PrĂłf til aĂ° greina hreyfifĂŚrni hjĂĄ iĂ°kendum handknattleiksdeildar Aftureldingar
Forvarnir ĂĂžrĂłttameiĂ°sla StÜðugt meiri krĂśfur eru gerĂ°ar um lĂkamlegt ĂĄstand ungra leikmanna Ă Ăśllum ĂĂžrĂłttagreinum og svo ekki sĂŠ talaĂ° um Ăžegar ĂĂžrĂłttamaĂ°urinn eldist. MeĂ° auknu leikja- og ĂŚfingaĂĄlagi hefur tĂĂ°ni meiĂ°sla aukist og Þå sĂŠrstaklega Ă greinum Ăžar sem ĂĂžrĂłttamaĂ°urinn Ăžarf aĂ° koma niĂ°ur Ă lendingu og snĂşa snĂśggt Ă kjĂślfariĂ°. Slit ĂĄ fremra krossbandi Ă hnĂŠ er sĂş tegund meiĂ°sla sem veldur hvaĂ° lengstri fjarveru leikmannsins frĂĄ ĂŚfingum og keppni auk Ăžess sem ĂłvĂst er hvort leikmaĂ°urinn nĂĄi sĂŠr aĂ° fullu. TĂĂ°ni slita ĂĄ fremra krossbandi Ă knattspyrnu er ĂĄ bilinu 0.063.7 ĂĄ hverjar 1000 klukkustundir Ă leik (Faun og Jakobsen, 2006). TĂĂ°ni slita Ă kĂśrfubolta er heldur hĂŚrra en Ă knattspyrnu en Ă handbolta er ĂžaĂ° heldur lĂŚgra. Ăžegar tĂĂ°ni krossbandaslita Ă ĂĂžrĂłttum milli kynja er boriĂ° saman kemur Ă ljĂłs aĂ° Ăžau eru mun algengari meĂ°al kvenna og ÞÌr taldar vera fjĂłrum sinnum lĂklegri til aĂ° hljĂłta slit ĂĄ fremra krossbandi en karlar sem stunda sĂśmu ĂĂžrĂłttagrein (Huston, Greenfield og Wojtys, 2000). AfleiĂ°ingarnar ĂĂžrĂłttameiĂ°sla eru Ă Ăśllum tilfellum alvarlegar fyrir ĂĂžrĂłttamanninn og samfĂŠlagiĂ° og kosta mikla peninga Ă lĂŚkniskostnaĂ° og jafnvel fjarveru frĂĄ vinnu eĂ°a skĂłla.
Forvarnarstarf – HvaĂ° getum viĂ° gert til aĂ° minnka lĂkur ĂĄ ĂĂžrĂłttaslysum? ViĂ° getum ekki breytt lĂffrĂŚĂ°ilegum Þåttum en hĂŚgt er aĂ° hafa ĂĄhrif ĂĄ lĂkamsstÜðu, lĂkamsbeitingu, styrk og samhĂŚfingu taugaog vÜðvakerfis. ĂžaĂ° er mĂśgulegt aĂ° greina hvort ĂĂžrĂłttamaĂ°urinn er Ă hĂŚttu meĂ° vĂsindalegum aĂ°ferĂ°um. Þå er greint hvaĂ°a liĂ°ir og vÜðvar eru stirĂ°ir og Ăžurfa liĂ°leikaĂžjĂĄlfun og hvaĂ°a vÜðvar og liĂ°ir eru of veikir og Ăžurfa styrktar- og stÜðugleika ĂžjĂĄlfun. Eftir aĂ° niĂ°urstÜður greiningarinnar liggja fyrir eru komnar upplĂ˝singar og niĂ°urstÜður fyrir hvern og einn og ĂžjĂĄlfarar handknattleiksdeildar sĂŚkja nĂĄmskeiĂ° Ăžar sem fariĂ° er yfir hvernig lesiĂ° er Ăşr greiningunni og hvaĂ°a ĂŚfingar eru góðar aĂ° nota til aĂ° koma Ă veg fyrir meiĂ°sl.Ă rangur af slĂku inngripi hefur gefiĂ° mjĂśg góða raun erlendis og dregiĂ° Ăşr tĂĂ°ni meiĂ°sla um allt aĂ° 50%. ĂžaĂ° er ĂžvĂ mikilvĂŚgt Ă framhaldinu aĂ° foreldrar sĂŠu vakandi og fylgist meĂ° hvort bĂśrnin stundi forvarnarĂŚfingarnar sĂnar. HreyfiprĂłfin sem notuĂ° eru hjĂĄ iĂ°kendum handknattsleiksdeildar Aftureldingar eru byggĂ° ĂĄ vĂsindalegum grunni sem og
ViĂ° hnĂŠbeygju Ăžarf aĂ° tryggja aĂ° ĂĂžrĂłttamaĂ°urinn beiti sĂŠr rĂŠtt og nĂ˝ti vÜðvana aftan ĂĄ lĂŚri og Ă kringum mjaĂ°magrind. Ăžetta er hĂŚgt aĂ° sjĂĄ meĂ° ĂžvĂ aĂ° skoĂ°a frĂĄ hliĂ° og framan frĂĄ. Horn og hrÜðun Ă hreyfingunni er skoĂ°aĂ° og ĂĄlag greint ĂĄ hnĂŠ, mjaĂ°mir og Ăśkkla. FrĂĄ hliĂ° mĂĄ skoĂ°a mjaĂ°mar- og hnĂŠ horn.
ORĂ?IĂ? ER LAUST...
(Ă R GEFST LESENDUM KOSTUR š AĂˆ LšTA SKOĂˆANIR SĂ…NAR Ă… LJĂ‹S Ă… STUTTU MšLI
SkĂtalĂŚkur viĂ° DĂŚlustÜðina
Mosfellingi barst ĂĄbending frĂĄ ĂbĂşa Ă grend viĂ° DĂŚlustÜðina um skĂtalĂŚk sem Ăžar rennur. Greinilegt aĂ° Ăžarna er ĂşrbĂłta ÞÜrf svo vĂŚgt sĂŠ til orĂ°a tekiĂ°.
ĂŚfingakerfin sem notuĂ° eru til forvarna og ĂžjĂĄlfunar vegna meiĂ°sla. ĂžaĂ° hefur veriĂ° syĂ˝t fram ĂĄ ĂžaĂ° aĂ° ungir ĂĂžrĂłttamenn sem fylgja Ăžessum ĂŚfigum vel minnka ekki bara hĂŚttuna ĂĄ meiĂ°slum heldur bĂŚta einnig frammistÜðu sĂna Ă viĂ°komandi ĂĂžrĂłtt. Ef ĂĄhugi er ĂĄ frekari fróðleik er velkomiĂ° aĂ° hafa samband viĂ° undirrituĂ°. Einar Einarsson einar@kine.is AuĂ°ur GunnarsdĂłttir keramik@simnet.is
HagsmunagĂŚsla meiri hlutans. Fyrir hverja? Ă? sĂĂ°asta Mosfellingi birtist grein eftir undirritaĂ°a um meinta ĂłlĂśglega sjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ° MosfellsbĂŚjar ĂĄ lĂĄni til Helgafellsbygginga og ĂĄ sĂśmu sĂĂ°u var grein frĂĄ meirihluta Ă bĂŚjarstjĂłrn um sama mĂĄl Ăžar sem ĂĄkveĂ°ins misskilnings virĂ°ist gĂŚta. Ă?bĂşahreyfingin, sem drĂł umrĂŚdd viĂ°skipti fram Ă dagsljĂłsiĂ°, er ekki aĂ° gagnrĂ˝na meĂ°hĂśndlun ĂĄ viĂ°skiptapappĂrum heldur Þå staĂ°reynd aĂ° MosfellsbĂŚr er Ă sjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ° ĂĄ 246 milljĂłn krĂłna lĂĄni einkafyrirtĂŚkis, Helgafellsbygginga. Ă? grein sinni nefna bĂŚjarfulltrĂşarnir aldrei orĂ°iĂ° sem skiptir hĂŠr Ăśllu mĂĄli: SJĂ LFSKULDARĂ BYRGĂ?. SjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ° er samkvĂŚmt skilgreiningu skuld sem ĂĄbyrgĂ°araĂ°ili ĂĄbyrgist sem vĂŚri hĂşn hans eigin eĂ°a svokĂślluĂ° Ăłskipt ĂĄbyrgĂ°, in solidum. SamkvĂŚmt sveitarstjĂłrnarlĂśgum er sjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ° sveitarfĂŠlaga ĂĄ skuldum einkaaĂ°ila bĂśnnuĂ° meĂ° Ăśllu. Um Ăžetta ĂĄkvĂŚĂ°i segir Ă ĂĄliti lĂśgmannstofunnar Lex, ĂĄ umrĂŚddri sjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ°, aĂ° ĂĄkvĂŚĂ°i laganna sĂŠ „taliĂ° fortakslaust og ĂłfrĂĄvĂkjanlegt“. ĂžaĂ° eru sem sagt engar undantekningar eĂ°a svigrĂşm til tĂşlkunar varĂ°andi ĂĄkvĂŚĂ°iĂ°. SĂş tĂşlkun meirihluta bĂŚjarstjĂłrnar aĂ° starfsemi verktakafyrirtĂŚkis falli undir „daglegan rekstur“ bĂŚjarfĂŠlags er ĂžvĂ frekar langsĂłtt. Ăžegar skrifaĂ° var undir sjĂĄlfskuldarĂĄbyrgĂ°ina var framlengt samkomulag bĂŚjarins viĂ° Helgafellsbyggingar en Ă ĂžvĂ er fjallaĂ° um hin „tryggu veĂ°â€œ sem bĂŚrinn segist hafa fyrir skuldinni sem „jafngilda skuld landeigenda viĂ° bĂŚjarfĂŠlagiĂ°â€œ, eins og segir Ă greininni. Ăžegar samkomulagiĂ° er skoĂ°aĂ° er ljĂłst aĂ° Helgafellsbyggingar hafa lagt fram einhliĂ°a verĂ°mat ĂĄ veĂ°unum; hĂşseignin aĂ° Brekkulandi 1 er metin ĂĄ 50 milljĂłnir og tvĂŚr fjĂślbĂ˝lishĂşsalóðir metnar ĂĄ 169 milljĂłnir hvor. Alls 388 milljĂłnir. SamkvĂŚmt fasteignamati er Brekkuland 1 metiĂ° ĂĄ 33,5 milljĂłnir. MĂĄliĂ° vand-
ast heldur Ăžegar mat ĂĄ umrĂŚddum lóðum aĂ° GerplustrĂŚti 1-5 og 2-4 er skoĂ°aĂ°. Til aĂ° fĂĄ samanburĂ° skoĂ°aĂ°i ĂŠg sambĂŚrilega eign Ă hverfinu, GerplustrĂŚti 25-27. Ăžar eru 24 Ăbúðir ĂĄ lóð sem er jafn stĂłr hinum veĂ°settu lóðum, um 4000m2, fasteignamat Ăžeirrar lóðar er rĂşmar 53 milljĂłnir. HeildarverĂ°mĂŚti veĂ°anna er ĂžvĂ ekki meira en 140 milljĂłnir ef miĂ°aĂ° er viĂ° fasteignamat. Mesta offramboĂ° lóða sem um getur ĂĄ landinu er Ă MosfellsbĂŚ svo aĂ° markaĂ°svirĂ°iĂ° er vĂŚntanlegra lĂŚgra. Til aĂ° flĂŚkja mĂĄliĂ° enn frekar hafa lóðirnar Ă GerplustrĂŚti veriĂ° skrĂĄĂ° eign MosfellsbĂŚjar sĂĂ°an ĂĄriĂ° 2007 og Ăžar sem byggingarrĂŠttur er ekki veĂ°hĂŚfur er Ăžar varla um hĂŚft veĂ° aĂ° rĂŚĂ°a. VarĂ°andi Þått endurskoĂ°enda MosfellsbĂŚjar hefur Ă?bĂşahreyfingin lagt til „aĂ° tekiĂ° verĂ°i til sĂŠrstakrar skoĂ°unar hvers vegna endurskoĂ°endur gerĂ°u engar athugasemdir ĂĄ ĂĄrsreikningum varĂ°andi Ăžessi meintu lĂśgbrot fyrrverandi bĂŚjarstjĂłrnar. Draga verĂ°ur faglega tortryggni endurskoĂ°endanna Ă efa Ă ljĂłsi Ăžess aĂ° Ăžeir telja sig ekki geta greint hvaĂ° teljist til daglegs reksturs, skv. umbeĂ°nu ĂĄliti Ăžeirra, en hĂŠr er um aĂ° rĂŚĂ°a viĂ°skipti sem eiga sĂŠr enga hliĂ°stĂŚĂ°u Ă bĂłkhaldi sveitarfĂŠlagsins.“ MiĂ°aĂ° viĂ° hversu leynilega hefur veriĂ° fariĂ° meĂ° mĂĄliĂ° innan stjĂłrnsĂ˝slunnar og Þå staĂ°reynd aĂ° meirihlutinn hefur tvisvar fellt tillĂśgu Ă?bĂşahreyfingarinnar um aĂ° fĂĄ mat Ăžar til bĂŚrra yfirvalda, Ăž.e. InnanrĂkisrĂĄĂ°uneytisins, ĂĄ lĂśgmĂŚti tĂŠĂ°ra gerninga er erfitt aĂ° taka undir Þå ĂştskĂ˝ringu aĂ° hagsmunir almennings hafi stjĂłrnaĂ° fĂśr. LĂklegra er aĂ° hagsmunir meirihlutans Ă aĂ°draganda kosninga hafi veriĂ° teknir fram yfir. Ă?bĂşahreyfingin lĂtur svo ĂĄ aĂ° lĂśgbrot geti aldrei flokkast sem hagsmunagĂŚsla fyrir almenning. KristĂn I. PĂĄlsdĂłttir, ritari Ă?bĂşahreyfingarinnar
SendiĂ° okkur myndir af nĂ˝jum MosÂfellingum ĂĄsÂamt helsÂtu upplĂ˝sÂingum ĂĄ mosÂfellingur@mosÂfellingur.isÂ
24
- AĂ°sendar greinar
Komdu aĂ° hlaupa meĂ° okkur Ă MosĂłskokki HvaĂ° er ĂžaĂ° sem gerir hlaup Ă hlaupahĂłp svona heillandi? SvĂśrin eru jafn mismunandi og mennirnir eru margir. Fyrir suma er ĂžaĂ° Ăştiveran og tilfinningin aĂ° vera heilbrigĂ°ur, fyrir aĂ°ra er ĂžaĂ° ĂĄnĂŚgjan aĂ° afreka eitthvaĂ°, ĂžaĂ° er lĂka hvetjandi og enn aĂ°rir sĂŚkjast eftir fĂŠlagsskapnum. En ĂžaĂ° er alla vega enginn vafi ĂĄ ĂžvĂ aĂ° regluleg hreyfing og Ăştivera hressir, bĂŚtir og kĂŚtir. HlaupahĂłpur gefur manni gott aĂ°hald og Ăžar myndast góð stemming Ăžannig aĂ° maĂ°ur gerir allt til Ăžess aĂ° missa ekki Ăşr tĂma sem hefur Ăžau ĂĄhrif aĂ° stÜðug framfĂśr ĂĄ sĂŠr staĂ°. Regluleg og markviss ĂžjĂĄlfun kemur okkur Ă betra Ăžolform og viĂ° verĂ°um enn ĂĄnĂŚgĂ°ari meĂ° lĂfiĂ° og tilveruna. Hver vill ĂžaĂ° ekki? Regluleg ĂĄstundum er nefnilega lykillinn aĂ° ĂĄrangri og ĂŚfingin skapar meistarann. Ăžann 29. mars hefjast skipulagĂ°ar ĂŚfingar hjĂĄ hlaupahĂłpnum MosĂłskokki. HĂłpurinn er meĂ° alla aĂ°stÜðu Ă World Class Ă LĂŚkjarhlĂĂ° og hittist Ăžar Ăžrisvar Ă viku ĂĄ ĂžriĂ°judĂśgum og fimmtudĂśgum klukkan 17:30 og ĂĄ laugardĂśgum klukkan 9:30. MĂŚting er Ă anddyri World Class stundvĂslega. Ă? hverri viku er sent Ăşt ĂŚfingaĂĄĂŚtlun fyrir Þå viku. MikilvĂŚgt er aĂ° allir reyni aĂ° fylgja henni.
SkipulagiĂ° er Ăžannig: ĂĄ ĂžriĂ°judĂśgum er hlaupiĂ° frĂĄ fimm og upp Ă ellefu kĂlĂłmetra, allt eftir getu hvers og eins. Ă fimmtudĂśgum eru sprettĂŚfingar og tempĂłhlaup og styrktarĂŚfingar ĂĄ eftir. Ă laugardĂśgum er fariĂ° hĂŚgt og langt en auĂ°vitaĂ° getur hver og einn stjĂłrnaĂ° ĂžvĂ hversu langt hann vill fara. Ăžessi skokkhĂłpur er ĂŚtlaĂ°ur Ăśllum og allir ĂŚttu aĂ° finna eitthvaĂ° viĂ° sitt hĂŚfi ByrjaĂ° er ĂĄ upphitun og fyrstu metrarnir hlaupnir saman. SĂĂ°an skiptast leiĂ°ir eftir getu og sumir fara styttra meĂ°an aĂ°rir fara lengra. Ă? lokin hittast allir og gera styrktarog teygjuĂŚfingar annaĂ°hvort inni Ă World Class eĂ°a Ăşti ĂĄ grasi. NauĂ°synlegt er aĂ° eiga góða hlaupaskĂł og kort Ă World Class. Regluleg hreyfing er fjarfesting til heilsu og sĂ˝nt hefur veriĂ° fram ĂĄ aĂ° ĂžaĂ° er aldrei of seint aĂ° byrja aĂ° hreyfa sig. Stefnt er aĂ° ĂžvĂ aĂ° vera meĂ° byrjendahĂłp Ă hlaupum tvisvar sinnum Ă viku Ă maĂ mĂĄnuĂ°i, nĂĄnar auglĂ˝st sĂĂ°ar. Ekki bĂĂ°a, komdu og vertu meĂ° okkur. ViĂ° byrjum ĂžriĂ°judaginn 29. mars og hittumst klukkan 17:30 Ă anddyri World Class Ă ĂĂžrĂłttamiĂ°stÜðinni aĂ° LĂŚkjarhlĂĂ°. HlaupakveĂ°ja Halla Karen KristjĂĄnsdĂłttir ĂĂžrĂłttakennari