PASAS
Angamingpangkataywalanghangganangpasasalamatsamganaging bahagiupangmapagtagumpayanatmagingepektiboangamingginawang LiteraryFolioparasaasignaturangFilipino2:SosyedadatLiteraturasa ilalimngDepartamentongSikolohiya.
Una,kamiaynagpapasalamatsaPanginoon,sakaniyangwalangsawang suportaatgabayupangkamiayligtasnamakapagsimulaatmatapossa gawaingitonangwalangpagaalinlangan.
Pangalawa, sa aming mga manunulat na walang sawang pag intindi at pakikinig upang maisakatuparan ang hangarin ng mga akda. Sa mga creatives team na walang hanggan ang pagiging malikhain at masusing pagpili ng mga grapiko upang maging epektibo ang mga materyal sa bawatakdaatkabuuanngfolio.ParanamansaEditorialBoardnawalang hanggananggabayatsuportanamakagawaatmatapossatamangorasna ibinigay.Gayunnarinsapagbahagingkanilangkaalamansaepektibong pagsulatnatilanaginginstrumentoupangmaisapublikoangmgaakdang mayboses,paninindigan,athangarin.
Pangatlo, kami ay lubos na nagpapasalamat sa aming guro na si Sir GeromeDelaPenasakaniyanghusayatwalangsawangpaggabaymula nangmagsimulakamisaaminggawainhanggangsaduloupangmasunod angmgapormatatangepektibongpagsulat.Dahilsakaniya,angklaseay nagsilbingtahanankungsaanlibreangbumosesatipaglabankungano angtama.
SALAMAT
Sahulingpasasalamatayparasainyo,amingmambabasa.Hindiniyopa man nasisimulan, kami ay lubos na ang kasiyahan dahil sa pagtangkilik ninyonabuksanangmgaakdangnakapaloobrito.Sanamagingdaanito upangmabuksanangbagongkamalayansainyongsariliatnasasakupan.
Palagingtandaannatayoaypatuloynasumusulatupangmagbigay inspirasyonatbosessaatinglipunan.
N
” ” “ 01.-02. KALINGA LoryMaePunzalan “ ” 03.-04. PETRICHOR LaraGabrielleFrange “ ” 05.-06. GALAW NG DIWA ChristianJoshuaYabut 07. KAPANAHUNAN LawrenceAlbertJonson ” “ “
I L A L A M A N
N I L A L A M A N t a l a a n n g m g a 08. ALALAD AvaPristineKeilahSabino “ ” 09.-10. MARKA MarriahMicaelaTobese “ ” 11.-17. KANGITNGIT SA PAHIYOM TrishaJoyFermin 18.-21 PROSESO ChristianJoshuaYabut “ ” ” “
“KALINGA”
ni Lory Mae Punzalan Dagli
Suotangakingkaraniwangpambahay,umupoakosatahimiknasulokng amingluntianghardin.Hindituladngibangmgabatananaglalarong sama-sama,nag-iisaakoatmaysarilingmundo.
Hindimalinawangakingalaala,peroayonsaakingmgakuyaatate,dito naakosaamingbahaynamulat.Akoaytahimikatilapsakanila,kaya nasanaynaakosapaglalaronangmag-isa.Satotoolang,hindinamanako takotmakisalamuha,takotlangakosaideyanabakapatisilaayiwanan ako.
Habangmag-isaakongnaglalaro,napukawangakingatensyonsabatang nasasulok.Rinignarinigsakanyanghikbiangkanyangmasidhing damdamin.Naiskomansiyanglapitan,pinangunahanakongtakotkung kaya'tsinawalangbahalakonalangitoattinuloyangpaglalaromag-isa.
Ngunit,lubosakongnabahaladahilsaaraw-arawnanakikitakosiyaay walangpagbabago,tanginghikbilangangmaririnigmosakanya.Bigla kotuloynakitasakanyaangbatangako,takotatlagingnag-iisa,kaya naglakasloobakonalapitansiya.Unti-untikonginilapatangpaladkosa kanyanglikuranatbuonggulatkonangniyakapniyaakonaparang musmosnanaghahanapngatensyonatpagmamahalngisangpamilya.
Unti-untikongnaramdamanangkanyangpagkalmahanggangwalana akongmarinignahikbimulasakaniya.Nakatulognapalasiyasaaking
1
KALINGA
ni Lory Mae Punzalan Dagli
mgabisig.Kinabukasan,bumalikakosalugarkungsaankosiyanakitaat labiskongkinagulatnawalanaroonangbatanglalaki.Kayaakoay umuponalangmulisaamingmuntinghardinhabangnakatinginsamga batangnaglalarosamalayo,pumukawngatensyonkoangbatangpunong siglangnakikipagpasahanngbola.
“AteAnri!”sinigawnitoangakingpangalanhabangitoaytumatakbo papalapitsaakin.Ditokonalabisnanaaninagatnakilalaangmukhang batangito.Itoangbatangumiiyakkahaponathindituladnoon,ngayon aybakasnasakanyangmukhaangkaligayahan.
Ngayonaylubusankonangnaiintindihanangkahalagahanng pagmamahalatpag-aalagamulasaakingmgakapwabatasatahanangito. Silaangnagingtanglawsaakingmgasandalinglungkotatpag-iisa,atsa kanilangmgayakapatngitiayunti-untingnapunanangbakasng pagmamahalnamatagalkonanghinahanap-hanap.
2
“PETRICHOR”
ni Lara Gabrielle Frange Dagli
Maulansabahaginglugarkungsaanakonakatira.Araw-araw bumubuhosangulannawalangtigil,kulay-aboangmgaulapsakakaiyak atpatuloyanghampasngkidlatsakalangitan.Siamaayisang mandaragat.Lagisiyangnasamalayongbahagingibayo,sagitnang malawaknakaragatan.Bagosiyaumalis,nangakosiyasakinnasapagtigil ngpagbagsakngulan,ayonangarawngkanyangpagbalik.Araw-araw hinihintaykoangpagdatingnglihamniama.Karaniwan,daratingang karterongala-saisngumaga,subalitngayon,lagpasalas-dosnahindipa rinsiyadumarating.
Isanggabihabangnaghahandakaminiinanghapunan,muntikankona mabitawanangbasonahawakkodahilsanarinigkongbalita, “Magandanggabi,itoangnilalamanngatinglatesttropicalcyclone update,angsupertyphoonBiancaaybumagsaknasapacificocean…”
SiamaaynasaPacificOcean.
Punokamingpangambaattakotngunitpinilinaminnahuminging gabaysaPanginoon.Hindikomapigilanangpanginginigngakingmga kamay,anghampasngkidlatatangihipnghanginniyanigangbuong bahaysubalit,hindikamitumayomulasakungsaankaminakaluhod kahitnaangamingtuhodaynagsisimulangmayiniindangsakit.
Huminanaanghampasngmgaalonkasabaynitoangisangguhitngdi-
3
PETRICHOR
ni Lara Gabrielle Frange Dagli
lawnaliwanagatmgaibongumaawitnamalayanglumilipadsa himpapawid.Dali-daliakongtumayoatsumilipsabintana.Binatiakong bughawnalangitatmgaputingulap.Samalayoatmalawaknakaragatan, natanawkoangdilawnabarkotilakumikislapsakalayuan.Itoangsinag saakinghiraya,angakingAma.
4
“GALAWNGDIWA” Dagli
ni Christian Joshua Yabut
Angkuwerdasaytilaisangkuliglignanagkikiskisanhabangito’y dumadampisasahigkasabaysaakingpaglalakad.Bakassamukhaang ngitikohabangine-enjoyangtaglaynatunognito,angtunogna nagbibigaykapayapaansaakin.Bukoddito,itorinangnagbibigay patnubayatgabaysapagkahubogngakingkamalayansapaligid.Kaakibat koitonaupangmaiwasannamakadanasnganumangkalungkutano makaramdamnanag-iisa.
‘’Pag-igihanmopa’’ ‘’Pilitinmongyumabong’’
Mgakatagangpaulit-ulitsaakingisipannanagbibigaylakasupang pagnilayankopaangakingsiwatsyonu.Napapanahonlangbaangmga bosesnaakingsinusunodaynaaangkopsaakingkalagayan?Otalagang kailangankoitoupangmaramdamankoangakingkahalagahansa mundongito?
Saakingpaglalakad,wangisngkadenaanghindikomaiiwasan.Taglay nitoangpaglakiatbigatnapagpasansaakingmgabalikat.Hindilangito tungkolsaliteralnamgabagaynanakatalisaakin,kunghindiaypatina rinsamgapasaninatresponsibilidadnadumaragdagsabigatngaking paglalakbaysabuhay.Satuwingkumikilosako,angmgaito'y nagpapahiwatigngmgahamonatmgasuliranin,ngunithindidapatito maginghadlangsaakingpatuloynapagtahaksapinilinglandas.Ang
5
GALAWNGDIWA
ni Christian Joshua Yabut Dagli
akingmgamatanatilapunongtakotatpangambaaynaglalahadngtunay nadamdamin,habangpinapakitakorinanglakasatdeterminasyonsa harapngiba.Napapansinkorinnaangkatahimikansalabasayhindi nagpapakitangtunaynakaguluhansaakingpusoatpakikibakasaloob.
Habangsumasayawsaentabladoupangmapakintalmuliangmga manonood,anganinoaymaykaakibatnamgakuwerdasnamauunawaang tilaisangpapet—ipinapagpatuloyangpagtitingkayadatpag-ikotsa kabilangmgapaangpunong-punongmgapaltosaygayundinsapinsala ngakingkatawan.Angbawatkilosaynagpapakitangakingkakayahanat tapang,kahitsamgasandalingwaringwalangibangmagagawa.
6
TULA
Kapanahunan
ni Lawrence Albert Jonson
Satahimiknatagsibolngbuhay, Niluluklokangbawatpangarapnanag-iibayo.
Ngunitsailalimngtanawingbulaklakatdamo, Tinatanimangtakotsapagbabago.
Angliwanagayunti-untingdumidilim, Sainitngmganagbabagangpangarap, Kabilangangmgapangakonaisinambit,
Sapaglipasngpanahon,nawawala'tnaglalahonarin.
Sasimoyngmalamignahanginngotonyo,
Angpaglipadngmgadahonaytilapagtanggi, Sapagbabadyangdulonggabi, Lumalaboangmgapangarapatsaloobin.
Samatindingtaglamignghamonatpagsubok,
Angpagtitiisaynagingsandata,
Sadaannatilawalangpatutunguhan, Angbawathakbangaytanong,kahuluganaytilanalilimutan.
Buhayayparangmgapatakngulan, Sapag-agosngpanahon,saannabaitohahantong?
Sabawattilangwalangsaysaynapagtahak, Anghanginngpag-asaangnagdudulotngliwanag.
Saanmanpatungo,saanmandalhin, Angpag-asaaylagingnagliliwanag, Sabawattanongatduda,
Doonnabubuoangbagongpag-asa,bukasaysumisiklab.
7
TULA
Alalad
ni Ava Pristine Keilah Sabino
Angmgaalaalako’ysumasamasaihipnghangin.
Mgatanawinmulasanakaraanayunti-untinglumalabo.
Kasabaysapaglipasngpanahonangmganangyaringhindinamaibabalik.
Angpag-asanakasingliwanagngaraw, Aynapapalibutansamadilimnaulap.
Angmgamemoryaattawanakaysarappakinggan, ngayongustokonalangbalikan;
Dahilsamgaluhangayawtumilatuladngulan.
Kabataankonalumilipas,nanatiliparinangpait.
Walanaangmgaarawparasapaglalaro,
Mgaaninonalamangangsumasayawsakadiliman.
Imahinasyonaykawalan,paanonaangpangarap?
Nawalasaagos,naparabangnapagiiwananngpanahon
Lungkotaykumukupas,
Habangangpag-asaaysumisidhi.
Angdatingpunongkainosentehan,
Ngayonaykinakaharapangrealidadngbuhay
Sapaglahongmgaalaalangnakaraan
Masgugustuhinkongpumikitnalangat‘wagnangdumilatpa.
8
TULA
Damasabalatangihipnghanginbinabalikakosakahapon.
Hindimapaghangadangpuso
ngunit,hindirinnagsisinungaling.
Bawatpangyayariaynakatatakparin.
Totoonganahindinakakalimotangpuso, sapakiramdamngpagmamahalatpagdurusa.
Kailankayanatinmatatagpuan angmgapaghilomsanakaraan?
Pagbaonngmganakaukitnamarka.
Mgaala-alangpilitnaginugunita, Ala-alangmasayangpinagsaluhan,
Ngunitmalabongmaibalikpa Dahiltaposna,tinaposmona.
Samundongpunongingayatkaguluhan,
Mgahamonnatilabangungotnapatuloykongnilalabanan.
Bakitatpaano?Tilamgatanongnawalangkasagutan, Buhayko’ytilabangkasagitnangdagat,walangkatiyakan.
Sabawatpatakngulansabubunganngamingtahanan, Sailalimngmapusyawnailawnglamparasatabingbintana, Mgakatanungangbumabalotsaakingisipan, Nakatinginsakalawakan,samalamlamnabuwan.
9
Mar ni Marriah Mic
caela Tobese
Anongabaanglayunin,kabuluhanngakingpag-iral?
Sapagitanngmgadahongkumakaluskossalabas,
Damdaminko’ylabisanghirapatbigat, Parangmgabituingunti-untingnalalaglag.
Ngunitsakabilangkadilimanatkawalan, Liwanagsapuso’ypilitnasumisilipatlumalaban.
Naririnigangmgapatakngulansayero,
Sarilikolamangangtangikongsandigan.
Tatayoathahakbangsakabilangbawatunosatlaban,
Dahilsabawatpalaisipan,
Bumabalikangalaalangmusmoskongkamusmusan, Alaalangpunongpag-asaatpangarap.
Samgaarawngsaya,tamisnangayo’ytilapanaginipnalamang, Liwanagsamatangkabataan,walanghanggan,
Sailalimnglilimngmanggasaamingbakuran, Pagnanaisnakailanmanhindimaglaho,hindima-limitahan.
Gawinkongkalakasanangdati’ymuntingpangarap, Upangtakotatpangamba’ytuluyangmaiwasan.
Pag-asa’ttapangangakingnagingsandata.
Samundongpunongingayatkaguluhan, Liwanagatkatiyakanangpatnubaysabawathakbangngakingbuhay.
rka
10
KANGITNGIT SAPAHIYOM
ni Trisha Joy Fermin
“Angpagsusulatayisangparaanupangmasalbaangsinoman.”
Sabawatngitinaakinghinaharap,nalilitonarinakosakungano ang totoo sa hindi. Hindi ko malaman kung ano nga ba ang tunay na nararamdamanko,kungmasayabatalagaako?Onapipilitanlang?Ayan angmgatanongnanaglalarosaisipanko.
“Tilabaayisanglobonanapapasayaangiba,perosaloobnitoay punonghangin—nakapagnasobrahanaysumasabog”.
Alin ba ang dapat kong paniwaalaan, ang sarili ko ba o ang mga sinasabinila?Naalalakonoongako’ynasaedadnaikalabingdalawaang mgangitinamayroonakoaymaymgakalapitnapighati.Labisnapagka lumbayangnadaramakapagnararamdamankonagustokonasumigaw dahilsapunonaako.Salikodngmgangiti,maynakatagongkabanng mga negatibong emosyon ang kailangan kong kaharapin. Sa halip na sumabog agad, iipunin ko pa ito hanggang sa lumipas ang oras at panahon.Parangisangclown,napangiti-ngitilangperosalikodpalang maskara na suot nila ay may mga katumbas na problema sila na kinakaharap.
Napansinkoangsarilinasensitiveangemosyon,natiponghindi naman galit ang isang tao sa akin, ngunit ito ay nagiging palaisipan. Bagama’t kung ating iisipin ang nararamdaman ko ay isang tipikal na pangteenagerlamangtalaga,mgakaraniwangpag-uugali.Subalit,dinib-
SANAYSAY
11
SANAYSAY
ni Trisha Joy Fermin
KANGITNG
dib koangmgasinasabihanggangsaakoaylumalakina.Halimbawana ditoangmgabiruansapamilya.Tuladnalamangna,“ayannapala‘yung batanamatabaatpuropalakol.”Naalamkonamannaitoayisangbiro lamang sa mga matatanda, pero pagdating sa akin tipong dahan-dahan itongtinutusoksaumpisaperohabangtumatagallumalalimnaangbaon ngkarayom.Ganundinkayasaiba?Oakolangito?Hindiakonagkaroon ng lakas na loob para sabihin ang totoo kong nararamdaman, sa kadahilanang,iniisipkonalangnabakaakolangtalagaangproblema.
Satuwingpagkagatngdilim,sumasagisaisipkonaakolangbaang mali ang nararamdaman? O sila talaga yung mali? Oo, magkaiba ang henerasyonngmagulangsaanak,perosaanomagagawanganak.Kahit magsabi ako ng saloobin, hindi ko ugali na sumagot o magkwento sa kanila.Kabisadokonaangkanilanglinyahan.Akoatakoparinnaman sisihinnila.“Kayagayunnarinangakingginagawasasarili.Angpagiyak nakasamaangpaninisi.Ditokolangnailalabasanglahatdahilwalaakong kahitnasinobukodsasarilikoatangDiyos”.
“Kayobayungtaongnagbibigayngitisamagulangniyo?”
Kasiakoayoo,bilangpanganay,nakasanayankonahindimagpakita ng kahinaan: tulad ng lungkot, pag-iyak at saloobin. Dahil gusto kong makitasamukhangmgamagulang koayangpagigingproud. Base sa akingnakikitaatnararamdaman,karamihanparinsamgamagulangang napapansinnilaayangmgakamaliannganak.
Sa kadahilanan nga ng mga sitwasyon sa bahay, hindi ko na rin natutuhannamagsabingnararamdamankosaibadahilmaskilalakopa angakingkalungkutankaysasasarilikongmagulang.Pakiramdamkona maramianghindinakakaintindisamgarasonko,kayakinakailangangko pang tumayo mag-isa dahil alam kong wala akong makakapitan o maasahan.
12
GITNGITSAPAHIYOM
Ako kasi ang tipo ng “panganay na parang matigas na bato na kailanganilangbesesmopanghampasinnanghampasinngpalakolpara langmadurog”omakapagsabi.Ngunitmay“mgapanganaynaparang matigas na papel na kapag babasain mo lang ng konti mapupunit na agad”.
Sasapitnaangumagangnamamagaangmata.Haharapngnakangiti naparangwalangnangyari,tatawa-tawasaharapngmarami.Nakikipag biruanulitsapamilya,ataalispapuntangeskwelahannapunongsaya.
Nangdahilngasanagkakaisipnaako,ginagawakoanglahatmakita langnamagingproudangmgamagulangkosaakin.“Yunghindikana ikukumpara sa sumunod mo na kapatid na laging may sabit”. Pinagbutihan ko at naging motibasyon ko ang mga pagkukumpara ng mgamagulangko.Salahatngpaghihirapatpagtitiyaganameronako, kinalaunan ang naging resulta nito nagkaroon na din ng sabit, ang medalya.
Parabangpagsapitngdapithaponkungmaramdamankoangsaya noongarawnaiyon,sobraangngitinahindimaisipnapilitlangbaiyon. “Sabawatpaglubogngarawmaydulotitongpositibonapakiramdamat labis na saya”, ito ang makabuluhan na pakiramdam ko, dahil doon ko nakitananagingproudangmgamagulangko;noongnagkaroonakong parangalsaakingpagsusumikapmag-aral.
Akala ko, magpapatuloy na iyon na mapasaya ko ang aking mga magulang.Kayalanggano’ndinpalakabilisnahindikoparinpalamaipagpapatuloy‘yon.
Noongakoaydumakonasaika-siyamnabaitangatnasaika-labing apatnataonggulang,napagodakosaestadongemosyonko.Nungmga panahonnaito,bagsaknabagsakakotilawalanangmaintindihan.
13
SANAYSAY
ni Trisha Joy Fermin
KANGITNG
Ultimomagulangko,sasabayanpang“anonaman‘yanginaartemo?”na nakakadagdagngbigatsapusoatkaloobanatnapapatanongakosaisipan konabakithindimanlangnilatanunginakonangmaayos.
“Ayoskalangbaanakatmayproblemakaba?”
Kasohindikonakuhaangexpectationna‘yon.Patisarilikoayhindi narinmaintindihan,nagbreakdownakokasihindikonapagtagumpayan anggustokongmangyari.Iyakakonangiyaktuwinggabi.
“Parakangsinasaksaksapusonahindimomakitaomalamankung sino sumasaksak sayo.” Napapa-isip nalang ako kung kinaya ko nga ba talaga?Ginustokongabatalaga?Niwalangangsaysayangakingginawa taposngayoniniiyakankonanaman.”
SobranglagapakkonoongmgapanahonnanasaJuniorHighSchool palang,“lagapaknasahalipmukhaangmauna,pusoagad”.Ditonanaging mas lumalim ang katanungang hindi ko naman kailangan isipin pero nagagawaparingmakapasoksaakingisipanna,“bakamayanxietynaba ako?Otrauma?”.Sabawatpampupunanamaririnigkoatmaykaakibat pangpagtaasngboses,dahilanupangtumuloangmgaluhako..
“Pagtaposnanamanumiyak,biglangtatawa”.
Iniisipkonangana“walanabaakosasarili?”marahilnatotoo ngangnakakatawabalikanlahatngnakaraan.
Kinalaunan,sapaglipasngmgapanahon,walangpumasoksaaking isipanupangmagingpusongbakalsaakingmgamagulang.Palibhasanasa isipkokasinaangmgamagulangkoayangnagingmistulangmalapadna papelsapaglakiko.
14
GITNGITSAPAHIYOM
Hindikokailanmanmagagawanapagisipannakungano-anoang magulang ko. Sapagkat, umaasa pa rin ako na magiging bukas din ang kanilang isipan at kalooban sa aking problema at nararamdaman. Naniniwalakasiakonadahilsilaangnagpalakisaakin,daratingdinang panahonnasahuliangmagulangkoparinangmagigingkasanggakosa buhay.
Sakabilangbanda,isalangangnagingsandalankonoongmga panahonnaiyonatitoangpoongmaykapal.
Naisip ko na bakit pinupuna ko ang aking sarili? wala akong karapatanhatulanngkungano-anoangsariliko.Dahilnaniniwalaakosa katagang “Ang Diyos lang ang puwede mampuna nang kahit na sino” tapos ako pinupuna ko na agad sarili ko nang ganon? At dito na rin nagsimulaangpakikipagugnayankogamitangpagbabasangmgasalita ngDiyos,atgayundinangpagka-buhayngakingloob.
Nabuhayanakonaparaangitinatagkorinsaisipna,hindiako pababayaanngnasaitaas.“Maaringnaghihirapakongayonatmayproblema, perohindiibigsabihinnitohindinaakopinapakingganngpanginoon”.Posible kasinasinusubukanlangniyaako,atsahulinamankakayaninko,‘pagkat “hinditayobibigyanngkalakipnaproblemakunghindinatinkaya”.Walang katuladangDiyos,oomaaaringmayhindinaniniwalaperonasataona iyonkungpaanonilatatanggapin.
Ilanpasamganatutunankoayhuwagmagpadalasaemosyon,sa kadahilanang kung tayo ay mag papakontrol sa ating emosyon, ano sa tinginnatinangmagagawanatin.
“Respetuhinangmgamagulang,isasamahiraptanggapinperokailangan.” Mayposibilidadtalaganahiraptayorumespetosakanilakasiyungmga
15
ni Trisha Joy Fermin SANAYSAY
KANGITNG
pinaramdamnilasaatinayhindimaganda.Perokungmagandamanyan ohindi,respetopadinangdapat.Kasiimposiblenahindinilaalamang nararamdamannatin,dahildumaandinsilasapagkabata.Lahataymay dahilan sa bawat pananalita at kilos na ipinapakita, ang kailangan lang talagaaypagintindiatrespetosakapwa.
Gayunpaman,lakingpasasalamatkosalahat.Nagpapasalamatako sa Diyos na pinagdaanan ko ang mga gano’n na sitwasyon. Kasi kung hindikoitonaranasan,hindiakomatutokungpaanomalalampasanang mgaanyonghamonngsitwasyon.
Sa mga pinagdaanan ko, maraming aral akong napulot, na kinakailangan naman talaga dahil wala tayong iwas o takas sa mga problemakinakaharapnatin.Angtangingsinisimbolongpaghihirapay angpagtitiyagakungpaanonatinitonalampasan.
Balat-sibuyas man kung mapansin ko ang sarili, wala akong magagawa do’n, kasi yun ang totoong ako na mas mainam na rin pala maging balat sibuyas, kaysa naman sa pagkikimkim ko ng aking nararamdamanatsumabognalangakobiglanaparangbanglobo–tapos hindimamalayannanakakasakitnapala.
Kayoanongklasengpanganaykayo?Matigasnabatobaomatigas napapel?Ohinahanapniyoparinangsariliniyo?
Posiblengmaymgataonahatiangopinyon,perolahattayomay mgadahilannanakadependesasitwasyonnamayroontayongayon.Kaya pag intindi ang kailangan ng bawat isa. Lalo na sa mga taong nakikita natinnamasayaatnagigingkatatawananpasaharapannatin,bakakasi anghindinatinalamkailangannarinpalanilangmgataongmakikinigsa mgaproblemanila.
16
GITNGITSAPAHIYOM
“Itaganatinsabatonahindilahataynakalutangsaulap.”
17
MaiklingKwento
PROSESO
ni Christian Joshua Yabut
“Angpagsulataypagwasaksamgapamantayantungosamasmalayaat masmataasnaantasngpakikipag-ugnayan.”
Katulad ng agila na walang takot na lumilipad, sumusulongakosaharapnganumanghamon.Kamukha ngpusanamapangahas,handaakonghamuninangsarili
sa mga bagong pagsubok. Parang ang isang halimaw sa gubat, handa akong harapin ang anumang hamon na dumating sa aking landas. Bagamatmadalasakongituringnamaykatangiangtuladngisangleon dahilsaakingmatapangnapananaw,hindinilaalamnamayisangbahagi saakinnatilaisanglihimnahandogsaakinngpagsulat.Saakingpagiisipnangmalalim,pagmamasidsamgabagay-bagay,atpagigingmaingat sa aking kapaligiran, aking napagtanto na mayroon pa rin akong kakulangan at hindi mahanap ang pagtatapos at pagbibigay ng aral. Tilangangmgaideyasaakingisipanayhindimakalabas,dahilsatakotko sapagsusulatnananganganibsaakingkakayahansasiningnaito.Alamko ang aking mga kakulangan, ngunit pinili kong iwasan ito, sa halip na harapin,upangmaiwasananglabisnapanghihinayang.Ngunitngayon, naisipkonabakasapagharapdito,masmaramingkasagutanangaking makukuhasamgatanongnamatagalkonangkinukutkotsaakingisipan. Kahitnabatidkoangakingmgalimitasyon,tilasadyangakinginiiwasan ito,malayosaakingpagkakakilanlan.Ngunitngayon,napagtantokonasa pagharapdito,maaringito'ymagingdaanupangmatuklasankoangmga kasagutansamgakatanungannanoonaypatuloynanaglalarosaaking isipan.Batidkoangakingmgakakulangan,ngunithanggangngayonay aking pinipili na iwasan ito, iniisip na ito'y hindi bahagi ng aking pagkakakilanlan.Subalit,sapag-iisipnamaaaringharapinito,nagbubu-
18
MaiklingKwento
ni Christian Joshua Yabut
kasitongmgapintopatungosamgakasagutannanoonaymisteryosa akin.Kapagangtakotaytuladngisangkahongpulasnalagingnananaig, maaaringitoaymagingsimbolongpagigingignorante.Kaya'tmahalaga na harapin ko ito para sa aking sarili at magsilbing daan patungo sa paglalahadngakingmgakaisipanparasaakingkapwa.
Bawatpagsibolngakingplumaayparangpakpaknanagbibigaysa bawat salita ng kakayahang lumipad nang malayo, hindi naikikilos ng anumangpangambaohadlang.Satuwingsinusulatko,pakiramdamko'y ako rin ay lumilipad, sumasagap ng bawat hangin ng inspirasyon at naglalakbaysamalawaknaespasyongakingimahinasyon.Angmgatingin ko noon sa isang bagay ng ilang segundo ay napapalitan na ito ng paglalabaskongmgaimpormasyonnanamumuosaakingobserbasyon. Isang araw, pinagawa ako ng isang article tungkol sa isang balita sa English, at dito ko napagtanto na hindi pa ganun kahusay ang aking kakayahan sa wikang ito. Ang balitang pinagawa sa akin ay tungkol sa isangmahalagangkaganapansapulitika,ngunitnahirapanakongilahad itonangtamadahillimitadoangakingbokabularyosaIngles.
Hindikomanmasasabinakagandahanangakingunangnaisulat sapagkatwalanamanmagalingagadsaumpisa,dahilkahitsaanglarangan aynararanasanmunatalagaangunangbesesngpagsasanay.Noongaraw na iyon, ramdam ko ang disappointment sa sarili ko dahil sa aking kakulangan,ngunithindikomakakalimutanangnaidulotnitongngitisa akingmukhanangmataposkoangarticlenaiyon.
Bagama’thindiperpekto,angbakasngsayamulasaunanghakbang naiyonaypatuloyparinsakadagunitakomulanoongarawnaiyon.Ang bawat pagsubok at pag-usad ko sa pagsusulat ay isang paalala na ang bawatpaglalakbayaynagsisimulasaisanghakbang,gaanomankahirapo kalimitadoangatingsimula.
PR
19
ROSESO
Ang pagsulat ay nangangailangan ng malaking espasyo kapag sinimulan,perohindiitohadlangsaakinghangarinatprinsipyonakapag pinasokkoangisangbagay,kinakailangankongpanindiganattapusinito. Nagmulaakosamgapundasyonglinyananaisipkohabangnagninilay: “Angpagsulataypagwasaksamgapamantayantungosamasmalayaat masmataasnaantasngpakikipag-ugnayan.”Itoangnagbigaysaakinng ideyasaakingunangpagsulat.Bagamatkomplikadoangtema,tinuloyko parinito,kaya'tunti-untiitongnabubuo.Tilamatayogmanangtakot, napawi ito ng aking prinsipyo at paninindigan sa buhay bilang isang manunulatatmamamayanngbayan.
Hindi lamang ako basta manunulat; ako ay isang manunulat na naglalayonglumabansagitnangtakotatpagkalabansaakingsarili.Ang akingpatuloynapakikipagsapalaranaynagbibigay-aralupangangaking mgapariralaaymagingmakabuluhanparasamgamakakabasangaking gawa.Patuloyakongmatututo,magbabasa,atmakikinigsamgabatikang manunulatupangmakamitkoanglebelnamakapaglimbagngisangaklat napunongaralsabuhay.
Angakingpakikipagsalamuhasaiba'tibangtaoaynagbibigaylakas upangipagpatuloykoanglayuninkongmaglingkodsabayan.Angmga kaalamang natamo ko mula sa aking mga karanasan at mula sa mga batikangmanunulataykailanmanhindimawawala.Angmgapagsubokna aking nalampasan ay aking dadalhin bilang inspirasyon sa aking pagmumuni-muni, upang makaani ng mga bagong solusyon sa pakikipaglaban sa sarili at upang higit pang pagbutihin ang aking kakayahansahinaharap.
Natutuhankorinangmgapraktikalnasolusyonsamgaproblemang akingkinakaharapsapagsulat.Sabawatinteraksyon,nagkakaroonakong mas malalim na pag-unawa at kakayahang mas epektibong maipahayag
.
20
MaiklingKwento
ni Christian Joshua Yabut
PROSESO
ang aking mga saloobin at ideya. Isang aklat na nagbibigay sa akin ng inspirasyon at tumutulong sa akin na higit pang mapabuti ang aking pagsusulatayang"ElFilibusterismo"niJoseRizal.Angnobelangitoay punongmalalimnaaralatmgatemangsumasalaminsamgapersonalat panlipunangpakikibaka,nanagbibigaysaakinngmgabagongpananawat tekniksaakingpagsusulat.
Sakabuuan,angpakikipag-ugnayankosaibangmanunulatatang patuloykongpag-aaralatpagbabasaaynagbigaysaakinngmasmatibay napundasyontungosamahusaynamanunulat.
21
Pagkilala
KinaiyasaH
Literary folio of Bachelor of Science in Psyc
IshaMaeMacario
MarcoAntonioPalanca
KinaiyasaHirayaeditor
ChristianJoshuaYabut
LawrenceAlbertJonson
LoryMaePunzalan
MarriahMicaelaTobese TrishaJoyFermin
AshleePalisoc
AvaPristineKeilahSabino
Writers
Editorialboard A.Y.2023-2024
ChristianJoshuaYabut,EditorialinCh
JulianneMaeArevalo,AssociateEditor
EllyzaLaurenNicolas,AssociateEditor
JenelleBalibat,ManagingEditor
IshaMaeMacario,GraphicEditor
MarcoAntonioPalanca,GraphicEditor
Prof.GeromedelaPena,Filipino2-Adv
ManilaTytanaColleges
MetropolitanPark,President,Diosdado MetroManila
Email:cyabut 02@mtc.edu.ph,Editoria
Angmgakomento,mungkahi,atpunaa inChiefngLiteraryfolionaito.
chology Level 1 hief r viser
MacapagalBlvd,Pasay,1300
alinChief
aynararapatnai-direktasaEditorial
Hiraya