6 Amsterdam | 30 januari 2017
Interview
‘Je ziet nauwelijks nog mensen op bankjes slapen'
‘Het moelijkst vind ik als we nee moeten verkopen’ Winteropvang Als het buiten koud is kruipt u binnen lekker op de bank. Als u een dak boven uw hoofd hebt tenminste. Voor dak- en thuislozen in Amsterdam is deze tijd van het jaar niet zo’n feest. Ron van Wifferen werkt voor de GGD en spreekt dak- en thuislozen als ze zich melden bij de winteropvang in het voormalig Huis van Bewaring aan de Havenstraat.
Van Wifferen is van oorsprong verpleegkundige en werkt bijna twintig jaar bij de GGD: “Ik was huisvader en mijn vrouw werkte bij de GGD. Toen zij met zwangerschapsverlof ging, kon ik haar vervangen. Ik ben begonnen op een methadonpost in Amsterdam Zuidoost en heb daarna, ook in Zuidoost, meegewerkt aan de eerste geïntegreerde voorziening van Amsterdam. Kenmerkend aan drugsverslaving is dat er vaak problemen zijn op meerdere leefgebieden en iemand daardoor bij verschillende hulpverleners terecht komt. Bovendien reed er alleen een metha-
donbusje rond en de nachtvoorziening stelde niet veel voor. Dit moest verbeteren en de gemeente wilde hieraan meewerken op één voorwaarde: betere samenwerking. Ik werd toen coördinator van een gezamenlijk pand voor Stichting Streetcornerwork, HVOQuerido (Huisvesting voor Onbehuisden), Jellinek en de GGD. De samenwerking verbeterde enorm. Wat ook hielp is de wijkvernieuwing in die periode. Er kwam geld vrij en de hulpverlening kon veel grootser worden opgezet. Daarnaast zijn we gaan samenwerken met de politie.”
Winteropvang “Zeven jaar geleden ben ik voor de winteropvang aan de slag gegaan. De uitvoering ligt bij HVO en Leger des Heils. De GGD zorgt in opdracht van de gemeente voor de toegang: wie moet waarheen. Zeker in het begin was het vooral een kwestie van bedden zoeken of bijplaatsen op reguliere opvanglocaties. Sinds vijf jaar is de winteropvang steeds op een vaste locatie. Voor de buurt kan dat lastig zijn, want natuurlijk is er overlast. Bij klachten wordt in mijn ogen goed gereageerd. De open dag voor de buurtbewoners ging deze winter helaas niet door omdat de voorziening al op 28 november open ging. Dat vond ik heel vervelend. Maar toch ontvingen we rond de feestdagen van buurtbewoners allerlei lekkernijen voor de klanten.” Intakegesprekken “Sinds een paar jaar voeren we intakegesprekken met mensen die zich melden bij de opvang. We laten in principe iedereen toe, tenzij er sprake is van aantoonbare binding met een andere gemeente. Ook kunnen we mensen soms naar de reguliere hulpverlening doorverwijzen. Het moeilijkst vind ik het als we nee moeten verkopen omdat de opvang vol zit.” Samenwerking “De vier grote steden: Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam, werken steeds meer samen. We stemmen de perioden op elkaar af en voorkomen zo dat daklozen tussen de steden heen en weer blijven gaan. Amsterdam is de enige stad met permanente winteropvang. De andere steden houden zich aan de temperatuurrichtlijnen. Bij de opvang zelf loopt het als een zonnetje. De meeste medewerkers doen dit al een aantal jaar en je merkt niet eens meer of iemand van de GGD, HVO-Querido, Stedelijk Veldwerk Amsterdam of het Leger des Heils is. Ook werken er veel vrijwilligers.”
Dubbele gevoelens “Ik vind het erg goed dat de winteropvang er is en ben trots op hoe het hier in Amsterdam is geregeld. Je ziet nauwelijks nog mensen op bankjes slapen. Maar ik heb er een dubbel gevoel bij: wonen in een nachtopvang is niet goed voor een mens. Veel mensen uit het buitenland hebben geen rechten en voor mensen die wel rechten hebben, zou eigenlijk andere opvang moeten komen. Daar wordt aan gewerkt, maar behalve signaleren en informatie doorgeven kan ik zelf niet zoveel doen.” Parel in de Prael “Mijn vrouw heeft op een methadonpost gewerkt in de binnenstad en we kennen vrij veel gezamenlijke cliënten. Twee jaar geleden hadden we een bedrijfsuitje in brouwerij De Prael. Daar werken ook mensen met een ‘rugzakje’. Ineens werd ik op de schouder getikt door een jongen die ik wel vaag herkende maar niet kon thuisbrengen. Hij stelde zich voor. Ik wist meteen weer wie hij was: een voormalig cliënt uit Zuidoost, destijds een mager scharminkel, letterlijk een junk uit de goot. En nu nog steeds vrij klein, maar wel type bodybuilder. Dat was erg leuk. Hij wist nog dat mijn vrouw en ik bij elkaar hoorden en kinderen hebben en hij vroeg daar met regelmaat naar. Hij heeft ons de hele avond bediend. Dat was toch wel de kers op de taart van het feestje en een van de mooiste momenten uit mijn loopbaan.” www.amsterdam.nl/dakloos
Dak- of thuisloos? Dakloos zijn betekent dat iemand op straat slaapt of bij de Amsterdamse nachtopvang voor daklozen. Iemand is thuisloos als hij gebruikmaakt van de 24-uursopvang voor dak- en thuislozen of op meerdere adressen verblijft, bijvoorbeeld bij familie of vrienden.