GuidelineForPreventionof TransmissionofHuman COVID-19 toPets
Guideline For Prevention of Transmission of Human COVID-19 to Pets
Editors
Professor Dr Siti Suri Arshad
Professor Dr Latiffah Hassan
Dr Farina Mustaffa Kamal
Professor Dr Siti Suri Arshad
Professor Dr Latiffah Hassan
Dr Farina Mustaffa Kamal
Published by:
NATIONALCOORDINATINGOFFICE(NCO) MALAYSIAONEHEALTHUNIVERSITYNETWORK (MyOHUN)
FacultyofVeterinaryMedicine UniversitiPutraMalaysia
43400Serdang,Selangor,Malaysia
Phone:+603-97693476/3477/3478
E-Mail:nco@myohun.com
Website:https://www.myohun.com
All rights reserved No part of this book may be reproduced in any form without permission in writing from the publisher except by a reviewer who wishes to quote brief passages in a review written for inclusion in a magazine or newspaper.
This guideline is made possible by the generous support of the American people through the United e the responsi Health Workfor or the United S e right to repro k for Governm
Guideline For Prevention of Transmission of Human COVID-19 to Pets
DrFarinaMustaffaKamal
DepartmentofVeterinaryPathology&Microbiology
FacultyofVeterinaryMedicine
AssociateProfessorDrGayathriTheviSelvarajah
DepartmentofVeterinaryClinicalStudies
FacultyofVeterinaryMedicine
DrIntanNurFatihaShafie
DepartmentofVeterinaryClinicalStudies
FacultyofVeterinaryMedicine
DrKhorKuanHua
DepartmentofVeterinaryClinicalStudies
FacultyofVeterinaryMedicine
DrNurIndahAhmad
DepartmentofVeterinaryPathology&Microbiology
FacultyofVeterinaryMedicine
MsNurKarmilaZainundin
DepartmentofVeterinaryPathology&Microbiology
FacultyofVeterinaryMedicine
ProfessorDrSyafinazAminNordin
DepartmentofMedicalMicrobiology
FacultyofMedicineandHealthSciences
DrSyamiraSyazuanaZaini
DepartmentofVeterinaryClinicalStudies
FacultyofVeterinaryMedicine
Associate Professor Dr Azimatun Noor Aizuddin
Department of Community Health
Faculty of Medicine
Dr Rohani Jahis
Disease Control Division
Ministry of Health Headquarters
Dr Rohaiza Yahaya
Veterinary Biosecurity and Disease Control Division
Department of Veterinary Services Headquarter Malaysia
A novel coronavirus officially named as severe acute respiratory syndromecoronavirus 2 (SARS-CoV-2) emerged in late 2019 and to date, it has caused an unprecedented coronavirus pandemic of the 21st century. Many countries have now moved into an endemic phase. The virus can spread from an infected person ’ s mouth or nose in small liquid particles when they cough, sneeze, speak, sing, or breathe These particles range from larger respiratory droplets to smaller aerosols. It is important to practice respiratory etiquette, for example, by coughing into a flexed elbow and to stay home and self-isolate until you recover if you feel unwell Most vaccinated people infected with the virus will experience mild to moderate respiratory and/or gastrointestinal illnesses and recover without requiring further treatment However, some will become seriously ill and require medical attention. Older people and those with underlying medical conditions, such as cardiovascular disease, diabetes, chronic respiratory disease, or cancer are more likely to develop serious illness
There have been reports that humans who are infected with COVID-19 may transmit the causative agent (SARS-CoV-2) to their pets. Information on transmission of the virus in different animal species is still limited Positive findings by PCR testing in dogs, cats, farmed mink, and wild animals in zoos have raised concerns about the possible role animals could play in the amplification and spread of the virus Reptiles and birds have not been affected by this virus. The risk of animals spreading the virus to people is VERY LOW, but people with coronavirus disease 2019
Cats and dogs are the companion animals in which the virus has been detected and they can become clinically ill following experimental infection. Experimentally infected animals can seroconvert but do not show clinical signs The infectious virus can be recovered from the upper and lower respiratory tracts for up to 10 days, and viral RNA can be detected in nasal washes for up to nine days Cats appear to develop robust immunity as they produce virus-neutralizing antibodies and are resistant to re-infection upon subsequent challenge
A surveillance study conducted between March to September 2021 in Malaysia revealed that 15 2% (42/278) of sampled cats owned by COVID-19positive individuals were found to be positive of SARS-CoV-2 either by PCR or antibody testing Direct interaction of owners with their cats during the period of COVID-19 infection either by feeding, hugging, kissing, sleeping in the same bed together, or cleaning their litters; these are among the common factors that may cause transmission of the virus from humans to their cats. In addition, from this study, there was no evidence that catto-human nor cat-to-cat transmission had occurred. In addition, there have been no reports on animals dying due to COVID-19 in Malaysia.
Objective:
To provide guidance to pet owners and veterinarians in the prevention of COVID-19 transmission to pets and handling of pets suspected of COVID-19
Scopes of COVID-19 Guideline
I Information of transmission of COVID-19 from humans to pets;
II. Hygiene practices of COVID-19positive owners when handling their pets; and
III Management of pets suspected of COVID-19 by pet owners and veterinarians.
Therefore, it can be concluded that pets can get infected with COVID-19 but with low chance and it can be mitigated by minimizing contact with pets during COVID-19 infection. Therefore, this guideline serves to provide the public, especially pet owners, with relevant information in the aim to reduce the risk of animals contracting SARS-CoV-2.
To date, there are limited evidence of transmission of the virus from pet to humans and pets to pets transmission, nevertheless this occurrence is very rare(1-3) The virus may be transmitted via close and prolonged contact related to handling the pets by the owners. On the other hand, even though SARS-CoV-2 has been detected in non-domestic animals, they pose little risk to humans when appropriate personal protective equipment is used.
The study in Malaysia also investigated the characteristics of the pets with SARS-CoV-2. Indoor and semi-roamer pets seem to have a higher risk of acquiring SARS-CoV-2 in comparison to outdoor pets On this note, neutered pets will usually prefer to be indoor. Do take precautions in cleaning your pet's litter and food bowl Lastly, it is best to keep your pet's health in check to protect against any diseases.
Pets infected with SARS-CoV-2 may appear healthy or become unwell, sometimes with respiratory-related symptoms and *depression. Findings from a study in Malaysia indicated the following activities increases the likelihood of pets to acquire the virus:
Kissing; Hugging; Playing; Patting; Owners and pets sleeping together; and Contact with pets’ environment such as when cleaning pet litter/tray.
*Depression here is indicated as less active.
Hygiene is defined by World Health Organization (WHO) as a condition or practice that helps to maintain health and prevent the spread of diseases(4) Among those practices are proper handwashing, body washing, and using personal protective equipment accordingly.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC) defined close contact as a person who is less than two meters away from someone with confirmed or suspected COVID19 with time spent more than 15 minutes starting two days before the infected person developed symptoms, or the date they were tested if they do not have symptoms, until they started isolation(5) The assumption makes that same definition of close contact for humans and pets.
According to American Veterinary Medical Association (AVMA), under natural conditions, pets may become infected with SARS-CoV-2 after closed and prolonged contact with a COVID19-positive person. A person with COVID-19 might transmit the virus that causes this disease to a pet in the same way we might transmit to another person(6)
The close contact between humans and pets is important in virus transmission from humans to pets and vice versa These can be:
Direct contact via saliva, blood, urine, mucous, feces, or other body fluids include petting or touching animals, and bites or scratches Indirect contact in areas where pets live and roam, or objects or surfaces that have been contaminated include bedding, toys, litter box, food, and water bowl
Activities that are commonly performed by pet owners when managing their pets include handling of excrement, bedding, toys, food and water bowl/tray. Feeding, snuggling, kissing, petting, playing, feeding table
Hygiene practices are essential in preventing transmission of any infectious diseases such as COVID19 When humans are positive for COVID-19, they should apply suitable personal protective equipment (PPE) such as wearing a face mask, glove, using scoop or cleaning equipment and practicing hand washing when handling animals during activities that stated above within 14 days of confirmed disease infection Cleaning and disinfection of premises and surfaces that pets are kept with water and detergent or disinfectant such as sodium hypochlorite (bleach) or alcohol-based solution However, do not put masks and wipe or bathe the pet with chemical disinfectants, alcohol, hydrogen peroxide, or other products, such as hand sanitizer, counter-cleaning wipes, or other industrial or surface cleaners.
In humans, respiratory-like illness refers to a spectrum of clinical signs associated with upper respiratory tract infections. The definition of “respiratory-like illness” has not been specified in companion animals, hence the definition from human literature will be adopted for this guideline C i i l in this guidelin cats
Dogs and cats to SARS-CoV infection foll ancestral stra SARS-CoV-2 f Animals expo can be symptomatic. present with gastrointestina sneezing, c diarrhea, nas discharge, and There is lim clinical signs different varia however, it i clinical signs m
An asymptomatic animal is a healthy pet that comes into close contact with individual(s) who tested positive (selftest or medically supervised) for COVID-19
A symptomatic animal is a sick pet with respiratory and gastrointestinal symptoms that come into close contact with individual(s) who tested positive (self-test or medically supervised) for COVID-19. Please refer to the case definition above for clinical signs of affected animals
Infected owners or owners that are highly suspected of COVID-19 or at risk of infection should plan for their pets’ health care.
Boarding is recommended if the owner is hospitalized due to COVID19, suffers from severe clinical signs and/or when a reliable pet-sitter is unavailable. The infected owner should strictly stay in quarantine and seek help from other personnel to send the pet to the boarding facility. The pet can be quarantined in the same house as the owner on selfisolation or home quarantine It is recommended that the owner seek help from other personnel to take care of the pet. If a pet sitter is not available, the owner should minimize contact and wear a mask during handling Apply good hygiene practice, handwashing and sanitization before and after pet handling, food, and water (Refer to the section on hygiene practice) Avoid direct contact activities, including hugging, kissing and sleeping with your pet.
The pet can be quarantined in the same house as the owner on selfisolation or home quarantine It is recommended that the owner seek help from cat-sitter, relatives or friend to take care of the pet. If a pet sitter is not available, the owner should minimize contact and wear a mask during handling. Apply good hygiene practice, handwashing and sanitization before and after pet handling, food, and water (Refer to the section on hygiene practice). Disinfect bowls, toys, and other animal care items with an environmentally-safe disinfectant and rinse thoroughly with clean water afterwards Disinfect contaminated surfaces with disinfectants (e.g.: Clorox, alcohol sanitizer) within one minute.
Cats/dogs suspected of COVID-19 should be kept indoors and isolated from other pets for 14 days Owner should consider not allowing cats to roam outside. Provide clean bedding, bowls or containers, treats, and toys separate from those used by other people or animals in the household
If the pet’s clinical signs worsen, seek/contact your veterinarian for advice via phone or email If urgent medical attention is required, get help from other personnel to send the pet to the nearest veterinary clinic.
If the pet requires hospitalization, avoid visitation and seek updates through phone or email Only one healthy adult is allowed to visit if the pet is in critical condition.
Perform a risk assessment of your clients/owners before proceed to veterinary consultation.
(Refer to https://Covid19.moh.gov.my/garis-panduan/garispanduan-kkm)
Individuals tested positive for COVID-19 that is hospitalized or under mandatory quarantine (home isolation).
Individual with respiratory symptoms but not tested for COVID-19 but has a history of contact with household members(s) positive COVID-19 patients
Individual with respiratory symptoms but not tested for COVID-19 and no history of contact with positive COVID-19 patients
Owner/household of recovered COVID-19 patient having completed the required days of quarantine
Owners with no symptoms of COVID-19 but have COVID-19 positive persons identified in the workplace.
Healthy owner with no history of contact with COVID-19 positive persons.
Veterinary consultations through appointment are recommended to limit crowds at veterinary practices.
Face-to-face consult
Identify specific entrance and/or exit doors where clients safely enter and leave your premises (i e , provide instructions or directions).
a. Apply standard preventive measures in veterinary pract including frequent sanitization and handwashing, approp ventilation, social and physical distancing (at least one m apart).
b. Maintain physical distancing during handling and restraining.
c. The area must be labelled accordingly. Limit chairs to ensure safe physical distance
d Clear all unnecessary items in the waiting area
e. Only one healthy adult is allowed to accompany the pet.
f. Provide an appointment proof through letter or email.
g. Face masks are compulsory for clients and practice staff insid and outside the premises
h Perform only necessary procedures for the case
i. Hand sanitizers should be provided, and clients should be reminded to disinfect their hands each time they touch any area/surfaces (e g , prompt/ cue at the entrance of the practice/ consultation room)
j Maintain hygiene at all times, disinfect work surfaces between patients. Please refer to page 6 for recommended hygiene practices
Dispensed medication and pets must be handed over to the client by staff
Online payment is preferred over a cash transaction. If the pet requires hospitalization, visitation of pets is discouraged Only one healthy adult is allowed to visit if the pet is in critical condition
Routine testing of animals for SARS-CoV-2 is NOT recommended. Veterinarians are strongly encouraged to rule out other, more common causes of illness in animals before considering testing for SARS-CoV-2
Risk Assessment for considering COVIDtesting in pets (asymptomatic or ha clinical signs suspic SARS-CoV-2 infectio
● Animal with a history of exposure to a person or animal suspected or confirmed to be infected with SARS-CoV-2.
*NOTE: Veterinarians are encouraged to consider other, more common, causes of illness in animals and use their clinical judgement when deciding whether or not to test animals for SARS-CoV-2 All decisions to test an animal should be made in coordination with relevant public health and animal health officials (DVS).
Veterinarians should consult the nearest State Department of Veterinary Services for any suspected cases. Any positive cases need to be reported to State Department of Veterinary Services and/or Crisis Management Center at DVS Putrajaya at: Hotline tel no: 03-8870 2041; Email: adic@dvs.gov.my; Fax no: 03-8888 6472
1 Dróżdż, M, Krzyżek, P, Dudek, B, Makuch, S, Janczura, A, & Paluch, E (2021) Current State of Knowledge about Role of Pets in Zoonotic Transmission of SARS-CoV-2 Viruses, 13(6), 1149
2. Gonzales, J. L., de Jong, M. C. M., Gerhards, N. M., & van der Poel, W. H. M. (2021). The SARS-CoV-2 Reproduction Number R0 in Cats Viruses, 13(12), 2480
3 Sila T, Sunghan J, Laochareonsuk W, et al Suspected Cat-to-Human Transmission of SARS-CoV-2, Thailand, July-September 2021 Emerg Infect Dis 2022;28(7)
4 World Health Organization (WHO) "Hygiene: Overview" https://wwwcdcgov/hygiene/fast-factshtml
5 Centre for Disease Control and Prevention (CDC) How to Determine a Close Contact for Covid19 https://wwwcdcgov/coronavirus/2019-ncov/your-health/if-you-were-exposedhtml
6 American Veterinary Medical Association (AVMA) SARS-CoV-2 in animals https://wwwavmaorg/resourcestools/one-health/covid-19/sars-cov-2-animals-including-pets
7 Centre for Disease Control and Prevention (CDC) What You Should Know about Covid19 and Pets https://wwwcdcgov/healthypets/covid-19/petshtml
8 Virginia Department of Health Testing and Management of an Animal Positive for SARS-CoV-2 in VA https://wwwvdhvirginiagov/coronavirus/get-the-latest-guidance/health-professionals/veterinarians/testingand-management-of-an-animal-positive-for-sars-cov-2-in-va/
9 Food and Agriculture Organization (FAO) Recommendations for the epidemiological investigation of SARSCoV-2 in exposed animals – SARS-CoV-2 detection in farmed and companion animals FAO Animal Health Risk Analysis – Management, No 2 Rome https://doiorg/104060/cb7140en
10 British Small Animal Veterinary Association Dog and cat triage guidance for use during Covid19 pandemic in the United Kingdom https://wwwbsavacom/Portals/0/education/documents/triage-guidancepdf?ver=202003-27-171545-433×tamp=1585329349520
11 World Animal Health Organization Infection with SARS-CoV2 in animals
https://wwwwoahorg/app/uploads/2021/11/en-factsheet-sars-cov-2-20211025pdf
12 World Small Animal Veterinary Association WSAVA Advice for Pet Owners during the COVID-19 Pandemic https://wsava.org/wp-content/uploads/2020/05/Pet-Owners WSAVA-Animal-Welfare-Advice-duringCOVID-19pdf
Garis Panduan Pencegahan
Penularan COVID-19
Daripada Manusia Kepada
Haiwan Kesayangan
Profesor Dr Siti Suri Arshad
Profesor Dr Latiffah Hassan
Dr Farina Mustaffa Kamal
Published by:
NATIONALCOORDINATINGOFFICE(NCO)
MALAYSIAONEHEALTHUNIVERSITYNETWORK (MyOHUN)
FacultiPerubatanVeterinar
UniversitiPutraMalaysia
43400Serdang,Selangor,Malaysia
Phone:+603-97693476/3477/3478
E-Mail:nco@myohun.com
Website:https://www.myohun.com
Hak cipta terpelihara Tiada bahagian buku ini boleh diterbitkan semula dalam apa jua bentuk tanpa kebenaran bertulis daripada penerbit kecuali oleh pengulas yang ingin memetik petikan ringkas dalam ulasan yang ditulis untuk dimasukkan ke dalam majalah atau akhbar
Buku garis panduan ini diwujudkan dengan sokongan dari rakyat Amerika melalui Agensi Pembangunan Antarabangsa Amerika Syarikat (USAID) Kandungannya adalah tanggungjawab Malaysia One Health University Network (MyOHUN) di bawah One Health Workforce - Next Generation Project dan tidak semestinya mencerminkan pandangan USAID atau Kerajaan Amerika Syarikat USAID mempunyai hak eksklusif tanpa royalti untuk menghasilkan semula, menerbitkan, atau sebaliknya menggunakan dan memberi kuasa kepada orang lain untuk menggunakan karya tersebut untuk tujuan kerajaan Amerika Syarikat
Garis Panduan Pencegahan Penularan COVID-19 Daripada Manusia Kepada Haiwan Kesayangan
DrFarinaMustaffaKamal
JabatanPatologi&MikrobiologiVeterinar
FakultiPerubatanVeterinar
ProfesorMadyaDrGayathriTheviSelvarajah
JabatanPengajianKlinikalVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
DrIntanNurFatihaShafie
JabatanPengajianKlinikalVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
DrKhorKuanHua
JabatanPengajianKlinikalVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
DrNurIndahAhmad
JabatanPatologi&MikrobiologiVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
MsNurKarmilaZainundin
JabatanPatologi&MikrobiologiVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
ProfesorDrSyafinazAminNordin
JabatanMikrobiologiPerubatan FakultiPerubatandanSainsKesihatan
DrSyamiraSyazuanaZaini
JabatanPengajianKlinikalVeterinar FakultiPerubatanVeterinar
Profesor Madya Dr Azimatun Noor Aizuddin
Jabatan Kesihatan Masyarakat
Fakulti Perubatan
Dr Rohani Jahis
Bahagian Kawalan Penyakit
Ibu Pejabat Kementerian Kesihatan Malaysia
Dr Rohaiza Yahaya
Bahagian Kawalan Penyakit dan Biosekuriti Veterinar
Ibu Pejabat Jabatan Perkhidmatan Veterinar Malaysia
Koronavirus novel yang dinamakan secara rasmi sebagai koronavirus sindrom pernafasan akut teruk 2 (SARS-CoV-2) muncul pada akhir 2019, dan sehingga kini virus ini telah menyebabkan pandemik koronavirus yang belum pernah berlaku pada abad ke-21 Banyak negara kini telah beralih ke fasa endemik Virus ini boleh merebak daripada mulut atau hidung individu yang dijangkiti melalui zarah cecair kecil apabila mereka batuk, bersin, bercakap, menyanyi, atau bernafas Zarah ini terdiri daripada titisan pernafasan yang lebih besar sehingga cecair aerosol yang lebih kecil Amalan etika pernafasan yang betul adalah sangat penting, sebagai contoh, batuk pada pelipat lengan dan duduk di rumah serta mengasingkan diri sehingga pulih jika anda berasa tidak sihat. Kebanyakan individu yang telah divaksin dan dijangkiti virus akan mengalami penyakit pernafasan dan/atau penyakit gastrousus pada tahap yang ringan hingga sederhana, serta akan pulih tanpa memerlukan rawatan lanjut Namun, segelintir individu akan sakit teruk dan memerlukan perhatian perubatan. Orang yang lebih tua dan mereka yang mempunyai masalah kesihatan, seperti penyakit kardiovaskular, diabetes, penyakit pernafasan kronik atau kanser mungkin akan mengalami penyakit yang lebih serius
jangkitan COVID-19 pada haiwan, dan haiwan
kesayangan pada peringkat global
Terdapat laporan bahawa manusia
yang dijangkiti COVID-19 boleh
menyebarkan agen penyebab (SARSCoV-2) kepada haiwan kesayangan
mereka. Maklumat mengenai
penularan virus dalam pelbagai spesies
haiwan yang berbeza masih terhad
Penemuan positif melalui ujian PCR
pada anjing, kucing, mink ternak dan
haiwan liar di zoo telah menimbulkan
kebimbangan bahawa haiwan juga
mungkin berperanan dalam
meningkatkan dan menularkan virus
tersebut. Reptilia dan burung tidak
dijangkiti oleh virus ini Risiko penularan virus oleh haiwan kepada manusia
adalah AMAT RENDAH, namun begitu, manusia yang dijangkiti penyakit koronavirus 2019 (COVID-19) boleh
Anjing dan kucing mempunyai risiko yang rendah menghadapi
jangkitan SARS-CoV-2, namun begitu mereka boleh jatuh sakit di dalam kajian eksperimen. Haiwan yang dijangkiti melalui ujian eksperimen boleh menghasilkan antibodi (seroconvert) tetapi tidak menunjukkan tanda-tanda klinikal. Virus berjangkit ini boleh ditemui pada saluran pernafasan atas dan bawah dalam tempoh sehingga 10 hari, dan RNA virus boleh dikesan pada cucian hidung sehingga sembilan hari Kucing didapati mampu membina imuniti yang kuat kerana haiwan ini menghasilkan antibodi yang meneutralkan virus dan berdaya tahan terhadap a
Kajian pemantauan yang dilaksanakan antara Mac hingga September 2021 di Malaysia menunjukkan bahawa 15 2%
(42/278) sampel kucing milik individu yang positif COVID-19 turut didapati positif SARS-CoV-2, sama ada melalui ujian PCR atau antibodi Interaksi langsung antara pemilik dengan kucing mereka semasa tempoh
jangkitan COVID-19 sama ada dengan memberi makan, memeluk, mencium, tidur di katil bersama, atau
membersihkan najis haiwan; merupakan antara faktor lazim yang
mungkin menyebabkan penularan
virus daripada manusia kepada kucing
mereka Selain itu, melalui kajian ini, tiada bukti bahawa jangkitan daripada
kucing kepada manusia ataupun
kucing kepada kucing telah berlaku. Di samping itu, belum ada laporan tentang haiwan yang mati akibat COVID-19 di Malaysia.
Maka, dapat disimpulkan bahawa
haiwan kesayangan boleh dijangkiti
dengan COVID-19 tetapi dengan
kemungkinan yang rendah, dan
ianya dapat dihindari dengan
mengurangkan sentuhan dengan
haiwan kesayangan sewaktu tempoh
jangkitan COVID-19. Oleh itu, garis
panduan ini bertujuan
menyampaikan maklumat yang
berkaitan kepada orang awam, khususnya kepada pemilik haiwan
kesayangan, dengan matlamat
mengurangkan risiko haiwan
daripada dijangkiti SARS-CoV-2.
Objektif:
Menyediakan panduan kepada pemilik haiwan kesayangan dan doktor veterinar dalam pencegahan jangkitan COVID-19 kepada haiwan kesayangan dan pengendalian haiwan kesayangan yang disyaki dijangkiti COVID-19
Skop Garis Panduan COVID-19
I Maklumat penularan COVID-19 daripada manusia kepada haiwan kesayangan;
II. Amalan kebersihan pemilik yang positif COVID-19 semasa mengendalikan haiwan kesayangan mereka; dan
III. Pengurusan haiwan kesayangan yang disyaki dijangkiti COVID-19 oleh pemilik haiwan kesayangan dan doktor veterinar
Sehingga kini, bukti jangkitan virus
daripada haiwan kesayangan kepada
manusia dan jangkitan sesama
haiwan kesayangan adalah terhad, namun kejadian ini amat jarang
berlaku. Virus ini mungkin menular
menerusi hubungan rapat dalam
tempoh berpanjangan yang dikaitkan
dengan pengendalian haiwan
kesayangan oleh pemiliknya.
Sebaliknya, walaupun SARS-CoV-2
telah dikesan dalam haiwan bukan
domestik, risiko jangkitan kepada
manusia adalah kecil apabila
kelengkapan perlindungan diri yang
sesuai digunakan.
Kajian di Malaysia juga menyiasat ciriciri haiwan kesayangan yang dijangkiti SARS-CoV-2 Haiwan kesayangan yang tinggal di dalam rumah atau kurang merayau didapati mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk dijangkiti SARS-CoV-2 berbanding dengan haiwan kesayangan yang bebas merayau di luar. Hakikatnya, haiwan kesayangan yang dikembiri kebiasaanya lebih suka berada di dalam rumah. Sila ambil langkah berjaga-jaga apabila membersihkan najis dan bekas makanan haiwan kesayangan anda. Akhir sekali, anda perlu sentiasa memastikan tahap kesihatan haiwan kesayangan untuk melindunginya daripada sebarang penyakit
Haiwan kesayangan yang dijangkiti SARS-CoV-2 mungkin kelihatan sihat atau menjadi tidak sihat, kadangkala dengan gejala berkaitan pernafasan dan *kemurungan. Dapatan daripada kajian di Malaysia menunjukkan bahawa aktiviti berikut meningkatkan kemungkinan haiwan kesayangan dijangkiti oleh virus:
Mencium;
Memeluk:
Bermain;
Membelai;
Pemilik dan haiwan kesayangan tidur bersama; dan Menyentuh persekitaran haiwan kesayangan seperti apabila membersihkan najis/ takungan najis haiwan kesayangan.
*Kemurungan di sini merujuk kepada kurang aktif
4 Garis Panduan Pencegahan Penularan COVID-19 Daripada Manusia Kepada Haiwan KesayanganTakrif kebersihan
Kebersihan ditakrifkan oleh Organisasi
Kesihatan Sedunia (WHO) sebagai
keadaan atau amalan yang membantu mengekalkan kesihatan dan mengelakkan penyebaran penyakit
Antara amalan ini adalah membasuh
tangan, membersihkan diri dengan betul, dan menggunakan kelengkapan perlindungan peribadi dengan
sewajarnya
Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC) mentakrifkan kontak rapat sebagai individu yang berada kurang daripada dua meter selama lebih 15 minit dengan
individu lain yang disahkan atau disyaki dijangkiti COVID19, sejak dua hari
sebelum individu yang dijangkiti mula
bergejala, atau pada hari mereka diuji
sekiranya mereka tidak bergejala, sehingga mereka mula berada dalam
pengasingan Anggapan tersebut
menjadi takrif yang sama bagi kontak rapat antara manusia dengan haiwan k
Penyebaran virus antara manusia dan haiwan
kesayangan
Menurut Persatuan Perubatan Veterinar Amerika (AVMA), dalam keadaan semula
jadi, haiwan kesayangan mungkin
dijangkiti dengan SARS-CoV-2 selepas
menjadi kontak rapat dan secara berterusan dengan individu yang positif
COVID-19 Individu yang mempunyai
COVID-19 mungkin menyebarkan virus yang menyebabkan penyakit ini kepada haiwan kesayangan dengan cara yang sama manusia mungkin menjangkiti individu lain
Kontak rapat antara manusia dengan
haiwan kesayangan menjadi faktor penting dalam penularan virus daripada manusia kepada haiwan kesayangan dan sebaliknya Ini merangkumi:
Kontak langsung melalui air liur, darah, urin, mukus, tinja, atau
bendalir tubuh lain termasuk membelai atau menyentuh haiwan, serta melalui gigitan atau cakaran
Kontak tak langsung pada kawasan haiwan kesayangan tinggal atau
merayau, atau objek atau permukaan yang telah tercemar termasuk tempat tidur, mainan, takung najis, makanan dan mangkuk air.
5 Garis Panduan Pencegahan Penularan COVID-19 Daripada Manusia Kepada Haiwan KesayanganKegiatan lazim yang
melibatkan kontak rapat
semasa mengendalikan
haiwan kesayangan
Kegiatan yang biasanya dilakukan oleh pemilik haiwan kesayangan apabila
mengurus haiwan kesayangan mereka
termasuk mengendalikan najis
kumuhan, tempat tidur, mainan, bekas makanan dan air. Memberi makan, memeluk, mencium, membelai, bermain, memberi sisa makanan, dan tidur bersama adalah antara contoh cara manusia boleh menjadi kontak rapat dengan haiwan kesayangan mereka.
Amalan kebersihan adalah penting bagi mencegah penularan sebarang penyakit berjangkit seperti COVID-19. Apabila manusia positif COVID-19, mereka sepatutnya menggunakan kelengkapan perlindungan diri (PPE) yang sesuai seperti memakai pelitup muka, sarung tangan, menggunakan penyodok atau alat pembersihan dan mengamalkan mencuci tangan semasa mengendalikan haiwan sewaktu melakukan kegiatan yang dinyatakan di atas dalam tempoh 14 hari sejak jangkitan penyakit disahkan. Pembersihan dan penyahjangkitan kawasan dan permukaan tempat tinggal haiwan kesayangan dengan air dan detergen atau bahan penyahjangkit seperti natrium hipoklorit (peluntur) atau larutan berasaskan alkohol Walau bagaimanapun, jangan pakaikan pelitup muka dan mengelap atau memandikan haiwan kesayangan dengan bahan penyahjangkit kimia, alkohol, hidrogen peroksida atau produk lain, seperti pensanitasi tangan, tisu lap pembersih, atau lain-lain pembersih industri atau pembersih permukaan.
Takrif kes
Bagi manusia, gejala penyakit pernafasan merujuk kepada spektrum tanda-tanda klinikal yang berkaitan dengan jangkitan saluran pernafasan atas. Takrif "gejala
penyakit pernafasan” belum ditetapkan untuk haiwan teman, maka takrif daripada kepustakaan tentang manusia akan digunakan untuk garis panduan ini.
Haiwan teman dalam garis panduan ini merujuk kepada anjing dan
Anjing dan kucing mem mendapat jangkitan SARS
jangkitan semula jadi sus strain asal atau varian la daripada manusia yang di yang terdedah kepada
boleh menjadi asimp
bergejala) atau simptoma
Haiwan yang dijang
mempunyai gejala pe gastrousus, termasuk
muntah, cirit-birit, lelehan
okulus dan sukar berna
mengenai petanda klinika
dengan varian SARS
berlainan adalah sedikit; dipercayai bahawa pe mungkin berbeza.
Haiwan asimptomatik (tidak bergejala)
ialah haiwan kesayangan yang sihat yang menjadi kontak rapat dengan individu yang diuji positif COVID-19 (melalui ujian kendiri atau bawah seliaan perubatan).
Haiwan simptomatik (bergejala) ialah haiwan kesayangan yang sakit dengan gejala pernafasan dan gastrousus yang menjadi kontak rapat dengan individu yang diuji positif COVID-19 (melalui ujian kendiri atau bawah seliaan perubatan).
Sila rujuk kepada takrif kes di atas untuk tanda-tanda klinikal pada haiwan yang terjejas.
Pemilik yang dijangkiti atau pemilik yang amat disyaki dijangkiti COVID-19 atau berisiko mendapat jangkitan hendaklah merancang penjagaan kesihatan haiwan kesayangan mereka.
Penginapan luar disyorkan jika pemilik dimasukkan ke hospital akibat COVID-19, mengalami tanda-tanda klinikal yang teruk dan/atau apabila penjaga haiwan kesayangan yang boleh dipercayai tidak tersedia Pemilik yang dijangkiti mesti sentiasa berada dalam kuarantin dan meminta bantuan daripada orang lain untuk menghantar haiwan
kesayangan ke kemudahan penginapan luar
Haiwan kesayangan boleh dikuarantin di rumah yang sama dengan pemilik yang menjalani
pengasingan kendiri atau kuarantin di rumah
Pemilik disarankan meminta bantuan daripada orang lain untuk menjaga haiwan kesayangan
mereka Jika penjaga haiwan kesayangan tidak
tersedia, pemilik harus mengurangkan
sentuhan dan memakai pelitup muka semasa
mengendalikan haiwan Amalkan tatacara kebersihan yang baik, mencuci tangan dan sanitasi sebelum dan selepas mengendalikan haiwan kesayangan, makanan dan air (Rujuk bahagian mengenai amalan kebersihan)
Elakkan kegiatan yang melibatkan kontak langsung, termasuk memeluk, mencium dan tidur dengan haiwan kesayangan anda
*Jangan cuba mengelap badan haiwan kesayangan dengan tisu pengelap antiseptik kerana haiwan akan menjilat bahan kimia yang mungkin beracun daripada bulunya dan boleh menyebabkan haiwan sakit.
Haiwan kesayangan boleh dikuarantin di rumah yang sama dengan pemilik yang menjalani pengasingan kendiri atau kuarantin di rumah
Pemilik disarankan meminta bantuan daripada penjaga haiwan, saudara-mara atau rakan untuk menjaga haiwan kesayangan Jika penjaga haiwan kesayangan tidak tersedia, pemiliknya harus mengurangkan sentuhan dan memakai pelitup muka semasa pengendalian
Amalkan tatacara kebersihan yang baik, mencuci tangan dan sanitasi sebelum dan selepas mengendalikan haiwan kesayangan, makanan dan air (Rujuk bahagian mengenai amalan kebersihan) Nyahjangkit mangkuk, mainan dan lain-lain barang penjagaan haiwan dengan bahan penyahjangkit yang mesra alam dan bilas betul-betul dengan air bersih selepas itu Nyahjangkit permukaan tercemar dengan bahan penyahjangkit (e g : Clorox, alkohol) selama seminit
Kucing/anjing yang disyaki dijangkiti COVID-19 perlu dikurung di dalam rumah dan diasingkan daripada haiwan kesayangan lain selama 14 hari Pemilik hendaklah mempertimbangkan agar menghalang kucing merayau di luar Sediakan tempat tidur yang bersih, mangkuk atau bekas, ganjaran dan mainan yang berasingan daripada yang digunakan oleh individu atau haiwan lain di dalam rumah
Jika tanda-tanda klinikal semakin teruk, hubungi doktor veterinar anda dan dapatkan nasihat melalui telefon atau e-mel Jika rawatan perubatan segera diperlukan, dapatkan bantuan daripada orang lain untuk menghantar haiwan
kesayangan ke klinik haiwan terdekat
Jika haiwan kesayangan perlu dimasukkan ke hospital, elakkan daripada melawat dan dapatkan maklumat terkini melalui telefon atau
e-mel Hanya seorang dewasa yang sihat
dibenarkan untuk melawat jika haiwan
kesayangan berada dalam keadaan kritikal
Buat penilaian risiko terhadap pelanggan anda/pemilik haiwan sebelum meneruskan perundingan veterinar.
(Rujuk https://Covid19.moh.gov.my/garis-panduan/garis-panduan-kkm)
Kategori
Risiko tinggi
Risiko Sederhana
Penerangan
Individu yang diuji positif COVID-19 yang dimasukkan ke hospital atau sedang kuarantin wajib (pengasingan di rumah)
Individu dengan gejala pernafasan tetapi tidak diuji untuk COVID-19 dan mempunyai sejarah kontak rapat dengan ahli keluarga atau pesakit yang positif COVID-19
Individu dengan gejala pernafasan tetapi tidak diuji untuk COVID-19 dan tiada sejarah kontak rapat dengan pesakit yang positif COVID-19
Risiko rendah
Tiada risiko yang
dapat dikenal pasti
Pemilik/isi rumah yang mempunyai pesakit COVID-19 yang sudah pulih dan lengkap hari kuarantin yang diperlukan
Pemilik tanpa gejala COVID-19 tetapi terdapat individu yang positif COVID-19 dikenal pasti di tempat kerja
Pemilik yang sihat tanpa sejarah kontak rapat dengan individu yang positif COVID-19
9 Garis Panduan Pencegahan Penularan COVID-19 Daripada Manusia Kepada Haiwan KesayanganPerundingan veterinar melalui janji temu disyorkan
untuk mengurangkan kesesakan di klinik veterinar.
Perundingan secara bersemuka
Kenal pasti pintu masuk dan/atau keluar yang khusus supaya pelanggan boleh masuk dan meninggalkan premis anda dengan selamat (iaitu sediakan arahan yang jelas atau tunjuk arah)
a. Amalkan langkah pencegahan piawai dalam amalan veterinar, term sanitasi dan mencuci tangan dengan kerap, pengudaraan sewajarnya, penjarakan sosial dan fizikal (sekurang-kurangnya de jarak satu meter)
b. Kekalkan penjarakan fizikal semasa pengendalian dan pengekanga
c Kawasan mesti dilabelkan dengan sewajarnya Hadkan bilangan untuk memastikan jarak fizikal yang selamat
d Keluarkan semua barangan yang tidak diperlukan di kawasan menunggu.
e Hanya seorang dewasa yang sihat dibenarkan untuk mengiringi haiw kesayangan
f Sediakan bukti janji temu melalui surat atau e-mel
g. Pelanggan dan kakitangan klinik diwajibkan memakai pelitup muka dalam dan di luar premis
h Jalankan prosedur yang diperlukan sahaja untuk kes tersebut
i Pensanitasi tangan hendaklah disediakan, dan pelanggan perlu diingatkan agar menyahjangkit tangan mereka setiap kali mereka menyentuh sebarang kawasan/permukaan (cth , peringatan/tanda di pintu masuk klinik/bilik perundingan)
j Kekalkan kebersihan pada setiap masa, nyahjangkit permukaan kerja antara setiap pesakit. Sila rujuk mukasurat 6 untuk amalan kesihatan yang disyorkan
Bekalan ubat dan haiwan kesayangan mesti diserahkan kepada pelanggan oleh kakitangan.
Bayaran secara dalam talian diutamakan berbanding dengan urus
niaga tunai
Jika haiwan kesayangan perlu dimasukkan ke hospital, pemilik tidak digalakkan melawat. Hanya seorang dewasa yang sihat dibenarkan
untuk melawat jika haiwan kesayangan berada dalam keadaan kritikal
Ujian SARS-CoV-2 secara rutin terhadap haiwan TIDAK disyorkan
Doktor veterinar amat digalakkan untuk menyingkir punca penyakit lain yang lebih lazim berlaku pada haiwan sebelum mempertimbangkan ujian untuk SARS-CoV-2
Penilaian Risiko bagi
mempertimbangkan
COVID-19 terhadap h
kesayangan (asimpt atau mempunyai tan
tanda klinikal jangkit
SARS-CoV-2 yang mencurigakan*)
●Haiwan yang mempunyai sejarah pendedahan dengan individu atau haiwan yang disyaki atau disahkan dijangkiti SARS-CoV-2
*PERHATIAN: Doktor veterinar digalakkan untuk mempertimbangkan punca penyakit lain yang lebih lazim berlaku pada haiwan dan menilai secara klinikal apabila memutuskan sama ada untuk menguji SARS-CoV-2 pada haiwan. Semua keputusan untuk menguji haiwan hendaklah dijalankan dengan penyelarasan bersama pegawai kesihatan awam dan kesihatan haiwan (DVS) yang berkaitan
Doktor veterinar hendaklah berunding dengan Jabatan
Perkhidmatan Veterinar Negeri yang terdekat bagi sebarang kes yang disyaki. Sebarang kes positif perlu
dilaporkan kepada Jabatan Perkhidmatan Veterinar
Negeri dan/atau Pusat Pengurusan Krisis di DVS
Putrajaya melalui nombor telefon:
Hotline tel no: 03-8870 2041;
Email: adic@dvs.gov.my;
Fax no: 03-8888 6472
111 Garis Panduan Pencegahan Penularan COVID-19 Daripada Manusia Kepada Haiwan Kesayangan1 Dróżdż, M, Krzyżek, P, Dudek, B, Makuch, S, Janczura, A, & Paluch, E (2021) Current State of Knowledge about Role of Pets in Zoonotic Transmission of SARS-CoV-2 Viruses, 13(6), 1149
2. Gonzales, J. L., de Jong, M. C. M., Gerhards, N. M., & van der Poel, W. H. M. (2021). The SARS-CoV-2 Reproduction Number R0 in Cats Viruses, 13(12), 2480
3 Sila T, Sunghan J, Laochareonsuk W, et al Suspected Cat-to-Human Transmission of SARS-CoV-2, Thailand, July-September 2021 Emerg Infect Dis 2022;28(7)
4 World Health Organization (WHO) "Hygiene: Overview" https://wwwcdcgov/hygiene/fast-factshtml
5 Centre for Disease Control and Prevention (CDC) How to Determine a Close Contact for Covid19 https://wwwcdcgov/coronavirus/2019-ncov/your-health/if-you-were-exposedhtml
6 American Veterinary Medical Association (AVMA) SARS-CoV-2 in animals https://wwwavmaorg/resourcestools/one-health/covid-19/sars-cov-2-animals-including-pets
7 Centre for Disease Control and Prevention (CDC) What You Should Know about Covid19 and Pets https://wwwcdcgov/healthypets/covid-19/petshtml
8 Virginia Department of Health Testing and Management of an Animal Positive for SARS-CoV-2 in VA https://wwwvdhvirginiagov/coronavirus/get-the-latest-guidance/health-professionals/veterinarians/testingand-management-of-an-animal-positive-for-sars-cov-2-in-va/
9 Food and Agriculture Organization (FAO) Recommendations for the epidemiological investigation of SARSCoV-2 in exposed animals – SARS-CoV-2 detection in farmed and companion animals FAO Animal Health Risk Analysis –Management, No 2 Rome https://doiorg/104060/cb7140en
10 British Small Animal Veterinary Association Dog and cat triage guidance for use during Covid19 pandemic in the United Kingdom https://wwwbsavacom/Portals/0/education/documents/triage-guidancepdf?ver=202003-27-171545-433×tamp=1585329349520
11 World Animal Health Organization Infection with SARS-CoV2 in animals https://wwwwoahorg/app/uploads/2021/11/en-factsheet-sars-cov-2-20211025pdf
12 World Small Animal Veterinary Association WSAVA Advice for Pet Owners during the COVID-19 Pandemic https://wsava.org/wp-content/uploads/2020/05/Pet-Owners WSAVA-Animal-Welfare-Advice-during-COVID19pdf