eine Sensation,

Jahr 1977 erlitt Abe Lenstra einen Schlaganfall.

“BISScHEn pHLEGmAtIScH”

denn Deutschland hatte im Jahr 1954 den Welt-

Die letzten Jahre seines Lebens verbrachte er im

Abe Lenstra war als markant und eigensinnig

meistertitel geholt. Für die Niederlande war das

Rollstuhl. Im Alter von 64 Jahren starb er in Hee-

bekannt. Vom großen Geld beispielsweise hat er

ein sehr emotionsgeladener Sieg; dies war das

renveen. Aber auch nach seinem Tod blieb Lenstra

sich nie verführen lassen. Er wollte seinen Club

erste Länderspiel nach dem zweiten Weltkrieg

unvergessen. Als Cruijff im Jahr 2000 für ein Bene-

nicht verlassen, auch dann nicht, als Internazi-

gegen Deutschland. Mit seinen beiden Toren war

fizspiel eine Oranje-Mannschaft des Jahrhunderts

onale Milano ihm einen Blankoscheck anbot.

Lenstra ein gefeierter Held.

zusammenstellte, war Lenstra der einzige Spieler,

Auch gute Angebote von anderen Clubs lehnte

Legendarisch war auch seine Rolle beim Spiel

der postum in diese Mannschaft berufen wurde.

er ab. “Wenn man Profi wird, hat man nichts

Heerenveen-Ajax am 7. Mai 1950. Eine halbe

101

vvv Fryslân Magazine 2011

Waddenhoppen Het woord ‘eilandhoppen’ zal bij menigeen beelden oproepen van de bekende Griekse archipel of het tropische Indonesië. Maar ook op onze eigen Wadden kun je per veerboot van eilandje naar eilandje hoppen. Het fenomeen is bij veel mensen nog onbekend. Dat maakt het Waddenhoppen tot één van de best bewaarde geheimen van de Waddenzee.

Wattenhopping Das Wort “Inselhopping” ruft wahrscheinlich bei einigen menschen Bilder des bekannten griechischen Archipels oder des tropischen Indonesiens auf. Aber auch in unserem heimischen Wattenmeer kann man mit der Fähre von Insel zu Insel fahren. Dieses phänomen ist noch relativ unbekannt. Daher zählt das Wattenhopping zu den am besten bewahrten Geheimnissen des Wattenmeeres.

103

VVV Fryslân Magazine 2011

OvertOCHteN Teso-bootdienst Den Helder – Texel (v.v.) www.teso.nl Rederij Doeksen Harlingen – Vlieland (v.v.) Harlingen – Terschelling (v.v.) Vlieland – Terschelling (v.v.) www.rederij-doeksen.nl Eilandhopper (zeilboot) Terschelling – Texel (v.v.) Terschelling – Vlieland (v.v.) Terschelling – Ameland (v.v.) www.eilandhopper.nl

ÜBERFAHRTEN

Waddentravel – Terschelling (v.v.) land Ame Ameland – Schiermonnikoog (v.v.) www.robbenboot.nl

teso-bootdienst Den Helder – Texel (v.v.) www.teso.nl

Wagenborg Passagiersdiensten b.v. Holwerd – Ameland (v.v.) Lauwersoog – Schiermonnikoog (v.v.) www.wpd.nl

Rederij Doeksen Harlingen – Vlieland (v.v.) Harlingen – Terschelling (v.v.) Vlieland – Terschelling (v.v.) www.rederij-doeksen.nl

Rederij De Vriendschap Texel – Vlieland (v.v.) www.waddenveer.nl

Eilandhopper (zeilboot) Terschelling – Texel (v.v.) Terschelling – Vlieland (v.v.) Terschelling – Ameland (v.v.) www.eilandhopper.nl

Waddentravel Ameland – Terschelling (v.v.) Ameland – Schiermonnikoog (v.v.) www.robbenboot.nl Wagenborg passagiersdiensten b.v. Holwerd – Ameland (v.v.) Lauwersoog – Schiermonnikoog (v.v.) www.wpd.nl Rederij De Vriendschap Texel – Vlieland (v.v.) www.waddenveer.nl

“Toeristen vinden het leuk om tijdens één

proeven op twee of drie.

gementen via de website www.wadden.nl.

vakantie meerdere eilandculturen te ver-

Een veel gemaakte combinatie is Vlieland-

Wie avontuurlijker is ingesteld gaat op de

kennen”, vertelt Matthijs van Walsum van

Terschelling. “Dat komt omdat de bootver-

bonnefooi. Maar het vooraf reserveren van

de Waddenfederatie, het samenwerkings-

binding tussen die eilanden slechts vijfen-

de overtochten is geen overbodige luxe. Het

verband van de eilander VVV’s. “Dat kan

twintig minuten bedraagt en de overtocht

voorkomt vervelende verrassingen omdat veel

door van eiland naar eiland te hoppen.”

het hele jaar door mogelijk is. Tussen de

boten niet meer dan één keer per dag varen.

Van Walsum merkt dat het Waddenhop-

oostelijke eilanden is het lastiger hoppen. De

Sommige overtochten zijn niet dagelijks te

pen steeds bekender en populairder wordt.

zee is daar grilliger en ligt een groot gedeelte

maken en het is niet het hele jaar door moge-

Logisch, want waarom zou je slechts één

van de dag droog”, vertelt Van Walsum.

lijk. Tickets voor de overtocht zijn de boeken

eiland bezoeken als je eenvoudig sfeer kunt

De Waddenfederatie biedt Waddenarran-

via de plaatselijke VVV of bij de rederijen zelf.

104

VVV Fryslân Magazine 2011

HANDIGE WEBSITES www.wadden.nl/wadde nhoppen www.robbenboot.nl www.wadﬁetsen.nl www.texel.net pRAktIScHE WEBSItES www.vlieland.net www.wadden.nl/waddenhoppen www.vvvterschelling.n l www.robbenboot.nl www.vvvameland.nl www.wadﬁetsen.nl www.vvvschiermonniko og.nl www.texel.net

WADDENHOPTIPS

• Bedenk vooraf welke eilanden je wilt bezoeken en maak een reisschema. • Plan vanuit het oosten , daar varen minder boten dan in het westen. • Plan eerst de overtocht en daarna je accommodatie. • Pak de ﬁets. Op alle eila nden kun je prachtig fietsen.

www.vlieland.net www.vvvterschelling.nl www.vvvameland.nl www.vvvschiermonnikoog.nl

tIppS zUm WAttEnHoppInG

• Überlegen Sie sich vorher, welche Inseln Sie besuchen möchten, und machen Sie sich einen Reiseplan. • Beginnen Sie Ihre Planung im Osten, dort fahren weniger Schif-

fe als im Westen. • Planen Sie erst die Überfahrt und dann die Übernachtung. en Sie ein Fahrrad. Auf allen Nehm • Inseln kann man sehr gut Fahrrad fahren.

“Die Touristen möchten im Urlaub

soll man nur eine einzige Insel besu-

gelegenen Inseln ist das Hopping

ten ist allerdings zu empfehlen. Auf

gern mehrere Inselkulturen kennen-

chen, wenn man sich mühelos auch

schon etwas schwieriger. Das Meer

diese Weise vermeidet man unliebsa-

lernen”, erzählt Matthijs van Walsum

noch zwei oder drei weitere ansehen

ist dort launenhafter und für einen

me Überraschungen, da viele Schiffe

von der Waddenfederatie, dem Zu-

kann. Eine beliebte Kombination ist

Großteil des Tages fällt das Land tro-

nur einmal täglich fahren. Manche

sammenschluss der Verkehrsbüros auf

Vlieland-Terschelling. “Das liegt daran,

cken”, berichtet Van Walsum. Auf der

Überfahrten werden nicht täglich an-

den einzelnen Inseln. “Wer das will,

dass sie Fährverbindung zwischen

Website www.wadden.nl bietet die

geboten beziehungsweise sind nicht

kann von Insel zu Insel hoppen.”Van

diesen Inseln nur fünfundzwanzig

Waddenfederatie auch Wattenarran-

das ganze Jahr hindurch möglich.

Walsum bemerkt, dass das Wat-

Minuten für eine Überfahrt braucht

gements an. Wer sich mehr Abenteuer

Tickets für eine Überfahrt sind beim

tenhoppen immer bekannter und

und man das ganze Jahr hindurch

wünscht, zieht auf gut Glück los. Die

örtlichen Verkehrsverein oder bei den

beliebter wird. Logisch, denn warum

fahren kann. Zwischen den östlich

vorherige Reservierung der Überfahr-

Reedereien selbst erhältlich.

105

TERSCHELLING BRUILOFT OP AMELAND Ydo (30) en Ruth (26) uit Groningen zijn op weg naar een bruiloft van vrienden op Ameland. Ze knopen er een overnachting aan vast. Voor Ydo is het de eerste keer dat hij dit Waddeneiland bezoekt. “Ik verwacht dat er net zo’n mooi natuurgebied is als op Schiermonnikoog. Daar kom ik regelmatig. Het is een heel mooie omgeving en het is er lekker rustig.” Ruth daarentegen is al vaak op Ameland geweest. “Het is er altijd leuk. In welk jaargetijde je ook komt”, vertelt ze. “Lekker naar het strand of gewoon even uitwaaien. Vroeger ging ik met mijn ouders regelmatig op vakantie naar één van de Waddenei-

DEMONSTRATIE KAASMAKEN OP DE PIETER

ONTDEK DE CRANBERRY

landen. Meestal de grotere eilanden. Texel,

PEIT’S HOEVE

Wandelend met een gids kunnen bezoekers

Terschelling en Ameland hebben wat meer

Altijd al eens willen zien hoe kaas gemaakt

een cranberryveld in. De gids vertelt over de

te bieden als je een week blijft.”

wordt? Cees en Rinske Cupido geven dagelijks

oorsprong van deze bijzondere vrucht en de

rondleidingen over de Pieter Peit’s Hoeve. Het

plukwijze. Aansluitend is er een kleine proeverij

HocHzEIt AUF AmELAnD

echtpaar toont het ambachtelijke productie-

van producten waar cranberry’s in verwerkt zijn.

Ydo (30) und Ruth (26) aus Groningen

proces van kaas. Een leuke en leerzame activi-

befinden sich auf dem Weg zu einer Hoch-

teit bij slecht weer. De rondleiding begint in de

zeit von Freunden auf Ameland. Damit

kaasmakerij waar Rinske Cupido stap voor stap

verbinden sie auch eine Übernachtung.

laat zien hoe je van melk kaas kunt maken.

Ydo besucht diese Watteninsel zum ersten

Vervolgens neemt haar man Cees de groep

Mal. “Ich erwarte dort ein ebenso schönes

mee voor een excursie over de boerderij.

Naturschutzgebiet wie auf Schiermonnikoog.

www.pieterpeitshoeve.nl

Dort fahre ich regelmäßig hin. Die Umgebung ist sehr schön und angenehm ruhig.” Ruth hingegen ist schon oft auf Ameland

DEmonStRAtIon käSEHERStELLUnG AUF DER

gewesen. “Es ist immer wieder schön dort.

pIEtER pEIt’S HoEVE

Egal, in welcher Jahreszeit man hinfährt”,

Wollten Sie nicht immer schon mal sehen, wie Käse

mIt pFERD UnD WAGEn üBER DIE BoScHpLAAt

sagt sie. “Schön an den Strand oder ganz

gemacht wird? Cees und Rinske Cupido bieten täg-

Die Planwagenfirma Terpstra organisiert bereits seit

einfach eben spazieren gehen. Früher

liche Vorführungen auf der Pieter Peit’s Hoeve. Das

1905 Planwagenfahrten auf Terschelling. Sie haben

habe ich zusammen mit meinen Eltern re-

Ehepaar führt die handwerkliche Käseherstellung

die Wahl aus verschiedenen Angeboten: Am Strand

gelmäßig eine der Watteninseln besucht.

vor. Das ist interessant und lehrreich, vor allem bei

oder durch das Naturschutzgebiet de Boschplaat.

Meistens eine der größeren Inseln. Texel,

schlechtem Wetter. Der Rundgang beginnt in der

Eine ist die Brutvogelroute und außerdem gibt es eine

Terschelling und Ameland haben schon

Käserei, wo Rinske Cupido Schritt für Schritt vorführt,

Tagestour zum östlichsten Punkt der Insel - zum Ame-

etwas mehr zu bieten, wenn man eine

wie man aus Milch Käse macht. Danach lädt ihr

lander Gat. Unterwegs berichtet der Kutscher über

ganze Woche da ist.”

Mann Cees die Gruppe zu einer Exkursion auf dem

die vielen Pflanzen und Tiere im Naturschutzgebiet.

106

Bauernhof ein. www.pieterpeitshoeve.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

Elke zaterdag is er een excursie die begint bij de Bessenschuur. Van

Wrakkenmuseum vol jutterjuwelen

oudsher was deze witgeschilderde houten schuur het middelpunt

Na 35 jaar duiken op 150 verschillende wrakken rondom Terschel-

van de cranberryteelt op Terschelling. De geoogste bessen werden

ling, heeft Hille van Dieren een oude boerderij vol jutterjuwelen.

hierin opgeslagen. De bovenverdieping van de Bessenschuur is

Vitrines met kopjes en schoteltjes, kasten vol lege wodkaflessen,

ingericht als museum met informatie over de geschiedenis van

nooit bezorgde post, resten van scheepswrakken en overboord ge-

Terschelling. Badweg 1, West Terschelling www.vvvterschelling.nl

slagen schoenen. Niets laat de wrakkenfanaat liggen. Het museum heeft tal van rariteiten uit de periode 1650 tot heden.

Met paard en wagen over de Boschplaat

www.wrakkenmuseum.nl

Huifkarbedrijf Terpstra organiseert al sinds 1905 huifkartochten op Terschelling. Er zijn verschillende tochten mogelijk: zowel over het strand als door het natuurgebied de Boschplaat. Zo is er een route

langs de broedvogels en een dagtocht naar het meest oostelijke puntje van het eiland het Amelander Gat. Onderweg vertelt de koetsier over de vele planten en dieren die in het natuurgebied voorkomen. Reserveren is noodzakelijk. www.huifkarbedrijf-terpstra.nl

Hierbei ist eine Reservierung erforderlich.

Diese weiß gestrichene Holzscheune galt seit

um Terschelling herum liegen, hat Hille van Dieren

www.huifkarbedrijf-terpstra.nl

alters her als Mittelpunkt der Cranberry-Ernte auf

jetzt einen alten Bauernhof mit Fundgut gefüllt.

Terschelling. Hier wurden die geernteten Beeren

Vitrinen mit Tassen und Untertassen, Schränke

Entdecken Sie Cranberry

gelagert. Das obere Stockwerk der Bessenschu-

voller leerer Wodkaflaschen, verloren gegangene

Im Rahmen einer geführten Wanderung können

ur ist ein Museum mit Informationen über die

Post, Reste von Schiffswracks und überbord gespülte

die Besucher ein Cranberryfeld betreten. Der Füh-

Geschichte von Terschelling. Badweg 1, West

Schuhe. Der Liebhaber dieser Wrackstücke lässt

rer berichtet über den Ursprung dieser speziellen

Terschelling www.vvvterschelling.nl

nichts einfach liegen. In diesem Museum finden

Obstsorte und wie sie geerntet wird. Anschließend kann man einige Cranberry-Produkte probieren.

sich viele Raritäten aus der Zeit zwischen 1650 und Wrakkenmuseum (Wrackmuseum)

Jeden Samstag findet eine Exkursion statt, die bei

voller Fundjuwelen

der Bessenschuur (der Beerenscheune) beginnt.

Nach 35 Jahren Tauchen nach den 150 Wracks, die

heden. www.wrakkenmuseum.nl

107

VVV Frysl창n Magazine 2011

Familie Nobel

Stamhouder Wille m Barend Barend en Pop Nobel

108

Nobel

VVV Fryslân Magazine 2011

aMElanD

Nobel, een bedrijf met een familiegeschiedenis Barend Nobel is de vierde eigenaar van het bedrijf Nobel in Ballum. Op 1 januari 2011 nam hij het imperium, bestaande uit een hotel, café, restaurant en slijterij, over van zijn vader. “Ik wil nog meer uitbouwen en verder professionaliseren.” In de ruim honderd jaar dat het bedrijf bestaat, is er veel gebeurd. Nobel herinnert zich een aantal leuke, grappige, maar ook pijnlijke anekdotes.

aMeland

Nobel, ein Unterneh m e n mit Familiengeschi chte Barend nobel ist der vie rte Besitzer der Firma no bel in Ballum. Am 1. Jan mit einem Hotel, einem uar 2011 hat er das Im perium übernommen. “Ich möcht café, einem Restaurant und einem Spirituoseng eschäft von seinem Vater e noch weiter expandie ren und die Sache auch In den gut hundert Jah noch mehr professiona ren seit sei lisieren.” nobel erinnert sich an ein ner Gründung hat sich das Unternehmen stark entwickelt. ige interessante, lustige, aber auch traurige Anekd oten.

109

VVV Fryslân Magazine 2011

Het begon allemaal toen Nobels overgrootvader boer Willem Nobel een centje ging bijverdienen door drankjes te schenken. Het was in 1902, een tijd van pure armoede. “Tijdens een lange, koude winter kwamen mensen uit Hollum met paard en arrenslee naar Ballum voor een warme drank plus een borrel. Overgrootvader had niet genoeg borrels voor iedereen dus hij mixte verschillende drankjes door elkaar. De mensen vonden het zo lekker dat ze de week daarop weer kwamen.” Zo ontstond het Nobeltje. De opvolger van Willem was zijn zoon Barend. Die breidde het café uit met de verhuur van kamers. Het toerisme kwam langzaam op gang. Daarmee verdween het boerenbedrijf naar de achtergrond. Regelmatig werd er weer een stuk aangebouwd

om tegemoet te komen aan de stijgende vraag naar hotelkamers. Daarna kwam de derde generatie. Wederom een Willem. “Mijn vader”, vertelt Nobel, “heeft veel in het bedrijf geïnvesteerd. Hij was altijd bezig met verbeteren en groeien. Recentelijk hebben we een serre aangebouwd en alle negentien kamers gemoderniseerd.” Tot begin 2011 runden ze het bedrijf samen. Nu Barend Nobel, de vierde generatie, het imperium heeft overgenomen wil hij de lijn van zijn vader doorzetten. “Nog meer uitbouwen en verder professionaliseren. Er moet altijd een uitdaging zijn.”

Es begann alles damit, dass Nobels Urgroßvater, der Bauer Willem Nobel, einem Nebenerwerb als Schankwirt nachging. Das war im Jahr 1902, als viel Armut herrschte. “In einem langen kalten Winter kamen Leute aus Hollum mit dem Pferdeschlitten für ein warmes Getränk und einen Schnaps nach Ballum. Urgroßvater hatte aber nicht genug Schnaps für alle, also mischte er verschiedene Getränke. Das fanden die Leute so lecker, dass sie in der nächsten Woche wiederkamen.” Auf diese Weise entstand der sogenannte „Nobeltje“. Nachfolger von Willem war sein Sohn Barend. Dieser hat das Café weitergeführt und außerdem Zimmer vermietet. Langsam kam der Tourismus ins Rollen. Damit trat die Landwirtschaft immer weiter in den Hintergrund. Immer wieder wurde ein Stück angebaut, um der steigenden Nachfrage nach Hotelzimmern gerecht zu werden.

Danach kam die dritte Generation. Wieder ein Willem. “Mein Vater”, sagt Nobel, “hat viel in den Betrieb investiert. Er war immer um Verbesserung und Wachstum bemüht. Kürzlich haben wir einen Wintergarten angebaut und alle neunzehn Zimmer modernisiert.” Bis Anfang 2011 haben sie das Unternehmen gemeinsam geführt. Jetzt, wo Barend Nobel in der vierten Generation, das Imperium übernommen hat, möchte er die Strategie seines Vaters weiterführen. “Ich möchte noch weiter expandieren und die Sache auch noch mehr professionalisieren. Es muss immer eine Herausforderung bleiben.”

110

Fles Nobel in cadeauverpakking In die ruim honderd jaar dat het bedrijf bestaat, is er veel gebeurd. Nobel herinnert

Flasche Nobel in Geschenkverpackung In den gut hundert Jahren seit seiner Gründung hat sich das Unternehmen stark weiterentwickelt. Nobel erinnert sich an viele interessante, lustige,

zich veel leuke, grappige, maar ook pijnlijke momenten. Zo leek het de Nobels tien jaar geleden een leuk idee om alle hotelgasten van het afgelopen jaar een kerstkaart te sturen. “Zo gezegd, zo gedaan”, vertelt hij. “Maar een paar dagen later had ik een dame aan de telefoon: ‘Ik vroeg me af waarom ik een kerstkaart van u krijg. Ik ben nog nooit op Ameland geweest.’ ‘Nou, uw adres staat wel in ons bestand.’ ‘Oh.’ Het was even stil. ‘Ik vermoed dat mijn man met iemand anders naar Ameland is geweest…’ Ja, het is een pijnlijk verhaal”, zegt de hoteleigenaar. “Sindsdien versturen wij geen kerstkaarten meer.” En dan was er die keer dat vaste gast Kick vroeg om een fles Nobel in cadeauverpakking. “We hadden toen kartonnen dozen

aber auch traurige Momente. Beispielsweise kam die Nobel-Familie vor zehn Jahren auf die gute Idee, allen Hotelgästen, die im vergangenen Jahr dort übernachtet hatten, eine Weihnachtskarte zu schicken. “So gesagt, so getan”, berichtet er. “Ein paar Tage später war allerdings eine Dame am Telefon: ‘Ich habe mich gefragt, warum ich eine Weihnachtskarte von Ihnen bekomme. Ich war noch nie auf Ameland.’ ‘Ihre Adresse steht in unserer Datei.’ ‘Oh.’ Jetzt wurde es kurz still. ‘Ich vermute, dass mein Mann mit einer anderen nach Ameland gefahren ist…’ Ja, es ist eine peinliche Geschichte”, sagt der Hotelbesitzer. “Seitdem verschicken wir keine Weihnachtskarten mehr.” Und dann gab es den Stammgast Kick, der eine Flasche Nobel in Geschenkverpackung haben wollte. “Damals haben wir die Flaschen in Pappkartons verpackt. Zusam-

ALTIJD NAAR AMELAND Jens (43) en Andrea (40) Bakenhus uit Oldenburg (Duitsland) gaan met hun kinderen Muriel (9) en Jesse (5) een week op vakantie naar Ameland. Jens: “Dit is het achtste jaar op rij. De kinderen weten niet anders dan dat we naar Ameland gaan. Ze komen hier al hun hele leven.” “We vinden het hier mooi”, vult zijn vrouw aan. “We houden van fietsen, strandwandelingen maken, zwemmen en spelen met de kinderen. En waar we de flessen in verpakten. Samen met mijn neef haalde ik een geintje uit. We stopten een baksteen in de doos met een briefje erbij: ‘Geintje, hihi!’ In de veronderstelling dat Kick dit op een verjaardag aan een familielid zou geven. Maar het liep anders. Kick gaf het aan brandweerman Jan, die het voor een zaal met 400 mensen overhandigde aan zijn afscheidnemende brandweercommandant. De zaal lag plat van het lachen, maar voor Jan zat er voorlopig geen promotie in. Het zijn van die leuke verhalen die elke keer weer verteld worden.”

DEMONSTRATIE PAARDENREDDINGBOOT Deze demonstratie van de reddingsboot getrokken door paarden herinnert aan vroeger tijden, wanneer er een schip in nood was.

Tien paarden trekken de boot met donderend geweld over het strand en door de branding de zee in. De demonstraties worden het hele jaar door gehouden. Data staan op de website van VVV Ameland. www.vvvameland.nl

we vinde n de Nederlanders aardig.” Het gezin is nog nooit naar een van de andere Waddeneilanden geweest. Andrea: “We zijn bang dat het tegenvalt. Het kan nooit zo mooi

DE AMELANDER NATUUR ONTDEKKEN In het Natuurcentrum Ameland word je meegenomen op reis door de Amelander natuur. Hoe is het waddengebied ontstaan? En wat is er nodig om het eiland te behouden? Dit nieuwe centrum combineert het opdoen van kennis met ervaren en beleven. Het watertheater brengt je in de fascinerende onderwaterwereld van de Noordzee en op het uitzichtplateau ervaar je de uitgestrektheid van het Wadden- en Noordzeegebied. www.natuurcentrumameland.nl

zijn als op Ameland.” ImmER nAcH AmELAnD Jens (43) und Andrea (40) Bakenhus aus Oldenburg (Deutschland) fahren mit ihren Kindern Muriel (9) und Jesse (5) eine Woche im Urlaub nach Ameland. Jens: „Dies ist nun schon das achte Jahr. Die Kinder kennen es nicht anders, als dass wir nach Ameland fahren. Sie fahren hier schon ihr ganzes Leben lang hin.” “Uns

men mit meinem Neffen habe ich mir einen Scherz gemacht. Wir haben einen Ziegelstein in den Karton gelegt und einen Brief dazu geschrieben: „Haha! Kleiner Scherz!“ In der Annahme natürlich, dass Kick das einem Familienmitglied zum Geburtstag schenken würde. Aber es kam anders. Kick überreichte sein Geschenk dem Feuerwehrmann Jan, der es vor einem mit 400 Leuten gefüllten Saal seinem Feuerwehrkommandanten zum Abschied überreichte. Der Saal fiel fast von den Stühlen vor Lachen, Jan konnte seine Beförderung vorläufig vergessen. Das sind so die lustigen Geschichten, die immer wieder erzählt werden.”

DEmonStRAtIon pFERDEREttUnGSBoot Diese Rettungsboot-Demonstration mit einem von Pferden gezogenen Boot erinnert an die Seenotrettung

in früheren Zeiten. Zehn Pferde ziehen das Boot mit donnerndem Getöse über den Strand und durch die Brandung hindurch ins Meer. Diese Demonstrationen gibt es das ganze Jahr hindurch. Die entsprechenden Daten finden sich auf der Website des Fremdenverkehrsbüros Ameland. www.vvvameland.nl DIE AmELAnDER nAtUR EntDEckEn Lassen Sie sich im Natuurcentrum Ameland auf eine Reise durch die Natur von Ameland mitnehmen. Wie entstand das Wattengebiet? Und was ist zur Erhaltung der Insel erforderlich? Dieses neue Zentrum kombiniert reine Informationen mit Erfahrungen und Erlebnissen. Das Wassertheater bringt Ihnen die faszinierende Unterwasserwelt der Nordsee nahe und auf der Aussichtsplattform erfahren Sie die Weite des Watts und der Nordsee. www.natuurcentrumameland.nl

gefällt es hier”, ergänzt seine Frau. “Wir fahren gern mit dem Fahrrad, wandern am Strand, schwimmen und spielen mit den Kindern. Und die Niederländer sind immer sehr freundlich zu uns.” Die Familie hat noch keine der anderen Watteninseln besucht. Andrea: „Wir haben Angst, dass es uns dort nicht gefällt. Es kann doch niemals so schön sein wie auf Ameland.”

111

vvv Fryslân Magazine 2011

ZEEhOnDEn, ZanDvlaKtEs En ZEEr vEEl vrIJhEID

Vlielandtips van Jan van Vlieland Door het bos fietsen, over het strand wandelen, ontstressen in de natuur. Een sfeertje waarin niets moet, maar alles mag. Voor Jan Houter, beter bekend als Jan van Vlieland, is dit het ultieme Vlielandgevoel. “We hebben hier een prachtige natuur waarin je vrij kunt rondlopen en weinig bordjes tegenkomt met ‘verboden toegang’.” De markante Vlielander is een succesvolle ondernemer en auteur van verschillende boeken over Vlieland. Hij geeft tips over wat te doen op zijn eiland. TIP 1: FIETS HET EILAND ROND Gemotoriseerde vervoermiddelen mogen niet mee naar het eiland, dus zonder tweewieler kom je nergens. “Vlieland is het best te doen per fiets en het staat bekend als zeer veilig.” De fietspaden van Vlieland brengen je langs de vogels op het wad, door het Vlielander bos, de Kroonspolders en de duinen aan de Noordzee. “Rijd de natuur in!”, adviseert Houter. “Ga vervolgens in een duinpan zitten en geniet van de wind, de golfslag en de vogels. Lekker ontstressen.” Houter was jarenlang eigenaar van fietsenverhuur Jan van Vlieland, dat inmiddels is overgenomen door zijn zonen. www.janvanvlieland.nl TIP 2: SPOT ZEEHONDEN Ze liggen vaak met z’n honderden op een zandbank te genieten van het zonnetje. Vanaf Vlieland is het goed mogelijk de zonnebadende zeehonden te spotten. “Om met een snelle boot naar die zandplaat te gaan, is echt de moeite waard”, vertelt Houter. “Als ik kennissen op bezoek heb, gaan we altijd naar de zeehonden. Het is een prach-

112

tige attractie: de koppies met snorharen die boven water komen. Ze duiken soms naast de boot omhoog en op de zandbank kun je ze tot op vijf à tien meter benaderen.” www.vlielandrobbentochten.nl TIP 3: BEKLIM DE VUURTOREN Op het veertig meter hoge Vuurboetsduin staat de rode vuurtoren van Vlieland. “Het is een van de weinige vuurtorens op de Waddeneilanden die je kunt beklimmen”, zegt Houter. “Vanaf de top heb je een schitterend uitzicht over het eiland en je ziet Texel, Harlingen en Terschelling liggen.” De vuurtoren is het hele jaar te bezoeken. Informeer bij de VVV naar de openingstijden. www.vlieland.net TIP 4: BEZOEK DE VOORSTELLING ‘VLIELAND TOEN’ Wie interesse heeft voor de boeiende Vlielander geschiedenis: bezoek Jan Houters voorstelling Vlieland Toen. In zijn eigen theaterprogramma vertelt hij op enthousiaste, gepassioneerde wijze over de historie van het eiland, vanaf de gouden eeuw tot

de opkomst van het toerisme. “Geschiedenis is mijn passie”, vertelt Houter. “Komend seizoen komen er verhalen bij over jutten en vierhonderd jaar strandingen en reddingen.” De data voor de voorstellingen en de mogelijkheid tot het reserveren van kaarten staan op de website van Podium Vlieland. www.podiumvlieland.nl TIP 5: BEDWING DE ZANDVLAKTE De Vliehors, met een oppervlakte van ruim twintig vierkante kilometer, wordt ook wel de Sahara van het Noorden genoemd. “Het is erg leuk om met de Vliehors Express deze zandvlakte op te gaan”, adviseert Houter. “Naar het reddingshuisje midden op de hors.” Zelf komt de ondernemer er ook regelmatig. Bij mooi weer rijdt hij samen met zijn vrouw in een oud militair autootje de zandvlakte op. “Lekker picknicken en genieten van de zonsondergang. Daarna gaan de bankjes plat; heerlijk slapen. De volgende ochtend word je gewekt door de meeuwen op je auto. Dat is echt ‘paradise’ voor mij.” www.vliehorsexpres.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

Tip 1

Tip 5

Tip 2

Tip 3

Seehunde, Sandbänke und sehr viel Freiheit

Vlieland-Tipps von Jan van Vlieland Fahrradfahren im Wald, Strandwanderungen, Entspannung in der Natur. Eine Atmosphäre, in der es keine Pflichten gibt, aber alles erlaubt ist. Für Jan Houter, besser bekannt als Jan van Vlieland, ist dies das ultimative Vlielandgefühl. “Wir haben hier eine wunderschöne Natur, in der man frei herumlaufen kann und nur wenige Schilder mit der Aufschrift “Zutritt verboten” sieht.” Der markante Vlieländer ist erfolgreicher Unternehmer und Autor diverser Bücher über Vlieland. Er hat Hinweise darüber, was man auf der Insel unternehmen kann. Tipp 1: Fahrradtour um die Insel Motorfahrzeuge dürfen nicht mit auf die Insel, somit kommt man ohne Fahrrad nicht weit. “Vlieland kann man am besten mit dem Fahrrad erkunden; die Insel ist für ihre Sicherheit bekannt.” Auf den Radwegen von Vlieland beobachten Sie die Vögel auf dem Watt, fahren durch den Wald von Vlieland, sehen die Kroonspolder und die Dünen an der Nordsee. “Fahren Sie in die Natur!”, empfiehlt Houter. “Dann setzen Sie sich in eine Dünenpfanne und genießen den Wind, das Meeresrauschen und die Vögel. Herrlich entspannen.” Houter war jahrelang Besitzer der Fahrradvermietung „Jan van Vlieland“, die inzwischen an seine Söhne übergegangen ist. www.janvanvlieland.nl Tipp 2: Seehunde beobachten Oft liegen sie zu Hunderten auf einer Sandbank und sonnen sich dort. Von

Vlieland aus sind die vielen Seehunde gut zu sehen. “Es ist wirklich der Mühe wert, mit einem Schnellboot zur Sandbank zu fahren”, sagt Houter. “Wenn ich Bekannte zu Besuch habe, fahren wir immer zu den Seehunden. Es ist eine wunderschöne Attraktion: Die runden Köpfe mit den Barthaaren, die aus dem Wasser herausragen. Manchmal tauchen sie neben dem Boot auf und auf der Sandbank kann man bis auf fünf bis zehn Meter herangehen.” www.vlielandrobbentochten.nl Tipp 3: Den Leuchtturm besteigen Auf der vierzig Meter hohen Vuurboetsduin steht der rote Leuchtturm von Vlieland. “Es ist einer der wenigen Leuchttürme auf den Watteninseln, den man besteigen kann”, berichtet Houter. “Von oben hat man eine hervorragende Aussicht über die Insel und man sieht auch Texel, Harlingen und Terschelling.” Der Leuchtturm ist

das ganze Jahr hindurch geöffnet. Informieren Sie sich beim Fremdenverkehrsamt nach den Öffnungszeiten. www.vlieland.net Tipp 4: Besuchen Sie die Vorstellung “Vlieland Toen” Wer sich für die spannende Geschichte von Vlieland interessiert: besuchen Sie Jan Houters Vorstellung “Vlieland Toen” (Vlieland damals). Im Rahmen seines eigenen Theaterprogramms erzählt er begeistert und leidenschaftlich über die Geschichte der Insel ab dem Goldenen Zeitalter im 17. Jahrhundert bis zum Beginn des Tourismus. “Ich habe eine Leidenschaft für Geschichte”, sagt Houter. “In der nächsten Saison kommen noch Geschichten über Strandräuber sowie vierhundert Jahre gestrandete Schiffe und Rettungsaktionen hinzu.” Die Daten für die Vorstellungen und Reservierungsmöglichkeiten für Ti-

ckets entnehmen Sie bitte der Website von Podium Vlieland. www.podiumvlieland.nl Tipp 5: Bezwingen Sie die Sanddüne De Vliehors Die gut zwanzig Quadratmeter große Sanddüne De Vliehors, wird auch als die Sahara des Nordens bezeichnet. “Es macht echt Spaß, mit dem Vliehors Express auf diese Sanddüne zu fahren”, meint Houter. “Zum Rettungshaus, das mitten auf der Düne steht.” Auch selbst fährt der Unternehmer regelmäßig hin. Bei schönem Wetter fährt er zusammen mit seiner Frau in einem alten Militärauto auf die Sanddüne. “Herrlich picknicken und den Sonnenuntergang genießen. Danach klappen wir die Sitze zusammen und können da wunderbar schlafen. Am nächsten Morgen werden wir dann von den Möwen auf dem Auto geweckt. Das ist echt das Paradies für mich.” www.vliehorsexpres.nl

113

VVV Fryslân Magazine 2011

WIM En hans an KEr vOElEn ZICh th U Is OP sCh I ErMOn n I KOOG

‘We zouden hier wel willen wonen’ Schiermonnikoog speelt een belangrijke rol in het leven van Wim en Hans Anker. De bekende advocaten woonden de eerste drie jaar van hun leven op het eiland en komen sindsdien meerdere malen per jaar terug. Ze overnachten bij Hotel Van der Werff, zingen soms mee in het shantykoor en sponsoren de voetbalclub. “Het is dat we het in Akkrum zo naar onze zin hebben, anders zouden we er wel willen wonen.” “We voelen ons thuis op Schiermonnikoog”, vertelt Wim Anker, de oudste van de tweeling. “Er hangt een typische eilandsfeer en ik ken de mensen goed.” Toen de Ankers in 1953 geboren werden, was hun vader burgemeester van het eiland. Drie jaar later verhuisde het gezin naar Akkrum. “Onze ouders gingen vaak terug, dus van jongs af aan komen Hans en ik op Schiermonnikoog. Zodoende hebben we er veel kennissen opgebouwd. Het zijn mensen die we vaak al veertig jaar of langer kennen.” ‘LEEF NIET ALS EEN MONNIK!’ Een aantal keren per jaar bezoeken de broers het eiland. Ze verblijven steevast in Hotel Van der Werff. “Daar staat de tijd stil. Het is daar nog zoals het tientallen jaren geleden was”, vertelt Wim Anker. Dat nostalgische is wat de tweeling mooi vindt. “Elk jaar in mei geven we hier enige dagen cursus aan andere Nederlandse strafrechtadvocaten.”

114

Bij shantykoor ‘Gin see to heich’ zijn de Ankers eveneens vaste gasten. “We hebben een heel goede band met het koor. Ze komen al zo’n vijftien jaar naar de Shantydag in onze woonplaats Akkrum. Wij mogen dan altijd een aantal nummers meezingen. We hebben enige malen een lezing gehouden in het dorpshuis over ons werk. Na afloop was er dan een gezamenlijk optreden. Mooie momenten!” Ook met de voetbalclub V.V. De Monnik heeft het advocatenduo een goede band. Al voetballend openden de Ankers de nieuwe accommodatie van de vereniging en de broers sponsoren de club. “We hebben een mooi reclamebord naast het veld staan met de tekst ‘Leef niet als een monnik! Anker & Anker voor al uw misdaden’.” Als tegenactie plaatste collega-advocaat Theo Hiddema, die ook regelmatig op Schiermonnikoog komt, een bord met de tekst ‘Hiddema, uw Anker in de bajes.’

GEWOON HANS EN WIM Wat Anker & Anker aanspreekt is dat ze op het eiland niet gezien worden als bekende advocaten of zoons van de voormalig burgemeester. “Op Schiermonnikoog zijn we gewoon Hans en Wim. Dat vind ik mooi.” Met veel Schiermonnikogers hebben ze dan ook een persoonlijke band. “Je blijft hier handen schudden als je door het dorp loopt. Veel eilanders kennen onze ouders uit de tijd dat zij hier woonden. Onze vader en moeder hebben hier een geweldige tijd gehad, dus voor ons is het heel mooi om daar verhalen over te horen.” “Het is dat we het in Akkrum zo naar onze zin hebben, anders zouden we er wel willen wonen”, vertelt Wim Anker. “Als we ooit het dorp uit moeten, dan zou ik naar Schiermonnikoog gaan. Lid worden van een van de biljartclubs, zingen bij het shantykoor of een bestuursfunctie bekleden. Ik zou me er uitstekend vermaken. Het is natuurlijk wel de vraag of het eiland blij is met ons als inwoners.”

VVV Fryslân Magazine 2011

WiM u n d hanS an ker Fü h len SiCh Zu hauSe au F SCh i erMon n i kooG

“Hier würden wir wohl gern wohnen” Schiermonnikoog spielt eine wichtige Rolle im Leben von Wim und Hans Anker. Die in den niederlanden bekannten Rechtsanwälte haben die ersten drei Jahre ihres Lebens auf der Insel gewohnt und kommen seitdem mehrmals im Jahr hierher zurück. Sie übernachten im Hotel Van der Werff, singen manchmal im Shantychor mit und sind Sponsor des Fußballklubs. “In Akkrum gefällt es uns sehr gut, andernfalls hätten wir auch gern hier gewohnt.” “Wir fühlen uns auf Schiermonnikoog zu Hause”, berichtet Wim Anker, der ältere der beiden Zwillingsbrüder. “Hier gibt es das typische Inselklima und ich kenne die Leute hier gut.” Als die Zwillingsbrüder im Jahr 1953 geboren wurden, war ihr Vater Bürgermeister auf der Insel. Drei Jahre später ist die Familie nach Akkrum gezogen. “Unsere Eltern sind oft zurückgekommen, daher reisen Hans und ich schon seit unserer Kindheit nach Schiermonnikoog. Deswegen haben wir hier auch viele Bekannte hier. Viele von ihnen kennen wir schon vierzig Jahre oder länger.” “LEBE nIcHt WIE EIn möncH!” Die Brüder besuchen die Insel mehrmals im Jahr. Jedes Mal übernachten sie im Hotel Van der Werff. “Da steht die Zeit still. Im Hotel ist es noch

immer so, wie es vor Jahrzehnten gewesen ist”, sagt Wim Anker. Diese Nostalgie zieht die Zwillinge an. “Jedes Jahr im Mai bieten wir hier ein mehrtägiges Seminar für andere niederländische Anwälte im Strafrecht an.” Beim Shantychor ‘Gin see to heich’ sind die Zwillingsbrüder ebenfalls gern gesehene Gäste. “Wir haben eine sehr gute Beziehung zum Chor. Seit ungefähr fünfzehn Jahren kommen sie auch zu unserem Shantytag in Akkrum, wo wir wohnen. Dann dürfen wir immer einige Lieder mitsingen. Im Dorfgemeinschaftshaus haben wir auch schon mehrmals Vorträge über unsere Arbeit gehalten. Hinterher sind wir dann alle gemeinsam aufgetreten. Das hat Spaß gemacht!” Auch mit dem Fußballklub V.V. De Monnik haben die beiden Rechtsanwälte eine freundschaftliche Beziehung.

Bei einem Fußballspiel haben die Anker-Brüder die Unterkunft des Klubs eröffnet und sponsern den Klub auch weiterhin. “Neben dem Fußballfeld steht ein schönes Reklameschild mit dem Text “Lebe nicht wie ein Mönch! Anker & Anker für alle Ihre Verbrechensfälle’.” Der Rechtsanwaltskollege Theo Hiddema, der auch regelmäßig nach Schiermonnikoog kommt, kontert mit einem Schild mit der Aufschrift ‘Hiddema, Ihr Anker im Knast’. Ganz einfach Hans und Wim. Was Anker & Anker gefällt, ist die Tatsache, dass sie auf der Insel nicht als bekannte Rechtsanwälte oder als Söhne des früheren Bürgermeisters betrachtet werden. “Auf Schiermonnikoog sind wir ganz einfach Hans und Wim. Das finde ich gut.” Zu vielen Einwohnern von Schiermonnikoog haben sie eine

persönliche Beziehung. “Man schüttelt die ganze Zeit Hände, wenn man durch das Dorf geht. Viele Insulaner kennen unsere Eltern noch aus der Zeit, als sie hier gewohnt haben. Unser Vater und unsere Mutter haben sich hier sehr wohlgefühlt. Daher ist es für uns sehr schön, Geschichten darüber zu hören.”“Es ist nur so, dass es uns in Akkrum so gut gefällt, andernfalls würden wir auch gern hier wohnen”, meint Wim Anker. “Sollten wir jemals das Dorf verlassen müssen, dann würde ich nach Schiermonnikoog ziehen. Mitglied bei einem der Billiardklubs werden, beim Shantychor singen oder eine Verwaltungsfunktion übernehmen. Da würde keine Langeweile aufkommen. Wobei sich natürlich die Frage stellt, ob die Insel nun unbedingt auf uns als Einwohner wartet.”

De broertjes Ankers, iets voor hun

glansrijke carrière

Hans Anker

Wim Anker

115

vvv Fryslân Magazine 2011

Schätze von Fryslân moderne kunst anschauen, Schätze aus der weit zurückliegenden friesisch en Vergangenheit entdecken oder die handwerklichen kenntnisse von eins t beo bac hten. Das ist alles möglich. In Fryslân gibt es gut siebzig museen für Biograph ie, Arch itek tur und kulturgeschichte. möchten Sie die friesischen museen kennenlern en? Dann treten Sie doch einfach ein!

Schatten van Fryslân Genieten van moderne kunst, een ontdekkingstocht naar de schatten uit een ver Fries verleden of getuige zijn van het ambachtelijk vakmanschap van weleer. Het kan allemaal. Fryslân telt ruim zeventig musea op het gebied van biografie, architectuur, cultuurgeschiedenis. Wil je kennis maken met de Friese musea? Stap dan eens binnen!

116

VVV Frysl창n Magazine 2011

117

VVV Fryslân Magazine 2011

‘HET IS EEN FIJNE PLAATS OM TE VERTOEVEN’ Marja Wiglema met haar moeder en drie dochters Leonie, Suzanne en Claire uit Zelhem. “We komen hier ongeveer één keer per jaar. De vaste tentoonstelling leer je op een gegeven moment natuurlijk goed kennen. Maar het is iedere keer een verrassing wat de gastcollectie te bieden heeft. De ene keer vind ik die mooier dan de andere keer, dat kan erg wisselen. Mijn dochters komen hier ook graag. We combineren museumbezoek vaak met een wandeling door de bossen, de omgeving is erg mooi hier. We drinken en eten hier wat, het is een fijne plaats om te vertoeven.” Kijk voor meer informatie op: www.museumbelvedere.nl “ES ISt EIn ScHönER oRt FüR EInEn AUSFLUG” Marja Wiglema mit ihrer Mutter und den drei Töchtern Leonie, Suzanne und Claire aus Zelhem. “Wir fahren ungefähr einmal im Jahr hierher. Die permanente Ausstellung kennt man irgendwann natürlich schon ganz gut. Aber die Gastausstellung ist jedes Mal wieder eine Überraschung. Manchmal finde ich sie schöner und manchmal nicht so, das ist ganz unterschiedlich. Auch meine Töchter kommen gern hierher. Wir kombinieren einen Museumsbesuch mit einem Spaziergang im Wald, die Umgebung ist hier sehr schön. Wir essen und trinken etwas, es ist einfach ein schöner Ort für einen Ausflug.” Weitere Einzelinformationen finden sich unter: www.museumbelvedere.nl

118

MUSEUM BELVÉDÈRE: MODERNE KUNST IN ORANJEWOUD In het schilderachtige Oranjewoud ligt Museum Belvédère. Het geldt als hét museum voor moderne kunst in Fryslân waar je kunt genieten van hedendaagse kunst. Het strak vormgegeven gebouw – dat in 2006 de BNA architectuurprijs won - heeft een natuurlijke plaats in het landschapspark. Vanuit het museumcafé heb je een schitterend uitzicht op het museumpark met het Grand Canal en het Landgoed Oranjewoud. Het moderne gebouw telt twee vleugels. In één vleugel hangt de vaste collectie

mUSEUm BELVÉDÈRE: moDERnE kUnSt In oRAnJEWoUD Im malerischen Oranjewoud liegt das Museum Belvédère. Es gilt als das wichtigste Museum für moderne Kunst in Fryslân; hier kann man zeitgenössische Werke bewundern. Das Gebäude mit seinem modernen Design – das im Jahr 2006 den BNA-Architekturpreis gewonnen hat – fügt sich auf natürliche Weise in den Landschaftspark ein. Vom Museumscafé aus hat man eine wunderbare

die bestaat uit eigentijdse Nederlandse beeldende kunst met een accent op de noordelijke regio en Fryslân. De werken doorkruisen uiteenlopende stijlen als realisme, impressionisme, expressionisme, constructivisme en nieuwe figuratie. De omliggende landschappelijke sfeer speelt een belangrijke rol in de kunst van het museum. Tot de vaste collectie behoren onder andere werken van Jan Mankes, Hendrik Werkman, Tinus van Doorn, Gerrit Benner en Robert Zandvliet. De tweede vleugel is bestemd voor wisselende collecties. Het museum organiseert zo’n vijf exposities per jaar.

Aussicht auf den Museumspark mit dem Grand Canal und dem Landgut Oranjewoud. Das moderne Gebäude besteht aus zwei Flügeln. In einem Flügel ist die permanente Sammlung von lebenden bildenden Künstlern aus den Niederlanden untergebracht, wobei der Schwerpunkt auf der nördlichen Region mit Fryslân liegt. Die Werke sind ganz unterschiedlichen Stilen zuzuordnen, beispielsweise sind hier

der Realismus, Impressionismus, Expressionismus, Konstruktivismus und die neue Figuration vertreten. Die umliegende Landschaft liefert einen wichtigen Beitrag zur Kunst im Museum. Zur permanten Kollektion gehören beispielsweise Werke von Jan Mankes, Hendrik Werkman, Tinus van Doorn, Gerrit Benner und Robert Zandvliet. Der zweite Flügel ist wechselnden Ausstellungen vorbehalten. Das Museum organisiert ungefähr fünf Ausstellungen im Jahr.

VVV Fryslân Magazine 2011

Fries Museum

“Voor ons is dit een rustpunt”, vertelt Rutger Krabbendam uit Wateren die samen met zijn vrouw Ellen Jonathans het museum bezoekt. Het is een zonovergoten dag en beiden hebben een dagje vrij. “We komen hier zeker één keer per jaar. Meestal maken we eerst een wandeling door de bossen, lunchen even en natuurlijk komen we voor de kunst. We houden van moderne kunst, maar we houden ook van kunst uit begin 20ste eeuw zoals het werk van Jan Mankes, Hendrik Werkman en Tinus van Doorn.” Maar ze komen niet alléén voor de kunst, vertelt Ellen: “Ook de ambiance en de omgeving tellen mee. Het is een prachtig gebouw, mooi ingepast in de omgeving. Vanuit het museumcafé heb je aan twee kanten een schitterend uitzicht op het water, landschap en bij dit weer ook op mooie wolkenluchten. Daar genieten we van.”

“Für uns ist dies ein Ruhepunkt”, sagt Rutger Krabbendam aus Wateren. Zusammen mit seiner Frau Ellen Jonathans besucht er das Museum. Es ist ein sehr sonniger Tag und die beiden haben einen Tag frei. “Wir fahren mindestens einmal im Jahr hierher. Meistens gehen wir erst noch im Wald spazieren, essen dann zu Mittag und natürlich interessiert uns die Kunst. Wir lieben moderne Kunst, aber auch die Kunst vom Beginn des 20. Jahrhunderts gefällt uns, wie beispielsweise die Werke von Jan Mankes, Hendrik Werkman und Tinus van Doorn.” Sie kommen aber nicht nur für die Kunst, meint Ellen: “Auch das Ambiente und die Umgebung sind wichtig. Es ist ein wunderschönes

Christina Jasper

Fries Museum: Bijzonder zilver Het Fries Museum in Leeuwarden is het museum voor kunst, cultuur en geschiedenis. De collecties zijn verrassend divers. In het Fries Museum is ook het Verzetsmuseum van Fryslân gevestigd. Bijzondere trekker is de Friese zilvercollectie. Tussen 1500 en 1800 was de productie van zilveren sieraden op haar hoogtepunt. Alle Friese steden telden veel zilversmeden, maar het centrum van de productie bevond zich in Leeuwarden. Veel werd weer omgesmolten, maar gelukkig bleef er ook veel behouden. Het mooiste daarvan vinden we hier terug. Het gaat om bekers, kandelaren, sieraden, schotels, theeketels en nog veel meer. Christina Jasper uit Pijnacker is onder de indruk. “Het is werkelijk een prachtige collectie, hier geniet ik echt van.” Christina kent het Friese Museum uit haar jeugd. “Oor-

Gebäude, das gut zur Umgebung passt. Vom Museumscafé aus hat man an zwei Seiten eine wunderschöne Aussicht auf das Wasser, die Landschaft und bei diesem Wetter auch eine schöne Wolkenluft. Das gefällt uns.” Fries Museum: Spezielles Silber Das Fries Museum ist das Museum für Kunst, Kultur und Geschichte. Die Sammlungen sind überraschend vielfältig. Im Fries Museum befindet sich auch das Verzetsmuseum (das Widerstandsmuseum) von Fryslân. Eine besondere Attraktion ist die friesische Silbersammlung.

Zwischen 1500 und 1800 erreichte die Produktion von Silberschmuck ihren Höhepunkt. In allen friesischen Städten gab es Silberschmiede, aber das Zentrum der Produktion war in Leeuwarden. Vieles wurde wieder umgeschmolzen; glücklicherweise ist aber auch viel erhalten geblieben. Das Schönste davon finden wir hier. Hier sind Becher, Leuchter, Schmuck, Schüsseln, Teekessel und noch viel mehr zu sehen. Christina Jasper aus Pijnacker ist beeindruckt. “Es ist wirklich eine wunderschöne Sammlung, das gefällt mir echt.” Christina kennt das Friese Museum noch von früher, aus ihrer Jugend. “Ursprünglich komme ich aus Leeuwarden, ich bin hier aufgewach-

119

VVV Fryslân Magazine 2011

spronkelijk kom ik uit Leeuwarden, ik ben hier opgegroeid. Op woensdagmiddag ging ik altijd met mijn moeder naar het Fries Museum. Heerlijk vond ik dat. Ik heb het altijd heel mooi gevonden.” Nieuw Fries Museum in 2013 Op het Zaailand, in het hart van Leeuwarden, verrijst een nieuw Fries Museum. De nieuwbouw van het Fries Museum maakt het plein tot centrum van kunst en cultuur. In 2013 opent het nieuwe museum haar deuren. Het ontwerp voor de nieuwbouw is van de bekende Nederlandse architect HubertJan Henket. Het Fries Museum wil in 2015 de culturele topattractie van Fryslân zijn. Het ontwerp, met onder meer een grote centrale hal, 35 museumzalen (in totaal 4.000 m2), een filmzaal en een educatieve ruimte ondersteunt die doelstelling.

sen. Mittwochs nachmittags ging ich immer mit meiner Mutter zum Fries Museum. Das fand ich super. Für mich war das immer eine schöne Sache.” Das neue Fries Museum im Jahr 2013 Auf dem Zaailand, im Herzen von Leeuwarden, entsteht ein neues Friesisches Museum. Dank des Neubaus des Fries Museum wird der Platz zu einem Zentrum für Kunst und Kultur. Im Jahr 2013 öffnet das neue Museum seine Türen. Der Entwurf für den Neubau stammt von dem bekannten niederländischen Architekten Hubert-Jan Henket. Das Fries Museum möchte im Jahr 2015 die kulturelle Spitzen-

Museum Joure: Ambachtelijk vakmanschap herleeft “Voorzichtig uitrollen, dat is de kunst. De roller moet het werk doen, niet te hard duwen dus.” De ambachtelijke bakker in Museum Joure maakt ‘Fryske dûmkes’, ofwel ‘Friese duimpjes’ zoals hij vrij vertaalt voor degenen die geen Fries verstaan. In juli en augustus ziet het publiek in Museum Joure ambachtelijk vakmanschap herleven. In de Geelgieterij wordt getoond hoe koper wordt gegoten, het geluid van het hameren van koperslager en zilversmid weerklinkt en in de drukkerij komen oude machines tot leven. De Zwitserse familie Bernardsgrutter brengt een bezoekje aan de drukkerij en heeft zojuist haar eigen boekenleggers gedrukt. Het is er een drukte van belang. De oude met de hand bediende zetmachines zorgen voor een gezellig geratel.

attraktion von Fryslân sein. Der Entwurf mit der großen zentralen Halle, 35 Museumssälen (insgesamt 4.000 m2), einem Filmsaal und einem Unterrichtsraum unterstützt diese Zielsetzung. Museum Joure: Handwerkliches Können wiederbelebt “Vorsichtig ausrollen, das ist die Kunst. Der Roller soll die Arbeit machen, also nicht zu stark drücken.” Der traditionelle Bäcker im Museum Joure stellt ‘Fryske dûmkes’ (‘Friesische Däumchen’) her. Im Juli und August kann die Öffentlichkeit im Museum Joure traditionelle Fertigkeiten miterleben.

In der Messingwerkstatt wird gezeigt, wie man Kupfer gießt. Hier erschallt das Hämmern des Kupfer- und des Silberschmieds und in der Druckerei werden alte Maschinen zum Leben erweckt. Die schweizer Familie Bernardsgrutter besucht die Druckerei; sie haben gerade ihre eigenen Lesezeichen gedruckt. Hier ist was los. Die alten handbedienten Setzmaschinen rattern gemütlich vor sich hin. Hier riecht es nach Tinte. Pensionierte Typographen begeistern die Besucher für ihr Fach. Das Museum findet ihren Beifall. Bruder Ivo: “Es versetzt einen zurück in frühere Zeiten, man erlebt, wie das

121

VVV Fryslân Magazine 2011

Hier hangt de geur van inkt. Gepensioneerde typografen maken de bezoekers enthousiast deelgenoot van hun vak. Het museum krijgt hun waardering. Broer Ivo: “Het brengt je terug naar vroegere tijden, naar hoe leven en werken er hier vroeger uitzag. Dat is fascinerend.” De Zwitserse familie huurt een huisje in Earnewoude. Fryslân is prachtig, vindt Stephanie. “Het klinkt misschien gek, maar het feit dat Fryslân geen bergen heeft, is voor ons heel bijzonder. En al die mensen die op fietsen rijden, dat vinden wij mooi om te zien.” In de maanden juli en augustus worden in Museum Joure elke donderdag van 13.30 tot 16.30 ambachtelijke demonstraties gegeven. Kijk voor meer informatie op: www.museumjoure.nl Douwe Egberts De geschiedenis van Museum Joure is nauw verweven met

Leben und Arbeiten hier früher ausgesehen hat. Das ist faszinierend.” Die schweizer Familie mietet ein Ferienhaus in Earnewoude. Fryslân ist wunderschön, findet Stephanie. “Es klingt vielleicht verrückt, aber die Tatsache, dass es in Fryslân keine Berge gibt, ist für uns etwas ganz Besonderes. Und all die Leute auf dem Fahrrad, das ist für uns schön zu sehen.” Im Juli und August finden im Museum Joure jeden Donnerstag von 13:30 bis 16:30 Uhr handwerkliche Demonstrationen statt. Weitere Einzelinformationen finden sich unter: www.museumjoure.nl

Douwe Egberts, gevestigd in Joure, sinds 1753. In het voormalig pakhuis van de firma zijn prachtige koffieen theepotten te zien. En dan is daar natuurlijk het geboortehuis van Egbert Douwes, de vader van Douwe Egberts, een 18e eeuwse dubbele arbeiderswoning met zijn kleine bedsteden. In de winkelstraat van Joure is het voormalig winkeltje van Douwe Egberts, De Witte Os, gevestigd. Het winkeltje is ingericht in de oorspronkelijke stijl met theekisten, tabaksvaten en tabakspotten. Het doet nu dienst als museumwinkel. U kunt er koffie, thee, ouderwetse snoepjes en geschenkartikelen kopen. Nieuw in het museum! Een unieke klokkenverzameling van nationale betekenis is te zien in gebouw It Sael in Joure. Meer dan 50 klokken, allen gemaakt door Friese klokkenmakers vanaf eind 17e eeuw tot heden.

Douwe Egberts Die Geschichte des Museums Joure ist eng mit der Firma Douwe Egberts verknüpft, die seit 1753 ihren Sitz in Joure hat. Im früheren Speicher der Firma kann man wunderschöne Kaffee- und Teekannen bewundern. Und dann ist da natürlich das Geburtshaus von Egbert Douwes, dem Vater von Douwe Egberts, eine Arbeiterwohnung aus dem 18. Jahrhundert mit den für die damalige Zeit typischen kleinen Betten. In der Fußgängerzone von Joure befindet sich der frühere Laden von Douwe Egberts, De Witte Os. Der kleine Laden ist im ursprünglichen Stil eingerichtet, mit Teekisten, Tabaksfässern

und Tabakstöpfen. Heute ist er ein Museumsladen. Dort kann man Kaffee, Tee, altmodische Süßigkeiten und Geschenkartikel kaufen. Neu im Museum! Eine besondere Sammlung Uhren von nationaler Bedeutung ist im Gebäude It Sael zu sehen. Über 50 Uhren, die alle von friesischen Uhrmachern ab dem Ende des 17. Jahrhunderts bis heute gebaut worden sind.

123

VVV Fryslân Magazine 2011

Evenementen Friesland 2011

MUSEUMWEEKEND 2 en 3 april www.museumvereniging.nl FRIES STRAATFESTIVAL, LEEUWARDEN 28, 29 en 30 mei www.friesstraatfestival.nl ELFSTEDENWANDELTOCHT De enige 5-daagse van Nederland 31 mei t/m 4 juni www.elfstedenwandeltocht.nl FRIESE ELFSTEDEN RIJWIELTOCHT Start en finish in Bolsward 13 juni 2011 www.11steden.nl OEROL FESTIVAL, TERSCHELLING 17 t/m 26 juni www.oerol.nl FIERLJEPPEN 1 juni t/m 13 augustus verschillende wedstrijden www.pbholland.com

FRIESE BALLONFEESTEN, JOURE 27 t/m 31 juli www.ballonfeesten.nl SKÛTSJESILEN SKS 30 juli t/m 2 augustus www.skutsjesilen.nl PC Strijd om het koningsschap kaatsen in Franeker 3 augustus www.pc-franeker.nl CONCOURS HIPIQUE, BUITENPOST 3 augustus 2011 www.chbuitenpost.nl SNEEKWEEK 5 t/m 11 augustus 2011 www.sneekweek.nl www.sneekweekgids.nl SKÛTSJESILEN IFKS 13 t/m 20 augustus www.ifks.nl

VISSERIJDAGEN, HARLINGEN 26 t/m 29 augustus www.visserijdagenharlingen.nl KUNSTMAAND AMELAND November www.kunstmaandameland.nl

MEER INFORMATIE OVER EVENEMENTEN IN FRIESLAND? Kijk op www.vvvleeuwarden.nl en www.beleeffriesland.nl. Of loop binnen bij één van de VVV’s of TIP’s van Friesland (adressen op pagina 9). Hier wordt de uitkrant uitgegeven met alle evenementen en leuke uittips.

125

- advertOrIal -

Dialyseren op vakantie in Fryslân Mensen met nierproblemen hebben het niet altijd gemakkelijk. Soms werken medicijnen niet voldoende en moet het bloed kunstmatig worden gezuiverd. Dat wordt nierdialyse genoemd. Voor wie nierproblemen heeft en toch onbezorgd op vakantie wil naar Fryslân is het goed om te weten dat men voor een dialysebehandeling terecht kan in Heerenveen, Leeuwarden of Kollum. Vooral Dialysecentrum Súdhaghe in Heerenveen, mooi centraal gelegen, vlakbij zo’n beetje alle Friese meren, is sterk gericht op vakantiedialyse. De behandeling in Súdhaghe voldoet aan alle kwaliteitseisen en vindt plaats onder leiding van specialisten uit het Medisch Centrum Leeuwarden. Een ‘ziekenhuissfeer’ is hier ver te zoeken. Bijzondere lichtornamenten en kleuren in combinatie met een halfronde panorama-dialysezaal maken dat de bezoeker zich tijdens de behandeling al in de Friese natuur waant. Persoonlijke aandacht voor de gast staat er duidelijk voorop. Súdhaghe kan

patiënten die afhankelijk zijn van hemodialyse ook adviseren in de keuze voor hun accommodatie. AFSPRAAK MAKEN Een afspraak maken met dialysecentrum Súdhaghe is gemakkelijk. De klant geeft aan welke weken men op vakantie wil en wanneer men dus gebruik wil maken van een dialyseplaats. Indien dit mogelijk is krijgt men een optie op de gewenste periode. Wanneer een klant liever in Leeuwarden of Kollum gedialyseerd wordt, of wanneer er in Heerenveen onverhoopt geen plaats is, kan ook dit geregeld worden. Dialysecentrum Súdhaghe Thialfweg 44 8441 PW Heerenveen Telefoon: (0513) 656680 www.dialyseFryslân.nl

- advertOrIal -

Recreatiepark Tusken de Marren in hartje Fryslân In hartje Fryslân wordt hard gewerkt aan het recreatiepark Tusken de Marren, ofwel Tussen de Meren. Het authentieke dorp Akkrum is fantastisch gelegen tussen de Friese meren. Naar het zuiden vaar je zo het Sneekermeer op en richting het noorden ligt het Pikmeer. Akkrum heeft naast vele monumenten ook een compleet voorzieningenniveau in het dorp. In opdracht van TDM Beheer B.V. is Rotteveel M4 samen met de gemeente Boarnsterhim, Provincie Fryslân en Fame Architecten aan de slag gegaan om de recreatiezone vorm te geven. Er is voor gekozen om zoveel mogelijk het water te benutten. Vrijwel alle kavels komen dan ook aan water te liggen en krijgen een eigen ligplaats. RECREËREN IN DE NATUUR Vanaf Terherne/Sneekermeer gezien komt er aansluitend op het Natura 2000 gebied, eerst een moerasnatuurgebied waar water een belangrijke rol speelt. In dat gebied komen mooie ruime woonboten met elk een ligplaats. Thema hier is recreëren in de natuur. Er komt een centrale parkeergelegenheid. Daarnaast is aan beide kanten van het water ruimte voor een nieuwe camping met chalets, stacaravans en een kampeerterrein. Aan de zuidoostkant van het water blijft bovendien ook ruimte voor Stichting de Spring.

VAKANTIEWONINGEN Vervolgens wordt de bestaande camping omgetoverd tot een fantastisch vakantieparadijs, met vrijstaande woningen. Alle verblijven komen aan het water te liggen. Rondom de bestaande camping komt in een L-vorm weer veel water, met daaraan gelegen kavels voor vrijstaande vakantiewoningen. Op de plek van de bestaande boerderij komen de centrale voorzieningen. Daarbij moet worden gedacht aan een overdekt zwembad, restaurant, kinderspeelparadijs, centrale receptie, sportvoorzieningen etc. Aansluitend hieraan ligt het strandje waar buiten gezwommen kan worden met ligweide. SCHIPHUISWONINGEN Aan de overzijde liggen rondom de bestaande jachthaven diverse schiphuiswoningen. Aan de ene kant kunt u uw boot naar binnen varen en aan de andere kant de auto in de garage zetten. Het woongedeelte zit

boven de boot en de auto. Het stedenbouwkundig plan is inmiddels aangenomen door de Raad van Boarnsterhim en de bestemmingsprocedure loopt. De eerste nieuwe vakantieverblijven zijn inmiddels geplaatst en u kunt dus ook een woning boeken voor uw vakantie. Voor meer informatie zie www.tuskendemarren.nl

127

vvv Frysl창n Magazine 2011

130

vvv Fryslân Magazine 2011

h O F s ta D l E E U Wa r D E n

Oud, historisch maar bovenal oergezellig Ouderwetse grachten, interessante musea, verrassende winkeltjes, een waterrijke dierentuin, de mooiste passantenhaven van Nederland en een binnenstad vol gezellige terrasjes. Ja, we hebben het over Leeuwarden, de hoofdstad van Fryslân. En voor wie het is vergeten, in een ver verleden ook de plek waar de voorouders van onze koninklijke familie resideerden. Hofstad Leeuwarden. Oud, historisch maar bovenal oergezellig.

arden h o F S ta dt l e e u W

r o v d n u h c s i r o t s i Alt, h h c i l t ü m e g r u m alle

ein wasserreicher zoo, der aschende kleine Läden, err üb n, see mu nte ssa ere ichen caféterrassen. Historische Grachten, int tadt mit vielen gemütl ens Inn e ein d un de lan der nieder igen, die es slân. Und für alle diejen schönste passantenhafen uptstadt der provinz Fry Ha der en, ard königliuw che Lee n der niederländis n Ja, wir sprechen von der ort, wo die Vorfahre ch au eit enh ng ga ich Ver allem urgemütl . nicht wissen, in ferner en. Alt, historisch und vor ard uw Lee t ad fst Ho chen Familie residierten.

131

VVV Fryslân Magazine 2011

Leeuwarden is leuk, Leeuwarden bruist. Van mei tot en met september staat het centrum in het teken van muziek, straattheater en cultuur. Zo is er eind mei het Straatfestival. Twee dagen lang presenteren artiesten van diverse pluimage uit alle hoeken van de wereld in de Leeuwarder binnenstad hun meest uiteenlopende en prikkelende acts aan het goedgeluimde publiek. ’s Avonds volgt ter afsluiting steevast een spetterende muziekshow. “Je kunt het Straatfestival een beetje vergelijken met Oerol, maar dan in de stad”, vindt Haike Visscher van Marketing Leeuwarden. “Het is drie dagen theater en muziek in de straten en op de pleinen. Dat weekeinde heerst er een gezellige drukte in de binnenstad. Dit is één van mijn favoriete evenementen.” Ljouwert Culinair Eigenlijk valt vanaf Koninginnedag elk weekeinde wel iets te beleven in Leeuwarden: Befrijdingsfestival Fryslân, de langste Bloemetjesmarkt van Nederland (Hemelvaartsdag), de Antiek- en Curiosamarkt (elke donderdag in juli en augustus) en praamvaren door de grachten (van mei tot en met september). Voor de fijnproevers is er aan het eind van het seizoen Ljouwert Culinair. Dat is hét moment waarop de restaurants van de stad op het festivalterrein

132

aan de voet van de Oldehove – Leeuwarders eigen ‘toren van Pisa’ – hun culinaire hoogstandjes tonen. Visscher omschrijft het op haar manier als: “Heerlijke geuren, een prettige sfeer en lekker eten.” Nassau Arrangement Om volop van de leukste stad van het Noorden te genieten is een bezoek van één dag eigenlijk niet lang genoeg. Een aanrader is dan ook het driedaags Nassau Arrangement, dat via de VVV Leeuwarden valt te boeken bij een van de zeven deelnemende hotels. “Het leuke is dat we bij dit arrangement een gratis toegangskaartje weggeven voor het internationaal beroemde Keramiek Museum Princessehof”, vertelt Visscher. “Oh ja, en er zit ook een Hofdame bij.” Nee, dat is geen persoonlijke begeleidster die de bezoekers langs de diverse bezienswaardigheden van de stad begeleidt, zegt ze, maar het officiële gebakje dat door Leeuwarder studenten is bedacht. De Hofdame, het gebakje, verwijst naar het koninklijke verleden van de stad. De hoofdstad van de provincie Fryslân was rond 1600 de plek waar Willem Lodewijk (Graaf van Nassau Dietz), broer van Willem van Oranje, als stadhouder van Fryslân resideerde. De band met de Oranjes is in heel de binnenstad terug te vinden. Slapen als

een koning of koningin kan in het Stadhouderlijk Hof aan het Gouverneursplein. Dat prachtige gebouw was tot 1971 eigendom van koningin Juliana en doet nu dienst als hotel. Ook het pand waarin het Keramiek Museum is gevestigd diende ooit als woning voor de Oranje Nassau’s. ‘Op sollicitatie bij Oranjes’ Heel leuk is de ‘humorstorische’ stadswandeling onder leiding van de gidsen ‘Willem Lodewijk’ en ‘Marijke Meu’ (vrouw van Johan Willem Friso – Prins van Oranje Nassau). Twee als de oud-stadhouders verklede acteurs leiden de gasten langs het Leeuwarders Hofstadverleden en doen alsof de gasten sollicitanten voor een betrekking aan het Hof zijn. Daarbij brengen ze zonder twijfel een bezoek aan de Prinsentuin, het vroegere Lusthof van de Oranjes. In deze lommerrijke omgeving worden in juli en augustus elke zondagmiddag concerten gegeven. “Het is heerlijk om daar met een picknickmand in het gras plaats te nemen en te genieten van de muziek”, vindt Visscher. Helemaal top is het voor degenen die op enkele meters afstand met hun boot liggen aangemeerd in de mooiste passantenhaven van Nederland. Zij kunnen vanaf hun eigen ‘paradijsje’ luisteren naar de klanken uit het Leeuwarder paradijs.

VVV Fryslân Magazine 2011

Leeuwarden ist schön, Leeuwarden sprüht vor Leben. Von Mai bis einschließlich September steht das Zentrum im Zeichen von Musik, Straßentheater und Kultur. Ende Mai beispielsweise findet das Straßenfestival statt. Zwei Tage lang präsentieren Künstler ganz unterschiedlicher Art aus aller Welt in der Leeuwarder Innenstadt dem gut gelaunten Publikum ihre spannenden Vorführungen. Abends gibt es dann zum Abschluss jedes Mal eine tolle Musikshow. “Das Straßenfestival ist entfernt mit Oerol vergleichbar, dem Musikfestival auf der Insel Terschelling, nur dass es halt in der Stadt organisiert wird”, sagt Haike Visscher von Marketing Leeuwarden. “An drei Tagen Theater und Musik auf der Straße und den Plätzen. An dem Wochenende ist es angenehm voll in der Innenstadt. Dies ist eine der Veranstaltungen, die ich am liebsten mag.” Ljouwert Culinair Eigentlich ist ab dem Königinnentag an jedem Wochenende etwas los in Leeuwarden: Befreiungsfestival Fryslân, der längste Blumenmarkt der Niederlande (Himmelfahrtstag), der

Antiquitäten- und Kuriositätenmarkt (jeden Donnerstag im Juli und August) und Prahmfahren auf den Grachten (Mai bis September). Für die Feinschmecker gibt es am Ende der Saison das Ljouwert Culinair. Das ist der Zeitpunkt, an dem die Restaurants der Stadt auf dem Festivalgelände am Fuß des Oldehove – dem eigenen ‘Turm von Pisa’ der Stadt Leeuwarden – ihre kulinarischen Glanzstücke darbieten. Visscher beschreibt das selbst wie folgt: “Herrliche Düfte, eine angenehme Atmosphäre und leckeres Essen.” Nassau-Arrangement Um die schönste Stadt des Nordens in vollen Zügen genießen zu können, ist ein Tag eigentlich nicht lang genug. Daher ist das dreitägige NassauArrangement zu empfehlen, das über den Fremdenverkehrsverein (VVV) Leeuwarden bei einem der sieben teilnehmenden Hotels gebucht werden kann. “Das Schöne daran ist, dass wir für dieses Arrangement eine kostenlose Eintrittskarte für das international berühmte Keramikmuseum Princessehof verschenken”, erzählt Visscher. “Ach ja, und auch eine Hofdame gehört dazu.” Nein, das ist keine persönliche Beglei-

terin, die den Besuchern die verschiedenen Sehenswürdigkeiten der Stadt zeigt, sagt sie, sondern das offizielle Gebäck, das Leeuwarder Studenten erfunden haben. Die Hofdame – also das Gebäck – verweist auf die königliche Vergangenheit der Stadt. Die Hauptstadt der Provinz Fryslân war um 1600 der Ort, wo Willem Lodewijk (Graf von Nassau Dietz), Bruder von Willem van Oranje, als Stadthalter von Fryslân residierte. Die Verbindung zu den Oranjes ist in der gesamten Innenstadt zu erkennen. Schlafen Sie wie ein König oder eine Königin im Stadhouderlijk Hof am Gouverneursplein. Dieses wunderschöne Gebäude war bis zum Jahr 1971 Eigentum der Königin Juliana und ist heute ein Hotel. Auch in dem Gebäude, in dem sich das Keramikmuseum befindet, diente einst als Wohnung für die Familie Oranje Nassau.

Zwei als Alt-Stadthalter verkleidete Schauspieler führen die Gäste durch die Leeuwarder Vergangenheit als Residenz- bzw. Hofstadt und tun so, als ob sich die Gäste für eine Anstellung am Hof bewerben. Dabei statten sie ohne Zweifel dem Prinsentuin, dem früheren Lusthof der Oranjes, einen Besuch ab. In dieser schattigen Umgebung finden im Juli und August jeden Sonntagmittag Konzerte statt. “Es ist wunderschön, sich da mit einem Picknick-Korb ins Gras zu setzen und die Musik zu genießen”, findet Visscher. Eine ganz besondere Erfahrung ist es für alle diejenigen, die einige Meter weiter mit ihrem Boot im schönsten Passantenhafen der Niederlande angelegt haben. Sie können von ihrem eigenen ‘Paradies’ aus den Klängen aus dem Leeuwarder Paradies zuhören.

‘Bewerbung bei Oranjes’ Sehr viel Spaß macht die ‘humorstorische’ Stadtführung unter der Leitung von ‘Willem Lodewijk’ und ‘Marijke Meu’ (Frau von Johan Willem Friso – Prinz von Oranje Nassau).

133

VVV Frysl창n Magazine 2011

134

VVV Fryslân Magazine 2011

Hightlights van VVV Fryslân Fryslân is rust en ruimte. Heerlijk genieten op de Friese meren of langs het Wad. Struinen door het weidse landschap of in de bossen. Kortom, lekker onthaasten dus. Maar wie gezelligheid wil, mensen om zich heen, trekt naar de steden en geniet daar van het leuke winkelaanbod, de zonnige terrassen en de vriendelijke Friezen. Er is voor ieder wat wils in Fryslân, het lân van heit en mem.

n â l s y r F V V V n o v s t h Hightlig

genießen. n oder entlang des Watts auf den friesischen See ch rrli He . ite We d un h total abschalten! Fryslân ist Ruhe Wäldern wandern. Einfac den in er od ft ha dsc den zieht es in die Durch die weitläuﬁge Lan herum haben möchte, sich um hen nsc me le vie tlichkeit sucht und len netten Friesen sind. Aber wer lieber die Gemü rassencafés und die vie ter en nig son die e, äft sch Städte, wo die tollen Ge t vielen Gesichtern. etwas – eine provinz mi en jed für es t gib n slâ In Fry

135

vvv Fryslân Magazine 2011

foto Jan Tromp

WAAR KOMT ‘UYTLAND ’ VANDAAN? Het Uytland bevindt zich in west Fryslân. Eind veertie Noordnde eeuw is de inpoldering van de Middelsee ver gevorderd. Alleen de uiterste monding vormt dan nog een open kweldergebied. De gra af van Beieren schenkt in het jaar 139 8 zijn generaal Arend van Egmond dit laatste stukje buitendijks land, destijds omschreven als ‘de vrij e heerlijkheid, het Uytland geheten’.

136

WoHER kommt DER nAmE ‘UytLAnD’? Das Uytland liegt in NordwestFryslân. Ende des vierzehnten Jahrhunderts war eine Einpolderung der Middelsee schon weit fortgeschritten. Nur der äußere Bereich der Mündung war noch offenes Marschland. Der Graf von Bayern schenkte seinem General Arend van Egmond im Jahr 1398 dieses letzte Stück Deichvorland, damals umschrieben als ‘die freie Herrlichkeit, Uytland genannt’.

nOOrDWEst Fryslân

Het Uytland WEIDS EN VERRASSEND Heel vroeger reikte een inham van de Waddenzee tot diep in het Friese land. De Middelsee scheidde eeuwenlang de Westergo en Oostergo met haar getijden in twee gebieden. De zee liet haar sporen na; steden ontbreken, ruimte overheerst. Grenzend aan het wad tussen Dokkum, Franeker en Leeuwarden wordt het landschap gekenmerkt door terpen, dijken, dorpen, boerderijen, vruchtbare akkers en grazige weiden. De uitgestrektheid, met in alle windstreken een brede horizon, biedt plaats aan prachtige wolkenluchten. Het vlakke land leent zich bijzonder goed voor lange wandelingen en heerlijke fietstochten. Op gezette tijden strijk je neer op een terras of in een theetuin. Je wisselt een woordje met de lokale bevolking, bezoekt één van de vele bezienswaardigheden om na afloop te dineren in een restaurant naar keuze. Voor ieders smaak is er wel wat wils. Voor overnachting kan worden gekozen

uit diverse accommodaties; eenvoudig kamperen, gezellige Bed & Brochjes, luxe appartementen of bij de boer op stal, het is allemaal mogelijk. MOOIE TREKPLEISTERS Het Uytland omvat de vier Middelsee-gemeenten Leeuwarderadeel, Menaldumadeel, Ferwerderadiel en het Bildt. De Noordelijke Elfstedenroute doorkruist deze regio. Werelderfgoed het Wad vormt een natuurlijke grens in het noorden. In het Uytland liggen dorpen met klinkende namen als Bartlehiem (het beroemde bruggetje), St.-Annaparochie (waar Rembrandt trouwde), Marrum (met paarden buitendijks) en Berlikum (de twaalfde Friese stad?). Of gehuchten als Slappeterp, Feinsum, Alde Leie en Nij Altoenae. Op onverwachte plekjes zijn mooie trekpleisters te ontdekken. Stinzes en staten, authentieke molens, kleine musea en kunstateliers, kerken met hun historie en niet te vergeten: het uitzicht, overal. www.uytland.nl

n o r d W e St- F ryS l â n

Das Uytland WEItLäUFIG UnD üBERRAScHEnD Vor sehr langer Zeit reichte eine Bucht des Wattenmeers bis tief ins friesische Festland hinein. Die Middelsee, ein Gezeitengewässer, hat jahrhundertelang Westergo und Oostergo voneinander getrennt. Das Meer hat seine Spuren hinterlassen; hier gibt es keine Städte, sondern im Wesentlichen Weite. Grenzend an das Watt zwischen Dokkum, Franeker und Leeuwarden sieht man Wurten, Deiche, Dörfer, Bauernhöfe, fruchtbare Äcker und saftige Weiden. Die Weitläufigkeit mit dem breiten Horizont in alle Richtungen bietet Platz für eine wunderschöne Wolkenluft. Das flache Land eignet sich besonders gut für lange Wanderungen und wunderbare Fahr-

radtouren. Wer müde ist, setzt sich in ein Café oder einen Teegarten. Man wechselt ein paar Worte mit der örtlichen Bevölkerung, besucht eine der vielen Sehenswürdigkeiten und genießt schließlich das Abendessen in einem Restaurant seiner Wahl. Für jeden Geschmack gibt es etwas. Was die Übernachtung betrifft, bieten sich diverse Möglichkeiten. Man kann ganz einfach im Zelt schlafen oder ein gemütliches Bed & Breakfast nehmen, ein Luxus-Appartement mieten oder beim Bauern im Stall übernachten, das ist alles kein Problem. toURIStIScHE AttRAktIonEn Zum Uytland gehören die vier Middelsee-Gemeinden Leeuwarderadeel, Menaldumadeel, Ferwerderadiel und het Bildt. Die Nördliche

Elfstädteroute führt quer durch diese Region. Das Watt als Welterbgut bildet die natürliche Grenze im Norden. Im Uytland liegen Dörfer mit wohlklingenden Namen wie Bartlehiem (mit der berühmten Brücke), St.-Annaparochie (wo Rembrandt geheiratet hat), Marrum (wo Pferde im Deichvorland grasen) und Berlikum (die zwölfte friesische Stadt?). Oder Nester wie Slappeterp, Feinsum, Alde Leie und Nij Altoenae. An ganz unerwarteter Stelle sind immer wieder schöne Dinge zu entdecken. Stinzes und Staten, authentische Mühlen, kleine Museen und Kunstateliers, Kirchen mit ihrer Geschichte und nicht zu vergessen: die Aussicht, überall. www.uytland.nl

WIETSKE (40), SYTSE (50) EN FROUKJE (11) Woonplaats: Overveen Komen in het Uytland sinds: Acht jaar Verblijfsadres: Minicamping Slappeterp, we verblijven in een tent, een zwerfhut of de speciale Pipowagen van de camping. Wat voor activiteiten ondernemen jullie? We gaan een dagje naar Ameland, Franeker, naar het Groninger Museum, Leeuwarden. We fietsen ook graag, de route Minnertsga, Sint Jacobiparochie, Sint Annaparochie is schitterend. De weidsheid van het landschap, de torentjes, de verstilde dorpen, het is genieten. Hoe vindt Froukje het hier? Een feest, er is van alles te beleven, er is hier op de camping een boomhut, ze kan hier slootje springen, in de buurt is ook een maisdoolhof. En hier op de camping zijn ook poesjes en kippetjes, ze vermaakt zich hier geweldig. Wat maakt Uytland uniek? De stilte, de weidsheid, als je om je heen kijkt is er ruimte, je kijkt niet tegen huizen aan. En de sterrenhemel is hier fantastisch, lichtvervuiling is hier afwezig. Wat is jullie favoriete locatie? Onze verblijfplaats, camping Slappeterp, het is een oase van rust. WIEtSkE (40), SytSE (50) UnD FRoUkJE (11) Wohnort: Overveen. Besuchen das Uytland seit: Acht Jahren. Unterkunft: Minicamping Slappeterp, wir schlafen in einem Zelt, in einer Hütte oder im speziellen Pipowagen auf dem Campingplatz. Was unternehmt ihr hier so? Wir machen Tagesausflüge nach Ameland, Franeker, zum Groninger Museum, Leeuwarden. Wir fahren auch gern Rad, die Route Minnertsga, Sint Jacobiparochie, Sint Annaparochie ist wunderschön. Die Weite der Landschaft, die Türme, die stillen Dörfer, das ist wirklich wunderschön. Wie gefällt es Froukje hier? Super, man kann alles Mögliche erleben, hier auf dem Campingplatz gibt es ein Baumhaus, sie kann über den Wassergraben springen und in der Nähe ist ein Maislabyrinth. Und hier auf dem Campingplatz laufen auch Kätzchen und Hühner herum, sie findet es hier total super. Was ist an Uytland so besonders? Die Stille, die Weite, wenn man um sich schaut – man sieht weit und breit kaum Häuser. Und der Sternenhimmel ist hier phantastisch, Lichtverschmutzung gibt es nicht. Wo seid ihr am liebsten? Der Campingplatz Slappeterp, auf dem wir wohnen, ist eine Oase von Ruhe.

137

VVV Fryslân Magazine 2011

Z uidoo s t F r y s l â n Maarten en Coby van Bergen Verblijfslocatie: Camping ‘t Hout in Bakkeveen, een stacaravan. Hoe vaak gaan jullie naar Fryslân? Ik ga nogal eens zeilen maar op deze locatie komen we sinds een jaar of vier. Het is hier gezellig en in deze omgeving kun je lekker fietsen. Regelmatig nemen we onze kleinkinderen Emma (7) en Lotte (4) mee. Ze vermaken zich hier prima. Er is hier een openluchtzwembad en ook Flippies Pretpaleis is favoriet. Hoe bevalt de omgeving? Het is een mooi wandel-en fietsgebied, het landschap is afwisselend. Voor het uitstippelen van mooie fietsroutes maken we gebruik van het fietsroutenetwerk. En we zitten hier ook dichtbij Leeuwarden, Groningen, Heerenveen en Drachten. Dus even naar de stad is ook een mogelijkheid.

Maarten und Coby van Bergen Unterkunft: Camping ‘t Hout in Bakkeveen, in einem stationären Wohnwagen. Wie oft fahrt ihr nach Fryslân? Ich segle auch gern ab und zu, aber hierher fahren wir seit ungefähr vier Jahren. Hier ist es gemütlich und in dieser Umgebung kann man schön Rad fahren. Oft nehmen wir auch unsere Enkelkinder Emma (7) und Lotte (4) mit. Ihnen gefällt es hier ganz hervorragend. Hier gibt es ein Freibad und auch Flippies Pretpaleis ist sehr beliebt. Wie gefällt euch die Umgebung? Es ist schön zum Wandern und Rad fahren, die Landschaft ist sehr abwechslungsreich. Wenn wir schöne Fahrradwege suchen, verwenden wir das Fahrradroutennetz. Außerdem sind wir nicht weit von Leeuwarden, Groningen, Heerenveen und Drachten entfernt. Daher können wir auch mal kurz in die Stadt fahren.

138

Rust, ruimte en onthaasten In Zuidoost Fryslân lijkt het soms of de tijd stil heeft gestaan: hier kun je nog fietsen en wandelen zonder iemand tegen te komen. Ideaal voor wie wil onthaasten en even wil ontkomen aan het jachtige bestaan. Ook voor jonge gezinnen is het volop genieten. In de regio zijn gevarieerde verblijfsaccommodaties te vinden, zoals campings, bungalowparken met speciale voorzieningen voor de kinderen. Een uitstapje naar het Doolhofpark, Flippies Pretpaleis of Duinen Zathe Attractiepark met de kinderen is altijd een succes. Rondom Appelscha bevindt zich het Nationaal Park Drents-Friese Wold. Naast de prachtige bossen vind je hier ook het bekende zandverstuivingsgebied De Kale Duinen.

Turfroute Zuidoost Fryslân herbergt een unieke combinatie van natuur, oude landschappen, kunst, cultuur en historie. Het gebied is een heerlijke omgeving om te wandelen, te fietsen én te varen. Dwars door Zuidoost Fryslân, het westelijk deel van Drenthe en de kop van Overijssel loopt de Turfroute. De vaarroute slingert als een zilveren lint door mooie natuurgebieden en langs authentieke dorpen. De bosrijke omgeving maakt dit ‘varen door de bossen’ tot een haast magische ervaring. Het traject telt veel bruggetjes en sluizen. Uniek is dat deze vaarroute vier Nationale Parken verbindt: het Drents-Friese Wold, het Dwingelderveld, de Weerribben en de Alde Feanen. Varen in een mooie en rustige omgeving kan hier prima worden gecombineerd met het maken van leuke wandelingen en fietstochten en het bezoeken van pittoreske dorpjes.

S ü d o st- F rys l â n

Ruhe, Weite und Entspannung In Südost-Fryslân hat man manchmal den Eindruck, als ob die Zeit hier stillgestanden hätte: Hier kann man noch Rad fahren und wandern, ohne andere Leute zu treffen. Ideal für alle, die sich entspannen und der Hektik des täglichen Lebens entgehen möchten. Auch für junge Familien ist es hier wunderbar. In dieser Region findet sich eine breite Palette an Übernachtungsmöglichkeiten, zum Beispiel Campingplätze und Bungalowparks mit speziellen Einrichtungen für die Kinder. Ein Ausflug zu Vergnügungsparks wie dem Doolhofpark, Flippies Pretpaleis oder Duinen Zathe Attractiepark mit den Kindern ist

immer ein großer Erfolg. In der Gegend von Appelscha befindet sich der Nationalpark Drents-Friese Wold. Abgesehen von den wunderschönen Wäldern gibt es hier auch die bekannte Sanddüne De Kale Duinen. Turfroute Südost-Fryslân bietet eine einzigartige Kombination aus Natur, alten Landschaften, Kunst, Kultur und Geschichte. In dieser Umgebung kann man wunderbar zu Fuß, mit dem Fahrrad oder dem Schiff unterwegs sein. Die Turfroute verläuft quer durch Südost-Fryslân, den westlichen Teil von Drenthe und den Kopf von Overijssel. Die Fahrroute windet

sich wie ein silbernes Band durch schöne Naturschutzgebiete und authentische Dörfer. Die waldreiche Umgebung macht diese “Flussfahrt durch die Wälder” zu einer fast magischen Erfahrung. Unterwegs gibt es viele Brücken und Schleusen zu bewundern. Das Besondere daran ist, dass diese Fahrroute vier Nationalparks miteinander verbindet: das Drents-Friese Wold, das Dwingelderveld, die Weerribben und die Alde Feanen. Das Fahren in einer schönen, ruhigen Umgebung kann hier prima mit wunderbaren Wanderungen und Radtouren und einem Besuch der malerischen Dörfer kombiniert werden.

VVV Frysl창n Magazine 2011

139

vvv Fryslân Magazine 2011

‘ER ZIJN GEBIEDEN WAAR JE NOG HELEMAAL NIKS HOORT’ Naam: Ben en Erna van der Meer Woonplaats: De Steeg in Gelderland Hoe vaak komen jullie in Fryslân? “We komen hier sinds 2006 tweemaal per jaar, een keer in juni en ook nog een keer in augustus en september. Dat zijn perioden dat het rustig is op het water. We wilden graag gaan varen en we kozen voor Fryslân, dat was voor ons nog onbekend gebied.” Hoe was dat die eerste keer? “Fryslân was voor ons een verrassing, het is nog niet overbevolkt. En er zijn gebieden waar je nog helemaal niets hoort, waar je tussen de weilanden van de rust kunt genieten. Inmiddels komen we hier al jaren en heeft het ‘onbekende’ plaatsgemaakt voor het ‘bekende’. Maar dat staat een jaarlijkse terugkeer niet in de weg omdat het aangenaam verpozen is op de Friese wateren.” Wat is jullie favoriete plek? “Elke vakantie liggen we in elk geval een paar dagen op een van de eilandjes op het Tjeukemeer. We hebben twee honden en voor hen is het daar ideaal, het is er namelijk niet diep en ze kunnen daar heerlijk stoeien in het water.” Vier jaar geleden begonnen jullie met varen. Ging jullie dat makkelijk af? “Jaren geleden heb ik mijn Vaarbewijs 1 en 2 gehaald. Het is natuurlijk erg theoretisch en voor het schip dat wij huren ook niet verplicht, maar ik vind het wel handig om over elementaire kennis te beschikken. Het varen zelf is natuurlijk even wennen. Je leert afmeren en anticiperen op de wind. Maar oefening baart kunst en het gaat steeds beter.”

140

ZU I DWEst Fryslân

Genieten op en rond de Friese meren Zuidwest Fryslân biedt met haar unieke merengebied talloze mogelijkheden voor ontspanning, rust en sportieve activiteiten. Je kunt er met je eigen boot op uit maar je kunt ook een open zeilboot, kajuitboot, motorboot, sloep of kano huren. Het gebied telt talrijke prachtige meren en vaarten met rustieke plekjes waar vissers graag hun hengel uitgooien. Het waterland met haar weidse vergezichten met bruine en witte zeilen van de talrijke boten en haar wolkenluchten is ook voor wandelaars en fietsers een geweldige regio. Fietsen of wandelen langs de Friese meren is ook mede dankzij de vele fietspontjes een hele belevenis. BEURTVEER Wie actief een stuk Friese historie wil proeven kan van mei tot en met september gebruik maken van de zeilende Beurtveer tussen Heeg en Balk. Als de wind het toelaat brengen de traditionele schepen hun gasten zeilend naar de plaats van bestemming. Een totaal ander Fries landschap is het kliffenlandschap aan de IJsselmeerkust. Aan dit

kustgebied tref je landinwaarts het unieke landschap van het glooiende Gaasterland waar bossen en coulisselandschap elkaar afwisselen. GEZELLIGHEID IN FRIESE PLAATSEN De Sneekweek, het grootste Europese zeilevenement op het binnenwater, biedt een mooie gelegenheid om de sfeer van deze ultieme waterstad op te snuiven. Deze hele week staat Sneek in het teken van internationale zeilwedstrijden voor alle erkende klassen, in de binnenstad is het intussen volop feest op de terrassen en in de café’s. Aan het Heegermeer, het grootste Europese binnenmeer, liggen plaatsen als Heeg en Woudsend. Beide watersportplaatsen bieden volop gezelligheid, leuke winkeltjes en ruime mogelijkheid om verschillende typen boten te huren. Kleinere idyllische stadjes zoals IJlst, Sloten, Hindeloopen en Stavoren, Workum en Bolsward liggen ook aan open vaarverbindingen en ademen historie uit. In zuidwest Fryslân gaan watersport en gezelligheid open rond het water hand in hand.

WANNEER HEB JE EEN VAARBEWIJS NODIG? Je hebt een vaarbewijs nodig voor het besturen van een zeil -of motorschip langer dan 15 me ter of voor watervoertuigen die sne ller kunnen dan 20km/per uur. In alle andere gevallen is een vaarbewij s dus niet verplicht. Een boot hur en om door Fryslân te varen is dus ook heel goed mogelijk zonder vaarbe wijs.

WAnn BRAUcHt mAn EInEn BootSFüHRERScHEIn? Man braucht einen Bootsführerschein für ein Segel- oder Motorschiff mit einer Länge von über 15 Metern oder für Wasserfahrzeuge mit einer potenziellen Geschwindigkeit von mehr als 20km/Stunde. In allen anderen Fällen ist somit kein Bootsführerschein vorgeschrieben. Man kann also problemlos ein Boot n, mieten, um durch Fryslân zu fahre auch wenn man keinen Bootsführerschein besitzt.

vvv Fryslân Magazine 2011

S ü d W e St- F ryS l â n

Ferienspaß auf und an den friesischen Seen Südwest-Fryslân mit der besonderen Seenplatte bietet zahllose Möglichkeiten für die Entspannung, Ruhe und auch für sportliche Aktivitäten. Man kann mit dem eigenen Boot losfahren oder sich ein offenes Segelboot, ein Kajütboot, ein Motorboot, eine Barke oder ein Kanu mieten. Hier gibt es zahllose wunderschöne Seen und Kanäle mit ruhigen Ecken, an denen Fischer gern ihre Angel auswerfen. Das Wasserland mit der weiten Aussicht und den braunen und weißen Segeln der vielen Boote sowie der Wolkenluft ist auch für Wanderer und Radfahrer eine wunderschöne Landschaft. Das Rad fahren oder Wandern entlang der friesischen Seen ist auch wegen der vielen Fahrradfähren ein echtes Erlebnis.

BEURtVEER Wer aktiv ein Stück friesische Geschichte erleben möchte, kann von Mai bis September die segelnde Beurtveer zwischen Heeg und Balk nutzen. Wenn der Wind es zulässt, bringen diese traditionellen Schiffe ihre Gäste unter Segeln ans Ziel. Eine völlig andere friesische Landschaft ist die Klifflandschaft an der Ijsselmeerküste. An diesem Küstenstreifen liegt landeinwärts die einzigartige Landschaft des hügeligen Gaasterlandes, wo Wälder und Kulissenlandschaft einander abwechseln. GEmütLIcHkEIt In FRIESIScHEn oRtEn Die Sneekweek, das größte SegelEvent auf europäischen Binnengewässern, bietet eine schöne Gelegenheit, die Atmosphäre

dieser ultimativen Wasserstadt zu erleben. Die ganze Woche hindurch steht Sneek im Zeichen der internationalen Segelregatten für alle offiziellen Klassen und in der Innenstadt ist inzwischen ordentlich was los auf den Straßen und in den Cafés. Am Heegermeer, dem größten europäischen Binnensee, liegen Orte wie Heeg und Woudsend. Diese beiden Wassersportzentren bieten eine Menge Geselligkeit, schöne kleine Läden und viele Möglichkeiten, Boote unterschiedlicher Art zu mieten. Kleinere idyllische Städte wie Ijlst, Sloten, Hindeloopen und Stavoren, Workum und Bolsward liegen auch an offenen Kanälen und atmen Geschichte. In Südwest-Fryslân gehen Wassersport und Gemütlichkeit auf und am Wasser Hand in Hand.

“ES GIBt nocH GEGEnDEn, Wo mAn nIcHtS HöRt” name: Ben und Erna van der Meer Wohnort: De Steeg in Gelderland. Wie oft fahrt ihr nach Fryslân? “Wir kommen hier seit 2006 zweimal im Jahr her, einmal im Juni und dann noch einmal im August und September. Dann ist es ruhig auf dem Wasser. Wir wollten gern fahren und haben uns für Fryslân entschieden, das wir noch nicht kannten.” Wie war das beim ersten mal? “Fryslân war für uns eine Überraschung, es ist noch nicht übervölkert. Und es gibt hier noch Gegenden, wo man nichts hört, wo man zwischen den Weiden die Ruhe genießen kann. Inzwischen kommen wir schon seit Jahren hierher und das Unbekannte ist für uns bekannt geworden. Aber das steht einer Rückkehr in jedem Jahr nicht im Weg, weil es auf dem Wasser in Fryslân so schön ist.” Wo seid ihr am liebsten? “In jedem Urlaub machen wir auf jeden Fall ein paar Tage an einer der Inseln auf dem Tjeukemeer fest. Wir haben zwei Hunde, für die es dort ideal ist. Das Wasser ist nämlich nicht tief und sie können da wunderbar im Wasser spielen.” Vor vier Jahren seid ihr zum ersten mal gefahren. Ist es euch leicht gefallen? “Vor Jahren habe ich meine Bootsführerscheine 1 und 2 gemacht. Das ist natürlich sehr theoretisch und für das Schiff, das wir mieten, auch nicht vorgeschrieben. Aber für mich ist es schon praktisch, gewisse Grundkenntnisse zu besitzen. An das Fahren selbst muss man sich natürlich ein wenig gewöhnen. Man lernt das Anlegen und berücksichtigt den Wind. Aber Übung macht bekanntlich den Meister und es geht schon immer besser.“

141

vvv Fryslân Magazine 2011

ROEIEND DOOR LEEUWARDEN Naam: Will Ettes (50) Is Leeuwarden een mooi gebied voor roeiers? Ja, absoluut. Zelf ben ik actief roeier en instructeur. Ik roei regelmatig met beginnende roeiers door Leeuwarden en omgeving. We doen vaak een rondje Alddeel, Bonkevaart, Dokummer Ee, Prinsentuin, Willemskade, Emmakade. Dat traject leent zich prima om snelheid te maken. Roeien door de stad Leeuwarden heeft een heel andere charme. Je hebt als roeiers een prachtig zicht op de sfeervolle binnenstad met als hoogtepunt de Prinsentuin. ’s Winters stappen we daar nog wel eens uit om bij De Koperen Tuin warme chocolademelk te drinken. En met al die bruggen en bochten wordt het ook nooit saai. Als roeiers heb je in de binnenstad overigens ook veel bekijks. Biedt het gebied ook een sportieve uitdaging? Ik heb nu achtmaal de Elfstedentocht geroeid, die start elk jaar de dag na Hemelvaart in de Prinsentuin. We starten om 20.00 uur en de bedoeling is dat je binnen 24 uur finisht. Die finish vindt ook in Leeuwarden plaats, maar dan bij het Woudmansdiep waar de roeivereniging gevestigd is. Ons team bestaat uit twaalf mensen, we roeien in ploegen van drie en wisselen elkaar elk uur af. Onze recordtijd is 18 uur. Bij zo’n Elfstedentocht roei je dus een hele nacht door, het is een hele bijzondere ervaring om ’s nachts op het water te zijn.

Will Ettes (achter) geeft instructie aan twee beginnende roeiers op de Potmarge. Will Ettes (hinten) unterrichtet zwei Ruderanfänger auf der Potmarge.

MIDDEn Fryslân

In en om de hoofdstad! Vanuit het vlakke Friese land zie je het al van verre liggen: hoofdstad Leeuwarden. Een échte hoofdstad, waar volop vertier is. Een paradijs voor liefhebbers van cultuur, uitgaan en lekker winkelen. En dat in een adembenemend decor, want Leeuwarden staat bol van de monumenten.

Neem de markante scheve toren De Oldehove. De bouwers verkeken zich in de late middeleeuwen op de zachte Friese kleigrond en zo kwam de toren maar liefst 1,68 meter (!) uit het lood te staan. Maar Leeuwarden biedt méér dan monumenten. Je kunt er tal van musea bezoeken, of wandelen langs de stadsgrachten. Ook kun je in de stad heerlijk winkelen. Vooral in de kleine straatjes van de oude binnenstad zal de funshopper regelmatig verrast worden door bijzondere winkeltjes die je nergens anders ziet. Wie lekker wil eten kan kiezen uit een keur van restaurants en al vanaf het vroege voorjaar zitten de vele terrasjes lekker vol. Zoek je de rust? Dan is een rondvaart door de grachtjes een aanrader, of een picknick in de statige Prinsentuin. PRACHTIGE NATUURGEBIEDEN Wie nóg meer rust wil kan het Friese plat-

142

teland opzoeken. Leeuwarden is daarvoor de ideale uitvalsbasis. De karakteristieke meren (in de zomer vol met zeilboten) en de uitgestrekte weilanden met overal kerktorentjes geven een speciaal gevoel. Bezoekers zeggen vaak een soort ontspanning te voelen die ze nergens anders in Nederland ervaren. Een bezoek aan de watersportdorpen Grou, Akkrum en Terherne is dan trouwens een aanrader. Gezellige terrasjes, leuke winkeltjes en vooral de gemoedelijke sfeer van watersport. AFWISSELEND LANDSCHAP Voor cultuurminnende bezoekers is een wandeling of fietstocht over de monumentale Slachtedyk een optie. De Slachtedyk is bijna 42 km lang en is een samenstelsel van veel stukjes dijk uit verschillende periodes vanaf 1400. Hij begint aan de zuidkant van de voormalige Middelsee bij Oosterwierum en komt uit bij de Waddenzeedijk ten noordwesten van Oosterbierum. Natuurliefhebbers kunnen ook hun hart ophalen in het Nationaal Park de Alde Feanen. Het zeer afwisselende landschap bestaat uit meren, veenplassen, petgaten, rietlanden, ruigten, struwelen en moerasbossen. Het uitgestrekte watergebied valt het beste varend te verkennen. Maar ook voor de wandelaar en fietser valt er heel wat te beleven.

vvv Fryslân Magazine 2011

Mittel-FrySlân

In und um die Hauptstadt! In dem flachen Land in Fryslân ist sie schon von fern zu erkennen: die Hauptstadt Leeuwarden. Eine echte Hauptstadt, wo richtig was los ist. Ein Paradies für alle, die an Kultur interessiert sind, gern ausgehen und schön einkaufen möchten. Und das in einem atemberaubenden Dekor, denn in Leeuwarden gibt es Denkmäler in Hülle und Fülle.

immer wieder von den speziellen kleinen Läden überrascht, die man nirgendwo sonst findet. Wer gut essen möchte, hat die Wahl aus einer Vielzahl von Restaurants. Schon mit der ersten Frühlingssonne sind die Straßencafés schön voll. Wünschen Sie sich Ruhe? Dann ist eine Rundfahrt durch die Grachten zu empfehlen oder auch ein Picknick im stattlichen Prinsentuin.

Zum Beispiel der markante schiefe Turm mit dem Namen “De Oldehove”. Im späteren Mittelalter haben sich die Erbauer in Bezug auf den weichen friesischen Lehmboden geirrt und so stand der Turm so schief, dass er immerhin 1,68 Meter (!) von der Senkrechten abweicht. Aber Leeuwarden hat noch viel mehr zu bieten abgesehen von den Denkmälern. Hier gibt es jede Menge Museen, die man besuchen kann, oder man kann sich die Grachten der Stadt anschauen. Außerdem kann man in der Stadt wunderbar einkaufen. Insbesondere in den kleinen Straßen der alten Innenstadt werden Bummler

WUnDERScHönE nAtURScHUtzGEBIEtE Wer sich noch mehr Ruhe wünscht, fährt in Fryslân auf das Land. Leeuwarden ist eine ideale Ausfallbasis dafür. Die charakteristischen Seen (im Sommer voller Segelboote) und die langgestreckten Weiden, zwischen denen überall Kirchtürme herausragen, vermitteln ein spezielles Gefühl. Die Besucher berichten oft, dass sie hier eine Entspannung fühlen, die sie nirgendwo sonst in den Niederlanden erfahren. In diesem Fall ist übrigens ein Besuch der Wassersportdörfer Grou, Akkrum und Terherne zu empfehlen. Gesellige Straßen-

cafés, schöne kleine Geschäfte und vor allem die kameradschaftliche Wassersport-Atmosphäre. EInE ABWEcHSLUnGSREIcHE LAnDScHAFt Kulturliebhaber sollten einen Spaziergang oder eine Radtour auf dem monumentalen Slachtedyk unternehmen. Der Slachtedyk ist fast 42 km lang und besteht aus diversen Deichabschnitten aus verschiedenen Zeiten ab 1400. Er beginnt an der Südseite der früheren Middelsee bei Oosterwierum und endet am Wattenseedeich nordwestlich von Oosterbierum. Naturliebhaber wird der Nationalpark “de Alde Feanen” interessieren. Die Seen, Moortümpel, Vennwasser, Röhrichtgebiete, das Rauhland, die Gebüsche und Sumpfwälder sorgen für eine äußerst abwechslungsreiche Landschaft Das weite Wasser kann man am besten per Boot erkunden. Aber auch für Wanderer und Radfahrer gibt es hier einiges zu erleben.

mIt DEm RUDERBoot DURcH LEEUWARDEn name: Will Ettes (50) Ist Leeuwarden für Ruderer interessant? Ja, absolut. Ich selbst rudere aktiv und bin auch Ruderlehrer. Ich rudere regelmäßig mit Anfängern durch Leeuwarden und das Umland. Oft fahren wir die Runde Alddeel, Bonkevaart, Dokummer Ee, Prinsentuin, Willemskade, Emmakade. Diese Strecke eignet sich wunderbar dazu, auch mal ein wenig schneller zu fahren. Das Rudern durch die Stadt Leeuwarden hat einen ganz eigenen Charme. Vom Ruderboot aus hat man eine wunderbare Aussicht auf die schöne Innenstadt; Höhepunkt ist der Prinsentuin. Im Winter steigen wir hier ab und zu aus, um im De Koperen Tuin einen warmen Kakao zu trinken. Und mit allen den Brücken und Kurven wird es auch niemals langweilig. Als Ruderer fällt man übrigens in der Innenstadt auch ziemlich auf. Ist das hier auch eine sportliche Herausforderung? Ich habe jetzt zum achten Mal die Elfstädtetour gerudert. Start ist jedes Jahr am Tag nach Himmelfahrt im Prinsentuin. Wir starten um 20:00 Uhr und sollten innerhalb von 24 Stunden das Ziel erreichen. Das Ziel ist ebenfalls in Leeuwarden, allerdings beim Ruderklub am Woudmansdiep. Unser Team besteht aus zwölf Mitgliedern, wir rudern in Dreiergruppen und wechseln einander jede Stunde ab. Unsere Rekordzeit ist 18 Stunden. Bei einer solchen Elfstädtetour rudert man also die ganze Nacht durch, es ist eine ganz andere Erfahrung, nachts auf dem Wasser zu sein.

143

vvv Fryslân Magazine 2011

‘HET GEBIED GEEFT JE EEN GEVOEL VAN VRIJHEID’ Familie Septer: Jan-Willem (37), Engelien (39), Stijn (5), Giel (4) en Thies (1) Woonplaats: Breukelen Verblijf: In Esonstad naast Nationaal Park Lauwersmeer. Hoe bevalt Esonstad jullie? Erg goed. Het is leuk om door het stadje te lopen, het heeft een oud Hollandse sfeer. In de zomer is het goed toeven aan het strandje met speelweide aan het Lauwersmeer en in de winter is er zelfs een ijsbaan. Wat trekt jullie aan in dit gebied? Het gebied geeft je een gevoel van vrijheid. We wonen in de buurt van de Vecht en de plassen, ook een watergebied, maar dit gebied heeft een veel weidser karakter. Ook de Waddenzee trekt ons erg aan. Wat voor activiteiten ondernemen jullie? We gaan graag wandelen en fietsen. Er loopt een prachtige toeristische route langs het Lauwersmeer: via Dokkumer Nieuwezijlen en het jaagpad naar het historische Dokkum. Maar we zeilen ook erg graag, zowel op het Lauwersmeer als op het Wad. Vinden de kinderen het leuk? De kinderen vermaken zich hier uitstekend. Hier in Esonstad is ook een zwembad, een indoorspeelruimte en er is een kinderprogramma. De kinderen vinden het verder ook heel leuk om dingen met ons te ondernemen. Favoriete locatie? Paesens-Moddergat, je kunt daar over de pier de zee inlopen, daar heb je een schitterend uitzicht over de Waddenzee. Bij helder weer kun je Ameland en Schiermonnikoog zien liggen.

nOOrDOOst Fryslân

Op de grens van land en zee Het hart van Noordoost Fryslân wordt gevormd door het Lauwersmeergebied, hier vind je een uitgestrekt landschap, groot open water en een ‘schone horizon’. Bijna dagelijks ‘spotten‘ vogelaars hier zeldzame vogelsoorten. Nationaal Park Lauwersmeer is voor de kano, de surfplank, de open boot en de kajuit (motor- en zeil-)boot een aantrekkelijk vaargebied, maar biedt daarnaast ook prima wandelen fietsmogelijkheden. WERELDERFGOED Het gebied heeft met de Waddenzee het grootste natte natuurgebied van West-Europa voor de deur. Vorig jaar werd dit unieke gebied uitgeroepen tot Werelderfgoed. Het nodigt vakantiegangers uit om ontspannen te recreëren en volop te genieten van flora en fauna en het overweldigende natuurschoon bij eb en vloed. TERPEN EN WIERDEN In Noordoost Fryslân tekenen de terpen,

144

wierden en dijken het weidse landschap. Het zijn inmiddels de historische symbolen van de strijd tegen het water. Vandaag de dag genieten we van hun cultuurhistorische schoonheid in het weidse landschap met daarboven de schitterende wolkenluchten. Wandel- en fietsroutes rijgen hier de verschillende terpdorpjes aaneen als een ketting kleine parels. MONUMENTALE BUITENPLAATSEN De Wouden van Noordoost Fryslân vormen een verrassend contrast met dit open weidelandschap. Dijkwallen en elzensingels begrenzen hier de langgerekte weilanden. Daartussen vinden we, kleine plassen water, de resten uit de laatste ijstijd. In deze omgeving bouwde de adel haar monumentale buitenplaatsen. In Dokkum kun je historie opsnuiven; binnen de dubbele grachtengordel is het stratenpatroon sinds 1650 onveranderd gebleven, inclusief de kromme straatjes, de sierlijke bruggetjes en de prachtige doorkijkjes. ’s Zomers zijn hier de terrassen druk bezet.

vvv Fryslân Magazine 2011

n o r d o St- F ryS l â n

An der Grenze zwischen Land und Meer Das Herz von Nordost-Fryslân befindet sich im Lauwersmeergebiet, hier findet man eine weitläufige Landschaft, weites offenes Wasser und einen “sauberen Horizont”. Fast jeden Tag beobachten Vogelfreunde hier seltene Vögel. Der Nationalpark Lauwersmeer ist ein attraktives Gebiet für Kanufahrer, Surfer, Menschen mit offenen Booten und mit Kajütbooten (ob Motor oder Segel). Außerdem kann man hier wunderschön wandern und Rad fahren. WELtERBE Mit dem Wattenmeer befindet sich hier das größte Naturschutzgebiet Westeuropas. Im vorigen Jahr wurde dieses einzigartige Gebiet zum

Welterbe ernannt. Das lädt Urlauber zur Entspannung ein; hier kann man die Flora und Fauna sowie die überwältigende Naturschönheit bei Ebbe und Flut genießen. WURtEn UnD WARFtEn In Nordost-Fryslân gibt es viele Wurten, Warften und Deiche in der weiten Landschaft. Heute gelten sie als historische Symbole für den Kampf gegen das Wasser. Heutzutage freuen wir uns an ihrer kulturhistorischen Schönheit in der weiten Landschaft mit der wunderschönen Wolkenluft darüber. Wander- und Fahrradrouten verbinden die einzelnen Wurtendörfer miteinander wie Perlen auf einer Perlenkette.

HIStoRIScHE LAnDHäUSER Die Wälder von Nordost-Fryslân bilden einen überraschenden Kontrast zu dieser offenen Weidelandschaft. Deichwälle und Erlen begrenzen hier die langgestreckten Weiden. Dazwischen finden wir kleine Wassertümpel als Überreste aus der letzten Eiszeit. In dieser Umgebung hat der Adel vor vielen Jahren Landhäuser gebaut. In Dokkum kann man Geschichte erleben; innerhalb des doppelten Grachtenrings ist das Straßenmuster seit 1650 unverändert geblieben, mit den krummen Sträßchen, den zierlichen Brücken und den wunderschönen Ausblicken. Im Sommer sind hier die Straßencafés gut besetzt.

“DIESE UmGEBUnG GIBt EInEm DAS GEFüHL Von FREIHEIt” Familie Septer: Jan-Willem (37), Engelien (39), Stijn (5), Giel (4) und Thies (1) Wohnort: Breukelen Unterkunft: In Esonstad beim Nationalpark Lauwersmeer. Wie gefällt euch Esonstad? Sehr gut. Es macht Spaß, durch das Städtchen zu gehen, hier herrscht eine altholländische Atmosphäre. Im Sommer ist es schön am Strand mit der Spielwiese am Lauwersmeer und im Winter gibt es hier sogar eine Eisbahn. Was zieht euch hierher? Die Umgebung gibt einem das Gefühl von Freiheit. Wir wohnen in der Nähe vom Vecht und den Seen, das ist auch ein Wassergebiet, aber hier ist alles viel weiträumiger. Auch das Wattenmeer gefällt uns gut. Was unternehmt ihr hier so? Wir wandern gern und fahren auch gern Rad. Am Lauwersmeer entlang gibt es eine wunderschöne touristische Route: über Dokkumer Nieuwezijlen und den Treidelweg bis zum historischen Dokkum. Aber wir segeln auch sehr gern, sowohl auf dem Lauwersmeer wie auch auf dem Watt. Finden die kinder es schön hier? Die Kinder haben hier viel Spaß. Hier in Esonstad gibt es auch ein Schwimmbad, einen Indoor-Spielplatz und sogar ein Kinderprogramm. Außerdem unternehmen die Kinder aber auch gern etwas mit uns. Die schönste Stelle? Paesens-Moddergat, da kann man auf der Pier entlang ins Meer hineingehen und hat eine wunderschöne Aussicht über das Wattenmeer. Bei klarem Wetter kann man Ameland und Schiermonnikoog erkennen.

V.l.n.r: Giel, Engelien, Stijn, Thies en Jan-Willem V.l.n.r.: Giel, Engelien, Stijn, Thies und Jan-Willem

145

VVV Fryslân Magazine 2011

INHOUD, ACCOMMODATIE EN WATERSPORT VAN A TOT Z I n halt, u n der kü n fte u n d wassersport von a bis z

• Appartementen Wohnungen

147

• Pensions & Bed & Brochje 163 Hostels & Übernachtung mit Früstück

• Boot en kanoverhuur Boote und Kanuverleih

148

• Recreatie & Bungalowparken 166 Vergnügungsparks & Bungalowdörfer

• Campings Campingplätze

150

• Rondvaarten Kreuzfahrten

• Hotels Hotels

155

• Vakantiehuisjes en Groepsaccommodaties 170 Ferienwohnungen und Gruppenunterkünfte

• Jachthavens Marinas

159

• Kamperen bij de boer Camping am Bauernhof

161

146

• Zeil- en Surfscholen Segel- und Surfschulen

168

174

VVV Fryslân Magazine 2011

APPARTeMeNTeN WOh n U nGEn

SNEEK

WestCord Residentie Vlierijck

vakantiewoning Isodorus hoeve

Swettestate

Willem de Vlaminghweg 2, 8900 AV

% 0402-110101

Goeman Borgesiuslaan 4 , 8603 BJ

% 0562-453840

appartementen ‘t hiem

info@swettestate.nl

vlierijck@westcordhotels.nl

% 0516-541454

www.swettestate.nl

www.westcordhotels.nl

B O OR NZWA AG

S N I KZWA AG

WI J N J EWO U D E

sângaast

De Greidpleats

Zantpat

% 0513-499233

% 0513-412864

% 06-54351115

DA MWOU D E

STAVO R E N

WO LV E GA

Botniahiem

Hanzehuis Appartementen

Fryslân Holland Tourist

Doniawei 95, 9105 GK

Noord 2, 8715 HR

Information & Travel Service

% 0511-422038

% 0514-681453

Hoofdstraat West 38, 8471 HV

botniahiem@hetnet.nl

info@hanzehuis.nl

info@Fryslânholland.nl

www.botniahiem.nl

www.hanzehuis.nl

www.Fryslânholland.nl

HAR LI NGEN

STI E N S

WO R KUM

havenkraan van harlingen

trijehoek

Hotel Aan de Wymerts

vuurtoren van harlingen

% 058-2571280

Noard 37, 8711 AB

appartement het heiligemantsje

TE R H E R N E

% 0515-540004

reddingsboot in harlingen

De Mariahoeve

info@hotelaandewymerts.nl

KI N N UM - TE RS C H E L L I N G

% 0566-689944

www.hotelaandewymerts.nl

Waddenparel

TE RS C H E L L I N G WE ST

bouwsma

Kinnum 13a, 8885 HE

WestCord Hotel Schylge

Algeraburren 31, 8711 BR

% 0562-443773

Burgemeester van Heusdenweg 37, 8881 ED

WYN S

waddenparel@home.nl

% 0562-442111

Gast op stal

www.dewaddenparel.nl

schylge@westcordhotels.nl

Wyns 28, 9093 BE

N ES A MEL A N D

www.westcordhotels.nl

% 058--2562231 info@gastopstal.nl

WestCord Hotel Noordsee Strandweg 42, 9163 GN

WestCord Residentie Boschrijck

% 0519-546600

Sportlaan 5, 8881 EP

noordsee@westcordhotels.nl

% 0562-443311

www.westcordhotels.nl

boschrijck@westcordhotels.nl

OFFI NGAWI E R

www.westcordhotels.nl

Paviljoen Sneekermeer

VLIELAND

Appartementen & Jachthaven

WestCord Strandhotel Seeduyn

Paviljoenwei 4, 8626 GD

Badweg 3, 8899 BV

% 0515-411322

% 0562-451560

info@sneekermeer.nl

seeduyn@westcordhotels.nl

www.sneekermeer.nl

www.westcordhotels.nl

www.gastopstal.nl

147

Ap p a r t ement en

Wohnungen

BAKKEVEEN

VVV Fryslân Magazine 2011

BOOT eN KANO VeRHUUR bOOtE U n D Kan UvEr lEI h

AKKRUM

D E WI LG E N

Watersportbedrijf Foekema

Boot Akkrum

yachtcharter de Drait

It Eilan 2 t/m 7, 8621 CR

Spikerboor 26 , 8491 PA

% 0512-513276

info@foekema.nl

% 0566-651383

D I J K E N / L A N GWE E R

www.foekema.nl

info@bootakkrum.nl

De hoek Watersport

www.bootakkrum.nl

% 0513-499116

Ottenhome Heeg BV

E E R N EWO U D E

De Draei 3, 8621 CZ

De Drijfveer

hoekstra bv

% 0515-442898

U. Twijnstrawei 31 , 8491 CJ

% 0511-539292

info@ottenhomeheeg.nl

www.drijfveer.nl

G O I N GA R I J P

www.ottenhomeheeg.nl

info@drijfveer.nl

Watersportcentrum ‘t Garijp

HEERENVEEN

ANJ UM

It String 7, 8511 AB

Watermerk yachtcharter

Landal Esonstad

info@garijp.nl

% 06-47084666

Oostmahorn 29 B, 9133 DT

www.garijp.nl

H E M E LUM

% 0519-329555

G RO U

Watersportcentrum de Morra

esonstad@landal.nl

Jachtverhuur Hofstra

Buorren 31, 8584 VC

www.landalesonstad.nl

Biensma 5, 9001 XZ

contact@morra.nl

AKKRUM

info@hhofstra.nl

www.morra.nl

Prego Zeilzwerven

www.hhofstra.nl

I J LST

Postbus 2 , 8490 AA

Skipper Club Charter

prego@zeilzwerven.nl

Watersportbedrijf Anja

Sneekerpad 8, 8651 NE

www.zeilzwerven.nl

Meersweg 9, 9001 BG

% 0515-531599

BALK

info@wsbanja.nl

info@skipperclub.nl

“De Ulepanne”-Balk

www.wsbanja.nl

www.skipperclub.nl

INDIJK

Tsjamkedykje 1 , 8561 HA

% 0514-602982

Grouw Jachtservice BV

Mini-Camping de Wetterspetter

info@ulepanne.nl

Jister 13A, 9001 XX

nummer 1, 8554 MP

www.ulepanne.nl

% 0566-624062

% 0514-591297

info@gjs-charter.nl

wetterspetter.aukes@hetnet.nl

Watersport en vakantiecentrum de Stipe

www.gjs-charter.nl

www.wetterspetter.nl

Meerweg 23 , 8561 AV

HEEG

JOURE

% 0514-602406

varskip yachtcharter

Overstag

info@destipebalk.nl

% 0515-442755

Postbus 28, 8500 AA

www.destipebalk.nl

saloncharter hettinga

info@overstagjachtverhuur.nl

B ROEK FR

% 0515-443513

www.overstagjachtverhuur.nl

Zeilboerderij rufus b.v.

hoora verhuur

LANGELILLE

% 0513-412594

% 0515-442715

De Driesprong

WSB de Broek

Jachtverhuur Pol van der

Lemsterweg 20, 8484 KK

Plusterdijk 5 , 8512 AH

Gouden Boayem 11, 8621 CV

info@driesprong.net

% 0513412851

info@jachtverhuurvanderpol.nl

www.driesprong.net

info@debroek.nl

www.jachtverhuurvanderpol.nl

wwww.debroek.nl

148

VVV Fryslân Magazine 2011

Wilja Jachtwerf

Bootverhuur de Schakel

Sailcharter Lemmer

Oude Oppenhuizerweg 93, 8606 JD

☎ 0513-499703

Jachthaven 7, 8556 AM

info@jachtwerfwilja.nl

De Twirre watersport

info@sailcharter-lemmer.com

www.jachtwerfwilja.nl

Pontdijk 8, 8525 GG

www.sailcharter-lemmer.com

info@twirre.nl

SNEEK

Zijda Yachting

www.twirre.nl

Anker Schepen

Zoutepoel 2, 8604 CD

Oude Oppenhuizerweg 50, 8606 JC

☎ 0515-432993

Noël Jachtverhuur

☎ 0515-424455

info@zijda.nl

Pontdyk 8C, 8525 GG

info@ankerschepensneek.nl

www.zijda.nl

☎ 0513-412052

www.ankerschepensneek.nl

info@noel-jachtverhuur.nl

Holiday Boatin

Aquanaut Yachting

www.noel-watersport.nl

☎ 0515-413781

Selfhelpweg 9, 8607 AB

LEEUWAR D E N

Centerpoint Charters

☎ 0515-412253

Leeuwarder Roeivereniging ‘

☎ 0515-426642

sales@aquanaut.nl

Wetterwille’

JFT Watersport

www.aquanaut.nl

☎ 058-2880301

☎ 0515-443867

LEMMER

Intership Charter

Veldman Yachtcharters

Terveen Lemmer

☎ 0515-707100

Zwolsmanweg 18, 8606 KC

☎ 0514-561224

Frieslandzeilen

☎ 0515-413672

Enjoy Sailing

☎ 0515-559255

Info@vyc.nl

☎ 0514-568383

Beheermaatschappij M.S.

www.vyc.nl

Sloep huren Friesland

Frisian Lady B.V.

☎ 0514-568383

☎ 0515-411627

Yachtcharter Van Straten

Iselmar Sporthotel & Partykasteel

Roei- en Kanovereniging De Geeuw

H. Bulthuisweg 13, 8606 KB

Plattedijk 16, 8533 PC

☎ 0515-427523

☎ 0515-438158

☎ 0514-569098

Jachtwerf v/d Meulen

info@yachtcharter-vanstraten.nl

info@iselmar.nl

☎ 0515-413078

www.yachtcharter-vanstraten.nl

www.iselmar.nl

Jansma Jacht BV Adelante Jachtverhuur

Yachtcharter Sneek

Stoeten Motorjachten

Gravinneweg 4a, 8604 CA

J. Kuipersweg 7, 8606 KD

Uitheying 7, 8531 XJ

☎ 0515-439139

☎ 0515-438383

☎ 0514-561493

info@adelantejachtverhuur.com

info@yachtcartersneek.nl

info@stoeten.com

www.adelantejachtverhuur.com

www.yachtchartersneek.nl

TE R H E R N E

www.stoeten.com Jachtverhuur Hospes

Brakel Watersport

De Brekken

Jachthavenstraat 51, 8605 BV

☎ 0566-689489

Brekkenweg 10, 8531 PM

☎ 0515-412594

Jachtverhuur Wetterwille

info@brekken.nl

info@hospes.nl

Jelle-paad 8, 8493 RG

www.brekken.nl

www.hospes.nl

☎ 0566-688812

M AKKUM

info@wetterwille.nl www.wetterwille.nl

Tornado Sailing

L. van der Pol

De Stienplaat 5, 8754 HE

H. Bulthuisweg 19, 8606 KB

info@tornado-sailing.nl

☎ 0515-411771

Varend Friesland

www.tornado-sailing.nl

info@polboten.nl

Syl 8, 8493 LL

MI DLUM

www.polboten.nl

☎ 0566-652707 info@varendfriesland.nl

Sailing Charter Thalassa B.V.

☎ 0517-418341

Kroon Jachtservice

OFFI NGAWI E R

Zwolsmanweg 10, 8606 KC

Sail a Way Sneekermeer

info@kroon-yacht.nl

Sailing Point

☎ 0515-559540

www.kroon-yacht.nl

Jelle-paad 4, 8493 BG

www.varendfriesland.nl

☎ 0566-840030

OU DEGA GA AST. S L EAT Jachtservice Zuiderbaan

Sailplaza Jachtverhuur

info@sailingpoint.nl

PAR R EGA

De Ruter 3, 8604 VP

www.sailingpoint.nl

Arivaan klassieke zeiljachtenverhuur

info@sailplaza.nl

☎ 0515-579253

www.sailplaza.com

149

B oot en ka n o ver h u u r

S LOTE N

Boote und Kanuverleih

L ANGWEER

VVV Fryslân Magazine 2011

TER K APLE

info@krektsailing.nl

WO U D S E N D

Botenverhuur Heerenzijl

www.krektsailing.nl

Klompmaker Jachtcharter

Hearresyl 1, 8542 AV

De Zwaan 20, 8551 RK

info@heerenzijl.nl

Watersportcentrum Hart van Friesland

info@klompmaker.nl

www.heerenzijl.nl

Eastwei 8, 8624 TG

www.klompmaker.nl

Yachtcharter Maran

% 0515-559444

Skutmakkerspole 12, 8542 AJ

info@hartvanfriesland.nl

Wellekom Watersport

% 0566-689305

www.hartvanfriesland.nl

De Zwaan 8, 8551 RK

yachtcharter@maran.nl

WA R N S

info@wellekom-watersport.nl

www.maran.nl

Camping De Weyde Blick”

www.wellekom-watersport.nl

TEROELE

‘t Sou 29, 8721 GX

De Koevoet

% 0514-681428

De Haan Sloepen VOF

% 0513-431685

hbreimer@cs.com

De Zwaan 22, 8550 RK

U ITWELLI N G E RGA

www.deweydeblick.com

info@dehaansloepen.nl

Dirk nauta Charter

WA RTE N

www.dehaansloepen.nl

% 0515-559316

Yachtcharter Sytze Heegstra

P. van schaik

Hoofdstraat 66a, 9003 LL

% 0515-558624

info@yachtcharterheegstra.nl

Krekt Sailing

www.yachtcharterheegstra.nl

Sjuwedijk 16, 8624 TV

CAMPINGS CaMPI nGPlÄtZE

AKKRUM

A P P E LS C H A

BA K K EV E E N

Recreatiepark Tusken de Marren

Camping alkenhaer

Mini-Camping Utsicht

Ljouwerterdyk 64, 8492 ML

% 0516-432600

% 0516-541376

% 072-5155844

rCn de roggeberg

Camping De Ikeleane

info@tuskendemarren.nl

% 0516-431441

% 0516-541283

www.tuskendemarren.nl

stichting Us blau hiem

vakantiecentrum ‘t hout

ALDEB OAR N

% 0516-431391

% 0516-541287

Hotel Camping Boarnshiem

Minicamping De Flierefluiter

recreatiecentrum De Waldsang

Easterboarn 6, 8495 NB

% 0516-432832

% 0516-541255

% 0566-631373

‘t huubje

It Kroese Beamke

www.boarnshiem.nl

% 0516-431993

Nije Drintse Wei 6, 9244 SE

info@boarnshiem.nl

AU G U STI N U S GA

% 0516-541245

ALLI NGAWI E R

Minicamping blauforlaet

info@kroesebeamke.nl

Feenstra Mini Camping

% 0512-351401

www.kroesebeamke.nl

% 0515-579228

BA K H U I Z E N

Mezenhof

ANJ UM

Camping en Caravanpark De Wite burch

% 0516-541188

Camping landal Esonstat

% 0514-581382

De Kifafarm

% 0519- 329555

Wite burch b.v.

% 0516-541571

% 0514-581382

150

VVV Fryslân Magazine 2011

F EA N WA L D E N

De Lange Dunen

☎ 0511- 475055

Recreatiecentrum Het Buitenveld

☎ 0519-556677

Camperpark Kuikhorne

☎ 0511-477040

Recreatiecentra Ameland

☎ 0511- 342489

FO C HTE LO O

☎ 0519-554134

D E WI L P

De Flint

B OELENSL A A N

’t Hoogje

☎ 0516-588204

Rest mei Romte

☎ 059-4643183

FO R M E R UM

B OIJ L

Rising Sun

Camping Nieuw Formerum

Camping Bekhofschans

☎ 0594-643308

☎ 0562-448977

☎ 0561-421454

D EA RS UM

Camping Mast

Camping De Boekelter

Mini-Camping/Galerie De Wynmole

☎ 0562-448882

☎ 0561-421678

☎ 0515-521922

De Appelhof

Camping te Hooi en te Gras

D E D G UM

☎ 0562-448699

☎ 0561-421796

De Buorkerij

Firma Muijskens

Hazehof

☎ 0515-579091

☎ 0562-448439

☎ 0561-431426

D E L FSTR A H U I Z E N

Elsebos

B OLSWAR D

AA Recreatie

☎ 0513-626224

Boerencamping Half-Hichtum

☎ 0514-541388

Camping Hekkeland/’t Landje

Hichtumerweg 14, 8701 PG

D O K KUM

☎ 0562-448606

☎ 0515-572683

Camping Harddraverspark

Noorderlicht

info@half-hichtum.nl

☎ 0519- 294445

☎ 0562-448046

www.half-hichtum.nl

Schreiershoek Recreatie

FRANEKER

B O OR NZWA AG

☎ 0519- 411434

Bloemketerp B.V.

Syngaast

D O N KE R B RO E K

☎ 0517-395099

☎ 0513-498077

Mini-Camping ‘t West Donkerbroek

GA ASTM E E R

Caravanpark Scharsterrijn U.A.

☎ 0516-491347

Camping East IJnje

☎ 0513-499224

D R I EZUM

☎ 0515-469978

BU R DA AR D

Boszicht

Camping De Poel/ Brundel

Recreatiecomplex Mounehiem

☎ 0511- 442957

Munkedyk 24, 8611 JM

☎ 0519-332342

Camping Boszicht

campingdepoel.brundel@planet.nl

Camping Burdaard

☎ 0511-424349

www.campingdepoel.nl

COR NWELD

EA R N EWA L D

Flapper en De Jong

Camping Sotterum & Sotterum

Camping It Wiid B.V.

J.J. Hofstraat 29, 8611 JT

Chaletverhuur

Koaidijk 10, 9264 TP

G E RS LO OT

Sotterumerdijk 11, 8753 JA

☎ 0511-539223

Minicamping De Vasthi-Hoeve

☎ 06-20747747

info@wiid.nl

☎ 0513-529479

info@sotterum.nl

www.wiid.nl

HARICH

www.sotterum.nl

Camping De Verborgen Hoek

DA MWALD

Camping-Pension Simmerwille

☎ 0514-602065

Botniahiem

Smidspaed 2, 9264 TK

HARLINGEN

Doniawei 95, 9106 GK

☎ 0511-539390

Camping en Recreatie De Zeehoeve

☎ 0511-422038

info@simmerwille.nl

Westerzeedijk 45, 8862 PK

botniahiem@hetnet.nl

www.simmerwille.nl

☎ 0517-416971/0517-416971

www.botniahiem.nl

E C HTE N B R U G

info@zeehoeve.nl

St. Camping De Leijen te Rottevalle

A&A Recreatie,

www.zeehoeve.nl

Minicamping Cingelhoeve

tevens Trekkershutten aanwezig

HEE

☎ 0511-421437

Turfkade 13, 8539 SV

Camping De Kooi

DE TI KE

☎ 0514-541388

☎ 0562-442743

Camping/Bed & Brochje Swalkersstee

www.aa-recreatie.nl

HEEG

☎ 0512-372834

info@aa-recreatie.nl

Lan en Mar Recreatie

DE WESTER E E N

E E N WE ST

☎ 0515-442423

Camping Zilveren Maan

De Drie Provinciën

Watersportcamping Heeg

Boppewei 2, 9271 VH

☎ 0516-541201

De Burd 25a, 8621 JX

☎ 0511-442957

E LS LO O F R

☎ 0515-442328

zilverenmaan@hetnet.nl

Camping De Wilhelminahoeve

wch@watersportcampingheeg.nl

www.zilverenmaan.nl

☎ 0516-516651

www.watersportcampingheeg.nl

151

Ca mp i ng s

Camping Kuikhorne

Campingplätze

BALLUM

VVV Fryslân Magazine 2011

H IAU R E

Mini-Camping Singel

Camping Hoeve ‘t Noord V.O.F.

Biologische boerderij de Hoop

Singel 23, 8411 CJ

Camping Veldzicht

Camping De Terp

☎ 06-13030844

☎ 0562-448233

☎ 0519- 297680

info@singel-jubbega.nl

MO L KWE R UM

H IC HTUM

www.singel-jubbega.nl

’t Seleantsje

Boerencamping Fûgelfrij

KO L LUM

’t Seleatsje 2, 8722 HE

Schwartzenbergweg 2, 8743 KZ

Mini-Camping Uit & Thuis

☎ 0514-681395

☎ 0515-575226

☎ 0511-451190

info@camping-seleantsje.nl

H I ESLUM

Camping Recreatiebedrijf De Poelplaets

www.camping-seleantsje.nl

Boerderijcamping Heeres

☎ 0184-490226

MO R R A

Idserdaweg 4, 8762 PM

KO L LUM E R POM P

Camping en Stalhouderij

☎ 0515-579832

De Pomp

‘Old Huystra State’

campingheeres@nwfriesland.nl

It Dreamlân

☎ 0519-321020

www.boerderijcamping-heeres.nl

☎ 0511- 451190

NES AMELAND

H I N DELO O P E N

KO L LUM E RZWA AG

Stichting Kampvreugd

Camping Schuilenburg

Camping Simmerwille B.V.

☎ 0519-542070

☎ 0514-521260

☎ 0511-441814

De Buren van Nes

Camping Hindeloopen B.V.

Mini Camping De Dobbe

☎ 0519-542389

Westerdijk 9, 8713 JA

☎ 0511- 408886

N I J B E E TS

☎ 0514-521452/0514-521452

Markthandel s. Mulder

Samsaranijbeets

info@campinghindeloopen.nl

☎ 0511-542437

☎ 0512-462260

www.campinghindeloopen.nl

KO U D UM

N I J H U I ZUM

HOLLUM

De Kuilart Recreatie B.V.

De Klompen

Camping Ambousen C.V.

☎ 0514-522221

☎ 0515-541597

HOLWER D

LANGEDIJKE

Minicamping Sathe Landzicht

Camping de Dobbe

De Buitenplaats

Nummer 4, 8775 XD

☎ 06- 12827931

☎ 0516-515303

☎ 0515-542281

HO OR N TERS C H E L L I N G

L A N GWE E R

hornstra-camping@planet.nl

Camping Bonnema

Minicamping Rijpkema

www.boerehiem.nl

☎ 0562-449109

☎ 0513-499149

N O O R DWO L D E F R

I DSKEN H U I Z E N

Recreatiepark Leijenspolder

Hanestede V.O.F.

Recreatiepark Idskenhuizen

☎ 0513-499263

☎ 0561-431901

Mastersein 12, 8523 NK

L E E UWA R D E N

V.O.F. Natuurcamping De Landerije

☎ 0513-431846

Camping De Kleine Wielen

☎ 0561-431790

info@rp-idskenhuizen.nl

☎ 0511-431660

V.O.F. Camping Rotandorp

www.rp-idskenhuizen.nl

Taniaburg

☎ 0561-431227

I N DIJ K

☎ 058-2662246

O F F I N GAWI E R

Mini-Camping de Wetterspetter

LEMMER

RCN De Potten

Nummer 1, 8553 MP

Minicamping De Langesloot

☎ 0515-415205

☎ 0514-591297

☎ 0514-564608

O L D E O UWE R

wetterspetter.aukes@hetnet.nl

Boerencamping ‘t Lemsterhop

Camping Tjeukemeer

www.wetterspetter.nl

☎ 0514-561992

Meerweg 34, 8515 CB

IT H EI DENS K I P

Gemeentelijk kampeerterrein Lemmer

☎ 0513-551341

Camping Zomerland

☎ 0514-561330

campingtjeukemeer@planet.nl

☎ 020-6229126

M A K KUM F R

www.campingtjeukemeer.nl

De Oosthoek

C.V. Recreatiecentrum De Holle Poarte

O O STE R E N D TE RS C H E L L I N G

☎ 0514-521668

☎ 0515-231344

V.O.F. ‘t Wan-Tij

J I R NSUM

M A R R UM

☎ 0562-448522

Camping Molehiem

De Seedykstertour

De Duinkant

☎ 0566-601661

☎ 0518- 445077

☎ 0562448917

J ISLUM

MIDSLAND

O O STE R L IT TE N S

Camping Zwanenburg

Camping Terpstra B.V.

It Kruswetter

☎ 0519- 332339

☎ 0562-449091

☎ 0515-342508

J U B B EGA Minibospark Jubbega

☎ 0516-463597

152

VVV Fryslân Magazine 2011

SNEEK

Camping De Finne

B.V. voorheen Fa. Rijsterbos

☎ 0594- 242183

Sanleansterdyk 6, 8736 JB

☎ 0515-460188

OU DEGA - Gaast. sleat

☎ 0515-331219

Camping Pasveer

Boerderijcamping De Krim

info@campingdefinne.nl

Pasfeardyk 6, 8631 SK

Algemiene Wei 4, 8582 KV

www.campingdefinne.nl

☎ 0515-413977

☎ 0514-604573

R I JS

info@campingpasveer.nl

info@boerderijcampingdekrim.nl

Camping Rijsterbos

www.campingpasveer.nl

www.boerderijcampingdekrim.nl

☎ 0514-581211 RO H E L

Minicamping Synneveer

Camping De Stjelp

Minicamping Eefting

Lemmerweg 86, 8607 JK

It West 48, 9216 XE

☎ 0513-551231

☎ 0515-422984

☎ 0512-372270

Minicamping Porky’s Place

campingsynneveer@live.nl

stjelp@camping-de-stjelp.nl

☎ 0513-551094

S N I KZWA AG

www.camping-de-stjelp.nl

RO O D H U I S

De Zwagemer

OU DEGA - WYM B.

Camping De Finne

☎ 0513-416729

Camping Bearshoeke

☎ 0515-331219

SONDEL

Tsjerkewei 2 a, 8614 JD

ROTSTE RGA AST

Recreatiecentrum Sondel B.V.

☎ 0515-469805

Minicamping De Frije Fries

☎ 0514-602300

info@bearshoeke.nl

☎ 0513-636178

ST. - A N N A PA RO C H I E

www.bearshoeke.nl

ROTSTE R H AU L E

Recreatiebedrijf De Blikvaart

OU DEHASK E

Minicamping De Skarlannen

☎ 0518-461260

Camping Nannewiid

☎ 0513-551252

De Noordster

☎ 0513-677226

RYPS K E R K

☎ 0518-403040

Camping/Mobiele kanoverhuur

Johanna Hoeve

STE G G E R DA

De Kievit

De Klaborij

Kampeerpark De Leemstobbe

Jousterweg 82, 8465 PL

☎ 0511- 658789

☎ 0561-441586

☎ 0513-677658

SA N D F I R D E N

S UA M E E R

info@dekievit.nl

Fam. Ykema

Recreatiecentrum Bergumermeer B.V.

www.dekievit.com

Sandfirden 11, 8613 JH

☎ 0511-461385

OU DEMI R D UM

campingykema@hetnet.nl

TE R H E R N E

Camping Elfbergen

www.camping.ykema.tk

Stacaravanpark Zoutpoel B.V.

Beukenlaan 5, 8567 HD

S C H I E R MO N N I KO O G

☎ 0566-688901

☎ 0514-571235

De Kooiplaats

Strandcamping Terherne

info@campingelfbergen.nl

☎ 0519-531372

☎ 0566-689351

www.campingelfbergen.nl

Camping Seedune B.V.

Waterrecreatie Terhorne B.V.

Boskampeerterrein De Waps

☎ 0519-531398

☎ 0566-689351

☎ 0514-571437

S I E G E RSWO U D E

TE R K A P L E

Mini-Camping Heechhiem

De Sieghorst

Camping Maran

☎ 0514-571370

☎ 0512-303210

Skutmakkerspole 8, 8542 AJ

Camping De Bosrand

De Beamwal

☎ 0566-689367

Oude Balksterweg 2, 8567 HJ

☎ 0512-303983

info@campingmaran.nl

☎ 0514-571319

S I NT N I CO L A AS GA

www.campingmaran.nl

info@campingdebosrand.com

De Weidevogel

TE R N A A R D

www.campingdebosrand.com

☎ 0513-431034

Het Groene hart

Camping ‘De Zonneheuvel’

Camping en natuurkampeerterrein Blaauw

TE RO E L E

☎ 0514-571233

Langwarderdyk 4, 8521 SN

Camping Wiebe Leenstra

Vakantieoord De Wigwam

☎ 0513-431361

☎ 0513-431501

☎ 0514-571223

info@campingblaauw.nl

TE RS C H E L L I N G WE ST

OU DESC HO OT

www.campingblaauw.nl

Camping S. Wulp

Mini-Camping ‘t Woutersbergje

S L A P P E TE R P

☎ 0562-442056

☎ 0513-681192

Minicamping ‘Slappeterp’

V.O.F. Camping Cnossen

OUWSTER-N I J E GA

☎ 0518-451854

☎ 0562-442321

Jantina Hoeve

S LOTE N F R

Camping Landzicht

☎ 0513-551122

Watersport- en recreatiecamping De Jerden

☎ 0562-442023

☎ 0514-531389

153

Ca mp i ng s

reahus

De Kastanjeboom

Campingplätze

OPEN DE

VVV Fryslân Magazine 2011

TERWISPEL

WI J C K E L

De Lindelaar

De Jachtlusthoeve

De Streek 38, 8407 EG

☎ 0514-602172

0513461716

Camping ’t Hop

info@lindelaar.nl

Meerenstein 1, 8563 AV

www.lindelaar.nl

☎ 0514-602436

TIJ NJ E

www.campingthop.nl

De Lytse Boer

info@campingthop.nl

☎ 0513-571833

WITM A RS UM

TZUM

Camping Mounewetter

Boerencamping Ny Herema

☎ 0517-531967

☎ 0517-452915

WO R KUM

U R ETER P

Camping Welgelegen

Beekdal Hoeve Het Koningsdiep

☎ 0514-522442

☎ 0512-381844

Sudersè

VEGELI NSO O R D

☎ 0515-541924

Minicamping Lyts Mar Smuk

Aquaresort It Soal

☎ 0513-671262

Sudersèleane 23-29, 8711 GX

VLI EL AN D

☎ 0515-541443

Stichting Rekreatiebelangen Vlieland

camping@itsoal.com

WALTERSWA L D

www.itsoal.com

De Zandhorst

WO U D S E N D

☎ 0519-294925

Aquacamping De Rakken

WAR NS

Lijnbaen 10, 8551 NW

Camping De Weyde Blick

info@derakken.nl

‘t Sou 29, 8721 GX

www.derakken.nl

☎ 0514-681428

ZA N D H U I Z E N

hbreimer@cs.com

Homo-Camping De Vlegel

www.deweydeblick.com

☎ 0561-433113

Mini Camping Swart

☎ 0514-681677 WASKEMEE R ’t Appelhofke

☎ 0516-577234 WEI DUM Hotel Restaurant Camping Weidumerhout Dekamawei 9, 9024 BE

☎ 058-2519889/058-2519826 welkom@weidumerhout.nl www.weidumerhout.nl

WESTERGE E ST Camping De Greidpolle

☎ 0511-441481 De Greidpolle

☎ 0511- 442179 Camping ‘Oan’e Swemmer’

☎ 0511-442179 Hammerslag

☎ 0511- 431900 WI ER Tuincamping De Brinkhoeve

☎ 0518-462287

154

VVV Fryslân Magazine 2011

HOTeLS hOtEls

holland hotel de Wijnberg

De abdij

hotel Goerres

% 0515-572220

% 0519- 220422

% 0566-651312

hotel Café restaurant De Groene Weide

Hotel Van der Meer

ALDTSJ ER K

% 05155-72284

Woudweg 1, 9101 VH

landgoed De Klinze b.v.

Hotel Hid Hero Hiem

% 0519-292380

% 058-2561050

en restaurant het Weeshuis

www.hotelvandermeer.nl

APPELSC HA

Kerkstraat 51 -53, 8701 HR

D R AC HTE N

hotel-restaurant appelscha

% 0515-575299

EMJEE hotel Drachten

% 0516-431593

hotelhidherohiem@home.nl

hotel Drachten b.v.

hotel Wemeldinge Exploitatie b.v.

www.hidherohiem.nl

% 0512-520705

% 0516-433900

B O O R N ZWA AG

E E R N EWO U D E

Firma hotel-Pension aan de vaart

Jachthaven restaurant De Woudfennen

hotel Princenhof

% 0516-431223

Wielenlaan 19, 8526 GE

% 0511-539206

De Posthoorn

% 0513-499998

FRANEKER

% 0516-430455

amsberg@hetnet.nl

tulip Inn De valk b.v.

Herberg Het Volle Leven

www.de-woudfennen.nl

% 0517-398000

Oude Willem 5, 8426 SM

BUREN AMELAND

trebol hotel-restaurant-Zalencentrum b.v.

% 0516-430091

strandlotel buren aan Zee

hotel-Café-restaurant De stadsherberg

info@hetvolleleven.com

% 0519-542110/542156

% 0517-392686

www.hetvolleleven.com

Hotel Cafe Restaurant De Klok

GA ASTM E E R

BAKKEVEEN

Hoofdweg 11, 9164 KL

attema-sate

nieuw allardsoog

% 0519-542181

% 0515-469359

% 0516-543888

info@hoteldeklok.nl

G O UTUM

BALK

www.hoteldeklok.nl

Campanile hotel leeuwarden

H.C.R. Teernstra

BUREN FR

% 058-2880605

Van Swinderenstraat 69, 8561 AS

hotel Pension Oud

G RO U

% 0514-601013

% 0519-542057

hotel Cafe restaurant Oostergoo

dijk9781@planet.nl

B U R UM

% 0566-621309

www.hotelteernstra.n

het wapen van burum

stayokay Grou

BALLUM

% 0594-249649

% 0566-621528

hotel nobel

D E L FSTR A H U I Z E N

HARICH

% 0519-554157

hotel het tjeukemeer

Landgoed Hotel Welgelegen

BANTEGA

% 0514-541966

Welgelegen 15, 8571 RG

het vijfde seizoen

Hotel Tjongervallei

% 0514-605050

% 0514-551968

Marwei 14, 8508 RC

info@hotelwelgelegen.nl

B EETSTERZWA AG

% 0514-541122

www.hotelwelgelegen.nl

bilderberg landgoed lauswolt

info@tjongervallei.nl

HARLINGEN

% 0512-381245

www.tjongervallei.nl

hotel leeuwarden Centre b.v.

B OLSWAR D

D O K KUM

hotel Centraal

Melbol b.v.

hotel Café restaurant De Posthoorn

% 0517-412200

Motel bolsward

t raedhus

‘t havenmantsje b.v.

% 0512-518181

% 0519- 294082

155

H ot el s

Hotels

AKKRUM

VVV Fryslân Magazine 2011

Hotel Stadslogement Almenum

De Stelpshoeve

Iselmar Sporthotel & Partykasteel

☎ 0517-417706

☎ 0519- 561268

Plattedijk 16, 8531 PC

Anna Casparii

info@demariahoeve.nl

☎ 0514-569096

☎ 0517-412065

www.demariahoeve.nl

info@iselmar.nl www.iselmar.nl

Hotel Café Restaurant Zeezicht

☎ 0517-412536

De Gouden Klok

LIES

Hotel Restaurant ‘t Heerenlogement

Voorstraat 6, 9151 HE

Hotel De Walvisvaarder B.V.

Franekereind 23, 8861 AA

☎ 0519-561552

☎ 0562-449000

☎ 0517-415846

www.degoudenklok.nl

M A K KUM F R

info@heerenlogement.nl

info@degoudenklok.nl

Villa Mar

www.heerenlogement.nl

H O O R N TE RS C H E L L I N G

☎ 0515-232468

Hotel Pension Eethuis De Koegelwieck

MIDSLAND

Hotel Almenum

☎ 0562-449496

‘t Wapen Van Terschelling

Kruistraat 8-14, 8861 EB

JOURE

☎ 0562-448801

☎ 06-25031173

Hajé Hotel Restaurant Joure

NES AMELAND

www.hotelalmenum.nl

☎ 0513-413555

Hotel Hofker

info@stadslogementharlingen.nl

Herberg Joure

☎ 0519-542865

H EEG

Zijl 1, 8501 AZ

Hotel-Pension Molenzicht

Hotel Café Restaurant De Watersport

☎ 0513-410030

☎ 0519-542165

☎ 0515-442229

info@herbergjoure.nl

Hotel/Restaurant De Jong

H EER ENVE E N

www.herbergjoure.nl

☎ 0519-542016

Hajé Hotel Heerenveen B.V.

KAARD

Hotel Ameland

☎ 0513-618618

Café-Pension De Horper Wielen

☎ 0519-542150

H IJ UM

☎ 0562-448200

Hotel Bos- en Duinzicht

Restaurant Leafe Sawntjin!!

KO U D UM

☎ 0519-542368

☎ 0518-432374

Hotel Galamadammen bv

Hotel Nes

H I N DELO O P E N

Galamadammen 1, 8723 CE

☎ 0519-542183

Hotel Pension De Twee Hondjes

☎ 0514-521346

Hotel Töben

Paardepad 2, 8713 KR

info@galamadammen.nl

☎ 0519-542163

☎ 0514-522873

www.galamadammen.nl

Hotel Zeewinde Ameland

2.hondjes@home.nl

L A N GWE E R

☎ 0519-546500

www.detweehondjes.nl

De Wielen Langweer

WestCord Hotel Noordsee

HOLLUM

☎ 0513-499185

Strandweg 42, 9163 GN GN

De Walvisvaarder van Ameland

L E E UWA R D E N

☎ 0519-546600

☎ 0519-554256

Hotel Café ‘t Anker

noordsee@westcordhotels.nl

Hotel-Pension Ambla

☎ 058-2125216

www.westcordhotels.nl

☎ 0519-554537

Leeuwarder Eurohotel B.V.

O L D E B E R KO O P

Dit Eiland Hotel/Galerie

☎ 058-2131113

Lunia Hotel Restaurant Café

☎ 0519-554405

Bastion Hotel Leeuwarden B.V.

☎ 0516-452555

Fletcher Hotel Amelander Kaap

☎ 058-2890112

O O STE RWO L D E F R

☎ 0519-554646

Marina Hotel Heeg B.V.

Holland Inn Wemeldinge

Stayokay Ameland

☎ 058-2124670

☎ 0516-515075

☎ 0519-555353

Eden Oranje Hotel B.V.

O R A N J EWO U D

Hotel-Pension Het Zeepaardje

☎ 058-2126241

Tjaarda Oranjewoud B.V.

☎ 0519-556345

Hotel Post Plaza B.V.

☎ 0513-433533

Hotel Restaurant Dolores

☎ 0512-382282

The Good Stay B.V.

☎ 0519-554520

LEGEMEER

Koningin Wilhelminaweg 55, 8453 WS

HOLWER D

Landhotel Legemeer Hampshire Classic

☎ 0513-636126

De Gouden Klok

☎ 0513-432999

info@adbij.nl

☎ 0519-561552

L E M ME R

www.abdij.nl

Hotel Het Amelander Veerhuis

Hotel Logement Lemster Veerschip

O U D E GA G E M SM A L L I N G E R L N D

☎ 0519-561207

Hotel / Bed & Breakfast It Heech Hus

Hotel-Restaurant Ie-Sicht B.V.

Vissersburen 14, 8531 EC

☎ 0511-539367

☎ 0514-533090 info@hotellemmer.com www.hotellemmer.com

156

VVV Fryslân Magazine 2011

V E E N WO U D E N

Van der Valk Hotel Sneek

Hotel Café Duke Luk

Breksdyk 42, 8614 AX

☎ 0515-481818

De Wal 13, 9269 RA

☎ 0515-569497

Hotel de Wijnberg

☎ 0511-475004

info@trijedoarpen.nl

☎ 0515-412421

zaak@dukeluk.nl

www.trijedoarpen.nl

Stayokay Hostel

www.dukeluk.nl

OU DEMI R D UM

☎ 0515-412132

VLIELAND

Dassenhorst

De Daaldersplaats

Hotel Doniastate

☎ 0514-571580

☎ 0515-413175

☎ 0562-451894

Hotel Boschlust

Stadsherberg Hotel Nieuw Hanenburg

Hotel De Kluut B.V.

De Brink 3, 8567 JD

☎ 0515-412570

☎ 0562-451408

☎ 0514-571270

Amicitia Hotel Sneek BV

Badhotel Bruin

info@hotelboschlust.nl

Graaf Adolfstraat 37, 8606 BT

☎ 0562-451301

www.hotelboschlust.nl

☎ 0515-436800

Hotel Rispens

PIA A M

info@amicitiahotel.nl

☎ 0562-451492

Café Restaurant De Nynke Pleats

www.amicitiahotel.nl

Loodshotel B.V.

☎ 0562-451818

Buren 25, 8756 JP

☎ 0515-231707

Buitenplaats ’t Ges

Hotel Café Restaurant Zeezicht

nynkepleats@makkum.nl

Zwolsmanweg 17, 8606 KC

☎ 0562-451324

www.nynkepleats.nl

☎ 0515-413634

WestCord Hotel de Wadden

R IJS

info@t-ges.nl

Dorpsstraat 61, 8899 AD

Hotel Gaasterland

www.t-ges.nl

☎ 0562-452626

☎ 0514-581741

S O N N E GA

dewadden@westcordhotels.nl

RYPTSJ ER K

Moba Hotel Exploitatie B.V.

www.westcordhotels.nl

Hotel-Restaurant E-10 B.V.

☎ 0561-613664

☎ 0511-432222

STAVO R E N

WestCord Residentie Vlierijck

SC H I ERMO N N I KO O G

Hotel Restaurant Serre De Vrouwe van

Willem de Vlaminghweg 2, 8899 AV

Hotel Badweg Schiermonnikoog B.V.

Stavoren

☎ 0562-453840

☎ 0519-531218

☎ 0514-681202

vlierijck@westcordhotels.nl

Hotel Restaurant Café Duinzicht

STRO O B O S

www.westcordhotels.nl

Badweg 17, 9166 ND

De Vriesche Herberg

☎ 0519-531218

☎ 0512- 352144

WestCord Strandhotel Seeduyn

info@hotelduinzicht.nl

TE R N A A R D

Badweg 3, 8899 BV

www.hotelduinzicht.nl

Herberg De Waard van Ternaard

☎ 0562-451560

Hotel-Restaurant-Grillhuis De Zeester

De Groedse 3, 9145 RG

seeduyn@westcordhotels.nl

☎ 0519-531566

☎ 0519-571846

www.westcordhotels.nl

Hotel-Café-Eetcafé De Tjattel

info@herbergdewaard.nl

WE I D UM

☎ 0519-531133

www.herbergdewaard.nl

Hotel Restaurant Camping Weidumerhout

Graaf Bernstorff Exploitatie B.V.

TE RS C H E L L I N G WE ST

Dekamawei 9, 9024 BE

☎ 0519-532000

WestCord Hotel Schylge

☎ 058-2519888

Hotel Van der Werff B.V.

Burgemeester van Heusdenweg 37, 8881 ED

welkom@weidumerhout.nl

☎ 0519-531203

☎ 0562-442111

www.weidumerhout.nl

SEXB I ERUM

schylge@westcordhotels.nl

WE ST TE RS C H E L L I N G

Donia State

www.westcordhotels.nl

Hotel Schylge B.V.

☎ 0517-591501

TE RWI S P E L

☎ 0562-442111

SI NT JACOB PA RO C H I E

Hotel Restaurant De Lindelaar

Stayokay Terschelling

Café- Restaurant “ de zwarte haan”

De Streek 38, 8407 EG

☎ 0562-443312

Nieuwe Bildtdijk 428, 9079 PG

☎ 0513-461716

Hotel Pension Buren

☎ 0518-401649

info@lindelaar.nl

☎ 0562-442226

info@dezwartehaan.nl

www.lindelaar.nl

Hotel Oepkes-de Schoener B.V.

www.dezwartehaan.nl

U IT WE L L I N G E RGA

☎ 0562-442005

SI NT N ICOL A AS GA

White House Hotel B.V.

Hotel Europa

Hotel-arrangementen ‘De Oorsprong’

☎ 0515-558073

☎ 0562-442241

☎ 0513-432662

157

H ot el s

SNEEK

H.C.R. De Trije Doarpen

Hotels

OU DEGA W.

VVV Fryslân Magazine 2011

WestCord Residentie Boschrijck Sportlaan 5, 8881 EP

☎ 0562-443311 boschrijck@westcordhotels.nl www.westcordhotels.nl Candtonhotel Paal Acht

☎ 0562-449090 Hotel Lutine

☎ 0562-442194 Hotel Bornholm B.V.

☎ 0562-442266 Caracol

☎ 0562-443694 Hotel Café Restaurant Nap

☎ 0562-443210 Hotel Altijd Wad

☎ 0562-442050 WI ERUM Poutsma-da Vinci B.V.

☎ 0313-652552 WI R DUM F R Hotel Café Restaurant Duhoux

☎ 058-2551513 WOLVEGA Van der Valk Hotel Wolvega Exploitatie B.V.

☎ 0561-692800 WOR KUM De Herberg van Oom Lammert en Tante Klaasje

☎ 0515-541370 Hotel De Gulden Leeuw Merk 2, 8711 CL

☎ 0515-543127 www.deguldenleeuw.nl info@deguldenleeuw.nl Hotel Aan de Wymerts Noard 37, 8711 AB

☎ 0515-540004 info@hotelaandewymerts.nl www.hotelaandewymerts.nl Hotel Gast-Inn Workum B.V.

☎ 0515-543981 ZU R IC H De Steenen Man

☎ 0517-579282

158

VVV Frysl창n Magazine 2011

JACHTHAVeNS Mar I nas

EA R N EWA L D

HEEG

Jachthaven akkrum

Jachthaven Westerdijk

Jachthaven stella nova b.v.

% 0566-651373

% 0511-539360

% 0515-444236

ANJ UM

EASTE R M A R

Jachtcenter Dijkstra

Jachthaven Camping Oostmahorn

De Lits

% 0515-443488

% 0519-321445

Snakkerbuorren 9, 9261 VM

van roeden Watersport

BALK

info@delits.nl

% 0515-443330

Jachthaven lutsmond v.O.F.

www.delits.nl

Passantenhaven Heegerwal

% 0514-603434

E C HTE N E R B R U G

Postbus 23, 8620 AA

B O OR NZWA AG

Jachthaven De Meerkoet

info@heegerwal.nl

De tijnjehoeve

% 0514-541101

www.heegerwal.nl

% 0515-559814

ELAHUIZEN

Jachthaven De Woudfennen

De Koggeplaet b.v.

Jachthaven Eendracht

Wielenlaan 19, 8526 GE

% 0514-603838

It Eilan 68, 8621 CT

% 0513-499998

FRANEKER

% 0515-442575

amsberg@hetnet.nl

Jachtmakelaardij Zevenhuizen b.v.

info@eendracht.nl

www.de-woudfennen.nl

% 0517-391054

www.jachthaveneendracht.nl

BU ITEN POST

GA ASTM E E R

lourens b.v.

Jachthaven Pieter bouwe

Jachtwerf Heeg

% 088-3040400

% 0515-469696

It Butlan 14, 8621 DV

BU RGUM

G RO U

info@jachtwerf-heeg.nl

WSV Bergumermeer

Watersportservice berend Mink

www.jachtwerf-heeg.nl

Burg. Van Panhuyslaan 7, 9251 KN

% 0566-621111

H I N D E LO O P E N

% 0511-465556

Jachthaven s.t. Molenaar

Jachthaven hindeloopen b.v.

secretariaat@wsvbergumermeer.nl

% 0314-346211

% 0514-524524

www.wsvbergumermeer.nl

Fobo Jachthaven b.v.

H OM M E RTS

DE VEEN HO O P

% 0566-621632

De Uylenburgh

De veenhoop Watersport

Watersportcentrum blemmer

% 0515-442600

% 0512-461025

% 0566-624184

J I R N S UM

DE WESTER E E N

Jachtwerf leechlan

Jachthaven De boarnstream b.v.

Jachthaven het Eibertsnest

% 0566-2622940

% 0566-600828

% 0511-472775

van der Werf Grou holding b.v.

smid Jachtservice

Watersportvereniging De Westerein en

% 0566-622410

% 0566-624218

Omstreken

HARLINGEN

Jachthaven sneekerhof

% 0511-444454

topline yacht Design b.v.

% 0566-689595

DR AC HTEN

% 0517-430340

JOURE

all yachts holding b.v.

Ouwehand (afd. Jachtwerf )

Passantenhaven Joure

% 0512-544765

% 0517-416313

% 06-22052512

haven stins b.v.

Watersportcentrum De leeuwenbrug b.v.

% 0512-520385

% 0517-415666

159

Ja cht haven s

Marinas

AKKRUM

VVV Fryslân Magazine 2011

KOLLUM

M A K KUM F R

Jachtservice Noord-Nederland

Lunegat Jachthaven

Aquatel Yachtservice Sijrier

☎ 0514-684684

Kwelderweg 1, 9291 MD

☎ 0515-231628

Marina Stavoren

☎ 0511-408303

Marina Volendam B.V.

Middelweg 14, 8715 ET

lunegat@planet.nl

☎ 0299-320262

☎ 0514-684689

www.lunegat.nl

MO L KWE R UM

info@skipsmaritiem.nl

KOU DUM

Marina Friesland

www.skipsmaritiem.nl

Winterberging De Jong

☎ 0514-681432

TE R H E R N E

☎ 0514-523176

N I E UWE B R U G

Jachtwerf Nerushoek

Busman Jachtwerf

Jachthaven Postma

☎ 0566-689839

Ooste 49, 8723 EH

☎ 0513-671363

De Schiffart Jachthaven

info@jachtwerfbusman.nl

N OA R D B U RG UM

☎ 0566-689888

www.jachtwerfbusman.nl

Jachthaven Zwartkruis B.V.

Westra Yacht Cleaning

L ANGWEER

☎ 0511-465170

Jachthaven Oksewiel

Passantenhaven Langweer

O F F I NGAWI E R

☎ 0566-689277

☎ 0513-499981

Paviljoen Sneekermeer

TE R K A P L E

Verenigingshaven KWV Langweer

☎ 0515-427123

Jachtwerf Terkaple

☎ 0513-499298

O U D E GA W

☎ 0566-689587

LEEUWAR D E N

Coöperatie Tsjerne-Hannen U.A.

U IT WE L L I N G E RGA

St. De Nieuwe Leeuwarder Jachthaven

☎ 010-4471600

De Watervriend

☎ 058-2125759

Jachtwerf Bootsma

☎ 0515-559897

Hemrik Marine B.V.

Hoytemadijk 2, 8614 AR

Jachthaven Bouma

☎ 058-2134810

jachtwerfbootsma@hetnet.nl

Buorren 1, 8624 TL

Coöperatieve Jachthaven Exploitatie-

www.jachtwerfbootsma.nl

☎ 0512-525878

vereniging De Oude Potmarge U.A.

S I NT N I CO L A AS GA

mj.bouma@hetnet.nl

☎ 058-2120899

Watersportvereniging St. Nicolaasga

U R E TE R P

LEMMER

☎ 0513-431706

Jachtservice De Brabander

Watersportcentrum De Brekken B.V.

S LOTE N

☎ 0512-303181

☎ 0514-562115

Sloten Jachtwerf

VLIELAND

Jachthaven De Punt B.V.

Jachthaven 1, 8556 AM

Stichting Aanloophaven Vlieland

☎ 0514-563470

jwsloten@planet.nl

☎ 0562-451729

Boat-Inn nautisch bedrijvencentrum

SNEEK

WA R N S

☎ 0514-564444

Yachtservice It Ges

Watersportcentrum De Stormvogel B.V.

Iselmar sporthotel & Partykasteel

☎ 0515-559036

☎ 0514-681388

Plattedijk 16, 8534 PC

B.V. Sneeker Jachthaven

Jachthaven De Vrijheid B.V.

☎ 0514-569099

☎ 0515-417061

☎ 0514-681623

info@iselmar.nl

Jachthaven De Domp

Johan Friso Bedrijvenpark B.V.

www.iselmar.nl

☎ 0515-412559

☎ 0514-682238

Jachthaven Friese Hoek Lemmer B.V.

St. Jachthaven en Camping De Domp

Nijefurd Watersport

☎ 0514-564141

☎ 0515-412559

☎ 0514-682250

Jachtwerf Maronier B.V.

Soleland Yachts

WA RTE N

☎ 0514-563300

☎ 0515-439339

Stichting Jachthaven Wartena

Mar Lemmer B.V.

Spoelstra Yachtpainting

☎ 058-2551870

☎ 0514-563355

☎ 0515-425403

Johannes Feenstra Rederij B.V.

Marinecenter De Fundatie B.V.

P.B. Behage Yachtdesigner

☎ 058-2552288

☎ 0514-562777

☎ 0515-421539

WE RG EA

Maronier Jachtwerf

Jacht Electroservice Sneek

Jachtwerf Van der Werff

☎ 0514-563300

☎ 0515-433051

☎ 058-2551963

Yacht Club Lemmer B.V. i.o.

Zijda Yachting B.V.

WE ST-TE RS C H E L L I N G

☎ 0514-560880

☎ 0515-432993

Stichting Passantenhaven Terschelling

M AKKI NGA

STAVO R E N

☎ 0562-443337

St. Sociaal Cultureel Werk ’t Haventje

Jachthaven en Camping De Roggebroek B.V.

WO R KUM

☎ 0516-441481

☎ 0514-681469

Jachthaven Bouwsma

☎ 0515-542004

160

VVV Fryslân Magazine 2011

rick van aalderen v.O.F.

% 0515-541728

Jachthaven de Zwaan

% 0515-419990

AquaResort It Soal

% 0514-592729

Watersportbedrijf De Welle

Suderséleane 23-29, 8711 GX

schraa Watersport

% 0514-591303

% 0515-542937

% 0514-591776

www.itsoal.com

Jachthaven Koalite

marina@itsoal.com

% 0514-591321

KAMPeReN BIJ De BOeR CaMPI nG aM baU Er n hOF

APPELSC HA

Kampeerboerderij De vallei buren b.v.

P I N G J UM

Kampeerboerderij nijsingh

% 0519-542807

Recreatieboerderij Hilarides

% 0516-431201

Kampeerboerderij Edelweis

Singel 3, 8635 MK

Kampeerboerderij Wouda

% 0519-542377

% 0517-579226

% 0516-432235

Kampeerboerderij De Zwaluw

SA N D F I R D E N

BAKKEVEEN

Nije Drintse Wei 6, 9245 SE

Kampeerboerderij ykema

It ‘ Kroese Beamke’

% 0519-542941

% 0515-469444

% 0516-541245/541245

D RO G E H A M

S C H I E R MO N N I KO O G

info@kroesebeamke.nl

Educatieve vee- en natuurboerderij

Kampeerboerderij binnendijken

www.kroesebeamke.nl

hamster Mieden

% 0519-531633

Kampeerboerderij De harmsdobbe

% 0512-331367

S I NT N I CO L A AS GA

% 0516-541419

HEE

Camping en Hooitel B&B De Weidevogel

BALLUM

Kampeerboerderij West-End

% 0513-431034/06-44045742

Kampeerboerderij halfweg

% 0562-448229

meingea@online.nl

% 0519-554249

H O L LUM

www.komnaardeboerderij.nl

B OAZUM

Kampeerboerderij de Kuul

TZUM

Ny Wybranda

% 0519-554092

Zorgboerderij It heechhiem

% 0515-521344

NES AMELAND

% 0517-341324

info@nijwybranda.com

t. beijaard

WE ST-TE RS C H E L L I N G

www.nijwybranda.com

% 0519-542736

Camping Kampeerboerderij De hek

B OLSWAR D

O L D E H O LT WO L D E

% 0562-444083

Boerencamping Half-Hichtum

boerderijcamping De Geele bosch

WI J C K E L

Hichtumerweg 14, 8702 PG

% 0513-633103

boerderijcamping De tjasker

% 0515-572684/06-23917116

O U D E M I R D UM

% 0514-605869

info@half-hichtum.nl

Kampeerboerderij Familie Groen

WI J N J EWO U D E

www.half-hichtum.nl

% 0514-571726

Kampeerboerderij De Twa Buken

BU R EN FR

Noed 13a, 8521 NR

Kampeerboerderij ‘t noorderlicht

% 0516-541862

% 0519-542690

161

Ka mp eren b i j de b oe r

WO U D S E N D

Camping am bauernhof

Kuperus Watersport

- advertorial -

Een heerlijke dag (of langer!) op Terschelling of Vlieland Einen herrlichen Tag (oder länger!) auf Terschelling oder Vlieland Dagarrangementen Een heerlijk dagje naar Terschelling of Vlieland? Kies dan voor een supervoordelig arrangement, inclusief bootticket en handige extra’s zoals een huurfiets of een busdagkaart. Vraag naar onze speciale folder of kijk op www.rederij-doeksen.nl.

Tagesarrangements Mal einen herrlichen Tag auf Terschelling oder Vlieland erleben? Wählen Sie ein supergünstiges Arrangement, mit Fahrkarten und praktischen Zusatzangeboten, wie z.B. einem Leihfahrrad oder einer Bus-Tageskarte. Fragen Sie nach unserem Sonderprospekt oder schauen Sie unter www.rederij-doeksen.nl.

Groepen Op zoek naar een leuk groepsuitje? Kies dan ook voor één van onze dagarrangementen! Gecombineerd met een speciaal groepscateringarrangement (koffie met gebak, lunchpakket, uitgebreid diner of buffet) wordt het een compleet dagje uit.

Gruppen Reisen Sie mit 15 oder mehr Personen? Dann erhalten Sie Gruppenrabatt. Unter einer Gruppe verstehen wir fünfzehn Personen derselben Altersgruppe (Schulkinder, Erwachsene). Ein spezielles Gruppen-Cateringarrangement (Kaffee mit Kuchen, Lunchpaket, reichhaltiges Diner oder Büfett) macht Ihren Tagesausflug komplett.

Boek op tijd Houd voor leuke kortingsacties en arrangementen onze website in de gaten en boek op tijd.

Rechtzeitig buchen Auf unserer Website finden Sie regelmäßig attraktive Sonderangebote und -arrangements; buchen Sie rechtzeitig.

Rederij Doeksen Waddenpromenade 5 8861 NT HARLINGEN Tel. 0900-3635736 (€ 0,70 per gesprek) www.rederij-doeksen.nl

Rederij Doeksen Waddenpromenade 5 NL-8861 NT HARLINGEN Tel. 0900-3635736 (€ 0,70 pro Gespräch) Aus dem Ausland erreichen Sie uns über die Nummer +31 562 442 002 www.rederij-doeksen.nl

VVV Fryslân Magazine 2011

PeNSIONS & BeD eN BROCHJe hOstEls & ü bEr naC htU nG MIt Frü hstüC K

D O N G J UM

De bolstienpleats

Ds. L. Tinholtstraat 2, 8723 CX

Pension Oppe Klincke

AB B EGA

% 0513-415515

Franekerweg 6, 8808 HA

Mevr. Cnossen-Osinga

B U ITE N PO ST

% 0517-394342

% 0515-569683

Fam. Kampen

info@oppeklincke.nl

ALDEB OAR N

It Bosk 3, 9022 BV

wwww.oppeklincke.nl

Bed en Brochje De Boarnstee

Fam. Bakker

D R AC HTE N

Weaze 66/67, 8495 HH

Kahoolsterlaan 2, 9172 AN

bed & breakfast M. linstra

% 0566-689016

% 0511-542763

% 0512-543159

info@deboarnstee.nl

BUREN FR

EASTE R L IT TE N S

www.deboarnstee.nl

Pension ‘t Hoefijzer

angema Goet

ALDTSJ ER K

Kleasterwei 18, 8851 GP

% 0515-332573

De Oude Pastorie

% 0519-542541

% 058-2562251

B U RG UM

De Gastenkamer

Motorherberg healbird

De Hege Stjelp

bonnehus

% 058-2561043

Langestreek 61, 8531 HZ

% 0519-518962

BAKKEVEEN

% 0512-372270

Unia Zathe

appartementen ‘t hiem

stjelp@camping-de-stjelp.nl

% 0519-518101

% 0516-541454

www.camping-de-stjelp.nl

F E I N S UM

De Kloostermop

DA MWO U D E

bijdegraaf

% 0516-541446

Boerenthuis de Prikkebosk

% 058-2570750

BANTEGA

Paardepad 2, 8713 KR

F E RWE R D

‘t alde Weintsjil

% 0511-421016

Groot Kahool

% 0514-551535

Kahoolsterlaan 2, 9172 AN

B OAZUM

Botniahiem

% 06-10382456

Gerbrandy State

Wyns 28, 9092 BE

sjoerdmalda@hotmail.com

Noed 13a, 8521 NR

% 0511-422038

www.xs4all.nl/~tkolijn

% 0515-521110

botniahiem@hetnet.nl

FO U D G UM

B O OR NZWA AG

www.botniahiem.nl

Piet Paaltjes Pastorie

Jachthaven De Woudfennen

Gran Jodi

% 0519-292384

Menno van Coehoornweg 17, 9251 LV

% 0511-423049

FRANEKER

% 0513-499998

D E L FSTR A H U I Z E N

Bed en Breakfast Lutje Lollum

amsberg@hetnet.nl

b&b hooitel boerderijrecreatie

Lutjelollum 1, 8801 PW

www.de-woudfennen.nl

% 0514-541267

% 0517-391184

B ROEK FR

D O K KUM

info@bedandbreakfastlutjelollum.nl

B&B Broek

Fam W. v.d. Gang

www.bedandbreakfastlutjelollum.nl

Berlikumerweg 19, 8811 HR

% 0519-293038

G I O N GA R I J P

% 0513-414359

Fam a. de Jong

B&B De Klokkenstoel

% 0519-294062

% 0566-688581/06-30383937

Mw thiescheffer

info@klokkenstoelbenb.nl

% 0519-293582

www.klokkenstoelbenb.nl

163

Pens i ons & B ed en B ro c h j e

Fam. Kloosterman

Hostels & Übernachtung mit Früstück

A ALSUM

VVV Fryslân Magazine 2011

Bloemerstee

I J LST

M A NTG UM

☎ 0566-689216

Stadslogement Het Wapen van IJlst

Sijperda’s Koetshuis

Fam. Tromp

☎ 0515-531315

It Bosk, 9022 BV

☎ 0566-689972

ITE N S

☎ 058-2502030

HANTUMH U I ZUM

De Spieker Bed & Brochje

t.schellaars@hetnet.nl

De Heksenketel

☎ 0515-333820

www.neerlandsgoed.nl

☎ 06-15475542

J I STR UM

Lyts Kanaan

HAR LI NGEN

Bed & Breakfast De Coulisse

☎ 058-7370034

B&B De Confiance

☎ 0512-843667

M A R R UM

Boat&Breakfast De Risico

JOURE

Herberg Godot

B&B De Vertrouwen

Mevr. Van Hofwegen

Kerkpad 10, 9073 HX

B&B De Rode Kers

☎ 06-13261542

☎ 0518-411383

☎ 0517-851068

B&B Safier

info@herberg-godot.nl

Pension Meijer

☎ 06-36263829

www.herberg-godot.nl

Centrum De Ruimte

K I MSWE R D

M E TS E L AWI E R

B&B Oosterpark

De Bolle en de Hynst

Binneninn

☎ 0517-396696

☎ 0517-642429

☎ 0519-571846

Logement Garjen

K I MSWE R D

M I D LUM

☎ 0517-430627

B&B Popta Zathe

B&B Havestein

Camping en Recreatie De Zeehoeve

KO L LUM

☎ 0517-430465

Westerzeedijk 45, 8862 PK

Ald Syl

MIDSLAND

☎ 0517-416971

☎ 0511-408795

Pension de Wadvaarder

info@zeehoeve.nl

KO L LUM E R POM P

☎ 0562-449101

www.zeehoeve.nl

Lauwerswille

Firma in de Witte Handt

HAU LE

☎ 0511-401700

☎ 0562-448937

Gortershoek

KO U D UM

MO D D E RGAT

☎ 0516-577584

Pension Perruque

Rekreatiebedrijf Meinsma

H EER ENVE E N

Ds.L. Tinholtstraat 2, 8723 CX

Meinsmawei 5, 9142 DL

Nos Ambo

☎ 0514-523337/06-42861953

☎ 0519-589369

☎ 0513-610119

pension@perruque.nl

peasens@hetnet.nl

H EGEB EI NTUM

www.perruque.nl

www.recreatiebedrijfmeinsma.nl

Harsta -Hoeve

KU BA A R D

NES

☎ 0518-413183

B&B Joarum

Fam. Visser

H EMELUM

☎ 06-23818638

Lutje Lollum 1, 8801 PW

7de Hemel

L E E UWA R D E N

☎ 0519-589519

☎ 0514-850600

Bordine Bed & Breakfast

NES AMELAND

H I DA AR D

and Studiorent

Pension Bakema

Pronkkamer De Klieuw

☎ 058-2802540

☎ 0519-542427

☎ 0515-569536

De Roos

N I AWI E R

H I N DELO O P E N

Bed & Breakfast De Dream

Slapen op Gos

Hotel Pension De Twee Hondjes

☎ 058-2886273

☎ 0519-241517

Paardepad 2, 8713 KR

LEMMER

N I AWI E R

☎ 0514-522873 / 06 23806873

Pension De Stjelp Pleats

Huize Lauwersland

2.hondjes@home.nl

☎ 0514-565099

☎ 06-16414861

www.detweehondjes.nl

B&B Grondsma

N I J B EE TS

HOLLUM

☎ 0514-564138

Boerien en Boerel V.O.F.

Logeerderij ‘t Steeke

Herberg de Wildeman

☎ 0512-461511

☎ 0519-554304

☎ 0514-524031

N I J E M I R D UM

HO OR N TERS C H E L L I N G

Pension ’t Lytse Knipke

Pension Petit Restaurant Hoogervorst

De Postoari

Langestreek 61, 8531 HZ

☎ 0514-571463

Pension Huys Ter Schellinck

☎ 0514-564056

NIJLAND

☎ 056-2448835

info@lytseknipke.nl

De Schilderswerkplaats

I DSKEN H U I Z E N

www.lytseknipe.nl

☎ 0515-569769

Mevr. Boschloo

M A K KUM F R

O O STE R E N D

☎ 06-12150532

Bed & Breakfast ‘t Vallaat

B&B Margryt

☎ 0515-231858

☎ 0515-331639

164

VVV Fryslân Magazine 2011

WE STE RG E E ST

Camping en Hooitel B&B De Weidevogel

Bed and Breakfast ‘t Skoalhus

☎ 0562-449480

Noed 13A, 8521 NR

☎ 0511-449988

O OSTER N IJ K E R K

☎ 0513-431034/06-44045742

Bonne Recreatie - Bonnehof Huskes

Op de Vlakte

meingea@online.nl

☎ 0519-518962 / 06-50411843

O OSTERZEE - B U R E N

www.komnaardeboerderij.nl

WI J N A L D UM

B&B Het Friese Achterhuis

S LOTE N F R

Pension Veldzigt

OPEI N DE

Pension Stedswal

☎ 0517-591209

Bed & Breakfast Smit

☎ 0514-531569

WI J N J EWO U D E

☎ 0512-840519

SNEEK

B&B ’t Wijnjeterper Schar

OU DEHASK E

Swettestate

Wielenlaan 19, 8526 GE

Pipowagen Broersma

☎ 0515-417742

☎ 0516-481925

☎ 0513-416318

C. Blonk

WI JTGA A R D

OU DWOLD E

☎ 0515-421952

Oenemastate

Allemastate

B&B Kroonenburgh Mevr. Van Uffelen

Weaze 66 / 67, 8495 HH

PAESENS

☎ 0515-416440

☎ 06-53613021

Lytshuis Zilver

TE R H E R N E

WI N S UM F R

☎ 0519-589014

Villa Envie

De Gauwe Krakeling

PIA A M

☎ 0566-840048

It Hof 3, 8511 AE

Piaam State

d’Oude Herbergh

☎ 0517-342730

☎ 0515-232251

☎ 0566-688846

WO R KUM

R EITSUM

TE R N A A R D

Hoek Van de Stal

Aap Noot Mies

Casa Lutha

Franekerweg 6, 8808 HA

☎ 0519-707827

☎ 0519-571556

☎ 0515-542962

R I ED

TZUM M A R UM

De Rozenstelp

Pension Poortstra

Berlikumerweg 19, 8811 HR

Kleasterwei 18, 8851 GP

Meinsmawei 5, 9142 DL

☎ 06-54310711

☎ 0518-481245

☎ 0515-542072

info@rozenstelp.nl

info@pensionpoortstra.nl

WYN S

www.rozenstelp.nl

www.nwfriesland.nl/poortstra

Gast op Stal

ROH EL

U R E TE R P

Westerzeedijk 45, 8862 PK

Belshof

Jetje Pijpekrul

☎ 058-2562230

☎ 0513-552024

☎ 0512-301590

info@gastopstal.nl

RUTTEN

Oerterper Gastenkeamers

www.gastopstal.nl

B&B Jaarsma

Weardebuorsterwei, 9295 LC

☎ 0514-562216

☎ 0512-303991

B&B Ruttenshoekje

V E E N K LO O STE R

☎ 0527-263369

Molenrad

B&B Keppel

☎ 0511-449949

RYPSKER K

VLIELAND

De Klaborij

De Herbergh van Flielant C.V.

☎ 0511-431900

☎ 0562-451400

SC HAR N EG O UTUM

Pension Duin en Dal

Anneke’s B&B

☎ 0562-451684

☎ 0515-431040

V RO UWE N PA RO C H I E

SC H I ERMO N N I KO O G

Pension Bakker

Kamerverhuur Pension Lulu

☎ 0518-403767

☎ 0519-531306

WE ST-TE RS C H E L L I N G

Pension Westerburen

Pension De Wadden

☎ 0519-532052

annex Rijwielverhuur

SI EGERSWO U D E

☎ 0562-442685

De Merskenhof

Pension de Holland

☎ 0512-301549

☎ 0562-442268

V.O.F. Pension Smidsvuur

165

Pens i ons & B ed en B ro c h j e

S I NT N I CO L A AS GA

Huize Papillon

Hostels & Übernachtung mit Früstück

O OSTER EN D TE RS C H E L L I N G

VVV Fryslân Magazine 2011

ReCReATIe & BUNGALOWPARKeN vErGn üGU nGsPar Ks & bU nGalOWDÖr FEr

A ALSUM

HEEG

M A K KUM

recreatiebedrijf J. Deinum

recreatiebedrijf aan het Water

Recr. Centrum De Holle Poarte

% 0519-221768

% 0515-442703

De Holle Poarte 2, 8754 HC

AKKRUM

Exploitatie Watersport- en

info@hollepoarte.nl

Recreatiepark Tusken de Marren

bungalowpark heegermar b.v.

www.hollepoarte.nl

Ljouwerterdyk 63, 8491 ML

% 0227-595059

MO L KWE R UM

% 072-5155844

HEERENVEEN

Camping 't Seleantsje

info@tuskendemarren.nl

st. recreatievoorzieningen van de

't Seleantsje 2, 8722 HE

www.tuskendemarren.nl

tjongerschans

% 0514-681395

ANJ UM

recreatie bungalows heerenveen b.v.

info@camping-seleantsje.nl

Landal Esonstad

% 0513-625325

www.camping-seleanstje.nl

Oostmahorn 29b, 9133 DT

H O L LUM - A M E L A N D

N O O R DWO L D E

% 0519-329555

Zilverberkpark boomhiemke

Recreatiepark het Bosmeer

esonstad@landal.nl

% 0519-554052

Elsweg 5, 8391 KB

www.landalesonstad.nl

recreatiepark Koudenburg

% 0561-433672

BANT

% 0519-554134

info@bosmeer.nl

vakantiepark Eigen Wijze

H OM M E RTS

www.bosmeer.nl

% 0527-261899

Vakantiecentrum Uylenburg

O F F I N GAWI E R

BU R EN - A M E L A N D

Krimwei 4 t/m6, 8622 XZ

RCN de Potten

Klein Vaarwater

I J LST

De Potten 2 t/m 36, 8626 GG

Kleinvaarwaterweg 114, 9163 ME

Outdoor noord

potten@rcn.nl

% 0519-542156

% 06-12623212

www.rcn.nl

info@kleinvaarwater.nl

KO L LUM E R POM P

O O STE RZ E E

www.kleinvaarwater-ameland.nl

boersma recreatie

Watersportcentrum tjeukemeer

BU R EN FR

% 0511-408612

% 0514-541718

De Uuthof

KO U D UM

O U D E M I R D UM

% 0519-543912

De Kuilart

Ontspanningspark sybrandy's

EAR N EWÂL D

De Kuilart 1, 8723 CG

% 0514-571224

Bungalowpark It Wiid (met boot/wellness)

info@kuilart.nl

R I JS

Koaidyk 6, 9264 TP

www.kuilart.nl

Chalet en Caravanpark De Vossenhoek

% 038-3856300

L A N GWE E R

Marderleane 9a, 8572 WG

www.bungalowparkitwiid.nl

villapark langweer

% 0514-581563

reserveringen@bungalowparkitwiid.nl

% 0513-499758

info@campingvossenhoek.nl

EL AH U IZEN

L E M ME R

www.campingdevossenhoek.nl

bungalowpark het Zwin b.v.

Iselmar Sporthotel & Partykasteel

RO H E L

% 0514-603838

Plattedijk 16, 8532 PC

Aktiviteitenboerderij Fjouwerhusterpleats

Recreatie- en Watersport- centrum

% 0514-569097

Vierhuisterweg 29, 8507 CG

'De Fluessen'

info@iselmar.nl

% 0513-551418

% 0514-602525

www.iselmar.nl

info@aktiviteitenboerderij.nl

GA ASTMEE R

LO L LUM

www.aktiviteitenboerderij.nl

Waterrecreatie syperda

slachtehiem recreatie

% 0515-426020

% 0517-469108

166

VVV Fryslân Magazine 2011

SC HARSTER B R U G Ballonclub Joure Hollandiastraat 65, 8517 HD ballon@folkert.net www.ballonclub.nl

SC H I ERMO N N I KO O G

☎ 0519-531308 SI NT N ICOL A AS GA Landgoed Eysinga State Langwarderdyk 4, 8521 NE

☎ 0513-431361 info@eysingastate.nl www.eysingastate.nl

SN EEK Simon Watersport

☎ 0515-412096 Friesland Events

☎ 0515-521011 Vinea Vakanties Zuidwesthoekweg 7, 8600 AL

☎ 0515-435000 info@vinea.nl www.vinea.nl Recreatiecentrum Sneek H. Bulthuisweg 30, 8606 KB

☎ 06-11112324 info@rc-sneek.nl www.recreatiecentrumsneek.nl

SUA MEER Recreatiecentrum Burgumermeer Solcamastraat 30, 9262 ND info@bergumermeer.nl www.bergumermeer.nl

TER H ER N E Terherne Haven B.V.

☎ 0566-652707 TEROELE De Koevoet Troelstraweg 17, 8524 DK mail@dekoevoet.nl www.dekoevoet.nl

WEST-TERS C H E L L I N G Bungalowpark Dellewal

☎ 0562-442602 WETSENS Nutma Recreatie

☎ 0519-241655 WOR KUM AquaResort It Soal Suderséleane 23-29, 8711 GX

☎ 0515-541445 www.itsoal.com camping@itsoal.com

167

Recreat i e- & b u n g a l o w p a r ke n

Vergnügungsparks & Bungalowdör fer

Soepboer Recreatieverhuur B.V.

VVV Frysl芒n Magazine 2011

RONDVAARTeN Kr EUZFah rtEn

AKKRUM

FRANEKER

adriana Charters

Frisian Queen

F.t. Charters

% 0517-415899

% 0566-650030

% 0517-395899

tradeWind Zeilreizen v.O.F.

ARUM

hollandia Zeilcharterschip

% 0517-419078

Zeilvaart Johanna Maria

Franeker Zeilvloot

Zonnewind Zeilcharter b.v.

% 0384-773395

% 0517-392310

% 0517-419078

B LESSUM

GA ASTM E E R

WadEver

Witte Olifant Events

De Klassieke Redery

rederij vooruit

% 0517-418728

Munkedijk 16, 8611 JM

schippersco枚peratie historische Zeilvaart

B ROEK FR

info@deklassiekerederij.nl

traditional sailing Charter

De Drie ankers

www.deklassiekerederij.nl

Zonnewind Zeilreizen

% 0513-413242

GAUW

H A RT WE R D

scheepvaartbedrijf Grondsma b.v.

Charterzeilvaart & technisch bedrijf

argo nautica Zeilcharters

% 0517-418487

tj. bakker

% 0515-569127

sylnocht

% 0515-521764

HEEG

% 0513-414387

G RO U

Esperanza

BU R DA AR D

De lachende leeuw

% 0514-682089

broodwinner

% 0566-623367

Varskip Yachtcharter

% 0519-332926

Rederij van der Zweep / Rondvaarten Grou

De Draei 35, 8621 CZ

DEI N UM

Partyschepen Verhuur

info@varskip.com

rondvaart Middelsee

De Koffe 17, 9002 GW

www.varskip.com

% 058-2541456

% 06-53508080

DR AC HTEN

rondvaartengrou@live.nl

Heech by de Mar

rondvaartbedrijf Drachten-

www.rondvaartengrou.nl

De Draei 37, 8621 CZ

De harmonie

rederij aktievaart b.v.

info@heechbydemar.nl

% 0512-512791

% 0566-622124

www.heechbydemar.nl

stichting varende recreatie

HARLINGEN

Onedin-Charter

vliestroom Charters

Skutsjeverhuur Haghe

% 0725-091092

% 0517-412370

koaldijk 1, 8621 CN

het bruine leven

bootsma shipping b.v.

info@skutsjeverhuurhaghe.nl

% 0512-341881

% 0517-418599

www.skutsjeverhuurhaghe.nl

EAR N EWAL D

De Wadrunner

HEERENVEEN

rondvaartbedrijf MsK Friesia beheer

% 0517-419714

sk没tsje Ut en th没s (h. regts)

% 0511-539217

Zeesportvisserij veltman b.v.

% 0513-628720

rederij Princenhof

% 0517-415323

H O L LUM

% 0511-539334

Fa. De Poolster/noorderlicht, J.P. Moen

rondv.- & Zeesportvisserijbedr. bruinvis

ENGWI ERUM

% 0517-413512

% 0519-554224

rondvaartbedrijf lauwersmeer

Zeewint Zeilen

v.O.F. rondvaartbedrijf Zeehond

% 0511-408431

Zeilvaart scheveningen

% 0519-554600

sylcharter- en Fiskerijbedriuw

% 0517-415114

De nye silen

b.v. terschellinger stoomboot Maatsch.

% 0511-408202

% 0517-491500

168

VVV Fryslân Magazine 2011

U IT WE L L I N G E RGA

Waddenrecreatiebedrijf Neptunus

Charterbedrijf van Brug

☎ 0515-532823

☎ 0517-416856

☎ 0515-532124

Rederij Vooruit

NES AMELAND

VLIELAND

☎ 0515-531485

Metz Wadvaarten

Vlieland Maritiem Vervoer

Nieuwe Maen WaterWerk

☎ 0519-542860

☎ 0562-453400

☎ 0515-333355

OPEINDE

WA R N S

IJSB R EC HTUM

Stânfries Charters

Sudermar

Stadsgracht Rondvaart Sneek

ROTSTE RGA AST

☎ 0514-681231

☎ 06-46201733

Driemastklipper Grootvorst

WE ST-TE RS C H E L L I N G

JOU R E

ROT TEVA L L E

Talisman

Rondvaartbedrijf Brouwer

Alve Stèden Skûtsjefertier

☎ 0562-443362

☎ 0513-413372

☎ 0566-621977

Watertaxiservice Wadtax

Praamzeilen Den Ael

S C H A R N E G O UTUM

☎ 0562-450420

☎ 0513-413164

Fettben Sailing

De Emmalis B.V.

Stichting Skûtsjes Doniawerstal

☎ 0515-415409

☎ 0562-449717

☎ 0513-416030

SCHERPENZEEL FR

Rijf B.V.

KOU DUM

Trintel Charters

☎ 0562-443144

Trijntje Charter V.O.F.

☎ 038-3330303

Funke Maritiem

☎ 0514-521542

S I NT N I CO L A AS GA

☎ 0562-442838

Mare fan Frysan

AHC-ling

Nautisch Adviesburo Navigator

☎ 0514-521675

SNAKKERBUREN

☎ 0562-443624

Skutsjeverhuur Lyckeltje

Charterbedrijf Frisia - C. van den Boom

WE STE RG E E ST

Hooftstraat 53, 8723 BG

☎ 058-2668777

Friesland Watertours

info@zeilpraam.com

SNEEK

☎ 0511-442386

www.skutsje.nu

Rondvaartbedrijf Allure

WI J N A L D UM

☎ 0515-852513

Schoener Avontuur

Trijnte Charter vof

Rondvaartbedrijf van der Werf

WO R KUM

Smidsweg 11, 8723 BD

☎ 0515-415379

Wenniger River Cruises B.V.

info@trijntje-charter.nl

R. Koopmans

☎ 0515-542312

www.trijntje-charter.nl

Tenderservice Schouten B.V.

Zeilcharter LE97

LEEUWAR D E N

☎ 0515-532797

☎ 0515-785237

Zeilrederij Ebenhaezer

Feenstra Zeil Evenementen

Yndyk

☎ 058-2135927

Condor Zeilcharter B.V.

Sulis

Minse Dijkstra

☎ 0517-413387

Nummer 2, 8553 MP

☎ 058-2153152

J.C. Rijswijk

belevenis@sulis.nl

De Lange Charters

☎ 0515-411071

www.sulis.nl

☎ 022-8312424

Rondvaartbedrijf van Dijk

Bordine Vaarvakanties

☎ 0515-413819

Skûtsjeverhuur en Onderhoud D. Bakker

Skûtsjeverhuur Sneek

☎ 058-2883008

☎ 06-14350045

Zeilcharters Robert Rinzema

Rondvaartbedrijf De Oorden

☎ 058-8449277

Postbus 4011, 8600 GA

Skutsje Trouwe Hulp

☎ 0515-414607

Europaplein 19-7, 8915 CL

info@de-oorden.nl

trouwehulp@gmail.com

www.de-oorden.nl

www.detrouwehulp.nl

STAVO R E N

LEMMER

Fa. Bandstra & Ernst

Poolster B.V.

☎ 0514-682106

☎ 0514-533041

TE R H E R N E

V.O.F. Banjaard

Rondvaartbedrijf Redbad

☎ 0514-534754

☎ 0566-623505

M AKKUM F R

Sailing Actief

De Vliegende Hollander

☎ 0566-688557

☎ 0515-231992

Varend Friesland

☎ 0566-652707

169

Rondva a r t en

M I D LUM

Firma J. Stolp

Kreuzfahr ten

IJ LST

VVV Fryslân Magazine 2011

VAKANTIeHUISJeS eN GROePSACCOMMODATIeS FEr I EnWOh n U nGEn U n D GrU PPEn-U ntEr Kü n FtE

AKKRUM

BA L K

BUREN - AMELAND

Recreatiepark Tusken de Marren

Groepsaccommodatie de Stipe

Molenwiek

Ljouwerterdyk 65, 8493 ML

Meerweg 23, 8561 AV

Kooiweg 15, 9164 KM

% 072-5155844

% 0514-602406

% 0519-543472

info@tuskendemarren.nl

info@destipebalk.nl

www.molenwiek-ameland.nl

www.tuskendemarren.nl

www.destipebalk.nl

molenwiek.ameland@home.nl

ALDEB OAR N

BA L LUM

BUREN FR

Frieslandstate de Grupstal

appartementenverhuur M.h. van tuinen

Kampeerboerderij de Westhoek

% 0566-631465

% 0519-554496

Pastoor Scholtenweg 9, 9164 KK

A MSTELVEE N

De hollumer trap

% 0519-542197

De Friese bedstee

% 0519-554451

infodewesthoek@knid.nl

% 020-6438272/06-53874366

BA NTE GA

www.dewesthoekameland.nl

APPELSC HA

verhuur bemiddelingsburo G. de Jong

Paradiso Groepsaccommodatie

nouberhof

% 0514-565973

% 0519-542624

% 0516-430390

BLESDIJKE

Groepsverblijf De Molenwiek

ARUM

De Markestee

% 0519-543472

Het Stolphuis Appartementen en

% 0561-452188

Groepsverblijf ‘t arendsnest

Groepsverblijf

BOIJL

% 0519-543892

Oude Kerkstraat 24, 8822 VR

hippo bungalow / landlord bemiddeling

Groepsverblijf ‘De vrije Wil’

% 0517-642006

% 0561-421500

% 0519-543354

boogaard.stolphuis@wanadoo.nl

B OA R N ZWA AG - L A N GWE E R

v.O.F. Zilvermeeuw

www.hetstolphuis.nl

Op Waterbasis – De Wylde Swan

% 0519-542168

BA AI DU I N E N

De Boarnsweachsterdyk 35, 8526 GA

verhuurpool amelander Paradijs

appartementenverhuur l.h. Fiévez

% 0515-435025

% 0519-543170

% 0562-449021

www.opwaterbasis.nl

Groepsaccomodatie Ons Kasteel

BAKH U IZEN

info@opwaterbasis.nl

% 0519-542189

th. Postma verhuur

B O O R N ZWA AG

Fa. a.C. en J. Metz

% 0514-582447

langwarder Molen

% 0519-543100

BAKKEVEEN

% 0513-498077

Firma Kienstra-boelens

Kampeerboederij The Loryann

Fam. bartijn

% 0519-542062

Houtwal 11, 9243 KC

% 0356-021851

Groepsaccommodatie Kienstrahoeve

% 0516-541436 / 06-50227260 /

Fam. v/d burg

% 0519-542053

06-50227260

% 0226-313384

Groepsaccommodatie Zonnebloem

info@loryann.nl

Coers

% 0519-542202

www.loryann.nl

% 06-21893182

Kamphuis brouwershoeve

Dhr. ruis

% 0519-543733

It Kroese Beamke

% 06-50218443

CO R N WE R D

Nije Drintse Wei 6, 9243 SE

verhuurbedrijf Cooghermient b.v.

Camping Sotterum & Sotterum Chaletverhuur

% 0516-541245

% 0222-317728

Sotterumerdijk 11, 8753 JA

info@kroesebeamke.nl

% 06-20747747

www.kroesebeamke.nl

info@sotterum.nl www.sotterum.nl

170

VVV Fryslân Magazine 2011

In Nije Dei Activiteiten

Sinnehûs

V.O.F. Erebia

☎ 0515-233864

☎ 0511-421427

☎ 0517-419040

IDSKENHUIZEN

DE KN I PE

HEE

Fam. Minnema

GreenCamp

Terschelling Recreatie De Riesen B.V.

☎ 0513-434034

☎ 0513-688754

HEEG

JA N N UM

DE WESTER E E N

Heegermeer Opleidingen B.V.

W. de Groot

Fierljepcentrum

☎ 0515-442363

☎ 0519-292794

☎ 0511-447371

Frieslandvakanties.NL

JOURE

DELFSTR AH U I Z E N

☎ 0515-442500

Boersma Accommodatie

Recreatiecentrum ‘Tjonger’

Stichting Signaal Beheer

KO L LUM E R POM P

☎ 0514-541259

☎ 0515-443770

Rintjeshoek

DO C KUMER N I E UWE Z I J L E N

HEERENVEEN

☎ 0165-323715

De Brandgans

Bungalowverhuur De Vries

Natuurlijk Kollumeroord BV

☎ 0511-408579

☎ 0513-631718

Slikweg 2, 9293 MJ

DOKKUM

H E M E LUM

☎ 0511-405405

Oekedakke

Verhuurorganisatie de Morra Hemelum

info@natuurlijkkollumeroord.nl

☎ 0519-297651

☎ 0529-462201

www.natuurlijkkollumeroord.nl

DR AC HTEN

It Flinkeboskje

KO L LUM E RZWA AG

Caravanverhuur v.d. Sluis

☎ 0514-581777

Sonneborghe

☎ 0512-516096

HEMRIK

☎ 0511-447630

Coöperatieve Vereniging Wisselend Tij

Cursuscentrum Sparjeburd

KO OTSTE RTI L L E

Bungalow Exploitatie Terschelling

☎ 0516-471647

Hier Is ‘t Vakantiebestedingsbedrijf

☎ 0519-291395

H I N D E LO O P E N

☎ 0512-332344

Stichting ‘t Roer

Eekma Hindeloopen O.G. B.V.

KO U D UM

EASTERM A R

☎ 0514-522081

Vakantie Friesland Verhuur

De Fruittuin

H O L LUM

☎ 0514-521273

☎ 0512-341138

De Schalken Hollum B.V.

L A N D E R UM

☎ 0519-554261

Kampeerhuis Heit

Verblijfsaccomodatie Klein Humalda

V.O.F. ‘Suudwester’

☎ 0562-448477

☎ 0519-518770

☎ 0519-554632

L A N GWE E R

ELSLO O FR

De Blieke

Op Waterbasis – De Steven

De Vrije Vogel

☎ 0519-556568

Stevenshoek 21, 8525 EK

☎ 0516-513525

V.O.F. Overwijk-Hoekstra

☎ 0515-435025

Groepsaccommodatie

De Witte Reep

www.opwaterbasis.nl

‘de Schaopedobbe’

P. Miedeweg 2a, 9161 CK

info@opwaterbasis.nl

☎ 0516-520651

☎ 0519-554380/0519-554380

Paviljoen Hepkema

ENGWI ERUM

info@dewittereep.nl

☎ 0318-650035

Boutsma Zathe

www.dewittereep.nl

It Skippershus

☎ 0511-408623

Firma Groenewold

☎ 0513-499524

FEANWALD E N

☎ 0519-542483

Edwinstichting

De Seefûgel B.V.

Van der Meulen bloemen en planten

☎ 0513-499119

☎ 0511-476871

☎ 0519-554598

L AUWE RS O O G

Het Buitenveld

Verhuurbedrijf Parrot

De Lauwer

FORMERUM

☎ 0519-554181

☎ 0519-349000

V.O.F. Dolstra-Buren

H O O R N TE RS C H E L L I N G

L E E UWA R D E N

☎ 0562-448431

Groepsverblijf/Pension Boszicht en Huys

Stichting Vakantieverblijven Friesland

De Brambei

ter Schellinck

Stichting Vakantieverblijven de Schakel

☎ 0562-448962

☎ 0562-448835

Noorderzon Vakanties B.V.

V.O.F. Eendenvijver Bungalows

Snijder-Zorgdrager Accommodatie Verhuur

☎ 058-2124670

☎ 0562-449344

☎ 0562-449396

Vakantierijck B.V.

De Jonge Jan

I D S E GA H U I ZUM

☎ 058-2124670

☎ 0562-448461

Het Anker Vakantiehuizen

Stichting Beheer Duinlust

Exploitatie- en Verhuurbedrijf Haantjes

Boppesteech 9 -11, 8755 JJ

Logementen Vanbees

☎ 0562-449066

☎ 0515-232000

☎ 0566-601195

GAUW

hetanker11@kpnplanet.nl

De Gauewe Pleats

www.hetankervakantiehuizen.com

☎ 0515-520885

171

Va ka nt i ehu i s j es en G ro e p s a c co m m o d at i e s

HARLINGEN

Ferienwohnungen und Gruppen-unterkünfte

DE FALOM

VVV Fryslân Magazine 2011

Stichting Vakantieverblijven It Nije Wetter

MIDSLAND

N O O R DWO L D E

Stichting Vakantieverblijven

J.G. Pals

Recreatiepark het Bosmeer

Provincie Friesland

☎ 0562-448999

Elsweg 5, 8391 KB

☎ 058-2122422

J. Haan - Kampeerterrein Duinland

☎ 0561-433672

Bungalowverhuur Fam. A. Liemburg

☎ 0562-448238

info@bosmeer.nl

☎ 058-2130880

Schuttersbos Recreatiepark B.V.

www.bosmeer.nl

Vakantiedorp Het Grootslag B.V.

☎ 0356-090306

O F F I N GAWI E R

☎ 058-2159440

Bungalow en Recreatie Verhuur/Beheer

Fam. Batteram

LEMMER

☎ 0562-449060

☎ 0515-417918

Aqua State Vakantiewoningen

Terschelling Recreatie Noordkaap B.V.

Appartementen Sneekermeer

☎ 0514-533818

☎ 0562-448772

☎ 0515-411322

De Lemster Ringen B.V. (D.L.R.)

De Schouw

O L D E O UWE R

☎ 0514-566180

☎ 0562-448530

Plet

St. Brekken Hoek Lemmer ~ vermelding

MO L KWE R UM

☎ 0513-551890

zie regel 52

Camping ’t Seleantsje

O O STE R E N D TE RS C H E L L I N G

Bungalow Aquaronde

’t Seleantsje 2, 8722 HE

Groepsaccommodatie Doeksen

Scheffers Plezier Producten

☎ 0514-681395/681395

☎ 0562-446740

☎ 0514-569116

info@camping-seleantsje.nl

Om Aest

Appartementenverhuur Lemmer

www.camping-seleanstje.nl

☎ 0562-449332

☎ 0514-562929

MU N N E K E B U R E N

Verhuurbedrijf Van der Meulen

Appartementenverhuur Lemmer

De Zonneroos Accommodatie voor

☎ 0562-448244

☎ 0514-562929

Groepen.

Zee en Wind B.V.

Bungalow De Ruiter

☎ 0561-422400

☎ 0562-448861

☎ 06-41536143

NES AMELAND

Vakantiepark & Appartem.hotel Tjermelân

Bungalow Giret

Noordzee Exploitatie

Oosterend 2, 8897 HZ

☎ 06-53595107

☎ 0519-542228

☎ 0562-448484

Bungalow van den Berg

De Boekanier

www.terschelling-recreatie.nl

☎ 06-27097876

☎ 0519-542416

tjermelan@terschelling-recreatie.nl

Watersportcentrum Tacozijl

J. Oud-Nobel

O O STE R N I J K E R K

☎ 0514-562003

☎ 0519-542456

Brouwer en de Jonge

B-Free

V.O.F. Bungalowverhuur C. Gransbergen

☎ 0519-589245

☎ 0514-533231

☎ 0519-542119

O O STH E M

LI ES

De Helmen B.V.

Coöp. Bungalowpark Buitenpl. De Marke

Jelle’s Plak

☎ 0519-542002

van Ruinen U.A.

☎ 0562-442585

Groepsaccomodaties en appartemen-

☎ 0515-531573

Spanjer & Visser

tenverhuur Paasduin

O U D E GA

☎ 0562-448905

☎ 0519-542129

Alde Feanen/ Ulbe Postma

India Appartementen Verhuur

Appartementen Annema

Manjepetswei 6, 9216 XC

☎ 0562-448201

☎ 0519-542634

info@aldefeanen.com

M AKKI NGA

Verh.- en Bemiddelingsbedrijf Lokke

www.aldefeanen.com

Easterwood Vakantiewoningen

Miedema

O U D E GA - WYM B R ITS E R A D I E L

Laagduurswoude 17, 8423 VN

☎ 0519-542404

Op Waterbasis – Us Hiem

☎ 0516-480672

De Berkenhof

Tsjerkewei 2, 8614 JD

vakantie@easterwood.nl

☎ 0519-542693

☎ 0515-435025

www.easterwood.nl

V.O.F. Het Zwanewater

www.opwaterbasis.nl

M AKKUM F R

☎ 0519-542198

info@opwaterbasis.nl

Vereniging Yn ‘t RÍst

Appartementen/Pension De Vlindertuin

O U D E M I R D UM

Makkumerstrand Vastgoed B.V.

Hans Jochemstraat 3, 9163 JJ

R.A. de Goede Schilders

☎ 0515-232285

☎ 0519-542166

☎ 0514-571385

Groepsaccommodatie De Zwanenkap

waddentravel@home.nl

C. Winkel

☎ 0515-231131

www.vlindertuin-ameland.nl

☎ 0514-571470

M AR RUM

N I J E M I R D UM

O U DWO U D E

Herberg Godot

De Bekedamster

Recreatiewoningen N.K. de Vries

Kerkpad 10, 9073 HX

☎ 0514-571597

☎ 0511-450801

☎ 0518-411383

N I J E TR I J N E

Recreatiewoningen W. van der Veen

www.herberg-godot.nl

Postema & van der Harst Verhuur

☎ 0519-518760

info@herberg-godot.nl

☎ 0561-481490

PA R R E GA Mts H. en S.J. en R.C. Jansen-de Jong

☎ 0515-541525

172

VVV Fryslân Magazine 2011

Twest Endt

De Welstand

Bellstraat 10, 8606 JH

☎ 0562-451397

☎ 0517-579633

info@boothuis.nl

WA R FSTE R MO L E N

poppenwier

www.boothuis.nl

Grijpma Recreatie

Vakantiehuisjes Marsherne

S UWAL D

☎ 0594-688426

☎ 0566-602445

Stichting Verhuur Bungalows Westhof

WA R N S

R A AR D

De Twadde Hikke

Skipperspleats

De Goudûle

Zuiderend 11, 9265 LW

☎ 0514-523165

☎ 0519-297649

☎ 0511-431494

WE ST-TE RS C H E L L I N G

R I NSUM AG EAST

j.de.vries55@hetnet.nl

Heere-Cnossen

Eson Recreatie

www.zorgboeren.nl

☎ 0562-442126

☎ 0519-332359

TE R H E R N E

V.O.F. De Waddenparel

Rhedal

Terherne Rent B.V.

☎ 0562-444080

☎ 0511-421083

Breefenne B.V.

V.O.F. Schroo-Verbeek

RU IGAH U IZ E N

☎ 0566-689480

☎ 0561-443063

Kamphuis Elisabeth Hoeve

TE R N A A R D

H. de Jong

Ruchhusterwei 2, 8564 HD

Stichting ‘t Groene Hart van Ternaard

☎ 0562-442645

☎ 0514-603343

De Bornster

Bungalow- en Caravanverhuur Ybema

info@elisabethhoeve.nl

☎ 0519-571836

☎ 0562-442746

www.elisabethhoeve.nl

TE RWI S P E L

WE STE RG E E ST

De Lindelaar

Bonne Recreatie - Bonnehof Huskes

Bosk en Wetter

De Streek 38, 8407 EG

☎ 0519-518962 / 06-50411843

Lutswal 14, 8564 HA

☎ 0513-461716

E. v/d Beek Recrea

☎ 06-33029730

info@lindelaar.nl

☎ 0519-518378

boskenwetter@xs4all.nl

www.lindelaar.nl

Landlust Recreatie

www.boskenwetter.nl

TJ E R KGA AST

☎ 0519-518424

SC HARSTER B R U G

Fam. Visser

WO R KUM

Deboershoeve

☎ 0514-531562

AquaResort It Soal

SC H ER PENZ E E L F R

TR I E M E N

Suderséleane 23-29, 8711 GX

Groepsaccommodatie De Landerij

De Hammen

☎ 0515-541444

☎ 0527-261899

☎ 0511-441354

www.itsoal.com

SC H I ERMO N N I KO O G

T WI JZE L

camping@itsoal.com

Groepsaccommodatie Eureca

St. Beheer Vakantiehuisjes in N.O.

☎ 0519-531421

Friesland

Hotel Aan de Wymerts

Groepsaccomodatie De Oorsprong

Veenstra Recreatie

Noard 37, 8711 AB

☎ 0519-531391

☎ 0511-541629

☎ 0515-540004

Groepsaccomodaties Schiermonnikoog Gras

T WI JZE L E R H E I D E

info@hotelaandewymerts.nl

Springfield

Strânljip V.O.F.

www.hotelaandewymerts.nl

☎ 0519-531366

☎ 0511-441758

WO U D S E N D

Veerhuys Exploitatiemaatschappij B.V.

Farmhouse

Op Waterbasis – Molenhuis

☎ 0519-532000

☎ 0511-445099

Aldwyk 16, 8551 PR

Huize Binnendijken

U IT WE L L I N G E RGA

☎ 0515-435025

☎ 0519-531236

Watersportcentrum

www.opwaterbasis.nl

Vakantiehuizen Verhuur Soepboer

Hart van Friesland B.V.

info@opwaterbasis.nl

☎ 0519-531944

☎ 0515-559444

WYN S

SI B R AN DAH U S

WSC Kuiper

Gast op Stal

V.O.F. De Keegen

☎ 0515-559657

Wyns 28, 9091 BE

☎ 0519-292679

UTR E C HT

☎ 058-2562229

SI NT N ICOL A AS GA

Stichting Signaal beheer

info@gastopstal.nl

Dhr. Kuiper

Postbus 9709, 3506 GS

www.gastopstal.nl

☎ 0553-664358

info@trijepeppels.nl

Mevr. Kampen

www.trijepeppels.nl

☎ 0513-432334

V I N K E GA

SN EEK

De Vinkenhoeve

‘t Boothuis

☎ 0561-433300

☎ 0515-412537

VLIELAND

Stichting De Koekoekspaal

Torenzicht

Het Toppunt

☎ 0562-451428

☎ 0515-420808

173

Va ka nt i ehu i s j es en G ro e p s a c co m m o d at i e s

Kagef Groepsaccomodaties

Ferienwohnungen und Gruppen-unterkünfte

PI NGJ UM

VVV Fryslân Magazine 2011

ZeIL eN SURFSCHOLeN sEGEl- U n D sU r FsC h U lEn

AKKRUM

FO U D G UM

L E E UWA R D E N

nautisch Opleidings Instituut noord-Oost

Charterbedrijf J.t. landman

Zeilschool louwersgot

% 0566-652345

% 0519-294298

% 0512-511112

BALK

G O I N GA R I J P

Zeilschool Propsma

De Ulepanne

n.D.O.

% 058-2667070

Tsjamkedykje 1, 8561 HA

% 0566-689793

LEMMER

% 0514-602982

Watersportcentrum 't Garijp

De Kikkert

info@ulepanne.nl

% 0566-689396

% 0514-568900

www.ulepanne.nl

HARLINGEN

he and she sailing

B O OR NZWA AG

De Zeezeilers van Marken b.v.

% 0514-533010

De Wylde swan

% 0517-434300

M A K KUM F R

% 0515-635009

HEEG

v.O.F. surf Maritiem

B ROEK FR

Zeilinstituut De bird

% 0515-232468

Zeilboerderij Rufus B.V.

% 0515-442844

N E S G E M B OA R N STE R H I M

Bloksleat 8, 8512 AA

stayokay It beaken

Zeilschool Pean

% 0513-412594

% 0515-442258

Pean 1, 8494 NB

info@rufus.nl

yachting support

% 0566-631392

www.rufus.nl

% 0515-444830

info@pean.nl

DE VEEN HO O P

hart voor Water

www.pean.nl

Zeilschool De Veenhoop

% 0515-443832

O O STE R B I E R UM

Eyzengapaed 7, 9215 VV

De Jong Watersport

Klussen- en Charterbedrijf ab Ovo

% 0512-461412

Harinxmastrjitte 47-49, 8621 BV

SNEEK

info@veenhoop.nl

info@dejongwatersportheeg.nl

Zeilschool de Friese Meren

www.zeilschoolfriesland.nl

www.dejongwatersportheeg.nl

% 0515-434028

EAR N EWAL D

HEERENVEEN

Prego Zeilzwerven

De twirre

Prosailing Octavus

% 0566-623914

% 0511-539732

% 0513-645905

Het Toppunt

Zeilvaart De swanneblom

H E M E LUM

Top 3, 8606 JT

% 0511-539286

Watersportcentrum de Morra b.v.

info@hettoppunt.nl

EL AH U IZEN

% 0514-581666

www.hettoppunt.nl

‘t stekelbaarsje

Enter-train

% 0514-602728

% 0514-582368

Zeilcentrum Top en Twel

Allemandsend

IDSKENHUIZEN

It Ges 6, 8606 JK

Mardyk 7, 8581 KG

Zeil- en Surfschool Neptunus

% 0515-419192

% 0514-604080

Masterein 12, 8523 NK

info@toptwel.com

info@allemansend.nl

% 0513431603

www.toptwel.com

www.allemansend.nl

info@zeilschool-neptunus.nl

ENGWI ERUM

www.zeilschool-neptunus.nl

rossinante

% 0511-408100

174

VVV Fryslân Magazine 2011

TER H ER N E Schippers Start Hulp (S.S.H.)

☎ 0566-689860 Schippers Start Hulp Motorbootvaarinstructie Jellepaad 12, 8493 RG www.schippersstarthulp.nl

U ITWELLI N G E RGA Kossen Sailing B.V.

☎ 0515-558058

175

Zei l en s ur fs ch ol en

Segel- und Sur fschulen

info@schippersstarthulp.nl

Colofon

VVV Fryslân Magazine 2011

De VVV gids Fryslân is een gezamenlijke uitgave van VVV Leeuwarden en NArVIc relatiemedia. vvv leeuwarden sophialaan 4 8911 aE leeuwarden info@vvvleeuwarden.nl

NarvIC relatiemedia p/a Gymnasiumstraat 8 8932 Gv leeuwarden www.narvic.nl redactiecommissie vvv leeuwarden Fryslân Marketing narvIC relatiemedia Dank aan:

Fryslân Marketing (sponsoring)

tIP!

Het Frysk Paspoart is te koop bij de vvv’s in Fryslân

Media Collectief b.v. Opmaak en coproductie Koperslagersstraat 50 8601 WP sneek tel. 0515 - 43 88 30 www.mediacollectief.com Acquisitie ying Mellema, rob van luit, rob rademaker en Paul bos advertenties@mediacollectief.com

alle participerende vvv’s in Fryslân Grendel Games (aanlevering illustraties) vertaling F.a.x. translations b.v. Fotograﬁe narvIC relatiemedia, Media Collectief, Frans Fazzi Fotograﬁe, tims Imaging, Marketing leeuwarden, vincent Zwart, Jan tromp, vvv lauwersland, Uytland, nobel in ballum, Wim en hans anker, istockphoto.com en anderen.

Bestellen?

via de webshop www.vvvleeuwarden.nl (onder het kopje souvenirs Friesland)

De gegevens in deze gids zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid verzameld en verwerkt in het najaar van 2010. Voor onvolkomenheden en/of prijswijzigingen kan de uitgever niet verantwoordelijk worden gehouden. © 2011. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder de uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

176