Samen maken we Uden

november 2023

Samen maken we Uden

Inhoudsopgave 3 Voorwoord Willeke van der Heijden: “Samen maken we Uden” 4 Unieke Flatcamping Uden in 27 beelden en een bewonersquote 6 Toine Duffhues en Ellen Albers over de betekenis van ontmoeting

9

9 Cis Evenwel zet zich al 25 jaar in voor haar buurt 11 Petra Wens ziet haar inzet voor de buurt als uitje 12 Burendag 2023!

12

13 Contactgegevens ontmoetingsplekken in Uden 14 Joana D’Arc Silva Monteiro-Schipperen is in De Nieuwe Pit beroepskracht, vrijwilliger en bezoeker 15 Cindy van Dijk en Marike Daverveld heten iedereen warm welkom in wijkcentrum De Balans

19

17 Veronique van Run krijgt energie van alles wat ze in, met en voor de wijk doet

Colofon

19 Gerard van der Pas over 10 jaar Buurttuin Bitswijk

Teksten: Eelco Visser Ontwerp & vormgeving: Coert de Boe Beeld: Eelco Visser en alle geïnterviewden Drukwerk: Drukwerkdeal Met dank aan: Nicole van Vonno en alle geïnterviewden

22 Doriene van Katwijk bouwde mee aan De Balans in de Flatwijk

“ Onze rotsvaste overtuiging is dat iedereen van betekenis wil zijn” Samen maken we Uden!

Voor u ligt een tijdschrift boordevol verhalen van mensen die samen Uden maken! Mensen zoals Cis, Toine, Joana, Ellen, Veronique, Gerard, Petra, Dorien, Cindy en Marike. Ze vinden, bij alles wat ze doen, een partner in de opbouwwerkers van ONS Welzijn. Dit magazine laat zien hoe betekenisvol het is dat mensen zelf hun buurtleven kunnen vormgeven. Maar ook dat sociaal werk het mooiste vak van de wereld is.

Opbouwwerkers kunnen naast mensen gaan staan, met ze mee oplopen, ze weer loslaten, om ze jaren later weer tegen te komen. De kracht is ‘er zijn’; bereikbaar, aanspreekbaar en toegankelijk. Voor ons zijn die woorden gesneden koek, maar veel mensen hebben er geen beeld en geluid bij. Dat biedt dit magazine! Het toont de impact van sociaal werk op individuele levens en het samenleven. Opbouwwerkers zijn vliegwiel voor ontmoeting en verbinding tussen mensen. Zo leren mensen elkaar kennen en komen ze erachter wat ze elkaar te bieden hebben. Wat ze delen. En dan komt van het een steeds weer het ander.

Het sociaal werk trekt de kar niet, maar helpt mee duwen.

Zodat we de kar samen in beweging krijgen. We doen dat door mee te lopen, te enthousiasmeren, stutten, verbinden, wat er maar nodig is. Zodat mensen zelf leren wat nodig is om de kar in beweging te houden. Onze collega’s blijven vervolgens nabij, omdat samenleven er niet vanzelf is en blijft. Het vergt permanent onderhoud, net als wegen, gebouwen, openbaar groen en gezondheid.

Onze rotsvaste overtuiging is dat iedereen van betekenis wil zijn. Iedereen heeft iets te bieden en geven. Wij kijken naar mogelijkheden en kansen, naar ruimte en zeggenschap.

Mensen hebben ideeën over hoe ze hun levens, straat, buurt of wijk willen vormgeven. Als ze die niet kunnen formuleren of adresseren, ondersteunen we ze daarbij. En als het moet, helpen we ze letterlijk een drempel over. Samen maken we Uden!

Willeke van der Heijden Teamleider Maashorst team A, ONS Welzijn

3

Welkom op de Flatcamping!

Unieke Flatcamping Uden in 27 beelden en 1 bewonersquote

“Het was super gezellig. Met mensen die ik al kende, maar ook met allemaal bewoners die ik nog nooit had gezien en met wie je dan snel bevriend raakt. Binnen een dag had ik het gevoel dat ik ze al jaren kende. De kinderen speelden met elkaar, iedereen hielp met eten maken. Het was gewoon heel gezellig en gemoedelijk. In totaal waren er zo’n 70 mensen die meededen, 35 bleven er slapen. En van allerlei nationaliteiten!” (bewoner Petra Wens, lees haar hele verhaal op pagina 11)

4

5

“ Alles op het Mellepark straalt Toine enthousiasme Duffhues en Ellen uit en dat is Albers over de betekenis besmettelijk!” van ont­ moeting Het leven laat zich niet altijd vangen in plannen en afspraken. Dat blijkt wel als we op het Ontmoetingsplein in het Mellepark zitten.

Toine Duffhues en Ellen Albers zijn op hetzelfde moment uitgenodigd voor een gesprek over de plek waar ze zo graag zijn. En zo werd het een bijzonder bevlogen duo-gesprek over actief zijn en blijven, doen wat leuk is en het belang van ontmoeting en verbinding. “Niets ‘mot en zal’ hier, het draait erom dat mensen ergens zin in hebben.

Zodat het leuk is en blijft.”

Toine en opbouwwerker Nicole van ONS Welzijn blijken na­ genoeg samen te hebben gewerkt. In zijn werkende leven was Toine directeur van de Kruisberg gevangenis in Doetin­ chem, waar Nicole actief was als opbouwwerker. Na zijn pensioen wilde Toine zich graag dichtbij huis voor de samen­leving inzetten. “Toen bleek eigenlijk dat ik mijn wijk helemaal niet zo goed kende. In die fase van mijn leven werd het Mellepark geopend. Ik kende iemand die in de klankbordgroep zat. Deze groep was in het leven geroepen als schakel tussen de wijk en de gemeente. Op haar verzoek trad ik ook toe en zo rolde ik overal in.”

Je passie en talent delen Het verhaal van Toine is er een in de categorie ‘van het een komt het ander’. Zo gaat het vaak als je anderen ontmoet en merkt wat je met elkaar deelt en elkaar te bieden hebt. Dan komt van de ene activiteit ook vaak weer een volgende. Het uitgebreide activiteitenprogramma van het Mellepark, dat voornamelijk wordt gedraaid door bewoners, spreekt wat 6

dat betreft boekdelen. Toine ging nieuwsbrieven van het Park bezorgen. Eerst liep hij zelf een wijk, maar omdat het Park heeft nu een functie voor heel Uden-Oost heeft, is hij inmiddels coördinator van bijna 30 bezorgers. Maar daar stopte het niet. Toine: “Toen kwam er een vraag van iemand van 85 jaar oud die computerproblemen had. Of er iemand kon helpen? Ik ben geen expert, maar ik heb het gepro­ beerd. Dat leidde tot het idee om een groepje mensen te formeren met enige computerkennis. We deden een oproep, vooral gericht op mensen die het leuk vinden om hun computerpassie en -talent in te zetten voor anderen. Zo creëer je ook nog eens een win-win: mensen vinden het leuk, ontmoeten mensen met een zelfde passie en helpen buurtgenoten weer op weg! Ach ja, ik zit ook nog in de Kascommissie en in de Commissie Mellepark Bruist. Niets ‘mot en zal’ hier, het draait erom dat mensen ergens zin in hebben. Zodat het leuk is en blijft.”

Mensen leren kennen Toine heeft zo steeds meer mensen in de wijk leren kennen.

Het bracht hem uiteindelijk ook nog een leuke nieuwe hob­ by. ”Bij de opening van het Mellepark bleken er hier twee muziekgroepen te spelen. Bij eentje, de Maashorst Bend, ben ik aangesloten als gitarist. Ik heb eerder nooit in een band gespeeld en ben zelfs weer op gitaarles gegaan. Nu heb ik mijn eerste optredens erop zitten! Alles wat hier gebeurt en wat ik doe, geeft me energie!” Het mooie is dat je dit ook aan Toine ziet. Met evenveel passie praat hij over Wereldvrouwen koken, de scootmobielers die elkaar bij het Mellepark hebben gevonden of naaiclub ‘het Gouden Schaartje’. “Er gebeurt hier van alles en als iets niet aanslaat,

> 7

>

stopt het gewoon. Dat is geen probleem, dan is er blijkbaar geen behoefte aan. Of mensen gaan samen weer wat anders doen.“

kun je kijken wat je met elkaar deelt. Het is op het Mellepark divers, open en laagdrempelig. Alles mag er zijn.

Waarom niet?”

Gewoon beginnen met iets Ellen zit geanimeerd te luisteren. Regelmatig knikt ze be­ vestigend als Toine vertelt. Veel dingen die hij vertelt, zijn voor haar herkenbaar. Ellen is door de liefde in Uden beland.

En er uiteindelijk weer teruggekeerd, nadat ze tijdelijk elders woonde. Ze heeft altijd in het onderwijs ge­werkt en zet zich nu vrijwillig voor allerlei activiteiten in.

“Ik woon in het centrum, maar ben graag in het Mellepark.

Hier voel ik me thuis. Als het Mellepark iets brengt, is het wel verbondenheid! Het gevoel dat je er mag zijn, al doe je

Enthousiasme is besmettelijk Ellen vertelt over de Culturele Apotheek, waar ze deelnemer van is. “We pakken met de groep deelnemers drie verhalen waarin een rode draad valt te ontdekken. Nadat er is voor­ gelezen, heb je het met elkaar over wat het met je doet. Dat gaat soms heel diep en werkt voor sommige deelnemers bijna helend.” Haar bezoek aan het Mellepark heeft Ellen nieuwe vriendschappen opgeleverd. “Het eten nodigt daar bijvoorbeeld enorm toe uit. We doen dat samen, aan lange tafels, zonder vaste zitplaatsen. Zo raak je met elkaar in gesprek. Je ontdekt wat een ander doet, kan en wil. Wat je deelt. En zo ontstaan er nieuwe leuke contacten. Daar hoorde ik bijvoorbeeld over de Culturele Apotheek. En dan ga je er een keer heen. Daar ontmoet je weer iemand met wie je naar het theater gaat. Ook zo’n mooi voorbeeld: de Legomiddagen. Die worden begeleid door een Legomaster.

Hij is heel druk, maar doet dit graag en neemt zelfs eigen materialen mee. Omdat hij zijn gang kan gaan en grote waardering voelt. De kinderen hebben plezier en ouders en grootouders ontmoeten elkaar weer. Zo blijf je ver­ bonden en je blik op de wereld wordt groter in plaats van kleiner, wat vaak na je pensioen gebeurt.”

“Kinderen hebben plezier en ouders en grootouders ontmoeten elkaar weer” hier helemaal niks. Dit pand heeft zo’n fijne, open, toe­ ganke­lijke en vriendelijke uitstraling. Dat is wel uniek in Uden. Daarnaast lopen hier heel veel mensen die een neusje hebben voor wat er nodig is. En dan beginnen ze gewoon met iets. De sfeer hier is ook apart, op een leuke manier. Het bruist. Als je wat ouder wordt, vallen er contacten weg. Maar door eropuit te gaan en aan te haken bij wat er gebeurt in het Mellepark, ontmoet je weer nieuwe mensen. En je kan er je talenten ook blijven gebruiken, want die verdwijnen niet als je ouder wordt! Meedoen aan een activiteit werkt als een druppel; je ontmoet iemand, dan weer een ander en zo gaat het maar door. Belangrijk is dat hier niets wordt gedaan vóór mensen, maar door de mensen zelf. Dan wordt het gedragen en is het dus leuk. Zoals bij de Single-avond.

Dat gaat niet om daten, maar om samen leuke dingen doen.

Bijvoorbeeld Jan van Haasteren puzzels maken. Dan kan je op straat gaan staan en roepen dat je een hobby hebt of iets leuk vindt, maar bij de Single-avond ontmoet je mensen en 8

Impact op de hele wijk In de wijk is ook een wijkondersteuner actief, als schakel tussen de gemeente en de wijk. Toine: “Zij legt verbanden en daar kunnen wij haar als actieve bewoners bij helpen.

Wij zien en horen natuurlijk van alles. Ikzelf bijvoorbeeld, als vrijwilliger van Begeleid Vervoer Uden. Ik maak ritjes met mensen en onderweg kan ik ze weer op allerlei activiteiten op het Mellepark wijzen. Hier komt de hele wijk gewoon samen. Overal zie je het verenigingsleven krimpen en aan­ tallen vrijwilligers teruglopen, maar hier groeit en bloeit het.

Dat is misschien wel niet zo belangrijk, maar wél hart­stikke mooi. Wat er op het Mellepark gebeurt heeft volgens Ellen impact op de hele wijk. “Mensen weten inmiddels ook dat hier van alles gebeurt. Ze weten dat ze hier kunnen binnen­ lopen en ervaren dat het leeft. Jaarlijks is er Mellepark Bruist!, een dag waarop alle clubs en activiteiten die hier zijn zich presenteren. Vaak is de reactie van bezoekers dan: ‘Verrek, gebeurt dat hier ook allemaal?!’ Kinderactiviteiten, een Vlooienmarkt, het is hier een feestje. Neem ‘Beleef Mellepark!’ Daar zijn ook weer allerlei activiteiten, zoals de goed bezochte Voorleeslunch. Lekker eten, ontmoeting én een leuke activiteit ineen. Daar kunnen ook mensen terecht die net niet in aanmerking komen voor een indicatie voor dagopvang. Ook zij willen graag meedoen. Mooi is dat er dan weer vrijwilligers zijn met een zorgachtergrond of mensen die het gewoon leuk vinden om te helpen. Alles hier straalt enthousiasme uit en dat is besmettelijk!”

“ Ik vind altijd wel een manier om > iets voor elkaar te krijgen!” Cis Evenwel zet zich al 25 jaar in voor haar buurt

9

>

Cis Evenwel is van onschatbare waarde voor wijkgebouw De Nieuwe Pit in de Bogerd. Niet vreemd als je weet dat kaart nummer 40 haar kaart is in Tarot. Dat betekent dat ‘van je wordt gevraagd om een voorbeeld te zijn voor anderen om je heen’ en om ‘te leiden vanuit opgedane wijsheid en met liefde’. En dat is precies wat Cis, op allerlei manieren, al ruim 25 jaar doet.

Ze heeft een artistieke opleiding gedaan en haar les­ bevoegd­heid behaald. Na haar studie merkte ze al snel dat ‘in mijn eentje artistiek gaan zitten doen’ niet haar ding was.

Ze ging het onderwijs in. Doordat het kunstonderwijs uit­ eindelijk verdween, kwam Cis uit in de sociale hoek. Eerst in het vormingswerk, daarna als maatschappelijk begeleider.

Ze werd moeder en kreeg kort daarop een hernia, waardoor ze half werd afgekeurd en thuis kwam te zitten. Niets voor haar, maar gelukkig was daar De Nieuwe Pit! Snelle, creatieve denker Cis vertelt hoe ze er terecht kwam. “Stichting Opbouwwerk zocht iemand voor het artistieke deel van de Kidsclub. Dat was echt iets voor mij. Ik kreeg de functie en inmiddels zijn we bijna 25 jaar verder!” Naast de Kidsclub, is ze nu ook actief bij het Hobbyuurtje en betrokken bij de vrije inloop, op donderdagmorgen. Cis is een snelle, creatieve denker. In de woelige coronatijd in Uden draaiden de radartjes in haar hoofd dan ook gewoon door. “Ik ging thuisknutselpakketjes maken voor de kinderen in de wijk. Die legde ik dan onder de carport bij buurtgenoot Veronique (zie pagina 17), waar mensen ze konden pakken. Omdat de actie zo goed liep, maakte ik ook pakketjes voor tieners en volwassenen die meededen aan het Hobbyuurtje. Probleem was dat de winkels destijds dicht waren. Daarom moest ik de materia­ len bij de Pit weghalen óf online bestellen. Gelukkig mocht ik al snel op afspraak weer naar de Action. Ik vind altijd wel een manier om iets voor elkaar te krijgen!”

Met elkaar delen wat je hebt Cis rommelt graag. Dan komt ze ineens het wijkgebouw in met vuilniszakken vol stoffen en wol. De bewoners duiken er dan op om er thuis mee aan de slag te gaan. Nicole van Vonno van ONS Welzijn, die bij het gesprek zit, vindt dat zo mooi aan de Bogerd. “In de moestuin zijn we dan bijvoor­ beeld aan het wecken, maar het gesprek gaat alleen maar over die stoffen en wol die Cis heeft meegenomen. Hier komt van het een, steeds weer het ander.” Cis beaamt dat.

“Iemand liet hier laatst vallen dat ze een lokmachine had waar ze vanaf wilde. Nou, kom maar op! Die stoffen en wol krijg ik ook gewoon. Laatst was er een bewoner die voor alle kinderen onesies had gemaakt. Wat je krijgt, deel je hier met elkaar. Die saamhorigheid is voor mij kenmerkend voor hoe het bij De Nieuwe Pit gaat.” Iedere vakantie geeft Cis de 10

kinderen in de wijk een boek mee. Cis: “Als kinderen twee maanden niet lezen, vallen ze direct terug in leesniveau.

Eerder las ik buiten altijd voor, maar na corona lukte het niet meer er iemand anders bij te vinden. Ik wil een activiteit altijd met minimaal een ander iemand doen.”

Sociale inslag We komen terug op tarotkaart 40. Cis is een leider die graag mensen helpt. “Het helpt mij ook dat ik dat kan doen. Ik vind dingen belangrijk en wil me daarvoor inzetten. Ik maak over­al contact, ook op het hondenveld help ik mensen die vragen hebben. Dan verwijs ik ze naar het Broodje Pitstop bij De Nieuwe Pit waar ze kunnen eten en buurtgenoten kun­ nen ontmoeten. Laatst zag ik een buurvrouw lopen met krukken. Dan stop ik mijn auto, vraag wat er aan de hand is en organiseer ik hulp voor haar als dat nodig is. Die sociale inslag heb ik van huis-uit meegekregen. Mijn moeder werk­ te op de overbruggings-HBS voor mannen die uit Indië kwamen, mijn vader in de zorg en ging Turks leren om met zijn patiënten te kunnen praten.” Die sociale inslag maakt ook dat Cis in actie komt, als ze zich ergens boos over maakt. “Toen de huur hier enorm werd ver­ hoogd, heb ik spreektijd aangevraagd bij de ge­ meenteraad. Dat heeft eraan bijgedragen dat er nu in de hele gemeente geen huur meer hoeft te worden betaald voor sociale activiteiten. Maar ook om het verdwijnen van gratis koffie bij supermarkten maak ik me druk. Super­markten moeten hun sociale functie blijven vervullen. Juist voor mensen die zich eenzaam voelen of ouderen, zijn dat de plekken waar ze elkaar kunnen zien.

Het wijkcentrum heeft een hogere drempel. Het ligt niet in de loop en je hoeft er niet perse te zijn. In de supermarkt komt iedereen; boodschappen moet je nu een­maal doen.”

“Ik vind dingen belangrijk en wil me daar­ voor inzetten”

Vrijwilligerspenning Cis zou graag zien dat meer buurtbewoners naar De Nieuwe Pit komen. “Het is hier al veel beter dan het was. In een ideale situatie zouden we overal grote ramen hebben. Die dan niet voor de helft zijn afgeplakt. Dan is het echt open, zodat iedereen kan zien dat het binnen gezellig is en je er koffie met elkaar kunt drinken.” Cis heeft in de 25 jaar die achter haar liggen talloze mooie momenten meegemaakt.

Een van die hoogtepunten speelde zich af op de zolder van De Nieuwe Pit. “Ik was daar aan het werk, toen er ineens allemaal bekenden van mij binnen kwamen. Ik kon dat niet plaatsen, totdat duidelijk werd dat mijn vrijwilligers en de buurtwerkers de Vrijwilligerspenning voor me hadden aan­ gevraagd. Ik ben helemaal niet van de onderscheidingen, maar dat zij de penning voor mij hadden geregeld, dat maakte het zo bijzonder.”

petrawensspel@gmail.com

Petra Wens ziet haar inzet voor de buurt als uitje

“ Volgend jaar is hier weer een Flatcamping!”

in De Balans. Vervolgens ging ik nog bij het winkeltje werken. De Balans werd een soort tweede thuis, op een gegeven moment was ik er vier hele dagen per week!”

De buurtagent als hoofdprijs Toen ontstond het idee van de Flat­ camping. Petra heeft er een mooie tijd beleefd. “Dat was super gezellig.

Met mensen die ik al kende, maar ook met allemaal bewoners die ik nog nooit had gezien en met wie je dan snel bevriend raakt. Binnen een Het is op deze septembermaandag ruim 32 graden als we Petra en dag had ik het gevoel dat ik ze al haar zoon Jayden spreken. Het plekje op de Mozaïekbank tussen jaren kende. De kinderen speelden de flats in staat vol in de zon. We kiezen daarom voor de schaduw, met elkaar, iedereen hielp met eten in de moestuin, naast wijkcentrum De Balans. Petra is daar al tijden maken. Het was heel gezellig en actief als vrijwilliger. Ze ziet dat als haar uitje. Als er iets moet gemoedelijk. In totaal deden er zo’n gebeuren, springt ze bij. Momenteel is ze, zoals ze het zelf omschrijft, 70 mensen mee, van wie er 35 even ‘met vakantie’ bij De Balans. Ze mist haar vrijwil­ligers­werk en bleven slapen. En van allerlei de mensen, maar het kan nu even niet anders. Het goede nieuws: na nationaliteiten! We hebben zelfs een vakantie, kom je altijd weer thuis. De huidige time-out bij De BINGO gespeeld met de hele groep.

Balans is dan ook een tijdelijke.

Ik won twee prijzen, een tegoedbon Petra vertelt hoe ze ooit in Uden belandde. Ze komt uit bij De Balans en de hoofdprijs: een ‘meet & greet’ met de Haarlem, heeft een tijd in Roosendaal gewoond en kwam buurtagent Bart! Hij had zichzelf als hoofdprijs aangeboden. uiteindelijk in Uden terecht. “In coronatijd kreeg ik een keer Ik heb de meet & greet aan mijn jongste zoon gegeven, die een kaarsje, op een moment dat ik dat enorm nodig had. wil later bij de politie. Bart nam nog een pet voor hem mee Ennie, een opbouwwerker van ONS Welzijn van wie ik dat met zijn naam erop, het was de dag van zijn leven! We kaarsje kreeg, nodigde me vervolgens uit naar een BBQ bij hadden lekker weer en hebben nog samen gebarbecued.”

De Balans te komen.”

Blijvend effect Drempel over getrokken Het verlangen is er dan ook om volgende zomer weer een “Dat leek me hartstikke leuk, want ik had hier in de buurt Flatcamping te organiseren. “Ja, dat gevoel leefde meteen heel sterk. Toen de tenten waren afgebroken, was het ook alleen maar lieve mensen leren kennen. Dus ik ging. De dag weer kaal tussen de flats in. Volgend jaar ga ik er dus met erna bleek er weer een BBQ te zijn. Daar ging ik ook weer mijn man, twee andere bewoners en iedereen die wil mee­ naartoe, want wie wil er nou niet lekker eten? Daar ont­ doen, voor zorgen dat er weer een Flatcamping komt. En moet­te ik mensen die aan een haakclubje meededen. In De dan het liefst twee nachten.”Het effect op het buurtleven Balans. Ik moest een drempel over om mee te gaan, maar ik is blijvend. Petra: “Meedoen schept echt een band. Pas werd door iemand van ONS Welzijn letterlijk over de drem­ geleden liepen er twee mensen langs die ik kende van de pel getrokken. Zo kwam ik bij De Gekleurde Draad terecht. camping. Je zegt elkaar nu gedag, terwijl je elkaar eerst Loes van ONS Welzijn nodigde me weer uit om bij de Proud helemaal niet kende. In de winter komt er nog een gezellige Mama’s langs te komen. Dat was ook weer hartstikke leuk! terugkomavond en vol­gend jaar staat het hier weer vol Met die groep vrouwen doen en bespreken we van alles. We tenten rond het volleybalveld!” maken ook uitstapjes. Inmiddels was ik zo al drie ochtenden 11

Burendag 2023!

Ontmoetingsplein Mellepark Germenzeel 900 5403 XD Uden Lees meer over het Mellepark op pagina 6.

Ontmoetingsplein De Nieuwe Pit Bogerdstraat 19A 5401 ZG Uden Lees meer over De Nieuwe Pit op pagina 9, 14 en 17

Ontmoetingsplein De Balans Beatrixhof 470 5401 CT Uden Lees meer over De Balans op pagina 11, 15 en 22

12

Ontmoetingsplein MuzeRijk Klarinetstraat 4 5402 BE Uden

13

Joana D’Arc Silva Monteiro-Schipperen is in De Nieuwe Pit beroepskracht, vrijwilliger en bezoeker

“ Hier kan ik mensen ontmoeten, met ze praten en ze leren kennen!”

Joana D’Arc Silva Monteiro-Schipperen groeide op in Brazilië. Ze reisde de liefde achterna en beland­­ de zo in Uden. Haar verhaal is min of meer de aan­ leiding voor dit magazine. ZE VERTELDE EEN OP­ BOUW­WERKER VAN ONS WELZIJN dat ze sinds ze in De Nieuwe Pit komt geen last meer heeft van haar Fibromyalgie. Dat is een ziekte waardoor je chro­ nische last hebt van spieren en bind­weef­sel. Of het 1-op-1 is toe te schrijven aan het ple­zier dat ze beleeft aan haar inzet in het wijk­centrum durft ze niet te zeggen. “Maar dat het eraan heeft bijgedragen dat mijn klachten zo zijn afgenomen, dat weet ik wel zeker!”

En dat geeft maar aan wat het betekent om als je kunt mee­­doen en bijdragen. Als je van waarde kunt zijn voor anderen. Want dat is Joana! Als beroepskracht (voor IBN van de ge­meente), vrijwilliger en bezoeker is ze actief in De Nieuwe Pit. Contact nodig “Ik werkte 13 jaar bij IBN, in de schoonmaak.

Dat vond ik hartstikke leuk, maar het was fysiek moeilijk vol te houden toen ik een hernia opliep.

Dat gebeurde nota bene in een achtbaan van de Efteling. Pas toen ik hier bij De Nieuwe Pit ging werken, ging het weer echt goed met me! En ik denk dat het alles te maken heeft met de gezel­ lig­heid die ik nu om me heen heb getroffen. Vroeger had De Nieuwe Pit een slechte naam. Van dat imago komt het maar moeilijk af. Terwijl ik nooit ergens last van heb gehad.

Nooit heb ik hier problemen meegemaakt. Er is wel eens een fiets gestolen, maar dat gebeurt overal.” Zelf doet Joana, als bezoeker, graag mee aan workshops. Andere keren is ze er gewoon voor de gezelligheid. “Mensen hebben contact nodig. Ik vind dat ook heerlijk. Gezellig een praatje maken, contacten onderhouden. Mijn hele familie zit in Brazilië. Hier kan ik mensen ontmoeten, met ze praten en ze leren kennen.”

14

Vredekijker Trots vertelt ze over het project Vredekijker. “Van huis uit ben ik kunstenares, ik schilder al sinds 1984. Project Vrede­ kijker draait om kunst en vrijheid. Kunstenaar Thijmen van Loenen kwam met het idee en opbouwwerker Alex van der Heijden van ONS Welzijn, zelf ook een kunstenaar, moedigde me aan het mee te organiseren. Alle mensen die meededen kregen een kartonnen doos waarop ze vrij konden schil­de­ ren over vrede. Over onze toekomst. Er deden ook be­kende schilders aan mee. Zo ontstond er een hele muur van fraai beschilderde dozen en daarmee een prachtige exposi­tie in de kerk. Oekraïense kinderen maakten ook nog een mozaïek op een stuk metaal dat ik in het gemeentehuis zag liggen en waar ze vanaf wilden. Het was een groot feest waarmee we zelfs nog de krant hebben gehaald!”

Cindy van Dijk en Marike Daverveld heten iedereen warm welkom in wijkcentrum De Balans

“ Iedereen kan hier wat doen!”

Cindy van Dijk en Marike Daverveld zijn locatie­managers bij wijkcentrum De Balans. Ze geven leiding aan zo’n 50 vrijwilligers die bijdragen aan alles wat er gebeurt en te doen is vanuit wat ze te bieden hebben. Voor Cindy en Marike draait het daarbij om vertrouwen geven en aansluiten bij waar de mensen energie van krijgen.”

Cindy is van huis uit lichaamsgericht psychotherapeut, Marike is zelfstandig ondernemer op het snijvlak van voeding en kunst en opgeleid als voedingsdeskundige. Bij De Balans werken ze als ZZP’ers, in opdracht van het stichtingsbestuur. Ze kunnen allerlei eerdere werk­ervaringen kwijt bij De Balans, maar er is voor beiden ook een wereld open gegaan.

Marike: “Je merkt hier dat mensen elkaar echt nodig hebben en naar elkaar omkijken. Samen vormen ze de puzzel van De Balans, ieder stukje is daarbij van belang. Zelf rijd ik anders naar mijn werk toe dan een jaar geleden. Dit werk heeft mij als mens verrijkt!”

Tijdens het gesprek golft het tussen Cindy en Marike steeds op en neer.

Met voorbeelden uit hun werk, maar ook met allerlei nieuwe ideeën.

Ze merken het zelf ook. Cindy: ”We vinden het erg fijn dat we elkaar zo aanvullen. Ik ben meer de coach, Marike de ideeënbedenker en uit­voer­ der. Samen organiseren we tal van leuke activiteiten. Daar voegen we dan nog een flinke dosis humor aan toe. En een warm, wel­kom gevoel.” Bij dat laatste geeft ze direct een aan­sprekend voorbeeld. “Voordat de mensen in de keuken hier ook maar een ui gepeld hebben, hebben ze bij Marike al hun hele ziel en zaligheid op tafel gelegd. Dat zegt wel wat denk ik.”

>

We komen terug bij het inzicht dat alle puzzelstukjes elkaar nodig hebben in de buurt om de complete puzzel te leggen. Marike heeft dat vertaald in een project waar de rode draden in haar leven, kunst en eten, mooi samen komen.

15

> “Eten verbindt en is hier ook een belangrijke verbinder.

Dat koppelen we aan kunst in een project waarbij bewoners samen een enorme puzzel maken van grote houten stuk­ ken. Iedere bewoner zorgt op eigen wijze voor een stukje.

Dat totale werk wordt hier aan de muur gehangen, met als gedachte dat als er een stukje ontbreekt, Oranjerijk niet meer Oranjerijk is. We presenteren het tijdens een gezellig etentje met elkaar. Op de muur hangen we ook nog lege stukken. Zodat nieuwe mensen weten dat ook zij weer een stukje van de puzzel zijn!”

Welkom heten Ook bij die laatste actie draait het om welkom heten, het gevoel geven dat mensen welkom zijn in De Balans. Cindy knikt. “Hoe komt iemand binnen, wat vindt iemand leuk om te doen, waar gaat iemand ‘op aan’? Dat vinden we belang­ rijk. Als iemand zelf aangeeft zich eenzaam te voelen, gaan we in gesprek om een haakje te vinden zodat iemand weer mee kan gaan doen. Mooi voorbeeld zijn de Proud Mama’s, een mooie groep waar vrouwen die binnenkomen kunnen meedoen, opbloeien en groeien. Wij vragen bijvoorbeeld nooit aan mensen die hier voor het eerst komen of ze direct drie dagen per week achter de bar willen staan. Maar door­ dat ze groeien vanuit wat ze te bieden hebben, kan het daar

Cindy

Ma

rike

uiteindelijk best van komen!” Cindy kan blij worden van al­ ler­lei onverwachte gebeurtenissen en verrassingen in en rondom De Balans. “Mooi voorbeeld is dat er hier iemand binnen komt die de weg naar huis moeilijk meer weet te vinden. En dat een andere bewoner dat merkt en aanbiedt mee te lopen. Die sfeer van omkijken naar elkaar, van warm­te, daar proberen we actief aan bij te dragen. Dat is het besef van die puzzel; alles hangt met elkaar samen. Mensen hebben elkaar nodig.”

16

“Ik zag dat mijn kinderen door hadden wat hun inzet betekende voor de vrijwilligers” Groeien door vrijwilligerswerk Gaat alles dan altijd vanzelf en in harmonie in De Balans?

Natuurlijk niet. Marike: “Er zijn bijvoorbeeld wel eens mensen die meer nodig hebben dan wij ze kunnen bieden.

Dan leggen we contact met Loes en Ennie van ONS Welzijn.

Zij zijn hier vaak en kunnen zelf van alles doen of mensen doorverwijzen naar plekken waar ze de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben.” Daarnaast heeft De Balans ook best een paar eigen vraagstukken. Zoals de bemensing van acti­ vi­teiten. Cindy: ”We ervaren hier dagelijks hoeveel potentieel er in de wijk zit! De mensen die hier zijn of binnenlopen kun­nen en willen van alles. De vraag is nu hoe we al het on­ benutte potentieel dat er nog in de wijk moet zijn, De Balans in kunnen krijgen. Want je zet je hier niet alleen voor een ander in, al is dat natuurlijk ook al mooi. Maar je haalt er zelf ook heel veel uit. Nieuwe contacten, gezelligheid, maar je ziet ook dat je wat kunt betekenen met wat je te bieden hebt. Daar groei je zelf ook weer van!”

Betekenisvol Ik vraag Marike naar haar mooiste moment in De Balans.

Het blijkt de vrijwilligersbrunch op eerste paasdag. “Dat was voor mezelf bijzonder omdat mijn gezin daarbij ook hielp. Ik zag dat mijn kinderen doorhadden wat hun inzet betekende voor de vrijwilligers. Maar ook voor mensen die er waren en die normaal de deur niet meer uitkomen. Hoe betekenisvol het is om wat voor hen te kunnen betekenen. Want dat is het! De brunch helpt mensen een drempel over. Dan zijn ze een keer in De Balans geweest en blijven ze terugkomen. Ze komen hier weer bij zichzelf. En groeien. Ik dwaal misschien wat af, maar ik denk wel eens dat iedereen een tijdje zou moeten meelopen op een plek als De Balans. Om te zien wat je kunt betekenen voor een ander. En om nader tot elkaar te komen.”

Wederkerigheid Cindy lacht om haar plotselinge overpeinzing. “Weet je wat het is? Iedereen kan wat doen! Veel vrijwilligers genieten van het koken. Voor Burendag heeft een vrijwilliger 200 pizza’s gemaakt. Alles wat ze leuk vindt in de voorbereiding, heeft ze ook gedaan. Zo heeft ze dus enorm bijgedragen aan Burendag, vanuit wat ze leuk vindt. En ze heeft mij weer gewezen op een winkeltje dat ik nog niet kende. Weder­ kerig­heid, dat zit ook in die puzzel-gedachte. We hebben hier echt wat aan elkaar!”

Veronique van Run krijgt energie van alles wat ze in, met en voor de wijk doet

“ Het Deelhuisje is echt voor en door de wijk!” zorgingsproducten verstrek ik vanuit mijn huis. Zo kan ik een beetje in de gaten houden dat niet alles bij dezelfde mensen terecht komt. Donaties kunnen bewoners daar onder onze carport zetten.”

Soms merk je pas als je iemand ontmoet en spreekt, wat deze persoon allemaal doet in de wijk. Dat is precies wat gebeurde toen opbouw­ werker Nicole van ONS Welzijn Veronique van Run voor het eerst sprak. De aanleiding was het wecken van voedsel, want daar deed Veronique ook aan mee. Nu zitten we samen in De Nieuwe Pit en vertelt ze over alles wat ze in, met en voor de buurt doet!

Tegen de zijgevel van het wijkcentrum staat het ‘PIT-tige tijden deelhuisje’. Veronique vertelt er trots over. “Mensen kunnen daar producten inzetten en eruit pakken als ze wat nodig hebben. De etenswaren staan in het huisje, de ver­

Voor en door onszelf Veronique is met recht trots. Inmiddels krijgen namelijk al 22 gezinnen via haar Deelhuisje spullen die ze nodig hebben. En dat maakt een verschil! “Inmiddels krijg ik ook van alles aangeboden: kleding, meubels, beddengoed, speelgoed, boeken, je kunt het zo gek niet bedenken.” Het Deelhuisje is ook nog eens door bewoners zelf gemaakt.

Veronique: “Opbouwwerker Alex van der Heijden van ONS Welzijn heeft me geholpen bij het opstellen van een aanvraag voor het Udenfonds. We kregen het bedrag dat we nodig hadden. Samen met bewoners hebben we toen het huisje ont­worpen en gemaakt. Het is echt voor en door onszelf!” Veronique lacht en denkt terug aan afgelopen

> 17

>

Moederdag. “Toen heb ik een oproep geplaatst om cadeautjes in te zamelen. Dat was een enorm succes.

De gezinnen kwamen naar onze carport. Daar mochten vervolgens alleen de kinderen in. Zo konden ze cadeautjes uitzoeken voor hun moeder. Dat is echt belangrijk voor ze, want ze horen op school wat andere kinderen allemaal aan hun moeders geven. Zij hebben dat nu ook kunnen doen en een leukere Moederdag kunnen beleven.”

“Het was een idee, ik ben er gewoon mee be­gon­nen” Nieuwe ontmoetingen Veronique weet zelf wat het is om met weinig rond te moeten komen. Ze vindt het dan ook heel fijn om anderen te kunnen helpen. “Het kost mij geen moeite en ik krijg er energie van. Het was een idee, ik ben er gewoon mee be­ gon­nen en ik had nooit gedacht dat het zo groot zou groei­ en. Ik krijg nu zelfs donaties van Jumbo en Albert Heijn om paaspakketjes mee te kunnen maken.” Via Facebook brengt ze het Deelhuisje onder de aandacht. Veronique: “De Face­ bookgroep ‘PIT-tige tijden Deelhuisje’ heeft al 354 leden. Dat zijn mensen die spullen doneren of juist wat nodig hebben.

Voor grotere dingen, zoals bankstellen of andere meubels, koppel ik mensen die dat zoeken direct aan de donateurs.

Dat leidt vervolgens weer tot nieuwe ont­moe­tingen. En veel mensen die bij het Deelhuisje komen, wijs ik op Broodje Pitstop bij De Nieuwe Pit. Niet alleen voor het lekkere eten, maar vooral ook vanwege de mogelijkheid nieuwe mensen te ontmoeten. Als je elkaar leert kennen, kom je ook te weten wat je aan elkaar kunt hebben.”

‘Vraag het aan oma’ Veronique loopt de trap op, naar de Kledingzolder, want die is er inmiddels ook. Veronique: “Dat idee was er al en toen ik vrijwilliger was bij de Kinderclub heb ik dit een beetje op me

Wil je lid worden van de Facebookgroep van het deelhuisje?

Om spullen aan te bieden of als je iets nodig hebt?

Ga dan naar Facebook, zoek op ‘Pit-tige tijden Deelhuisje’ en meld je aan!

18

Veroniq u

e

genomen. Het werkt een beetje hetzelfde als het Deelhuisje.

Ouders kunnen daar voor kinderen in de basisschoolleeftijd kleding komen uitzoeken. Wat er op de Kledingzolder hangt, is aangepast aan het zomer- en winterseizoen. Op dinsdag­ avond en op woensdagmiddag kunnen ouders er altijd terecht, op andere tijden kunnen ze een afspraak maken.”

En dan is er nog de Moestuin. “Ook die ben ik ge­start met Alex en een aantal medebewoners. Bewoners hebben alle­ maal een eigen bak, inmiddels is er zelfs een wachtlijst. Wat ik eigenlijk wil zeggen: de tuin is nu al te klein, al zijn er ook mensen die zich op de bak verkijken. Want het is best wat werk. Afgelopen week konden de aardappels geoogst worden. Dan komen er verschillende bewoners langs om er samen een gezellige middag van te maken.” Er zijn meer verbindende bewoners in de wijk, ver­telt Veronique. “Laatst hebben we voedsel geweckt. Daar was Ria ook bij, onze buurt­oma. Iedereen noemt haar ook zo. Als iemand een vraag heeft, is het antwoord vaak: ‘vraag dat maar aan oma’.

Ieder kind is ook ‘haar’ kleinkind, ze heeft er wel 50!

Als het daarover gaat, begint ze echt te stralen.”

Van eilandjessfeer naar open wijkcentrum Veronique heeft de wijk de laatste jaren zien veranderen.

“Er was eerst een eilandjes-sfeer, je hoorde er bij of niet.

De laatste jaren is er een frisse wind gaan waaien. Het is veel opener geworden en er wordt meer naar elkaar omge­ keken. Hier tegenover woont bijvoorbeeld een mijnheer van wie zijn vrouw er slecht aan toe was. Bij De Nieuwe Pit be­ gonnen ze net met Broodje Pitstop. Doordat de man daar naartoe kon gaan, heeft hij al een steunnetwerk op kunnen bouwen, voordat hij het nodig had. Hetzelfde geldt voor een aantal ouderen die hier nieuwe contacten opdoen en zo een netwerk vinden. Bij een aantal van hen heb ik wel eens soep langs gebracht en ze verteld over De Nieuwe Pit en wat er allemaal te doen is. Dat verlaagt de drempel om te gaan!”

“ Er moesten snel goaren op de klos komen!”

Gerard van der Pas over 10 jaar Buurttuin Bitswijk Gerard van der Pas kwam 10 jaar geleden op het idee voor Buurttuin Bitswijk. Het wijkcentrum waar hij naast woonde, werd afgebroken. De buurt zou er een grasveldje voor terugkrijgen, in afwachting van nieuwbouw. Voor Gerard reden om zelf initiatief te nemen. Hij zocht het dicht bij het oorspronkelijke idee achter ’t Trefcentrum: ontmoeting en verbinding.

Met een hovenier die hij kende kwamen ze uit op een Buurttuin. Tien jaar later is het niet meer weg te denken uit Bitswijk. ”Het brengt ontmoeting en schoonheid en het creëert rust én saamhorigheid.”

>

19

>

Zo’n tien minuten in ons gesprek vraagt Gerard zich af wat er eigenlijk zo bijzonder is aan zijn verhaal dat het een artikel waard is. Die vraag laat vooral zien dat Gerard het niet bijzonder vindt dat hij zich inzet voor zijn buurt en voor anderen. “Ik heb een groot verantwoordelijkheidsgevoel meegenomen uit mijn jeugd. Toen ik 16 jaar oud was, over­ leed mijn vader en kreeg ik zijn rol min of meer toebedeeld.

Dan voel je jezelf verantwoordelijk voor anderen. Dat be­ tekent ook dat je dingen doet en afmaakt, omdat je anders een probleem voor een ander creëert.”

‘Goaren op de klos’ De start van de Buurttuin herinnert Gerard zich nog leven­ dig. ”Ik had het plan, de hovenier maakte een ontwerp en daar gingen we mee de buurt in. Ik was benieuwd wat mijn buurtgenoten ervan vonden en of ze het leuk zouden vinden om vrijwilliger te worden. Er was direct veel ent­hou­ siasme. Wat me ook opviel: mensen bleken behoefte aan een praatje te hebben. Soms zat ik de hele avond op één adres! Ik kon in die gesprekken ook toelichten waarom ik de Buurttuin zo’n goed idee vond. Omdat ik niet wilde wachten op een plan van de gemeente en zelf verantwoordelijkheid wilde nemen voor onze leefomgeving. Maar ook omdat er dan een fijne plek zou zijn waar iedereen zijn buren kon ont­moeten.” Het draagvlak in de buurt was een mooi rug­ gen­steuntje. “Vervolgens introduceerde een bekende, die in de wijkraad zat, ons bij de gemeente. Samen met de hove­­nier presenteerde ik het plan aan ongeveer tien ambte­ naren. Ons idee was voor de gemeente een oefening in hoe ze wilden omgaan met een bewonersinitiatief. Uit­eindelijk

Thermometer van de buurt De Buurtuin is enorm waardevol in en voor de buurt. De plat­tegrond van de tuin laat plekjes zien met namen als Ont­moetingsplein en ’t Trefpunt. Gerard: “De meerwaarde is absoluut de ontmoetingsfunctie. Dat gaat verder dan elkaar treffen. We hebben hier ook gesprekken die we thuis niet voeren. Over individuele gevoelens, maar ook over lokale en wereldproblemen. De Buurttuin is wat dat betreft de thermo­­meter van de buurt. Je deelt met elkaar wat er speelt. Bijvoorbeeld nu het AZC er komt. Dat leeft. Het mooie is dat je door die gesprekken ook meteen samen nuances vindt in de discussie. Als je geen contact meer met elkaar maakt, gaat alles een eigen leven leiden. Als je elkaar ontmoet, kun je uitwisselen en dat verrijkt je wereldbeeld.”

Ook in de coronatijd had de Buurttuin een belangrijke functie, vertelt Gerard. “Er zitten hier vlakbij twee zorg­ centra. De bewoners daar mochten geen bezoek meer ont­ vangen. Die ontmoetingen vonden plaats in de Buurttuin, aan de picknick­tafels. Zo konden kinderen en hun ouders toch contact met elkaar blijven houden, zo lang ze maar afstand hielden.”

Iedereen is welkom De Buurttuin is er echt voor iedereen. Gerard: “Iedereen is welkom. En we delen hier. Als je zelf wat planten of groen­

“De Buurttuin is inmiddels geen bouwgrond meer, maar opgenomen in het park!”

ten kweekt, dan is dat voor alle vrijwilligers die hier mee­ werken en niet alleen voor jezelf. Blijft er iets over, dan bracht ik dat voorheen altijd naar de Voedselbank. Tegen­ woordig geef ik het direct aan buurtgenoten die wel wat kunnen gebruiken.” Naast een ontmoetingsplek, valt ook de schoonheid van de tuin op. Gerard: “Je ziet hier allerlei planten en bloemen, het is 24 uur per dag open, je loopt in het groen, de Buurttuin creëert rust én saamhorigheid. Het is een mooi voorbeeld van wat er kan gebeuren als je ver­ antwoordelijkheid neemt voor je eigen omgeving. En de ge­ meente ziet ook dat het goed is. Want de Buurttuin is inmid­ dels geen bouwgrond meer, maar opgenomen in het park!”

Iets kunnen betekenen Gerard kan niet een specifiek moment benoemen als het mooiste dat hij in de Buurttuin heeft meegemaakt. “Die momenten rijgen zich eigenlijk aaneen. Bijvoorbeeld als ik

in de tuin werk en er een vrouw langskomt die moeilijk ter been is en een gezellig praatje komt maken. Of gisteren, toen ik het gras aan het maaien was. Er stopte een klein meisje. Ze riep iets naar me wat ik niet kon verstaan. Ik zette de maaier uit en toen zei ze: “Wat heeft u hier een mooie tuin mijnheer!” Het jongetje met wie ze was, hooguit zes jaar oud, gaf ik een courgette mee voor zijn moeder. Later kwam hij terug om me ervoor te bedanken. Het zijn momenten waar­op je ervaart dat je via de Buurttuin iets voor een ander kunt betekenen.” Gerard sluit af met een bijzondere verkla­ ring voor zijn drive om mensen met elkaar te verbinden.

“Toen ik nog werkte als stukadoor draaide het om adhesie en cohesie. Vroeger moest je zelf je materiaal voorbereiden en ervoor zorgen dat het voldoende aantrekkingskracht had om op muren te blijven hangen. Dat is adhesie, verbindingen maken tussen verschillende materialen. Eigenlijk ben ik dat mijn hele leven blijven doen.”

“De buurt ziet dat we niet alleen praten, maar ook doen. En dat we niet opgeven”

kregen we alle ruimte. We kregen de grond voor vijf jaar en medewerking in de vorm van kennis en inzet van de Buitendienst. De financiën moesten we zelf regelen. Voor het eerst in mijn leven ging ik de boer op voor geld. Bij fondsen, de provincie en bedrijven die ik uit mijn netwerk kende. Daarna konden Arie, Frans en ik, als vrij­willigers van het eerste uur, de contouren van de tuin gaan aanleggen.

Dat ging razendsnel en dat vonden we belangrijk. In Brabant zeggen we: ‘er moeten snel goaren op de klos komen’. Dat heeft ook met verbinden te maken. De buurt ziet dat we niet alleen praten, maar ook doen. En dat we niet opgeven.”

20

21

Doriene van Katwijk bouwde mee aan De Balans in de Flatwijk

“ Een plek waar je elkaar kunt zien, waar je iets kunt betekenen, is zó belangrijk!”

Doriene van Katwijk komt in 2016, na een heftige periode in haar privéleven, terug in Uden. Ze gaat in de Flatwijk wonen. Ze werkte niet en nam zelf het initiatief om het Wmo-loket te bellen, om­dat de muren af haar af kwamen. Een mede­werker zette haar op het spoor van ONS Welzijn. Dat had net samen met de gemeente en Area wonen een projectgroep opgericht in haar nieuwe wijk. Met als doel om te gaan werken aan de leef­baar­heid in de Flatwijk. Het werd het begin van een even krachtig als avontuurlijk verhaal over vertrouwen, verbinding en anders kijken naar mensen en wijken. “De Flatwijk scoort op alles waar een gemeente naar kijkt het slecht­ste, maar ik vind het de rijkste wijk van Uden.“ Terug naar 2016. Doriene is ondernemend van aard en, slechte privésituatie of niet, ze legt contact met ONS Welzijn.

Ze is benieuwd wat de projectgroep in haar nieuwe wijk doet en of ze er wat voor kan betekenen.

Van ons Doriene: “Het wijkgebouw was destijds donker en grijzig.

Het nodigde niet uit en was ook alleen maar open tijdens activi­teiten. En dan ging de deur snel op slot, zodat er niemand van buiten een bepaald groepje mee kon doen.

De project­groep wilde verandering, maar wel voor en door de wijk. Daar was een verbouwing voor nodig. Dat vond de groep prima, maar het wilde ook weten waar het in zou gaan investeren. Zat de buurt wel op die verandering te wachten? De vraag was dus: wat willen we als wijk? Het was voor mij al heel snel ‘we’, al woonde ik er pas. Ik was er vol enthousiasme ingestapt en organi­seer­de twee bewoners­ avonden. De eerste om samen te ver­ken­nen wat we wilden en de tweede om te zien wie zich waar voor wilde inzetten.

Want dat leefde enorm; het moest van ons worden. We 22

wilden aan de slag met drie dingen: koken, een tweede­ hands­kledingwinkeltje en een Klussen­dienst. Dat is allemaal gelukt!”

Gehoord voelen Zelf begon Doriene meteen met koken. “Dat was eerst eens in de 14 dagen, al snel werd dat, meerdere keren per week en uiteindelijk kwamen er nog een lunch en Buurt­koffie bij.

De gemeente en Area hadden genoeg gezien en wilden de verbouwing van De Balans wel financieren. Dat duurde een half jaar. In die tijd hebben we aan de overkant van de weg gezeten, in een ruimte waar 25 mensen terecht konden.”

Alles wat in gang werd gezet, had veel impact voor de buurt, maar ook voor Doriene zelf. “Ik kreeg enorm veel energie, mede omdat ik de juiste mensen om me heen had. Ik kon mijn verhaal kwijt, wat doen, maar ook tijd nemen om te herstellen. Mijn arbeidsconsulent heeft me goed onder­ steund, want ik had wel wat dingen uit te zoeken en op een rijtje te zetten. Door het vrijwilligerswerk en door­dat ik me gehoord voelde, kreeg ik een steeds beter beeld van wat ik wilde doen. Met mensen werken! Iets voor een ander kun­ nen betekenen. Jarenlang liep ik tegen dichte deuren aan en had ik het gevoel dat ik werd gestraft voor dingen die ik niet goed deed. Nu was er alle ruimte om te doen wat ik wel kon en wilde. En zo werd ik als vanzelf kartrekker in de Flatwijk.”

Eigen ervaring meebrengen Toen het nieuwe gebouw werd geopend, bleek er onvol­ doende draagkracht voor de Buurtcoöperatie. Doriene: “Veel bewoners wilden vooral ‘meedoen’ en voelden zich minder prettig bij het dragen van veel verantwoordelijkheid. Toen hebben we een Stichting opgericht en gezocht naar een bestuur, dat in 2019 werd opgericht. Toen was ik ook zover dat ik dacht: wat wil ik in De Balans en wat heb ik nodig?

Ik heb steeds beweerd dat ik de eerste betaalde kracht zou

worden, want niets kan alleen op vrijwillige inzet draaien.

Na overleg met mijn Arbeidsconsulent en met medewerking van het bestuur, lukte het. Ik ging een Jobcoachopleiding doen mét een intentieverklaring dat ik daarna een betaalde baan zou krijgen in De Balans. Ik slaagde voor mijn opleiding en kreeg de betaalde baan, met dank aan de gemeente.

Toen kreeg ik ook een andere rol. Ik kon mensen veel beter ondersteunen en begeleiden, ook met mijn opgedane Jobcoach-vaardigheden. Vanuit mijn eigen ervaring bracht ik mee dat mensen geen standaardtraject lopen. Niet iede­ reen is er met een traject van zes maanden. Ik kon dus extra voor die mensen gaan staan.” Als betaalde medewerker ge­ beurde er ook wat anders met Doriene. “Ik kreeg steeds minder tijd om met mensen bezig te zijn en werd weer de kant van de administratie opgeduwd. Ik werd verantwoorde­ lijk voor de jaarverslagen, registratie en subsidieaanvragen.

Daarnaast merkte ik dat ik op meer leefgebieden dan alleen werk iets wilde betekenen voor mensen.”

Belangrijke plek In 2021 nam Stichting Oranjerijk het zelfbeheer van de locatie over. Gevoelsmatig was daarmee de cirkel voor Doriene rond. In 2022 ging ze bij ONS Welzijn werken, als maatschappelijk werker en opbouwwerker. Ze is enorm

“Het is vrij simpel: je leert een wijk pas kennen als je er bent, als je de mensen ziet”

trots op wat bij De Balans is bereikt. “Er wordt inmiddels vol trots naar gekeken, ook door onze nieuwe wethouders. Er moest in de Flatwijk ook echt iets gebeuren. De wijk dreigde leeg te lopen, niemand wilde er meer wonen. De bouw­ stenen veranderen niet. Mensen komen er als starters, of in een kwetsbare situatie, en gaan uiteindelijk weer weg. Een plek waar je elkaar kunt zien, waar je zelf wat kunt bete­ke­ nen, is dan enorm belangrijk. Je bent er gelijk! Op alle ont­ moetingspleinen zijn er spreekuren, maar ze worden nergens zo goed bezocht als in De Balans. Iedereen weet dat je met een vraag naar De Balans kunt.” Doriene heeft geleerd dat ieder mens iets te bieden heeft. “Als we iets organiseerden, liep ik altijd even de speeltuin in. Dan vroeg ik de moeders die daar zaten: wie maakt er wat te eten? Zij doen het graag en wij hebben altijd de lekkerste hapjes! Een ander voorbeeld heeft met afval te maken. De gemeente communiceert er alleen over in het Nederlands. Maar hier wonen mensen met 53 nationaliteiten. De gemeente zat met de handen in het jaar, want ‘wie moeten de boodschap dan vertalen?’ Nou, die mensen wonen gewoon in de buurt!

En zo hebben we dat gedaan.”

Samenleven Doriene is een echte ambassadeur van De Balans geworden, ook nu ze is verhuisd. “Ik wijs mensen altijd op wat er te doen is. Bijvoorbeeld als ze niet meer zelf koken. Daarvoor kunnen ze drie keer per week in De Balans terecht. Hebben ze er eenmaal hun plek gevonden, dan gaan ze er nooit meer weg. Het is vrij simpel: je leert een wijk pas kennen als je er bent, als je de mensen ziet. Iedereen heeft kwaliteiten en die kan je inzetten. Dan gaat de wijk groeien, mensen gaan op elkaar letten, komen voor elkaar op, gaan dingen met elkaar doen. Als ik naar die wijk kijk, dan scoort het slecht op alles waarop een wijk normaal wordt beoordeeld.

Maar ik vind het de rijkste wijk van Uden. Het laat zien hoe verschillende culturen met elkaar kunnen samenleven.”

23