Hackfort
Tekst: Jenny Polman, foto’s: Michiel Schaap
Hackfort is, met zijn hagen, houtwallen, bomenrijen en oude beuken een typisch voorbeeld van het echte Achterhoekse coulissenlandschap. In het voorjaar zijn nergens zo veel graslanden te zien die roze kleuren van de pinksterbloemen als op Hackfort. Eerst verguisd, nu beschermd
Daarnaast werden hun leefgebieden kleiner en kleiner door het zich steeds verder uitbreidende wegennet en de groeiende dorpen en steden. Ook eiste de recreatie steeds meer ruimte op. Zo’n vijftig jaar geleden waren de dassen dan ook zo goed als verdwenen uit de Graafschap. Op één plaats hebben ze zich – gelukkig – altijd weten te handhaven: het landgoed Hackfort bij Vorden. De das hoort dan ook als geen ander zoogdier bij dit typische Achterhoekse landschap.
Ooit was de das – na de vos – een van de meest verguisde bewoners van de Graafschap. Hij zou inbreken in de kippenhokken bij boerderijen, op de grond broedende vogels en hun eieren opvreten, geen konijn of haas meer (voor de jagers) overlaten. Dassen werden doodgeschoten en vergiftigd, hun burchten vernield omdat ‘er toch te veel’ van zouden zijn.
Onze grootste inheemse marterachtige was nog niet geheel voor de Graafschap verloren gegaan toen het tij in zijn voordeel begon te keren: steeds dieper drong bij landgoedeigenaren, natuurbeheerders, buitenlui en overheden het besef door dat Nederland met de das toch wel een heel bijzondere bewoner rijk was. De das (Meles meles) werd een beschermde diersoort en mocht niet langer gedood worden, het vernielen van zijn burcht werd strafbaar. Onder wegen door werden dassentunnels aangelegd die a. moesten voorkomen dat er nog meer dassen verkeersslachtoffer zouden worden en b. de uitwisseling van tot die tijd geïsoleerd levende populaties mogelijk moesten maken om zo inteelt te voorkomen. Daarnaast werd alles uit de kast getrokken om het imago van het dier te verbeteren. Zo bleek de das bijvoorbeeld helemaal niet die kippenrover te zijn waarvoor hij werd aangezien; zijn voedsel bestaat voor tachtig procent uit regenwormen en verder eet hij vooral fruit en maïs.
12